Magazine van Driezorg, wonen • welzijn • zorg
zomer
2015
Totaal Driezorg
8
12
Aan het woord: Wijkverpleegkundigen Medezeggenschap voor cliënten 19
Belevings- en generatietuin bij Berkumstede/De Wissel
www.driezorg.nl
juli augustus 2015
03
Zomer programma
ZWOLLE
Berkumstede/De Wissel Arcadia Rivierenhof De Havezate Fermate Westenhage, De Wendakker, Ensemble De Venus De Kievitsbloem
Inhoud
1
04
07
3. Korte berichten 4. Ina Huesken: Samen het verschil maken
8
7. Seniorenfestival Zilveren Noot afgelast 8. Aan het woord: wijkverpleegkundigen 9. Ouderenzorg in Cambodja: wiens zorg? 12. Medezeggenschap voor cliënten
14
14. Project: Familie (in)zicht 15. Bewegen: ‘Guten Morgen Sonnenschein’ 16. Alie Weerman: Foto 19. Belevings- en generatietuin bij Berkumstede/De Wissel 20. Op reis naar Winterberg
16
21. Prachtige wandelavond Berkumstede/De Wissel 22. Start ver-/nieuwbouw Hof van Blom uitgesteld
20 21 2
11
Nu beschikbaar: zomerprogrammaboekje 2015! Net als voorgaande jaren, is er ook dit jaar weer een zomerprogrammaboekje beschikbaar. In dit 48 pagina’s tellende boekje vindt u een overzicht van alle activiteiten van de Driezorg-locaties in Zwolle. Graag nodigt Driezorg ouderen - zowel woonachtig in de locaties alsook elders in de stad - van harte uit om aan het programma deel te nemen! De programmaboekjes zijn mede mogelijk gemaakt door een aantal adverteerders en zijn te verkrijgen via de recepties van de Driezorg-locaties of www.driezorg.nl. NB. De activiteiten voor Hattem worden aangekondigd via huis-aan-krant De Dijkpoorter.
juli augustus 2015
Zomer programma
ZWOLLE
Berkumstede/De Wissel Arcadia Rivierenhof De Havezate Fermate Westenhage, De Wendakker, Ensemble De Venus De Kievitsbloem
1
Nieuw: Huishoudelijke Hulp met Toelage (HHT)
Maaltijdvoorziening Op 2 juni jl. is het faillissement uitgesproken voor de leverancier van de warme maaltijden, Kookplein B.V. Via het calamiteitenscenario - uitgevoerd in samenwerking met leverancier Huuskes uit Enschede - konden cliënten blijven rekenen op een gegarandeerde maaltijdser-
vice. Voor sommige cliëntgroepen betekende dit bijvoorbeeld dat de menukeuze tijdelijk beperkter was en dat de maaltijden er anders uitzagen dan voorheen. Intussen is de reguliere maaltijdvoorziening - via de menukeuzeformulieren - weer hervat.
3
korte berichten
Woont u in Zwolle en bent u 65 jaar of ouder? En, valt het u soms zwaar om uw huis schoon en leefbaar te houden? Dan is de Algemene voorziening HHT misschien iets voor u. Een medewerker van Driezorg (of één van de andere thuishulporganisaties) kan u ondersteunen bij het huishouden. Daarvoor betaalt u een eigen bijdrage van 10 euro per uur. De gemeente vult dit bedrag aan met 12 euro. Cliënten die reeds huishoudelijke hulp ontvangen hierover persoonlijk nog nadere informatie. Voor meer informatie over de Huishoudelijke hulp met toelage (HHT) kunt u eveneens terecht bij: - de website van de gemeente Zwolle: www.zwolle.nl/huishoudelijkeondersteuning; - het Sociaal wijkteam, tel. 14 038.
Samen het verschil maken... In de vorige editie van DriezorgTotaal werd het al heel kort genoemd: Driezorg heeft haar plannen voor de lange termijn vertaald in een nieuwe strategische koers. ‘Samen met de cliënt het verschil maken in de manier van ouder worden’; dat is de taak en ambitie die de komende jaren centraal staat. Als organisatie in de ouderenzorg willen we ouderen zó ondersteunen dat zij - vanuit hun eigen waarden - het leven kunnen leiden zoals zij dat willen. En daarbij staat niet de organisatie (Driezorg), maar de cliënt en het netwerk aan het roer.
Ina Huesken Ina Huesken is sinds 2 februari jl. Lid Raad van Bestuur a.i. van Driezorg
[email protected]
Om bovenstaande te realiseren zijn heel wat stappen nodig. Een terugkerend thema daarin is ‘kwaliteit’. Met de instelling van het Verscherpt Toezicht door de inspectie, werd al geconstateerd dat er op dit punt verbeterslagen nodig zijn. Intussen is en wordt er hard gewerkt om deze verbetermaatregelen door te voeren. En, met de positieve uitkomsten van de toetsingsmomenten op De Kievitsbloem, Arcadia en Rivierenhof, zien we daar gelukkig ook de resultaten van! Hoewel deze ontwikkelingen hoop en vertrouwen geven voor de toekomst, zijn er ook nog genoeg punten en situaties te verbeteren. Omdat de tijd om deze verbetermaatregelen goed in te voeren relatief kort is, hebben we de inspectie verzocht om het Verscherpt Toezicht met een periode van een half jaar te
4
verlengen. Momenteel onderzoekt de inspectie of dit mogelijk is. We hopen hierover op korte termijn bericht te ontvangen. Daarnaast stelt de nieuwe strategische koers heel andere eisen aan de organisatie. Als we de cliënten en hun netwerk meer regie willen geven, betekent dit dat de positie en rol van de medewerkers zal veranderen. In plaats van werkzaamheden over te nemen, zullen ze straks veel meer ondersteunend werkzaam zijn. Ook zal - omdat ouderen langer thuis wonen en er vanuit de overheid eerst een beroep wordt gedaan op de eigen mogelijkheden van ouderen en hun netwerk - de professionele zorgvraag verplaatsen naar de thuissituatie of zelfs deels afnemen.
Samen willen we het verschil maken in de manier van ouder worden.
