Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Deel 1: Legitimeringrapport
1 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Inhoudsopgave Blz. Inleiding
3
De context
4
De methodiek
6
De huidige situatie
6
Vergelijkingsmodel
9
De beinvloedingsfactoren
12
Het onderwijs
14
2 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Inleiding Het project: ‘Kennis voor een gevulde winkelwagen’ is een uniek onderwijsproject waarin het Albeda College samenwerkt met profit en non-profit organisaties ter verbetering van het ondernemersklimaat van de winkelstraat ‘Boulevard Zuid’ in Rotterdam Zuid. Een onderdeel van dit project is het ontwikkelen van een onderwijsmethodiek die vorm en inhoud geeft aan het onderwijs dat verzorgd wordt op Boulevard Zuid. De methodiek bestaat uit drie delen. Dit is het eerste deel en is voornamelijk bedoeld voor onderwijsmanagers en leidinggevende in het onderwijsveld die dergelijke winkelgebieden een zelfde onderwijsconcept willen opzetten. In het tweede deel wordt het scholingsconcept beschreven. Dit deel is voornamelijk bedoeld voor de uitvoerders van deze methodiek. In het derde deel wordt aandacht besteed aan de inhoud van de cursussen. Dit deel is voornamelijk bedoeld voor de mensen op werkvloer die op praktisch en uitvoerend niveau werkzaam zijn.
3 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De context De methodiek is gebaseerd op het projectplan: ‘Kennis voor een gevulde winkelwagen’ en de ervaringen die tot nu toe – anno januari 2007 - zijn opgedaan bij de uitvoering van het projectplan. De aanleiding voor het schrijven van het projectplan was tweeledig. Op de eerste plaats door het tekort aan stageplaatsen voor leerlingen van het Albeda College en het geringe aantal stageplaatsen op Boulevard Zuid in het bijzonder. Op de tweede plaats wilde het Albeda College als opleidinginstituut zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen om de situatie op en rond de Boulevard Zuid te verbeteren. Tevens blijkt dat in de aanloop van de invoering van Competentie Gerichtonderwijs de Boulevard Zuid een contextrijke leeromgeving biedt waarin deelnemers in de praktijk specifieke competenties kunnen verwerven.
Op 1 augustus 2005 is het project: ‘Kennis voor een gevulde winkelwagen’ gestart. Dit project is geïnitieerd door het Albeda College in samenwerking met het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR), deelgemeente Feijenoord, winkeliersvereniging Boulevard Zuid, eigenarenplatform en KC Handel. Het doel van dit project is de professionaliteit van de ondernemers te laten toenemen en het ondernemersklimaat op de Boulevard Zuid te verbeteren1. Om dit te realiseren zijn de volgende subdoelstellingen geformuleerd: 1. Het ontwikkelen van een scholingsconcept met een gebiedsgebonden aanpak. 2. Het ontwikkelen van een leerlijn van de opleiding (ondernemer) die aansluit bij de werkzaamheden die gevraagd worden van een detaillist in het winkelgebied van de Boulevard Zuid. 3. Scholing op locatie laten plaats vinden. 4. Meer stageplaatsen en/of leerwerktrajecten voor studenten creëren om zo de professionaliteit van de ondernemers te laten toenemen.
1
Aanvraag ESF Equal 2004 ‘Kennis voor een gevulde winkelwagen’ bijlage .
4 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
1. Het ontwikkelen van een scholingsconcept met een gebiedsgebonden aanpak.
De Boulevard Zuid bestaat uit twee winkelstraten met een lengte van circa 2 kilometer met ongeveer 250 winkelpanden. De problemen die de ondernemers ervaren en de leerbehoeften van de ondernemers staan in deze methodiek centraal. Door de problemen vanuit de dagelijkse praktijk te benaderen kan de ondernemer de opgedane kennis en vaardigheden gelijk toepassen. De ondernemer is vaak een zelfstandige zonder personeel (zzp’er ) en heeft familieleden in dienst en/of wordt (financieel) ondersteund en/of bijgestaan door familieleden. Omdat de ondernemer vaak niet in staat zal zijn naar school te komen, wordt de scholing op de werkplek of in de Scholingswinkel aangeboden. In de methodiek wordt gebruik gemaakt van de informatie, brochures en expertise die aanwezig zijn bij de deelnemende projectpartijen (het OBR, de deelgemeente Feijenoord, de winkeliersvereniging en het eigenarenplatform). Uit ervaring is gebleken dat de ondernemers op de Boulevard Zuid geen of nauwelijks gebruik maken van de informatie die voorhanden is bij de deelnemende projectpartijen.
2. Het ontwikkelen van een leerlijn van de opleiding (ondernemer- manager) die aansluit bij de werkzaamheden die gevraagd worden van de detaillist in het winkelgebied van de Boulevard Zuid.
De leerlijn bestaat onder andere uit praktische opdrachten waarin theorie en praktijk aan elkaar gekoppeld worden. Met behulp van werkopdrachten kan de ondernemer zijn functioneren verbeteren en de presentatie van zijn winkel laten toenemen. Bij het maken van de werkopdrachten wordt rekening gehouden met de leerbehoeften van de ondernemer. Afhankelijk van de leerbehoeften wordt bepaald aan welke competenties (kennis, vaardigheden en houding) aandacht moet worden besteed en welke begeleiding hierbij nodig is. De ondernemer stelt of formuleert zelf (of in samenspraak met de docent) zijn leervraag. In het leertraject wordt rekening gehouden met het feit dat de winkelactiviteiten gewoon doorgaan. De ondernemer is financieel afhankelijk van de winkel en zal deze niet (snel) sluiten om onderwijs te kunnen volgen. Daarom is er gekozen voor lestijden die gunstig zijn voor de ondernemer en wordt de scholing op in de winkel of de Scholingswinkel aangeboden.
5 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
3. Scholing op locatie laten plaats vinden.
De scholing zal (zoveel mogelijk) op locatie plaatsvinden. De scholing en begeleiding vinden plaats in de Scholingswinkel of bij de ondernemer in de winkel. Er wordt naar gestreefd om het onderwijs in kleine groepen van drie tot vier personen aan te bieden. Naast het aanleren van vaardigheden en kennisoverdracht zal ook het individueel begeleiden van de ondernemer een vast onderdeel zijn binnen het leertraject. Hierdoor is het mogelijk om individuele ondersteuning en een passend leertraject aan te bieden.
