Dhiscraa; ia 'sepfemuef tsf 1 SE -.Tiiiriu,ïi,m'MAréj**mimuM

Sfijyla»*s^s»T«»«iBs,sMsM-^^

Tukte spekulaties. Alsdan stichtte hij de bank «L'Intermédiaire >. Hij had spoedig veel "kalanten en zijne bank bloeide. Hij werd. don bekampt door zijne medewerkers. MV 7alentynti zou' ér nog boven gekomen sijn, doch het Bpel was zijn verderf; hij verloor schier alles. 'Op'vier jaar had ' hij hr zijne bank 4.500,000 fr! doen binnen stroomen.

De dubbele Dioordle Dampremy Gelijk wij gezegd hebben is men tegenwoordig overtuigd, dat de diefstal de drijfveer geweest is dezer afschuwelijke misdaad. ; Be misdaad moet door verscheidene bandieten- gepleegd zijn en deze moesten wonderwel op de hoogte zijn.'van de gewoonten van den pastoor. Het is bewezen dat ten gevolge van iiet onophoudend gerucht, door de fabrieken der Providence en van ïhy-leCh&tean veroorzaakt, men heel gemakkelijk S S M ruit ItOB verbrijzelen en een gat boren in den muur van cie woning van M. Dejongh, zonder dat deze het kon hooren. De onderzoeksrechter heeft ook M. Koupin, onderpastoor te Dainprcmy, en Al. Dubar, zoon van den. koster, ondervraagd. Men zal zich herinneren dat het de onderpastoor was, die den avond der misdaad de slachtoffers het laatst gezien had. M. Dubar ontdekte 's morgens het eerst de lijken, 'toen hij zich naar de pastorij begaf. , De onderzoeksrechter liet de twee getuigen een vierkantig stuk linnen_ zien, bij Debodenghien gevonden. « I s dit een korporaal, vroeg de magistraat, ofwel eenvondiglijk een zakdoek t» Een korporaal is een wit linnen, dat de priesters op den kelk leggen. ' Beide getuigen dierven het niet goed bepalen, daar zulks hier moeilijk te onderscheiden is. Een onderzoek zal door bevoegde mannen gedaan worden, om dit laatrte vast te stellen. |

'_

*

Militarisme en

beschaving

•to

gaat de schrijver verder, zijn veeleer als een kankergezwel te beschouwen,dat alle krachten van het staat lichaam verteert en aan hun natuurlijke bestemming onttrekt. Als een parasiet op een levend lichaam zit het militarisme in ons sociaal organisme vast en laat het zich daarvan voeden. De mirriarden die ieder jaar voor oorlogsdoeleinden uitgegeven worden, worden aan kultuurtdoeleinden gewelddadig onttrokken. En de zoo vele milliarden, die Europa in de laatste tien jaren daarvoor geofferd heeft, hadden genoeg geweeBt om uit het huidige geslacht van arbeiders en zwoegers gelukkige menschen te maken;.de sociale ellende zoo goed als geheel te kunnen lenigen, haar althans tot een zeer klein minimum terug te brengen. Ellende, ziekte, onrecht en.domheid vieren hoogtij, omdat de moderne staat van krachten, die hem in staat stelles de ellende te lenigen,. voor kanonnen, vestingen, geweren en pantserschepen, voor het voeden van tot onproduktiyjteit veroordeelde krijgerscharen uitgeeft. De kultuurbehoeftën lijden in de hoogste mate daardoor; het gebrek grijnst uit alle hoeken en gaten e n ieder jaar dat de Europeesche maatschappij langer volharden blijft in dezen.haar ondermijnenden waan,brengt haar nader tot hare ruine. De gevolgen van dezen meer dan veertigjarigen gewapenden vrede, zullen op de ons na komende geslachten zeker veel zwaarder drukken, dan d« gevolgen van den ongelukkagen dertigjarigen oorlog. Tot zoover de kritiek van het « Handboek voor de vredesbeweging >, dat met het doel versohijnt om onder de burgerlijke elementen propaganda te maken voor den vrede. Het oogenblik daartoe is wel slecht gekozen. De burgerlijke vredesbeweging heeft in het huidige Marokko-gevaar volkomen getoond een onding te wezen. Maar hare argumenten kan de sociaaldemokratie toch gebruiken.

JAPAN

Ons duilsch broederorgaan t Vorwarls . heeft nit Yokoliama den volgenden brief ontvangen, die getiteld was :» Zweepslagen met SnikerHet dezer dagen verschenen «Handboek brooil s : Sedert den weltelijken moord op Kotako, zijne voor de vredesbeweging >, een uitgave van de burgerlijke vredesvoorstaanders in Euro- vrouw en gezellen, leven de japaneesche sociate en Amerika, geeft weder bizonder be- listen in scorik en angst. Maar liet woeden der regeering gelakt er nies langrijk materiaal omtrent de ontzaggelijke materieels offers, die het militarisme jaar- in bet socialisme tegen te houden. Integendeel. lijks vergt en, in tegenstelling daarvan, die De socialistische gedachten hebben nooit zoo.welke voor beschavingsdoeleinden kunnen veel vooi uilgang gedaan «Is in de laatste maanden. .worden uitgegeven. Iedereen verstaat dat in dergeliikeomslandigHet is steeds goed om, zelfs bij herhaling, heden de socialisten zich wachten van openbare enkele cijfers daaromtrent te geven, omdat propaganda te maken. Zij wei ken in het geheim bierdoor de beschavingsvijandigheid yan het en winnen daarom niet minder aanhangers, in militarisme het best wordt gekenschets. alle streken des lands. Zoo berekent het < Handboek >, op grond De japaneesche regeerders hebhen precies bet van nauwkeurige gegevens, dat de kosten stelsel van den ijierhijter Bisraarck overgenovan den «gewapende» vrede >, die, en dat men. Om de massa van het socialisme af le •bewijst de- Maïokko-geschiedenia. nu weer honden, voeren zij eenige sociaalachtige herSK3 duidelijk mogelijk, niet een waarborg vormingen door. . . • . • . - . ; ; * -.,f»oor-=.«ien vrede i j , maar eén bestendig geOra'de aamlachTvan në.'sféeat.a' vaar tot oorlog voor Buropa, jaarlijks van dend proletariaat af te leiden, trachten de beeren 10 tot 12.milliard franks bedragen. den iri Japan zoo sterk verspreiden vooroudersRekent men daarbij de in de verschillende dienst, dên vorstendienst en den boudhistischen begrootingen niet neergelegde indirekte uit- godsdienst le.versterken om, zooals zij liegen.de gaven voor oorlogsdoeleinden, dan komt menschen te verbeteren. omen tot een jaarlijksch kostenbedrag van Geholpen door de meest geslepen handlan25 tot 36 milliard franks. gers, hopen de heeren aldas te bewerken dat de Volgens een berekening van den statisti- ?rbeidersbevolk>ng, vol eer beid voor de voorkus, professor Backman, kunnen de uitga- ouders, voor de vorsten en het... opperwezen, in ven in de totale begrootmgen der Europee- vrede zullen leven en gewillige werkslaven sche staten in een van de laatste jaren vol- zullen blijven. genderwijs verdeeld worden. Op gebied van sociale werken wil de regeeDe uitgaven bedroegen voor algemeen be- ring, die daartoe een krediet van 70,000.000 stuur van de landen 1 procent, voor de ma- frank vraagt, hospitalen bouwen en kosteloorine 8 procent, voor het leger 17.2 procent, zen geneesdienst bezorgen aan de behoeftige voor pensioenen 2.3 procent, voor de del- Japaneezen. ging van schulden, rente enz. 24 procent, Verder beeft de regeering besloten eene voor finantieel beheer 13.2 procent. Daar- commissie te benoemen, die den toestand der tegenover : voor openbaar onderwijs 5.6 pro- armen zal onderzoeken en het stelsel zal beproecent. Meer dan 25 procent van al die be- ven, . dat bier en daar ingevoerd is door grootingen slurpt dus het militarisme op. den beruchten generaal Booth met zijn... heilsDeze cijfers leeren ons, zegt het Hand- leger. Op net einde van den laatsten parlementszitboek, dat de Europeesche kulturtrstaten voor oorlogs-voorbereiding ongeveer negen- tijd werd eene soort algemeen stemrecht aanmaal meer uitgeven dan voor openbaar on- genomen, maar de Senaat heeft de « volksderwijs en 20 maal meer ais voor rechtsver- vrienden * met hunne voorstellen wandelen gezonden. pleging. Ue parlemeetsieden hebben zich door de oude Tegenover deze sprekende cijfers, zegt het Handboek, valt de militaristische zijde zoo ooms van den Senaat laten wijs maken dat het vaak geopperde meening dat in weerwil algemeen stemrecht eene « zeer gevaarlijke van de ontzettende uitgaven voor militaire nieuwigheid - is, en daarom hebben tij met doeleinden de behoeften vaa kuituur niet te bijna algemeene stemmen de - Maatschappij der Stemrechtvrienden i, die nog al van zich deed kort gedaan wordt, klagelijk ineen. De uitgaven voor het militarisme, zoo spreken, eenvoudig ontbonden.

Dhiscraa; ia 'sepfemuef tSf 1

SE

"Gedurende'de bespreking dezer ontbinding werd door de voornaamste redenaars beloond « dat het gedacht van " algemeen stemrecht van den duivel komt, dus zeer gevaarlijk is, er. door alle middels moet onderdrukt worden, i) '-•• r~ ":'•• De toestand is bel land door zeer gespannen. Overal gist en grolt het, en de voorkampers van het socialisme loggen in het geheim eene bewonderenswaardige werkzaamheid aan den dag, om hnnne gedachtenonder de massa te verspreiden. Gedurende den afgeloopen zittijd van. het Parlement liep de bespreking ten einde over de t ai'beiderswei». die binnen een: of twee jaren waarschijnlijk in toepassing zal komen. De nachtarbeid zal in Japan verboden worden, als deze wet vijf tien jaren zal toegepast zijn! En toch moeten wij aait bet fcuifcytland zeggen Jat deze wet" voor Japan een slap voorwaarts

(24

IN T VADERHUIS

,ïi,m*'MA*réj**mimuM

ssws

-3HHH

verkocht.'BléchTs op het ministerie van binnenlandsche zaken heerschte een zekere opwinding. . . . ..

Zij weten dat het uwëgeldscHétérs" zijn voor wie gij kruipen moet en schrijven ofl bevel, die van de huidige toestanden de oorzaak zijn. Stolypiö's vrouw is hier aangekomen. De Doch' dat daaraan een einde komen zal; arts Zeidler wordt verwacht. Het onderzoek dat zegt u Een werkman. heeft uitgemaakt dat de kogel afgestuit is GEHUICHELD BEKLAG j en zoodoende de wond niet erger is geweest. De hoop op éen gunstigen afloop is toegeIn dezelfde briefwisseling staat een ver-« nomen. slag over het doorbreken van eeu dijk aaa de fabriek Beernaerts, waarmede men hef » . water ophoudt dat men uit de Scheld* pompt voor de ketels te spijzen. Onder andere zegt de schrijver dat dd werklieden in den laatsten tijd erg beproefd Aan het arsenaal is er eene afsluiting van worden. den spoorweg, waar sinds ruime tijd Het ware middel om zich hiertegen te veri reklaam- en andere affichen werden aange- zekeren, mag door die werklieden niét teé Elakt;,.; "..: •'"• .':• •• .. ,.. hand genomen worden, namelijk : de ver« - '«"De'bohtf 'der "Spoorwegarbeiders '»"beeft eeniging. er ook een paar. plakkaten, gehangen, Ca is. Men weet wat er indertijd zooal gebeurd* Het is de japaneesche werklieden strengelijk handelen over d .premiën, die de bazen van en welke lage middelen er gebezigd werden; verboden zich syndicalistisch te organiseeren, het arsenaal opstrijken, terwijl dé werklie- om hen uit de vereeniging te trekken. maar bet is nu te hopen rlat de socialisten in die den,,, die cr recht a»n hebben, op bet schul.Vereenigd zijn is goed, maar... bij on* wet zelf argumenten zullen vinden, om het ver- deboek staan.. . ntet, want bij ons strijdt men voor verbeesji 't Schijnt dat die affichen aan de bazen ring van loon. eeeniggsreclit te verdedigen en de regeering te niet wel bevallen want.zij hebben bevel gedwingen bet te erkennen. En bij de dompers? Op onze dagen is cr stilstand fn de japanee- geven ze af te wasEchen, en er in de plaats, Bij hen worden de werklieden gekneveld op eéne lengte van 4 a 5 meters te doen sche nijverheid óver het algemeen. De levensen gebonden overgeleverd aan den patroon, middelen, en voor.11 d e huishuur, zijn schrikke- schilderen « Verboden aan te plakken ». met de woorden : < Doet er mede wat gij Dat is onvolledig. Er dient daar bijge- wilt lijk duur in de sleden. De nood en dé ellen-Je !.» ^ n onbeschrijflijk voor alle. arme men- voegd te worden: « de premiën van de baTot hiertoe hebben wij nog niet gehoord schen, en het wordt van dag tot dag erger zen uit 't arsenaal ». dat er eene vergoeding zal toegekend worAls hét bestuur vau dit werkhuis zich inoveral. den in bedoelde fabriek. beeldt dat het daarmede nu een gaai afgeDe diefstallen, de zelfmoorden en de misda-Zie, beste man, indien gij waarlijk- iets; den van elke soort nemen op schrikkelijke wijze schoten heeft, wel, dan' gaan 'wij haar die over hadt voor den werkman, dan zoudt gij toe — en dat alles zijn-rechtstreeksei e gpvolgen zoete vreugde maar laten smaken. in uw schrijven den heer Beernaerts een' Zij kan ons beletten rechtover het arse- wenk geven om zijne zoo diep beproefde van bet wanbeheer van deopko-'. lislenbende, die « zich len koste cn alles ver- naal te plakken maar elders, zooals te werklieden eene vergoeding toe te kennen Gent, Brussel, Antwerpen, Brugge, Leu- voor al het.verlet dat zij tot hiertoe door rijken > wil. Ons zeer klein weekblad « 8ogk.li*t> dat ven, Mechelen, enz> enz., daar blijven onze het watergebrek geleden hebben. artikels over deze noodtoestanden bevatte en affichen hangen en zullen zij door andere Maar dat doet gij niet en daar is het beworden.. recht voor de armen vroeg, is in den tijd van vervangen J wijs da- gij er u niet om bekommert!. . . In t vervolg zullen.wij. voor 't arsenaal zes maanden driemaal aangeslagen geweest. De 9H derdemaal werd onze gezel opsteller wegens het volgende doen: In 't blad 'aankondigen den inhoud veroordeeld tot S00 yen geldstraffe. dat mep met affichen aan 't werkhuis zal staan en aan.beide ingangen dit door manDe znak is thans in beroep, maar bij zal niet nen -doen uitvoeren. ' on1- i ippen. Die kinderlijke wraakneming van 't arse•KOP-AFI» Om te eindigen, moeten wij hter bijvoegen naal kan anders niet dan onze werkzaamDe lokale revue is zaterdag en zondag in dat hier met einde juli een nieuw douanen tarief heid verdubbelen*
Wraakneming!

LEDEBERG

WETTEREN

De aanslagen tegen Stolypine

eiland in golvende zee. Maar samen- andere gebruiksartikelen werden naar schollingen mochten er niet plaats heb- hem genoemd. ben, het verkeer mocht niet worden Ze droegen immers zelfs ook kleine belemmerd. Wel wemelde 'fc ook hier van Lueger-muntjes aan hun bedelarmbanmannen en vrouwen, maar blijven staan denl Hij w a s de held van.den dag, — was verboden, en als er zich'een groep morgen misschien een martelaar, a l h u n vormde, werd die onmiddellijk uiteen sympathiën vlogen naar hom heen,'-— gedreven. Onder hen die op en neer lie- al hun jonge geestdrift was voor hem. t Sociale Roman van MINA KATJT8KÏ pen waren ook Tine en de meisjes; Witte. Was trouwens de eerste maal, -dat ze .Dit het Duitsch vertaald door H. M.-S. Ze wilden niet in 't gedrang komen — ergens geestdrift' Voor voelden. En 't hier waren ze er buiten en konden toch was iets moois, jets heel nieuws, dat een uitsprekelijke bekoring op hem uitalles zien. 't W a s mooi in 't goed verzorgde plant- oefende. Hun harten klopten dubbel zoo Eenige heethoofden hadden aan den soen. Een stille, ongewoon-zachte No- sterk, gloeiend-rood waren h u n wangen en hun oogen schitterden in vreemden 'karitvan 't Stadhuis die dicht was bij vemberdag. De zon streed met den nevel, _ glans. -. . 'f, Parlement, een zwak punt opgesnord die als een teere doorzichtige sluier'log Een bloemenkoopman bood hun witte en rieden, daar eens een aanval op *e over het grasperk, met de gouden ver. wagen, maar' daar werden ook al de siering der gele bladeren, die onophoude- anjelieren, aan.; Ze schudden afwijzend Bastenstein- en de -Rijksraadstraat door lijk van de boomen neerzegen. Vluchtig 't hoofd eh bleven toch staan, ze zouden keken «ze naar de bloemperken met de ze zoo graag gehad hebben. cordons van politieagenten afgezet. Toen. k w a m ook de bereden politie, prachtige chrysanten, al hun aandacht . -— Als ze goedkoop waren, zei Tine die zich met bepaalde tusschenruimten was o p de menschen gericht, die hen gedachtenloos, o m haren "kooplust niet telkens voorbij liepen, heftig sprekend, te verraden. op post stelde. — Tien kreuzer't stuk, dames. En de menschenmenigte groeide al met drukke gebaren, allen in beweging — Drie voor tien kreuzer, dong Tine. meer en meer, ze vulde 't heele plein tot gebracht door een zelfde gevoel, eén zelfDe koopman glimlachte, kneep de dé Rïngstraat, en amphitheatersgewijze de hoop.En algauw warep zij ook binnen breidde ze zich uit o p 't groote bordes dien. tooyerkring, der gewaarwordingen, oogen dicht, en reikte hun met een gracieus handgebaar de drie mooiste anjevan 't Burgtheater, — hoofd aan hoofd — zoo iets werkt aanstekelijk. Wel wisten deze onschuldige schep- lieren. . stonden daar de menschen, een donkere, — Voor zulke inooie dames zal ik maar saamgedrongen massa, rustig en onbe- seltjes niets van partijha&t en. partijbeweeglijk,als een levende muur. En allen gunstiging', ze begrepen niet wat die eens 'n uitzondering maken. , Doch daar kwam al 'n politieagent, staarden naar den kant van 't Raadhuis. Lueger voorstond en vertegenwoordigde, De trams.reden nog, maar waren g e - maar zijn naam w a s op dier' lippen, de die snauwde : Staan blijven i s verboden, noodzaakt'langzamer te gaan. Het plant- kranten schreven over hem< zijn portret i—ddorloopèri, .*— doorloopenl Juist kwam der'zon üit dei. vervloeiensoen werd voor de passage vrij gehou- stond in de winkèlvensters, en hoeden, ; den, het lag daar, als een gr < - , Ptg rt 3? n parasols.dassen, p o m a a ^ z e e R e n t i l ' . - i - i denirii^.tiïxojy^liijri, gayjgightje. h§t FECILI.ETOS VA» 19 SEPTEMBBR

-.Tiiiriu

BINNENLAND

bnvergèiijkelijk-móoie straattooneel. . De klok op den slanken stadhuistoren wees elf-uur, ze Degen te slaan. Er kwam beweging onder dc wachtenden" op'straat. De stemming moest afgeloopen zijn, — de beslissing gevallen. Maar er gebeurde niets, Het indrukwek'kende:geÈpuw 'blief gehuld in rust en zwijgen', leek wel. uitgestorven, 'terwijl de verwachting der veel-duizend-hoofdige menigte steeg tot -koorts. ... i,-. Wat. zou daar gebeuren?... -Plotseling ontstaat opschudding' in de massa, opschudding die zich golvend voortplant,, 't.is een schudden en knikken en ;buigen, alsof de wind. wervelt over een korenveld. En.uit die ontroering klinkt éen ënkèl woord dp, eerst •zachtjes, dan harder, en nu ..bruist 't : «Gekozen! Lueger is gekozen!» Opgewondenheid op alle gezichten, vragend-twijfelen op sommige, blije ontroering op andere. Maar allen zijn nog in den toovercirkel der verwachti**g en kijken naar 't raadhuis*, vanwaar 't bericht moet komen, dat hun Eekerheid geeft. •.. . Maar reeds is de eerste mededeeling *verdrongeh-door de andere, — 't nooit verwachte is waar geworden f. . — D e gemeenteraad is ontbonden! zegt men- •..• •• . : . . ' - • - . - ' . .— Ontbonden?' . .. .' •— Onmogelijk! ; " ' — Dat is nnwettigi '--J3vmöi&-*rejendia.'iw -> ?s :<•> •>

Vuisten ballen zich in de zakken»— »e wagen er zich nog niet uit. — Dat hebben de Joden gedaan! roept er een. •«— W e g met de Joden! brult bet veelstemmig koor. Bij 't portaal, dat 't dichtst ligt _ bij 't Parlementsgebouw, kómen de rijtuigen voor, de verkiezing is ten . einde, de raadsleden verlaten het huis,'Men Verwacht den held van den dag.. Als een kluwen, is de menigte op dit punt ineengeward. Heel de tot nu toe rustig w a c h tende menigte komt in beweging. Men wil hém zien, — al.en willen hem zien. Den geliefden leider heeft men groot onrecht aangedaan, hij zal weten, dat de Weeners haast hein staan. Men wil hem toejuichen, ieder der verzamelde antisemieten voelt zich gedrongen hem zijn «Leve Luegert» in de ooren te schreeuwen. «Leve Lueger'»brult er een. «Leve Lueger!» brullen de anderen. De electrische spanning heeft zich ontladen. Men meent het rijtuig van den burge meester te hebben herkend. .—. Daar is hij, — gauw mee! Het cordon van policieagenten is plotseling verbroken. Al maar schreeuwend loopen de menschen achter het rijtuig aan. — Houd 'm tegen! — De burgemeestert — Ofthoudenl •*. Span de paarden uitl - ^.JWorfU uui/rtae^^--

3

a? tnrreirag tv WBjnsmpgr svgnyiK. 5g

-«**,

ST-JA>S-}10LE>BEEK. — Werkongeval. - De metser Louis Verhoeven van Droogenbosch viel zaterdag in de Ribeaucourtstraat van eene hoogte van 9 meters. Men nam hem bewusteloos op met gebroken beenen en erge inwendige kneuzingen. ELSENE. — Zachtmoedige meestergast. — Arthur Vanhensbergen, metsersknaap, ongeveer 17 jaar oud, wonende m de Veldstraat, 111, te Etterbeek, werkte Zaterdag op den Waverschen steenweg, te Eisene. De meestergast- maakte hem opmerkinken m cracht hem twee geweldige stampen toe op den onderbuik. Het slachtoffer werd in het commissariaat op den steenweg van Eisene geneeskundig verzorgd en vervolgens naar zijne woning overgebracht. Hu moest zioh te bed leggen. Een onderzoek *-erd ge^T-PIETERS-WOLL'WE. — Ontploffin* gen. — Nabij dè statie dezer gemeente ontploften Zondagmorgen, vier mand-flesschen alcohol, staande in de magazijnen van M. Gors, fabrikant van Gaswater. Verscheidene ruiten van de omliggende huizen werden verbrijzeld, ' . . . De oorzaak dezer ontploffingen is wet gekend.

