Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
Amsterdam, 6 november 2013
Delta Lloyd: Sterk commercieel resultaat Toonaangevende positie in nieuwe levensverzekeringen behouden
NAPI1 van € 329 miljoen (Q3 2012: € 314 miljoen) - Periodieke levenpremies 23% hoger, bij een lichte daling van het totaal bruto premieinkomen naar € 2,5 miljard (Q3 2012: € 2,6 miljard) - Bruto premie-inkomen Schade stabiel op € 1,1 miljard (Q3 2012: € 1,1 miljard) - Totaal bruto premie-inkomen 4% gedaald naar € 3,6 miljard (Q3 2012: € 3,7 miljard) Nieuwe hypotheekproductie met 36% toegenomen naar € 778 miljoen (Q3 2012: € 572 miljoen) Instroom in particuliere beleggingsfondsen en institutionele mandaten gestegen naar € 409 miljoen (Q3 2012: € - 24 miljoen)
Eigen vermogen toegenomen naar € 2,4 miljard (eind 2012: € 2,3 miljard)
Op basis van de binnen de verzekeringssector gangbare, meer conventionele waarderingsmethoden zou het eigen vermogen € 3,3 miljard hebben bedragen (eind 2012: € 3,3 miljard) Group embedded value met 5% toegenomen naar € 4,2 miljard (eind 2012: € 4,0 miljard)
IGD solvabiliteit groep 175% (eind 2012: 177%)
IGD solvabiliteit groep verbeterd naar 175%, van 165% per halfjaar na correctie voor de verlaging van de rating van Franse staatsleningen Effect verlaging Franse rating gecompenseerd door afdoende kapitaalontwikkeling Wettelijke solvabiliteit verzekeringsentiteiten: 212% (eind 2012: 212%)
Kostenbesparingen voor op schema Bestuursvoorzitter Niek Hoek: “Op commercieel gebied hebben wij stevige stappen gemaakt: wij hebben onze toonaangevende positie in nieuwe levensverzekeringen in Nederland versterkt met een duurzame sterke groei van de periodieke premies. Wij hebben ons succesvolle kostenbesparingsprogramma voortgezet en zijn er ook in geslaagd onze klanttevredenheidscore te verbeteren. Ondanks de marktontwikkelingen zijn ons eigen vermogen en onze solvabiliteit robuust gebleven. Wij hebben in de eerste negen maanden van 2013 ook goede voortgang geboekt met onze ‘Toekomst Verzekerd’ strategie. Met de overname van ZA Verzekeringen en het besluit om onze Belgische bankactiviteiten te verkopen hebben wij belangrijke stappen gezet om een toonaangevende pensioen- en levensverzekeraar op de Belgische markt te worden. Al met al een evenwichtige combinatie van toenemende klantentevredenheid, commerciële groei, een sterk operationeel resultaat en een solide kapitaalpositie."