Aan de andere kant neemt de zorgzwaarte van ouderen die in een zorginstelling wonen, juist toe. Dit zorgt ervoor dat er bijvoorbeeld andere kennis en vaardigheden van medewerkers nodig zijn en dat ook de organisatie- en overlegstructuur moet worden gewijzigd. Kortom, het is nodig om de zorg volledig anders te organiseren.
In het licht van alle nieuwe ontwikkelingen kunnen we niet anders dan deze initiatieven opnieuw beoordelen en toetsen aan de nieuwe koers. Om dit proces zorgvuldig te doorlopen, zijn er tijdelijk extra collega’s aangetrokken op management- en beleidsniveau en heeft ook de Raad van Toezicht een vacature uitgezet voor een extra directeur-bestuurder.
U begrijpt: dit is geen eenvoudige opgave. Sterker nog: het is een enorm complex en omvangrijk proces. Een proces dat vraagt om goede afwegingen en zorgvuldige keuzes. Niet alleen voor de onderwerpen die op dit moment actueel zijn, maar ook als het gaat om beslissingen die in het verleden zijn gemaakt (bijvoorbeeld ver-/nieuwbouw Hof van Blom).
Op deze wijze is er een goede basis gelegd om de nieuwe koers goed te implementeren en zo de kwaliteit van zorg - ook voor de lange termijn - te waarborgen. Een ambitie die we alleen samen kunnen realiseren. Samen willen we het verschil maken in de manier van ouder worden.
5
De leukste vakantie begint bij ons!
uw specialist in beweging
Het is leuk bij ons! Onder het genot van een kopje koffie zoeken wij de vakantie die bij je past. Met ons persoonlijk reisadvies kom je nooit voor
verrassingen te staan. Maken we ook nog even een prijsvergelijking tussen aanbiedingen van touroperators, zodat je nooit teveel betaalt.
Stadshagen: Werkerlaan 91 038-4259010 - AA-landen: Rijnlaan 8 038-4533300 Zwolle-Zuid: V.d. Capellenstraat 148 038-4672 000 - Kijk ook eens op www.joland.nl
Het leukste reisburo van Zwolle
Telefoon 038 4541511
Bredewold activeert !
creatieve en productieve partner in offline & online communicatie. Communicatie die informeert, prikkelt, enthousiasmeert, overtuigt en activeert.
Bredewold is uw betrokken,
a Rondweg 76, Wezep t
(038) 376 33 90 w www.bredewold.nl
Onweer, slagregens en windstoten gooiden roet in het eten
Seniorenfestival ‘Zilveren Noot’ afgelast… “Alles en iedereen in Zwolle stond klaar; de tenten waren opgebouwd, de catering was geregeld, evenals de (geluids)techniek en andere faciliteiten. De artiesten zaten al in de kleedkamer en zelfs de bussen die de senioren naar het festivalterrein zouden vervoeren, stonden al bij de diverse woonzorgcentra op de parkeerplaats. Het enige wat we niet in de hand hadden, was het weer. Dat gooide dusdanig roet in het eten dat we op het allerlaatste moment hebben moeten besluiten om het seniorenfestival op 5 mei te annuleren,” aldus Micha Baksteen, hoofd Welzijn.
“Meerdere festivals en activiteiten in het land moesten programma’s verplaatsen, uitstellen of afblazen. Zo ook de organisatie van het seniorenfestival ‘Zilveren Noot’ in Zwolle. Uiteraard hadden we op de festivallocatie alternatieve ruimtes waar de senioren - indien nodig - tijdelijk even konden schuilen. Het buienfront, dat volgens de voorspellingen van 14.30 tot 15.30 uur duurde, was echter dusdanig lang dat dit geen optie leek. Ook een allerlaatste aanpassing om het festival een uur later te beginnen, bood geen soelaas. Het slechte weer bleek sneller, langer en heftiger te zijn dan we van tevoren konden inschatten. Omwille van de veiligheid van de bezoekers, was het dan ook niet verantwoord om het programma door te laten gaan.”
Concert des Levens tóch gespeeld Tijdens het seniorenfestival ‘Zilveren noot’ op 5 mei zou er - vanuit het project ‘Het Concert Des Levens’ - een optreden plaatsvinden van het Kameroperahuis. Aangezien het seniorenfestival niet door kon gaan heeft het Kameroperahuis een dag later het ‘Concert des Levens’ alsnog opgevoerd in woonzorgcentrum Berkumstede/De Wissel. Op 6 mei werd voor een deel van de bewoners de oorlogsbelevenissen en de bevrijdingsverhalen van de bewoner van de locatie, de heer Overink, muzikaal ten gehore gebracht. In samenwerking met drie studenten van Artez, vertelde Tim Hammer (Kameroperahuis) Overinks ‘concert des levens’, ondersteund door instemmende gebaren en geluiden van Overink zelf. Er wordt nu gesproken over de mogelijkheid om het Concert des Levens later alsnog voor een groter publiek op te voeren.
“Gezien de weersomstandigheden zijn we achteraf blij dat we dit besluit hebben genomen. Wel kunt u zich voorstellen dat het afblazen van het festival een grote impact heeft gehad (en nog heeft) op alle betrokkenen. Denk aan alle vrijwilligers, stagiaires, artiesten, beroepskrachten, sponsoren, fondsen en andere betrokkenen die actief zijn geweest met alle voorbereidingen. Alle deelnemende organisaties voelen dat we dit bijzondere festival eigenlijk moeten ‘inhalen’. Hoe en wanneer is nog de vraag, daarover vindt nog nader overleg plaats.”
7
Aan het woord:
Wijkverpleegkundigen Sinds januari 2015 zijn er binnen Driezorg vier wijkverpleegkundigen werkzaam. Als gevolg van alle veranderingen in de zorg spelen zij een belangrijke rol bij het verkrijgen van indicaties voor zorg. In dit artikel vertellen de wijkverpleegkundigen - Hélène Buitink, Judith Willems, Margreet Stoel en Annet Uijttewaal - over hun achtergrond, werkzaamheden en ervaringen tot dusver.
