Renovatieplan zwembad De Meer Inleiding Op 12 juli 2012 heeft het College van de gemeente Culemborg aan de Raad van Commissarissen (RvC) van N.V. Sportfondsenbad-Culemborgde opdracht gegeven om een alternatief uit te werken voor een zwembadvoorziening vanaf 2015.In de programmabegroting 2012 is de gemeentelijke bijdrage aan het zwembad vanaf 2015 beperkt tot € 250.000. Het verzoek van het College aan de RvC is, om uiterlijk 1 oktober 2012 de volgende producten aan te leveren: a. een investeringsraming van het renovatieplan, b. een meerjaren exploitatiebegroting voor een periode van 10 jaar (inclusief kapitaalslasten en onderhoud), c. mede ondertekend, voor wat betreft de vereiste verenigingsbijdrage (huurinkomsten, inzet vrijwilligers en verantwoordelijkheden gericht op beheer en exploitatie) door de huidige gebruikmakende verenigingen van zwembad De Meer, d. een raming van alle eenmalige frictiekosten. Met name ZV De Meer wordt verzocht om zich als strategische partner op te stellen in het plan. ZV De Meer is de grootste vereniging, die tevens in een intentieverklaring voor het concept 2521 Gewoon Zwemmen, heeft aangegeven om als vereniging te willen ondernemen, groei te realiseren en innovatief sportaanbod te bewerkstelligen. Wij hebben private partijen in de sector sport en recreatie gevraagd of er belangstelling is voor een gezamenlijke investering en samenwerking voor het zwembad indien er besloten wordt tot renovatie. Vooralsnog is er geen belangstelling van private partijen. Hoewel het zwembad 40 jaar oud is en theoretisch afgeschreven, staat het er installatietechnisch en bouwkundig goed bij. Dit bracht de RvC op de gedachte om een renovatie als alternatief voor nieuwbouw van het concept 2521 Gewoon Zwemmen nader te bekijken. Dit voorkomt tevens langdurige sluiting van het zwembad in geval van nieuwbouw op de huidige locatie, of verplaatsing van het zwembad naar een wellicht minder geschikte locatie. Ook vindt de RvC dat het concept 2521 Gewoon Zwemmen, met slechts één bassin met een watertemperatuur van 28 graden, geen recht doet aan de maatschappelijke functie van het zwembad, dat ter beschikking dient te staan voor alle doelgroepen binnen de gemeente Culemborg. Tevens zijn de frictiekosten en de sociale gevolgen voor de medewerkers in het geval van renovatie beduidend minder. Deze notitie beschrijft achtereenvolgens de het College gevraagde punten a tot en met d, achterliggende informatie vindt u in de bijlagen. De RvC is enthousiast omdat de opdracht als uitgangspunt heeft; het veilig stellen van een geschikte en betaalbare zwemvoorziening in Culemborg voor alle gebruikers de komende 20 jaar. De RvC heeft dit altijd als haar opdracht gezien.
