NR. 2
2012
AMSTERDAM
“Deel kennis, werk samen en ontplooi gericht actie”
Uit de markt halen wat erin zit
Van traditie naar vernieuwing
••••••••••••••••
Urbain Trade: de innovatieve koffiespecialist
Communiceren zonder logo’s
WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL
JUDWLV DGYLHVYDQ HHQDUFKLWHFW 1LHXZERXZRIYHUERXZSODQQHQ"
%$/'DUFKLWHFWXUH
=DWHUGDJDSULOYDQWRWXXULV %$/'DUFKLWHFWXUHDDQZH]LJELM)OLQGHUVLQ $PVWHUGDP.RPODQJVRPMHSODQQHQ YULMEOLMYHQGWHEHVSUHNHQ
%$/'DUFKLWHFWXUHNHQPHUNW]LFKGRRUHHQ QRQRQVHQVPHQWDOLWHLWZDWMH]LHWLQ]RZHO GHRQWZHUSHQDOVLQGHPDQLHUYDQZHUNHQ 'HQNELMYRRUEHHOGDDQHHQTXLFNVFDQ KDDOEDDUKHLGRIRQGHUVWHXQLQJELMKHW IRUPXOHUHQYDQGHYHU ERXZSODQQHQ
0HOGMHDDQYLDLQIR#EDOGDUFKLWHFWXUHQO )OLQGHUV 0U7UHXEODDQ '3$PVWHUGDP
ZZZEDOGDUFKLWHFWXUHQO_9UROLNVWUDDWG$PVWHUGDP_
0$5.(7,1*,6 '(1.(1,178Î7,( ,69(5.23(1
5HVXOWDDW UHODWLHV
Met vakmanschap en visie kiezen we de juiste
De mensen maken Ditmeijers’. Economen,
Groeien in 2012? Scoren zit Ditmeijers’ in de genen.
aanpak voor elk doel. Marktonderzoek op maat,
psychologen, journalisten, juristen, musici,
Al meer dan 25 jaar ontwikkelen we succesvol
de juiste kanalen voor klantcontact, ondersteund
kunstenaars, historici, ex-olympische topsporters,
oplossingen voor grote, kleine, nationale en inter-
door innovatieve IT-oplossingen. Een strategische
etc. Hoogopgeleide marketeers en visitekaartjes
nationale merken. In commerciële sectoren, overheid,
inzet van kennis en middelen om uw business tot
aan de telefoon.
non-profit, politieke partijen, kunst & cultuur.
bloei te brengen.
.96,0,505& ),365: ,?;9(269;05.
'HVLJQHUVLQFRPPXQLFDWLH 0DDWZHUN
Ditmeijers’ Telemarketing, Databasemanagement,
Ditmeijers’ ontwikkelt zelf onderzoeksapplicaties
Research2 & Development BV is de expert in
en praktische planningsmodules. Van simpele
alle vormen van hoogwaardig en multichannel
Van Diemenstraat 86
tabelrapporten tot uitgebreide businessrapportage
klantcontact. Bijvoorbeeld voor leadgeneratie en
1013 CN Amsterdam
en analyse.
cross-selling. Van adres, onderzoek en fulfilment
Telefoon: 020 - 535 21 50
tot databaseprofilering. Deskundig, flexibel,
E-mail:
[email protected]
creatief en altijd met allure.
www.ditmeijer.nl
het
Inhoud
ONDERNEMERS B E L A N G
Het Ondernemersbelang van Amsterdam verschijnt vijf keer per jaar.
UIT DE MARKT HALEN WAT ERIN ZIT
Negende jaargang, nummer 2, 2012
Natuurlijk kent iedere ondernemer zijn of haar markt en klanten. Maar misschien zijn er wel andere markten en klanten of valt er meer rendement te halen uit bestaande relaties. Zeker bij economische tegenwind komt het erop aan alles uit de markt te halen wat erin zit. Ditmeijers’ Group bewijst al ruim twintig jaar daar heel goed in te zijn.
OPLAGE 5000 exemplaren COVERFOTO ORAM-voorzitter Paul Wevers Fotografie: Blinkfotografie UITGEVER
07
Jelte Hut Novema Uitgevers BV Postbus 30
“DEEL KENNIS, WERK SAMEN EN ONTPLOOI GERICHT ACTIE”
9860 AA Grootegast Weegbree 1 9861 ES Grootegast T 0594 – 51 03 03 F 0594 – 61 18 63
[email protected] www.ondernemersbelang.nl EINDREDACTIE Ymi Hut-Liemburg
08
De grootste ondernemersvereniging van Amsterdam is een invloedrijk lobbyist voor de ondernemersbelangen van haar leden in Groot Amsterdam. Een van de doelen van voorzitter Paul Wevers was en is om ORAM nog bekender te maken. Bovendien grijpt hij met zijn bestuur alle kansen om samenwerkingen met verschillende ondernemersverenigingen en met aan het bedrijfsleven gelieerde actoren aan te gaan of te intensiveren. Lokaal, regionaal, interregionaal, landelijk en internationaal.
[email protected] T 0594 – 59 74 70
VAN TRADITIE NAAR VERNIEUWING
BLADMANAGER Novema Piet Wiersma T 0228 – 32 12 53 VORMGEVING VDS Vormgeving!, Drachten DRUK Drukkerij Veldhuis, Raalte
20
Op 1 september 2011 is de vestiging van Heijmans Wegen Regio West gestart in Assendelft. Aan het roer een jonge ambitieuze regiodirecteur, Theo te Beest. De opdracht? Een sterke positie verwerven in de regio West. Een regio die zich bevindt tussen Den Helder en de stadsgrens van Rotterdam. Een groot gebied waar de komende jaren veel gebeurt. En waar voor Heijmans de nadruk komt te liggen op zichtbaarheid en het verwerven van een aantal toonaangevende projecten.
AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE Blinkfotografie
URBAIN TRADE: DE INNOVATIEVE KOFFIESPECIALIST MET GEVOEL VOOR STIJL, KWALITEIT EN KLANT
Gerrit Boer Jerry Helmers (Crown Media) Luuk Gosewehr Baart Koster (Koster teksten) Jeroen Kuypers Marco Magielse Henk Roede (strip) Wendy van Schie André Staas – Comm’Art André Vermeulen
26
Het dynamische Urbain Trade is totaalleverancier in koffie, aanverwante producten en koffiesystemen voor de zakelijke markt. Als voor één bedrijf het motto ‘never a dull moment’ geldt, dan voor het door Paul en Urbain Watjer geleide familiebedrijf. Aangezien de heren vinden dat goed nog niet goed genoeg is, werkt Urbain Trade continu aan klantgerichte innovaties. Zo werd onlangs de fraaie showroom, waar klanten koffie kunnen ruiken, proeven én maken, onder handen genomen.
Ruud Voest ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen, veranderingen van contactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Tiny Klunder,
[email protected]. Vermeldt svp ook de editie er bij, die vindt u bovenaan in het colofon. ISSN: 1873 – 7439 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties.
02
het ONDERNEMERS BELANG
"CLE8?OL>?>CL?=N?OL -ET ONZE ONDERNEMINGSRAAD HEBBEN WE TOCH MAAR MOOI DE WEGBEZUINIGING VAN ONZE KOFFIEAUTOMAAT TEGEN GEHOUDEN
%N WE HEBBEN OOK GEEN GOEDKOPE PRUT KOFFIE IN DE AUTOMAAT :OU ER DAN NERGENS OP ZIJN BEZUINIGD
6ÀÊ>ÊÕÜÊÃÌÀ«ÃÊiÊÕÃÌÀ>ÌiÃ\ ÜÜÜ°ÃÌÕ`Ài`i° *AWEL OP DE BEKERTJES
Column ■
En verder
Verkeerde beeldvorming
04
Nieuws
Er gaat geen dag voorbij in Nederland of een of andere
06
‘ZZP’ers en MKB’ers kunnen 50% besparen op telefoonkosten!’
11
‘Maak tijdig uw bedrijf verkoopklaar’
13
‘Ondernemers voor ondernemers’
de waarheid bestaat niet, want zij is voor iedereen weer
14
Ondernemerspanel: Is sponsoring zinvol voor uw onderneming?
anders. Maar toch, zwaarwegende beslissingen met
17
De klant ontzorgen
vergaande gevolgen worden niet zelden genomen op
19
Zakelijke creditcard geeft overzicht, gemak en zekerheid
21
Renault Trucks Amsterdam staat klaar voor de nieuwe
ontstaat er in de publieke opinie een verkeerd beeld.
generatie bedrijfswagens
Neem nou het gekrakeel over de pensioenen. Het beeld
23
Stern Auto Amsterdam combineert topkwaliteit met duurzaamheid
is dat de pensioenfondsen door het ijs zijn gezakt door de
24
Arbeidsmarkt is nog nooit zo dynamisch geweest
28
Hotspot Noord
29
De twijfel voorbij! Sociale media zijn van nu en straks
30
Lenen
van vooral bedrijfspensioenfondsen het uitstekend doet.
Goede fotopresentatie te verkopen woning kan zorgen voor
Zij hebben dekkingsgraden van 110 tot 130 procent.
31
dige’ een dag later weer wordt tegengesproken. Zo weet je nooit wat waar is. Wie heeft er nu gelijk? Ik weet het,
basis van wat ‘deskundigen’ menen te moeten opmerken. Niet zelden ook gaat het dan later hartstikke fout of
kredietcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis. Sommige pensioenfondsen gaan nu over tot verlaging van de uitkeringen aan 65-plussers. Wie de positie van de pensioenfondsen bestudeert, ziet dat een kleine minderheid
Shell, Rabobank, KLM, Unilever, C&A, maar ook het
snellere verkoop 32
‘deskundige’ beweert iets wat door een andere ‘deskun-
Kracht zit in begintraject van aanbesteding
pensioenfonds van de slagers, ze lijden geen centje pijn. Kennelijk zitten daar mensen aan het stuur die precies weten hoe zij in deze ‘barre tijden’ verantwoord met het geld van
■
In het hartkatern
anderen moeten omgaan. De meerderheid heeft er een puinhoop van gemaakt. Menig pensioenfonds zin met z’n dekking onder de 90 procent.
Communiceren zonder logo’s Social media hebben marketing en reclame ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en schrijfster van het boek ‘Get Social’, typerend voor de overgangsperiode waarin we momenteel verkeren, net als de angst voor het blootgeven van teveel persoonlijke informatie.
Ander voorbeeld. Poolse werknemers zijn wandelende wodkaflessen en werken ver onder de marktprijs. Dat is het beeld. ING en Rabobank hebben samen eens bekeken hoe het echt zit. De 150.000 Polen in Nederland betalen 1,2 miljard euro belasting op jaarbasis (hoezo zwart werken?) en besteden 1,8 miljard voordat zij bij Enschede de grens passeren op weg naar Warschau. Zij nemen vrijwel geen arbeidsplaatsen in van Nederlanders, maar scheppen nieuw werk. De lokale aannemer die daar een probleem mee heeft, moet bij zichzelf te rade gaan want hij is waarschijnlijk te duur. Derde voorbeeld. De euro heeft Nederland meer welvaart gebracht en is absoluut onmisbaar. Dat zegt premier Rutte en dat beweren de banken. Uit een opzienbarende studie van het CPB en het CBS samen, die zich steeds onafhanke-
- Zalsman wil meer bedrukken…en meer betekenen
lijker van de regering opstellen, blijkt eerder het tegendeel. Bovendien, zijn Denemarken, Zweden, Noorwegen,
Loonkosten dalen in 2012
Engeland en Zwitserland al tot de bedelstaf geraakt omdat
De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil. Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude cao-afspraken. In dit lopende jaar 2012 zullen de loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in 2011. Alleen bedrijven die niet onder de werking van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen, zullen hun loonkosten verder zien stijgen.
Neelie Kroes, toch niet de eerste de beste, zei in februari dat
zij niet meedoen met de euro? Europa er niets van merkt als Griekenland uit de euro stapt. Rutte was het ineens met haar eens, hoewel hij en schatkistbewaarder De Jager tot dan toe hadden volgehouden dat we niet zonder de Grieken kunnen. Ze weten het zelf dus ook niet. Wie dan wel, vraag je je af. André Vermeulen
[email protected]
het ONDERNEMERS BELANG
03
Nieuws Novema Uitgevers neemt Kijk op het Noorden en Kijk op Oost Nederland over Novema Uitgevers uit Grootegast heeft na de succesvolle overname in 2011 van Ondernemend Friesland (OF), per 1 januari 2012 de magazines Kijk op het Noorden en Kijk op Oost Nederland overgenomen.
gebied van economie, maatschappij, cultuur, recreatie en politiek worden gevolgd. Beide magazines zijn een belangrijk podium voor de noordelijke en oostelijke provincies van Nederland (Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland).
Hiermee versterkt Novema, tevens uitgever van het businessmagazine Het Ondernemersbelang, haar positie op de Noord- en Oost-Nederlandse markt voor (zaken)bladen. Kijk op het Noorden en Kijk op Oost Nederland, die al ruim 40 jaar worden uitgegeven, zijn toonaangevende magazines voor het bedrijfsleven, overheden en belangenorganisaties in Noord- en OostNederland. De bladen verschijnen
Novema Uitgevers is een professionele, marktgedreven uitgever van met name zakenbladen, waaronder Het Ondernemersbelang. Dit magazine voor ondernemers heeft een oplage van 200.000 exemplaren en verschijnt 5 keer per jaar in ruim 50 regio’s in Nederland. 8 keer per jaar in een gezamenlijke oplage van 25.000 exemplaren per keer. Alle ontwikkelingen op het
NEVI en MVO Nederland Academie brengen duurzaam inkopen naar hoger plan
NEVI en de MVO Nederland Academie gaan intensief samenwerken om duurzaam inkopen een stap verder te brengen. Jan Willem van der Meer (directeur NEVI Netwerk) en Mark Huis in ’t Veld (hoofd Partners en Producten MVO Nederland) tekenden daartoe een samenwerkingsovereenkomst. Vorig jaar adviseerden NEVI en MVO Nederland, eigenaar van de MVO Nederland Academie, samen met VNO-NCW, MKB Nederland en De Groene Zaak de overheid over de professionalisering van haar duurzaam inkoopbeleid. Aansluitend daarop nemen
04
het ONDERNEMERS BELANG
beide partijen nu zelf het initiatief om overheidsinkopers en in- en verkopers uit het bedrijfsleven voldoende bagage te geven voor het nieuwe duurzaam inkopen. Zij doen dat onder andere door gezamenlijk workshops, trainingen en masterclasses aan te bieden over dit onderwerp. Zowel NEVI als MVO Nederland heeft zich gecommitteerd aan het stimuleren van duurzaamheid. Beide partijen doen dat vanuit hun eigen rol. NEVI draagt het belang van de professionalisering van inkoop uit en ondersteunt inkopers in hun kennis- en persoonlijke ontwikkeling. MVO Nederland stelt haar kennis over alle facetten van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) ter beschikking aan ondernemers met MVO-ambitie. Meer informatie: www.mvonederland.nl/ academie ; www.nevi.nl of www.mvonederland.nl
Ondernemend Friesland en haar subtitels verschijnen 10 keer per jaar in een oplage van circa 8.500 exem-
plaren. Belangrijk in de uitgeversformule van Novema is de inzet van een combinatie van middelen, zoals print (magazines), website, digitale nieuwsbrief, bedrijfsvideo en social media. Met deze formule creëert Novema een hoge toegevoegde waarde en een breed platform voor zowel de lezers als de adverteerders.
Uw nieuws Is er een nieuwe directie aangetreden? Hebt u productnieuws? Gaat u verhuizen, een nieuwe vestiging openen of fuseren? Uw persberichten, bij voorkeur met foto, kunt u sturen naar Novema, t.a.v. Piet Wiersma, Postbus 61, 1600 AB Enkhuizen, of
[email protected]
Tentoo ontvangt Graydon award voor financieel gezond bedrijf Tentoo Payroll Professionals heeft de award ontvangen van Graydon. Dit betekent dat het payroll bedrijf tot de top behoort van financieel gezonde bedrijven in de branche. In tijden van financiële onzekerheid is het belangrijk te weten met wie men zaken doet, zodat bedrijven verantwoord kunnen samenwerken. Er is een aantal strikte voorwaarden waaraan een organisatie moet voldoen, wil deze in aanmerking komen voor deze award. Zo moet een bedrijf een positief kredietadvies krijgen en mag er een minimale kans op wanbetaling zijn. Dit oordeel is gebaseerd op een mix van factoren zoals omzetcijfers, jaarcijfers en het betaalgedrag. Informatie afkomstig uit de Graydon database, die dagelijks wordt onderhouden, zodat zakenrelaties verzekerd zijn van de meest complete en actuele gegevens. De award laat zien dat een bedrijf aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Dat betekent dat zakenrelaties zonder zorgen met ze kunnen samenwerken.”
Platform Het Nieuwe Werken integraal zorgt voor regie Het Nieuwe Werken (HNW) raakt steeds meer ingeburgerd. Een recent onderzoek laat zien dat de bekendheid inmiddels is toegenomen tot 96%. Steeds meer bedrijven zien het belang en de mogelijkheden van HNW. Maar hoe pak je het aan en hoe zorg je voor de juiste samenhang tussen de diverse disciplines? De
invoering van HNW vraagt om regie, stelt het onlangs opgerichte platform Het Nieuwe Werken integraal (HNWi). Mariëtte Visser, initiatiefnemer van HNWi, komt in haar dagelijkse praktijk als HR-adviseur regelmatig in contact met ondernemers die zoeken naar mogelijkheden om Het Nieuwe Werken te implementeren. Vanuit de overtuiging dat een integrale aanpak essentieel is voor een succesvolle implementatie van HNW, nam Mariëtte het initiatief voor Het Nieuwe Werken integraal (HNWi). Naast Mariëtte maken Maurice Jongmans (ICT), Nannette Verschoor (communicatie) en Niels van der Nat (huisvesting), allemaal Delftse ondernemers, deel uit van het platform. Ondernemers kunnen het platform inschakelen als sparring partner, maar ook voor bijvoorbeeld een quick scan. Geïnteresseerd wat HNWi voor u kan betekenen? Kijk op www.HNWintegraal.nl voor meer informatie en contactgegevens.
! P I T
Zakelijke Factuuranalyse
Beste van Nederland!
Geheel gratis, vrijblijvend en onafhankelijk. Eigen accounetmanag r!