Wat doet een wijkverpleegkundige? “Voorheen werd de thuiszorg gefinancierd vanuit de AWBZ. Per 1 januari is dit opgedeeld in de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning), de Wlz (Wet langdurige zorg) en de ZVW(Zorgverzekeringswet). De wijkverpleegkundige is verantwoordelijk voor de indicaties die betrekking hebben op de ZVW, waar de thuiszorg nu onder valt. Van de wijkverpleegkundigen wordt verwacht dat zij de zorg rondom een cliënt inzichtelijk maken. Een belangrijk aspect daarbij is de inzet van familie, mantelzorgers (het sociale netwerk) en vrijwilligers. De wijkverpleegkundigen zijn verantwoordelijk voor het vaststellen van de zorgvraag van zowel bestaande als nieuwe cliënten.”
zoeken. In veel gevallen zijn we in gesprek gegaan met de EVV-ers over de zorg rondom een cliënt. Samen is er kritisch gekeken naar de zorg die er bij de cliënten wordt geleverd. Door de veranderingen in de zorg, wordt niet overal meer een indicatie voor afgegeven. Dit had tot gevolg dat in sommige situaties minder zorg kon worden gegeven door de thuiszorg. In de komende maanden zullen we de tijd nemen om de cliënten te bezoeken en met hen het zorgplan te bespreken. Daarbij wordt nauw samengewerkt met de EVV-ers en de contactverzorgenden. Treden er tussendoor veranderingen op in de situatie van de cliënt, zowel af- als toename van zorgvragen, dan worden we als wijkverpleegkundigen ingeschakeld.”
Voor nieuwe cliënten
Voor bestaande cliënten “Bij bestaande cliënten moesten alle huidige indicaties vanuit het CIZ (Centrum voor Indicatiestelling Zorg) voor 1 mei 2015 worden herzien. Een hele klus; voor heel Driezorg rond de 500 cliënten. Het was in de periode van januari tot mei een onmogelijke taak om alle cliënten te be-
8
“Om te kijken welke zorgvraag of -vragen er zijn, gaan we bij nieuwe cliënten op huisbezoek. Na het vaststellen van de zorgvraag wordt samen met de cliënt, familie en mantelzorger besproken hoe deze kan worden beantwoord. In de eerste plaats wordt gekeken wat de cliënt zelf kan. Daarnaast is de vraag wat de
Judith Willems, Margreet Stoel, Annet Uijttewaal, Hélène Buitink zijn sinds januari werkzaam binnen Driezorg als wijkverpleegkundigen.
familie/mantelzorg/omgeving hierin kan betekenen. Tot slot wordt vastgesteld welke zorg door de thuiszorg zal worden gedaan. Naar aanleiding van dit gesprek stellen we een zorgplan op, waarin de afspraken/doelen zijn geformuleerd, die met de cliënt gemaakt zijn over de te verlenen zorg. Deze zorg wordt vertaald in minuten en uren, die terug te vinden zijn in de indicatie die wordt opgesteld.”
Terug- en vooruitblik “Met elkaar hebben we enerverende maanden achter de rug. Voor iedereen - cliënten, organisatie en medewerkers was onduidelijk wat er ging komen en wat er van een ieder werd verwacht. Wat voorheen vanzelfsprekend was, was nu niet meer het geval. Door de bezuinigingen in de zorg moesten we anders kijken naar de te verlenen zorg. Deze omschakeling is/was voor iedereen moeilijk. Voor de wijkverpleegkundigen was dat
Door de bezuinigingen in de zorg moesten we anders kijken naar de te verlenen zorg. Deze omschakeling is/ was voor iedereen moeilijk.
regelmatig een struikelblok. Wetend dat het anders moet, terwijl de praktijk anders laat zien/wenst. Door de gesprekken met cliënten en collega’s, merken we dat er bewustwording gaande is. Het met elkaar in gesprek gaan heeft een positieve uitwerking: er is begrip. Dit houdt niet in dat alles nu vlekkeloos verloopt. We komen regelmatig situaties tegen, die voor hoofdbrekens zorgen. Kortom, de huisbezoeken zijn elke keer weer anders. Met veel ervaring rijker gaan we de komende maanden in.”
9
Hoveni ers bed r i j f Reus ken Poppenallee 38, 7722 KX Dalfsen, M 06-20602814, www.hovenierreusken.nl,
[email protected]
tuinvormgeving . aanleg . onderhoud . boomverzorging
Ouderenzorg in Cambodja: wiens zorg? De (ouderen)zorg in Nederland is volop in beweging. Maar, hoe zit het eigenlijk met de zorg in andere landen? Hoe is het daar georganiseerd? In de rubriek ‘ouderenzorg over grenzen’ nemen we een kijkje in de ouderenzorg in het buitenland. In deze editie vertelt Gerben van Dijk (docent aan de Royal University of Law and Economics (RULE)) over de ouderenzorg in Cambodja (Azië). “Cambodja is een land in Zuidoost Azië, dat grenst aan Thailand, Laos en Vietnam. In de ranglijst van de Verenigde Naties is het één van de minst ontwikkelde landen ter wereld. Ongeveer één op de vijf mensen leeft er onder de armoedegrens.”
De theorie “Zoals in meer Aziatische landen, is de zorg voor ouderen in Cambodja in eerste instantie de taak van de kinderen. Van hen wordt verwacht dat ze voor hun ouders zorgen en dat ze hun ouders op latere leeftijd in huis nemen. Het idee is dat grootouders dan op de kleinkinderen letten, terwijl de ouders naar het werk gaan. Goede kinderen zorgen voor hun ouders.”
De praktijk “In de praktijk blijkt dat ouders en kinderen vaak geen andere keuze hebben dan voor elkaar te zorgen. Ouderen zijn financieel en fysiek afhankelijk van hun kinderen omdat er geen alternatieve zorg is. Zo moeten ouderen vaak blijven werken om bij te blijven dragen aan het familieinkomen. Slechts 5% van de Cambodjaanse ouderen krijgen een vorm van pensioen; vaak veel te weinig om van te kunnen leven. Dit zorgt er voor dat 81% van de mensen boven de 60 jaar nog aan het werk is. Vaak in niet goed betaalde, ongeschoolde banen. Dit omdat slechts 7,5 % van de ouderen die de Rode Khmer hebben overleefd een
opleiding hebben weten af te ronden (zie kader). Echt schrijnend zijn de gevallen van ouderen die geen kinderen meer hebben of geen contact meer hebben met hun kinderen. Zij zijn veelal aangewezen op bedelen. Neem bijvoorbeeld Chan Hut (zie foto). Deze 65 jaar oude dame verloor tijdens de Rode Khmer haar man en twee zonen. Ze ‘adopteerde’ vervolgens een wees. Echter, haar geadopteerde zoon woont niet bij haar en heeft zelf ook schulden, waardoor Chan Hut momenteel de helft van haar enige waardevolle bezit - haar land - moet verkopen om de schulden van haar zoon te betalen.”
