Vasttapijt
De vezels van het comfort Vasttapijt of kamerbreed tapijt is in onze interieurs altijd al hét symbool van comfort geweest. Nochtans heeft het al heel wat te lijden gehad onder enkele hardnekkige vooroordelen vooral betreffende de hygiënische vereisten. Reden temeer dat we deze vloerbedekking in ere herstellen. Ze biedt immers een niet te verwaarlozen reeks voordelen in verschillende domeinen. Bovendien biedt vasttapijt op esthetisch en op decoratief vlak ontelbare variaties met een totaal verschillende look, al naargelang de gebruikte vezels of de toegepaste fabricagetechnieken.
1. Wanneer u van plan bent vasttapijt te kopen zal u meteen geconfronteerd worden met een enorm aanbod. Bij de keuze mag u, naast esthetische overwegingen en dus ook uw persoonlijke smaak waarbij vooral de look, het aanvolen en de kleur doorslaggevend zijn, zeker niet vergeten om ook rekening te houden met een aantal belangrijke eigenschappen. Hiermee bedoelen we de slijtweerstand, de vochtbestendigheid, de akoestische en de thermische isolatie, de mate waarin het tapijt brandvrij is, evenals de plaatsingstechnieken of het onderhoudsgemak. Al deze verschillende kenmerken zijn in grote mate afhankelijk van de 2.
eigenschappen van elk vezeltype te combineren. Eén van de meest gebruikelijke combinaties is de mengeling van wol met polyamide, vaak in een 80-20% verhouding. Elke vezel is specifiek en heeft dan ook bijzondere kenmerken. We onderscheiden drie grote categorieën vezels: dierlijke vezels, synthetische vezels en plantaardige vezels.
fabricagetechnieken en het gebruikte vezeltype. Daarom is het zeker interessant om al deze verschillende parameters eerst nader te bekijken, en pas daarna een doordachte keuze te maken. Zodra u goed geïnformeerd bent, kunt u eindelijk het vasttapijt kiezen dat voor u het meest geschikt is, in de kleuren of de motieven waarvan u droomt.
De vezels
1. De dierlijke vezels
Vasttapijt bestaat altijd uit een drager die men de rug noemt, en een bovenlaag die bestaat uit natuurlijke textielvezels of kunstvezels. Bepaalde soorten vasttapijt worden gefabriceerd met een mengeling van verschillende vezels, wat toelaat om de typische
• Wol: Wol is een natuurproduct: het is een dierlijke vezel die voornamelijk afkomstig is van schapen. Het wordt voornamelijk ingevoerd vanuit Nieuw-Zeeland en Australië, waar het aanbod overvloedig en van uitstekende kwaliteit is. Dit
1.
Detail van vasttapijt in wol, referentie “wool pompom”, tint crème WM100 van Crucial Trading 2 . Vasttapijt in gesneden pool, 100% polyamide, verkrijgbaar in 20 verschillende tinten uit de collectie “Shabby Chic” van Desso 3 . Sisal vasttapijt in twee kleuren; referentie “harry accents” in tint “honey n hazel” D706 van Crucial Trading 4 . Kamerbreed tapijt in bamboe, referentie “natural BBN” van Crucial Trading
34
3.