+27(/
5($'<,1 :::$7/$6$5(1$1/
en laat uw mobiele zakelijke facturen door ons analyseren.
GRATIS! iPhone 4S | 16GB
T-Mobile Flex 45 1e jaar slechts
€ 20,00 p/m
2e jaar € 62,50 p/m
SCHERPSTE
$7/$6 $5(1$ :(/&20(6
&2857<$5' %<0$55,27
Bel ons direct
toestel prijzen
GSMWEB.nl/zakelijk introduceert "De Nederlandse Voordeeldienst" Onze factuuranalyses blijken een eye opener en de kosten kunnen in sommige gevallen zelfs GEHALVEERD worden!
NU! Bel ons 36 12 20 751 0
ar En bespa
direct!
T 020 751 36 12 F 020 751 36 56
[email protected] www.gsmweb.nl/zakelijk
het ONDERNEMERS BELANG
05
Bedrijfsreportage
Tekst: Jerry Helmers (Crown Media) • Fotografie: Luuk Gosewehr
De klein zakelijke markt – zoals de Zelfstandigen Zonder Personeel en het MKB – betalen veel te veel voor hun mobiele telefoonrekeningen. Soms wel 50%. Ellen van Egmond, commercieel directeur bij het in Amsterdam gevestigde GSMWEB, zegt dat er volop besparingsmogelijkheden zijn, maar dat die in het woud van aanbieders en aanbiedingen niet eenvoudig te vinden zijn. “Wij slagen daar echter wel in,” zegt ze. “Wij zoeken het meest optimale voordeel voor deze ondernemersgroep. Aan de hand van slechts een aantal facturen uit het verleden, zien wij al binnen een half uur, waar op kan worden bespaard zonder in te leveren op belminuten of internetdata. Welke ondernemer wil dat nu niet horen?”
‘ZZP’ers en MKB’ers kunnen 50% besparen op telefoonkosten!’
V
olgens Ellen is de meest gemaakte fout dat ondernemers instappen op een zo laag mogelijk abonnement. “Dat ziet er aan ‘de voorkant’ interessant uit, maar achteraf blijkt dat vaak een duurkoop,” zegt ze. “Bovendien zie je dat bijvoorbeeld de ZZP’ers hetzelfde aankoopgedrag vertonen als de consument. Echter, omdat ze ondernemer zijn, blijkt in de praktijk toch een ander belgedrag te zijn ontstaan. Zonde van het geld dus. Of in ieder geval niet effectief. En daarnaast: het is er in de laatste jaren voor niemand eenvoudiger op geworden. De I-Phones en I-pads zijn opgekomen. Een groot aantal internetbundels is aan de markt aangeboden. En natuurlijk gebruiken
velen nog de laptop onderweg waar ook een data-abonnement aan hangt. Tja, waar moet je je keuze op baseren?” Ellen vertelt dat ondernemers ‘stomverbaasd’ zijn als blijkt dat ze jarenlang écht te veel hebben betaald. “Onze analyses blijken een eye-opener. Bovendien bieden we gemak. Wij hebben als reseller alle toestellen op voorraad. We zorgen er voor dat oude abonnementen eenvoudig worden omgezet naar nieuwe abonnementen, vaak ook bij andere providers. De ZZP’er en de MKB-er hebben er geen omkijken naar.” Als de ondernemer wil laten checken of hij te veel heeft betaald voor zijn huidige
telefoonrekeningen, dan is slechts één telefoontje naar GSMWEB voldoende. “Men stuurt dan aansluitend de twee of drie laatste nota’s naar ons en wij analyseren,” legt Ellen uit. “Het is ook mogelijk om een accountmanager te laten langskomen. Dat is met name voor het MKB interessant, dat bijvoorbeeld wil laten bekijken of de verschillende binnen het bedrijf aanwezige abonnementen nog wel passen bij het geconstateerde belgedrag. Iedere klant heeft dus een eigen contactpersoon.” Ellen benadrukt dat GSMWEB onafhankelijk is. “We zijn niet gebonden aan bepaalde telecomaanbieders. We doen zaken met al deze partijen. Wij kijken – als intermediair – louter naar het beste voor de eindgebruikers.” Dat er een toenemende behoefte is aan dit type dienstverlening, blijkt wel uit de groei van GSMWEB. Inmiddels zijn er al 10 medewerkers speciaal voor de zakelijke klanten op het kantoor in Amsterdam. “Per 1 maart is tevens een nieuwe Sales Manager zakelijke markt aangesteld, Arjan van de Meerberg. Verder zijn we druk bezig om onze activiteiten nog meer onder de aandacht te brengen van de klein zakelijke markt. Daar ligt potentie. Deze groep valt vaak overal tussenin; enerzijds omdat ze slechts één of een paar nummers gebruikt, anderzijds omdat ze daardoor voor de grote telecomaanbieders minder interessant lijkt. Wij stellen deze groep wél centraal. Want ook deze ondernemers verdienen 50% besparing op hun telefoonkosten! Wij nodigen dus alle ZZP’ers en bedrijven uit om bij ons de gratis factuurcheck te doen!” GSMWEB Van Marwijk Kooijstraat 10 A 1096 BR Amsterdam T 06 - 471 542 21 www.gsmweb.nl
06
het ONDERNEMERS BELANG
Bedrijfsreportage
Tekst: Wendy van Schie • Fotografie: Luuk Gosewehr
Uit de markt halen wat erin zit. Op een merkbouwende manier. Natuurlijk kent iedere ondernemer zijn of haar markt en klanten. Maar misschien zijn er wel andere markten en klanten of valt er meer rendement te halen uit bestaande relaties. Zeker bij economische tegenwind komt het erop aan alles uit de markt te halen wat erin zit. Ditmeijers’ Group bewijst al ruim twintig jaar daar heel goed in te zijn.
R
uim twintig jaar geleden startte Will Ditmeijer haar bureau, nadat zij in de 25 jaar daarvoor actief betrokken was bij de professionalisering van – het toen nog nieuwe fenomeen – ‘telemarketing’. Brigitte Mesman kwam het bureau enkele jaren later versterken en heeft de ontwikkeling van de ondersteunende IT-systemen op zich genomen. Samen geven zij nu leiding aan de groep met bijna 190 mensen van zeer verschillende pluimage. Om die mensen gaat het vooral: “Alle leeftijdscategorieën tussen 25 en 80 jaar zijn vertegenwoordigd. Ze komen uit alle studierichtingen en uit alle segmenten van de maatschappij. Voorwaarde is dat zij namens onze opdrachtgevers een goed gesprek voeren.” Bij Ditmeijers’ gaat het om kwaliteit, betrokkenheid en synergie. “We gaan voor direct resultaat, maar altijd met de lange termijn voor ogen.” Dankzij de zelf ontwikkelde systemen kan de opdrachtgever meekijken en de resultaten direct aflezen.
Telemarketing op niveau
De activiteiten zijn ondergebracht in drie divisies. Ditmeijers’ Telemarketing & Datamanagement is gespecialiseerd in het leggen en onderhouden van contacten, dus in communicatie. De doelstellingen variëren van het verzamelen van informatie tot (pre- en after)sales. Dat gebeurt via alle inzetbare middelen: telefoon, e-mail, sms, sociale media, correspondentie enz. “Wij werken voor commerciële bedrijven, de overheid, de non-profitsector, politieke partijen, charitatieve instellingen en de culturele sector. Na een gedegen voorbereiding kiezen we in overleg met de opdrachtgever de beste aanpak en de juiste kanalen. Onze medewerkers worden vooraf zo geïnformeerd, dat ze in de huid van de opdrachtgever kruipen en uit diens naam succesvol kunnen optreden, zowel in de business-to-business als in de businessto-customer markt.”
Ditmeijers’ Development ontwikkelt de software. Mesman: “We ontwikkelen business software die onze activiteiten ondersteunt, de callcentertools, maar we stellen ook software beschikbaar aan onze opdrachtgevers, zodat zij de resultaten direct kunnen zien en gebruiken. Ons nieuwste systeem (genoemd naar Hermes, de god van de communicatie) zorgt ervoor dat de resultaten van de gesprekken effectiever worden benut en een campagne van a tot z kan worden gevolgd.” Ditmeijers’ Research2 voert sinds 2006 als zelfstandige BV hoogwaardig marktonderzoek uit. Een team wetenschappers meet het potentieel van producten en diensten en stelt de omvang van de doelgroep vast. Vragenlijsten komen in samenwerking met een psycholoog tot stand en data worden zowel online als per telefoon verzameld. Door nauwe samenwerking met de andere divisies gebeurt dit allemaal in-house. Ditmeijers’ biedt marktonderzoek op maat, de juiste kanalen voor (klant)contact en ondersteuning door innovatieve IT-oplossingen. “We hebben onlangs een nieuw product ontwikkeld, waarin al onze activiteiten zijn gebundeld: smartleads. Heel interessant voor het MKB dat op zoek is naar de juiste aanpak om potentieel om te zetten in rendement!”
Ditmeijers’ Group bv Van Diemenstraat 86-198 1013 CN Amsterdam T 020 - 535 21 50 F 020 - 535 21 51
[email protected]
Brigitte Mesman (links) en Will Ditmeijer
www.ditmeijer.nl
het ONDERNEMERS BELANG
07
Interview
Tekst: Baart Koster (Koster teksten) • Fotografie: Blinkfotografie
ORAM-voorzitter Paul Wevers formuleert topprioriteiten:
“Deel kennis, werk
samen en ontplooi gericht actie”
De grootste ondernemersvereniging van Amsterdam is een invloedrijk lobbyist voor de ondernemersbelangen van haar leden in Groot Amsterdam. Een van de doelen van voorzitter Paul Wevers was en is om ORAM nog bekender te maken. Bovendien grijpt hij met zijn bestuur alle kansen om samenwerkingen met verschillende ondernemersverenigingen en met aan het bedrijfsleven gelieerde actoren aan te gaan of te intensiveren. Lokaal, regionaal, interregionaal, landelijk en internationaal. Het draait daarbij deels om versterking van de lobby en deels om het bieden van een goed netwerk. De belangrijkste ingrediënten
S
amenwerken om als ondernemers de belangen van het bedrijfsleven optimaal te behartigen, het is een rode draad in Wevers’ ondernemersvisie en ook in de historie van ORAM, dat ontstond uit een fusie van samenwerkende scheepvaartverenigingen en Amsterdamse industrieverenigingen. De lobby van ORAM, voluit de ondernemersvereniging regio Amsterdam, beslaat inmiddels een veel breder terrein dan alleen scheepvaart en industriële belangen. “ORAM staat op de bres voor de belangen van handel, logistiek, zakelijke dienstverlening en creatieve industrie. Letterlijk elke Amsterdamse ondernemer kan dus lid worden en mag rekenen op onze toegewijde inspanningen als belangenbehartiger in Groot Amsterdam alsook het hele Noordzeekanaalgebied.”
om metropoolregio Amsterdam en ondernemerschap elkaar wederzijds op vruchtbare wijze te laten bestuiven.
08
het ONDERNEMERS BELANG
Over grenzen heen kijken, Wevers doet dat zijn hele leven al. Het legde en legt hem als ondernemer geen windeieren. Ook in zijn hoedanigheid als ORAM-voorzitter
is die brede horizon van belang, ook al vraagt samenwerking met tal van, zoals hij het noemt ‘verschillende bloedgroepen’, flexibiliteit van het ORAM-bestuur. Toch is het primair een kwestie van je eigen belang opzij zetten en over je eigen schaduw stappen, denkt Wevers. “Vroeger ging men formeler met elkaar om. Maar inmiddels nemen we meer afstand van blokkades die de samenwerking kunnen frustreren. We willen dan ook prettig samenwerken met de ondernemersverenigingen Amsterdam Centrum, de VAZO, de VEBAN en OV Westpoort om op belangrijke dossiers met één stem te spreken.” Daarnaast is er goede samenwerking met de Kamer van Koophandel, die feitelijk geen vertegenwoordiger van het bedrijfsleven is, maar waar nodig wel voor ondernemers opkomt. “Bij de KvK schrijf je je in als ondernemer en word je zodoende geregistreerd. De KvK treedt ook faciliterend op voor het bedrijfsleven,
maar behartigt geen ledenbelangen, zoals wij dat doen. Simpelweg, omdat de Kamer geen leden heeft.”
“Een lobby mag niet verzanden in een veredeld praatclubje. Wat dat betreft hanteer ik als voorzitter het adagium dat ik hier ook als ondernemer in mijn vaandel voer: just do it!”
Met deze voorbeelden tipt Wevers enkele netwerken aan waarbinnen ORAM met haar samenwerkingspartners acteert ten gunste van het Groot Amsterdamse bedrijfsleven. “Behalve lokaal zijn we ook regionaal en provinciaal actief en dat is met grensoverschrijdende dossiers en projecten natuurlijk ook logisch.” Een actueel voorbeeld van die bovenlokale netwerkontmoetingen is de nieuwjaarsborrel bij de Provincie NoordHolland die Wevers pal na het gesprek met Het Ondernemers Belang op zijn agenda heeft staan. “Dat is voor mij om meerdere redenen een interessante plek om te zijn. Zo speelt de provincie een cruciale rol op het gebied van milieu en infrastructuur. Kijk je bijvoorbeeld naar het thema van de milieucontouren, dan is onze visie voor bijvoorbeeld de Amsterdamse haven een heel nuchtere. Ga daar geen woningen bouwen, want onder andere dáár moet ondernemen juist mogelijk blijven. Laat je de milieucontouren echter leidend zijn, dan kan daar helemaal niet meer ondernomen worden. Met alle economische en sociale gevolgen vandien. Daar zullen wij op blijven hameren.” Dat overleg met de Provincie voerde ORAM voorheen zelf, maar sinds kort in DNA-verband. “Dat staat voor de Noordzee Alliantie en daarin zitten wij samen met de Fed en HOV IJmond uit IJmuiden, de ZON uit Zaandam en de VEBAN uit Noord. Het is een mooi en effectief samenwerkingsverband waarbinnen de voorzittershamer onder de leden rouleert. Zo zouden wij ook in lobbyverband voor Amsterdam willen werken. Want het is een misverstand dat wij in de Amsterdamse lobby steeds het baasje willen uithangen. Wat wij willen is dat het ondernemersbelang gediend wordt. In welke vorm dan ook.” Bij alle actie die ORAM onder Wevers’ voorzitterschap ontplooit of waartoe ORAM de aanzet geeft, let Wevers erop dat die actiegericht is. Samenwerkingsverbanden waarvan ORAM deel uitmaakt moeten dus niet vanuit een te hoog abstractieniveau werken, maar moeten werken op een concreter level, zoals bijvoorbeeld op
clusterniveau. “We willen tenslotte voor zoveel mogelijk specifieke bedrijfsbranches op tastbare wijze zaken verbeteren. Een lobby mag niet verzanden in een veredeld praatclubje. Wat dat betreft hanteer ik als voorzitter het adagium dat ik hier ook als ondernemer in mijn vaandel voer: just do it!” Een belangrijke win-win van elke samenwerking en krachtenbundeling is dat die kansen biedt om relevante kennis te delen. Ook binnen ORAM worden voor kennisdeling de nodige gelegenheden gecreëerd. “Zo organiseerden wij vorig jaar een najaarsforum onder de titel ‘Groeien tegen de verdrukking in’. Daarbij stond de vraag centraal: ‘hoe houd je als ondernemer je groei vast in moeilijke tijden?’ Het typeert ORAM, dat vanuit een positieve optiek, gericht op het pakken van kansen, van gedachten werd gewisseld over ondernemen tijdens de crisis. “Op die centrale vraag kwamen een paar heldere antwoorden. Zoals het oude motto van de wereldwijd opererende autoverhuurder AVIS, namelijk ‘we try harder’. Wat vrij vertaald neerkomt op: doe als ondernemer harder je best als er economische tegenwind opsteekt. Daarnaast kwam naar voren dat creatiever ondernemen een antwoord kan zijn op lastigere marktomstandigheden. Terwijl er ook ondernemers waren die juist door focussing op hun core business groei konden blijven realiseren onder verslechterende omstandigheden. Daarin schuilt sowieso een universele waarheid: namelijk dat je om te slagen als ondernemer heel goed moet weten waar je kracht ligt. En zolang je goed duidelijk kunt maken waarom klanten jou moeten hebben zijn er altijd kansen, in elke markt.”
bijvoorbeeld een synergie te bestaan die je op het eerste gezicht niet zou vermoeden. Juist doordat wij stimuleren dat heel verschillende ondernemers elkaar ontmoeten kunnen contactmomenten echte meerwaarde hebben.” Ook op individueel niveau slaagt ORAM erin een effectieve dienstverlener te zijn. “Wij bieden onder meer Coachbuddy aan, een coachingtraject waarbij we een ervaren ondernemer koppelen aan een jonge ondernemer. Die kunnen van elkaar leren of gewoon sparren om elkaar op een nieuw, inspirerend pad te zetten.” Wevers juicht elke samenwerkingsvorm toe. “Of het nu gaat om twee individuele ondernemers die het voor elkaar beter maken of om een compleet gebied dat door samenwerking in de lift gezet wordt, het is allemaal nodig.” Met die laatste metafoor verwijst hij naar Hello Zuidas. “Dat is een geslaagd initiatief van een aantal vooraanstaande bedrijven en instellingen aan de Zuidas om een gebiedsmanagement organisatie op poten te zetten. Die gaat de Zuidas in een nieuwe ontwikkelingsfase te brengen, waarin het niet alleen om centrale waarden gaat waarvoor onze ORAM Kring Zuidas zich al hard maakt, zoals schoon, heel, veilig en bereikbaar. Maar waarin ook kwaliteiten als levendigheid en duurzaamheid invulling zullen krijgen. Daartoe worden nu door gerichte actie onder regie van Hello Zuidas stappen gezet. Alweer een voorbeeld van de kracht van gecoördineerde samenwerking.”