ANTWERPEN ANTWERPEN. — Oorlog spelen. — Twee snaken speelden Zaterdagavond kleinen oorlog. Het spel heeft een noodlottigen «floop gehad, wint de eene knaap heeft zijn makker, Lodewijk Verbruggen, een messteek in de zijde toegebracht. Dese werd onmiddellijk naar het gasthuis gebracht, waar zijn toestand hoogst gevaarlijk werd bevonden. Het noodlottig spel had plaats in de Lange Zavelstraat. Ouders, verbiedt aan uwe kinderen dat soldaatjasspel!! CALMPTHOUT. — Arboidersrcnten. — Een schrikkelijk ongeluk is alhier zaterdag morgend, rond 9 1/2 ure, gebeurd. De genaamde Geert Van Loveren, 56 jaar oud, ongehuwd, werkman aan den ijzereaweg, was werkzaam tussohen de statie van Calmpthout en den barreel van 8 Zaligheden en, zich willende mijden voor den express van Esschen, werd hij gevat door den express komende van Antwerpen en gansch in stukken gereden. Het vermorzeld lijk werd door d* zorgen van den statieover ste naar het gemeoatedoodenhuis overgebracht.

LUIK LUIK. — Wanhopige. — Een jong meisje Appoline D..., had liefdebetrekkingen met een heer van Seraing. Zaterdag schreef die trouwlooze haar dat ze gedaan had... Het meisje besloot zich te zelïmoorden.Ze loste een revolschot in de richting van haar gebroken hart. Maar de kogel vloog zijdelings weg en kwetste enkel een beetje de linkerzijdejuist genoeg om haar te doen inzien d a t een Don Juan de eer niet waard is dat men er zich om van het leven brengt. Vraag dan uw geld! — Een broodvoerder L. vroeg zaterdag de betaling van het geleverde aan zekeren Henri R, :-DéZè 'nain: eeb stoofhaak en sloeg é r den ' laroodvoerder nslf den Itóp mede i n s * Dót^r 1 XSöïetté ê'rtor'gaé'den gekwetsten ; en de politie stak den slechten betaler achter grendel en slot. Wél besteed I Twee hanen voor eene hen. — Jean Bens, 17 jaar oud, en Franoois Logist, 20 jaar oud, mijnwerkers,' die met h-tzelfde meisje wilden verkeeren en uit jaloersohheid reeds meermaals gevochten hadden, ontmoetten elkaar .zaterdag morgend, ten «1 1/3 ure, terwijl zij zich naar hun werk begaven, aan den koolput St-Marguerite. Logist, zonder een woord te zeggSsB, haalde een revolver uit den zak en schoot Bens een kogel in het hart. De dood was oogenblikkelijk. De dader is aangehouden. —— Rohbei'ij. — Dieven zijn ingebroken bij M. Puline D., haspelaarster, Haspenjauwstraat; zij robbert.ea 20 frank en wat til verwerk. —— Andere robberU. — Bij de familie puvelier heeft een dief drie horloges gestoen en eeue som van 23 frank. Die kerel wilde bepaald weten hoe laat iet juist was.

WEST-VLAANDEREN OOSTENDE. — De renten der zee-arbei* ders. — De sloep 0. 37 is in de haven teruggekeerd met het lijk van een zijner visschers, Emiel Bens, 58 jaar oud, getrouwd en vader eener talrijke familie. De ongelukkige is in hét water gevallen, in de haven FtUllXETON VAN 1 9 SEPTEMBER

'303

Paleis en Klooster naat* het fransch

van DUMONT OASTELUI De gebeurtenis dezes nachts w a s zoo onverwacht gekomen, d a t de openbare meening nog geene gelegenheid h a d g e vonden om zich uit te d r u k k e n . Maar thans, dat alles rustig w a s , dat men hoorde, dat de eigenaars der grootste tenten bondgenooten der bandieten waren geweest, was de verontwaardiging algemeen. — W a t zal men nu met d e schurken aanvangen? — Schiet de gansche bende omver, aanstonds! — Neen, hangt hen op, wij hebben boomen genoeg, en laat ze schommelen, zoolang de beenderen samenhouden, dat is voor het toekomend gespuis h e t beste schrikmiddel. — Ja, en nog wel op staanden voet. Die honden mogen geen u u r meer leven. Komt, wij zullen ze maar ophangen. Zoo klonk het van alle kanten, en werkelijk scheen de woedende.menigte not o'aden te willen overgaan; doch de scheriff hield hen tegen.

<

«m Halt, n®*--W-J8|t,l?t»w»l(ê stem.

van Lowestoft, waar de sloep haen gevaren was. Hij was sedert verscheidene dagen verdwenen en ' t is eerst bij het vertrek der sloep, dat het lijk in eenen dok der haven opgehaald werd. Drijvende doodkisten. — De bemanning der oostendsche sloep O. 101, patroon J. D..., is vrijdag de haven binnengevaren aan boord van eene stoomsloep. De sloep O. 101 was den 12 september laatst in de Noordzee, nabij Lowestoft vergaan. De bemanning kon in de reddingsbooten springen en werd opgenomen door eene engelsche stoomsloep. Ongenadige zee. — Eene kleine vloot, bevattende de nieuwe baggerboot «L'Yproise» en den sleeper cBelgium», had de haven verlaten voor de fransche kust, onder het bevel van kapitein Laroye. Vrijdag kwam te Oostende het bericht toe, dat de sleeper «Belgium» vergaan is. Een matroos is in de gclven omgekomen, de anderen konden bij tijds op de andere schepen opgenomen worden.

Treinbotsing te Puurs De trein n. 2 die te Mechelen om 6.38 ure voor Terneuzen vertrekt kwam zondag morgend in de statie van Puurs gereden, op hetzelfde spoor waar trein 414 AntwerpenDendermonde-Gent, opstaat. Gewoonlijk laat men eene wijde opening om de reizigers toe te laten op de verschillende sporen to gaan. Toen de trein n. 2 aankwam, kon de machinist de frein niet doen werken an botste hijmet geweld op den trein 414. Hartverscheurende kreten werden gehoord. De lokomotief van den trein uit Mechelen drong in den fourgon van den stilstaande» trein. Van de drie achterste wagons werden een vijftigtal reizigers licht gekwetst en werden in de naburige herbergen en hospitaal verzorgd. Van het personeel werd de hoofdtreinwachter van Mechelen-Terneuzen, M- Van den Broecke, uit den fourgon geworpen eu gekwetst. De stoffelijke schade is nogal groot. Een 2ÓtaI gekwetste personen kwamen om 8,30 ure te Gent aan waar zij door de geneesheeren Van Durme, Spae en Metrrisse werden verzorgd. De meesten hadden wonden aan het hoofd en de beenen. Drie hadden erge wonden en vertrokken terug naar hunne haardsteden. De meeste gekwetsten van den trein 8 waren Brusselsche visschers die 's Zondags met hunne familie naar Terneuzen gaan. Het parket kwam deszelfden namiddag ter plaats.

bijzonderste spoorbaan geworpen. Die lijn werd belemmerd. Talrijke ploegen werklieden begonnen onmiddellijk aan de opruimingswerken, die zeer moeilijk gingen. Men heeft seffens naar Schaarbeek getelefoneerd om de groote kraan. Door dit ongeluk hebben al de treinen aanzienlijke -vertragingen geleden.

LANDELIJKE VEREENIGING DER SOCIALISTISCHE FEDERATIES VAK ONDERLINGEN BIJSTAND VAN BELGIË.

Aan Q'e Socialistische Mutualiteiten van BelglS WAARDE GEZELLEN1* Sedert verscheidene jaren bestaat de Internationale Federatie der Socialistische Mutualiteiten, waarbij - waren aangesloteu de Vlaamsche Federaties, en de Onderlinge Verzekering va» hét Volkshuis van Brussel. Op het Kongres van-1910, hebben wij hét genoegen gehad dé afgevaardigden van onze machtige federaties .Van hét Walenland te ontmoeten, wier tegenwoordigheid nochtans niet als eene uitdrukkelijke aankleving bij onze Federatie mocht aanzien' worden. De wenseh van gezel Caty,. bestendigen afgevaardigde, die op het Kongres der Mutualiteiten van den Borinage vertegenwoordigde, strekkende om in 1911 te Charleroi een LANDELIJK KONGRES bijeen te roepen, werd met algemeene stemmen aangenomen. Op 16 Juli Ï.I., hield hét Bureel der Federatie een zitting waarop besloten werd de medehulp te vragen van -dé Federatie der Mutualiteiten van het arrondissement Charleroi, ter inriohting van een LANDELIJK KONGRES, dat op 1: e a J S October aanstaande in de Feestzaal der Tentoonstelling van Charleroi zal plaats grijpen. De eerste zitting zal plaats hebben op Zondag 1 October, ten 11 ure 's morgens: Wij hopen dat al de Maatschappijen van Onderlinge Bijstand bij ziekte zich op het Kongres van Charleroi zullen doen vertegenwoordigen, Kongres dat ten doel moet hebben de vriendschapbanden die al de Belgische Socialistische "Mutualiteiten vereenigen, nog te vernauwen.

plechtig onthaal ten Stadhuize van Charleroi. In afwachting dat uwe bijtreding ons toekomt, groeten wij u broederlijk. De .voorloopige Schrijver, G. MA'ES.

VAL. — De «jarige Karel Sanders'. heeft in de Zaaimausstraat den Jinkervoeti verstuikt.' Na geneeskundige zorgen is hij naar 'zijne woning, Plataanstraat, overge* tracht — Laaf nwe kleederen In het nieuw w a v -eiicu bij J . Haller.

GENT

-•— WIJK SINT-UE VEN STRAAT. - . Vrouwen. — Wij herinneren u den dringenden oproep voor dezen avond, om 8 ure, in « De Volksvrienden », bij da wed. Albrec^g, De spreker, Willem Meyer, zal handelen over het tduur leven». '

PABTLTGEN00TEN,311LIT1ANEN DER KLASSEN VAN 19P,0 TOT'EN MET 1908, JONGELINGEN, heden avond naar de

ALTIJD. ALTIJD is de ohiooreiTAL', PE spaarzaamst in hét verbruik. 3 --—-. MARXKRING. —.Dinsdag en donderdag. avond, telkens om 9 ure, repetitie voor de solisten .voor het concert yan, 1 October. . ' Zaterdag'algemeene repetitie.: Zangers op-post! .

; Groote Meeting om 7 1,2 u r e . i n « Ons Ruis » om tegen de gchourlijke hlnncnroopirig der klassen te proitesteeren.. Sprekers: Eeckclers (Antwerpen), Meniebroueke, Balthazar. Socialistische Jonge Wacht.

Aan dè Jongelieden der Brugschspoort Dinsdag avond, om 8 ure 's avonds, in het nieuw lokaal der Meibloemstraat DRINGENDE OPROEP Allen op post, het is noodzakelijk! Soc. Jonge Wacht. .EMEENTEKIEZI.VG

VAN

22OCTOBER

POLL TOT. HET AANDUIDEN VAN VIER 'WERKLIEDEN-RAADSLEDEN De volgende kandidaten zijn door de vakbonden bij het Midden-Comiteit voor de bijgevoegde kiezing van 22 October ingediend : 1. DE BACKER, Jules, pianomakèr (door ' d e Houtbowerfcersvoreeniging); 2. DE BOURDERE, Henri, hekelaar (door de Vlasbewerkersvereenigine); 3. DE CORTE, Emiel,ajusteerder,(door den Metaalbewerkersbond). i. LOOTENS, Camiel, schilder, (door de Schildersvereeniging) j 3. ROECK Victor, «-otorsspinaer, (door de Katóenbewerkersvoroeniging).

Dagorde: 1. Nazicht der mandaten en naamafroeping der groepen; -©T 3. Stichting van éene Landelijke VerDe poll t o t i e t aanduiden der kandidaten eeniging der Socialistische Federaties van Onderlingen Bijstand van België. Verslag- zal plaats hebben in « Ons l u i s » Deelzaal : gever : G. Maes; 3. Bedrag der bijdrage. Verslaggever: > ..*,:_•. van 6tot'S'ure's avonds. Neefs; . -.. -» - _ Hebben recht tot stemmen : al degenen die e. Mutatie der leden die van woonplaats veranderen. Verslaggever: Quesnoy; deel maken eérier vereeniging bij de partij 5. De wet over de schadevergoeding der aangesloten. werkongevallen en hare gevolgen ten opWie zich aanbiedt 'ot cïen poll moet voorzichte der Mutualiteit. Verslaggever: Ro- zien zijn van zijn lidboekje of kaart. siers; ' ••--®_ (Reeds verschenen is de tweede editie van 6. Samenstelling van jjet Landelijk BuZondag morgend) Men rapet voor-vier kandidaten stemmen ; reel ; vaststelling der zittingen ;„ f < ^ alle an«iare,.ferie£je«;AJH.nietig. - - \,,.. ...' Zairdagnt-niiddagi rontï'4'374 ure, werd te 7.'Zetel »v»n h e i Bweel; datum van het •:. .Men. s t e m t ten ssordêjei'jan, jBen,JkflndiGent het gerucht verspreid, dat t e Brugge aanstaande"Kóngtes. '*'•-'» ^••^'V de*t;
Heden Maandag

Treinbotsing te Brugge

Stadsnieuws

zoo gaat het niet 1 boeid en door gewapande mannen omW i j mogen niet handelen zooals de stonden de gevangenen, nog altijd g e Amerikanen, m a a r moeten een ordent- ringd. lrjken j u r y benoemen, en deze zal het Vóór het huis van den sheriff w a s de vonnis uitspreken. jury reeds in getal vereenigd, omgeven — W a t , een jury I Geene verloren van de overige bewoners der tentstad. woorden, aan de koord I De sheriff, gevolgd van Walker, W a l d e — Gij zult denkelijk nog wel weten, m a r en zijne twee schrijvers, k w a m wat de wet is, zegde de sheriff: anders thans u it het blpkhuis, g i n g . door de w a a r t gij zoo slecht als de moordenaars. menigte heen en begroette den jury. De wet eischt eenen j u r y . en ik ben in Zonder tijd te vèrtftzeri werden de staat om de wet te h a n d h a v e n . noodige rechtsplegingen . v e r v u l d . . de Deze woorden maakten veel i n d r u k op namen der juryleden afgeroepen en h u n de vrijwilligers; alles werd stil, nie- vervolgens gezegd naar h u n geweten te .. •..m a n d dacht er weer aan, de wet te over- handelen. treden. Na het aflezen v a n dezen:akt noodigde De sheriff ging in den kring rond en de scheriff d e n j u r y uit, hem te volgen. zocht twintig der verstandigste en deftig- •Zij begaven zich naar 'de vierkante ste m a n n e n uit, die den j u r y moeeten uit. plaats; die, dadelijk mét- 'eene groote maken. menigte gevuld was. — Dezen n a m i d d a g ten twee ure. voer De sheriff nam n u het woord, schilderhij dan voort, komt gij in mijn huis, om de zoo juist mogelijk de gebeurtenis des u w ambt n a a r plicht en geweten te ver- nachts af en beschuldigde de gevangenen vullen. Tot daartoe verzook ik u allen, van brandstichting, d'efte en moord. de dooden van kant te helpen maken, Walker begon hierop het onderzoek. De opdat de jury niet onder den invloed van beschuldiging had Saunders en de vier h u n n e n aanblik sta. Spanjaards, van welke ér slechts twee in — Hoera den sheriff 1 riep de ver- leven waren, ais dé aanvoerders aangezamelde menigte en greep dan n a a r duid en Waldemar werd nu verzocht te haken en schuppen, om het akelig werk verklaren, hoe hij kennis van het komplot gekregen h a d . Saunderts Pablo. zoodra mogelijk te voltrekken. Nunnoz, Handrichs en Klaas werden met aft * * Het was twee ure 's namiddags. Op de dit doel aan W a l d e m a r voorgesteld. Welk contrast welke tegenstelling! groote plaats tusschen de lords-city en de voormalige tentstad hadden de vrijwil- Hier vijf der-grootste misdadigers geligers eenen vierhoek tevorm en bior boeid, m e t modder en bloed bezoedeld,

h u n n e ganscho bedorvenheid ten toon dragend, knarsend on. schuimend van woede I Tegenover W a l d c m a r ' s edele gestalte, het gezicht een weinig rood van dQ inwendige ontroering bij den jammervollen a a n b l i k dergenen,. die de oorzaak zijns lijdens, zijner zwerftochten en zijns ongeluks waren I Daarbij ds ernstige gezichten d e r juryleden, de dreigende stemmen der menigte, de glinsterende w a p e n s d e r vrijwilligers en rondom b r a n d : e n verwoesting. — dit alles leverde een aangrijpend schouwspel op. W a l d e m a r verhaalde van Handrich's en Klaas' ziel'-erkooperij in Hamburg, vari zijne w r a a k aan Flotwoll en hoe hij in Saunders mncht g e r a a k t e ; hij maalde zijn lijdon in Londen, zijne vervolgingen in Parijs, Marcomble's schandige daden, het verschrikkelijk tweegevecht met deze in Afrika en zijn v?reed emde.in .CaHfornië. Toon hij daarna'berichtte' hoe hij als schaapherder op Nitsch«--s pachthof door Saunders o v e n a l l e n , bestolen en den hongersnood prijs gegeven werd ; dan als bediende in den Braven Zeelxand - met levensgevaar bet komplot des Spanjaars afluistordè en in dé Diggir.gs onder zijn masker van Franschen deserteur, het vertrouwen dc? bandieten gewonnen cn door zijne elimme streken hunne he'sche plannen ten.volle verijdeld had. barste d e gansche menigte in een.luiden roep van bewondering uit en het eene hoera na het andere word hom toegezwaaid.. Diep w a s de i n d r u k zijner woorden on

••'•• >i

EXQUIS

h'

teiitóAER — - HET MUZIEKONDERWIJS VOO» HET VOLK heeft zijne werkzaamheden hernomen en zal dezen winter de volgende; feesten geven: 8 October, Gentil Antheunis, toon en let* terkundige; 29 October, K.-L. Ledéganck, letterkundige met den fleer Pastoor HUKO? ' Verriest als spreker; 12 November, Mevrouw Mattbyssens, toondiohter; 26 No«j vember, Arthur De Hover en P . - J . - J v Wiertz, toondichters; 17 December, Catharine van Rennes, toonkundige; 31 Decenw ber, Oscar Rqels, toonkundige. i De S concerten die in 1912 zullen plaat* hebben zullen later aangekondigd worden.:. Al deze feesten zijn gansch kosteloos en: zullen gegeven wórden in het feestlekaat der gemeenteschool St-Pietersnieuwstraat. — * TE HUREN: Zeer schoone apparte» menten ;egarnlcrd of onecgnrnierd aai., zeer voerdeelit-e conditiën in de Karel Da Stoutestraat, n. 2.