a. De investeringsraming Om het zwembad de komende 20 jaar niet alleen goed in stand te houden, maar ook aantrekkelijk te maken voor alle bezoekers, is in samenwerking met architect Annemarie van Nieuwstadt een concept bedacht. Dit concept is een integraal plan waarin groot onderhoud, efficiency, noodzakelijke vervanging van onderdelen, nieuwe kleurstelling en materiaalgebruik, energiegebruik- en besparing samenkomen(bijlage 1). De renovatie volgens dit concept kent daarom een aantal voordelen. Groot onderhoud dat voor de komende jaren in de planning staat wordt naar voren gehaald en in één keer uitgevoerd, waardoor het zwembad minder lang gesloten is. Omdat kleedkamers, horeca en entree aan vervanging toe zijn komt er gelijk een betere routing, indeling en zichtlijnen, 1
tevens worden de ruimten door gebruik van kleur en glas met elkaar verbonden. Het contact tussen zwembad, horeca en overige ruimten wordt zo versterkt. Belangrijk is dat de huidige horecaruimte opnieuw wordt ingericht en aangepast voor een bedrag van € 31.500 en permanent ter beschikking komt van de verengingen. Ook kunnen zij hier hun eigen horeca exploiteren. De investering bij dit concept is door de RvC (Raad van Commissarissen) gemaximeerd op. € 1.500.000(bijlage 2). De belangrijkste werkzaamheden worden uitgevoerd in de zwemzaal en de huidige entree. De entree wordt een open (horeca) ruimte waar bij binnenkomst direct zicht op het bassin is. In de zwemzaal wordt het plafond en de verlichting geheel vervangen en is het verwijderen van de hoge badrand belangrijk. Het bassin wordt hierdoor gebruiksvriendelijker en veiliger. Door de inzet van een bedrag van € 900.000 uit de post ‘Nog te besteden exploitatiebijdrage’ is bij een investering van€ 1.500.000 miljoen een lening nodig van € 600.000. Verwacht verloop van de post ‘Nog te besteden’: Saldo nog te besteden per 1-1-2011 Saldo nog te besteden per 1-1-2012 Saldo nog te besteden per 1-1-2013 Saldo nog te besteden per 1-1-2014 Saldo nog te besteden per 1-1-2015
€ 636.036 € 700.000 € 850.000 € 1.000.000 € 1.150.000
Toelichting: vanaf 2012 zijn de afschrijvingen minimaal, deze waren gemiddeld € 70.000 per jaar. Wij verwachten bij gelijkblijvende exploitatie jaarlijks € 50.000 aan de post Nog te besteden toe te voegen vanuit het bedrag aan afschrijvingen.Indien besloten wordt tot renovatie zal hetgroot onderhoud tot 2015 zoveel mogelijk beperkt en uitgesteld worden. Van hetnu jaarlijks beschikbare bedrag voor groot onderhoud van € 130.000 wordt, in deze situatie, € 100.000 eveneens aan de post Nog te besteden toegevoegd. Het geeft geen toegevoegde waarde,voor wat de betreft de exploitatiekosten, verder dan 10 jaar vooruit te kijken. De renovatie op zich is gebaseerd op een gebruiksperiode van 20 jaar, de duur van de lening is daarom ook gelijk aan deze periode. Voor de afschrijving van de investering gaan wij uit van de gebruikelijke periode van 40 jaar voor maatschappelijk onroerend goed. Het resterende afschrijvingsbedrag na 20 jaar, is door de N.V. zelf gefinancierd. Over 20 jaar kan dus, met inachtneming hiervan, opnieuw besluitvorming plaatsvinden over het gebouw. Het doel is formule (rente + aflossing + afschrijving + groot onderhoud) op maximaal € 120.000 per jaar te houden voor de eerste 10 jaar. Dit kan als de lening onder gemeentegarantie kan worden aangegaan. Voorlopig hanteren wij voor onze begroting onderstaande bedragen.
jaar Maximale lening Afschrijving Totaal
€ 600.000 € 1.500.000
20
4% 2,5%
ann. € 3.635,88
€ 43.631 € 37.500 € 81.131
b. De meerjarenbegroting In de meerjarenbegroting(bijlage 3) is rekening gehouden met een aantal relevante ontwikkelingen: -
demografische ontwikkeling voor de gemeente; minder zwemleskinderen en meer ouderen boven 65 jaar, 2
-
-
toename recreatief zwemmen, 2011 en 2012 landelijk met 4% per jaar, in De Meer na renovatie 10%, ZV De Meer krijgt exclusief de beschikking over een significant deel van het rooster (een roosterblok), waarin zij zelf aan de overige verenigingen gaan verhuren en activiteiten voor de inwoners van Culemborg kunnen plannen, de verenigingen krijgen een eigen ruimte waarin zij de horeca exploiteren, een strategische samenwerking met Thermo Bello voor levering van energie, energieadvies en planontwikkeling, de omzet doelgroepen en horeca stijgt, maar op den duur gaat een deel van deze omzet naar de verengingen.