Een van de doelen van voorzitter Paul Wevers was en is om ORAM nog bekender te maken
“Zolang je goed duidelijk kunt maken waarom klanten jou moeten hebben zijn er altijd kansen, in elke markt” Vaak gebeuren de mooiste dingen als ondernemers elkaar ontmoeten. Daarom stelt ORAM alles in het werk om contactmomenten te organiseren en faciliteren. De maar liefst vijftig evenementen die ORAM jaarlijks organiseert, dragen daar flink aan bij. “Vaak zie je dat binnen ondernemersverenigingen en –netwerken ondernemers uit dezelfde sector met elkaar in contact gebracht worden. Dat is aardig, maar daarin schuilt natuurlijk nauwelijks meerwaarde. Vaak kunnen juist kruisverbanden, dus tussen ondernemers uit verschillende sectoren, heel goed uitwerken. Dan blijkt
het ONDERNEMERS BELANG
09
Schoonmakers met een unieke aanpak
Al meer dan 90 jaar laat Robbers Schoonmaakdiensten zien dat het ‘verantwoord marktgedrag’ hoog in het vaandel heeft. Dit uit zich in langdurige relaties en tevreden medewerkers die hart hebben voor de zaak. Hierdoor bent u dan ook verzekerd van een optimale schoonmaakdienstverlening. Bij Robbers kunt u terecht voor alle schoonmaakdiensten. Van dagelijks schoonmaakonderhoud tot periodiek onderhoud van vloeren, glas- en gevelreiniging. Van computerreiniging tot het leveren van sanitaire voorzieningen. Uiteraard op (markt)verantwoorde wijze.
Vestiging Nieuwegein
Vestiging Amsterdam
Perkinsbaan 14
T.T. Vasumweg 124a
3439 ND Nieuwegein
1033 SH Amsterdam
Tel.: (030) 602 40 00
Tel.: (020) 630 46 10
Fax: (030) 605 44 54
Fax: (020) 630 46 29
www.robbers.nl |
[email protected]
Deukje? Wilt u dat het snel verholpen is? Wilt u gratis vervangend vervoer? Wilt u kwaliteit? En.. ook nog eens vriendelijk? Ga dan naar
www.asngroep.nl
Pleimuiden 4 t 020 44 86 767
1046 AG Amsterdam f 020 44 86 768
e
[email protected]
www.asngroep.nl
Tekst: Mr Jurjen van Daal en Mr Paul Weil
Column
Fiscaal-juridische facetten van bedrijfsopvolging / overdracht
‘Maak tijdig uw bedrijf verkoopklaar’ De verkoop van uw bedrijf kan een proces zijn van meerdere jaren en kan fiscaaljuridisch erg complex zijn. Daarom adviseren wij u om tijdig de juiste stappen te nemen, zodat de verkoop uiteindelijk soepeler en voordeliger kan plaatsvinden.
A
llereerst is het van groot belang om een scan te maken van waar u staat. Hoeveel heeft u nodig om plezierig te kunnen leven en datgene te kunnen gaan doen dat u zich had voorgenomen zodra u zou stoppen met werken? Hoe zien uw testament en huwelijkse voorwaarden eruit?
De overdrachtsbalans
Een koper zal met name geïnteresseerd zijn in de balans van uw onderneming. Wat is de waarde van de goodwill? Staan er bedrijfsvreemde posten op uw balans, zoals persoonlijke leningen en uw pensioen in eigen beheer? Door deze persoonlijke posten af te wikkelen, kunt u de balans opschonen en ontstaat een zuiverder beeld van de reële waarde van uw onderneming. Vastgoed
Vastgoed heeft eveneens een grote invloed bij bedrijfsopvolging. Als uw bv beschikt over een eigen bedrijfspand, kan dit een groot bezwaar zijn voor de koper. Zijn financieringsbehoefte wordt hierdoor een stuk groter. Als alternatief kunt u het pand naar een andere bv of naar privé overbrengen en vervolgens verhuren aan de koper. Als uw bv beschikt over beleggingsvastgoed, verdient de zogenoemde bedrijfsopvolgingsregeling een grote rol. Bedrijfsopvolgingsregeling
Erfgenamen van ondernemers kunnen via de bedrijfsopvolgingsregeling profiteren van een vrijstelling voor de erfbelasting. Deze regeling voorkomt dat voortzetters van de onderneming vanwege hoge belastingaanslagen in financiële problemen komen. De bedrijfsopvolgingsregeling kan ook worden toegepast bij schenking van de onderneming. De bedrijfsopvolgingsregeling is inmiddels ingrijpend gewijzigd en zoveel mogelijk gestroomlijnd tussen de verschillende belastingmiddelen. Door deze ruime fiscale faciliteiten zijn de fiscale gevolgen
Mr. Jurjen van Daal
Mr. Paul Weil
bij overdracht binnen de familie fors kleiner. Daarmee wordt de onderneming voor de volgende generatie een stuk betaalbaarder. Het erven van een onderneming of aanmerkelijk belangaandelen (box 2) is voorwaardelijk vrijgesteld, voor zover het ondernemingsvermogen niet meer waard is dan € 1.000.000. Voor het meerdere geldt een vrijstelling van 83%. Voor de belasting die dan eventueel nog verschuldigd is, kan iemand 10 jaar uitstel van betaling krijgen. Deze faciliteiten kunnen niet worden toegepast op beleggingsvermogen, zoals beleggingsvastgoed.
Beoogde structuur:
Reorganisatie
Door het overdragen van het onroerend goed aan een nieuwe bv, wordt de onderneming ‘licht’ gemaakt waardoor deze in de toekomst eenvoudiger verkocht kan worden. Als een koper toch geïnteresseerd is in het onroerend goed, kan het worden mee verkocht. Zónder toepassing van fiscale faciliteiten zou deze reorganisatie aanleiding geven tot de volgende belastingheffing: Vennootschapsbelasting (20-25%) over de overwaarde van het onroerend goed en de goodwill. Overdrachtsbelasting (6%) over de verkoopwaarde van het onroerend goed. Aanmerkelijk belangheffing (25%) over de waarde van de aandelen die aan de kinderen worden overgedragen.
Kortom, na een scan kunnen wij u goed adviseren over een eventuele reorganisatie zodat uw bedrijfsoverdracht vlekkeloos verloopt en u zo weinig mogelijk belasting hoeft te betalen. Een reorganisatie is maatwerk. Door toepassing van de juiste fiscale faciliteiten, kunnen wij de ideale oplossing vinden. Voorbeeld
Een voorbeeld uit de praktijk ter verduidelijking. Vader X houdt 80% van de aandelen en zijn kinderen Y en Z ieder 10%. Vader wil zijn onderneming overdragen aan zijn kinderen, waarbij hij nog 10% van de aandelen houdt. Bij een geschil tussen zijn kinderen, heeft vader nog een doorslaggevende stem. De bv heeft een eigen bedrijfspand, maar de kinderen willen liever een nieuw bedrijfspand. De onderneming in de bv heeft een goodwill van € 10 miljoen euro. Bestaande structuur: ;
;
<
; +ROGLQJ %9
=
< +ROGLQJ %9
= +ROGLQJ %9
6XFFHV %HKHHU %9
2QGHUQHPLQJ %9
2QURHUHQG *RHG %9
Achtergrond
Door deze opzet kan iedere aandeelhouder in zijn persoonlijke holding zelfstandig zijn beleid bepalen inzake onder meer het salaris, auto van de zaak, pensioen en dividenduitkeringen.
Deze heffingen tezamen kunnen tot een aanzienlijk belastingbedrag leiden, terwijl door de juiste reorganisatie de structuur kan worden bereikt, zonder enige belasting te betalen. Conclusie:
<
6XFFHV%9
=
Door tijdig te anticiperen op een bedrijfsoverdracht kan substantiële belastingbesparing worden gerealiseerd. Mr. Jurjen van Daal
T 020 - 240 24 50/3
Barbara Strozzilaan 201
F 020 - 240 24 51
1083 HN Amsterdam
www.taxwiseadvocaten.nl
het ONDERNEMERS BELANG
11
TAXWISE advocaten & belastingadviseurs
Barbara Strozzilaan 201 1083 HN Amsterdam M 06 - 245 168 10 T 020 - 240 24 53 WWW.TAXWISEADVOCATEN.NL
Taxwise advocaten & belastingadviseurs is een modern fiscaal advocatenkantoor dat ondernemers en particulieren allround adviseert in belastingzaken. We leveren u kwaliteit met een frisse aanpak. Snel en secuur. Uw financieel belang Bij ons staat uw commerciële behoefte altijd voorop. Vanuit die basis bouwen wij met onze klanten een duurzame relatie op. U kunt rekenen op onze jarenlange expertise en een ijzersterke dienstverlening op ieder fiscaal gebied. Slimme oplossingen Wij werken altijd met een strategische insteek aan creatieve en slimme oplossingen. Is uw zaak erg verstrekkend? We zoeken alles tot op de bodem uit. Waar nodig zetten we ons uitgebreide netwerk in. Met voor u het beste eindresultaat tot gevolg.
Mr. Jurjen van Daal
Fiscale opiniemakers Als professional met een brede blik staan we midden in de samenleving. We lezen niet alleen alles, maar reageren regelmatig op actuele kwesties. Onze opinies leest u onder meer in het Financieele Dagblad, de Telegraaf, Sprout, HP De Tijd, Quote en het NTFR
Mr. Paul Weil
E ALS W IT OO ONS N KEND BE OP ON IN TERRE , HOE N E G A W KEN K E D T ON N W E DA E NIEUW ? EN PLEKK Honda heeft een passie voor het verkennen van onbekend terrein en nieuwe ideeën. Daar liggen allerlei spannende kansen. Dat is ook het verhaal achter de nieuwe Civic. Onze ontwerpers wilden de beste Civic ooit creëren en dus begonnen ze aan hun grootste reis tot nu toe.
VANAF € 18.990,-
EN NU STAAT HIJ BIJ AUTOMOTIVE-CENTRE VAN NIEUWKERK OP U TE WACHTEN VOOR EEN PROEFRIT Verbeterde aerodynamica en wegligging i-MID scherm voor informatie binnen handbereik Flexibele ruimte dankzij Magic Seats
Minder uitstoot dankzij Start-Stopsysteem en Eco Assist Zuinige en krachtige 1.4 & 1.8 i-VTEC & 2.2 i-DTEC motoren
Automotive-centre Van Nieuwkerk www.vannieuwkerk.nl
|
Making Dreams Come True " ""ht
HONDA CIVIC VANAF B-LABEL. HET AFGEBEELDE MODEL IS DE 1.8 I-VTEC EXECUTIVE MET HANDGESCHAKELDE TRANSMISSIE IN WHITE ORCHID PEARL. BRANDSTOFVERBRUIK IN L/100 KM: STADSRIT 7,6; BUITENWEG 5,2; COMBINATIERIT 6,1. CO2-UITSTOOT: 145 G/KM.
Bedrijfsreportage
Tekst: Jerry Helmers (Crown Media)
Feestelijke opening van nieuwe kantoor Borrie & Co in Amstelveen
‘Ondernemers voor ondernemers’ Met een druk op de rode schakelaar om het brandalarm uit te zetten, werd het op 12 januari
in het snel kunnen schakelen. Rechtstreeks contact, geen bureaucratische of hiërarchische tussenlagen die vertragend werken. Onze inzet is blijvend gericht op het beter kunnen bedienen van de opdrachtgevers. Bovendien zijn we zelf ook ondernemers en dus begrijpen we intrinsiek het ondernemersgevoel van onze klanten. Ondernemers voor ondernemers dus. Daar zit de kracht. En deze gekoppeld aan onze breed aanwezige kennis op alle terreinen van het vakgebied, moet ons in staat stellen om de ondernemer werkelijk verder te helpen in zijn dromen. Dat is – wat ons betreft – accountancy anno nu.”
definitief: de nieuwbouw op de plaats van de voormalige brandweerkazerne aan het Keizer Karelplein in Amstelveen is van Borrie & Co Accountants. Burgemeester Jan van Zaanen verrichtte met
Borrie Accountants / Belastingadviseurs
die symbolische handeling de officiële ingebruikname. Ruim 200 gasten woonden de festiviteiten
1185 HL Amstelveen
bij. Veel ondernemers en relaties alsook vertegenwoordigers van de ondernemersvereniging
1080 AA Amsterdam
Amstelveen, lieten zich met veel plezier rondleiden in het ruim ingerichte pand, waarin directie
[email protected]
Keizer Karelplein 2 Postbus 83012 F 020 - 679 42 25 www.borrie.nl
en medewerkers van Borrie de volgende stap in het bestaan van hun organisatie zullen zetten.
B
ijzonder was het zeker, dat de burgervader de bereidheid had genomen om persoonlijk een nieuw bedrijf in zijn gemeente Amstelveen te verwelkomen. Partner Fokko van Dijk en Diana Clement, ook partner én lid van het dagelijks bestuur, waren daarom meer dan tevreden met zo een warm welkom. Maar bovenal zien de twee het als een nieuwe impuls waarbij de krachten van de twee Borrie-kantoren uit respectievelijk Amsterdam-Osdorp en Hilversum zijn gebundeld. “Deze tijd vraagt namelijk om meer interactiviteit van de ondernemer met zijn accountant,” legt Fokko uit. “We moeten onze expertise sneller dan ooit kunnen delen. Dat kan vanuit deze nieuwe basis en de wijze waarop we hier gaan werken.”
“In de huidige tijden zijn er vele manieren om contact met de klant te hebben,” vervolgt Diana. “De techniek biedt daartoe volop mogelijkheden, maar persoonlijk contact in een professionele omgeving is en blijft een ‘must’ waar wij vanuit Borrie altijd voor blijven staan. En dat kan nu ook in het pand BrandMeester waar we heel bewust voor een ruime opzet en transparantie hebben gekozen. Dat past bij de stijl waarop wij onze klanten willen bedienen. Het ontvangen van een advies heeft bovendien verschillende dimensies gekregen. En daar spelen we op in. We zijn klaar voor onze verdere profilering in de markt.” Fokko vertelt dat het vak van accountancy en belastingadviseurs in de loop der jaren flink is veranderd. “We
schuiven mee met de behoeften van onze opdrachtgevers. Een ondernemer wordt tegenwoordig geconfronteerd met vraagstukken waar hij óók een advies over wil hebben. Vragen waarop je initieel zou kunnen denken dat deze niets met accountancy, administratie en/ of de belasting te maken hebben. Je ziet dat deze tijd dus vraagt om meer sparringpartnership. Een ondernemer moet tegelijkertijd dicht bij zijn ondernemerscompetenties willen blijven. Focus dus. Een kritische externe blik is vaak nodig om de juiste managementinformatie te vergaren waarop strategische keuzes kunnen worden gebaseerd. Dat is waar wij voor staan.” “Door de kantoren van Hilversum en Amsterdam te laten samengaan, kunnen we verder groeien,” vervolgt Diana. “Toch is die geambieerde groei beslist niet de eerste prioriteit. De essentie zit hem
Fokko van Dijk en Diana Clement
het ONDERNEMERS BELANG
13
Ondernemerspanel
Is sponsoring zinvol voor uw onderneming? Sponsoring is een zakelijke overeenkomst tussen twee partijen. Als sponsor lever je geld, goederen, diensten of knowhow aan een (sport)team, evenement of individuele atleet. Als sponsor verwacht je hiervoor een tegenprestatie, bijvoorbeeld naamsvermelding in drukwerk, op kleding of sportveld. Er gaan jaarlijks miljarden euro’s om in sponsoring. (Sport)sponsoring brengt ook risico’s met zich mee. Het kan gebeuren dat de gesponsorde atleet geblesseerd raakt of zich niet plaatst voor een groot toernooi. Ook kan het gebeuren dat een team niet naar verwachting presteert. Is sponsoring zinvol voor uw onderneming? De mening van ons panel. ■ Carin Kleyn Carin Kleyn - Ca Ré Arbeidsmarkt Communicatie Voor ons, als mediabureau, is sponsoring niet zinvol maar ik kan me absoluut voorstellen dat het voor veel bedrijven wel zinvol is. Sponsoring zorgt natuurlijk voor een effectievere verwerking in het geheugen van de consument. Naast een functionele fit gaat het ook om een emotionele fit van de sponsor met het sponsorobject. Bij het eerste punt moet je denken aan bv. het gratis uitdelen van energiedrank bij een marathon en bij het tweede punt gaat het om de
koppeling van het imago van de sponsor aan het sponsorobject. Het wordt uiteraard veel gedaan bij projecten met veel media-aandacht. Het is daarom ook van belang om een goede keuze te maken. Wanneer veel bedrijven hetzelfde project gaan sponsoren ontstaat er een “clutter” waardoor het onderscheidend vermogen afneemt. Drie steekwoorden voor sponsoring zijn momenteel: klantgerichtheid, flexibiliteit en maatwerk. Deze woorden zijn exact de woorden waar Ca-Ré AMC voor gaat maar dan zonder sponsoring!
■ Boudewijn Neelissen Boudewijn Neelissen - KPMG Corporate Finance Het effect van sponsoring is achteraf altijd moeilijk te meten. En in moeilijke tijden blijkt dat sponsoring een ‘luxe’ uitgave is en ondernemingen hun sponsoruitgaven als een van de eerste kostenposten terugschroeven. Ik vind persoonlijk dat voor ondernemers sponsoring op lokaal/ regionaal niveau ook zeker effectief kan zijn. Voorbeelden zijn het doneren van sponsorgelden aan een lokaal golftoernooi, de hockey- of voetbalclub waar je zelf als ondernemer komt, of de sportdag van de school van je kinderen waar ook veel ouders onderdeel vormen van je netwerk. In ruil krijgt je onderneming zichtbaarheid door middel van
borden, vlaggen of in het programmaboekje. Een andere manier is het verzorgen van een deel van de benodigdheden voor het evenement. De catering door lokale traiteurketen, de kleding door de confectie-handelsonderneming, en dit alles uiteraard met als tegenprestatie eervolle vermelding en dank. Als ondernemer is je budget voor sponsoring veelal beperkt, zeker in deze tijden. Gerichte, kleinschalige, lokale sponsoring kan een effectieve manier zijn je onderneming onder de aandacht te brengen op een concreet aansprekende manier, zonder dat dit gelijk heel veel geld hoeft te kosten. Ik zou zeggen zoek het eens wat meer in je eigen omgeving op!