materiaal wordt in het bijzonder gewaardeerd voor de fabricage van vasttapijt van topkwaliteit omdat het een vezel is die tegelijk mooi, comfortabel en aangenaam is en heel lang al deze kenmerken behoudt. Het is een feit dat natuurlijke wol heel mooi veroudert, de jaren goed doorstaat door zich voortdurend te regenereren en mettertijd een prachtig patina krijgt. Wol, in het bijzonder “zuivere scheerwol” (d.w.z. niet gerecycleerd) en niet te verwarren met “zuivere wol” die wel gerecycleerd is, dankt zijn succes aan de vele voordelen die hij biedt in vergelijking met andere materialen, zoals synthetische vezels. Het grootste nadeel van wol is de prijs. Vasttapijt met dezelfde dikte en
afwerking zal in wol gevoelig duurder zijn dan in de meeste andere materialen. Dit prijsverschil is nochtans gerechtvaardigd als we zien hoeveel bijzondere eigenschappen wol heeft. Dankzij de natuurlijke elasticiteit van wol kunnen wolvezels worden gerekt of verpletterd en daarna vlot hun oorspronkelijke vorm opnieuw aannemen. De weerstand tegen vlekken is te danken aan het feit dat wolvezels van nature bedekt zijn met een dun waterafstotend beschermlaagje. Dankzij deze eigenschap wordt het vasttapijt beschermd tegen vlekken, en dan vooral vlekken van producten op waterbasis (80% van de typische huishoudelijke vlekken). Toch laat dit zelfde waterafstotende beschermlaagje toe dat de vezels vocht in de vorm van stoom opnemen, een kenmerk dat mee de antistatische eigenschappen van wol in de hand werkt. Voor de vuurbestendigheid zorgt het hoge vocht- en eiwitgehalte van deze vezels waardoor ze moeilijk ontvlambaar zijn en de verspreiding van de vlammen wordt vertraagd; zo zijn kleine schroeivlekken op een wollen tapijt niet noodzakelijk een ramp want u kunt de sporen ervan gewoon wegkrabben. Nog een voordeel: als we de vezels door een microscoop bekijken, dan zien we dat ze bestaan uit kleine schubben die dakpansgewijs over elkaar zitten. Deze natuurlijke bescherming helpt het stof aan het oppervlak te houden, zodat de stofzuiger het gemakkelijk kan wegzuigen. Wol is
2. De synthetische vezels
bovendien anti-allergisch want de vezels zijn te lang en te dik om te kunnen geïnhaleerd worden. Wol is ook een uitstekend thermisch en akoestisch isolatiemateriaal, met een isolerende capaciteit die varieert volgens de kwaliteit en de dikte van het vasttapijt. En ten slotte is wol ideaal om te verven want het heeft een chemische structuur die kleurstoffen tot in de kern van de vezels laat doordringen en ze daar dankzij een moleculaire verbinding vasthoudt. Nu weet u meteen ook waarom wol zo optimaal kleurvast is.
De laatste jaren hebben synthetische vezels dankzij de enorme ontwikkeling van de fabricage van getufte tapijten (zie volgend hoofdstuk), de markt van het vasttapijt op grote schaal veroverd. Het is waar dat deze vezels bijzonder sterk zijn (en dus minder snel verslijten) en gevoelig goedkoper zijn dan wol omdat ze industrieel worden geproduceerd. In tegenstelling tot wol, waarvan de kwaliteit kan variëren, (met uitzondering van wol met een kwaliteitslabel), is de productie van synthetische vezels controleerbaar en heeft ze dus een constante kwaliteit. Daar komt nog bij dat de chemische industrie voortdurend nieuwe innovaties lanceert en de prestaties van deze nieuwe stoffen ook blijft verbeteren. Dat is vooral het geval in het domein van de kleurabsorptie, de zachtheid en het vermogen om oppervlaktevuil minder zichtbaar te maken. Of deze stoffen worden gecombineerd met geleidende draden zodat ze minder statische elektriciteit kunnen accumuleren. Tegenwoordig tellen we vier grote groepen synthetische vezels die men voor de fabricage van vasttapijt gebruikt. Deze vezels worden gemaakt dankzij de synthese van petroleum en steenkool.
• Gesponnen draad van vachtharen: Voor de textielindustrie komen alleen vachtharen in aanmerking die qua lengte en hun fijnheid voldoende geschikt zijn voor het spinnen én die in grote hoeveelheden en aan een matige prijs verkrijgbaar zijn. Schapenwol beantwoordt het best aan deze vereisten. Andere vachten van dierlijke oorsprong hebben dezelfde kenmerken als wol, maar ze zijn niet zo vlot verkrijgbaar. De voornaamste zijn de vacht van kamelen, geiten, lama’s en paardenharen. De “gesponnen draden verkregen van deze dierlijke vachtharen, zijn heel sterk en bestand tegen scheuren. Ze worden zelden alleen gebruikt voor de fabricage van tapijten en vasttapijt, maar men kan ze wel combineren met schapenwol, om de weefsels te verstevigen.
5 . Vasttapijt in zeegras, referentie “basketweave”, tint “natural” SBW de Crucial Trading
5.
6.
7.
• Polyamide (bijvoorbeeld nylon®): Polyamide wordt zonder twijfel het meest van alle synthetische vezels gebruikt: het vertegenwoordigt zowat 80% van de markt. Dit materiaal is uitstekend slijtvast 8.
4.