De toekomst Hoe zit het met de toekomstige zorg voor ouderen in Cambodja? Die vraag legde ik voor aan mijn (universiteits)studenten. Uit een korte anonieme enquête bleek dat de culturele normen omtrent ouderenzorg ook door hen werden ondersteund. Zo waren ze het niet eens met de stelling dat medische getrainde professionals betere zorg zouden kunnen verlenen aan ouderen dan de familie dat kan. Verder waren ze van mening dat, zelfs als de relatie tussen ouder en kind problematisch was, het altijd beter is voor ouderen om door hun familie verzorgd te worden. Verder waren ze het sterk oneens met de stelling dat ze hun ouders later in een verzorgingshuis zouden willen laten verzorgen. Maar, op de vraag of ze zelf later lie-
11
ver door familie of in een verzorgingshuis verzorgd wilden worden, waren de antwoorden een stuk milder: veel studenten stonden open voor het idee om later zelf in een verzorgingshuis te wonen. Dit toont wellicht aan dat in de toekomst verzorgingshuizen in Cambodja misschien ook meer geaccepteerd zullen worden.”
Over de Rode Khmer Het is moeilijk om het over Cambodja te hebben zonder de Rode Khmer te noemen. In de jaren ‘70 nam deze communistische beweging het land over. De leider van de beweging, Pol Pot, wilde het land volledig hervormen. Dit hield in dat vertrouwde familiestructuren afgeschaft werden. Daarnaast was iedereen met een goede scholing verdacht en moest ‘heropgevoed’ worden. Het regime bleek desastreus voor het land. In de vier jaar tijd dat de Rode Khmer aan de macht was kwam naar schatting een kwart van de totale bevolking om. Omdat onder de Rode Khmer het leven voor mensen met een opleiding in het bijzonder moeilijk werd gemaakt, is de nasleep van het regime bijzonder venijnig: zonder leraren en doktoren bleek het bijzonder moeilijk om weer een werkende, welvarende samenleving op de been te brengen.
Medezeggenschap voor cliënten “In Nederland is het wettelijk geregeld dat cliënten mogen meepraten over het beleid van de zorginstelling waar zij zorg- of dienstverlening van betrekken. Daartoe is de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen in het leven geroepen. In die wet is geregeld dat er een cliëntenraad moet worden ingesteld. Tevens is erin vastgelegd welke rechten die cliëntenraad heeft. Kortgezegd mag de cliëntenraad met de directie van de zorgorganisatie in gesprek gaan over het beleid van de organisatie en de cliëntenraad kan ook gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen over allerlei onderwerpen,” aldus Wilma Nijland, voorzitter van de Centrale Cliëntenraad.
Locatie-cliëntenraad
wilma nijland Wilma Nijland is woonachtig in Zwolle. Zij is sinds oktober 2014 voorzitter van de Centrale Cliëntenraad (CCR). Vanuit een lange ervaring met de gezondheidszorg heeft Wilma specifieke affiniteit met de ouderenzorg.
Bij Driezorg is het zo geregeld dat bijna elke locatie beschikt over een locatie-cliëntenraad. Deze raad richt zich op de onderwerpen die in de locatie actueel zijn. Periodiek overleggen zij met de zorgmanager van de locatie. En meestal wordt er ook een jaarvergadering gehouden, waarin deze raad naar de bewoners van de locatie uitleg geeft over hetgeen er in het voorbije jaar aan de orde is geweest en welke plannen er voor de toekomst zijn.
Centrale cliëntenraad Vanaf 2006 beschikt Driezorg ook over een Centrale Cliëntenraad (CCR). Deze is samengesteld uit delegaties vanuit de locatie-cliëntenraden. Er is een externe, onafhankelijke voorzitter aangetrokken en ook een externe ondersteuner, die vooral secretariële werkzaamheden verricht. In de CCR komen vooral de beleidsmatige onderwerpen aan bod, dus
12
zaken die de gehele organisatie betreffen. In de huidige tijd kan daarbij gedacht worden aan onderwerpen als het veranderproces in de zorg, de voorgenomen aanpassing van de organisatie van Driezorg, de vaststelling van nieuwe protocollen, beleidsvoorstellen, etc. Op dit moment besteedt de CCR bijvoorbeeld veel tijd en aandacht aan het verscherpt toezicht vanuit de Inspectie voor de Gezondheidszorg en aan de situatie rondom de Hof van Blom.
Nieuw wetsvoorstel voor medezeggenschap De wettelijke regeling voor medezeggenschap bestaat inmiddels al ruim 10 jaar. De Rijksoverheid heeft al geruime tijd geleden besloten dat het tijd wordt om die medezeggenschap te actualiseren. Daartoe is een wetsvoorstel opgesteld, maar dat ligt al enkele jaren te wachten op afhandeling door het parlement.
De aanpassing van de wet is uiteindelijk in vier gedeelten geknipt. Als eerste onderdeel moet de Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen in de Zorg (WKKGZ) worden afgerond. De titel van dit wetsvoorstel laat zien dat de echte medezeggenschap van cliënten daarin niet aan de orde is. Dat wordt geregeld in het tweede of derde gedeelte. Aangezien de WKKGZ inmiddels al vijf jaar in behandeling is, lijkt het duidelijk dat de actualisering van de medezeggenschap nog wel even op zich zal laten wachten.
Meer dan een wet: ervaringen en wensen van cliënten voorop Dat hoeft overigens niet te betekenen dat de cliënten van Driezorg daarmee ‘slecht af’ zijn. Binnen Driezorg is de praktijk dat binnen de cliëntenraden alle ruimte wordt geboden om over alle gewenste onderwerpen met elkaar te spreken. Dat gebeurt niet alleen omdat er een wettelijke regeling bestaat die de cliënten recht geeft op goed overleg met de leiding van de organisatie, maar vooral omdat Driezorg de ervaringen en wensen van de cliënten voorop wil stellen. De cliëntenraden zijn daarbij, als vertegenwoordigers van de cliënten, van nature een belangrijke gesprekspartner.