Om tot een beperking van de gemeentelijke bijdrage te komen van € 250.000 vanaf 2015 zijn in de begroting vanaf 2015 een aantal concrete doelstellingen opgenomen in de vorm van het 10-punten-plan: De omzet (bruto resultaat)stijgt met van € 550.000 naar €600.000, ondermeer door: 1. toename van het bezoek aan doelgroepen, met name de zwemlessen: het nieuwe concept maakt ook het verblijf voor doelgroepen (ouderen, babyzwemmen, zwemlessen) aantrekkelijker. Tevens komt er een nieuwe organisatievorm met nadruk op social media en gemak: een leerlingvolgsysteem voor de zwemlessen, waarbij ouders op internet de vorderingen van hun kinderen kunnen volgen, 2. toename bezoek recreatief zwemmen: een omzetstijging in het zwemmen is te verwachten na de renovatie. Sinds kort stijgt het op landelijk niveau, ook in De Meer stijgt het aantal recreatieve zwemmers. 3. het vaststellen van het verenigingstarief op € 66 per uur: conform tarief van het concept 2521 Gewoon Zwemmen,exclusief BTW, prijspeil 2012, 4. nieuwe, all-inclusive toegangsprijs van € 5,50: de (verhoogde) toegangsprijs van het zwembad wordt all-inclusive met infraroodsauna, lichttherapie, Turks stoombad, stoomcabine en op verzoek gratis gebruik van handdoek en slippers.Tevens wordt extra personeel ingezet tijdens het recreatief zwemmen om aanvullend instructie te geven aan zwemleskinderen of banenzwemmers advies te geven over hun zwemtechniek,(overigens is het tarief 10% onder de prijs van het concept 2521Gewoon Zwemmen), 5. sponsoring door bedrijven in samenwerking met verenigingen: € 10.000. De kosten dalen van 950.000 naar 850.000 door: 6. afname van de personeelskosten: ZV De Meer, de enige vereniging die aangeeft 100% verantwoordelijk te kunnen zijn voor de exploitatie van een zwembad, bieden wij de mogelijkheid om een deel van de exploitatie van zwembad De Meer over te nemen. Door de inzet van hun vrijwilligers is minder personeelsinzet nodig. Dit geeft overigens wel frictiekosten. 7. daling van de energiekosten: met Thermo Bello gaan wij een strategische samenwerking aan, waarbij zij het wedstrijdbad volledig gaan verwarmen en onze vaste energieadviseur worden, 8. het dagelijks onderhoud taakstellend op een vast bedrag te zetten: bij de renovatie worden duurzame materialen gebruikt, waardoor er minder dagelijks onderhoud nodig is, 9. de kapitaallasten te maximeren op € 85.000: dit kan door de inzet van een substantieel bedrag van de reserveringen,
3
10. een efficiëntere financiering van het groot onderhoud: door een vast gemiddeld jaarbedrag te reserveren en een taakstellend onderhoudsjaarplan vast te stellen, kan efficiënter gepland worden en afgestemd op de actuele situatie. Het effect van deze doelstellingen is een verlaging van het gemiddeld begroot tekort van € 330.000 naar € 238.870 gedurende de periode 2015-2024. Strategische samenwerking met Thermo Bello Deze samenwerking is gericht op twee elementen, minder energieverbruik en overschakelen naar duurzame energiebronnen. Uiteindelijk zal het beheer van de gehele verwarmingsinstallatie aan Thermo Bello worden uitbesteedt. Deze samenwerking heeft vooral op de langere termijn effect, het voornemen is om een strategische samenwerking aan te gaan voor 20 jaar. Een voorlopige raming van de financiële effecten en de wijze van samenwerking is weergegeven in bijlage 4. Groot onderhoud Het planmatig groot onderhoud wordt weergegeven in een