dekringenutrecht
Amsterdam.nl NIEUWSBRIEF
Bulletin Bureau Informatisering Amsterdam UITGAVE VAN DE KRINGEN UTRECHT
NR. 2+3 - DECEMBER 2012
BERLIJN EN GAY-VERLEDEN Het zal moeilijk zijn om in Europa een stad te vinden waar de geschiedenis van de 20ste eeuw zo in doorzindert als in Berlijn. Zo was er aan het begin van de jaren 1900 nog het Duitse Keizerrijk, wat ten val kwam met het einde van de Eerste Wereldoorlog (waarna de Duitse keizer naar Nederland vluchtte en zich vestigde in het kasteel te Doorn). De Weimarrepubliek volgde, met hyperinflatie en armoede, daarna de nazitijd, daarna de tijd van het IJzeren Gordijn en vanaf 1961 de Berlijnse Muur. In 1989 volgt de val van de Muur en 1990 de hereniging van de beide Duitslanden. Berlijn was verder een stad waar vele ideeën geboren werden, een stad ook van schrijvers, intellectuelen, kunstenaars. Misschien hebben al deze factoren ertoe bijgedragen dat Berlijn in de jaren ’20 van de vorige eeuw ook de meest vooruitstrevende en vrije stad werd voor wat betreft het kunnen beleven van homoseksualiteit. Helaas volgde op die tijd van volop beleefde vrijheid de onmenselijke repressie door de nazi’s. Momenteel is Berlijn weer de stad waar iedereen welkom is, en iedereen zichzelf mag en kan zijn. Een stad ook die het verleden, hoe pijnlijk ook, niet verbergt, maar openlijk eer brengt aan de slachtoffers van de nazi-terreur. Zo ook dus aan mensen die vanwege hun homoseksualiteit vervolgd werden. In dit stukje willen we even stilstaan bij een aantal plaatsen waar hier
aandacht aan besteed wordt, in de hoop dat wie van plan is Berlijn te bezoeken, daar ook even langs gaat. Een eerste homo-monument vinden we op de buitenmuur van U-bahnhof Nollendorfplatz. Deze wijk, nu nog steeds een place-tobe, heeft een rijk homo-verleden. Met name in de 20-er jaren bruiste deze wijk van het gay-leven. Wie wil weten hoe het leven er zo aan toeging toen, kan het werk van Christopher Isherwood lezen, en dan bijvoorbeeld “Christopher en zijn vrienden” waarin hij verhaalt over de periode van 1929 tot 1933, toen hij in Berlijn, in deze wijk, leefde en volop genoot van de vrijheid als gay, die hij in zijn eigen land (Engeland) volstrekt niet kende. De bekende film Cabaret is gebaseerd op een paar andere romans van hem. In 1933
inhoud 1
BERLIJN EN GAY-VERLEDEN
3
BERLIJN EN GAY-VERLEDEN (VERVOLG)
2
VAN DE VOORZITTER
DKU KRINGENBORREL!
4
ONZE KRING!
