VOOR
DE
DER
DIRECTE BELASTINGEN, IN- EN UITGAANDE REGTEN EN ACCIJNSEN
EEN EN BEETIG8TE JAARGANG.
1863.
TE O O n i N C I I E M , B I J J.
N O O R D U Y N
1 8 6 3.
E N
Z O O N .
VOOB
DE
A M B T E N A R E N DEB
BBDaAsiriiiasigEu
V O O R
D E
A M B T E N A R E N DER
IN
VI.
DEEL.
1858—1862.
TE J.
GORINCHEM,
N O O E D U Y N
1 8 6 3.
BIJ E N
Z O O N .
0 S3 GO ® i U) VAN HET
Z E S D E
DEEL.
—mm—
DIRECTE
BELASTINGEN. Jaarg. Biz.
Statistiekc opgaven omtrent de grondslagen en de opbrengst der Personele belasting, dienst 185g. 1858. Statistiek der opbrengsten in 1807 en 1808. Vervolg idem
3.
. 1859. 1
8
6
0
Waarschnwing nopens de invulling van biljetten. „ Reclamation. 1861
81. 1
3
4
128. 3
Statistiek der opbrengsten in 1807 en 1808. — Vervolg
,
70.
18 a?
51.
ACCIJNSEN. Wat is gisting? — Eene bijdrage tot. dc kennis van hare toepassing in het, fabriekwezen; eerste gedeelte
"VI
I N H O U D .
Jaarg. Biz. Tafel voor alle fustea dienstig, ter berekening van den gedeeltelijken inhoud
1858.
97.
Wat is gisting? — Tweede gedeelte
1859.
3.
Zeep. — Vulling van deu ketel
1861.
15.
Zamenstelling en gebruik van den Nederlandschen Vochtweger .
.
.
.
Gemiddeld gewigt van het zout in de maat IN-
E N UITGAANDE
.
.
1862.
58.
„
72.
1862.
3.
„
69.
BEGTEN.
Verzameling vau voorschriften betreffende de leges en emolumenten Nederlage van accijnsvrije goederen COMPTABILITEIT. Vereeniging van voorschriften, betrekkelijk de verificatie van de kantoren der Ontvangers, en van die betrekkelijk de overdragt en overname van beheeren
1860.
3.
Opbrengst der llijksmiddelen in hoofdsom en opcenten, in de verschillende provincien gedurende 1858. . . . . . . . . . . . . . . ALGEMEENE
„
138.
1858.
20.
„
100.
„
102.
ZAKEN.
Proeve van circonscriptie eener Provinciale Directie (Zeeland) Overzigt van de Scheepvaart in 1856 Verslag van het verhandelde in de Tweede Kamer, omtrent de begrootingswetten voor 1858, voor zooveel betreft de administratie der belastingen.
I N H O U D .
VII
Jaarg. Biz. 1858. 121.
Invallende gedachten Circonscriptie van de Provinciale Directie NoordHolland
1859.
26.
Wijzigingen in het belastingstelsel
„
94.
Allerlei
„
107.
„
124.
1860.
42.
„
93.
Verslag van het verhandelde in de Tweede Kamer, omtrent de begrootingswetten voor 1859. Circonscriptie van de Provinciale Direction; Zuid-Holland Noord-Brabant Noord-Brabant. — Vervolg
1861.
17.
„
41.
Friesland Groningen
1862.
73.
Organisatie der Controles
„
99.
1858.
16.
PERSONEEL. Hulpbeursen Naamlijst der Kantonregters in Nederland.
.
.
lijst van bevorderingen en verplaatsingen in 1857.
„ n
93. H2.
Gepensioneerde Ambtenaren dor rijks belastingen in 1857 Gcplaatste Surnumcrairen in 1857
„
117.
„
120.
1859.
69.
„
73.
„
78.
„
98.
Lijst der Controleurs met het einde van 1858 in effectieve dienst Organieke bepalingen ten aanzien der Surnumerairs Lijst der Surnumerairs op het einde van 1858, volgens ancienniteit Boeten te verbexiren door de Ontvangers, toegelicht uit onderscheidene besluiten
daartoe betrekkelijke ,
VII r
I N H O U D .
Jaarg. Biz. 1859. 130.
Het examen Lijst van bevorderingen en verplaatsingen in 185S. Lijst der gepensioneerde ambtenaren in 1858. Lijst van bevorderingen en verplaatsingen in 1859. Lijst der gepensioneerde ambtenaren in 1859. Latere benoemingen (in 1860) Lijst der Controleurs met het einde van 1860 in eft'ectieve dienst
•
135.
//
141.
1860. 129. »
134.
»
137.
1861.
81.
Lijst der Surnumerairs in dienst op het einde van 1860, volgens ancienniteit.
.
.
.
Lijst van bevorderingen en verplaatsingen in 1860.
//
86.
,i
88.
Lijst der gepensioneerde ambtenaren in 1860. // 92. Lijst van bevorderingen en verplaatsingen in 1861. 1862. 102. Nieuw aangestelde Surnumerairs /, 104. Lijst der gepensioneerde ambtenaren in 1861. » 105.
VOOR
DE
A M B T E N A R E N DEE
B E L A S T I N G E N .
"1
VOOE
D E
A M B T E N A R E N
IN
N E D E R L A N D .
EEU
EN
DEKTIGSTE
JAARGANG.
1863.
TE
J.
GORINCHEM ,
NOORDUYN 1 8 6 3.
BIJ
E N ZOON.
1
W ® ® tE IE S © 11*
wwi hartelijke dankbetuiging medewerking ga vooraf;
voor de ondervonden
liet is eene amigename pligt,
die de
Redactie te vervullen heeft en waarvan zij zich dan ook gaarne kivijt,
hopende, dat de zorg aan de Naamlijst
niate strekken
moge, om te bewijzen,
heeft geholpen. UTRECHT
troleurs
en
Ook zullen
LIMBURG
de
haar
eeniger-
dat men geen ondankbare
uitvoerige
kunnen doen zien,
in die Directien
besteed,
circonscriptien
van
hoe getrouw de Con-
hebben willen
bijstaan in
het
bijeenzamelen der donnces. De staat van onzekerheid, icaarin ons belasting stelsel verkeer I, de icaarschijnlijkheid, len onderyaan,
dat vele wetten gewigtige
doet de Redactie dat terrein
zooveel mogelijk vermijden;
zij trachtte
wijzigingen
zul-
voor het oogenblik
dus op andere
wijzen
het Mengeltoerk niet geheel onnut te doen zijn.
Ieders wensch
intusschen te voorkomen, is onmogelijk en derhalve wordt steeds prijs
gesteld niet alleen,
toegevende leoordeeling,
maar ook beleefd ver zocht, vooral wat betreft
om eene
de zulk een arbeid
onvermijdelijk aanklevende fouten.
AMSTERDAM,
DE
EEDACTIE.
Januarij 1863.
E
Mengelwerk.
E
E
A
T
A.
Bladz. 48, regel 20 v. o. staat:
Utrecht's
Zuidwestelijk", lees: „Utreelits Zuidoostelijk".
J A N U A R IJ.
F E B R U A H IJ.
1. D. N l E U W J A A R S D A G . 2. V. 3. Z. 4. Z. 8. M. 0. I). DRIE KoNlNGEN. V.M. 7. W. 8. D . 9. V. 10. Z. 11. Z. 12. M. Koppermaandag. 13. I). L.K. 14. W. 15. I). 16. V. 17. Z. II. Anlonius. 18. Z. II. Petrussloel le Rome. N.M. 19. M. 11. Naam Jezus. 20. 1). 21. W. (1. Agnes. 22. I). 23. V .
24. Z. 23. Z. 26. M. 27. I). 28. W. 29. U. 30. V. 31. Z.
H. Timotheas. II. Paulus bekeering. E.K. II. Joan. Chrys.
1. Z. SEPTUAGESIMA. 2. M . MAMA LICUTMIS. 3. 0. V.M. 4. W. 5. D. II. Agatha. 6. V. H. l)orollie8. 7. Z 8. Z. SEXAGESIMA. '.). M. 11. Apollonia. 10. I). 11. w. L.K. 12. D. II. Eulalia. 13. V. 14. Z. H. Valenlinus. QUATERT. 15. Z. QuiNQUAGESIHA.' 16. M . H. Julianus. 17. 0. Vaslenavond. 18. W. N.M. 19. U. II. Bonifacius. 20. V. 21. Z. 22. Z. QUADRAGESIMA. 23. M . 24. D. II. Mallh. 28. W. QCATERTLJIl'ER. E.K. 26. 0. 27. V. H. Pelrus. QUAIERTEJIPER. 28. Z. QUATERTEMPER.
H. Fraueiscus.
II. M. Anna Pauloicna, Groolvorslin van liusland, Koningin Weduwe der Nederlanden. Geb. 19 Januarij 1793. 11. K. II. Louisa Augusta Wilhelmina Ainalia , Prinses van Pruissen. Gemalin van Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden. Geb. 1 Feb. 1808. Z. M. Willem III, Koning der Nederlanden. Geb. 19 Februarij 1817. Z. K II. Willem Frederik Karel Prins der Nederlanden, Oom des Konings. Geb. 28 Februarij 1797. y
MAART.
A P R I L .
1. Z. 2. H . 3. D. 4. W. V.M. i>. D. Aschdag. 6. V. 7. Z. H. Thomas. 8. Z. 9. M . 10. 0. 11. W. L.K, 15. D. H. Gregorius. 13. V. Amsterd. Mirakel. 14. Z. la. Z . 16. M. 17. D. 18. W. N.M. 19. D. 20. V. 21. Z. II. Benedicts. Lenle beg 22. 23. 24. 23. 26. 27. 28. 29. 30. 31.
Z. M. D. W. D. V. Z. Z. U. D.
MAUIA BOODSCHAP.
E.K. PALM-ZONDAG.
1. W. 2. D. 3. V. Goede Vrijdag. V.M. 4. Z. Isr. Paschen. 5. Z. PASCHEN. Isr. Paschen. 6. M. 2DE PAASCHDAG. JUDICA. 7. D. 8. W. 9. t). Paschen. It). V. Isr. Paschen. L.K. 11. Z. Isr. 12. Z. 13. M. 14. D. 13. W. 16. D. 17. V. NM. 18. Z. 19. Z. 20. M. 21. D. 22. W. 23. D. 2i. V. 23. Z. H. Marcus. 26. Z. EK. 27. M. Qnasim_>do. 28. I). 2!). W. .lubilare. 30. D. II. Calharina.
H. K. H. Wilhelmina Maria Sophia Louisa, Zuster des Konings , Gemalin van Z. K. H. den Erf-Grool Uertog van Stikseii'Weimar' Eisenach. Geb. 8 April 1824.
M E I.
1. V. H . Phil, en Jac. 2. Z. 3. Z. Kruisvinding. 4. M. 5. D . 6. W. f DAG. 7. D. Vaslendag. 8. V. H. Michael. 9. Z. 10. z. 11. M. Kruisd. Vaslend. 12. D . 13. W. 14. D . HEMELVAARTSDAG. 18. V. 16 Z. 17. Z. 18. M. 19. D . 20. W. 21. D . 22. V. 23. Z. Vaslendag. 24. Z. PINKST. /sr. Pinkst. 28. M. 2Je PINKSTERD. 26. 0. 27. VV. QUATERTEMPER. 28. D. 29. V. QUATERTEMPER. 30. Z. QUATERTEMPER. 31.2. H . DRIEVULDIGDEID.
J V N IJ. 1. M. V.M. 2. I). V.M. 3. W. 4. D . H . SACRAMENTSDAG. 5. V. 6. Z. l.Z. 8. M. L.K. 9. D. L.K. 10. W. 11. D . QUATERTEMPER. 12. V. H. Odulphus. 13. Z. II. Antonius. 14. Z. 18. M. 16. D . Verw. van JeruzalemMM. N.M. 17. W. Dank- en biddag. 18. D. 19. V. 20 Z. 21. Z. Zomcr begin/. 22. M. 23. D . E.K. 24. W. H . JOANNES DE DOOPER. E.K. 23. D . VOCEM. 26. V. 27. Z. 28. Z. Vaslendag. 29. M. i i . PETRUS en PAULUS. 30. D.
H. K. H. Wilhelmina Maria Sophia Charlotla Marianne, Prinses der Nederlanden, Tanle des Konings, Geboren 9 Mei 1810. H. K. H. Amalia Marin da Gloria Augusta, Gemalin van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden , Geboren 20 Mei 1830. Z. K. H. Wilton Frederik hendrik, Broeder des Konings. Geboren 13 Junij 1820. II. M. Sophia Frederika Ma/hi/da, geb. Prinses van Wurlemberg, Gemalin van Z. M. Koning Willem III. Geboren 17 Junij 1818.
AUGUSTUS.
J U L U.
1. W. V.M. 2. D. Maria Visit. 3. V. 4. Z. 5. Z. 6. M. 7. D. L.K. 8. W. 9. D. 10. V. 11. Z. 12. Z. 13. M. 14. D. H. Bonavenlura. 13. W. Apost. scheiding. N.M. 16. D. 17. V. 18. Z. 19.2. Hondsd. beginnen. 20. M. H. Margaretha. 21. D. 22. W. H. Maria Magdalena. E.K. 23. D. 24. V. 25. Z. H. JACOBUS APOST. 26. Z. H. Anna. 27. M. 28. D. 29. W. H. Martha. V.M. 30. 0. 31. V. H. Ignatius.
Z. Z. M. I). W. I). V.
H. Petrus banden. H. Steph. vinding. H. Dominicus. Transf. Christi.
LK.
z. X. M. i>. w. D. V. Vastendag.
z. MARIA
N.M.
HEMELVAART.
7,. M. Harljesd. I), w. Hondsd. eindigen. I). H. Bernardus. V.
z.
E.K.
z.
M. D. W. is.
H.
BARTIIOLOMEDS.
H.
LUDOVICUS.
V . H. Augustinus. . z. H. Joann. onlhoofd.
V.M.
z.
M.
H. K. H. Wittielmina Frederika Anna Elisabeth, Maria, iweede Dochter van Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden. Geboren 5 Julij 1841. H. K. H. Wilhelmina Frederika Alexandrina Anna Louisa, Dochter van Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden , Gemalin van den Koning van Zweden. Geboren 5 Augustus 1828. Z. K. H. WUlem Alexander liarel Hendrik Frederik, tweede Zoon des Konings. Geboren 25 Augustus 1851.
SEPTEMBER.
1.
OCTOBER.
D.
1. D .
2. W . 3. D . 4. 8.
V. Z.
V.
3.
Z.
L.K.
8. D . MARIA GEBOORTE.
Z.
D. Alkmaar onlzel. 9. V. 10. Z.
N.M.
11.
z.
12.
M.
13.
D.
14. H . •J" YERHEFPING.
14. W .
15. D. Isr.
18. D .
Nieuwjaar.
16. W . QUATERTEMPER.
21.
M.
QUATERTEMPER. QUATERTEMPER.
E.K.
20.
21. W . 22.
D.
Uerfst beg. Gr. Verzoend.
23.
24.
D.
24.
V. Z.
25.
28.
Z.
26.
V. Z.
26. M .
27.
Z.
28. M . 29.
V.M.
Loofhuttenfeest.
D . H. MICBASL.
30. W .
H. Hieronymus.
27.
V.M.
D.
28. W . H. SIMON 29.
E.K.
D.
H. MATTUEUS.
22. D . 23. VV.
N.M.
16. V. 17. Z. 18. Z.. H. Lucas. 19. M.
D.
Z.
Vreugde der Wet.
8.
10. D. 11. V. H. Nicol. v. Tol. 12. Z.
20.
L.K.
7. VV.
9. W .
18. V. 19. Z.
Leyden onlzel.
5. M. 6. D .
7. M .
17.
H. Bavo.
4. Z.
6. Z.
13.
2.
en
JUDAS.
D.
30. V. 31. Z. Vastendag.
Z. K. H. Willem Nikolaas Alexander
Frederik Hendrik
Prins van Oranje, oudsle Zoon des Konings. ber 1840.
Karet,
Geboren 4 Septem-
NOVEMBER. 1. Z. ALLERHEILIGEN. 2. M. Allerzieieo. 3. D.
DECEMBER.
L.K.
4. W .
5. D. 6. V. 7. Z . H. W l L L E B R O R D U S .
8. Z. 9. M. 10. D. 11. W . H. Marlinus. 12. D. 13. V. 14. Z . lb. Z. 16. M. 17. D. 18. W . 19. D. 20. V. 21. Z . MARIA
E.K.
PRESENT.
22. Z. 23. M. 24. D. 25. W . H. Catharina. 26. D. 27. V. 28. Z . 29. Z. ISTE ADVENT. 30. M. H. ANDREAS.
I
N.M.
V.M.
Vastendag.
1. D. 2. VV. 3 D . 11. Franciscus Xav. L . K . 4. V. H. Barbara. 5. Z . 6. Z. H. Nicolaas. 2DE ADVENT. 7 M. 8. D. MARIA ONTV. Vaslendag. 9. W. N.M. 10. D. 11. V. 12. Z . 13. Z . 3DE ADVENT. 14 M . 15. D. 16. W. QUATERTEMPER. E.K 17. D. 18. V. QUATERTEMPER. 19 Z . H. Euseb. 20. Z. 4DE ADVENT. 21. M . H. Thomas. 22. D. Winter begint. 23. W. 24. D. Vaslendag. V.M. 25. V. ISTEKERSDAG. 26. Z . 2DE KEUSDAG. H. Steph. 27. Z. H. JOHANNES EVANG. 28. M . H. Onnoozele Kind. 29. D. H. Thorn. Canlelb. 30. W. 31. D. H. Silvester.
A M B T E N A R E N
B E L A S T I N G E N .
S 3 ® ® t f ® = 2r\®lfflQElDS ir[Ei i 0 a[Eo >
t
I
1
r
Minister van Financien. G. H . Betz. 12 Maart 1862. Secretaris-Generaal. D. van Hoy tenia Officier van de orde van den Ileiligen Mauritius en Lazarus van Sardinie, Kommandeur der Medjidieorde van 'lurkije. 4 Julij 1845. Hoofd—Administrateur. H . A. Verniers van der Loeff Kommandeur der Guelphen orde van Hannover, lste klasse. 4 Mrt. 1860. Refer endarissen. J. C. Bloem, voor de directe lelastingen. 20 Jan. 1860. Mr. A. Uyttenhooven ($), voor de in- en uitgaande regten en accijnsen , tevens Inspecteur voor de Rhijn- en Maasvaart, Ridder van de Guelphen orde van Hanncver, Ridder der Dannebrogs orde van Denemarken, Sde klasse. 4 Nov. 1851. H . J . W. Visser ( f t E . K . ) , voor het personeel. 12 Dee. 1861. T. G. Versfelt ( $ ) , voor de comptabiliteit. 13 Jan. 1853. Hoofd—Commiesen by het Ministerie voor het vak der directe belastingen, in- en uitgaande regten en accijnsen. J. de Jong. 22 Julij 1857. P. A. Engelbert van Bevervoorde. 24 Peb. 1854. J. Ephraim. 1 Aug. 1861.
Commiesen. A. P. Smit. 20 Nov. 1845. H . T. Mensinga. 18 Nov. 1847. F. van Haaften. 13 Feb. 1851. H . P. de Peypers. 18 Jan. 1852. D. W*. Eoobol. 9 Mrt. 1853. M . Bowier Az. 24 Peb. 1854. J. L . Heubel. 24 Peb. 1854. J. Oltmans. 24 Peb. 1854.
E . W. de Eooy. 30 Dec. 1855. P. F. Waldeck Az. 30Dec. 1855. S. H . Hertzveld. 30 Dec. 1855. P. H . E . L . Jonxis. 1 Aug.1861. J. C. Mondt. 1 Aug. 1861. Mr. W. A. P. Verkerk Pistorius. 29 Sept. 1862.
Adj unc t - C ommie sen. G. A. N . Faber van Biemsdijk. 14 Aug. 1847. L. Samuels. 30 Dec. 1855. W.K.P.ZwierzinaJr. 20ct.l856. J. M . Kilchmeijer. 2 Oct. 1856. P. J . van der Kloot. 2 Oct. 18 5 6. J. J . de Eooy. 6 Mrt. 1S58. M. HenriquesPimentel. 20 Jan. 1860.
G. J . Tinbergen. 20 Jan. 1860. A. E . Inckel. 5 Jan. 1861. E . A. Canneman. 1 Aug. 1861. H . Cornets de Groot. 1 Aug. 1861. E. H . Scheidius. 2 Sept. 1861. J. H . Mullemeister. 26 Dec. 1861.
5 A M B T E N A R E N VOOR
D E A L G E M E E N E DIENST
BELASTINGEN, CIJNSEN, TING
BIJ H E T VAK DER DIRECTE
IN- E N UITGAANDE
REGTEN
E N V A N D E N WAARBORG
OP D E G O U D E N
E N ZILVEREN
Hoofd-Inspecteurs der directe
EN
AC-
E N BELASWERKEN.
belastingen,
enz.
W. de Rooy, Ridder van de Leopoldsorde van Belgie. Tevens belast met de Afdeeling Verificatie by het Dept. van Financien. 20 Oct. 1855. P. H . B. Motke'. 15 Feb. 1860. Inspecteur der directe belastingen en het kadaster. P. Roster. 22 Jan. 1851. Inspecteur van het middel van Waarborg. R . van der Voort. 17 Peb. 1860. Adviseur. Br. J . VV. Gunning, te Utrecht, ken. 4 Aug. 1862.
voor de Scheikundige za-
Agent van de Scheldevaartregten. R . C. Cankrien , Consul-Generaal der Nederlanden te Anttcerpen. 4 Julij 1862, tijd. met de functien belast.
t
6
ftcdterchc
Ottntmlattic AAN
D E ZEEZIJDE
E E R S T E
tc
W a t e r .
(1).
A F D E E L I N G .
Controleur—Commandeur. Jhr. T. J . Kraijenlioff, te Helder. R E C H E R C H E
27 Julij 1862.
V A A R T U I G E X.
VOOR D E ZUIDERZEE.
No. 1. J . W. Backer, Visiteur a. i. J. Fasol, Schipper en buitengewoon Commies. W. C. Snooij, Sloeproeijer. No. 2. A. J . Verhoeff, Visiteur. A. Fasol, Schipper en buitengewoon Commies. Y. W. Jongstra, Sloeproeijer. No. 3.
(Friesche
JVadden.)
J . van der Werff, Visiteur a. i. T. K. Heytema, Schipper en buitengewoon Commies. H . Jaarsma , Sloeproeijer. No. 4.
(Uithuizerwaddeu
[Groningen].)
H . J . G. Nanninga, Visiteur a. i. J. Boelen, Schipper en buitengewoon Commies. J. Baas , Sloeproeijer. (1) De organisatie van deze dienst is in haar geheel opgenomen der de rubriek Personeel, bl. 76 van het jaarboekje van 18t6.
No. 5.
(De Eems.)
D. Scheen, Visiteur. K. Kamper, Schipper, buitengewoon W. Bont, Sloeproeijer. VOOR
DEN HELDER, AMELAND
Commies-waher.
VLIELAND. EN
TER-SCHELLING,
OOSTMAHORN.
De met de dienst der klaringen aldaar belaste personen.
T W E E D E
A F D E E L I N G .
Controleur—Commandeur. J . Houwing (fungerend), te
Rotterdam.
R E C H E R C H E VAARTUIG
R. J. J. K. C.
No.
1.
J . Jannette, Visiteur. de Jonge, Schipper. Baart, Sloeproeijer. de Vries, | , T, Bos, f °™(vacant), Scheepsjongen. M a t r
VAARTUIG
H. J. J. J. A. P.
V A A R T U I G E N .
No.
2.
J . Cremer, Visitenr. Verkammen van Keulen, Schipper. de Kan, Sloeproeijer. Dronkers, 1 van Prooijen Sch.vurman, ( * * * « • • • J . Baart, Scheepsjongen. l
r
s VAARTUIG
H. B. M. J.
NO.
3.
VAARTUIG NO.
4.
B. C. van Alplien, Visiteur. Schot, Schipper. van Pelt, Matroos. H . Eitmeester, Scheepsjongen.
J . E . Zorn, Visiteur. C. de Euyter, Schipper. J . Wessels , Matroos. W. Comijs, Scheepsjongen. VAARTUIG NO.
5.
J . Nyrmys, Visiteur. J . Kegge, Zetschipper en buitengewoon Commies. A. van der Steen, Sloeproeijer. I lol nTs; 1 W. Moerkerk, Scheepsjongen. m
DEE
A M B T E N A R E N IN DK ONDEESCHEIDENE
N 0 T A.
De Ontcangers, bij welke geene bijzondere aanwijzing in de Naamlijst voor komt, zijn, Ontcangers van de directe belastingen, en accijnsen.
De lenaming van het kantoor is met door gespatieda tellers gcdrukt; voor zoo ver die niet speciaal wordt aangewezen , is de hoofdplaats van het kantoor tevens de residentie van den Ortvanger.
De klassen der kantoren zijn achter de namen vermeld. lste klasse, boven / 4000. 2de , , van , 3300 tot / 4000. 3de , , , . 2600 , , 3300. 4de , , / . 2000 , , 2600. 5de , , , , 1500 , , 2000. 6de . , * * 1100 , , 1500. 7de » , . . 800 , , 1100. 8ste , , » • 600 , „ 800. Ode n , beneden # 600.
De ambtenaren als Roeijers der eerste, tweede en derde klasse geexamineerd, zijn aangeduid door r. 1, r . 2, r . 3, achter den naam voorkomende.
Direeteur. J. A. Nuijts. 24 Mrt. 1860. J. H . Hecking, Commies ter Directie.
23 Mei 1856.
Rij k s » A d vocaat. Mr. A. J . Korteweg (icaarnemend). 18 Julij 1851. Betaalmeesters. J. Barends, te 's Hertogenbosch. 8 Sept. 1855. J. Spoor (@). te Breda. 25 Julij 1849.
Controleurs. J. Spree, te 's Hertogenbosch (Stad). 31 Jan. 1853. TV. Baerts, te 's Hertogenbosch (Buitengemeenten). Waarnemend. L . J. Sala, te lilburg. 1 Feb. 1852. M. Haentjens, te Oss. Waarnemend. P. A. de Bergh, te Heusden. 10 Mrt. 1841. •Hir. E . C. L . van Nispen, te Eindhoven. 31 Jan. 1853 P. C. Kooij, te Helmond. 1 Nov. 1847. H . E . Antink, te Oirschot. Waarnemend. TV. C. van Rhijn, te Boxmeer. 13 Mei 1840. A. P. Boellaard, te Breda. 5 Sept. 1850. P. H . Maertens, te Oosterhout. 4 Julij 1836. C. M . van der Heyden (R.A. 4de kl.), te Roozendaal. 5 Julij 1841, J. H . Gateau van Rosevelt, te Bergen-op-Zoom. 16 Nov. 1859. TV. F . H . Teupken, te Zevenbergen. 29 Aug. 1859.
Ontvangers. Controle 's B O S C H (Stad). G . Sterk Jr., voorde dir.bel., te'sBosch (3e kl.) 19 Sept. 1861 A. Voerman, voor de regten en accijnsen, te 's Bosch (3e kl) 12 Nov. 1855. ' Controle 's
BOSCH
(Buitengemeenten).
Jhr. F . J . J . van Rijckevorsel van Kessel, voor St. Michielsgestel en den Dungen (7e kl.). 25 Jan. 1854. E . G.de Hartitzsch, voor Vught, Cromvoirt en H
- /
12 Jhr. H . J . J. Bowier, voor Berlicum, Heeswijk en Dinther (7e kl.). 19 Junij 1860. Jhr. G . J . M . Bowier, voor Rosmalen, Nuland en Cr^ew (7e kl.) 30 Junij 1854. W. C. G. Abbema, voor Engelen, Empel en Meerwyk en Bokhoven (9e kl.) 8 Mrt. 1858. H . G. J . H . Vermeulen, voor Vlijmen, Hedikhuizen, Drunen en Nieuwkuik (6e kl.). 17 Nov. 1860. Stationementen te Vught, Berlicum, Rosmalen en Nieuwkuik. Controle T I L B U R G . F. A. J. Koppelaar (1), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Tilburg en Goirle (3ekl.). 17 Jan. 1854. J . H . Antfang, voor de regten te Goirle (grenskantoor 7e kl.). 14 Junij 1861. F . J . B. Montforts, voor Loon-op-Zand en Udenhout (be kl.). 12 Oct. 1853. H . J . M . E . Bekkers, voor Gilze, Rijen en C/iaam (7e kl.). 3 Sept. 1857. H F J Ots, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Baarle-Nassau, Alphen en Riel (grenskantoor, 7e kl.). 1 Oct. 1854. Stationementen te Tilburg, Goirle, Loon-op-Zand, Mze, Baarle-Nassau, Alphen, Riel, Alphen-Oisterwijk, Chaam en Ulecoten. T . Greidanus, voor Heusden, Controle H EHerpt, U S D E N . Bern en (6e kl.). 19 Junij 1860. J. A. Scluffer, voor Giessen, Op- en Neer-Andel, Ryswyk en Woudrichem (6ekl.) [residentie Woudrichem}. 21 Apr 1844. J. G . de Bosson, voor Wijk en Aalburg en Veen (8e kl.). 30 Aug. 1853. ' . . L E . Krabbendam, voor Eethen, Heesbeen en Gendringen, Meeuwen Hill en Babilonienbroek en Drongelen Haagoord Gansoijen en Doeveren (8e kl.). 13 April 1858. J. A. van Hooft, voor Dussen, Munster en Muilkerk (7e kl.). 15 Mrt. 1856. . , ... H . Eitmeester, voor Werkendam en de Werken en Sleeuwyk (7e kl.). 28 Junij 1847. (1)
Voorheen Controleur te
Zevenbergen.
18 E . C . H . Phaff 4de kl.), voor Aim kerk en Uitwijk en Emmikhoven en Waardhuizen (7e kl). 29 Mei 1842. Stationementen te Heusden, Woudrichem, Dussen en Werkendam. Controle Oss. J. G. Niehot, voor Oss, Heesch, Berchem en Nistelrode (5e kl). 9 Mrt. 1859. D. van Sonsveld Brink, voor Ravenstein, Huisseling en Neerloon, Deurnen en Dennenburg en Dieden en Demel en Langel (7e kl.). 24 Junij 1843. J. A. Bijpperda, voor Megen, Haren en Macharen en Oijen en Teeffelen (le kl.). 4 Julij 1856. H . A. Essers, voor Lith, Lithoijen en Alem Maren en Kessel (le kl.). 23 Mrt. 1860. C. M . Gerard de Miellet van Coehoorn, voor Reek, Herpen en Schayk (le kl.). 15 Mrt. 1856. A. van Winkel, voor Uden, Mill en St. Hubert en Zeeland (6e kl.). 15 Mrt. 1856. W. Hopmans van Wurmond, voor Veghel (6e kl.). 25 Jan. 1854. Stationementen te Oss, Ravenstein, Megen, Lith, Schayk, Uden, Mill en Veghel. Controle
BOXMEER.
Jhr. T. E . J . H . van Grotenhuis tot Ontstein, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Boxmeer, Sambeek, Oploo St.AntoniusenLedeacker,HapsenWanroy(&ekl.).15M.Tt.l856. P. T. Bogaard, voor de dir. belastingen en accijnsen, te Grave, Gassel, Escharen en Velp (6e kl.). 4 Dec. 1857. K. Pfeiffer, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Maashees en Overlooro en Vierlingsbeek (8e kl). 27 Julij 1860. J. A. Kessels, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Cuyk en St. Agatha, Beers, Linden, Beugen en Oeffelt. (Be kl.). 1 Mrt. 1862. Stationementen te Boxmeer, Grave, Maashees, Vierlingsbeek , Cuyk, Katwijk en Oeffelt. Controle E I N D H O V E N . P. van Lelyveld van Cingelshouck , voor de dir. bel., regten en accijnsen te Eindhoven, Stratum, Strijp en Gestel en Blaarthem (4e kl.). 12 Junij 1839.
14 W. de Bie, voor Eersel, Duisel en Steenstl, Luiksgestel Bergeijk, Borkel en Schaft en Westerhoven (2 kantoren, ieder 7e kl.). 17 Oct. 1831. J. C. Kremer, voor Veldhoven en Meerveldhoven, Waalre, Aalst, Oerle en Zeelst (8e kl.). 5 Apr. 1859. J. H . C. Kremer, voor Woensel en Eckhart en Son en Breugel (7e kl). 1 Mei 1841. W. Schoonhen, voorde regten aan de Berge ijksche-Barriere (grenskantoor, 7e kl.). 12 Junij 1839. A. P. van Beusekom, voor Heeze, Leende, Zesgehuchten, Valkenswaard, Dommelen en Geldrop (6e kl.). 31 Dec. 1857. P. M . de la Fontaine Schluiter, voor de dir. bel., regten en Maarlieeze en Soerendonk, Sterksel en aceijnsen te Budel, Gassel (Be kl.). 5 Nov. 1S62. Stationementen te Eindhoven , Eersel, Veldhoven , Bergeijk , Luiksgestel, Bergeijksche Barriere, Leende , Budel, Geldrop en Valkenswaard. Controle
HELMOND.
P. Verschooff, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Helmond (5e kl). 21 Mrt. 1853. P. P. C. Steinmetz, voor AarleRixtel, Beek en Donk, Lieshout en Stiphout (7e kl.). 5 Sept. 1861. K. J . Gey van Pittius, voor Gemert en Bakel en Milheeze (7e kl.). 16 Feb. 1859. B. L . H . Borret, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Asten, Vlierden, Deurne eu Liessel en Someren en Lierop (6e kl.). 2 Mrt. 1859. P. A. Broers, voor Erp en Boekel (8e kl). 15 Oct. 1859. P. Schutjes, voor Nuenen, Gerwen en Neerwetten, Mierlo en Tongerle (7e kl.). 9 Mei 1849. Stationementen te Helmond, Gemert, Asten , Deurne, Someren , Nuenen en Helena-veen. Controle
OIRSCHOT.
S.P.W.J.vanGoch, voor Oirschot en Best (6ekl.). 14 Oct. 1855. G. D. P. S. Hubar, voor Hilvarenbeek, Diessen en Moerges/el (7e kl.). 7 Jan. 1858.
15 J. Meijer, voor Hoogeloon, Hapert en Casteren, Fetstm Wintelre en Knegsel, Hooge- en Lage-Mierde en Hulsel eu Oost- West- en Middelbeers (8e kl.). 29 Mei 1842. P. G . Bogers, voor Boxtel, Esch en Liempde (6e kl.). 27 Jan. 1853. Jhr. P. J . G. Martini, voor Oisterwjk, Berkel, Enschot en Heukelom en Haren (7e kl.). 17 Sept. 1840. (vacant), voor St. Oedenrode en Schijndel (
BREDA.
J . G . Neiszen, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Breda (3e kl). 17 Apr. 1860. L. vandeKasteele, voor Prinsenhage (6ekl.). 1.3 Julij 1862. A. G. J . Hamming, voor Zundert en Wernhout en Rijs-
bergen (6e kl.). 28 Mrt. 1859.
C. L . de Smet, voor de regten te Wernhout (grenskiutoor, 7e kl.). 5 Sept. 1861. C. de Brainv, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Ginneken en Bavtl en Teteringen (6e kl). 11 Mrt. 1855. M. P. J . F. Groshans, voor de regten te Strijbeek (grenskantoor, Se kl). 22 Junij 1859. Stationementen te Breda, Prinsenhage, Ginneken, Rijsbergen, Zundert, Anker, Wernhout, Galderen, Strijbeek en Ulvenhout. Controle
OOSTERHOUT.
Mr. K . II. W. J . Baron van Oldeneel tot Oldenzcel, voor Oosterhout (5e kl). 12 Mei 1828. H . C. van Doorn, voor Terheyden (7e kl.). 28 Sept. 1856. W. Molenaar, voor Dongen (7e kl). 3 Sept. 1857. A. E . van Dullemen, voor Geertruidenberg en Made en Drimmelen (6e kl.). 24 Apr. 1846. J. W. van Moock, voor Raamsdonk (5e kl.). 8 Aug. 1856. J. C. Kuhlman, Cz., voor Waspik en 's GravemoerVoe kl I 5 Oct. 1860.
L6 J. Buijs, voor Capelle, Vrijhoeve-Capelle en Sprang (6ekL). 10 Sept. 1859. J. M . Verkeijen, voor Waalwijk, Baardwijk en Besoijen (5e kl.). 18 Dec. 1822. Stationementen te Oosterhout, Terheyden, Geertruidenberg, Raamsdonk, Wmlwijk en Capelle. Controle
ROOZENDAAL.
F. J . S. Eerens, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Roozendaal en Nispen (3e kl.). 12 Junij 1839. J . J . A. Willemse, voor Rucphen en Sprundel en Hoeven en St. Maartenspolder (7e kl.). 17 Nov. 1857. H . de Jong, voor de regten te Nispen (grensk., 8ekl). 30 Oct. 1862. J . M . van der Mee , voor Etten en Leur (resid. Leur, 6e kl.). 16 Apr. 1853. Stationementen te Roozendaal, Rucphen, Sprundel, Nispen, Leur en Moerdijk. Controle B E R G E N - O P - Z O O M . J. Stapels, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Bergenop-Zoom (3e kl.). 22 Junij 1859. J. A. Bouwhuizen, voor Steenbergen en Kruisland (6e kl.), 3 Mei 1852. W. M . D. van Welij, voor Halsteren en Nieuw-Vossemeer (7e kl.). 15 Junij 1861. P. Altena, voor Wouw (7e kl). 13 Peb. 1862. L. Wolvers, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Butte (7e kl). 8 Aug. 1861. V. J . P. van Steenacker, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Ossendreeht, Woensdrecht, Hoogerheiden en Hinkelenoord en Huibergen (7e kl). 24 Oct. 1859. Stationementen te Bergen-op-Zoom , Steenbergen , Wouw, Ossendreeht, Huibergen , Heimolen, Hoogerheiden en Putte. Controle
ZEVENBERGEN.
J.O.vanDugteren, voor Zevenbergen H . Scholtens, voor Dinteloord 22 Apr. 1846.
(6ekl.). 24 Jumjl853. en Prinsland (7e kl.).
17 J . A. Brand, voor Willemstad en Fijnaart en Heijningen (6e kl.) 9 Mrt. 1830. P. A. de Klerck, Jz., voor Klundert en Standdaarbuiten (residentie Standdaarbuiten, 6e kl.). 26 Apr. 1831. W. P. G. L . van Tengnagell de Baad, voor Hoogeen Lage-Zwaluwe (7e kl.). 17 Junij 1861. J . B. de Plonnies, voor Oudenbosch en Oud- en NieuwGastel (5e kl.). 15 Mei 1862. Stationementen te Zevenbergen, Willemstad, Zwaluwe en Oudenbosch.
Surnumerair en in de Directie. E . P. H . de Quaij. 1 Peb. 1858. D . A. van Wolframsdorff. 6 Mrt. 1858.
K. W. Verschooff. 7 Sept. 1860. W. P. J. Passtoors. 1 Oct. 1861. B. H . J . F. Entz. 1 Oct. 1861.
Visiteurs. J. J. G. G.
H . Bosschart, te Bergen-op-Zoom. Jacobs, A. Wethmar, r. 2., \ te Roozendaal. C. Pieterse ,
Commiesen. Hoofd-Commiesen. V. F. Cerutti, te Hilvarenbeek. I. . van den Wildenberg, te Roozendaal. II. van den Holder, te Hoogerheiden.
C. H . Witzel, te Alfhen. R. J. II. Rock, te Rijsbergen. C. vun Soest, r. 3. te Valkenswaard.
Van de eerste klasse. II. van llceswijk. J . llannik. r. 2. H. A. Junsscu. W. H . van Ommeren. L de Graaff. W. Wilbers. J. C. Klotz. J. H . H . Zipp. D. van Perls. H. Wissink. | i F. Kilian. r. 3. J . F. J . Baesjou. r. 3. H. van der Sijde. T. J . van de WW. G. van Galen, r. 3.
h. P. van Orten. K. C. D. van Buuren. r. 3. J. Ravesteyn. J. J. Veerniaii. r. 3. L. B. van Ballaert. J. IC. Bles. S. Vosters. (* 4. kl.). L. J . 1'. Clement. G. N. van Acbterbere:. r. 3. H. F. B. Brouwers. r. 3. H. 1.. Ziegen hoocke. r. 3. G. J. Immiuk. r. 3. 0. F. Jaquet. M. vau Kgyermoud. J. C. Wolvers.
N. C. Ampt. C. Potters, r. 3. W. F. Middelkoop. C. H . Bus. II. Walder. L. Rietdijk. J. van Heynshcrgcn. J. F. Baerveldt. J. Verstraeteu. r. 3. D. de Graaff. r. 3. At. Hoffman. J. van de Wiel. r. 3. R. A. W. Kieffer. J. A. Roy. r. 3.
18
Van de tweede Masse. J. P. Geraen. A. A. van Steenbergen. B. J. van Stapele. r. 3. H. Muller. J. van Woensel. P. Courtens. N. van der Schalb. J. C. PFeiffer. J. II. Stu'e. r. 3. C. F. L . Gram. r. 3. J. E . Saalbach. r. 3. J. N . M. van Dingstee. H. J. Peper. r. 3. A. C. Pesant. r. 3. A. J . A. Nissen. J. Godsehalk. I. H . Marechal.
P. Henrzen. J. II. Heijerman. C F. Knehel. p. 3. C W. G Hetterschey. II. Palmers. J. Blanpot. r. 3. T. P. Verhaere. C. W. J. Croes. r. 3. J. P. Noman. P. 3. D. M. Blommers. r» S, K. van den Berg. W. G. F. Goppel. L Oosterlee. J. W. Wenniger. P. Rassers. J. Fijten. P. 3.
A. Toonen. F. II. Eliassen. A. A. Bresson. J. G. Witmer. F. Smits. B. Bomer. p. S. F. C. Hartmau. W. A. Everts. A. Dingemans. C. J . A. van Esseveld. C. van Dis. J. Weijers. J. W. Wierta. A. N. van der Schoot. A. van Meenen. P. J. d'Haenens. P. 3.
Van de derde klasse. P. Webbers. D. Porrey. p. 3. P. Visser. p. 3. W. Slaugen. W. van Deursen. J. P. Kappel. p. 3. H. Blommers. P. J. Brink. W. van Oijen. P. 3. A. van Mphen. J. F. van der Sanden. p. 3. J. K. Waalwijk. J. C. Weijermans. P. Kroes. G. van Damme. II. van den Burg. Tj. van Langen. W. C. Dijk. p. 3. J. B. Brandts. P. Elsing. E. J. D. Breyl. J. E . Roomer. J. IJpea. A. Deijnen. I. G. van Poppel. B. Morgenstern. J. W. van Hooren. P. Wasiemakers. G. Labryn. E. W. Wolvers. J. R. F. Straatman. P. 3. A. Valkiera. F. W. Donath. G. J . Chabot. p. 3. M. K'i merman. J. A. van Reeken. A. F. Brugmans. G. J. M. van Nieuwkuijk. r. 3. A. C. Christ, p. 3. A. H. Chatelin. A. J. Beaumont, P. S. V. A. C. Jarnazette. P. 3. i . C. D. Bothfi. p. 3. H. P. van Soens. K. W. Lier. J. Looijens. T. Paro. A. van Rookhuizcn. p. 3. J. P. E. K. Hanewinckel. P. 3 F. G. J. Stoffels. P. Crielaard. J. Gaherel. p. 3. R. T. Mange. L. H . Houbreghs. S. F. Tronip. p. 3. C. J. van AaJit p. 3. D. van der Meiden. J. C. J . Romang. P. van Ravestyn. G. van Osch. J, A. Ouwerkerk. p. 3. P. Morgenstern. G. B. Pas. A. A. HoUert. p. 3, H. Olden. J. van der Meyden. A. van der Hoeven. P. 3. J. Struik. P. 3. G. A. van Bynen. II. J. Keulsdom. P. 3. M. Velthuizfin. M. Kooy. P. 3. P. van der Kuiten. W. Beneens. 1-'. van Meenen. P. M . Bosschart. M. M. A. Neomagus. P. 3. J. T. Rutten. J. B. H. Op den Oordt. r, J. Dunsclman. r. 3, II. A. Wolvers. P. 3. .T. C. Sluyters. W. Bosmans. J. H. Jnckin. r. 3. A. van den Wildenberg. A. P. Callev. D. Kraan. p. 3. II. Pijneuberg. A. Driedonks. p. 3. J. vau Eit^ermnnd. p. 3. P. Bakx. C de Jongh. A. Wilhelm. r. 3. J. van Breugel. W. It. Hermans. A. J. Rietdijk. P. C. Zeylmans van Emmie- A. Nuyten. L. J . F. Gram. J. Liuette. hoven. P. 3. C. G. Beekman. VI. E. Nozeman. J. Held. F. F. II. Waleson. p. 3. G P. H . Weymar. C. B. van Held<-u Tucker, P. 3 A. van der Muyzenbergh. A Stam^ergen. P. A. Barthel. C. E. Schneider. H. C. Kuypers. J. M. Helmus. A. van Hat. P. 3. J. P. Fit. r. 3. J, J. Malynosky. J. F. J. P. van den Borght B Rutten. J. P. Enserinck. H. Scheer makers. 1
L9 B. Busch. II. Vii.k. II. J. Schdler.3. A. Kersfemakera. A. Slokkers. P. A. H. Vacssen. A, van deu Heuvel. J. Fooy. J. If. Moors. W. van Lelyveldt van Cingelshouck. J. Q. v»n Ue Ven. r. 3. C. W. F Donaih. lib van den Burgh, P. 3. h. II. Colson Aberson. r. 3 P. J. den Dekker. W. F. Ilovei s. K. P. II. de Gruijter. L. A. Muller. r, 3 G. J . M . vau Slingelandt. D. C. Hetterschy. p. 3.
P. J. J. J. J. J. L A. J. J. P. C.
W. A. van Poppel. J. M. Witters. E. S. Vorstman. J , A. L. van Steenacker. P. Engel. M. J. van Diemen. W. C. Neomagus. J. H. van Daalen. A. Selhorst. J. M. van Hoek. K. Andriessen. L i J . van den Dungen. J. Kuylaars. A. G. D. Luytrn. H. Vrijdag. P. A. H . Gatzen. F. R. II. Weymar. I. 1. F. de Ridder. I. J. Bogaerts. A. Sprenkela. H . A. Court. B. W. Ulehake.
II. van den Burg. II van te Werff. J. Lignian. F. J. A. van de Wakker. A. Nuyten. II. Meyer. H. Schweig. K. Kunen. G. A. Post h nines. J Bogaerts. J. dc King. J. Grootenboer. J. F. de Visser. C. de Moor. P. P. van de Wiel. A. Frederiks. F. G. Eiighardt. L. vau Ghert. W. van liaardwijk. P. F. Vrijdag. L. A. H. Gram. J. Durleu.
N. Smits. II. Hcyutjcs. p 3. A. Huhers. D. van der Borght. M. Roohmt. C. D. Euler. J. Weijenuans. A. Leilh. P. S. Kuppens. Kuijpeis. van Vugt. Pussier, r. 3.
K. W. Brandt. A. D. van der Borght. J. M. Briuweua. A. Blewanus. J. Klop. J F. Kerstens. D. W. Poppink. r. 3. F. F. Calame. J. V. P. Appcls. •I. C. Meijlmum. J. van E-^cermond. J. D. Scheffer. H. W. Urn. W. C. Vogela. E. II. van Mild. p. 3. P. J. Cornelissen. E. W. van Kraaneu. J. M. Roolnnt. P. 3. II. B. van der Kellen. P. 3 J. J. van Stapele. J. Hoekman. p. 3. P. Bei trams. h. van Riel. J. Rodenburg. A. Bogaarta. W. F. L. van Harieveld. C. L. Hanewinckel. J. L. V. Eras.
Van de vierde
klasse. J. F. Stravpns. J. C. van Rietschoten. A. J. Euler. J. II. F. Marechal. B. G. Hendrika. J. C. Hanewinckel. II. Fooij. G. J . van Kraanen. C. F. Swennen. G. II. J. van Haarlem. F. Oosterbaan. W. P. Bastiuanse. C. A. van Gennip. M. van Setten. D. D. Postma. J. Eciivetd. J. Martens. K. B. Sanderson. W. L Ziegenhoock, A. van Mild. W. lv. A. Hart. J. J. Dgkshoorn.
Scheepsmeter s. A. C. Pesant, Commiea der 2de klasse, te 's Itosck. C. Potters, Idem der lste klasse, te Grate. P. van Santen, voor Zevenbergen eu Bergen-op-Zoom.
Deurwaarders der directe belastingen. J. van Ree, voor liet kant. s Bosch, H. Dam, voor de kant. Vught, Rosmalen, Engelen, Berlicum, SI. Michiels Gestel en Vlijmen, A. Damen •» J Korthout J ° ° kant. Tilburg, Baarle-Nassau, Gilze en Loon-op'Zaml. y
V
r
20 T). van Perls, Commies lste kl., voor de kant. Hsusden en Eeten. A. *t Hooft, voor de kant. Wijk, Giessen, Werkendam, Almkerk en Dussen. C. J . Moens, voor de kant. Oss, Ravestein, Megen en Lith. S. S. Langeraap, voor de kant. Uden, Reek en Veghel. T. J. van der Wiel, Commies lste kl., voor het kant. Boxmeer. J. J . Malynosky, Idem 3de kl., voor het kant. Maashees. J. Ycrstraeten , Idem lste kl., voor het kaut. Cuyk. F. F. Kilian, Idem lste kl., voor het kant. Grave. J. Voets, voor de kant. Eindhoven, Woensel, ffeeze, Budel, Eersel, Luijksgestel en Veldhoven. F. de Groot, voor de kant. Helmond, Asten, Gemert, Erp, Nuenen en Aarle-Rixtel. A. F. Brugmans, Commies Sde kl., voor het kant. 5/. Oedenrode. R. A. W. Kieffer, Idem Sde kl., voor het kant. Boxtel. A. N. van der Schalk, Idem, voor het kant. Oisterwijk. J . Meurs, voor de kant. Oirschot, Hilvarenbeek, Hoogeloon en Reusel. A. de Bie, voor de kant. Breda, Zundert, I'rinsenhage eu Ginneken. W. F. Middelkoop, Commies lste kl., voor de kant. Oosterhout en Dongen. J. P. E . K. Hanewinckel, Idem 3de kl., voor het kant. Terheyden. h. van deu Burg, Idem 3de kl., voor het kant. Geertruidenberg. B. A. van Rietschoteu, voor de kant. Waalwijk, Waspik eu Capelle. A. de Groot, voor de kant. Bergen-op-Zoom, Halsteren, Steenbergen, Wouw , Putte en Ossendreeht. P. A. H. Vaessen , Commies Sde kl., voor het kant. Roozendaal. B. W. Ulehake, Idem 4de kl., voor het kant. Rucphen. C. J . van Aalst, Idem 3de kl., voor het kant. Etten. V. A. de Groen, voor de kaut. Willemstad, Dinteloord en Klundert. G. F. Jacquet, Commies lste kl., voor het kant. Zevenbergen. J . M. Bosschart, Idem 4de kl., voor het kant. Zwaluwe. voor het kant. Oudenbosch. J . A. van Reekeu, Idem 3de kl., voor het kant. Raamsdonk.
E N T E E P O T S .
Entreposeurs. De Ontvangers der r•egten en accijnsen te , Boxmeer, Part., wijn. 's Bosch, Publiek. Breda, Part., wijn en gedest. Eindhoven, „ « n Bergen-op-Zoom, Part., wijn en Helmond, Oosterhout, # ,/ steenk. Roozendaal, Part., wijn en steenk. Geertruidenberg, Part., wijn. Waalwijk, Part., steenk. Tilburg, Part., wijn. Willemstad, , » Grave, „ n
u
t
2] W A A E B O R G
E N
BELASTING
op Gouden en Zilveren werken in 'S
A. A. L. C.
Noord-Brabant.
H E R T O G E N B O S C H .
J . Cats, Controleur. 16 Mrt. 1835. Voerman, Ontvanger. 12 Nov. 1855. E . A. Haenen, Essaijeur. 7 Aug. 1845. A. F . Struick, Commies-Stempelaar. 17 Feb. 1860. BREDA.
S. L . M . Popta, Controleur. 3 Junij 1857. J. G . Neiszen, Ontvanger. 17 Apr. 1860. W. H . Haenen, Essaijtnr. 19 Mei 1835.
Directe belastingen en Kadaster. J. Voorbach, Controleur, te 's Hertogenbosch. 5 Dec. 1843. P. H . Ludewig, Adjunct-Controleur, Idem. 23 Oct. 1861.
Direeteur. G. L . Voerman. 11 Mei 1862. J. Hosier, Commies ter Directie.
30 Julij 1859.
Rijks—Advocaat. Mr. J. U. tie Kempenaer. 13 Jan. 1849.
Betaalmeesters. G. L . C. H . Graaf van Eanzow (@), te Arnhem. 16 Mei 1847. G. Fontein , te Tiel. 16 Mei 1847. Jhr. E . Schuurbeque Boeije, te Zutphen. 2 Dec. 1855.
Controleurs. F. C. Dufour, Controle Arnhem (Stad). 3 Sept. 1848. JXr.A.C.von Weiler, Controle Arnhem (Buitengem.). 10 Mrt.1848. W. H . van Diest, te Apeldoorn. 2 Oct. 1838. M . M . J. van den Berg, te Harderwijk. 5 Apr. 1857. H . Houwing, te Lobith. 1 Mrt. 1851. J . W. E . de Groot, te Zutphen. 1 Mrt. 1851. J. W. B. Tilanus Baerts, te Doetinchem. 25 Aug. 1839. L. C. A. J . Niehot, te Groenlo. 16 Oct. 1862. H . M . H . van Wessem, te Nijmegen. 3 Aug. 1848. C. A. M . Baron du Tour, te Tiel. 25 Dec. 1847. H . Baron Lewe van Middelstum, te Ubbergen (resid. Beek). 4 Apr. 1842. Jhr. G. A. T. Calkoen, te Zalt-Bommel. 31 Dec. 1849. C. M . Visser, te Mat. 21 Oct. 1860. (vacant), te Druten.
Ontvangers. Controle
AENHEM
(Stad).
H . Scheltema (1), van de dir. bel., te Arnhem (3e kl). 11 Junij 1858. C. C. van Vloten (2), van de in- en uitg. regten en accijnsen, te Arnhem (lekl.). 11 Mei 1862. Stationement te Arnhem. (1) (2)
Vroeger Controleur te Bergum. Vroeger Verificateur te Arnhem.
23
Controle
ARNHEM
(Buitengemeenten).
P. A . von Schmid, voor Brummen en Hall (6e kl.). 4 Apr. 1861. L . A . E . Schuller, voor Renkum, Doorwerth en Oosterbeek (7e kl.). 18 Sept. 1856. J . W. Mellink, voor Velp, Rheden en Rozendaal (6e kl) 26 Mrt. 1862. H . Bruins Jr., voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Dieren (6e kl). 5 Sept. 1854. M . A . P. H . Philipse, voor Ede, Lunteren, Otterloo en Bennekom (6e kl.). 31 JaD. 1862. B. C. G. van Eelde, voor Scherpenzeel (9ekl). 8 Mrt.1858. A . van de Werken, voor Veenendaal (Geldersch-) (9e kl) 6 Sept. 1855. H . Gerlings Jz., voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Wao ening en (5e kl). 20 Peb. 1858. Stationementen te Brummen , Wageningen , Lunteren , Velp en Dieren. Controle
APELDOORN.
H . C. Verbeek, voor Apeldoorn en Beeklergen (6e kl) 20 Aug. 1856. H . Dijckmeester, voor Barneveld, Voorthuizen en Garderen (6e kl.). 23 Apr. 1859. J. G. Coenen, voor Epe, Vaassen, Heerde en Veessen (6e kl.). 2 Dec. 1855. Mr. A. P. Baron Sloet van Zwanenburg, voor Twello, Nijbroek en Wilp (6e kl). 26 Nov. 1859. G. C. G . van Ketel, voor Voorst (8e kl). 26 Nov. 1859. Stationementen te Apeldoorn, Barneveld, Epe, Heerde en Twello. Controle H A R D E R W I J K . H . H . Groskamp (gg 4. kl.), voorde dir. bel, regten en accijnsen, te Har der wijk (5e kl). 12 Dec. 1860. J. G. A. Sonnevelt, voor Eiburg en Doornspijk (6e kl). 31 Dec. 1853. H . Veldhuizen, voor Ermelo, Putten en Nunspeet (6e kl). 25 Nov. 1856. Jhr. H . G. Bouwens van Horssen, voor Hattem en Oldebroek (6e kl.) 23 Mei 1856.