VERMAKELIJKHEDEN KOUTER (Sluiting van het seizoen) gegew ven door de harmonieafdeeling der Artisteri Muziekanten, op woensdag, 20 september, te 8 1/2 ure 's avonds, onder de leiding vaa meester Osc. Roels. Programma: 1. Entriacte et ehcBur du 3e acte de c Lohengrin », Rich. Wagner. — 2. Polonia, ouverture, (transcr. par. Ern. De Vestel) Rich. Wagner. — 3. Aïda, fantaisie, G. Verdi. — 2e deel. — 4. TannKaüser, ouverture, Rich. Wagner. — 5. Doorheen het werk van Peter Penoit, (faitaisie 1).

Weverijen en Spinnerijen ££2

"" 'uu'TE^Pi^-n .

.dQWigatienjfl/a'fl/Oâa. 5(18 Irank, aan 485 frank, cn akttën van 100 fr. aan do beste voorwaarden, zijn te bekomen bij Go.taaf De Clereq, Bil AKANTSTRA AT, 25. Gent. Verdere inlichtinffen bU J a n Hoekers, «ONS n i ' I S » , Vrijrfasmark..

LOEFE:

der Samenwerkende Kioefenmakers van Gerfontaine en Nimen wolden verkoehttot werkverschaffing aan de slachtoffers van bet patronaat in de

KRUIDENIERSWINKELS] van VOORUIT

de misdadigers. S a u n d e r s oogen k w a r men bijna uit h u n n e holten en fonkelden woedend, toen hij vernam, dat de gehate vluchteling u i t Londen in zijne macht geweest w a s , zonder door h e m erkend geworden te zijn, en dat deze het geweest was, die h e m in de h a n d e n des gerechts geleverd h a d . Als een dolle tijger stond hij daar, slechts zijne boeien beletten hem, zich op Waldemar; te storten. Pablo en Nunnoz schuimbekten van woede, wierpen de grofste scheldwoorden naar' Waldemar'» hoofd en enkel de geweerkolven h u n n e r wachters konden hen eindelijk tot zwijgen dwingen. ' Handrichs was ten volle vernietigd en zonk, onbekwaam zich langer rechfc te houden, ten gronde. Dcch Klaas, dien men om zijne groote brandwonden zonder keten had gelaten, bedekte zuchtend zijn gezicht mei de handen en riep : — Ja, er bestaat toch eene vergelding! O, Dora, Dora! Nadat de rust wederom hersteld was* werden de andere gevangenen aange-bracht Vele loochenden en beweerden enkel door de menigte meegetrokken te> zijn; anderen daarentegen deden b e k e n - ' tenissen en verrieden h u n n e kameraden,-; zoodat er eindelijk m a a r zes overbleven én onder deze bevonden zich de vier Ierv «anders, die jammerlijk huilden en o m genade'smeekten..

'Wordt tmnaezei.1

Dfi.6c.ag 19 september 1911

••as

BELANGRIJK COKSTBUCTIEDUIS ter TROUWBELOFTEN l stede, vraagt zeer bekwame magazijuier, •Van Rooso Leon, smid, Wondelgem.met Van- offerten met referenzen te zenden naar bu* develde Helen.e fab., MaBtstraat, 3. roei van dit blad. A. B. 89. Temmerman Maurits, dagl.' Berouwstraat, Het gebruik van den GUST is ten allen tijde 141, met Von den Abeele, Louise, spinster r u het grootste belang cn wel de Hoofdzaak St-Agneetestraat, 13. «.in de bakkerijen. Gillis Tryphon, vlashekelaar, Boomstraat, Woensdag, 20 September, om 8 1/2 uur Vooral in dc groolste warmte geeft 83, met Devos Augusta, fab., Batterijstr.24 Vinoent Ferdinand, met. Stokerstraat, 42, 's avonds, in dc zaal van den Kunst- en De ROxSINGSGIST Letterkring, St-Jansvest, 12, Gent. met Tollenaere Marie, naaister, Zonder de grootste onderscheiding. Sprekers: M. Dr Lcgrain, uit Parijs; M. Naamstraat, ,55. D e K O N I ' GSGIST Van Hoorde Adolf, tolbeambte, Moerbeke, Alfred Smit!., van de Orde der Goede Temeeft een groot rendement. Brood groot van stuk, met Dujordin Marie, naaister, Vlotstr. 32. peliers; M. J. Lefèvrc, onderwijzer. Onderwerpen: 1. Noodzakelijkheid van em vaste kruim, defijnstesmaak en behoudt De Gemier Polydoor, sig. Brugschensteendun strijd topten het alcoholismus. — 2. Zijn 70.8AIITARIJlABSPAOHUAn.7S zouden u wellicht overtuigen van de buitenster, id. BRUSSEL. BELGIË gewone vooi deelen.-. figers Armond, electricien, Maisstraat, 61, tWSSBrmmtmmtwrm re* Het aantal der kliênten, verbruikers van met Martens Marcelline, fab., Brugschensteenweg, 137. DeKONItMGSGISr De Noyette Robert, handelsagent, Gentneemt dan ook dagelijks toe. "" brufge met Van Parijs Marie,- z. b., Men vrago aan bij SchüBwburgstraat, 7. Kerckhove Henri, paswerker, Ambeeldstr., 28, met Van Dael Élise, kleermaakster,SasBeschrijving der allernieuwste schepoortstraat, 73. voorbehoedmiddelen en het boek Ag... Camiel, viceschhouwersgast, Berouw- voor Algemeene Agent te Brugge V R O U W E N met een staal straat, - •, met Vander Kamer Rachel, z. i K e i z e r •> wordt franco gezonden b., Wondelgemstraat, 54. ca ontvangst van i fr. in postzegels. Van Lancker Francies, machinist, IJskelderstraat, 38, met Ghys Marie, z. b., Groot Meerhemlaan, 234. . Verdonck Lieven, monteerder, Appelstraat, 88, en Glorieus Martha, bougiebewerkster, Lentestraat, 75. •Kerckhove Guillaume, onderluitenant van de openbare macht in Belgisch Congo, Hoogstraat, 69, met Trigo Florence, z. b., (Naamlooze Maatschappij) Over t o nemen Citadellaan, 183. Eene welgekalante estaVan Driessche Serafien, gevangenbewaarder, minel en een piano orgel opvolger vanH.COLLETU&C 0 Vosstraat, 87, met Vermeulen Eulalie, z. per occasie te koopen, Zuivelstege, 13. Hoei (België) 'b., Rooigemstraat, 137. Soudan Leon, electricien, Brabantstraat,14, en Poot Angile, z. b., Hoornstraat, 2. .Verhulst Gustaaf.bediende, St-Jozefstraat,3, KFW TïtAA-f.T met Vanmassenhove Martha, kleermaak- Steenkuitchers o p de werster, Zegepraalstraat, 18. ken « Franschen SchouwiKeyt Julien, metaalbewerker, Mercatorstr., burg ». prijs : 1,70fr.de 25, met Beaumont Albertine, linnennaais- duizend, zich a - n to bieden kant Ketelbrug. ter, Eksterstraat, 3. Vraagt kalaloûs van BLOEM BOLLEN.die, te beginnen van lü september Vogelaero Karel, brigadier-gendarm, Denfranco en gratis zal gezunden worden aan pik persoon die de aanvraag dermonde,met Vanlancker Martha, dienstzal doen. TELEFOON 5 6 . meid, Coupure,*. Soetens, Alfred, advokaat bij het hof van beroep, en Uytenhove, Valerie, z. b., Godshuizenlaan, 174. Degraveleyn, Remi, hulp-apoteker, Tieghem, en Sierens, Blanche, z. b., Onderbergen, 31. Sestig, Petrus, beeldhouwer, Molenaarstr., 2, en Braekelandt, Stephanie, weefster, Ottorgemschesteenweg, 124. De Pryck, Mauritius: z. b., Koornmorkt,20, en Hamerlinck, Amelie, z. b., Zalmstr., 30 Hamelinck, Robert, voerman, Gelukstr,, 44, êh"- Vandè"MöeTtte.l,* "Marie, fabriekwerkster, Gelukstraat, 81. MODEL Nr 4 , Tabulateur décimal om te faktureereu Claerman, Carolus, metaalbewerker, Papegaaistraat, 11, en De Beule, Pelagie, • schoolmeid, Gouden Sterrestraat, 119. Alvorens uw keu* vast te stellen, vraagt ons een ID'~AL ten proef Devilder, Isidore, arbeider, en Maes, Elise, spinster, beide Joseph üstraat, i«>8. dewelke u kosteloos voor 8 dagen zal geleverd woraen, Verlé, Maurice, metaalbewerker, Godshuizonder eenige verplichting tot koopen. zenlaan, 40, en Van Ackere, Philomene, naaister, Belle Vuestroai, 13. Bomerlinck, Triphon, modelmaker, Abrahamstraat, 9, en Mandalt, Giemence, fabriekwerkster. Hortensiasraat, 85. Vandersteene, Leo, wijnaftrekker,RooigemE R I K Ü & plooiende Schrijftnachien voor op reis, gewicht straat, 114, en Schaubroeck, Leontine, fal briekwerkster, id., 112. " i l m " 1 ! :-: :-: 3 k. 400. :-: Verniers Maurits, arbeider, Ledeberg, met Bauters Helena, linnennaaister, Koorna Ü O P I E L O Pr are -'- s v o o r menipvuldige afdrukken en copij bloemstraat, 9. De Wilde Eduard, metser, Ledeberg, met ,aM9mmsmmm-*«aai»? •-• :-: zonder v o c h t i g h e i d . :-: :-: :-: :-: Baeyens Emma, vlasbewerkester. idem. De Reyghere Alexander.aannemer van openbare werken, Assebrouck, met De Vourgh, z. b., idem. Couvreur Oscar, teekenaar, Couillet, met Bouillon Lambertine, z. b., idem. Van de Velde Bernard,hovendaglooner,Gent, met Boone Maria, werkvrouw, Lovendegem. Dupon Jozef, magazijnbediende, Antwerpen, elk belanghebbend persoon uit, zonder verplichting, onze moderne met Lema Odile, dienstmeid, Poucques. instelling van bureelen te komen nazien, onder ander-e : Steinkühler Karl, fabrikant, Gent, met Terfloth Wilhelmine, z. b., Laer (Bez. i° De Afdrukpers zónder vochtigheid, Munster, Duitschland). Wmwmsmsmmm^msmMmmqisms^ssqmwwgmBÊËm al de tegenwoordige voorbereidselen vernietigend zooals waterbains, * Jf * af * * * * * * * * * * * XX -r * * « penceelen, gecaoutchouteerde bladen, enz., en die de brieven sneller

B

GEHEIME ZIEKTEN

Beroemde Koningsgist

Anti-alcoholische Voordrachten

NIEUW

voorbehoedmiddel "KEIZER,,

Charles CAMBIER

SANITAS, Keizerlei, 38, Antwerpen KOOPT ALLES IN VOORUIT J. COLLETTE-RONCHAINE

Granen en Planten Bloembollen en Rozelaars

MISSCHIEN HEBT GIJ

O* WITTE C PSULEN VAN O* OAVIDSON (teoeitü railikaa) tonder .verk' veilettiog, op alleo omierliofii en bij bei<1e rfsl-tchteo, ille tif-Llen tu •iitninmalifi^ lier Waterf.rc.nen.ltlaas L;I Niereo. touaü UitloupiD' gen. Wiitf Verliezen. Pis huisfcreoRingeu. LeiMeiv ! ij :ieu. Steeu. troebele, pijo lij ke ot brandende dalers, ïjneeo rs.'»>>*' geeoe mislukl*ii)g; zelts bij de ouderlio«enen inde ergste gevallen 3.10 Ir de doos A notbeker, 10, rue des Craisades, Hrus-cl Depoi in Gent De Moor. 38, Rnrgstraat, Antwerpen t 68. Mercator" straal

L0N60NTSTEKIN6 Gij hoest, cÜ zijl verkouden, het water loopt TJ uit neus en oogen, Rij voelt V ongemakkelijk en denkt: « Ik ben m;iar gewoon verkouden, zal wel overgaan. » Gij doet er niets voor. Wees tcch voorzichtig; zonder dat gij het zelf weet heeft misschien de longontsteking TJ reeds beet en moet ge, wanneer ge er vandaag niets voor doet, heel uw leven daarvan de nadeeiige gevolgen ondervinden. Gij kunt asthma, eene hartziekte of terfng krijgen. Pas op 1 Koop vandaag nog een flesch Abdijsiroop. Deze zal beletten, dat uw ontredderde gezondheidstoestand van kwaad erger wordt. De Abdijsiroop geneest snel, maar het is noodig er zoo vroeg mogelijk bij te zijn. Wacht dus niet en geneest U vandaag nog. De Alidijsiroop verricht wondereu. Prijs per flesch van 230 grammen 2.Ü5fr.:van S50 gr. i fr. en van 1000 gr. 7 franken. — Hoe grootere flesch, hue voordeeliger dus I

AAN OE

Accouch&montan

Me). L . Denert, gedipl. van l e klas. pensioen, geheime raadpleging-n en inlichtingen. K a s t e e l *

boulevard, r». 3 5 1 , *jent (Tram n. 5). IHHIIIIWMIIIIH I M

Laat uw drukwerk vervaardigen lo di

"Yolksdrukkarij,,

Leest het geïllustreerd boekje Securitis welk | de nieuwste, zekerste eo wettige beaoedrniddels ! beschrijfl om bel groot | getal kinderen te ïermijden Bijzondere- es nuttige raadgevingen foor I man en Trouw, Beste '1 middel om 't actiterblijren der maaDdsionden te j Toorkomen Verzending l onder omslag tegen -1 fr. in postzegels aan O' de i Securitarla, B. rua dea Crolsadea. 1 5 , Brussel

ALLEEN ECHT HET ROODEN BAKD MET HAKDTEEKENIKO

Algemeen dépót L. I. AKKER, Rotterdam. Hoofd-Dépót voor België : O. DE BEUL, Lange Nieuwstraat, 57, Antwerpen.

Hoogpoort. 29, 6in!

OM Mer Tsldotrt aas d ftvereisriiten ranralrerheld,Tan smaak e sn is voedzaam, want de grondD A H L I A S T R A A T , 2 3 , 6 E W T [stoffen MOUT en HOPPE # fin > Ditîezan hoedanigheid.*

BROUWERIJ VOOBUIT TON 1 6 0 I.

1/2

1/4

ENKEL 16 fis 8 fis 4 f*. DUBBEL 2 0 fr. 10 fis 6 fis Men nag zijne bestellingen dcea tn al de winkels, "ÊTuSefoon bt] de broooYoerdsrs, enz,

6S4

Machien met leesbaar schrift

Herstelling -- Verwisseling - Algemeene Fournituren

Ü Ê TROUWERS S I Sielïi q@en v s s o r d e e ! voor inwe

*5 Hleiiii@l6ii UfV» >l*Wimi)t*>*!.
MEUBELS OM I E KLASSEEREN, in staal, onverbrandbaar

W U RfOOOIOErw

ELOEFEN der Samenwerkende Kloefenmakers van Gerfontaine en Nimen worden verkochttot werkverschaffing aan de slachtoffers van het patronaat

•

.

-

•

[markt - GENTi

gebreveteerd, die toelaat oogenblikkelijk een brief of een document weder te vinden;

3°

700RD1T

bezoeken, om u te overtuigen van de concurreerende prijzen

2° Ons systeem voor classement" Numeralpha -Onze meubels In onbrandbaar staal

voor classement van brieven, fakturen en andere documenten.

ffien vindt daar groot assortiment en olies wordt tegen waai'borg verkocht. Daarenboven genieten DE LEDEN 6 o/o - NikT-LEDEN 2 o/o

4° De nieuwe factureer- en opstelmachien

van VOORUIT

5° Alle soorten appareils voor het wedergeven van h a n d - e n

machienschrift.

Traansiroop Vooruit

Catalogussen gratis op aanvraag

• Uitnemend geneesmiddel voor kinderen die EENE ZWAKKE BOBST HEBBEN r UIT EENE ZWABE ZIEKTE KOMEN AAN OE ZENUWEN LIJEEN. SLECHTE EETLUST HEBBEN, ent- enz. ' OE TRAANSIROOP VOORUIT Is bereidt net , allerbeste levertraan en qulnqulna von eerste 'hoedanigheid. j Koopt tn volle vertrouwen ds Traansiroop IVooruit In de apotheken Vooruit. ', Prijs : 1.80 tr. de fleseh.

AGENTIËN IN BELGIË : Huis CHARLES HERINCX, BRUSSEL, (Algemeen Bestuur), 03, rue Montagne aux Herbes Potagères, TEL. 7017 ANTWERPEN TWEE VLAANDEREN LUIK 62, Meirplaats, 20, Koestraat, GENT 44, rue Pont d'Avroy Tel. 2o26 Tel. 1919 Tel. 3616

—™

ZIJI

en zuiverder afdrukt.

KRUIDENIERSWINKELS »»*»***************.k

enz., enz. te koopen op krediet, maar komt eerst ds

•

dat schrijft in gebonden boeken en op losse bladen en toelaat verschillige formaten te gebruiken. Dit machien schrijft ineens de faktuur, het afschrift der faktuur, een afschrift (zonder de prijzen) voor den magazijnier tot zelfs het adres. Men kan bij dit machien een opteller voegen die ineens al de fakturen, de débits en de crëdits, enz. samentelt. Het is een machien dat de boekhouding vereenvoudigt en de misrekeningen vermijdt.

in de

SLAFIMGËN i

-

PENSIOEN O P 6 0 JAAR. # De Partijgenooten en Maatschappijen die naar Oostende koman en na het V O L K S H O T E L bezocht te hebben, noodigea wij uit een bezoek te brengen aan de

Samenw. Maatschappij DE NOORDSTAR 31, Veldstrasst, 31 waar een schoone feestzaal ter beschikking is voor maatschappijen.

l

Men kan er ook goede en goedkoope ververschingen bekomen H E T PESTÜÜR.

i

- M M S ^ l M .

5

• l a

BIjvoeasel van 1 9 September 1 9 1 1

OELMTSGH NIEUWS Het inhuldigingsfeest onzer nieuwe lokalen dor Meibloemstraat, Brugschepoort Gister namiddag vormit zich een schoone stoet aan «Ons Huis. om het lokaal, door Moeder -Vooruit- aan de vrienden der «Verbroedering», geschonken, in to huldigen. Om 3 1/2 uren op de Vrijdagmarkt vertrokken «'ij, de harmonie «Vooruit» aan 't hoofd die nieuwe marsenen speelde, gevolgd van eene ware vlaggcntrofée on-e vakvereenigingen, wijkelubs, enz.; de Gentsche Volkskinderen, evenals onze turners 'flink en sterk opstappende; dnn honderden partijgenooten en gezellinnen, fier en'gelukkig, deftig, en met het olie bewustzijn dat zij een feest vierden de partij, moeder «Vooruit», waardig, . ._ ....... Onze vrienden-aceordeor.isten die dan ook kwamen aangestapt, krachtige marschen spelende, behaalden de goedkeuring der omstanders. Weer volgden honderden gezellen en gezellinnen. De .Volksvrienden» wordt waarlijk een knappe fanfare en bij ieder feest dat zij geeft'of uitstap die zij doet, kan men haren vooruitgang vaststellen. Na dit muziekkorps kwamen dc Tclishinderen der Brugschepoort, die de gelegenheidscantate zouden uitvoeren. He! is een zeer flinke, knappe groep, en waren daarbij lief en net uitgedoscht. Gansch i n . ' t wit, de roode strik en met dito bandje rondom den hced, zagen zij er waarlijk frisch uit. Na de kinderen kwamen de leden van den Wijkclub der Brugschepoort en onze vrienden en vriendinnen cler «Verbroedering en Zustermina. De stoet vormde een schoon geheel en mag, voor een wijkfeest, als uiterst goed geslaagd aanzien worden. - Na ruim cen uur üen uitgestrekten wijk der Brugschepoort doorkruist te hebben, waarbij wij opnieuw konden vaststellen dat het een bij uitstek g:oot werkerskwartier is; waar wij vele roode vlaggen aai. de woningen zagen '-a.-iperen en te midden eener zeer sympathieke menigte, kwamen wij in de Meibloemstraat, w a a r eene groote '.-.ndcrol «Welkom» evenals vele roode wimpels over de straat waren gespannen en ook onze strijdbanier zich ann vele woningen ontrol' 'de. De in te huldigen lokalen waren eenvoudig doch netjes versierd. Hetzelfde in den gang van het feestlokaal, koer en zaal, waar onze vrienden van den wijkclub bijna gansch den nacht gewrocht hadden om het ^zooyeel.mcgelijk in orde te brengen. . Weldra hoorden we niets a«ders meer (Jan 'de uitdrukking v-arf cv.-ondering vanwege de hoaderden-partijgenooten die zich.in de. zaal van het lokaal verdrongen. Allen waren het eens om te bestatigen dat Moeder «Vooruit» een grooten, kloeken en gezonden boorling gebaard heeft, die, wanneer hij goed zal gevoed en • :rzorgd worden, spoedig een reus worden zal.

