Dichterbij. 'Ontdekken in Geofort Herwijnen' ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN »22. Ons afval als nieuwe grondstof»10. Glazen toren in Leerdam»28

Dichterbij

MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN ZOMER 2015

ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

'Ontdekken in Geofort Herwijnen'

3235

»22

KORENET GROOT-AMMERS

TIPS

KUNSTRECYCLING

Ons afval als nieuwe grondstof »10

Minder verspillen met handige apps »14

Glazen toren in Leerdam »28

OM DE HOEK

2 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

Een dorpse rommelmarkt met veel ongedwongen gezelligheid, zoals je die in België of Frankrijk nog vaak ziet. Dat had initiatiefnemer Rein van Zee uit Vuren voor ogen toen hij in 2013 startte met Le Bric à Brac in het Lingebos in Vuren. Bovendien is dit hergebruik in optima forma, want alle ruim 5000 bezoekers gingen 16 mei met iets naar huis. FOTO: ALEX WILLEMSEN

3235

LE BRIC À BRAC ROMMELMARKT IN HET LINGEBOS IN VUREN 3

CARIN VAN HUËT

VOOR WOORD

directievoorzitter [email protected]

EEN WERELD VAN KANSEN VOOR HERGEBRUIK

S

taat u er wel eens bij stil hoeveel afval u produceert? Het antwoord is zo’n 500 kg per jaar. De verwerking daarvan kost veel geld. De afvalreinigingsdienst Waardlanden heeft de ambitie om het restafval in de Alblasserwaard Vijfheerenlanden te minimaliseren tot 128 kilo per inwoner. We gaan steeds slimmer om met afval als grondstof voor nieuwe producten. Recyclingcentrale KoreNet in Groot-Ammers weet daar alles van. Bij de Rabobank zien we circulair ondernemen als hét zakelijk concept van de toekomst. Slim gebruikmaken van de middelen die je hebt. We zien dat ook in ons kantoorpand. Door de fusie per 1 april tussen de Rabobanken Alblasserwaard Noord en Oost en Vijfheerenlanden kunnen we, met meer personeel, ons gebouw in Gorinchem veel efficiënter benutten. Wist u trouwens dat we in dit duurzame ge-

COLOFON Redactie Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden: Colinda van den Tol, Magda Rink en AlexMedia. Centrale redactie: Rabobank Nederland (Hans van Dijk) en MediaPartners Group Druk & handling: MediaPartners Group (Frank van der Kolk) Dichterbij is een uitgave van de Rabobank. Niets uit deze Dichterbij mag worden overgenomen, opgeslagen en/of verspreid op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van Rabobank. De Rabobank, MediaPartners Group en andere informatieleveranciers zijn niet aansprakelijk voor schade van welke aard ook als gevolg van onjuistheden in deze uitgave of in verband met het gebruik van deze uitgave. Stelt u geen prijs op de ontvangst van Dichterbij, dan kunt u dit doorgeven via [email protected].

4 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

bouw over een warmte- en koude bron en klimaatplafond beschikken? De bronnen gaan 100 meter diep, hier bevindt zich grondwater. In de winter wordt koud water opgeslagen dat in de zomer door de plafonds stroomt. En in de zomer is het juist andersom. Het samengaan van de beide banken grijpen we aan als kans om het lidmaatschap van de Rabobank onder de aandacht te brengen. Daarom ontvangen niet alleen onze leden, maar alle klanten deze Dichterbij. Wij hebben geen aandeelhouders, maar leden. In de Alblasserwaard Vijfheerenlanden meer dan 16.000! Als lid vervult u een belangrijke rol: u denkt en beslist met ons mee. In de afgelopen periode nog, via de Rabobank Clubkas Campagne. Zo hebben we een aandeel in elkaar.

Een dashboard gemaakt van tomaten? Lees meer op pagina 26.

Dichterbij ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

HERGEBRUIK

8 10 14 18 22

Handige apps in het huishouden Afvalrecycling in de regio Regionale samenwerking agrarische bedrijven Kunst recycling in Leerdam en Gorinchem Blauwzaam zet zich in voor vermindering CO2-uitstoot CLUBKAS CAMPAGNE

28

16

Leden steunen clubs in de regio INFOGRAPHIC

26

De veelzijdige tomaat TOERISME

28

Erop uit in eigen streek! MEEDENKEN

32

32

Oren en ogen in de streek

34

Klanten bemanden stand Rabobank op Fenexpo

3235

RUBRIEKEN

10

19

2 Om de hoek 6 Kort nieuws 17 Harde cijfers over de Rabobank Clubkas Campagne 21 Puzzel 31 Wist u dat? 36 Ledenaanbiedingen 38 Aanbiedingen 39 Column Hans Stegeman 40 Samen werken in de buurtmoestuin 5

KORT NIEUWS

Blauwzaam Lint

KLEURIGE POLDER Als het aan Stichting Blauwzaam ligt, zien we de komende jaren steeds meer kleurenpracht in de Alblasserwaardse en Vijfheerenlandse polders.

M

et de aanleg van een ‘Blauwzaam Lint’ zet de stichting zich in voor het behoud van de biodiversiteit in de regio. Blauwzaam legt samen met burgers, bedrijven en andere organisaties bijen- en vlinderlinten aan die de biodiversiteit, de recreatieve beleving en de werkgelegenheid versterken. Dit is bovendien een manier om het gesprek over het belang van de natuur voor onze streek te stimuleren. Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden is een van de partners. Op 18 juni

om 15.00 uur zal Walther Buijs, Directeur Particulieren, samen met wethouder Rijsdijk uit Gorinchem, symbolisch een perceel inzaaien met het streekeigen bloemenmengsel. De handeling vindt plaats in Gorinchem-Oost, langs de Einsteinstraat bij het Rabobankkantoor. U bent van harte welkom. De bijdrage die de Rabobank schenkt vanuit het Coöperatiefonds gebruikt Blauwzaam voor de financiering van het speciaal ontwikkelde streekeigen zaadmengel. Dit mengsel bestaat uit

Wist u dat ...

W

e ook in 2014 samen met onze klanten duurzaam sterker zijn geworden? Hoe? Door de ambities van onze klanten te verbinden met onze financiële diensten, kennis en netwerk. Wist u bijvoorbeeld dat: ... we als marktleider in windenergie het grootste windpark in de Noordoostpolder financierden en het eerste park langs de IJsselmeerdijken? … we een jaar lang negen grote bedrijven 6 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

begeleidden die circulair willen ondernemen om een haalbare businesscase te ontwikkelen? … Rabobanken Slim Verbouwenevenementen organiseren voor woningeigenaren over energiebesparing? … dat we naast vele andere initiatieven € 64,6 miljoen investeerden in maatschappelijke projecten? Dat is 3,5 procent van onze nettowinst over 2014. Meer feiten en cijfers over duurzaamheid vindt u op rabobank.com/duurzaamheid.

kleurige, meerjarige nectar- en waardplanten, noodzakelijk voor de voeding én voortplanting. Lees op pagina 22 meer over het Energieconvenant van Blauwzaam.

GAAT U OP REIS? Gaat u met vakantie buiten Europa? Dan kan het zijn dat u uw bankpas eerst ‘aan’ moet zetten voor geldopnames en betalingen buiten Europa. Dit kunt u zelf doen via de Rabo Bankieren App, via Rabo Internetbankieren of door te bellen met uw Rabobank (op werkdagen tussen 8.00 en 22.00 uur, op zaterdag en zondag van 9.00 tot 17.00 uur). Buiten deze tijden kunt u contact opnemen met Interhelp: +31 88 722 6767 (lokaal tarief). Kijk voor meer informatie en tips op rabobank.nl/vakantie.

LEDENRAAD BREIDT UIT MET ACHT LEDEN

Gebouw Wellant Gorinchem sluit

D

e band tussen de Rabobank en het Wellantcollege is van oudsher sterk. De Rabobank heeft verschillende activiteiten op de oude landbouwschool mogelijk gemaakt. Vijfendertig jaar lang was het Wellantcollege aan de IJsbaan in Gorinchem een begrip qua groen onderwijs in de

regio. Het aflopende schooljaar is echter het laatste op deze locatie. Vrijdag 26 juni zijn vanaf vijf uur ‘s middags alle oudleerlingen en -medewerkers uit de periode van 1980 tot 2011 uitgenodigd om afscheid te nemen van het schoolgebouw. Het Wellantcollege trekt na de vakantie in bij het Merewade College. Er is muziek, een hapje en een drankje en allerlei presentaties over de school. En wie een tastbare herinnering aan de schooltijd wil: om 15.00 uur begint er een markt waar alle schoolspullen te koop zijn die niet meegaan in de verhuizing. Aanmelden kan via [email protected]. Meer over het programma: www.facebook.com/ afscheidwellantijsbaan.

