DESKUNDIG AAN HET WERK Vergroten van kennis over psychiatrie en psychische gezondheid bij volwassenen
2
INHOUDSOPGAVE
PAGINA
Kennis over psychische problemen nodig?!
4
Praktische informatie
5
Zicht op mensen met psychische of psychiatrische problematiek
6
Losse modulen psychiatrische of psychische problematiek
8
Psychopathologie
10
Omgaan met conflicten en dreigende agressie
11
Doorvragen bij suïcidaliteit
12
Gesprekstechnieken en communicatieve vaardigheden
13
Observeren en rapporteren
14
Interesse
16
3
KENNIS OVER PSYCHISCHE PROBLEMEN NODIG?! Mensen met psychische of psychiatrische problematiek nemen gelukkig vaak gewoon deel aan de samenleving. Daardoor kan iedereen in contact komen met medewerkers, studenten, collega’s, bewoners, teamgenoten, klanten of patiënten met psychische of psychiatrische problemen. Contact maken met mensen met genoemde problematiek gaat soms vanzelf en zonder problemen. Maar voor een goed contact, voor een tijdige signalering of om goed door te kunnen verwijzen, is het belangrijk om duidelijk zicht te hebben op psychische en psychiatrische problematiek. Kennis van ziektebeelden en probleemgedrag, signaleren van alarmerend gedrag en handvatten om op een goede manier om te gaan met mensen met psychische problemen, zijn hierbij van belang. Daarom biedt Indigo gezond werken training en advies aan medewerkers van diverse organisaties en andere betrokkenen. Omdat uw vraag nooit standaard is, is ons aanbod op maat. We kijken hierbij naar opleidings- en ervaringsachtergrond van deelnemers en naar de reden van uw vraag. In deze brochure wordt daarom een globale omschrijving van de modulen gegeven. Voor uitgebreide informatie kunt u contact met ons opnemen. Deze brochure geeft een overzicht van producten op het gebied van volwassenen. In een van onze andere brochures vindt u ons aanbod op gebied van jeugd, ouderen en mentale vitaliteit.
4
PRAKTISCHE INFORMATIE DOELGROEP Medewerkers of vrijwilligers te maken krijgen met mensen met psychiatrische ziekten, (dreigende) psychische of sociale problemen of mensen met moeilijk gedrag. Onze huidige klanten zijn huisartsen, psychologen, maatschappelijk werkenden, politie, woningbouwverenigingen, gemeenten, thuiszorgorganisaties, welzijnsorganisaties, zorginstellingen, scholen voor basis- middelbaar en beroepsonderwijs, maar ook opleidingen in zorg en welzijn. TRAINERS Deskundigheidsbevordering wordt verzorgd door medewerkers van Indigo Brabant. Onze trainers hebben ervaring in het geven van trainingen, voorlichting of groepswerk. Bij verschillende trainingen worden naast de trainers ook specifieke trainers ingezet die gericht praktijksituaties kunnen oefenen. LOCATIE Bijeenkomsten kunnen op een locatie in uw organisatie plaatsvinden. Ook kunnen bijeenkomsten verzorgd worden op een van de locaties van Indigo Brabant. KOSTEN Deze zijn afhankelijk van de vraag en het daarbij passende aanbod. Hierover vindt altijd van tevoren overleg plaats. Nadat in gezamenlijk overleg een aanbod is samengesteld, ontvangt u een offerte.