■ Jasper Brouwer Jasper Brouwer - EMEA Marketing Director bij Dell Dell doet zeker aan sponsoring. Een mooi voorbeeld is onze case met MTV Networks. Voor de vierde keer op rij is Dell sponsor van de MTV Europe Music Awards, de laatste keer in Belfast, Noord-Ierland. De reden waarom Dell hieraan meedoet, gaat natuurlijk verder dan fun en fame. Het biedt een prachtige kans om met Dell’s belangrijke doelgroep Generatie-Y in contact te treden. Technologie meets passion for music on the red carpet. Deelnemers konden via een interactieve online tool hun eigen gezicht in een magazine cover plaatsen. Koppeling met o.a. Twitter en Facebook zorgden voor een viraal effect. De beste magazine covers wonnen uiteindelijk een VIP trip naar de awarduitreiking. Ook zijn de
14
het ONDERNEMERS BELANG
Music Awards een mooie gelegenheid om de relaties met klanten aan te sterken. Al met al werd de campagne in vijf landen succesvol uitgerold en leverde het 33.000 inzendingen van fans op. Ieder jaar hebben wij duidelijke doelstellingen over wat wij met de campagne willen behalen. Sponsoring betekent dat onze doelgroep zich er bewust van wordt dat Dell aan de Music Awards meedoet, dat wij activiteiten kunnen opzetten om de interactie met hen flink aan te gaan en dat wij sterke relaties kunnen opbouwen met onze partners. Natuurlijk kan sponsoring risico’s met zich meebrengen, maar als je als partij vooraf goed afkaart wat je gaat doen, worden deze risico’s beperkt. Sponsoring blijft zinvol voor Dell en fun.
■ Yvonne N. Rosina Yvonne N. Rosina - Marree en Dijxhoorn Advocaten Sponsoring, mits in de juiste vorm en omvang is wel degelijk zinvol voor ons advocatenkantoor. Zo sponsoren wij diverse hockeyclubs, een lokale voetbalclub en ook ad hoc sportevenementen voor een goed doel. Nu is wellicht niet direct meetbaar wat sponsoring oplevert, maar je laat als kantoor wel zien dat je midden in de samenleving staat en betrokken bent bij de maatschappij om je heen. Ik ben van mening dat sponsoren om te sponsoren (dus zonder een oprechte intentie en zonder visie) veel minder
effectief is. Dus je moet kritisch blijven over je beweegredenen en steeds zorgvuldige afwegingen maken. Nu het door mij opgerichte kantoor, Rosina Eckhart advocaten, begin dit jaar gefuseerd is met een ander kantoor en verder gaat onder de naam Marree en Dijxhoorn Advocaten, is het voor ons zeker zinvol om door middel van sponsoring nogmaals onder de aandacht te brengen wie wij zijn: een betrokken kantoor voor ondernemers en ondernemingen. Zo blijven we ook na de fusie herkenbaar voor onze cliënten en relaties.
■ Eva Hukshorn Eva Hukshorn - Partner EFactor Het krijgen van sponsoring is niet voor alle type organisaties weggelegd en vooral gebruikelijk bij sport, cultuur, evenementen. Doel voor de ontvangende partij is support te krijgen niet alleen in financiële zin, maar ook om erkenning te krijgen van een respectabele partij. Hiermee vergroot hij zijn bereik en zijn credibility naar de klant. En dus zijn algehele succes. De gevende partij doet het veelal voor imago en idealistische redenen. Bereik en credibility spelen ook hier een belangrijke
rol. Voor organisaties waar sponsoring niet zo voor de hand ligt, kan je ook kijken naar strategische samenwerkingen met de ‘juiste’ partijen of barterdeals. Denk aan Senso, Philips vs. Douwe Egberts. Voor EFactor is sponsoring heel belangrijk. Niet alleen voor onze events en de tools die we verkopen. Maar ook om het succes van al die beginnende start-ups aangesloten bij ons netwerk te vergroten. Wij zijn een social media partij, de nieuwe wereld. Erkenning & exposure via traditionele (media) erkende bedrijven is key voor ons succes.
■ Sybrig van Keep Sybrig van Keep - De Issuemakers Een naam op het shirt van een bekende voetballer is goed voor de naamsbekendheid van het bedrijf, levert een directe relatie op met de fans van de club en daarmee meer marketingmogelijkheden. En het bijwonen van een voetbalwedstrijd in de skybox is ook een goede gelegenheid om bij te praten met relaties. Er zijn echter meer vormen van sponsoring: ook cultuur en maatschappelijke organisaties worden vaker gesponsord
door bedrijven. Niet zo vreemd aangezien met dergelijke maatschappelijke sponsoring het profiel van een bedrijf verbeterd en versterkt kan worden. En een goed maatschappelijk profiel is tegenwoordig erg belangrijk. Ja, natuurlijk zitten er risico’s aan sponsoring. Dat geldt echter voor beide partijen: een museum krijgt namelijk ook problemen wanneer haar sponsor blijkt te frauderen. Risico’s zijn niet uit te sluiten maar wel te beperken of voor een belangrijk deel te voorkomen.
■ Timo de Regt Timo de Regt - PDZ Uitzendbureau Sponsoring kan op meerdere vlakken toegevoegde waarde leveren en is in die zin zinvol voor iedere onderneming. Enerzijds op het speelveld zien we de maatschappelijke betrokkenheid die je als onderneming kunt tonen. Mogelijk maken of ondersteunen van activiteiten in je omgeving. Anderzijds de waarde van de exposure. Meeliftend op het
“merk”, de locatie of de successen van de gesponsorde vereniging of sporter(s). Wij combineren beide en hebben daar de betrokkenheid van onze eigen medewerkers in opgenomen met het persoonlijk sponsorplan. Het heeft ons op plekken gebracht waar we vanuit centrale aansturing niet waren gekomen. Lokaal zichtbaar en in interactie met PDZ, kunnen wij stellen dat sponsoring zeker zinvol is.
■ Marnix van den Bergh Marnix van den Bergh - Höcker Advocaten “Sponsoring biedt ons meer naamsbekendheid en gelegenheid om onze doelgroep te bereiken via advertentiemogelijkheden en bijeenkomsten. Wij zijn er trots op dat wij kantoor houden in het hart van Amsterdam en juridische dienstverlening van hoge kwaliteit bieden. Daarom sponsoren wij al jaren de Stichting Noorderkerkconcerten, die in de Amsterdamse binnenstad concerten van hoog niveau organiseert. Zo
draagt sponsoring bij aan onze identiteit. Ook sponsort Höcker Advocaten regelmatig eenmalige activiteiten op cultureel, juridisch of maatschappelijk gebied, zoals de jubileumconcerten van het Noordhollands Jeugdorkest, het 60-jarig jubileum van onze Orde van Advocaten en een project waarbij schoolverlaters en probleemjongeren nieuwe kansen in de maatschappij krijgen. Voor Höcker Advocaten is deze vorm van sponsoring zeker zinvol en er zijn weinig risico’s aan verbonden.”
het ONDERNEMERS BELANG
15
hǁůĂƐŚƵŝƐŝŶŵƐƚĞƌĚĂŵ ůůĞƐŽƉůĂƐͲĞŶƐŶŝũŐĞďŝĞĚ hŝƚŐĞďƌĞŝĚĞƐŚŽǁƌŽŽŵ KŶůŝŶĞďĞƐƚĞůůĞŶŽƉ ǁĞůĚŝŶŐƐƵƉƉůŝĞƐ͘Ŷů <͘^͘/ďŝƐǁĞŐϱͲϳͲϭϬϯϯZŵƐƚĞƌĚĂŵͲϬϮϬͲϲϯϯϮϮϲϱ
Bedrijfsreportage
Tekst: André Staas – Comm’Art • Fotografie: Gerrit Boer
Zalsman wil meer V bedrukken… en meer betekenen Tweet, tweet, ik hoor je wel maar ik volg je niet.
orig jaar betrok Zalsman Kampen het indrukwekkende pand van de voormalige drukkerij Thieme aan de Steinfurtstraat op bedrijventerrein Hessenpoort in Zwolle. Het faillissement van Thieme staat voor de lastige tijden die de grafische bedrijven doormaken, en zij niet alleen. “De markt krimpt door de digitalisering in de communicatie en de economische hapering”, vertelt Verlind. “Ons antwoord hierop is: investeren in efficiënt produceren, een brede dienstverlening en een vitale relatie met onze klanten.” Gertjan Boers van Zalsman Groningen begaf zich ook op het overnamepad. Plaatsgenoot Doorn Drukkerij werd overgenomen. Beide ondernemers kiezen bewust om te groeien.
De insert met het Twitter-vogeltje dat lezers Kampen, Zwolle en Groningen
van Het Ondernemersbelang ongetwijfeld kennen, is écht Zalsman. De drukkerij staat graag in de kijker met een brede dienstverlening, die verder gaat dan alleen drukken. “We willen bovenal een betrouwbare partner in roerige tijden zijn”, vertellen directeuren Hugo Verlind en Gertjan Boers.
De roots van Zalsman liggen in Kampen, waar de drukkerij in 1857 werd opgericht. In 1960 nam Verlinds vader het bedrijf over. In de jaren zeventig begon de groei, die eigenlijk nog steeds doorgaat. Gertjan Boers begon zijn grafische carrière bij Zalsman in Kampen en staat nu aan het roer van Zalsman Groningen dat inmiddels vijftien jaar bestaat. In Kampen heeft Zalsman voet aan de grond gehouden door een prachtige samenwerking met SW-bedrijf IMpact. Samen met Drukkerij Stroeve uit IJsselmuiden is daar nu IMpact Sociale Media gestart. Deze drukkerij met 20 medewerkers met een arbeidsbeperking bedient de lokale markt. In totaal telt Zalsman nu 160 medewerkers die op een prettige manier samenwerken. Zelfs flessen whiskey
Zalsman is de regio ruimschoots ontgroeid. Terwijl de oude inventaris van de drukkerij uit Kampen nu deel uitmaakt van een klein museum in het bedrijfspand in Zwolle, levert Zalsman
het ONDERNEMERS BELANG
aan klanten in heel Europa. Boers vertelt: “We hebben in en om Zwolle en Groningen veel klanten, maar ook ver daarbuiten. Met een breed pakket aan producten en diensten wil Zalsman iets betekenen voor haar klanten. We zijn niet zomaar een drukkerij die braaf haar opdrachten uitvoert. We willen onze opdrachtgevers zoveel mogelijk zorgen uit handen nemen. Daarom hebben we een heel scala aan mogelijkheden naast de vele faciliteiten op het gebied van drukken, printen en afwerking. Het gaat zelfs nog verder: we hebben een groot logistiek centrum met 2.500 palletplaatsen en 15.000 meter aan planklocaties. Daar houden we voor klanten drukwerk, gimmicks en zelfs whisky op voorraad. Hessenpoort is een ideale locatie voor logistieke diensten, zo vlak aan de A28. Niet voor niets hebben ook bedrijven als DHL en GLS zich hier gevestigd. En je bent zo in de Randstad of in Groningen!” Echt maatschappelijk verantwoord ondernemen
Zalsman werkt met indrukwekkende drukpersen. Maar liefst elf in groot, midden en klein formaat. Daarnaast twee Nexpress digitale printmachines die zelfs drieluiken aankunnen: drie pagina’s A4 naast elkaar. Het paradepaard in Zwolle is de Komori achtkleurenpers. Verlind: “Als eerste in Europa stelden we die vorig jaar in bedrijf. Een supermachine die ook lakken drukt, bijvoorbeeld goud of spot, en via H-UV het drukwerk meteen droogt. Dat is veel milieuvriendelijker dan de traditionele UV-droging.” Milieuvriendelijk, dat is Zalsman volgens Verlind door en door. “Maatschappelijk verantwoord ondernemen zit ons in de genen; het is hier geen hype of verkooppraatje, maar het is écht. Niet voor niets hebben we vorig jaar de MVO-prijs gewonnen.” Boers vult aan met een voorbeeld van CO2-neutraal produceren: “We zorgen ervoor dat we zo weinig mogelijk CO2 uitstoten, en wat we toch uitstoten, compenseren we middels een project in Indonesië. Daar planten we bomen op voormalige rijstvelden, waar de bodem uitgeput is.
Niet zomaar bomen, maar bomen die vruchten dragen als peper en nootmuskaat. Zo geven we de lokale economie ook nog een positieve impuls. De bomen vangen CO2 af, en helpen de dorpsbewoners aan inkomsten.” Zalsman was de eerste drukkerij in Nederland die haar Carbon Footprint heeft laten certificeren. Boers: “Dat vinden we op zich niet zo belangrijk. Belangrijk is dat we continu bezig zijn onze afdruk te verkleinen en dat onvermijdelijke uitstoot op een aansprekende manier wordt gecompenseerd.”
Veraf en dichtbij
Zalsman is niet alleen veraf betekenisvol bezig, maar ook dichtbij. Verlind: “Ons motto dit jaar is “Meer drukken door meer te betekenen”. We investeren in efficiënte drukpersen die 24/7 draaien, waardoor onze kostprijs laag is. Daarnaast investeren we in ICT en prepress: in bestelsystemen, personaliseren, logistieke oplossingen, allemaal bedoeld om het onze klanten gemakkelijk te maken. We willen hen helpen om geld te verdienen. Door op deze manier te ontzorgen, ontstaat er een logische lijn naar de drukkerij: meer drukken door meer te betekenen.” Uitbouwen en doorgroeien
Boers en Verlind willen de betrouwbaarheid van het bedrijf nog eens benadrukken. “Zalsman wil vertrouwen uitstralen”, zo stelt Boers. “We zijn een gezond bedrijf en doen wat we zeggen. Dat willen we waarmaken, dag in dag uit. Dat kúnnen we ook waarmaken, met kundige en betrokken medewerkers en de allernieuwste machines.”Zalsman investeert niet alleen in productie en dienstverlening, maar ook in de relatie met haar klanten. “Onze klanten staan altijd centraal”, aldus Verlind, “We zien niets liever dan dat zij supertevreden zijn en zich gedragen als ambassadeurs voor ons bedrijf.”Uitbouwen en doorgroeien, dat is de ambitie van Zalsman. Daarom willen Boers en Verlind laten zien dat Zalsman hét grafisch bedrijf is waar klanten graag zaken mee doen.
Zalsman Zwolle
Zalsman Groningen
IMpact Sociale Media
Steinfurtstraat 1
Osloweg 85
Gildestraat 1
Postbus 1025
Postbus 5189
Postbus 344
8001 BA Zwolle
9700 GD Groningen
8260 AH Kampen
T 038 - 337 18 00
T 050 - 313 66 22
T 038 - 386 99 66
[email protected]
[email protected]
[email protected]
www.zalsman.nl
www.zalsman.nl
www.impact-zalsman.nl
het ONDERNEMERS BELANG
Interview
Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografie: Marco Magielse
Social media hebben marketing en reclame ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en schrijfster van het boek ‘Get Social’, typerend voor de overgangsperiode waarin we momenteel verkeren, net als de angst voor het blootgeven van teveel persoonlijke informatie. Social media zullen de grens tussen het zakelijke en het persoonlijke steeds diffuser maken. De ondernemers die het grootste rendement genereren zijn dan ook degenen die virtueel het best de dialoog aangaan.
Jeanet Bathoorn: “Ik verwacht eerder de lancering van bijvoorbeeld een sub-Facebook dan van een compleet nieuwe networkingsite”
De Diffuse grens tussen zakelijk en persoonlijk op social media
Communiceren
zonder logo’s
het ONDERNEMERS BELANG
I
n de voorbije twintig jaar zijn er letterlijk duizenden social mediasites opgestart, soms winstgevend verkocht maar vervolgens meestal weer verdwenen. De Chinezen en de Singaporezen hebben hun eigen versies van onze sites, maar in Nederland lijkt het landschap definitief ingevuld door de Amerikanen. We hebben Facebook, Twitter, Linkedin en het autochtone Hyves. “Google + is de enige succesvolle nieuwkomer, “ zegt Jeanet Bathoorn, “maar in feite is dit al geen networkingsite meer. Vanzelfsprekend staan de technologische ontwikkelingen niet stil, maar ik verwacht eerder de lancering van bijvoorbeeld een sub-Facebook dan die van een compleet nieuwe networkingsite.”
Aanknopingspunten
Social Media zijn het point of no return al gepasseerd. Ook als het gebruik ervan morgen niet meer gratis zou zijn, nam 80 tot 90% van de gebruikers overmorgen een betaald account. Dat besef lijkt onderhand in alle lagen van het bedrijfsleven te zijn doorgedrongen. Er is bijna geen ondernemer meer die niet vindt dat hij of zij ‘iets’ moet met Social Media. Maar, meer dan een van hen twittert of facebookt alsof dit instrumenten van ouderwetse massareclame zijn. Ze plaatsen berichten die niet uitnodigen om op te reageren en die dus op zijn best voor kennisgeving worden aangenomen. “Dit ouderwetse zenden werkt niet op social networkingsites,” aldus Jeanet Bathoorn. “Ik raad ondernemers dan ook altijd aan om naast een bedrijvenaccount, een account op persoonlijke titel te openen, en ook hun werknemers onder eigen naam actief te laten zijn. Dat wekt de interesse. En wees persoonlijk, communiceer zonder logo’s. Gebeurtenissen als een geboorte, een huwelijk, ziekte en dood bieden bedrijven aanknopingspunten om op een emotionele en dus diepgaande wijze met hun relaties in contact te treden, en toch zijn er veel bedrijven die zich deze kans liever laten ontglippen dan hem aan te grijpen. Ik suggereerde het tijdens een training van medewerkers van een verzekeringsmaatschappij, waarop zij reageerden met: ‘Daar beginnen wij niet aan, hoor.’ Toch wordt het persoonlijke steeds belangrijker dankzij de Social Media. De nieuwe generatie gaat al veel minder krampachtig hiermee om dan de oudere.” Nederland als mondiale proeftuin
Jongeren lopen voorop in het gebruik van Social Media, maar Nederland als geheel is mondiaal koploper. “Wij hebben de hoogste internetpenetratie ter wereld, maar we hebben ook een handelsgeest, een open economie en dus een open karakter,” verklaart Jeanet Bathoorn. “Duitsers zijn bijvoorbeeld veel hiërarchischer ingesteld en veel meer beducht voor hun privacy,
wat betekent dat zij op dit terrein achterlopen bij ons. De Amerikaanse eigenaren van Facebook, Linkedin en Twitter volgen dan ook met bijzondere interesse de evolutie in Nederland, dat ze als een proeftuin beschouwen.” Werkgevers die hun werknemers verbieden op Social Media actief te zijn, ondernemers die twitteren maar ‘onzin’ en vrouwen die het ‘eng’ vinden, het zijn stuk voor stuk achterhoedegevechten, vindt Jeanet Bathoorn. “Ik heb zelf met de zakelijke mogelijkheden van internet kennisgemaakt toen ik jaren geleden als recruiter werkte. Toen waren er collega’s die weigerden te recruiten via het web en tegenwoordig zijn die er nog. Wat die mensen over het hoofd zien, is dat het netwerk dat we via de Social Media opbouwen het netwerk is waartoe we altijd en overal toegang hebben. Jongere werknemers en ondernemers stellen via hun iPad snel even een vraag. Soms zijn dat vragen die je vroeger aan een collega in dezelfde kantoorruimte zou stellen, maar aangezien we dankzij Het Nieuwe Werken op steeds meer verschillende plekken ons werk doen, en ook vaak alleen zitten, thuis, is dat virtuele netwerk steeds belangrijker aan het worden.” Rendement van lange adem
Niet elke networkingsite is voor elke ondernemer even belangrijk, maar tezamen zijn ze van groot belang voor de BV Nederland. “Linkedin is voor de beter opgeleiden, Hyves is vooral voor basisschoolkinderen, pubers, huisvrouwen, de laagopgeleide beroepsbevolking en senioren. Op Linkedin wordt zuiver zakelijk gecommuniceerd, op Hyves vooral over vakanties en televisieprogramma’s. Toch kan Hyves heel geschikt zijn voor een winkelier als zijn doelgroep juist uit lager opgeleiden en jongeren bestaat. Vandaar dat een supermarktketen als Dirk van de Broek zeer succesvol is in het werven en reclame maken via Hyves,” zegt Jeanet Bathoorn.