Binnen Driezorg is de praktijk dat binnen de cliëntenraden alle ruimte wordt geboden om over alle gewenste onderwerpen met elkaar te spreken. De hierboven genoemde WKKGZ kan mogelijk nog in de loop van dit jaar definitief door de Eerste Kamer worden vastgesteld. Een belangrijke verandering die dan aan de orde komt, is een wijziging van het klachtrecht. Cliënten van zorginstellingen hebben ook nu het recht om klachten in te dienen. Dat kan op twee manieren. In de eerste plaats door (leidinggevenden van) medewerkers rechtstreeks aan te spreken. De tweede optie is een klacht in te dienen bij klachtencommissie Signalis. In beide gevallen is het de bedoeling dat er binnen korte termijn serieus aandacht aan de klacht wordt besteed en dat er wordt toegewerkt naar een oplossing voor de gesignaleerde knelpunten. Met het aanhangige wetsvoorstel beoogt de Rijksoverheid de behandeling van klachten te verbeteren, door in elke zorgorganisatie klachtenfunctionarissen aan te laten stellen. Zodra het wetsvoorstel door het parlement is afgewikkeld, komt de centrale clIëntenraad hier zeker op terug.
13
Project:
Familie (in)zicht Afgelopen maanden hebben studenten Zorg & Welzijn van het Deltion College en bewoners/mantelzorgers van Driezorg deelgenomen aan het project ‘Familie (in)zicht’. Doel van het project was het ontwikkelen van een nieuw en innovatief lesprogramma voor het middelbaar beroepsonderwijs, om zo studenten persoonlijk in contact te brengen met ouderen en mantelzorgers. De (levens)ervaringen, de knelpunten waar mensen tegenaan lopen in het proces van ouder worden èn het maken van verbinding tussen generaties, zijn heel waardevol gebleken voor de studenten én docenten van Deltion College.
‘Een leuke manier van bij elkaar komen en samen leren’
In het project hebben drie klassen een serie van vier praktijklessen gevolgd op locaties van Driezorg, waarbij ouderen en mantelzorgers letterlijk voor èn in de groep studenten stonden. Dit zorgde voor een hele andere beleving voor studenten van de opleidingen. Daarnaast hebben de studenten en ouderen vier theorielessen gevolgd via e-learning (op de computer aan de hand van filmpjes en andere voorbeelden uit de dagelijkse praktijk). Op deze manier kwam de kennis dus niet ‘uit de boeken’ of via de docent, maar met hedendaagse voorbeelden van ouderen en mantelzorgers zélf.
‘HEY, we gaan weer terug naar school’ Dit jaar is de eerste editie van het project. Tijdens elke bijeenkomst wordt geleerd hoe de lessen nog verder kunnen worden verbeterd. Daar wordt de komende periode nog aan gewerkt.
14
Men verwacht dat de lesmodule ‘Familie (in)zicht’ volgend schooljaar binnen een aantal scholen in Nederland standaard wordt opgenomen in het lesprogramma, zodat dit een vast onderdeel van de opleiding wordt.
Bewegen:
‘Guten Morgen Sonnenschein’ Stoelen staan opgesteld in een kring, de muziek staat aan, ballen en kegels liggen klaar om gebruikt te worden. Al snel treden de eerste deelnemers de woonkamer binnen. Er vormt zich een enthousiaste, welwillende groep. Klaar om in beweging te komen en het contact met de andere deelnemers aan te gaan.
Mijn naam is Emma-Sophie Kommers. De afgelopen vier maanden heb ik als tweedejaars studente Psychomotorische therapie en Bewegingsagogie aan Hogeschool Windesheim, stage mogen lopen bij Driezorg. Op verschillende locaties heb ik - onder begeleiding van beweegmedewerker Klaske Oosterhoff - beweeglessen aangeboden. Op deze manier heb ik meelevende, gemotiveerde en enthousiaste deelnemers geholpen om samen in beweging te komen, door middel van verschillende oefeningen, spellen en andere activiteiten. Ieder op zijn/haar eigen niveau. Tijdens mijn stage heb ik onder andere geleerd hoe ik passende activiteiten kan bedenken voor de verschillende groepen en
hoe ik deze aanbied. Iedere groep bestaat uit unieke deelnemers, met ieder zijn of haar eigen wensen en behoeften om in beweging te komen en te blijven. Aan de hand van deze wensen heb ik twee programma’s opgesteld met verschillende thema’s, gericht op balanceren, samenwerken en bewegen op muziek (zie titel). Door met vaste thema’s te werken zijn de beweeglessen niet alleen plezierig en gezellig, maar ook heel leerzaam, voor zowel de deelnemers als voor mij als stagiaire. Ik kijk met veel plezier terug op een leerzame periode, waarbij ik kennis heb kunnen maken met wat Driezorg biedt en ook met de manier waarop bewegen hierin is geïntegreerd.
Middagbeweeggroep op Driezorg-locatie Westenhage, met links stagiaire Emma-Sophie.
15
Foto Alie Weerman Alie Weerman (1960) is psycholoog en werkzaam als docent psychiatrie en verslavingskunde en onderzoeker op Hogeschool Windesheim in Zwolle. Zij woont met man, kind en hond op het Drentse platteland.