* * * DE FEESTVERGADERING Toen dft zaal stampvol was en zich nog zeer talrijke betoogers voor den ingang der zaal verdrongen, opende gezel DE VISCH de feestzitting aan allen namens de maatschappijen «Vooruit» en «Verbroedering» hartelijk welkom w;ru hende. Wanneer we daarzoreven den wijk doorkruisten, zoo zegde hij. viel het mij spoedig in het oog dat.de uitgestrekte wijk overstroomd is met fabrieken, werkhuizen, katholieke scholen en -patronagiën. Het was dan ook meer dan noodig dat deze \ . Ikstempel er kwam. De Brugschepoort is als eene stad op zich zelf. Het is nu aan f- ze. mannen der wijkelubs en der samenw. maatschappij «De Verbroedering» te zorgen dat onze klasse eens worde en alles zal doen wat in hunne macht is tot de verspreiding onzer gedachten. Dank, vrienden en vriendinnen voor uwe opkomst. Toont dat gij het vertrouwen van Moeder «Vooruit» waardig zijt. Dat uwe kringen groeien en bloeien zooals de andere inrichtingen der partij dit doen. De wij'k moet bewerkt worden en spoedig zal er een. nieuw leven uit opduiken. Vooruit, mannen, aan 't werk tot de verspreiding onzer beginselen. (Toej.) LAMPENS. — In naam der maatschappij «Vooruit» is het met een waar genoegen en geluk dat ik U, vrienden der Brugschepoort, dit lokaal schenk. Naasv onze talrijke winkels zijn er lokalen a's deze te'kort. De zalen onzer 'okaleh «Ons Huis» en «Feestlokaal» zijn'soms te klein om vergaderingen te houden, en dikwijls te ver afgelegen. De wijk der Brugschepoort had een groot lokaal voor zang, tooneel, feesten, meetings; enz., noodig, in een woord zoowel voor de geestesontwikkeling, de strijdaktie, als. voor de uitspanning. Onze partij heeft zulke lokalen nog meer dan noodig. J a ! V/aar kerken zijn, moeten wij onzen volkstempel hebben. Hier is er een, aan U te maken dat ge waardig zijt •wat Moeder «Vooruit» u schenkt. Geene enkele partij kan wat wij kunnen, omdat zij den strijdgeest, het ideaal missen. Langs iederen hoek der stad moet dergelijk lokaal komen. En dit zal zoo ook. Vieren wij heden hier feest, - binnen kort wordt gij opgeroepen om het lokaal • der Heuvelpoort, later dit der Muide in-te huldigen, zulks voor dit jaar. Maar deze kleine feesten en inhuldigingen zijn niets dan eene voorbereiding voor de groote feesten die ter gelegenheid der inhuldiging van ons nieuw feestpaleis zullen gehouden worden. De maatschappij «Vooruit», de partij kan dit, toont gij, vrienden der Brugschepoort, dat gij volgens de onhandigheden dit-ook fcU5t

'

-••

Met dit lokaal hebt gij een last op u, doch neemt een voorbeeld aan onze voorgangers en het werk zal u uiterst licht schijnen. Regelmatig propaganda maken voor uwlokaal, en bet zelf bezoeken. Steeds en overal propaganda maken voor onze, uwe winkels, dit is., in het voordeel van gansch de partij, gansch onze klasse. Dit lokaal hier zal dienen voor de ontwikkeling, maar ook 'voor den -strijd ! Houdt dit goed in den geest, vrienden, de stad moet aan ons. wij zijn het meer dan waardig. (Toej.) '

ËP

D.fisfag 19 Sepfêmber i s ï f Wrj mogen gelukkig zijn over den afgelegden weg. Wanneer wij vroeger een lokaal of eene vlag inhuldigden, waren geene hooge personaliteiten op onze feestelijkheden, nu hebben wij het geluk en mog. n wij zoo fier zijn hier twee schepenen aanwezig te zien. (Luide toej.) De schopene van finantiën, gezel Anseele, die zorgt voor het geld, en de schepene van onderwijs, de vriend Cambier, die zorgt voor de geestelijke en verstandelijke ontwikkeling onzer klasse. Beiden zijn bij den doop van ons lokaal en van onze vlag. De strijd voor stoffelijke ontwikkeling craat dus wel samen met dien der geestosontwikkeling. Onze vlag is geen. meesterstuk ; het is maar lichte zijde die komt uit de magazijnen van «Vooruit*. Maar zij is ook niet gesubsidieerd door M. de Brocqueville of PT. Stillemans, maar is gekocht met de centen van eenige arme zwoegers, die strijden voor de geestesontwikkeling hunner klasse. Onze vlag is rood, het symbool van onzen strijd ; zij is voorzien van een witte en zwarte band. de kleuren, der stad, en bovenop staat de vrouw die de macht van 't onderwijs verbeeld, niet met een fakkel in de ' .r&%r$XX&r£r$r;%%%%%#?£r':,;:K

zijn om een uitmuntend onderwijs te kunnen geven. En ' t is slechts onder deze voorwaarden dat wij in onze normaalschool onze eigene onderwijzers zullen kunnen kweeken. De toestand in onze scholen is veranderd sedert onze intrede in het college. De deuren staan open voor het volk. Wat wil dat zeggen ? Dat ieder vader het recht heeft orders te geven in de school ? Neen, dat ware de anarchie. Maar er zijn komiteiten gevormd uit personen die hunne kinderen naar de officieele scholen zenden en over dewelke zij toezicht hebben. Zij zeggen ons: deze of gene verbetering is wenschelijk. De school is dus in uwe handen, het is eene echte volksschool. De beredeneering der katholieken is die van een Sjarig kind. Wanneer men een gansch werkerskwartier ontruimd, zooals dit der Winkelstraat, om er een seminarie' te bouwen, en de werklieden naar de Heuvelpoort of de Brugschepoort gaan wonen, noodzakelijkerwijze moet de school der Barenstraat min of meer ontvolken. Dat is toch onze schuld niet.

— rf;Z%

CRAEÏEVELDT, namens de nieuwe samenwerking Verbroedering, wenscht allen welkom en dankt de maatschappij «.Vooruit» voor hetgene ze deed.. Moeder «Vooruit* heeft een drieling gebaard en wij hebben het eerste kind die ter wereld kwam. De Heuvel'poort en de Muide volgend Het is aan ons om den boorling gezond en sterk te'doen opgroeien. Dat zullen en kunnen wij, maar alle partijgenooten moeten ons helpen. Dat kunnen ze in de eerste plaats door aandeelen te koopen van 1 fr. Dé wijk telt hier ruim 30.000 inwoners, aan ons, vrienden, te zorgen, dat wij binnen korten tijd een derde .ervan in ons midden hebben. Dit moeten wij en net moet een strijd worden tusschen ons en de andere wijken -ma bet meeste en beste aantal strijders voot onze zaak. . . . . . Zijt steeds aanwezig, vrienden, wanneer wij u oproepen, en dan zullen wij Moeder « Vooruit - toonen waardig te zijn,, hetgeen zij. voor ons deed. Nogmaals, een hartelijke dank aan u allen en inzonderlijk aan de maatschappij «Vooruitïv . Na dit eerste gedeelte der redevoeringen zongen de Vólkskinderen der Brugschepoort de . . . . . GELEGÉNHEIDSKASTATE, woorden van Jóhan Leferere, muziek van Jef Vandèr Meulen, met begeleiding van het klavier. Met veel samenhang zongen de kinderen de kantate die onder de diepste stilte door de honderden toehoorders aanhoord werd. Hartelijke en welverdiende gelukwenschen aan de juffer die zich met het aanleeren en de begeleiding van het klavier belaste. Op het einde van den zang werden de kinderen -dapper-toegejuicht. - = - - - Na dien huidezang voerde S&myn het woord in naam déifvakvèreehigingen. Sp'feker zegde gelukkig te zijn na over 25 a 27 jaren op den wijk aan de propaganda gewerkt te hebben op dit feest te kunnen spreken. . -.-.•• . . . . . . Hij herinnert zich nog de zittingen van vroeger en de meeting te Drongen met den vriend Hardyns, die voor de bleekers gehouden werd en die met een debat eindigde. Hadden wij steeds op krachten mogen rekenen zooals het moet, wij zouden reeds vroeger grooter en sterker geweest zijn. Devisch heeft gezegd dat de wijk als belegerd is met fabrieken en katholieke scholen; dat is waar, maar wat wij in de veriedene kiezing ook zagen was, dat de Brugschepoort slecht gestemd heeft. Over eenige weken heb ik mij afgevraagd, toen wij meeting gaven vóór de heropening der scholen hoé hët mogelijk was dat' zooveel duizenden werkers ons sympathiek zijn en "er te weinig van die duizenden in de kooperatie en in de vakvereeniging zijn. ' Dit lokaal, vrienden, kan slechts bloeien, wanneer gij allen van de verschillige kringen deelmaakt en er in werkzaam zijt. Er zijn hier duizenden leden t e winnen voor alle vereenigingen. Wij vragen u dus, indien gij zoo gelukkig zijt dit schoon lokaal te bezitten niet te vergeten dat gij ook plichten hebt om het grooter te brengen.. Zou het nog. zoo gemakkelijk zijn, vrienden, moest ge allen vereenigd zijn, dat de katholieken zouden doen wat zij willen. Neen. Maar-de regeering is machtig en wil ons de rechten en menschelijke wetten niet geven die we moeten hebben, omdat zij ziet dat nog arbeiders voor haar stemmen. Het is den plicht van den vader eerst in de vereeniging te komen ; eens- hij er in volgen dè kinderen,, en dan zal het roode Gent'.'nog rrióder zijn. Volg onzen raad, vrienden; en strijdt'met ons. vópr hoogere lóóneh, 'betere werkerswetten,' enz. Laat .ons dé voetstappen der duitschers volgen-vóór wat'de sterkte'der vakorganisatie betreft. Komt tot ons, zijt met ons en strijdt met ons, eh roept.niet ons : «Leve de Internationale:»! (Toej.).

Ons nieuw lokaal in de Meibloemstraat hand, want een fakkel gaat soms uit (gelach), maar met eene ster omdat dit nooit uitdoöfd en baar licht over het gansche aardrijk verspreid.Het is uw plicht, vaders en moeders, te zorgen dat uwe kinderen eene meer verstandelijke ontwikkeling hebben dan velen van u, want zeer weinigen onder u hebben de gelegenheid gehad tot 12 of 13 jaren de school te mogen bezoeken. Het fabriek of 't werkhuis was er. Zor°t er voor dat ze een beter en helder begrip hebben over onzen strijd, zoo zal de wereld vooruitgaan en zal de beschaving verwezenlijkt worden. Onze scholen zijn gelasterd geworden: voedt ze. Cambier heeft eens gezegd op eene vergadering van den Onderwijzerskring: De scholen moeten open staan voor het volk: vroeger was de school als een terrein voor den onderwijzer alleen. Alles is nu voor het volk. De ouders zelf bezoeken en bewerken ze. Spreker sluit met een oproep tot de schoolbonders om te strijden voor de school tot heil onzer nieuwe vlag en hooüt dat weldra iedere wijk zijne vlag zal hebben. Leve het officieel onderwijs. (Toej.)

M. CAMBIER. schepen van onderwijs. — Mijn plicht was het hier aanwezig te zijn om eene hulde te brengen aan de werkzaamheid van den schoolbond der Geitenstraat. In vele wijken van de stad was de strijd tegen het officieel onderwijs nijdig, en hier in het bijzonder. De katholieken maken groot gebruik van hunne giften, doch wij kunnen hen op dit terrein niet volgen, voor ons is dit onaanneembaar. Wij kiezen een ander terrein, dat is de waarde van het onderwijs..Wij willen dat de stadsscholen beter zijn. dan de vrije scholen. Ze zijn-het nu reeds dqch moeten nog beter worden: • .. • Dé katholieken-hebben hun eerste kiesblad uitgegeven en daarin zeggen zij dat wij gedurende twee jaren veel geld verspild hebben aan het officieel onderwijs. Ik moet hier doen opmerken dat sinds 2 1/2 jaar geen enkel katholiek zoo eene taal BOGAERTS.. — De séhoolbonden waren gevoerd heeft in den gemeenteraad, want t'akkoord 'om van (leze inbuldigingsfe'esten hadde hij-dit moeten doen, wij zouden hem , gebruik te maken ook hunne vlag in te hul- hebben kunnen antwoorden. digen. Wij.hadden ook ongelijk scholen te stichWij zegden'dat'niét bet feest van bet ten op den Brugscheristeeuweg en op «len lokaal, dat de partij der barbaren, brand- Drongenschensteenweg. Was dit noodig ja stichters, enz. t e r eere strekt, waar kunst of neen ? vakorganisatie en kooperatie hun zetel vinDe katholieke régeering heeft alles geden, terzelfdertijd het deel dat zorgt voor daan wat mogelijk is om te beletten dat hier de ontwikkeling .van het. ver.stand. kan scholen gebouwd werden, zij houdt onze plannen in. Daarom zijn we .verplicht over samengaan. ".. . ...,.', . ' De-grootste vijanden .zijn niet de patroqns te gaan tot het plaatsen van houten paviljoenen. of de katholieken, maar is de weinige ontwikkeling. Wij zijn begonnen niet één houten klas, Het is een verblijvend teeken d a t dia toen deze proppensvol was hebben v.e er klasse die strijdt voor de vérbetering van eene tweede bijgevoegd: Deze is nu ook vol, haren toestand ook strijdt' vóór het ver- w;j moeten tot eene derde overgaan. Zoo is het overal. Het is hen onmogelijk ons te verstand eh het onderwijs: , Ónze vijanden hebben getracht ons offi- wijten dat wij geld verspild hebben aan cieel onderwijs, in den grond te boren, h e t scholen. openbaar onderwijs .moet later het onderOok maken zij het ons eene grief omdat wijs der wetenschap worden- het verplich- wij- de onderwijzers beter betalen. Wij zegtend onderwijs .moet ons-meerintelleetnegle gen: de school is waard wat de onderwijzer ontwikkeling bezorgen. . "~ %. waard is. De onderwiizer_fflest nitnuints-ja

De scholen moeten gebouwd worden waar de werkerswijken het grootst en waar zij het noodzakelijkst zijn. Lampens heeft gezegd : e Dit lokaal is u toevertrouwd, waakt er op!» Ik zeg u : r- De officieele scholen zijn voor u, waakt er op! s Hebt ge meer onderwijs noodig, zoowel lager als adulten- en beroepsonderwijs, spreekt ! De scholen hebben 2300 leerlingen langs den linker kant der Brugschepoort. Daaronder 1S00 voor de dagscholen en 500 voor de adultenscholen. dit maakt hem 50 meer of verleden jaar. Het is goed, maar het kan beter zijn en zoolang het beter kan zijn moeten alle krachten ingespannen worden om het beter te maken. Wendt u tot de kameraden der Schoolcomiteiten indien gij verbeteringen aan de scholen hebben moet; spreekt en het zal u verleend worden. (Langd. toej.) Nu is het aan de koorkriugen « Verbroedering » en « Zustermin », die met groote eenheid : « Prés de fleuves étranger 2 van Gounod. uitvoeren. De vrienden en vriendinnen hebben het zanggedeelte in het nieuw lokaal geopend, dat zij er voor zorgen nog vele en afwisselende feesten den partijgenooten aan te bieden. SLOTREDE TAN GEZEL A>"S£ELE ANSEELE. — Na al de kernachtige redenen van de Vorige vrienden, kunnen wij er niet veel meer bijvoegen. Dit lokaal wordt u geschonken of liever ter leen gegeven, en het moet een goeden intrest opbrengen of wij verklaren u failliet. (Gelacb.) In eene burgermaatschappij geeft een eerevoorzitter iets van zijn geld en de maatschappij moet niets teruggeven. Maar dit Ickaal is van ons geld, van het geld van duizenden leden, en moet dus intrest opbrengen, want niemand heeft het recht deleden verliezen te doen ondergaan. Gelukkig beschikt de Maatschappij «Vooruit » over twee groote dingen : zij wint geld en geniet het vertrouwen van duizenden personen die haar bunne spaarcenten brengen. Met dit geld bouwen we hier en daar. Indien gij werkt zooals wij. zult gij ook intrest opbrengen.Moest het verkeerde waar zijn, dan komen we hier terug om met elkander te spreken. .. Maar wij hebben geen vrees, want gij zult uwen plicht doen dat alles goed van stapel °Gij'zijt hier met duizenden op den wijk en verre van dat het lokaal te groot is moet het eerder te klein zijn. Ik heb vernomen dat 30 mannen gedurende bijna den ganschen racht gewerkt hebben tot het in orde brengen van het lokaal ; welnu, indien dit legertje wil zal het lokaal méér dan zijn intrest opbrengen. Wat elders kan gedaan worden, dat kan hier ook. . . . Dit lokaal, vrienden en vriendinnen, is schoon en groot van beteekenis; het nlbet alle strijdkrachten samentrekken. Het moet to^nen^watjn onze. klasse steekt aan ener-

gie, en ook dat uwe harten trillen voor onze ideeën. Dit lokaal moet uwen thuis zijn naast uWhuisgezin. Wanneer gij dit steeds begrijpt" zullen papen en kapitalisten niets vermogen; en zullen wij boven kerken en kazernen op* rijzen. Dit lokaal moet een echte biekorf zijn. Gl? kent allen een biekorf nietwaar, partijge. nooten. Daarin zijn duizenden diertjes die hunne gouden vleugeltjes in de zon doen trlinsteren en verre weg in 't ronde vliegen om ,uit do bloemen te halen het schoonste, het beste wat er uit te halen is, door hetgeen de natuur hun schonk. Zij dringt tot in de kelk ' om zeker te zijn dat alles er uitgetrokken wordt. En van hetgeen zij uit lloempjes haalt. maakt zij het smakelijkste, het zoetste w a t , bestaat: een zeemkoek. Hewel, vrienden, in dit lokaal moet dit ook zoo zijn. Dit lokaal is een biekorf en gij allen, mannen en vrouwen, zijt de bieën die overal rondgaat om het beste en het schoonste uit onze !.la;se te halen wat bestaat, en deze ongelukkige harten te doen trillen van geluk en overtuiging in hare klasse. Alles wat gij er irïthalen kunt moet gij hier brengen, om samen ds middelen en wapenen te smeden voor onze verlossing. (Donderende cn geestdriftige toejuichingen). Het lokaal zelf is er het zinnebeeld van. De Meibloem! Het schoonste en eerste bloempje dat de natuur het prachtige én frissche seizoen schenkt. Zoudt gij een oogenblik kunne Iaten al te offeren wat gij kunt aan tijd en verstand : om het lokaal groot te brengen en te doen groeien? Gaat gij helpen aan de ontwikkeling ervan ? (Luidruchtig en geestdriftig geroep: j a ! ) Wanneer ge dat doet, vrienden, zal er nog iets anders gebeuren. Zeem is zacht en zoet. Wanneer eene moeder haar kind kust, voelt zij eene gelukkige gewaarwording door gansch haar lichaam loopen. Wanneer een werkman de.roode vlag ziet, voelt hij eene warmte door lijn lichaam vloeien omdat die vlag de sterkte is van zijne klasse die de wereld bezitten zal. Doch dit lokaal is meer dan dit alles. Het moet eene school zijn van hooger leven,. hoogere ontwikkeling en hardnekkigere' strijd. Alles moet gemaakt worden om te helpen aan de kunst en de verlossing onzer arbeidsbroeders. Kunsten, plezier en strijd zullen hier te zamen gaan. Aan u, vrienden, te zorgen dt elk hier met genoegen komt en niemand van gansch' de wijk mag er zijn die hier des zondags niet geweest is. Een geloovige acht zijn zondag verloren: wanneer hij niet naar de kerk is geweest. Een ware socialist moet zijn zondag verloren wanen wanneer hij zijn lokaal niet be1 zocht heeft. Ik ben dubbel tevreden omdat « Vooruit» * dit lokaal doen bouwen heeft. Want zie. vrienden, toen ik heden namiddag voorbij c La Lys :> kwam1 'en dat groot gebouw zoo eens aandachtig beschouwde, dan heb ik bij me zelf gezegd: binnen vijf jaar soldaat, hebben wij bet tegen u te doen. Wij zullen er een kleine David nevens zetten, hem toeroepen pakt hem, springt hem tusschen de beenen, werpt hem omver, zoodat onze kleine David er bovenop als een reus zal uitkomen. (Gelach en donderende toej). Wij zijn hier eene kooperatief, vrienden; aandeelen zijn te bekomen aan een frank, ; gij moet er allen deel van maken, gij Hen moet aandeelen koopen. Zult g i j . (Geroep Ja!). Allen, jongens, meisjes, vaders, moeders, enz. allen zullen hier vermaak en verzet vinden, dit op alle gebied. Binnen een jaar moet dit lokaal te klein \ rijn. Wij rekenen er op, beste vrienden, dat gif op alle gebied alles zult doen wat in nwa macht is. Dit lokaal moet een waar arsenaal zijn ; van den arbeid. Het staat eene schoone toe- : komst te wachten. Deze geestdriftige, beeldrijke en met ! kracht uitgesprokene rede sluit onze vriend! met een laatste woord van bedanking en met den drie dubbele kreet: Leve de gentsche Arbeiderspartij I Leve het gentsche socialisme! • Leve dc internationale werkliedenpartrji,