4. Het creëren van stageplaatsen en/of leerwerktrajecten om de professionaliteit van de ondernemers te laten toenemen
Deelnemers van het Albeda College van diverse opleidingen worden ingezet om activiteiten te organiseren en opdrachten uit te voeren. Door de inbreng van kennis en de inzet van deelnemers van het Albeda College krijgt het winkelgebied een extra impuls. De ondernemers kunnen ervaring opdoen en oefenen met het begeleiden van deelnemers. Zo kan de ondernemer op zijn beurt leren van de stagiair en daarmee zijn professionaliteit vergroten. In samenspraak met het KBB ( kenniscentrum Beroepsonderwijs – Bedrijfsleven) zullen cursussen verzorgd worden waarbij de ondernemers competenties verwerven hoe zij deelnemers binnen hun bedrijf kunnen begeleiden.
6 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De methodiek2 Op de eerste plaats is de methodiek zoals deze hier wordt beschreven nog nergens eerder toegepast of ontwikkeld. In deze methodiek hebben we dan ook te maken met het ‘voortschrijdend inzicht’ waardoor toekomstige ervaringen en leermomenten (kunnen) leiden tot aanpassingen van de methodiek. Door het hanteren van een methodiek is het mogelijk om ervaringen en leermomenten systematisch en gestructureerd vast te leggen. Zo kan de methodiek verder ontwikkeld worden en het ontwikkelingsproces geëvalueerd worden. Ten derde moet in het kader van het esf/equal project de resultaten ook overdraagbaar worden gemaakt. Door het beschrijven van een methodiek kan deze worden overgedragen aan anderen, zoals het ROC Nijmegen en Twente die participeren in dit project. Essentieel is dat de methodiek past en aansluit bij de situatie op Boulevard Zuid. De situatie op Boulevard Zuid vormt de praktische context en is leidend voor de wijze waarop het onderwijsconcept vorm en inhoud wordt gegeven.
2
De benaming van methodologie komt van het Griekse meta hodos: "langs welke weg" (http://nl.wikipedia.org/wiki/Methodologie)
7 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De situatieschets Boulevard Zuid De Boulevard Zuid is één van langste en oudste winkelstraten in Rotterdam die bestaat uit 250 winkelpanden. Hiervan staan er gemiddeld veertig leeg3. Door de komst van het overdekte winkelcentrum Zuidplein in Rotterdam Zuid en de veranderingen in de bevolkingssamenstelling zijn autochtone ondernemers en bewoners geleidelijk aan weggetrokken. Het gevolg is dat de ondernemers op Boulevard Zuid worden geconfronteerd met wijkbewoners die minder te besteden hebben dan de oorspronkelijke bewoners. Daarnaast is de concurrentiepositie van het winkelcentrum verzwakt door de komst en groei van andere winkelcentra. Tevens heeft Boulevard Zuid voor een deel zijn aantrekkelijkheid verloren waardoor het marktgebied van Boulevard Zuid is verkleind.
Op de Boulevard Zuid vestigen zich nu hoofdzakelijk allochtone ondernemers en veranderen winkels regelmatig van eigenaar. Tevens wordt de branchering in de winkelstraat eenzijdiger door het kopieergedrag van ondernemers. Ondernemers die een succesvolle winkelformule hebben wordt door andere ondernemers gekopieerd. Hierdoor gaan de winkels op Boulevard Zuid steeds meer op elkaar lijken. Zelfs is er sprake van ‘kannibalisme’. In dit geval heeft één familie drie winkels in de zelfde branche. Omdat de winkels niet zich niet duidelijk van elkaar onderscheiden zijn het concurrenten van elkaar geworden waardoor het moeilijk is alle drie de winkels rendabel te houden. De meeste ondernemers nemen geen hoge marktpositie4 in maar kiezen veelal voor een lage marktpositie. Dit is het gevolg van de geringe vraag naar duurdere producten (ongeacht de branche). Daarentegen is er wel vraag naar goedkope(re) producten. Dit dwingt de ondernemer om goedkope(re) producten in het assortiment op te nemen en de winkel een goedkope(re) uitstraling te geven. De ondernemers beconcurreren elkaar dan ook voornamelijk met de prijs. De ondernemers die wel succesvol zijn, zijn er in geslaagd om een vaste klantenkring op te bouwen die komen uit andere wijken.
3 4
Meting op mei 2007 gedaan door de Boulevard Coaches Hoge marktpositie is het aanbieden van een product tegen een relatieve hoge prijs en kwaliteit.
8 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Het imago van Boulevard Zuid leidt onder het feit dat er maar weinig winkels lang blijven bestaan. De Boulevard Zuid bouwt hierdoor geen vast klantenbestand op. Het gevolg is dat klanten wegblijven en kiezen voor een winkelgebied waar ze wel alles in één keer kunnen kopen en waar ze de zekerheid hebben dat de winkels de volgende maand nog bestaan. De Boulevard Zuid is op die manier in een negatieve spiraal terecht gekomen
Het negatieve imago wordt onder andere ook veroorzaakt door leegstand, jongerenoverlast, geweldsdelicten en vervuiling wat een negatief effect heeft op het veiligheidsgevoel. Het blijkt dat de onveiligheidsgevoelens onder ondernemers en passanten vooral spelen in de avonduren, na sluitingstijd. Uit meerdere publicaties is gebleken dat veel bezoekers van de Boulevard Zuid de rommel op straat, hondenpoep, parkeeroverlast en overlast van jongeren als vervelend ervaren Ondernemers willen vooral dat iets gedaan wordt aan de verkeers - en parkeerproblemen. Het extra toezicht van politie, stadstoezicht en een particulier beveiligingsbedrijf lijkt goed te werken. Minder ondernemers dan in voorgaande jaren zijn slachtoffer geworden van diefstal, bedreiging of bekladden van de winkel, maar dit alles is nog niet voldoende om het imago weer te herstellen.