6 . Vasttapijt in sisal, referentie donkere kleine bouclé van Toulemonde Bochart 7 . Vasttapijt in kokosvezel, referentie “boucle”, tinten “bleached” en “natural” van Crucial Trading 8 . Kamerbreed tapijt in jute, referentie “panama”, tint “dark honey” JT231 van Crucial Trading 9 . Vasttapijt in papiervezel, referentie “woven paper”, tinten “calico” WP001, “sand” WP003 en “nero” WP002 van Crucial Trading
9. 35
(3,5 maal meer dan wol) en kleurbestendig, het heeft een zeer goede veerkracht, dit wil zeggen dat het in staat is om na samendrukking weer zijn oorspronkelijke vorm aan te nemen (weliswaar minder dan wol) en het voelt aangenaam dik aan. Daarom is deze vezel dan ook van alle synthetische vezels het best geschikt voor de fabricage van vasttapijt, vooral dan getuft. In tegenstelling tot wol is polyamide niet antistatisch van nature. Daarom moeten de fabrikanten het behandelen om elektrostatische verschijnselen te vermijden. Op het moment dat u uw aankoop doet, moet u dan ook zeker nagaan of het vasttapijt het antistatische label draagt.
relatieve kwetsbaarheid worden deze materialen weinig gebruikt voor de fabricage van tapijten en vasttapijt. Vezels zoals sisal, riet, jute of kokos die vroeger in de vorm van touwtapijten werden gemaakt, werden vaak verbannen naar dienstvertrekken of eenvoudige woningen. Maar dankzij de interieurtrend waarbij men teruggrijpt naar soberheid en natuurlijke materialen zijn ze weer De vitale zuurtjeskleur van dit kamerbreed tapijt in 100% polyamide geeft een jonge en dynamische toets aan dit interieur met een heel actuele look. Het tapijt is een gesneden pool waarvan de
helemaal actueel. In die mate zelfs dat ze nu een ereplaats krijgen in stijlvolle interieurs. En ze hebben gezelschap gekregen van nog nieuwere soorten plantaardige materialen zoals bamboe of papiervezels. Strikt genomen en volgens de officiële bouwnormen, mogen vloerbekledingen die met deze plantaardige materialen gemaakt zijn, niet de benaming “vasttapijt” structuur bestaat uit twee gejumeleerde microvezeldraden. Deze draden werden behandeld met een Teflon® beschermlaag. Dit kamerbreed tapijt is verkrijgbaar in twee breedten:(4 en 5 meter) en
dragen (voorbehouden voor “platte tapijten” zonder haren/vezels op de rugzijde). Er bestaat dus geen kwaliteitscertificaat voor. Men spreekt dan eerder van vloerbekleding in plantaardige vezels. Maar net zoals bij vasttapijt, gaat het hier om textielbekledingen en qua uitzicht zijn ze vergelijkbaar met echt vasttapijt. • Katoen : Katoen gelijkt meer op wol dan op behoort tot een collectie met 16 heel trendy kleuren. Collectie “Diva Twin” van Desso
• Polyester (bijvoorbeeld trevira®, terlenka®): Polyester is zachter dan polyamide. Het wordt verkregen uit xyleen en ethyleen, afgeleide producten van teer van steenkool en petroleum. Polyester is wel even stevig als polyamide, maar minder veerkrachtig. Dit materiaal is eerder aanbevolen voor minder intensief gebruik, zoals in slaapkamers. • Polipropyleen : Polipropyleen behoort tot de familie van de polymeren. Ook dit materiaal heeft zijn marktaandeel veroverd want het is rotvrij en vochtwerend, zodat het uitstekend geschikt is voor vasttapijt in badkamers. Deze vezel is bijzonder stevig, kan gemakkelijk worden geverfd, maar heeft weinig veerkracht. Polipropyleen is inderdaad de minst veerkrachtige van alle synthetische vezels en kan dus veel gevoeliger voor het plat trappen.. • Acryl (bijvoorbeeld dralon®): Acryl is op het eerste gezicht nauwelijks te onderscheiden van wol en het is bijna even veerkrachtig en zacht. Nochtans is deze vezel minder bestand tegen slijtage en vuur.