Maar ook dan geldt weer: communiceer op een zodanige wijze dat er een dialoog ontstaat met de doelgroep, of die nu vrienden of volgers heten, en wordt dus ook zelf een vriend of volger die actief reageert bij anderen. Bathoorn: “Ondernemers zijn gewend te denken in termen van return on investment, dus als zij tijd en moeite investeren in een networkingsite willen ze daar resultaat van zien, liefst zo snel mogelijk. Maar het rendement van Social Media is een kwestie van lange adem, en vaak krijg je de tegenprestatie pas na maanden of jaren en via allerlei omwegen. Zorg dat je er plezier in hebt, stel je verwachtingen in eerste instantie niet al te hoog en houd vol. Na verloop van tijd ga je vanzelf de vruchten ervan plukken.” ‘Get Social’
Jeanet Bathoorn staat erom bekend voor iedereen toegankelijke workshops te geven in heldere taal. Haar boek ‘Get Social’ werd geprezen als een prima gids voor beginners waar echter zelfs gevorderden nog tips uit kunnen halen. Een workshop is volgens haar het beste middel om niet alleen een hoop fouten en tijdverspilling te voorkomen maar ook om angsten en vooroordelen te overwinnen. Ondanks haar succes verwacht ze niet de rest van haar werkzame leven met het schrijven over en trainen in Social Media te vullen. “Over een aantal jaren treedt er een generatie aan die de omgang met Social Media thuis en op school met de paplepel heeft ingegoten gekregen. Dan zal de grens tussen het zakelijke en het persoonlijke nog een stuk vager zijn geworden en de dialoog met klanten weer wat vanzelfsprekender.” Ondernemers die nu nog hun neus ophalen voor Social Media en ze nog steeds als hype betitelen kunnen die voorspelling maar beter ter harte nemen. Hun voorgangers die een eeuw geleden bleven zweren bij de hondenkar, de paardentram en de ponyexpress hebben ook moeten toegeven dat de gemechaniseerde varianten ervan geen uitvindingen van voorbijgaande aard waren.
het ONDERNEMERS BELANG
Interview
Tekst: André Vermeulen • Fotografie: Marco Magielse
Loonkosten dalen in 2012
Bedrijf zonder cao veel duurder uit De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil. Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude caoafspraken. Behalve voor bedrijven waarvan het personeel niet onder een cao valt.
Een deel van de verklaring voor dit relatief grote verschil luidt dat invulling van vacatures vaak duurder uitpakt dan was verwacht omdat het steeds moeilijker wordt om goed opgeleide vakmensen te vinden. “In deze onzekere tijden blijven mensen zitten waar ze zitten. Als iemand toch van baan verandert, doet hij het alleen als ie er echt op vooruitgaat”, zegt De Cock. Bedrijven die werken met loonschalen en dienstjaren en personeel belonen op basis van functiebeschrijvingen gekoppeld aan een salarisschaal, zijn door de bank genomen goedkoper uit dan een onderneming waar de baas omhoog zit met een vacature en iemand aanneemt voor een te hoog salaris. Van alle werkenden in Nederland valt ongeveer twee derde onder de werking van een cao. Op 31 december liepen 550 cao’s af. Daarvan waren er 150 aangepast/vernieuwd. Van de overige 400 cao’s is in het eerste kwartaal van 2012 nauwelijks meer iets vernomen. In januari en februari werden slechts veertien nieuwe cao’s afgesloten. Voor deze gang van zaken zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Om te beginnen ligt de FNV bij de psychiater op de bank in een ongekende identiteitscrisis. Dit voorjaar moet blijken of de vakbeweging zichzelf nieuw leven kan inblazen. Cao-onderhandelingen staan dus even niet bovenaan de prioriteitenlijst.
I
n dit lopende jaar 2012 zullen de loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in 2011. Zeker na aftrek van de inflatie. Alleen bedrijven die niet onder de werking van een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen, zullen hun loonkosten verder zien stijgen, tenzij ze inkrimpen. Deze verwachting spreekt Loes de Cock (42) uit, directeur van Eprom Organisatie Adviseurs in Den Haag, dat vier keer per jaar de salarisgegevens van zo’n 500 bedrijven en instellingen verzamelt en analyseert.
het ONDERNEMERS BELANG
De verschillen in loonontwikkeling tussen cao-gebonden ondernemingen en bedrijven die volledig zelf bepalen wat zij hun medewerkers betalen, zijn significant. Zo stegen de lonen vorig jaar met gemiddeld 1,8 procent in bedrijven met een cao. In de bedrijven uit het Eprom-bestand gingen de loonkosten met gemiddeld 3,9 procent omhoog. Dat zijn ondernemingen uit het mkb-segment (tot 250 werknemers) uit alle mogelijke sectoren en branches.
Een andere, belangrijker oorzaak is de alsmaar voortdurende maatschappelijke discussie over de pensioenen. Het akkoord hierover van vorig jaar zomer moet nog worden uitgevoerd. Er verschijnen steeds meer berichten over verlaging van de pensioenen, eufemistisch afstempelen of korten genoemd. De vakbonden zullen dit gecompenseerd willen zien in hogere cao-lonen. Daarbij komt nog dat de werkgevers af willen van het
verwachten voor hun koopkrachtverlies. Het kan niet zo zijn dat de rekening via het cao-overleg bij de werkgevers komt.” Laatste trends
In de niet aan cao’s gebonden bedrijven is dit jaar vooral veel vraag naar salesmensen en communicatiemedewerkers, weet De Cock van Eprom. Deze trend was vorig jaar al zichtbaar; de salarissen van nieuw aangenomen personeel lagen gemiddeld 8 procent hoger dan in 2010. Daarentegen is er minder vraag naar hoger financieel-administratief personeel, personeels-HRM-medewerkers en vrachtwagenchauffeurs. De gemiddeld betaalde lonen voor deze categorieën daalden in 2011 met 4 tot 7 procent. automatisme dat de pensioenopbouw meegroeit met elke salarisverhoging door een extra dienstjaar. Ook willen VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN af van de jaarlijkse riedel van de vakbonden dat in de lonen in elk geval de inflatie moet worden gecompenseerd. Werkgeversaanvoerder Bernard Wientjes wil dit jaar 0 procent loonsverhoging geven. De FNV eist 2,5 procent. Dat is precies het percentage van de inflatie.
Een andere trend die De Cock signaleert is dat bedrijven en instellingen steeds vaker universitair geschoolden aantrekken voor banen waarop eerder hbo’ers zaten. De verantwoordelijkheden zijn dezelfde, de inschaling is hoger.
Verder blijkt dat bedrijven die het goed doen en tegen de stroom in groeien, meer moeite ondervinden met het aantrekken van nieuw personeel. De al eerder aangestipte onzekerheid van de werkende burger is hiervan de oorzaak. De Cock: “Als je ergens al een flink aantal jaren zit, ga je dat niet zomaar inruilen voor een jaarcontract bij een ander.” Wie goedkoop aan personeel wil komen, verhuist zijn bedrijf naar Friesland, want in die provincie liggen de salarissen het laagst van heel Nederland. De provincie Utrecht is de duurste met een gemiddeld jaarsalaris van dik € 45.000. De hoogste lonen worden betaald voor leidinggevende salesmanagers (€ 74.000), hoofden van HRM-afdelingen (€ 68.000) en ict-managers (€ 61.000). De laagste beloningen gaan naar administratiemedewerkers (€29.000) en werknemers in het voorraadbeheer en opslag (€ 30.000). Het gemiddelde jaarloon in heel Nederland van alle door Eprom in kaart gebrachte functies bedraagt €43.000.
Opmerkelijk genoeg staan de Rabobank, de ING en het Centraal Plan Bureau (de rekenmeester van de regering) aan de zijde van de vakbonden. Zij wijzen erop dat de consument helemaal de hand op de knip gaat houden als hij op de nullijn wordt gezet. Als dat gebeurt, zal de economie zeker niet aantrekken en snijdt het bedrijfsleven zich in eigen vingers, aldus luidt de redenering. Als de mensen een loonsverhoging krijgen, zullen ze makkelijker geld uitgeven. Er is nog een derde reden voor het stilgevallen cao-overleg. Directeur Hans van der Steen van de AWVN verwoordt het zo: “Werkgevers kijken naar het kabinet en wachten af. Wie weet hoeveel miljarden er in het voorjaar worden bezuinigd. Die bezuinigingen komen terecht bij werkende burgers die vervolgens weer compensatie
het ONDERNEMERS BELANG
$OWLMGEH]LJPHWGHYROJHQGHVWDS )UDQN%DUHQGVHPDQDJHUYDQ$OL%
$OWLMGVDPHQPHW70RELOH=DNHOLMN )UDQN%DUHQGVHLVYDQDOOHPDUNWHQWKXLV'DWLVRRNZHOQRGLJDOVPDQDJHUYDQ$OL%=LMQZHUN]DDPKHGHQORSHQXLWHHQYDQERHNLQJHQHQ ILQDQFLsOH]DNHQWRWKHWEHGHQNHQYDQGH$OL%VWLFN(HQXVEVWLFNZDDURSKHWQLHXZVWHRHXYUHYDQ$OL%ZHUHOGNXQGLJJHPDDNWZRUGW)UDQNLV LHPDQGGLHYLQGWGDWKHWDOWLMGQzJEHWHUOHXNHUHQRULJLQHOHUNDQ0HWDOVJHYROJGDWKLMHONHZHHNPLQLPDDOXXURQGHUZHJLVXXURQOLQH HQXXUDDQGHWHOHIRRQKDQJW/LHIVWWHJHOLMN2SGDWYODNKHOSHQZHKHPGDDURPHHQKDQGMH%LMYRRUEHHOGPHW)OH[%HGULMIVEXQGHO(HQQLHXZ DERQQHPHQWZDDUPHHZHGHEHOEXQGHOVYDQ)UDQNHQ]LMQFROOHJD·VNXQQHQNRSSHOHQ2SGLHPDQLHU]RUJHQZLMHUYRRUGDWGHEHOPLQXWHQDOWLMG GiiUWHUHFKWNRPHQZDDU]HQRGLJ]LMQ(Q]RNDQ)UDQN]LFKJHZRRQEH]LJKRXGHQPHW]LMQQLHXZHSODQQHQLQSODDWVYDQ]LMQWHOHIRRQUHNHQLQJ 0HHUZHWHQRYHU)UDQNHQGHPDQLHUZDDURSKLMDOVRQGHUQHPHUVXFFHVYROEOLMIW"9ROJKHPRSWPRELOHQORQGHUQHPHQ
Bedrijfsreportage
De klant ontzorgen Apollo Verhuizingen en Apollo Opslag en Archiefbeheer, twee afzonderlijke bedrijven, die maar één gezamenlijk doel hebben: “De klant ontzorgen”. Beide in hun eigen disciplines. Dat ze samen in één pand gehuisvest zitten en elkaars toegevoegde waarde zijn, is mooi meegenomen en daar kunnen de klanten dan ook optimaal van profiteren meent Meindert Meijen, directeur van beide bedrijven.
A
pollo begeeft zich voor ongeveer 80% in het zakelijke segment en richt zich vooral op die zaken waar de verschillende ondernemingen c.q. bedrijven niet voor zijn ingericht. Juist op die specifieke onderdelen kunnen wij de klanten ontzorgen. Of het nu gaat om een interne dan wel externe verhuizing, met alles wat daarbij komt kijken. Of het opslaan van goederen, meubilair, dan wel archieven. Wij hebben de oplossing en laten de klanten van onze kennis en kunde profiteren. Het is dan ook zaak om vroegtijdig bij een klant aan tafel te zitten, zodat er geen kostbare uren in voorbereidingen gaan zitten met betrekking tot aspecten die al lang bij een Professionele Project Verhuizer (PPV) bekend zijn. Bedrijfsverhuizingen
Een geslaagde verhuizing begint met een goede voorbereiding. Na een grondige inventarisatie brengen we de eisen en wensen
van de afdelingen of het bedrijf in kaart. Aan de hand daarvan wordt een logistiek plan gemaakt, welke erop gericht is de verhuizing soepel te laten verlopen met een minimale verstoring van de bedrijfsprocessen. Tijdens dit proces komen alle punten aan bod en de klant staat er soms versteld van, wat we allemaal uit handen kunnen nemen of waar ze zelf nog niet aan gedacht hebben. Voor de beeldvorming is het goed om enkele te noemen; • Facility Management en ondersteuning • Handymanservice • IT-service en IT-verhuizingen • Schoonmaakservice • Tijdelijke opslagvoorziening Wij geven onze klanten de garantie dat we doen wat we beloven. Niet voor niets drijft het bedrijf op 4 belangrijke kernwaarden “Betrouwbaar, Betrokken, Flexibel en Professioneel”. Onze vaste klanten waarderen dat en weten ons daarom ook altijd weer te vinden.
Opslag en Archiefbeheer
Welk bedrijf kent het niet opslag en bewaren van meubilair en/of archieven. Wie houdt het bij en weet waar het staat. Dit alles ook nog eens vaak op dure vierkante meters. Wat is dan beter om het uit te besteden aan een professionele partner, die op elk moment van de dag weet waar het staat en zo nodig binnen het uur het transport naar een klant kan faciliteren. Daarnaast wordt er alleen betaald voor de in beslag genomen ruimte. Dus nooit meer dan er daadwerkelijk gebruikt wordt. Dat daar aanzienlijke besparingen mee gerealiseerd kunnen worden spreekt voor zich. Het meubilair wordt overzichtelijk in een inventarislijst geregistreerd en deze wordt aan een klant verstrekt, zodat deze precies weet wat er extern staat. Voorraden en archieven worden allemaal gebarcodeerd en middels een professioneel archiefmanagementsysteem beheerd. Daarmee beloven wij een zorgeloos archiefbeheer voor de klant. Alles is snel en 24 uur per dag, 7 dagen per week opvraagbaar.
Apollo Verhuizingen b.v. Apollo Opslag en Archiefbeheer b.v. Scharenburg 8 1046 BB Amsterdam T 020 - 411 34 24
[email protected] www.apollo-verhuizingen.nl
het ONDERNEMERS BELANG
17
Bedrijfsreportage
Tekst: Wendy van Schie • Fotografie: Luuk Gosewehr
Zakelijke creditcard geeft
overzicht, gemak en zekerheid “De zakelijke creditcard dient het gemak van het bedrijf”, stelt Mike
Als er op internet fraude wordt gepleegd met de creditcard wordt het bedrag teruggestort. Hiervoor zijn aanvullende beveiligingsprotocollen ontwikkeld.”
van der Voort, Sales & Marketing Verzekerd
Commercial Cards (ICS) in Amsterdam Zuidoost. ICS is met bijna 3,5 miljoen creditcards dé specialist in de Benelux.
D
e financiële crisis van 2008 heeft het imago van de creditcard geen goed gedaan. Een deel van de problemen in de Verenigde Staten wordt toegedicht aan het ongebreideld kopen op krediet met de creditcard. “Dat is bij onze zakenkaart niet mogelijk”, zegt Van der Voort. “De uitgaven worden maandelijks gefactureerd en de factuur moet binnen vier weken worden betaald of wordt automatisch geïncasseerd. De creditcard is een betaalproduct, geen kredietproduct. De creditcard kan hierdoor trouwens wel worden gebruikt als ‘gratis voorfinanciering’.” Het voordeel van de zakelijke creditcard is dat geen contant geld of pinpas meer nodig is en dat er maandelijks een overzicht wordt verstrekt van de uitgaven. “Grotere klanten kunnen een tool aanschaffen waarmee de transacties op elk moment ook online kunnen worden bekeken. Zo kan de ondernemer het declaratieproces voortdurend monitoren en levert de creditcard direct nuttige managementinformatie.” Bovendien is het een veilig betaalmiddel. “Als een internetbestelling niet wordt afgeleverd hoeft de klant niets te betalen.
Ondernemers die internationaal zakendoen kunnen eigenlijk niet meer zonder. “Bij het boeken van een hotel of reis is de creditcard al bijna onmisbaar en in veel landen geldt dat ook voor andere aankopen. Vaak dient de creditcard als borgstelling. Ook voor medewerkers is een creditcard van het bedrijf handig. Desgewenst kunnen we het gebruik voor bepaalde uitgaven uitschakelen, zodat de creditcard echt alleen voor zakelijke doeleinden kan worden gebruikt.” Verzekeringen vormen een belangrijk onderdeel van het aanbod, vertelt Van der Voort. “Bij onze World Card Business Gold hoort bijvoorbeeld standaard een doorlopende reisverzekering en een aankoopverzekering. Vrijwel elke creditcard biedt gratis een aflevergarantie en een verzekering tegen fraude.