5
ZICHT OP MENSEN MET PSYCHISCHE OF PSYCHIATRISCHE PROBLEMATIEK Professionals en vrijwilligers kunnen in hun functie mensen met psychische of psychiatrische problematiek tegenkomen. Soms gaat dit contact vanzelf, maar niet altijd. Dan kan het noodzakelijk zijn enige basiskennis te hebben over psychiatrische ziektebeelden. DOELGROEP Medewerkers of vrijwilligers die te maken hebben met mensen met psychische of psychiatrische problematiek. INHOUD TRAINING Kennismaking met psychische en psychiatrische problematiek > Uitleg van veel voorkomende psychische problemen en beknopte psychiatrische problematiek > Handvatten in het herkennen van probleemgedrag > Handvatten in het omgaan met genoemd gedrag: wat kun je doen, hoe bepaal je je eigen gedrag, wat kun je beter niet doen. Verdieping in praktijk > Kennismaken met houdingsaspecten; inzicht verkrijgen in de invloed van de eigen houding op het gedrag van anderen > Oefenen van voorbeelden uit de praktijk door casuïstiekbesprekingen of praktijksimulatie > Bespreken van grenzen aan de zorg > Uitleg over psychiatrische hulpverlening. DUUR Twee dagdelen van 3,5 uur. RESULTAAT Na het volgen van de cursus hebben deelnemers: > Kennis gemaakt met veel voorkomende psychische en psychiatrische problematiek > Handvatten aangereikt gekregen in het herkennen van gedrag en symptomen en in het omgaan hiermee. 6
En weten deelnemers: > Welke houdingsaspecten belangrijk zijn en kennen ze de invloed van houding op gedrag > Welke mogelijkheden en grenzen zij binnen hun werk hebben in de omgang met de doelgroep > Welke mogelijkheden van hulpverlening aanwezig zijn. BIJZONDERHEDEN In de tweede bijeenkomst ligt de nadruk op praktijksituaties. Deze worden besproken en geoefend in rollenspellen met een trainer. Voor diverse beroepsgroepen is accreditatie toegekend.
7
LOSSE MODULEN PSYCHIATRISCHE OF PSYCHISCHE PROBLEMATIEK In losse modulen wordt ingegaan op psychiatrische ziektebeelden, stoornissen en psychische problematiek. Ook kan een lesprogramma met verschillende onderdelen worden samengesteld. De inhoud van de module wordt aangepast aan het opleidings- ervarings- en werkniveau van de groep. De volgende modulen worden aangeboden: > ADHD > Angststoornissen > Autistische stoornissen > Automutilatie > Borderline persoonlijkheidsstoornis > Delier > Dementie > Depressie en stemmingsstoornissen > Dissociatieve stoornissen > Dubbele-diagnoseproblematiek; verslaving; alcohol; drugs > Eetstoornissen > Huiselijk geweld; kindermishandeling; ouderenmishandeling; seksueel geweld > Niet Aangeboren Hersenletsel > Omgaan met familieleden van mensen met psychiatrische problematiek > Persoonlijkheidsstoornissen > Rouw en verlies > Schizofrenie; psychotische stoornissen > Somatoforme stoornissen > Suïcidaliteit > Traumaverwerking DOELGROEP Iedereen die in de uitvoering van zijn functie te maken kan krijgen met mensen met psychiatrische ziektebeelden, stoornissen of psychische problematiek. Tevens vrijwilligers die binnen hun werkzaamheden te maken kunnen krijgen met mensen met genoemde problematiek. 8
INHOUD TRAINING De modulen bestaan uit de onderdelen: > Uitleg van het ziektebeeld. > Gevolgen voor de cliënt. > Mogelijkheden van behandeling, begeleiding of preventie. > Signalering. > Handvatten in omgaan met mensen met de stoornis. > Handvatten in het omgaan met naastbetrokkenen. > Waar kan men terecht voor hup. DUUR Minimaal twee uur per module. RESULTAAT De cursist krijgt kennis van het besproken ziektebeeld en van de beleving van de cliënt. Tevens leert hij of zij wat belangrijk is in het contact en leert problematiek tijdig te signaleren. Daarnaast krijgt de cursist inzicht in de sociale kaart van hulpverlening. BIJZONDERHEDEN De theorie wordt gevolgd door een praktijkdeel waarbij geoefend kan worden door middel van casuïstiekbesprekingen en praktijksimulaties.
