Dichter Van Gavere 2014

Dichter Van Gavere 2014 thema: verwondering 1.

Voorwoord Na de twee voorbije succesvolle uitgaven van "Word jij Dichter van Gavere" heeft de cultuurraad beslist om ook in 2014 dit evenement in te richten. De Gaverse cultuurraad - samen met de diensten cultuur, jeugd en bibliotheek - deed een nieuwe oproep aan alle inwoners van “Groot Gavere” om een gedicht te schrijven met als thema "Verwondering". Alles begint met verwondering: de eerste woordjes, grote liefde, de ontdekking van het nog ongekende. Wie zich openstelt en onbevangen naar de wereld kijkt, verbaast zich: er is veel wonderlijks te zien, horen, smaken, ruiken en voelen. Er is veel verrassends te beleven. Daarover gaat poëzie. Deze keer hadden we de wedstrijd als volgt opgedeeld:  Kinderen: van 9 tot 12 jaar  Jongeren: van 12 tot 16 jaar  Jongeren en volwassenen: vanaf 16 jaar. De eerste twee categorieën stonden open voor kinderen en jongeren uit Gavere en ook deze woonachtig in een andere gemeente die in een Gaverse school les volgden. De derde categorie stond ook open voor alle geïnteresseerden ook deze van buiten Gavere! Opnieuw ontvingen wij heel wat respons uit de leeftijdscategorieën 1 en 3 maar spijtig genoeg lieten de jongeren het ook ditmaal afweten… en dit ondanks ons intens flyeren aan het station! Gezien de mooie ervaring vorig jaar met de deelname vanuit Egmont en Hoorn (secundair onderwijs, opleidingsvormen 1 en 4) werd het initiatief dit jaar verder uitgewerkt. Een interne jury werd samengesteld voor de beoordeling van de individuele en klassikale inzendingen van deze wel bijzondere jongeren. Alle geselecteerde inzendingen worden in de bibliotheek van 1 februari tot 1 maart 2014 geëxposeerd. De poëtische ontboezeming van de “Dichter van Gavere “ wordt gepubliceerd in het gemeentelijk informatieblad. Het gedicht van deze laureaat wordt bovendien vereeuwigd op een bijzonder plek in onze gemeente. Ik wil graag besluiten met de jury en de stuurgroep te danken voor deze 3° Gedichtendag 2014. namens de stuurgroep, Mattheus De Clippele - voorzitter cultuurraad Gavere 2.

DE JURY Voorzitter: Secretaris:

Mattheus De Clippele, voorzitter van de culturele raad niet-stemgerechtigd Alex Vertenten, deskundige cultuur niet-stemgerechtigd

Jury categorieën KINDEREN Sofie Delporte Heeft als bibliothecaris natuurlijk een professionele interesse in alles wat met literatuur en poëzie te maken heeft. Daarnaast is Sofie een fervent lezer en fan van het mooi geschreven woord. In het verleden zetelde ze in de jury van onder meer de Soetendaele poëziewedstrijd. Lydie Niemegeers Altijd grote interesse gehad voor literatuur. Koos in haar studieopleiding Nederlands als hoofdvak. Mee aan de basis van de oprichting van het Jeugdboekenweekcomité in Oudenaarde. Van daaruit veel contact met auteurs en illustratoren. Lid van de leesgroep van Markant Oudenaarde en zelf begeleider van leesgroepen in Asper en Zingem. Davidsfonds gewestvoorzitter Vlaamse Ardennen en voorzitter Davidsfonds Asper, waar literatuur één van de pijlers van de vereniging is. Tatwin Spruyt Ik vraag mezelf hoe met toch zo weinig woorden men een blad leeg vult ik lust wel volheid doch een droge appel of, een sappige pit Tatwin was laureaat Dichter van Gavere, categorie jongeren (2012, 2013)

3.

