RJ-Comm. 1144
Deloitte.
Brief uitgebracht aan de voorzitter van de Raad voor de Jaarverslaggeving te Amsterdam Richtlijn 645 Raad voor de Jaarverslaggeving Woningcorporaties
D e 10
tte.
Deloitte Accountants B.V. Wilhelminakade 1 3072 AP Rotterdam Postbus 2031 3000 CA Rotterdam Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9830 www.deloitte.nI
Aan de voorzitter van de Raad voor de Jaarverslaggeving Postbus 7984 1008 AD AMSTERDAM
Datum
Behandeld door
1 december 2010
drs. R.H.A. van Moll RA 1OR1100/taJ55Ol
Onderwerp
Ons kenmerk
Uw kenmerk
Richtlijn 645 Raad voor de Jaarverslaggeving Woningcorporaties
Geachte voorzitter, In dejaareditie 2010 van de Richtlijnen voor dejaarverslaggeving voor grote en middeigrote rechtspersonen (RJ-bundel) zijn diverse richtlijnen definitief geworden. Deze definitief geworden richtlijnen zijn van kracht voor boekjaren die aanvangen op of na 1 januari 2011. Eerdere toepassing wordt aanbevolen. Een van de wij zigingen in deze j aareditie 2010 ziet op de verwerking van krediet dat wordt verkregen van de overheid en waarbij een lagere rente dan de marktrente is overeengekomen. Deze wijziging heeft betrekking op RJ 274 Overheidssubsidies en andere vormen van overheidssteun. In RJ-Uiting 20 10-03 geeft u de gelegenheid tot het indienen van commentaar op de door u opgestelde ‘Herziene ontwerp-Richtlijn 645 Toegelaten instellingen volkshuisvesting’ tot december 2010. Wij maken graag gebruik van deze mogelijkheid. Samengevat komt ons commentaar er op neer dat de woningcorporaties de verkregen financiering met garantie van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw moeten verwerken conform RJ 274. Wij adviseren u in RJ 645 de verwijzing naar RJ 274 expliciet op te nemen. Het voorstel heeft een diepere achtergrond die hierna is toegelicht. De toelichting is als volgt ingedeeld: 1. Gewijzigde regelgeving vanuit de Europese Unie. 2. Verwerking van overheidssteun. 3. De relevantie voor de gebruiker van het voorstel.
Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijn de Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, november2010’ gedeponeerd bij de Kamervan Koophandelondernurnmer24362837 van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven In het handeisregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of DeloitteToucheTohmatsu Limited
Deloitte. 2 1 december 2010 1OR1 100
1. Gewijzigde regelgeving vanuit de Europese Unie Op 8 november jongstleden heeft in de Staatscourant (nr. BJZ2010028548) publicatie plaatsgevonden van een regeling inzake het bepalen van de taken die toegelaten instellingen als bedoeld in artikel 70 van de Woningwet als diensten van algemeen economisch belang met compensatie kunnen uitvoeren en de daarmee verband houdende bepalingen (Tijdelijke regeling diensten van algemeen economisch belang toegelaten instellingen volkshuisvesting). In deze regeling is vastgelegd welke vormen van overheidssteun voor woningcorporaties nog toegestaan zijn. De regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2011. Ten aanzien van ons commentaar in relatie tot RI 274 zijn de volgende artikelen uit de regeling relevant. Artikel 1, eerste lid, onder a onder 1 Compensatie: Het door toegelaten instellingen kunnen aantrekken van leningen met gebruikmaking van een daartoe in het bijzonder in het leven geroepen voorziening die door de Staat der Nederlanden gefaciliteerd wordt, of van borgstelling daarvan door overheden. Artikel 3, eerste lid De toegelaten instelling komt uitsluitend compensatie toe voor de taken, genoemd in artikel 2. Artikel 9 Artikel 3, eerste lid, is niet van toepassing op rentevoordelen die voortvloeien uit leningen als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel a, onder 10, die voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze regeling (ij anuari 2011) zijn verstrekt met betrekking tot andere taken dan die, genoemd in artikel 2. Concreet betekent dit dat er niet getomd zal worden aan borgstellingen die zijn verstrekt voorafgaande aan de inwerkingtredingdatum van deze regeling (1 januari 2010). Voor deze casus is dit echter minder relevant, aangezien flu duidelijk is geworden dat rentevoordelen uit hoofde van borgstelling door het WSW als Staatsteun gezien dient te worden.