9
PSYCHOPATHOLOGIE Scholing die gericht is op het bevorderen van deskundigheid van werkers binnen de geestelijke gezondheidszorg. DOELGROEP Medewerkers aan cliënten met psychiatrische problematiek met een vooropleiding. Bijvoorbeeld verpleegkundigen, sociaal pedagogische hulpverleners en therapeuten. INHOUD TRAINING De scholing bestaat uit overdracht van theorie, inbreng van praktijkvoorbeelden en oefening van vaardigheden betreffende: Angst- en dwangstoornissen, Stemmingsstoornissen, Psychotische stoornissen, Persoonlijkheidsstoornissen, Dubbele diagnose, Suïcidaliteit, Autisme en ADHD. DUUR Zes dagdelen van drie uur. RESULTAAT Kennen en herkennen van psychopathologie op grond van gedrag. Aangaan en onderhouden van contact met psychiatrische patiënten. Herkennen van en kunnen omgaan met cliënten met gedragsproblemen. Herkennen van en hanteren van (dreigende) crisissituaties. BIJZONDERHEDEN Van deelnemers wordt gevraagd huiswerkopdrachten in het werkveld uit te voeren. Naast oefenen in vaardigheden wordt ook gebruik gemaakt van beeldmateriaal. Voor diverse beroepsgroepen is accreditatie toegekend.
10
OMGAAN MET CONFLICTEN EN DREIGENDE AGRESSIE Conflictsituaties of dreigende agressie zijn vaak spannende momenten, die veel emoties oproepen. Het is niet altijd eenvoudig om goed en effectief in zo’n situatie te reageren. DOELGROEP Professionals en vrijwilligers die te maken kunnen krijgen met conflictsituaties of dreigende agressie. WERKWIJZE De scholing bestaat voor een deel uit overdracht van theorie, daarnaast vooral uit inbreng van praktijkvoorbeelden en oefening van vaardigheden d.m.v. praktijksimulatie. De volgende onderwerpen komen aan bod: > Communicatie > Tijdig signaleren > Omgaan met boosheid en dreigende agressie > Conflicten > Het HIPAT model (herkennen, inschatten, plan maken, actie, terugkijken). Theorie wordt verduidelijkt aan de hand van praktijksituaties die deelnemers aanleveren. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van rollenspellen om het geleerde toe te kunnen passen in de praktijk. Van deelnemers wordt een actieve bijdrage verwacht in het aanleveren van casussen en in deelname aan rollenspellen. DUUR Twee dagdelen van drie uur. RESULTAAT Deelnemers krijgen inzicht in het ontstaan van een conflict en van dreigende situaties. Ze krijgen handvatten aangereikt hoe een dreigende of agressieve situatie te voorkomen of hoe te handelen. BIJZONDERHEDEN De scholing wordt aangepast aan de vraag en aan de werksituatie van deelnemers. 11
DOORVRAGEN BIJ SUÏCIDALITEIT In het kader van het landelijk project suïcidepreventie is een training ontwikkeld om suïcidaal gedrag en patronen te herkennen. Deze training wordt gegeven aan gatekeepers om hen nog beter in staat te stellen risico’s te taxeren en hen tools te geven om door te vragen bij inschatting van suïciderisico. DOELGROEP Onder gatekeepers verstaan we hulp- en dienstverleners die regelmatig in contact komen met individuen en gezinnen in nood: huisartsen, schooldecanen, politiemedewerkers, Indigo hulpverleners, medewerkers van eerste-hulp en paaz-en, telefonische hulpdiensten, pastors, NS personeel, professionals van verslavingszorg en bedrijfsartsen. INHOUD TRAINING In deze vaardigheidstraining worden theoretische achtergronden van suïcide globaal doorgenomen. Vervolgens is deze training vooral gericht op het oefenen van het in gesprek gaan met suïcidale cliënten. De doorvraag vragen staan hierbij centraal. DUUR Drie uur. RESULTAAT Na de training weten de deelnemers hoe zij: > Suïcide-ideaties kunnen herkennen en risico’s kunnen inschatten > Suïcide-ideaties bespreekbaar kunnen maken > Suïcidegedachten kunnen ombuigen > Cliënten kunnen motiveren tot verdere hulpverlening. BIJZONDERHEDEN Voorafgaand aan de bijeenkomst wordt van de deelnemers gevraagd de bijbehorende literatuur door te nemen. Aan deze training zijn accreditatiepunten toegekend. Voor informatie hierover kunt u contact met ons opnemen. 12