Mike van der Voort, Sales & Marketing Commercial Cards van International Card Services (ICS) in Amsterdam Zuidoost
Het is ook mogelijk de kaart van een medewerker te verzekeren tegen oneigenlijk gebruik.” ICS biedt een groot aantal speciale creditcardproducten, waaronder een voor de startende ondernemer en een ‘Greencard Corporate’, waarmee CO2-uitstoot (veroorzaakt bij het gebruik ervan) wordt gecompenseerd. Voor weinig geld krijgt de zakelijke gebruiker veel gemak, overzicht en zekerheid. International Card Services Wisselwerking 32 Postbus 23225 1100 DS Diemen T 020 - 660 06 66
[email protected] www.icscards.nl
International Card Services verzorgt de uitgifte, promotie, administratie en transactieverwerking van creditcards van Visa en MasterCard. ICS is in 1988 ontstaan vanuit de toenmalige VSB Bank en is nu de grootste in de Benelux. Het is een honderd procent dochter van ABN AMRO, maar het maakt voor ICS niet uit bij welke bank de klant bankiert. Bij ICS werken circa 500 mensen. ‘Operational Excellence’ is het motto. Daarom voert ICS alle servicewerkzaamheden in eigen huis uit. De telefoon van ICS wordt zeven dagen per week 24 uur per dag door eigen medewerkers beantwoord.
het ONDERNEMERS BELANG
19
Bedrijfsreportage Op 1 september 2011 is de vestiging van Heijmans
Beest. De opdracht? Een sterke positie verwerven
Van traditie naar vernieuwing
in de regio West. Een regio die zich bevindt tussen
De Regio West
Wegen Regio West gestart in Assendelft. Aan het roer een jonge ambitieuze regiodirecteur, Theo te
Den Helder en de stadsgrens van Rotterdam. Een groot gebied waar de komende jaren veel gebeurt. En waar voor Heijmans de nadruk komt te liggen op zichtbaarheid en het verwerven van een aantal toonaangevende projecten.
Op de vestiging in Assendelft werken op dit moment ruim 150 medewerkers in verschillende functies. Een deel werkt op het kantoor. Een ander deel werkt nog steeds dag en nacht en in weer en wind buiten. De wegwerkers van Heijmans verbeteren dagelijks het wegennet en de mobiliteit van Nederland. En zij zijn daarnaast in toenemende mate werkzaam voor veel verschillende private partijen. Op dit moment voert Heijmans Wegen al een aantal spraakmakende projecten uit, zoals het binnenstedelijk project in Haarlem, een volledige transformatie van het stationsplein en omgeving. Maar ook het bedrijventerrein van Prisma in Bleiswijk, het project Schinkeleiland in Amsterdam, het verlengde Oosttangent in Heerhugowaard en de N445 parallelweg Roelofarendsveen richting Leiderdorp zijn hiervan goede voorbeelden. Wegenbouw, een spannende bedrijfstak
De wegenbouw is van huis uit een traditionele bedrijfstak. Toch speelt Heijmans Wegen een voortrekkersrol als het gaat om vernieuwing en innovatie. Bijvoorbeeld door de cultuur van de organisatie te veranderen van een traditioneel en conservatief bedrijf in een commerciële en klantgerichte organisatie. De vestiging Assendelft is hiervan een goed voorbeeld. Met een jonge, dynamische directie en een klantbenadering die is gericht op partnership. Waarbij op hoog niveau wordt meegedacht over vraagstukken rond mobiliteit en duurzaamheid. Daarnaast loopt deze vestiging voorop op het gebied van HR en het daarbij aansluitende diversiteitbeleid. Vrouwen krijgen de mogelijkheid belangrijke posities binnen de vestiging in te nemen. Een prachtig voorbeeld van vernieuwing in een traditionele mannenwereld. De positionering
H
eijmans is een beursgenoteerde organisatie met een aanbod op de werkgebieden. Wonen, Werken en Verbinden. Het onderdeel Heijmans Wegen ontwikkelt, realiseert en onderhoudt de complexe boven en ondergrondse infrastructuur.
20
het ONDERNEMERS BELANG
Heijmans Wegen is een lokale partner in een landelijk netwerk. In de praktijk betekent dit een samenwerking met een partner die dichtbij en persoonlijk is. Maar wel met de kennis en kunde die hoort bij een grote landelijke opererende aannemer. Een organisatie waar de klant en de klantvraag centraal staan en waar grote complexe en vaak integrale projecten op een duurzame wijze en met veel aandacht voor veiligheid worden uitgevoerd. De kernwaarden: Professioneel, Inventief,
en Samenwerken zijn bepalend voor de bedrijfsvoering. De organisatie wordt via deze waarden aangestuurd. Bij alles wat er binnen de organisatie gebeurt, toetst men of keuzes bijdragen aan het laden van de waarden van het merk. Door deze aanpak verandert de cultuur van de organisatie steeds meer in de gewenste richting. De klantvraag verandert
De klant en de klantvraag zijn de laatste jaren sterk veranderd. Van een traditionele asfaltvraag beweegt de markt zich steeds meer naar partnership en innovatieve oplossingen. Mobiliteit is een thema, in al zijn facetten. Door een terugtrekkende overheid wordt ook de vraag naar beheer en onderhoud steeds groter. Op al deze vragen heeft Heijmans een antwoord. Continu bereidt de organisatie zich voor op nieuwe vraagstukken en bieden zij een integraal aanbod waarbij alle expertise van de verschillende Heijmans bedrijven samen kan worden ingezet. Technologie
Ook technologie is erg belangrijk binnen deze bedrijfstak. De komende jaren gaat technologie ons steeds meer verbinden. Daarvoor is kennis nodig. Kennis die binnen Heijmans Wegen beschikbaar is. Door alle ontwikkelingen nauwlettend te volgen en waar mogelijk te participeren in partnerships en pilots speelt Heijmans Wegen een voortrekkersrol. Ambitie
Theo te Beest blijft ambitieus. Hij streeft een serieuze groei na in de komende 5 jaar. Hij stuurt daarbij op klanttevredenheid en rendement. Dit betekent dat projecten op de juiste manier en binnen budget en tijdsplanning opgeleverd worden. Met veel aandacht voor het reduceren van faalkosten en veiligheid. Maar ook de medewerkertevredenheid staat hoog op zijn prioriteitenlijst. Zijn ambitie? Over 5 jaar het meest succesvolle wegenbouwbedrijf zijn van deze regio. Intensief participeren binnen de bestaande ondernemersnetwerken. Een sterk partnership met klanten. En een aanbod van uitstekende integrale en vernieuwende oplossingen op het gebied van mobiliteit.
Heijmans Wegen regio West Regiodirecteur Theo te Beest Zaandammerweg 14, 1566 PG Assendelft T 075 - 687 22 22
[email protected] www.heijmanswegenbouw.nl
Bedrijfsreportage
Tekst: Wendy van Schie • Fotografie: Luuk Gosewehr
Renault Trucks Amsterdam staat klaar voor de nieuwe generatie bedrijfswagens Met de steeds strenger wordende milieuwetgeving en de almaar stijgende brandstofprijzen kan geen (transport)ondernemer er meer onderuit: duurzaamheid is het sleutelbegrip bij de aanschaf van een nieuwe bedrijfswagen. Elektrisch, gas, hybride… de keuze wordt steeds groter. Nieuwe technieken zijn volop in ontwikkeling en ook de realisatie van de benodigde infrastructuur wordt voortvarend ter hand genomen. Maar houden de technici en hun instrumentarium wel gelijke tred? “De service is doorslaggevend”, zegt Luuk Kwakkenbos, after sales manager bij Renault Trucks Amsterdam. leringsmaatregelen van de rijksoverheid, zoals het laten vervallen van de wegenbelasting voor elektrische voertuigen.” Services
V.l.n.r.: Jerry Wijfjes (werkplaats manager), Luuk Kwakkenbos (after sales manager) en Jan Kok (parts manager)
D
e gemeente Amsterdam loopt voorop in duurzaamheid; niet alleen als het gaat om het stellen en handhaven van regels, maar gelukkig ook als het gaat om het verstrekken van subsidies aan ondernemers om duurzaamheid te bevorderen. De Amsterdamse vestiging van Renault Trucks gaat mee in de trend en is volledig geoutilleerd om de nieuwe generatie bedrijfswagens te ondersteunen. “Service en onderhoud voor de nieuwe generatie voertuigen vraagt van monteurs heel andere kennis en vaardigheden. Onze werkplaats en onze monteurs zijn hiervoor volledig gecertificeerd.” Compleet aanbod
Renault Trucks brengt een complete range bedrijfswagens op de markt, die stuk voor stuk voldoen aan de hoogste eisen.
“Tijdens de BedrijfsautoRAI2012, van 17 tot en met 21 april, en de Cleantech voor afvalverwerkers (hier op de vestiging op 30 en 31 maart) zijn ze uiteraard te bezichtigen. Maar je hebt ook kennis en ervaring nodig om de klanten te kunnen ondersteunen bij hun keuze en om een optimale service te verlenen. Ons dealernetwerk is daar nu volledig op ingesteld. Renault Trucks heeft een landelijke dekking met 24/7 serviceverlening.” Dat de Amsterdamse vestiging daarbij voorop loopt, komt doordat de gemeente Amsterdam een voortrekkersrol vervult. Kwakkenbos heeft ook de vestiging in Utrecht van Renault Trucks onder zijn hoede en kan dus goed vergelijken. “Amsterdam heeft zeer interessante subsidiemogelijkheden voor ondernemers die duurzame voertuigen willen aanschaffen. Daarnaast zijn er natuurlijk ook de stimu-
Naast het aanbod van bedrijfswagens en het onderhoud ervan besteedt Renault Trucks ook aandacht aan het rijgedrag van de chauffeurs. “Een van onze services, Optifuel, biedt een chauffeurstraining, waarin we chauffeurs leren zo zuinig mogelijk te rijden. Het rijgedrag wordt digitaal opgeslagen, zodat het goed kan worden gevolgd en zo nodig bijgestuurd.” Chauffeurs zijn trouwens vaak verrast over de kwaliteit en rijeigenschappen van de Renault Trucks, merkt Kwakkenbos. “Renault staat in Nederland niet altijd bovenaan het wensenlijstje van chauffeurs, die ons nog niet kennen. Onbekend maakt onbemind! Maar wie eenmaal kennis heeft gemaakt, blijft ons meestal trouw.” Dat geldt ook voor hun bazen, de (transport) ondernemers. “Slechte auto’s worden niet meer gemaakt. De service is vooral heel belangrijk. Onze persoonlijke service, ook als het gaat om de nieuwste technologieën, is doorslaggevend.”
Luuk Kwakkenbos After Sales Manager Renault Trucks Amsterdam
Renault Trucks Utrecht
Beiraweg 3
Otto Hahnweg 6
1047 HN Amsterdam
3542 AX Utrecht
T 020 - 448 74 00
T 030 - 241 33 66
F 020 - 448 74 10
F 030 - 241 30 72
[email protected] www.rtce.nl
het ONDERNEMERS BELANG
21
geld. Pellicaan Advocaten brengt de juridische risico’s in kaart op het gebied van arbeids- en ondernemingsrecht. Zo kunnen wij eventuele obstakels tijdig signaleren en wegnemen. Wat niet wegneemt dat onze advocaten u ook uitstekend bijstaan als het toch op procederen aankomt. Neem voor meer informatie contact op met Ruben Moonen, tel. (020) 206 06 55. www.pellicaan.nl
ORDE IN ZAKEN
Als ondernemer bent u erbij gebaat dat uw juridische zaken op orde zijn. Zo voorkomt u getouwtrek achteraf en dat scheelt tijd en
Bedrijfsreportage
Tekst: Baart Koster (Koster teksten) • Fotografie: Luuk Gosewehr
Duurzaamheid en kwaliteit zijn kernkwaliteiten van Stern Auto B.V. en worden in de gloednieuwe flagshipstore aan de Burgemeester Stramanweg in Amsterdam Zuidoost, perfect belichaamd. Gesitueerd op een zeer bereikbare A-zichtlocatie kan het niemand ontgaan dat de Mercedes-Benz Vestigingsmanager, Sikko Claus
dealer op een bijzondere manier aan de weg timmert in het bedrijfsmatige hart van Zuidoost. In het schitterende pand praat de enthousiaste vestigingsmanager, Sikko Claus, met Het Ondernemersbelang.
E
en vooroordeel is dat we arrogant zouden zijn. Dat kleeft aan het merk Mercedes-Benz. Maar niets is minder waar. We zetten alles op alles om het onze particuliere en zakelijke klanten naar de zin te maken.” Een rondleiding over de twee verdiepingen van het juweel van Stern Auto, dat in de omgeving nog vestigingen in Amstelveen en Amsterdam West telt, onderstreept dat. De presentatie van zowel bedrijfs- als personenauto’s is royaal en zeer stijlvol en hetzelfde kan gezegd worden van de sfeervolle plekken die voor de bezoekende klanten zijn ingericht.
E-mobilitycenter
“Overal hebben we aan gedacht. Van stijlvolle coffee corners, comfortabele stoelen met roteerbare ondersteuningen voor laptops en WIFI door het hele pand, tot schermen waarop we niet alleen onze eigen producten kunnen etaleren, maar waarop bedrijfsklanten ook presentaties kunnen houden. We hebben op deze locatie meer dan alleen ruimte voor het exposeren van onze productlijnen, het is ook een plek waar ondernemers elkaar kunnen ontmoeten en waar events kunnen plaatsvinden.” Een belangrijk event vond al plaats. “Op dinsdag 29 november organiseerden we in samenwerking met de gemeente
Stern Auto Amsterdam combineert topkwaliteit met duurzaamheid Amsterdam een event over duurzaamheid. Dat past ons als een jasje, want wij vinden duurzaamheid uitermate belangrijk. Vandaar de grote sprongen die wij maken in ons productaanbod van elektrische bedrijfs- en personenauto’s. We zijn dan ook meer dan een mobilitycenter, we zijn een E-mobilitycenter.” Wat goed nieuws is voor moderne ondernemers die duurzaamheid hoog in hun vaandel voeren. “Naast het feit dat ons milieu belangrijk is, heeft E-mobiliteit ook interessante voordelen vanwege beschikbare overheidssubsidies en bijtellingsvoordeel. Bovendien ondersteunt de gemeente gebruikers van onze Smart fortwo electric drive, onze A-Klasse E-CELL en onze Vito E-CELL middels de uitbreiding van het aantal openbare laadpunten en middels gratis oplaad mogelijkheden.” Luxe en comfort zetten de toon
De verhuizing was een gigantische operatie, maar kon toch soepel worden uitgevoerd. Claus: “Dat danken we mede aan de goede samenwerking met het bouwteam, Stern Beheer en Renault, dat op deze locatie zat.” Overigens is de metamorfose nog niet afgerond. Wat betreft duurzaamheid wordt de punt nog op de i gezet door middel van een groen grasdak. “Dat verbetert het omgevingsmilieu, verhoogt de levensduur van
het dak en geeft betere warmte en geluidsisolatie.” Prettig voor klanten en personeel. “Onze verkopers kunnen hun werkruimten qua temperatuur afzonderlijk inregelen. Dat is belangrijk, want hoe vaak hoor je niet dat de ene medewerker het te warm en de andere het te koud vindt?” Luxe en comfort zetten dus de toon in het prachtige pand dat tegenover de ArenA ligt. “Ajax is klant bij ons en hoeft maar over te steken voor onze volledige service.” Daarmee doelt Claus erop dat particuliere en zakelijke klanten voor alles op het gebied van automotive bij Stern Auto in Amsterdam terecht kunnen. “In januari zijn ook de onderhouds- en werkplaats in-gericht. Wij repareren niet alleen, maar doen ook aan reconditioning van voertuigen. Door die van binnen en buiten te reinigen kan de klant weer met een representatieve auto de weg op.” En verstand van representativiteit hebben ze bij Stern Auto Amsterdam, dat een bezoekje meer dan waard is.
Stern Auto B.V. Burgemeester Stramanweg 110 1101 AA Amsterdam Zuid-Oost T 020 - 851 08 51
[email protected] www.sternauto.nl
het ONDERNEMERS BELANG
23
Bedrijfsreportage
Tekst: Jerry Helmers (Crown Media) • Fotografie: Luuk Gosewehr
‘Arbeidsmarkt is nog nooit zo dynamisch geweest. Maar weet de ondernemer dat wel?’ Ondernemerschap wordt nog steeds gezien als de ultieme vorm van vrijheid, maar met name de ondernemer mét personeel, zal zich in deze laatste jaren meerdere malen hebben afgevraagd, waar hij ooit aan is begonnen. Want…. de flexibilisering van de arbeidsmarkt gaat in hoog tempo voort, ook tijdens de crisis. Vaak sneller dan menig ondernemer het nog kan begrijpen. Maar die ondernemer heeft wel met de arbeidsmarkt te maken. Volgens Paul Rijs, Annelies van den Brink, Erik Stam en Marije Renema van de afdeling Arbeidsmarktinformatie en -advies is het daarom van het allergrootste belang dat de ondernemer zich wél realiseert wat er werkelijk aan de hand is. “En dat ondanks de crisis toch weer grote schaarste gaat ontstaan. Er is een verschuiving van vacaturedenken naar projectdenken….”