Kerncijfers derde kwartaal 2013 vergeleken met derde kwartaal 2012 (in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven) Bruto premie-inkomen
2
Q3 2013
Q3 2012
Mutatie
3.554
3.714
-4%
Delta Lloyd NV BLAD
[email protected]
Amstelplein 6
1/9
www.deltalloydgroep.com
1096 BC Amsterdam
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
Kerncijfers derde kwartaal 2013 vergeleken met 2012 (in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven)
Q3 2013
2012
Mutatie
Eigen vermogen na belang derden
2.418
2.306
5%
IGD solvabiliteit groep
175%
177%
-2pp
Q3 2013
Q3 2012
Mutatie
Leven
2.455
2.618
-6%
Schade
1.098
1.096
0%
Totaal
3.554
3.714
-4%
Leven en schade Bruto premie-inkomen (in miljoenen euro)
Leven De ontvangen nieuwe jaarpremies (NAPI) kwamen uit op € 329 miljoen (Q3 2012: € 314 miljoen). Dit is 5% meer dan vorig jaar. Delta Lloyd heeft in Nederland haar toonaangevende positie in nieuwe levensverzekeringen behouden. Drie grote pensioencontracten (waarvan twee in het derde kwartaal) met een totale koopsompremie van € 506 miljoen brachten het totaal van nieuwe koopsompremies op € 1.215 miljoen (-16% vergeleken met Q3 2012). De nieuwe periodieke premies namen sterk toe (+23% vergeleken met Q3 2012) naar € 208 miljoen (Q3 2012: € 169 miljoen). Het bruto premie-inkomen Leven daalde met 6% naar € 2,5 miljard (Q3 2012: € 2,6 miljard). In België daalde het bruto premie-inkomen naar € 556 miljoen (Q3 2012: € 631 miljoen) door de lage rentestand en de belastingverhoging op de premies voor individuele levensverzekeringen in 2013, die gevolgen hadden voor de markt. De totale Internal Rate of Return (IRR) was met 9% gelijk aan het derde kwartaal van 2012 maar verbeterde ten opzichte van het eerste halfjaar van 2013 (8%), omdat we in het derde kwartaal sterke marges hebben behaald. BeFrank, onze premiepensioeninstelling (PPI) joint venture met BinckBank, is verder gegroeid. De pensioenregelingen van BeFrank hebben inmiddels ruim 15.000 deelnemers. De PPI-markt wordt op dit moment gekenmerkt door felle concurrentie. De Nederlandse verzekeraar ‘De Goudse’ heeft besloten de PPI-activiteiten te beëindigen en haar klanten (met name MKB-segment) te adviseren over te stappen naar BeFrank. Schade In totaal bleef het bruto premie-inkomen stabiel op € 1,1 miljard (Q3 2012: € 1,1 miljard), maar onze commerciële schadebedrijven hebben wel verder marktaandeel gewonnen in een dalende markt. De Combined Ratio2 (COR) heeft zich positief ontwikkeld dankzij effectieve maatregelen met betrekking tot de acceptatie, kostenbesparingen en prijsstelling.
BLAD 2/9
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
Als onderdeel van onze beslissing om ons geleidelijk terug te trekken uit de WGA ER markt (gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid), heeft Delta Lloyd per 1 januari 2014 de tarieven verhoogd. Vier klanten hebben tegen de verhoging een kort geding aangespannen. Op 30 oktober 2013 heeft de rechter in kort geding Delta Lloyd in het ongelijk gesteld. Op dit moment bestuderen wij het vonnis zorgvuldig en beraden ons op vervolgstappen.
Bank en asset management Bank Q3 2013 in vergelijking met 2012 (in miljoenen euro)
Q3 2013
2012
Mutatie
- Nederland
1.379
1.557
-11%
- België
3.846
4.020
-4%
Totaal spaartegoeden (exclusief banksparen)
5.226
5.577
-6%
Banksparen saldo
1.944
1.789
9%
12.763
12.582
1%
3.430
3.610
-5%
16.193
16.192
0%
Q3 2013
Q3 2012
Mutatie
- Nederland
528
453
17%
- België
250
119
109%
Totaal nieuwe productie hypotheken
778
572
36%
Spaartegoeden (exclusief banksparen)
Hypotheekportefeuille - Nederland - België Totaal hypotheekportefeuille
Bank Q3 2013 in vergelijking met Q3 2012 (in miljoenen euro) Nieuwe productie hypotheken
Bank De Nederlandse woningmarkt is verder gekrompen, al waren er in het derde kwartaal wel tekenen van herstel zichtbaar. Ons marktaandeel in nieuwe hypotheken is verder gegroeid dankzij het aantrekkelijke nieuwe tariefsysteem dat wij hebben geïntroduceerd. Dit systeem pakt gunstig uit voor lage risicoprofielen: een lager hypotheekbedrag ten opzichte van de marktwaarde van de woning in plaats van aankoopprijs (loan-to-value ) zorgt voor een lagere rente. In België is de productie van hypotheken door Delta Lloyd Bank eveneens toegenomen, ondanks de toegenomen concurrentie op de hypotheekmarkt. Dit heeft zich vertaald in een sterke toename van de hypotheekproductie met 36% naar € 778 miljoen (Q3 2012: € 572 miljoen). Zowel in België als Nederland beschikken wij over een aantrekkelijke pijplijn voor nieuwe hypotheken. Het spaarsaldo bedroeg per 30 september 2013 € 5,2 miljard, een daling van 6% ten opzichte van eind 2012. Dit hield verband met het besluit van Delta Lloyd Bank om de marges te verbeteren door de rente te verlagen, in plaats van te streven naar meer volume. De vraag naar producten voor banksparen nam verder toe, zij het in een aanzienlijk
BLAD 3/9
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
lager tempo. Het saldo banksparen steeg naar € 1,9 miljard (eind 2012: € 1,8 miljard) tegen gunstiger tarieven. Asset management De inleg in particuliere beleggingsfondsen, institutionele fondsen en institutionele mandaten nam toe naar € 409 miljoen (Q3 2012: € - 24 miljoen). Dit was vooral te danken aan een toename van particuliere beleggingsfondsen en institutionele mandaten.