* * * Daarmede eindigde de feestvergadering onder den grootsten geestdrift. ,! In het lokaal, tijdens het bal dat s avonds gegeven werd, werden niet min dan 1140 ingangkaarten uitgedeeld, tiet meeste vermaak heerschte er. - ' Het lokaal en het magazijn waren prachtig verlicht en gansch den wijk door heerschte de geestdriftigste stemming. De wijk Brugsche poort treedt een nieuw , leven in, aan u, partijgenooten, er voor t é zorgen dat gij het goed in leven weet te' houden. De wijk Brugschepoort treedt een nieuw goed zou zijn al de kasseileggers der stad er: eens heen te zenden om de wegenis te vernieuwen. Het is een waar schandaal gelijW het daar gesteld is. Bericht aan wie het aangaat. / Wij berichten de partijgenooten der Brug. schepoort. dat zij dagelijksch aandeelen aan EEN FRAXK kunnen bekomen m het lokaal, van 7 tot 8 uren 's avonds. ; Koopt talrijk aandeelen, vrienden, volbreng uwe belofte. R- V.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Zondag 2 4 S e p t e m b e r —«i

Inhuldiging van liet nieuw lokaal le Heusflen 4e******************e\t)^ .1 l I. ILIIII» •»»»»»»»»***»J-*'t*

Ts

im»- - »>» "- •>-» J »

iJWtarttgTi BêpmBrm'

2. de aanvragen behoorlijk gemotiveerd zijn omvat dus in het geheel 120 uren les. De lessen zullen eiken zondag van 9 tot 12 1/8 u. (redenen aangeven),zoowel voor wat betreft plaats hebben, to beginnen met 1 Oktober, de buitengewone schaarsheid der geldmiden met uitzondering van 15 Oktober (ge- delen der federatie als voor wat betreft de meentekiezingen), 24 en 31 December eigenschappen der door haar voorgestelde (Kerstmis- en Nieuwjaarsvakantie) en 7 leerlingen; 3. de aanvragen geteekend zijn door den Eene van de voornaamste taken, voor April 1912 (Paschen). Niemand zal de lessen mogen volgen In- sekretaris en door een ander bestuurlid der dewelke onze nieuw gestichte Upvocdingscentrale heeft gespannen, is de inrichting dien hij niet regelmatig door het bestuur federatie. De eenige algemeene voorwaarde die met van scholen voor de geestelijke vorming der der Opvoedingscentrale als leerling opgestrijders voor de socialistische partijen schreven geworden is. De aanvragen tot in- betrekking op de eigenschappen der leerschrijving mogen binnen komen tot Donder- lingen gesteld wordt is: behoorlijk kunnen vakbeweging. lezen en schrijven cn voor 't overige een Het werk der organisatie dezer scholen dag 28 September ten laatste. Er zullen niet meer dan 35 leerlingen in- open verstand hebben, leerbegierig zijn, en is nu reeds zoo ver gevorderd, dat reeds te den vasten wil hebben, de verkregen kengeschreven worden. Moesten er meer dan beginnen met October (in sommige gevallen slechts November) in al de gedeelten vau 35 aanvragen zijn, dan beslist het comiteit nissen in den dienst der arbeidersbeweging België zulke arbeidersscholen zullen in wer- der Opvoedingscentrale. wie toegelaten en te stellen. Aan de organisaties zelve, to oordeelen of deze voorwaarden bij hunne kan king zijn, die. het geheele land om zoo te wie uitgesteld wordt. De aanvragen tot inschrijving moeten uit- didaten-leerlingen vervuld zijn. zeggen met een net van opvoedende inrichgaan van eene organisatie, die aangesloten Algemeene beschouwingen over het nut tingen zullen omspannen. De «lagere» graad van deze landelijke is bij de Belgische Werklieden Partij, bij dezer inrichting zijn hier zeker wel overbovoorkeur van eene Arrondissementsfederadig ; dit zal wel door niemand betwist wororganisatie vormen de plaatselijke en gewestelijke scholen, de «hoogere» graad de tie. Individueele aanvragen zullen slechts den. Wij willen er alleen nog maar op wijontvangen worden, voor zoover de organi- zen, dat de plaatselijke scholen het bezoek nationale scholen. De. plaatselijke en gewestelijke scholen, saties plaatsen zouden open gelaten hebben, der nationale partij school voor de meest bezijn nu reeds ten getalle van 21, en het is te zelfs dan zullen zij slechts bij uitzondering gaafden en gevorderden onder de partijgevoorzien dat er tusschen dit en zes weken en indien de aanvragende zijn partijlidmaat- nooten hoegenaamd niet overbodig maakt. schap bewijst in aanmerking genomen wor- De nationale school is gesticht (met haar nog eenige zullen bijkomen. veel grooter aantal lessen en haar veel gronDe meesfcon dezer scholen zijn in het den. Het bezoek der school is volkomen koste- diger programma) voor het kleinere aantal waalsch gedeelte van «het land. Zij zullen meestal gedurende 18 tot 24 weken m wer- loos. De schoolbehoeften zullen bovenlien der reeds meer vooraanstaanden, die het king zijn. Voor sommigen dezer scholen kosteloos ''oor de Opvoedingscentrale geniet meer noodig hebben eerst door de lageworden door de organisaties — samenwer- leverd worden, zoodat de leerlingen tot re school der plaatselijke inrichtingen te gaan, en best dadelijk de cursussen onzer kende maatschappijen, vakbonden, enz. — geene uitgaven zullen verplicht zijn. De reis- en verblijfvergoeding der leer- socialistische « hoogeschool » zouden kundie haar ondersteunen opofferingen gedaan, die tot nagenoeg 1000 frank per jaar gaan. lingen van buiten Brussel zal moeten be- nen gaan volgen. Dat het ordewoord nu overal weze: de bpIn het vlaamsch gedeelte van het land, taald worden door dc organisaties die hen gaafdsten onder onze socialistische «trijwaar de organisaties armer zijn, is deze afvaardigen. De zeer arme arrondisscmcntsfcderatics ders, diegenen, wier geestelijke kracht van organisatie niet zoo grootsch, maar in verhouding met de voorhanden middelen mag mogen aan de Opvoedingscentrale de terug- het grootste nut is en kan zijn voor onze beV laamsch-iSelgië sich op hst gebied d;r betaling dezer afvaardigingskosten aanvra- weging, naar de nationale partijschool, om plaatselijke en gewestelijke scholen gerust gen. Deze aanvragen zullen evenwel slechts deze kracht te vermeerderen en daardoor dan in aanmerking komen, wanneer de beweging nog beter te dienen 1 naast het Walenland laten zien. 1. de aanvragen vóór Donderdag 28 sepMaar wij willen onzen neus niet voorbijHENDRIK DE MAN. klappen en onze uitleggingen over deze tember toekomen; .^•4#'«-*< ' plaatselijke en gewestelijke scholen nog wat jiitstellen, om eerst en vooral eenige inlicutingen te verstrekken over de nationale scholen der Opvoedingscentrale. Deze zijn ten getalle van vier: twee vlaamsche en twee fransche. Eene vlaamsche en eene fransche partijschool ('s zondags), en eene vlaamsche en eene fransche syndikale school (in de week, voor de bestendige sekretarissen). Laat ons beginnen Deze resolutie toelichtend, erkent Dr. SUZITTING VAN WOENSDAG met de eerstgenoemde partijscholen. DEKUM, dat haast in alle landen de levensDeze zullen, de vlaamsche zoowel als de Morgenzitting middelprijzcn gestegen lijn. fransche, allebei hunnen zetel te Brussel In Duitschland is de stijging echter bijEr zijn begroetingstelegrammen ingekohebben. De twee scholen hebben dezelfde inrich- men van de Hongaarsche, Bulgaarsohe, Let- zonder groot, wat toegeschreven moet worden aan wettelijke maatregelen; die wel in tische en Zweedsche broederpartijen. ting en hetzelfde programma; het eenig Duitschland maar niet in andere landen beverschil tusschen beiden is dat in de eene SCHEIBE uit Dortmund deelt mede, dat staan. de voertaal het fransch en in de andere het volgens de ochtendbladen den vorigen dag De matelooze stijging -der kindersterfte vlaamsch is. bij Pirna in Saksen elf ulanen bij een miliDit is reeds een groote vooruitgang van taire manoeuvre in de Elbe verdronken leort ons vermanend, dat de levenskracht der uit het standpunt der socialistische bewe- zijn. Hij stelt een motie voor, waarin aan natie op het spel staat. Ter wille van een verdwijnend kleine ging in Vlaamsch-Belgiê, daar in de vroe- de verwanten dezer offers van het volkergere zondagsschool van den Landelijken moordende militarisme de sympathie van meerderheid van grondbezitters wordt aan het volk thans het merg uit de knoken geRaad der B. W. P., die ook door verschei- het kongres betuigd wordt. — Onder luid zogen.Aan die vloekwaardige uithongeringsdene Vlamingen werd bezocht, het onder- applaus wordt de motie aanvaard. politiek moet het volk een eind maken. In wijs uitsluitelijk in het Fransch werd geKLARA ZETKIN herinnert er aan, dat de overgroote meerderheid der gezinnen geven. jaren een der meest op den wordt thans niets' zoozeer als noodzakelijk Maar ook voor wat den aard van het on- voor eenige tredende vrouwelijke partijge- gevoeld, als een goedkooper worden yan de derwijs betreft zal de partijschool der Cp- voorgrond r nooten "*?a'n EnÜeïa'na?',nl. 'Èthèï'Haa:' D6-' levenspositie.'-(Applausjy :-'-,~i ï-Jfisdce* voedingscentiale veel meer bieden dan dc nald, gestorven kongres verrijst vroegere (voortran geschorste) zondags- vjin zijp zetels.) is.Zij (Het. ... DoorRERNSTErN wordt een voorsteMS-0: r brengt hulde aan bet a schout«'pan den Landelijken Raad.onvermoeid offervaardig werken "dezer be- gediend, 'om de Rijksdagfraktie te-ver radikaal », de drie eersten als < reformisden, die beter dan die van Vandergoes en in het kongres geen '-ele stem, wanneer de ten > gelden. Wibant borg staan voor een degelijk ekono- voorzitter vraagt of zij genoegzaam ondermisch onderwijs. steund wordt om baar in behandeling te Het Stuttgarter distriksbestuur, dat in Men zal dus zeker wel de inderdaad zeer doen komen. zijn meerderheid «radikaal» is, heeft echter groote opofferingen weten te waardeern, de eerste kiczing vernietigd, op grond dat Dc duurte der levensmiddelen die de Opvoedingscentrale beeft gedaan, om onregelmatigheden bij de verkiezing zouden deze twee leeraars week voor week uit Dc Rijksdagfraktie dient nog eene resolu- zijn voorgekomen. Er is daarop een nieuwe Amsterdam naar België te doen overkomen tie in over de duurte der levensmiddelen. verkiezing gehouden, echter op een werkdag, — evenals trouwens de opofferingen der Daarin wordt gevraagd opheffing van de dat in tal van landelijke afdeelingen van twee leeraars zelve, die voor deze wekelijk- invoerrechten op levensmiddelen en verla- het distrikt den leden geen gelegenheid hadsche reis niet terugschrikken, om aan hun- ging der spoorwegtarieven op levensmidde- den om aan de stemming deel to nemen. ne Zuid-Nederlandsche partijgenooten een len terwijl de partijgenooten worden aanHet resultaat der- nieuwe stemming was, beetje van hun weten te komen meedeelen. gespoord zooveel mogelijk de vakbeweging dat Hildenbrand, Katbe Duncker, Bullmer De kursus van geschiedenis is toever- te ondersteunen, opdat deze te beter en Wcstmeyer gekozen werden,dus één refortrouwd geworden aan gezel Hendrik dc Man in staat zij tegenover de prijsstij- mist en 'drie radikalen. De rapporteur aebt sommige als onregelen omvat in hoofdzaak de geschied-nis der ging der levensmiddelen loonsverhoogingen klassenverhoudingen en klassenstrijden, door te zetten, en de kooperaties te verster- matigheden aangeduide feiten ongetwijfeld vooral de geschiedenis van het 'socialisme en ken, teneinde aan 'iet konsumeerende volk afkeurenswaardig, maar de meerderheid der van de belgische en internationale arbei- een grooter invloed op dc levcnsmiddelprij- mandaats-kommiseie acht ze niet van dien aard, dat de eerste verkiezing vernietigd zen toe te kennen. dersbeweging. Het uitvoerig programma der kursussen Eindelijk dient ook de gemeente haar mocht worden. De kommissie stelt dus voor, de tweede met uurtabel zal later bekend gemaakt wor- plkht tegenover de bevolking to vervullen, den. Het strekt zich uit over 30 zondagen doöT de verzorging met levensmiddehn, o. a. verkiezing en daarmee de mandaten van W«tmeyer en Bullmer ongeldig ts verklaren met telkens 4 uren les {van 9 tot 1 uur). Het vlees?"»; brood en melk, ter hand. *ü *M?

Eene Nationale Vlaamsche Partijschool

Hot Kongres van de Duitsche Socïaaldemokratie TE JENA

riB daarentegen Samann en Rapp ïn hunne plaats als gekozen te beschouwen. KARL LIÉBKNECHT en STADTHAGEN betoogen echter, dat de eerste verkiezing terecht ongeldig verklaard is en dat het resultaat der tweede verkiezing aanvaard moet worden. Zij meenden .echter, dat als Westmeyer's mandaat ongeldig verklaard werd, ook alle vier de Stuttgarter mandaten eveneens ongeldig verklaard moesten worden on het distrikt onvertegenwoordigd behoorde te blijven, aangezien dan alle vier de mandaten uit een ongeldige verkiezing voortgekomen waren. LANDSBERG uit Maagdenburg, een jurist evenals do beide vorige sprekers, deelt mede, dat do mandaatskommissie eenstemmig het houden van cen tweede verkiezing voor ongeoorloofd verklaard had. Nadat nog de juristen LUDWIG uit Hagen en FRANK uit Mannheim en STADTHAGEN xoor de tweede maal het woord gevoerd hebben, neemt HOFFMANN in zijn slotrede de gelegenheid waar de l,tuttgarters te vermanen, eindelijk hun eeuwige ruzies te staken; het is in dat distrikt al zoover gekomen, dat veel arbeiders uit de partij treden, omdat zij niets meer met de ruziemakers te doen willen hebben Onder vrijwat opgewondenheid van het kongres, waarvan een groot deel ceenerlei verdere diskussie wenscht, spreken DITTMAN en STADTHAGEN nog over de wijze van stemming. Bij de stemming wordt allereerst met overgroote meerderheid de tweede verkiezing ongeldig verklaard. Vervolgens wordt met groote meerderheid het mandaat van Westmeijer voor ongeldig verklaard ea worden de mandaten van Hildenbrand, Rapp, Samann en Kathe Duncker goedgekeurd. De partijdag wordt daarna tot des middags 3 uur verdaagd. NAMIDDAGZITTIXG NOG EEX STUTTGARTER GESCHIL Een ander geschil in de .Stutgartsthe partij komt het eerst in bespreking. Het Stuttgarter partij-orgaan is tevens het centraal-orgaan der Wurtemburgsche partij. Er zijn echter allengs ook lokale dagbladen in verschillende Wurtembergsche steden gekomen, die geheel onder de kontrole der partijorganisatie staan. De Stuttgarters willen nu op het plaatselijk orgaan, tevens centraal orgaan, ook plaatselijke kontrole hebben. De jongste Wurtembergsche partijconferentie was bereid in de pers-kommissie van het Stuttgarter blad op zeven leden c'rie door Stuttgart aan te wijzen leden op te nemen. De Stuttgarters willen echter alle zeven leden der pers-kommissie kiezen. Toen de partij-konferentie dezen eisch weigerde in te willigen, verlieten de Stuttgarters vertoornd de konferentie. Het jongste voorval in dezen twist is nu, dat de geheele redaktie van het Stuttgarter orgaan, en wel zoowel de «radikalen» als de < reformisten », hun ontslag genomen hebben. . iaii .-- .. ,-.;.- .«a.jjiiöi üfi .-.„,- pat " D e achtergrond vaü. h é t gansche. geschil ié de -tîstV'tu3schei>«Ki«*^W.*w.,«;efortniTf sten. die in Stuttgart,,tkw«^fe'-on^J* heftig, is. De radikale meerderneid van de stad Stuttgart wil een geheel radikale redaktie van het blad hebben. Dit geschil werd nu door bet kongres aan de orde gesteld, doordat Westmeyer, een der radikale Stuttgarter redakteuren, een voorstel heeft ingediend dat het kongres aan het Partijbestuur zou opdragen, de Wurtemberger geschillen te beslechten. Daar Westmvers mandaat des morgens nam KATHE DUNCKER van Stuttgart zijn voorstel over en verdedigde het in een uitvoerige rede. Zij bepleit het recht der Stuttgarters om zelf over de richting van hun blad te beslissen, zoo goed als de partijgenooten in elke groote stad dit doen kunnen. Het geschil tusschen de Stuttgarters en haast het geheele overige Wurtemberg stelt zij voor als een geschil tusschen een industriecle stad met proletarische bevolking en het kleinburgerlijke platteland. Zij deelt verder mede, dat te Stuttgart de meerderheid der partijleden van Wurtemberg woont en niettemin in de Wurtenbergsche partijkonferentie een minderheid van mandaten bezit.De spreekster beklaagt zich onder heftige interrupties bitter over de behandeling, de onderdrukking der Stuttgarter geschillen op de Wurtembergsche konferentie. Zij verzoekt het kongres ervoor te zorgen dat aan de Stuttgarter twisten, die het partijleven er 6edert jaren vergiftigen, een eind kome. (Luid applaus). HEINRICH DIETZ, de voorzitter van het kongres, die echter thans den hamer aan den ondervoorzitter heeft overgegeven verzoekt het kongres het voorstel-Duncker zonder debat aan te nemen. (Protesten) Zonder debat, omdat een debat slechts kwaad kan doen aan de kans op beslechting der geschillen en zeer veel tijd van het kongres in beslag zouden nemen. Het Wurtembergsch geschil, dat overigens slechts van persoonlijken aard is en niets met radikalisrae en reformisme te maken heeft (teekenen van instemming), is van hoogst gevaarlijken aard voor de eenheid der Wurtembergsche partij. Het moet in de kiem verstikt worden, anders komt er in Duitschland een geschil,dat voor het Oosten, rijksehé tusschen Tsjechen en Duitschers in diepte niet zou onderdoen. (Applaus). HILDEBRAND uit Stuttgart verzet zich tegen de afwijzing van debat. De Wurtembergsche meerderheid, moet gelegenheid krijgen, hare eer tegenover de aanvallen van Kathe Duncker te verdedigen. EBERT van het Partijbestuur ondersteunt het voorste"l om geen debat te houden. Als het Partijbestuur dit geschil wil kunnen beslechten, dan moet het kongres alles vermijden wat het geschil verscherpt. RICHARD FISCHER wil evenmin het debat, maar meent dat het kongres niet mag weigeren, één vertegenwoordiger der Stuttgarter meerderheid gelegenheid te geven zich te verweren tegen de op haar gerichte aanvallen. KEIL,eender «revisionistische» Stuttgarter redakteuren, verzekert, dat, wanneer