M Jhr. J . C. Mollerus, voor Nijkerk en Hoevelaken (5e kl.). 20 Feb. 1854. Stationementen te Harderwijk, Eiburg, Ermelo, Hattemen Nijkerk. Controle L O B I T H . S. J . Hoffman, voor de in- en uitg. regten, accijnsen en scheepvaartregten, te Lobith (grensk., 4e kl). 7 Julij 1860. J. F . Soer, voor Pannerden, Herwen en Aerdt en Lobith (le kl). 25 Julij 1858. A. G. W. Eamaer, voor de regten en accijnsen, te Babberik (grenskantoor, 7e kl.). 24 Apr. 1857. A. F . E . E . van Hasselt, voor Duiven, Westervoort en Groessen en Loo (le kl.). 22 Mrt. 1860. W. G. Passtoors, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Zevenaar en Oud-Zevenaar (5e kl.) 20 Aug. 1856. Stationementen te Lobith, Millingen (station te water), Pannerden, Babberik , Zevenaar , Westervoort en Zevenaar (Ehijnspoorweg). Controle Z U T P H E N . B. Niemantsverdriet ( ® ) (1), voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Zutphen (3e kl). 2 Julij 1849. P. F . deBruynTengbergen, voor Hengelo (lekl.). 6 0ct.l855. W. de Visser, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Lochem, Laren en Verwolde (6e kl). 5 Dec. 1836. B. H . Chevallerau, voor Steenderen (lekl.) 14Dec. 1856. Jhr. T. E . van Nispen, voor Vorden (8e kl.) 5 Apr. 1859. A. Wilbrenninck, voor Warnsveld, Gorssel, Almen en Dorth (6e kl.). 4 Apr. 1861. Stationementen te Zutphen, Lochem, Vorden en Warnsveld. Controle D O E T I N C H E M . Jhr. P. A. van Haeften (2), voor de dir. bel, regten en accijnsen , van Stad en Ambt Doetinchem, Zeddam en Zelhem (5e kl). 14 Oct. 1853. J. A. Stuten (3), voor de dir. bel, regten en accijnsen, van Doesborgh, Hummelo en Keppel (4e kl.). 6 Mrt. 1856. (1) Vroeger Arrondissement-Directenr te Zutphen. (2) Vroeger Controleur van het Kadaster. (3) Voorheen Controleur te Doesborgh.
26 Jhr. A. L . van Spengler, voor Angerlo, Bahr en Lathum (8e kl.). 20 Jan. 1860. P. J . Grobbee, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Dinxperlo (grenskantoor, 7e kl.) 30 Aug. 1853. M. H . van Hengelaar, voor de dir. bel., regten en accijnsen, en Netterden (grensk., 7ekl.). 10 Julij 1856! te Gendringen C. A. Ritmeester, voor de dir. bel., regten en accijnsen te' Terborgh, Wisch en Etten (6e kl.). 17 Sept. 1850. A. H . R. Metelerkamp, voor Varsseveld (7ekl.). 3 Apr. 1856. D. H . W. Laeijendecker, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Wehl en Didam (8e kl.). 28 Aug. 1858. Jhr. S. R.^ van Spengler, voor de dir. bel., Vegten en accijnsen, te '* Heerenberg (grenskantoor 7e kl). 3 Jan. 1855. Stationementen te Doetinchem, Doesborgh, Wehl, Didam, Zeddam, Terborg, UlJt, Dinxperlo, Gendringen, Netterden, » Heerenberg, Beek en Varsseveld. Controle
GROENLO.
J. P. Richelme, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Groenlo, Beltrum en Lichtenvoorde (6e kl.). 10 Julij 1856. C. A . Penning (1), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Aalten en Bredevoort (6e kl.). 30 Sept. 1851. J. Breukink, voor Borculo, Neede en Geesteren (7e kl) 5 Dec. 1836. '' H . G . Hendriks, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Eibergen (6e kl.). 24 Apr. 1857. G . J . Baron van Reede van Oudtshoorn, voor de regten en accijnsen, te Holterhoek (grenskant., 8ekl.). 22 Mei 1859. W. Baerts, voor de regten en accijnsen, te Heurne ("renskantoor, 8e kl.). 13 Nov. 1859. J. H . C. Copius Peereboom , voor de regten en accijnsen te Kotten (grenskantoor, 8e kl.). 23 Oct. 1852. S. Hallungius, voor de regten en accijnsen te Oldenkotte (grenskantoor, 8e kl.). 2 Aug. 1860. H. J . Rambonnet, voor Ruurlo (9e kl.). 10 Julij 1860. J. W. C. Becking, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Winterswijk (Ge kl.). 10 Jan. 1854. ;
(1) Vroeger Controleur te
Druten.
2
26 Stationementen te Groenlo, Aalten, Bredevoort, Heurne, Borculo, Neede, Eibergen, Holterhoek, Rekken en Oldenkotte, Lichtenvoorde, Winterswijk, Kotten, Meddeho, Ratum en Woold. Controle
NIJMEGEN.
A. Mellink (1), voor de dir. bel., te Nijmegen (4e kl.). 2 Aug. 1850. A. Collard (2), voor de regten en accijnsen, te Nijmegen, (3e kl). 9 Mrt. 1862. H . T. Voet, voor Hatert en Neerbosch (kant. Hees, 7e kl.). 26 Mrt. 1862. Stationement te Nijmegen. Controle
DRUTEN.
C. J . T. Hermsen, voor Brut en, Ajjtrden, Puiflijk en Horssen (6e kl). 11 Oct. 1860. J. Moerkercken van der Meulen, voor Appeltern, Maasbommel, Alphen en Batenburg (7e kl). 28 Apr. 1856. J. W. Holtius, voor Beuningen, Weurt, Ewijk en Winssen (7ekl). 17 Apr. 1856. G. L . Wijnen, voor Wamel, Breumel en Leeuwen (6e kl). 2 Mrt. 1862. J . L . van Tets, voor Wijchen, Niftrik, Balgoy, Bergharen en Hernen (7e kl). 5 Sept. 1861. Stationementen te Druten, Beuningen, Wamel, Maasbommel en Wijchen. Controle U B B E R G E N . J. P. Kessler, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Beek (grenskant.) en de gemeenten Ubbergen, Ooy en Leuth (6e kl). 16 Oct. 1859. Jhr. J . A. H . de Lanoy, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Groesbeek (geriefkantoor, 8e kl). 16 Oct. 1860. Jhr. W. H . Teding van Berkhout, voor Heumen, Over- en Neder-Asselt (7e kl). 23 Jan. 1851. A. J . M . Dibbits, voor de dir bel., regten en accijnsen, te Millingen (grenskantoor, 8e kl). 6 Dec. 1861. Stationementen te Beek, Ubbergen, -Erleeom, Kekerdom, Millingen, Groesbeek, Heumen, Over-Asselt en St. Anna. (1) Vroeger Controleur te (2) Vroeger Controleur te
Nijmegen. Rotterdam.
27
Controle
TIEL.
A. W. Berends, voor de dir. bel., in- en uitg. regten en accijnsen en scheepsvaartregten, te Tiel (3e kl.). 11 Mei 1862. J . C. L . van de Graaff, voor Beest (7e kl.) 2 Julij 1859. G. J . Naber, voor Beusichem (9e kl.). 23 Julij 1856. J. A. van Vliet, voor Buren (8e kl.). 21 Feb. 1855. W. B. van den Bosch, voor Culemborg (6ekl.). 31 Mrt. 1860. J. P. S. Jonquiere, voor Beil en Gellicum(8e kl.). 14 Jan. 1862. H . de Wal, voor Geldermalsen en Buurmalsen (7e kl) 5 Sept. 1861. B. T. van Ommeren, voor In gen (9e kl.). 9 Apr. 1823. P. E . H . Leendertz, voor Lienden en Cmmeren (7e kl) 14 Jan. 1862. J . Abeleven, voor Maurik, Eck en Wiel (7ekl.) 9 Feb. 1860. Jhr. T. S. H . H . Bowier, voor Ophemert en Farik (8e kl) 13 Apr. 1861. ' ' J. J . Clarion, voor Wadenoijen, Brumpt, de Avezathen en Zoelen (7e kl.). 21 Feb. 1855. Stationementen te Tiel, Beest, Ingen, Buren en Culenborg;
Controle
ZALT-BOMMEL.
J . B. van den Heuvel Eijnders (1), voor Zalt-Bommel, Kerkwijk en Gameren (5e kl.). 7 Julij 1859. H . B. H . Malingre, voor Ammerzoden, Bedel en Nederhemert (6e kl.). 13 Julij 1862. W. E . Baron van T i l l , voor Brakel, Zuilichem, Touderoijen en Aalst (8e kl.). 26 Aug. 1860. L. P. J . Baerveldt, voor Briel (7e kl.). 19 Sept. 1859. M. Beute, voor Herwijnen en Vuren en Balem (Te k] 1 8 Junij 1862. A. de Gaay, voor Hurwenen, Heerewaarden en Bossum C8e kl 1 27 Sept. 1858. ''' Jlir. C. W. von Weiler tot Poehvijk , voor Waardenburg, Est en Opijnen en Haoften (7e kl.). 6 Mrt. 1857. Stationementen te Zalt-Bommel, lhdel, Zuilichem, Waardenburg en Hericijnen. (1) Voorhccn Controleur te EUt.
28 Controle
ELST.
0. Baron van Dedem, voor Elst en Elden (7e kl.). 17 Jan. 1842. M. J. de Man, voor Bemmel, Bessen en Lent (7e kl.). 30 Apr. 1846. J. D. Dijckmeester, voor Dodewaard, Hien, Kesteren, Opheusden, Lede en Oudeicaard (7e kl). 5 Oct. 1855. J. J . van Raab van Canstein, voor Gent, Angeren en Doornenlurg (7e kl.). 24 Nov. 1861. Ch. de Wijs, voor Heteren, Driel en Randwijk (7e kl). 8 Feb. 1858. F. G. van Delden, voor Huissen (7e kl.). 24 Mrt. 1856. H . Borcbelt, voor Valburg, Slijk-Ewijlc, Herveld, Zetten en Hemmen (7e kl.) 15 Mrt. 1853. Jhr. C. W. Stern, voor IJzendoorn, Echleld en Ochteti (8e kl). 3 Julij 1861. Stationementen te Heteren, Bemmel, Lent, Gent, Huissen, yalburg en Dodewaard.
Klerk bij de Rhijnvaart. K. W. P. Doorman, te Lobith.
Plaatselijke Ontvangers, belast met de ontvangst van
Rijks-accynsen.
P. van Zadelhoff, voor het geslagt, te Arnhem. J. V. Riveaux, voor het geslagt, te Nijmegen.
Surnumerairen in de Directie. M. D. vanOpstall.15Apr.1857. A. Voerman, Cz. 1 Peb. 1858. .1. C. P. Baron van Aldenverelt Houtuyn. 6 Mrt. 1858. Jhr. J. L . A. van Haeften. 19 Aug. 1859.
H . E . Antink. 7 Sept. 1860. W . E . Roosenburg.7 Sept. 1860. B. C. Charbon. 1 Oct. 1861. G.J.A. Umbgrove. 1 Oct.1861.
2<*
Visiteurs. J. H . L . Offerhaus, J. C. van der Lee, P. A. Neideck, r. 3 , W. Gisolf, W. M . J . Janssens, \ J . Meijer, | J. Labbertc, L. Keizer, H . L . von Eichstorff, W. Mogge, F. C. P. Soetens, i . G. C. de Waard, f 1). C. Piek, te Beek. t e
i ( [ te Arnhem. | , „ t e
| I , t e
T L o h l t h
'
^egen.
m
Commiesen. <X a a p a n c 1 e n ii 11 e I t.)
Fizzz de eerste klasse. W. van Krinipe. P. Bungiemoud. P. J . vau llaaps. M. A. Beek. H . N. Schregardua. i . van Rulen. It. van Eek. r. 3. B. Gartsen. H . van Valkenburg. B. Breers. J. A. Seholten. J . Nusink. •I. van Genderen. C, F. de Haau.
D. Vervpr. W. van dtr Ilevden. J. H. Breater. r. S. A. Klaassen. H. Klein Wesselink. P. G. Carpeutier. L. A. van deu Brugh. IJ. Proper. A. Goobers. M. Boonzaicr. W. Jauseu. F. J. Braakmun. A. Usvuld. r. 3.
B. Wameliiik. H . Lijn K. S. van Beyuura. J. E. Holf. W. Verwey. J. J. F. Lewiszoong. K. Welling. P. J. H . Stciubach. J. van Meekeica. J. J . VulkeuHitr. J* J . H . Vrijlieid. G. H . A. de Houv6. K. A. J. Hohvardu. J. G. vau Dragt* B. Updicn.
S. Verburgli. J. J T. Poederbach. J. Kcbting. Pzn. B. J. A. lIuLunicIiuck. T. Bremer. II. A. Koppeu. J . P. Sdieltel. G. F. vau der Spck. J. Strikkera. B. Bit-tleiiliorat. r. 3. J. P. Yerlos*. P. Loilewjjk. C. Eskes. P. 3. R 11. Bakker. P. Meyer, r. 3.
G. J . Post. (* 4. kl.). A. J. Ligtenberg. T. J. J. E. Janaseu. p J. Klee. G. Tlirjssen. IJ. Averink. J. A. Popping. A. Huydiiik. G. J . Jentink. A. van Baak. W. F. 0. van Ingcn. F. A. Frericha. W. hichadu. p. 3.
Van de tweede klasse. II. van Zalingen. p. 3. 11. II. Schomoker. M. J. Keyman. W. F.verts. G. C. de liackere. C. van Heuteu. B. IMverdiuk. A. Wicbnuiu. S. G J. Monheniius. P W. Klein, P. 3. V. D. Buisman, J. R. R. Keyser. J. G. Erensperger. p. 3 C. Ernate. L TeeuwiBsen.
30
Van de derde klasse, D. Helmink. H J J. Knaap. P. Henderson. G. van Uum. J. D. Il^og. p. 3. M. G. Demniink. II. van Bentem. A. Bitters. W. A. Verbuys. p. 3. W. F. Buytenhuis. G. Jansen. J. vau EUekotu. E. de Vries. D. van Wely. A. Wielders. I, . W. Hulsman. p. 3. W. Offerhaus. H . N. Dekker. E. Jaiusen. p. 3. D. A. Schroder. P. C. St een meijer. W. de Broekert. G. van den Auker. H. J. Viel. J. GalieV W. Bronwaaser. E. H . Koning. E. Wamelink. K. Dercksen. J. dc Bruin. C. Ophof. G. K. Jansen. C Walder. W. J. Fasot. II. A. Wolters. C. den Boer. A. Wassink. G. H Kligse. J. de Willem van den lleu\el P. M . C. Scheers. r. 3. B. Andriessen. D. Uyttenhogaard. P. J. Gruson. J. D. Wichman. J. W. Croes. J. Bnijen. W. G. Noij. F. van Wely. P. 3. W. J. F . P. Lanzing. r. 3 K Immens. A. F. J. Wardenberg. At- Savelkoels. C. Schut F . R. Keener. J. A. Kraat. F. W. vau der Mee. 11. Duisenherg. A. J Dijkman. F W. Sijbel. C. Westerveld. J. N. Sehadd. II. Tanpelder. J. A. van Poppel. p. 3. D. van Krimpen. C. Knijff. C. P. Valkenhoff. G. de Graaff. p. 3. J . Bouwens. W. C. Werlingshoff. J. Alblus. H. J . Offerhaus. p. 3. G. C. Setteur. J. II. vau Zee. r. 2. A. Tel lier. P. Dorsers. J . J. Wickel. J. H . Vaassen. G Ilulsenbos. A. Fievez. N. R. J. van der Sloot. D. Teeuwen. B. R. Vos. G. J. Oude Wevelcate. W. J. Bottema. J. Ignatius. II. J. C. Aveling. J. F. Scheers. C. Becude. J . R. Sehreuder. J . J. Raucamp. Goedheer. A. P. Benardel de Lavalcttc M. Reinders. J. van Krimpen. T. Engelkes. p. 3. W. Buisman. r. 3. IC. A T. Hoveyn. C. J J. Morin. p. 3. L. M . Driehuis Rabe. II- Atzema. J. C. Muller. B. Coulter. J. G. Hogeweg. B A. de Glindt. A.C. van deu Abcelen. 0. A. Bevort.
.T. G. VIogman. M. van der Poel. G. J. Koetzier. J. Fooy. G. de Haan. M. Setteur. B. Abbenhuijs. A. Povee. p. 3. W. Herman, r. 3. H. de Rooy. F. Nijenhuis. W. A. R. de Jong. A. C. van der Poel. P. 3. P. J. L de Lang. r. 3. B. L. Bekker. C. van Santen. J. Jongste. R. P. Werlingshoff. A. van der Kruk, J. P. E . Smita. H. C. van deu Abeelen. W. II. de Rooy. J. ran den Heuvel. J. N. Boucliette. J. C. 0, van Krimpen. J. de Haas. H. Zelders. J. Ubels. T. Meijer. J. B. de Weille. H. M. du Saar. J. D. Hartman. J . H. G. Stapel. J . J. Gunther Mohr. J. van Dorp. E. Grambeek. D. F. J. Bruiat. J. J. B. Anteunia. G. Simons. L, A. F. S. Monhemius. W. J. Hulsenhnom. VT. G. F. Briedfi. G. L. Sevenhuysen. H. T. Terbeek. W. H. F. Beudeler. J. van Leth. K EU Roosen. P. W. Le Comto. P. A. Snijders. J. F. Reykersz. S. A. van Arkel. J. T. Hagen. r. 3.
Van de vierdc klasse. TI. "Nijpels. H . de Ruijter. J . P. Struyveuberg. r. 3. T. de Jong. U . Straukinga.
M. H. Snndermau. J. F. Knufman. H. J. J. Esmeyer. 11. J. M, van Setten. P. P. Kruisscn.
J. Mintjes. M. Kording. B. Wijtman. J. T F. C. Wilhelmi. VV. W. Drent.
81 C. J . H . Muller. A. vau Vliet. G. H. Verliaerc. A. Ralilmau. J. Jnnker. W. F. Kielder. G. F. de Weille. W. F. Muller. r. 3. J. H . Krijleu. J. Verruij. S van der Wijk. W. C. Sanders. E 11. Rubens. 11. J . Swart.
C. C. Mugge. J.
MulcllUb.
S. H. H. Langs. BL S. Strijkers. W. C. van Heuven. R. S. Wendel. J. Emeus. J. P. de Jong. H. L. Eckenliausen. W. van der Meulen. A. vnn Beerenstrjn. H. J J. Blom. G. C. Opperlmizen. F. Scboeuman.
T. M. Boekholt. fi, Remery. G. J. Gceuen. J . J. Mattbijssen. A. Kropveld. H. P. W. Dieterich. F. A. A. Beekbuis. T. II. J Wilbelim. P. van Zijl. \V. Meiier. A. van Ree. K L. Honken Ogelwigt. W. C. F. vou Baudcmer.
Sloeproeijers.
R. Monshouwer V. Vermaas, S. Wageniaker, voor de surveillance, op deu Ryu, vo.^r Millingen. J . Hoffman, J. F . Dekker, S, M. Paauw, J Pluim, } T. Hammer, ( J . Prins, ( voor de klahugs-dienst te Lobith cn de surveillance op deu Ry'n. M. Prins, J C. Fabriek. Ubbergen, A. Strijkers, B. Goudswaard, . 11. Stapel, j
t c
Scheepsmeters. J. H. V. R.
H . van Zee, Commies der 3de kl., te Arnhem. J . Offerhaus , Commies der 3de kl., te Zutphen. van Wely", Commies der Sde kl., te Nijmegen. van Eck (tijdelijk), Commies der lste kl., te Tiel, voor Tiel en
Zalt-Bommel.
Deurwaarders der directe belastingen. A. H . van den Heuvel, te Arnhem, voor liet kant. aldaar. L. A. van Oy'en, te Arnhem, voor de kant. Itenkum, Veenendaal, Wageningen, Ede, Sckerpenteel, Velp, Dieren en Brummen. C. Verschoof, te Apeldoorn, voor te kant. Apeldoorn, Barneveld, Twello en Voorst G. B. Louwerse, te Harderwijk', voor de kant. Harderwijk, Ermelo eu Nijkerk. J. H . Wan sink, te Epe, voor de kant. Epe en Nijbroek. (1) Voor de kant. Eiburg, Hattem, Lochem, Vorden, Hengelo en Steenderen. J. L. Meijer, te Zevenaar, voor de kaut. Zevenaar, Duiven cn Pannerden. J. Brester Ez., tc Zutphen, voor de kant. Zutphen en Warnsveld. O. D. Wanrooy , tc Doetinchem, voor de kant. Doesborgh, Angerlo, Wehl en Doetinchem. (1) Voor dc kant. Terborg, Varsseveld, Dinxperlo, Gendringen en 'j Heerenberg. (1) Wordt door de commiesen te Eiburg, Hattem, Lochem, Varsseveld, Dinxperlo, Gendrhgen en 's Beereaherg wuargenomeu.
Vorden,
Terborg,
32 G. Palseuborg, te Borculo , voor de kant. IlorcuU, Eibergen en Ruurlo. S. Meyer, te Groenlo, voor de kaut. Winlerstcijk, Aalten en Groenlo. J. J. E . N . Bresler, te Nijmegen, voor de kant. Nijmegen en IZVM. W. van llaulen, te Ubbergen, voor de kaut. Heumen, Groesbeek, Millingen en Beei. W. Mulder, te Druten. voor de kant. Druten, Wamel, Appeltern, Wijchen en Beuningen. D. A. Aeumeg, te voor de kaut. r i « ( , Ophemert, Wadenoijen, Geldermalsen . Deil en W. G. Schumnielketel, te Culenborg, voor de kant. Culenborg, Beusichem, Lienden, Iitgen, Maurik en Buren. I H . Luytvelt, te Zalt-Bommel, voor de kant. Zalt-Bommel, Huneenen, Briel, Ammerzoden en Brakel. W. van Ooaterum, te Waardenburg, voor de kant. Waardenburg en Ileraijnen. J. W. E . Krooueman, te Elst, voor de kant. 67M(, Bemmel, Huissen, Elst en Valburg. B. van Setteu, te Opheusden, voor de kant. Heteren, Boodewaard en IJzeudoorn.
E N T R E P O T S .
Entreposeurs. De Ontvangers der regten en accijnsen te Arnhem, Publiek. Nijmegen, „ Zutphen, Part, wijn, gedest. en steenk. Wageningen, Part, wijn en gedest. WAARBORG
Harderwijk, Part, wijn en gedest, Tiel, Part. wijn. Apeldoorn, Part, steenk. Doesburg, „ „
E N
op Gouden en Zilveren
BELASTING
werken in
Gelderland.
ARNHEM.
J. C. C. M.
P. Dietz, Controleur. 1 Mrt. 1835. C. van Vloten, Ontvanger. 11 Mei 1862. C. C. Warmolts, Essayeur. 8 Dec. 1852. J . Mispelblom Beijer, Commies-Stempelaar. 3 Junij 1857.
Controleurs der directe belastingen en van het kadaster. A. J . van Oostveen, te Arnhem. 3 Mrt. 1854. W. A. de Jongh, Adjunct te Arnhem. 16 Julij 1859.
Direeteur. W. C. P. Toe Water, residerende te Rotterdam. 24 Mrt. 1860. H . J . Lammermk, lste Commies ter Directie. 21 Mrt. 1861. J . R. Nieuwenhuysen, ide Idem. 21 Mrt. 1861.
Rijks—Advccaten. Mr. G . Delprat (<^), te '« Hage. 14 Sept. 1835. Mr. A . Bakker (||), te Rotterdam. 16 Junij 1838. Mr. H . C. Verniers van der Loeff, adjunct-idem te Rotterdam.
Betaalmeesters. Jhr. W. A. Gevers te 's Gravenhage. 16 Mei 1847. A. C. Hanegraaff, te Rotterdam. 16 Mei 1847. Jhr. W. Gevaerts van Nuland te Dordrecht. 16 Mei 1847.
Controleurs. TE
R O T T E R D A M .
Voor de directe belastingen. W. P. van Visvliet, voor de lste afd. 5 Nov. 1845. W. F . Vertholen, voor de 2de afd. 20 Apr. 1850. Voor de actieve H . C. Hanewinckel. 20 Apr. 1850. J . van Assum. 11 Aug. 1850.
dienst.
Voor de comptabiliteit. J . D. Bichon van IJsselmonde, belast met de verificatie van het kantoor der accijnsen te Rotterdam en van het kantoor Kralingen. 5 Nov. 1852. W. F . L . Baron van Reede van Oudtshoorn, belast met de verificatie van het kantoor der in- en uitg. regten, te Rotterdam. 16 Nov. 1859. J. J. J. S. J.
In de Provincie. Burgerhoudt, te Delfshaven. 9 Apr. 1856. R. Boeije, 13 Feb. 1848, / voor de dir. bel., in- en uitg. regGoossens, 29 Mrt. 1855, ( ten en accijnsen, te Schiedam. A. Meulemans, te Delft. 22 Junij 1859. Indewey, te Vlaardingen (controle Maassluis). 1 Dec. 1855.
84 B. van Eck, te Hellevoetsluis (controle Brielle). 21 Sept. 1851. P. van Maldegem, te Middelharnis. 16 Peb. 1829. G. Blok, voor de lste afd., te Dordrecht. 9 Peb. 1846. P. Hoijer, voor de 2de afd., te Dordrecht. 6 Apr. 1854. G. Oorthuys, te Oud-Beijerland. 18 Jan. 1860. J. Dufour, te Gorinchem. 1 Dec. 1855. J. P. Pottgieter, voor de lste afdeeling (directe belastingen), te 'silage. 1 Feb. 1848. W. J . L . Grobbee, voor de 2de afdeeling (in- en uitg. regten en accijnsen), te 's Hage. 16 Mrt. 1846. A. J . L . Beudt, voor de lste afdeeling (directe belastingen), te Leiden. 23 Oct. 1846. J. J . Olivier, voor de 2de afdeeling (in- en uitg. regten en accijnsen), te Leiden. 31 Oct. 1839. , te Alphen. W. F. Lamoraal Wichers, te Gouda. 5 Nov. 1845. D. J . de Kruijff, te Schoonhoven. 21 Apr. 1827.
Ontvangers. Controle
BOTTERDAM,
Dir. bel. (lste
afd.).
A. A. de Salengre, voor de dir. bel., te Botterdam afd., le kl). 20 Oct. 1859. Controle R O T T E R D A M , Dir. bel. (ide afd.). J. P. van Harre veldt (1), voor de dir. bel., te Rotter %de afd., le kl). 20 Dec. 1858. Controle
ROTTERDAM,
In- en uitgaande
(lste
dam
regten.
G. Mullemeister (2), voor de in- en uitgaande regten en accijnsen, te Rotterdam ( l e k l ) . 14 Julij 1859. Controle R O T T E R D A M , Accijnsen. S. H . Muntz, voor de accijnsen, te Rotterdam (le kl). 12 Aug. 1858. J. A. van Driel, voor Kralingen en Capelle aan den Ussel (5e kl.). 17 Feb. 1858. Stationement te Kralingen. (1) Vroeger Controleur te (2) Vroeger Controleur te
Uollertlam. Vtrecht.
35 Beide Controles der actieve dienst te Stationement te
BOTTERDAM.
Rotterdam. Controle
DELFSHAVEN.
Jhr. W. van Citters (1), voor de dir. bel., regten en accijnsen, (4e kl.). 17 Nov. 1857. te Delfshaven J . M . van der Minne, voor Hillegersberg, Bergschenhoe/c en Berkel (6e kl). 14 Maart 1853. G. Koelink, voor Overschie, Schiebroek en Kelel (5e kl.) 6 Apr. 1859. Stationementen te Delfshaven,
Overschie en
Hillegersberg.
Beide Controles te S C H I E D A M . J . W. D. Versfelt, voor de dir. bel, te Schiedam en Mat/ienesse (3e kl). 17 Dec. 1857. J . van der Hucht (2), voor de in- en uitg. regten en accijnsen, te Schiedam, en voor de accijnsen van Mathenesse (lekl). 21 Sept. 1845. Stationement te Schiedam. Controle
DELFT.
A. W. F . van der Hegge Spies, voor de dir. bel, te D e l f t , Vrijenban en Hof van Delft (3e kl.). 29 Julij 1848. H . Borgerhoff van den Bergh (3), voor de accijnsen van D e l f t , Vrijenban en Hof van Delft ( l e k l ) . 3 Julij 1848. J. W. van der Noordaa, voor Pijnacker en Nootdorp (8e kl). 16 Nov. 1859. Stationement te Delft. Controle
MAASSLUIS.
Jhr. J . L. van Panhuys, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Vlaardingen en Vlaardinger-ambacht(it\i\.). 13 Oct.1849. C. H . Smit, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Maassluis en het eiland Rozenburg (4) (6e kl.). 21 Junij 1858. (1) (2) (3) (4)
Vroeger Controleur in de divisie liilderkerk. Voorhcen I'rovinciaal-Inspecteur in Zeeland. lievorens Arroudisscment-Diiecteur te Sat van Gent. Ook belast met de klaringcn dor zeeschepen.
P. M . Beelaerts , voor Maasland, Schipluiden en de Lier (residentie Schipluiden) (6e kl.). 24 Junij 1853. S. Bakker, voor 's Gravesande, Monster en Naaldwijk (4ekl.). 8 Peb. 1862. Stationementen te Vlaardingen, Maassluis en Naaldwijk. Controle
BRIELLE.
A. H . J . Tissot van Patot, voor de dir. bel., regten en accijnsen , te Brielle en de dir. bel. en accijnsen voor Oostvoorne (6e kl.). 22 Oct. 1857. A. van Cappellen Dz., voor de dir. bel., regten en accijnsen, en Oudenhoorn (6ekl.). 18 Mei 1847. te Hellevoetsluis D. Bijpstra, voor Nieuwenhoorn, Rockanje en Nieuw-Helvoet (7e kl). 18 Oct. 1856. , voor Spijkenisse, Geervliet en Hekelingen (6ekl.). A. H . Haentjes, voor Zwartewaal, Vierpolders, Zuidland, Abbenbroek en Heenvliet (kantoor en residentie Nieuwe sluis, 6e kl). 2 Dec. 1850. Stationementen te Brielle, Hellevoetsluis en Nieuwesluis. Controle
MIDDELHARNIS.
H . J . Goetzee, voor Middelharnis en Stad aan 't Haringvliet (ook gerief kantoor van in- en uitg. regten, 6e kl). 16 Apr. 1857. K. Valkenburg van de Kreke, voor Dirksland, Herkingen en Melissant (6e kl.) 16 Aug. 1856. J. J . Blankert, voor Goedereede, Ouddorp en Stellendam (ook gerief kantoor van in- en uitg. regten, residentie Ouddorp (6e kl.). 24 Aug. 1856. L.A.H.Crommelin, voor Ooltgensplaat (7ekl). 26Sept.l862. Z. T. de Jongli van Arkel, voor Oude-Tonge en den Bommel (le kl). 6 Peb. 1862. P. Bouwens, voor Sommelsdijk en Nieuwe-Tonge. (6e kl.). 17 Apr. 1856. Stationementen te Middelharnis, Goedereede en Oude-Tonge. Controle
DORDRECHT
(lste
afd.).
E . Jochim, voor de dir. bel. van Dordrecht dam (3e kl). 18 Sept. 1860. P. Lipjes, voor Alblasserdam, Papendrecht, en Nieuw-Lekkerland (5e kl.). 28 Sept. 1856.
en DubbelOud-Alblas
.37
P. C. M . Groshans, voor Bleskensgraaf en Hofwegen, Molenaarsgraaf, Brandwijk en Streefkerk (7e kl.) B Dec. 1855. Stationement te Alblasserdam. Controle
DORDRECHT
(2de kl.).
J. A. van Wijngaarden (1), voor de in- en uitg. regten en accijnsen van Dordrecht en Dubbeldam (2e kl.). 14 Dec 1855. J. J . van den Bosch, voor Zwijndrecht, Groote-Lindt en Hendrik Ido-Ambacht (3e kl). 24 Nov. 1861. Stationementen te Dordrecht en Zwijndrecht. Controle
OUD-BEIJERLAND.
J.
Hoeflake, voor Oud-Beijerland, Nieuw-Beijerland, Goudswaard (genaamde de Korendijk) en Piershil (5e kl) 11 Peb. 1862. A. van der Minne, voor Heinenoord, Mijnsheerenland en Westmaas (7e kl.) 16 Julij 1859. C. G . van Dam, voor Numansdorp (genaamd de Buitensluis), Zuid-Beijerland (gem. de Hidzert) en Klaaswaal (5ekl). 26 Sept. 1862. J. P. Korthals, voor 's Gravendeel, Maasdam en Puttershoek (6e kl). 4 Apr. 1844. C. van Goudriaan, voor Strijen (7e kl.) 28 Julij 1858. H . J . Ente, voor Ridderkerk en Heer-Jansdam (6e kl) 24 Dec. 1857. P. C. van der Min, voor IJsselmonde en Barendrecht (6e kl). 24 Dec. 1857. A. van Capellen Wz., voor Pernis, Hoogvliet, Rhoon en Poortugaal (6e kl). 18 Aug. 1839. W. P. Kouwenhoven, voor Charlois en Katendrecht (6e kl) 12 Peb. 1841. Stationementen te Oud-Beijerland, Numansdorp, 's Gravendeel, Ridderkerk en Pernis. Controle
GORINCHEM.
Jlir. J. J. Boreel de Mauregnault (2), (3e kl.). 17 Dec. 1857. (1)
Vroeger Controleur te
voor
Gorinchem
Amsterdam.
(2) Vroeger Linie Controleur te Oldenzaal. ontvangst der Kbijuvaartregten.
Is tevens belast met de
3S
P. van der Tak, voor Sliedrecht, Giessendam en Wijngaarden (Be kl.). 12 Julij 1858. J. 0. Boogaard, voor Hardinxveld, Schelluinen, Giessen-Nieuickerk, Peursum , Hoornaar en Noordeloos (6e kl.). 28 Dec. 1861. W. A. Kluit, voor Leerdam, Schoonrewoerd, Heukelum, Kedichem en Asperen (5e kl.). 24 Nov. 1857. C. N . de Bidder, voor Vianen, Lexmond, Hagestein, Helen Boeicop en Everdingen (5e kl.). 14 Julij 1860. A. M . van Kessel, voor Meerkerk, Hoog-Blokland, Arkel, Ameide, Nieuwland, Leerbroek en Tienhoven (6e kl.). 1 Apr. 1862. H . E. A. de Bergh, voor Nieuwpoort, Groot-Ammers, Otloland, Langerak en Goudriaan (7e kl.). 18 Nov. 1859. Stationementen te Gorinchem, Giessendam, Leerdam en Vianen. Controle 's G R A V E N H A G E (lste afd.). J. A. C. van der Spijk Huskus (1), voor de dir. bel, lste afd., te '* Gravenhage en Scheveningen (lekl.). 26 Dec. 1861. R. A. Troost (2), voor de dir. bel., 2e afd., te 's Gravenhage (2e kl.). 3 Feb. 1854. Controle 's G R A V E N H A G E (ide afd.). A. J . Verniers van der Loeff (3), voor de in- en uitg. regten en accijnsen, te 's Gravenhage en Scheveningen (3e kl). 8 Dec. 1852. W. Wessels (4) (gjg 4.kl.), voor Stompwijk, Veur en Voorschoten (4e kl). 3 Junij 1847. Mr. J. Heurnius van Galen, voor Rijswijk en Wateringen (5ekl.) 21 Mei 1856. A. Balen van Andel, voor Voorburg (6e kl). 7 Aug. 1845. D. van der Poort, voor Zegwaard en Zoetermeer (residentie Zoetermeer) (6e kl) 2 Peb. 1832. B. Baron Collot d'Escury, voor Loosduinen (7e kl). 2 Dec. 1839. G . Oorthuis, voor de dir. bel, regien en accijnsen, der (1) (2| (3) (4)
Vroeger Hoofd-Inspecteur der Dir. Bel. enz. Bevorens Controleur te Schiedam. Vroeger Arrondissement-Direeteur te Zwolle. Voorliecu Controleur te Vianen.
\
89 beide Katwijken, Wassenaar en Valkenburg (5e kl.). 8 Junij 1814. Stationementen te's Gravenhage, Scheveningen , Wassenaar, Voorburg en Katwijk. Controle
LEIDEN
(lste
afd.).
A. J . Tengbergen, voor de dir. bel, te Leiden (2e kl.). 4 Julij 1856. Jhr. M . A. P. C. Nahuys, voor Hazerswoude en Benthuizen (6e kl). 24 Jan. 1854. M . Schaalje , voor Soeterw on de (6e kl.). 2 Aug. 1846. J. P. X. Schiefbaan , voor Leiderdorp (6e kl.) 31 Oct. 1854. Stationement tc Leiden. Controle
LEIDEN
(ide
afd.).
Mr. J . M . Callenfels (1), voor de in- en uitg. regten en ac(2e kl). 13 Peb. 1862. cijnsen, te Leiden H.Martens, voor Oegstgeest en Rhijnsburg (6ekl.)9Peb.l860. G. F . Baron van Asbeck, voor Noordwijk-Binnen en aan Zee en Noordwijkerhout- (6e kl). 14 Oct. 1853. F.J.C.van Weel, voorZisse en Hillegom (6e kl). 19 Junij 1860. H . J. Clarion, voor Warmond, Sassenheim en Voorhout (7e kl.) 1 Junij 1855. Stationementen te Leiden, Oegstgeest en Noordwijk. Controle
ALPHEN.
J. C. Uitenhage de Mist, voor Alphen en Zwammerdam (Be kl.). 22 Mrt. 1836. A. A. A. Stuten, voor Woerden, Waar den, Barwoutswaarder en Rietveld (5e kl). 23 Aug. 1858. Jhr. J.vanBeresteyn, voor Bodegraven (6ekl). 22 Junij 1859. C. de Jong, voor Nieuwkoop, Nieuwveen en Zevenhoven (6c kl). 30 Dec. 1859. J . G . J . Eiemersma, voor Alkemade (7e kl.) 8 Mrt. 1826. F. 0. van Dornberg Heiden, voor Woubrugge, Rhijnsaterwoude en Ter Aar (6e kl). 4 Mei 1852. P. A . de Bordes, voor Oudshoorn, Koudekerk en Aarlanderveen (5e kl). 14 Oct. 1853. Stationementen te Alplien, Woerden, Nieuwkoop, Bodegraven en Oudewetering (gemeente Alkemade). (1)
Vroeger Verificateur te 's Rage.
40 Controle
GOUDA.
G. Emaus deMicault, voor Gouda en Broek(3ekL). 23 Nov. 1859. R. Stuart Makkers, voor Boskoop, Reeuwijk, Sluipwijk en het Land van Stein (5e kl.). 9 Apr. 1859. H . de Graaf, voor Zevenhuizen, Noord- en Zuid-Waddiwrveen, Bleiswijk en Moerkapelle (6e kl.). 27 Sept. 1862. D. W. C. Veldhorst, voor Mo ordrecht, Nieuwerkerk aan den Ussel, Haastrecht en Gouderak (6e kl). 27 Sept. 1862. Stationementen te Gouda en Boskoop. Controle
SCHOONHOVEN.
J. P. L . A. Geselschap (Jg 4. k l ) , voor Schoonhoven en Vlist (5e kl.). 7 Dec. 1860. C. de Wilde, voor Ouderkerk aan den Ussel, Lekkerkerk, Krimpen op den Ussel en Krimpen aan de Lek (residentie Krimpen aan den Ussel) (6e kl). 17 Mrt. 1854. H . Geerligs, voor Oudewater, Papecop, Lange-Ruigeweide en Hekendorp (6e kl). 5 Oct. 1860. H . F. van de Poll, voor Berg-Ambacht, Berkenwoude, Ammerstol en Stolwijk (6e kl). 3 Julij 1861. Stationementen te Schoonhoven, Oudewater en Lekkerkerk.
Plaatselijke Ontvangers, belast met de ontvangst van
Rijks-Accijnsen.
D. G. Veltcamp Helbach, voor het ejeslagt, te Rotterdam. M. J. van Koevorden, voor liet geslagt, te Belft. J. Steur, voor het geslagt, te Maassluis. P. Hoogendijk, voor het geslagt, te Vlaardingen. M. van der Lugt Melsert, voor het geslagt, te Brielle. W. van Aardenne Lz., voor het geslagt, te Dordrecht. M. W. C. Melchers, voor het geslagt, te 's Hage. J . Gericke, voor het geslagt, te Leiden. B. van Sonsbeek, voor het geslagt, te Schoonhoven.
Surnuraerairen in de Directie. G. W. F. G. Callenfels, 15 Apr. 1857. (ben. Ontvanger.) W . M . S. Junius. 1 Feb. 1858. W. P. R. P. de Salengre. id. H . B.Vollenhoven van Daalen. id.
C. J . C. van de Ven. 7 Sept. 186 0. T. Kock. id. J. H . van Assum. 1 Oct. 1S61. H . A. Toe Water. 16 Sept.1862. T. H . P. Ligtenberg. id.
41 Visiteurs. TE
R O T T E R D A M
J . Houwing, Hoofd-Visiteur. P. Schluter. J . van der Steen. H . G. G . ten Sande. F . Niemantsverdriet. J . C. van der Meer. W. S. Vitriarius. H . C. A. van Halteren. F. H . Kant. G. Freni. J. van den Broek. H . G . R. Dietz. J. H . J . Kuklman. J . Wetzelaar. A. G . Bode. C. Teeuwen, r. 3. H . Henken. S. A. Iburg, r. 3. G. de Haan. L . E . C. Cocheret de la C. J . van Someren Kooy. Moriniere. G. W. van Eps Reerink. B. W. Boode, r. 3. G. C. R. Leonhardi. C. W. Niesen. C. Staverman, ] . .. . T. Muller, ) Sehudam. D. J . A. de Chalmot, te Maassluis. C. van Raay, te Vlaardingen. J . G. Blois van Treslong, 1 D. van Eldiik, \ te Brielle. C. Taale, H . F . Lambrechts, te Hellevoetsluis. H . van der Brugh, W. Aarts, R. C. Huge, A. M . P. Ehrenburg, j. te Dordrecht W. F . H . Janssen, j 0
t e
Roeijers der dranken. J. F. P. P. M. A.
Oerder, j G . Wolters, \ te Rotterdam. J . L . Mesch, I Reese, W. van Kooten, Adjunct, ) te Schiedam. J . van Kelckhoven, tijd. id.,
42 Meters en Taxateurs van den T u r f (1). P. Mooy, te Kralingen. W. H . Boon, te Belft.
K. van Dam, te Gouda. J.Kempenaar Cz.,te Woubrugge.
Commiesen. (\ a n r
nnclennltelt).
Hoofd- Commiesen. B. Soek, r. 2 , te Rotterdam. A . Doore r. 3 , te Dordrecht.
I A. van Zandwijk. r. 3, te Schiedam.
Van de eerste J . C. A ' i r e n s . r. 3.
J . B. Matthieu. (* 4. kl.) i. C. W. G. Toweese. r. 8 C. A . Bosnians. J. Bijl. r.3. M. J . Spiuiuucrman. r. 3, J . Hartogh. G. M. v a n den Oord. r. 3. K . D. Salomons, r. 3. W. I I . S. Caspcrs. r. 3. C. van uer Linden Jamazette r.3. n. de Bruyu. J. Jonas. M. v a n der Laan. r. 3. J. D. V. Schenk. r. 3. A . Prins. T. Snoeke. Jr. r. 3.
klasse.
Stork. C. van Nispen. A. Soer. r. 8. Aldenliovea r. 3. Beels. r. 8. J. van Eysden. Carver, r. 8. M. van Haltereu. de Klerk. Wz. r. 8. A. Vcreul. P. Werner, r. 8 W. van Koeverdeu. r. J. Ottcrspoor. r. 3. Althuijzeu. r. 3. I'luyt. r. 3. Bouman. . van Hijn. r. 3. A. vau Dolder. r. 3.
G. A Kicn. r. 3. P. Vernienlen. r. 8. A. Ariniont. E. W. Beth. r. 3. J. C. Schenk. r. S. M. van Dyk. J. W. van Oohhelen. C. C Exalto d'Almaras. r. 2. A. W. Wulffers. r. 3. F. van Benuekom. K. de Klevn. J. J. T. Erdman. E. G. F. Gram. r. 8. J. Iiaak. A. Broek. H . A. C. Pommee. r. 3. E. E . F. Dulfer. r. 3.
(1) Voor wat betreft de administratie van den turf-accijns, zijn de na te melden gemeenten i n de prov. Zuid-Holland, van de Controles waartoe dezelve anders behooren, afgenomen en gevoegd bij de volgende Controles, te weten : } bij de Controle Delft. Ketcl, Bleiswijk. Berkel, Bergschenhock, bij de Controle Rotterdam — kantoor Hillegersberg, Zevenhuizen, Moerkapelle, Hazerswoude, Benthuizen , bij de Controle Alphen. Soeterwoudc, Lisse , Nieuwerkerk , j bij de Controle Rotterdam — kantoor Moordrecht, Stolwijk , Berkenwoude, ( bij de Controle Gouda. Bergambacht, Wateringen, bij de Controle 's Gravenhage (2de Afd.).
Kralingen.
Kralingen.
Van de tweede kfasse. W. no Egmond. r. 3. A. Mook Jz. G. Mulder, P. 3. A. B. A. van Ketel. E. A. tfetterschey. G. Vermeulen. r. 3. H. Theys, A. S. Briedu. r. 3. M. C. Scheers. D. E. M. Kroller. P. 3. E. van der Wiel. A. van Soens. p. S. T. van der Meer. P. 3. F. T. J . Hesselberg. r. 3. H. Verhoeff. T. J . Uuteuhorst. p. 3. T. B. Saveryn van Baarle,
G, van den Heuvel. J. H. Bolt. C. Vergalen. M. A. A. Hoek. p. 3. R. W. deu Broeder. p. 3. H. Aalstius den Appel. P. P. de Peypers. p. 8. W. A. van de Wiel. p. 3. P. C. Fontenille. W. M. Hoogkamer. r. 2. J. J. Kelk. J. T. V. A. Oudendijk. P. Boekhout. p. 3. J. F. L Audrcae. P. C. Heinsiua. p. 8. J. G. Harms, p. 3. A. A. C. de Veer.
P. C. Tsaiicson. p. 3. J. R. Traauhoer. M. J . M. Jorissen. p. 3. J. G. R. Zwieizina. p. 3. J. Brand. J. Leenders. p. 3, C. G. Weinmerslager. A. Wilteniau. p. 3. P. B Huiziuga. J. Zaalbcig. J. W. Sanders, p. 3. J. Oursbrouck. J . Soerewijn. p. 8. H. F. E. Graves. W. Teeuwen. A S. H . Schotli. p. 3. J . J . Blum.
Van de derde klasse. FASiehert. W, Lindera. J. C. A. van Ketel. r. 3. P. de Leu. H . W. Jelten. W. M. Rutges. L. G. Roos. G. Ros. J. G. Morel. B. de Bruin. A. Goudswaard. W. Meijer. F. J. Hartwig. A f . Borst. T . J. Scheffer. L. A. de Rochefort. J. P. Marcua. P. Rooa. L. Outhoff. W. G. van Eijmeren. .T Duermeijcr. M. ]Iatz. I). B. von Wiehel. C. J. K. van Deventer. P. F. Lema. J. Kuip. J. A. Durkheim. G. F. Bronwer. P J . Biesta. J. C. Volkert Doorschot. J. P. Korving. R. van Meereudonk. p. 3. P. J . van den Gevel. p. 3. P. A. Kop. H. Moors. S. de Wildt. A. de Pril. W, II. Lamhregts. H . J . C. Heijtmau. r. 8. J. van N'ispeu.
G. B. Veltman. M. A. Tijsmaus. W. vau Beilen. J. Kuypers. [>. vau Nes. N. van Us. D. Oosthoek. W. J. H . Caron. p. 3. N. Rietdijk. C. L. van Balen. p. 3. II. vou Mejjenfeldt. p. 8. F. J. J. Alhers. p. 3. P. de Jager. p. 8. J. H. van Ling. P. C. Hartman. A. M. M. Dulfer. p. 3. J. H. Wijneu. C. de Jager. J. K. Blommcndaal. r. 3. J. Monatz. J. C Schalkwyk. C. Valkis. p. 3. I*. Verheet. p. 3. J. P. T. Grimberg. P. Frets. K. van Eldijk. W. de Goederen. W. F. K. Verhoeff p. 8. C. F. Smeltzer. p. S. C. V. Balkema. Jhr P. J. de Bije. p. 3. P. Vermeulen. P. 3. C. van der Prjl. B. Buddmgh. B. Bergman, p. 3. W. F. Soman. r. 3. J. Lotte. H. M. Braun. p. 3. A. de Goover. F. F. Algie.
A. Soeter. T. U. Menffela. K. Petersen. P. Hooruweg. C. Peters. * G. A. ran Bommel. J. Groeneweg. J. C. Werner, p. 3. H. W. Zolf. A. H . Eras. A. A. Folbers. J. C. Bloys vnn Treslong. M. Goudswaard. J. A. H Baerken. C. D. Israel. . 3. J. van Houten. P. 8. J. N. Huya. p. 8. H. Bezemer. J. Ten Pas. p. 3. II. A Gamma. E. E. T. van Nikkelen Kuyper. W. Krumperman. J. G. Huese. r. 3. W. Piera. p. 8. G. T. Schadd. M. J . Scheffer. p. 3. J. van der Heyden. p. 3. J. M. Plantfeher. R. den Haan. J. van Spall. P. J. Duyvewaardt. p. 3. W. F. K. Scholteu. P. J. van der Zrjde. J . Seip. II. Si-homaker. p. 3. R. Haatnuis. p. 3. A. V. E Zicdses des Plantes. F. Marda. p. 3. W. L. Hengeveld. p. 3. W. J . Eugels. r
44 H . N. Zaalberg. A. van der Werff. A. van Beest. M. Vroon. r. 3. A. van Ipeuburg. M. II. Boulonois. M. G. H . Higly. J. B. de Kleyn. K. H . Meyer. G. Smit.
C. I ley man a. G. W. Buitendorp. W. A Minderaa. A. C. J. Bo&hom. J. G. Detiger. L. J . Labee. J. J. Scbinkeleuburg. R. J. Berkhout. P. L R. J. Oosteibaan. C. Comclisse.
Van de vierde
H . P. J . van Hall. J. l i . van Straalen. K. Roth. J. A. R. Sterk. G. J. V, J . Swaan. H. Iburg. J. M. Riihrmau. L. vau Heldeu Tucker. W. P. Lerou.
klasse.
D. II. J . D. Millioen.
Sloeproeijers. TE
B R I E L L E .
de Ruyter, Kwartiermeester. Dronkers, de Waard, Dronkers, van der Ploeg, TE
H E L L E V O E T S L U I S .
vau Poelje, Kwartiermeester. van der Py'l, Gardenier, Domisse , van Baalen, Comijs, C. T. J. Oosterman, T E
van Ameide, Visser,
|
R O T T E R D A M .
Sloeproeijers. T E
D O R D R E C H T .
Bouwman, Sloeproeijer.
Visiteur s-Scheepsmet er s. G. Bode, te Rotterdam. vau den Broek, C. Huge, te Dordrecht. vau Raay, te Vlaardingen.
Scbeepsmeters. J. Spaaudermau, Commies der lste kl., te Rotterdam. Boudewyu, te Dordrecht. C. Schenk, Commies der lste kl., te Gouia.
45
Deurwaarders der directe belastingen, AV, H . Haasse, \ * Leer, \ te Rotterdam, voor het kant, Rotterdam, (lste afd.), J . T. vau der Waal], ( F. H . Swam, i J. van Grondelle, 5 te Rotterdam, voor het kant. Rotterdam, (2de afd.). fi. W. Korthals, J. D. V. Schenk, Commies lste kl., te Kralingen, voor het kant. aldaar. D. V. C. van Dam, te Hilligersberg, voor de kant. Hilligersberg en Zevenhuic J. P. Prince, te Belft, voor de kant. Belft en Pijnacker. J . van Ipeuburg Az., te Schiedam, voor het kaut. Schiedam. A. Frankeu, te Maassluis, voor de kant. Maassluis, Monster, Vlaardingen en Maasland. J. A. C. Braun, te Nieuwenhoorn, voor de kant, Brielle, Hellevoetsluis, Nieuwe?^ hoorn, Niettwesluis en Spijkenisse. C. Groenendijk, te Middelharnis, voorde kant. Middelharnit, Oude-Tonge, Ooltgensplaat , Sommelsdijk, Dirksland en Goedereede. J
1
A Danker * } ^^recki, ** kant. Dordrecht en Zwijndrecht. P. Waperom Fz., te Papendrecht, voor de kant. Alblasserdam en Bleskensgraaf. P. A. van Ree Dz., te Charlois, voor de kant. Charlois, Pernis, Rhoon, Ridderkerk en IJsselmonde. C. Broekhuyzen, te Gorinchem, voor de kant. Gorinchem, Meerkerk eu Nieuwpoort. A. W. van der Ploeg, te Vianen, voor de kant. Vianen en Leerdam. J. A. H . Bresler, te Sliedrecht, voor de kant. Sliedrecht en Hardinxveld. P. B. Huizinga, Commies 2de kl., te Oud-Beijerland, voor de kant. Oud-Beijerland en Heinenoord. J. J , Sehitikelenhurg, Commies Sde kl., te Numansdorp, voor het kant aldaar. N . A. Boudewijn, te Strijen, voor de kant. Strijen en 's Gravendeel. J . Velderman, te 's Hage , \ I. C. S. A. van den Bergh, te 'sHage, j voor het kant. tc 'J Hage (lste afd.). L. L. Meys, te Scheveningen, I C. F. Mulder , te 's Hage, . * -a v ui * >« / oor het kant s Hage, (2de afd.). 1 * * S. P. Konler, te silage, H. Brandenburg, te Wassenaar, voor de kant. Rijswijk, Voorburg, Katwijk en Zoo.*duinen. H. Spruit, te Stompwijk, voor de kant. Stompwijk en Zegwaard. 0
t e
v o o t
e
T
v
5" . , 1 te Leiden, voor het kautoor aldaar. A. Kelder, J B. Kelder, te Koudekerk, voor de kant. Soeterwoude, Leiderdorp, Hazerswoude en Oudshoorn. J. van der Mey, te Ztwr, voor de kant. Zisw, Aw«»/*«'m, Noordwijk, Oegstgeest en Warmond. C. van Pelt, te Woubrugge, voorde kant Alphen, Aarlanderveen, Alkemade en Woubrugge. W. H , F. Feltzer, te Bodegraven, voor de kant. jVirwwioop, Bodegraven eu Woerden. F. Harting, te Gouda, voor de kant. Gouda, Moordrecht en Boskoop. K. W. B. Gisolf, te Schoonhoven, voor de kant. Schoonhoven, Oudewater, Ouderkerk aan dvn'JJssel en Bergambacht. V
a n
1
46 E N T R E P O T S . TE
E O T T E R D A M .
L . van Tengnagell de Raad, Entreposeur. 26 Aug. 1860. J . Plugge, Controleur. 4 Oct. 1852. G. van Hoist, eerste Boekhouder. A. H . Yerhoeff, tweede Boekhouder. W. J . Brender a Brandis, Magazijnmeester. J. Zillesen, Adjunct-Magazijnmeester. W. Heusdens, eerste i J. H . Yske, tweede y Klerk. C. A. Penning Jr., derde \
Commiesen. N . B. Hods,
Hoofd-Commies.
Eerste P. M. A. G. J. J. C. J.
Uitenbrock. Blnezera. van JUamsdonk. T. v. Ziedzcs Desplantes. Geelen. A. Fregele. Monshouwer. van Raalt.
cathegorie.
S. Lokliorst (*kl.;. ii. R. Karstel. VV. A. H. Geeriug. C. Hal. J. C. Mugge. A. de Clerc. J. J . A. Schouten. L. Moerkerk.
Tweede G. Droog. C. Moerkerk. D. Rijncke. L. Durey. G. Mertens. A. Botermaus. w. Lntterbach. P. Dykstra. P. H . van Dinsen. J. C . Schmetz. C . van Dijk. W. F. Stuttenheim.
C. F . Roos. C. vau Os. J . C. Jung. G. Koppelaar. W. van Toor. J. J. Chef d'Hotel. J. de Rot. A. Dronkers.
cathegorie.
L. de Graaff. P. G. van Sffaay. A. Jankiiecht. P. van der Plas. J. H . Kraft. i G. J . F. Linnemaun. S. Verhiest. L. de Boer. I). C. F. Pistoor van Velp. J. van Raamsdonk. C.G. G.v. der Tooru Vruthoff. £, van der Bent.
C C. C. G. C.
D. Titterce. Fylen. Bakker. Schmidt. Jonker.
11.
Loteman.
P. Veth. F. Smits. II. Krekel. C. L. bchaelsaert. T.ll. Bonuuu, 1'ukhuisknecht
Entreposeurs in de overige steden. Be Ontvangers der regten en accijnsen te Schiedam, Algemeen. Dordrecht, „ Delfshaven, Part., wijn, steenk. Vlaardingen, „ gedest., steenk. Maassluis, Part., wijn, gedest., steenk. Brielle, Part., wijn , gedest., steenk. u
Delft, Part., wijn, gedest.,steenk. Leiden, „ „ „ „ Schoonhoven, Part., wijn, gedest., steenk. 's Gravenhage, Part., wijn, gedest. Gouda, Part., wijn. Vianen, „ steenk. Dubbeldam, Part., cinders.