24
het ONDERNEMERS BELANG
D
at de economische crisis de media domineert, moge duidelijk zijn. “Maar dat de crisis verschillende uitwerkingen heeft op de arbeidsmarkt, blijkt als je het iets genuanceerder bekijkt. Sowieso kan dit al per regio, per sector en per leeftijdsgroep verschillen, maar het is wel van belang dat de ondernemer – de werkgever – weet op welke wijze hij nu tot een beter strategisch HR-beleid kan komen. Wij als medewerkers van het UWV hebben voor onszelf dan ook de heldere opdracht geformuleerd, dat wij de te verwachten krapte op de arbeidsmarkt duiden voor het bedrijfsleven. Het in beeld brengen van vraag en aanbod biedt ons aanknopingspunten om oplossingen aan te dragen, want de ondernemer wil wel verder met zijn dagelijkse uitdagingen.” De vier vertellen dat ondernemers over een paar jaar de vergrijzing gaan merken. “Je ziet dat werknemers uittreden vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Niet alleen verdwijnt hiermee een arbeidskracht, maar ook veel ervaring. De werkgever ervaart plots dat het niet zo eenvoudig is om voor deze mensen goede vervanging te vinden. Men doet een zoektocht in de eigen branche en men vindt het niet. Wij attenderen het bedrijfsleven er dan ook op dat er in Nederland steeds meer sprake is van zogenoemde ‘intersectorale mobiliteit’. Dit houdt niets anders in dan dat mensen uit branche A ook in branche B willen en kunnen werken. En omgekeerd. Men is niet meer onvoorwaardelijk gebonden aan de eigen sector, blijkt uit recent onderzoek. Met andere woorden: werkgevers dagen we uit om in de zoektocht naar personeel zich ook veel meer buiten de eigen sector te begeven.” Renema noemt dit de ‘nieuwe ontschotting’. “We moeten het hokjes-denken dus laten voor wat het is. Want inmiddels wisselt de helft van de baanvinders al van sector. Dat blijkt uit ons onderzoek van vorig jaar waarbij we hebben gekeken wie de baanzoekers eigenlijk zijn en wáár ze hun emplooi vinden. Zo zagen we dat vooral werkzoekenden uit het openbaar bestuur na een periode van werkloosheid in een andere sector gaan werken. Verder constateerden we dat ouderen relatief trouw zijn aan hun eigen sector en langdurig werklozen juist veel van sector veranderen. Hun sectorale mobiliteit is vergeleken met een jaar eerder flink gestegen. En eigenlijk is dat logisch; werknemers zijn immers ook continu op zoek naar kansen. Verder blijkt uit ons onderzoek dat langdurig werklozen vaker werk vinden bij de grote bedrijven.” Volgens Rijs voelt men in sommige branches nu al dat werknemers niet onbeperkt beschikbaar zijn. “Met name in de hogere ICT-functies zien we dat. Ook geldt dat voor diverse technische functies, zoals technisch analisten
en hoger opgeleide werktuigbouwkundigen. Over een paar jaar zullen hier ook beroepen in de logistiek en de zorg, zoals verpleegkundigen en ziekenverzorgenden, aan kunnen worden toegevoegd. Nu al zien we minder kansen in de journalistiek, de makelaardij en in de financiële sector. Er komen dus grote verschuivingen aan.” Rijs en Renema zeggen dat ze over deze onderwerpen in debat willen met het bedrijfsleven. “Zo heeft het Werkgeversservicepunt Groot Amsterdam in februari nog een avond georganiseerd. Er waren genodigden uit alle branches. De aanleiding was hoe we vraag en aanbod – tekort en overschot – veel beter met elkaar kunnen matchen? En, wat onze rol daarin kan zijn. Zo kregen we bijvoorbeeld een vraag van iemand uit de zaal die ‘last had’ van de ‘gouden ketenen van een werknemer’. Wel, in zo’n geval kun je dan bijvoorbeeld inzetten op omscholing. Waarom de beschikbare middelen niet benutten om iemand andere en nieuwe kennis bij te brengen?” Hoe de komende jaren de arbeidsmarkt zich zal ontwikkelen, blijft deels koffiedik kijken. “Nu kunnen we wel concluderen dat de arbeidsmarkt nog nooit zo dynamisch is geweest. Zo zie je dat een fenomeen als payrolling ook een enorme vlucht heeft genomen. Ondernemers zijn zeer creatief geworden. Ze hebben niet meer de behoefte om mensen heel lang aan zich te binden. Over de toename van het aantal ZZP’ers hoeven we ook niks te zeggen. Die tendens zal zich alleen maar voortzetten. Toch zou er op een gegeven moment best een balans kunnen ontstaan in de
flexibilisering van de arbeidsmarkt. Er zal ook een tegenwicht komen. Want, ondernemers, werkgevers en opdrachtgevers begrijpen dat ze iemand die goed én schaars is, moeten koesteren. Die wil je houden. Er zullen dus nieuwe contractvormen gaan ontstaan.”
V.l.n.r.: Marije Renema, Erik Stam, Paul Rijs en Annelies van den Brink
Rijs en Renema dagen ondernemers daarom uit om bij vragen met betrekking tot de arbeidsmarkt een beroep te doen op het werkgeversservicepunt. “Daar kan het dan al meteen gaan om arbeidsbemiddeling van mensen die korte of langere tijd werkzoekend zijn, zeer ervaren 50 plussers en mensen met een beperking. Maar ook kunnen we praktische vragen beantwoorden over ontslagzaken. Verder brengen wij regelmatig rapporten uit. Dit kan variëren van regionale tot aan landelijke adviezen alsook de nieuwste ontwikkelingen in de intersectorale dynamiek. Kortom; iedere ondernemer die zijn arbeidsmarktbeleid helemaal up-to-date wil hebben, heeft er een bondgenoot bij. En dat is het UWV. We dagen de werkgevers uit om samen met ons de vraagstukken van die snel veranderende arbeidsmarkt op te pakken en deze het beste plekje te geven binnen het strategisch HRM-beleid.”
Bent u werkgever? Hebt u personeel nodig? Zoekt u arbeidsmarktinformatie of advies op het gebied van subsidies? Bel het Werkgeversservicepunt op 0800 - 525 25 25 of stuur een mail naar
[email protected].
het ONDERNEMERS BELANG
25
Bedrijfsreportage
Tekst: Baart Koster (Koster teksten) • Fotografie: Blinkfotografie
Urbain Trade:
de innovatieve koffiespecialist met gevoel voor stijl, kwaliteit en klant
26
het ONDERNEMERS BELANG
Het dynamische Urbain Trade is totaalleverancier in koffie, aanverwante producten en koffiesystemen voor de zakelijke markt. Als voor één bedrijf het motto ‘never a dull moment’ geldt, dan voor het door Paul en Urbain Watjer geleide familiebedrijf. Aangezien de heren vinden dat goed nog niet goed genoeg is, werkt Urbain Trade continu aan klantgerichte innovaties. Zo werd onlangs de fraaie showroom, waar klanten koffie kunnen ruiken, proeven én maken, onder handen genomen. Ook zijn de product- en machinelijnen uitgebreid. En naast alle energie die het bedrijf al steekt in het overtreffen van de klantverwachtingen, staat ook het duurzaam ondernemen hoog op de prioriteitenlijst.
A
ls je de output van Urbain Trade ziet, zou je denken dat een etmaal uit 48 uur bestaat. De verklaring voor de constante perfectionering van machine- en productlijnen, alsmede van presentatie en service wordt duidelijk voor wie kennis maakt met Paul en Urbain Watjer. De heren stralen passie uit voor wat ze doen. “We hebben passie voor mooie producten en wat is er mooier dan alles wat met koffie te maken heeft? Aan dat product is niet alleen dagelijks behoefte, het koffiemomentje staat bovendien voor zoveel meer. Voor sfeer, rust, voor het goede in het leven. Een moment dat je letterlijk en figuurlijk indrinkt. Met al je zintuigen. En om klanten op dat gebied te verwennen met het beste van het beste, dat doen we natuurlijk met al onze bezieling. Dat is voor ons eigenlijk een abc’tje.” Die klant komt bij Urbain Trade gegarandeerd aan zijn koffietrekken in het kroonjuweel van het pand in Amsterdam Zuidoost, de showroom. “Wij ontvangen onze klanten hier voor een totale koffie ervaring. Zoals is er hier een sfeervolle koffietafel waaraan men heerlijk kan genieten van bijvoorbeeld een smaakvolle cappuccino, espresso, machiatto, Wiener melange of gewoon een lekker kopje Hollandse koffie.” En genieten heeft zintuiglijk gezien meerdere betekenissen. Want niet alleen de smaakpapillen en de neus willen wat, ook voor het oog geldt dat. “We hebben de hele zijwand vernieuwd met een aaneengesloten, meters lange blokwand waarop de koffiemachines fraai gepresenteerd staan. En dat tegen de achtergrond van een wandvullende poster met stadsgezichten die precies die stilistische sfeer weergeeft die bij onze producten hoort.” Coaching richting topkoffie: ook dát kan bij Urbain Trade
Voor klanten is het vanaf nu om nóg meer redenen goed toeven in de showroom. “We hebben op het podium een nieuwe koffiebalie geplaatst met een fraai koffiesysteem erop. Daar kunnen klanten niet alleen van het resultaat genieten, maar kunnen ze dat resultaat ook veroorzaken”, zegt Paul cryptisch. “Wat we gaan doen is onze klanten cursussen en trainingen geven in het gebruik van onze geavanceerde koffiemachines. Dat gebeurt onder de vakkundige leiding van een barista, een vakman of vakvrouw die gespecialiseerd is in het bereiden van heerlijke espresso, maar ook van verwante dranken als cappuccino.” Niet alleen leer je in de showroom hoe je het
beste product uit het systeem tovert, ook visueel zijn de resultaten spectaculair, want de romige melk bovenop de koffie krijgt allerlei decoratieve vormen mee. “Overigens zien we in de markt een enorme omslag naar koffiebonen en pure producten. Ook daar spelen wij graag op in”, aldus Paul, terwijl hij wijst naar een Nestlé molen gevuld met prachtige, donkerbruine koffiebonen. Is een bezoekje aan Urbain Trade voor de klant een nog specialere belevenis dan voorheen, ook in de productsfeer staan mooie uitbreidingen op stapel. Zo is Nestlé bezig met het ontwikkelen van een schitterende Milano machinelijn. “Dit is wat wij noemen uitgifte apparatuur en geschikt voor bijvoorbeeld horecaklanten. Want zonder die expertise kun je deze speciale Milano lijn niet bedienen, zoals dat wél geldt voor ons overige assortiment. Deze lijn is dus bij uitstek geschikt voor bedrijven die hun klanten pure verwenkoffie verkopen. Ik denk dan aan trendy en stijlvolle horecabedrijven.” Ook voor Ugandese aidswezen is er leven na groep zeven
Paul en Urbain schaken op vele borden. Zijn zij pas tevreden als hun klant dat is en daarbij proberen ze zelfs om het verwachtingspatroon steeds te overtreffen. Ook duurzaam ondernemen met oog voor maatschappelijke belangen is hun ambitie. “We ondersteunen al jaren als sponsor de stichting NUW, dat staat voor het Nederlands Ugandees Wezenproject. Samen met partnerorganisatie MOSO, Mpigi Orphans Support Organisation, proberen wij Ugandese aidswezen een leven met perspectief te geven. Daarvoor faciliteren
wij al jaren scholing voor een paar honderd wezen tot en met groep zeven. Dat deden we door hen van schoolmaterialen, kleding en lunches te voorzien. Maar onlangs kwam ook een lang gekoesterde wens uit. Want er staan nu ook een ambachtsschooltje en een nieuwe keuken. Het ambachtschooltje vormt een mooi sluitstuk op het algemeen basisonderwijs dat kinderen tot en met groep zeven krijgen. Ze leren op het ambachtsschooltje een vak waarmee ze werkelijk in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Zo starten we er een cursus voor kapster en een cursus voor metselaar.” Het is de bedoeling dat er op den duur meer vakopleidingen gehuisvest worden, maar momenteel hebben Paul en Urbain Watjer een andere wens. “Er zijn fondsen en dus meer sponsors nodig om bijvoorbeeld gereedschap aan te kunnen schaffen. Want zonder kunnen de leerlingen zich niet voor hun vak scholen. Daarom zou het mooi zijn als meer ondernemers de wezen middels een financiële bijdrage een toekomst willen geven. Want dat is wat elke financiële sponsorbijdrage voor deze kinderen betekent.” De heren zeggen het met een gedrevenheid die terug komt in alles wat ze doen. Of het nu hun service aan zakelijke klanten of hun ondersteuning van Ugandese aidswezen betreft. Het is voor Paul en Urbain pas goed genoeg als het beter is dan verwacht. Urbain Trade Keienbergweg 36 1101 GC Amsterdam T 020 - 682 37 65 F 020 - 486 95 91
[email protected] www.urbaintrade.nl
het ONDERNEMERS BELANG
27
Interview Eric van Woerkom (rechts) met zijn team
Hotspot Noord Wat hebben MTV, Shell, Red Bull, Mediawharf, Eye Film Instituut Nederland en het Hema Hoofdkantoor met elkaar gemeen? Allen zijn sinds kort gevestigd in Amsterdam Noord. En met de komst van de Noord Zuidlijn zal Amsterdam Noord zich kunnen ontwikkelen tot dé hotspot van de stad. Ondernemersbelang sprak met ondernemer Eric van Woerkom, nieuwe penningmeester van Veban, de ondernemersvereniging voor Noord.
Wat doet Veban precies?
Veban staat voor Vereniging van Bedrijven in Amsterdam Noord: een bloeiende vereniging die optreedt als belangenbehartiger, zich hard maakt voor een optimaal vestigingsklimaat en spreekbuis is zowel naar het Stadsdeel Noord en andere overheden als naar organisaties zoals de Kamer van Koophandel. Daarnaast is Veban ook een netwerkorganisatie, die regelmatig ledenactiviteiten organiseert. Wat doe jij zelf in Noord?
Ik heb samen met twee maten de Maatschap Bacom Consultancy Groep. Ons bedrijf is gevestigd op het Cornelis Douwesterrein, aan de Printerstraat. Met een team van 11 personen zijn wij een full-service administratiekantoor voor het MKB. Wij richten ons primair op bedrijven in Groot Amsterdam maar hebben ook klanten daarbuiten. Helaas hebben wij na ruim acht jaar nog maar weinig klanten hier in Amsterdam-Noord: we willen er meer!
28
het ONDERNEMERS BELANG
Waarom is Amsterdam Noord een interessante vestigingsplaats voor ondernemers?
Wij zijn acht jaar geleden in Noord terecht gekomen na een start in Almere. Noord heeft het voordeel dat het goed bereikbaar is voor Amsterdammers maar zeker ook voor niet Amsterdammers. Ons personeelsbestand komt uit Noord- en Zuid Holland. De huren zijn aantrekkelijk in verhouding tot de rest van Amsterdam, er zijn geen parkeerproblemen. Amsterdam Noord heeft lange tijd last gehad van een slecht imago en het IJ werd als de waterbarrière gezien. Maar door de bouw van de Noord Zuidlijn verbetert de verbinding met de stad. En spraakmakende projecten zoals Overhoeks, het NDSM/ terrein en het Eye Film Instituut zorgen er voor dat Noord steeds meer gezien wordt. De creatieve industrie beweegt zich noordwaarts en wanneer je een relatie mee uit eten wilt nemen is er voldoende keuzemogelijkheid!
Met welke trends en ontwikkelingen hebben ondernemers in Amsterdam Noord rekening te houden in 2012?
Natuurlijk de stagnatie van de economie, daar ontkomt ook Amsterdam Noord niet aan. Het vraagt om nog meer aandacht voor een goede bedrijfsvoering en een zorgvuldige afweging van investeringen. Een positievere trend is die van duurzaamheid. De ontwikkeling van Buiksloterham is een goed voorbeeld van een duurzame aanpak voor klimaatneutraal wonen en werken. Ook het nieuwe Shell kantoor in Noord blinkt uit in duurzaamheid. Verder speelt maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) een steeds belangrijker rol. Mijn eigen bedrijf is daar druk mee bezig, door het kansen bieden aan mensen met een beperking en het toegroeien naar een paperless bedrijfsproces. Om te laten zien dat we het echt serieus menen zijn wij in 2011 partner geworden van MVO Nederland. Als ik meer wil weten over ondernemen in Amsterdam Noord, waar kan ik dan het beste terecht?
Voor meer informatie over ondernemingsvereniging Veban: www.veban.nl en voor de echt praktische ondersteuning kan Bacom natuurlijk ook benaderd worden!
Bacom Consultancy Groep Printerstraat 22 1033 RT Amsterdam Postbus 37018 1030 AA Amsterdam T 020 - 630 12 30 www.bacomgroep.nl
Bedrijfsreportage
Tekst: Banoyi Zuma en Lilian Soerel • Fotografie: Harry Slegh
Twitter, LinkedIn, Facebook, Hyves, YouTube. Sociale media zijn al zo ingeburgerd, dat we het anno 2012 eigenlijk niet meer mogen hebben over ‘nieuwe’ media. Die term wordt vaak gebezigd door de generaties die niet zijn opgegroeid in het internet tijdperk.
De twijfel voorbij:
Sociale media zijn van nu en straks
H
et gebruik van de term ‘nieuwe media’ classificeert de gebruiker als een ‘digital immigrant’ 1, namelijk iemand die niet is opgegroeid in het internettijdperk, de technologie heeft geadopteerd en daardoor altijd een bepaalde reserve behoudt jegens die ‘nieuwe’ technologie. Immers, sociale media zijn inmiddels zo ingeburgerd dat er geen sprake meer is van ‘nieuw’. Zeker niet voor de generaties die geboren zijn in het internettijdperk en daardoor ‘native speakers’ zijn van de digitale taal. ‘Digital natives’ worden zij genoemd. Zij hebben geen enkele reserve jegens de technologie; simpelweg omdat zij niets anders kennen.
Verlichting
belastingen van het volk. Totdat rond 1750 weerstand ontstond tegen de koning en zijn manier van denken. De Verlichting was het moment dat de burgers zich ontdeden van hun onmondigheid en zelf hun verstand gebruikten. Steeds meer mensen namen deel aan openbare discussies en durfden zich een mening te vormen. Zo ontstond, als middel om machtsmisbruik tegen te gaan, de publieke opinie. Anno 21e eeuw zijn we min of meer opnieuw in een periode van Verlichting beland. Met in de hoofdrollen de marketeer als vervanger van de koning en de moderne, mondige consument als vervanger van de burger van toen. De publieke discussies zijn terug van weggeweest, dankzij twitter, blogs, sms, etc. En opnieuw ligt de macht bij het volk; hoe de consument denkt en communiceert over de producten/diensten is vandaag de bepalende factor. Belangrijk is dat de informatie die uit die dialoog voortkomt, wordt doorvertaald naar de producten/diensten van een organisatie. Alleen zo blijven producten/ diensten relevant. Daarbij dient rekening te worden gehouden met het feit dat men niet meer zit te wachten op voorgekauwde producten/diensten, maar zelf wil mee produceren, co-creëren.
Via sociale media gaan consumenten meer en meer de dialoog aan met organisaties. En doordat consumenten dankzij sociale media toegang hebben tot informatie en in staat zijn om communities te vormen die in zeer korte tijd te ronselen zijn, is er sprake van een machtsverschuiving. Waar voorheen de dialoog door organisaties werden geïnitieerd en geleid, zijn consumenten nu aan de bal. De metafoor die ik voor dit fenomeen gebruik is de verlichting. In de 17e eeuw werd Europa letterlijk geteisterd door het absolutisme. De koning had absolute macht die hij, zo claimde hij, direct van God had ontvangen. Om die reden hoefde hij zijn daden aan niemand te verantwoorden. Het volk had geen enkel recht. Koningen met bijna lege staatskassen eisten steeds hogere
In deze context is de Verlichting ook de metaforische beschrijving voor de transitie die organisaties ondergaan sinds de komst van internettechnologie; en dan in het bijzonder web 2.0 (interactie). Web 2.0 bracht niet alleen een nieuwe manier van werken, het betekende ook een aanpassing van de mentale modellen omtrent werken en productiviteit. Binnen onverlichte organisaties, organisaties die sociale media buiten sluiten, is het management min of meer de absolute macht en hebben medewerkers (het volk) zich te schikken naar wat het management bepaalt. Binnen verlichte organisaties zijn de rollen anders verdeeld. Medewerkers zijn kenniswerkers bij wie kennisdelen in het DNA zit.