3. De plantaardige vezels Meerdere vezels van plantaardige oorsprong komen in aanmerking voor een vloerbekleding in textiel. Katoen en vlas zijn al heel lang gekend en worden veel gebruikt voor kledingtextiel. Door hun
Vasttapijt en traploper in sisal, referentie “small bouclé accents”,
tint “Mulberry” C718 van Crucial Trading
“koord”. De katoenvezels bedekken de zaadjes van de katoenplant, een plant die tot de familie van de maluwachtigen behoort. Deze stralend witte vezels worden bij voorkeur met de hand geplukt, daarna gedroogd, ontpit en gesponnen. Omdat ze zo fijn en buitengewoon zacht zijn, voelen ze bij contact met de huid heel aangenaam aan. Katoen is sterker dan wol, wordt gemakkelijk geverfd en kan vanzelf worden behandeld tegen vuil, statische elektriciteit en vuur. Katoen heeft daarentegen weinig veerkracht en breekt het daarom heel makkelijk. Daarnaast is het nauwelijks isolerend, neemt het gemakkelijk vocht op en het brandt vrij makkelijk. Dat verklaart dan ook waarom het maar in 36
beperkte mate voor vasttapijt wordt gebruikt. • Vlas of linnen : Vlas wordt sinds de Oudheid (Egypte) geteeld en geweven. Kortom, het is één van de oudste textielvezels van de mensheid. In Europa werd vlas overvloedig gesponnen en geweven tot in de helft van de 19de eeuw, toen het zijn leidersplaats verloor aan het goedkopere katoen. Na de oogst Een warme kleur en een streelzacht comfort zijn de troeven van dit vasttapijt in gesneden pool. Het is gemaakt in 100% polyamide en het bestaat in twee breedten: 4 en 5 meter. Dankzij
worden de vlasstengels geweekt in water om de vezels los te maken. Vervolgens worden deze gedeeld, gesorteerd en daarna gesponnen. De vlasvezel heeft een glad en glanzend oppervlak dat het vuil niet doorlaat. Daarom is dit materiaal hygiënisch en gemakkelijk te onderhouden. Bovendien is vlas bestand tegen hitte, absorbeert het vocht en is het een goede warmtegeleider. Vlas voelt ook heel aangenaam aan.
cactus met lange vlezige bladeren, moet men beschikken over veel vakkennis en vooral heel veel ervaring. Deze vezel wordt voornamelijk geëxploiteerd in Mexico, Brazilië en vooral in OostAfrikaanse landen (Kenia, Tanzania, Madagaskar) waar de beste productie te vinden is. De bladeren worden geplukt wanneer ze volgroeid zijn en ze ondergaan verschillende behandelingen. Het de Scotchgard behandeling wordt een uitstekende levensduur gegarandeerd, met een goede bescherming tegen hardnekkige vlekken. Kwaliteit “Jussieu” van Associated Weavers
daarna volgende procédé van het spinnen is bijzonder ingewikkeld. De sisalvezel voelt buitengewoon zacht aan en heeft een satijnglans. Dat maakt sisaltapijten perfect geschikt voor slaapkamers. Deze vezel kan met een hoge densiteit en met een onopvallend reliëf worden geweven. Sisal is sterk en slijtvast. U kunt het dus ook in kamers met een doorgang (inkom, woonkamer) plaatsen, omdat u vuil en stof vanzelf met de stofzuiger • Sisal : kunt verwijderen. Bovendien is Dit is de nobelste van de deze vezel elektrostatisch neutraal. plantaardige vezels. Met deze vezel Toch moet u met sisal voorzichtig maakt men de mooiste en tevens zijn want het verdraagt absoluut de duurste plantaardige tapijten. geen water (dus zeker niet geschikt Voor de uiterst delicate exploitatie voor badkamers). Sisaltapijten van deze vezel afkomstig van de kunnen ook een antivlekkenAgave sisalana, een subtropische behandeling krijgen en kunnen ook 37
worden geverfd in tal van kleuren die relatief stabiel blijven. Zo zijn er heel wat collecties op de markt, zelfs met jacquardmotieven. • Kokos : De kokosvezel (Cocos nucifera) is afkomstig van de vezelachtige laag (schaal) die rond kokosnoten zit. Hij is de meest bekende en de meest goedkope van de plantaardige vezels. Kokosvezels worden maandenlang in water gelegd om soepel te worden (weken). Daarna worden ze gedorst, gedroogd en gereinigd en ten slotte gesponnen. Vloerbekledingen in kokos zien er veel rustieker uit dan sisal en ze voelen ook ruwer aan. Daarom vermijdt u best ze te plaatsen in een slaapkamer ; ze zijn beter geschikt voor een inkom