Jury categorie VOLWASSENEN Jacques Hoste Auteur van negen romans / won de Prijs Beste Literair Debuut 1984 / won de Oudenaardse verhalenwedstrijd "Margaretha van Parma" /schreef het muurgedicht bij het boommonument van de Heemkundige Kring Zingem / is 25 jaar medewerker en jurylid van de werkgroep Literatuur en Media van de Universiteit Leuven. ( tijdschrift "Wel") P.J. Beeckaert P.J. Beeckaert ( pseudoniem voor Willy Bekaert, Asper) Aanvankelijk schrijver van kortverhalen. Publicaties in Vlaamse en Nederlandse literaire tijdschriften. 2010 : Ad Flumen Scaldem : de Schelde vertelt haar levensverhaal (Uitgeverij Zon & Maan.) Schrijft later ook gedichten. 2013 : Dichter van Gavere met “De oude componist.” Karl Libeert In zijn jeugdjaren nauw betrokken bij poëzie-avonden in theater Malpertuis (Tielt). Letters zien groeien tot woorden. Woorden tot verzen, zinnen of betoog. Het boeit hem nog altijd. Wegens dat altijd al meer houden van letters dan van cijfertjes was het geven van die laatste aan de inzendingen voor 'Dichter van Gavere 2014' niet alleen een wat aartsmoeilijke (wat een ophoping van lettertjes) opdracht, maar ook een mooie ervaring... Robert Timmermans " Van jongsafaan heb ik ontzettend veel en graag gelezen. Als leraar moedertaal bleef ik uiteraard met mijn neus in de boeken zitten en probeerde ik permanent de mij toevertrouwde jongeren de rijkdom van onze taal en van onze literatuur te leren smaken. Jurylid te mogen zijn was voor mij een erkentelijke wederdienst." Dichter van Gavere 2012.

4.

Jury BIJZONDERE JONGEREN EGMONT&HOORN Santina Aelvoet voorzitter van deze jury logopediste opleidingsvorm 1 Mattheus De Clippele voorzitter cultuurraad Marc Van den Daele coördinator opleidingsvorm 4 André Mabilde leerkracht opleidingsvorm 4 Koen Maes leerkracht opleidingsvorm 4

5.

JURYVERSLAGEN KINDEREN Lydie Niemegeers namens de kinderjury: Niet minder dan 91 kinderen namen deel aan de 3° editie van Gedichtendag. 91 kinderen probeerden het gevoel “verwondering” onder woorden te brengen in dichtvorm. Weliswaar geen eenvoudige opdracht! We vonden “verwondering” terug onder verschillende vormen : oog voor de natuur, de seizoenen, lievelingsdieren, de dansjuf of een vriendje, muziek, emotie bij een afscheid, eenzaamheid of verliefdheid. Voor de jury werd het een wikken en wegen, we moesten een keuze maken. Bepaalde gedichten deden ons verwonderd opkijken omdat de inhoud ons te pakken had, sommige blonken dan weer uit door een zorgvuldiger woordkeuze en andere probeerden ons onverwacht te verrassen. Enkele gedichten leken te veel op elkaar zoals de eerste letters van “verwondering” als begin van de versregel, een aantal weetjes geplukt van internet. Wellicht had de dichter in spe deze aanwijzingen gekregen van de juf of de meester, van pa of ma of een andere inspiratiebron Hier ontbrak dan ook de originaliteit. Toch willen we alle deelnemende scholen danken voor de inspanning die ze leverden voor deze poëziewedstrijd. We beseffen hoe moeilijk het is om kinderen te motiveren tot het schrijven van een gedicht. Uiteindelijk koos de jury voor “Waarom?” als laureaat van deze categorie. Dit gedicht munt uit door kinderlijke fantasie. Er wordt een reeks dieren opgeroepen waarover knap bedachte vragen worden gesteld. Je kan er als lezer zelf invulling bij geven. We moeten af en toe glimlachen bij de originele vondsten. En het slot werkt verrassend. De wijze waarop de ideeën geformuleerd worden is ook drager van betekenis. Proficiat! Poëzie blijft altijd iets ondoorgrondelijks behouden. Dat hebben weer ervaren. 6.