Meerjaren Onderhouds Plan (MOP) voor 10 jaar(bijlage 5). Bij ‘instandhouding’ van het zwembad ziet het MOP er als volgt uit: Voorbereiding en MOP 2011-2020 Bouwkundig Installatie begeleiding 8% Totaal 2011 86.745 59.380 11.690 157.815 2012 101.921 64.058 13.278 179.257 2011 en 2012 zijn reeds uitgevoerd, na de renovatie in 2015 loopt het onderhoud als volgt door; 2016 160.135 223.274 30.673 414.082 2017 92.642 42.573 10.817 146.032 2018 260.044 78.353 27.072 365.469 2019 177.099 15.903 15.440 208.442 2020 241.298 112.836 28.331 382.465 2021 7.019 440 597 8.056 2022 117.793 78.411 15.696 211.900 2023 136.924 15.266 12.175 164.365 Totaal 2015-2024 1.192.954 567.056 140.801 1.900.811 Renovatie 1.500.000 Restant groot onderhoud periode 2015-2024 400.811 Bij de renovatie wordt een deel van de uit te voeren werkzaamheden van deze MOP naar voren gehaald. Wij gaan daarom uit van beperkte kosten voor groot onderhoud, een compact MOP op niveau ‘instandhouding’ voor de periode 2015-2024 en een taakstellend bedrag van gemiddeld € 30.000 per jaar. Dit is gebaseerd op het gemiddelde resterende bedrag van de MOP na renovatie voor de periode 2015-2024. Het niveau van onderhoud voor de tweede termijn van 10 jaar wordt afgestemd op de besluitvorming van de gemeente (wel of niet sluiten van het zwembad). Bij een besluit tot het sluiten van het zwembad wordt het groot onderhoud volledig afgebouwd de tweede periode van 10 jaar.
c. De Verenigingen De notitie “Haalbaarheidsscan Zwembad 2521 Gewoon Zwemmen in Culemborg” wijdt een groot deel aan het organiserend vermogen van de verenigingen Culemborg. Ten behoeve van het alternatieve voorstel van de RvC geven wij hierbij in het kort de conclusies van dit deel. (Samenvatting van de tekst uit “Haalbaarheidsscan Zwembad 2521 Gewoon Zwemmen in Culemborg”). De vijf verenigingen en één stichting zijn stabiel in financiën en
4
ledenaantal. Er is versnippering met het risico van tegenstrijdige belangen en verwatering van organiserend vermogen. Samenwerking met de exploitant geeft een gemengd beeld, kleinere gebruikers zijn tevreden, de grootste vereniging, ZV De Meer voelt zich belemmerd in haar ontwikkeling. ZV De Meer en ZC ’90 vertegenwoordigen 80% van het verenigingsgebruik (in 2011 was dit 80% van € 111.700 = € 89.360). ZV De Meer heeft voldoende bestuurlijke kwaliteit om samen met professionals een maatschappelijk verantwoord zwembad aan te sturen, mits deze verenging de komende periode goed begeleid wordt en bereid is samen te werken. In het concept 2521 zijn 1.270 verhuurde verenigingsuren á € 88,-- (€ 93,28 inclusief BTW) per uur begroot op basis van 46 exploitatieweken per jaar. Dit is gemiddeld afgerond 28 uur per week, waarvan ZC’90 en ZV De Meer er gemiddeld 24 huren. Opgemerkt wordt dat ZV De Meer volgens de badwatercalculator 38,5 uur per week nodig heeft, maar hiervoor de huur niet kan betalen. (einde samenvatting). In een intentieverklaring hebben alle verengingen en de stichting aangegeven dat zij het als een positieve ontwikkeling beschouwen als met hulp van het concept 2521 Gewoon Zwemmen, een zwemvoorziening in Culemborg kan worden veiliggesteld. ZV De Meer geeft hierbij aan in het concept diverse mogelijkheden te zien om als verenging te ondernemen, groei te realiseren en innovatief sportaanbod te bieden. Tevens zal ZV De Meer samenwerking zoeken met andere verenigingen, scholen, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. De