of een woonkamer waar hun stevigheid goed van pas komt. Men kan er tapijten mee weven in naturelkleur (kokosnootkleur) of ontkleurd voor een eleganter oppervlak. Net zoals sisal kan kokosnoot gemakkelijk worden geverfd. Omdat kokosvezel bijzonder poreus is, moet u alle contact met vocht vermijden, want alle gemorste vloeistoffen worden onmiddellijk geabsorbeerd en vormen vlekken. Daarom is het zeker aanbevolen om aan deze vloerbekleding een preventieve anti-vlekkenbehandeling te geven. Door deze poreusheid is kokosvezel ook gevoelig voor vocht in de omgeving. Om te voorkomen dat Het motief van dit vasttapijt is geïnspireerd door de werken van de beroemde Parijse manufactuur van de Gobelins. Het is een prachtig voorbeeld van de enorme decoratieve mogelijkheden die deze vloerbedekking kan bieden. De elegante bloemenmotieven zijn dankzij de traditionele Wilton weeftechniek uitgevoerd in 100% polypropyleen. Verkrijgbaar in banen van 4 meter. Kwaliteit “Gobelin” van Nelca
deze vloerbekleding omkrult, geeft men er meestal een latex rug aan: dat zorgt voor een goede stabiliteit van de vorm. Verder zijn kokostapijten antistatisch, bacteriëndodend en heel onderhoudsvriendelijk. Ze branden gemakkelijk en ze zijn geluiddempend. • Jute : Jute is gekend sinds de 17de eeuw. Oorspronkelijk werd het enkel geweven voor de productie van ruwe zakken en doeken om de rugzijde van tapijten te beschermen of het werd gebruikt als grondstof voor het basisdoek van getufte tapijten… totdat op een dag enkele fabrikanten op het idee kwamen om met dit bijzonder soepele materiaal een echte vloerbekleding te maken. Jute is afkomstig van de Corchorus, een plant die voornamelijk groeit in de zandachtige bodems in het oosten van India, meer bepaald in de delta van de Ganges, waar de productie bijzonder gunstig is. De takken worden met de hand geplukt, op de grond gedroogd en daarna in water soepel gemaakt voordat ze het voorbereidingsproces ondergaan dat ze in draden doet veranderen. Het zorgvuldig weven van de draden levert een wit-geel tapijt met een natuurlijke glans op. Ook het verven van deze vezels zorgt voor mooie resultaten. Omdat dit materiaal zacht is, kunt u het in een slaapkamer plaatsen. Leg
jutetapijt nooit op plaatsen die veel belopen zijn. Een latex rug garandeert dat het jutetapijt haar vorm behoudt. Jute is de meest soepele plantaardige vezel en ook het minst bestand tegen slijtage. Bovendien kan het niet tegen vocht en moet het bijgevolg een antivlekkenbehandeling krijgen, want het verdraagt geen enkel reinigingsproduct. • Zeegras : Deze waterplant van de familie van de grasachtigen groeit in de moerassen en de mondingen die zowel met zoet water en als met zeewater worden bevloeid. Gesponnen zeegras levert heel harde draden met een glazuurglans en een ambachtelijke afwerking op. Omdat zeegras totaal ongevoelig is voor vloeistoffen, kan men het niet verven, maar de natuurlijke kleurnuancen van deze vezel bieden genoeg variatie. De kleuren variëren van beige naar groen via geel, roestbruin en kastanjebruin. De stijve draden zijn moeilijk te weven zodat men alleen eenvoudige reliëfs weeft. Een vloerbekleding in zeegras is zeer resistent en onderhoudsvriendelijk. Daarom is het geschikt voor alle kamers, ook de vochtige zoals de badkamer, eventueel de keuken of de veranda. Juist omdat zeegras nauwelijks poreus is, kan vuil zich niet aan de vezels hechten en kunt u gemorste vloeistoffen snel deppen met een spons. Zeegras is dus vochtbestendig, maar daar staat tegenover dat het niet houdt van te droge of te zonnige kamers. U moet het zelfs regelmatig (eenmaal per maand) over het hele oppervlak bevochtigen met een dweil om de elasticiteit en de glans van de vezels te behouden. Maar als de kamer slecht geventileerd is, dan kan er een schimmellaag ontstaan. Opgelet: u mag zeegras niet verwarren met berggras dat ook door sommige fabrikanten wordt gebruikt. Berggras is een andere waterplant die in de moerasgebieden in de bergen groeit. In tegenstelling tot zeegras absorbeert berggras wél water en is het dus absoluut taboe in de badkamer.