Leden ontmoeten elkaar

BRUISENDE AVOND

O

p de ledenontmoeting op 21 mei ontvingen we ruim 600 leden. Door een meesterlijk duo werd het publiek getrakteerd op een vernieuwende kijk op onze economie. Professor Barbara Baarsma benaderde de economische situatie getalsmatig met aandacht voor de vergelijking met andere landen. Maarten van Rossum had de lachers op zijn hand door met zijn welbekende cynische blik te reflecteren op de ontwikkelingen in de afgelopen decennia. De uitreiking van de Rabobank Clubkas Campagne maakte de avond compleet.

ONLINE BETALEN BIJ RIVEER MET MYORDER Riveer en Rabobank werken samen bij de ontwikkeling van de nieuwe online diensten van Riveer. MyOrder, waar de Rabobank een groot aandeel in heeft, gaat een Riveer app ontwikkelen. Daarmee wordt het mogelijk om online kaartjes af te rekenen, abonnementen te bestellen en op den duur zelfs de boten te traceren. Het is de bedoeling dat de reizigers van Riveer medio zomer 2015 gebruik kunnen maken van de eerste online diensten.

GEWIJZIGD REKENINGNUMMER AFLOSSEN Lost u tussentijds af op uw hypotheek? Dan is het mogelijk dat het rekeningnummer, dat u hiervoor gebruikt, gewijzigd is als gevolg van de fusie. Dit geldt voor klanten die tot de fusie per 1 april 2015 bij Rabobank Vijfheerenlanden bankierden. Het juiste nummer is NL04 RABO 0192 4027 81 ten name van Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden.

3235

RABOBANK.NL/AV

Vanuit de zakelijke hoek treden vier ondernemers toe: Nicky Verheij uit Noordeloos, Saskia Vonk uit Giessen-Oudekerk, Kirsten Renes uit Nieuwpoort en agrariër Sjaak van Baalen uit Herwijnen. Daarnaast zijn er vier particulieren: Alexandra Pietrosanti uit Leerdam, Mayke Reijers uit Goudriaan en Annemieke Henke en Sjoerd Goedhart uit Gorinchem. Er stromen ook 36 ervaren leden in. De ledenraad komt 23 juni voor het eerst bij elkaar sinds de fusie.

7

APPS

Ruim vijfhonderd kilo afval produceren wij per persoon per jaar. Dat is slecht voor het milieu en kost veel geld. Gelukkig zijn er handige apps die helpen slim om te gaan met afval en producten. TEKST: ANNETTE PRINS FOTO'S: MARK VAN DER ZOUW

Handige apps in het huishouden aanbieden met korting, omdat die tegen de houdbaarheidsdatum aan zitten. Zo bespaart u geld en voorkomt u verspilling. Voorlopig alleen beschikbaar in de omgeving van Breda, Eindhoven, Rotterdam en Utrecht.

Alle genoemde apps zijn gratis beschikbaar voor Android en iOS, behalve de ATAG Kook-app. Deze app is alleen beschikbaar voor iPhone of iPad.

W

ie minder koopt, hoeft minder weg te gooien. Op Peerby kunt u alle denkbare spullen lenen of uitlenen in uw eigen buurt: van boormachine tot feestjurk. De app werkt vraaggestuurd: spullen aanbieden heeft geen zin, regelmatig de oproepen checken wel. De kennismaking met gelijkgestemde buurtgenoten krijgt u er gratis bij. Let wel: Peerby stoelt op wederzijds vertrouwen. Vraag een borg als u dure spullen uitleent.

RECYCLEMANAGER Oude videobanden, een lege spuitbus, de tuinkussens of dat afgedankte modem … waar lever je ze in? De Recyclemanager weet precies welk soort afval in welke bak of container hoort. Is uw gemeente aangesloten op de app, dan ziet u bovendien direct het dichtstbijzijnde inleverpunt. AFGEPRIJSD De app Afgeprijsd laat zien welke supermarkten in de omgeving producten 8 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

ATAG KOOK-APP Met de ATAG Kook-app tovert u gerechten op tafel met ingrediënten die u nog in huis hebt. Vul de inhoud van uw groentelade en provisiekast in en de app komt met mogelijke recepten, inclusief een aanvullende boodschappenlijst. Zo koopt u nooit te veel en hoeft u niets weg te gooien. GROENTE- EN FRUITKALENDER De Groente- en fruitkalender van MilieuCentraal geeft aan in welke mate de teelt, het transport en de verpakking van groente en fruit ons milieu belast. Klasse A is het meest milieuvriendelijk, klasse E het meest vervuilend. De milieuklasse is afhankelijk van het seizoen en kan voor één product dus per maand verschillen. De kalender helpt u verantwoord te kiezen. SUR+ Via het digitale platform SUR+ kunnen akkerbouwers, voedselproducenten, winkeliers en transporteurs informatie delen met de Voedselbank. De gestroomlijnde en transparante samenwerking zorgt ervoor dat voedseloverschotten niet verloren gaan. SUR+ won de Hack Food Waste 2014, die werd georganiseerd door Rabobank, Natuur & Milieu en Polderhack Productions.

Nudge

3235

Wilt u graag wat duurzamer leven? Nudge is een onafhankelijk consumentenplatform vol concrete, duurzame projecten. Het telt ruim 40.000 leden en 300 bedrijven die een Vriendendienst leveren. De leden organiseren projecten in hun eigen buurt. Rabobank en Nudge helpen elkaar om dit soort initiatieven te versterken. Meedoen? Kijk op nudge.nl.

9

RECYCLING

AFVALRECYCLING REGIO

Ons afval als grondstof

KoreNet in Groot-Ammers en reinigingsdienst Waardlanden brengen afval ‘terug op de markt’. Afvalrecycling voor een toekomstbestendige wereld. TEKST: MATTHIJS DANIELS FOTO'S: ALEX WILLEMSEN

Arie Korevaar met houtsnippers gemaakt van houtafval. De klanten van KoreNet geven zelf aan tot welk formaat deze snippers moeten wor-

3235

den vermalen.

D

revaar. ‘En voor de klant ook, omdat het goedkoper is. Lukt het niet om te scheiden bij de bron, dan doen we het hier. Dat gebeurt handmatig, aan de lopende band. Werklozen uit de Alblasserwaard en de Drechtsteden helpen we hier weer aan werk. Er zijn niet veel voorwaarden voor. Je moet vooral gezond van lijf en leden zijn, want het is fysiek best zwaar werk.’

Zowel particulieren als bedrijven brengen hun afval naar het KoreNet-complex op bedrijventerrein Gelkenes. ‘We hebben het weleens uitgerekend: als we een jaar lang niets zouden afvoeren zou er een acht meter hoge berg liggen op het hele terrein’, lacht directeur Arie Korevaar. In het ideale geval wordt het afval gescheiden ingeleverd. Hout, puin, kunststof, alle producten voorgesorteerd. ‘Dat is voor ons het beste, want dan kan het niet worden vermengd’, vertelt Ko-

AVONTUUR MET AFVAL Als het afval gescheiden is, dan begint het leukste deel van ons werk’, stelt Arie Korevaar met gepaste trots. ‘Dan moeten we ervan af. En dat is continu een ander avontuur.’ Er zijn verschillende standaard toepassingen. Zo wordt van puin bijvoorbeeld menggranulaat gemaakt dat wordt gebruikt in de wegenbouw. En hout wordt verwerkt tot snippers voor de kachel of tot spaanplaat waarvan later tafels en stoelen worden gemaakt. Maar KoreNet is flexibel. Is er vraag naar andere grondstoffen, dan speelt KoreNet daarop in. ‘We

rieënhalve hectare groot. Goed voor 110 tot 120 duizend ton afval opbrengst per jaar. KoreNet in Groot-Ammers is een van drie grote afvalbrengstations in de Alblasserwaard, maar het is veel meer dan dat. KoreNet is bovenal een recyclingcentrale, waar op innovatieve wijze naar manieren wordt gezocht om het ingebrachte afval voor nieuwe toepassingen te gebruiken.