Op zijn dressoir staan foto’s van zijn ex-vrouw, zijn kinderen en kleinkinderen. Zijn kleinkinderen heeft hij nog nooit gezien. Zijn twee zoons willen niets meer met hem te maken hebben, zijn dochter gelukkig nog wel. Zijn ex-vrouw stuurt hem soms foto’s van de kleinkinderen. Wonderlijk hoeveel begrip juist zij toen voor hem had. De rest van de familie was bikkelhard. De veroordeling van zijn zoons had hij wel verwacht; hij heeft ze zelf in feite zo opgevoed, in de lijn van die van zijn eigen vader, hun opa. Hij is een boerenzoon, opgegroeid op de Veluwe, met strikte normen die niet alleen ontleend waren aan de kerk, maar ook aan de natuur. Man en vrouw horen verbon-
16
den te zijn - dat is de natuur - en wat God heeft samengevoegd mag de mens niet scheiden. Dat vond hij ook. Hij hield zielsveel van zijn vrouw, in feite nog steeds, maar toch ging het op een gegeven moment niet meer, het was onontkoombaar. In het verzorgingshuis vinden de verzorgenden het bijzonder dat de foto van zijn ex-vrouw in zijn kamer staat: “Wat mooi dat u nog zo’n goed contact met haar heeft!” zeggen ze en vertellen hem dan verhalen over vechtscheidingen van hun ouders of van andere bekenden. Nieuwe medewerkers denken vaak dat de foto er staat omdat zijn vrouw is overleden. Hij laat hen meestal in die
waan. Dat is gemakkelijker, dan hoeft hij geen moeilijke vragen te beantwoorden. Niet zijn oude liefde, maar zijn nieuwe is overleden. En daar kan hij hier met niemand over praten. Hij heeft één keer een portret van hun beiden tussen de andere gezet. Hij wilde dapper zijn en zag het als een bewijs van trouw. Toen zijn maaltijd werd gebracht zag de medewerker de foto. Ze was een invaller, nog erg jong en hij kende haar niet, maar daardoor vond hij haar juist geschikt om te testen of hij hier zijn verhaal zou kunnen vertellen. Hij legde uit wie dat was op die foto. Ze keek verbaasd, ze stamelde wat en liep de deur uit. Hij schaamde zich. De foto kon blijkbaar niet, dat was wel duidelijk. De vrijheid die hij de laatste jaren had gevoeld was nu blijkbaar niet meer mogelijk. De foto ging weer in de la, onder de stapel papieren.
Hij schrikt en kijkt strak naar het scherm dat grotendeels verdwijnt achter de ruggen van mevrouw Jansen en van Vliet. “Dat klopt!” roept mevrouw Jansen. “Dat klopt hè, Marie?” en ze slaat haar arm extra stevig om die van mevrouw van Vliet. Iedereen lacht. Zijn buurvrouw tikt hem aan: “Je kijkt zo raar? Wist je het niet? Ze zijn vriendinnen, nee niet gewoon, ze hebben verkering, sinds ongeveer een maand.” Het draait in zijn hoofd. “Kan dat hier dan gewoon?” “Natuurlijk!” zegt zijn buurvrouw, “ik vind het dapper, veel mensen komen er niet voor uit, en al helemaal niet als ze ouder zijn. Of heb jij er soms problemen mee?” Hij schudt zijn hoofd. Hij drinkt zijn koffie en loopt naar zijn kamer. Hij pakt de foto uit de la en zet hem weer op het dressoir. De foto van Kees en hem.
In de huiskamer kijkt een groep bewoners naar het songfestival. Conchita Wurst, de vrouw met de baard uit Oostenrijk die vorig jaar het festival won, kondigt het aan. Een man die zich kleedt en presenteert als vrouw maar desondanks zijn baard laat staan. Dat dat tegenwoordig kan! Tenminste op televisie. En bij de jongere generatie. Hij raakt erdoor verward, maar ook boos. Dit kan blijkbaar wel, maar zijn foto kennelijk niet. Mevrouw Jansen roept hem: “Meneer Aalberts kom erbij!” Hij aarzelt. “Hier is nog een stoel. Of vindt u het songfestival niets?” Hij voegt zich bij de groep. “Het is natuurlijk allemaal doorgestoken kaart, vroeger was het een stuk leuker, toen was het nog en eerlijke competitie,” zegt mevrouw Van Vliet, die met haar schouder tegen die van mevrouw Jansen aangeschurkt zit. “Wisten jullie dat het songfestival razend populair is onder homo’s?” vraagt een medewerker die erbij is komen staan. “Mijn broer is homo en hij maakt er met een club vrienden altijd een feestje van.”
17
De volgende dag komt Moniek binnen, die hier al jaren werkt en hem goed kent. “Wie is dat?” vraagt ze. ‘Dat was mijn geliefde, hij is overleden,” zegt hij en kijkt Moniek recht aan. Ze komt bij hem zitten. “Dat wist ik niet, wat bijzonder, vertelt u eens over hem?” En hij vertelt. En Moniek luistert. “Mijn kinderen willen me daarom niet meer zien.” “Wat verschrikkelijk voor u meneer Aalberts!” “Ik wist niet dat dit hier kon,” zegt hij en barst in huilen uit. “Laatst schrok iemand van deze foto.” “Dat dénkt u waarschijnlijk en het is natuurlijk niet iets wat ze hier verwachten. Maar, u bent van harte welkom, met alle dierbaren van vroeger en die van nu die bij u horen!” Hij neemt een besluit en recht zijn rug. Kees is dood, maar de verhalen en herinneringen aan hem zal hij hier vanaf nu levend houden! Wat hem betreft wordt het een roze zomer!
gediplomeerd klokkenmaker • Professionele reparatie en restauratie van uw dierbare, kostbare klok • in- & verkoop van antieke klokken • Vrijblijvende prijsopgave Ridder Zwederlaan 27 8042 CA Zwolle (Westenholte) Tel. (038) 422 66 03 (bezoek op afspraak)
Fotografie & ontwerp: Soulutions.nl ©2012
FRAnk VelTien
Het biologische assortiment van
Kies ook voor smaakvol, verantwoord en lekker!
Biologisch
Deli XL maakt duurzame inkoop mogelijk.
Kies voor biologisch! Want dat is kiezen voor smaak, aandacht en liefde voor het product. Omdat de meeste biologische producten beter zijn voor dierenwelzijn en voor het milieu geeft Deli XL biologische producten alle aandacht die ze verdienen. Inmiddels hebben we en breed assortiment aan smaakvolle biologische producten van hoge kwaliteit. Een assortiment dat zich voortdurend uitbreidt.
Vraag de folder Biologisch aan, tel. ( 0318) 678 700 of kijk op www.delixl.nl
Ja, stuur mij gratis de uitgebreide brochure over:
montuur uitzoeken aan huis Kwaliteit Gemak Uitgebreide keus Service, ook na aankoop!