overige verenigingen gaan geen bijdrage leveren aan (deel)verantwoordelijkheid voor het beheer en de exploitatie van het zwembad. Op basis van de elementen die wij in de notitie “Haalbaarheidsscan Zwembad 2521 Gewoon Zwemmen in Culemborg” ten aanzien van het organiserend vermogen van de verenigingen herkennen hebben wij het volgende voorstel aan ZV De Meer gedaan: Ontwikkeling verengingen: qua organisatie is te denken aan een ingroei model, waarbij het mogelijk is om ZV De Meer zelf de verantwoording te laten nemen (exclusiviteit) voor een ‘roosterblok’ in het zwembad, dit houdt bijvoorbeeld in dat ZV De Meervan maandag tot vrijdag van 18.30 tot 23.00 enzaterdag en zondag van 08.00 tot 11.00 uur,de beschikking krijgt over het wedstrijdbad en zij zelf deze uren ‘exploiteren’ door aan andere verenigingen te verhuren of activiteiten te programmeren. Hiermee krijgen de verenigingen per jaar 1.311 uren ter beschikking, 41 uren meer dan in het concept 2521 Gewoon Zwemmen. Het lijkt ons efficiënter als de verenigingen in de toekomst gaan samenwerken en bijvoorbeeld binnen vijf jaar trachten toe te werken van vijf verenigingen en één stichting naar twee verenigingen (één voor zwemmen en één voor duiken) en één stichting te maken. Zo zou een(nieuwe?) zwemvereniging een ledenaantal van 600 kunnen bereiken en in de behoefte van goed kader kunnen voorzien. Hiermee wordt concreet uitvoering gegeven aan de eerder uitgesproken ambitie van de grootste verenigingen en de gemeente. Dit is echter een proces dat volledig bij de verenigingen ligt. Tarief: in het concept 2521 Gewoon Zwemmen zijn 8 banen beschikbaar voor € 11 per uur per baan. In ons plan zijn vooralsnog 6 banen beschikbaar, indien wij dezelfde groei kansen willen creëren voor de verengingen moeten wij dus een tarief van € 66 (ex. BTW) hanteren. Voor verhuur aan de verenigingen nemen wij per jaar een richtbedrag van € 90.000 (prijspeil 2012)in onze begroting op. Kostenbesparing: het ‘roosterblok’ moet voor de exploitant budgetneutraal zijn, wij kunnen in dit model kosten besparen door ‘sleutelverhuur’toe te passen. Dit betekent dat er tijdens de verengingsuren geen personeel van de exploitant aanwezig is en dat
5
de verengingen zelf de verantwoording nemen voor de wettelijke taken ten aanzien van hygiëne, toezicht en veiligheid. De verenigingen krijgen tevens, om niet, een eigen verenigingsruimte waar zij vrijelijk over kunnen beschikken en naar eigen inzicht consumpties kunnen verkopen. Frictie- en ontwikkelingskosten: onderdeel van het ingroei model is een plan van ZV De Meer, hoe kijken zij naar het ‘roosterblok’, willen, en kunnen ze dat? Hoe dat met andere verenigingen kan werken en welke extra activiteiten zij gaan doen. Mede op basis van dit plan en de uitbreiding in uren kunnen de verenigingen groeien zowel in kwaliteit als ledenaantal. De gemeente kan deze ontwikkeling van de verenigingen met een aparte subsidie,gericht, ondersteunen.Er wordt € 31.500 geïnvesteerd in de verenigingsruimte en € 15.000 in opleiding van het vrijwilligerskader van de verenigingen. Deze kosten worden als éénmalige frictiekosten door de gemeente of de RvC gedragen. ZV De Meer heeft als reactie op ons alternatieve voorstel de volgende vragen c.q. opmerkingen: - een specificatie van de doelgroepen, met name welke doelgroep activiteiten de gemeente ingeroosterd wil zien, - hoe