11

‘Afval is geen afval meer, maar een grondstof als wij het eenmaal hebben gerecycled. Het wordt de uitdaging voor de toekomst om dat de mensen te laten inzien’

kregen de afgelopen tijd steeds vaker de vraag naar grotere korrels menggranulaat’, zo geeft Korevaar een voorbeeld. ‘Die worden onder andere gebruikt onder mestkelders. We huren onze machines in, zodat we op zulke wensen kunnen inspelen.’ ‘We zijn doorlopend op zoek naar mogelijkheden om onze stroom af te zetten’, vervolgt Korevaar. ‘Die flexibiliteit is noodzakelijk om ons bedrijf renderend te houden. Zo nemen we vanuit de glasrecycling het keramiek, steen en porselein in dat overblijft bij de recycling van flessen. Dat blijkt goed te werken als ondergrond voor kuilplaten, waar boeren hun veevoer in bewaren. Het grote voordeel ervan is dat ongedierte er dan niet bijkomt. Dat is te scherp. Dan verwonden ze hun neus.’

MILIEUSUPERMARKT Er is net zo veel te halen als te brengen bij KoreNet. Die boodschap wordt benadrukt door Arie Korevaar. ‘We zien het liefst dat mensen, zowel de bedrijven als particulieren, spullen komen brengen én halen. Als in een soort milieusupermarkt. One stop shopping. Daar willen we naartoe. Je kunt hier grond kopen voor in de tuin, maar volgens mij hebben mensen nog vaak het idee dat het vol onkruid zit als ze het hier komen halen. Het is kennelijk te goedkoop om te geloven dat het goede grond is. Maar als je het ergens anders duurder koopt, komt het waarschijnlijk eerst hiervandaan.’ ‘Het is geen afval meer als wij het hebben gerecycled. Het wordt de uitdaging voor de toekomst om dat de mensen te laten inzien.’ WAARDLANDEN Iedereen helpt mee om de afvalberg efficiënt en gescheiden te verwerken. De regionale reinigingsdienst Waardlanden heeft om de mensen extra te stimuleren afgelopen jaar het project VANG geïntroduceerd in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden: Van Afval Naar Grondstof. Het concept is eenvoudig: inwoners van de streek hebben straks alleen nog maar containers voor gft-afval en papier. De oude, grijze container blijft, maar die is voortaan

Ton Versteeg, directeur van Waardlanden, op het afval brengstation in Gorinchem. Hij is trots op de resultaten sinds ze het afval scheiden. 12 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

Gorcummer Bernd Voorsluijs vond thuis nog een oude fax en besloot deze bij Waardlanden te brengen, zodat het apparaat gerecycled kan worden.

75 PROCENT AFVALSCHEIDING IN 2020 Het VANG-concept stoelt op de gedachte dat men afval automatisch scheidt als dat gemakkelijker wordt gemaakt. Vandaar de containers thuis voor gft, papier en plastic, drankkartons en blik. Doordat de mensen voor het restafval voortaan juist naar de ondergrondse container moeten wandelen, zullen ze eerder geneigd zijn de hoeveelheid restafval zo klein mogelijk te houden. Voor 2020 is het doel 75 procent afvalscheiding te realiseren.

3235

bedoeld voor plastic, drankkartons en blik. Voor het restafval dat vroeger in de grijze bak ging worden overal in de regio ondergrondse containers geplaatst. Door het op deze manier makkelijker te maken om huisafval te scheiden hoopt directeur Ton Versteeg van Waardlanden de hoeveelheid restafval haast te halveren op termijn. De helft minder dus rechtstreeks naar de verbrandingsoven. De ‘winst’ gaat het proces van recycling in.

SPRONG VOORWAARTS ‘We zijn begonnen op 226 kilo restafval per inwoner van de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden’, vertelt Versteeg. ‘Met VANG zetten we in op 128 kilo per inwoner.’ Een reusachtige sprong voorwaarts, maar Ton Versteeg durft nog een stukje hoger in te zetten. ‘Als je écht al je afval scheidt, houd je maar dertig kilo over per jaar. De resultaten met vergelijkbare projecten zijn in het land succesvol geweest. Meerdere gemeenten zitten al dik onder de honderd kilo restafval per

inwoner. Ik verwacht dat we dat in deze regio ook halen als VANG volledig is uitgerold.’ Het buitengebied in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden is al voorzien van alle containers. Nu komen de steden en dorpen aan de beurt. ‘We beginnen in Leerdam’, kondigt Versteeg aan. ‘Daar hopen we voor de zomervakantie klaar te zijn. Alles bij elkaar moeten we nog ongeveer vijfhonderd ondergrondse containers plaatsen. Met het hele werk zijn we ruim twee jaar bezig.’ En dan is het aan onszelf om van het project een succes te maken. ‘Alles valt en staat met de bereidheid van de mensen om afval te scheiden’, beaamt Versteeg. Hij maakt zich geen zorgen: ‘Je staat er versteld van hoe groot die bereidheid is. Iedereen ziet het belang er wel van in. We hebben ook geen keuze: doen we het niet, dan hebben onze achterkleinkinderen geen leven meer op deze planeet.’

13

KRINGLOOP

EFFICIËNT SAMENWERKEN

Kringloop in de regio Zoveel mogelijk regionale samenwerking tussen agrarische bedrijven op het gebied van mest en ruwvoervoorziening. Het is een tendens in de markt, waar Loonbedrijf HABO actief op inspeelt. TEKST: PINK COMMUNICATIE FOTO'S: TON DE BRUIN

H

elmoed Boom startte 27 jaar geleden samen met zijn compagnon Arie Bor Loonbedrijf HABO Noordeloos. Met twaalf vaste medewerkers en aanvullende flexibele arbeidskrachten biedt HABO naast loonwerk ook kraanverhuur en aannemerswerk in de regio Alblasserwaard, Vijfheerenlanden en Krimpenerwaard. ‘Ons aanbod loonwerk omvat alle mogelijke werkzaamheden in de agrarische sector. Van zaaien en bemesting tot maaien en oogsten. Maar veel meer dan vroeger hebben we als loonwerker ook een duidelijke adviesfunctie. We geven onze klanten advies op allerlei gebieden als bemesting, keuze voor rassen of gewasbescherming. ‘

MESTKRINGLOOP Juist door die adviesfunctie is HABO vroeg op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. ‘Er is al jaren sprake van plaatselijk mestoverschot. We waren al actief bezig om daar in de regio oplossingen voor te vinden en dit wordt door de nieuwe melkveewet nog 14 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

relevanter. Het melkquotum is verdwenen, waardoor niet een productierecht maar de hoeveelheid ruwvoer en mestproductie bepalend is voor de uiteindelijke productieomvang van melkveebedrijven. De gemiddelde melkproductie neemt toe op de bedrijven in dit gebied; een toename van melk betekent ook een toename van mest, die verwerkt moet worden. Omdat wij veel agrariërs in de omgeving bezoeken, weten we dat hier nog steeds ruimte is om mest regionaal te plaatsen. Lokaal transport van boer naar boer is duurzaam en kostentechnisch interessant. Hoe minder ver je moet rijden, hoe minder kosten en hoe minder vervuiling. We gaan daarom met de agrariër in gesprek: wat zijn de mogelijkheden in de buurt, wat pakt voor hem het beste uit? En vervolgens leggen we de verbinding met mestafnemers. Zo proberen we een regionale mestkringloop te creëren.’

DUURZAME RELATIES Dat doet HABO ook op het gebied van voer. ‘Daarvoor geldt na-

HABO gaat met agrariërs in gesprek over de mogelijkheden in de buurt en legt vervolgens de verbinding met mestafnemers.

tuurlijk hetzelfde als bij mest: inspelen op regionale vraag en aanbod bespaart kosten en is milieuvriendelijk. We hebben zelf ook een groot areaal mais, waarmee we mestplaatsingsruimte en ruwvoerproductie realiseren. Tegen zeer aantrekkelijke prijzen voor onze klanten. Dat heeft zeker te maken met de duurzame relaties die we met hen willen aangaan. Alleen klanten die we langer kennen kunnen we optimaal advies geven over bijvoorbeeld teelttechnische zaken, optimale benutting van mineralen en een zo hoog mogelijke voerproductie. Bovendien is onze insteek: als onze klanten iets kunnen verdienen, kunnen wij dat ook. Of: als we ervoor zorgen dat onze klanten financieel beter gaan presteren, doen wij het ook.‘

3235

ARBEIDSVREUGDE IN DE NATUUR Helmoed weet dat de adviesfunctie in de toekomst nog belangrijker wordt. ‘Deze sector staat bepaald niet stil. Zo zijn er interessante onder-

zoeken naar de mogelijkheid om kunstmest uit organische mest te halen. Ook metingen spelen een steeds grotere rol. Wat heeft de bodem nodig aan voedingsstoffen, wat haal je van het land? Wij hopen dit seizoen nog mestmetingen te kunnen gaan doen, zodat we met precisiebemesting exact de benodigde mest op elk deel van een perceel kunnen toedienen. Het zijn boeiende ontwikkelingen, die we vanzelfsprekend goed bijhouden om onze klanten op dat gebied te ontzorgen. De boer is tegenwoordig meer een manager, maar we vinden dat de arbeidsvreugde van het werken in de natuur moet blijven bestaan. Die natuur kun je niet regelen, dus een versoepeling van sommige wet- en regelgevingseisen zou volgens ons niet misstaan. Maar ook binnen die marges doen wij ons best om het onze klanten zo makkelijk mogelijk te maken.’