•17
W A A R B O R G
E N
BELASTING.
op Gouden en Zilveren werken in
Zuid-Holland.
'SGBAVENHAGE.
A. A. J. P.
van Hoboken, Hoofd-Controleur. 3 Dec. 1847. J . Verniers van der Loeff, Ontvanger. 8 Dec. 1852. P. Moussault, Essayeur. 16 Apr. 1862. J . Witteveen, Commies-Stempelaar. 16 Apr. 1862. ROTTERDAM.
H. S. C. E.
J. H. A. C.
Gouche, Hoofd-Controleur. 16 Junij 1834. Muntz, Ontvanger. 12 Aug. 1858. E . Haenen, Essayeur. 16 Apr. 1862. W. Hoijer, Commies-Stempelaar. 2 Oct. 1855. SCHOONHOVEN.
H. P. J. J.
J . W. Vrijdag, Controleur. 26 Julij 1842. L . A. Geselschap, Ontvanger. 7 Dec. 1860. Vreede, Essayeur. 27 Junij 1836. J . P. Weijmar, Commies-Stempelaar. 25 Oct. 1860.
Controleurs der directe belastingen en van het kadaster. C. R. van Eijmeren , te '» Hage, voor de Arrondissementen 't Gravenhage, Leiden en Brielle. 5 Dec. 1843. J. B. van Roijen, te Gouda, voor de Arrondissementen Rotterdam, Dordrecht, Gouda en Gorinchem. 5 Dec. 1843 J. G. Perk van Lith, Surnumerair. 1 Oct. 1861.
Direeteur. A. Volkmaars, residerencle te Amaterdam. 28 Nov. 1860. J. Neiszen, late Commiea ter Directie. 17 Jan. 1860. J. Haverkamp Jr., %de Commiea ter Directie. 8 Jan. 1857.
R y ks—Ad voc aten. Mr. J . van Lennep (@) ( K . f t E . K . ) , 28 Mrt. 1829. 1 te AmMr. J. C. de Koning, Tijd. waarn., \ sterdam.
Betaalmeesters. Jhr. H . J . Bicker, te Amaterdam. 28 Mei 1847. C. Hattinga Baven, te Alkmaar. 17 Sept. 1857. Jhr. P. Opperdoes Alewijn, te Hoorn. 22 Junij 1849.
Controleurs. TE
Voor
A M S T E R D A M .
de directe
belasting
P. Lammers Soeteman. 30 Julij 1854. Voor Jhr. N. J.Martini van Geffen. 9 Apr.1856. „ P. H . des Tombe. 20 Dec. 1840. „ J. Kuyper Hz. 18 Peb. 1846. „ W. G. Hoffmann. 27 Sept. 1846. „ Van
de in- en uitg.
regten
en. het „ „ „ „
en
lste Arrond. 2de „ Sde „ 4de „ 5de „
accijnsen.
P. H . Kruseman. 20 Dec. 1841. W. J . Verkuyl. 14 Mei 1844. J. E . Loder. 9 Apr. 1856. Voor
de
comptabiliteit.
F. J . Bichard de Bertin, belast met de verificatie van het kantoor van in-, uit- en doorvoer en den accijns op de suiker. 16 Apr. 1838. J. Akkeringa, belast met de verific. der accijns-kant. 4 Apr. 1841. Voorts
in de
provincie.
J . P. Helmolt, te Haarlem. 21 Mrt. 1838. L . P. A. Boellaard, te Weesp. 6 Jan. 1858. J. H . Simon, te Ouder-Amstel. 16 Apr. 1859.
49 T. D. Abbing, te Zaandam. 6 Apr. 1854. L . E . Wentholt, te Alkmaar. 10 Julij 1845. , te Schagen. Jhr. T . J . Kraijenhoff, te Udder. 6 Apr. 1854. M. E . Just de la Paisieres, te Medemblik. 26 Jan. 1862 H . Byleveld, te Hoorn. 20 Apr. 1850. G. P. van Vladeracken, te Purmerend. 6 Jan. 1858.
Ontvangers. Controles
AMSTERDAM,
Dir. bel.
B. T. Elias (1), voor de dir. bel., lste Arrond., te Amaterdam (lekl.). 21 Dec. 1850. C D. Merens (2), voor de dir. bel., 2de Arrond., te Amsterdam (lekl.). 12 Dec. 1860. C. A . Gobius, voor de dir. bel, 3de Arrond., te Amaterdam (le kl). 1 Dec. 1853. H . Meinesz (3), voor de dir. bel, 4de Arrond., te Amsterdam (le kl). 7 Jan. 1841. J. P. Klinkhamer (s$) (4), voor de dir bel, 5de Arrond te Amsterdam (lekl). 13 Mei 1851. r
Controle
AMSTERDAM,
In- en uitg.
regten.
Mr. J . C. Byleveld ($£), voor de in- en uitg. regten en den accijns op de suiker, te Amsterdam (lekl). 18 Julij 1827. Controle A M S T E R D A M , Accijnsen. M
M A . Hijmans (5), van het eerste accijns-kantoor te Amsterdam {de wijn, het binnen- en buitenlandsch qedeahlleerd, le kl). 28 Apr. 1858. J. U . van de Graaf, van het 2de accijns-kantoor te Amsterdam {het zout, de zeep, de brandstoffen, de bieren en azijnen, 2e kl). 7 Julij 1834. J. van Walsem, voor het geslagt, te Amsterdam (tijd.). (1) (2) (3) (4) (5)
Vroeger Hoofd-Controleur te Amsterdam. Vroeger Controleur te Schiedam. Vroeger Hoofd-Controleur te Rotterdam. Bevorens Agent van de Scheldevaart te Antwerpen. Vroeger Hoofd-Controlenr te Amsterdam.
3
50
Controles A M S T E R D A M , Actieve dienst. Een stationement van Commiesen te Amsterdam. Controle H A A R L E M . Jhr. G. P. C. van Breugel (1), voor de dir. bel. van Haarlem Schoten, Houtrijk en Polanen en Zuid-Schalkwijk (3e kl.). 10 Oct. 1836. J. J . van Stapele (2), voor de accijnsen van Ha. a r I e m, Schoten , Houtrijk en Polanen en Zuid-Schalkwijk (3ekl) 16 Sept. 1859. C. L . Schuurmans (3), voor Heemstede, Bennebroek en ' Zandvoort (6e kl). 13 Junij 1859. A Groskamp, voor Bloemendaal (6e kl). 22 Jan. 1860. J. L . van Gennep, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Spaarndam, Haarlemmerliede en Spaarnwoude (8e kl). 8 Junij 1862. A J . H . van den Bosch (4), voor Beverwijk, Wijk aan Zee en aan Buin en Velzen (5e kl). 31 Julij 1862. Stationementen te Haarlem en Beverwijk. Controle W E E S P . Mr. P. P. Bentink, voor de dir. bel., regten en accijnsen te Weesp en Weespercarspel (6e kl.) 30 Dec. 1847. T G . P. Arnold, van de dir. bel, regten en accijnsen te Muiden (5e kl). 28 Oct. 1861. C. C. Walraven van Piemsdijk, voor Naarden, Bussum, Blaricum, Laren en Huizen (6e kl). 14 Aug. 1857. W L . A. Collard, voor Hilversum (6e kl). 15 Dec. 1861. Jhr J Lauta van Aysma, voor '« Graveland, Kortenhoef, Ankeveen en Nederhorst den Berg (7e kl). 27 Julij 1855. Stationementen te Weesp, Muiden, Hilversum en Bussum. Controle O U D E R - A M S T E L . L. P. van Sandick, voor Ouder-Amstel, Uithoorn en Diemen (6c kl). 11 Nov. 1859. A. Hoogeveen, voor Nieuwer-Amstel en Watergraafsmeer (3e kl). 15 Mei 1862. (1) (2) (3) (4)
Vroeger Vroeger Vroeger Vroeger
Controleur van het Kadaster. Controleur te Leiden. Controleur te IJsselstein. Controleur bij 't Entrepot te
Rotterdam,
5!
A. L. van der Niepoort, voor Sloten (6ekl.). 16 Dec. 1857. A. W. Versfelt, voor Aalsmeer en Ley muiden (6e kl 1 11 Mei 1852. ''' F. E. van Praag, voor Haarlemmermeer (Tekl.).l8'Feb.l8()0. Stationementen te Ouder-Amstel, Aalsmeer, Nieuwer-Amstel, Haarlemmermeer, Uithoorn en Water graafsmeer. Controle ZAANBAM.
P. Verdam, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Zaandam en Oostzaan (3e kl.). 28 Junij 1858. A. Boelans, voor Zaandijk, Koog aan de Zaan en Westzaan (5e kl.). 14 Aug. 1857. M. M . de Crane, voor Wo rmerveer, Wormer en Jisp (5ek\) no Mei 1857. W. D. van Gogh, voor Krommenie en Assendelft (Ge kl 1 4 Dec. 1856. * Stationementen te Zaandam, Krommenie en Wormerveer. Controle A L K M A A R . P. F . C. Druyvesteyn, voorde dir. bel., regten en accijnsen, te Alkmaar (4e kl.), ook voor de waarborgr. 23 Junij 1843! H . H . V. N . Schermerts, voor Heilo. Akersloot en limmen (8ekl.). 23 Junij 1843. J . A. Geukema Bakker, voor Uitgeest, Heemskerk en Castricum (6e kl.). 26 Feb. 1862. M . Boon, voor Bergen, Schoorl, Egmond Binnen en aan Zee, Koedijk, St. Pancras en Oudorp (6e kl.). 24 Mrt. 1861. J. A. Margadant, yoor Schermenhorn, Noord- en ZuidSchermer, Oterleek, Heer Hugowaard en Ursem (Ge kl) 19 Jan. 1851. Stationementen te Alkmaar en Egmond aan Zee. Controle S C H A G E N . J. Hulst, voor Schagen, St. Maarten en Barsinaerhorn (de kl 1 18 Oct. 1842. * F. H . de Koning, voor de Zijpe, Petten en Callandsooa (6e kl.). 11 Junij 1861. * W. F . R. P. de Salcngre, voor Wieringerwaard (8e kl) 13 Sept. 1862. J. A. van der Hucht , voor Nieuwe-Niedorp, OudeNiedorp en Winkel (7e kl.). 22 Mrt. 1860. V
52
F. W. J . H . Tengbergen, voor Noorden Zuid-Scharwoude, Broek op Langendijk en Oudcarspel (7e kl.). 2 Mrt, 1859. G. Overhoff, voor Warmenhuizen en Haringcarspel (7ekl.). 31 Dec. 1858. Stationementen te Schagen, Warmenhuizen en Zijpe. Controle
HELDER.
P. B. Eeeringh (1), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Helder (2e kl). 10 Peb. 1851. J. Lipjes, voor de dir. bel, regten en accijnsen, van Vlieland (4ekL). 11 Sept. 1834. G. J . van Kerkwijk, voor de dir. bel, regten cn accijnsen, van Terschelling (8e kl). 13 Peb. 1862. J. Kleynhens, voor de dir. bel, regten en accijnsen, van Texel (6e kl). 1 Mei 1858. J. P. Beede, voor Wieringen (9e kl). 23 Dec. 1860. Stationementen te Helder, Vlieland, Texel, Terschelling en Wieringen. Controle M E D E M B L I K . G. D. Thierens, voor de dir. bel, regten en accijnsen van Medemblik, Wervershoof en Andijk (5e kl). 3 Sept. 1851. A. H . Crap Hellin<;man, voor Hoogwoud en Abbekerk (7e kl). 2 Dec. 1856. B. Viervant, voor Sybecarspel, Midwoud, Nibbixwoud, Opperdoes en Twisk (2 kantoren, ieder 6ekl). 10 Mrt.1841. W. Klaassen, voor Spanbroek, Opmeer', Hensbroek en Obdam (6e kl). 15 Mei 1862. Stationementen te Medemblik en Spanbroek. Controle
HOORN.
L. Bakker Overbeek, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Hoorn (4e kl). 3 Oct. 1841. J . Idema Greidanus, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Enkhuizen en Venhuizen (4de kl). 10 Sept. 1850. A. Bik, voor Grootebroek, Bovencarspel en Hoogcarspel (6ekl). 16 Junij 1860. (1)
Vroeger Controleur te
Botterdam.
53 J . C. Bast, voor Blokker, Westwoud, linkhout (6c kl.). 27 Julij 1855. A. G. Reighard, voor Wognum en Zwaag K. P. Boejenk, voor Berkhout en Avenhorn A. J . C. van Tuyl, voor Oosthuizen, (7e kl). 6 Feb. 1858. J. Nentjes, voor Urk (9e kl). 28 Jan. Stationementen te Hoorn, Enkhuizen Controle
Wijdenes en Schel(7ekl). 3 Julij 1861. (7ekl). 3 Mei 1852. Beets en Oudendijk 1855. en Hoogcarspel.
PURMEREND.
C. Spiers, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Purmerend, Wijdewormer en Upendam (4e kl). 16 Juuij 1860. E . Mooyaart, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Edam, Middelie, Kwadijk en Warder (5e kl). 25 Jan. 1856. H . J . Dauzon, voor de dir. bel, regten en accijnsen te Monnikendam, Katwonde en Marken (6e kl). 24 Nov. 1861. J . Prins Jr., voor Buiksloot, Nieuwendam, Bansdorp, Broek in Waterland en Landsmeer (6e kl). 29 Sept. 1855. E. G . de Gelder, voor deRijp en Graft (6e kl). 14 Julij 1860. J . Blaauboer Az., voor de Beemster (5e kl). 18 Sept. 1860. Stationementen te Purmerend, Edam, Monnikendam, Buiksloot en de Rijp.
Plaatselijke Ontvangers, belast met de ontvangst der Rijks-accijnsen. S. J. P. A. T. A.
van Heynsbergen, voor liet geslagt, te Zaandam. van Grasstek , voor het geslagt, tc Hoorn. de Boer, voor het geslagt, te Medemblik. Wildschut Az., voor het geslagt, te Purmerend. P. Boerlage, voor het geslagt , te Monnikendam. A. van der Leij Druyvesteyn, voor het geslagt, te Alkmaar.
Surnumerairen in de Provincie. M. Haentjens, 19 Aug. 1859. R. H . A. Baron van Issebnuden. P.H.W. Ligtenberg.7 Sept. 18 6 0. 1 Oct. 1861. J.E.Uijttenhooven.7 Sept. 1860. F. W. Thorbecke. 16 Sept. 1862. A. Merens. 1 Oct. 1861. S.C.M.Knappert. 16 Sept. 1862.
54
Visiteurs. TE
AMSTERDAM.
F. C. Wetlimar. P. W. Dumoulin. J . J . Donner. J. A. Vellekamp. P. C. H . W. Bos. J. van de Waereld. B. P. Broekhoff. J. van Beerenstijn. P. C. Doudart de la Gree J. B. A. Bloem. T . G. Tissot. H . R. Atsma. A. W. Jorissen. P. G. Carpentier. J. W. van Wijhe. C. A. M . Mattern. J. Spee. M . J. M . Jorissen. H . M . C. A. Mo'ise de Chateleux, J . G. Benardel de la Valette, J. Andringa de Carpentier, aan den Helder. J. Beijers de Jongh, E . Dambrink, W. H . J. M . IJske, J . Lipjes, Ontvanger ( , ™. , , A. Musquetier, f D. Menno, I . ~ „. C Pfanstiehl, S ™ f f P. J . Nortier Pz., te Zaandam. t e
V
M
m
d
7
t e
T
e
r
s
c
h
e
U
Meters en Taxateurs van den Turf. J. C. C. P.
van Dijk, te Nieuwer-Amstel. A. Miirchelbach, te Kortenhoef. J . A. Stakman , te Haarlemmermeer. J . L . Schecker, te Zaandam [waarnemend).
Commiesen. (Naar
anclennlteit.)
Hoofd- Commies. A. D. B. Meenderinck, r. 3., te
Amsterdam.
55
Fan de eerste klasse. M . J . Jantzcn. D. Angelbi-ek. B. Verrueuleu. r. 3. K. Lowe. r. 3. J, C Schramm. C. 1). de lleua. r. 3. A. Scholteu. J . L . vun Leeuwen. p. 8. G. Vink. R. Krab ilenniug Jr. p. 3.
T. Soeters (* 4. kl.). M. Natz. W. Huveikamp. C. Zon Bz. P. 3. N. Slothouber. F. F. Verhoeff. P. 3. A. J. van Seuren. P. 3. P. Wilk-ms. J. A. Block.
]J. van Duyl. G. Booliugh. J. J. Sclirempfft. J. Lobry. H . Schaares. p. 3. J. Koudijs. P. 3. J. B. A. de Bruin, P. H. J . Haverkamp. L. H .
Eunice.
Fan de tweede klasse. A.Noonl hoorn van der Kruiff 11. L. Casiniicr. II. Hen. D. de Wolf. P. 3. J. F. C van Buuren. P. 8. 0< Jause. II. C. A. van Gogh. II. M. Meisenheym P. Ligter. J . G. Eylders. p. 3. N. J . Oosterbaan. P. Cloet. K. Fraay. J. P. Rolff. J. F. Jacot. J. W. Mertz. P. A P. van Groningen. A. D. Allart. W. G. Tamson. J . J. Das. J . Milatz.
vau Vlissingen. C. Kersteman. F. Israel, p. 3. 11. Sauaentlialer. Bor. van der Klaauw. H. Tiuneveld. r. 3. Meer man. Broeus. Meyer.
Fan de derde klasse. A. van Ilcyst. J. Knopperts. L. HockstrH. W. G. van Zuylen. J. Maasman. J . Tarin. D. van Gorcum. p. 3. A. Berendsen. A. G. van Tussenbroek. P. Botesz. T. Sweerts. L. P. Nooteboom. C. II. Leibbrand. p. 3. A. vau Waalwijk. G. B. Kersterman. T. van der Schoot. J. Hartwijk. H . Baasdorp. p. 3. J. W. A, Luca. J. Hermans. H. Bouwer. G. van Bel. P. 3. C. van der Meer. A. C. Weissenbriich. p. 3. M. van der Linden. J. OostenrijkM. C J . Neering. C. Duwcl. M. Ruster. p. 3. J. de Huan. B. H . Scuultz. C. Copius Peerelwoni. I). Slothouber. H. A. Hoogenberg.
van Wageningen (* 4. kl.). de Boer. Janzen. Gerritscn. r. 3. Leupen. Halm. van Moorsel. V. Kelbling. Strasde. F. Hajenius. Merck, p. 3. J. P. Dckking. 11. van den Heuvel. Krmkens. Veunik. A. J. M. Muller. van der Lek. W. Looijen. M. Daalgreen. F. van der Horst. P. 3. Verhoeve. p. 3. G. R. Visj6vene. C. M. Mattern. p. 3. Zuiderhoek. F. Leibbraudt. K. Briels. p. 2. Donker. L. Riedel. de Lunge. G. Eckhard. , F. Wassiuk. van Asselt. J. Grevers. Smit.
J. A. Neomagus. N. Waruas. F. A. van de Pavert. L. Voorregt. J. Muiteman. J. C. F. Doukersloot. A. Blom. M. de Looze Jr. p. 3. P. Oursbrouck. II. 11. Tamminga. r. 3 F.J. Carabaiu , gen. Mouraud. N. B. Maguiu. J. Dekker. J. Belderink. L. Overgaauw. C. G. Dronkers. T. F. A. vau de Polder. L. C. Serlrjn. F. A. de Bout, G. Kramer. J. vun der Linden. A. L. Rjebel. K. T. T. von Ziegenweidt. J. Griek. M. Ruring. L. G. Verbrugge. J. Liehregs. A. Kluit. II. Wennigers. W. Sehreuder. f, Flissaard. F. Jansen. A. D. Verzijl. G. van der Vegt.
50 H . ran Middendorp. C. de Jager. J. Ermeriii9. P. J. Marx. C. A. Frouin. W. F. Carley. J. Veenenbos. J. A. A. Foppe Hzn. H. A. 6. T. van Elswiiek. W. Koole.
J. J. J. C. J. P. L. J. J. P.
Moonen. Willaars Jr. D. Lugliten. Cremer. M. P. J. Verstegcn. de Haan. Peereboom Voiler. r. 3, Strolls. Hikken. J . L . Scliecker.
VV, Gunning. M. Strous. J. R. Somer. H. W. Tissot van Patot. C. P. Ebbinge Wubbeu. J. J . Simons. W. J . van Rietschoten. J. A. Engering. 11. "Wyiioogst. E. P. P. Saraber.
Sloeproeijers. TE D. W. Spaanderman. F. Bakker. J. Meijer.
A M S T E R D A M .
P. G. Reaimers. H. J. van Aalst.
TE J. Kryue Jz.
C. Fluyt. M. Dronkers.
HELDER. | G. D. Hagenaar.
Scheepsmeter s.
F. G. Tissot, J. J. Donner, Visiteurs te Amsterdam. G. J. Dumoulin J. Beijers de Jong, Visiteur , -> te U M e r W. Haverkamp, Commies der lste kl., D. Menno, Visiteur te Terschelling. H . Schaares, Commies der lste kl., te Weesp. li. H . Tamminga, Commies der Sde kl., (waarn.) te B. A. van Scbuylenborg, te Room. E. Lowe, Commies der Isle kl., te Zaandam.
j
-
Allcmmr.
Deurwaarders der directe belastingen. J. A. C. Straatman, D. Sunt Jz., F. W. Camphuig, C. Jager, A. de Koomen, C. A. Dreux, B. Zuiderhoek, F. Baarslag, F. A. van der Maas, C. Jause, D. Oudshoorn, J. van der Bie, H. A. Visser, J. G. F. Wylep, J. G. Jansen,
te Amsterdam, voor de ontvangst van het lste Arrondissement aldaar. te Amsterdam, voor het Sde Arrondissement.
te Amsterdam,
voor het 3de Arroudissement.
te Amsterdam,
voor het 4de Arrondissement.
te Amsterdam,
voor het 5de Arrondissement.
57 V. Busier, le Ilaarltm, voor het kant. Haarlem. J. H . 1. Hofhuis, le Heemstede, voor het kaut. aldaar. .1. Braun, aan de Zandpoorl, voor de kant. Beverwijk, Bloemendaal en Spaarndam. D. van E o D i j c n , te Nieuwer-Amstel, voor dc kant. Nieuwer-Amstel en Stolen. 1''. Otto, te Amstelveen, voor de kant. Ouder-Amstel, Diemen en Aalsmeer. P. Ouwcus, te Weesp, voor de kaut. Weesp, Muiden en 's Graveland. D. A. de Boer, te Naarden, voor de kant. Naarden, Hilversum en Blaricuia. P. Liedmeijer, uau de Helder, voor het kant. aldaar. J. W. vau der Wal Cz., te TeisZ, voor het kant. aldaar. P. Hoedeniaker, te Vlieland, voor het kant. aldaar. M. de Looze Jr., le Terschelling, voor het kant. aldaar. IJ Hoekstra, te Wieringen , voor het kant. aldaar. C. Wageuaar Jz., tc Zaandam, voor de kaut. Zaandam, Zaandijk en Wormerveer. S. Grootes, te Westzaan, voor dc kaut. Krommenie cu. Westzaan. S. A. Sprock, tc Hoorn, voor de kaut. Hoorn, Wognum, Berkhout, Blokker en A. Osseu, te Enkhuizen, voor de kant. Enkhuizen, Grootebroek en l/r
E N T K E P O T S . TE
AMSTERDAM.
G. A. Ouwens (1), Entreposeur. 10 Apr. 1858. J. G. van Eavesteiju, Controleur. 6 Julij 1861. P. J . J . Verschuur. eerste v ,, , J. A. Soliol, tweede \ °Miouder. P. W. Poppelraann, Magazijnmeester. J. Vermeulen, Adjunct-Magazijnmeester. A. de Molenaar, J. Altena, Klerken. A. C. Luytingh, P. Koumans Brouwer, T>
B
(1)
Vroeger Controleur te
Alkmaar.
58
Entreposeurs in de overige plaatsen. Be Ontvangers der regten en accijnsen te Alkmaar, Publiek. Haarlem, Part., wijn, gedest., steenk. Rijp, Part., wijn , gedest. Wormerveer, Part., wijn.
Monnikendam, Part., wijn. Purmerende, . n Ben Helder, „ steenk. Medemblik, n n
Commiesen. TE
AMSTERDAM.
(Naar
nnclennltelt.)
F. M. Paff, Hoofd-Commies.
Eerste A. H . Elbers. C. Mulder. J . Crot. 1. H . Brand. A. H . Hanssen. J. Moreu. M. vau Wachtendonk. G. II. Elserman. L. L . E. Bols. J . van der Vliet. L. H. de Koe.
J. C. Boger. F. C. C. Feltman. J. van der Velden. L. Staase. P. J . F. Fuchs. F. W. Richter. A. B. van Logehem. A. van Angelbeek. F. Thieme. I, . Maillette de BayWcnniger Zandbargen. II. H. Strik. Petersen. F. W. Dieshach. P. Finkemeier. H. F. Anderiesen. L. van der Heijden. L. Boger. P. Wognum. A. C. Revalk. ,R. O. Kylstra. G. van deu Bogaard.
Tweede II. Happen. J . Beus. L. Leep. P. Smit. M. Tuiten. J. R. T. van Scheltinga.
Commiesen.
Commiesen.
C. VorBtelman. M. Revalk. P. van der Waal. J. C. van Dyk. J. N. de Neyu van Hoogwerff. D. de Jong. H. Ruigrok. A. Dorgelo. J. Biljardt. J. A. Meijboom. IB Brecheisen. Ic. Koen, Pakkuiskneeht.
WAARBORG
E N
BELASTING
op de Gouden en Zilveren werken in
Noord-Holland.
AMSTERDAM.
H . W. H . Kist, Hoofd-Controleur. 25 Oct. 1880. H . W. Vrijdag, Controleur. 17 Peb. 1860. J. A. de Haan, Ontvanger. 3 Junij 1857.
59 H . B. Gouche, Commies tot de visitatie der schrift 30 Mrt. 1856. C. G. van der Laan, Commies-Stempelaar. 8 Dec. 1852. H . W. van Riel, Essayeur. 23 Mei 1837. A L K M A A R .
P. H . Vreede, Controleur. 17 Julij 1856. P. P. C. Druyvesteyn, Ontvanger. 8 Dec. 1852. F. L . J . de Belleville, Essayeur. 16 Apr. 1862.
Controleurs der directe belastingen en van bet kadaster. J. van Harlingen, te Haarlem. 5 Dec. 1843. W. M . M . Koster, Adjunct te Haarlem. 18 Sept. 1860.
Direeteur. vacant. H . C. Koster, Commies te?- Directie (tijdelijk
waarnemend).
Ryks-Advocaat. Mr. Ph. van den Broecke. 14 Apr. 1846.
Betaalmeesters. Mr. M . H . van Son, te Middelburg. 25 Peb. 1848. J. Gordon Spandaw, te Zierikzee. 9 Nov. 1857. P. van Helmond, te Sas van Gent. 16 Mei 1847.
Controleurs. U. Baron thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, te Middelburg. 9 Apr. 1856. J. W. Spies, te Vlissingen. 12 Mrt. 1853. J. J . Voerman, te Zierikzee. 5 Nov. 1852. L. E . Uyttenhooven, ad interim, te Goes. C. G. van Wijk Werneke, te Bath. 16 Nov. 1859. C. van Boven, te Oostburg. 4 Julij 1836. B. K. Boom, te Axel. 21 Oct. 1860.
Ontvangers. Controle
MIDDELBURG.
A. M . Danckaerts, voor de dir. bel, te Middelburg (3ekl). 21 Julij 1860. S. Hemerijk Tak, voor de regten en accijnsen, te Middelburg (Be kl). 31 Oct. 1860. A. P. van der Loeff, voor Arnemuiden en Nienwland (8e kl). 2 Sept. 1863. Jhr. J . A. H . C. van Doorn, voor de dir. bel, regten en St. Laurens, Serooskerke, Vrouweaccijnsen, te Veere, polder en Oostkapelle (6e kl). 1 Mrt. 1862. A. S. van der Loeff, voor Wissekerke (6ekl). 1 Dec. 1844. S. W. Praag, voor Colijnsplaat, Cats en Kortgeen (6ekl). 2 Julij 1851. Stationementen te Middelburg, Veere en Colijnsplaat.
61 Controle
VLISSINGEN.
F . F. van Suehtelen, voor de dir. bel, regten en accijnsen , te Vlissingen (4e kl). 9 Oct. 1860. B. Ritter, voor 0 ost- en West -Souburg, Ritihem en Koudekerke (6e kl). 23 Dec. 1860. C. Modera, voor Domburg, Westkapelle, Aagtekerke, ZouBiggekerke en Meliskerke (6e kl). telande , Grijpskerke, 21 Junij 1858. Stationementen te Vlissingen, Westkapelle en Koudekerke. Controle
ZIERIKZEE.
S. H . W. Verdooren, voor de dir. bel, regten en accijnsen , (4e kl.). 12 Aug. 1845. te Zierikzee D. J . Vleugels Schutter, voor Nieuwerkerk, Ouwerkerk, Oosterland en Bruinisse (6e kl). 5 Dec. 1832. A. Zonnevylle, voor Noordgouwe, Zonnemaire, Bommenede , Dreischor , Kerkwerve en Buivendijke (residentie Breiscltor, 6e kl). 1 Dec. 1844. H . H . van Boeckholt, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Brouwershaven (6e kl). 28 Apr. 1838. W. E . N . Munskeyn, voor Noordwelle, Renesse, Serooskerke , Haamstede, Burgh, Mkerzee en Ellemeet (residentie Renesse, 6e kl). 15 Oct. 1859. J. D. de Bloeme, voor Tholen, Oud-Vossemeer, Poortvliet en St. Philipsland (5e kl.). 14 Nov. 1862. P. Vermaat, voor St. Maartensdijk, Scherpenisse, St. Annaland en Stavenisse (5e kl.). 17 Sept. 1832. Stationementen te Zierikzee, Brouwershaven , Renesse, Bruinisse, Tholen en St. Maartensdijk, Controle
GOES.
H . C. vanDeinse, voor Goes en Kattendijke (5ekl).19 Dec. 1855. P. Ermerins , voor Heinkenszand, 's Heer Arendskerke , 'sHeerenhoek en Wolphaartsdijk (6e kl). 30 Dec. 1854. C. M . de Blinde , voor 's G r av e np o I de r, 's Heer Ablskerke, Nisse en Hoedekenskerke (7e kl). 17 Dec. 1845. II. J . Wessels, voor Ovezande, Borselen, Driewegen, Baarland, Oudelande en Ellewoutsdijk (residentie Driewegen, 6e kl). 1 Mei 1858.
63 P. Alvarez de Backer, voor Kloetinge, Kapelle en Wemeldinge (7e kl.). 18 Aug. 1848. Stationementen te Goes, Hoedekenskerke en 'sHeerenhoek. Controle
BATH.
(vacant), voor de dir. bel, regten en accijnsen, Bath en Rilland (4e kl). C. Dominicus, voor Kruiningen, Waarde, Krabbendijke, Terseke en Schore (4 kantoren, 4e kl). 17 Feb. 1834. Stationementen te Bath, Kruiningen en Hansweert. Controle
OOSTBURG.
A. J . Fokker, voor Oostburg, Zuidzande, Cadzand en Waterlandkerke (6e kl). 3 Aug. 1855. F. van de Plassche , voor de dir. bel, regten en accijnsen, , St. Anna ter Muiden en Retrancliement (7e kl) te Sluis 3 Aug. 1855. M . Blonker, voor de dir. bel. en accijnsen, te Aardenburg en Heilo, de dir. bel. te Eede, en de dir. bel, regten en accijnsen te St. Kruis, waaronder het sub-kantoor aan de Brakke (3 kantoren, 6e kl). 4 Julij 1816. J. Moolenburgh, voor de regten en accijnsen, te Eede, (grenskantoor, 8e kl.). 13 Nov. 1859. A. van 'tLindenhout, voor Breskens, Groede, Schoondijke en Nieuwvliet (5e kl). 3 Aug. 1855. G. L. P. Neeteson, voor I.Izendijke, Biervliet en Hoofdplaat (6e kl.). 7 Julij 1840. J . P. van Dugteren, voor de regten en accijnsen, te Veldzigt (grenskantoor, 9e kl). 5 Sept. 1861. Stationementen te Oostburg, Breskens , Sluis , Eede, Hoofdplaat, IJzendijke , AarSt. Kruis , Waterlandkerkje, denburg en Veldzigt (plauton). Controle A X E L .
W. Schuylenburg, voor de dir. bel. en accijnsen, te Axel en Zaamslag (5e kl). 11 Mei 1848. P. Graaf van Hogendorp, voor de dir bel, regten en accijnsen, te Sas van Gent, Westdorpe en Philippine (6e kl.). 11 Mei 1861.
63 H . G. Schroder, voor de dir bel., regten en accijnsen, te Neuzen en Hoek (1) (5e kl.). 7 Apr. 1861. P. H . Stubbe (2), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Hulst en Graauw, de dir. bel., te Clinge en St. Jansteen (5e kl.). 20 Jan. 1857. C. Kempeneers, voor de regten te Kauter (geriefkantoor), en de accijnsen voor dat deel van de Clinge, dat nabij het kantoor van den Kauter ligt (8e kl.). 30 Oct. 1862. B. van Leeuwenstein, voor de regten aan de Kapellebrug (grenskantoor), en de accijnsen van St. Jansteen, en het deel van de Clinge, niet tot het kantoor aan den Kauter behoorende (8e kl.). 6 Mei 1860. M . J . Sistermans, voor Hontenisse, Hengstdijk, Ossenisse, Stoppeldijk en Boschkapelle (5e kl.). 11 Julij 1853. W. C. Smits, voor de dir. bel. en accijnsen, tevens geriefkantoor, te Overslag en Zuiddorpe (8e kl.). 7 Apr. 1861. J. L . Huygens, voor de dir. bel. en accijnsen, tevens geriefkantoor, te Koewacht (8e kl.). 29 Aug. 1861. Stationementen te Sas van Gent, Neuzen, Axel, Koewacht, Overslag, Zuiddorpe, Philippine, Hulst, Hontenisse, Graauw, Kapellebrug, St. Jansteen, de Kauter, de Clinge en Westdorpe.
Plaatselijke Ontvanger, belast met de ontvangst van Rijks-accijnsen. J. M . de Stoppelaar, voor het geslagt,
te
Middelburg.
Surnumerairen in de Directie. A. J . Vening. 1 Oct. 1861. | G . B . J . de Quaij. 16 Sept. 1862.
Visiteurs. G. Bosman. r. 3., te Middelburg. B. K . van der Meulen. r. 3. ( , „ . . A. de Lange. \ Vlmingen. A. van Wely Dz. j W. K. A. Neurdenburg, > te Bath. J. Hoelands, ) t e
(1) (2)
Tevens Agent voor de Scheldevaart-regten. Vroeger Controleur te Hulst.
64 L. W. E. J. B. J. «T. J.
den Broeder, Comm. lste kl., te Zierikzee (fung.). van Schelven, te Brouwershaven, G. K. Strengnaerts, te Sas van Gent. Moolenburgk, te Eede (tevens Ontvanger). van Leeuwenstein , te Kapellehrug (Idem.) P. van Dugteren, te Feldzigt (tevens Ontvanger). H . Moggenstorm, Comm. lste kl., te Neuzen (fung.). Muller, „ ff f te Veere „ f
Commiesen. Hoofd-Commies. W. Imandt, te Ihrfst.
Van de eerste klasse. G. Muller. P. Hoo^ervnrst. W. Dumoulin. J . H . Moggeuslorm. p. 3. J. de Krijger. p. 3. L. Tappij Gielen. L. deu Broeder. p. 3.
E. F. W. Verhaagcu. H. W. J. Korff. P. Minnaard. p. 3. J. de Vroorue. A. Carras. J . de Vriese ( 4. kl.). J. M. Adriaansen.
A. Westenberg. (* 4. kl.). J. Smit. C . J . Gevaert. J . Muller. p. 3. A. Lamhregtse. r. 3. H. A. Buth. p. 3. P. C. de la Cour. P. Besuyeu Mz.
J. M. Ledegang. P. 3. J. G. P. Kompenlians. M. Koolhaas Wurnas. P. Aareus. C. L. vau den Eekhout. .1. de Raadt. A. Visser.
C. Visch. M . de Jong. L. F. Schorer. B. vau der Kaa\. C. Reuooy. P. 8. D. H. Schalk. p. 3. C. PI ink. H. V. de Virieu. W. Leydekkeis. r. 3. J. Hoskani. J. J. Werner. A. van den Braudt. W. Permic. G. Ellens, p. 3. J. le Roy. p. 8. 3, P. Riesberg. A. J. van Wezel. H. Petrie. C. van Oijen Liurcuse.
A. van den llouteu. A. A. Buckei. A. J. Strooband. J. C. Cramer. J. Coutant. p. 3. J. Pleyte. J. D. Wy'nroalen. J. J. Peeters. J. H. Harthoorn. P. A. Hoffmann. A. Verhage. N. J . van Schingen. S. J . Huese. J. M. Becude. F. L. Hulsenboom. A. Dekker. L. W. Prinse. N. Leeuwe. p. 3. J. VorBtenbosch.
#
P. M. Visser. P. 3. I. A. van Oppen. r. 3. P. Wz. de Wijn. J. H . Valk. A. van de Zande. B. Page. p. 3.
Van de tweede klasse. C. den Hartigh. M. Hogesteger. W. Weisfelt. J. vau Maale. P. vau Vuuren. W. Haverkorn. p. 3. L. Sauderse.
D. van den Berge, p. 3.
Van de derde klasse.
V. van de Velde. G. F. Honk. J. F. Eekelaar. G. J. Anien. M. Holtzer. W. A. Niesz. J. Bakker. E. P. Lauer. F. G. J. Smits. A. van der Veurt. H. J. Mesman. K. Simons. J. J . Kompenhans E. M . van Nijholt. D. Deijer. A. vau Orbeck. J. M . R. de Warem. K. A. van der Hucht, L. van der Have.
G5 A. C. I. L. P.
Koolen. de Bock. J. Olivier. Schmitt. J. van der Maat.
A. C. J. J.
A. Leupen. Bierens. M. Sclieurlcer. H . Poppe.
Van de vierde M. E . van der Halen. T. Elserman. A. Vergouwe. J. van der Graaf. G. Jacobs. Y. A. Utermark.
P. F. A. J. A. H.
C. Fremnuw. J . A. Reusen. B. J. Muyselaar. W. F . Wouters.
klasse.
Praag. J. Hejjntjca. I I . L de Bergh. A Lotte. H. Bosnian. N. Hoffmann,
IF. J. Scheffer. [W. de Goede. |J. H. Engelmau. P. A. F. Nijsen. J . W. 11. Korff.
Sloeproeijers. J . Droukers, Kwartiermeester, H . van der Mussele, C. Adamse, H. Olickoek, J. Stillehroer, J. Kuipers, Kwartiermeester, J . Barendrecht, G. Andree,
Sloeproeijers,
te
Vlissingen.
- ^'PM. van der Ploeg, F. Schweigtvard, D. Bal,
) Sloeproeijers, | I )
te
Balh.
W. van de Velde, Sloeproeijer,
te Veere (dienstdoende als Commies).
P
I I i /
Scheepsmeters. J. de Krgger, Commies der lste kl., te Middelburg. G. Bosnian, Visiteur, te Middelburg, (udjunct). t. den Broeder, Commies der lste kl., te Zierikzee. W. van Schelven, Visiteur, te Brouwershaven. J. de Raadt, Commies der Sde kl., tc Bath. B. Pagd, Commies der 2de kl., te Sas van Gent.
Deurwaarders der directe belastingen. A. J. Eeckelaert, te Middelburg, voor de kant. Middelburg en Arnemuiden. J. Muller (Commies 2de kl ), te Veere, voor het kant. Veere. C. deu Hartogh (Commies 2de kl.), te Colijnsplaat, voor de kant. Colijnsplaat If'issckerke. P. C. Singer, te Vlissingen, Domburg.
voor de kant. Vlissingen,
Oost- en West-Souburg
en eu
if, Costerus, te Zierikzee, voorde kant. Zierikzee, Nieuwerkerk en Noordgouwe. H. Petric (Commies 3dekl.), te Renesse, voor de kant. Brouwershaven en Noordwelle. M. C. van Elsacker, te Tholen, voor de kant. Tholen en St. Maartensdijk.
ee P. Gutteliug, te Kruiningen, vooi" de kant. Yerseke, Kruiningen, Waarde, Krabbendijke en Bath. A. W. Rijnberg, te Goes, voor de kant. 's Gravenpolder, Ovezande, Heinkenszand, Goes en Kloetinge. J. M. Altheer, teAxet, voor de kant. Axel, Sas van Gent, Westdorpe, Philippine, Neuzen, Koewacht en Overslag. J . A. Dupon, te Hulst, voor de kant. Hulst en Hontenisse. J, Porey, te Oostburg, voor de kant. Oostburg, Yzendijke, Biervliet en Breskens. I*. Iloogervorst (Commiea lste kl.), te Sluis, voor bet kant. Sluis. J. le Roy (Commies 3de kl.), tc Aardenburg, voor het kant. Aardenburg.
E N T R E P O T S .
Entreposeurs. De Ontvangers der regten en accijnsen te Middelburg, Algemeen. Vlissingen, Publiek. Zierikzee, „ Goes , Part., wijn.
WAARBORG
Neuzen, Part., steenk. Zijpe, ,, „ Brouwershaven, Part., steenk.
E N
op de Gouden en Zilveren
BELASTING
Werken in Zeeland.
MIDDELBURG.
H . D. Pock, Controleur. 5 Apr. 1849. S. Hemeryk Tak, Ontvanger. 31 Oct. 1860. P. J. A. J . P. L. Jonxis, Esaijeur. 16 Apr. 1862.
Controleur der directe belastingen en van bet kadaster. E. A. van Tonderen, te Middelburg. 18 Sept. 1860. P. H . de Gelder, Surnumerair te Middelburj. 16 Julij 1859.
Direeteur. L. G. Bouricius (@). 22 Jan. 1855. G. Moesman, Commies ter Directie.
23 Mei 1856.
Rijks—Ad vocaat. Mr. C. F. 5ar. van Lynden van Sandenburg(waarn.).25 Mei 1857 •
Betaalmeester. E. L . Baron Eengers (&• 4de kl.), te Utrecht. 2 Dec. 1855.
Controleurs. M . Prakken, te Utrecht. 17 Apr. 1852. .7/«»-.J.P.L.Coenen van's Gravesloot, te Amersfoort. 17Nov.l842. Jhr. F . A . E . Nahuys, te Breukelen. 6 Jan. 1858. J . B. Story van Blokland, te Briebergen (res. Wijk-bij-Duurstede). 21 Oct. 1860. P. E . van Visvliet, te IJsselstein (res. Utrecht). 26 Jan. 1862.
Ontvangers. Controle
UTRECHT.
Jhr. L . Stern (1), voor de dir. bel, eerste afdeeling, te Utrecht (3e kl). 29 Sept. 1861. W. van Bergen (2), voor de dir. bel, tweede afdeeling , te Utrecht (2e kl). 30 Dec. 1859. J. F . H . Bierhaus, voor de regten en accijnsen, te Utrecht (2e kl). 27 Feb. 1857. Mr. P. C. Walland, voor het geslagt, te Utrecht. Stationement te Utrecht (10 Commiesen). Controle
AMERSFOORT.
J. P. Sehluiter (3), voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Amersfoort (4e kl). 1 Mrt. 1855. A. J . L . Kooy, voor Baarn, Eemnes en Soest (5e kl). 8 Dec. 1860. Jhr. A. C. P. Qiarles van Ufford, voor Hoogland, Bunschoten, Leusden en Stoutenburg (6e kl). 6 Julij 1855. (1) (2) (3)
Vroeger Controleur te Ufrecht. Vroeger Coutroleur te Breda. Vroeger Controleur te Kampen.
68 Jhr. G. van Haeften, voor Ma art ens dijk en de Bildt (6e kl.). 15 Dec. 1846. J. W. G. A. van Nouhuys, voor Zeist (Be kl.). 18 Mei 1860. J. C. E . Sala, voor Woudenb er g en Renswoude (8e kl.). 6 Julij 1857. Stationementen te Amersfoort (6 Commiesen), Baarn (2 Commiesen) en Zeist (4 Commiesen). Controle
BREUKELEN.
A. Engelenburg, voor B reuk el en-Nijenrode en St. Pieter en Ruwiel (6e kl.). 29 Sept. 1861. E. A. van Mattemburgh, voor Abcoude, Baambrugge, Nigtevecht en Vreeland (5e kl.). 5 Apr. 1861. J. Drabbe, voor Loenen, Loenersloot en Loosdrecht (6e kl.). 7 Dec. 1857. H . G. H . Jordens, voor Maarssen , Tienhoven , Maarssenveen, Zuilen, Achttienhoven en Westbroek (5ekl.). 13 Aug. 1861. W. de Timmerman, voor Mijdrecht (6e kl). 9 Apr. 1859. H . van der Colff, voor Vinkeveen en Waverveen (5e kl). 26 Nov. 1859. J. G. Both, voor Wilnis (6e kl). 1 Dec. 1828. Stationementen te Loenen (2 Commiesen), Maarssen (2 Commiesen) en Vinkeveen (2 Commiesen). Controle
DRIEBERGEN.
J. M . Terlaag, voor Amerongen en Leersum (7e kl). 25 Nov. 1856. C. Eooseboom, voor Briebergen en Rijsenburg, Doorn, Maarn en Langbroek (2 kantoren, 6e kl). 13 Feb. 1857. W. H . D. Broers, voor Houten, Schalkwijk, Tull en 't Waal (6e kl). 4 Oct, 1862. H . C. van der Feen, voor Werkhoven, Odijk en Bunnik (7e kl). 26 Aug. 1860. J. F. Sehijff, voor Wijk bij Duurstede en Cothen (6e kl). 27 Oct. 1858. A. van de Werken, voor Veenendaal en Rhenen (6e kl). 1 Dec. 1844. Stationementen te Driebergen (2 Commiesen), Veenendaal (2 Commiesen), Wijk bij Duurstede (2 Commiesen) en Rhenen (2 Commiesen).
69 Controle
IJSSELSTEIN.
F. L . F. de Veije, voor IJsselstein, Benschop en Polsbroek (6e kl.). 25 Oct. 1856. Jhr. D. C. van Lennep, voor Harmelen, Ouden Rijn en Veldhuizen (7e kl). 24 Apr. 1846. J. F . G . B. d'Harvant, voor Kamerik-Houtdijken en Mijzijde en Zegveld (7e kl). 1 Mrt. 1853. J. R. Seilberger, vooi- Kockengen, Laag-Nieuwkoop, Vleuten en Haarzuilens (7e kl.). 15 Sept. 1853. H . J . C. Coenen, voor Lopik, Jaarsveld en Williqe-Lanaerak (7e kl.). 25 Apr. 1853. J. M . Kleeuwens, voor Montfoort, Willescop, Linschoten, Snelrewaard en Hoenkoop (6e kl.). 27 Junij 1859. D. W. van Empel (1), voor Vreeswijk en Jutphaas (6e kl.). 14 Sept. 1850. Stationementen te Harmelen (2 Commiesen), Montfoort (2 Commiesen) en Vreeswijk (3 Commiesen). ;
Surnumerairen in de Directie. W. van Nouhuys. 23 Sept.1858. | W. K. F. J. Eerens. 7 Sept.1860.
Visiteur. C. P. Valkenhoff, te Utrecht.
Meters en Taxateurs van den Turf. J. H. J. J.
Mooy, te Tienhoven. van der Vegt, te Baambrugge. Cretier, te Mijdrecht. Boverhoff, te Wilnis.
Commiesen. Van de eerste klasse. J. 11. Aalbersen. W. Litiffinont . 3. G. C. vau Sull. r
(1)
Kooiman. r. 2. \V. van BaetteubCIg.
Ook voor de Rhijnvaartregten.
| E . J. 't Hoen. G. vun Ameide. r.3.
70 Van T. Lancee. G. Doesburg. J . J. Horcnner.
kl ).
Van R. Heymen. J. Jansen. F. W. Stork. A . J. Perebolt. A . J. Terwogt. J. J. Temminck. R. J . Lautenslager. A . Bettrak, J. M. Honig.
de tweede
klasse.
J. C. Dorge. •f. Coops. W, Smit.
G. A. Emond. p. 2. C. J. Kroon. J. de Leur.
de derde
klasse,
A. J. H . Sijben. J. Schoiiw. J. Jonkers. J. F. ten Bosch, p. 8. W. L. van Soest. W. F. R. Gerdessen. p. 3. C. van Nimwegen. W. A, N. Eymaal. J. F. van Hems.
F. Paulssen. P. A. van Dam. P. J. A. L. Haars. S. Severijn. H. Serlijn. W. G. van Rierosdyk. L. J. van de Werff. C. Philippo. J. C. Tavejee.
Scheepsmeter. J. H . Aalbersen, Commies fler lste kl., te Utrecht.
Deurwaarders der directe belastingen. H. 0. C. C. J. J. J. A.
Appelian, \ K. Hemkes, j te tlrecht, voor de beide kantoren aldaar. J. Porssel, I Immerzeel, te Loenen, voor de kant. Abcoude, Loosdrecht, Vreeland, Mijdrecht, Vinkeveen en Wilms. de Leur, Commies der 2de kl., \ te Maarssen , voor de kant. Breukelen, MaursJansen, Commies der 3de kl., f sen en Zuilen. J. Horchner, Commies der Sde kl., \ te Vreeswijk, voor de kant. IJsselstein C. Bettmk, Commies der 3de kl., ( en Vreeswijk.
P A van Dam * 8
f Commiesen der 3de kl. te Montfoort, t
voor bet kant. Lopik.
F. de Wit, te Harmelen, voor de kant. Montfoort, Harmelen, Kamerijk en Kockengen. J. D. Blom, te Amersfoort, voor de kant. Amersfoort, Hoogland, Lensden en Woudenberg. A. W. Haks, te Baarn, voor de kant. Baarn, Zeist en Maartensdijk. P. van Yoorthuyzen, te Rhenen, voor de kant. Amerongen en Veenendaal. J. Mica, te Wijk bij Duurstede, voor de kant. Wijk bij Duurstede, Werkhorc>>, Driebergen, Doorn en Houten.
E N T K E P O T S .
Entreposeurs. De Ontvangers der regten en accijnsen te Utrecht, Publiek.
| Amersfoort,
Part., wijn.
71 WAARBORG
E N
op de Gouden en Zilveren
BELASTING
werken in Utrecht.
UTRECHT.
P. van Steenbergen, Controleur. 8 Dec. 1852. J. F . A . Bierhaus, Ontvanger. 27 Feb. 1857. J. H . Balfoort, Essayeur. 8 Dec. 1852.
Controleur der directe belastingen en van bet kadaster. J. D. Coehius; te Utrecht. 5 Dec. 1843. W. J. A. van Beusekom, Surnumerair te Utrecht. 7 Sept. 1860.
V
1*0
Direeteur. G. D. Simon. 22 Jan. 1855. J. Troelstra, Commies ter Directie.
17 Oct, 1862.
Rijks-Advocaat. Mr. J. W. Tromp. 20 Junij 1848.
Betaalmeesters. Jhr. W. L . B. van Panhuys, te Leeuwarden. 15 Dec. 1861. J. H . Paehlig, te Sneek. 3 Junij 1854. Mr. J. J. Canter Cremers, te Heerenveen. 15 Sept. 1855.
Controleurs. H . J . Westenberg, te Leeuwarden. 1 Mrt. 1851. J. J. T. Evers, te Harlingen. 6 Jan. 1858. Jhr. A. von Biilow, te Dockum. 21 Oct. 1860. E . A. Tissot van Patot, te Bergum. 26 Jan. 1862. C. Scheltus, te Sneek. 16 Sept. 1842. J. E . Westenberg, te Workum (resid. Bolsward). 9 Apr. 1846. N . van Hamel, te Heerenveen. 31 Dec. 1849. B. Hulst, te Gorredijk. 16 Oct. 1862.
Ontvangers. Controle
LEEUWARDEN.
A. G. Metzlar, voor de dir. bel, te Leeuwarden (2ekl). 28 Mrt. 1859. L . J . van Dunne ( ^ 4. kl.), voor de regten en accijnsen, te Leeuwarden (3e kl). 9 Oct. 1860. S. Witteveen, voor Huizum en Wirdum (6ekl.). 6 Oct. 1861. J. H . Wijbrands, voor J el sum (7e kl). 11 Jan. 1862. H . de Bosson, voor Hyum (res. Stiens) (7ekl). 2 Aug. 1862. J. A. Willinge Brantsma, voor Deinum (residentie Marsswm). (7e kl). 11 Aug. 1852. J. Loeff WGz., voor Dronrijp (8e kl.). 3 Jan. 1862. G. Plantema (gg 4. kl), voor Beetgum en Berlicum (6ekl). 21 Julij 1862. Stationementen te Leeuwarden en Dronrijp.
73 Controle
HARLINGEN.
J. Wentholt, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Harlingen (3e kl.). 10 Julij 1856. F. deKeth, voor Franeker en Tzum (5ekl.). 20 Mrt. 1846. M . Feickens, voor Sexbierum (6e kl.). 9 Oct. 1860. B. C. Wildrik, voor Ried (7e kl.). 3 Dec. 1861. C. Schokker Hunnink, voor St. Anna-Parochie en Lieve Vromoe-Parochie (5e kl.). 7 Sept, 1861. J. Tamson, voor St. Jacobi-Parochie cn Minnertsaa (6e kl.). 1 Sept. 1848. Stationementen te Harlingen, Franeker, Sexbierum en St. Jacobi-Parochie. Controle
DOCKUM.
S. Sinnema (1), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Dockum (4e kl.). 21 Nov. 1856. H . Lunsingh, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Ee (6e kl.). 24 Julij 1859. J. van ZandbergenBinvalda, voor Ternaard en Nes (Gekl) 5 Sept. 1854. P. van Terwisga, voor Holwerd (7e kl.). 16 Aug. 1860. Jhr. J . C. F. Stern , voor Nu kerk en Anjum (Ge kl) 24 Julij 1859. ' F. M . J . van Ghert, voor Hallum en Marrum (Ge kl 1 9 Nov. 1861. S. M . E . d'Harvant, voor Per werd en Blija (Ge kl 1 18 Mei 1855. K. R. Steringa, voor de dir. bel., regten en acc. van Ballum en Nes op Ameland (resid. Hollum, 8e kl.). 31 Jan. 1860. Mr. A. S. Beiding, voor Schiermonnikooq (8e kl) 31 Oct. 1836. ' Stationementen te Bockum, Holwerd, Ezumazijl, Wierum, Dockumer-Nieitwezijlen, Eericerd, Nes (Ameland) en Schiermonnikoog. ;
Controle
BERGUM.
Jhr. R. Gevaerts van Geervliet, voor Bergum, en Giekerk (Ge kl.). 30 Nov. 1833. (1)
Hardegarijp
Voorheen Controleur te Dockum.
i
74 W, Ruitinga, voor Akkerwoude, Birdaard en Veenwouden (5e kl.). 27 Mrt. 1862. J . H . A.Modderman, voor Oostermeer (8ekl.). 16Ang.l860. J.W. van Idsinga, voor Kollu m en Burum (6ekl.). 30 D e a l 847. J. 0. Gorter, voor Broogeham, Kooten, Buitenpost en Surhuizum (residentie Buitenpost, 6e kl.). 11 Julij 1853. C. J. A. Greven , voor W ester g e est (residentie Veenklooster, 7e kl.). 13 Nov. 1852. Stationementen te Bergum, Akkerwoude, Kollum en Augustinusga. Controle
SNEEK.
H . Queijsen, voor Sneek (3e kl.). 14 Apr. 1860. J. W. D. van Hemert, voor Woudsend en Oppenhuizen (7e kl.). 8 Nov. 1859. T. W. Bolman , voor Heeg en Ylst (resid. Ylst, 5e kl.). 10 Aug. 1853. D. J. den Beer Portugael 4. k l ) , voor Nyland en Scharnegoutum (5e kl). 26 Mei 1862. J. A. C. W. van Lanschot Hubrecht, voor Rauwerd (6e kl). 26 Feb. 1858. E. J . Woudsma, voor Warga en Roordahuiznm (7e kl). 30 Sept. 1862. A. A. Uitenhage de Mist, voor Grouw (7e kl) 25 Julij 1851. J. de Rapper, voor Baard (6e kl) 11 Julij 1853. J. A. Ruel Engelman, voor Jorwerd en Oosterwierum (residentie Weidum, 6e kl.) 22 Feb. 1836. Stationementen te Sneek, Woudsend, Irnsum en Weidum. Controle
WORKUM.