Eigen vermogen en solvabiliteit Kapitaal (in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven)
Q3 2013
2012
Mutatie
Eigen vermogen na belang derden
2.418
2.306
5%
- waarvan 'hard' kapitaal (tangible assets)
2.042
1.930
6%
IGD solvabiliteit groep
175%
177%
-2pp
Wettelijke solvabiliteit verzekeringsactiviteiten
212%
212%
0pp
BIS ratio (Bank NL)
14,4%
12,3%
2,1pp
BIS ratio (Bank BE)
13,4%
12,0%
1,4pp
Eigen vermogen
Solvabiliteit
Het eigen vermogen op basis van marktwaarde steeg met 5% naar € 2,4 miljard (eind 2012: € 2,3 miljard), na een daling in het eerste halfjaar 2013 tot € 2,2 miljard. De toename van het eigen vermogen in het derde kwartaal was te danken aan de positieve acceptatie- en beleggingsresultaten en een uitbreiding van het aandelenkapitaal door de uitgifte van vier miljoen gewone aandelen. Daar stond de uitkering van contant interim dividend tegenover (€ 30 miljoen). De kapitaalpositie van Delta Lloyd Groep blijft met een hoog percentage ‘hard’ kapitaal (eigen vermogen exclusief onder meer goodwill en acquired value of in-force) van 84% van hoge kwaliteit. Op basis van de binnen de verzekeringssector gangbare, meer conventionele waarderingsmethoden zou het eigen vermogen 36% hoger zijn uitgekomen op € 3,3 miljard, na een daling tot € 3,0 miljard per 30 juni 2013. Per 30 september 2013 bedroeg de IGD solvabiliteit van de groep 175% (eind 2012: 177%). Hierin is het effect meegenomen van de verlaging van de rating voor Franse staatsleningen van AAA naar AA+ op 12 juli 2013. Het rendement op de uitstaande Franse overheidsschuld wordt daarom niet langer opgenomen in de ECB AAA curve. Deze afwaardering heeft gevolgen voor de IGD solvabiliteit van de Groep. Ondanks dit effect vertoonde onze solvabiliteitsratio een slechts relatief kleine daling ten opzichte van het eerste halfjaar (30 juni 2013: 184% gerapporteerd, 165% na correctie voor de verlaging van de rating van Franse staatsleningen). Dit weerspiegelt het positief rendement op acceptatie en beleggingen en de aandelenuitgifte. De uitkering van contant interim dividend drukte de IGD solvabiliteit van de groep met ongeveer 2 procentpunt. De wettelijke solvabiliteit van de verzekeringsactiviteiten bedroeg 212% (eind 2012: 212%), de wettelijke solvabiliteit van Delta Lloyd Levensverzekering was 221% (eind 2012: 227%).
BLAD 4/9
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
De voorgestelde nieuwe regeling theoretisch solvabiliteitscriterium (Solvabiliteit 1.5) voor Nederlandse levensverzekeraars is ter consultatie voorgelegd, deze regeling wordt per 1 januari 2014 van kracht. Volgens een pro-forma berekening op basis van de huidige voorstellen per 30 september 2013 overtreffen de Nederlandse leven-entiteiten van Delta Lloyd de eisen. De BIS ratio van de bankactiviteiten in Nederland en België is verbeterd tot respectievelijk 14,4% (eind 2012: 12,3%) en 13,4% (eind 2012: 12,0%), hoofdzakelijk door de resultaten en een afname van de naar risico gewogen activa.