LOONBEDRIJFHABO.NL

15

CLUBKAS CAMPAGNE

LEDEN STEUNEN CLUBS IN DE REGIO TEKST: COLINDA VAN DEN TOL-VISSER FOTO: ALEX WILLEMSEN

G

rote winnaar van de Rabobank Clubkas Campagne is zwembad De Doetse Kom uit Giessenburg. Zij ontvingen maar liefst 396 stemmen, goed voor 1.837 euro. Secretaris Jan Hakkesteegt en bestuurslid Bart Kalkman namen de prijs dankbaar in ontvangst. ‘Deze prijs laat zien dat de inwoners van Giessenburg hun zwembad enorm belangrijk vinden’, vertelt Hakkesteegt. ‘De bijdrage van de Rabobank kunnen wij heel goed gebruiken, bijvoorbeeld voor de aanschaf van nieuwe spelmaterialen.’ Speeltuinvereniging Middelweg uit Nieuw-Lekkerland eindigde op een mooie tweede plaats met 334 stemmen en een bijdrage van 1.550 euro. Penningmeester Sjaan Simons, vanaf het eerste uur betrokken bij de speeltuin, ontving de prijs van directievoorzitter Carin van Huët, in bijzijn van 600 Rabobank-leden. Kenmerkend voor de Rabobank Clubkas Campagne is dat de leden van de bank beslissen over de verdeling van het geld. Er is 100.000 16 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

euro beschikbaar voor de verenigingen en stichtingen die mee doen. 'Als coöperatieve bank bestaan we bij de gratie van onze leden', vertelt directievoorzitter Carin van Huët. 'Daarom vinden we het belangrijk dat onze leden mee kunnen beslissen. De Rabobank Clubkas Campagne is een prachtige manier om leden mee te laten beslissen over de verdeling van een gedeelte van de overwinst van de bank.' Bekijk de volledige uitslag op www.rabobank.nl/av.

TOP 10 1 Zwembad De Doetse Kom € 1.837 2 Speeltuinvereniging Middelweg € 1.550 3 Zwembad De Dompelaar € 1.220 4 Zwembad De Spettertuin € 1.081 5 Ameide's Fanfare Korps € 1.039 6 Giessenburgse Muziekvereniging Da Capo € 891 7 Voedselbank Leerdam € 747 8 Herstel Korenmolen De Regt € 733 9 Sportvereniging Vridos € 715 10 Dierenasiel Gorinchem € 710

HARDE CIJFERS

Tussen 7 en 14 mei mochten ruim 16.000 leden van Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden stemmen voor de verdeling van 100.000 euro onder verenigingen en stichtingen in de regio. TEKST: COLINDA VAN DEN TOL-VISSER

681

€ 4,64

VERENIGINGEN EN STICHTINGEN VOERDEN CAMPAGNE OM ZOVEEL MOGELIJK STEMMEN TE BEMACHTIGEN.

IS DE WAARDE VAN ELKE STEM. ELK LID MOCHT VIJF KEER STEMMEN EN DUS RUIM 23 EURO VERDELEN.

21.575 28% VAN ALLE LEDEN REAGEERDEN OP DE OPROEP OM TE STEMMEN OP HUN FAVORIETE CLUBS.

3235

STEMMEN ZIJN UITGEBRACHT TIJDENS DE RABOBANK CLUBKAS CAMPAGNE.

17

DUURZAAMHEID

Recycling in de kunst in twee varianten. Een beeld dat volledig van hergebruikt materiaal is gemaakt én een kunstwerk dat als geheel nieuw wordt opgebouwd en een tweede leven krijgt. TEKST: MATTHIJS DANIELS FOTO'S: ALEX WILLEMSEN

Hergebruik in én van kunst

V

oor Leerdam, door Leerdam. Inwoners en organisaties uit de stad hebben de afgelopen maanden de krachten gebundeld met overheden en fondsen om de Glazen Toren naar Leerdam te halen. Het monumentale werk van de grote glaskunstenaar Willem Heesen wordt de blikvanger op de Leerdamse Glasroute, die in de toekomst de verschillende ijkpunten van glas in Leerdam verbindt met elkaar. ‘Het grootste glazen kunstwerk van Nederland, terug in de Glasstad. Dat is natuurlijk heel bijzonder’, stelt conservator Hélène Besancon van het Nationaal Glasmuseum. ‘De Glazen Toren is oorspronkelijk gebouwd voor het Van Gogh Museum in Amsterdam. Daarop was het ontwerp gebaseerd. Daardoor is het eigenlijk een ander beeld als het is herbouwd, omdat het in een andere omgeving staat. Maar de schoonheid van de Glazen Toren blijft opmerkelijk.’ 18 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

CROWDFUNDING Vandaar de opmerkelijk grote betrokkenheid van Leerdammers en glasliefhebbers bij het initiatief om de Glazen Toren naar Leerdam te brengen. In de tweede helft van 2014 startte een grote crowdfundingactie waarmee 70 duizend euro opgehaald moest worden. Dat was het bedrag dat nodig was om de toren te herbouwen. Het initiatief werd een doorslaand succes: in een goed half jaar was het streefbedrag gehaald. ‘We hebben een aantal subsidies gekregen’, aldus Besancon. ‘En er kwam een spontane bijdrage van een fonds. Dat hielp ons goed op weg.’ ‘Maar ook veel Leerdammers hebben een stukje van de nieuwe Glazen Toren gesponsord, door symbolisch een blokje te kopen. Zij vinden het leuk dat dit in hun stad gebeurt.’ Die constatering stemt ook Bernard Heesen gelukkig. De zoon van Willem, zelf ook glaskunstenaar van faam, zegt zelfs ontroerd te zijn over het draagvlak. ‘Dit is geen kunstwerk dat van bovenaf is geparachuteerd op Leerdam. De men-

sen hebben het zelf gesteund met crowdfunding. Dat vind ik heel leuk. Dat kom je niet zo vaak tegen helaas.’

3235

KRISTALLEN BLOKKEN De oorspronkelijke Glazen Toren werd door Willem Heesen opgebouwd uit meer dan duizend kleinere kristallen blokken. Hij werd afgebroken toen het Van Gogh Museum in Amsterdam een grote verbouwing onderging en daarbij is veel van het kristal beschadigd geraakt. ‘De schade is groter dan we aanvankelijk hadden ingeschat’, vertelt Hélène Besancon. ‘We hebben het streefbedrag van 70 duizend euro weliswaar gehaald, maar mensen kunnen het project blijven sponsoren. We kunnen alle steun nog steeds goed gebruiken.’ In november wordt de Glazen Toren geplaatst langs de Linge, tegenover de entree van de glasfabrieken.

FORM FOLLOWS GARBAGE Een jaar geleden werd voor het Rabobankkantoor in Go-

rinchem een sculptuur onthuld van Jan Eric Visser. Vijf capsules die gevuld zijn met zijn eigen huisafval, gevat in pylonen van ecologisch beton. Afval als het nieuwe goud, zo lijkt de maker te suggereren. Veilig opgeborgen bij de bank. Visser is sinds 1987 al bezig met het omvormen van het huisvuil van alledag tot kunstwerken. Form Follows Garbage is het motto van zijn levenswerk. Jan Eric Visser was achteraf bezien zijn tijd ver vooruit toen hij als student aan de Kunstacademie in Kampen al beelden maakte van de spaanders die overbleven bij het maken van sculpturen. Zijn grote openbaring kwam toen hij een krant op straat zag liggen. Eerst tot pulp verregend, daarna verhard in zon en wind. ‘Ik zag er bruikbaar materiaal in. Materiaal dat elke week gratis mijn huis binnenkomt en waarin ook nog beschreven staat waar de mensen mee bezig zijn.’ Visser, die rond de eeuwwisseling ongeveer vijftien jaar in Gorinchem woonde, is een carrière lang geïnspireerd gebleven door hergebruik van zijn eigen afval in zijn

Bernard Heesen en Hélène Besancon met de loodzware, massieve glazen blokken op de plek waar straks de gerestaureerde Glazen Toren moet verrijzen.