Sta-op stoelen
Scootmobielen
Lichtgewicht rollators
Trapliften
Hoog/laagbedden Naam
-----------------------------------------------------
Voorletter(s)
----------------------------------------------------------------------
Adres
----------------------------------------------------------------------
Postcode/plaats
----------------------------------------------------------------------
Telefoon
----------------------------------------------------------------------
E-mail
----------------------------------------------------------------------
M/V
De coupon in een envelop zonder postzegel verzenden naar: Vitalis Nederland BV, Antwoordnummer 1071, 9200 VB Drachten
Steenboerweg 2 - 8042 AT Zwolle - Westenholte tel 038 - 888 80 88 - www.jaapherkertopticien.nl
Jaap Herkert Opticien Oogzorg op maat bij u thuis
Vitalis Nederland BV
Tel. (088) 848 00 00
Jade 32
www.vitalis.nl
9207 GL Drachten
[email protected]
Driezorg 2011
Oogmeting &
Belevings- en generatietuin bij Berkumstede/ De Wissel Foto: Eva Posthuma
Om een grasveld naast woonzorgcentrum Berkumstede/De Wissel in te richten als groene ontmoetingsplek, zijn Deltion College, De Groene Welle en Driezorg een meerjarige samenwerking gestart. Werktitel van dit project is de ‘Belevings- en Generatietuin Berkum’.
“In Berkumstede/De Wissel wonen ruim 150 senioren in aanleunwoningen, het verzorgingshuis en de verpleegafdeling. We merken dat de behoefte onder de bewoners groot is om meer buiten te zijn, zowel actief als passief. Gewoon lekker buiten zitten of juist met elkaar de tuin onderhouden, zorgt voor verbinding. Daarbij willen we onze mooie groene wijk Berkum een sociale impuls geven. Doordat we intensief met de buurt optrekken hopen we dat het bijdraagt aan een stuk noaberschap,” aldus Riet Walda, zorgmanager van Berkumstede/De Wissel. Dit verbindende element is ook één van de redenen waarom Deltion College en de Groene Welle enthousiast aanhaken bij dit initiatief. Sectordirecteuren Gusta van der Zanden (zorg en welzijn) en Michiel Bilstra (techniek) van Deltion zien mooie kansen voor studenten. “Wij vinden het van groot belang om studenten letterlijk zo vroeg mogelijk in snel veranderende samenleving te brengen en praktisch bezig te laten zijn met uiteenlopende doelgroepen: vitaal
en minder vitaal. Ook het samenwerken van diverse opleidingen binnen een project heeft voordelen, er wordt geleerd met en van elkaar.” De afgelopen maanden hebben studenten Verzorging (BBL) van Deltion een onderzoek gedaan naar de meerwaarde van het buiten zijn voor ouderen. De mentale en fysieke voordelen zijn wetenschappelijk aangetoond, maar de studenten vragen ook aandacht voor de meerwaarde van samenwerking tussen generaties. Een tuin die bedacht, uitgevoerd en onderhouden wordt door jong en oud, bewoners van Berkumstede/ De Wissel, familie, wijkbewoners en andere vrijwilligers zorgt voor verbinding; belangrijk voor het welbevinden van mensen. “Bij het inrichten van de belevingstuin is het van belang om rekening te houden met de (on)mogelijkheden van kwetsbare gebruikers. Voor bewoners met dementie is rust, veiligheid, herkenbaarheid van routes en aangepast meubilair van groot belang. Het slim gebruik maken van de seizoenen, kijken wat mogelijkheden zijn om samen voedsel te verbouwen zal
19
ook andere senioren kunnen aanspreken,” aldus Hans Coobs, manager innovatie van de Groene Welle. “Onze studenten kunnen een mooie inbreng hebben met hun kennis en enthousiasme”.
Vervolg De planning is om na de zomer diverse verkennende gesprekken te starten met bewoners, familie en andere partners uit de wijk. Eind van het jaar moet er een concreet plan liggen, zodat in de wintermaanden gestart kan worden met de eerste realisatiefase van het plan. “Het is vooral niet de bedoeling dat de tuin meteen af is,” aldus Riet Walda. “Per jaar, per seizoen willen we kijken wat we samen met anderen kunnen toevoegen. Gebruikers krijgen een grote rol in de tuin. De belevingstuin is niet zozeer een doel, maar het middel om tot verbinding te komen.” Ook de gemeente Zwolle en de provincie Overijssel zijn enthousiast over deze innovatieve aanpak en hebben, naast een financiële bijdrage, verdere ondersteuning toegezegd.
Op reis naar Winterberg Van 14 tot 17 april jl. ging een dertigtal ouderen per bus op reis naar Winterberg in Duitsland. Het gezelschap bestond uit leden van de Anbo uit Zwolle en bewoners van Driezorg. Pia Bos, welzijnsmedewerker De Havezate blikt terug. schitterende uitzicht. Goed te zien waren de skischans, de bobsleebaan en de rodelbaan. Winterberg is in de winterperiode een geliefd sneeuwgebied, en er lag zelfs hier en daar nog wat sneeuw. Een deel van het gezelschap greep de gelegenheid aan om een wandeling te maken, zelfs ook nog in de sneeuw. Vervolgens werd de groep naar een houtdraaierij gebracht, alwaar een uitleg en demonstratie volgde over het proces van houtdraaien. Ook waren er diverse mooie houtprodukten te bewonderen. Via een mooie route werd daarna het hotel weer opgezocht. ’s Avonds was er in het hotel een Dinner Show Spektakel; een mooie show, met muziek en dans, licht en geluid, mooie kostuums en prachtige sprookjesfiguren. Ondertussen werd er ook een heerlijk diner geserveerd. Na het diner was het tijd om de koffer alvast weer in te pakken. Maar, velen bleven eerst nog in het restaurant om van een kopje koffie te genieten of van een ander drankje. Er was ook nog gelegenheid om deel te nemen aan een spel dat speciaal voor het reisgezelschap werd aangeboden.
Op dinsdagochtend werden de deelnemers bij diverse locaties van Driezorg opgehaald, waarna de rit - via Nijverdal en Enschede - naar Winterberg ging. De koffiestop werd gehouden bij Raststätte Münsterland en na nog een stuk rijden kwam de eindbestemming in zicht: Hotel Der Brabander. Na een welkomstdrankje en gelegenheid om de bagage naar de kamer te brengen, was het al tijd voor het diner en de avond werd gevuld met een paar rondjes bingo. De tweede dag werd gebruikt voor een mooie busrit door de prachtige omgeving van Winterberg. Die rit eindigde bij de aanlegsteiger van een boot, voor een rondvaart over de Biggesee. Tijdens de vaartocht werd de lunch gebruikt. Met een heerlijk voorjaarszonnetje waren de weersomstandigheden echt fantastisch. Na afloop van de vaartocht werd wederom een bustocht door de prachtige omgeving gemaakt. Teruggekomen bij het hotel nam een groot deel van het gezelschap plaats op het terras, om heerlijk van een drankje te genieten. Uiteindelijk was het tijd voor de warme maaltijd, die deze keer in de vorm van een buffet werd aangeboden. Degenen die daarna nog energie over hadden, konden ’s avonds terecht in het hotel voor een dansavond. En daar werd goed gebruik van gemaakt.