Voor het starten van een winkel zijn sinds enkele jaren geen vestigingspapieren meer nodig. Dit biedt ongekwalificeerde ondernemers een kans om een winkel te beginnen. De startende ondernemer wordt in veel gevallen financieel gesteund door familie, vrienden en kennissen. De personele inzet komt vaak ook vanuit de familie. Het betrekken van een pand vormt geen struikelblok maar zodra de winkel geopend is volgen de hindernissen elkaar op. Vooral startende allochtone ondernemers hebben weinig of geen gerichte scholing gevolgd, terwijl de gevraagde ondernemerskennis en vaardigheden zijn toegenomen. De eisen die de Nederlandse wetgever stelt vereist voorkennis. Ondernemers hebben te maken met veel wettelijke regelingen en bepalingen door een te geringe voorkennis blijven ze in gebreke en ondervinden
problemen met onder meer de ARBO wet,
hygiënevoorschriften ( HACCP code), de Wet Poortwachter en de belastingdienst.
Het aanbod van scholing en cursussen voor ondernemers is te theoretisch en vaak moeilijk te vertalen naar de praktijk. De ondernemer ervaart dat de geringe beheersing van de Nederlandse taalvaardigheid (lezen, spreken en schrijven) vaak een belemmering vormt om onderwijs te gaan volgen en de behandelde stof te begrijpen. 9 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Het vergelijkingsmodel
Om de professionaliteit van de ondernemers te laten toenemen en het ondernemersklimaat te verbeteren is er een onderwijsconcept met een gebiedsgebonden aanpak ontwikkeld. In het onderwijsconcept wordt rekening gehouden met situatie zoals die hierboven is beschreven. De situatiebeschrijving van de Boulevard Zuid maakt duidelijk dat de context waarin geleerd moet worden een totaal ander is dan de traditionele ‘schoolse’ context. In de schoolse context wordt ‘de theorie’ vaak – zo niet altijd - als uitgangspunt genomen. In dit onderwijsconcept zal de praktische context leidend zijn voor het onderwijsconcept. De praktijksituatie zoals die wordt ervaren door de individuele ondernemers staat centraal en is leidend voor de wijze waarop het onderwijs wordt aangeboden. Op deze wijze wordt er ingehaakt op de leerbehoeften van de individuele ondernemer.
Het onderwijs zal daarom in eerste instantie gericht zijn op het aanleren van vaardigheden en in tweede instantie op het overdragen van kennis. Bij het aanleren en overbrengen van vaardigheden wordt gebruik gemaakt van het principe learning by doing5.
Om het onderscheid tussen het onderwijsconcept dat wordt gebruikt voor de Boulevard Zuid en het traditionele onderwijsconcept te verduidelijken is er een vergelijkingsmodel ontwikkeld. De rechterhelft geeft de traditionele context weer waarop het onderwijs is georganiseerd. In de linkerhelft zijn die aspecten weergegeven die een rol spelen bij het organiseren en vormgeven van het onderwijs op de Boulevard Zuid. In het vergelijkingsmodel worden de verbanden tussen beiden benoemd en beschreven. Hierdoor wordt het makkelijker om de aspecten in de linkerhelft verder te concretiseren en een onderwijskundige inhoud te geven.
5
Learning by doing is leren door doen, zelf actief handelingen uit te voeren.
10 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Het vergelijkingsmodel Boulevard Zuid
Traditioneel
11 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Beschrijving van het vergelijkingsmodel
De school heeft lokalen en BPV plaatsen tot zijn beschikking om de deelnemer te kunnen opleiden. De Boulevard Zuid bestaat uit 240 winkels en biedt een praktische context waarvan de ondernemers kunnen leren. De leerling heeft verplichte contacturen op school of zijn stageplaats. De ondernemer en werknemer zijn aanwezig6 in de winkel waardoor er sprake is van contactmomenten ( die ook een verplichtend karakter hebben) met de Boulevard Coach of docent. Al worden contactmomenten ingepland een bezoek van een klant of een leverancier kan de duur van het contactmoment beperken of zelfs uit stellen.
De leerling volgt een opleiding waarin hij kennis krijgt aangeboden via de docent en praktijkopleider met als doel het behalen van een diploma of certificaat. Uit onze ervaring7 blijkt dat de ondernemers en werknemers op de Boulevard Zuid weinig tot geen behoefte hebben aan (vaak) lange reguliere opleidingen die leiden tot diplomering. In plaats daarvan wil een ondernemer en/of werknemer kennis aangereikt krijgen en ondersteund worden bij het aanleren van vaardigheden die hem (direct) een zichtbaar resultaat oplevert. Bijvoorbeeld: een hogere omzet, minder kosten, meer tevreden klanten. Het resultaat is dan ook vaak een economisch resultaat. De ondernemer/werknemer wordt door een Boulevard Coach ondersteund en begeleid.
Het volgen van een opleiding is voor een leerling veelal loopbaangericht. De loopbaan van de leerling wordt binnen de onderwijsvisie van het Albeda College dan ook gezien als vertrekpunt voor de wijze waarop het onderwijs wordt ingericht. (http://www.albeda.nl/collega/bestanden/onderwijsvisie.) Vanuit efficiëntie en organisatorische overwegingen wordt het onderwijs in de meeste gevallen nog klassikaal aangeboden. Een ondernemer en werknemer volgen met name onderwijs omdat dit een economisch resultaat oplevert. Omdat het volgen van onderwijs (gedrag) een bepaald resultaat moet opleveren (resultaat) kan men spreken van een performance verbetering. Om de performance van de ondernemer zichtbaar te verbeteren dient in het overdragen van kennis, vaardigheden en houding te gebeuren op basis van learning by doing. Op deze manier leert de ondernemer
6
Afhankelijk van het urencontract. Twee Boulevard Coaches zijn vanaf september 2005 werkzaam op de Boulevard Zuid en hebben met de meeste ondernemers meerdere gesprekken gevoerd over de problematiek op de Boulevard Zuid. 7
12 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
de aangeboden kennis, vaardigheden en houdingsaspecten sneller en ziet direct resultaat van zijn handelen.