19

kunst. De schaarste aan grondstoffen en overconsumptie hebben hem vanaf het begin bezig gehouden. ‘Dieren vervuilen hun eigen nest niet. Alleen de mens produceert afval in zelfdestructieve mate’, zo verwondert hij zich. ‘Voor mij is de drang tot consumptie en de bijbehorende afvalproductie een metafoor voor het onvermogen te begrijpen wat we doen op de wereld.’

ONS ALLER KAPITAAL Lange tijd werd hij beschouwd als moralist, maar dat beeld is veranderd sinds duurzaamheid en recycling steeds meer de standaard geworden zijn in de maatschappij. Afval is de grondstof van de toekomst. ‘Het is ons aller kapitaal. Misschien is de inhoud van de capsules in dit kunstwerk straks wel waardevoller dan het beeld zelf’, zo kijkt de kunstenaar naar het beeld voor het Rabobankgebouw in Gorinchem. In die capsules heeft hij immers, net als in zijn andere werken, zijn eigen huisafval verborgen. Achttien vuilniszakken vol in dit geval. Opgesloten in een constructie van 20 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

ecobeton en aquadyne. Dat laatste is een relatief nieuw materiaal, volledig van afvalplastic gemaakt en CO2-neutraal geproduceerd. Het beeld symboliseert het afval als kapitaal – ons nieuwe goud – dat bewaakt staat bij de bank. Jan Eric Visser maakte bij zijn beeld nog een zesde capsule. Die werd tijdens de onthulling vorig jaar het gebouw ingerold en is gevuld met oude doppen, blikken en ander rammelend materiaal. Het was de bedoeling dat deze door het gebouw zou blijven zwerven, om bezoekers en medewerkers te confronteren met het thema. ‘Hij is er nog’, zo zag de kunstenaar tot zijn tevredenheid. ‘Ik begreep dat hij op verschillende plaatsen heeft gestaan. In de lift onder andere. Leuk om te zien. Dat was de bedoeling ook.’ Je zou kunnen zeggen dat het opheffen van zijn eigen kunstenaarschap het doel van zijn kunst is, zo beredeneert Visser. ‘Als de mens stopt met zijn overconsumptie en er geen afval meer is om kunst van te maken’, verklaart hij. ‘Dan heeft de kunst daar in ieder geval een voortrekkersrol in gespeeld.’

Jan Eric Visser is even terug in de tuin van het Rabobankkantoor aan de Einsteinstraat in Gorinchem, waar vorig jaar zijn sculptuur geplaatst is.

Oplossing Wilt u kans maken op een van

PUZZEL

de drie dinerbonnen ter waarde van 100 euro bij de Limonadefabriek in Streefkerk? Te besteden in het restaurant of de bistro. Stuur uw oplossing in voor 11 juli via www.rabobank.nl/av.

Maak kans op een dinerbon van de Limonadefabriek in Streefkerk!

3235

SUDOKU Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes.

21

DUURZAAM

SAMEN CO2 VERMINDEREN

Gaan voor blauwzaam

De regionale melkveehouderij conformeert zich aan het vijfde Energieconvenant van Blauwzaam. Zuivelfabriek De Graafstroom is al voorloper met duurzaam ondernemen. TEKST: MATTHIJS DANIELS FOTO'S: FRANS JAN FORTUNATI

Edwin van den Heuvel overlegt voorafgaand aan de vergadering met Rolia Wiggelinkhuijsen, secretaresse van Blauwzaam, in haar tuin in

3235

Hei- en Boeicop.

B

ewustwording, verantwoordelijkheid, duurzaamheid. Een leefbaardere Alblasserwaard en Vijfheerenlanden, door samenwerking met en tussen ondernemers. Met dat doel werd vroeg in dit decennium stichting Blauwzaam opgericht. Een begrip in de regio inmiddels, maar ook ver daarbuiten. ‘Blauwzaam heeft een landelijke voorbeeldfunctie als het gaat om regionale samenwerking op gebied van duurzaamheid’, zo hoorde Blauwzaamvoorzitter Edwin van den Heuvel tijdens een recent gesprek op het Ministerie van Economische Zaken. Ongeveer honderd bedrijven en organisaties uit de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden, waaronder ook Rabobank, hebben de afgelopen jaren Energieconvenanten ondertekend, waarin ze het voornemen bekrachtigen om in drie jaar tijd de CO2-uitstoot met 10 procent verminderen.

BETROKKENHEID Het Energieconvenant is het uithangbord voor Blauwzaam. Nog belangrijker is het besef dat erbij hoort, de toegenomen betrokkenheid bij duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bij Blauwzaam aangesloten ondernemers uit de sectoren transport en logistiek, bouwen en wonen en familiebedrijven treffen elkaar in aparte werkgroepen en zojuist is daaraan een werkgroep water toegevoegd. Van den Heuvel: ‘Deze gaat zich bezig houden met verduurzaming van de watercyclus. We kijken bijvoorbeeld hoe afvalwater schoner kan binnenkomen bij de rioolzuivering en hoe water binnen de bedrijfsvoering hergebruikt kan worden.’ Met Blauwzaam hebben we voor deze initiatieven het startsein gegeven met een symposium. Zo is onze rol: duurzame initiatieven aanzwengelen en daarvoor draagkracht vinden in de regio. De bedrijven in onze werkgroepen delen kennis, maar bieden ook stageplaatsen aan studenten.’ 23

‘We sluiten graag partnerships met bedrijven die zich verbonden voelen met Blauwzaam. Zij mogen dan van onze initiatieven gebruikmaken en ons logo voeren’

PARTNERSHIPS Blauwzaam werd in de opstartjaren gesteund door een zogenaamde Green Deal, een rijkssubsidie. Die ondersteuning gold voor drie jaar en dus heeft de stichting andere middelen nodig om initiatieven als de Energieconvenanten, symposiums en kennissessies te organiseren. Vandaar een oproep van voorzitter Van den Heuvel. ‘We zouden graag partnerships sluiten met bedrijven die zich verbonden voelen met Blauwzaam. Zij mogen ons logo voeren en gebruikmaken van onze initiatieven. Voor een partnership vragen wij 250 euro. Als ondernemers ons op die manier steunen, hebben wij de middelen om activiteiten te blijven opzetten.’ Eén daarvan is het Blauwzaam Café. Een thematische discussieavond in de setting van een café. ‘Met het doel dat er iets uit voortvloeit. We willen drie keer per jaar een Blauwzaam Café houden. In september zal het volgende plaatsvinden in Gorinchem, met als thema de duurzame economische toekomst van de AV-regio.’ Ondernemers die geïnteresseerd zijn in een partnership met Blauwzaam kunnen voor informatie contact opnemen via [email protected]. MELKVEEHOUDERIJ Na de zomer wordt het vijfde Energieconvenant van Blauwzaam ondertekend. Voor de eerste keer volledig op één branche gericht: de melkveehouderij. De drie grote regiobedrijven uit de sector doen eraan mee: Vreugdenhil uit Gorinchem, kaasfabriek Bel in Schoonrewoerd en zuivelfabriek De Graafstroom. ‘En alle toeleverende veehouders’, besluit Edwin van den Heuvel. ‘We streven ernaar om weer vijfentwintig bedrijven bij elkaar te krijgen, die met elkaar de uitdaging aannemen om de CO2-reductie te realiseren.’ VOORUITSTREVEND ‘Er is altijd meer te halen qua duurzaamheid’, stelt Henk van Bochove, algemeen directeur van zuivelfabriek De Graafstroom en enthousiast deelnemer van Blauwzaams Energieconvenant V. De Graafstroom is op dit terrein al enige jaren meer dan

Oud en nieuw verenigd. Achter de authentieke boerderij van de familie Wiggelinkhuijsen is een hypermoderne carport gebouwd, voorzien van zonnepanelen. 24 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

Henk van Bochove, algemeen directeur van zuivelfabriek De Graafstroom, in het kaaspakhuis.