J. F . Mansfeldt, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Workum (6e kl). 30 Junij 1859. A. de Reus, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Stavoren en Hindeloopen (9e kl). 7 Julij 1858. D. L. Heinsius, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Makkum en Gaast (6e kl). 13 Junij 1862. Jhr. J . G . F . van Spengler, voor Koudum (6e Kl). 5Apr.l859. J. F . Meijer, voor Witmarsum, Arum en Burgwerd (5e kl). 30 Dec. 1847. J. de Rochefort, voor Balk (6e kl.) 2 Apr. 1857.
75
L.R.Krins, voor Wommels en Oosterend (5ekl.). 16 Aug.1838. N. C. J . Velius Baert, voor Bolsward en Tjerkwerd (4ekl) 20 Feb. 1862. J \ ) Stationementen te Workum, Balk, Koudum, Arum, Wommels, Bolsward en Stavoren. Controle
Makkum,
HEERENVEEN.
F. H . ter Horst, voor Heerenveen, St. Joliannisga en Tjalleberd (5e kl). 12 Dec. 1860. J. ten Holten, voor Knijpe en Mildam (6e kl.). 12 Junij 1858. B. C. de Ridder , voor Akkrum, Oldeboorn en Terhome (6c kl.). 30 Oct. 1854. V . H . Niemantsverdriet, voor Joure en Haske (6e kl) 23 Mrt. 1861. ' J. Habbema, voor Sloten en Langweer (6ekl.). 26 Oct. 1853. S. F . van Berg, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Lemmer en Oosterzee (6e kl.). 24 Mei 1854. Stationementen te Heerenveen, Knijpe, Joure, Akkrum, Sloten en Lemmer. Controle G O R R E D I J K . ;
0. J . van Kammen, voor Gorredijk en Lanqezwaaq (5ekl 1 17 Nov. 1857. v * * H . K . Pel, voor Wolvega en Oldetryne (5ekl.). lOMrt.1847. W. Luytjes, voor Beetsterzwaag, Ureterp, Buurswolde, Boornbergum en Lippenhuizen (6e kl.). 1 Dec. 1853. M. de Boer, voor Brag ten, Oudega en Boltevalle f5e kl 1 31 Oct. 1836. R. L . Fruitier de Talma, voor Oosterwolde, Bonkerbroek, Makkinga en Oldeberkoop (residentie Bonkerbroek 6e kl 1 6 Jan. 1837. C G. van Huis, voor Noordwolde en Blesdiike (7e kl) 28 Sept. 1858. Stationementen te Gorredijk, Beetsterzwaag, Bragten, Bonkerbroek, Oosterwolde, Noordwolde en Wolvega.
Surnumerairen in de Directie. E. D. van Wageningen. 15 1857.
J. Keiser. 19 Aug. 1859. J. Alma. id.
76
Visiteurs. J. A. H. R. B. J.
P. C. Bodde, 1 J . Schuit, \ * Scheen, / ^ - _ tklaringen, te Oostmahorn. Weersma, \ P. G. Vermeulen Krieger, \ voor de in- en uitklaringen H . Marcus, ) te Ameland. t e
y
1 I a r V
n
e
n
m
Meters en Taxateurs van den Turf (1). J . C. Bruins, Commies 3de kl., in het lste Distrikt, voor het kantoor Drogeliam. S. W. de Jong, Commies lste k l , in het 2de Distrikt, voor de kantoren Akkerwoude en Westergeest. M. S. van Genderen, Commies 3de k l , in het 2de Distrikt, voor de kantoren Bergum cn Warga. J . B . P. H . Rebenscheydt, voor het 3de Distrikt, te Oosterzee. D. W. Middelhoven {tijdelijk), voor het 4de Distrikt, te Koudum. L K . W. Begemann, voor het 5de Distrikt, te Heerenveen. Y. J . Spruit, voor het Gde Distrikt, te Ngehaske. D. Winkler, voor het 7de Distrikt, te Wolvega. E . Schotanus, voor het 8ste Distrikt, te Oosterwolde. J. P. Oostingh, voor het 9de Distrikt, te Gorredijk. W. II. G. van Santen, voor het lOde Distrikt, te Beetsterzwaag.
Commiesen. Knar
nnclennltelt.)
Van de eerste klasse. D. van Noord. N. R. Otnia. P. J. Ferwerda. J. Adama. J. I).' de. Bruin (* 4. kl.). G. R. Zijlstra. J. van Eudig llolkamp.
H. A. Prins. J. P. Kiestra. S. W. de Jong. G. ])ustclbers:e. A. W. du Pied. D. llulshoff.
L. M. H. G. A. C. B. J.
G. PSni. 11. Eisma. r. S. J. Uiiing. P. Mostert. R. Jonkman. H . A. G. Schippers. L. de Vries. J. M. Durkema.
L. Teden. Germeraad. Voskuyl. r. 3. J. Mctzelaar. lloni R. van de Wctering. P. Poslliuma. p, 3. van Rodenburg.
E. P. Leeman. R. K. Steinvoorte. r. 3. J. Sctlelaar. II. J. W. Scheldt Stael van Ilolstein. Gal.
Van de tweede klasse. J. Groeno'iw. J. J H . van der Haar. W. A Eisma. r. 3. G D. Collet. J . S. Dijkstra. G. Molenaar. J. lloving. ,K. C. Knapper.
(1) Voor de administratie van den tnrf-aecijns, behoort Warga, tot de Controle Bergum, anders deel uitmakende vau de Controle Sneek.
77 Van de derde Masse, • C. G. Hamstra. G. F. van der Velde. M. E. Nanus. J. F. Koch. J. S. llehbes. J Bonekamp. C Blom. P". J . Nieuwhof, J. Onsturling. "R. W. van Hottinsra. W. F. Putman. P. 3. J. F. van Slooten. G. W. Hareubtr^. G. Nunen. J. J. Ileyusius. W. F. Eosecaatvan Nouhuys. M. Bolhuis. R. T. Annema. A. Wynants (• 4. kl ). H. H , Pel. R. L. Kiins.
H. Wouda M. S. van Genderen. C. A. J. Kelder. W. J. Bietench. G. S. de Jong. J. J. Smit. J. C. Brums, r. 3. H. H. Bosscher. r.3. P de Vries Danil. K. H. Feilsma. L. 0. Wijnia. il. J . Hulbcsma. J. F. Swam. G. Wulfsen. p. 3. ff, Krediet. J. Postinus. ff. de Vries. P. C. Biersma. P. Stam. J. I. Kisjes.
J. W. Teunissen. •T. A. Gatsonides. J. Wetselaar. H. J . Jeutiuk. 1). Kammin'-'u. A. T. de Boer. I. F. de Boer. \i W. Andreae. E. T. Beima. A. J. A. W. van Eymeren. J. P. Perg. J. Terlieune. P. J . G. Leurs. T. A. van Hvlckema Vlieg. F. Bonkes. R.. Ter Poorten. J. Wigirers. J. W. G. Kielander. •J. A. Sleizcr.
Van de vierde Masse.
Sloeproeijers. J . de Vries, Sloeproeijer, A. Y. Luitjes, Idem. H. Jaarsma, Idem,
Op het klariugsvaartuig te Oostmahorn.
Scheepsmeters. II. Voskuyl, Commies der 2de kl., te Leeuwarden. A. J . Schuit, Visiteur, te Harlingen. W. A. Eisma, Commies der Sde kl., te Sneek. A. W. du Pied, Idem der lste k l , te Heerenveen.
Deurwaarders der directe belastingen. J. Posthumus , tc Leeuwarden, voor het kant. aldaar. A. P. Tjepkema, te Leeuwarden, voor de kant. Huizum, Hijura, Jelsum, Wirdum, Beetgum, Dronrijp cn Deinum. J. Veltuian , te Harlingen , voor de kaut. Harlingen , Sexbierum en St. JacoH-Parochie. L. J. Kisjes, te Franeker, voor de kant. Franeker, Itted en St. Anna-Parochie. H. van der Liuden, te Bergum, voor de kant. Bergum, Oustenneer en Drogeham. C. G. Hamstra, comm. 3e kl., voor de kaut. Kollum cn Westergeesl. J. Hoviug, comm. 2e kl., voor het kaut. Akkerwoude. A. E . Hoekstra, tc Hallum, voor de kant. Hallum eu Ferwerd. J. M. Hurkerua, te Hollum, voor het eiland Ameland. 1). Nieuwhof, te Schiermonnikoog, voor het kant. Schiermonnikoog. J. J. Bergmans, te Dockum, voor de kant Dockum, Anjum, Ee, Holswerd en Ternaard. G. Swam, te Sneek, voor de kaut. Sneek, Xytand, Heeg en Woudsend. L. van Wieren , te Rauwerd, voor de kant. Rauwerd, Grouw, Warga, Baard en Jorwerd. A. C. dc Wit, te BoUward, voorde kant. Bolsward, Witmarssum, Makkum en Wommels.
73 T. R. de Boer (N.L.B.), tc Kondum , voor de kant Workum, Stavoren , Balk cn Koudum. P. J . Ferwerda, te Lemmer, voor liet kant. Lemmer. P. C. Biersma. te Sloten, voor liet kant. Sloten. M. Valk , te Heerenveen, voor de kant Joure, Akkrum en Heerenveen. J. S. Hebbes , Comm. 3de kl., voor bet kant. Knijpe. H . H . Bosscher, Idem Sde kl., voor het kant. Wolvega. G. F. van der Velde, Idem 3de kl., voor het kaut. Noordwolde. R. K. Steinvoorte, Idem lste kl., voor het kaut. Oosterwolde. II. Meyer , te Beetsterswaag , voor de kant. Bragten, Oudega, Beetsterswaag en Gorredijk.
E N T R E P O T
S.
Entreposeurs. Be ontvangers der regten en accijnsen Sneek, Part., wijn, gedest. Harlingen, Publiek. Leeuwarden, Part., wijn, steenk. Lemmer, „ steenk. Heerenveen, „ „ n
WAARBORG
E N
op de Gouden en Zilveren
BELASTING
werken in
Friesland.
LEEUWARDEN.
W. L. H. T.
Hoevenaar, Controleur. 28 Sept. 1848. J . van Dunne, Ontvanger. 9 Oct, 1860. W. Huber, Essayeur. 6 Peb. 1845. T . van Kammen, Commies-Stempelaar. 8 Dec. 1852.
Controleur der directe belastingen en van bet kadaster. J. J. de Jonrrh , te Leeuwarden. 5 Dec. 1843. J. van der Veen, Surnumerair. 7 Sept. 1860.
Direeteur. Mr. A. C. H . Geukama Bakker. 22 Jan. 1855. H. E . Hulsebos, Commies ter Directie. 1 Mei 1860.
Rijks-Advocaat. Mr. G . lloijer (Tijdelijk).
28 Jan. 1855.
Betaalmeesters. F. J. van Hoboken (@,), te Zwolle. Mr. J . H . F. Umbgrove, te Almelo.
16 Mei 1847. 1 Feb. 1862.
Controleurs. G. W. van der Gronden, te Zwolle. 12 Mei 1842. P. A. A. de Timmerman, te Kampen. 6 Mei 1841. Jhr. G. K. van den Santheuvel, te Steenwijk. 5 Apr. 1857. H . Mantingh, te Deventer. 5 Apr. 1857. L . M . van Kooten, te Hardenberg. 29 Mei 1842. J . J . P. H . Geelen, te Almelo. 30 Apr. 1857. W. H . Houwing, te Enschede. 1 Dec. 1862.
Ontvangers. Controle
ZWOLLE.
E . J . G. Bouricius (1), voor de dir. bel., te Zwolle (4e kl.l. 10 Mrt. 1855. G. C. Baron Sloet van Warmelo , voor de regten en accijn(3e kl.). 2 Julij 1849. sen, te Zwolle H . A. D. J . Baron van Haersolte, voor Zwollerkerspel (residentie Zwolle, 6e kl.). 10 Mrt. 1837. F. V. C. Engelbert van Bevervoorde, voor Dalfsen (le kl.). 10 Aug. 1860. E . K. H . W. Vermeer, voor Staphorst en Rouvecn (8e kl.l. 8 Mei 1862. Stationementen te Zwolle,
Dalfsen
en
Staphorst.
Controle K A M P E N . M. J. A. Bannier (Jg| 4. kl.), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Kampen (4e kl.). 2 Aug. 1846. (1)
Vroeger Coatroleur te Meppel.
80 (vacant), voor Usselmuiden, Wilsum, GraJhorst, Zalk en Vecaleu, Kamperveen en Schokland (residentie Kampen, 6e kl.). P. A. A. Molenaar, voor Hasselt (8e kl.). 16 Aug. 1860. C. J . de Vriese Jz., voor Zwartsluis, Gtnemuiden en Wanneperveen (6e kl.). 5 Julij 1829. Stationementen te Kampen , Hasselt en Zwartsluis. Controle
STEENWIJK.
Mr. P. C. J . van Ghert, voor Steenwijk, Giethoorn en Steenioijkerwold (4e kl.). 1 Jan. 1863. J. A. Eschauzier, voor Oldemarkt (6e kl.). 22 Mrt. 1860. H . J . Antink, voor Stad en Ambt Vollenhoven (le kl.). • I Mei 1862. J. C. Houwing, voor Blokzijl, de Kuinre en Blankenham (he kl). 4 Julij 1862. Stationementen te Steenwijk, Blokzijl, Oldemarkt, Vollenhoven en Kuinre. Controle
DEVENTER.
Jhr. Mr. S. Trip (1), voor de dir. bel, te Deventer en de dir. bel en acc. van Diepenveen en Bathmen (4e kl). II Nov. 1859. J. G. Moll (2), voor de regten en accijnsen, te Deventer (2e kl). 14 Oct. 1857. G. R. A. J . van Hasselt, voor Wijhe (6e kl). 4 Aug. 1861. D. Baron van Slingelandt (|^), voor Baalte en Heino (6e kl). 16 Apr. 1861. J. W. Dumon, voor Olst (le kl). 31 Dec. 1852. Stationementen te Deventer, Olst, Wijhe, Baalte en Heino. Controle
OMMEN.
Jhr. P. T. van der Wijck, voor de dir. bel, regten en acc, van Stad en Ambt Ommen en den Ham (le kl). 13 Junij 1844. J. J . Masman, voor Hellendoorn (le kl). 22 Apr. 1860. (1) (2)
Voorheen Controleur te Idem te Zuidbroek,
Harlingen.
81 B. Wamaars, voor de dir. bel., regten en acc. van Avereest en Nieuw-Leusen (betalingskantoor te Bedemsvaart, 5e kl.). 27 Feb. 1857. J. A. Baron van Ittersum, voor Stad en Ambt Hardenberg (6e kl.). 15 Sept. 1826. J. Stam Jz., voor de dir. bel, regten en acc. van Grams(grenskantoor, 7e kl.). 9 Apr. 1857. bergen C . vau Boekeren, voor de regten, te Veenebrugge (grenskantoor, 7e kl). 15 Mei 1862. Stationementen te Ommen , Hardenberg , Gramsbergen, den Ham, Hellendoorn, Avereest, Veenebrugge, Sibculo, Kloosterltaar, Lutte , Radewijk , Holtheme en Bergentheim. Controle A L H E L O . W. L. Bruist, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Stad en Ambt Almelo (5c kl.). 17 Nov. 1857. H.G.Smits Verburg, voor Vriesenveen (8e kl.). 17 Apr. 1858. J. G. Oosterbaan, voor Tubbergen (6e kl.). 28 Sept. 1856. J. F . E . Loos , voor de dir. bel., regten en accijnsen van Ootmarsum en Benekamp (7e kl.). 18 Sept. 1860. P. L . Mulder, voor de regten aan den Laagschen-uitklaringspaal (7e kl.). 5 Apr. 1849. E. Bakker (r. 2), voor de regten en accijnsen, te Mander (grenskantoor, 8e kl.). 27 Jan. 1860. G. J . Soetekou (r;. 3), voor de regten, te Benekamp (grenskantoor, 8e kl). 2 Aug. 1860. J. E . Stork, voor Weerselo (8e kl). 28 Nov. 1836. B. A. Brinkhuis, voor Borne (8e kl). 29 Aug. 1861. A. H . Jansen, voor Rijssen, Wierden en Holten (5e kl). 30 Jan. 1858. Stationementen te Almelo, Tubbergen, Ootmarsum, Laagschepaal, Bruinehaar, Weerselo, Borne, Rossum, Benekamp, Rammelbeek, Latdorp, Rijszen, Geesteren, Vriesenveen , Mander en Hezinge. Controle
ENSCHEDE.
J. A. de Lanoy, voor de dir. bel, regten en accijnsen van Enschede en Lonneker (4e kl). 15 Apr. 1857. W. T. de Jongh van Arkel, voor de regten , aan de Glanebrugge (greuskantoor , 7e kl). 12 Nov. 1855. J. J . Wilhelmi , voor de regten , aan den Braam (grenskantoor , 8e kl). 17 Feb. 1845.
Si
(vacant), voor de regten, aan de Knalhutte (grenskantoor, 8e kl.). Hi A. Baarslag, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Haaksbergen (7e kl.). 12 Aug. 1833. H . J. D. W. Dikkers, voor Stad en Ambt Delden en Hengelo (6e kl). 21 Dec. 1835. J. van "Veltlmijsen, voor Goor, Diepenheim en Markelo (6ekl.). 14 Feb. 1859. J. van den Hoff, voor de dir. bel, regten en accijnsen van Oldenzaal en Losser (6e kl). 12 Mei 1856. A. A. van der Baan, voor de regten aan de Poppe (grenskantoor, 8e kl). 9 Apr. 1861. Stationementen te Enschede, Eschmarke, Oldenzaal, Glanebrugge , de Poppe, Hengelo, Haaksbergen , den Braam, Goor, Markelo, Delden, Broeklieurne, Losser, Overdinkelschenhoek en Lonneker.
Surnumerairen in de Directie. N. Kantelaar. 19 Aug. 1859. G. C. Antink. 16 Oct. 1862. H . P . vanderTak. 7 Sept. 1860. J. H . de Bruvn. 16 Oct. 1862. A. C. Luttenberg. 1 Oct. 1861.
Visiteurs. A. Carlebur J, ^ J. W. J. van Vonders Westenburger, \ J. Bookmaker Hz., I ampen J. W. van der Gronden, ) * L . P. M . van Noel, te Oldenzaal. J. H . Claessens, te Enschede, W. Loos, r. 2., te Deventer, H . J. P. Smits, r. 3., te Almelo, ) fungerend. A. Nielander, te Ommen, H . Kedde, te Holtheme , t e
fc
f
e
<
K
Meters en Taxateurs van den T u r f (1). H . Coops, te Oldemarkt, J. Bolhuis, te Steenwijk,
voor het lste Distrikt, » u 2de „
(1) Voor wat betreft de administratie van den turf-acrijns, zijn de navolgende gemeenten in deze Provincie van de Controles, waarvan dezelvc anders deel maken, afgenomen cn gevoegd bij de Controle Kampen , te weten: Staphorst, Vollenhove (Ambt) en AVanneperveen.
83 G. D. Coninck Westenberg, te Steenwijkerwold, voor Let 3de Distrikt. W. M . Goldbach, te Kampen. // tt 4de „ L. Vlug, te Avereest, // II 5de „ A. van der Beek. te Hardenberg, // // 6de „ J. A. Vlug, te Gramsbergen , // // 7de „
Commiesen.
Hoofd-Commiesen. J. Drent| te Enschede.
I L. A. Gcrdesseu, fuug., te Ootmarmm.
Van de eerste C. H. G. G. L. J. A. C.
H . Riipcke. J . P. Smits. L. Bruist. J. Koerscn. Naas. C. Petri. Kiclauder. P. Gungel.
klasse.
W. Leu ven s. II. J. van Kempen. r. 3. A. Vasliinder. P. K. Zeclte. J. Jorisseu. W. Loos. L. Overbeek. W. J. \au Heerde.
|H. Snyders. IJ. van den Nieuwenhoff. li. J Boumau. W, Gerritsen. E. J. H . vau Oorschot. J. Sclilepper. J. Wiliuink.
Van de tweede klasse. H. E . Gewald. J. Voordenhout. H. van der Alice. A. J. lieu mei. G. H . Laudwchr. I t Bos. K. J. Vos. C. vau Gumster. r C. Heuiiv. r. 3. 11. Kedde.
J. A. Deeu. J. D. Keiucke. M. Baniiiiik. r. 3. J . R. van deu Noort. H. Prllenkoft. G. J Harenlierg. G. J. van Marie. II. G. Smit. P. A. Uoelofs.
Fan de derde U. Kamplierbeek. M. Poel. II. vun der Hoogt. A. J a link. II. van Dijk. J . Berkeljon. G. A. R. vou Pickarts. C. L . E . Lausberg. J. Sthutte. r. 3. M. D. van Sauteo. r. 3. A. 01 man. J. S. Stcflers. G. lloekiuan. J. G. Edelijn. J. H. Dijkhout. J. D. Waltman. H. J. van deu Beighe. L. Gussenlioveu, J. Masseus.
klasse.
K. Schuuinian. G. J . Lamiuerlink. J. G. llennink. C. Y. P. D. v<m Gemniingen O. H. vau Buteubuig, r. 3. J. Prins. Z. de Ruvter. A. J. C. Bredt. P. J. K. S>ncsseu. 11. Broers, J. li. Neyssel. J. C. Melis. J. G. Beaide. J. H. Jansen. t. W. M. Spee. W. Struik. D. J. W. Wolvers. r. 3. J. J. Mali. D. H . Moclard. t
P. A. Thcben. P. ^au der Meer. M. A de Tbouars. r'. W Piepmeijer. K. Heleeuders. J. J de Boer. U. Grevers. r. 3. V. Dekkers. J. Beilen.
J. van Bortel. T. Goedraad. 1). vau Leeuwen. J. M . Haart. A. Biayens. C. Hol'sink. A. H. Ziesel. J. Eskes. J. Braakhuis. G. J. Spenkeliuk. G. van Laar. G. J . Rijsloo. J. Jaarsma. r. 2. 0- J . Witzund. J. Broek. J. Meekers. J. W. C. van Rieuudiik r.3 B. Wolters B. Woutman,
r
84 J. Sligtenhorst. P. A. Bouwhuis. J. W. vau Knmpeu. G. Stroobos. J. J. Ilendnkson. P. J. Eute. H, Sehuitert. A. A. Bosch. N. P. B. van Ruth. W. Stork. A. Terweel. J. E. E. P. J. B.
C. M. Textor. Teu Napel. Ii. KalwrJ. A. Masseus. van Tyn. Jurgeus.
C. M. van Engelen. J . vau Isterdael. L). Lngeleu. r. S. A. W. van Veen. M. 1). Eniuien. P. Eusennek. r. S. A. H . van Stekeleuburg. P. W. Ostendorf. J. A. Bieedenbeeld. D. B. vau Arnhem. G. H . Ilahue. P. P. Deems. H . G. van Doornik. J . llama. J . G. Charisius. T. de Laat. A. Zniderhock. T. Reinders.
A. J. J. E. B. C. J. L. J.
Ritte. T. Souderman. H . Sonueville. G. vau Driessen. J . van Meusch. Duwel Hz. B. van Beuthem. Veltniau. J . Goldenherg.
A. Pomes. G. C. de Reiger. K. Koopman. J. H . Driessen. W. L . Bevort. A. Kamminga. H. W. Enserinck. F. Schuurman. II. vun 1'aassen.
J. UUIBI
J . C. Peters* W. van Dijk. J . B. Kaijaer. II. Bonke. G. Vermeulen. J . T. Vogel. J . II. Claessens. II. J . vau Rietschoten. G. W. Bierens. D. J . vun Wijaarda. L. Visser. D. Poppe. H. A. vun der Baan. M. A. Peele. T. Bergkamp. A. Prank. J . W. Vos.
Fan de vierde Masse. J . Strengers. P. J . Groenlaud. S. Prank. A. Goedheer. D. Sutherland. A. H . vun der Baan (Tijd.) J . J . vau Caem (Tijd.) H . S. de Weerd (T<jd.)
Scheepsmeter s. A. Carlebur, Visiteur, J . W. J. van Vonders Westenlmrger, Visiteur, J te Zwolle, M . D. van Santen , Commies der Sde kl., 1 H . J. van Kempen, Commies der lste kl., te Zwartsluis. J. Pohlman, te Deventer. H. J . P. Smits, Commies der Iste kl., te Almelo.
voor de zeeschepen.
Deurwaarders der directe belastingen. L. J. Bartels, te Zwolle , voor de kant. Zwolle, Zwollerkerspel en Staphorst. II. Neervoort, te Dalfsen, voor het kant. aldaar. A. Kroeze, te Kampen, voor de kant. Kampen, JJsselmuiden, Zwartsluis en HasseK. R. J. Kuilart, te Vollenhoven, voor de kaut. Blokzijl en Vollenhoven. J. van der Molen, te Steenwijk, voor de kant. Steenwijk en Oldemarkt. W. J. Broekhuizen, te Ommen, voor de kant. Ommen eu Avereest. G. J, van Wyhe, te Hardenberg , voor de kant. Hardenberg, Gramsbergen en deu Ham. C. J. van Sou, te Deventer, voor het kant. Deventer. D. van Leeuwen, Commies 3de kl., te Baalte, voor de gem. Raalte. J. A. Deen, Commies 3de kl., te Wijhe , voor die gemeente. M. A. de Thouars , Commies 2de kl., te Olst, voor die gemeeute. (vacant), voor de gemeente Heino. J . K. Veldhuizen, te Almelo, voor de kaut. Almelo en Borne. I . Planten, te Wierden, voor de kunt. Vriesenveen en Rijssem.
85 H . J . Grevcnstuk, te Goor, voor de kant. Goor en Ambt Delden. 3. C. 11. Textor, Comm. 3de kl., te Enschede, voor Enschede. II. J. van Rietschoten Commiea Sde kl., te Enschede voor Lonnekcr. 3. Prins, Commies Sde kl., te Haaksbergen, voor die gemeente. h. Verspuy, te Ootmarsum, voor de kant. Ojtmarsum, Tubbergen en JVcerselv. 3. B. H . G. Bartels, te Losser, voor de kant. Oldenzaal en Stad helden. S. D. Waltman, Commies 3dc kl., te Hellendoorn , voor die gemeente. f
\
E N T R E P O T S .
Entreposeurs. Be
Ontvangers
der regten en accijnsen te
Zwolle, Publiek. Kampen, Beventer, Part., wijn, gedest., steenk., fictief voor katoenen garens. n
WAARBORG
Enschede, Part., wijn. Oldenzaal, „ „ Zwartsluis, „ steenk. Almelo, Fictief voor kat. garens-.
E N
op de Gouden en Zilveren
BELASTING
werken in
Overijssel.
Z W O L L E .
H . Oudorp Kortebrant, Controleur. 8 Dec. 1852. E . G . Staal, Ontvanger. 4 Jan. 1830. J. S. Laatsman , Essaijeur. 27 Mrt. 1854.
Controleur der directe belastingen en van het kadaster. A. van Tonderen , te Beventer (Met den rang van ProvinciaalBewaarder van het kadaster). 5 Dec. 1843. E. Th. Smeets, Surnumerair te Beventer. 11 Oct. 1861.
iProvindi (Sroningcit. Direeteur. Jhr. 0. van den Santheuvel (@). 22 Jan. 1355. Jhr. P. C. van der Does, Commies ter Directie. 17 Sept. 1859.
Rij ks-Advocaat. Mr. S. ML S. Modderman. 12 Dec. 1846.
Betaalmeesters. Mr. H . J . Engelkens (^), te Groningen. 6 Dec. 1853. C. J . J . Loder, te Winschoten. 17 Sept. 1857.
Controleurs. W. E. J. H. A. J.
Craeyvanger, te Groningen. 5 Nov. 1852. L . Bogaert, te Zuidhorn. 16 Oct. 1862. M . Waleson, te Delfzijl. 29 Aug. 1859. P. van der Tak, a.«., te Bedum (Surnumerair). 7 Sept. 1860. Keck, te Hoogezand. 9 Apr. 1856. H . Leopold Rz., te Oude Pekel-A. 16 Nov. 1859.
Ontvangers. Controle
GUONINGEN.
C. J . Stakman (1), voor de dir. bel, te Groningen 8 Peb. 1862. G. Meinesz (2), voor de regten en accijnsen, te gen (3e kl.). 1 Mei 1850. Stationement te Groningen. Controle
(8e kl). Gronin-
ZUIDHOKN.
W. C. "Verseput, voor Zuidhorn (le kl). 24 Mei 1857. G. Bouricius, voor Iloogkerken Aduard (6ekl). 25Aug.l85S. A . H . van Andel, voor Ezingeew Oldehove (Oekl). 26 Mei 1859. Jhr. B. van Herenthals Everts, voor Grijpskerk (6e kl.J. 26 Julij 1852. H . J . Rooseboom, voor Grootegast en Oldekerk (6e kl). 4 Oct. 1854. J . P. Snethlage, voor Leek en Marum (6e kl). 7 Julij 1853. (1) (2)
Yoorheen Controleur te Gorinchem. Vroeger Controleur te Delft,
87 H . A. Steyn Parve, voor Haren (7e kl.). 3 Jan. 1862. Stationementen te Zuidhorn , Leek , Grootegast, Grijpskerk , Ezinge, Hoogkerk en Haren. Controle B E D U M . A. J . van Santen, voor Bedum (5e kl.). 16 Julij 1849. J . A. v.Iddekinge, voor Winsum GO Adorp(GeU.). 12 Aug.1840. R. van Snoekeveld, voor Leens en Kloosterburen (5e kl.). 22 Julij 1854. H . Hamstra, voor de dir. bel., in- en uitg. regten en accijnc. a. (7e kl.). 23 Mrt. 1861. sen, te Zoltkamp L. G. A. D. Denis, voor Eenrum en Baflo (6e kl.). 6 Julij 185B. J. W. Veen Vnlck, voor W a r f f u m en Usquert (6e kl.). 20 Apr. 1858. J. de Drews van der Peltz , voor Uit hui zerm eede en Uithuizen (5e kl.). 6 Sept. 1840. M . H . F . Pichot. du Plessis, voor Middelstum en Kantens (6e kl.). 28 Julij 1858. N. J . Sevenstern, voor Noorddijk (8e kl.). 1 Feb. 1855. J. F. Obbes, voor Ten Boer (6e kl.). 9 Nov. 1861. Stationementen te Bedum, Onderdendam, Winsum, Warfhuizen, Zoltkamp, Pieterburen, Horuhuizen, Warffum, Uithuizen , Boodeschool cn Ten Boer. Controle
DELFZIJL.
J. J . Gatsonides, voor Appingedam (5e kl). 11 Jan. 1859. A. Wemeke Cz., voor de dir. bel., regten en accijnsen, tc B elf zij I (5e kl.). 24 Oct. 1862. J . H . Meijer, voor Loppersum en Stedum (6ekL). 8 Junij 1854. T. Toewater, voor 't Zandt (6e kl.). 5 Apr. 1858. L. Radijs Ellens, voor Bierum (6e kl.). 26 Dec. 1860. E . A. Hania, voor Slochteren (5e kl.). 28 Junij 1860. W. F . van Nouhuys, voor de dir. bel., in- en uitg. regten en accijnsen, te Termunterzijl (6e kl.). 16 Oct. 1859. J. Wichers, voor Nieuwolda (7e kl.). 16 Mrt. 1852. Stationementen te Appingedam , Loppersum , Delfzijl, Bierum, Slochteren, Termunterzijl cn Nieuwolda. Controle H O O G E Z A N D . R. H . Koops , voor Zuidbroek en Noordbroek (residentie Uilerburen, 6e kl.). 25 Apr. 1841.
88 J. Handen., voor Wildervank en Stadskanaal (5e kl.). 21 Julij 1859. J. C. Temminck, voor Veendam (5e kl). 7 Dec. 1860. P. C. G. van Motman, voor Meeden en Muntendam (7e kl). 31 Dec. 1859. J. Kerkhoven, voor Scheemda (6e kl). 18 Jan. 1858. R. Bolhuis, voor Iloogezanden Sappemeer (le kl). 2 Oct.185 8. Wildervank, Veendam, Stationementen te Zuidbroek, Stadskanaal, Scheemda, Hoogezand en Sappemeer. Controle
OUDE-PEKEL-A.
J. Muller, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te OudePekel-A (6e kl). 27 Nov. 1854. J. J . H . de Ponthier, voor Nie uw e - P e k e I - A (le kl). 4 Jan. 1836. Jhr. Mr. T. van Gesseler, voor de dir. bel, regten en accijn(5e kl). 15 Sept. 1839. sen, te Winschoten J. U . Modderman (1), voor Beerta en Finsterwolde (5e kl). 14 Apr. 1860. K. E . Groeneveld, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Nieuweof Langakkerschans (grensk., 7e kl). 15 Sept. 1839. G. van Baalen, voor Bellingwolde (le kl.). 25 Mei 1860. Jhr. E . W. van Polman Gruys, voor Vlagtwedde en Wedde (2 kantoren, res. Wedde, 6e kl). 11 Aug. 1846. R. Feith, voor Midwolde (6e kl). 17 Sept. 1858. D. J . P. N . Gaijmans, voor Stadskanaal (gemeente Onstwedde, le kl). 25 Aug. 1858. P. M. Schweig, voor de regten en accijnsen, te Bourtange (grenskantoor, 7e kl). 22 Mei 1859. B. H . Schortinglmis, voor de regten en accijnsen, te TerApel (grenskantoor, 8e kl). 23 Apr. 1854. P. A. Thorbecke, voor de regten, te Bellingwolde (grenskantoor, 9e kl). 2 Sept. 1862. Stationementen te Oude-Pekel-A, Winschoten , Beerta, Oude-Bijk, Nieuwe-Schans, Bellingwolde, Oude-Schans , Vriescheloo , Blijham, Wedde, Vlagtwedde, Jipsinghuizen, Bourtange, Zellingen, Ter-Apel, Onstwedde, Stadskanaal, NieuicePekel-A, Finsterwolde en Midwolda. (\)
Vroeger Linie-Controlear te
Bellingwolde.
89
Surnumerairs in de Directie. A. Keiser. 1 Oct. 1861. W. Eoegholt. 1 Oct. 1861.
I
(vacant).
Visiteurs. H J. M. H. H. A.
Dekkers I G. P. Barleffs, 1 H . Verniers van der Loeff, 1 . P. Rogaar, / H . Middel, te Nieuwe-Schans. Mulder, te Termunterzijl. t
e
t
e
_ .., W * P
Meters en Taxateurs van den Turf (1) S. Balkema, te Groningen. D. Folkersma, te Winschoten. Wildervank. G. C. Hulst, te
T. P. Franken, te
Nuys
A. H . van Iddekinge, te teren.
Sloch-
Commiesen. O «ar a
II
e I e n it I t e I I.)
Hoofd-Commiesen. J . H . Schildkamp, te Bourtange. H , C. van Drongelen, te Warffum
JO. A. Houwen, te
Bellingwolde.
Van de eerste klasse. P. C. Coertsen. r. 8. H . II. Tauiraingii. 11. Bruguiiins. P. van Steenbergen. B. G. Steencttla. i . Zuidemu. F. J . i i . Strutanktr. 11. 8. Bodik . r. 8. s
-I. n. llnizinga. H . J . Valk. Jhr. J.G. tie Sigers ter Borcli. II. Walter. B. W. Visscher. r. 8. P. J . Kleveringa. r. 8. B. Pothoff. C. G. Oosterling. r. 3.
K. E. a. T. H.
D. Hubbeling. r. 8. J . Kieft. H . Remders. J . Jeeuer. r. 3. W. de Boer. r. 3. J . de Lungen. J. Grocueveld. r. 3. G. A. Meyer.
(1) Voor dc administratie van den turf-aceijns zijn de na te mcldeu gemeenten in deze Provincie von de Controles, waarvan dezelve voor het overige deel maken , afgescheiden en ingedeeld in dc navolgendc Controles , te weten : Termunten , . Zuidbroek , J in de Controle Delfzijl. Noordbroek, j Scheemda , in de Controle Oude-Pekel-A. Oude-Pekcl-A, Nieuwe-Pckel-A, Vlagtwedde , Onstwedde, { Controle Hoogezand. Haren, Noorddijk, l n
d e
90 Van de tweede klasse. M. T. H. R. J. G. J. E. J.
% Meys. T. Bakker. U . Schaank. J . Sohuur. K. Vcgter. Valk. Groustra. r. S. G. Ottcns. de Leeuw.
J. Euter. P. H . Kuiper. J. H . Leicher. r. 3. J. Wicbers. r. 8. H. N. Kampbuis. B. IJpma. W. A. Gravelaar. r. 8. J . Hulst. H . K, Timmer.
S. van Hoogdalen. H. J . Schuur. H. J . Homan. P. L . Rouppe. H. E . Doesburg. J. Leopold. J. A. Kcuijcn. F. J . G. lurda. J. Woltersou.
Van de derde klasse. T. Nouta. "VV. A. Mulder. J . P. Smit. K. B. Sc!i render. R. C. Ronier. G. J . Mulder. H. van Leeuwen. J . L . Haykens. B. L. G. Pokkens. P. B. van Reeu. A. Verwey. r. 3. J . B. Jager. P. E . Hoeksema. A. Bernards, r. 3. D. Selieveers, J . E . Philipsen. P. Oosterveld. T. Naarding. J. A. M. Dames. J. Poort. A. G. Hollertt. J . J . van Velden. A. van den Berg. J . L. Muller. A. van Drongelen. W. C. L . Steinmeijer. K. Limberger. P. Last. E. Bootsma. J. Mulder.
M. C. J . Koenen. J. Wuauders. C. H . van der Lolic. r. 3. M. R, Eeddenia. J. P. de Korte. H. D. S. PoIkerB. A. Periuga. B. I . Geertsema. J . H . Wiersenia. A. H. Remminga. R. H . Stol. K. Lambo. J. B. Braaksma. G. Swanenberg. C. Romijn. r. 3. P. Hartenherg. A. Hagenheck. J. E . Bootsma. O. B. Blomsma. J. Beukinga. L. Wieringa. r. 3. J. G. Sutherland. W. Vei meuleu. r. 3. J . C. Riuke. VV.G. Loeff Schuplioven. r. J II. Benink. J. I I . Brinckman. D. J . Kruizc. H. M . Bosvcld. J. C. Scheffer.
M. F. Eugers. H . Rebbers. W. P. K. Boers. J. S. Kiewiet. J . II. Atzerua. 0. Grimmius. J . Roelen. B. Braaksma. C. van der Meyden. A. Huijzers. T. J . Valk. P. Strobaud. W. Rademaker. P. G. Bakker. K. J . Zeven. W. K. Bakker. M. K. de Boer. H. Albronda. J . Meudels. D. H . Hillinga. P. Woltmau. J. L . Neuteboom. S. Wesselink. 0. J . Bakker. M. Lorje. II. Busch. J. M . vau Kelkhoven. J. Dekker. P. A. van Reusel. J. J . Bcekman.
Van de vierde klasse, J . Austermuhle. E . Theijsseu. C. S. Leg ros. M. V. Veere. J . Valk.
W. Veenhovcn. B. Westermau. II. Reelick. J. van Vriesland. J . A. L . Gokkei.
W. A. Blij. ff. II. H . Vink. 0. M . Jauseu. J. Koopnian. C.jL. Deurwaarder.
Scheepsmeters (1). a. a. a. b. b. b.
3. G. P. Borleffs, Visiteur, te Groningen. 11. Dekkers, Visiteur, te Groningen, H . P. Rogaar, Visiteur, te Delfzijl. C. G. Oosterling, Commies der lste kl., te Zuidbroek. 11. W. de Boer, Commies der lste kl., te Groningen. A. Verweij, Commies der 3de kl., te Delfzijl.
(I)
a. Voor de zeescliepen.
b. Voor dc biDncnscliepeii.
91 Deurwaarders der directe belastingen. A. T. Huising, 1 , _ . H . J . Sternberg, / 0. A. H . Lofvers, voor de gem. Hoogezand, Sappemeer, Zuidbroek, Noordbroek en Scheemda. V 0 0 r
d
eg
e
m
L. E . de Haan, voor dc gem. Leek, Mantm, Zuidhorn, Hoogkerk, Adnari Haren. S. J . van Hum, voor de gem. Winsum, Adorp, Leent, Ulrum, Kloosterburen, Eenrum, Bafio en Bedum. S. P. W. C. Crone, voor de gem. Bel/zijl, Appingedam, Termunten en Nieuwolda. I. T. Wieringa, voor de gem. loppersum, Sledum, 't Zandt, Bierum en Slochteren. J. B . Brandsma, voor de gem. Grijpskerk, Oldehove, Ezinge, Grootegast en Oldekerk. C. P. Oosterliuis, voor de gem. Vilhuizen, Uilhuizermcede, Usquert, Warffum, Middelstum, Kantens, Ten Boer en Noorddijlc. G. K . Hensens, voor de gem. Wildervank, Veendam, Meeden en Muntendam. H . H . Kuper, voor de gem. Vlagtwedde, Wedde, Oude Bekel-A, Nieuwe Fekel-A, Onstwedde, Belli.igwolde, Nienwe-Schans eu Midwolda. J. Groeneveld, voor de gem. Winschoten. S. van Hoogdalen, voor de gem. Beerta. G. Swanenberg, voor de gem. Finsterwolde.
E N T R E P O T S . Entreposeurs. Be Ontvangers der regten en accijnsen te Groningen, Part., wijn., gedest.,1 Zuidhorn, Part., steenk. steenk Veendam, „ Delfzijl, II a steenk Zuidbroek, „ ruwe suiker. Appingedam „ steenk. WAARBORG
E N
op de Gouden en Zilvtrm
BELASTING
werken in Groningen.
G R O N I N G E N .
A. G. J. J.
van der Voort, Controleur. 12 Apr. 1852. Meinesz, Ontvanger. 29 Mei 1850. F . Lameer, Essayeur. 16 Apr. 1862. D. Houtmann, Commies-stempelaar. 17 Feb. 1860.
Controleurs der directe belastingen en van het kadaster. W. J . van de Poll, te Groningen. 18 Sept. 1860. Jhr. J . F . S. van Panhuys, Surn., te Groningen. 7 Sept. 1860.
Direeteur, J. J. C. Pfister. 28 Nov. 1860. C. M . Bremer, Commies ter Directie.
31 Oct. 1862.
Rijks-Advocaat. Mr. H . Vos. 12 Mei 1843.
Betaalmeester. H . J . Oosting, te Assen.
16 Mei 1847.
Controleurs. G. M . Tetrode, te Assen. 31 Dec. 1849. H . J. Moll, te Meppel. 29 Aug. 1859. J. A. van den Dries, te Coevorden. 16 Oct. 1862.
Ontvangers. Controle A S S E N . H . de Klerk J.Cz., voor Assen en Rolde (5ekl). 23 Jan. 1851. A . Caland Az., voor Anloo, Fries en Zuidlaren (residentie Zuidlaren, 6e kl). 12 Jan. 1855. F. Veith, voor Peize en Eelde (Se kl). 24 Junij 1843. J. C. Baron van Alderwerelt Houtuyn, voor Norg (8ekl). 6 Mrt. 1857. C.W. A.Essers, voor Gieten en Gasselte (6ekl). lOct.1854. R. W. van Baab van Canstein, voor Borger (6ekl). lOct.1854. Jhr. H . C. van Panhuys, voor Roden en Nietap (7e kl). 20 Jan. 1860. N. E . Servatius, voor Smilde (6e kl). 5 Sept. 1856. Jhr. P. A. van Holthe, voor Beilen en Westerbork (6e kl). 12 Apr. 1855. Stationementen te Assen, Vries, Zuidlaren, Baden, Norg, Gieten, Borger, Nieuwbuineii, Smilde, Beilen en Westerbork. Controle M E P P E L . H . Tuinhout, voor Meppel (4e kl). 6 Julij 1860. Jhr. E . J. van Holthe, voor Diever, Dwingelo en Vledder (residentie Dwingelo, 7e kl). 24 Junij 1843.
93 Mr. A. I. van Deinse, voor Ruinen en Ruinerwold (7e kl.). 30 Junij 1859. H . J . W. Oosting, voor Ha v elte en Nijeveen (residentie Nijeveen, 7e kl). 20 Mrt. 1859. C. H.L.Nilant, voor de Wijk en Zuidwolde (Gekl.). SMrt.1862. J. Kleinman Jr., voor Hoogeveen (5e kl.) 29 Sept. 1855. Stationementen te Meppel, Diever, Ruinen, Havelte, de Wijk en Hoogeveen. Controle
COEVORDEN.
P. C. L . Swaan , voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Coevorden (grenskantoor, 6e kl.). 20 Junij 1857. D. L. H . van Bassen Jongbloet, voor Dalen (7ekl) 27 Julij 1855. W. A. D. van Groin, voor Zweelo, Sleen en Oosterhesselen (7e kl.). 7 Oct. 1862. J. Eeijnders, voor Emmen en Odoorn (7e kl.). 1 Oct. 1854. G. W. F . G. Callenfels, voor de regten, te Nieuw(8e kl.). 27 Dec. 1862. Schoonebeek Stationementen te Coevorden, Weijerswold, Klooster, Dalen, Oud- en Nieuw-Schoonebeek, Emmen, Zandberg, Valthe, Roswinkel, Erm, Zweelo en Nieuw-Dordrecht.
Surnumerairea in de Directie. H . G.BadijsEllens. 16 0ct.l862. | J . Sytsma Gz. 16 Oct. 1862.
Meters en Taxateurs van den Turf. J. W. Callenfels (r. 1), voor J- H . Pel, „ J. H . Wiersma, „ J. Nijenhuis, „ J. E . Romer, „ L. A. van Giffen, „ T. Hessels, „ K- Pel, „ C. P. Hulst, „. G. B.de Sigers ther Borch, „ H . van der Borgh, „ H . Lambcrs, „ (1) Residentie Gasseliernijeteen. (3) Residentie Stadskanaal.
het „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „
lste distr., te Assen. 2de „ „ Norg. 3de „ „ Gieten. 4de „ „ Gasselte (1). 5de „ „ Beilen. 6de „ „ Coevorden. 7de // ( Emmen. 8ste „ „ Havelte. 9de „ „ Zuidwolde (2). 10de „ „ Hoogeveen. llde „ „ Borger (3). 12de „ „ Odoorn (4).
(2) Residentie Hoogeveen. (4) Residentie Emmen.
94
Commiesen • i \ n n r a n c l e n u l t e l t.) II. Berents, te Emmen.
Hoofd- Commies. Van de eerste klasse.
A. II. Vriend. W. Hillebrandt, Jr. C. F. van Guldener.
J, Uri. C. Gaasbeek. II. Uges. r. 3.
\V. F, Rehenaclieidt. H. Hnis. 1[. Scliolts. r. 3. J. van deu Berg.
A. de Boer. J. J. Jiilvingb. J. Jonkers. II. Bernbard.
C. J . Roelin. J. Roufs. J. Hoviug. P. C. von Pickaitz. H. J. Clansaens. • H . W. Eilbracht. S. Schouten. R. C. C. D. van GemtuiugeD. C. Bogaars. J. E. Winter. A. G. Hat/man. H . V. Kremer. J. S. Rienks. r. 3. G. Loos. F. E . Ererichs.
J. Ebels. J. J. Kramer, J. de Boeff. J. II. Ebels. M. Braining. J. S. Wineke. E. E . Eites. J. J . Bos. J . Beunder. B. Ter Haar. F. K . Glas. C. A. H . Stous. C. Eenstroom. R. Naber. G. Maueschijn.
J. Staal. r. 3. S. T. Tjaaaens. G. J. Abels.
Van de tweede klasse. C. A. van Marie. S. M. van Rijnbach. i J. C. van Leeuwen.
Van de derde klasse. J. P. J. T. P. B. J. E.
ter Haar. D. van Getzen. Moolhuizeii. Ebels. H . Vrijman. r. 3. Rutgers. We ver. Karon Lewe van Middelstum. S. Hcvt. H . J . Pot. H . ter Haar. II. A. Vriend. P. F . Dambrink. H . A. van der Form.
Van de vierde klasse. R. Bergsma. B. Buiting.
|C. J . Olifiers. J. van Colmenhate.
[A. J . van Rietschoten.
Scheepsmeters. J. W. Callenfels, te Assen.
i K . Wildeboer, te Meppel.
Deurwaarders der directe belastingen. W. J . Dokkuma, te Assen, voor de gem. Assen, Rolde, Norg en Smilde. A. Hageman, te Zuidlaren, voor de gem. Anloo, fries, Zuidlaren, Peizs, Roden en Eelde. G. W, Petersen, te Rorger , voor de gem. Gieten, Gasselte en Borger. C. J . van Huffelen, te Balen, voor de gem. Coevorden, Dalen, Emmen, Odoorn, Oosterhesselen , Sleen en Zweelo, 3. Stoker, te Beilen, voor de gem. Beilen en Westerbork. C. P. Poulie, te Meppel, voor de gem. Meppel. J . Dortmond, te Dieverbntg, voorde gem. Diever, Dwingelo, Vledder, Havelte en Nijeveen, C. Kok, te Hoogeveen, voor de gem. Hoogeveen, de Wijk en Zuidwolde. A. G. Hatzmann, Comm., 3de kl., voor de gem. Ruinen en Ruinerwold.
95 E N T R E P O T S . Entreposeurs. Be Ontvangers der regten en accijnsen te Assen,
Part., wijn, gedest.
WAARBORG
| Meppel,
E N
Part., wijn, gedest.
BELASTING
op de Gouden en Zilveren werken in Drenthe. Behoort onder de provincie
Groningen.
Controleur der directe belastingen en van het kadaster. H . van der Burg, te Smilde. 18 Sept. 1860.
Direeteur. F. J. van Goor E . K.). 22 Jan. 1855. A . T. M . van Thiel, Commies ter Directie. 19 Nov. 1859.
Rij ks- Advocaat, Mr. E . G. P. Gertsen. 14 Apr. 1846.
Betaalmeesters. Jhr. Mr. H . Pepelaer van Driel, te Maastricht. 3 Junij 1854. A. H . Naus, te Roermond. 14 Mei 1853.
Controleurs. P. E . Janssens, voor de lste afd., te Maastricht. 1 Julij 1848. J. R. Ruyters, voor de 2de afd., te Maastricht. 27 Junij 1839. (vacant), te Gulpen. A. J. K. A. de Ceva, te Heerlen. 6 Apr. 1854. P. G. W. Muller, te Sittard. 7 Jan. 1840. P. A. P. J . Sassen, te Roermond. 27 Junij 1839. J . A. H . G. Wilmar, te Weert. 9 Apr. 1856. C. van der Schoot, te Venlo. 1 Aug. 1847. G. H . H . Motke, te Gennep. 16 Nov. 1859.
Ontvangers. Controle
MAASTRICHT
(lste
Afd).
A. J. Gulje (1), voor de dir. bel. en de brandstoffen, te Maastricht (2e kl). 9 Dec. 1857. P. Pelerin, voor Meerssen, Borgharen, Bunde, Rteren, Schimmert en Uleslraten (6e kl.). 21 Apr.. 1844. A. van Leent (•£• E . K.), voor de regten, te By sde n (Land), (grenskantoor, 6e kl.) (Zie ook onder de Controle Maastricht, Ide Afd). 31 Oct. 1861. W. T. van Thiel, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Eysden (Maas), Mesch, Rijcholt en St. Geertruide (grenskantoor, 7e kl). 26 Aug. 1859. E. Eoberti, voor de dir. bel. en accijnsen, te Ami y , Bemelen, Berg en TerUijt, Cadier en Keer, Gronsveld en Heer (It kl). 26 Dec. 1846. Stationementen te Meerssen, Itteren, Eysden (Maas), Eysden (Land) en Wijlc-Maastricht. (1)
Vroeger Controleur U
Maastricht.
97 Controle M A A S T B I C H T (Ide Afd). E. B. J . Moi'se de Chateleux (1), voor de regten en accijnsen, te Maastricht (le kl.). 20 Mei 1858. J. H . Jansen, voor den in-, nit- en doorvoer langs den AkenMaastrichtschen , Maastricht-Hasseltschen en MaastrichtLuikschen spoorweg, te Wijk (6e kl.). 25 Apr. 1859. 0. T. A . Coenegracht, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te St. Pieter, langs het kanaal tusschen luik en Maastricht (grenskantoor, 7e kl). 12 Mrt. 1858. J. P. Janssens, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Oud-Vroenhoven (grensk., 7e kl.). 31 Oct. 1861. A. J . Tummers, voor de regten, te Caberg (grensk., 9e kl) 24 Dec. 1853. '' W Laatsman, voor den in-, uit- en doorvoer langs den AkenMaastrichtschen spoorweg , te Simpelveld (8e kl.). (Zie ook onder de Controle Gulpen.) 15 Aug. 1862. A. van Leent (# E . K.), voor den in-, uit- en doorvoer langs den Luik-Maastrichtschen spoorweg, te Eysden. (Zie ook onder de Controle Maastricht, lste Afd.). 31 Oct. 1861 Stationementen te Maastricht, Maastricht (station), Wolder, Smeermaas, St. Pieter, Simpelveld en Eysden (station). Controle G U L P E N . ;
J. P. Oosterman, voor Gulpen, Wittem en Wijlre f6e kl 1 15 Mei 1843. '' A. E . Corbey (2), voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Vaals (grenskantoor, 5e kl.). 2 Nov. 1862. W. Laatsman, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Simpelveld en Bocholtz (grenskantoor, 8e kl.). (Zie ook onder de Controle Maastricht, 2de Afd.). 15 Aug. 1862. J. F . Ghijsens, voor Valkenburg, Southern, Hulsberg Klimmen, Oud-Valkenburg, ScJdn op Geulle en Strucht (le kl.). 21 Julij 1862. J . L . Beckers, voor de dir. bel., regten en accijnsen, van M'heer, Margraten, Noorbeek en Slenaken; kantoor en residence te Hoogcruts (grensk., 7e kl.). 17 Nov. 1857. Stationementen te Gulpen, Vaals, Valkenburg, Bocholtz, Epen, M'heer en Hoogcruts. ;
(1) (2)
Vroeger Controleur te Hotter dam. Vroeger Controleur te Gulpen.
88 Controle
HEERLEN.
J. W. de Gerard, voor Heerlen en Voerendaal (6e kl.). 13 Mrt. 1857. F. Luvpen, voor de regten, te Locht (grenskantoor, 8e kl). 23 Aug. 1855. S. Roebroek, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Kerkrade (grenskantoor, 7e kl). 6 Sept. 1855. R. H . L . Vrijens, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Nieuwenhagen , Eygelshoven, Rimburg, Schaesberg en Ubach grensk., over Worms (kantoor en residentie W a ubach, 7e kl). 15 Mrt. 1856. J. F . Mullemeister, voor Brunssum, Amstenrade, Bingelrade , Hoensbroek , Jabeek en Merkelbeek (res. Amstenrade , 8e kl). 18 Nov. 1859. J . W. Cremers, voor Schinnen, Nuth, Oirsbeek en Wijnandsrade (8e kl). 20 Junij 1839. W. H . J . van Hien , voor de dir. bel, regten en accijnsen, (grenskantoor, 8e kl). 18 Sept. 1860. te Schinveld Stationementen te Heerlen, Locht, Kerkrade, Schinveld, Oirsbeek en Waubach. Controle
SITTABD.
W. H . H . Bovij, voor de dir. bel, regten en accijnsen , te Sittard en Broek-Siltard (grensk., 6e kl). 5 Dec. 1857. C. M . Wemans, voor Beek, Elsloo, Geulle en Stein (7e kl). 1 Mei 1856. J. J . H . Berden, voor Born, Grevenbicht, Limbricht, Nieuwstad en Obbicht en Papenhoven (7e kl). 9 Dec. 1857. J. N . Smeets, voor Geleen, Munstergeleen en Spaubeek (8e kl). 5 Aug. 1841. A. T. Keijenberg, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Urmond, kantoor en residentie te Berg (grenk., 7e kl). 14 Mei 1860. P. C. N . Valette, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Roosteren (grenskantoor, 8e kl). 15 Jan. 1859. Stationementen te Sittard, Broek-Sittard, Nieuwstadt, Grevenbicht, Berg, Roosteren, Susteren, Beek en Elsloo. Controle R O E R M O N D . W. M . Ariens, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Roermond en Maasniel (4e kl). 7 Jan. 1840.
99 A
J . A. H . van de Weegh, voor Odilienberg, Herten , Mehck en HerkenbosoJi, Maasbracht, Linne en Montfort (7e kl.). 16 Oct. 1860. A. H . Dinraths, voor Echt en Susteren (7e kl.). 7 Sept. 1861. H . J . H . Berntz Naus, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Swalmen (grensk., 8e kl.). 24 Oct, 1859. J. W. P. J . P. Hilgers, voor Neer, Buggenum, Nunhem en Haelen (7e kl.). 23 Dec. 1860. M. J . A. Timraer van Geffen, voor de dir. bel., re°ien en accijnsen, te Posterholt en Vlodorp (grensk., 8e kl.). o Julij 1861. J. Volkers, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Stevensweert, Ohe en Laak (grenskantoor, 8e kl). 8Mrt. 1862. P. J . Booms, voor de regten, te Vlodrop (Rothenbach) (grenskantoor, 8e kl). 22 Dec. 1860. Stationementen te Roermond, Swalmen, Buggenum , Maasniel, Herkenbosch, Montfort, Stevensweert, Schilberg, Posterholt, Vlodrop, Echt en Maasbracht. Controle
WEERT.