GESPREKSTECHNIEKEN EN COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN Het voeren van een gesprek kan soms moeizaam verlopen, het aanleren van bruikbare technieken voor verschillende soorten gesprekken kan hierbij helpen. DOELGROEP De scholing kan worden aangepast aan elke doelgroep. Vrijwilligers kunnen leren hoe een onderhoudend gesprek aan te gaan en te luisteren. Professionals kunnen getraind worden in o.a. hulpverleningsgesprekken. INHOUD TRAINING Aan bod komen: actief luisteren, het voeren van gesprekken en verschillende communicatievormen. Een actieve training waarin theorie vooral wordt geoefend door middel van praktijksimulatie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van acteurs. RESULTAAT Inzicht in verschillende soorten gesprekken en veel voorkomende fouten. Het aanleren van vaardigheden om een doelmatig gesprek te voeren. BIJZONDERHEDEN De training wordt geheel aangepast aan de vraag. Tijdsinvestering is afhankelijk van deze vraag. Deze scholing is ook geschikt voor telefonisch contact, eventueel in combinatie met de scholing “Zicht op mensen met psychiatrische problematiek”.
13
OBSERVEREN EN RAPPORTEREN Objectief observeren en doelgericht rapporteren zijn interventies die elke professional in zorg en hulpverlening moet kennen en kunnen. Toch is dit niet altijd zo vanzelfsprekend. Om kwaliteit te vergroten, kennis hierin op peil te houden of te gaan werken met nieuwe methoden is het noodzakelijk hierin periodiek te scholen. DOELGROEP Training is geschikt voor alle professionals die moeten observeren en rapporteren INHOUD TRAINING De training observeren en rapporteren gaat in op de basiskennis maar focust vooral op werkwijze van de organisatie. Moet er een nieuwe methode geïntroduceerd worden of juist de kwaliteit van de huidige methode verbeterd? De training wordt aangepast op deze wensen De basis bestaat uit: > De do's en do not's van resultaatgericht rapporteren > Observeren en rapporteren vanuit krachtgericht denken > Effectief en objectief observeren > Feitelijk rapporteren > Resultaatgericht rapporteren > SMART-formuleren > Bewustwording van ieders professionele verantwoordelijkheid om goed te observeren en te rapporteren. De training is praktijkgericht, aan de hand van voorbeelden gaan deelnemers zelf actief aan de slag. DUUR Twee dagdelen en een terugkombijeenkomst van twee uur.
14
RESULTAAT Na de training zijn deelnemers in staat om objectief te observeren, resultaaten doelgericht te rapporteren en SMART te formulieren binnen de kaders en methoden die gebruikt worden in de organisatie. BIJZONDERHEDEN Afhankelijk van de aanpassingen op maat kan de training verkort of uitgebreid worden
15
INTERESSE? Bent u geïnteresseerd in het aanbod, wilt u weten wat wij voor u of voor uw organisatie kunnen betekenen of vindt u het onderwerp waarover u informatie wilt niet in de brochure? Neem dan contact met ons op en leg uw vragen aan ons voor. Wij kijken samen met u hoe wij een passend en kwalitatief aanbod kunnen doen. Ook werken wij samen met andere organisaties waarnaar wij u kunnen verwijzen. INDIGO BRABANT GEZOND WERKEN Postbus 5048, 5004 EB Tilburg Telefoon: 088 0161800 E-mail:
[email protected] Website: www.indigo.nl/brabant
16