• Papierkoord : Oorspronkelijk werd papierkoord gecreëerd om rotan en riet te vervangen voor de fabricage van meubelen. Dankzij het beroemde merk Lloyd Loom is het zeer populair geworden. Daarna begon men het ook in de tapijtenproductie te gebruiken. Papierkoord wordt gemaakt met vochtige papierstroken die worden gedraaid om zo een lange draad of touw te bekomen die vervolgens een beschermend waslaagje krijgt. Dit koord is sterk, bijzonder slijtvast, vochtbestendig, zacht, amper brandgevoelig en antistatisch. Met papierkoord kan men heel fijn weven en omdat de steken dicht op elkaar zitten, kunnen stof en vuil zich niet vasthechten. Daarom zijn dergelijke tapijten onderhoudsvriendelijk en interessant voor mensen met allergieën.
gesneden polen en biedt een veel ruimere keuze voor kleuren en dus ook voor motieven.
2. Tufting (of tuftmethode) Tegenwoordig de meest gebruikte techniek voor de fabricage van wollen of synthetisch vasttapijt. Deze techniek is sneller en dus goedkoper en wordt toegepast door grote tuftingmachines. Honderden naast elkaar geplaatste
kwaliteitsvoller het tapijt is.
3. Needlepunching of vernaalden Dit is nog een andere moderne en snelle techniek waarbij men meerdere vezellagen verstrengelt en comprimeert en ze met behulp van naalden in de rug laat doordringen. Vervolgens worden de vezels met lijm verankerd. Het resultaat is eerder functioneel dan
• Bamboe : Dit is niet echt een vloerbekleding in textiel want bamboe behoort tot de houtsoorten. En toch bestaan er bamboe tapijten en vloerbekledingen (kamerbreed aan de lopende meter) die worden gemaakt met dunne bamboetwijgen en zelfs bamboelatten.
De fabricagemethodes Het ambacht van het tapijtweven bestaat sinds mensenheugenis. Maar de voorvaderlijke methodes zoals het knopen en het weven met de hand, hebben plaats gemaakt voor industriële technieken zoals het mechanische weven, tufting en needlepunching die het best beantwoorden aan de moderne productievereisten.
Dankzij de meest geëvolueerde weeftechnieken is het nu mogelijk om vasttapijt met heel gevarieerde structuren te creëren. Deze gesneden bouclé combineert gesneden polen met ongesneden lusvormige polen om een
1. Het mechanische weven Deze tamelijk trage techniek is bestemd voor hoogkwalitatief vasttapijt, meestal in wol. Deze traditionele techniek wordt ook gebruikt voor plantaardige vezels zoals sisal, kokos, jute of zeegras. Het weven onderscheidt zich van de andere technieken omdat de poolkatting en rug tegelijkertijd worden geproduceerd. Hiervoor bestaan twee procédés. Met het Wilton procédé kan men allerlei soorten structuren creëren (zie volgend hoofdstuk), maar het is beperkt tot 5 kleuren. Het Axminster procédé is bestemd voor
naalden stikken het garen, dat zo de poolketting wordt, door een prefab tuftdoek (de primaire rug). Deze draden worden aan de rugzijde van het tapijt verankerd met een latexcoating die op haar beurt een tweede rug krijgt, meestal in synthetisch schuim. Hoe hoger het aantal naalden, des te meer vezels er dicht tegen elkaar staan en des te sterker en 38
reliëfmotief te creëren. Dit kamerbreed tapijt (100% polypropyleen) is gemaakt in een breedte van 4m. Het behoort tot een gamma met 3 kleuren en 4 verschillende motieven. Kwaliteit “Brussels Weave” van Lano decoratief vasttapijt dat minder comfortabel is maar wel een uitstekende stevigheid/prijs verhouding biedt.