J. Geelen, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Weert, Nederweert en Stamproy (grenskantoor, 4ekl). 15 Feb. 1842' J. J . van den Eertwegh, voor Heythuizen, Horn, Roagel en Baexem (7e kl). 14 Mrt. 1844. P. F. A. van Wintershoven, voor Thorn, Beegden, Grathem Heel Pol en Panheel, Wessem en Hunsel (7e kl). 1 Mei 1856'. J. Caspari, voor de dir.bel, regten en accijnsen, te Ittervoort en Neeritter (grenskantoor, 7e kl). 29 Apr. 1854. Stationementen te Weert, Nederweert, Sluis no. 16 Heythuizen, Thorn, Neeritter, Stamproy, Wessem, Tunqelroy en Hunsel. Controle
VENLO.
B.J.B.Rasch, voor de dir. bel, regten en acc, te Venlo f4e kl) 19 Junij 1851. /' J. W. Hoefuagels, voor Helden, Kessel, Maasbree en Meijel (6e kl). 9 Mrt. 1847. A. T. Minaux, voor Horst, Sevenum, Broekhuizen en Grubbenvorst (6e kl.). 12 Oct. 1840. L. Berden, voor de dir. bel, regten en accijnsen, te Arcen en Velden (grenskantoor, 8e kl). 20 Mrt. 1843.
100 C. J . F . A. van Gestel, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Tegelen (grenskantoor, 7e kl.). 2 Apr. 1857. J . H . Janssens, voor de dir. bel., regten en acc. van Beesel en Bel/eld, kantoor Beuver (grensk., 7e kl.). 7 Julij 1842. A. von Geusau, voor de regten, te Wezelsche-barriere (grenskantoor bij Venlo, 8e kl.). 29 Aug. 1861. L . H . J . Thissen, voor de regten, te KeulscJie barriere (grenskantoor bij Venlo, 8e kl.). 9 Dec. 1857. Stationementen te Venlo, Wezelsche-barriere, KeulscheHorst, Tegelen , barriere, Arcen , Velden , Broekhuizen, Reuver, Helden, Baarlo en Bel/eld. Controle
GENNEP.
F. T. Wardenberg, voor Gennep, Ottersum en Mook (8e kl.). 5 Aug. 1841. H . van Hall, voor de regten, te Hekkens (grensk., 8e kl.). 12 Oct. 1854. M . H . van Slijpe, voor de dir. bel., regten en accijnsen, te Bergen, kantoor Well (grenskantoor, 8e kl.). 25 Julij 1856. P. C. Jullien, voor de regten, te Augustinus (grenskantoor, 8e kl.). 26 Dec. 1848. J. H . Sassen, voor Venray, Meerlo en Warssum (7e kl.). 13 Sept. 1856. Stationementen te Gennep , Mook , Middelaar, Hekkens, Hey en, Bergen, Augustinus, Afferden, Well, Hamert, Blitterswijk en Venray.
Plaatselijke Ontvanger, belast met de ontvangst van Rijks-accijnsen. J. W. Paulus, voor het geslagt,
te
Maastricht.
Surnumerairen in de Directie. T. E . Motke. 25 Mei 1857. E . L. A. H . Ariens. 1 Oct. 1861. P.W. H . Ziifang. 7 Sept. 1860. A . O . J . Schindler. 16 Sept.1862. P.J. A. Clavareau. 7 Sept. 1860.
Visiteurs. D. Simon, 1 M . Bissac, ( J. P. J . Masthoff, i J. T. C. Sluysken , \
101 F. L. J. J. C, L. J. J.
J . Bots, te St. Pieter. J . A . H . Duraoulin, tijdelijk, te Eysden P. Schocrimaekers, te Vaals. Meeuwissen , te Sittard. N . A. F . Peltzer, te Roermond. B. Snoeck, te Weert. Hoozemans, te Venlo. M . G. Boss,
(Maas).
Commiesen. (X B a r
a n c I e n 11 I t e I t.)
Hoofd-Commiesen. J. E . Naire, te Thorn. Eh A. van Dijnsen, te Grevenbicht. 3. J. Sister-mans, te Well. J. L. de Weill©, r. 3.. 1 . , . P. Tribulet, j ^stncht.
H. W. Stolzenberg, te Venlo. 11. Sehreuder, te Heerlen. W. J. Oli'erniaus, te Posterholt. 3. 11. K. Gofliu, te Gulpen.
t e
Van de eerste
klasse,
W. If, E . Smitshuizen. C. E. J. Javanx. L. Sanders. F. B. C. Baris. S. R. van Oerjen. r. 3. J . llorsmans. P. F. Lerjendekkers. P. J. de Bic. T. T. Meeuwissen. P. J. Telders. r. 3. W. L. H . Hustinx. C. Perolles. J. P. Wetzels. J. H. Sarton. C. Ruyten. A. A. Janssen.
C. van Vooren. r. S.' J. II. Quaedtvlieg. B. J . van Weteriug. M. Bruls. B. M. de Vries. II. Ramakers. J . W. Lemmens. D. F. Harms. C. Absil. P. Scheeren. J . Jorissen. H . F. J . Struyk. C. Klos. M. Lonissen. K. F. Vogel. r. 3. P. Vcrmeereu.
P. N. Gijsen. 11. II. J . llardmann. W. Geurts. J . W. Clermont. J . G. Dorge. N. Kaulfmann. S. Siruar. M . F. Deben. N . Marx. F. P. Claassen. P. L . van Mackelenberg. A. van Eeden. r. 8. J . M . Libois. r . 3. J . A. Nolet. G. Pelkman. r. 3. J . M . Didden. P. Maasbroek. J . van Poppel.
H . Nijpels. W. Gninee. r. S. K. H . Roosendaal .3. J . J. Staal. r. 3. F. W. Charles, r. 3. F. W. Mickeuschreiber. J. H . Nutnans. K. A, J . W. Kueneu. H. Pussau. C. Verhoef. C. van Andel. r. 3. J. P. Hendriks. r. 8. J. G. lloltman. r. 3. F. J . Pluymaekers, J. D. Wyudorpa. J . G. Roggeveen. L. van de Pass.
C. Stadhouder. J . Linssen. C. Janssens. F. A. Vink. A. L . Teunissen. H . W. Graulich. 3. G. Jilderda. r. 3. . Kirch. H . Brouwers. A. Jaussen. A. Logger van Koch. r. 8. M. Erkens. C. Brandt. C. B. Vrijman. J. A. Muller. J. van Smtfijt.
Van de tweede klasse. V. Nulens. J. Ploem. r. 3. W. C. Guise. J . T. M. H . C. Duran. r. 3. P. J . Rutteu. H, A. Vrydeuberger. G. B. Jansen. E. C. V. D. de Munck. C. van Rooie. J.
Jau3sen.
J . H . G. Frackers. r. 3. A. Baumgardt. J . Sassen. F. Hot'man. r. 8. P. Roumen. r. 3. A. P. van der Si-hoot. r. 3. H . H . Vre y den berge r.
102 Fan de derde Hasse. II, Leg rIB. L. J . A. Jamitrt. J . II. Campiot. K. Bulte\ C. Monlhorat. J . J . Vrauken. A. Knibbeler. W. Kcmpeneers. T. Zegers. G. Daenen. r. 3. J. Tellings. J . H . Voet. H . van Mierlo.
J. Baron.
J . J . lluiberse. E . J . Hufkeus. M . Stockmann. J . II. Schacken. A. Daenen. It. B. Fryus. C. Peelers. 11. Mulkens. J . Scboens. P. P. Legros. 11. Verhiesen. J . G. Palmaus. T. Kersten. J . H . Kuoth. P. ViBser. A. J . Versaan. J . I . Dambachtr. J. van Kalkcu. r. 3. E . Olivier. M. van de Berg. M . F . Schroders. L . Dimiesseu. E. Haze.hoff. J . Krischer. C. Scballey. S. J . Scuryvers. A. C. J . van den Braak.
F. J . Gijsen.
G. Kolkman. r. 3. 11. C. Trappeuberg. M. Ilennus. L . Cantelherg. r. 3. J . P. Paris. L . Berghof. A. Dondcrs. T. G. I. Hermsen. F. J . Bossrj. A. Leeuw. H . W. Visser. P. R. Godding. H . van den Berg. A. George. J . T. Thyssens.. P. Vergouweu.
\
M. Wouters. G. S. Spee. W. Kirchuer. H. Habets. A. L. Naire. II. van den Wildenberg. r. c M. Enserinck. J . J . K. E. Henman. K. H . Gulikers. L. Jansen. F. de Glas. F. van der Beele. C. van Lent. r. 3. A. Folmer. P. 3. V. A. Vreuls. J. B. Pyls. W. Schoondermark. r. 8. C. G. Mol. r. 3. 11. Poldeivaarl. W. Leijsen. U H Blanken. A. J . van Lierde. M. G. vau Stapele. G. Ignatius. G. H . E . Scott. T. J . J . H . Deby. A. Roumen. J. G. Dickerscheidt. J. W. Knuijver. F. D. Nijssen. F. J . Meyer. H. A. van der Veen. J. M . Schell. r. 3. J. F . A. Oosterman. r. 3. J. C. van der Geer. N. H . Bossy. A. H . X. vau Eeuke. G. van Hall. T. F . C. Leclercq. II. M . Janssen. L. Frackers. R. W. Severijus. P. W. F. Scheepers. S. Alberts. C . L . van Quuillie. C. D. W. Zielkens. A. M . H . F Gubbels. P E. H . Cluesseus. G. A. R. vau der Wielen. L. J . Rock. J . M . Rueb. r. 3. F. A. J . Corbeij. r. 3. P. van Egmond. r. 3. E. C J . Chantilion. J. Roosc. A. J . J. van Ricmsdyk. II. Wesly. r.3.
J. H . Toby. H. Konings. II. vau den Bergh. W. Hamerslag. P. de Koning. J. Bruys. H. S. J. vau de Wall. K. E. Euler. P. W. H . Maessen. J. L . Anten. J. H . op den Oordt. J. H . Verhorat. H. J . van Eugelshoven. E. 0. C. Linssen. A. Baumgardt. J . Z. Smilt. J. W. Slangen. J. T. Poll. M. de Schwartz. V. E. T. Linssen. H. Zondervan. r. 8. II. Schmitt. p. 3. II. Steegenums. P. H . Pyls. M. M . IS. Maquine. P. T. Moors, r. 8. J. M . Volkers. F. H . Bissac. J. L . Michiels. r. 3. J. H . van den Holder. F. M . H . S. Dernks. J. W. Plessen. T. H . Booten. G. A. de Gerard. K. J . 11. van der Biesen. J. Moermans. J . G. vau Kempen. A. Sehuuring. F. H . A. van Lierde. M. G. J. II. van Wijk, C. van Itiemsdyk. L. W. Konings. r. 3. H. L. H . van Herck. L. Eie'vez. II. J . Bouwens. J. A. SirnmerB. P. K. J. Ahsil. r. 3. J. van Buggenom. J. H . M . Renaud. H. Damnier. N . J . George. H . H . E . Scheffer. N . A. T. Gerard. J. Richel. 0. J . A. H . Linssen. H. Lalesse. M. A. Valk.
103 Van de vierde Masse. P, J . Anteunis. D. F. Ridderhof. W. Linssen. 11. Kluassen. L. H . L . Prins. J. H . Bus. T. L . Schell. L. N. H . Burton. 11. M . Kiicepkens. II. C. Berger. P. A. H . Claesseu. W. Smeets, T. van Dgck. M. Houbeu. C. J . J . vau Turnhout. G. A. Merckens, P. G. BouvrenB. J . B. Hebben. 11. H . Willems. 11. J . Verhugen. II. Evers. J. T. Vcrwaaijen. C
L. H . Collaert. A. W. Jacobs. P. II. Massa. A. de Koning. C. W. Eolmer. J. B. Sauter. J. A. Kruchten. J . A. Claesseu. F. J. B. Plenck. J. W. MeijerB. P. C. Bellanger. S. H . A Begeman. P. E . Wulfaert. P. N. E . Odekerken. F. J. K. II. E. G. A. A.
van Meel. G. KaUers. A. Ourlinger. ter Poorten. Georze. P. Gielen. Krijt.be'. J . M . de Magn6e.
C. J . J. Tesch. J. Lafaille. M. J . J . Motke\ 11. Maate. C. P. Masihoff. J . H . C. Hense. L. Gooren. G. J . Bach. A. W. Erkena. J . II. Lemmeus. C. 11. Warnas. T. E , Woomugs. A. Laweude. F. C. H . Haeyen. R. H . Vasbiuder. A. Fit Engers. H . M. Wiggers. J. Mers. A. C. J . Steffen. A. L . Suoeck. J . C. H . Kenimerling. J . U . Rib.
Kuyff.
Wakers. W, Bruinink. E. Bartliel.
| j . W. Servaes, M. van Akeu,
G. Jockiu, te Eysden. W. van Kooten, te Venlo. G. Erancot, te Stevensweert.
IJ. B. C. Bonekamp.
Sloeproeijers.
S cheeps meters. D. Simon, Visiteur, te Maastricht. J. Iloozenians, Idem, te Venlo.
Deurwaarders der directe belastingen. P. Thomma, te Maastricht, voor de kaut. Maastricht, St. Pieter en Oud-Vroenhoven. G. Pypers, te Meerssen, voor de kant. Eysden, Amby, Meerssen en Beek. W. T. van Lierop, te Gulpen, voor de kant. Gulpen, Vaals, Simpelveld, Valkenburg en Hoogcruts. E. Pelt, te Heerlen, voorde kant. Heerlen, Brunssum, Schinveld, Schinnen, Kerkrade eu Waubach, J . J . Christoffcls, te Sittard, voorde kant. Sittard, Born, Geleen, Obbicht en Roosteren. J. P. H . Radcmaekers, te Echt, voor de kant. Echt, Stevensweert, en de gem. Maasbracht eu Montfort van het kantoor Odilienberg. L. de Winter Pzn., te Roermond, voor de kant. Roermond, Swalmen, Keer, Posterholt en Odilienberg (zonder de gemeenten Maasbracht en Montfort). , voor de kant. Weert, Heythuizen, Thorn en Ittervoort. S. Snrjders, te Venlo, voor de kaut. Venlo, Arcen, Horst, Tegelen, Reuver en Helden. T. G. Noman, te Gennep, voor de kant. Gennep, Well en Venray.
104 E N T R E P O T S .
Entreposeurs. De Ontvangers der regten en accijnsen te Maastricht, Publiek. Berg (gem. Urmond), Fictief , Boermond, ,, ongel. kluitk. Venlo, i, Gennep, Fictief, ongel. kluitk. Sittard, Part., wijn. Hamert (gem. Bergen), Fictief, Tegelen, „ „ ongel. kluitk. Afferden (gem. Bergen), Fictief, Linne, Fictief, ongel. kluitk. Swalmen, „ „ „ ongel. kluitkalk. Arcen , Fictief, ongel. kluitk. Well (gem. Bergen), Fictief, ongel. kluitk.
WAARBORG
E N
BELASTING
op de Gouden en Zilveren Werken in Limburg. M A A S T R I C H T .
P. Haeaebroeck, Controleur. 28 Sept. 1847. E . B. J . M . de Chateleux, Ontvanger. 20 Mei 1858. B. Weslij, Essayeur. 19 Nov. 1828. ROERMOND.
J. W. M . G. van Kervel, Controleur. 25 Oct. 1860. W. M . Ariens, Ontvanger. 16 Nov. 1841. P. R. Weickmans, Essayeur. 4 Peb. 1826.
Controleurs der directe belastingen en van bet kadaster. C. A. Ludewig, te Maastricht. 5 Dec. 1843. W. van Konijnenburg (adjunct), te Maastricht.
—."x o . " V
fit
1f4
1
29 Nov. 1859.
S i T M l S ' i r M t i l3Q4&®E®[i!a[EIl!D!SB3. Het kantoor Beugen opgeheven; Beugen en Oeffelt bij Cuyk gevoegd, Haps en Wanroy bij Boxmeer ; daaren tegen zijn Escharen en Gassel van Cuyk overgebragt bij Grave. ZUID-HOLLAND. De benaming van het kantoor Monster veranderd in 's Gravesande. Het kantoor den Bommel opgeheven; den Bommel gevoegd bij Oude Tonge, Stad aan 't Uaringvliet bij Middelharnis , daarentegen zijn Nieuwe Tonge en Herkingen van Oude Tonge overgebragt, de eerste gemeente bij Sommelsdijk, de andere bij Dirksland. De kantoren Bleiswijk , Moordrecht, Waddinxveen , Nieuwerkerk aan den Ussel en Haastrecht zijn vervangen door de beide kantoren Zevenhuizen , met de gemeenten Zevenhuizen , Noord- en Zuid-Waddinxveen, Bleiswijk en Moerkapelle; en Moordrecht, met de gemeenten Moordrecht, Nieuwerkerk aan den Ussel, Haastrecht en Gouderak. Het kantoor Zuidland opgeheven en een nieuw kantoor gevestigd te Spykenisse, waaraan zijn toegevoegd de gemeenten Hekelingen en Geervliet, terwijl het kantoor Nieuwesluis zal bestaan uit de gemeenten Zuidland, Abbenbroek, Heenvliet, Zwartewaal en Vierpolders. ZEELAND. Het expeditie- en betalingskantoor te Kauter ingetrokken en aldaar een geriefkantoor gevestigd. U T R E C H T . Het kantoor Zuilen ingetrokken en geheel gevoegd bij Maarssen. OVERIJSSEL. Het kantoor Steenwijkerwold opgeheven en gevoegd bij Steenwijk. GRONINGEN. Het kantoor Uithuizen vereenigd met dat te Uithuistermeeden. Het kantoor Baflo vereenigd met dat te Eenrum. D R E N T H E . Het kantoor Oosterhesselen thans genaamd Zweelo. Een nieuw kantoor van regten te Nieuw-Schoonebeek geopend. NOORD-BRABANT.
106 V E R A N D E R I N G E N V A N KLASSEN. In de 2de klasse zijn overgegaan: Leiden, R. en Acc. II II 4de „ „ Steenwijk. it II 5de „ „ „ Boxmeer, Grave, Uithuistermeeden, Vaals, Delfzijl, Numansdorp , Maarssen, Drag ten. n II 6de „ „ Sommelsdijk, Eenrum, Ammerzoden , Houten, IJsselmuiden. II II Tde „ „ „ Oude Tonge, Valkenburg. II Sste II II n Spaarndam, Arnemuiden, Staphorst , Simpelveld Reusel, Kauter. g
Naamlijst van de Ambtenaren der directe belastingen, in- en uitgaande regten en accijnsen: Bij de Hoofd-Administratie w
w
Bl.
3.
„
5.
Ambulante Becherche te Water
In de navolgende provincien: Noord-Brabant
\\
Gelderland
;/
22.
Zuid-Holland
32.
Noord-Holland
48.
Zeeland
„
60.
Utrecht
H
67.
Friesland
u
72.
Overijssel
„
79.
Groningen
„
86.
Drenthe
„
Limburg Statistieke Bijzonderheden
92. 96.
u
„
105.
IN
DIT JAARBOEKJE VOORKOMENDE.
(A K , @ , |g| B.) beteekent: Kommandeur,
Ridder en
Broeder der Orde van den Nederlandschen Leeuw. (gg en * 4. kl.) beteekent: Ridder van de 4de klasse der Militaire Willemsorde. (K.
E . K.) beteekent: Kommandeur, Ridder der Orde
van de Eiken Kroon. ( 3 ^ ) beteekent: Ridder van het Legioen van Eer. (A. 2) beteekent: Ridder van de 2de klasse der Russische Orde van St. Anna. (W. 3. kl.) beteekent: Ridder van de 3de klasse der Russische Orde van St.
Wladimir.
(R. A. 4. kl.) beteekent: Eidder der Pruissische Orde van den Rooden Adelaar,
4de klasse.
M E N G E L W E R K .
»
1863.
1
GRONDBEGLNSELEN
SSATTISQDIBI&igiBIBlS, TEN DIENSTE
VAN
ASPIRANT-SURNUMERAIRS E N V A N COMMIESEN BIJ 's RIJKS BELASTINGEN, TOT HET A F LEGGEN VAN EXAMEN ALS ROEIJER VAN D R A N K E N ;
D. © .
HITTKMOHV,
Commies-Roeijer in
Noord-Brabant.
a
1.
m
m
©
® &>
Algemeene natuurlijke eigenschappen van ligchamen en vloeistoffen.
2. Over de bepaling van het soortelijk gewigt van vaste ligchamen en vloeistoffen. 3. Over het water als grondslag ter vervaardiging van vochtwegers. 4. Over de zamenstelling en het gebruik van den thermometer. 5. Herleidingstafel der honderddeelige (Celsius), Reaumursche en Fahrenheitsche thermometer-graden. 6. Over de vochtwegers in het algemeen. 7. Vochtweger van Gay-Lussac. 8. Melkweger (door empyrische proeven). 9. Vervaardiging (graadverdeeling) en gebruik van den Nederlandschen vochtweger. 10. Tafel, aanwijzende het soortelijk gewigt en de inzinking van e'en kan gedestilleerd bij 55° Fahr., van 10 tot 10 percent. 11. Tafel, aanwijzende de herleiding van beetworte'sappen in de suikerfabrieken, tot de digtheid van e'en graad. 12. Soortelijk gewigt van vloeistoffen, waargenomen door den zwaren weger van B E A U M E . 13. Tafel, aanwijzende het soortelijk gewigt van eenige gassoorten, vloeistoffen en vaste ligchamen. 14. Over den Rijnijk. 15. Wijnmoerglas.
i J
1°.
Algemeene
natuurlijke eigenschappen en vloeistoffen.
van ligchamen
Elk stoffelijk voorwerp, dat zich in de natuur bevindt, bestaat uit atomen (ondeelbaar ligchamelijke bestanddeelen der stof), welke door de cohaesie (kracht waardoor de zamenstellende deeltjes der ligchamen worden bijeengehouden) tot een voorwerp worden gebonden of zamengetrokken. Alle ligchamen kunnen worden gescheiden; dat is tot hunne bestanddeelen ontleed worden. Het is de chemie (scheikunde) welke ons de enkelvoudige of zamengestelde bestanddeelen der voorwerpen leert kennen, al naar de eigenschappen hunner atomen en zamenhang (cohaesie) j zoodat men ter zamenstelling of ontbinding, voor dezen vuur, voor genen water , voor de een zaag, voor de anderen hamer noodig heeft. De magten der zamenstelling of ontbinding verhouden zich tot de kracht van zamenhang der atomen; immers behoeft men voor de fijnste metalen de sterkste hitte om die vloeibaar te doen worden. Lood smelt eerder dan zilver en laatstgenoemd metaal weder spoediger (met minder warmte) dan goud. Elk voorwerp in de natuur aanwezig heeft tien algemeene eigenschappen, als: Ten eerste. Gedaante, vorm der voorwerpen, waardoor wij die van elkander leeren onderscheiden, elk naar zijne soort benoemen en in drie hoofd-afdeelingen rangschikken, als: 1°. vaste stoffen, 2°. vloeistoffen, 3°. gasvormige. Ten tweede. Uitgebreidheid; ruimte-uitgebreidheid heeft elk voorwerp, dat wij door onze zintuigeu kunnen waarnemen , en waardoor ze, even als door den vorm, van elkander worden onderscheiden en afzonderlijk benoemd. Ten derde. Ondoordringltaarheid; alle stofdeeltjes, hoe klein ook, hebben gemeen, dat zij de ruimte door hen ingenomen, zoodanig aanvullen, dat er gelijktijdig geen ander ligchaam daarin kan aanwezig zijn: bijv. men heeft een liniaal, nu is
6 het immers niet mogelijk, dat zich in hare plaats gelijktijdjg eene andere bevindt. Deze eigenschap wordt de ondoordringbaarheid der stof ge-\ noemd, en is ook van toepassing op vloeistoifen; bijv. men heeft i een glas gedeeltelijk gevuld met olie en doet daarbij water, dan zal het water de plaats der olie innemen en de olie zal drijven; nogthans heeft men vloeistoffen, welke zich onderling vereenigen, elkander slechts gedeeltelijk verdrijven en daardoor in gelijksoortig volume vermeerderen. Lucht kan insgelijks eene vloeistof verdrijven; men neemt bijv. een schoteltje met water, laat daarop eene kurk drijven, waarop een brandend kaarsje staat; indien men een glas behendig over het drijvend kurkje dompelt, zal men het lichtje brandcnde zien dalen; blijkbaar wordt het water door de lucht verdreven en het is aan deze eigenschap dat de duikerklok hare \iitvinding is verschuldigd, en waarop de roeijer bij onderscheidene gevallen bedacht moet zijn, o. a. bij het wegen van gecfestilleerd, het niet te spoedig roeijen van pas gevulde fusten enz. Ten vierde. Deelbaarheid; elk voorwerp in de natuur is een deel van een ander, of, elk voorwerp kan in deelen gescheiden worden, ja bijna in het oneindige verkleind worden, bijv. een tak van eenen boom is een deel van eenen boom, die boom kan tot planken, of balken gezaagd worden, en waar zal men blijven met het tal van kleine voorwerpen, die de kunst uit dien boom weet te vervaardigen. Men heeft een glazen buis, waardoor stroop of eenige andere dikke kleverige vloeistof kan gevoerd worden; die zelfde buis kan door verwarming en trekking verlengd worden, alsdan zal het inwendige der buis insgelijks verlengen en enger worden, zoodat er geen stroop meer door gevoerd kan worden , doch wel water of eenig gedestilleerd; men ziet hieruit dat ook de buis deelbaar was. Ten, vijfde. Poreusheid; elk ligchaam heeft openingen of kleine holligheden, dit ziet men duidelijk bij eene spons, kurk enz.; bij sommigen kan men dit niet met het bloote oog ontdekken, zooals bij glas, metalen enz. en gebruikt daartoe een vergrootglas, of eenig ander middel; bijv. werp op een stuk papier eene inkt- of vetvlek, dan zult gij deze ook aan de ommezijde van het papier zien, een bewijs dat het papier
7
ook openingen heeft, anders zouden deze vloeistoffen er niet door kunnen dringen, er boven op blijven liggen en aan de cmniezijde onzigtbaar zijn, deze openingen noemt men porien. Keemt men een deel zwavelzuur en een gelijk deel water, dan zal men van dit mengsel geen volume verkrijgen, dat tweemaal zoo groot is als een der deelen, maar iets minder; dit is ook het geval wanneer men water met alkohol vermenrt, en derhalve hebben ook de vloeistoffen porien. Naar evenredigheid dat de voorwerpen of vloeistoffen, veel of weinig porien hebben, noemt men ze ijl of digt ; zoo noemt men eene spons i j l , een stuk goud noemt men digt; ongezuivercl water ijl, alkohol digt. Ten zesde. Zamendrukbaarheid; naarmate de voorwerpen minder of meer poriiin hebben, kunnen zij ook minder of meer zamengedrukt worden; zoo kan men metalen minder in ruimte-uitgebreidheid door zamendrukking verminderen dan eene spons, terwijl water of eenige andere vloeistof het minst zamendrukbaar is. Men heeft in het jaar 1661 te Florence (eene stad in Italic) beproefd, om een bol uit goud vervaardigd en met water gevuld, door groote kracht in te drukken, en alzoo het water eene kleinere ruimte te doen beslaan, doch het water perste als daauwdruppelen door het goud. Hieruit ziet men de weinige zamendrukbaarheid van het water en de poreusheid van het goud wordt er door bewezen. Ten zevende. Uitzettingsvermogen; alle voorwerpen hebben hun uitzettingsvermogen te danken aan de warmte, welke hunne atomen van elkander minder of meer verwijdert. Alle vaste stoffen niet alleen, maar ook alle vloeistoffen, ja zelfs de lucht is aan dit uitzettingsvermogen onderworpen; wie onzer" heeft dit niet ondervonden? Op eene kagchel ligt bij voorbeeld een deksel, dat, koud zijnde, goed sluit; verwarmd wordende, zal het niet meer van de kagchel afgenomen kunnen worden, daarom moet de smid bedacht zijn, hetzelve bij de vervaardiging eene eenigzins ruime speling te geven. Wat kon hier van anders de oorzaak zijn, dan de warmte? Bij het maken van spoorwegen worden de ijzeren staven op eenigen afstand van elkander gelegd, omdat zij zelfs in den zomer en dus bij natuurwarmte van zelven langer worden; ware men hierop niet bedacht, dan zouden de staven zoodanig tegen elkander aanwerken, dat de baan los, krom en hobbelig
8 zoude worden en daardoor onbruikbaar voor haar doel. Wilt gij het uitzettingsvermogen bij vloeistoffen leeren kennen, neea dan eene enge cylindriscke buis , van onderen voorzien vai eenen ruimeren bol; viel deze cylinder tot op eene willekeurige hoogte met eene vloeistof, onverschillig welke; verwarm den bol door dien in warm water te houden of op eene Andere wijze, dan zult gij onmiddellijk het vocht in de buis «ien rijzen; bij de zuiverste vloeistoffen zal deze uitzetting het grootste zijn, omdat de cohaesie daarbij het minst sterk op de atomen werkt, vandaar dat de aan spiritus rijkste voehten het spoedigst uitzetten. De uitzetting der lucht kan men het best ontwaren, wanneer men eene ossenblaas gedeeltelijk met lucht gevuld en goed gesloten boven een vuur verwarmt; alsdan zal men immers al spoedig zien dat de blaas zcodanig uitzet als ware zij geheel met lucht gevuld. Het uitzettingsvermogen bestaat derhalve hierin, dat alle voorwerpen door de warmte worden uitgezet en weder tot hunne eerste gedaante terugkeeren, zoodra zij weder tot hunnen oorspronkelijken warmte-toestand zijn teruggekeerd. Het uitzettingsvermogen is bij sommige voorwerpen zoo sterk, dat zij drie toestanden van hetzelfde voorwerp doen ontstaan; bijv. water wordt door eene lage temperatuur ijs, en is dan in eenen vasten toestand, terwijl eene hooge temperatuur het in damp doet overgaan en aldus tot den gasvorm brengt. Goud kan vloeibaar worden gemaakt, en heeft alzoo twee toestanden , terwijl beenderen van dieren altijd hunnen vasten toestand behouden. Ten achtste. Veerkracht; veerkracht is die eigenschap der ligchamen, dat zij eenigzins van gedaante veranderen, wanneer eene andere kracht tijdelijk op hen werkt, waarna zij hunne eerste gestalte herkrijgen, bijv: werp eenen steenen of uit andere stof vervaardigden bal tegen een voorwerp, hetwelk minder zamendrukbaar dan de bal is, zoo zal hij opspringen; het is de herstelling van de gedeeltelijke gedaante-verandering, welke de bal heeft ondergaan. Een ander voorbeeld zal u zulks duidelijker ophelderen. Een rijtuig op veeren over eenen keiweg rijdende, zal u even zacht als op eene gelijke aardebaan doen rijden. Het stooten der steenen wordt weggenomen, doordien de kracht, welke daardoor wordt veroorzaakt, door de veeren onophoudelijk wordt onzijdig gemaakt
9 of tegengehouden. Alle vaste stoffen zijn min of meer veerkrachtig ; de lucht of gasvorm is het veerkrachtigst van alien en wordt daarom ook wel veerkrachtige vloeistof genoemd, ter onderscheiding van de druipbare vloeistoffen, als water, bier, olie enz. Dat water insgelijks eenigzins veerkrachtig is, zal zich wel ieder herinneren, die deze regelen leest; immers wierpen wij als kinderen weleens met steentjes in'eene schuine rigting over de oppervlakte van het water, en wat zag men dan tot groot genoegen? Het steentje zweefde drie, viermalen in en over het water; ware het water niet veerkrachtig, wij zouden ons met dit verschijnsel niet hebben kunnen vermaken; in een hoop zand zoude onze pret te leur gesteld zijn geworden. Ten negende. Zwaarte; elk voorwerp in de natuur bestaat zooals meermalen is gezegd uit atomen; het zijn alleen de atomen als vaste stof beschouwd, welke zwaarte hebben; immers de porien kunnen die niet bezitten, doordien zij tusschen de atomen inliggen, hoe digter da atomen aan elkander li
10 Een bol eenmaal in beweging gebragt, zoude niet ophouden voort te rollen , indien de baan waarop hij loopt volkomen vlak en de bol zelf volkomen rond was; de baren der zee, eenmaal door den wind in beweging zijnde, zouden niet bedaren, indien de wind niet ophield zijne kracht op het water uit te oefenen en zij in haren loop door geene kusten of klippen werden gestremd. Na een en ander over de natuurvoorwerpen in het algemeen gezegd te hebben, dienen van de vloeistoffen, als meer bepaald tot ons onderwerp behoorende, twee zeer invloedrijke eigenschappen behandeld te worden, met name het aantrekkings- en het al'stootingsvermogen. Uit het behandelde over de ondoordringbaarheid en poreusheid hebben wij gezien, dat de vloeistoffen het minst door deze eigenschappen worden beheerscht, ofschoon toch de poreusheid duidelijk bij sommige vloeistoffen aangetoond kan worden, gelijk wij deden door de reeds vermelde vermenging van gelijke deelen zuiver water en zwavel zuur, die even als eene bijeenvoeging van gelijke deelen water en alkohol geene verdubbelde hoeveelheid zal doen verkrijgen; hierin ligt het bewijs, dat een van beide poreus moet zijn , of wel de eene meerder dan de andere, dewijl in het tegenovergestelde geval, de vermengde hoeveelheid juist tweemaal een der beide deelen zoude moeten uitmaken. Het aantrekkingsvermogen, dat ontstaat door de kracht van zamenhang (cohaesie), blijkt ons, wanneer men eenige vloeistof langzaam uit eene flesch laat loopen, ja, wanneer men eindelijk de flesch ledig waant, ziet men nog druppelen uit dezelve vallen, zoodat er tusschen vloeistof en vaste stof ook kracht van zamenhang bestaat; ware de flesch met droog zand gevuld geweest, zoude men dit verschijnsel niet hebben bespeurd, doordien de cohaesie hierop niet werkt. Het afstootingsvermogen, door den invloed der warmte op vloeistoffen veroorzaakt, en waarover later meer zal gezegd worden, blijkt ons, wanneer men in den winter stroop of of eenige andere kleverige vloeistof uit eene kruik wil gieten, daar dit het gemakkelijkst zal geschieden, wanneer die alvorens eenigzins is verwarmd. Hoe groot het afstootingsvermogen ook moge zijn, blijft de cohaesie hierop toch zoo sterk werken, dat er steeds de kracht van zamenhang uit bewezen blijft; immers een drup-
1] pel water kan door warmte worden uitgezet, ja tot stoom worden uitgebrcid en nogthans blijft alsdan de stoom een zamenhangend, onafgebroken geheel.
2°.
Over de bepaling van het soortelijk gewigt van vaste ligchamen en vloeistoffen.
De bepaling van het soortelijk gewigt van ligchamen en vloeistoffen, grondt zich op de vijf navolgende eigenschappen: 1°. Elk onder water gedompeld ligchaam verplaatst eene hoeveelheid water, gelijk aan de ruimte-uitgebreidheid van het ligchaam zelve. 2 ° . Elk onder water gedompeld ligchaam ondergaat eeu verlies in gewigt, gelijk aan de zwaarte van het water door het ligchaam verplaatst. 3°. Hieruit volgt, dat een voorwerp in het water gedompeld, ligter zijnde dan de hoeveelheid water, welke door dat voorwerp wordt verplaatst, zal drijven. 4°. Een in het water gedompeld voorwerp, zwaarder dan de hoeveelheid water, welke door dat voorwerp verplaatst wordt, zal zinken. En 5°. Een voorwerp in het water gedompeld, evenwigt houdende met de hoeveelheid water, welke door dat voorwerp verplaatst kan worden, zal den stand behouden, waarop men het in het water heeft geplaatst. Ophelderingen
der vijf genoemde eigenscJiappen.
1°. De eerste der pas genoemde eigenschappen heeft haren grond in de derde der hiervoor behandelde algemeene natuureigenschappen van ligchamen en vloeistoffen (ondoordringbaarheid); zij leert ons derhalve zuiverder en gemakkelijker de ruimte-uitgebreidheid van eenig onregelmatig voorwerp kennen, dan door de meetkunde met de meeste naauwkeurigheid kan bepaald worden. Men wil bijvoorbeeld de ruimte-uitgestrektheid van een rad, takkebos of eenig ander onregelmatig ligchaam bepalen, alsdan neemt men eene gedeeltelijke gevulde cyliudrische kuip of regelmatigen bak in de gedaante van een parallelopepidum, waarvan men door berekening of door wa-
12
ter-ijking met den inhoud of de juiste hoeveelheid daarin bevat water bekend is, en teeken t den hoogsten waterstand zeer naauwkeurig aan de wanden van het voorwerp waarin men zijne proef neemt, op drie of vier plaatsen; vervolgens legt men het te meten voorwerp voorzigtig in de kuip of den bak, zoodanig dat geen water verloren ga; wanneer daarna de waterspiegel tot stilstand is gekomen, teekent men eveneens en op dezelfde wanden de hoogte van den waterstand aan, welke men nu verkregen heeft; alsdan zegt men volgens de regelen der meetkunde, de inhouden van cylinders of parallelopepidums met gelijke grondvlakken verhouden zich tot elkander, als hunne hoogten. Men heeft derhalve: hoogte van den waterstand , zonder ingedompeld voorwerp, tot hoogte van den waterstand met het ingedompeld voorwerp, gelijk de bekende inhoud tot den onbekenden inhoud, waarna men de eerste van de laatste aftrekt; welk verschil de ruimte-uitgebreidheid van het onderzochte voorwerp zal aantoonen. Stel dat men een cylinder heeft, waarvan de middellijn van het grond-(cirkel-)vlak, 6 palm en de hoogte 20 palm is. Dan heeft men 6 X
x20 = 565,488 kub. palm. 4 De inhoud van een cylinder is gelijk aan de tweede magt der middellijn van het grondvlak maal een vierde S
pi of
— 0,7854^ vermenigvuldigd met de hoogte
des cylinders. Keem aan dat het vocht in dezen cylinder ter hoogte van 15 palm staat, dan heeft men hier volgens genoemde eigenschap der cylinders met gelijke grondvlakken. hoogien. inhouden. 20 : 15 = 565,488 : 424,116 of 6 « x ^ ' ^ ^ x 15 = 424,116 kub. palm of kan 4 — 4,24116 vaten water. Werp in dezen een bol wiens middellijn 5 palm is, dan heeft men 3.1416 , , 5 X •—=65,450 kub. palm. 3
13 De inhoud van eenen bol is gelijk aan de derde magt der middellijn van den bol vermenigvuldigd met den . . /8.1416 \ zesde pi I - — = 0,5236 j. Wanneer men nu dezen bol in den cylinder werpt, welke ter hoogte van 15 palm met water is' gevuld, zal hij de volume met zijne ruimte-uitgebreidheid vermeerderen. Wij verkrijgen alzoo 424,116 + 65,450 = 489,566 kub. palm; deze zamengestelde ruimte-uitgebreidheid, gedeeld door het grondvlak van den cylinder, geeft de tegenwoordige hoogte van het in den cylinder aanvvezige vocht. Het grondvlak van den cylinder is gelijk 6* x 0,7854 = 28,2744 vierkante palmen en derhalve dc hoogte gelijk aan: 489,566 inhoud
fnfemtd
hooL'te.
hongte.
want 424,116 : 489,566 = 15 : i 7 f | § f t f . Had men den bol zonder berekening in den cylinder geworpen, dan had men dooT aanteekening van den' waterspiegel eerst 15 en daarna l f f f t H H palmen verkregen; het verschil tusschen deze twee hoogten (2 vermenigvuldigd met het grondvlak van den cylinder geeft immers 2$ ft3-Jx 28,2744 = = 65,450 kub. palm of juist wat men door berekening voor den inhoud van den bol heeft verkregen. Men zoude de ruimte-uitgebreidheid van eenig voorwerp ook kunnen onderzoeken door den cylinder of parallelopepidum geheel te rollen, het voorwerp er alsdan in te dompelen, waardoor eene hoeveelheid water gelijk aan de ruimte-uitgebreidheid van het ingedompelde voorwerp zoude overvloeijen ; welk verlies aan water men zoude kunnen meten of berekenen na er het voorwerp uitgehaald te hebben; dan dit zoude met te veel omzigtigheid moeten geschieden , omdat bij deze bewerking ligtelijk eenig water meer verloren gaat, dan de wezenlijke ruimte-uitgebreidheid van het ingedompelde voorwerp en men derhalve aan eene misrekening"zoude zijn blootgesteld. 2°. De tweede eigenschap, dat een voorwerp onder water gedompeld een verlies aan gewigt ondergaat, geliik aan de zwaarte van het gewigt der verplaatste hoeveelheid water, wordt de grondstelling van Archimedes genaamd. n
14 Ten einde deze stelling te bewijzen, weegt men met eene zuivere balans een voorwerp eerst hangende in water en daarna buiten bet water iu de lucht; bij de laatste weging zal men zoo,veel gewigt moeten voegen, als het water weegt, dat door het voorwerp verplaatst is. Bijvoorbeeld: men heeft een' ivoren bal van eene kub. palm ruimte-uitgebreidheid j deze weegt boven het water 1,917 pond; in het water gedompeld verplaatst hij een kub. palm water en men bevindt dat hij nu slechts 0,917 pond weegt, derhalve heeft hij in het water een verlies in gewigt ondergaan gelijk aan het gewigt van het verplaatste water; zie sub negen van de algemeene natuur-eigenschappen van ligchamen en vloeistoffen (zwaarte). 3°. Een voorwerp zal drijven , wanneer het ligter is dan de massa water door het voorwerp verplaatst; bijv. een stuk kurk van een kub. palm grootte weegt in de lucht 0,24 pond terwijl een kub. palm water 1 pond weegt, zoodat door de kurk slechts 0,24 kub. palm water verplaatst kan worden. Zie sub vijf cn negen alsvoren (poreusheid en zwaarte). 4°. Een voorwerp zal zinken, dat zwaarder is dan de massa water door het voorwerp verplaatst; bijv. een stuk ebbenhout van een kub. palm grootte weegt in de lucht 1,331 pond. Werpt men dit stuk hout in het water , dan verplaatst het een kub. palm water en ondergaat derhalve een verlies aan gewigt van een pond, zoodat het alsdan 0,331 pond zwaarder weegt dan het gewigt van de verplaatste massa water. Zie de voorgaande artikelen. 5°. Een voorwerp van gelijke zwaarte met de verplaatste watermassa, zal evenwigt houden. Dat wil zeggen, het zal naar welgevallen miu of meer in het water zinken, naarmate het daarin geplaatst of geworpen wordt. Onder deze omstandigheid kan een stuk palmhout van een kub. palm verkeeren, dat tusschen een soortelijk gewigt van 0,910 en 1,328 pond in ligt. Hetzelfde gaat door voor andere vloeistoffen dan water. Bijv.: wanneer men water en olie vermengt, zal de olie drijven; vermengt men melk en water, zal het water drijven. In beide gevallen, na de vermengde vloeistoffen eenigen tijd in rust gelaten te hebben. Wil men zich hiervan door eene zigtbare proef overtuigen, dan neemt men eene flesch van wit glas, gevuld met zuiver water; houdt haar met den hals in een fust, gevuld met ligt
16 gekleurd gedestilleerd, dan zal men het water uit de flesch zien gaan, terwijl zij met gedestilleerd wordt gevuld. Het is op deze gronden, dat de bepaling van het soortelijk gewigt van ligchamen en vloeistoffen rust. Enkele voorbeelden zullen zulks ophelderen : lste voorbeeld. Men heeft een stuk zink van 0,185 kub. palm en bevindt dat het 1,3303 pond weegt, wat is het soortelijk gewigt van dit stuk zink? Ter beantwoording dezer vraag heeft men slechts het bekende gewigt van de bekende ruimte-uitgebreidheid zink te stellen tot het onbckendc gewigt van een kub. palm dier zelfde stof, als de bekende ruimte-uitgebreidheid van het zink tot een kub. palm. (Men herinuere zich, dat een kub. palm zuiver water een pond weegt, en deze als eenheid ter verge* lijking is aangenomen.) pond. kub. palm. 1,3303 : x =a 0,185 : 1 x x 0,185 =
1,3303 x 1
waaruit x = 7,1908 pond. 2de voorbeeld. Men heeft eene flesch of stoop, waarin zich juist 3,5 Ned. kan lijnolie bevindt; ten einde hiervan het netto gewigt te kunnen constateren, heeft men eerst de stoop ledig gewogen en daarna gevuld met de bedoelde 3,5 kan en verkrijgt nu als netto resultaat 3,29 Ned. pond; zoodat men heeft als voren: ' I Men weet dat 1 kan is = 1 kub. x x 3,5 = 3,29 x 1 ( palm. A
waaruit x = 0,94 Ned. pond. Zoodat de antwoorden 7,1908 en 0,94 Ned. pond voldoen aan de beide vragen ter bepaling van het soortelijk gewigt van zink en van olie. Men ziet dus, dat even als vaste stoffen ook vloeistoffen door middel eener balans kunnen gewogen worden en haar soortelijk gewigt kan worden bepaald, indien men slechts met de maat of hoeveelheid juist bekend is; aangezien uit de laatste voorbeelden blijkt, dat bij dergelijk onderzoek groote naauwkeurigheid in acht genomen moet worden, ten einde aan
16 geene misvekening blootgesteld te zijn, en zulks den handel zeer in vcrlegenheid zoude brengen, is men op andere middelen bedacht geweest. Behalve op de aangetoonde wijze, wordt het soortelijk gewigt van vloeistoffen bepaald door areometers (vochtwegers). Vochtwegers zijn werktuigen, gewoonlijk uit glas vervaardigd; zij bestaan uit eene dunne glazen cylindrische buis, van onderen voorzien van eenen bol of ruimeren cylinder dan de buis zelve, benevens een afzonderlijk bolletje, gevuld met kwik of hagel, ten einde het werktuig bij het drijven regtopstaande te houden; in de buis is een strookje papier, waarop de graad van indeeling is afgeteekend. lien onderscheidt ze in wegers voor vloeistoffen ligter dan water, en in wegers voor vloeistoffen zwaarder dan water. Alvorens tot de bekandeling dezer werktuigen over te gaan, zal ik nog een derde middel aan de hand geven, waardoor men insgelijks het soortelijk gewigt van vloeistoffen kan vinden. Het wordt algemeen het onderzoek met het fleschje genoemd. Men weegt tot dat einde een glazen fleschje, daarna vult men het met water eu eindelijk met de te onderzoeken vloeistof. Op eene zuivere balans met schalen onderzoekt men respectivelyk het gewigt van het met water gevulde fleschje, even als dat met eenige vloeistof gevuld. Vervolgens trekt men het gewigt van het ledige fleschje af van het met water en eenige vloeistof gevulde fleschje, waarna men het wezentlijk gewigt, zoo van water, als vau eenige vloeistof, bij gelijke volume overhoudt. Hierna deelt men het gewigt van de te onderzoeken vloeistof door dat van het water. Men heeft bij voorbeeld een fleschje, hetwelk ledig 36 wigtjes weegt, terwijl het gevuld met water 0,286 Ned. pond en gevuld met alkohol 0,234 Ned. pond weegt. Trekt men de zwaarte van het fleschje van beide af, dan houdt men het gewigt van de vloeistoffen (water eu alkohol) bij gelijke volume over, hetwelk alhier 0,286 — 0,036 = 0,25 en 0,234 — 0,036 = 0,198 Ned. pond is; eindelijk het tweede verschil door het eerste gedeeld
'
- = 0,792, het soortelijk
gewiart der alkohol. Nog een voorbeeld met eene vloeistof zwaarder dan water. Neem aan dat hetzelfde fleschje met bier was gevuld en alzoo
17 0,2945 Ned. pond woog, zoodat het gewigt van het bier 0,2945 — 0,036 == 0,2585 Ned. pond is ; dan heeft men 0,2585 ~ — 1.034, het soortelijk gewigt van bier. 0
2
S
Aangezien , zoo als reeds is gezegd, de voornoemde wijzen van onderzoek in de praktijk niet algemeen worden aangewend die veeleer strekken om of de hierna volgende manier door vochtwegers te wettigen of slechts als proeve te dienen, zoo is tot dusverre poch over het water, hetwelk tot grondslag onzer onderzoeking dient, noch over den invloed der temperatuur (warmte-toestand) gesproken, terwijl beide van grooten invloed zijn, en derhalve niet stilzwijgend voorbij gegaan kunnen worden.
3°.
Over het water ah grondslag vochtwegers.
ter vervaardiging
van
Bij de vervaardiging van vochtwegers, bezigt men gezuiverd of gedestilleerd water; dat verkrijgt men door water te koken, den stoom van hetzelfde door eene buis, liggende in koud water, te leiden, waardoor hij nederslaat en als zuiver water uit de buis of slang vloeit. Wie in geene branderij of andere door stoom gedreven fabriek werkzaam is geweest, zal genoegzaam de noodzakelijkheid hiervan inzien , door slechts een gewonen waterketel eens naauwkeurig te onderzoeken, waardoor hij ongetwijfeld op den bodem eenig minder of meer hard aanzetsel zal vinden, dat een overblijfsel is van vreemde bestanddeelen , die zich voor de koking in het water bevonden en alzoo naarmate van de meer of mindere hoeveelheid daarin aanwezig, een verschil van digtheid en gewigt moeten hebben; zie over de poreusheid en zwaarte. Verder zij men vooral bedacht den warmte-toestand van het water zeer naauwkeurig te onderzoeken, dewijl men hierdoor eVenzeer groote misslagen zoude begaan; zie hieromtrent hetgeen sub. 7 en 9 over het uitzettingsvermogen en de zwaarte is gezegd.
18 4°. Over de zamenstelling en het gebruik van den thermometer. (Zie bladz. 59—63 van den Jaargang 1862.) Behalve de daar genoemde thermometers, welke wij dienstig hebben geacht, eenigzins te omschrijven, bestaan er nog verschillende, die men in onderscheidene leesboeken over de natuurkunde behandeld vindt; zooals de differentiaal-, maximum- en minimum-thermometer, de thermometer van B K I G U E T en de pyrometers; in het dagelijksch leven en in verband tot ons onderwerp is echter onvoorwaardelijk de voorkeur te geven aan een der gewone kwik-thermometers. 5°. Eerleidingstafel der honderddeelige (Celsius), Re'aumursche en Fahrenheitsche thermometer graden. Fahrenheit.
Eeaumur.
+ + 1 1,4 2 3,2 3 5,0 4 6,8 5 8,6 6 10,4 7 12,2 8 14,0 9 15,8 17,6 10 19,4 11 21,2 12 23,0 13 24,8 14 26,6 15 28,4 16 17 30,2 18 31,1
.a 3
Celsius.
13,6 12,8 12,0 11,2 10,4 9,6 8,8 8,0 7,2 6,4 5,6 4,8 4,0 3,2 2,4 1,6 0,8 0,4
rt
-4J
*3 -d a
Eeaumur.
17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0,5
B
Celsius.
28,0 31,0 27,2 29,2 26,4 27,4 25,6 25,6 24,8 23,8 24,0 22,0 23,2 20,2 22,4 18,4 21,6 16,6 20,8 14,8 20,0 13,0 19,2 11,2 18,4 9,4 17,6 7,6 16,8 5,8 16,0 4,0 15,2 2,2 1 Aj .' 0,4
P3
Fahrenheit.
Eeaumur.
35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18
Celsius.
Celsius.
Fahrenheit.
De frradcn onder mil zyn door —, en die boven nul door >f- anngeduid.
+ 0,8 1,6 2,4 3,2 4,0 4,8 5,6 6,4 •'7,2 8,0 8,8 9,6 10,4 11,2 12,0 12,8 13,6 14,4
-t33,8 35,6 37,4 39,2 41,0 42,8 44,6 46,4 48,2 50,0 51,8 53,6 55,4 57,2 59,0 60,8 62,6 64,4
+ 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
+ + 15,2 66,2 16,0 68,0 16,8 69,8 17,6 71,6 18,4 73,4 19,2 75,2 20,0 77,0 20,8 78,8 21,6 80,0 22,4 82,4 23,2 84,2 24,0 86,0 24,8 87,8 25,6 89,6 26,4 91,4 27,2 93,2 28,0 95,0 28,8 96,8
19
6".
Over de vochtwegers in het algemeen.
Men onderscheidt de vochtwegers in twee soorten, als: vochtwegers voor vloeistoffen ligter dan water, en vochtwegers voor vloeistoffen zwaarder dan water, terwijl zij verder worden onderscheiden in dezulke, welke het pereentsgewijze gehalte aan hoofdbestanddeel in de vloeistoffen vervat bepalen en in dezulke, welke slechts de digtheid der vloeistof aangeven. Allen zijn gegrond op de wet van het drijven, zooals hiervoren is aangeduid; hun grondslag of uitgangspunt is gezuiverd water, bij eene temperatuur van 4° Celsius. De indeeling of graadverdeeling is willekeurig; deze wordt door den vervaardiger bepaald, doch alien komen hierin overeen dat zij het punt van inzinking in zuiver water met 0 teekenen, met uitzondering van den vochtweger van Cartier, die het waterpunt met 10,75 tcekent. Ik vermeen omtrent den vorm dier werktuigen reeds genoeg gezegd te hebben, en ga dus over tot de wijze waarop de twee hoofdpunten voor beide soorten worden gevonden. Ten einde wegers voor vloeistoffen ligter dan water met eene willekeurige graadverdeeling te maken, lost men ccn gewigts deel droog keukenzout in negen gewigtsdeelen gezuiverd water op ; het punt tot hetwelk het instrument in deze oplossing inzinkt en dat aan het ondereinde van de schaal moet liggen, wordt met 0 geteekend; terwijl het punt, hetwelk bij inzinking in zuiver water met 10 geteekend wordt, aan het boveneinde der schaal ligt; de tusschenruimte iu 10 gelijke deelen verdeeld, kan naar welgevallen worden cloorgcdeeld. Deze wegers dienen slechts om de concentrate of digtheid der vloeistof te bepalen. De wegers voor vloeistoffen zwaarder dan water worden op dezelfde wijze vervaardigd; doch alsdan lost men 15 gewigts deelen droog keukenzout in S5 gewigtsdeelen zuiver water op; alsdan komt het water of nul-punt aan het boveneinds der schaal, terwijl men het punt tot daar waar het instrument in deze oplossing inzinkt met 15 teckent; de afstand dezer twee punten in 15 gelijke deelen verdeeld, kan insgelijks naar welgevallen worden doorgedeeld. Deze wegers bepalen even als de wegers voor vloeistoffen ligter dan water slechts de digtheid der vloeistof, doch kunnen door empyri-
20
sclie proeven ook worden aangewend, om de hoofdbestanddeelen of oplossingen van zout, suiker of zuur aan te toonen; doch alsdan kunnen de graden niet onderling aan elkander in grootte gelijk zijn, tenzij voor het gebruik speciale tabellen zijn vervaardigd , zoo als bij den pekelweger. Verder dient opgemerkt te worden, dat de onderlinge afstand der graden afhankelijk is van de grootte des bols, welke aan de buis is geblazen ; zooals men zich zal herinneren, wanneer men bedenkt, hetgeen omtrent de wet van het drijven is gezegd (over de bepaling van het soortelijk gewigt van vaste ligchamen en vloeistoffen, eerste zinsneden). 7°.
Eene bijzondere soort van vochtwegers.
Ook worden er vochtwegers vervaardigd, door het vermengen van verschillende gedeelten watervrijen alkohol en gedestilleerd water, zooals dien door G A Y L U S S A C op de volgende wijze zamengesteld. Nadat het werktuig tot het doel is ingerigt, neme men 100 deelen watervrijen alkohol; tot daar waar het instrument inzinkt, teekent men met honderd, daarna 99 deelen alkohol en 1 deel water, vervolgens 98 deelen van dien alkohol en 2 deelen water, 97 deelen alkohol en drie deelen water, zoo voortgaande verkrijgt men eindelijk 1 deel alkohol en 99 deelen water; men heeft alzoo eenen honderddeeligen vochtweger vervaardigd en vindt men nu op dien vochtweger eene inzinking tot op 9 2 , dan duidt zulks aan dat het gedestilleerd 92 deelen alkohol en derhalve 8 deelen water bevat. De voorkeur boven alle vochtwegers, moet aan den Nederlandschen vochtweger worden gegeven, waarvan hier eene omschrijving volgt, terwijl ik alvorens zal trachten een voorbeeld te geven van eenen vochtweger door empyrische proeven daargesteld. 8°.
Melkweger.