JONGEREN EN VOLWASSENEN 37 gedichten werden tijdig ingezonden. Hiervan waren er 3 uit Nederland, 13 uit Gavere en 21 gedichten uit andere Vlaamse gemeenten. Jacques Hoste over het winnende gedicht: Een haiku, niks in de poëzie is korter, gebalder. Hier krijgt het woord van Goethe: in de beperking toont zich de ware meester (“In der Beschränking zeigt sich erst der Meister”) zijn volle gewicht. Het moet dus wel een ijzersterk en trefzeker beeld zijn om te schitteren tussen die vele verzen die ons bereikten. In deze haiku gaat het woord recht op zijn doel af: de opkomende maan, die bezige bij, legt in een paar tellen een hele tuin heraan. Men krijgt het niet “woordeconomischer” gezegd: vandaar dat we tussen al die goede poëzie deze eruit moesten halen. De geselecteerde inzendingen hebben verwonderd want dat was goede poëzie, maar deze heeft het gewonnen. Eén penseelstreek overtuigde de jury.

7.

GESELECTEERDEN KINDEREN VAN 9 TOT 12 JAAR

Nayah Guenter (Laureaat) Laura Vanheede Yana Van Autreve Anne-Sophie Bauwens Femke Bekaert Marco Lasseel

8.

Waarom ? Waarom doet een olifant niet aan ballet? Waarom slapen tijgers niet in een bed? Waarom gaan leeuwen niet naar de kapper? Waarom zijn apen niet dapper? Waarom gaat een nijlpaard niet met de bus? Waarom bestaat er geen vlooien circus? Waarom lakken kippen hun nagels niet? Waarom eten vissen geen friet? Waarom reist een eend niet met een vliegtuig? Waarom rijden paarden niet met een voertuig? Waarom gaan neushoorns niet naar school? Waarom eten wolven geen kool? Waarom doen kangoeroes niet mee aan een loopwedstrijd? Waarom nemen apen en gorilla’s geen afscheid? Waarom gaan pinguïns niet naar het zwembad? Waarom hebben panda’s geen dienstblad? Waarom mogen honden niet in een museum? Waarom vieren hyena’s geen jubileum? Waarom eten ijsberen geen ijsjes? Waarom leven bevers niet in een paleisje? Waarom gaan muggen niet naar de dierenarts? Waarom gaan krokodillen niet naar de tandarts? Waarom vraag ik me steeds alles af? Zo krijgt mijn hoofd nooit eens vrijaf! Nayah Guenter Laureaat Kinderen van 9 tot 12 jaar 9.

De natuur is zo prachtig. Al die ongekende dieren! Wie ben jij! Ik ben een wandelende grasspriet. En jij … jij maakt mij zo zenuwachtig. Een schitterende weerspiegeling! De ondergaande zon en kale bomen, zo veel fascinerende zaken! Alles wat je maar kan dromen. En jij … jij bent mijn lieveling. Veel verschillende soorten bomen, met coole kleurschakeringen. Super Mooi! En zo veel geuren. En jij … jij doet mijn dromen uitkomen. De natuur is zo prachtig, maar soms regenachtig. En jij … jij bent enorm krachtig, … jij bent gewoon machtig!

Laura Vanheede

10.

ik ben mezelf een echte elf ik ben zo verwonderd enorm overdonderd van wat ik ben want ik ben wat ik ben ik ben mezelf … de elf

Yana Van Autreve

11.

Verwondering Van licht naar duister Van nacht naar dag Van dicht naar ver Van hoog naar laag Van lente naar zomer Van herfst naar winter Van jong naar oud Van kleuter naar puber Van verdriet naar blijdschap Van boos naar bang Van boom naar papier Van papier naar een boek Dit is wat mij verwonderd

Anne-Sophie Bauwens

12.

Verwonderd Ik ben verwonderd. Verwonderd over de dingen in het leven. Het leven is anders dan ik dacht. Ik dacht dat het leven voor altijd vrolijk was. Tot de dag 19 juni aanbrak. Dan zag ik mijn leven in het zwart. Zwart van verdriet. Ik kreeg het nieuws om afscheid te nemen van iemand die ik heel graag zag. Maar afscheid nemen bestaat niet. Afscheid nemen duurt een hele tijd. Je draagt het verdriet je hele leven mee. Ik greep naar nog wat blijdschap. Verdriet verwondert mij. Ik mis je . Ik mis je keer op keer. Elke dag weer . Elke seconde meer. Verdriet doet pijn. En die pijn verwondert mij.