Het (economisch) resultaat is naast de persoonlijke inzet ook afhankelijk van zaken op organisatie- en functieniveau. Een ondernemer die geen personeel in dienst heeft kan moeilijk overdag een cursus volgen. Dit geldt ook voor medewerkers die een leidinggevende functie hebben. Het leren kan niet los worden gezien van de situatie en context waarbinnen geleerd moet worden.
Voor een succesvolle invoering van het onderwijsconcept dient er rekening te worden gehouden met een aantal voorwaarden.
De voorwaarden voor succes
Op de eerste plaats zal de conceptie van de ondernemers en werknemers op de Boulevard Zuid moeten worden bijgesteld. Op dit moment kijken ondernemers op verschillende wijze naar de problematiek op de Boulevard Zuid. Elke ondernemer heeft zijn eigen mening wat betreft oorzaak, aanpak en prioriteiten die gesteld moeten worden om de situatie op Boulevard Zuid te verbeteren. Niet alleen verschillen de ondernemers onderling van mening maar ook tussen de ondernemers en gemeentelijke instanties bestaan verschillende meningen en ideeën. Om goed te kunnen samenwerken moeten alle betrokken partijen bereid zijn, hun beeld, ideeën en verwachtingen bij te stellen. Om te kunnen komen tot een gemeenschappelijke aanpak is het belangrijk om duidelijk, open en eerlijk met elkaar ( de OP en de intermediaire partijen en de ondernemers op de Boulevard Zuid) te communiceren. Door open, duidelijke en eerlijk met elkaar communiceren kan een vertrouwensrelatie met de ondernemers en werknemers worden opgebouwd en draagvlak worden gecreëerd voor activiteiten. Naast een goede vertrouwensrelatie is het ook belangrijk om de daad bij het woord te voegen. Ondernemers willen concrete resultaten zien. Het vertrouwen van de ondernemer neemt (pas) toe als activiteiten hem of Boulevard Zuid iets tastbaars oplevert. Helaas leert de ervaring dat niet alle goed bedoelde voorstellen en ideeën daadwerkelijk worden uitgevoerd. Hierdoor hebben veel ondernemers een afwachtende houding. Voor hen lijkt de vuistregel te gelden: ‘Eerst zien, dan geloven’. 13 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Uit ervaring blijkt dat het opbouwen van een vertrouwensrelatie middels personificatie succesvol is. De Boulevard Coach is in deze de personificatie van het Albeda College. De Boulevard Coach is het vaste aanspreekpunt voor de ondernemers op het gebied van scholing en bij bemiddeling voor stageplekken en stagiaires. Dit geeft ondernemers duidelijkheid en kunnen met hun vragen bij èèn persoon terecht.
We hebben gemerkt dat dit essentiële voorwaarden zijn om te kunnen komen tot het scholen van de ondernemers. In veel gevallen redeneert de ondernemer: ‘Ik heb geen scholing nodig want ik heb toch een winkel? De problemen die hier zijn, zijn te wijten aan het niet en te laat ingrijpen van de gemeente. Trouwens, ik weet toch alles wat ik moet weten’. Om deze conceptie bij te stellen is veel tijd en energie nodig (communicatie). Middels wederzijds respect en oprechte belangstelling gaan ondernemers open staan voor andere ideeën (personificatie). Wanneer een vertrouwensrelatie is opgebouwd zijn ondernemers bereid om scholing te accepteren.
14 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Het onderwijs
Twee Boulevard Coaches, die ondersteund worden door twee HBO/stagiaires van Turkse afkomst, zijn vanaf september 2005 werkzaam op de Boulevard Zuid. Zij hebben met de meeste ondernemers meerdere gesprekken gevoerd over de problematiek op Boulevard Zuid. Uit de gesprekken is gebleken dat de ondernemers en werknemers op Boulevard geen behoefte hebben aan lange reguliere opleidingen. Dit heeft verschillende oorzaken: •
Bij veel ondernemers bestaat er geen leercultuur. Dat wil zeggen dat zij veelal laag opgeleid zijn en niet gewend zijn om onderwijs te volgen en te blijven leren. Bij problemen zij zijn meer geneigd om hulp bij familie en vrienden te zoeken. Hierdoor worden problemen en/of onduidelijkheden niet of slechts gedeeltelijk en tijdelijk opgelost. Daarnaast kost leren tijd en ondernemers willen vaak op korte termijn al resultaat zien. Leren is een investering op de langere termijn die ondernemers niet snel bereid zijn te doen. Tevens hebben we gemerkt dat zij niet snel uitkomen voor het feit dat zij kennis en/of vaardigheden missen.
•
Het niet vragen om hulp heeft volgens ons ook te maken met de mate waarin de Nederlandse taal wordt beheerst. Veel ondernemers beheersen de Nederlandse taal onvoldoende en kunnen daardoor hun leerbehoefte niet duidelijk of concreet maken. Wanneer ondernemers onderwijs volgen worden zij met hun gebrekkige taalvaardigheid geconfronteerd. In sommige gevallen leidt dit ertoe dat zij stoppen met de cursus. Het onvoldoende beheersen van de Nederlandse taal vormt dus een drempel om onderwijs te volgen en zelfs om te beginnen.
•
Veel ondernemers hebben een eenmanszaak waardoor zij overdag de winkel niet kunnen verlaten. Zij zijn erg gebonden aan de plaats van de winkel. Het liefst wil de ondernemer zo dicht mogelijk in de buurt van de winkel onderwijs volgen. De ondernemer kan daarnaast moeilijk tijd vrij maken. Het aanbieden van onderwijs in de avonduren lijkt een uitkomst. Echter, vaak is de ondernemer dan te moe van een dag hard werken om te komen.
•
Ook al besluit een ondernemer onderwijs te volgen dan blijft het voor de meeste ondernemers moeilijk om bij alle lessen aanwezig te zijn. Naast zakelijke verplichtingen heeft de ondernemer ook privé verplichtingen die
15 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
wederom een beroep op zijn tijd doen. Het is daarom voor de ondernemers moeilijk om alle lessen bij te wonen en op die manier continuïteit te geven aan zijn leerproces.