Ten einde eenen melkweger te vervaardigen, neemt men onvervalschte melk van eenige koeijen door elkander, waardoor men eene gemiddelde basis verkrijgt, aangezien deze ofschoon zuiver, zeer in hoedanigheid kan verschillen ; men
21
teekent het punt tot daar waar de weger inzinkt, bijv. met 10; daarna neemt men 9 deelen melk en 1 deel water, vervolgens 8 deelen melk en 2 deelen water, zoo voortgaande verkrijgt men eindelijk 1 deel melk en 9 deelen water; men heeft derhalve achtereen vol gens eene densiteit verkregen, welke door de getallen 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2 en 1 op den vochtweger wordt aangetoond, en welke ons lee' dat wanneer men bij inzinking 7 vindt, er alzoo J , deelen melk en £ deelen water in het mengsel aanwezig zijn. Het kan ook plaats hebben, dat de weger in onvermengde melk beneden 10 teekent; dit bewijst niet dat zij vermengd is, doch kan een geyolg zijn van de slechte kwaliteit der melk zelve, aangezien niet alle koeijen melk geven, waarvan de boter- en kaasstof of melksuiker gecvenredigd aan de volume aanwezig is; onderscheidene omstandigheden zijn hier oorzaak van, als: het ras der koe, soort van voedsel, jaargetijde enz. T
T
9°.
Vervaardiging
[graadverdeeling) en gebruik Nederl. vochtweger.
(Zie bladz. 64—68 van den Jaargang
van den
1862.)
De Redactie meende de betrekkelijk geringe beschikbare ruimte beter te kunnen besteden, dan door eene inlasschin°van de reeds op bladzijden 59 tot 68 van den vorigen Jaargang voorkomende beschrijving van thermometer en Nederlandschen vochtweger.
22
10°. T a f e l , aanwijzende de herleiding van heetwortehappen tot de digtheid van een graad, benevens den aanslag van den fabrikant aan ruwe suiker te leveren per vat; overeenkomstig de opname door den honderddeeligen vochtweger voor vloeistoffen zwaarder dan water, bij eene temperatuur van 15° Celsius (van 2,9 tot 6 graden).
Hoeveelheid sap herleid tot een graad.
Aanslag in ruwe suiker.
Graad van digtheid.
Hoeveelheid sap herleid tot een graad.
Aanslag in ruwe suiker.
100 kannen.
Graad van digtheid.
1 vat =
2,9 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 3,9 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4
2,90 •3,00 3,10 3,20 3,30 3,40 3,50 3,60 3,70 3,80 3,90 4,00 4,10 4,20 4,30 4,40
4,06 4,20 4,34 4,48 4,62 4,76 4,90 5,04 5,18 5,32 5,46 5,60 5,74 5,88 6,02 6,16
4,5 4,6 4,7 4,8 4,9 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 5,9 6,0
4,50 4,60 4,70 4,80 4,90 5,00 5,10 5,20 5,30 5,40 5,50 5,60 5,70' 5,80 5,90 6,00
6,30 6,44 6,58 6,72 6,86 7,00 7,14 7,28 7,42 7,56 7,70 7,84 7,98 8,12 8,26 8,40
Zie 31 en 32 der instructie van den 27sten September 1858, no. 77 (Verz. no. 82). De tafel wordt op de volgende wijze gebezigd; men heeft bijv. een ketel waarin de beetwortelsappen hunne eerste zuivering (defecatie) ondergaan, ter grootte van 17,60 vat gevuld met sap van 4,6 graad, dan verkrijgt men 17,60x4,6=80,96 vat tot de digtheid van een graad; deze 80,96x1,4=113,3 pond ruwe suiker.
23 Ter verkrijging van den aanslag in ruwe suiker, worden de hoeveelheden sap herleid tot de digtheid van e'e'n graad, vermenigvuldigd met 1,4 pond; wordende elk vat sap van ee'n graad gerekend op te leveren 1,4 <& ruwe suiker. Bij de breuken wordt 0,5 en daarboven voor 1 ons genomen en beneden 0,5 verwaarloosd.
1,000 1,007 1,014 1,021 1,029 1,036 1,044 1,051 1,059 1,067 1,075 1,083 1,091 1,099 1,108 1,116 1,125 1,134 1,143
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37
s * VCD ^
a.2
ca
CD 1,152 1,161 1,171 1,180 1,190 1,200 1,210 1,220 1,231 1,241 1,252 1,263 1,274 1,286 1,297 1,309 1,321 1,333 1,346
a
1,358 1,371 1,385 1,398 1,412 1,426 1,440 1,455 1,469 1,485 1,500 1,516 1,532 1,548 1,565 1,582 1,600 1,618 1,636
57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75
>-H
38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56
Soortelijke zwaarte.
Beaume graad 1 inzinkine;.
0 Ei 0 tsj CO
ti
Soortelijke zwaarte.
s*-e
dan water, bij eene
Soortelijke zwaarte.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
0>
Beaume graad inzinking;.
I Beaume graad 1 inzinkine;.
11°. Soortelijk gewigt van vloeistoffen zwaarder waargenomen op den vochtweger van Beaume, temperatuur van 15° Celsius.
1,655 1,674 1,694 1,714 1,735 1,756 1,778 1,800 1,823 1,846 1,870 1,895 1,920 1,946 1,973 2,000 2,028 2,057 2,087
24 Deze tafel wordt gebezigd in branderijen van gedestilleerd uit plantaardige zelfstandigheden, zooals in die van gedestilleerd uit melasse, ter bepaling van de hoeveelheid melasse als grondstof gebruikt, zoo bij gewigt als in volume. Bijv., men heeft in eene branderij zes beslagbakken, waarin 24,50 vat melasse bij eene digtheid van 42 graad Beaume wordt beslagen, en welke bij afstoking 12,76 vat ad 137 pet. gedestilleerd hebben opgeleverd; wil men weten hoeveel zulks per pond is, dan zegt men: het soortelijk gewigt dezer vloeistof is 1,412 8, derhalve 2450 kan gelijk aan 1,412 x 2450 = 3459,4 <8; verder stelt men 12,76' vat a 137 pet. = 17,49 vat ad 100 pet. pond kan en 3459,4 : 1 = 1749 : x, waaruit x = 0,506 kan per pond melasse-beslag is opgeleverd. 3
<
12°.
T a f e l , aanwijzende het soortelijk gewigt van eenige gassoorten, vloeistoffen en vaste ligchamen. Gassoorten en dampen.
Dampkrings-lucht Alkohol-damp Aether-damp Ammonia-gas Arsenik- gas Bromium Chlorium Chloor waterstof Iodium Koolzuur-gas Phosphor-gas Kwikzilverdamp Zuurstof-gas Zwaveldamp Zwavelzuur (watervrij) Zwaveligzuur
1,000 (1) 1,613 2,586 0,597 10,600 5,540 2,470 1,247 8,712 1,524 4,580 6,976 1,103 6,617 3,000 2,247
(1) I n verhouding tot zuiver water is het soortelijk gewigt van dampkringslucht 0,001232.
38 Zwavelwatcrstof-gas Stikslof-gas Terpentijnolie (gedestilleer(l)-damp Waterdamp (stoom van 100° C.) Waterstof-gas Steenkolen-gas
1,191 0,976 5,013 0,624 0,069 0,5-0,6
Vloeistoffen. Gedestilleerd water Aether bij 20° Celsius Alkohol, watervrije, bij 20° C „ verhoogde proef „ Nederlandsche proef, bij 13° C Ammonia opgelost Azijnzuur bij 16° C Blaauwzuur bij 7° C Bromium Zoutzuur, bij 15° C Zwavelzuur, bij 13" C „ (Nordhauser) „ watervrij, bij 20" C Salpeterzunr, bij 12" C Vloeispathzuur Zwavel-koolstof Bier jBloed, bij 15° C Kreosoot, bij 20° C Melk Honig Bergolie (naphta) Raapolie Olijfolie, bij 15° C Boomolie, bij 12" C , Lijnolie, bij 12° C Terpentijnolie, bij 10° C Papaverolie Citroen-olie , bij 22° C Zeewater ,/ uit de Doode zee Traan ' '1863.
1,000 0,716 0,792 0,829 0,935 0,875 1,063 0,706 2,966 1,192 1,850 1.896 1,970 1,522 1,061 1.265 1^034 1,055 1,037 1,032 1,450 0,847 0,914 0,916 0,919 0,940 0,870 0,929 0,847 1,040 1,226 0,927 2
26 Bourgogne-wijn Bordeaux-wijn Champagne-wijn Rijnwijn (Hochheiiner) Madeira Malaga Portwijn . . . ,
0,992 0,994 0,962 0,989 1,038 1.015 0,997 Metalen.
Goud van 24 karaten, gegoten 19,2581 ;/ „ „ „ . gesmeed 19,3617 „ Parijsehe proef, gegoten en gesmeed . . . . 17,5894 „ „ „ , van 22 kar., gegoten. . . . 17,4863 „ (dukaten) 19,3519 Zilver van 12 penningen, gegoten 10,4743 „ „ „ „ n en gesmeed . 10,5107 „ Parijsehe proef, van 11 penningen, 10 grein, gegoten en niet gesmeed 10.1752 Platina, ruwe in korrels 15,6017 gegoten 14,6263 gezuiverde gegoten 19,5000 „ gesmeed 20,3369 „ getrokken 21,0417 geplet 22,0690 Koper, rood, gegoten en niet gesmeed 7,7889 « « " " ge^ken 8,8785 „ geel, a gesmeed S,d95o „ „ getrokken 8,5441 IJzer , gegoten 7,2070 „ in staven, gesmeed, koud of gegloeid geslagen 7,7880 „ Zweedsch, gesmeed 8,3140 Staal, ongetemperd, noch koud geslagen 7,8331 „ koud geslagen en ongetemperd. . . . . . . 7,8404 „ „ gehamerd en getemperd 7,8180 „ getemperd, niet koud gehamerd 7,8163 Tin, Engelsch, gegoten 7,2910 „ „ geslagen , 7,3060 Lood, a-eeroten 11,3523 Zink, „ 7,1908 w
27
Bismuth , gegoten Kobalt, II Spiesglas, „ Arsenik-metaal, gegoten Kwikzilver, Duitsch » Engelsch Tungsteen Potassium Sodium Manganesium (bruinsteen) Nickel, gegoten „ gesmeed Molybdemum Messing Antimonium Chromium Titanium • Tellurium Palladium '' g P Indium e
l e t
9,8227 7,8119 6,7201 57638 14,0000 ] 3,5930 17,6000 0,8650 0,9720 8,0100 ' 8^2790 8,6660 o 8,3950 6 7120 5^9000 5,3000 6,2400 11,3000 11,8000 18,6800 8 ) 6 0 0
Steenen enz. Rotskristal van Madagascar Quarts-kristal Hardsteen, gewone bouwstoffen z, met water doordrongen ,i met ijzerdeelen bezet. . . . , II gnjze Zeissensteenen van Luik met water doordrongen . . . . . . . Marmer, zwart en wit van Namen // » a i, gespikkeld a II n II van Estra '/ II II a gen. Griotte van Vlaanderen " II II n van Biscaye II wit van Carrara n a en zwart, uit Noorwegen II grijs uit Noorwegen w
2,6530 2,6546 1,9332 2,1306 2,3408 2,4928 2,6356 2,6584 2,7167 2,7062 2,7525 2,7080 2,6973 2,7168 2,7281 2,7090
28 Manner, uit Siberie Spath, wit uit Napels „ grijze , van Boulogne „ in bladen Graniet, gespikkeld „ uit Dauphine „ roode uit Egypte grijze „ Egypte „ roode „ Lapland „ Eussiscbe „ uit Denemarken Puimsteen Lava Basalt, uit het Reuzengebergte genaamd toetssteen Diamant Toermalijnsteen, groene Steenkolen Albast Cornalijnsteen Paarlen Ivoor Koraal
2,7185 4,4300 4,4409 4,4228 3,0626 2,8465 2,6541 2,7279 2,5793 2,6304 2,6970 0,9140 2,3482 2,8643 2,4150 3,5165 3,1555 1,2292 1,1740 2,6137 2,7500 1,9170 2,6800
H
Glassoorten enz. IJzerschuim Flesschenglas Vensterglas, ruiten Kristal, fransch „ engelsch, Glas van borax Porselein , Saksisch Zwavel, ruwe „ gegoten
flintglas
2,8548 2,7325 2,0423 2,8922 3,3293 2,6070 2,4932 2,0332 1,9907
Aardsoorten. Kleiachtige aarde, vastgestampt droog „ versch Vaste tuinaarde, droog ., „ versch
1,929 2,063 1,630 2,047
29 Vette klei versch /, hard Drooge magere aarde Pottenbakkers aarde, gewone z, „ gezuiverde ff
1,664 1,516 1,338 1,800—2,000 1,305—1,699
Houtsoorten. Beukenhout (rood beuken) van den stam 0,666—0,834 „ „ „ „ het spint 0,600—0,721 Juk- of wielboomhout (wit beuken) van den stam , droog 0,755—0,805 Eikenhout, zomer-eiken uit het hart, droog 0.720—0,795 „ a n tusschen hart en spint, droog. . . . 0,618—0,695 „ „ „ versch van den stam 0,845—0,850 „ „ „ versch van den wortel 0,880 „ , /, versch vandetakken 0,698—0,780 „ „ i, van het spint, droog 0,610 „ winter-eiken van den stam, droog 0,724—0,760 „ „ „ /, „ versch 0,990—1,100 „ „ „ i, „ wortel „ 1,008—1,200 „ „ „ „ detakken „ 0,819—0,882 Elzenhout, van den stam, droog 0,586—0,660 „ „ het spint „ 0,485—0,574 „ „ den stam, versch . . . . 0,788—0,800 Esschenhout, van den stam, droog. . . . 0,725—0,845 „ . van de takken „ 0,734 Greenenhout, uit het hart, versch 0,725 „ tusschen hart en spint, versch. . . 0,640 „ uit het hart, droog 0,625 „ tusschen hart en spint, droog. 0,559—0,600 „ van het spint, droog. . * . . 0,400—0,570 Houtskool 0,280—0,442 Dennenhout (rood dennen), versch 0,546 „ „ „ droog . . . . 0,370—0,498 Lindenhout 0,604 Mahonyhout 1,063 ;
ff
30 Notenboomenhout, Duitsch Olmenhout (iepen) van den stam, droog. Palmhout Pokhout Populierhout, Italiaansch Vurenhout (wit dennen) van den stam, droog ;/ // // ,, a ,i versch Appelboomenhout Peeren „ Pruimen „ Kersen „ Ebbenhout, Amerikaansch „ Oost-Indisch Braziliehout, rood Campcchehout Cypressenhout Cederhout Kurk Stroo, in bossen 13°.
0.664 0,597—0,742 0,910—1,328 1,632 0,398 0,420—0,424 0,444—0,453 0,793 0,661 0,785 0,715 1,331 1,209 1,031 0,913 0,598 0.561 0,240 0,053
TafeU aanwijzende de uitzetting van eenige stoffen, wanneer de warmte toeneemt van 0° tot 100° C. a.
In
lengte.
Lood 0,0028484 = 4; . Goud 0,0015136 = ^ . Tin 0,0019376 == Gehard staal. 0,0012396 = J^. Zilver... 0,0019087 = s * i . Gesmeed ijzer 0,0012350 = Geelkoper 0,0018667 = J . Gegoten ijzer 0,0011100 = £ . Koper. . . 0,0017122 = Glas 0,0008613 = | . Indien de verwarming niet verder gaat dan tot 100° C., is de uitzetting per graad het , (j^ van de getallen, welke in de tafel voorkomen. Bijv. zal de uitzetting van lood bij verwarming van 50° tot 65° gelijk zijn aan het g£$rrn of ^ van de lengte, die het bij 50° heeft. Bij oppervlakken kan men voor de uitzetting het twee- en bij ligchamen het drievoud van de hier opgegeven uitzetting nemen. Heeft bijv. een koperen bal bij 40° eene oppervlakte van 80 vierkante duim, dan zal die oppervlakte bij 56" zijn: 3 0 ( 1 + ^ ^ ) = S 0 x l t a . 3 = 8 0 j f , vierk. duim; heeft een bal van dezelfde stof een inhoud van 5
r
5
l 5
T
T
5
T
T 7 1
5
T
T
5
T
3] 25 kubieke duini en stijgt de verwarming van 40° tot 5 6 ° , dan zal de inhoud na de verwarming zijn: 25(1 + ^firm) = = 25 x IjJbxj — T ? 5 kubieke duim. 2 5
b.
In volume.
Wijngeest 0,100 Olie 0,080 Kwikzilver 0,018 Water: van 0 ° — 45° 0,01 „ i 0 ° — 65° 0,02 „ „ 0 ° — 82° 0,03 „ „ 0°—100° 0,043 Gassoorten (bij standvastigen druk der lucht van 103,3 Ned. pond per vierkante Ned. palm) bestendig per graad 0,00368
14°.
Over den
rijn-ijh.
De rijn-ijk steunt op de eigenschap, dat elk onder water gedompeld ligchaam eene hoeveelheid water wegstoot of verplaatst , welke in grootte gelijk is aan de ruimte-uitgebreidheid van dat ligchaam zelf. Is men derhalve omgekeerd met de ruimte-uitgebreidheid van een ligchaam bekend, dan zal de verplaatste hoeveelheid water insgelijks bekend zijn. Terwijl een ligchaam onder water gedompeld een verlies in gewigt ondergaat, gelijk aan hot gewigt van het vocht dat het verplaatst, wel te verstaan, zooveel als de soortelijke zwaarte van het massieve ligchaam, dat het water verplaatst; dat wil zeggen, een hoi voorwerp, bijv. een vaartuig, geeft zich in hot water zooveel op, als de ruimte-uitgebreidheid water zoude wegen, welke verplaatst kan worden, door het hout of ijzer waaruit het vaartuig is vervaardigd, plus de zwaarte van de ruimte-uitgebreidheid door het holle ligchaam verplaatst; zoodat de scheepstimmerman bedacht moet zijn op de specifieke zwaarte zijner bouwstoffen; vandaar dat ijzeren schepen van dezelfde grootte als houten, minder ledigen diepgang hebben, omdat het ijzer dunner kan worden verwerkt, minder betimmering noodig heeft, en daarom minder massief soortelijk gewigt bezit.
32
Bij het ijkcn van een vaartuig wordt het eerst op eens plaats gebragt, alwaar het zich ruim en vrij bcweegt, zonder aan den grond te kunnen stooten. Alsdan maakt man eenen inventaris van de benoodigdheden, zooals masten, inkers, kettingen, kahcls, vaten, zeilen, touwwerk enz., met opgave van naam en gewigt, behcorlijk genummerd en omschreven ; deze moeten steeds bij eene verificatie op den ri/n-ijk vergeleken worden; almede overtuige men zich dat geen water in het vaartuig aanwezig is (dit geschiedt door de pompen) ; geen der voorwerpen mag gemist worden, aangezien dit de draagbaarheid van het vaartuig zoude vergrooten. Is een en ander in acht genomen, dan let men of het overal zuiver waterpas ligt en dit niet juist zijnde, verplaatst men ankers, of eenig auder voorwerp, tot dat het aan deze vereischte voldoet; vervolgens worden aan wecrzijde van het vaartuig twee of naar de grootte drie ijzeren plaafjes geslagen op gelijken afstand van den waterspiegel, en wel zoo hoog aan de zijde, als men verlangt dat het schip bij voile lading zal inzinken. Men berekent vervolgens naar de voorschriften der meetkuude de ruimte-uitgebreidheid van het vaartuig, tusschen den waterspiegel en de geplaatste ijkschalen (plaatjes). Stel deze op 179,350 kubieke el of 179350 kub. palm., dan zal het 179,350 pond kunnen dragen; men is gewoon dit bij centenaars (50 Ned. pond) uittedrukken; derhalve is dit vaartuig groot £ f j = 3587 centenaar en daar de uitkomsten der verification in 1834 door het geheele llijk een gemiddeld gewigt van 85 Ned. pond per mud steenkolen-gruis hebben opgeleverd, zoo zal dit vaartuig 2110 mud kunnen vervoeren, want " ^ = 2110. Natuurlijk geschiedt deze ijking in zoet- of rivierwater, want ware zij in zout- of zeewater geschied, dan zoude het vaartuig niet zoo veel mudden steenkolen op de binnenrivieren kunnen dragen als bij ijking berekend werd; immers het zeewater heeft een grooter soortelijk gewigt (1,04 pond) zoodat een voorwerp in rivierwater dieper dan in zeewater zal inzinken. Het door mij denkbeeldig gemeten vaartuig op 179350 kubieke palm ruimte-uitgebreidheid stellende, zou in zeewater 179350 x 1,04 = 1S6524 pond en derhalve = 2194 mud kunnen vervoeren, namelijk wel te verstaan, indien die ruimte-uitgebreidheid bij ledigen diepgang in zeewater , 7
5
5 0
0
35 meene belang te helpen bevorderen, door eene zoo gewenschte droogmaling. Het schijnt, dat eene daartoe in 't leven geroepen vereeniging met tal van tegenstrijdige belangen te kampen heeft, althans men zag nog geene handen aan het werk slaan. Op 25 vierkante mijlen of 138,451 bunders wonen ongeveer 160,000 ingezetenen in ruim 23000 huizen; van den bodem ligt 9 percent onbebouwd, ofschoon in de laatste jaren vrij wat akkcrs aan de heide ontwoekerd zijn en vooral de boschkultuur op de zandgronden uitbreiding heeft ontvangen; bijna j, gedeelte van het geheele gewest is met bosch bezet. Juist daar waar de vruchtbaarheid voor minder rijke oogsten plaats ruimen moet, wordt het oog van den bezoeker het meest gestreeld; tal van buitengoederen verrijzen veelal langs de met veeljarige beuken- en eikenstammen versicrde heuvelklingen of breiden zich in de vlakten uit, langs de grenzen der rijkbebouwde akkers aan de eene zijde, en der in jongeren tijd aangelegde dennenbosschen aan de andere zijde. — Overbekend zijn de schoone oorden nabij Z E I S T , DRIEBERGEN, D O O R N en A M E R O N G E N , in het Ehijndal, van A M E R S F O O R T , S O E S T en B A A R N , nabij de Eem. De smaakvolle buitens en optrekjes, de nette en sierlijke dorpen vinden bijna hunne wedergade niet en was het ons voornemen hier eene schildering van al dat schoon en van die sprekende welvaart te leveren, gaarne zouden wij den weg wijzen, om een onopgemerkt vergezigt, of een bijzonder schaduwrijk plekje, of eene trotsche laan, of een zorgvuldig bloemverpleger, of een bijzonder elegant woonverblijf aan den wandelaar aan te toonen, indien of het een of het ander hem soms ware ontgaan; thans is dit onze roeping niet en ons bestek is te beknopt^ om anders dan met een enkel woord te herinneren, hoe van ouds dc provincie U T R E C H T het geliefkoosde oord was, alwaar de Hollandsche stadsbewoners van hunne bezigheden gin°-en uitrusten, al verplaatste de smaak zich in de laatste jaren van de boorden der Vecht naar den zoom der Veluwe. Uit den aard der zaak levert de zoo afwisselende bodem ook eene groote verscheidenheid van voortbrengselen op; vee teelt en verbouw van fijne gewassen in het noorden, zuiden en westen, maakt in het oosten plaats voor roggebouw en houtteelt. In 1858 produceerde U T R E C H T : T
36
65588 mud tarwe. 478498 mud aardappelen. 105761 „ rogge. 9536 „ erwten en boonen. 84903 „ boekweit. 2490 „ oliezaden. 4927 „ gerst. 830895 pond tabak. 26003 „ haver. 43854 „ vlas en hennep. De (in aantal althans) niet toeneraende veestapel bestond uit 70635 runderen, 11705 paarden en 31360 schapen. Niettegenstaande deze belangrijke cijfers. wordt weleens door deskundigen beweerd, dat dit gewest, bij eene doeltreffende bebouwing van den grond en bij eene meer naauwgezette raadpleging van de ervaringen der wetenschap, veel voordeeliger oogsten kon opleveren dan thans het geval is; wij durven dit niet beslissen, maar bejammeren het, dat de landbewoners geen beter gebruik maken van het groote voorregt hun geschonken, door het bezit — in de hoofdstad der provincie — van eene verzameling van landbouwwerktuigen, die in ons land eenig in hare soort is, doch waar volgens het zeggen van den persoon, die ons rondleidde, meer buitenlanders dan Stichtenaren ervaring kwamen opdoen; terwijl het bovendien bekend is , dat de voor drainenng zoo geschikte bodem van dit middel van verbetering bijna totaal verstoken blijft. Gunstiger getuigenis wordt afgelegd van den toestand der nijverheid; ofschoon geen bepaald industrieel gewest zijnde, worden toch verschillende takken van nijverheid in de grootere plaatsen waardiglijk vertegemvoordigd; vooral de stad U T R E C H T moot in dit opzigt genoemd worden, al mist men er de fluweelfabrieken, waardoor zij eeuwen lang vermaard was, en die haren roem buitenslands nog niet overleefd hebben, althans velours a" Utrecht is nog eene geliefkoosde uitdrukking van alle fransche schrijvers, die hunne romanhelden op eenen regt gemakkelijken zetel willen plaatsen. Thans bekleeden scheikundige werkplaatsen, machine-bouw, cigaren-vervaardiging en rijtuigfabrieken de eerste rangen; de munt met al hare bijtakken schaart zich mede in die rij, en met vol regt, want die instelling kan gerustclijk met de vermaardste buitenlandsche vergeleken worden. —• A M E R S F O O R T bezit weder geheel andere nijverheid; koehaar-bereiding en vervaardiging van grove tapijten en enkele bepaalde klecdingstoffen verspreiden juist geene bovenmatige welvaart, maar verschaffen aan velen het brood. — Bij de plaatsbeschrijving komen wij van zelf
33
was bevouden. Uit deze omstandigheid blijkt, dat elk schip op rijn-ijk, wanneer het in zeehavens wordt gelost, niet volkomen tot de ijkschalen kan inzinken, hetgeen bij de verificatie in aanmerking dient genomen te worden.
15°.
Wijnmoerglas.
Een wijnmoerglas is een cylindervormig glas , waarop eene schaal is gegraveerd en dat met wijn en moer wordt gevuld, nadat deze behoorlijk in het fust zijn omgeroerd; na de bezinking kan men de afscheiding van wijn en moer van de schaal aflezen ; zie verder de wet op den Wijn.
Circonscriptie der Provinciale-Directie Utrecht. —«^4t3--C3»
Dit kleine, maar fraaije gewest, ligt in het hart van ons land, en was steeds het centrum van het binnenlandsch verkeer' terwijl het thans als vereenigingspnnt van de belangrijkste spoorweg-lijnen van N E D E R L A N D , eene heldere toekomst te gemoet gaat. Hoe klein ook, zoo biedt ons de grond van deze provincie eene opmerkelijke afwisseling aan; in algemeene trekken zou men kunnen zeggen, dat het westen wedijvert met de rijkste polderlanden van Holland en Zeeland, terwijl de oostelijke heidestreken en dennen-aanplantingen aan de schrale Veluwe herinneren. Wij willen den toestand echter van naderbij beschouwen, en merken dan op, dat het zooo-enaamde oude S T I C H T nit tweeerlei grondvormingen bestaat; de zandbodem, die als het westelijkste voorgebergte der hooge, vaste sronden van ons vaderland kan aangemerkt worden, en de kleibodem, die zich als rivier- of beekbezinksel overal in de lagere gedeelten heeft gelegerd. Zoowel R H I J N en L E K , als V E C H T en E E M , met tal van kleinere beken en vlieten, droegen tot die vruchtbaarmaking bij, en de hooge gronden, welke van de V E L U W E westwaarts afdalen, worden dus van' drie zijden — naar R H I J N en L E K in het zuiden, naar de Z U I D E R Z E E in het nqorden, naar de lage H O L L A N D S C H E P O L D E R S en V E E N E N in het westen — door welige akkers en grasrijke weiden omringd; in het zuidwesten zijn deze het uitgestrektst, in het noordwesten stuiten wij daarentegen op eene menigte uitgeveende plassen, die reeds lang op flinke armen, of liever op heldere hoofden, wachten, om het alge-
89 rijk, vooral sedert er het stcdelijk toezigt mede is verbonden; door de niet onbelangrijke rijks- en stedelijke toelagen is zij tevens eene der meest voordeelige, indien zij niet boven alien de kroon spant. Het werk der directe belastingen zou er reeds vrij belangrijk zijn, maar als men daar bij voegt het toezigt op het aantal accijnsfabrieken , de bemoeijingen met het levendig handelsverkeer en de administratie der vrijdommen , dan mag die werkkring gewigtig worden genoemd. De aangenaam gelegen stad telt binnen hare muren en zich meer en meer uitbreidende voorsteden ruim 58,000 zielen ; zij bloeit door het verkeer, te midden van ons land gelegen, en geniet mede veel welvaart door de drukke weekmarkten, alwaar de ingezetenen der geheele provincie, waarvan zij het centrum uitmaakt, zamenstroomen. Eene levendige kunstvlijt heeft zich buitendien ter dezer plaatse ontwikkeld, onder anderen zijn er de volgende accijnsfabrieken: eene zeepziederij, met een jaarlijks debiet van ruim 1,000,000 pond zachte zeep, eene zoutziederij, met 5 pannen, drie bierbrouwerijen en drie azijnmakerijcn, waarvan eene uitsluitend ten behoeve eener daaraan verbonden loodwitmakerij werkt. De belangrijke fabriekmatige werkplaatsen van anderen aard, zijn: 's Rijks munt, de werkplaatsen der Nederl. Rhijn-Spoorweg-Maatschappij, ijzergieterij en fabriek van stoom- en andere werktuigen , steen- en pannenbakkerijen, muursteenfabriek, pottenbakkerijen, fabrieken van beenzwart, chemicalien, zwavel- en salpeterzuur, fabrieken van scheikundige minerale zuren, eau de javelle, kunstmestspecien en scheikundige produkten , mcelfabrieken, fabriek van landbouwwerktuigen, instrumentmakerijen, koper- en geelgieterijen, zink- en metaalgieterij, platloodgieterij, fabrieken van gegoten en geslagen koperen nagels, van metalen knoopen en militaire ornamenten, van terra-cotta en van zilverwerk, eene affineerfabriek, eene fabriek van kerkorgels, touwslagerijen, scheepstimmerwerven, rijtuigmakerijen, muziekinstrumentmakerijen, boek- en steendrukkerijen , tabaksen sigarenfabrieken. Als wij dan nagaan, dat er entrepots zijn gevestigd en 180 vrijdommen wegens brandstoffen, benevens 14 voor andere accijnsspecien zijn verleend, kunnen wij nagaan, dat de 10 aldaar gestationeerde ambtenaren het volhandig hebben ; ofschoon hun even als den Controleur eene kamer in een
40
stedelijk gebouw is aangewezen, zijn zij echter niet plaatselijk geagreeerd, maar de vier roeijers genieten gezamentlijk eene niet onaanzienlijke toelage van de stad voor hunne bemoeijingen in die betrekking. Ook voor de overige commiesen zijn de voordeelen belangrijk te noemen, doch de dure levenswijze maakt het verblijf hier ook kostbaarder dan elders in het gewest; vooral huur, vleesch en visch zijn hoog in prijs, groenten en aardappelen daarentegen ruimschoots en voor matig geld te krijgen. Er bestaan menigvuldige gelegenheden tot uitoefening van de openbare godsdienst en ook voor het onderwijs is ruimschoots gezorgd; zoowel lager-, middelbaarals hooger is te bekomen, en bijzondere instellingen geven gelegenheid tot bekwaming van handwerks- en ambachtslieden; eene technologische school bereidt in dit opzigt tot hooger studien voor. Een visiteur is te U T R E C H T geplaatst, hoofdzakelijk voor de aanvoeren met de spoonvegen; drie deurwaarders zijn werkzaam voor de directe belastingen. De perceptien zijn vier in getal: 2 voor de directe belastingen, eene voor de regten en accijnsen en eene voor het geslagt. De voormalige wallcn der stad zijn thans in smaakvolle plantsoenen herschapen, die met de lieve environs der door fraaije dorpen omgorde stad veel bijdragen tot veraangenaming van het verblijf; tal van wetenschappelijke , kunstlievende en gezellige bijeenkomsten vergoeden 's winters wat men dan aan de schoone natuur mist en maken U T R E C H T tot een meer en meer gezocht verblijf, waarvan de ruime aanbouw van groote en kleine woonhuizen het beste bewijs oplevert. Wij zullen de merkwaardige stad vlugtig doorwandelen om het meest in het oog springende te vermelden: de domkerk in 696-—720 door W I L L E B R O R D gebouwd, werd in 1674 door een orkaan van den stouten domtoren gescheiden; deze toren is de hoogste van Nederland en bereikt 110 el hoogte; de Janskerk, met eene tombe van T n E O D O R i s V A N W A S S E N A A R ; de Pieterskerk, met onderaardsche kapel; de R.K. Augustiner-kerk, met prachtigen voorgevel; de Paushuizen, door P a u s A D R I A A N V I gesticht, thans gouvernementshuis; het paleis, door Koning L O D E W I J K N A P O L E O N gesticht, thans bevattende de bibliotheek en een zeer rijke verzameling van landbouwkundige werktuigen; het stadhuis en het paleis van justitie, beide met fraaije
37 in nadere bijzonderheden en bepalen ons hier tot de mededeeling, dat in ruim een 20-tal werkplaatsen stoomwerktuigen met 2—300 paardekrachten aanwezig zijn en het aantal arbciders in de fabrieken in dit gewest op 2500 wordt geschat; velen daarvan zijn werkzaam in de talrijke, langs riviereu en vaarten verspreide steen- en pannenbakkerijen. — Onder de dorpen munten voorts V E E N E N D A A L en Z E I S T door hunne industrie uit. De handel verheugt zich in een levendig vertier, al bepaalt hij zich uitsluitend tot het binnenland, daar de eenige haven aan de Zuiderzee (de mond der Ecm) niet voor buitcnlandsche vaartuigen toegankelijk is; de ligging van het gewest waarborgt echter een belangrijk verkeer langs de talrijke kunstwegen en de aanzienlijke vaarwaters, die het doorkruisen; geene provincie telt in veihouding tot de oppervlakte meer straat- en kunstwegen dan U T R E C U T ; daarbij voegen zich de spoorwegen, die bij de hoofdstad zamentreffen, en dc kroon van alles spannen welligt, ter bevordering van het wcrkelijke handelsvertier, de begrenzende R H I J N en L E K , die door de K E U L S C I I E - V A A R T met A M S T E R D A M verbonden zijn; deze vaart doorsnijdt het westelijk gedeelte der provincie van het Z. tot het N.; bij V R E E S W I J K mondende, rigt zij zich als zoogenaamde V A A K T S C H E - R H I J N naar U T R E C H T , om vervolgens als bevaarbaar gemaakte Vecht langs M A A R S S E N , B R E U K E L E N , N I E U W E R S L U I S en L O E N E N , over W E E s r , A M S T E R D A M te bereiken. Voor den aan- en afvoer van A M E R S F O O R T is de in de Zuiderzee mondende E E M van groot belang; aan de boorden der Zuiderzee ligt ook de onder B U N S C H O T E N behoorende visschersbuurt S P A K E N B U R C , met bokkingrookerijen en ansjovisch-zoutcrijen. De veenderijen in het westelijke, lage gedeelte mogen niet verzwegen worden; nog zijn ze zeer belangrijk, hoewel de rijkste voorraad is uitgeput, getuige de uitgestrekte vecnplassen langs de H O L L A N D S C H E grenzen. In de hoogere gcdcelten der provincie zijn alleen de veenen onder S O E S T en V E E N E N D A A L noemenswaardig; zij nemen jaarlijks af in belangrijkheid. Over het algemeen is het gewest bekend als gezond; het spreekt van zelf, dat de talrijke bewoners der zeeprovincicn van ons land gaarne een droogen bodem en heldere lucht opzoeken; daarom is waarschijnlijk het oostelijke deel zoo geliefdkoosd en verwijlt de moerasbewoner liever daar, te midden 1
3b
van de harstgeuren der dennewouden, dan elders aan de kalme boorden van de V E C H T , waar de natuur en de kunst voorheen zulke wonderen had gewrocht, en onze vodrouders zich dan ook zoo verwonderlijk goed te huis achtten. Ook hierin straalt weder de geest van ongedurigheid, de zucht naar afwisseling onzer eeuw door; voorheen trachtte men in ligging en inrigting van het zomerverblijf de stadswoning zoo veel mogelijk op zijde te streven, omdat men zich dan spoediger en beter te huis gevoelde; — thans tracht men buiten alle zorgen te bannen, de geheele stad als 't ware te vergeten, door in stede van water — zand, in stede van huizen — boomen, in stede van dubbele ramen •— togt, in stede van sbjk — stof, rondom zich te bespeuren. Van de bewoners van het S T I C H T zijn 62 pet. of bijna 100,000 Protestantsch, 36 pet. of ongeveer 60,000 Roomsch Katholiek, 1 pet. of ruim 2000 van de Bisschoppelijke Klerezie, bijna 1 pet. of 1650 Israelieten. Voor de meesten is er dus gelegenheid op hunne woonplaats of in de onmiddellijke nabijheid de godsdienst waar te nemen. Een groot gedeelte der bevolking (ongeveer de helft) woont in steden, want behalve de volkrijke hoofdstad moeten nog de gemeenten AMERSFOORT ,
WIJK
BIJ DUURSTEDE ,
R H E N E N , MONTFOORT
en I J S S E L S T E I N tot die cathegorie gerekend worden; daar voorts verscheidene dorpen zich door een aanzienlijk geagglomereerd gedeelte kenmerken en den bewoner alle denkbare stedelijke gemakken aanbieden, zoo zijn uit den aard der zaak de meeste stationementen in dit opzigt gunstig te noemen, doch de duurte van woning en levenswijze en de beperkte voordeelen zijn voldoende redenen, om een verblijf in dit gewest niet voor alle ambtenaren verkieslijk te doen achten. Voor het overige zijn de Stichtenaren welwillend gezind jegens vreemdelingen; gewoon als zij zijn in hun gewest steeds nieuwe aanvoer van landgenooten uit andere oorden te zien plaats grijpen, zoo verdwenen de hoekige puntjes, die men wel eens bij andere provincialen ontdekt of meent te ontdekken.
Controle Utrecht. Hoewel deze divisie alleen de hoofdstad der provincie bevat, is zij toch stellig eene der werkzaamste van het geheele
zalen j het mnntgebouw, vroeger kasteel der Heeren van A M S T E L ; de Willemskazerne, voor 2000 man gebouwd; het stedelijk ziekenhuis en rijkshospitaal; het weldadig gesticht der Vrij vrouw van Renswoude; de hoogeschool, alwaar de Utrechtsche Unie in 1579 werd gesloten; de veeartsenijschool; het gebouw voor kunsten en wetenschappen nabij de Mariabron; de schouwburg; het prachtige winkelgebouw van S I N K E L en enkele andere in de nabijheid; onder de pleinen noemen wij: de Neude, het fraai beplante Janskerkhof, en vooral het ruime Vreeburg; eene menigte verzamelingen, waarvan velen met de hoogeschool in verband staan, strekken de stad bovendien tot geen gering sieraad.
Controle Amersfoort. De controle A M E R S F O O R T bevat het voormalige kwartier van Eemland, in het Sticht van Utrecht, en is begrensd ten Noorden door de Zuiderzee, ten Westen door Noord-Holland en ten Oosten door Gelderland, met eene bevolking van 37,264 zielen. Zij is zamengesteld uit de kantoren der Directe belastingen en Accijnsen: A M E R S F O O R T (4dekl.); B A A R N en D E V U U R S C H E , met
EEMNES
en
S O E S T (5de
LEUSDEN
;
;
;
en
kl.);
HOOGLAND-DUITS,
met
BUN-
, residentie Amersfoort (6dekl.) M A A R T E N S D I J K , met D E B I L D T , residentie de Bildt (6dekl.) W O U D E N B E R G met R E N S W O U D E , residentie Scherpenzeel (8ste kl.) Z E I S T (5de kl). Sub-Ontvangers voor de accijnsen zijn gevestigd in de gemeenten S O E S T , H O O G L A N D , B U N S C H O T E N en W O U D E N B E R G . Twee deurwaarders ageren in de controle: e'en te A M E R S F O O R T , voor de kantoren Amersfoort, Hoogland en Woudenberg, de ander te B A A R N , voor de kantoren Baarn, Maartensdijk en Zeist. De controle bevat in het Noorden en Westen de rijke polders van Bunschoten, Baarn en Eemnes, met hunne uitmuntende wei- en hooilanden, in het Zuiden en Oosten vruchtbare bouwgronden, uitgebreide bosschen en heidevelden, benevens de Amersfoortsche bergen. In deze schoone en gezonde landstreek, vindt men een groot aantal uitgestrekte landgoederen en aanzienlijke buitenSCHOTEN ,
STOUTENBURG
42 plaatsen , vooral onder de gemeenten Baarn, Soest, Leusden, Maartensdijk, de Bildt en Zeist; dit veroorzaakt dat de directe belastingen in deze controle zeer belangrijk zijn. De geheele controle is ruim doorsneden met straat- en kunstwecen, doch niet naar alle gemeenten bestaan er openbare middelen van vervoer; dit maakt dat het beheer dezer controle zeer kostbaar is, tenzij de Controleur een buitengewoon goed wandelaar mogt wezen. — Het eerlang in werking komen van den centraal-spoorweg, van Utrecht langs Amersfoort, zal vooral in deze landstreek veel vertier en meer welvaart te weeg brengen. Stationement
AMERSFOORT.
Tot dit stationement behoort de stad A M E R S F O O R T , hoofdplaats der Controle, met 12699 inwoners, aan de rivier de Eem. Zij bezit fraaije omstreken, door de ligging aan den voet der beboschte Amersfoortsche bergen, te midden van een welvarend met buiten plaatsen versierd platteland, terwijl de voormalige vestingwerken in lieve plantsoenen zijn herschapen; trouwens in de laatste jaren is veel gedaan tot de verfraaijing van de stad en hare gebouwen. Het hier verbbjf houdend garnizoen (artillerie) draagt veel bij tot het algemeen vertier. Door de ligging aan gemeld riviertje , bestaat er in deze plaats vrij wat scheepvaart en binnenlandsche handel, vooral in granen, inlandsche tabak, honig en eikenschors, en heeft er eene geregelde beurtvaart plaats, langs de Zuiderzee op Amsterdam, 's Gravenhage, Kampen en tusschen gelegen plaatsen. De zes commiesen te A M E R S F O O R T geplaatst, hebben behalve het toezigt op eene bierbrouwerij, snelrozijnazijnmakerij en likeurstokerij, te surveilleren op het middel van het geslagt, hetwelk hun veel bemoeijingen geeft, bij het bestaan van elf slagterijen en gemis van eene peilrekening op het levend vee van wege het gemeente-bestuur. Hunne surveillance strekt zich ook uit tot de gemeenten H O O G L A N D - D U I T S met 2 3 7 2 inwoners, B U N S C H O T E N (waartoe behoort S P A K E N BURG aan de Zuiderzee) met 1437 inwoners, L E U S D E N met 1 5 5 4 inwoners, S T O U T E N B U R G met 812 inwoners en W O U D E N B E R G met 2065 inwoners. De surveillance in de gemeente
*8 is opgedragen aan de ambtenaren te Veenendaal, behoorende tot de Controle-divisie van D R I E B E R G E N . De gemeente A M E R S F O O R T is bij Kon. besluit van 28 October 1 8 5 7 , St. blad no. 1 1 2 , aangewezen als losplaats voor steenkolen bij invoer langs rivieren en kanalen. — Een mede in 1857 toegelaten entrepot der 3de klasse, voor steenkolen , is op dit oogenblik weder opgeheven , doch er zijn nog gevestigd doorloopende credieten voor zout, zeep en binnenl. gedestilleerd. Te S F A K E N B U R G , zijn eenige ansjovis-zouterijen en bokkingrookerijen gevestigd , welke vrijdom van accijns op het zout genieten j ook wordt ten sub-kantore aldaar binnen vuur-, ton- en bakengeld ontvangen. De overige fabrieken en trafieken in dit rayon bestaande, zijn: eene gasfabriek, vier leerlooijerijen, vier honigzemerijen, eenige weverijen en wolkammerijen, garen- en linnenbleekerijen, katoenspinnerijen benevens enkele olie-, run- en houtzaagmolens. Het aantal bestaande vrijdommen is vier en vijflig op de brandstoffen en drie en twintig op de andere accijnsspecien. De ambtenaren van de actieve dienst hebben te A M E R S F O O R T tot wachtkantoor gratis in gebruik een stedelijk gebouw aan de haven, buiten de Koppelpoort, en genieten eene rijks toelage voor vuur en licht. Tot het toezigt der commiesen op dit station behooren ook de irreguliere veenderijen onder de gemeenten H O O G L A N D RENSWOUDE
DUITS,
LEUSDEN,
STOUTEN BURG
en
WOUDENBERG.
Het stationement levert over het algemeen voor de commiesen weinig aan emolumenten op, daar zij zich alleen bepalen tot die toegekend voor het geleide van accijnsgoederen en voor het toezigt op de vrijdommen, doch bij gunstige vangst van ansjovis en haring, kunnen de emolumenten van brandloon der ansjovis-vaten en het weegloon der bokking nog al wat bedragen. Vermits de irreguliere veenderijen van weinig belang zijn, zijnde de turf eeniglijk voor eigen consuratie bestemd, is het voordeel daarvan voor de commiesen ook gering. De rijks ambtenaren hebben hoegenaamd geene bemoeijingen met de plaatselijke belastingen, zijnde deze geheel van de rijks administratie afgescheiden.
44 De woningen te AMERSFOORT zijn nog al ruim voorhanden en vrij goed, doch de huurprijs is betrekkelijk duur. — Levensmiddeien zijn in overvloed voorhanden, maar over het algemeen niet goedkoop. De gelegenheid tot lager en middelbaar onderwijs is zeer goed, bij het bestaan van onderscheidene scholen en een gymnasium. Voor de uitoefening der verschillende eerediensten is ruime gelegenheid, want er zijn acht openbare kerken. Stationement
BAARN.
Op de standplaats BAARN zijn twee commiesen gestationeerd; tot hun rayon van surveillance behooren: de gemeente BAARN, met 2307 inwoners, waaronder behooren de buurtschappen EEMBRUGGE
en BAARNSCHE DIJK , met lossingplaats aan de
rivier de Eem, en SOESTDIJK , bekend door het vorstelijk paleis en de uitgestrekte landgoederen van H . M . de Koninginweduwe. De gemeente DE VUURSCHE is sedert 1857 met Baarn vereenigd. Te Baarn is eene wel-beklante slagterij gevestigd. — De gemeente EEMNES-BINNEN en BUITEN , met 1327
inw., met eene haven aan de rivier de Eem en vaste beurtvaart op Amsterdam; men vindt in deze gemeente eene leerlooijerij waarvoor vrijdom van accijns op't zout is verleend. — En de gemeente SOEST, met 3146 inwoners, waartoe behoort het gehucht SOESTERBERG , langs den straatweg van Utrecht op Amersfoort gelegen en op welks gronden de legerplaats het K A M P BIJ ZEIST
gevestigd is.
Onder SOEST bestaat eene uitgestrekte irreguliere veenderij, die echter jaarlijks afneemt, terwijl de uitgeveende gronden in goede bouwlanden herschapen worden. De ambtenaren zijn belast met de plaatselijke surveillance voor de gemeenten BAARN en EEMNES , hetgeen hun nog al eenige voordeelen geeft; de overige emolumenten bedragen zeer weinig bij het bestaan van slechts negen vrijdommen op de brandstoffen ten behoeve van smeden: Geschikte woningen voor ambtenaren te Baarn zijn schaarsch te verkrijgen en zeer duur; de dagelijksche levensmiddeien zijn goed voorhanden, doch ook duur; er bestaat, behalve de openbare dorpschool, eene zeer goede Fransche kostschool en gelegenheid tot uitoefening van de Hervormde en Roomsch-Katholieke eerediensten.
45 Stationement
ZEIST.
Het stationement Z E Y S T is bezet door vier commiesen; tot hun rayon van surveillance behooren: vooreerst de zeer bloeijende, met fraaije buitengoederen bezaaide gemeente Z E I S T , met 4 8 4 1 inw.; de beide alhier gevestigde belangrijke zeepziederijcn van zachte en harde zeep, benevens twee snelazijnmakerijen en vier slagterijen, maken dat de dienst op dit station van veel gewigt is; de overige bestaande fabrieken zijn eene gasfabriek, eene stearine- en kaarsenfabriek door stoom gedreven, eene lijmziederij, twee metaalgieterijen en enkele minder aanzienlijke; — de gemeente D E B I L D T , met 1860 inw.; behalve twee slagterijen vindt men hier eene zeer belangrijke rijtuigfabriek; — en de gemeente M A A R T E N S D I J K , met 1 7 7 3 inw., waaronder behoort het gehucht B L A A U W - C A P E L . Deze gemeente wordt begrensd door de onmiddellijke nabijheid der stad Utrecht, waardoor op die grens eene slagtplaats gevestigd is van Utrechtsche slagters; met de verificatie van dat slagtvee zijn echter de ambtenaren te Utrecht belast. Onder de gemeente D E B I L D T wordt ook irreguliere turf geveend. Het aantal bestaande vrijdommen van accijns op dit stationement is negentien op de brandstoffen en vier op de andere accijnsspecien. De woningen en levensmiddeien te Z E I S T zijn zeer duur; voor het onderwijs is zeer goede gelegenheid, ook door het voortdurend bestaan en blocijen van de bekende instituten der Moravische Broedergemeente of zoogenaamde Hernhutters. Voor de uitoefening der verschillende eerediensten is ruimschoots gelegenheid. Het station levert voor de ambtenaren nog al ruime emolumenten, door de weegloonen van zeep, het brandloon der zeepvaten en den inslag der brandstoffen; ook zijn zij belast met de plaatselijke belasting van Z E I S T , hetgeen mede nog al voordeel oplevert.
Controle Breukelen. Het noordwestelijk deel der provincie door de V E C H T en hare vertakkingen doorstroomd, bevat niet dan plattelandsgemeenten en bestaat uit weiden en veenplassen met eenige bouw-
40
akkers in het zuiden en een tal van buitenplaatsen in de langs gemelde rivier gelegen dorpen; de hoofdplaats der divisie heeft in dit opzigt de gunstigste ligging, immers B R E U K E L E N zelf, zoowel als de Vechtboorden in de rigtingen van N I E U W E R S L U I S en van M A A R S S E N prijken nog met menig overblijfsel van de vroegere weelde, die de stadbewoners hier ten toon spreidden, hier en daar afgewisseld door een nieuw optrekje, waar een of ander rentenier zijne dagen rustig doorbrengt; „ het kostelijke vischwater" dezer streken draagt welligt meer dan iets anders er toe bij, om deze voormalige lusthof van Amstels kooplieden niet geheel uit den smaak te doen geraken. De Controle bestaat uit 7 kantoren der directe belastingen en accijnsen , als: B R E U K E L E N , fide kl., met de gemeenten Breukelen-Nijenrode en St. Pieter en Ruwiel; — A B C O U D E , 5de kl., met de gem. Abcoude, Baambrugge, Nigtevecht en Vreeland; L O E N E N , 6de kl., met de gem. Loenen, Loenersloot en Loosdrecht; — M A A R S S E N , 5de kl., met de gem. Maarssen , Maarssenveen , Tienhoven, Zuilen, Achttienhoven en Westbroek; — M I J D R E C H T , Gde kl., (residentie Uithoorn, provincie Noord-Holland); — V I N K E V E E N , 5de k l , met de gem. Vinkeveen en Waverveen; — W I L N I S , 6de kl. De meeste kantoren dezer divisie ontleenen hunne belangrijkheid aan de gewigtige veenderijen, en de vier meters-taxateurs van den turf, die in dit gewest werkzaam zijn, wonen alle binnen hare grenzen, te T I E N H O V E N , B A A M B R U G G E , M I J DRECHT
en
WILNIS.
De beide kantoren B R E U K E L E N en M A A R S S E N ressorteren onder den deurwaarder, die in de hoofdplaats resideert, de overige kantoren onder eenen, die te L O E N E N verblijf houdt. Ofschoon de tournees, voornamelijk die naar de veenderijen , geheel of deels te voet of met particulier rijtuig moeten gedaan worden , omdat in die rigtingen geene openbare middelen van verkeer langs de overigens uitmuntend bestraatte of begrinde wegen zijn , zoo onderscheidt deze Controle zich zeer gunstig van vele anderen, omdat zij in de lengte doorsneden wordt door den Phijnspoorweg, die er 4 stations bezit, terwijl eene dagelijksche stoombootdienst mede de belangrijkste gemeenten met Amsterdam en Utrecht verbindt. Daar landbouw, veeteelt en veenderij bijna uitsluitend de middelen van bestaan zijn en de commiesen weinig bemoei-
47 jing met tic veenderijen hebben , bepaalt het aantal surveillerende ambtenaren zich tot zes op drie stationementen ; de meeste gemeente-besturen hebben de rijks-commiesen met de plaatselijke surveillance belast, vandaar eenige voordeelen, die des te welkomer zijn, omdat de woningen over 't algemeen duur en schaarsch zijn, de levensmiddeien ook niet goedkoop, hoewel overvloedig. Op alle plaatsen is vrij voldoend onderwijs te bekomen, te B R E U K E L E N en M A A R S S E N zijn zelfs bekende kostscholen , en de gelegenheid tot uitoefening van de Protestantsche en lloomsch-Katholieke eerediensten bestaat overal. Stationement
LOENEN.
Hicrondcr ressorteren de gemeenten NIGTEVECHT ,
OUD-
en
LOENEN , VREELAND ,
NIEUW-LOOSDRECHT ,
LOENERSLOOT ,
en B A A M B R U G G E ; door de agreatie wegens plaatselijke surveillance levert dit stationement eenige voordeelen op, want andere zijn er bijna niet, immers de vrijdommen bepalen zich tot die verleend aan twee glasblazerijen, eene sodapotasch-fabriek, eene pannen- en tegelbakkerij en eenige grofsmederijen; de drie eerstgemelden hebben echter behalve voor de brandstoffen ook vrijdom voor den accijns op het zout. De ligging aan de Vecht en nabij den spoorweg is oorzaak dat L O E N E N , hoewel slechts 1200 inw. tellende, nog steeds tot verblijf strekt van eenige bemiddclde familicn , ofschoon de dagen van ouds, toen dit kwartier vol lusthoven de Menniste Kernel genoemd werd, wel nimmer zullen terugkeeren. ABCOUDE
Stationement
MAARSSEN.
Beter dan L O E N E N handhaaft deze plaats haar ouden roem , althans er zijn nog talrijke buitenplaatsen en optrekken in gebruik. De gemeenten M A A R S S E N , M A A R S S E N V E E N , M A A R S SENBROEK , TIENHOVEN , LEN-ST.
PIETER,
BREUKELEN-NIJENRODE
RUWIEL , PORTENGEN , ZUILEN ,
en
BREUKE-
WESTBROEK
en A C H T T I E N H O V E N behooren alien tot dit district, dat zeer voordeelig is door de toelagen voor plaatselijk toezigt en door de vrijdommen op de brandstoffen, toegekend aan 10 pannebakkerijen, eenige grof-hoefsmederijen en eene bierbrouwerij,
48
VINKEVEEN.
Hier vindt men zich geheel in een veendistrict verplaatst; overal uitgeveende plassen, grasrijke weiden en enkele drooggemaakte polders. De vrijdommen bepalen zich tot die voor brandstoffen, toegekend aan een stoomwerktuig tot droogmaking van een uitgeveenden polder, aan eene stoom-mosterdmolen en aan enkele smederijen; de voordeelen zijn hier geringer dan te Loenen of Maarssen. Met het aangrenzende W A V E R V E E N vormt V I N K E V E E N eene gemeente van ruim 2000 zielen, en tot het rayon van surveillance behooren nog W I L NIS
en
MIJDRECHT.