Consequenties
De vraag is niet wat de consequenties zijn van het inzetten van sociale media voor je bedrijf of organisatie. De vraag is wat de consequenties zijn van het NIET inzetten van sociale media! De consequenties van het niet inzetten van sociale media betekent dat je als organisatie de aansluiting mist met de omgeving; de externe maar ook de interne omgeving.
1 2
Thuis maar ook op het werk wordt ingelogd op persoonlijke netwerken om kennis te delen met vrienden, kennissen, oud-studiegenoten en oud-collega’s of om hulp te vragen (bijv. via Twitter #durftevragen). De kenniswerker socialiseert buiten de grenzen van de eigen organisatie. Door deze manier van werken, is hij productiever (Veilleux & Gagnon, 2007)2. Onverlichte organisaties zien het onderhouden van persoonlijke netwerken tijdens kantooruren als ‘oneigenlijk gebruik’ van bedrijfsfaciliteiten. Het kost hen handen vol geld – zo redeneren zij – doordat medewerkers niet productief zijn. Zij bieden daarom beperkt toegang tot deze faciliteiten of blokkeren internettoegang in z’n geheel. Net als eens de koning toen, realiseren zij zich niet dat tijden zijn veranderd, dat medewerkers niet langer onmondig zijn, maar hun verstand gebruiken en deelnemen aan publieke discussies om zich zo een mening te kunnen vormen. ‘Who you know’ is tegenwoordig een essentieel onderdeel bij de uitvoering van het dagelijkse werk en daarmee het succes van de organisatie. De arbeidsmarkt wordt binnenkort bedolven onder een stroom van digital natives. Organisaties doen er goed aan om sociale media in de bedrijfsvoering te integreren. Soerel Management Consultancy Irislaan 57 1424 CP De Kwakel T 0297 - 52 13 80 F 0297 - 52 13 81
[email protected] www.soerel.net
Prensky, M. – ‘Digital natives, digital immigrants’, From ‘On the Horizon, MCB University Press, Vol. 9 No. 5, October 2001 P. Veilleux & C. Gagnon. – A new way to define a productive worker: with enterprise 2.0
het ONDERNEMERS BELANG
29
Column
Lenen Na verkoop van een deel van zijn onderneming heeft een directeuraandeelhouder de resterende schulden (aan de bank en een aantal leveranciers) van zijn verkochte onderneming afgelost door in privé het afsluiten van een hypotheek op zijn eigen woning. Door de aflossing van de schulden heeft de aandeelhouder een vordering gekregen op zijn besloten vennootschap. De vennootschap biedt uiteindelijk onvoldoende verhaal om de schuld aan haar aandeelhouder af te lossen.
H
ij besluit tot afwaardering van zijn vordering ten laste van zijn inkomen uit werk en woning (box 1). Een mooie aftrekpost waar de belastingdienst voor maximaal 52 % aan meebetaalt. De belastinginspecteur vindt het minder mooi en is van mening dat de lening aan de vennootschap onder niet zakelijke condities is verstrekt. Hij is van mening dat het debiteurenrisico zodanig groot is dat een onafhankelijke derde een dergelijke lening nooit zou hebben verstrekt. Onze belastingrechters oordeelden in het voordeel van de directeuraandeelhouder en waren van mening dat op het moment van verstrekken van de lening de aandeelhouder er redelijkerwijs van uit kon gaan dat de vennootschap haar schuld kon aflossen. Uit bovenstaande uitspraak zijn een aantal lessen te trekken. Een lening is een lening als er lening op staat
Wanneer partijen met elkaar afspreken dat bij een geldverstrekking sprake is van een lening dan moet dit ook fiscaal gevolgd worden. Slechts in uitzonderingsgevallen (gedeeltelijk in de wet vastgelegd) kan van deze regel afgeweken worden. Op deze uitzonderingen wordt hier niet ingegaan. Schuldeiser en schuldenaar doen er verstandig aan om hun intentie vast te leggen in een overeenkomst en daarin ook duidelijk te omschrijven wat de voorwaarden van de lening zijn (zekerheden, rentepercentage, aflossingsschema). Handel er ook naar!
30
het ONDERNEMERS BELANG
Debiteurenrisico
Nadat is vastgesteld dat sprake is van een lening, moet beoordeeld worden of de lening onder zakelijke condities is verstrekt. De vraag moet dan gesteld worden of een onafhankelijke derde onder dezelfde omstandigheden en condities de lening verstrekt zou hebben. Gekeken wordt dan onder andere naar de zekerheden die verstrekt zijn. Is er een hypotheek gevestigd op de bedrijfsonroerend goederen, zijn de voorraden of debiteuren verpand? Zijn deze zekerheden niet gesteld dan bestaat er een grote kans dat de belastingdienst stelt dat sprake is van een onzakelijke lening. Rentepercentage
De hoogte van het rentepercentage kan ook een vingerwijzing zijn of er sprake is van een zakelijk verstrekte lening. Bij een laag rentepercentage horen meer zekerheden dan bij een hoog rentepercentage. In het geval van een hoog rentepercentage wordt het risico van de schuldeiser verdisconteerd in een hogere vergoeding. De schuldeiser is bereid om een hoger risico te lopen omdat de vergoeding ook hoger is.
dering van een lening is het dus belangrijk om de leningen tussen uw verschillende vennootschappen nog eens tegen het licht te houden. Geen lening: wat dan?
Indien er geen sprake is van het verstrekken van een lening dan kan er sprake zijn van het verstrekken van kapitaal aan de vennootschap. De directeuraandeelhouder kan bij verkoop of opheffing van de vennootschap zijn verlies in box 2 aftrekken tegen 25% belasting. Is de onzakelijke lening verstrekt tussen twee vennootschappen dan is een eventueel kapitaalverlies alleen aftrekbaar wanneer de vennootschapschuldenaar wordt opgeheven. Dan kan een liquidatieverlies afgetrokken worden. Wordt de vennootschap verkocht dan is het verlies definitief niet aftrekbaar.
Mr. Frank Post is partner bij Borrie Belastingadviseurs B.V. Borrie Belastingadviseurs B.V. Keizer Karelplein 2
Gelieerde vennootschappen
1185 HL Amstelveen
In het berechte geval ging het om een lening tussen de directeuraandeelhouder en de vennootschap. Bovenstaande criteria voor de beoordeling of er sprake is van een lening geldt ook tussen gelieerde vennootschappen. Voor de fiscale afwaar-
Postbus 83012 1080 AA Amsterdam T 020 - 679 09 11 F 020 - 679 42 25
[email protected] www.borrie.nl
Bedrijfsreportage
Goede fotopresentatie te verkopen woning kan zorgen voor snellere verkoop Ing Steenbeek wilde ooit niet meer afhankelijk zijn van een werkgever en trok in 2006 en op haar 36ste de stoute schoenen aan en begon haar eigen bedrijf. Ze combineerde haar jarenlange fotografie hobby met de kennis van de huizenwereld die ze had opgedaan bij een vastgoedontwikkelaar en vestigde zich als verkoopstyliste/woningfotografe.
I
ng Steenbeek kijkt eigenlijk niet eens meer goed om haar heen, want bij binnenkomst ziet zij al met welk plaatje zij naar buiten zal gaan. Het ideale plaatje krijg je al door gemakkelijk realiseerbare verbeteringen aan te brengen. Het creëren van ruimte door het weglaten (denk ook in symmetrie) van al het net teveel in een woning is dan ook een belangrijk aspect. Je ziet, als je zoals Ing Steenbeek tientallen woningen per week fotografeert, direct wat het mooie plaatje verstoort. Daar wordt meteen wat aan gedaan. Denk hierbij aan het verplaatsen van meubilair, een keuken tot een mooi strak geheel maken, speelgoed uit een woonkamer halen en zelfs de slecht afgescheurde wc-rol krijgt een strak randje voordat haar professionele camera’s uit haar koffers worden gehaald door de assistentes.
Maken of breken
“Tot pakweg een jaar of tien geleden was het allemaal nog heel simpel”, aldus Ing. “Bij de meeste woningen maakte een makelaar vroeger een simpel foldertje waar hij een paar foto’s op kwijt kon. Internet bracht daar verandering in. Opeens kon je op websites je complete woning laten zien en nog met mooie kleurenfoto’s ook.” De laatste jaren
beginnen steeds meer makelaars in te zien dat woningen fotograferen vakwerk is, wat al blijkt aan het vaste klantenbestand van Ing Steenbeek. “De meeste makelaars hebben er geen kaas van gegeten en daarnaast zullen zij nooit een woning stylen alvorens de vaak huis-, tuin- en keukencamera ten tonele komt. Dat werkt niet, want zo’n fotoreeks kan een woning maken of breken. Je moet foto’s hebben die mensen nieuwsgierig maken, zodat ze gaan denken maar die woning moet ik zien! Als ik dat kan bereiken, heb ik mijn werk goed gedaan”, aldus Ing Steenbeek. Stagiaires
“Mijn werk kan ik tegenwoordig niet meer alleen uitvoeren. Inmiddels staat er een team van enkele freelance fotografen, maar ook stagiaires (3e of 4e jaars studenten van het HMCollege) waarvan er onlangs een in vaste dienst is gekomen klaar. Ik stel hoge eisen aan ze. Ze moeten al heel snel doorhebben waar het om draait in dit vak, wat overigens veelal om dezelfde dingen draait o.a. less in more, kunst van het weglaten, symmetrie gebruiken en altijd alles voor het mooie plaatje! De klant krijgt overigens voor onze komst een e-mail met tips welk voorwerk zij kunnen doen, zodat ons bezoek niet meer tijd in beslag neemt dan strikt noodzakelijk is. De stagiaires maken veel mee in ons overigens officieel stage leerbedrijf. Al die verschillende inrichtingen maar ook alle verhalen waarom mensen gaan verkopen hoor je vaak. De meest intieme spullen kom je tegen en het blijkt een feit dat ieder huisje zijn kruisje heeft.”
Ing Steenbeek wil dan ook graag een boek schrijven over alles wat ze op locaties meemaakte de afgelopen zes jaar (uiteraard in combi met leuke verkooptips). “Op dit moment ontbreekt eigenlijk alleen de tijd want deze job neemt zo’n 70 uur per week in beslag. Maar komt er ooit een wat rustigere periode aan, zal ik zeker niet laten (uiteraard strikt anoniem) mijn verhalen te delen wat volgens mij beste leuke columnachtige taferelen op zou leveren.” Onlangs is de STYLingPAS ontwikkeld die deze maand aan de vaste klanten wordt geschonken. “Met deze STYLingPAS krijgt men leuke kortingen bij bedrijven op het gebied van wonen / verhuizen en verbouwen. Omdat wij voor deze bedrijven reclame maken bij al die particulieren die op het punt staan te verhuizen is dit voor hen ‘de’ doelgroep. Bedrijven kunnen een gratis vermelding op onze website krijgen en al voor € 1,75 per week dagelijks bij die doelgroep binnen worden gebracht.” Verder is haar bedrijf Premium Partner van Funda en leveren zij ook 360 gradenfoto’s, video’s, 2D plattegronden maar ook full colour brochures. “Al met al zijn wij denk ik een belangrijke sleutelrol voor de makelaars, omdat niet alleen de presentatie van een woning tegenwoordig erg belangrijk is maar bieden wij nog meer wat een leuke aanvulling kan zijn, zodat de makelaar voor 100% kan doen waar hij/zij goed in is namelijk makelen.”
Eyes for organizing Gordel van Smaragd 17 1448 AE Purmerend T 06 - 212 252 22
[email protected] www.verkoopstyliste-ing.nl Volg ons ook op Twitter @woningfotograaf
het ONDERNEMERS BELANG
31
Bedrijfsreportage Met de verwachte oplevering van de VOPAK-terminal in Amsterdam Westpoort, nog vóór de zomer van dit jaar, kan BAM Civiel Noordwest andermaal een prachtig mooi én ook belangrijk referentieproject aan de eigen portefeuillehistorie toevoegen. Volgens directeur Paul de Heus is bij dit project de vraag
Tekst: Jerry Helmers (Crown Media) • Fotografie: Luuk Gosewehr
Kracht zit in begintraject van aanbesteding
van de klant volledig integraal beantwoord. “Daar zat de kracht van onze aanbieding in het begintraject,” vertelt hij. “We zijn er in geslaagd om – ondanks de diverse haken en ogen – onze aanbieding te kunnen sturen op verstandige financiering, de benodigde technische kwaliteiten, essentiële veiligheidsaspecten en optimale logistieke planning.”
V
olgens de Heus dient elke aannemer – van klein tot groot – zich bij elke aanbesteding steeds weer écht te onderscheiden. “In dit project hebben we dan ook intensief met VOPAK samengewerkt. Zo was er een aantal vraagstukken bij het bouwen van de tanks. Daar hebben we – na veel intensief overleg waarbij we onze kennis konden etaleren – mooie gezamenlijke keuzes in gemaakt. Het liep als een goed geoliede machine. Wij hadden de expertise van het proces in huis, precies wat onze opdrachtgever nodig had. Met andere woorden; hoe konden we effectief, efficiënt en bedrijfseconomisch van een kale vlakte ergens in Westpoort tot aan een hypermoderne opslag met los- en laadfaciliteit komen?” De Heus benadrukt overigens dat BAM Civiel Noordwest zich niet uitsluitend met hele grote infrastructurele projecten bezighoudt. “Natuurlijk zijn we trots op de wijze waarop we
déze werkzaamheden nu afronden, maar laten we vooral ook benadrukken dat we tevens goed in staat zijn om op hele korte termijn – vaak kleinere - uitdagingen aan te gaan. Een recent voorbeeld is een ondergrondse leiding die op knappen stond door slijtage en verzakking. De eigenaar van deze leiding kon uiteraard zijn fabriek niet stilleggen, maar wilde vanzelfsprekend wel elke calamiteit voorkomen. Binnen een week zijn we er in geslaagd een goed funderingsherstel tot stand te brengen. We konden daarin flexibel zijn omdat we hier in Amsterdam-Noord een uitgebreide werf hebben waar we alle benodigde apparatuur en materialen hebben om snel te kunnen inspelen op dit type bijna-paniek-situaties.”
De Heus verwacht de komende jaren dan zelfs ook een kleine stijging van het aantal medewerkers. “We zijn nu met 60 man. Gezien de gevulde opdrachtenportefeuille én de aard van de opdrachten, denk ik dat we dus nog kunnen groeien. We zien de toekomst dus met vertrouwen tegemoet, maar we blijven ons tegelijkertijd meer dan ooit realiseren dat men al in het aanbestedingentraject écht onderscheidend moet blijven. Daar zit voor ons nu de voortdurende uitdaging.”
BAM Civiel Noordwest, Amsterdam Toetsenbordweg 11 1033 MZ Amsterdam Postbus 37022
Het één leidt dan weer tot het ander; de Heus is er van overtuigd dat je juist ook met deze relatief kleine opdrachten jezelf goed profileert in de markt waardoor nieuwe projecten volgen. “Het is waarschijnlijk de reden waarom we het als BAM nog steeds goed doen in de markt, die overigens wel enige onrust vertoont. Want eerlijk is eerlijk: we hoeven de economische omstandigheden ook niet te bagatelliseren. Echter, zowel met opdrachtgevers vanuit de overheid als vanuit de industrie, hebben we voor de komende jaren toch een goed gevulde opdrachtenportefeuille. We constateren wel dat de markt meer de tijd neemt voor het nemen van beslissingen c.q. investeringen in de infrastructurele omgeving. Maar in de beeldvorming dat het aantal aanvragen sterk verminderd zou zijn, herkennen we ons niet. Gelukkig kunnen we nog steeds onze eigen keuzes maken.”
1030 AA Amsterdam T 020 - 494 92 50 F 020 - 494 92 70
[email protected] www.bamciviel.nl
Paul de Heus, directeur Bam Civiel Noordwest
32
het ONDERNEMERS BELANG
Interieurprojecten MINI Brandstore, Amsterdam
Beurspresentaties Speciale events
Canon, ISE Amsterdam RAI
Heineken Starclub, diverse muziekfestivals
Handig, zo’n veelzijdige buurman! Gielissen is helemaal thuis in Amsterdam. Veel lokale ondernemers of ondernemingen kennen ons dan ook al jaren. Zij schakelen ons in voor het realiseren van de meest uiteenlopende interieurprojecten voor bijvoorbeeld horeca en retail, beurspresentaties of andere speciale evenementen. Lokaal of regionaal, nationaal of wereldwijd. Maar ook voor grote en kleine opdrachtgevers van ‘buiten’ realiseren we projecten ín de stad, bijvoorbeeld in Amsterdam Rai of op allerlei andere locaties. Over veelzijdigheid gesproken: ons full-service pakket van diensten gaat van advies en ontwerp tot en met oplevering en onderhoud. Strak project management staat garant voor oplevering binnen de tijd. Slimme engineering betekent goede, betaalbare oplossingen. Dat we ‘om de hoek’ zitten heeft efficiënte logistiek als groot voordeel. En dat we gemakkelijk even langs kunnen komen voor werkoverleg. Of voor een kennismakingsgesprek natuurlijk. Bel voor meer informatie of een afspraak met Cathelijn Schoenmakers. Gielissen Interiors & Exhibitions, Galwin 2, Amsterdam 020 581 14 11,
[email protected], www.gielissen.com
personal touch in finance accountants
In onze branche gaat het om kennis en vertrouwen.
belastingadviseurs
slagen we doordat we ons vak uitstekend beheersen
corporate finance
persoonlijke relatie nastreven. Met die instelling
expatriate services
geven we bedrijfseconomische en fiscale adviezen
salarisadministratie
Kennis verwerf je, vertrouwen verdien je. Daarin en doordat we met al onze klanten een unieke verricht Borrie sinds 1950 financiële diensten en aan middelgrote ondernemingen, zelfstandig ondernemers en not for profit instellingen. Daarnaast speelt Borrie een actieve en drijvende rol in de Alliott Group, een wereldwijde alliantie op het gebied van accountancy, belastingadvies en consultancy.
Keizer Karelplein 2 1185 HL Amstelveen Postbus 83012 1080 AA Amsterdam 020 679 09 11
[email protected]
Ga naar borrie.nl en lees diverse klantverhalen
Jan Leentvaarlaan 1 3065 DC Rotterdam Postbus 8565 3009 AN Rotterdam 010 266 77 33
[email protected]