DE GRAAFSTROOM

3235

Zuivelfabriek De Graafstroom is 100 procent een coöperatie van melkveeboeren. In de fabriek wordt bijna 45 duizend ton Goudse kaas gemaakt. De afzetmarkt is ‘wereldwijd’. Zelf verkoopt De Graafstroom kaas aan supermarkten, waar ze meestal onder huismerken worden verkocht. Alleen in de supermarkten van Lidl is de kaas uit Bleskensgraaf duidelijk herkenbaar, via het consumentenmerk De Graafstroom.

vooruitstrevend. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) als toegevoegde waarde in het productieproces. Geen kilo restproduct gaat bij De Graafstroom verloren. Vorig jaar werd in de fabriek in Bleskensgraaf een nieuwe weiverwerkingsinstallatie geopend. Wei is het ‘natte bijproduct’ dat bij het maken van kaas ontstaat. En een grondstof voor dierenvoeding, voedingsmiddelen of, als het aan strenge kwaliteitseisen voldoet, babyvoeding. Alle wei van De Graafstroom wordt voor babyvoeding gebruikt. De oude indampinstallatie werd vorig jaar vervangen door een systeem van reversed osmose, waarin de wei wordt ingedikt door het te persen door lange pijpen met filters. Een forse investering, maar Henk van Bochove heeft altijd het idee gesteund dat een duurzaam productieproces geld oplevert. ‘Wij besparen met deze nieuwe installatie jaarlijks 200 duizend euro aan energie en inclusief water is dat zelfs 300 duizend euro.’

WATERZUIVERING Het water dat De Graafstroom nog wel uit het drinkwaternet haalt, wordt verschillende malen gebruikt in het productie- en schoonmaakproces, en gaat daarna naar de eigen waterzuivering op het fabrieksterrein. Van Bochove: ‘Het gezuiverde water dat uiteindelijk in het buitenwater terechtkomt, is schoner dan toen het bij ons binnenkwam. Het slib dat overblijft bij de zuivering wordt opgehaald en gaat naar een biovergister of naar de afvalverbranding.’ ‘We hebben weleens bekeken of we zelf een biovergistingsinstallatie konden realiseren, maar dat bleek niet haalbaar. Verder passen mvo-investeringen altijd in ons proces. Van sponsoring in onze omgeving tot bewegingssensoren voor de verlichting in onze gebouwen tot een grote investering als de weiverwerkingsinstallatie. Het enige wat we niet hebben, opvallend genoeg, zijn zonnepanelen’, besluit Henk van Bochove. ‘Dat is tot nu toe niet rendabel gebleken. Als dat verandert in de toekomst nemen we dat alsnog in overweging.’

DEGRAAFSTROOM. COM EN BLAUWZAAM.NL

25

3235

TOERISME

Erop uit! Toeristische trekpleisters naast de deur. Er zijn legio mogelijkheden voor zalige dagjes uit in eigen streek. Dichterbij bezocht er een paar. 3235

TEKST: MATTHIJS DANIELS FOTO'S: ALEX WILLEMSEN

28 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

Klimmen, klauteren en spelend ontdekken. In de vleermuisspeurtuin van het Geofort in Herwijnen is van alles te beleven.

G

rensoverschrijdend tussen Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Dat zijn de rondvaarten op de Parel van de Linge en de Kroon van Leerdam, de salonschepen van de Rederij Leerdam. Voor een nieuwe blik op onze prachtige omgeving: vanaf het water.

LINGE STEEDS MOOIER ‘Hoe vaak ik het niet heb gehoord: ik woon mijn hele leven al hier en vaar voor het eerst op de Linge, nu zie ik pas écht hoe mooi deze streek is’, vertelt Marco Moerings, eigenaar van de Rederij Leerdam. ‘Het is ook schitterend. Ik kom zelf uit Leerdam, ik zie het mijn hele leven al en de omgeving wordt steeds mooier. De rivieroevers worden steeds meer teruggebracht in hun oude, natuurlijke staat. Het lijkt wel een soort waddengebied.’ De schepen varen vaste trajecten tussen Arkel en Enspijk, met mogelijkheden voor andere vaarten. Voor dit seizoen zijn ze helemaal opnieuw gestyled. Luxer, ruimer, van alle voorzieningen en gemakken voorzien. ‘We houden rekening met ieders wensen en hebben verschillende arrangementen met koud, warm of grillbuffet’, vertelt Moerings. ‘En we varen het hele jaar door. Met standaard tijden op de vrijdag, zaterdag en zondag, maar als iemand een andere datum voorstelt zetten we die op de vaarkalender op de site en kunnen anderen zich daar ook voor aanmelden. Een schip afhuren kan natuurlijk ook.’ Alle informatie over arrangementen en rondvaarten is te vinden op www.rederijleerdam.nl.

als educatief avontureneiland, dat volledig in het teken staat van kaarten, coördinaten en navigatie. Speurtochten, schatgraven, doolhoven, smartphones en gps. Een virtuele reis naar het middelpunt van de aarde, ontdekken hoe een zalm zijn weg vindt naar zijn geboorteplaats, met luchtfoto’s op zoek naar illegale plantages of bouwwerken. Allemaal avonturen die met geo te maken hebben, dus met een plek op aarde. Het is een ideaal familie-uitje: van alles te beleven voor de jeugd en gelegenheid om te lunchen, brunchen of feesten te houden in het 3D Café. Het GeoFort wordt daarnaast veel bezocht door schoolklassen en is te reserveren voor de zakelijke markt. In het weekend en de schoolvakanties is het GeoFort dagelijks geopend van

FIETSEN, VAREN De Rederij Leerdam verhuurt tevens kano’s en fietsen. Standplaatsen zijn Leerdam, Buurmalsen en Enspijk. De twee salonboten van de rederij varen dit jaar naar het vijfjaarlijkse evenement Sail in Amsterdam. Rederij Leerdam biedt hiervoor verschillende arrangementen aan. Meer informatie op www.rederijleerdam.nl .

Marco Moerings geniet van zijn werk. Met zijn rond-

3235

AVONTUREN IN GEOFORT We rijden door het polderlandschap in de Vijfheerenlanden en de bestemming is het GeoFort in Herwijnen. Spannend en leerzaam. De modernste technieken in de historische setting van het Fort bij de Nieuwe Steeg, onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Drie jaar geleden heropend

vaartschepen varen ze langs de mooiste plekjes in de regio. Altijd blije gasten aan boord.

29

Even afstappen voor thee, koffie, huis gemaakt appelgebak of andere lekkernijen. Het is genieten in theetuin De Winde in Groot-Ammers.

11.00 tot 17.00 uur. Voor doordeweeks bezoek moet gereserveerd worden. Regelmatig zijn er speciale activiteiten, zoals CSI GeoFort op 21 juni. Veel meer informatie over wat er te beleven is in het GeoFort is te vinden op www.geofort.nl. Nieuwsgierig geworden? Op de pagina's 36 en 37 vindt u enkele aantrekkelijke lezersaanbiedingen om deze plekjes te bezoeken!

De theetuin, pal gelegen aan het Ooievaarspad, de Ooievaarsfietsroute en nabij de Molenroute en het Pelgrimspad.

30 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

THEETUIN DE WINDE Van ver uit de omgeving komen de gasten af op de appeltaart, vers gebakken door Nel Hakkesteegt. Het gebak wordt geserveerd op een plekje in de Alblasserwaard dat er precies uitziet zoals je je een plekje in het Alblasserwaardse landschap voorstelt. Even tot rust komen in Theetuin De Winde. Gelegen langs de stille weg Achterland in Groot-Ammers. Een pittoreske parel in de polder, een rustieke tuin tussen de boerderijen, compleet met uitzicht op de molens zelfs. Het is de oudste theetuin in de regio, pal gelegen aan de Ooievaarsfietsroute en het Ooievaarspad, nabij de Molenroute en het Pelgrimspad. ‘Ik hoorde vaak van fietsers en wandelaars dat ze plekjes misten om wat te eten en even te zitten’, zo kijkt Nel Hakkesteegt terug naar de tijd waarin ze het idee voor de theetuin kreeg. ‘Daarop besloot ik een paar picknickbanken in de tuin te zetten, zeventien jaar geleden. De allereerste middag kwamen er meteen mensen zitten. In de jaren erna is deze theetuin ontstaan.’ Wanneer te stoppen voor koffie met appeltaart in Theetuin De Winde? ‘Als ik thuis ben, is de tuin geopend’, lacht de gastvrouw. ‘Ik heb geen vaste openingstijden. Ik zeg altijd: bel maar even op van tevoren. Dan weet je zeker dat je terecht kunt.’ Kunstenares Rieke van der Stoep geeft maandelijks op een vrijdag en zaterdag beeldhouwworkshops in Theetuin De Winde. Meer informatie daarover en over De Winde zelf is te vinden op www.theetuindewinde.nl.