Controle Driebergen. U T R E C H T ' S zuidwestelijk deel is zeker het rijkst aan natuurschoon en verreweg de meeste buitenverblijven liggen in deze streken; vooral D R I E B E R G E N en DooitN zijn tegenwoordig meer dan eenig ander plekje van ons land gezocht. Hoe aangenaam het verblijf hier dus des zomers ook zijn moge, gedurende de barre wintermaanden begeeft alles zich naar stad en de weinige overblijvenden, verwend als zij zijn door het vrolijke verkeer in het schoone jaargetijde, gevoelen zich eenzaam en verlaten. — Geen wonder, dat voor een duurzaam verblijf aan eene stille stad de voorkeur wordt gegeven en de tegenwoordige residentie des Controleurs is dan ook W I J K B I J D E U R S T E D E , van waar al de gemeenten der divisie gemakkelijk bereikbaar zijn , ofschoon de publieke middelen van vervoer zich bepalen tot de stoombooten op H H I J N en L E K en eene 3maal 's weeks rijdende diligence op U T R E C H T . De Rhijnspoorweg doorsnijdt de Controle van het W . naar het O. door het noordelijk gedeelte en laat alle aanzienlijke gemeenten zonder onderscheid ver zuidwaarts liggen. Daar landbouw, aankweeking van tuinvruchten en ooft, benevens veeteelt de hoofdmiddeien van bestaan zijn, ook van de weinig talrijke
•19
stadsbevolking, is liet beheer dezer divisie niet moeijelijk; de accijnsfabrieken bepalen zich tot: 3 bierbrouwerijen met niouterijen te V E E N E N D A A L , R H E N E N en W I J K B I J D . , eene snelazijninakerij ter laatstgemelde plaats en eene likenrstokerij te V E E N E N D A A L , alien van gerihg bel>ng; voorts zijn er eenige minder gewigtige irreguliere veenderijen onder A M E R O N G E N , L E E R S U M , R H E N E N en V E E N E N D A A L en nog al een groot aantal vrijdommen, vooral onder het kantoor en de gemeente V E E N E N D A A L , alwaar men twee stoom-calicotweverijen (eene zeer belangrijk met 1000 weefgetouwen en daaraan verbondene in aanbouw zijnde spinnerij) en 80 wolkammerijen vindt; de vrijdommen zijn verleend a. voor brandstoffen 116; b. voor zeep 59; c. voor zout 4; d. voor gedestilleerd. De wegen zijn overal kunstmatig verbeterd en in goeden staat, dus zoowel 's zomers als 's winters begaanbaar, en ten behoeve der ambtenaren deelen wij mede, dat de levensmiddeien wel overal verkrijgbaar zijn , doch nergens goedkoop en te D R I E B E R G E N zelfs bij uitstek duur. Met de woningen is het op de onderscheidene stationementen zeer verschillend gesteld; zij zijn te V E E N E N D A A L middelmatig doch in prijs stijgende , te D R I E B E R G E N schaarsch, duur en slecht, te R H E N E N en W I J K B I J D U U R S T E D E niet schaarsch , niet duur en redelijk goed. Overal zijn Protestantsche en Roomsch-Katholieke kerken en gemeenten, alleen te V E E N E N D A A L en W I J K B I J D U U R S T E D E synagogen; ook het onderwijs is algemeen voldoende, doch behalve een paar kostscholen, bepaalt het eh overal tot de gewone vakken van lager onderwijs; de burgerzangschool te D R I E B E R G E N verdient evenwel vermeld te worden. Deze controle bevat 7 kantoren der directe belastingen cn accijnsen: W I J K B I J D U U R S T E D E en C O T H E N (6de kl.); D R I E BERGEN
en
RIJSENBURG,
DOORN,
(twee kantoren te zamen 6de kl.); (6de
kl);
AMERONGEN
SCHALKWIJK, TULL WERKHOVEN,
en'T en
ODIJK
en
MAARN
en
VEENENDAAL
LEERSUM
(7de
kl);
LANGBROEK
en
RHENEN HOUTEN,
(7de kl. residentie Schalkwijk); (7de kl. residentie Bunnik). resideert de deurwaarder van het
WAAL
BUNNIK
Te W I J K B I J D U U R S T E D E westelijk district, W I J K B I J D U U R S T E D E , D R I E B E R G E N , D O O R N , H O U T E N cn W E R K H O V E N ; te E I I E N E N die der twee overige 1863. 3
50 kantoren V E E N E N D A A L en A M E R O N G E N ; beide districten leveren weinige verdiensten op. De vier stationementen tellen ieder 2 commiesen , als: Stationement
WIJK
BIJ DUURSTEDE .
Het rayon bevat de gemeenten
WIJK
BIJ DUURSTEDE,
Co-
TIIEN , L A N G B R O E K , D O O R N , S C H A L K W I J K en T U L L E N ' T W A A L ,
en is niet geheel onvoordeelig wegens de belooning voor het plaatselijk toezigt, waaronder de gemaal-belasting in de stad behoort. Behalve de genoemde accijnsfabrieken zijn hier nog eene stoomgrutmolen , eene wolwasch- en kammerij, eene leerlooijerij en enkele smederijen, benevens twee credieten voor steenkolen en een voor wijn; buiten de stad is de surveillance op het geslagt en de personele belasting het belangrijkst. Het van goede scholen voorziene stadje met 2800 inwoners ligt aan de rivier de L E K , heeft fraaije wandelwegen en plantsoenen , lieve landgezigten, ook naar den tegenoverliggenden Gelderschen oever, en geniet den roep van zeer gezond te zijn; er is weinig vertier, daar landbouw, tuin- en vruchtenteelt de middelen van bestaan zijn. Stationement Tot
DRIEBERGEN.
dit stationement behooren de gemeenten
RIJSENBURG,
STERKENBURG, M A A R N ,
BUNNIK,
DRIEBERGEN,
ODIJK,
RHIJN-
en H O U T E N ; de dienst is er dus zeer eenvoudig, want het zijn alle plattelandsgemeenten; maar overisens is het stationement niet zeer verkieslijk, hoe lief de ligging van het hoofddorp ook wezen moge, immers de voordeelen zijn onbeduidend en alles is er duur. De commiesen zijn belast met de plaatselijke surveillance in D R I E B E R G E N ,
AUWEN ,
WERKHOVEN
RIJSENBURG
en
HOUTEN.
Stationement
RHENEN.
Hoewel de derde stad der provincie, zoo maakt R H E N E N toch geene afzonderlijke perceptie uit, doch er resideert een Sub-ontvanger van den te V E E N E N D A A L verblijf houdenden Ontvanger; de afstand van beide plaatsen is een en een halj
5]
uur. Door de voortreffelijke ligging aan eene berghellinovan waar men tie schoonste gezigten in de B E T U W E en op de langs de stad stroomende R H I J N heeft, is deze 4 0 0 0 zielen tellende plaats de schoonst gelegen statl van het geheele gewest. Ofschoon niet zeer aanzienlijk is R H E N E N goed bebouwd en in het bezit van eene bewonderingswaartUo- fraaije toren neven tie Hervormde kerk. Het onderwijs in verschillende talen enz. is er zeer goed, en voor / 70 a / 8 0 zijn tamelijk ruime woningen te verkrijgende overhcerlijke wandelingen, vooral op den Grebber-berg lairgs de rivier, vergoeden het gebrek aan uitspanninjren. Landbouw is de hooftlzank en tabaksteelt bijna de eenige tak van landbouw der omstreken; overal om de statl verrijzen tabak schuren. De gemeenten A M E R O N G E N en L E E R S U M behooren tot dit rayon van surveillance cn tie beide ambtenaren zijn belast met het plaatseip toezigt in de drie gemeenten. Enkele verveeningen vinden plaats in de hige velden dezer streken. Stntionement
VEENENDAAL.
Onder de vele belangrijke dorpen der provincie bekleedt met eene bevolking van ruim 3000 zielen, eene der eerste plaatsen en als stationement is het een der gewio-tigste; de gemeente R E N S W O U D E (zie controle Amersfoort) behoort tot dit rayon van surveillance, terwijl het plaatselijk toezigt der residentie ook aan de commiesen is opgedragen, die hier vrij wat voordeelen genieten. De grootste stoom-weverij van ons land wordt hier aansretroffen, nog eene kleinere, en 80 wolkammerijen, alien met vrijdommen wegens brandstoffen en zeep; derhalve is de dienst hier droit; eene brouwerij en de het dorp omringende veenderijen dragen daar mede toe bij. Godsdienstoefening en schoolonderwijs is hier voor Protestant, Katholiek en Israeliet te vinden, zelfs zijn er goede kostscholen! Over het algemeen is dit nabij spcorwe
Controle IJsselstein. Het zuidwestelijk deel der provincie, langs L E K en O U D E N uilgestrekt, door den K O L L A N D S C H E N U S S E L door-
RHIJN
52
stroomd, is eene zeer vruchtbare streek, waar weiden en akkers elkander afwisselen, en tal van dorpjes benevens een paar onbeduidende plattelandsteden verspreid liggen. De bewoners zijn hunne welvaart aan den landbouw verschuldigd, daar de nijverheid zich beperkt tot eenige aanzienlijke steenbakkerijen aan den V A A R T S C H E N - R H I J N , een aantal hoepelmakerijen te I J S S E L S T E I N en enkele hier en daar verspreide minder belangrijke fabrieken , waarvan wij nog noemen de touwslagerij te I J S S E L S T E I N en de vijf accijnsfabrieken, die zich in de controle bevinden, als: eene brouwerij en snelazijnmakerij te I J S S E L S T E I N , eene brouwerij en snelazijnmakerij te K O C K E N G E N , en eene brouwerij te V L E U T E N . In de geheele divisie zijn dan ook slechts vijftig vrijdommen wegens brandstoffen, 2 voor zout en 2 voor inl. gedestilleerd toegekend; de emolumenten zouden derhalve mede zeer onbeduidend wezen, ware het niet dat voor de surveillance op de plaatselijke middelen, doorgaans naar gelang van de opbrengst, eene vergoeding wordt gegeven; op al de stationementen is die inkomst echter hoogst onzeker en verre van aanzienlijk. De zeven kantoren dezer controle zijn alleen voor de D i recte belastinsjen en Accijnsen geopend, met name: I J S S E L S T E I N , B E N S C I I O P en^PoLSBnoEK (Gde kl.); H A R M E L E N , O U D E N - R H I J N en
VELDHUIZEN
(7de
Z I J D E en
Z E G V E L D (7de
VLEUTEN
en
KAMERIJK-HOUTDIJKEN EN MIJ-
kl,);
HAABZUILENS
W I L L I G E - L A N G E R A K (7de SCHOTEN,
kl.);
kl.);
S N E L R E W A A R D en
KOCKENGEN, (7de
kl.);
MONTFOORT, HOENKOOP
LAAG-NIEUWKOOP,
LOPIK, (6de
JAARSVELD
WILLESKOP, kl.);
en
LIN-
VREESWIJK
en J U T P H A A S (6de k l , tevens voor de perceptie der Bhijnvaartregteri). Te H A R M E L E N resideert de deurwaarder voor de kantoren MONTFOORT,
KAMERIJK,
K O C K E N G E N en
HARMELEN,
en
de
commiesen te V R E E S W I J K en M O N T F O O R T oefenen die functie uit in de perceptien I J S S E L S T E I N en V R E E S W I J K , en L O P I K . De controle is bijna allerwege van goede kunst- en straatweo-en voorzien (alleen aan de zijde van L O P I K en K O C K E N G E N zijn nog meestal zand- of kleiwegen), doch de openbare middelen van vervoer zijn zeer beperkt, en met name van de hoofdplaats is er weinig gelegenheid zich naar een of ander kantoor te begeven, dan met extra- rijtuig of te voet; daarom wordt waarschijnlijk aan den tegenwoordigen Controleur vergund
5 3
te U T R E C H T verblijf te houden, dewijl er van uit dit centrum verschillende gelegenheden bestaan om de stationementen en de meeste kantoren te bezoeken. I J S S E L S T E I N is buitendien een onbeduidend stadje, met nog niet 2000 zielen in de kom, ofschoon de gemeente bijna dubbel zoo veel inwoners telt; overigens is er goede gelegenheid tot lager onderwijs en zijn er zoowel Hervormde als RoomschKatholieke kerken en leeraars; gebrek aan woningen is er bij den minderen bloei der stad niet; er zijn intusschen geen commiesen gestationeerd. Stationement
VREESWIJK.
Drie commiesen hebben eene zeer drukke dienst door de bemoeijingen met de vrijdommen, vooral in de gemeente J U T P H A A S aan den Vaartschen-Rhijn. Het bloeijende dorp V R E E S W I J K ligt aan de monding dier vaart in den Lek en verheugt zich in een levendig scheepvaart-verkeer, daar jaarlijks wel 11,000 vaartuigen door de sluis schutten; zoowel voor het binnenlandsch verkeer als voor de zoogenaamde Keulsche-vaart is dit kanaal van belang. Te V R E E S W I J K is het hoogst moeijelijk woningen voor de commiesen te bekomen en ten gevolge daarvan zijn ze duur; dit laatste is ook het geval met de levensmiddeien, hoeveel aanvoer van uit de B E T U W E ook over de schipbrug naar U T R E C H T moge plaats grijpen. Het onderwijs is er zeer goed en er zijn kerken voor Hervormden en Roomsch-Katholieken. Onder het vrij uitgestrekte rayon behooren de gemeenten BENSCHOP, BROEK STEIN
(N.
en
CABAUW, en
Z.),
JAARSVELD,
VREESWIJK,
ZEVENDER
JUTPHAAS,
LOPIK,
WILLIGE-LANGERAK ,
POLSIJSSEL-
(onder den rook van Schoonhoven).
Stationement
MONTFOORT.
Het kleine stedeke M O N T F O O R T met 1750 inwoners, strekt tot residentie aan 2 commiesen; landbouw, kaashandel en eenige touwspinnerij zijn de bronnen van bestaan. In een voormalig slot is thans een gesticht voor verwaarloosde meisjes gevestigd; overigens is het plaatsje even als de publieke gebouwen onbeduidend, maar er zijn toch goede scholen en
54 kerken voor Hervorraden en Roomsch-Katholieken; ook is er voldoende gelegenheid voor de ambtenaren , oin op eene geschikte wijze onder dak te komen. Het rayon van surveillance strekt zich over een aantal kleine plattelands-gemeenten uit, die gelukkig meestal langs harde wegen te bereiken en onderling verbonden zijn, al hoort men de algemeene klagte , dat de rijwegen in dit kwartier gevaarlijk smal zijn, zoo zelfs dat de wagens elkander niet passeren kunnen, dan op enkele daartoe aangewezen plaatsen ; die gemeenten zijn ACHTHOVEN , GERVEUSKOP, 'S GRAVESI.OOT, HOENKOOP, KAMERIJK (HOUTI DIJKEN en MIJZIJDE), LINSCHOTEN, SNELREWAARD, T E K K O P ,
WILLESKOP, WULVERIIORST en ZEGVELD, te midden waarvan MONTFOORT ligt.
Stationement HARMELEN.
Daar de woningen te KOCKENGEN zoo schaarsch zijn, dat in de laatste jaren volstrekt geene gelegenheid voor gehuwde commiesen werd gevonden , om onder dak te komen, is het thans aan de beide ambtenaren vergund te HARMELEN te wonen; dit fraaije dorp met 1300 inwoners ligt aan den OUDEN RHIJN en heeft veel doortogt, benevens eenigen handel in brand- en hoephout, ofschoon landbouw het hoofdmiddel van bestaan is. Er zijn Hervormde en R . K. kerken en goede scholen, doch goedkoop is het leven hier niet. Tot het rayon van surveillance behooren de gemeenten HAARZUILENS, H A R M E L E N , K O C K E N G E N , LAAG-NIEUWKOOP, V L E U T E N en VELDHUIZEN.
OUDEN-BHIJN ,
Circonscriptie der Provinciale Directie Limburg. twn
Er zijn vrij wat landgenooten, die ernstig boos worden, wanneer men hun verwijt dat zij de verwijderde provincien zoo weinig kennen en derhalve ook weinig op prijs stellen. — Toch is het dikwerf wel verdiend. — Gelukkig knoopen zich
55 dagelijks meer banden vast tusschen de verschillende gewesten van ons landje j voor 10 jaren hoorden wij een Zeeuw in vollen ernst zeggen, dat zijn nicht met een „ buitenlander" was gehuwd, en daarmede werd een Dordtenaar bedoeld; thans spreken zij zoo niet meer, sedert eene spoorwegverbinding ook hunne welige eilanden gaat verlevendigen. Reeds hebben de stoombooten een druk personenverkeer tusschen Holland en Friesland in 't leven geroepen, terwijl ons Twentsch katoendistrict en het Meijerijsche fabriekland niet langer onbekende streken zijn, sedert de dames (met eenige ontzetting) hebben bespeuid, dat hunne Zwitsersche katoentjes eigenlijk uit Enschede of Almelo komen, en de heeren een flaauw vermoeden hebben, dat Tilburg hun de jas en Helmond vest of pantalon leverde. Wij zijn dus in dat opzigt gevorderd, maar er is altijd toch een stukje grond over, dat voor de meesten een terra incognita blijft, hoe ruimschoots het ook verdiende bekend en bereisd te worden; dat plekje van den aardbol heet L I M B U E G . Gedeeltelijk is het de schuld van de parlementerende Groote Mogendheden, die den Hollandschen leeuw een staartje schijnen te hebben gegund, deels is het aan lokale toestanden toe te schrijven, dat de heerlijke heuvellandschappen nabij Maastricht en Aken niet meer Hollanders tot zich trekken; het noorderdeel van datzelfde L I M B U R G is immers op alles behalve aangename wijze met ons land verbonden, want het is of de beruchte M O O K E B H E I D E en de eentoonige, sombere P E E L ons toeriepen: tot hiertoe en niet verder! — en dan de inwoners, die, men zou haast zeggen, in hunne landelijke onschukl, van tijd tot tijd „eine roth-goldne Fahne" uitsteken en op die wijze den eerzamen Nederlander aan 't schrikken maken, daar deze, hoe ingenomen ook met zijne ware vrijheid, die liberteit even als zoo vele andere wat al te kras vindt. Wie evenwel lust en gelegenheid heeft het liefelijke Arrondissement M A A S T E I C R T eens naderbij te bezien, neme gerustelijk den wandelstok ter hand en zal zich zijn uitstapje niet bcklagen, wanneer hij heeft kennis gemaakt met de afwisseling van heuvel en dal, van bosch en akker, van welvarende dorpen en eervvaardige kasteelen, en hier en daar heeft stilgestaan om een praatje te maken met het goede slag van inwoners, die door de overgangs-periode van 1830 tot 1840 — toen
50
sleclits ,/provisoir" bij B E L G I E was gevoegd — wel wat ongedurig van aard zijn geworden , doch zich door hartelijkheid en levenslust, gepaard aan onbezorgdheid en voorbeeldige trouw aan hun Katholiek geloof, onderscheiden. Voor den ambtenaar, al is hij een vreemdeling „ d'outre Meuse," gelijk de Limburgers den Hollander wel eens noemen, is het verblijf er in den regel niet verwerpelijk, onder anderen omdat bijna overal woning en levenswijze goedkoop mag worden genoemd, hoewel dit bij de ontwikkeling van het spoorwegnet niet verbetert; voorts zijn de dorpen sons wel wat heel landelijk, dat wil zeggen dat men er van alle genietingen van grooter plaatsen verstoken is, doch de meeste plattelandsgemeenten liggen , vooral in het zuiderdeel, zoo nabij grooter of kleiuer centrums van verkeer, er zijn namelijk behalve het half dozijn steden zoo veel tot vlekken aangegroeide dorpen, dat men toch niet geheel van het meer beschaafde, algemeene verkeer is uitgesloten. Op 40 vierkante mijlen of 220,500 bunders, wonen 215,500 zielen in 31,280 huizen; de verhouding is in de verschillende deelen zeer onderscheiden, want van de 34 percenten woeste grond (dus ruim 1,) ligt verreweg het meerderdeel in het noordelijk Arrondissement R O E R M O N D , zoodat hier gemiddeld minder dan 75 inwoners op de 100 bunders leven, in het Arrondissement M A A S T R I C H T daarentegen meer dan 100 personen op gelijke oppervlakte. Van de bevolking is verreweg het meerendeel Boomsch-Katholiek, slechts enkele zeer kleine Hervormde gemeenten vindt men hier en daar verspreid op het platteland; in de meeste steden zijn de Protestanten echter talrijker vertegenwoordisrd. Bijna overal waar Hervormde gemeenten zijn, wordt ook eene Israelietische synagoge of bijkerk gevonden. lets meer dan een tiende gedeelte der oppervlakte is met bosch bezet cn langznmerhand gaat men er op de heidestreken mede voort, doch het meeste hout vindt men in het Zuiden, aan de noordelijke helling en den voet der Ardennen, die hier langzamerhand tot de vlakte afdalen. Een groor gedeelte van den bodem van L I M B L R G behoort niet tot de latere geologische vormingen, maar is tertiaire grond en dus vaste rotsbodem. Door de verwering heeft zich hierop echter een vruchtbare bedekking gevormd, welke den eigenaardigen naam van LiutLurgsche Mei voert, en de graan-
LIMBURG
R>
57 schuur van deze oinstreken kan genoemd worden | want niet' tegenstaande de sterke bevolking voert het zuiderdeel veel graan, vooral tarwe, naar L U I K en H O L L A N D . Jammer genoeg, dat een aanzienlijk getal der grootste grondeigenaars buitenslands woonachtig is, want zij trekken de beste vruchten van den bloeijenden landbouw, al is het niet te ontveinzen, dat de pachters dezer streken ook eene groote mate van welvaart genieten, hoewel het in zwang zijnde verouderde stelsel van driejarige verpachting de verbetering der landerijen belemmert. In het jaar 1 8 5 8 leverde L I M B U R G op: 1 5 8 8 9 8 mud tarwe 409443 „ rogge
92114
„
boekweit
47438 201594
„ „
gerst haver
8 4 6 2 6 1 mud aardappelen 15527 „ erwten en boonen
501000 pond cichorei 4385
„
vlas en hennep.
Voorts oliezaden, beetwortelen, klaver en vrij wat ooft en groenten. De veestapel telt 54000 runderen, ruim 14000 paarden , ruim 60000 schapen en 17000 varkens, terwijl het jagtveld goed voorzien is van hazen en wild gevogelte; de bijenteelt behoort vooral te huis in de noordelijke heidestreken. Steenkolen, turf, bouwsteenen en potaarde zijn de voortbrengselen van het rijk der delfstoffen. Dit gewest, onderscheidt zieh van de anderen door een rijken voorraad van bouwsteenen in den onuitputtelijken, merkwaardigen St. Pietersberg (l)bij M A A S T R I C H T , in de omstreken van V A L K E N B U R G en elders. Minder verspreid zijn de steenkolenbeddingen, die althans alleen ontgonnen worden in de gemeente K E R K R A D E , nabij de zuidoostelijke grenzen; ruim 200 arbeiders leveren er 4 0 — 5 0 millioen pond jaarlijks. Werd eenmaal de spoorweg van M A A S T R I C H T naar A K E N met de mijnen verbonden, ontegenzeggelijk zou de opbrengst verveelvuldigen, maar de maatsehappij , die deze verpligting op zich nam, schijnt er de genoegzame fondsen niet voor tc bezitten. De meeste vervee(1) Omtrent dezen berg wordt dikwerf veel zondcrlings vertelt, maar het mug in ieder geval als vrij zeker worden aangemcrkt, dat er weinig bergen zoo nitgehold zijn als deze j eeowea lang haalde men er de bouwsteenen uit de ingewanden der aarde en hieuw daartoe zeer geregelde maar eindeloos lange gangen.
B8 ningen vinden plaats in en nabij de moerassige P E E L , in het noorden en westen. De nijverheid is eene der gewigtigste takken van bestaan van het hertogdom eu der steden (gelijk men weet behooren MAASTRICHT en VENLO met hare strategische kringen niet tot het eigenlijk hertogdom). De goedkoope levenswijze , de aanwezigheid van bouw- en brandstoffen, bevorderden welligt den aan leg van velerlei fabrieken en thans mag LIMBURG zich verheugen in ruim 50 stoom werkplaatsen met veel meer dan 1000 stoompaardenkrachten, terwijl het aantal fabrickarbeiders op 5000 wordt begroot. Aan het hoofd der aanzienlijke industrie staat de werkplaats van den heer REGOUT te MAASTRICHT, die ruim 1400 personen bezig houdt in zijne aardewerk- en glasfabricken; van het geringste aarden kommetje tot het fijnst geslepen kristalglas kan men hier zien vervaardigen. In deze hoofdplaats zetelen echter meer bloeijende takken van nijverheid: wij no'emen de schrijf- en behangselpapierfabrieken, de wapensmederijen, de speelkaarten-, tabak- en cigaren-vervaardiging, de looijerijen, de zout-en zeepziederijen , de branderijen en brouwerijen; in de tweede fabriekstad ROERMOND spelen de fabrieken van halfwollen en katoenen stoffen een hoofdrol; in VAALS zijn enkele van ouds bekende groote lakenfabrieken, terwijl er veel wolwevers voor rekening van Akensche werkbazen arbeiden ; op andere plaatsen is de nijverheid weder grooter in andere manufacturen of fabriekaten en wij zullen gelegenheid hebben, die bij de verschillende gemeenten afzonderlijk te vermelden. In algemeene termen deelen wij alleen mede, dat in het geheele gewest o. a. worden geteld , ruim 70 koren-, pel- en grutmolens, 130 bierbrouwerijen en azijnfabrieken, meer dan 60 branderijen en likeurstokerijen, 4 0 — 5 0 leerlooijerijen, 30 fabrieken van wollen, katoenen en linnenstoffen, 70 steen- en pannebakkerijen, 12 papiermolens en fabrieken, 12 zeepziederijen, 18 oliemolens, 10 zoutziederijen en (als eene vreemde uitzondering deelen wij dit mede) slechts eene enkele houtzaagmolen, zoodat al het hooge hout in het bosch zelf schijnt bezaagd te worden. Ofschoon LIMBURG geen dadelijk aandeel neemt in den Nederlandschen zeehandel, is het verkeer er niet onbelangrijk; ten bewijze daarvan zouden wij kunnen aanvoeren, dat jaarlijks
59
duizendc schepen de sluizen van de Zuid-Willemsvaart, die in het noorden en zuiden deze provincie doorsnijdt, passeren; wij zouden kunnen wijzen op de 16 stoombooten, die in dit binnengewest te huis behoorende, op de M A A S en evengemelde vaart meestal tot goederen-vervoer dienen. Maar wij moeten ook de keerzijde niet vergeten ; door de exceptionele ligging van L I M B U R G , als smallc strook tusschen vreemde landen, is het geheele gewest onvrij territoir en ieder ambtenaar zal dan dadelijk begrijpen, dat daar de handel niet bij voorkeur zijn zetel vestigt en dat er vrij wat spoorwegen, kanalen, rivieren en groote wegen noodig zijn, om die ongunstige ligging te vergoeden. Landbouw, veeteelt en nijverheid zijn derhalve de hoofdbronnen der welvaart en met voorbijgang van den doorvoerhandel van M A A S T R I C H T en V E N L O , bepaalt de goederen-omzet zich tot vervoer van het overtollige en aanvoer van het ontbrekende. Eenige groote wegen doorsnijden de provincie dus in de hoofdrigtingen , maar in weinig oorden van ons land vindt men nog ineer klei- en ongebaande heiwegen dan hier. Van de spoorwegen heeft en krijgt L I M B U R G daarentegen zijn aandeel ruimschoots; thans worden bereden, de lijnen van M A A S T R I C H T naar A K E N , naar H A S S E L T en naar L U I K . Reeds gewaagden wij van den opgewekten aard der bevolking, welke men als overal elders het best ten plattelande kan nasporen; daar zijn de zeden, althans de gewoonten, dikwerf nog onverbasterd; ten bewijze van het aangevoerde, en ook om eens eene afleiding aan onze drooge circonscriptien te geven, zullen wij een paar volksgebruiken beschrijven, die zoo grappig vreemd zijn, dat wij er opzettelijk bij dienen te verklaren, dat er geen woord van gejokt is. De kermissen worden gemeenlijk met optogten en zoogenaamde schuttersfeesten gevierd; deze laatste bepalen zich niet tot wedijvering in het juist en vaardig schieten, maar hier en daar verdeelt men zich in twee partijen, die duchtige spiegelgevechten leveren; elders tracht men eene versterkte positie tegen herhaaldc aanvallen te verdedigen; hoofd-ofticieren (van een dag) bivouakkeren, zenden expressen, worden overrompeld, in een woord, men bootst eene formele belegering na; wij zagen er kluchtige voorbeelden van; een kampstrijd onder onze vensters duurde uren achtereen, eindelijk
00 wonnen de groenen het van de graauwen; hoeveel pond kruid er verschoten werd, valt moeijelijk te gissen, nog minder was het aantal klappen met den platten kling te tellen. Dat nog op dezen oogenblik, die lust ook bij de groote heeren wordt levendig gehouden, zagen wij in September uit de couranteu, die van eene soort van tournooispel op het schoone buitengoed T E R W O R M bij H E E R L E N melding maakten. In een der kleinere plattelandsgemeenten valt de kermis op 1° Mei in; dat is een dag, die de trouwlustige Limburger niet ongebruikt laat voorbijgaan, en wijl zich hier de kermis aan dien feestdag paart, heeft men er op uitgevonden, die feesten op de volgende koraisch-boersche wijze te vieren. 's Avonds te voren verzamelen zich de jongelieden en de meisjes worden ter markt gebragt, niet in persoon, maar bij name. Successievelijk worden ze aan de meestbiedenden voor den kermistijd verhuurd, de penningen worden alien in eene algemeene beurs gestort en is het geld op, dan is ook de kermis uit; tot geruststelling diene, dat de knapste deems slechts een Pruissischen daalder opbrengen; men ruineert er zich dus niet, maar het aardigst is, dat zelden een dier blanke slavinnetjes zich onttrekt . . . . het is waar, zij zou dan finaal moeten thuis blijven, om niet overal het vonnis van breekespel te vernemen. Elders vierde men dien eersten Meinacht nog dwazer en daar het een groot en welvarend vlek is, was de zaak hier van meer belong. Een troepje der ftinkste burgerzoons vereenigde zich, organiseerde de verschillende betrekkingen van leider en adsistenten en toog dan naar de pleinen, alwaar de hoofdman het doel der bijeenkomst herinnerde, op onpartijdige oordeelvelling aaudrong en dan luidkeels de jongelieden van de geheele buurt paarde of koppelde, op de volgende dictatoriate manier. „„ Ik paar den nieuwen Ontvanger met de oudste dochter van den Domino! heeft iemand er ook iets tegen?"" Meestal is de uitslag: Bravo! bravo! en mijnheer de Ontvanger is onherroepelijk gepaard — voor con dag althans, want dien eersten Mei moet hij er aan gelooven. Ten 4 ure na het middagmaal, gaat hij gewapend met een bouquetje of een klein cadeautje naar de hem toebedeelde heOn; men weet zeer goed dat hij komen zal en thee of koffij wachten reeds;
61 is hij niet al te verlegen, dan begroel hij zijne ,/ Mailiebste" met een aardig complimentje en een kusje, en de avond wordt gewoonlijk in gezelschap met enkele andere zulke paartjes genoegelijk doorgebragt. Zoo gaat het nu huis aan huis, ieder krijgt eene beurt, soms komen conflicten, dat een persoon tweemaal gepaard is, of jonge dochters, die totaal vergeten zijn, zetten een prutlip; maar de hoofdleider is meestal zoo goed van zessen-klaar en wordt zoo best bijgestaan , dat vergissingen tot de uitzonderingen behooren. Kijken wij nu achter de schermen en vragen wij, hoe zulke burgerjongens zoo aardig van pas de paartjes bij elkander voegen, gezindheid en stand in het oog houdende?— ik geloof, dat er een deugdelijk antwoord op te geven is. Zij vinden vrijwillige medewerkers in alle standen; om te plagen wordt mijnheer A. en jufvrouw B. bijeengevoegd • op vriendelijk verzoek wordt mijnheer C. en jufvrouw D. gepaard, want onze vriend wilde gaarne wel eens eene gelegenheid hebben een namiddagje vrij om te gaan met het meisje, dat hij op het oog heeft. Zoo doende heeft dit vreemde gebruik misschien zijn goede zijde; doch in alle geval zal iedereen toestemmen, dat zulk een volksgebruik voor den jovialen geest der bevolking pleit. En hiermede stappen wij van dit onderwerp af, alleen nog wijzende op het welbekende, grappige, hekelende, weldadige gezelschap M O M U S in de hoofdstad, dat zoo wel door de zotte kwinkslagen als de ruime spijsnitdeelingcn naam heeft gemaakt, doch het ook dikwerf verbruid heeft door al te krasse aanvallen tegen besturcn en bijzondere personen.
Controle Maastricht. Deze hoofdstad onderscheidt zich door hare bijzonder fraaije ligging, hetzij dat men langs de Maas-kaaijen wandelt, — de kapitale brug, die stad en voorstad W I J K vereenigt, overschrijdt,— van uit het binnen de stadsmuren gelegen, sraaakvolle Park zijne blikken laat rondweiden, —. of van den naburigen S T . P I E T E R S H E R G , met het lieve vereenigir.gspunt de S L A V A N T E , de omstreken in oogenschouw neemt, — altijd zal
62 men moeten erkennen, dat geene andere stad van ons land daarmede kan wedijveren • immers aan beide zijden der snelvlietende rivier verheffen zich rijk bebouwde, met boomgroepen gesierde heuvels, aan wier hellingen hier en daar de torenspitsen van een halfverscholen dorpskerkje of van een eerwaardig kasteeltje door het groen heungluren; de schoone nieuwe spoorwegbrug en de links en regts verrijzende stedelijke gebouwen, door sieiiijke torens en koepels gekroond, vormen de lijst, waarin de schilderij is gevat. Inwendig is de stad zelve op menige plaats merkwaardig; aan flinke gebouwen ontbreekt het niet, de V R I J T H O F of groote paradeplaats is zeer fraai bebouwd en beschaduwd, de groote markt prijkt met een aanzienlijk stadhuis en munt door hare uitgestrektheid uit; doch eene fraaije stad is M A A S T R I C H T niet, daartoe zijn de straten te ongeregeld en te krom, hier en daar ook te naauw. Daarentegen mag zij zich beroemen eene der nijverste plaatsen van ons land te zijn en om dit te bewijzen zullen wij de belangrijkste fabrieken opsommen: 4 fabrieken van porcelein en aardewerk, waaronder de reeds vermelde zeer belangrijke; 1 glasblazerij; 1 uitgebreide stoom-papierfabriek; 2 fabrieken van behangselpapieren; 1 groote geweermakerij; 3 ijzergieterijen; 2 stoom-korenmoleus; cichoreifabrieken; stroopmakerijen; draad- en nagelfabrieken; vermicellifabrieken; 2 gasfabriekcn; verschillende leerlooijerijen en wollenstoffen-fabrieken. Voorts als werkplaatsen met accijnswetten in verband staande: 26 branderijen (eene belangrijke uit beetwortelen); 2 destilleerderijen; 7 likeurstokerijen; 35 min of meer aanzienlijke bierbrouwerijen met 2 mouterijen; 4 zachte en 6 harde zeepziederijen, waaronder twee aanzienlijke; 6 zoutziederijen, waaronder eene hoogst belangrijke uitsluitend voor uitvosr naar P R U I S S E N ; 3 snelazijnmakerijen en ruim een 12-tal azijumakerijen uit appelen of ander fruit. De lijst is dus nog al uitgebreid en ware de belasting op steenkolen en turf te M A A S T R I C H T ingevoerd, zeer zeker zou het aantal vrijdommen nog duidelijker spreken; in geheel L I M B U R G worden die accijnsen echter op den voet eener directe belasting als hoofdelijken omslag geheven (bij adModiatie) en bepalen de vrijdommen in de hoofdstad zich dus tot 6 voor zeep, 4 voor zout en 4 voor gedestilleerd; in de buitengemeenten dezer beide division zijn er geene verleend.
ii 1
dienst der In- en Uitgaande Regten en Accijnsen te M A A S T R I C H T (kantoor lste kl.). en zijne divisie strekt zich ook uit over den linker Maas-oever, alwaar binnen den strategischen kring der vesting zijn gelegen, de kantoren: S T . P I E T E R , voor de Dir. Bel., Regten en Accijnsen (grensk. 7de kl.); O U D - V R O E N H O V E N , voor de Dir. Bel., Regten en Acc. (grensk. 7de kl.); C A B E R G , voor de Regten (grensk. 9de kl.). Bovendien ressorteren nog onder zijn toezigt een kantoor der 6de kl. te W I J K , voorstad der hoofdplaats, uitsluitend geopend voor den in-, uit- en doorvoer langs de drie spoonvegen, benevens de kantoren van E Y S D E N - L A N D (1) en S I M P E L V E L D (2), alleen voor zoo veel betreft de actieve dienst op deze aan verschillende spoonvegen gelegen grensposten. — Geen wonder dat, bij het aanwezig zijn van zooveel fabrieken en van zulk eene gecompliceerde grensdienst, de Controleur een groot aantal ambtenaren onder zijne orders heeft, met name te M A A S T R I C H T 4 visiteurs, 2 hoofdcommiesen (waarvan 1 uitsluitend met de dienst der accijnsen en fabriekaadje is belast), 38 commiesen, 2 convoyeurs of wakers; te M A A S T R I C H T (voorstad W I J K ) bovendien voor de stationsdienst 10 commiesen; te S I M P E L V E L D en te E I J S D E N voor die dienst, op beide plaatsen 4 commiesen, te St. P I E T E R , 1 visiteur, 2 commiesen en 2 convoyeurs, te W O L D E R 3 commiesen, te S M E E R M A A S 3 commiesen; alien doen uitsluitend dienst in de gemeente van hun stationement, behalve dat de commiesen van M A A S T R I C H T de branderij en brouwerij te St. P I E T E R besurveilleren. — De Ontvangers te Station E I J S D E N en O U D - V R O E N H O V E N , benevens een commies te S I M P E L V E L D zijn als visiteurs geagreerd. Voor het kantoor van Regten en Accijnsen is te M A A S een rijks gebouw ingerigt, tevens Rijks-entrepot, waarin zich bevinden wachtkamers voor visiteurs en commiesen ; aan de verschillende poorten wordt door de rijksen stedelijke commiesen te zamen dienstdoende, gebruik gemaakt van rijks- of stadswachthuizen. Te St. P I E T E R is in het wachthuis en kantoorgebouw tevens woning voor Ontvanger en Visiteur; aan de spoorwegstations zijn afzonderlijke TRICHT
(1) (2)
Voor dc comptabiliteit onder dc Controle Maastricht, lste afd. . » » n » » Gulpen.
03 U n de twee Controleurs, die te M A A S T R I C H T resideren is de era belast met bet toezigt op het kantoor der directe belastingen aldaar (kantoor 2de kl.) en voorts op de navolgende buitenkantoren, alien onder de Eerste Afdeeling ressorterende, als- M F E R S S E N , B O R G H A R E N , B U N D E , I T T E R E N , S C H I M M E R T en U L E S T R A T E N
voor de dir. bel. en accijnsen (Gdekl.); A M B Y , B E M E L E N , B E R G en T E R B L U T , C A D I E R en K E E R , G R O N S V E L D en H E E R , voor de dir bel. en acc. (7dekl.) E Y S D E N (land), voorde regten (Grenskantoor, Gde kl.); E Y S D E N (Maas), M E S C H , R Y C K I I O L T en m. G E E R T R U I D E , voor de dir. bel, regten en accijnsen (Grenskantoor 7de kl). — Van de beide deurwaarders resideert een te M A A S T R I C H T voor de stad en den linker Maas-oever een ander voor het platteland te M E E R S S E N . — De vijftien 'commiesen dezer Controle zijn verdeeld over de stationementen A M B Y , 2 (deze wonen in het naburige Maastricht, ten behoeve der surveillance op de Personele belasting en de Patenten)EYSDEN-LAND, 4, E Y S D E N - M A A S , 5 (en een visiteur, een sloeproeijer en eene visitatrice), I T T E R E N , 2 en M E E R S S E N , 2. ;
Aan de beide grenskantoren wordt door het rijk voor womng en kantoor der Ontvangers tegen eene zeer matige huur gezorgd; te E Y S D E N - L A N D is hiervoor zelfs een rijksgebouw geplaatst, waaraan een wachthuis is verbonden, terwijl te E Y S D E N - M A A S door de ambtenaren van een klein wachthuisje van den sloeproeijer wordt gebrmk gemaakt; reparation, vuur en licht door het rijk te vergoeden. Onder deze divisie liggen eenige accijns-fabrieken, met namete H E E R , eene brandenj, eene likeurstokerij en niet onaanzienbjke brouwerij; te G R O N S V E L D , 2 brouwerijen, w. o. eene groote; te E Y S D E N en M E S C H , ieder eene brouwerij; te M E E R S S E N , 4 brouwerijen; te B U N D E , eene brouwerij en 2 branderijen (eene met stoom); te B E M E L E N , eene branderij, tijdeliik verzegeld. Van de overige fabrijkmatige werkplaatsen noemen wij • te E Y S D E N , eene groote leerlooijerij; te M E E R S S E N , eene dito eene stoom-vermicellifabriek tevens eraanmolen; twee pannenbakkenjen en eene aanzienlijke stoom-papierfabriek met bijna 100 werklieden; eindelijk te E Y S D E N en S C H I M M E R T , een aantal stroop- en azijnmakerijen uit vruchten. De Controleur in de Tweede Afdeeling M A A S T R I C H T is daarentegen belast met het toezigt op de comptabiliteit on actieve J
68 lokalen voor kantoor en wachtkamers en aan het centrale station W I J K zelfs een kantoor voor den Controleur. Daar de ontvangst van den accijns op het geslagt, met inhegrip der verificatie, te M A A S T R I C H T geheel aan de plaatselijke ambtenaren aldaar is toevertrouwd, hebben de rijks-ambtenaren geene voordeelen van benaderingen te wachten, en buitendien zijn de emolumenten , hoofdzakelijk voortspruitend nit de vooral in wijnen nog al drukke handelsbeweging (behalve het rijks-entrepot zijn er 28 particuliere entrepots voor wijnen), zeer schraal, omdat er 50 commiesen — te MAASTRICHT en W I J K — in deelen. Op de buitenposten zijn de voordeelen ook of onbeduidend of zij ontbreken geheel. Gelukkig staat hier tegenover, dat het leven er niet buitengewoon duur is, met H O L L A N D te vergelijken zelfs goedkoop; de levensmiddeien zijn overvloedig maar in prijs stijgende door den uitvoer naar B E L G I E en P R U I S S E N ; bijna zonder uitzondering zijn de woningen tamelijk goed en niet kwaad, zoowel in de stad als op het platteland ( S M E E R M A A S , een klein gehucht uit te zonderen); een ongehuwd ambtenaar kan zich in dit gedeelte der provincie nog altijd voor 16 gulden 's maands kost en inwoning verschaffen. De uitmuntende laud- en waterwegen, welke deze Controles in allerlei rigtingen doorkruisen, strekken grootelijks ten gerieve der ambtenaren en dragen veel bij tot den bloei en het vertier van het platteland. Overal, behalve te S M E E R M A A S , zijn Roomsch-Katholieke kerken, te E I J S D E N en M E E R S S E N ook Protestantsche gemeenten en Israelietische bedehuizen; het spreekt van zelf dat te M A A S T R I C H T gelegenheid bestaat, die eerediensten uitteoefenen en tevens zijn daar Luthersche en Waalsche kerken. Op het geheele platteland rondom M A A S T R I C H T is de gelegenheid om eenig ander dan het gewoon lager onderwijs te ontvangen, beperkt tot eene inrigting van gcestelijke zusters (Urselines) te E I J S D E N voor meisjes, en eene kostschool voor jongeheeren te M E E R S S E N . In de hoofdstad ontbreekt het echter niet aan gelegenheid om de jongelieden te bekwamen, en het atheneum staat aan het hoofd van al de overige inrigtingen ; eene bijzondere afdeeling heeft ten doel voor nijverheid en handel opteleiden. MAASTRICHT telt tegenwoordig;, met inbegrip van het vrij aanzienlijk garnizoen, ruim 27000 inwoners en bezit nevens
66 een aantal wettige en weldadige inrigtingen, velerlei gelegenheden tot uitspanning en biedt kosteloos aan den liefhebl>er eene heerlijke fraaije natuur aan. Van de omringende dorpen, waaronder eenige door eene lieve ligging uitmunten, vermelden wij alleen de beide aanzienlijkste: M E E R S S E N , met eene bevolking van 2500 zielen, versierd met aangename buitenplaatsen (waarvan de aan de familie R E G O U T toebehoorende Groot- en Klein-Vaeshartelt afzonderlijke melding verdienen, vroeger door Koning Willem II in eigendom bezeten) ligt aan den spoorweg naar A K E N , en trekt daardoor en door de omstreken veel vreemdelingen j — E I J S D E N , nabij de Maas, aan den spoorweg naar L U I K , bevat ruim 2200 inwoners en verdient genoemd te worden onder de bloeijendste dorpen van ons land. Stationementen, met aanduiding der afdeeling van Controle, waartoe zij behooren. : gemeenten Maastricht en St. Pieter voor de fabrieken. (2de afd.) M A A S T R I C H T (station): voorstad Wijk. (2de afd.) A M B Y , residentie Maastricht: gemeenten Maastricht, voorde dir. bel, Amby, Bemelen, Berg en Terblijt, Cadier en Keer, Gronsveld en Heer. (lste afd.) M E E R S S E N : gemeenten Meerssen , Schimmert, Ulestraeten en Bunde voor de fabrieken. (lste afd.) I T T E R E N : gemeenten Itteren, Borgharen en Bunde. lste afd. E I J S D E N - M A A S : gemeente Eijsden. (lste afd.) E I J S D E N - L A N D | : gemeenten Eijsden, Mesch, St. Geertruide en Ryckholt. (lste afd.) S T . P I E T E R : gemeente St. Pieter. (2de afd.) W O L D E R : gemeente Wolder en kantoor Oud-Vroenhoven. (2de afd.) S M E E R M A A S : gemeente Smeermaas en kantoor Caberg. (2de afd.) E I J S D E N en S I M P E L V E L D : de spoorweg-stations aldaar. (2deafd.)
MAASTRICHT
Controle Gulpen. De Controleur resideert te V A A L 3 , dat verreweg de belangrijkste gemeente der divisie is, ofschoon G U L P E N meer in het cen-
07 trum ligt; de controle bestaat geheel uit plattelandsgeraeenten, doch het kleine V A L K E N B U R G is wel eens als stadje aangemerkt en verheft er zich nog op, de hoofdplaats van het district te zijn geweest, ten tijde der provisoire vereeniging met B E L G I E . Nergens in ons land is de grond bergachtiger dan hier en menig fraai plekje zou dubbel waard wezen , dat wij er lan°-er bij stilstonden, dan ruimte en plaats hier gedoosen; het terrein bemoeijeljjkt den aanleg van wegen, doch de groote gemeenten zijn alien verbonden door den straatweg van M A A S T R I C H T naar A K E N , met zijtakken van G U L P E N "langs HoocC R U T Z naar B E L G I E (Luik) en naar V A L K E N B U R G , alwaar zich meer wegen kruisen. De spoorweg naar A K E N doorsnijdt het noorderdeel der controle. Daar in L I M B U R G de accijnsen op de brandstoffen zijn geadmodieerd, vereenvoudigt dit de administratie, vooral met betrekking tot het toezigt op de vrijdommen, aanmerkelijk; daarentegen vordert de ligging tusschen twee vreemde rijken meer zorg dan elders, en het aantal surveillerende ambtenaren is derhalve over het algemeen vrij groot; ten plattenlande is de dienst dus ook hoofdzakelijk op tie grensfraude, op enkele accijnsfabrieken en de 5e en 6e grondslagen der personele belasting gerigt. In de divisie G U L P E N zijn behalve de visiteur en hoofd-commies te V A A L S , zes en twintig commiesen gestationeerd. De Ontvanger te H O O G C R U T Z en een commies te V A A L S zijn buitendien als visiteurs geagretierd. Een deurwaarder, in de hoofdplaats gevestigd, instrumenteert in de geheele Controle, die de volgende kantoren bevat: Voorde j G U L P E N , W I T T E M en W I J L R E (6de kl.). dir. bel. j V A L K E N B U R G , H O U T I I E M , H U L S B E R G , K L I M M E N , O U D -
en acc. ( V A L K E N B U R G , STRUCIIT en S C H I N O P G E U L L E (8ste kl.). Voor de 1 M ' H E E R , M A R G R A T E N , N O O R B E E K en S L E N A K E N , kandir. bel. I toor en residentie H O O G C R U T Z (grenskantoor, 7de kl.). regt. en j S I M P E L V E L D en B O C H O L T Z (grenskantoor, 7de kl.). acc. ( V A A L S (grenskantoor, 5de kl.). Zes vrijdommen wegens zeep en zout zijn in deze divisie verleend ten dienste van eenige niet onaanzienlijke fabrieken; wij noemen twee belangrijke lakenfabrieken en twee wolspinnerijen te V A A L S , eene wollendekenfabriek te E P E N , eene papierfabriek en eene kunstwolfabriek (van wollen lompen) te M E C H E L E N , beide gehuchten der gemeente W I T T E M . Buiten-
68 dien zijn er de volgende accijnsfabrieken, te G U L P E N eene flinke branderij en eene brouwerij, te W I T T E M twee branderijen en twee brouwerijen, te W I J L R E eene brouwerij, te V A A L S eene brouwerij, te V A L K E N B U R G eene branderij, eene likeurstokerij en twee brouwerijen. Alleen te V A A L S zijn eenige emolumenten wegens plombering of zegeling en de gemelde vrijdommen; aldaar is ook een kapitaal rijksgebouw met wachtliuizcn; de Ontvanger woont er in. Overal in de Controle bestaat nog al gelegenheid om onder dak te komen en wel tegen eenen redelijkcn prijs vrij goed, meestal met inbegrip van een tuintje, behalve te V A A L S , alwaar ook de levensmiddeien het duurst zijn, wegens de nabijheid van A K E N . Tot schoolonderwijs bestaat overal gelegenheid , behalve te H O O G C R U T Z , dat mede geen kerk bezit; op alle overige posten zijn R.-K. kerken, doch Gereformeerde gemeenten alleen te G U L P E N en V A A L S ; in laatstgemeld dorp is ook eene Luthersche gemeente. Daar deze controle niet alleen stellig de fraaiste natuur van ons land bevat, maar tevens een paar merkwaardige plaatsjes telt, willen wij er nog een oogenblik verwijlen. — De hoofdplaats G U L P E N (fransch: Galoppe) ligt in een liefelijk dal, juist midden tusschen de steden M A A S T R I C H T en A K E N , bezit nog altijd eenen vrij levendigen doortogt, maar bloeit hoofdzakelijk door landbouw; met enkele gehuchten telt zij ruim. 2200 inwoners; het doorstroomende, soms zeer lastige riviertje de Geulle levert vrij wat forellen op. Aan G U L P E N grenst de uitgestrekte gemeente W I T T E M , met onderscheidene kerk-' dorpen en kasteelen en het bekende groote klooster der Redemptoristen, alwaar o. a. Pater B E R N A R D zijne. opleiding ontving. — Het kleine stedelijke V A L K E N B U R G (fransch: Fauquemoid) heeft de schoonste omstreken van geheel zuidelijk L I M B U R G en wordt dan ook druk bezocht, vooral sedert men per spoor uit M A A S T R I C H T in eenige minuten derwaarts stoomt; de steengroeven zijn er merkwaardig. — Verreweg het aanzienlijkst is het aan en op de Pruissische grenzen gelegen dorp V A A L S . — „„ Wat drinkt gij, Bordeaux- of Rhijnwijn?"" vroeg ons een der inwoners, „„want ik smokkel niet, maar daar mijn huis in twee rijken ligt, drink ik mijn Hochheimer hier en mijn Medoc daiir."" — Op $ uur van de bad- en fabriekplaats A K E N gelegen, heeft V A A L S steeds veel vertier
70
Controle Heerlen. Over het algemeen is deze divisie iets minder bergachtig dan die van G U L P E N , doch zij bevat in het zuiden het hoogst gelegen dorpje van Nederland, U B A C H S B E R G op den 600 voet hoogen berg van dien naam; in het oosten ligt K E R K R A D E op een steilen heuvel, welke sedert onheuglijke jaren de omstreken van steenkolen voorziet; jaarlijks 40—50 millioen ponden. Dit rijk bebouwde district bloeit hoofdzakelijk door landbouw; het vertier der steenkoolmijnen, der weinige fabrieken van de hoofdplaats (damast en linnenweverij, spelden enz.) en van den niet onaanzienlijken paardenhandel, treedt op den tweeden rang. Een deurwaarder instrumenteert voor al de kantoren, welke zijn genaamd: i HEERLEN,
Voor dir.
delBRUNSUM,
bel.)
en
tie),
\
acc.
gem.
HEERLEN
gem.
BRUNSUM,
en
VOERENDAAL,
AMSTENRADE
BINGELRADE , HOENSBROEK , JABEEK
KELBEEK,
/SCHINNEN,
6de
kl.
(de residenen M E R -
8ste kl. gem.
SCHINNEN, N U T H ,
O I R S B E E K en
Wn-
8ste kl. , , , ' . K E R K R A D E , gem. K E R K R A D E , grenskantoor, 7de kl. . . , . j W A U B A C H , gem. N I E V W E N H A G E N , E I J G E L S H O V E N , ir. e ItijiBURG, S C I I A E S B E R G en U B A C H O V E R W O R M S , en J grenskantoor 7de kl. acc. ( S C H I N V E L D , gem. S C H I N V E L D , grenskantoor, Sstc kl. Voor de regten, L O C H T , grenskantoor, 8ste kl. Te H E E R L E N is een hoofd-commies gevestigd, het toezigt op de surveillerende grensbenmbten houdende. Met de woningen is het niet meer dan redelijk gesteld en dc levensmiddeien zijn door de nabijheid van A K E N en de gedurige aanvoer naar die groote marktplaats lang zoo goedkoop niet meer als vroeger; met manden met 30—40 Ned. pond boter op het hoofd, stroomen de boerinnen dagelijks de grenzen over. Alleen in de hoofdrigtingen bestaan harde wegen, menig binnenlandsch dorpje is 'szomers alleen over, 's winters door, kleiwcgcn genaakbaar, nog verergerd door dat vele dier routes holle wegen zijn. De nijverheid bepaalt zich, behalve tot de sleenkolen-ontginning en de reeds genoemde fabrieken, tot branderijen der '
NANDSRADE ,
R
0 0 1
(
e
V
69 van die stad gehad; toen daar godsdienstvrijheid verboden was, kwamen alle vreemde afgezanten dezer voormaals Keizerlijke rijksstad te V A A L S ter kerk; twintig verschillende kapellen waren er geopend; later werd het eene der geliefdste uitspanningsoorden en de thans verdwenen bergen oesterschelpen getuigden, dat de badgasten hier op Nederlandsch tcrritoir dien zeevisch kwamen slurpen; tegenwoordig arbeidt een goed gedeelte der bevolking van ruim 3000 zielen nog voor rekening van Akensche fabriekanten en in ieder der sierlijke landhuizen van de voormaals rijke Vaalsche burgers wonen thans dozijnen van gezinnen, zoodat zij natuurlijk zelfs geene schaduw opleveren van den vroegeren bloei van dit pittoresk gelegen dorp. Een paar groote lakenfabrieken houden den roem beter op. — De overige plaatsjes zijn niets meer dan dorpen met uiterst geringe beschaving, immers eenmaal zeide de geestelijke van een dezer grensgemeenten tot ons, toen hij over eene ernstige zaak werd aangesproken: „„ in mijne gansche gemeente ken ik geen drietal personen, die niet voor een half korentje (dus 15 cents) een valschen eed zouden doen."" De goede grijsaard had dus weinig satisfactie van zijn werk, want hij stond er reeds 40 jaar. Gelukkig werd dit jaren geleden gesproken. De divisie telt de volgende stationementen: G U L P E N , met 2 commiesen: gemeenten Gulpen, Wittem en Wijlre. V A L K E N B U R G , met 2 commiesen: gemeenten Valkenburg, OudValkenburg, Houthem, Ilulsberg, Klimmen, Schin op Geul en Strucht. V A A L S , met 8 commiesen: gemeente Vaals, Pruissische en Belgische grenzen. B O C H O L T Z , met 4 comm.: gemeenten Bocholtz en Simpelveld (1), Pruissische grenzen. E P E N , met 4 comm.: gehucht Epen (gem. Wittem), Belgische grenzen. H O O G C R U T Z , met 3 comm.: gemeenten Noorbeek en Slenaken, Belgische grenzen. M ' H E E R , met 3 comm.: gemeenten M'heer, Margraten en Noorbeek gedeeltelijk, Belgische grenzen.
(1)
Zie voor de spoorwegdienst de Contrule Maastricht 2de Afd.