De bovengenoemde oorzaken vormen een drempel voor de ondernemer om onderwijs te volgen. Daarom is besloten om het onderwijs gratis (schoolgeld wordt betaald uit Europese subsidie) aan te bieden om zo de drempel voor de ondernemers zo laag mogelijk te houden. Het onderwijs wordt aangeboden in de vorm van korte trainingen waarin de praktische context van de individuele ondernemer centraal staat en waarbij wordt geleerd middels learning by doing. De ondernemers krijgen les op de Scholingswinkel of in de winkel en worden regelmatig bezocht door een Boulevard Coach die extra begeleiding en ondersteuning biedt. Door de aanwezigheid van de Scholingswinkel en Boulevard Coaches moet het vertrouwen van de ondernemers gewonnen worden en zo de drempel om scholing te volgen te verlagen.
16 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Deel 2: Scholingsconcept
17 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Inhoudsopgave Blz.
Inleiding
2
Scholingsconcept
4
Beschrijving scholingsconcept
6
Deeltijd bol
7
Inschrijving
9
Nulmeting
10
Boulevard Coach
11
Bijlage 1 inschrijvingsformulier
13
Inleiding
18 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Het project: ‘Kennis voor een gevulde winkelwagen’ is een uniek onderwijsproject waarin het Albeda College samenwerkt met profit en non-profit organisaties ter verbetering van het ondernemersklimaat van de winkelstraat ‘Boulevard Zuid’ in Rotterdam Zuid. Een onderdeel van dit project is het ontwikkelen van een onderwijsmethodiek die de vorm en inhoud beschrijft hoe het onderwijs op Boulevard Zuid wordt verzorgd. De methodiek bestaat uit drie delen. Dit is het tweede deel waarin het scholingsconcept beschreven. Dit deel is voornamelijk bedoeld voor de uitvoerders van deze methodiek. Het eerste deel is voornamelijk bedoeld voor onderwijsmanagers en leidinggevende in het onderwijsveld die dergelijke winkelgebieden een zelfde onderwijsconcept willen opzetten. In het derde deel wordt aandacht besteed aan de inhoud van de cursussen. Dit deel is voornamelijk bedoeld voor de mensen op werkvloer die op praktisch en uitvoerend niveau werkzaam zijn.
Scholingsconcept
19 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
In het scholingsconcept moet rekening worden gehouden met de situatie op de Boulevard Zuid zoals die is beschreven in het legitimeringrapport. Deze beschrijving maakt duidelijk dat de context waarin geleerd moet worden op Boulevard Zuid een totaal ander is dan de traditionele ‘schoolse’ context waarin de ‘de theorie’ vaak - zoniet altijd - als uitgangspunt wordt genomen. In dit scholingsconcept is de situatie en de problematiek op de Boulevard het uitgangspunt. De problematiek is hier kort samengevat: •
Eenzijdige branchering
•
Leegstand
•
Groot verloop van detaillisten
•
Slecht imago
•
Gering aantal klanten
•
Geringe beheersing van de Nederlandse taal
•
Geen actieve winkeliersvereniging
•
Slechte presentatie van de winkel, producten en ondernemer
Deze complexe situatie vraagt om een brede aanpak waarvan het scholen van ondernemers en werknemers op de Boulevard Zuid centraal staat. Omdat het scholen van ondernemers om een andere aanpak vraagt dan het scholen van jongeren zal de scholing in eerste instantie gericht zijn op het aanleren van vaardigheden en in tweede instantie op het overdragen van kennis.
Model scholingsconcept
20 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Boulevard Zuid
winkels
Ondernemer werknemer
Deeltijd bol
Cursus
training
Economisch resultaat
Context Situatie Afhankelijk
Individueel Kleine groepen
Op loactie
Trainen Coachen begeleiden
Beschrijving van het model scholingsconcept
21 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De Boulevard Zuid bestaat uit circa 240 ondernemers die vallen onder het Middenen Kleinbedrijf. Uit ervaring8 blijkt dat de ondernemers en werknemers op Boulevard Zuid geen behoefte hebben aan lange reguliere opleidingen maar wel aan kortlopende cursussen. In oktober 2006 hebben zich in totaal 70 ondernemers en werknemers ingeschreven voor een deeltijdopleiding Bol. Deze opleidingsvorm is gekozen vanwege de flexibele opleidingstructuur zodat kortlopende cursussen kunnen worden aangeboden. De cursussen zijn weer verdeeld in trainingen. In de cursussen staan de situatie en context waarin de ondernemers en werknemers werkzaam zijn centraal. •
De situatie waarin de ondernemer verkeerd wordt bepaald door onder andere de financiële en persoonlijke omstandigheden.
•
De context is afhankelijk van de branche, grootte van de winkel, wel of geen personeel en dergelijke.
Om de trainingen en cursussen kleinschalig te houden worden deze individueel en/of in kleine groepen aangeboden op locatie. Dat wil zeggen, dat de cursussen zoveel mogelijk op de Scholingswinkel of bij de ondernemer in de winkel worden verzorgd. Een docent van het Albeda College, in samenwerking met de Boulevard Coach, zullen de trainingen verzorgen. De Boulevard Coach treedt op als BPV begeleider en zal de ondernemers en werknemers begeleiden op de werkplek. Op 1 oktober hebben 70 ondernemers en werknemers op Boulevard Zuid zich ingeschreven voor een Deeltijd opleiding BOL. De motivatie die zij hebben is dat ze verwachten dat het volgen van een training leidt tot een (beter) economisch resultaat.
Deeltijd Bol
8
Twee Boulevard Coaches zijn vanaf september 2005 werkzaam op de Boulevard Zuid en hebben met de meeste ondernemers meerder gesprekken gevoerd over de problematiek op de Boulevard Zuid.
22 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Per 1 oktober 2006 hebben zich in totaal 70 ondernemers en werknemers op de Boulevard Zuid zich ingeschreven voor een deeltijd Bol opleiding. Zij hebben dit gedaan op basis van het hieronder weergegeven cursusaanbod.
Meting per 1 oktober 2006 Cursus
Aantal deelnemers*
Engels
14
Etaleren
8
Verkoopgesprek
3
Word
5
Nederlands9
10
Boekhouden
20
Winkelinrichting
8
Beveiliging
2
Excel
10
Bedrijfsrekenen
5
Verkopen
3
Computergebruik
8
Website maken
9
* Een aantal ondernemers en werknemers op de Boulevard Zuid hebben zich ingeschreven voor meerdere cursussen.