FEITEN

Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden is per 1 april ontstaan door de fusie tussen de Rabobanken Alblasserwaard Noord en Oost en Vijfheerenlanden. Wist u dat:

3235

TEKST: COLINDA VAN DEN TOL-VISSER

WE ACTIEF ZIJN IN 37 KERNEN: VAN KINDERDIJK VIA VIANEN EN LEERDAM NAAR GORINCHEM EN GIESSENBURG /// U OP 24 LOCATIES GELD KUNT PINNEN EN ONS OP ZES KANTOREN KUNT BEZOEKEN /// U BINNEN 24 UUR BIJ EEN HYPOTHEEKADVISEUR OP GESPREK KUNT /// DE BEDRIJVENDESK VOOR ONDERNEMERS IN DE REGIO HÉT KENNISCENTRUM IS /// U ONS ELKE WERKDAG VAN 8.00 UUR TOT 20.00 UUR KUNT BEREIKEN /// U KUNT CHATTEN MET ONZE MEDEWERKERS /// WE ER OOK VOOR U ZIJN MET OUDERENSERVICE EN JONGERENCOACHES 31

MEEDENKEN

De ledenraad en jongerenraad van de Rabobank zijn de vertegenwoordiging van alle leden van de bank in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Zij zijn actief, kritisch en trots op hun streek, zoals een aantal van hen laat zien op deze pagina’s. TEKST: MATTHIJS DANIELS FOTO'S: FOTOSTUDIO MARKS, ALEX WILLEMSEN

OREN EN OGEN VAN RABOBANK IN DE STREEK

E

nkele pareltjes uit de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden worden op deze foto’s getoond door de leden van de jongerenraad en ledenraad van de Rabobank. Kenmerkende plekken bij hen om de hoek. Van stadspoort tot de poldermolens en de glasblazerij; een schilderachtige doorsnede van wat de regio aan moois te bieden heeft. De leden van de leden- en jongerenraad zijn voor de Rabobank het klankbord in de streek. Als vertegenwoordiging van andere leden en klanten van de bank en als adviserend aanspreekpunt voor de directie. Ze zijn de oren en ogen van de bank, weten wat er leeft en discussiëren, gevraagd en ongevraagd, over de zaken en thema’s die de Rabobank aan gaan. Waarbij de jongerenraad in het bijzonder de studenten en jonge werkenden vertegenwoordigen. Meer weten over de leden- of jongerenraad of zelf interesse om lid te worden? Stuur dan een mail naar [email protected] of [email protected]. 32 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

1 - Vader Sjaak Versluis en

4 - Jacco Casteleijn en Jan

dochter Rebecca Versluis uit

Hoogenboezem lieten zich

Leerbroek, bij hun gerestau-

portretteren langs de Am-

reerde woonboerderij uit

merse Boezem in

1899.

Groot-Ammers. Daarlangs staan vier poldermolens die

2 - Evelien Bikker uit Schel-

allemaal nog in bedrijf zijn.

luinen en Nicky Verheij uit Noordeloos bij een van de smalle 'kippenbruggetjes' over de Botersloot in Noordeloos.

5 - Aan de Zuidwal in Leerdam zien we Anniecke van Delft en Johan Benschop. Op de achtergrond bevindt zich de internationaal bekende glasblazerij.

3 - Gorcummers Renate van Maaren en Peter Vork op de

6 - Willeke Sterrenburg en

stadswallen bij het Dalem-

Harro Kon kozen voor de

poortje. De laatste stads-

Meerkerkse molen 'De Bonk'.

poort van Gorinchem. Op de

Deze poldermolen heeft een

achtergrond draaien de wie-

scheprad en staat langs het

ken van de molen 'De Hoop'.

Merwedekanaal.

1

2

3

4

3235

5

6

ZAKELIJK

De Rabobank schonk zijn stand op bedrijvenbeurs Fenexpo aan negen zakelijke klanten. Een podium dat ze uit zichzelf wellicht niet hadden opgezocht. TEKST: MATTHIJS DANIELS FOTO'S: ALEX WILLEMSEN

RABOBANK BEDRIJVENDESK

‘Mooi om bijdrage te kunnen leveren'

D

rie dagen lang was de Fenexpo in april dé ontmoetingsplaats voor ondernemers uit de regio. Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden had net als bij vorige edities een ruime stand in de Evenementenhal Gorinchem, maar stelde deze ditmaal beschikbaar aan startende of jonge ondernemingen. Drie stands werden er fraai ingericht en dus konden negen ondernemers allemaal een dag van de faciliteiten gebruikmaken. ‘Voor deze kleinere ondernemers zou drie dagen op de beurs erg lang zijn’, vertelt Annemieke Leentvaar, manager MKB bij Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden. ‘Ze moeten tenslotte ook gewoon aan het werk. Eén dag op deze manier was voor hen een mooie oplossing.’ De beursdeelname werd een succes, ervoeren Leentvaar en haar collega Annemieke van Loon, adviseur Bedrijvendesk bij Rabobank. ‘Het was leuk om te zien dat iedereen steeds in gesprek was. Goed dat we via dit podium onze klanten konden helpen hun zichtbaarheid te vergroten.’ Zakelijke klanten treffen hun contactpersonen bij de Rabobank verder onder andere tijdens de netwerkbijeenkomsten van ondernemingsverenigingen in de regio. Voor vragen over betalen, sparen, verzekeren en financieren kunnen zij alle werkdagen tot 17.30 uur terecht bij de Bedrijvendesk. Deze is bereikbaar via (0183) 61 27 12 of op de chat, via klantenservice op www.rabobank.nl. 34 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

TOTAAL LEEGSTANDSBEHEER

‘Fenexpo: kans om te netwerken’

3235

'

Nee, uit eigen beweging zou ik geen stand op de Fenexpo hebben genomen’, bekent Fatih Polatli, oprichter van Totaal Leegstandsbeheer. ‘Drie dagen is voor mij erg lang. Daarbij zijn onze opdrachtgevers vooral woningcorporaties en zó veel staan er daarvan niet op de Fenexpo.’ Dankbaar werd daarom de uitnodiging aangenomen om een dag gebruik te maken van de faciliteiten in de door Rabobank ingerichte stand op de regionale bedrijvenbeurs. ‘De Fenexpo is voor mij niet direct de gelegenheid om opdrachten te verkrijgen, maar wél om te netwerken. Dat is goed gelukt. Ik heb bijvoorbeeld contact gelegd om onze brochure te restylen.’ Totaal Leegstandsbeheer is een jong Gorcums bedrijf dat verpaupering tegengaat in buurten waarin sloopwerkzaamheden plaatsvinden. Woningen die vroeger dichtgetimmerd zouden worden, worden via tijdelijke verhuur bewoond tot het laatste moment. Bewoners houden tuinen en stoepen bij en Totaal Leegstandsbeheer draagt zorg voor de omgeving: nette schuttingen, veilige en verlichte brandgangen en galerijen. Polatli: ‘In de regio werken we voor woningcorporaties in Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam en Vianen. We staan midden in de wijk, werken samen met maatschappelijke organisaties en scholen en doen regelmatig wat terug voor de buurt. Deze werkwijze is uniek voor een leegstandsbeheerder. Daardoor zit de groei er goed in bij ons.’ 35

AANBIEDINGEN

Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij.

TWEEDE KOPJE KOFFIE GRATIS

GENIET VAN RUST IN THEETUIN DE WINDE Geniet van de Alblasserwaard op een prachtig zomers plekje in het o, zo karakteristieke polderlandschap. Tussen de boerderijen, met uitzicht over groene weilanden en Hollandse molens. Aan het Achterland 4 in Groot-Ammers ligt Theetuin De Winde. Aan de fiets- en wandelroutes in de omgeving is dit een populaire locatie om even tot rust te komen met een kopje koffie en een

KORTING OP BEMESTE AARDE

3235

TUINGROND VAN TOPKWALITEIT Recyclingcentrale KoreNet is meer dan ‘zomaar een afvalbrengstation’. KoreNet streeft ernaar steeds meer een milieuwinkel te worden waar klanten tegelijkertijd materialen komen brengen én halen. KoreNet recyclet alle binnenkomende afvalstromen en brengt deze terug op de markt als nieuwe grondstoffen. Tuingrond bijvoorbeeld van de beste kwaliteit. Leden van Rabobank 36 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

Alblasserwaard Vijfheerenlanden kunnen daarvoor gebruikmaken van een speciale aanbieding. Bij inlevering van deze originele bon krijgen klanten bij aankoop van verrijkte tuingrond (bemeste tuinaarde) korting: ze betalen 17,50 euro per kuub, in plaats van de normale 20 euro. KoreNet is gevestigd aan de Transportweg 6 op bedrijventerrein Gelkenes in Groot-Ammers.

heerlijk stukje appeltaart. Vaste openingstijden heeft de theetuin niet. Het is altijd mogelijk vooraf even te bellen. Leden van Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden die op een mooie voorjaars- of zomerdag neerstrijken in Theetuin De Winde krijgen op vertoon van deze originele bon een tweede kopje koffie gratis. Deze actie is geldig voor maximaal twee personen.