Kerncijfers per gewoon aandeel Delta Lloyd (in euro)
Q3 2013
Slotkoers per 30 september 2013
15,73
Eigen vermogen
12,70
Group embedded value
22,12
Hieronder geven wij een overzicht van de IGD-gevoeligheden per 30 september 2013 in vergelijking met eind 2012. De gevoeligheden voor het renterisico worden sinds het eind van het eerste halfjaar van 2013 weergegeven voor renteveranderingen van 25 basispunten in plaats van 100 basispunten om het effect van de historisch lage rente beter weer te geven (een rentedaling van 100 basispunten zou voor kortere looptijden een negatieve rente opleveren).
Gevoeligheid beschikbaar IGD solvabiliteitsvermogen Groep (in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven)
Q3 2013
2012
2,08%
1,74%
+ 25 bp
-21
-39
- 25 bp
19
44
+ 50 bp
-223
-288
- 50 bp
236
304
ECB AAA rente (10-jaarspunt) Renterisico
Kredietrisico
Aandelenrisico + 10%
115
155
- 10%
-99
-131
+ 10%
142
142
- 10%
-142
-142
Vastgoed
Strategie update In september heeft Delta Lloyd Groep overeenstemming bereikt met Amodo Group over de overname van ZA Verzekeringen NV (“ZA”) in België. ZA Verzekeringen is gespecialiseerd in overlijdensrisicoverzekeringen en heeft een bruto premie-inkomen van circa € 50 miljoen per jaar. De overname van ZA Verzekeringen past in de strategie van Delta Lloyd Groep om op de Belgische levensverzekerings-
BLAD 5/9
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
en pensioenmarkt een toonaangevend speler te worden. De producten die ZA aanbiedt, sluiten goed aan bij de strategische focus van Delta Lloyd Life in België op 'bescherming' (overlijden en invaliditeit) en 'pensioen' (pensioensparen en -beleggen). Op 25 september 2013 heeft Delta Lloyd 4 miljoen nieuwe gewone aandelen uitgegeven via een versnelde bookbuild-procedure. Delta Lloyd wil de opbrengst van deze emissie gebruiken voor het financieren van de overname van ZA. Op 2 oktober 2013 heeft Delta Lloyd een verkoopproces voor haar bankactiviteiten in België in gang gezet. De voorgenomen verkoop zal de focus op verzekeringen in België versterken en kapitaal vrijmaken om in strategische activiteiten te investeren. De verkoopopbrengst zal positief bijdragen aan de IGD solvabiliteit van de groep. Kosten Ons succesvolle kostenbesparingsprogramma ligt voor op de doelstelling. De kostenbesparingen bestaan onder meer uit maatregelen gericht op vereenvoudiging van onze organisatie en processen, sanering van verouderde systemen en producten en verdere digitalisering. Klanten Dit jaar heeft ABN AMRO Bank haar communicatieactiviteiten en reclame voor verzekeringsproducten duidelijk geïntensiveerd, waardoor het marktaandeel in reisverzekeringen en de verkoop van woningverzekeringen duidelijk zijn toegenomen. Delta Lloyd heeft de ‘Optimist’ campagne gelanceerd op TV, radio en via het internet. Deze campagne gaat de basis vormen voor alle branding- en commerciële activiteiten in de komende jaren. Het concept en de campagne zijn goed ontvangen. Wij zullen meer differentiëren tussen de merknamen OHRA en Delta Lloyd om de aantrekkingskracht voor klanten te vergroten. In België heeft Delta Lloyd Life de campagne ‘Generatiegeschenk’ geïntroduceerd om starters op de arbeidsmarkt te helpen ervaring op te doen. Mensen die op het punt staan met pensioen te gaan, worden hun coach. Daarnaast hebben wij de wedstrijd ‘win een bunker’ georganiseerd. Deze campagne is erop gericht het publiek bewust te maken van de noodzaak om voldoende financiële bescherming