rr

men thans de meerderheid belet Kathe Duncker's volkomen valsche voorstellingen te beantwoorden, dit in Wurtemberg tot degrootste verbittering aanleiding zou geven, des te meer,wijl de partijpers over het Wur-, tembergsche geschil grootendeels zoo valsch mogelijk ingelicht is. DIETZ meent dat, als eenmaal een ander Wurtemberger nog aan het woord geweest is, de verdere diskussie ook niet meer tegen te houden is. DAVID, die het woord vraagt, krijgt bet i niet. Men gaat tot stemming over. ;.. Met groote meerderheid wor.t besloten • geenerlei diskussie te doen plaats bibber..* (Applaus.) Evenzoo wordt met overgroote meerder-»' heid het voorstel Duncker aangenomen. HILDEBRAND leest nog een verklaring van do Wurtemburgsche partij-organisatie voor, waarin deze protesteert tegen den in het voorstel-Duncker gewekten schijn, alsof de Wurtembergers ooit van de algemeene partij-opvattingen waren afgeweken. (Applaus). DAVID protesteert ertegen, dat hem het woord geweigerd is. Dat is, zegt hij, de tweede gewelddaad van het kongres in de Wurtembergsche zaak. (Applaus en ontken- r ningen.) Later krijgt KEIL nog het woord tot weerlegging van eenige hempersoonlijk betreffende beweringen van Kathe Duncker, ' NOG EEN ZUID-DUITSCH GESCHIL De Badensche partijkonferentie had zich, onder medewerking van het Partijbestuur, scherp uitgesproken tegenover een afzonderlijke « radikale » klub, die zich daar gevormd had in de partij. Door eenige leden der Badensche minderheid werd nu een motie ingediend, waarbij het kongres dit Badensche besluit voor ongeldig zou verklaren. Intusschen werd op voorstel van den partijbestuurder EBERT besloten, deze zaak niet op het kongres te. behandelen, maar haar aan de «geschillenkommissie» ter behandeling op te dragen. Aan de orde was daarop een bespreking der onlangs door den Rijksdag aangenomen RIJKSVERZEKERINGSWET MOLKENBUHR hield een inleiding. Het kongres was intusschen, onder den: indruk der juist vooraf gegane opwindende diskussies dermate rumoerig, dat het geruimen tijd lang onmogelijk was iets te verstaan van Molkenhuhr' srede. Wanneer het wat rustiger wordt, ver-; neemt men, dat de spreker de nieuwe wet schetst als in hoofdzaak een eenvoudige bijeenvoeging der bestaande afzonderlijke ver- , zekeringswetten, terwijl de verbeteringen die aangebracht werden, bizonder weinig beteekenden en daarenboven niet onbelangrijke verslechtingen aangebracht waren, in het pijzonder na de behandeling in de Rijks- ' dagkommissie. ,• De soc. dem, Rijksdagfraktie moest oolc me\ mindec d-ui_fö7 jspundeW£9teni igdie-,.4.» nén, wanneer zij ook eenigermate aan de belangen der arbeiders tegemoet wilde feó-' willen verwezenlijken,dan zou zij 2000 a. 3000 amendementen moeten indienen. Een buitengewoon vreemde rol, zoo betoogde spr., heeft het Centrum, de katho-, lieke partij, bij de behandeling dezer weï vervuld. Terwijl oorspronkelijk, bij het begin der behandeling de Centrum-redenaar Spahn zijn groote teleursteiing uitsprak over de geringe tegemoetkoming aan de billijke verlangens der arbeiders, die in het ontwerp vervat was, deed het Centrum er later aan mede, om niet alleen haast alle verbeteringen van het ontwerp tegen te houden, maar ook allerlei verslechteringen goed te keuren. Het ergerlijkste van al was, dat zelf» de arbeiders-leden der Centrumsfraktie aan dit alles medewerkten. De reaktionairen hoopten bij do behande- ! ling een goede troef in de hand te hebben,-1 doordat een boek van zekeren Dr. Muller hun allerlei materiaal leverde over beweerde onregelmatigheden, onbillijkheden en partijdigheden door sociaaldemokraten afc< meerderheid in ziekenfonbsbesturen verricht. Hun trof echter het ongeluk, dat de soe. dem. fraktie in staat was, zoo goed als alle beweringen uit Dr. Muller' s boek met een uitvoerig feiten-materiaal te weerleggen. Toen dan ook van reaktionaire zijde gezegd werd, dat, ook al was slechts het tiende deel der beweringen van Dr. Muller waar wat al erg genoeg was, bleek dat ook dat in de verste verte het geval niet was. • Het zeer harde werken der soc.-dem.iraktie tot verbetering van het ontwerp werf zeer bemoeilijkt, omdat de reaktionaire meerderheid de taktiek volgde,om een absoluut stilzwijgen te bewaren en eenvoudig alle amendementen af te stemmen. Daardoor was dagen lang haast uitsluitend da soc.-dem. fraktie aan'het woord. Juist dit stilzwijgen der reaktie heeft echter terecht in het land het bewustzijn gewekt, dat het onmogelijk was, op de sterke argumenten der soc.-dem. fraktie te antwoorden. Molkenbuhr ging ook nog in op politieke relletje, dat Molkenbuhr zelf zich op den vorigen partijdag in Jena.in 1905 verzet had tegen een voorstel tot verlaging der ouderdomsgrens voor de ouderdomrente en dat hij thans in den Rijksdag niettemin een voorstel daartoe deed en het Centrum verweet dat het er nu tegen stemde. Molkenbuhr antwoordde hierop, dat l» 1905 het aantal gevallen van uitkeering der invaliedenrente door de beslissingen der be-, roepsraden juist sterk aan het stijgen was en in die omstandigheden een verlaging der ouderdomsgrens overbodig werd. Sedert 1905 echter is die stijging van het aantal invaliditeitsüitkeeringen geheel tot stilstand gekomen en heeft zelfs voor een aanmerkelijke daling plaats gemaakt. Onder die omstandigheden werd dus in het belang der arbeiders een vroegere ouderdom** uitkeering noodzakkelijk. Het Centrum zelf echter, dat vroeger, toen het niet noodig was. zelf wel voorstellen tot vervroeging der ouderdomsrente deed, stemde er nu tegen, nu het wel noo« dig was, maar door de sociaaldemokraten werd voorgesteld. EeUJWldere .Centrumsbejsyegjng -»< aat.cJtL •

4

OMsaag T»- wptëmBcr 1911 amendementen der soc. dem. fraktie te samen meer dan 2000 millioen Mark zouden kosten. I n de Rijksdagkommissie is echter door de regeering meegedeeld, dat die kosten op slechts 700 millioen Mark berekend waren. . , De heele Centrumsbewering berust op een rekenkunstje, dat zoo valsch als mogelijk is Daarenboven blijkt uit die groote sommen hoe ellendig de tegenwoordige verzekeringswetgeving is. Want al wat de sociaaldemokraten voorstelden, zou aan de arbeiders ten goede gekomen zijn en dit alles zal n u n thau3 niet ten goede komen. En natuurlijk zou een groot deel van die belangrijke sommen door de ondernemers betaald rijn-

In weerwil van alle reaktionaire pogingen is het niettemin aan de soc. dem. fraktie gelukt eén aantal verbeteringen van het wetsontwerp te doen aannemen. Da geheele behandeling van deze wet vormt een agitatie-materiaal, zooals men het zelden bijeenvindt. (Luid applaus.) Bij de diskussie spoort LOUISE ZIETZ er toe aan, voor de door een vorigen Partijdag opgestelde eischen omtrent bescherming van moeders en zuigelingen propaganda te blijven maken, ook al heeft de Rijksdag ze bij de behandeling der Rijksverzekeringswet verworpen. Zij dient namens de Vrouwenkonferentie een resolutie in,waarin deze eischen worden hernieuwd. Keizer Wilhelm II heeft onlangs in een zijner redevoeringen zijn eigen vrouw als het voorbeeld eener plicht-getrouwe moeder aan het volk voorgehouden. Diezelfde keizer beeft bij zijn komst, aan de régeering beloofd,dat weldra in zijn land geen moeder en geen zuigeling meer zonder eigen schuld gebrek zouden lijden. En de regeering van dienzelfden keizer heeft bij de behandeling der Rijksverzekeringswet alle amendementen ten gunste van moeders en zuigelingen bestreden. (Talrijke uitroepen : Foei 1) Het Rijksdaglid HOCH uit Hanau spoort de arbeiders aan, om, al is het zoo noodzakelijke en zegenrijke zelfbestuur der ziekenkassen ook belangrijk bekrompen, niettemin alle krachten in te spannen, om bij de uitvoering der wet nog te redden wat te redden is en nog zooveel mogelijk macht in de kassenbesturen te behouden.De ondernemersklasse is al te druk aan het werk om hare macht in de kassen te versterken. MOLKENBUHR deelt nog als staaltje van de Centrums-leugens mede, hoe een Centrum-Rijksdagslid, de arbeider Schirraer, voor eenige maanden verteld heeft, hoe de soc. dem. kasbeambte Mayer in Essen SO.OOOMark verduisterd heeft. Diezelfde Shirmer waa in den Rijksdag aanwezig, toen gekonstateerd werd, dat Mayer geen sociaaldemokraat is en dat in hetEssener Kasbestuur slechts één sociaaldemokraat zit, terwijl alle andere bestuursleden Centrumsleden zijn. (Gelach.) De motie der Vrouwenconferentie wordt met algemeene stemmen aangenomen. Met het oog op den vlotten gang der verhandelingen wordt nu de zitting reeds ora kwart voor zessen verdaagd tot den volgenden dag. —tp— •--' - mos •••

ZITTING VAN DONDERDAG Morgcndzlttlng

De kolonisatie, de Maroktaestie en de oorlog Ditmaal waren de tribunes buitengewoon licht bezet. De ruim zeventig-jarige, die nog altijd onbetwist de leider der Duitsche partij is, rou twee groote redevoeringen houden over Marokko en ter inleiding def Rijksdagverkiezingen. Er zijn hegroetingstelegrammen ingekomen van de Russische sociaal-revolutionaire partij en van de Finsche en Hollandsche broederpartijen.

Redevoering van Bette! BEBEL, met luid applaus begroet, behandelt allereerst de Marokko-kwestie. Hij schetst de geschiedenis der koloniseering door de blanke christelijke rassen als één stuk bloedige historie en zet dan uiteen hoe, terwijl verschillende Europeesche mogendheden allengs Afrika verdeeld hebben, Frankrijk haast van-zelf-sprekend zich tot de vlak voor zijn neus liggende Noordkust richtte, Algiers bezette, naar Tunis greep en ook in Marokko doordrong. Nu kan niet betwist worden, dat Marokko ien land is, dat bij verstandige ekonomische politiek tot een groote ontwikkeling in staat is en zoo zou ook tegen een behoorlijke kolonisatie, met geheel andere middelen dan thans aangewend worden, niets ingebracht kunnen worden. Ook spreekt het van zelf, dat wii Duitsche sociaal-demokraten volkomen den eisch onderschrijven, dat de Duitsche industrie en de Duitsche handel vrijen toegang in Marokko hebben en daar op volkomen voet van gelijkheid behandeld worden als industrie en handel van andere mogendheden. Maar eenig oorlogsgevaar hebben wij daarvoor volstrekt met over. Zoo werd er eenige jaren geleden feitelijk door heel Duitschland over gedacht. Allengs echter veranderden de opvattingen, vooral toen het Duitsche bankkapitaa.1 zich naar Marokko wendde en DuitJ Ï J «ndustrieelen daar ondernemingen ™«,!J l -. l i eette «nationale een

ook

weldra

Duitschland's betroK.

bi - d<J M a T o k k o z a a k

D.H?«!-£T[.m h e t t o t h e t " " d e n van de MarokkLn?ï n n v e e r b o o t «Panther» naar de Marokkaansche haven Agadir rük n U E „ t r SM$ d ^d i ^t : ' a n d ' , dat Frankden Men , ? . «immer «oud ? n dulweIk twfstenn die b , . M a g , n : J m e t DuitSch,, "*--- »*dic bIvoeg dheidf Act teV }nd van recht, maar^ van macht M 8 ' 6 " , , - W e 3 U e . rijn wij het allen e e n , T e e ï d ï " " H ' ^ w " Marokko-Eezetting is' ^ t C i ^ ge r l t tusschen de grootste m r t r e n ^ . j j ard i Wordt het hierom fflfeL™ ? g ™ ' voerd dan is dat e*nvoudiiTLn k»„[ . ' 8 litiek. Krankzinnige po_ T o c h jaïnEet

gen, die het oor der regeering hebben, die een uiterst oorlogzuchtigen toon aanslaan. De nationaal-liberale leider Bassermann heeft den Duitschen minister Kiderlen reeds als een tweeden Bismarck gevierd. Misschien gelooft Kiderlen het zelf. Maar Bismarck zou nooit de domheid van het zend;n van den «Panther» naar Agadir begaan hebben. Hij heeft herhaaldelijk Frankrijk juiBt aangemoedigd om Tunis en Tonkin te bezetten, omdat d t dan Frankrijk zooveel geld en menschen en zorg zou kosten, dat Frankrijk als buurman van Duitschland minder lastig zou worden en de oogen van den Rijn zou afwenden. Blijkbaar intusschen heeft de keizer, toen hij van zijn Noorsche reis terugkwam, een behoorlijken domper gezet op de grootsche plannen van zijn minister Kiderlen. Het gevolg is, dat dq partijleider Bassermann, die in de val geloopen is, totaal geblameerd is. Het gevolg is ook, dat de braafste bladen nu geweldig op den keizer schelden en Max Harden in de cZukunft» zelfs met revolulia dreigt. Men moest in geval van ocrlog van al die dikbuikige heeren maar eens een «-brigade ter redding van het vaderland» maken en ze vooraan laten marcteeren. (Gelach.) Maar misschien zouden z» daarin weinig trek hebben. Het is zelfs mogelijk, dat ze g.?en trek zullen hebben om de rnillioenen voor den oorlog uit hun zakken te geven. (Gelach.) Precies weet men niet wat er thans bij de onderhandelingen tusschen Frankrijk en Duitschland voorvalt. Dat komt doordat de Rijksdag niet bijeen is. En zoo kunnen de meest fantastische geruchten de ronde doen Ook het Duitsi.'he bankwezen en daarmee handel en industrie lijden sterk onder die onzekerheid.. Duitschland heeft veel kapitaal in Frankrijk, trouwens Frankrijk ook in Duitschland zitten. Die internationale kapitaalverbindingen zijn trouwens een der sterkste waarborgen voor den vrede. (Bijval.) Nu zegt men : de Duitsche partij moet haar houding in geval van oorlog vastleggen en uitspreken. Wij hebben echter sedert 1893 op alle internationale kongressen het standpunt ingenomen, dat wij er niet aan denken onze ïx>uding van te voren vast te leggen of ons een bepaalde gedragslijn te doen voorschrijven. Wij zijn bereid met alle mogelijke middelen te trachten een oorlog te verhinderen, maar welke middelen voor ons mogelijk zullen zijn,dat staat voor ons ter beoordeeling, onder overweging van alle omstandigheden. Wat in den huidigen tijd een groote oorlog voor Duitschland beteokenen zou, daarvan kan men zich nauwelijks een voorstelling maken. Als 4—6 millioen soldaten worden opgeroepen en zooveel gezinnen van een kostwinner beroofd zijn, als handel en industrie sterk getroffen worden, als rnillioenen inwoners werkloos en hongerig zijn — dan roept het volk niet om de massa-staking, waarschijnlijk, maar dan roept het volk om arbeid. (Luide bijval bij de rechterzijde en het midden van het kongres, terwijl de linkerzijde demonstratief zwijgt.) Dan Wbrden'de ktJSse,B''der vakvereenigm." gen met bankroet-bedreigd-.''-<• " ö. Dat is trouwens ook reeds een der waarborgen tegen het uitbreken van een oorlog. Toen bij de eerste oorlogsgeruchten de kleine luiden reeds bij massa's hun geld uit de spaarbanken haalden, heb ik, besluit spr. dit deel zijner rede, mij machtig verheugd. Hij wekt op tot aanvaarding der Marokkoresolutie van het Partijbestuur. (Daverend applaus van bijna het geheele kohgres) AMENDEMENTEN. -

GEEN DEBAT

Op de door ons in een vorig verslag reeds vermelde resolutie worden eenige amendementen ingediend door Rosa Luxemburg, Klara Zetkin en Gustav Hoeh. De belangrijkste amendementen hebben ten doel vooreerst uit te spreken, dat niet alleen konservatieven en Centrum, maar ook de liberalen schuldig zijn aan het oorlogsgevaar, doordat zij nimmer zich tegen militaire uitgaven verzet hebben, terwijl voorts in een ander amendement de verwachting wordt uitgesproken, dat de Duitsche arbeidersklasse, alle mogelijke middelen zal aanwenden om een oorlog te verhinderen». De amendementen toelichtende zegt ROSA LUXEMBURG, dat de amendementen niet bedoeld zijn als ingaande tegen de strekking van de resolutie en de rede van Bebel, maar als aanvulling der resolutie in overeenstemming met Bebel's rede. DAVID stelt voor, zonder debat de resolutie van het Partijbestuur ongewijzigd aan te nemen. Daardoor alleen zal de indruk naar buiten een machtige zijn. Daarenboven is de resolutie aan het Kongres reeds eenige dagen bekend, terwijl de amendementen niet schriftelijk bekend zijn en dus in een zoo belangrijk vraagstuk niet aanvaard mogen worden. LIÉBKNECHT beeft in de rede van Bebel elke verwijzing naar de aktie der arbeidersmassa's gemist en ook in de resolutie hoort men daarvan niets. Hij dient een amendement daartoe in. Het debat wordt met groote meerderheid voor gesloten verklaard. BEBEL verklaart in zijn slotwoord zich bewust te zijn, dat zoowel zijn rede als de resolutie niet volledig waren ; zij bevatten slechts de hoofdzaken. Achtereenvolgens wolden alle amendementen verworpen; telkens stemt slechts dezelfde minderheid ervoor. De resolutie wordt daarna met algemeene stemmen aangenomen onder applaus. Ten einde Bebel niet te zeer te vermoeien, wordt besloten het tweede deel zijner rede, n.1. over de Rijksdagverkiezingen, nog wat uit te stellen en inmiddels, na een pauze van tien minuten, te behandelen.

HET VIEREN VAN HET MEIFEEST PFANNKUCH leidt dit punt in. Hij herinnert aan de vroegere geschillen over de Meiviering, aan de geuite wenschen, om de demonstratie op Zondag of ook alleen des avonds te voeren. Dit jaar echter is weer gebleken, dat op P**^h,inj!3ifaKi^_, MA*u*d«is de betoogingen rjog veel sterker

H

bezocht waren, en wel overdag, dan h'c-'t vorige jaar, toen zij op Zondag gehouden wer den. Er is nog steeds eene voortdurende en sterke uitbreiding van de deelnr-ne aan het Meifeest waar te nemen. Ook treden de meoningsverschillen, die «,mtrent de wijze der viering van den kant van sommige vakbonden geuit werden, llengs op den achtergrond. Voorts blijkt, dat de lust der ondernemers, om hen die op 1 .lei den arbeid neerleggen, gedurende zekeren tijd uit te sluiten, niet toeneemt, doch veeleer afneemt. Er is dus geen enkele reden aanwezig, om in het karakter van het Meifeest wijziging te brengen, des te minder daar ditmaal geen enkel voorstel in dien zin bij den Partijdag is ingediend. Er zijn alleen eenige voorstellen ingediend teg-in het besluit van den Neurenberger partijdag, waarbij de beambten van partij, vakbonden en kooperaties verplicht worden tot betaling van hun loon op 1 Mei in de kas der ondersteuning van Mei-slachtoffers. De beslissing omtrent die voorstellen laat het Partijbestuur aan den Partijdag over, evenals over do vraag of deze reeds het bestaande gebruik, om beambten die weigeren dio verplichting te vervullen, uit te sluiten, opzettelijk in een besluit wil vastleggen. L I S P I N S K I uit Leipzig dringt er sterk op aan, het Neurenberger besluit op te heffen: Dit besluit is een uitzonderingswet voor een bepaalde groep van partijgenooten, terwijl het overigens in de partij gebruik is, om geen besluiten te nemen, die niet voor alle partijgenooten zonder onderscheid gelden. Vandaar ook het groote verzet dat tegen dit besluit opgekomen is. Daarenboven zijn er tal van andere partijgenooten, zelfstandige kleinindustrieelen, winkeliers en arbeiders, die bij partijgenooten en geestverwanten in dienst zijn, welke zonder loonverlies op 1 Mei vrij-af kunnen nemen. Blijft het Neurenberger besluit gehandhaafd, dan moet het ook op dio andere partijgenooten toegepast worden. LUDWIG uit Hagen verzet zich tegen dit laatste voorstel, dat de ontstemming in de partij nog versterken zou. Hij meent dat het Neurenberger besluit bij verrassing genomen is en eene vergissing is gebleken. De sprekers echter die tegen opheffing van het Neurenberger besluit spreken, vinden luiden bijval, in het bijzonder de Hamburger gedelegeerde HENSE, die betoogt, dat het juist de hoogst-beloonde beambten zijn, die tegen het besluit mopperen, terwijl de laagst-beloonden offervaardig hun loon op 1 Mei afdragen. Het debat loopt in de morgenzitfcing niet ten einde. NAMIDDAGZITTING VOORTZETTING DER DISCUSSIE OVER DE ME1VIEBING Daar Bebel er de voorkeur aan geeft, zijn rede over de Rijksdagverkiezingen eerst Vrijdagochtend te houden, wordt des middags de diskussie over het Meifeest voortgezet, en in 't bijzonder over de vraag of het Neurenberger besluit tot'bet 'heffen'eener Meibelasting, van de beambten der arbeidersbeweging, in .stand gehouden moet worden.. Nieuwe gezichtspunten komen in de diskussie weinig meer naar voren. Bij de stemming wordt met 149 tegen 133 stemmen besloten de Meiviering op de dagorde van het eerstvolgend kongres te stellen, teneinde een uitspraak te verkrijgen, waardoor in Duitschland in het geschil over de waarde van het Meifeest een richtsnoer gegeven worde. Het voorstel tot opheffing van het Neurenberger besluit wordt met 237 tegen 119 stemmen verworpen. , Het voorstel om ook niet-beambten, die op 1 Mei gemakkelijk vrij-af krijgen, te verplichten hun dagloon te storten, wordt met groote meerderheid verworpen. Een voorstel-Hamburg om alle partijgenooten, die het Neurenberger besluit overtreden, uit de partij te sluiten, wordt teruggetrokken. Dit verwekt scherp protest bij eenige sprekers, die verklaren, dat, wanneer dit voorstel, waardoor het Neurenberger besluit pas konsekwent doorgevoerd zou worden, er niet geweest was, velen, die nu voor in-standhouding van hot Neurenberger besluit gestemd hebben, er tegen gestemd zouden hébben. Zietsch uit Berlijn neemt het ingetrokken voorstel over. • Na een uitvoerige diskussie over de vraag of een voorstel mag worden teruggetrokken, nadat reeds met de stemming is aangevangen, en of een ingetrokken voorstel door een ander weer ingediend mag worden, wordt bij hoofdelijke stemming het uitsluitingsvoorstel aangenomen met 279 stemmen tegen 101. Vele tegenstaanders van het Neurenberger besluit hebben voor de verscherping ervan gestemd, blijkbaar om het verscherpte besluit het volgend jaar meer kans op verwerping to geven. Evenzoo hebben voorstaanders van het Neurenberger besluit tegen de verscherping gestemd, uit vrees dat anders het besluit weldra onhoudbaar zou blijken. Medegedeeld wordt dat voor de beide voorzittcrsplaatsen gekandideerd zijn Bebel die het ook thans is en voorts, in plaats van Singer die overleden is, Hugo Haase uit Königsberg en de huidige partijsekretaris Ebert, Voor de zes sekretarisplaatsen (waarbij tweo nieuwe) worden gekandideerd de huidige funktionnariseen Ebert, Molkenbuhr, Muller en Pfannkuoh en voorts Braun uit Koningsbergen, Rudolph uit Frankfort en Scheidemann uit Kassei. EBERT wijst een voorzitters-kandiatuur van de hand. LEGIEN verzoekt 'dringend hem niettemin to kiezen, omdat hij getoond heeft, in de partijgoschiilen die bemiddelende aktic te kunnen uitoefenen, die voor de partij zoo nuttig is. BEBEL meent echter, dat men geen demonstratie-verkiezing moet hebben, dat Ebert's bemiddelend optreden steeds met volkomen i«.stcmming van het overig partijbestuur geschied is en dat Haase, wien spreker zelf gevraagd heeft de kandidatuur te aanvaarden, 6lecbts na )vts aju.drins.en toe-

gestemd heeft, zijn v oonplaats die hem lief is en zijn groote advokatenpraktijk in den steek te laten. ULRICH konstateert, dat het zeer noodig is, dat de partij een voorzitter heeft, die niet, gelijk Haase, op de uiterste linkerzij de, maar in het midden dor partij staat, zooals Ebert. BEBEL weet wel waarop Ulricb doelt, n.