6
NIEUWJAARSBORREL EN WENS
COLOFON
is er de opkomst van de nazi’s, en vertrekt Isherwood weer, maar vele Duitse homo’s ondergingen een veel akeliger lot. Ze werden gechanteerd, rechteloos gemaakt, mishandeld, gemarteld, vermoord. Naar schatting tussen de 5000 en 15000 homo’s kwamen om in de concentratiekampen. Het mooie, ingetogen homo-monument aan de Nollendorfplatz toont een roze driehoek (het kenteken wat de homo’s in de concentratiekampen moesten dragen) met de tekst “Totgeschlagen, Totgeschwiegen”. Het tweede homo-monument bevindt zich tegenover het Holocaustmonument, aan de andere kant van de Ebertstrasse, in de buurt van de Brandenburger Tor. Het is een soort betonnen sarcofaag met een glazen ruitje erin. Bedoeling is dat je naar binnen kijkt, waar afwisselend
dekringenutrecht NIEUWSBRIEF
VAN DE VOORZITTER De tijd vliegt, mensen! We zijn alweer in december beland! Vandaar dat nr. 2 en 3 van onze nieuwsbrief in een combi-nr. verschijnen! Altijd gezellig! De Kringen Utrecht heeft een druk jaar achter de rug met de nodige wisselingen in het bestuur en de organisatie. Gelukkig kunnen wij nu, eindelijk, van een stabiel en prima functionerend bestuur spreken, zodat de Kringen Utrecht door kan gaan op de juiste koers. Een koers van het creëren en behouden van mogelijkheden tot ontmoetingen in kringverband van gay-mensen waarbinnen wij onszelf kunnen zijn. Wellicht heb je onze opvallende advertenties in de Uitloper gezien! De Kringen Utrecht laat zichzelf duidelijk zien in Utrecht en omgeving! In 2013 gaan wij door op onze ingeslagen weg en wij hopen als bestuur zijnde jullie weer te mogen verwelkomen op één van de activiteiten van DKU. Iedereen die de mouwen opgerold heeft en op wat voor manier dan ook iets/veel voor de Utrechtse Kringen betekent heeft: DANKJEWEL!! En voor een ieder: Ik wens jou een prachtig 2013 met vooral veel liefde toe! Proost! Met groet, Bram Wijnmaalen
2
dekringenutrecht NIEUWSBRIEF
BERLIJN EN GAY-VERLEDEN (Vervolg)
een filmpje te zien is van twee elkaar zoenende mannen of twee elkaar zoenende vrouwen. Het filmpje is overigens ook op Youtube te bekijken. Het homomonument werd ontworpen door de twee kunstenaars Michael Elmgreen (Deens) en Ingar Dragset (Noors), die zelf ook een stel vormen en in Berlijn wonen. Het werd ingehuldigd in 2008 en reeds drie maanden later was er sprake van fors vandalisme: blijkbaar blijft één en ander toch nog omstreden. Een derde plek van herdenking bevindt zich in het Joods Museum. Wie naar Berlijn gaat, moet daar sowieso een keer naar toe. Op zich is het museum al meer dan de moeite waard, onder andere omdat het de persoon van een aantal nazi-slachtoffers wel heel dicht nabij laat komen, door persoonlijke bezittingen of foto’s te laten zien. Zo ook is er het verhaal van de relatie van twee jonge vrouwen. De ene, Joodse onderduikster, en de andere, bij wie ze ondergedoken zat. Je kan alleen maar gissen naar de angst,
de ellende en het verdriet dat hun relatie overschaduwd heeft. Verder wordt in het Joods Museum ook aandacht besteed aan de Duits-Joodse arts Magnus Hirschfeld. Hij richtte rond de eeuwwisseling in Berlijn het Institut für Sexualwissenschaft op en was de eerste om op wetenschappelijke wijze te kijken naar homoseksualiteit en transseksualiteit. Hoewel vele van zijn visies nu als voorbijgestreefd kunnen gezien worden, was hij wel een wegbereider voor de latere emancipatie van de gays, lesbians en transgenders. In 1933 werd zijn instituut door de nazi’s vernield, de bibliotheek ging in de vlammen op. Hirschfeld was toen al het naziregime ontvlucht en overleed in 1935 in Frankrijk. Jullie reporters zijn nog niet toegekomen aan het bezoeken van een vijfde plek vol herinneringen aan wat eens was: het “Schwules Museum” in de wijk Kreuzberg, waar 2 eeuwen homogeschiedenis worden belicht. Van een goede kennis begrepen we overigens wel
dat het museum zeker de moeite waard is, maar duidelijk wat meer financiële middelen zou moeten krijgen om de collectie meer tot zijn recht te laten komen. Reden te meer om het eens een bezoekje te brengen en op die manier materieel en geestelijk te ondersteunen. Je vindt het aan de Mehringdamm 61, U-bahnhof Mehringdamm. Hopelijk zet dit artikeltje ertoe aan om tijdens je bezoek aan Berlijn niet alleen het huidige homo-leven op te zoeken, maar ook om deze gedenkplaatsen op te zoeken en zo hulde te brengen en steun te betuigen aan al wie vanwege zijn seksuele voorkeur wordt gediscrimineerd of erger. In ons geëmancipeerde Westen lijkt het allemaal zo vanzelfsprekend nu, maar vele gays, lesbians en transgenders elders wordt hun verlangen naar liefde nog steeds onmogelijk gemaakt, en erger. Totgeschlagen, Totgeschwiegen: dat nooit meer! Bram Wijnmaalen Marc Reusens
ZONDAG 16 DECEMBER: DKU KRINGENBORREL!! Na de afgelopen succesvolle borrels staat de volgende borrel van de Utrechtse Kringen gepland op zondag 16 december! De borrel begint om 16.00 uur en eindigt rond 18.00 uur en zal plaatsvinden in Café Kalff! Je bent van harte welkom!! Het doel van deze ontmoetingsborrels is om de kringleden onderling kennis met elkaar te laten maken en om iedereen die de Kringen (nog) niet kennen met ons kennis te (laten) maken! Een mooie actie dus! 3
dekringenutrecht NIEUWSBRIEF
ONZE KRING! Hallo! Met onze Kring hebben we een fotocollage gemaakt, waar veel positieve reacties op komen. Een kringcoördinator gaf aan dat het zo'n leuk idee was dat we er echt wat mee moesten doen, bijvoorbeeld door het in de nieuwsbrief van de Kringen te laten plaatsen. Wie weet brengt het andere Kringen op ideeën? Dat leek ons inderdaad een leuk idee! Groetjes, Elleke
DURF!