KORTING OP ENTREE

OP AVONTUUR IN HET GEOFORT Een van de spannendste uitjes in de regio: het Geofort. Het oude Fort bij de Nieuwe Steeg in Herwijnen heeft een moderne nieuwe bestemming gekregen als avontureneiland dat volledig in het teken staat van kaarten, coördinatie en navigatie. Voor jong en oud geldt als terugkerende opgave een bepaalde plek op aarde te vinden. Een beroep op het richtinggevoel, al dan niet met behulp van

de moderne technieken. Tevens is het mogelijk om in het 3D Café te lunchen of brunchen. Tot eind augustus geldt voor leden van de Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden een kortingsactie op de entreeprijs in het Geofort. Neem dit originele artikel mee en krijg 10 procent korting op de entreeprijs. De aanbieding is geldig voor maximaal vier personen.

EXCLUSIEF ARRANGEMENT

ONTDEK DE STREEK VANAF ‘T WATER Asperen; ze liggen allemaal langs de route. Reserveer voor een drie uur durende rondvaart inclusief koud, warm of grillbuffet en profiteer tot het einde van de zomer van een aantrekkelijke aanbieding. Dit arrangement is nu te boeken voor 25 euro, in plaats van de gebruikelijke 50 euro.

3235

De Kroon van Leerdam en de Parel van de Linge zijn de twee luxe salonboten van de Rederij Leerdam die het hele jaar door rondvaarten maken over de schilderachtige Linge. Een prachtige gelegenheid om de regio te leren kennen vanuit een ander perspectief: vanaf het water. Het Hofje van Mevrouw van Aerden, de Glasblazerij, de scheve toren van Acquoy, Sluis de Oude Horn en Fort

37

AANBIEDINGEN

Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij.

KORTING

GRATIS THUISBEZORGD

MET KORTING LOGEREN IN DE EFTELING

ZELF RIJDEN IN RABO WIELERKLEDING?

Kom deze zomer sprookjesachtig overnachten in het Efteling Hotel. Boek nu het speciale arrangement voor leden van de Rabobank voor een verblijf in de periode van 21 juni tot 31 augustus 2015.

Het damesshirt van de RaboLiv wielerploeg (ploeg Marianne Vos) is uitgeroepen tot het mooiste shirt van het peleton. Ook u kunt hier nu in fietsen! Vanaf begin 2015 rijdt de wielerploeg in het Italiaanse

Bij uw verblijf is de toegang tot het Efteling Park en een diner in het Wapen van Raveleijn inbegrepen. Kijk voor arrangementsprijzen en informatie op rabobank.nl/dichterbij

kledingmerk GSG. Het tenue is leverbaar in een dames- en herenvariant. Shirts kosten € 32,- , een combi shirt/broek kost € 91,- incl. btw. Kijk voor meer info en bestellen op rabobank.nl/dichterbij.

ARRANGEMENT

KOM TOEREN EN GENIETEN IN DE EIFEL

3235

Center Parcs organiseert dit jaar alweer de vijfde editie van de Eifel Cycling Classic in samenwerking met de Rabobank en de KNWU. Het evenement vindt plaats van 18 t/m 21 september. Gedurende dit sportieve weekend worden er diverse afstanden verreden door de prachtige, autoluwe en groene Vulkaaneifel. Dit gebied is relatief onbekend en daardoor interessant voor elke wielrenner. 38 ALBLASSERWAARD VIJFHEERENLANDEN

Wilt u deelnemen aan de Eifel Cycling Classic, dan ontvangt u als lid van de Rabobank 10 procent korting op de cottageprijs bij boeking van het speciale weekendarrangement in Center Parcs Park Eifel en 20 procent korting op een cateringarrangement. Kijk voor meer informatie op rabobank.nl/dichterbij.

COLUMN

HANS STEGEMAN hoofd speciale projecten, Rabobank Nederland

Een hergebruikeconomie

O

3235

f we het nu hebben over de circulaire economie of de deeleconomie, een efficiënter (her)gebruik van grondstoffen en goederen vormt een belangrijke economische trend. We gaan van lineair naar circulair en dat is hartstikke goed. Maar waarom ons beperken tot goederen en grondstoffen? Echt circulair wordt de economie pas als we de toegevoegde waarde van alles in de economie onderhouden en hergebruiken. Dus ook van mensen. Op naar de hergebruikeconomie. Naast grondstoffen en goederen is de Nederlandse economie vooral gebouwd op mensen. We zijn een diensteneconomie, en de toekomstige welvaart van Nederland is meer dan ooit afhankelijk van de kennis en vaardigheden van mensen, ofwel ons menselijk kapitaal. Het opvallende daarbij is dat enerzijds wel erkend wordt dat dat menselijk kapitaal belangrijk is, maar dat we dat nog steeds ouderwets inrichten. Net zo lineair als de rest van de economie. In het begin van je leven ga je naar school en

daarna werk je tot aan je pensioen. Als je geluk hebt. Regelmatig lukt dat niet omdat er geen vraag meer is naar de ooit opgedane kennis en vaardigheden. Dan komen mensen aan de kant te staan. Niet efficiënt en zeker niet duurzaam. Zeker als van mensen wordt gevraagd steeds langer door te werken, is dit niet een juiste inrichting van de economie. De oplossing is daarbij ook circulair: door continu te investeren in de inzetbaarheid van mensen blijft menselijk kapitaal bruikbaar en worden mensen minder vaak afgeschreven. Naast geld voor scholing is er meer nodig om daar te komen. Bijvoorbeeld een herontwerp van instituties, zoals cao’s en sociale zekerheid. Een hergebruikeconomie: het klinkt een beetje negatief. Maar volgens mij brengt het ons veel. Bijvoorbeeld mensen die tot hun pensioen kunnen zorgen voor hun eigen inkomen én bijdragen aan de samenleving.

‘Door continu te investeren in de inzetbaarheid van mensen blijft menselijk kapitaal bruikbaar’ 39

AANDEEL IN DE BUURT

WAT

De gezamenlijke buurt(moes)tuin naast basisschool J.P. Waale in Gorinchem. De leerlingen van de school, maar ook wijkbewoners, het Natuurcentrum en leerlingen van het nabijgelegen Wellant College, hebben er allemaal hun eigen rol. Op een kalender staat wie wanneer wat doet.

HOE

De gemeente Gorinchem wilde de grond in bruikleen geven, mits de initiatiefnemers alles zelf zouden regelen. Een oproep op NLdoet leverde tientallen vrijwilligers op, onder wie actieve wijkbewoners en tien medewerkers van de Rabobank. Samen met de leerlingen en Natuurcentrum Gorinchem staken zij op een regenachtige vrijdag de handen uit de mouwen.

WAAROM

Dit jaar eten de buurtbewoners waarschijnlijk voor het eerst groentesoep uit eigen tuin. Voor Blom is het project geslaagd. ‘Maar je hebt wel echt mensen nodig die bereid zijn mee te denken en hun tijd, kennis en energie in de buurt(moes)tuin te stoppen.’

TEKST: ANNETTE PRINS FOTO'S: ALEX WILLEMSEN

WANNEER

3235

Het terrein vol bramenstruiken en woestenij was Hellen Blom, directeur van OBS J.P. Waale, een doorn in het oog. Samen zorg dragen voor je leefomgeving, dát is de cultuur die OBS J.P. Waale wil kweken. Blom: ‘We wilden geen schoolmoestuin, maar een ontmoetingsplek voor wijkgenoten, waar ouderen hun kennis van de natuur overdragen aan kinderen. Het duurzaamheidsbesef dat daaruit voortvloeit, valt uit boeken niet te leren.’