worden verenigingsuren buiten het roosterblok geregeld (woensdagmiddag en de ochtenden)? - Zijn de zaterdag- en de zondagmiddag beschikbaar voor wedstrijden? - Wat zijn de kosten voor het huren van de bassins apart? - Hoe wordt de horeca geregeld? - Wie betaald voor niet verhuurbare verenigingsuren? - Twijfels bij de haalbaarheid van de invulling van de late uren, 21.30-22.30 uur, - Er komen geen extra zwembanen bij, groei van de verengingen blijft beperkt, - Geen beschikking over additionele ruimten. Een belangrijk punt voor ZV De Meer is dat zij in opdracht van de gemeente eerder een intentieverklaring hebben moeten indienen voor het concept 2521 Gewoon Zwemmen. Voordat zij een businessplan indienen en het alternatieve voorstel van de RvC kunnen ondersteunen willen zij van de gemeente weten wat de status van de afgegeven intentieverklaring is. Tevens vragen zij, hoe, en wanneer, de overige verenigingen bij het alternatieve voorstel betrokken worden. Gezien de intentieverklaring die de verenigingen afgaven voor het concept 2521 Gewoon Zwemmen, is het niet opportuun andere verenigingen al in dit stadium te betrekken bij het alternatieve voorstel. De algemene conclusie van ZV De Meer is dat zij in gesprek willen blijven en samen te kijken naar de toekomstmogelijkheden voor de zwemsport in Culemborg. Feitelijk liggen echter twee vragen voor aan ZV De Meer: 1. Wil ZV De Meer strategisch partner zijn in dit alternatieve voorstel om een geschikte en betaalbare zwemvoorziening in Culemborg voor alle gebruikers de komende 20 jaar veilig te stellen? 2. Welk ingroeimodel kan ZV De Meer zowel in kwaliteit en kwantiteit bieden op basis van ons voorstel aan ZV De Meer? Tot op heden kregen wij nog geen concreet antwoord van ZV De Meer op dit voorstel.
d. De frictiekosten De frictiekosten bestaan voornamelijk uit omzetderving en personeelskosten omdat naar schatting het zwembad meerdere maanden moet sluiten tijdens de renovatie. Tevens is de voorziening voor de verenigingen en de opleiding van hun kader substantieel. Frictiekosten verbouwen en inrichten verenigingsruimte opleiding kader verenigingen
31.500 volgens opgaaf 15.000 ontwikkeling systeemgericht toezicht 6
omzetderving 2 maanden afvloeiing personeel opening en publiciteit Totaal
100.000 geschatte duur renovatie 150.000 2 á 3 jaar overgang naar minder uren 3.500 500 gratis zwemkaartjes en receptie 300.000
Thermo Bello: plan B Van de directie van Thermo Bello ontvingen wij een voorstel om het bestaande zwembad te renoveren en daarnaast uit te breiden met een 25 meter bassin met 3 banen (bijlage 5). In een gesprek met Thermo Bello hebben wij deze optie doorgesproken en wij zijn samen met Thermo Bello van mening dat deze variant ook een goed alternatief biedt. In het geval van twee bassins kan namelijk in het wedstrijdbassin de watertemperatuur voor de verenigingen op 28 graden blijven, tevens kunnen de verenigingen vaker gebruik maken van het bassin omdat het nieuwe bassin in een aparte ruimte is. Relevant is hierbij de volgende opsomming: a. Renovatie: 2 bassins 20 jaar voor € 1.500.000, b. Plan B levert 3 bassins 20 jaar voor € 3.000.000, c. Het concept 2521 Gewoon Zwemmen levert 1 bassin 40 jaar voor € 5.000.000. Wel verwachten wij dat van deze varianten b en c niet binnen de bezuinigingsopdracht uit te voeren zijn. Het plan van Thermo Bello zal dus eventueel aparte besluitvorming behoeven.
7