ANNE: “IK WENS VROUWEN DE DURF TOE OM ERVOOR UIT TE KOMEN DAT ZE OP VROUWEN VALLEN.”
GEWOON, OMDAT HET ZO IS!
MARTINE: “ER IS GEEN WAAROM, HET IS GEWOON ZO.”
JEZELF ZIJN!
MARIANNE: “IK BEN STANDVASTIG EN EIGENWIJS. VERDER HEB IK MEESTAL EEN POSITIEVE INSTELLING 4 EN BEN IK BEST WEL IDEALISTISCH.”
dekringenutrecht NIEUWSBRIEF
GOD, VERGEEF ME!
ANNEMARIE: “GOD, VERGEEF ME DAT IK MIJN TIJD EN TALENTEN VERSPILD HEB DOOR TEVEEL BEZIG TE ZIJN MET HET WEGDRUKKEN VAN MIJN GEVOELENS EN HET WEGDRUKKEN VAN WIE IK BEN; ZOALS U MIJ GEMAAKT EN GEWILD HEEFT.”
EMANCIPATIE VOLTOOID?!
SARAH: “HOE GROOT IS HET GEMIDDELDE BELASTINGVOORDEEL VAN TWEE VROUWEN IN VERGELIJKING MET EEN HETEROSTEL, GEZIEN HET FEIT DAT VROUWEN IN NEDERLAND GEMIDDELD 14-19% MINDER SALARIS KRIJGEN DAN MANNEN?”
PROUD TO BE BI!
ELLEKE: “MEZELF ZIJN. MEZELF LATEN ZIEN. GEWAARDEERD WORDEN IN WIE EN WAT IK BEN. IK WENS DEZE VRIJHEID IEDEREEN TOE.”
5
dekringenutrecht NIEUWSBRIEF
DE KRINGEN UTRECHT ONLINE: dekringenutrecht.nl twitter.com/dekringenut facebook.com/dekringenutrecht
[email protected]
NIEUWJAARSBORREL BODYTALK:
ZONDAG 13 JANUARI 2013, 16.00 UUR Ook begint 2013 weer met de gezellige Nieuwsjaarsborrel van Roze Utrecht met de Kringen Utrecht in Bodytalk! Je bent hiermee uitgenodigd!! Vanaf 16.00 uur staan de hapjes en drankjes klaar in de kelder van Bodytalk!
HET BESTUUR VAN DE KRINGEN UTRECHT WENST IEDEREEN HELE GEZELLIGE KERSTDAGEN EN EEN GOED, GEZOND EN VOORAL MOOI 2013! colofon Uitgave De Kringen Utrecht www.dekringenutrecht.nl
Vormgeving:
Redactie e-mail:
[email protected] 8
Bram Wijnmaalen - Grafische Vormgeving ajwdesign.nl,
[email protected]
De digitale versie (pdf) van deze nieuwsbrief is te downloaden via: www.dekringenutrecht.nl
Design: © 2012 Bram Wijnmaalen. All Rights Reserved.