71
3de kl. te HEERLEN, RADE,
OIRSBEEK
en
SCHINVELD
I te N I E L ^ V E N H A G E N ,
1 te
JABEEK,
1 te
; en brouwerijen: 5 te
2 te V O E R E N D A A L ,
SCHINVELD,
1
te
3 te
NUTH
KERKen
1
te
geen van alien belangrijk. Behalve aan het grenskantoor L O C H T bestaat overal gelegenheid tot schoolonderwijs en tot uitoefening der R.-K. godsdienst, te H E E R L E N alleen zijn Protestantsche en Israelietische gemeenten. Toezigt op de grensfraude en op de accijnsfabrieken is de hoofdzaak voor de op zes stationementen geplaatste commiesen, die geene voordeelen genieten, daar slechts een vrijdom (wegens zout) is toegekend. Van de meer of minder aanzienlijke plattelandsgemeenten, waaruit deze controle bestaat, vermelden wij hier: H E E R L E N , een aanzienlijk, aangenaam gelegen en zeer goed bebouwd vlek, met ruim 4S00 inwoners, waarvan meer dan de helft in verspreide gehuchten. Op eene kleine Protestantsche gemeente en eenige Israelieten na, zijn alle ingezetenen R.-Katholiek en voor verreweg de mecsten is landbouw de hoofdzaak. Door goede wegen reeds jaren lang SCHINNEN;
met
AKEN
(2^
uur),
MAASTRICHT
(4
uur),
S I T T A R D en
KERK-
verbonden , zoo dragen ook handel en vervoer veel bij tot het vertier, terwijl enkele fabrieken aan een niet onaanzienlijk getal handen werk verschnffen. In en nabij deze gemeente, die zich tot aan de grenzen (LOCHT) uitstrekt, liggen verscheidene aanzienlijke buitengoederen, terwijl heuvel en bosch eene aangename alVisseling aan het landschap geven. — K E R K R A D E , onmiddellijk aan de Pruissische grens, is mede een der aanzienlijkste Limburgsche dorpen; vrij diepe dalen scheiden het kerkdorp van andere gemeenten en het vervoer der steenkolen wordt daardoor nog al bemoeijelijkt, zoo lang de ontworpen spoorweg niet wordt gebouwd; ongeveer 200 menschen vinden hun brood in de mijnwerken. De bevolking bedraagt thans 4800 zielen. Het seminarie te B O L D U C of K L O O S T E R R A D E , nabij den kom dezer gemeente op een heerlijk schoon punt aan de Pruissische grens, is een bekend opvoedingsgesticht van R. K. jongelieden, waarvan de meesten tot geestelijken worden gevormd; de jaarlijksche examens worden gemeenlijk nog al door vreemden uit den omtrek bezocht. en verschafl'en menigmaal door de afwisseling, die daarbij wordt in acht genomen veel genoegen; er zijn ruim 300 leerlingen. RADE
72 De Stationementen der ambtenaren zijn • HEERLEN , binnendienst met 2 commiesen, Uuiedienst met 3 commiesen (1). Toezigt te Heerlen en Voerendnal; de peilingen te Schinnen en de branderijen te Schinveld en Oirsbeek behooren tot het rayon van de binnendienst. SCHINVELD, liniedienst met 4 commiesen. Toezigt te Schinveld, Brunsum, Merkelbeek, Bingelrade en Jabeek. OIRSBEEK, liniedienst met 4 commiesen. Toezigt te Oirsbeek, Amstenrade, Hoensbroek, Nuth, Wijnandsrade en Schinnen, benevens de verificatie. van het geslagt te Brunsum , Merkelbeek, Bingelrade en Jabeek. WAUBACH , liniedienst met 7 commiesen. Toezigt te Waubach, Nieuwenhagen, Rimburg , Eijgelshoven en Schaesberg. LOCHT , liniedienst met 8 commiesen. Toezigt op het terrein tusschen Heerlen en Kerkrade en een planton te Locht, alwaar een rijkswachthuis is. K E R K R A D E , liniedienst met G commiesen. Toezigt te Kerkrade.
Controle Sittard. Ten westen is deze divisie begrensd door de Maas, die haar aan deze zijde van BELGIE scheidt, ten oosten strekt zij zich uit langs de Pruissische grenzen; nabij de hoofdstad is de controle geen twee uur breed , zoo naderen die beide rijken elkander; het aantal beambten ter wering' der fraude is voor het niet zeer uitgebreide terrein dus nog al aanzienlijk.
De groote weg
van MAASTRICHT naar NOORD-NEDERLAND
doorsnijdt de geheele divisie, en heeft uit de hoofdplaats eene vertakking naar HEERLEN ; voor het overige zijn de meeste wegen kleiwegen, 'szomers goed, 'swinters zeer slecht. Ofschoon het stadje SITTARD door markten en handel niet onbelangrijk is als centrum van verkeer, zijn landbouw en veeteelt echter de hoofdbronnen van bestaan, daar behalve eenige niet aanzienlijke accijnsfabrieken, zooals brouwerijen in onderscheidene gemernten en eene snelazijnmakerij te SUSTEREN, de nijverheid onbeduidend is. Branderijen bevinden zicli: te SIT(1)
Behalve de hoofd-commics.
73 T A R D 1, L I M B R I C H T 2. en N I E U W S T A D 1, doch alle zijn tijdelijk buiten werking; de brouwerijen zijn alle in vollen gang en zijn gelegen: te S I T T A R D 7, L I M B R I C H T 2, B O R N 1, N I E U W S T A D 2, ROOSTEREN
G E L E E N 5, M U N S T E K G E L E E N 1,
2,
BEEK
1
en
ELSLOO
GREVENBICHT
2,
1.
Daar alleen een enkele vrijdom aan de azijnmakerij wegens het gedestilleerd is verleend, en de entrepots zich bepalen tot een klein particulier-entrepot voor wijn te S I T T A R D en een fictief voor ongeleschte kluitkalk te U R M O N D , ZOO zijn de emolumenten hier uiterst nietig en moeten de ambtenaren vergoeding vinden in den matigen huurprijs van overal nog al redelijke woningen; de levensmiddeien zijn lang zoo goedkoop niet als vroeger. De scholen kunnen voldoende genoemd worden; in S I T T A R D zijn ook burgerscholen, maar terwijl overal gelegenheid bestaat tot de uitoefening der R. Katholieke eeredienst, vindt men alleen te S I T T A R D en U R M O N D Protestantsche kerken. De hoofdplaats telt ruim 4750 inwoners en is een vriendelijk stadje, met een rijksgebouw tot kantoor en woning des Ontvangers ingerigt; er is een visiteur gevestigd. Van ouds was het feest van St. Rosa de dag, waarop men op de aangenaamste wijze met S I T T A R D kon kennis maken. De Controle bestaat uit de volgende 6 kantoren: Dir. Bel, j S I T T A R D en B R O E K - S I T T A R D , grenskantoor, 6de kl. Regten I B E R G (gemeenten U R M O N D ) , grenskantoor, 7de kl. en Acc. | R O O S T E R E N , grenskantoor, 8ste kl. Dir Bel 1 > E L S L O O , G E U L L E en S T E I N , 7de kl. g ' ' ' G E L E E N , M U N S T E R G E L E E N en S P A U B E E K , 8ste kl. B e e k
n
Acc
) B ° f
E
N
> GREVENBICHT,
B I C U T en
LIMBRICHT , NIEUWSTAD , O B -
PAPENHOVEN ,
7de
kl.
Een deurwaarder resideert in de hoofdstad, alwaar ook een visiteur is gevestigd, terwijl de hoofd-commies te G R E V E N B I C H T verblijf houdt. De Ontvangers te B E R G en R O O S T E R E N zijn belast met de functien van visiteur. De twee en dertig commiesen zijn aldus verdeeld: Stationement S I T T A R D , met 10 comm.: gemeenten Sittard, Munstergeleen, Born en Limbricht. ,/ B R O E K - S I T T A R D , met 2 commiesen. Die gemeente. „ NIEUWSTAD, „ 2 „ idem. SUSTEREN, „ 4 „ idem. 1863. 4 W
n Stationement
ROOSTEREN
,
„
GREVENBICHT,
„
BERG ,
„
ELSLOO ,
„
BEEK,
FF
met 4 comm. Die gemeente. , 3 idem en Obbicht. a ^ II Gem. Urmond en Stein. „ 2 „ Gem. Elsloo en Geulle. 2 „ Gem.Beek en Spanbeek en Geleen. ;/
;
Controle Roermond. Deze uitgestrekte divisie bestaat uit de kantoren: Dir.bel, I R O E R M O N D en Maasniel, 4de kl. regten 1 S W A L M E N , grenskantoor, 8ste kl. en jPosTERiioLT en V L O D R O P , grenskantoor, 8ste kl. ( S T E V E N S W E E R T , O H E en L A A K , grenskantoor, 8stekl. acc. 1ODILIENBERG, Dir.
bel., E
*
HERTEN, MELICK
JIAASBRACHT,
IECHT
N
A C C
j
|NEER,
en
LINNE
SUSTEREN,
BUGGENUM,
7de
en
en
HERKENBOSCH,
MONTFORT,
7de
kl.
HAELEN,
7de
kl.
NUNHEM
en
kl.
Regten. "VLODROP (Rothenbacli), grenskantoor, Sste kl. Behalve de perceptie N E E R ligt de geheele divisie aan den regteroever der Maas, terwijl de Roer haar doorsnijdt; de bodem is grootendeels vlak en bestaat vooral in het zuidoosten langs de Pruissische grenzen uit onherbergzame heide en moeras, te midden waarvan het kantoor V L O D R O P ligt; op een half uur van de kom bouwde de gemeente expresselijk daartoe eene woning voor een Ontvanger en een commies , die er eene zeer matige huur betalen, doch in dit onvruchtbare ballingsoord alleen eenigen omgang vinden in het personeel van het op weiiuge minuten afstand gelegen Pruissisch kantoor, dat door eene beek, de Rothenbach, van hen gescheiden is; kerk nog kluis, school noch doctor vindt men er. De overige kantoren zijn daarentegen even als de meeste stationementen lief gelegen, maar van geen der dorpen valt eigenlijk iets bijzonders te melden, dan dat enkele met buitenverblijven, meerdere met ruines prijken, waaronder vooral noemenswaardig is, die van het vroeger weidsche kasteel te
75 MONTFORT. Op elk buiten-stationement is gelegenheid tot schoolonderwijs, zelfs zeer goed te M A A S N I E L , E C H T en M A A S B R A C H T ; te P O S T E R H O L T is een opvoedings-gesticht voor jonomeisjes uit den gegoeden stand. Te B O E R M O N D zijn behalve zeer goede gewone scholen, tevens teeken- en handwerkscholen; ook is aldaar en te S T E V E N S W E E R T eene Protestantsche gemeente gevestigd, overal elders zijn alleen R. K. kerken en leeraars. De levensmiddeien zijn over het algemeen ruim verkrijgbaar en derhalve ook middelmatig van prijs; ongehuwde commiesen vinden hier overal goede kosthuizen cn ook gehuwde kunnen nog al billijk onder dnk komen; deze gunstige omstandigheden zijn eene vergoeding voor het gemis aan emolumenten; het eenige noemenswaardige voordeel is de plaatselijke toelage der te B O E R M O N D gestationeerde commiesen. In de hoofdplaats met S600 zisien verblijven, behalve de Controleur en de Ontvanger, een visiteur en negen commiesen; men vindt er een 1 zoutkeet, 1 zeepziederij, 8 brouwerijen^ 1 branderij, 2 likeurstokerijen, 1 rijks- en voorts particuhere en fictieve entrepots, zoodat de surveillance in deze stad met ruim 1000 huizen niet onbelangrijk is; twee fabriekanten genieten vrijdom op zout en zeep, en de manufactuurfabrieken, bleekerijen en verwerijen dezer stad zijn aan niemand onbekend; vooral halfwollen en katoenen stof wordt hier vervaardigd; voorts levert de industrie voorwerpen van gegoten ijzer, kunstsloten, schrijf-en meubelpapier, goudborduursels en beekK houwwerk, terwijl de stoom-meelmoiens mede tot het levendig handelvertier bijdragen. Aan den mond van de Roer op den regter Maas-oever gelegen, is B O E R M O N D eene ruime, nette, met gas verlichte plaats, waarvan de voormalige wallen in wandelingen zijn herschnpen sedert 18-'3 de zetel van een Bisschop en stellig eene der bloeijenste steden van L I M B U R G . Onder de gebouwen noemen wij de Munsterkerk uit de 13de eeuw, eene der schoonste van ons rijk, de met snijwerk prijkende St. Christoffel-kerk, het seminarie, de arrondissementsregtbank en het naburige cellulaire huis van arrest, het stadhuis, het hospitaal, de fraaije brug over de Boer, welke de voorstad St. J A C O B met de stad verbindt; een ponteveer onderhoudt de gemeensehap over de Maas. e
;
70
Met een enkel woord maakten wij reeds melding van de aangename ligging van vele plaatsen; met de meeste kantoren is R. door kunstwegen verbonden, evenwel zijn er nog tal van zand- en kleiwegen. Het verblijf is voor den ambtenaar verkieslijk; de gezonde streek, de matige prijs der levensmiddeien, de goede scholen (ook voor muziek en middelbaar onderwijs) zijn zoovele zaken, die daartoe bijdragen. Buiten de hoofdplaats zijn geene bepaalde nijverheidstakken vertegenwoordigd, landbouw is er bijna het uitsluitend middel van bestaan, tenzij men uitzondering maakt met eene stoom-graan- en oliemolen te E C H T en de volgende accijnsfabrieken : brouwerijen te H E R T E N 2 , te M A A S N I E L 3 , te S W A L MEN
3,
te
VLODROP
NEEE 2,
te
4,
te S T E V E N S W E E R T
te te
te
BUGGENUM
POSTEEHOLT 3,
te O H E
1,
te
2,
te
ECHT
en L A A K
1,
HEEKENBOSCH 1, 5,
te
SUSTEREN
te
MAASBRACHT
te 2, 2,
en te O D I L I E N B E R G 1 ; branderijen te N E E R 1 , E C H T 1 ; azijnmakerijen te S U S T E R E N 1; zeepziederijen te E C H T 2. Eindelijk zijn er te S W A L M E N en te L I N N E fictieve entrepots gevestigd voor ongeleschte kluitkalk. Deze uitgestrekte Controle, waaraan evenwel slechts/100.— toelage is verbonden, telt behalve den te P O S T E E H O L T gestationeerden hoofd-commies, een 47-tal gewone commiesen, wier toezigt hoofdzakelijk op de linie is ingerigt, behalve misschien te. B U G G E N U M , E C H T en M A A S B E A C H T , welke posten tot de binnendienst kunnen gerekend worden te behooren, terwijl ook 4 man te Roermond meer speciaal binnendienst verrigten; dat deze eenigzins hooger dan de overigen in de oogen van het publiek geplaatst schijnen, is eene ook elders voorkomende opvatting. De beide deurwaarders resideren; de een te R O E R M O N D , voor dat kantoor, Swalmen, Posterholt, Neer en Odilienberg (gedeeltelijk), de ander te E C H T , voor dat kantoor, Stevensweert en de gemeenten Maasbracht en Montfort van het kantoor Odilienberg. De stationementen zijn: ROEEMOND, met 9 comm.; gem. Roermond en Herten. SWALMEN , „ 3 „ „ Swalmen. Buggenum, Heer, Hae2 BUGGENUM, — — OC5 ' > LINNE
2
MAASNIEL,
4
HEEKENBOSCH ,
4 5
VLODEOP ,
II
len en Nunhem. Maasniel. Herkenbosch. Vlodrop.
77 POSTERHOLT ,
met
5
MONTFORT ,
„
2
SCHILBERG ,
„
4
ECHT,
„
2
MAASBRACHT ,
„
3
STEVENSWEERT ,
„
5
imm.; gem. Posterholt. ,/ „ Montfort. „ dorp Schilberg (gem. Echt). „ gem. Echt. // /, Maasbracht, Linne en Odilienberg. en een sloeproeijer; gem. Stevensweert, Ohe en Laak. ff
Controle Weert. Deze divisie telt slechts vier kantoren en is evenwel vrij uitgestrekt, daar er vooral in het noorden en westen tal van heiden, veenen en moerasgronden zijn. De streken langs de Maas, derhalve in het zuidoosten, zijn vruchtbare kleilanden; voorts bestaat de bodem meest uit zandgronden en behalve de weinige grindwegen, die de Controle doorsnijden, vindt men dan ook, al naar den bouwbaren bodem is zaamgesteld, kleiwegen langs de Maas, zandwegen in de overige deelen. De Zuid-Willemsvaart, waaraan de hoofdplaats ligt, draagt bij tot het vertier en vordert van de te W E E R T gevestigde ambtenaren nog al eens begeleiding van vaartuigen, zoodat bij uitsluiting van alle anderen aan dat stationement eenige voordeelen zijn verbonden. Aldaar is ook een wachthuis aan het kanaal, er is een visiteur gevestigd en buitendien is de Ontvanger te I T T E R V O O R T als visiteur op zijne standplaats werkzaam. De kantoren zijn; voor de Dir. bel, Regten en Accijnsen: W E E R T , met N E D E R W E E R T en S T A M P R O Y , grenskantoor, 4de kl. I T T E R V O O R T , met N E E R I T T E R , grenskantoor, 7de kl. Voor de Dir. Bel. en Accijnsen: HEYTHUIZEN THORN WESSEM
met en
met
HORN ,
ROGGEL
en
B A E X E M , . 7de
kl.
B E E G D E N , G RATIIEM , H E E L , P O L E N P A N H E E L ,
HUNSEL,
7de
kl.
Een deurwaarder te W E E R T ageert voor alle kantoren en een hoofd-commies te T H O R N en twee en dertig commiesen zijn hoofdzakelijk voor het grenstoezigt over 10 stationementen verdeeld. In de divisie zijn 13 vrijdommen voor zout en een voor gedestilleerd verleend, voorts moet worden toezigt gehouden op
78
de volgende niet onbelangrijke accijnsfabrieken: 3 zoutziederijen, 1 zeepziederij en 1 azijnmakerij te W E E K T ; 6 branderijen, als 1 (verzegeld) te W E E R T , 1 te N E E R I T T E R , 1 te BEEGDEN, 1 te H E Y T H U I Z E N , 2 te B A E X E M ; 32 brouwerijen, als: 6 te W E E R T , 4 te N E D E R W E E R T , 2 te S T A M P R O Y , 1
te
HUNSEL,
SEM , 2 HUIZEN,
te 1
2
te
NEERITTER,
3
B E E G D E N , 2 te G R A T H E M , te
BAEXEM,
2
te
HORN
te
THORN,
1 te en
2
HEEL , 3 1
te
te te
WESHEYT-
ROGGEL.
In vergelijk met andere oorden zijn de levensmiddeien hier goedkoop en niet schaarsch, maar met de woningen is het niet overal even gunstig gesteld; immers ofschoon die meestal goed en niet duur zijn, maken T U N G E L R O Y , H U N S E L , W E S S E M en S L U I S N ° . 16 hierop eene uitzondering, want zelfs ongehuwde commiesen kunnen daar naauwelijks onder dak komen. Te W E E R T is er gelegenheid tot het bekomen van uitgebreid lager onderwijs, doch overigens bepaalt het zich op al de stationementen tot de gewone dorpschool. Evenzoo is er op alle standplaatsen gelegenheid tot uitoefening der R.-Katholieke eeredienst, doch alleen te W E E R T vinden Protestanten en Israelieten daartoe gemeenten en leeraars. Verreweg de meeste bewoners bestaan van landbouw en veeteelt, doch enkele plaatsen dienen afzonderlijk te worden genoemd, wegens de aanzienlijke uitgebreidheid of de noemenswaardige kom, zooals W E E R T , met bijna 7000 inwoners, waarvan echter naauwelijks 3000 in de kom zamenwonen; handel in hout, paarden en vee, enkele fabrieken, benevens de doortogt door de Z.W. vaart verschaffen er vrij wat vertier, vooral is de weekmarkt's Zaturdags niet onbeduidend. Er zijn kloosters van Minderbroeders en Brigittinessen en een onder R.K. beheer staand collegie voor middelbaar onderwijs, voorts eene meisjes kostschool en eene bekende muziekschool met 100 leerlingen. — N E D E R W E E R T , met meer dan 4 2 0 0 inwoners, verspreid over 9440 bunders in ruim 20 buurtschappen; de kom, met bijna 600 inwoners, nabij de Z . W . vaart, bezit eenige nijverheid , doch landbouw is de hoofdzaak. — T H O R N , met 1360 inwonei's, is eigenlijk een vlekje met pannenbakkerijen en enkele andere fabrieken; de fraaije St. Michaelskerk, oudtijds de kapel der vorstelijke Abdij, heeft eene onderaardsche kapel of krocht, en prijkt met het graf van H I L S W I N D I S , stichteres van het Stift. — N E E R I T T E R , met 750 inwoners, die
79 meest van handel en nijverheid leven, wordt op 13 December door vele bedevaartgangers bezocht. Stationementen. WEERT, SLUIS
N°.
16,
met 8 comm. Alleen die gemeente. „ 3 „ „ aldaar.
TUNGELROY,
„
4
„
II
NEDERWEERT,
„
2
„
a
STAMPROIJ,
„
4
„
NEERITTER,
„
3
„
HUNSEL ,
„
2
„
WESSEM ,
„
2
„
HEIJTHUIZEN,
„
2
„
THORN,
„
5
„
a
die gemeente.
II
n
II
Gem. Neeritter en Ittervoort. Alleen die gemeente. II
n
n
Gem. Heythuizen , Baexem , Horn en Roggel. „ Thorn, Beegden, Heel en Grathem.
Controle Venlo, Dwars over de Maas tusschen N O O R D - B R A B A N T en P R U I S S E N , in het Maasdal kostelijke kleilandeu, voorts meestal zandbodem en in het westen de P E E L ; de uitgestrekte divisie is in de lengte en de breedte door enkele kunstwegen doorsneden, die de meeste kantoren met de hoofdplaats in verbinding stellen, doch de middelen van vervoer bepalen zich tot de niet altijd varende stoombooten op de Maas, die ook de eenige regtstreeksche communicatie met H O L L A N D en met M A A S T R I C H T onderhouden. De controle V E N L O bevat de volgende kantoren: Dir. bel,
IVENLO ,
4de
kl.
Regten J A R C E N en V E L D E N , grenskantoor, 8ste kl. eu j T E G E L E N , grenskantoor , 7de kl. Acc. Dir. en
Acc. Ren-ten °
( B E E S E L en B E L F E L D ,
grenskantoor Reuver, 7dekl.
bel. I H E L D E N , K E S S E L , M A A S B R E E J HORST,
| !
en
S E V E N U M , B R O E K H U I Z E N en
M E I J E L , Ode
kl.
GRUBBENVORST,
6de kl. W E Z E L S C 1 I E
-B
a k r i e r e
> grenskant. bij Venlo, 8ste kl. „ „ „ 8ste kl.
' / KEULSCHE-BAREIERE ,
80
Gemeente V E N L O . De deurwaarder, die in alle gemeenten instrumenteert, woont te V E N L O , alwaar tevens twee visiteurs, een hoofd-comraies, een sloeproeijer en een scheepsmeter is gevestigd, terwijl behalve 6 commiesen voor de binnendienst en 10 voor de liniedienst nog een achttal stedelijke beambten als rijks-ambtenaren zijn gecommissioneerd en in de drukke werkzaamheden voorzien. Immers in deze door den transito-handel op Pruissen zeer levendige stad van 7300 zielen, telt men 6 branderijen, 2 zeepziederijen, 5 zoutziederijen, 5 bierbrouwerijen, 4 snelazijnmakerijen, een publiek entrepot, 5 particuliere entrepots voor wijn, 22 fictieve entrepots voor diverse goederen ; de vrijdommen beperken zich tot 2 op het zout en 4 van gedistileerd. Door het groote aantal ambtenaren is hier het voordeel gering, overal elders in de Controle bijna niet noemenswaardig. Door de vergrooting van het garnizoen zijn er tegenwoordig bijna geen woningen te krijgen en de levensmiddeien in deze anders zoo goedkoope stad veel duurder geworden. V E N L O is de eenige plaats der geheele Controle alwaar gelegenheid bestaat tot uitoefening der Protestantsche en Israelietische eerediensten, overal elders bepaalt dit zich tot de RoomschKatholieke. Evenzoo zijn er bijna nergens anders dan dorpsscholen, maar in de hoofdplaats vindt men een paar bijzondere scholen en eene teekenschool. V E N L O is eene vrije sterke vesting, naauw en onregelmatig gebouwd, maar eenige fiinke openbare gebouwen bevattende met name de ruime St. Maartenskerk, en het raadhuis met de fraaije raadzaal; niet onbelangrijk zijn de groote reuzenbeelden van de vermeende stichters der stad, V A L U A S en gemalin j aan de Maas vindt men een haventje en een gierpontveer naar de overzijde der rivier, alwaar het fort S T . M I C H E L ligt. De bevolking binnen de poorten en wallen bestaat van handel en eenige fabrieken van verschillenden aard; die buiten de vestingwerken in den zoogenaamde bantuin teelen groenten en andere landproducten; hiertoe behooren : met 3 linie-commiesen; de Ontvanger is tevens waarnemend visiteur. W E Z E L S C H E - B A R R I E R E , met 3 linie-commiesen; de Ontvanger is tevens waarnemend visiteur. KEULSCHE-BARRIERE,
SI Gemeenten A R C E N en V E L D E N . In ieder der beide dorpen dezer gemeente zijn vier linie-commiesen geplaatst, die ook met de binnendienst zijn belast; dc Ontvanger te A R C E N is tevens waarnemend visiteur en er zijn 2 bierbrouwerijen, benevens 4 fictieve entrepots voor ongeleschte kluitkalk. Gemeente H E L D E N . Standplaats van den Ontvanger en van twee commiesen voor de binnendienst in de gemeenten H E L D E N , K E S S E L en M E I J E L J in ieder dezer gemeenten zijn twee brouwerijen, te K E S S E L bovendien eene snel-azijnmakerij. Gemeente M A A S B R E E . In het tot deze gemeente behoorende kerkdorp B A A R L O zijn twee comm esen voor de binnendienst gevestigd, die te M A A S B R E E , B A A R L O en B L E R I C K onder anderen op 3 branderijen en 7 bierbrouwerijen hebben toe te zien. • Gemeente H O R S T . Standplaats van den Ontvanger en van twee commiesen voor de binnendienst, die tevens S E V E N U M in hun rayon van surveillance hebben. Te H O R S T zijn 3 bierbrouwerijen, te S E V E N U M 4 , benevens 2 branderijen. Deze residentie is een der aanzienlijkste dorpen van noorddijk L I M B U R G , met 3 3 — 3 4 0 0 zielen, thans door goede wegen in hare ge'isoleerde ligging nader aan V E N L O en andere centrums van verkeer gebragt. Eene fransche school, een armhuis, eene welingerigte kazerne voor de marechaussees onderscheiden dit dorp van de meestal onbeduidende plattelandsgemeenten dezer landstreek. Gemeente B R O E K H U Y Z E N . Twee commiesen der binnendienst surveilleren in B R O E K H U I Z E N met 3 bierbrouwerijen en G R U B B E N V O R S T met eene branderij en twee brouwerijen. Gemeente B E E S E L . In het gehucht B E U V E R is het kantoor van den Ontvanger gevestigd, deze is tevens waarnemend visiteur, terwijl vier commiesen voor de liniedienst en twee voor de binnendienst ter zelfder plaatse zijn gestationeerd. Onder dit stationement behooren 3 branderijen en 5 bierbrouwerijen. Gemeente B E L F E L D . Deze kleine gemeente bezit een stationement van 2 linie-commiesen. Gemeente T E G E L E N . Standplaats van den Ontvanger, die waarnemend visiteur is; voorts resideert er een hoofd-commies, vijf commiesen voor de liniedienst en twee commiesen voor de binnendienst, die 3 branderijen, 6 bierbrouwerijen
82
en twee snel-azijnmakerijen onder hunne surveillance hebben. In deze gemeente van 1700 zielen zijn buitendien gevestigd 3 particuliere entrepots voor gedestilleerd en wijn, benevens 4 lictieve voor ongeleschte kluitkalk en hardsteen. Van al die plattelandsgemeenten valt niets bijzonders te vermelden dan dat vooral de ongehuwden er tamelijk goedkoop onder dak kunnen komen, terwijl over het algemeen het verkeer met de bevolking aangenamer is, dan in verscheidene noordelijke gewesten van ons land. Vele der dorpskommen bezitten eene werkelijk lieve ligging, meestal tusschen bouwlanden cn boomgewas verscholen , en de bevolking bestaat er hoofdzakelijk uit minder beschaafde, doch goedhartige landbewoners.
Controle Gennep, De noordelijke spits van LIMBURG en een gedeelte ten W . van de Maas aan NOORD-BRABANT (de PEEL) grenzende, behooren tot deze divisie, waarvan al de stationementen en kantoren langs goede kunst- en grindwegen zijn te bereiken, terwijl de overige wegen uitsluitend zandwegen zijn. Zij is geene rijke of bijzonder welvarende streek, maar zeer gezond. Landbouw is de voornaamste tak van bestaan, ofschoon de grond met uitzondering van eenige goede weilanden langs de rivier over het geheel mager en zandachtig is, afgewisseld door heidegronden, bosschen en veenmoeras. De inwoners zijn vreedzaam, goedaardig en joviaal, terwijl de wenschelijkste verdraagzaamheid tusschen de belijders der verschillende gezindheden heerscht. De ambtenaren worden dus voorkoinend bejegend en als zij het verdienen zelfs geacht. Het hoofdplaatsje der Controle GENNEP, is dit tevens van het Kanton en een aardig vlek of stadje met slechts 1500 inwoners, vroeger omringd door wallen en in den Spaanschen tijd zelfs met een sterk fort voorzien, Het is aangenaam gelegen aan de zamenvloeijing van Niers en Maas, nabij de fraaije gebergten aan den zoogenaamden PLASMOLEN en het groote Pruisssiche RIJKSWALD, op 3 uur afstand van C L E E F en GOCH en 4 uur van NIJMEGEN; tusschen deze steden en
83 GENNEP bestaat dagelijksche gemeenschap, vrij wat graanhandej en wekelijksche wagendiensten. De overige dorpen en buurtschappen bestaan hoofdzakelijk uit veelal verspreid liggende boercnhuizen, behalve het aanzienlijke V E N R A Y , dat een fraai dorp is en in de kom ruim 1800 zielen telt. De Controle bevat de volgende perceptien: GENNEP,
OTTERSUM
en MOOK
(alwaar een hulp-ontvauger
resideert) voor de dir. bel. en accijnsen, 8ste kl. — H E K K E N S , grenskantoor, 8ste kl. — W E L L (gemeente BERGEN), voor de dir. bel, regten en accijnsen, grenskantoor, 8ste kl. — A U GUSTINUS, grenskantoor, 8ste kl. — V E N R A Y , WANSSUM , voor de dir. bel. en acc, 7de kl.
MEERLO en
Een deurwaarder resideert te GENNEP en is in de geheele divisie werkzaam, de Ontvangers der regten te HEKKENS, AUGUSTINUS en W E L L fungeren tevens als visiteurs en te W E L L is een hoofd-commies voor de liniedienst geplaatst. Eijksgebouwen zijn er in de Controle niet, doch to HEKKENS is door de administratie als maatregel van voorzorg in vasten huur genomen een kantoor en woning voor den Ontvanger, met eeu afzonderlijk wachthuisje voor den commies-planton. Voorts zijn de woningen meestal vrij goed en billijk, doch op enkele afgelegen gehuchten schaarsch en derhalve slecht; de prijs bedraagt gemiddeld niet meer dan / 3.— f 4.— 'smaands, jnet het gebruik van een tuin, die voor de gehuwden eene noodzakelijkheid is, omdat er zoo weinig marktplaatsen zijn. Behalve groenten en vroege aardappelen zijn de levensmiddeien hier in betrekking tot andere provincien goedkoop en in overvloed te krijgen, hetgeen eene vergoeding is voor het gemis van voordeelen op al de stationementen zonder onderscheid. Gelegenheid tot uitoefening der E . K . eeredienst is er op aUe stationementen, maar alleen te GENNEP en BLITTERSWIJK, (gemeente MEERLO) zijn Protestantsche gemeenten , doch voor vele stationementen vindt men aan den anderen rivieroever, in NOORD-BRABANT
te CUIJK, B O X M E E R , SAMBEEK en VIERLINGS-
BEEK , gelegenheid op niet te verren afstand de Protestantsche ' godsdienstpligten waar te nemen. Teekenscholen en handwerkscholen voor ineisjes zijn alleen aanwezig te GENNEP, MOOK en VENRAIJ onder het bestuur van geestelijke zusters, in welke
84 beide laatstgemelde plaatsen zij tevens kostschool houden; te VENRAIJ bestaat voorts nog een collegie om jongelieden tot hoogere studie op te leiden, bestuurd wordende door Franciscaner paters (Minderboeders). Slechts een vrijdom is toegekend voor zout aan een leerlooijer, een ander voor gedestilleerd aan een snel-azijnmaker; de industrie is dan ook onbeduidend, daar alleen vermeldingswaard is eene aanzienlijke water-korenmolen op de Niers, onder GENNEP , met belangrijke verzendingen van tarwemeel per stoomboot langs de Maas naar HOLLAND. De accijnsfabrieken zijn talriikcr, doch met geringe uitzonderingen slechts van lokaal beiang, te weten-. 1 zeepziederij te V E N R A I J , — 1 branderij te M E E R L O , — 1 snel-azijnmakerij te MOOK (tijdelijk gesloten), — voorts bierbrouwerijen: te GENNEP 1 , te BERGEN
5,
te VENRAY
6,
te
MEERLO 4
en te WANSSUM
2.
Pictieve entrepots zijn gevestigd te GENNEP , AFFERDEN , W E L L en HAMERT voor ongeleschte kluitkalk, en ter hoofdplaatse geniet een handelaar in gedestilleerd doorloopend crediet. De bemoeijingen der commiesen zijn hoofdzakelijk liniedienst, daar de Controle zich 8 uur langs de Pruissische grenzen uitstrekt, en alleen te BLITTERSWIJK en VENRAY , linker Maas-oever, zijn uitsluitend binnenposten geplaatst. De 39 commiesen zijn verdeeld over 12 stationementen: GENNEP, met 3 comm, voor de gem. Gennep. MOOK , „ 3 „ „ het dorp Mook / gem. MIDDELA AR , // 4 f /, if if Middelaar \ Mook. HEKKENS , „ 4 „ „ de gem. Ottersum en plantondienst. HEIJEN, „ 4 „ „ het d. Heijen (gem. Bergen). f
AUGUSTINUS ,
„
2
„
„
„
geh.
Augustinus
(gem.
AFFERDEN ,
„
3
„
„
Bergen). „ d. Afferden (gem.Bergen).
BERGEN, WELL,
„ „
4 4
„ „
„ „
„ „ Bergen ( „ „ „ Well ( „
HAMERT,
„
4
„
„
BLITTERSWIJK , „
2
„
„
VENRAY,
2
„
„
„
„ „
). ).
de geh. Hamert en Wellerlooy (gem. Bergen). „ gem. Meerlo en Wanssum. „
„
Venray.
PERSONEEL D E R A M B T E N A R E N V A N 'S RIJKS BELASTINGEN, BENEVENS D E WETTELIJKE VERORDENINGEN.
Volgens den naar officieele opgaven, met zorg zaamgestelden
STAATSALMANAK VAN HET KONINGRIJK DER NEDERLANDEN
voor 1863, zijn bij onze administratie in dienst: 2 Hoofd-inspecteurs. 11 Provinciale Directeurs, met 13 Commiesen ter Directie. 12 Rijks-advocaten. 2 Entreposeurs bij de entrepots der lste klasse. 120 Controleurs der directe belastingen, in- en uitgaande regten en accijnsen. 17 Controleurs en Adjunct-controleurs der dir. bel. en van het kadaster. 604 Ontvangers voor de directe belastingen, regten en accijnsen, waarvan 106 op vast tractement en 498 op pereentsgewijze belooning j ingedeeld in : 16, lste klasse. 29, 4de klasse. 154, 7de klasse. 12, 2de „ 76, 5de „ 72, 8ste „ 29, 3de „ 204, 6de „ 12, 9de „ 16 Boekhouders, Klerken, Magazijnmeesters en Adjuncten bij de entrepots. I l l Visiteurs. 6 Afzonderlijke Roeijers van d e j , , . ., dranken (In den regel aan Visiteurs 5 Afzonderlijke Scheepsmeters. ( °f Commiesen opgedragen. 46 Meters- taxateurs van den turf. 28 Hoofd-commiesen bij de actieve dienst. 2213 Commiesen van de actieve dienst, als: 313, lste klasse. 1200, 3de klasse. 349, 2de „ 242, 4de „ 109, lste en 2de kl. bij de entrepots. 81 Schippers, Kwartiermeesters, Matrozen en Scheepsjongens. Ongeveer 60 Surnumerairs. Ongeveer 180 afzonderlijke Deurwaarders der directe belastingen. Te zamen dus, buiten de bij de afdeelingen van het deT
T r
86 partement van financien werkzame ambtenaren, een getal van ongeveer 3500 ambtenaren en beambten. De wettelijke verordeningen, waaraan de bij deze administratie werkzame personen, zicli hebben te houden, zijn de volgende: DIRECTE BELASTINGEN
(Algemeen).
Invordering, Wet 22 Mei 1845, St. blad 22. Tarieven van kosten, TF. 1 Junij 1850, St. bl. 26. De rijks-opcenten worden jaarlijks bij de wet geregeld. GltONDBELASTING.
W. 3 Frimaire VII (Algemeene bepalingen). IF. 2 Missidor VII (Bezwaren tegen aanslagen). IF. 19 Ventose IX (Vrijstelling van nationale bosschen). IF. 5 Florial XI (Aanslag van vaarten). IF. 28 Maart 1828, St.bl. 8. (Vrijstelling voor vernieuwde gebouwen). TF. 19 December 1834, St.bl. 34 en JF. 24 April 1843, St.bl. 14 (Omslag en jaarlijksche regeling der belasting). TF. 6 Junij 1840, St.bl. 17 (Vrijstellingen wegens ontginningen en landverbeteringen. PERSON EELE BELASTING.
TF. 29 Maart 1823, St.bl. 4; TF. 29 December 1835 , St.bl. 43; TF. 24 April 1843, St.bl. 15. PATENTEN.
TF. 21 Mei 1819, St.bl. 34; TF. 6 April 1823, St.bl. 14; TF. 16 Junij 1832 , St.bl. 30, TF. 24 April 1843, St.bl. 16; TF. 22 April 1852, St.bl. 61. R E G T OP DE M U N E N .
TF. 21 April 1810. IN-
Keiz. Decreet 6 Mei 1811.
E N UITGAANDE R E G T E N .
JF. 26 Augustus 1822, St.bl. 38 (Algemeene wet). TF. S Augustus 1850, St.bl. 48 (AfschatRug van het Doorvoerregt). TF. 15 Augustus 1862, St.bl. 170 (Tarief). SCHEEPVAART.
TF. 8 Augustus 1850, St.bl. 47 en TF. 15 Augustus 1862, St.bl. 170 (Gelijkstelling der vreemde vhig). TF. 14 Maart 1819, St.bl. 12; TF. 8 Augustus 1850, St.bl. 49; TF. 14 Julij 1855, St.bl. 105 en TF. 15 Augustus 1862, St.bl. 170 (Het verleencn van zeebrieven enz. en het meten van schepen). TF. 14 Julij 1855, St.bl. 105 (Afschaffing van het tonnegeld der zeeschepen). TF. 8 Augustus 1850, St.bl. 48 en TF. 2 September 1851, St.bl. 131 (Staking der hefting van scheepsvaartregten op Rijn en Maas). TF. 13 Augustus 1849, St.bl. 40; Vuur-, ton- en bakengeld).
87 ACCIJNSEN
(Algemeen)
JF. 26 Augustus 1822, St.bl. 38; JF. 29 Junij St.bl. 85 ; JF. 15 Mei 1859 , St.bl. 38.
1851,
SUIKER.
JF. 1 April 1846, St.bl. 17; JF. 26 April 1852, St.bl. 94; JF. 14 Julij 1855, St.bl. 104. WIJN.
JF. 12 Mei 1819, St.bl. 76. BlNNENLANDSCH
St.bl. 22;
JF. 24 December
1829,
GEDESTILLEERD.
JF. 26 Augustus 1822, St.bl. 37; JF. 2 Januarij 1832, St.bl. 4; JF. 22 April 1852, St.bl. 62; JF. 28 December 1855 , St.bl. 193. De in de zitting van 1861—2 aangenomen nieuwe wet is nog niet afgekondigd, dewijl de nieuwe tafels en werktuigen ter opneming der sterktc nog niet gereed zijn. BUITENLANDSCH
GEDESTILLEERD.
TV. 2 Augustus 1822, St.bl. St.bl. 4.
30;
JF. 2 Januarij
1832,
JF. 21 Augustus 1822, St.bl. 35; JF. 26 April St.bl. 93; JF.\\ December 1857 , St.bl. 123.
1852,
ZOUT.
ZEEP.
JF. 4 Mei 1832, St.bl. 13; JF. 14 December 1844, St.bl 65. BIEREN
E N AZIJNEN.
JF. 2 Augustus 1822, St.bl. 32. GESLAGT.
JF. 2 Augustus 1822, St.bl. 31; JF. 2 Januarij 1832, St.bl. 5; JF. 14 December 1844, St.bl. 66; JF. 28 April 1852, St.bl. 96. STEENKOLEN.
JF. 26 December 1833, St.bl. 73; JF. 22 December 1835, St.bl. 38; JF. 23 December 1837, St.bl. 75; JF. 18 December 1852, Stbl. 209; JF. 12 Augustus 1857, St.bl. 100. TURF.
JF. 26 December 1833, St.bl 72; JF. 22 December 1835, St.bl. 38; JF. 30 December 1839, St.bl. 56 en 57; JF. 18 December 1S52, St.bl. 209; JF. 12 Augustus 1857, St.bl. 100. WAARBORG E N BELASTING OP G O U D E N EN ZILVEREN WERKEN.
JF. IS September 1852, St.bl. 178.
BENOEMINGEN,
Namen.
BEVORDERINGEN,
Vroegere betrekking.
VERPLAATSINGEN
Datum der bevordering.
IN
1862.
Tegenw. betrekking.
M. de Boer . . . Ontv, Dragten, 31 Dec. 1861 Ontv. Dragten c. a. H . A. Steyn Parve. Id. Dronrijp. 3 Jan. 1862 Id. Haren. J. Loeff WGz. . . Surn. N.-Brab. a II Id. Dronrijp. J. H . Wijbrands. Meter-taxateur 11 „ Id. Jelsum. P. Lammers Soete- Cont.Gorredijk. 14 » Cont. Amsterman dam , d. b. P.E.H.Leendertz Ontv. Deil. Ontv. Lienden. J. P. S. Jonquiere Suru. Drenthe. II II Id. Deil. J. W. Spies (1) . Cont. Vlissin 23 „ Cont. Bottergen. dam, v. r. J. J. T. Evers (1) Id. Druten. Id. Vlissingen. Jhr. G. T. A. Cal Id. Alphen. 26 Id. Z.-Boemel. koen P. R. van Visvliet Ontv. Veere. Id. IJsselstein. II II M . G. Just de la Surnumerair. Id. Groenlo. II II Paisieres. . , E.A.Tissotv.Patot Id. Medemblik. II II M.A.E.H. Philipse Adj.-Commies. 31 „ Ontv. Ede c. a. Z. T. de Jong van Ontv. Bommel 6 Feb. Id. Oude Tonge. Arkel H . J . Goetzee . Id. MiddelharId. Middelharnis. nis c. a. P. Bouwens. . . Id. SommelsId. Sommelsdijk. dijk. c. a. K. Valkenburg van Id. Dirksland. Id. Dirksland de Kreke. . (1) Deze verplaatsingen zijn 6edert gewijzigd als volgt: de Heer J . W . Spies is to Vlissingen. gebleven, in diens plaats is naar Rotterdam overgeplaatst de Heer J . E . Loder, Controleur te Harlingen; terwijl de Heer J. J . T. Evers, tot Coutroleur te Harlingen is benoemd.
S!)
Namen.
Vroegere betrekking,
Datum der bevordering.
Tegenw. betrekking.
Ontv. Ouden8 Peb. 1862. Id. 's Gravebosch. zande c. a. Id. Groningen, C. J . Stakman. Id. NieuwerII n n Amstel. d. b. J. Hoeflake. . . Id. Meerkerk. 11 ,/ Id. Oud-Beijeri land c. a. Id. Leiden, r. a. Mr. J.M. Callenfels Verific. 'sHage. 1 3 ; / // G.J.v.Kerkwijk(l) Ontv. Wouw Id. TerschelII II II ling. Id. Wouw. P. Altena (1). . . Id. Terschelling. J. A. Geukama Id. Spanbroek. 26 „ Bakker Id. Uitgeest ca. 28 „ J. de Rochefort(2) Id. Balk, Id. Akkerwoude c. a. G. L . Wijnen. . Id. Herwijnen 2 Mrt. Id. Wamel c. a. J . A. Kessels. . . Id. Beugen. Id. Cuyk c. a. 1 „ .Mr.J.A.H.C.van Id. ArnemuiId. Veere c. a. 1 , den. Doorn . . . , C. H . L . Nilant. Id. Uithuizen. 8 , Id. de Wijk. c. a. J . Volkers . . . . Visiteur Maas- // II Id. Stevenstricht. weert c. a. Id. Nijmegen, A. Collard . . . Cont. Rotterdam. r. a. 15 J. G. Niehot (2) Ontv. Oss. Id. Tiel. 26 II H . T . Voet (1). . Id. Velp. Id. Hees c. a. J. W. Mellink (1). Id. Hees. Id. Velp. II n W. Ruitinga . . . Id. Makkum. 27 „ Id. Akkerwoude c. a. 1 Apr. J . D. Biehon van Cont. GorinCont. RotterIJsselmonde . . chem. dam, v. a. Id. Tiel. J. Dufour Id. Gorinchem. C. A. M . Baron du Id. Harderwijk, Id. Tiel. Tour S. Bakker. . . .
(1) (2)
ltuiling van standplaats. Sedert ingetrokken.
90
Namec.
Vroegere betrekking.
M.M.J, v.d. Bergh Cont. Goes. A. M . van Kessel. Ontv. Staphorst. L . G . A . D . Denis. Id. Eenrum. E. K. H . W. Ver- Surn. Groninmeer gen. C. C. van Vloten. Verif. Arnhem. G. L . Voerman. . Cont. Amsterdam. A. W. Berends. Ontv. Blokzijl W. Klaassen . . Comm. ter Dir C. van Boekeren. Ontv. Knalhutte. H . J . Calkoen Comm. 2de kl J. B. de Plonnies. Ontv. Prinsenhage. A. Hoogeveen . . Id. Beverwijk. D. J . den Beer Portugael. . Gepens. Ontv. M. Beute. . . Ontv. Spaarndam. J. L . van Gennep Surn. Gelderland. D. L. Heinsius. Ontv. Hyum. J. de Drews van Id. Uithuizermeeden. der Peltz. . H . Houwing . Id. Steenwijk. L. van de Kasteele. Id. Houten. H.B.H.Malingrc Id. Oosterhesselen. Jhr. T. J . Kraijen- Cont. Amsterhoff. . . . . dam.
Datum der bevordering.
Tegenw. betrekking.
1 Apr. 1862. Cont. Harderwijk. Ontv. Meerkerk II II II c. a. Id. Eenrum c. a. Off n 8 Mei 1862. Id. Staphorst c. a. Id. Arnhem, r.a. 11 „ » Prov. Dir. Gel(/ II n derland. Ontv. Tiel. II II 15 „ Id. Spanbroek c. a. Id. Veenebrugge. Id. Knalhutte. II II Id. Oudenbosch it II c. a. Id. NieuwerII II n Amstel c. a. 26 „ Id. Nijland c. a. 8 Junijl862. Id. Herwijnen. c. a. Id. Spaarndam c. a. Id Makkum. ca. 13 // // 23 a a Id. Uithuizermeeden c. a. 4 Julij 1862 Id. Blokzijl c. a. Id.Prinsenhage. 13 ;/ II Id. Ammerzoden c. a. Cont. Komm. to 127 Helder.
91
Namen.
Vroegere betrekking.
Datum der bevordering.
Tegenw. betrekkinc
W. G . Hoffmann. Cont. 's Bosch 27 Julij 18G2 Cont. Amsterb. g. dam, d. b. A. J . H . v.u.Bosch Ontv. Tholen. 31 a Ontv. Bevera wijk c. a. H. de Bosson. . . Id. Wieringer 2 Aug.l8G2 Id. Hyum. waard. R. D. van WageId. Wieringerningen (1). Surn.Friesland waard. Br. J. W. Gunning Lector Utrecht Adv. Dep. Fin. G. Plantema . . . Ontv. Warga. 21 Julij 1862 Ontv. Beetgum c. a. J. E . Loder . Cont. Rotter- 10 Aug. 1862. Cont. Amsterdam. dam , act. d. W . E . L . Baron van Reede v. OudtsId. Rotterdam, hoorn. . . . Id. Delfshaven II II v. r. II J. Burgerhoudt Id. Ouder-Am- II II Id. Delfshaven. II stel. J. H . Simon. . . Id. Bedum. Id. Ouder-AmII II n stel. J. F. Ghijsens. . Ontv. Simpel- 21 Julij 1862. Ontv. Valkenveld. burg c. a. W. Laatsman. . . Surn. Limburg. 15 Aug. 1862. Id. Simpelveld c. a. A. F. van der Loeff. Ontv. Belling- 2 Sept. 1862. Id. Arnemuiwolde. den c. a. F. H . Thorbecke. Geagreerde Id. Bellingwol// // II Klerk. de, grensk. W. F. R. P. de Sa- Surn. Rotter- 13 // Id. Wieringer// dam. waard. lengre D.C.W.Veldhorst. Ontv. Haast- 2 7 / / ,/ Id. Moordrecht. recht. (1) Ingetrokken en bij Besluit vau 13 Sept. 1S02 vervangen door den Heer W F. K. P. de Salengre, in wieus plaats do Heer K. D. van Wagcniugcu weder als Surnumerair is ingetreden.
9-2
Namen.
H . de Graaf . .
Vroegere betrekkinsr.
Datum der bevorderin
Ontv. Bleis27 Sept. 1862 wijk. E. J. Woudsma Comm. ter Dir 30 „ „ W. H . D. Broers. Ontv. Zuilen. 7 Oct. 1863 H . G. H . Jordens. Id. Maarssen. W.A.D.van Groin Id. Budel. II n P. A. Broers. . Surn. Gronin- 14 , gen. T. D. Abbing . . Cont. Bergum. 16 „ E.A.Tissotv.Patot Id. Medemblik. // II M. G. Just de la Paisieres . . Id. Groenlo. II II E. L . Bogaert Surn. Limburg. J. A. van den Dries. Id. Zeeland. L. C. A. J . Niehot, Id. N.-Holl. B. Hulst Id. Groningen. W. H . Houwing Id. Overijssel. A. Werneke Cz. Ontv. IJssel- 21 muiden. H . de Jong. . . Id. Kauter. 30 C. Kempeneers. Hoofd-Comm. II II A. R. Corbey. . Cont. Gulpen. 2 Nov. P. M . de la Fon- Surn. Gelder5 . taine Schluiter, land. A. H . Haentjes. Ontv. Nieuwesluis. Jfr.P.C.J.v.Ghert Commies. Dep. 14 „ Fin. J. D. de Bloeme. Onlv. Steenwij- II II kerwold. G. W. F. G . Cal- Surn. Z.-Hol- 27 Dec. lenfels . . . . land.
Tegen w. betrekkinir. Id. Zevenhuizen. Id. Warga c. a. Id. Houten c. a. Id.Maarssenc.a. Id. Zweelo. Id. Beusel. Cont. Zaandam. Id. Bergum. Id. Medemblik. Id. Zuidhorn. Id. Coevorden. Id. Groenlo. Id. Gorredijk. Id. Enschede". Ontv. Delfzijl. Id. Id. Id. Id.
Nispen. Kauter. Vaals. Budel.
Id. Nieuwesluis c. a. Id. Steenwijk c. a. Id. Tholen c. a. Id. NieuwSchoonebeek.
T O E G E K E N D E PENSIOENEN IN 1862.
HOOFD-AMBTENABEN. J. H . de Ranitz, Prov. Direeteur te Arnhem. f 3089. Jhr. A. Martini van Geffen, Verificateur te '* Hertogenbosch „ 2186. J. van Lier, Agent der Scheldevaart te Antwerpen. „ 2764. J. L . Crap Hellingraan, Inspecteur der ambulante„ 2335. recherche te Helder ONTVANGEES. D. P. Notten J. J . Nederveen F. B. Schiffer Jhr. J . W. Janssens S. K. van Juchem N . G. Servatius J . Wasserman A. van Eaab van Canstein. Mr. E . Beek T. E . Peenstra A. S. Loisel F- Blok P. A. de Chateleux M . J . Janssens A. Steinbuch
te „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „
Tiel. Oud-Beijerland. Groningen. B. B. Hilversum. Bolsward. Leiden. R. en A. Uitgeest. Nijmegen. Ede. Beetgum. Valkenburg. Moordrecht. Arnhem. Vaals. Ooltgensplaat.
f „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ ,, „ „
1733. 1294. 2506. 1269. 1128. 2666. 982. 2226. 887. 614. 701. 1729. 3100. 1440. 412.
f ,, „
1653. 1697. 663.
f
510.
VISITEUES. P. La Fontaine F . G. Nagel H . A. Wellan
Te Rotterdam. „ id. „ Vaals. HOOFD-COMMIES.
A. H . van Slijpe, te Vaals
Limburg.
94 COMMIESEN. Van de eerste klasse. .T. Meijers, te Maastricht. W. van der Hout, te Delfshaven . . G. van Wijk, te Lith. . . M. E . Knaap, te Gouda H . H . Goedemoed, te Makkum . . . A. Diekstra, te Dockum H . W. Ovink, te Lichtenvoorde . . . J. van der Heide, te Donkerlroek. . C. J . de Wit, te Ferwerd C. J . A. Tondeur, te Boermond. . . M. Kemmerling , te Buggenum . . . M . J . Veltman, te Sappemeer . . . . S. M . H . Cohen, te Oude-Pekela . . C. W. van Driessen , te den Ham . . P. P. Voller, te den Helder W. J . H . Mostart, te Sittard . . . . W. C. Gimther, te Veendam L . J . E . Scliell, te Boermond . . . . J. Bollen, te Hoogcrutz G. J . Engelse, te Gouda.
Limburg. Zuid-Holland. Noord-Brabant. Zuid-Holland. Friesland. id. Gelderland. Friesland. id. Limburg. id. Groningen. id. Overijsscl. Noord-Holland. Limburg. Groningen. Limburg. id. Zuid-Holland.
f „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ ,/ „ „ „ „ „ „ „ „
305. 425. 368. 345. 381. 385. 335. 322. 292. 203. 300. 471. 272. 369. 315. 311. 558. 307. 269. 227.
Noord-lrabowt. / Overijssel. „ Zuid-Holland. „ Limburg. „ Gelderland. „ Limburg. „ Gelderland. „ Zuid-Holland. „ Drenthe. « Limburg. „ id. /, id. Noord-IIolland. „ Groningen. „ Noord-Holland. „ Limburg. „
240. 359. 403. 239. 291. 291. 239. 339. 371. 298. 301. 320. 254. 330. 520. 233.
Van de t weede klasse. C. de Hoogh, te Bergen-op-Zoom. W. W. Kolk, te Almelo A. van Gogh, te Schiedam J. M . In de Betouw, te Afferden. B, . Goetvrind , te Winterswijk. . . T. D. Louwarts, te Maasniel W. Jonker, te Heumen M . J . Werner, te Lekkerkerk J. S. Sivens , te Roden P. J . Haeijen, te Vlodrop L. Willems, te Weert J. Basia, te Vlodrop G. E . W. Behr, te Hilversum. . . J. Alberts, te Ezinge P. Eist, te Haarlem J. B. B o l , te Bocholtz
.
. .
.
98 Van de derde klasse. W. J . L . van Cuijk, te Susteren . . P. Nuss, te Augustinus W. P. van Nieuwenhuijsen, te Schiedam. J. Eavelli, te Rammelbeek J. H . Holtman, te Rotterdam. . . . J. P. Bouwman, te Middelburg. . . J. M . Orth, te Rotterdam G. Lemmers, te Oss J. G . Reijnaarts, te Utrecht W. Henning, te Goirle J. J . Troijen, te Sittard
Limburg. id. Zuid-Holland. Overijsscl. Zuid-Holland. Zeeland. Zuid-Holland. Noord-Brabant. Utrecht. Noord-Brabant. Limburg.
f „ „ „ „ „ „ „ „ „ „
195. 158. 295. 115. 347. 273. 573. 230. 246. 248. 220.
ANDERE BETREKKINGEN. G. Blasius Le Jay, Boekhouder der regten te Amsterdam, f 1760. H . La Pailje, Commies bij 't Entrepot te Rotterdam. „ 380.
BENOEMD
TOT
SURNUMERAIRS
bij de Directe Belastingen, In- en Uitgaande Regten eu Accijnsen, bij besluit van 16 Sept. 1862, no. 48. H. A. G. J. F. G. H. P. J. S.
G . Radijs Ellens, te Bierum. O. J . Schindler, te Maastricht. R. J . de Quay, te Beers. H . de Bruyn, te Zwolle. W. Thorbecke, te Alkmaar. C. Antink, te Nijmegen. A. Toewater, te Rotterdam. H . P. Ligtenberg, te 's Gravenhage. Sytsma G z , te Grijpskerk. C. M . Knappert, te Vlaardingen.
0 53 na © © ©•
Grondbeginselen der Natuurkunde voor aspirantroejjers
Biz.
3.
„
34.
„
54.
„
85.
Benoeming, bevorderingen, verplaatsingen in 1862.
„
88
Lijst van toegekende pensioenen in 1862.
„
93
//
95
Circonscriptie van de Provinciale Directie Utrecht. ,r
i,
II
n
H
Limburg.
Personeel der Ambtenaren, benevens de Wettelijke verordeningen
Nieuw aangestelde Surnumerairs
. . .