voor het eigen gezin te creëren. Delta Lloyd Bank België heeft een spaarcampagne geïntroduceerd die goed is ontvangen door de markt en veel publiciteit heeft gekregen. In het kader van ons programma ‘klantbelang centraal’ houden bij regelmatig enquêtes onder klanten om onze diensten en informatieverschaffing te verbeteren. In september vond een ‘klantendialoog' plaats waarbij klanten en medewerkers van Delta Lloyd Groep ervaringen en ideeën uitwisselden. Wij gebruiken deze klantenpanels bijvoorbeeld om verbeterde productinformatie (zoals brieven en polisvoorwaarden) te testen. Uit enquêtes onder klanten en tussenpersonen kwam naar voren dat de klanttevredenheid verder is verbeterd. Deze was over het algemeen beter dan het marktgemiddelde en in meerdere gevallen (collectieve pensioenen, zakelijke schadeverzekeringen, ABN AMRO schadeverzekeringen) waren wij nummer 1. De OHRA autoverzekering kreeg van MoneyView 5 sterren voor productkwaliteit en prijs.
BLAD 6/9
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
Duurzaamheid In september maakte RobecoSAM bekend dat Delta Lloyd op grond van haar duurzaamheidprestaties in aanmerking komt voor opname in de Dow Jones Sustainability Index (DJSI). Delta Lloyd behoort met een score van 75 tot de zeven beste verzekeraars in de EU.
Medewerkers Delta Lloyd Groep heeft 5.188 medewerkers (fte’s) in vaste dienst, waarvan 3.915 in Nederland, 1.084 in België en 190 in Duitsland. Het aantal medewerkers nam af met 2% ten opzichte van eind 2012 (5.276 fte’s).
Aantal medewerkers (in fte’s) Vast
Q3 2013
2012
5.188
5.276
Tijdelijk Totaal aantal medewerkers
478
508
5.666
5.784
Financiële kalender 2013/2014 18 november 2013
Investor Day voor analisten en institutionele beleggers
20 februari 2014
Voorlopige resultaten 2013
3 april 2014
Jaarverslag 2013
8 mei 2014
Eerste kwartaal 2014 Interim Management Statement
22 mei 2014
Algemene vergadering van aandeelhouders
7 augustus 2014
Halfjaarcijfers 2014
6 november 2014
Derde kwartaal 2014 Interim Management Statement
21 november 2014
Investor Day voor analisten en institutionele beleggers
Voor meer informatie over dit persbericht kunt u contact opnemen met: Woordvoering
+31 (0)20 594 44 88
Investor Relations
+31 (0)20 594 96 93
Conference call voor de media Op 6 november 2013 om 08.30 uur, met Niek Hoek (bestuursvoorzitter) en Emiel Roozen (CFRO). Het nummer voor deze conference call voor de media (in het Nederlands) is +31 (0)20 531 5848.
Conference call voor analisten Op 6 november 2013 om 12.30 uur , met Niek Hoek (bestuursvoorzitter) en Emiel Roozen (CFRO). Het nummer voor deze conference call voor analisten en beleggers (in het Engels) is +31 (0)20 531 5849.
BLAD 7/9
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
Dit persbericht is in het Engels en in een Nederlandse vertaling beschikbaar op www.deltalloydgroep.com.
Over Delta Lloyd Groep Delta Lloyd Groep is een financiële dienstverlener die producten en diensten aanbiedt op het gebied van levensverzekeringen, schadeverzekeringen en vermogensbeheer, evenals bancaire producten en diensten. De kernmarkten van Delta Lloyd Groep zijn Nederland en België. In Nederland opereert de Groep vooral onder de merknamen Delta Lloyd, OHRA en ABN AMRO Verzekeringen en in België onder de merknaam Delta Lloyd. Delta Lloyd Groep heeft 5.188 medewerkers (fte’s) in vaste dienst, waarvan 3.915 in Nederland, 1.084 in België en 190 in Duitsland, en is genoteerd aan NYSE Euronext Amsterdam en Brussel.