1. op Haase's optreden op den Maagdenburger partijdag .(Applaus.) Maar het is ook, bekend, dat Haase overigens een zeer eonciliant man was. Als hij dat niet was, zou spreker hem nooit hebben aanbevolen. De bespreking der kandidaten is hiermee afgeloopen. De verkiezing heeft schriftelijk plaats. Het resultaat wordt later medegedeeld. «•*.•

ANTWERPSCH

Aan onze Lezers Om den goeden gang van het blad De Werker voortaan voor goed te verzekeren, is er eene Bladcommissie aangesteld, waarvan de volgende gezellen deelmaken : Taillez, De Backer, Poliet Janssens en Jules Schevenels. Door het Middencomiteit aangesteld, zijn zij gelast te waken op den toestand van het blad en verder de propaganda te regelen. Alle vrijdagen zal die BladcommiBsie zitting houden met gezel Willem Meyer. Van heden af moeten dus alle reklamen als volgt gezonden worden : Voor den 8en en 9en wijk, bij gezel De Backer, Volkshuis (Zuid). — Voor den len, 4en en 3en wijk, bij Poliet Janssens, Kloosterstraat. — Voor den lOen, 2en, Sen en 7en wijk, bij J. Schenels, in De Werker, Diepestraat. — Voor den 6en wijk, Zurenborg en Berchem, bij Taillez, drukkerij « Excelsior », Provintiestraat. Ook zal morgen (dinsdag) aan al onze lezers eene gedrukte formuul Overhandigd worden. Wij vragen aan u allen, geachte lezers, deze formuul zorgvuldig in te vullen en die tegen zondag a. s. aan onze verkoopers terug te overhandigen. Wij hopen dat ieder dit zal doep, daar deze maatregel noodig is om in de toekomst alle moeilijkheden te voorkomen. Wij zijn op het punt gekomen van ernstig werk en propaganda, en wij moeten al onze krachten inspannen om die propaganda vruchtdragend en vooral blijvend te maken. Iedereen moet daaraan medehelpen en weldra plukken wij de vruchten van ons werk. Op, geachte lezers, medegeholpen om ons blad De Werker meer en meer ingang te doen vinden bij onze werkersbevolking. Voor het blad: W. MEYER.

Op den Uitkijk ERRATA. — In ons nummer van zaterdag 1.1. is eene zetfout geslopen. Onder rubriek Berchem verscheen eene mededeeling aan J. van het V. V. S. Dit moest zijn Bericht en niet Berchem.

NIEUWS

Zeggen wij dat eene candidatuur buiten prijskamp werd aangeboden aan M. Bauss, den bekwamen advocaat in zeevaartzaken. Deze heeft geweigerd, omdat zijne zaken al zijnen tijd innemen. Hij zou door al de partijen aangenomen zijn geworden. Men heeft naar Spanje getelegrafeerd, naar M.den volksvertegenwoordiger Franck. Deze heeft geantwoord dat hij, in ' t belang en zich ter be§ der eendracht, aanvaardt schikking der vereenigde liberalen stelt. Hij zal dus candidaat zijn. M. Royers, die uit Spa is teruggekeerd, hoopt men ook over. te halen. Eindelijk hebben de liberale afgevaardi/jj. den op voorstel van M. Delvaux beslote», dat M. De Vos njet aan den poll zal worden onderworpen en hij dus candidaat buiten prijskamp zal zijn. M. Delvaux hoopt alzoo vóór zijn vertrek alle moeilijkheden opgelost te hebben, en gaat nu zijno vacantie eindigen aan den oever der zee. , Hij zal in eenige uren al de moeilijkheden hebben opgelost. ONDERSCHEIDING. — De Jury van da Intern. Tentoonstelling van- Turingen (Italië), openbare gebouwen en gebouwen tojt ' openbaar gebruik beoordeelende, heeft aait M. Van Mechelen, gemeente-bouwkundige, van Antwerpen, welke twee borden afbeeldsels en schetsen van zijn ontworpen werk: De Vlaamsche OpeTa tentoonstelde, een groote prijs toegewezen. Het is een lofwaardige gewoonte officieel de kunst aan te moedigen en wij zijn van meening dat dit al te zelden geschiedt,maar waarom altijd burgerlijk handelen in het beoordeelen van een werk 1 Hoeveel ongewaardeerde kunstenaar», zijn de bewerkers geweest van de onder* scheiding van één enkel man! Dit herinnert ons de volgende'vergelüking: . De vogeltjes zongen den lof van den Heer (Conscience). En wat zongen dien dag de wormpjes dia tot voedsel der vogeltjes moesten dienen! (Multatuli).

»

Klerikale Kiesmaneuver Weg met artikel 3 I D !

DE INTERNATIONALE HANDEL IN. BELGIË. —Gedurende de 8 eerste maanden van het jaar 1011, bedroeg de invoer in Een .der meest hatelijke wetsartikelen uit België, 18,800,008 ton, hebbende, eene waarde hë{ belgisch strafwetboek is zeker wel a r t i van2,8ö5,«)36,0PQ,tr«ink. . kel 310, betreffende do'« vrijhe'd » van dea ' "Ook den uitvoer was gestegen. HIJ bedroeg 12.978.957 ton koopwaren van arbeid.: Het gerecht hanteerde zoo dikwijls allen aard, ter waarde van 2.204.974.000 fr. dit art kel tegen de werklieden en voor da De toename van den uitvoer vergeleken patroons; zoovelo in verzettredende arbeibij dien van 1910 bedroeg 631.030 ton en ders cn organisatiemannen werden er, 119.984.000 frank. « onrechtvaardig cn streng door getroffen Op te merken is dat, ondanks den prijs dat artikel 310 do verontwaardigheid heeft van het vleesch, den invoer van vee minder opgewekt van allen die met den strijd der was dan verleden j a a r ; e r is eene verminde- arbeidende klasse sympathiseeren. Zoo ring van 2,119 ton ter waarde van 811,000 fr. dikwijls nam artikel 310 de gerechtsrittinEen uitwerksel der ekonomische politiek gen in dat de pers en d«- vakorganisatie hare noodlottige gevolgen ter kennis stelvan gesloten grenzen. den van het publiek. De socialistische afgevaardigoVn namen DE GEMEENTEKIEZINGEN. Het Staatsblad deelt een. koninklijk besluit me- op het politiek terrein elke geschikte gede van 9 September, waardoor de gemeen- beurtenis te baat om dit klasse wapen der tekiezers opgeroepen worden voor Zondag, bourgeoisie te brandmerken. In het parle15 Oktober om over te gaan tot de vernieu- ment waren zij de eersten op de bres om de, wing der uittredende reeks van de gemeen- afschaffing van dit gehate artikel te-, raden en de aanvulling der andere open ge- eischen. O. a. gezel L. Meysmans veroor- ! vallen plaatsen. De kandidatenlijsten mogen deelde in een meesterlijke juridische redevoorgesteld worden op Vrijdag 29 en Zater- voering het klassekarakter van de wet van dag 30 September, van 1 tot 4 uren namid- 1866, in 1892 door de klerikalen uitgebreid], en verscherpt, onder den indruk der volksdag. In dc gemeenten van 20.000 inwoners en opstanden en werkstakingen van 1886. De bourgeoisie verdedigt artikel 310. Zij meer, moeten de voorstellingen onderteekend zijn door ten minste 100 gemeentekie- doet het voorkomen alsof patroons en zers ; in die van 10.000 tot 20.000 inwoners, werklieden gelijk staan voor de strafbepadoor 50; in die van 5.000 tot 10.000 inwoners, lingen der overtreding. Naar den tekst der wet kunnen, welisdoor 30; in die van 2.000 tot 5.0C0 inwoners, door 20; in die van 500 tot 2.000 inwoners, waar, werkgevers inbreuk maken op da door 10 en in die van minder dan 500 inwo- vrijheid van den arbeid, b.v. wanneer zij ners door ten minste 5 gemeentekiezers. Dc met opgezetten wil arbeiders in staking kandidaten mogen de voorstellingslijst, drijven, doch kapitalisten doon elkaar geen waarop hun naam staat, niet onderteek^nen. zeer en leggen do wet uit naar hunnen zin. Op Zondag 22 Oktober zullen er kiezin- Verschillende rechtsgedingen bewezen in gen plaats hebben voor de gemeenteraads- feite dat dit wetsartikel alleen tegen da leden-nijverheidsbazen en werklieden in de samenspanning der arbeiders is gericht, volgende gemeenten: Antwerpen, Aalst, ten einde de arbeiderseischen t e onderdrukAnderlecht, Brussel, Borgerhout, Brugge, ken. Nooit kwam dit cynieker aan het licht Charleroi, Gent, Kortrijk, Luik, Etterbeek, Gilly, Eisene, Jumet, Laeken, Lier, Loke- dan in 1902. Tegen een werkgever werden ren, Leuven, Mechelen, St-Jans-Molenbeek, vervolgingen ingesteld voor overtreding Bergen, Namen, Oostende, Roeselaere, St- van de wet op de vrijheid van den arbeid. Gillis, St-Joost-ten-Noode, St-Nikolaas, Het Beroepshof van Brussel bevestigde dat Schaarbeek, Seraing, Doornik, Turnhout artikel 310 niet kan toegepast worden op werkgevers. en Verviers. Tegenover de patroons zijn de rechters OVER ELEVATORS. — Het laatste rap- slaafsch maar tegenover de arbeiders treport van het Belgisch Consulaat te Nico- den zij met des te meer wreedheid op. Een laïeff geeft belangrijke uiteenzettingen over staker die zich rond het in konflikt zijnd de in gebruik zijnde elevators in de russi- werkhuis bevindt, of die het woord richt tot een nog werkzaam arbeider met het doel sche haven van dien naam. Die elevators bestaan uit twee groote stee- hem tot zijn solidariteitsplichten te herroenen, met hout doorwerkte gebouwen heb- pen, ofwel een dreigenden blik schijnt te bende een inhoud van 600.000 & 700.000 W8rpen op een onderkruiper, wordt in naam pouds elk. Men beproefde deze tuigen te der openbare orde aangehouden voor aanverbeteren met toebehoorselen die toelaten slag op de «vrijheid» van den arbeider. De huidige klerikale regeering heeft een vijf schepen terzelfder tijd te laden.Desniettegenstaande is de voortbrengst dier eleva- groot deel harer onpopulariteit aan artikel tors gering en het is niet mogelijk meer dan 310 te danken. Honderden slachtoffers heeft 150 000 tot"l60000 pouds per dag te laden. zij in de arbeidersrangen gemaakt en duiDie hulptuigen zijn linten zonder eind zenden arbeiders heeft zij tegen haar verwaarop men het graan laat afglijden. Het bitterd. Die duizenden in opstandkomende graan wordt dan verspreid in elk schip. gewetens zullen ongetwijfeld haren val met Het voornaamste gebrek van die soort blijdschap begroeten. elevators is dat de lading totaal onmogelijk Zij weet dat zij meer en meer het vertrouis tijdens de ontvangst van graan in wagons. wen der werklieden verliest, en altijd haar kwaad het meest beseffend waaneer zij iets VAN MARC GREGOIRE over de kartel- te verliezen heeft, stellen hare steunpilaren onderhandelingen : pogingen te werk om hare slechte reputatie Opdat het Kartel gesloten worde deed op te lappen. zich eene kleine moeilijkheid van bijgaanden Het moet dan ook niemand verwonderen aard voor, die non te overwinnen valt. hp*i ineenomen «JJB* het Jo$ der. M;he.«j£r«

Dinsdag 18 September 1011

8 rij zich eerige weken voor de kiering toonen. Schijnheilige, milde verklaringen, beloften met de vleet kosten nu niets; de mond der klerikale kiesdravers loopt van jrerkmansliefde over. Hoeveel voeten zouden zij niet kussen om toch geene politieke neerlaag op te loopen I Aan niemand past beter het spreekwoord: «Terwille van het smeer, likt de kat d i kandeleer» dan aan de klerikalen. Nadat de sporen van 310 sedert meer dan een kwart eeuw door het klerikaal bestuur in de barten der zwoegers van den dok, van de fabrieken, zee en Louwen zijn gegrift, begaat het «Handeisóiati» de schaamteloosheid, nu eenige dagen voor de kiezingen, eene «volksgezinde>' trouii op te zetten en verklaart: c Op één punt zijn wij het eens »met de socialisten: dat het artikel niet k deugt... Maar (natuurlijk kwam de maar » e r bij. N. v. R.) de manier om hierin te • voorzien is-bij briden niet dezelfde. »Zij willen het totaal afschaffen. »Wij willen het verbeteren. » Maar nu dat «Handelsblad- den lezer haeft nieuwsgierig gemaakt maar het remedie aan de kwaal, laat de kwakzalver op het psychologisch oogenblik het scherm vallen «Handelsblad» laat ons voor een raadsel en speelt voorzichtigheidshalve pieperkenduik — zooals wel te verwachten waS. Daaraan alken kan men zien hoe ernstig het klerikaal blad het meent met de «verbetering» van eene schandelijke ongerechtigheid die hét heel vereenigingsleven verontrust. Wel zoekt het 'Handelsblad» een nevenpoortje, wotend dat men toch zoo onbeschaamd niet kan wezeü den lezer een rad voor de oogen te draaien zonder nog te trachten hem met... eene belofte te bedaren. Als uitvlucht meldt het blad: «' De besprekingC) van art. 310 staat aan de dagorde voor het congres van den Belgischen Volksbond, de besprekingen zullen ongetwijfeld zeer ernstig zijn, de kwestie zal nog op de slotvergadering komen, wij zullen op da zaak nog... terugkomen », en daarmede is de toer weeral geschamoteerd ! Wij twijfelen geenszins aan de besprekingen op het Congres van den Belgischen Volksbond. Dai de kwestie lang zal besproken worden met inleiding, begeleiding en slotleiding van veel salamalecs, plechtige .nis, banket, heildronken, complimenten, vol... gloed en... overtuiging, daarvan zijn i»ij reeds zeker. Maar, wij weten ook dat, na dé slotrede van den voorzitter over dè werkzaamheid, den ernst der besprekingen en de doorvoering der besluiten van het congres, geen 0 van 310 zal afvallen.Als kiesmaneuver is die bespreking yan artikel 310 niet slecht uitgedacht, maar men moet de menschen voor uilskiekens aanzien, wil men vau zulke politieke streek eucces verwacht. De arbeiders, dagelijks door artikel 310 bedreigd, weden nu wel wie die schandalige klassèwet op hen meer dan een kwart eeuw toepast.' Hunne vijanden behandelen hen gewetenloos, zij zullen hen hunne wandaden, betaald zetten. Ora doelmatig tegen het artikel 310 te strijden zullen zij niet bij den beul te biechten gaan. Hunne hoop, hun vertrouwen «rullen zij stellen in de socialistische vakorganisatie en in de Werkliedenpartij. Artikel 310 is doorslecht en kan-niet verbeterd worden. Watslecht is moet weg. Het gehate arbeiders-tyraaniseerende Het" zal alleen verdwijnen door de werking 'der arbeiders zelve, vereenigd in sterke vakorganisatie en den strijd medevoerends voor het veroveren der politieke maoht des proletariaats. . Weg met artikel 310! (*) Onderlijningen der redactie. •

——

-4>-^

Kiesmeetings Zaterdag avond werden door de partijge nooten van Berchem twee meetings gegeven. Op den .' oek van de Stuivenberg- en Jan Breidelstraten sprak gezel Eekeiers in open lucht voor een talrijk publiek dat hem geestdriftig toejuichte. Deze maal was de policie wijsheidshalve weggebleven, zoodat de spreker ongehinderd het proces kon maken der twee burgerpartijen. Hij zette de betrachtingen der socialistische partij uiteen en bewees dat de plicht van alle arbeiders was hunne stem te geven aan de partij hunner klasse. In vasten drom — eerder cene kleine betooging — begaven de partijgenooten en arbeiders zich naar de Waschstraat war eveneens Èèkeler's voor de Werkliedenpartij een belangrijk succes verwierf. , Zingend trok men daarna naar het lokaal, blijde over de volbrachte taak.

Juhelfeesien Alb. Delvaux, de ijverige bestuurder der «Vólksstem», is begonnen met het aanleeren der Cantate tot viering der 20ste verjaring der patrij en 10de verjaring van den,Zangkring 27 kinderen waren op de eerste repetitie van zondag aanwezig en gaven blijk van goeden aanleg. ; Aangemoedigd door dit welslagen, besloot het bestuur een-kindergroep te stichten. De bijdrage werd vastgestled op 5 centiemen p e r week. Jaarlijks zal voor de kinderen eene kostelooze' reis ingericht worden. Wij sporen onze partijgenooten en leden der vakbonden aan hunne kinderen als lid van de groep te laten inschrijven en ze te sturen naar de repetities die zullen plaats grijpen 's zondags 's.morgens, om 11 ure in het lokaal «De Toekomst», Leopoldstraat, 2, Berchem. Wij doen tevens een oproep tot mannen en vrouwen, om de cantate mede aan te leeren. De repètitïën hebben plaats eiken dinsdag om 8 1/2 ure 's avonds, in bovenvermeld lokaal- - . . . . . . . . . . . . . . .', Op voor de Cantate! Op voor de Jubelfeesten. Het Bestuur.