Femke Bekaert

13.

Alleen zijn Ik voel me verwaarloosd, zo alleen. Zoveel gezichten, maar toch niemand om me heen. Uit het niets kwam een man naar me toe. Hij zei me af en toe, dat de wereld te groot is om alleen te zijn. Hij bleef bij me. Ik voel me verwonderd, niet meer alleen.

Marco Lasseel

14.

GESELECTEERDE VOLWASSENEN

Frieda Gheysens Laureaat/Dichter van Gavere 2014 Hervé Deleu Rik De Reeper Lea De Vreese Ilse Franq Arne Joosen Jean-Marie Schepens Bob Vanden Broeck Tony Vanhee Hendrik van oordt Jennifer Vrielinck

15.

opkomende maan mijn tuin wordt heraangelegd met schemerbloemen

Frieda Gheysens Edegem Laureaat volwassenen Dichter van Gavere 2014 16.

Mystieke verwondering Een liggende wolk zacht glimlachend de muil half geopend omrand met een gouden gloed tekent zich af aan het hemelgewelf als een wolf, als een teken van de kosmos. Traag vervaagt de wolf in een vormeloze mystieke wolkenmassa. Verwondering.

Lea De Vreese Oostakker 17.

Rendez-vous. Voorbij is de dag de vermoeide zon gaat langzaam heen in een monstrans van gouden stralen. Ik heb mijn huis verlaten mijn verlangen verborgen onder mijn oude kleren ijlend naar een geheime afspraak. Hoeveel verder ben je dan de bleke maan nu de nacht verrijst en duistere driften op de deur van mijn hart staan te kloppen ? Haastig schrijf ik je naam in 't laatste streepje daglicht dat verwonderd wegvloeit met de tijd.

Hervé Deleu Menen

18.

Ik wonder je Voortaan verwonder ik me: jou mijn liefke mijn En streel je zachte armen Rond je ogen Wallen Ook jij bent moe - immers Nachten uitgezeten en - zwoel Dansen- schuimkoppen bier en Engelse Rap in vlugge pasjes In totale verwondering Nog steeds en altijd - zo immens Graag zien – ik wonder je

Ilse Francq Melle 19.

Bestemming

Wat als jouw honkvaste oma voor geen bommen was gevlucht en als de liefde haar niet had gedwongen hier te blijven? Wat als vader plots als wees verhuisd was naar zo’n ver gehucht en als mijn moeder, dom verliefd, een fout adres bleef schrijven? Wat als lang daarna die tractor jou – niet Emma – had geraakt en als je nichtje toch in plaats van jou nog voort mocht leven? Wat als in datzelfde jaar mijn rug vol wervels was gekraakt en als ik uit een boomhut in een rolstoel was gebleven? Wat als je mij die dag niet had gezien, misschien door regen? Wat als ouders jou niet lieten fietsen naar mijn levenspad of als het kruispunt iets toevallig verder was gelegen? Wat als ik mijn eerste versjes niet voor jou geschreven had?

Rik Dereeper Rollegem 20.

Begin

Hoe werd ik begonnen die nacht? In haar buik of in haar hoofd? Roerden zij de lakens tot room, werd er stro verbrand of was er spijt en stond zij nog stil die dag voor dat groene kruis in haar straat? Heeft zij toen gedacht aan haar moeder misschien, mij in de weegschaal gelegd? Was ik het begin of einde van de liefde? Negeerden zij het stoplicht en hielden zij van die botsing maar niet van het geschreeuw daarop? Wat als ik hun wonden lijmen moest of is vragen stellen kinderlijk en ben ik gebeurd zoals de dood? Eenmaal, omdat het zo hoort.

Bob Vanden Broeck Berchem 21.

Ver van zijn bedoelde leven onder de Engelse vlag overleefde hij, net zeventien, al zijn makkers die noodlottige dag. Hij verloor zijn arm en niet lang daarna zijn kwintessens. Aan het meisje dat hem inpakte met repen linnen en lakens. Spoedig droeg ze zijn ring daarna zichtbaar zijn kind met wangen en liefde brandend als de klaprozen in de wind. Nieuw leven doet hopen, een eeuwige aanwakkering steeds opnieuw roodlaaiend van verwondering.