Zoals reeds is aangegeven bestaat de deeltijd Bol opleiding uit cursussen die vervolgens onderverdeeld kunnen worden in aantal trainingen. Elke training zal bestaat uit praktijkopdrachten en theorie. De praktijkopdrachten worden gemaakt en aangeleverd door de vakdocent in samenwerking met de Boulevard Coach die de ondernemer en werknemer begeleidt bij de training op de werkplek.
Aan het begin van elke training wordt een nulmeting gehouden. In deze nulmeting wordt aangeven welke leerbehoeften zij hebben en worden leerdoelen geformuleerd. De
9
Voor ondersteunend Nederlands bij de cursussen hebben zich 30 deelnemers aangemeld.
23 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
leerdoelen zijn het uitgangspunt van de training. Op basis van de leerdoelen wordt vastgesteld welke praktijkopdrachten en kennis nodig zijn om deze te behalen. Aan het eind van de training wordt geëvalueerd of de leerdoelen zijn behaald. De BPV begeleider bezoekt regelmatig de ondernemer waardoor het leerproces continue wordt bewaakt. De samenwerking tussen de docent, BPV begeleider en praktijkopleider is dus essentieel. Zij zullen regelmatig met elkaar moeten overleggen om zo het leerproces te bewaken en zonodig bij te sturen.
Inschrijving
24 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Om onderwijs te kunnen verzorgen op de Boulevard Zuid moeten ondernemers en werknemers als deelnemers van het Albeda College worden ingeschreven met de daarbij behorende documenten: •
Ingevuld aanmeldformulier
•
Verklaring deelname ESF-Equal project
•
Kwalificaties/diploma’s
•
Uitreksel bevolkingsregister, kopie paspoort
•
Onderwijsovereenkomst
•
Kopie laatst behaalde diploma’s/certificaten
•
Beroeps Praktijk Vormingsdocument
Nulmeting
25 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Een nulmeting is bedoeld om voorafgaand aan de cursus of training vast te stellen wat een ondernemer/werknemer wil leren. Op basis hiervan is het mogelijk om aan sluiten bij de leerbehoeften van de deelnemer en kan een training en cursus inhoud en vorm worden gegeven. Op deze manier is het tevens mogelijk om een training en cursus zowel summatief als formatief te evalueren. Een nulmeting moet de volgende gegevens bevatten:
Algemene gegevens •
naam deelnemer
•
leeftijd
•
bedrijf
•
adres bedrijf
•
werktijden
Cursus gegevens: •
welke cursus volgt de deelnemer?
•
Wat is de reden om deze cursus te volgen?
•
Wat wil de deelnemer leren?
Deze nulmeting kan worden uitgevoerd zowel voor als tijdens de eerste bijeenkomst waarbij desgewenst deze vragen besproken worden en/of ingevuld worden (zie bijlage 2).
Boulevard Coach
26 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Omdat de Boulevard Coach een belangrijke rol speelt bij het scholen van de ondernemers en werknemers is hieronder een model weergegeven welke taken en werkzaamheden een Boulevard Coach uitvoert.
1. De Boulevard Coach coördineert de activiteiten in de scholingswinkel: Het gaat hier om coördinatie van de activiteiten van: •
Participanten van in de scholingswinkel (OBR, Vedior, Rabobank, deelgemeente Feijenoord en KC handel)
•
Docenten die scholing verzorgen in het kader van het project “Kennis voor een gevulde winkelwagen”.
•
Reguliere deelnemers van het ROC in het kader van hun opleiding
2. De Boulevard Coach bouwt en onderhoudt contacten met de ondernemers gevestigd op de Boulevard Zuid met als doelen: •
Inventarisatie van de scholingsbehoefte
•
Een volledige inschrijving van de ondernemers. Het gaat hierom het aanleveren de juist ingevulde formulieren en bijbehorende documenten bij de inschrijving.
•
Het bezoeken van bijeenkomsten voor en van ondernemers van de Boulevard Zuid, zoals de ondernemerslounge en themabijeenkomsten.
3. De Boulevard Coach verzorgt scholing en voert als praktijkopleider adviesgesprekken.
27 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De scholingscomponenten van een Boulevard Coach bestaan uit het verzorgen van lessen commerciële presentatie, verkoopactiviteiten en verkooptransacties, marketing en algemene ondernemersvaardigheden. Daarnaast is een belangrijke taak het begeleiden van de ondernemer op de werkvloer. Tijdens de begeleiding speelt de reflectie op het werk van de ondernemer een belangrijke rol.
De rol van de praktijkopleider begeleidt de ondernemer bij het oefenen van de praktijkvaardigheden. Hij is belast met de begeleiding van de ondernemer in het leerbedrijf. De praktijkopleider probeert, in overleg met de Boulevard docent, het werken in de praktijk en de leerdoelen zo goed mogelijk met elkaar te combineren. De praktijkopleider: •
Voert een kenningsmakingsgesprek met de ondernemer voor aanvang van de praktijkperiode
•
Stelt een programma op waarin wordt aangeven hoe en wanneer de ondernemer zijn vaardigheden kan ontwikkelen.
•
Houdt regelmatig een evaluatiegesprek met de ondernemer
•
Overlegt met de praktijkbegeleider
•
Ondersteunt de ondernemer bij het maken en uitvoeren van de praktijkopdrachten
Bijlage 1
inschrijving
Albeda Scholingswinkel
28 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid Groene Hilledijk 228 Telefoon: 010 291 98 22 Email:
[email protected]
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
06 481 39 847
Geachte ondernemer/onderneemster, Vanaf 1 oktober 2006 starten wij met een aantal cursussen. De kosten van boeken en schoolgeld worden betaald vanuit het Europese Sociaal Fonds. Om mee te doen aan deze cursussen hebben wij van u, voor de financiële verantwoording naar het Europees Sociaal Fonds toe, nog een aantal belangrijke gegevens nodig.