Deloitte. 3 1 december 2010 1OR1 100
2. Verwerking van overheidssteun RJ 274 Overheidssubsidies en andere vormen van overheidssteun is onverkort van toepassing op toegelaten instellingen. In de j aareditie 2010 definitief geworden alinea 110 is het volgende opgenomen: Wordt krediet genoten tegen een lagere rente dan marktrente, dan dient het bedrag dat als schuld in de balans wordt opgenomen te worden gewaardeerd in overeenstemming met hoofdstuk 290 Financiële instrumenten. Het verschil tussen het hogere ontvangen bedrag van het krediet en de boekwaarde bij eerste verwerking in overeenstemming met alinea 501 in hoofdstuk 290 betreft het voordeel als gevoig van de lagere rente. Dit voordeel dient te worden verwerkt als overheidssubsidie conform de bepalingen van dit hoofdstuk. Ter verduidelijking geven wij volgend voorbeeld: Opgenomen lening met een lagere rente dan de marktrente. Ter (gedeeltelijke)financiering van een nieuwbouwproject verkrijgtA een lening van € 100.000 tegen een rente van 2% per jaar, op basis van borgstelling door het WSW De rente moet jaarlijks achteraf worden betaald. De lening wordt in zijn geheel na drie jaar afgelost. Stel dat de marktrente voor een dergelzjke lening 5% zou bedragen, dan bedraagt de reële waarde op het moment van verkrijgen van de lening € 91.830. Dit is gelijk aan de contante waarde van de te betalen rente en aflossingsbedragen tegen een rentevoet van 5%. De lening wordt nu gewaardeerd tegen dit bedrag van €91. 830 (met vervolgens waardering tegen geamortiseerde kostprijs). Het verschil ad € 8.170 ten opzichte van het ontvangen bedrag van € 100.000 betreft ontvangen subsidie. Deze subsidie verwerktA conform de bepalingen voor de verwerking van overheidssubsidies (RJ 274). Op grond van RJ 274.107 dient eerstens te worden bepaald op de betreffende overheidssteun kwalificeert voor verwerking in de jaarrekening. Voor de van toepassing zijnde criteria wordt verwezen naar RJ 115.104 (Criteria voor opname en vermelding van gegevens). Op basis van deze richtlijn kan worden geconcludeerd dat de overheidssteun (in casu de rentekorting) kan worden verwerkt aangezien er een redelijke zekerheid is dat de woningcorporatie aan de gestelde voorwaarden voldoet en zij ook daadwerkelijk van de faciliteit gebruik kan maken. Voorts is in RJ 274.110 bepaald dat indien een krediet wordt genoten tegen een lagere dan gebruikelijke marktrente, het bedrag dat als schuld dient te worden opgenomen, te worden gewaardeerd in lijn met RJ 290.50 1 (Financiële instrumenten), wat betekent dat de eerste waardering dient plaats te vinden tegen reële waarde. De vervolgwaardering zal plaatsvinden tegen geamortiseerde kostprijs.
Deloitte. 4 1 december 2010 1OR1 100 Het verschil tussen de reële waarde en de verkregen lening, dient als “overheidssteun” te worden verwerkt conform de bepalingen in RJ 274. Op grond van RJ 274 kan overheidssteun worden beschouwd als hetzij “investeringssubsidie” als hetzij “exploitatiesubsidie”. Daar de financiering voornamelijk wordt aangetrokken voor de investering in vastgoed, achten wij de verwerking volgens de methodiek van een investeringssubsidie het meest voor de hand liggend. Op grond van RJ 274.112 kan vervolgens worden gekozen voor passivering van de subsidie als “overlopende passiva” met een langlopend karakter, of in mindering te worden gebracht op het geInvesteerde bedrag zeif. Daar er in de meeste gevallen sprake is van “lumpsum” financiering en er derhalve geen directe koppeling op complexniveau is, achten wij verwerking in de vorm van een overlopend passief het best toepasbaar. Uiteraard kan dit in gevallen van projectfinanciering anders zijn. Jaarlijkse vrijval van de gepassiveerde bedragen wordt ten gunste van het bedrijfsresultaat verwerkt.
3. Dc relevantie voor de gebruiker van het voorstel Woningcorporaties staan in toenemende mate onder de aandacht van stakeholders. De recente discussies inzake Staatssteunactiviteiten dragen hieraan in belangrijke mate bij. Met name het feit dat woningcorporaties zich manifesteren op het scheidsvlak van private en publieke taken, is ons inziens het transparanter maken van de voordelen uit hoofde van Staatsteun van toegevoegde waarde voor de gebruikers van jaarrekeningen van woningcorporaties. Gezien deze beschouwingen stel ik voor om ten aanzien van de verwerking van deze vorm van overheidssteun RJ 274 en RJ 290 onverkort van toepassing te verkiaren voor toegelaten instellingen. De voordelen uit de Staatssteun zoals bedoeld met de ministeriële regeling blijken hierdoor ook uit de jaarrekeningen van de corporaties. Uiteraard ben ik graag bereid het commentaar nader toe te lichten. Hoogachtend, Accountants B.V.