Eène Tentoonstelling Op Maandag 25 September zal er in «; De Werker » (zaal 1) èene merkwaardige tentoonstelling plaats vinden. Men zal daar kunnen zien: 1. de Esperantische couranten en tijdschriften, die over de geheele wereld in Esperanto verschijnen ; 2. Een aantal boekwerken op allerlei gebied, die reeds in de wereldtaal zijn in het richt gegeven; 3. Eene verzameling aanzichtkaarten uit de vijf w-erelfciaêelen,'ôbr'at'befd«it%-Etperantisten ontvangen van andere Esperantisten en van vrienden ïn verschillende oorden gevonden door middel van de wereldtaal. 4;-Eene verzameling brieven in Esperanto waaruit blijkt, hoe in Esperanto al Over de geheele wereld wordt gecorrespondeerd, Over alle mogelijke onderwerpen. Aan deze tentoonstelling zal eene voordracht verbonden worden door een gekend hollandsch socialistisch esperantist te geven. Toekomende week zeggen wij meer hierover.

i——

Algemeene Partijvergadering De vergadering van zaterdag was talrijk bijgewoond. Voorzitter: C. Malharn. -De voorzitter deelt de onderhandelingen en het sluiten van het kartel mede met de liberale partij voor den gemeentekiesstrijd. Voor de kiezing der werkersafgevaardigden besloten wij reeds zelfstandig op te treden. Op-voorstel van den voorzitter vordt de algemeene bespreking der kandidaturen geppend. Schevencls verdedigt de kandidatuur van Longville: Hij is van oordeel dat Longville de bekwaamheid bezit om de werkersbelangën in den' raad te behartigen,daar hij sinds jaren de werkersbeweging medeleeft. • Meycrs zou willen dat de partijgenooten ,1" voorkeur zouden geven aan handenarbeiders. Brutus. De Klopper en Mertens bevelen de kandidatuur aan van dokter Speyers. Reeds over 25 jaren was hij lid der partij. Hij was kandidaat toen er in de partij geene lauweren te behalen waren. Hij stond voorJan in de partij toen het lidmatschap gevaren opleverde en was altijd bereid propagandistisch werk te verrichten. Schevencls oppert geene bezwaren tegen " de kandidatuur van gezel Speyers en ontVent zijne verdiensten niet als propagandist en partijgenoot. Hij is van meening dat de waarde der lijst er zou bij winnen indien bij onze twee mandatarissen twee handenarbeiders gevoegd werden. Malhman prijst de kandidatuur aan van dokter- Speyers. Wat in onze par'ij ontV e e k t is juist dat niet genoeg intellectuee"IB in onze rangen komen. Om een mandaat ' bekleeden moet men bijzonder op de •ogte zijn der administratie eener gemeenf. Gezel Speyers, ontsproten uit de werkende klas zal daar op bevoegde wijze: onze belangen bepleiten. Een lid stelt de kandidatuur van Delannoy voorop omdat deze ons van groot nut kon wezen voor de verdediging der havenzaken en bedienden. Twee andere leden zijn van meenin;- dat onze afgevaardiging moet aangevuld worden door handenarbeiders. De voorzitter verklaart de algemeene bespreking gesloten, en bedankt de vergadering voor de hoffelijke wijze waarop de Jiscussie werd gevoerd. Voor de kleine lijst wordt besloten de voorstellingen der kandidatuur te sluiten den 25 September. Daarna gaat men over tot den poll. t

Vakbeweging NAAR DE FEESTVIERING Nog enkele dagen en wij vieren in Antwerpen het 25-jarig bestaan van deu iaetaalbewerkersbond. De soc. metaalbewerkersorganisatie onzer stad heeft gedurende dien tijd meermaals bewijzen gegeven van haar strijdkarakter. De belangrijkste harer bewegingen waren de stakingen aan den Bassijn en hare overwinning op de werkhuizen « Minerva ». Door haar taktisch optreden, behaalde zij in laatstgenoemd werkhuis hervormingen, waartegen de toestand op menig ander werkhuis ongunstig afsteekf. Die overwinning heeft dan ook den strijdgeest bij de antwerpsche metaalbewerkers wakker geschud en sindsdien komt er terug agitatie waar vroeger ontmoediging en laksheid heerschten. Overal in den lande wordt in de syndikale wereld met eerbied gesproken over de syndikale macht van den Metaalbewerkersbond. De voordeelen die hij voor zijne leden wist af te dwingen, zijn de betrachting geworden van andere vakbonden, zooals, bijvoorbeeld, de Metaalbewerkersbond van Luik die, begeesterd door dit succes, onmiddellijk den strijd aanbóndt tegen het patronaat. Dé Metaalbewerkersb'ond van' Antwerpen was de eerste metaalbewerkersvereeniging die in de Nationale Federatie de centralisatie verdedigde. Zonder zich door de tegenkanting van de federalisten te laten ontmoedigen, kwam". het bestuur op herhaalde congressen terug de centralisatie aanprijzen, in zoover dat nu de Nationale Federatie van Metaalbewerkers geworden is: de Centrale Vereeniging der Sletaalbewerkers van België. ' Onze kameraden mogen nog bogen op een steeds groeiend ledental, met hooge bijdragen, menigvuldige klassen van onderstand: tegen staking, werkeloosheid, ziekte, ongevallen, invaliditeit.en afsterven. . Waar er te steunen was, liet hij zich nooit wachten. Met broederlijke bewustheid gaf hij aanzienlijke sommen voor in staking zijnde kameraden, zooals i n den strijd van Verviers, der dokwerkérs aan de h-ven, aan de steenkappers van Ecaussines, de algemeene stakers van Zweden, enz.. Zijne opvoedende rol in eigen schoot was aanzienlijk: bladen en andere schriften werden talrijk verspreid en het goede woord weerklonk in stad in dorp. Alle partijgroepen, vakbonden, coöperatieven en mutualiteiten zullen willen bewijzen aan de moedige kamcéw der soc.

vakbonden, hoezeer zij hunne werking waardeeren. Wij hopen dat zij talrijk «uilen deelnemen aan de feestviering en de groote betooging van 24 september. Men sture dus spoedig zijne bijtreding. Leve de Metaalbewerkersbond 1 Leve de Centralisatie! AAN DE METAALBEWERKERS VAN BEltCHEM Om den bodcndier.st des te zekerder en regelmatig te verrichten, zal ik in plaats 2 dagen per week, in 't vervolg 3 dagen dienst doen : Dinsdag, Woensdag en Donderdag voormiddag. Ik hoop dat de Kameraden hunne vrouw of moeder zullen verwittigen. Die verandering geschiedt iransch in het belang van den bond. De nieuwe bode.

HET FEEST DER ANTWERPSCHE METAALBEWERKERS Het Bestuur van den P. M. B. bericht den leden dat er op de feestplakkaarten vergeten is melding te doen van het GROOT BAL, in de zaal &É1 Bardo», op 24 September, om 7 ure 's avonds, door den Bond aan de partijgenooten en hunne vrouwen kosteloos aangeboden. Zoo zullen de feestelijkheden lustig gesloten, worden.

Dokwerkersbeiangen D e . « F r u t » van. 14 september 1.1. permiteert hem.nog eens te antwoorden op ons laatste schrijven. Dit antwoord is: «Ik wil maar ik kan niet.» Dat er eene ' onpartijdige vereeniging heeft bestaan in 1SSJ9 en wat later weten wij te goed, maar dat er in «Vrede », in de periode van 1899 tot 1900, een ploeg verdeeldheidzaaiers huis hielden weten wij ook goed; 't is ten dien tijde dat dokkers door uwe christelijke tusschenkomst voor moeder Justitia gebracht, vervolgd en ook gestraft werden. De bedelbus bekommert hem voor den oogenblik weinig tot dat de zaak eens opgehelderd kan'worden. Al uw geschrijf bekommert ons voor den oogenblik zeer weinig, en daar waar er gesproken wordt van bedelen, wijst men uwe partij aan. Ziet uwe zwart gerokten, beide handen staan open voor den krjig; ziet uwe tempels en uwe scholen, daar staan bedelbussen met de'vleet." In elk geval zetten wij voorts onzen strijd tegen hen die ons verdrukken, maar ook tegen hen die trachten verdeeldheid te zaaien. AI uw geschrijf is goed voor uwe slikkers, en wat ons verheugt en aanspoort den strijd met nog meer moed voort te zetten, is de gedurige stijging van ledental in < Willen is Kunnen». A. WIEME.

• i n —

STAD ANTWERPEN

POLL - Gemeentekiezing 1911 De poll zal plaats grijpen: Maandag 18 September, van 5 uren 's namiddags tot 9 uren 's avonds.

Kandidaten voor de Gemeentekiezing DELANNGY LONGVILLE SPEYERS VERLINDEN WIEME Al deze partijgenooten voor de groote lijst.

zijn

voorgesteld

HAVEN UU ANTWERPEN AANKOMSTEN TE ANTWERPEN

Bijzondere dienst van hef biad "Oe Werker,, Telegram om 8.26 ure. Duit. zeelichter Theodor v. Hamburg. — ld. s. Wismar v. Hamburg. — ld. s. Hermia v. Hamburg. — ld. s. Bavaria v. Mexico. — ld. s, Antarés v. Bremen. — Eng. s. Denbrigshia v. Bremen. — ld. s. Clan Oolquhoun v. Hamburg. — ld. s. Birthy v. Newcastle. — ld. s. Sir W. Stephenson v. Newcastle. — ld. s. Falcon v. London. — ld. s. Ibis v. London. — ld. s* Farringfort v. Kunstendjee. — Belg. s. Lapland v. NewYork. — Zweed. s. Pekinr v. Gothemburg. — Noord. s. Brussel v. Christian sand.

len, wat overeenkon. *; met 14.1 voor geboor< ten en 17.8 voor sterfte op 1000 inwoners. De darmontsteking maakte bij de kinders 19 slachtoffers, grootendeels te wijten bij gebrek aan onderricht over de voedingswijze voor kinderen. Als grootste kwaal komt vervolgens da longtering.met 7 sterfgevallen ;verzwakking door ouderdom, 6 gevallen; hartziekten, en longtering el': 4 gevallen, andere kwalen in mindere mate; hieronder komen nog voor: een dood door ongeval, twee door zelfmoord en csne door moord. Voor do 12 voorgeborchten werden 174 geboorten en 123 sterfgevallen aangeteekend, waaronder de kindersterfte door darmon-jsteking voor 36 gevallen, of 20.7 sterfgevallen van kinderen op 100 geboorten. Bewijst dit onrustwekkend cijfer niet hoe een afdoende wettelijke bescherming van moeders en kinderen zich opdringt en hoe moorddadig de kapitalistische regeling van den arbeid werkt door de stelselmatige vervanging in de nijverheid van de mannen door de vrouwen, die de moeder aan har* natuurlijke roeping en do kinderen aan d< moederborst ontrukt om ze te onderwerpen aan een onnatuurlijk voedingsstelsel, die voorzeker de grootste kwaal daarstelt waaraan die talrijke sterfgevallen bij kinderen moeten toegeschreven worden. VLAAMSCHE SCHOUWBURG Alle avonden, om 8 ure, met grooten bij-< val
Na zes weken strijd blijft de toestand onveranderd. M. Willocq blijft bij zijne halsstarige weigering in onderhandeling te treden met het bestuur der metaalbewerkers federatie van Brabant. M. Willocq moet reeds weten wat h»t kost het hoofd te willen breken aan de rechtmatige eischen der werklieden en zich door die misplaatste trotsheid te laten leiden, den patroon alleen te beslissen heeft over den STAGSfflaËUWS voorwaarden aan de werklieden op te drinGEVRAAGD. — Verkoopers en ver- gen, hiervoor zijn hem- geene opofferingen koopsters voor het blad « De Werker ». Ver- te zwaar! dere inlichtingen te bekomen bij gezel TailHierbij dient er opgemerkt te worden dat lcz, alle avonden in 't lokaal «Öe Werker». niettegenstaande de 43 strijdverbrekers in GEVRAAGD. — LEERJONGEN bo- het werkhuis aanwezig, de voortbrengst onven de 14 jaar, voor de Partijdrukkerij. beduidend is door gebrek aan bekwame gassten, die leenen zich bij de lantaarnmakers, Zich te bevragen Provinciestraat 130. aan dit vuil stieltje niet. M. Willocq is ook eens gaan aankloppen GEZONDHEIDSDIENST. — Het 36e weekbulletijn van den stedelijken Ge- bij de Gentsche anti-socialisten met voorzondheidsdienst geeft.de volgende cijfers: stellen van een lang werkkontrakt en een Beweging der bevolking van 3 tot en met loon van 70 centiemen per uur.Drie*lieten zich hierdoor beetnemen en 9 september 1911: Geboorten, 108, waartusschen 3 vreemden; overlijdens, 105, in- kregen werkelijk 0.43 en 0.45 fr. per uur. Men zegde zelfs dat M. Willocq naar Pabegrepen 7 vreemden. 64 huwelijken werden in den loop der week gesloten; 1 echtschei- rijs op zoek was gegaan naar bekwame gasten, ook werd aan het bestuur aangebracht ding werd uitgesproken. In de lijst der overüjdensoorzaken vinden een wervingsagent tracht in Hamburg de wij de volgende opgaven van aanstekende ontbrekende bekwaamheden te vinden. De metaalbewerkers organisAtiën aldaar ziekten: Mazelen 1 ; longtering 6; kroep en diphteritis 1; kinkhoest 2; kraambedziek- verwittigd beslisten er anders over, en de Duitschers boden zich niet aan. ten 1. M. Willocq moet berekend hebben dat de Weerkundige opgaven. — Luchtdrukking 765,7 m. m. (gemiddeld). Wo-rmtegraad van vereeniging. Jia zes weken den. pnderstanjd af 11,5° tot 33j5°. Vóchtighèidscijfer 63 (ge- aan :def stakers ipu.'onttrekken, dgeh M. Willocq 'is slecht ingeli«:hi geweest, maatremiddeld 'getal). ' zijn genomen'Om dan onderstand te Donderdag avond .zou dë Raad van Gooz " Het Water der-lé"drag"3s Voldoende' onder gelen-: doen duren zoolang den strijd duren moet (Holland) vergaderen. De hoofdschotel der bacteriologisch opzicht, laat te wenschen en de werklieden zijn niet beslist hem op-te agenda bestond uit het al of niet in beroep onder scheikundig oogpunt. Het is niet geven. gaan bij de Kroon tegen de toelating van drinkbaar en mag niet ongekookt genuttigd In eene geheime "stemming werd dewoortden liberalen heer ten Bosch. Deze was worden. zetting der staking met algemeene stemmen door den Raad niet toegelaten, omdat hij — - OPENBARE AANBESTEDING. — beslist. onderwijzer is bij de Rijksnormaallessen en Plaatsing van de electrische verlichting, van Maatregelen worden ook genomen om den volgens art. 23i der gemeentewet deze be- het afdak te bouwen op nr 77 van het Ka* te verhoogen door het openen trekking onvereenigbaar is met het lidmaat- iiaalilok. — L'Anglo-Belge Electrique.Brus- onderstand van inschrijvingslijsten en het inrichten van schap van... den Raad. Ged. Staten van sel, 4.7S9 fr. — Soc. an. A. E. G. Union ronden op de werkhuizen. Ov.erijsel besloten echter, in strijd met ver- Electrique, Antwerpen, 6.350 fr. — DemDe ondervinding heeft geleerd dat bij de schillende koninklijke besluiten en in strijd blon en Verset, Antwerpen, 6.6C0 fr. — Soc. metaalbewerkers solidariteit geen ijdel met de « Gemeentestem » en tegen de uit- an.Compagnie Beige d'Electricité Siemens- woord is te meer. de hier het hoofd moet gebospraak van prof. Oppenheim, tot toelating. Schuckert, Brussel, 7.200 fr. — Soc. an. den worden aan eene samenspannning van De Raad bestaat nu uit 5 sociaaldemokra- Force Eclairage par l'Electricité, Antwer- bazen die trachten M. Willocq, te steunen ten, 4 liberalen en 1 katholiek. Aangezien pen, 7.E00 fr. door hem de ontbrekende werkkrachten te een' der liberale raadsleden ongesteld was, ONGEWOON ONGEVAL. — Zondag leenen. ziin de 3 overige liberalen eu het katholieke namiddag kwam eene brouwerskar in de Dit zal niet lukken door de macht der ljd weggebleven, uit vrees dat anders de Kaasstraat gereden en botste tegen de hervereenigde werklieden, die door hun krachRaad zou besluiten tot beroep bij de Kroon. berg aan den hoek van de Polstraat en der tigen steun de stakers tot de eindoverwinDoor onze partijgenooten is onmiddellijk Suikerrui. De ingangdeur, een gasluster ning zullen leiden. een spoedeischeride vergadering belegd te- alsook andere voorwerpen werden verbrijGEMEENTEKIEZINGEN gen vrijdag, daar anders de tijd om in be- zeld en een verbruiker M. Lavaux, wonenroep te gaan voorbij is. de Princesstraat, die in het deurgat stond DE POLL TE BRUSSEL Ook had in deze vergadering een wethou- kwam onder de pooten der paarden terecht. In de herstemming die .zaterdag plaats der henoemd moeten wórden, omdat het Na de eerste zorgen ontvangen te hebben acht dagen geleden is dat de tot wethouder van dr. Vanerdighenr werd hij naar. het had in den Werkersbond van Brussel, werd | als 5de kandidaat der partij op de lijst van benoemde heer Jannink bedankte. gasthuis overgebracht. RIJTUIGONGEVAL. — De jonge het kartel, gezel Bergmans, schrijver der pool Marchand wonende te Hoboken, werd Syndikale Commissie, aangeduid. TE KOEKELBERG door een rijtuig op de Kunstlei nabij de Van . De lijst van het kartel is beslissend saDe Belgische Werkliedenpartij (afdeeling Cu.yckstraat omver gereden. De knaap werd aan armen en beenen ge- mengesteld: Em. Rossart, liberaal; Fr. De Berchem) gaat den kiesstrijd aan met de volkwetst. Boeck, Michel Delporte, socialisten; Leon • gende kandidaten : AFTROGGELARIJ. — Eenige dagen Fourez, Eug. Peeters, liberalen, en H. Van a Bries Albert, draaier ; Eekeiers, Willem, geleden bood e-n individu zich aan bij de Huffel, socialist. schaver; Fromont,Kamiel,werktuigkundige; Heus, Lodewijk, neringdoener; Leeocq, Ed- echtgenooten K..., in de Breedestraat, zegward, plafonneerder ; Nuyten, Julius, hout- gende door het militair gerecht gelast te bewerker; Preuniont Edward verzekeraar; zijn hen mede te deele-i dat hun zoon, welke soldaat is, alles in eene herberg had verSel, Petrus, vloèrder. brijzeld. Indien zij eene som van 6 franken wilden storten zou er middel geweest zijn die zaak te schikken, zoo beweerde de gast. De ARRONDISSEMENTSFEDERATIE. — ouders gaven spoedig de 6 fr. maar vernaDe schatbewaarder, herinnert aan de groe- men wat later dat zij het slachtoffer geweest pen het.besluit van het laatste arrondisse- waren van een bebendigen aftrcggelaar. ment, waardoor rij gehouden zijn op 1 octoLIJK HERKEND. — Het lijk dat M a a n d a g IS Septembef, ber hunne brjdage aan de A. F. aan te zaterdag morgend uit de Schelde werd opom 8 u r e ' s morgen». betalen. getrokken is herkend voor dat van Van Tegen ] October zal hen eene kwittan- Cuyck, 25 jaar, schrijnw;rker, wonende te Berchem, Lange Ridderstraat, 79. cie aangeboden worden. Hij was sinds 12 dezer verdwenen. De bijdrage voor de politieke groepen is vastgesteld op 1 frank per lid en per jaar VERDRONKEN. — De zoon van den voor de vakbonden en 1,50 fr. per lid en per notaris De Vuyst verdronk in een vijver ge; jaar voor de politieke groepen. legen dichtbij liet huis zijner ouders. H£t Daarna zal een congres plaats grijpen, kind was 10 jaar oud. waar de benbeiningvan den secretaris der A. F. ter .goedkeuring.der afgevaardigden zal onderworpen worden.

Staking m Râösfeiiï

' BERCHEM

iiet blad voort aan uwe

weifelende vrienden en kennissen

Partijbeweging

Weerkundige Waarnemingen

ARBEIDERSSCHOOL. — Op Woensdag aanstaande, ten 8 ure, vrgadering boven Vólkstribuun voor het komiteit der Arbeidersschool.

* *

*

ZITTING. FEDERAAL-COMITEIT. — Donderdag 21 September 1911, om ts 1/2 ure 's avonds zitting. Een afgevaardigde van elke vakbond, mutualiteit en politieke groep woiden opgeroepen. Kameraden op post 1 *•

ü ' - i K i V . . •.«.•..!««:

Brussel en omHggende

DE BEZOEKERS VAN HET STADHUIS Gedurende do maand Augustus werd ons stadhuis en zijne merkwaardigheden bezocht door 6840 bezoekers; 1291 gewaagden het den toren te beklimmen, dit bracht eén somme ken op van 3894 franken. DE GEZONDHEIDSTOESTAND I N DE HOOFDSTAD In de week van 3 tot 9 September werden ,-**ji«Btaekênd: 53 geboorten en 67 sterfgeval-

SU (9 Bara.ütie; ss::: aag.) 774,0. Opgang, ter zoi Ondergang Har zot 17 «58 Bistere» midJas 772,0 "Opgang der maas *- " °' Thetnio-ieter csntlgradeHsdeo morgen 11.0 Ondergang der maan '5t«0j s insein-n- du (Ha.ln.1119.0 Nieuws maan 22 sept. >* " ' Thermom.isnnhet) Eersle kwartier 30 sept. 1'« -' «srïMDïandsndag}., «an-ist.rsn f Minimuni 10.0 Volle maan 8 OcloSer 4 « " Wied Neer. Laatste Kwartier HO-t. -Sa*' Waarschijnlijk weder voor morgen

StlHOON

Dhiscraa; ia 'sepfemuef tsf 1 SE -.Tiiiriu,ïi,m*'MA*réj**mimuM

Recommend Documents

Dhiscraa; ia 'sepfemuef tsf 1 SE -.Tiiiriu,ïi,m'MAréj**mimuM