• • • • •
Origineel ingevuld Albeda Aanmeldingsformulier 2 pasfoto’s Een kopie van de originele cijferlijst Een kopie van uw NL paspoort/verblijfsvergunning/ de identiteitskaart of een uitreksel uit het bevolkingsregister Een bewijsdocument van uw sofi-nummer
Ik meld mij aan voor de cursus:
Engels Etaleren Verkoopgesprek Word Nederlands
Boekhouden Winkelinrichting Beveiliging Excel ……………….
Bedrijfsrekenen Verkopen Computergebruik Website maken
In te vullen door het Albeda College Naam: ………………………………………………………… Naam bedrijf:…………………………………………………. Adres:…………………………………………………………… Datum ontvangst:
91 98 22
06 481 39 847
Email:
[email protected]
29 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
30 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Deel 3: trainingen
Inhoudsopgave 31 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Blz.
Inleiding
3
Algemene aanpak
4
Nulmeting
5
Nulmeting formulier
6
Studiewijzer
7
Evaluatie
9
De cursussen
10
Cursus commerciële presentatie
10
Cursus Nederlands
13
32 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Inleiding Het project: ‘Kennis voor een gevulde winkelwagen’ is een uniek onderwijsproject waarin het Albeda College samenwerkt met profit en non-profit organisaties ter verbetering van het ondernemersklimaat op de winkelstraat ‘Boulevard Zuid’ in Rotterdam Zuid. Een onderdeel van dit project is het ontwikkelen van een onderwijsmethodiek die de vorm en inhoud beschrijft hoe het onderwijs op Boulevard Zuid wordt verzorgd. Deze methodiek bestaat uit drie delen. Dit is derde deel waarin aandacht wordt besteed aan de inhoud van de cursussen. Dit deel is voornamelijk bedoeld voor de mensen op werkvloer die op praktisch en uitvoerend niveau werkzaam zijn. Het eerste deel is voornamelijk bedoeld voor onderwijsmanagers en leidinggevende in het onderwijsveld die dergelijke winkelgebieden een zelfde onderwijsconcept willen opzetten. In het tweede deel wordt het scholingsconcept beschreven. Dit deel is voornamelijk bedoeld voor de uitvoerders van deze methodiek. .
33 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Scholingsconcept Cursus
training
Economisch resultaat
Context Situatie Afhankelijk
Individueel Kleine groepen
Op loactie
Trainen Coachen begeleiden
Elke cursus bestaat uit een aantal trainingsonderdelen. Elk trainingsonderdeel bestaat uit theorie en praktische opdrachten. Het is met name de praktijk waarin en waarvan geleerd wordt. De theorie zal zoveel mogelijk op de scholingswinkel worden aangeboden of anders bij de ondernemer in de winkel. Vervolgens is het van belang dat de ondernemers leren van het inoefen en verbeteren van hun vaardigheden in de praktijk. Met name de praktijk biedt een unieke context waarbinnen vaardigheden en kennis kunnen worden aangeleerd.
Voorafgaand aan elke training vindt een nulmeting plaats. Daarna wordt een studiewijzer gemaakt en wordt de training geëvalueerd.
34 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Nulmeting
Deze nulmeting dient de volgende doelen: 1. de docent weet welke personen de cursus volgt. 2. de Boulevard Coach weet op welke tijdstippen de deelnemer aanwezig is 3. de deelnemer wordt gedwongen over zijn leervraag na te denken 4. de docent kan zijn opdrachten en uitleg aanpassen aan de leervraag van de deelnemers 5. de docent kan de leerbehoefte vertalen naar leerdoelen en deze expliciteren. 6. achteraf kan gevraagd worden of de leerdoelen zijn behaald 7. achteraf kan gevraagd worden waarom de leerdoelen niet behaald zijn (indien van toepassing) Doel 6 en 7 moeten resulteren in een continue verbetering van de aanpak en inhoud van het cursus en trainingsaanbod.
Door de grote niveauverschillen en de uiteenlopende leerbehoeften blijkt dat het vaak niet mogelijk is om groepsgewijs lessen te verzorgen. In de meeste gevallen worden cursussen als individuele leertrajecten aangeboden.
35 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Nulmeting formulier Cursisten gegevens Naam: …………………………………………………………………………………… Leeftijd: ……. Bedrijf: ………………………………………………………. Adres bedrijf: ……………………………………………………………………………. Werktijden: Maandag: ………………………………………. Dinsdag:………………………………………… Woensdag:………………………………………. Donderdag: …………………………………….. Vrijdag: …………………………………………
Ik volg de cursus: ………………………………………………………………………
Ik volg de cursus omdat………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………
Ik wil het volgende leren in de cursus………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………
36 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Studiewijzer Na de nulmeting maakt de docent en/of Boulevard Coach gebruik van een studiewijzer waarin staat: •
Welke theorie behandeld wordt. Het kan hierbij gaan om een onderwerpen, begrippen of procedures.
•
De tijdsplanning. Dit moet antwoord geven op hoeveel bijeenkomsten zijn er, waar en op welke locatie, de tijden?
•
De instructie. Wat moeten de deelnemers voor de verschillende bijeenkomsten onderzoeken, voorbereiden of maken?
•
De materialen. Wat moeten de deelnemers aan materialen of gegevens meenemen?
•
De leerdoelen: Deze kunnen voor maar ook tijdens de training worden geformuleerd.
37 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Studiewijzer e-mail docent: telefoon docent: Theorie: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… .…………………………………………………………………………………………… Planning: datum:……………………tijd……………………………………………………………… datum:……………………tijd……………………………………………………………… datum:……………………tijd……………………………………………………………… datum:……………………tijd………….………………………………………………… datum:……………………tijd……………………………………………………………… datum:……………………tijd……………………………………………………………… ……………………………………………… Instructie: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… .…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………
Materialen: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… .…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………
Leerdoelen: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… .…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………
38 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Evaluatie Om continue de vorm en inhoud van de cursussen te verbeteren is het belangrijk om tussentijds en aan het eind een cursus te evalueren. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het volgende formulier.
De gebruikte theorie was, niet zinvol/gedeeltelijk zinvol/nuttig* Opmerking:…………………………………………………….
De opdrachten waren, niet zinvol/gedeeltelijk zinvol/nuttig* Opmerking:…………………………………………………….