Belangrijke juridische informatie
BLAD 8/9
Bepaalde in dit persbericht opgenomen uitspraken die geen historische feiten zijn, betreffen ‘toekomstgerichte uitspraken’. Deze toekomstgerichte uitspraken zijn gebaseerd op inzichten en veronderstellingen van het bestuur en op informatie zoals die momenteel in zijn bezit is. Deze toekomstgerichte uitspraken zijn onderhevig aan een aantal risico’s en onzekerheden, waarvan een groot aantal buiten de macht van Delta Lloyd Groep valt en die alle zijn gebaseerd op de huidige inzichten en verwachtingen van het bestuur ten aanzien van toekomstige gebeurtenissen. Risico’s en onzekerheden zijn inherent aan toekomstgerichte uitspraken, die derhalve alleen gelden per de datum waarop ze worden gedaan. Delta Lloyd Groep verplicht zich er niet toe om toekomstgerichte uitspraken te actualiseren op grond van nieuwe informatie of toekomstige gebeurtenissen, behoudens voor zover dit krachtens de toepasselijke wetgeving verplicht is. Een aantal belangrijke factoren kan ertoe leiden dat de feitelijke resultaten of uitkomsten substantieel afwijken van die welke zijn opgenomen in de toekomstgerichte uitspraken, als gevolg van risico’s en onzekerheden waaraan Delta Lloyd Groep en haar dochterondernemingen onderhevig zijn. Tot dergelijke risico’s, onzekerheden en andere belangrijke factoren behoren onder meer: (i) wijzigingen op de financiële markten en in de algemene economische situatie, (ii) wijzigingen in de concurrentie van nationale en internationale ondernemingen, nieuwkomers op de markt en het zelf verzekeren en wijzigingen in de concurrentieomgeving waarin Delta Lloyd Groep actief is, (iii) de invoering van nieuwe of de wijziging van bestaande wet- en regelgeving zoals Solvency II, (iv) rampen en met terrorisme verband houdende gebeurtenissen, (v) het in gebreke blijven van derden bij het nakomen van hun financiële verplichtingen in de vorm van geld, effecten en overige activa, (vi) verliezen op aandelenmarkten, (vii) de volatiliteit van de lange en/of korte rente, (viii) de geringe liquiditeit van bepaalde beleggingsinstrumenten, (ix) onvolkomenheden in aannames ten aanzien van acceptatie, prijsstelling en/of schadereserves, (x) de beëindiging van of wijzigingen in relaties met belangrijke intermediairs of partnerships, (xi) het niet beschikbaar of onbetaalbaar zijn van herverzekering, (xii) tekortkomingen in de acceptatieprocedure, operationele controlemaatregelen of IT systemen van Delta Lloyd Groep of ineffectiviteit van de inspanningen om fraude te voorkomen, (xiii) een (mogelijke) verlaging van de creditrating
Interim management statement: Eerste negen maanden van 2013
van Delta Lloyd Groep en (xiv) de uitkomst van lopende, dreigende of toekomstige rechtszaken of onderzoeken. Als één of meer van deze risico’s of onzekerheden zich voordoen, of als onderliggende aannames onjuist blijken te zijn, dan kan de feitelijke financiële situatie van Delta Lloyd Groep of kunnen de resultaten uit haar bedrijfsactiviteiten substantieel afwijken van die welke hierin zijn opgenomen als ‘aangenomen, verondersteld, geschat of verwacht’. Wij verwijzen u naar het jaarverslag over het jaar eindigend per 31 december 2012 voor een beschrijving van bepaalde van belang zijnde factoren, risico’s en onzekerheden die van invloed kunnen zijn op de bedrijfsonderdelen van Delta Lloyd Groep.
1
NAPI: New Annualised Premium Income bestaat uit 100% van de ontvangen nieuwe jaarpremies en 10% van de nieuwe koopsompremies 2
Exclusief beëindigde en in run-off geplaatste activiteiten
BLAD 9/9