Op vrijdag, de laatste dag van de reis, was het na het ontbijt een kwestie van alle spullen en mensen weer in de bus en afscheid nemen van de medewerkers en de directie van het hotel. Daarna werd de busreis naar huis aanvaard. Rond de klok van 16.00 uur waren de laatste deelnemers weer terug op hun opstapadres. Het einde van een hele leuke reis naar Winterberg...
Na het uitstekende ontbijt was er op donderdag een excursie naar de Panoramabrug. Een deel van het gezelschap ging met een leuk boemeltreintje, de rest ging met de eigen bus. Bij de Panoramabrug aangekomen genoot iedereen van het
20
Prachtige wandelavond Berkumstede/ De Wissel Het is inmiddels een jaarlijkse traditie: de wandelavonden met cliënten van Berkumstede/De Wissel. Op donderdag 28 mei jl. ging er voor de elfde keer een grote groep mensen enthousiast op stap!
Ieder jaar gaan er weer veel cliënten mee. Steeds zijn er veel familieleden, die met vader, moeder, opa of oma meewandelen. En steeds zijn er weer veel personeelsleden en vrijwilligers die zo samen deze traditie in stand houden. Ook is het al elf keer op rij mooi weer tijdens deze avond van wandelplezier. De wandelaars genoten van het uitzicht over de Nieuwe Vecht en door de warme avondzon leek het frisse voorjaarsgroen nog mooier dan anders. Wat wel anders was, was de muzikale begeleiding. Dit jaar zorgden ‘De
Notenkrakers’ voor gezelligheid; een blaaskapel met enthousiaste muzikanten die allemaal lid zijn van Christelijk fanfarekorps ‘Irene’ uit Hasselt. Met bekende hits als ‘slavenkoor’, ‘hoofd-schouders-knie-en-teen’, ‘Griekse wijn’ en ‘het dorp’, zongen en klapten heel wat cliënten mee. Na de bekende binnenkomst, waarbij cliënten verwelkomd worden met bloemen (dit jaar een mooie zonnebloem), werd ook aan iedere deelnemer weer een heuse medaille uitgereikt. Dat er inmiddels cliënten zijn die elf medailles hebben, zegt genoeg: we houden deze mooie traditie maar in ere!
21
Start ver-/nieuwbouw Hof van Blom uitgesteld De start van de ver-/nieuwbouw van Hof van Blom is met drie maanden uitgesteld. Dit komt omdat Driezorg op dit moment werkt aan het opstellen en implementeren van een nieuwe strategische koers (zie ook bijdrage Ina Huesken, blz. 4/5). Deze nieuwe koers is nodig om - ook voor de lange termijn - het werk van de organisatie goed te kunnen voortzetten. Voor alle lopende initiatieven en projecten - waaronder dus ook de ver-/nieuwbouw van Hof van Blom - betekent dit dat eerst zorgvuldig wordt gekeken of ze aansluiten bij de plannen voor de lange termijn. Omdat dit een ingewikkeld èn ingrijpend traject is, ziet Driezorg zich genoodzaakt om hier voldoende tijd voor te nemen. Om die reden is de start van de nieuw-/verbouw van Hof van Blom met drie maan-
den uitgesteld. Tot dat moment zal ook het bestaande gebouw niet worden gesloopt. Zodra er meer informatie beschikbaar is, ontvangen cliënten en contactpersonen nader bericht.
De Netelhorst 14 8051 KE Hattem 038-4442600
[email protected]
Uw interieur adviseur
www.noordman-tapijt.nl
C O L O F O N Redactie Corien Leemburg, Jan Bos, Janine Kloosterboer, Micha Baksteen en Marieke van de Belt
Uitgever Driezorg, Wonen, Welzijn & Zorg
Aan dit nummer werkten mee Ina Huesken, Monique Schrijver, Micha Baksteen, Hélène Buitink, Judith Willems, Margreet Stoel, Annet Uijttewaal, Gerben van Dijk, Wilma Nijland, Baris Adiyaman, Emma-Sophie Kommers, Alie Weerman, Pia Bos, Esther Spijkerman, Robert Muijsers
Redactieadres Driezorg, Postbus 658, 8000 AR Zwolle
Advertenties Driezorg, Postbus 658, 8000 AR Zwolle of via telefoonnummer (038) 453 67 11
Vormgeving en druk Bredewold. Creatie, web & print.
23
www.bredewold.nl
Locaties Arcadia
Fermate
Hof van Blom
Rivierenhof
De Wendakker
Berkumstede / De Wissel
De Havezate
De Kievitsbloem
De Venus
Westenhage
Hogenkampsweg 150 8022 DM Zwolle Tel. (038) 455 51 50
Erasmuslaan 50 8024 CS Zwolle Tel. (038) 453 55 97
Ensemble
Belvédèrelaan 383-436 8043 VD Zwolle Tel. (038) 421 94 29
Contact Postadres: Driezorg Postbus 658 8000 AR Zwolle Bezoekadres: Zijpe 4 8032 HX Zwolle Tel: (038) 453 67 11 Email:
[email protected] www.driezorg.nl
Händellaan 315 8031 EM Zwolle Tel. (038) 468 66 40
Gombertstraat 350 8031 MK Zwolle Tel. (038) 454 00 40
Hof van Blom 5 8051 JT Hattem Tel. (038) 444 16 41
Patriottenlaan 3 8014 XP Zwolle Tel. (038) 466 04 55
Zijpe 4 8032 HX Zwolle Tel. (038) 453 67 11
Spoolderbergweg 19 8019 BB Zwolle Tel. (038) 421 84 82
Winterdijkstraat 30 8043 VS Zwolle Tel. (038) 420 08 74
Voorsterweg 44-001 8042 AD Zwolle Tel. (038) 421 94 29