Ik heb mijn gestelde leerdoelen, niet gehaald/gedeeltelijk gehaald/gehaald*
Ik heb mijn leerdoelen niet gehaald omdat: ………………………………………………………….…………………… ……………………………………………………………………………….. ………………………………………………………….…………………… ……………………………………………………………………………….. ………………………………………………………….…………………… ……………………………………………………………………………….. ………………………………………………………….…………………… ………………………………………………………………………………..
Ik, stop/ ga misschien door/ga door*, met het volgen van cursussen.
* doorhalen wat niet van toepassing is
39 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De cursussen Op de Boulevard Zuid worden al een aantal cursussen verzorgd. Omdat het hier gaat om een uniek scholingsconcept is er geen uitgewerkte methodiek beschikbaar. In de volgende paragrafen zullen een tweetal cursussen – commerciële presentatie en Nederlands - worden beschreven. De aanpak die bij deze trainingen wordt gehanteerd is een blauwdruk voor de andere cursussen.
Cursus commerciële presentatie
Deze training is begonnen als een cursus etaleren echter na verloop van tijd blijkt dat dit onderwerp te beperkt is. De naam van de cursus is dan ook veranderd in de naam commerciële presentatie. Het uitgangspunt van de cursus is en blijft de etalage.
40 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De foto’s zijn – zoals hierboven - aanleiding om te komen tot een gesprek over de etalage met de ondernemer. De ondernemer wordt op deze manier geconfronteerd met zijn eigen etalage en winkel. De ondernemer reageert hierop met uitspraken zoals, ‘saai’, ‘ongezellig’, ‘rommelig’, ‘niet netjes’.
Het doel is om de ondernemer bewust te maken dat zijn etalage er aantrekkelijk uit moet zien. De etalage moet stopkracht hebben en passanten naar binnen trekken. Echter, niet alleen de etalage moet aantrekkelijk zijn maar ook zijn presentatie van de producten, ondernemer zelf, het personeel en de etalage moet in overeenstemming zijn met het prijsniveau. De etalage maakt deel uit van een groter geheel, namelijk de winkel. Kortom, de etalage moet passen binnen de winkelformule.
Begrippen zoals de winkelformule en de marketinginstrumenten, waarmee de winkelformule vorm wordt gegeven, zijn voor de meeste ondernemers onbekend. Het uitleggen van deze begrippen en het bieden van een (theoretisch) kader, is een belangrijk onderdeel van de scholing. Het blijkt dat veel ondernemers behoefte hebben aan een kader, waarin zij deze begrippen en de ‘zaken’ waar zij tegen aanlopen kunnen plaatsen. 41 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
De docent maakt hierbij gebruik van een begrippenlijst waarin Nederlandse begrippen vertaald zijn in het Turks. De begrippen worden uitgelegd aan de hand van een leerboek die alle ondernemers in hun bezit hebben. Het blijkt dat ondernemers het prettig vinden om een leerboek te hebben. Zij associëren een leerboek met leren en vinden het prettig om aantekeningen maken en krijgen van praktische opdrachten. Deze opdrachten moeten de ondernemer uit te dagen en te stimuleren om: •
‘te kijken door de ogen van de klant’
•
te kijken en te leren van zijn concurrent(en)
•
kritisch te kijken naar zijn eigen winkel, producten, persoonlijke presentatie
•
eigen ‘producten’ te maken, zoals een reclamefolder, kleurgebruik, nieuwe producten, etalage opnieuw inrichten.
In de opdachten wordt rekening gehouden met de situatie (beheersing Nederlandse taal, opleidingsniveau, wel of geen personeel) en context (branche, grootte van de winkel, ligging van de winkel) van de ondernemer.
Naast het uitleggen van begrippen en het bieden van een kader worden voorbeelden gegeven van ‘best practices’. Dit zijn foldermateriaal, brochures, dvd’s van vak- en brancheorganisaties waarin wordt getoond hoe ondernemers het kunnen aanpakken, zoals het inrichten van de etalage, een productpresentatie, persoonlijke presentatie.
De docent bezoekt de ondernemer in de winkel of de ondernemer komt naar de scholingswinkel. De lessen zijn veelal individueel omdat de niveauverschillen tussen de ondernemers (te) groot zijn – beheersing Nederlands, opleidingsniveau. Maar ook door het verschil in leervragen en het feit dat ondernemers in verschillend branches werkzaam zijn.
In de lessen maakt de docent gebruik van een leerboek en een (portabel) flip-over. De interactie tussen de ondernemer en de docent is essentieel. De docent werkt in eerste instantie aanbodgericht – het is de docent die lesstof aanbiedt. In tweede instantie probeert de docent het initiatief steeds meer bij de ondernemer te leggen. Dat willen zeggen dat de ondernemer zelf met vragen komt en/of zijn ‘problemen’ aan de docent voorlegt.
42 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
Cursus Nederlands
Het blijkt dat veel ondernemers op Boulevard Zuid behoefte hebben aan Nederlands. Door de grote niveau verschillen is er voor gekozen om de lessen individueel te verzorgen. De lessen worden verzorgd in de winkel van de ondernemer of op de scholingswinkel.
In de lessen wordt rekening gehouden met de situatie en context waarin de ondernemer werkzaam is. Na een eerste gesprek stelt de docent in welke mate het Nederlands wordt beheerst. Daarna wordt begonnen met het leren van woorden die door de ondernemer veel gebruikt worden en/of die voor de ondernemer relevant zijn.
De docent maakt gebruik van een begrippenlijst waarin Nederlandse woorden vertaald zijn in het Turks. Zo kan de ondernemer de Nederlandse woorden leren en begrijpen. Naast een begrippenlijst heeft de docent ook bladen met meerkeuzevragen die betrekking hebben op het ondernemen en runnen van een zaak. Het materiaal dat gebruikt wordt is door de docent zelf ontwikkeld. Het bestaande materiaal is veelal niet afgestemd op de doelgroep.
43 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
44 Datum: 20 -12-2007
Methodiek Boulevard Zuid
project:’ Kennis voor een gevulde winkelwagen’
45 Datum: 20 -12-2007