Jennifer Vrielinck Sint-Lievens-Esse

22.

Hoe snel de verte dichter komt Dichten door gedichten Steeds weer ben ik verwonderd Hoe snel de verte dichter komt ’t Is zomer, zegt hij, en de dagen korten al ’t Is winter en ze lengen weer Wat was dat? Je leven, vriend, Zo voorbij geflitst, als renners in een rit Ik lag voorop en had een gat geslagen Van enkele seconden, mijn tijd voorop Tot ik plots besefte dat ik joeg naar de meet van mijn bestaan Zo poog ik nu het gat te dichten Met kleefcement van letters Waarin we een wijle willen wonen Veilig voor het vlieden van de tijd Profijtig proevend van de woorden Van mijn kleeftijd Even maar, voor luide lepels Weer roeren in een lege kop

Jean-Marie Schepens Asper 23.

Verwonder U Niet!

Als zij u haar lijf toont Dan weet u, het is waar: De liefde wordt beloond, De arbeid komt nu klaar. Maar als zij zich bedekt En niet meer met u vrijt, Ja zelfs niet met u bekt, En slechts nog truitjes breit, Weet dan, haar hart behoort een ander toe: zij mint, Wat u niet echt bekoort, Uzelf niet, maar uw kind.

Hendrik van oordt Amsterdam 24.

afwezig gedachten glijden tergend traag gestaag in valleien vol herinnering grote ogen open mond telkens weer door beelden uit weleer nooit doorgrond bij elke mijmering dit ongeslapen slapen starend en bewegingloos roepend en zo rusteloos als schuwe schim herschapen tot zichzelf gekeerd elk ander leven beeldt zich uit grijpt en sluit het vreemde heden als wereld afgeweerd het wonder van bevreemding de zoektocht leert wat niemand eert de droom van de herkenning altijd in afwezigheid Tony Vanhee Deinze 25.

Woordenaar Vroeger was ik dichter, En klonk ik als de kletterende Klanken van een roltrap met De cadans van de wolken. Ik huwde toendra en hemel Bouwde bruggen van karton Over schuimende rivieren Waaronder mijn zinnen schuilden Als vaganten met een oeverloze dorst. Nu draag ik de vodden van een Bediende en schuil ik in het Dovende poollicht tussen Het stof, mijn gelaat geplooid in Een gelooide glimlach; mijn mondhoeken Kraken. Mijn zinnen verzinken in wat Wordt verwoord.

Arne Joosen Berchem 26.

BIJZONDERE JONGEREN EGMONT & HOORN OPLEIDINGSVORM 1 Vlinderklas (klassikaal) En verder namen ook deel:    

Leyn Kerby Torenklas (klassikaal) Oranjeklas (klassikaal) Kenny Bourgois

OPLEIDINGSVORM 4 Klassikale deelname:  leerlingen van het 2de jaar Decoratie - Kantoor Verkoop  leerlingen van het 2de jaar Kantoor - Voeding – Verzorging

27.

al lachend

mijn fantasie fonkelt nieuwsgierig naar het onbekende VERRASSING oh zoet aftellen naar Spanjes speelgoed oh paardje zo beroemd zwaaiend aan de schoorsteen klop klop hoor ik in mijn speculazen dromen vol wimpels MIJN HELD

De jongeren van de Vlinderklas 28.

COLOFON:

Gedichtendag 2014 Gavere is een initiatief van de culturele raad, i.s.m. het gemeentebestuur Gavere, de diensten cultuur, jeugd en bibliotheek Stuurgroep: Mattheus De Clippele, Willy Bekaert, Sofie Delporte, Tatwin Spruyt, Freya Gheldof, Stephanie Rousseaux, Karl Libeert en Alex Vertenten Deze publicatie bevat een selectie van de inzendingen poëziewedstrijd “Word jij Dichter van Gavere 2014?”. Gavere, 29 januari 2014 v.u. culturele raad Gavere, p.a. gemeentebestuur, , Markt 1 – 9890 Gavere – 09 389 29 80 – [email protected]

29.