De afwerking van het tapijtoppervlak (structuren) Bij de keuze van vasttapijt spelen niet alleen de vezels, hun kleur of
hun fabricagetechniek een rol. Ook de structuur van het vasttapijt is belangrijk, want die heeft een weerslag op de esthetiek en het comfort van de vloerbekleding en op het gebruik ervan. Zo spreekt het vanzelf dat u bijvoorbeeld geen vasttapijt met lange lussen kiest voor een ruimte waar een drukke, potentieel vervuilende doorgang is. En volgens dezelfde redenering is het logisch dat u voor een slaap-
(polen) op gelijke lengte wordt afgesneden. Een gesneden pool wordt gekenmerkt door een zijdezacht oppervlak. We onderscheiden de Velours (de wolpolen worden opengesneden en het garen licht getwijnd. Dit resulteert in een zacht, effen, fluweelachtig oppervlak), Frisé (wordt ook krulvelours genoemd; het gaat om polen die in alle richtingen gedraaid zijn De garens
vasttapijt verankerd. Lussenpolen voelt minder zacht aan dan een gesneden pool, maar het heeft een grotere weerstand, zodat het een uitstekende vloerbekleding is voor druk belopen plaatsen. We maken hier een onderscheid tussen de gelijke lussenpool (alle lussen zijn even hoog) en de gestructureerde lussenpool (lussen in twee verschillende hoogten voor een extra diepte effect).
3. Gemengde of reliëfstructuur Tapijt met een reliëfmotief dat verkregen wordt door een afwisseling van gesneden polen en lussenpool. In deze categorie onderscheiden we de klassieke gesneden -lussenpool ofwel de “cut & loop” (afwisselend hele lussen en lussen die op dezelfde hoogte gesneden zijn) en de “tipsheared” gesneden –lussenpool (afwisselend hoge en lage lussen waarbij alleen de hoge lussen gesneden zijn).
De plaatsingstechnieken
Dit streelzachte vasttapijt is een getuft model met een bouclé structuur. Het is gemaakt in 100% polyamide, een synthetische vezel die even zacht is als wol. Het tapijt is verkrijgbaar in
verschillende effen tinten. Model “Couture” van Domo
1. Losse plaatsing
kamer een zacht vasttapijt in fluweel met een gesneden pool kiest. We onderscheiden drie grote categorieën structuren, die zelf onderverdeeld zijn volgens verschillende varianten.
worden sterk getwijnd en vastgezet), Shag (een velourstapijt met extra lange omvallende polen) en Saxony velours (hoge densiteit en zacht, met lange polen met een korrel).
1. Gesneden pool
2. Lussenpool (Bouclé)
Deze afwerking bestaat uit fijne, heel dicht tegen elkaar zittende vezels waarbij de top van de lussen
De manier waarop vasttapijt wordt geplaatst, is niet enkel een technische aangelegenheid. bepaald. Ook vanuit esthetisch oogpunt en op gebied van comfort is het van belang. De plaatsing heeft ook een invloed op de duurzaamheid en op de akoestische en de thermische eigenschappen van het vasttapijt. Welk plaatsingstype men kiest, hangt af van de soort vasttapijt (van de rol of in de vorm van tegels), de rug, het te bedekken oppervlak, de toestand van de vloer en de kosten die elk van deze technieken met zich meebrengt.
Als het gaat om een kleine ruimte (kleiner dan 16 m2) die men weinig gebruikt, dan kan men het vasttapijt los of zwevend plaatsen op voorwaarde dat het een antislip rug heeft in schuim of in stijf PVC. Dit betekent dat het vasttapijt gewoon volgens de omtrek van de kamer wordt afgesneden en zonder een verankering op de vloer wordt gelegd. Toch is het aanbevolen om het vasttapijt over de hele omtrek van de kamer en ook diagonaal vast te kleven met dubbelzijdige kleefband.
De polen vormen lussen aan het oppervlak en elk uiteinde is onderaan aan de rugzijde van het 39
2. Gelijmde plaatsing Aanbevolen voor grote oppervlakken. Een gelijmde plaatsing is voorbehouden voor vasttapijt met een dubbele geweven rug (jute) of een latex rug, en voor vasttapijt met een rug in schuim of naaldvilt. Dit is ook de enige plaatsingsmethode voor tapijttegels. De techniek wordt bij voorkeur door een specialist uitgevoerd en bestaat uit het aanbrengen van een specifieke lijm op het hele te bedekken vloeroppervlak. Dit oppervlak moet vlak, droog en schoon zijn. Het vasttapijt moet met veel zorg op de lijm worden gelegd. Om luchtbellen te vermijden, moet men het hele oppervlak stevig aandrukken. Tegenwoordig is er een nieuwe generatie lijm (ook wel fixeerder genoemd) verkrijgbaar die met een rol wordt aangebracht. Bij renovatiewerken maakt deze lijm het vervangen van het tapijt gemakkelijk omdat er enkel een lijmlaag op de vloer achterblijft die men met water kan verwijderen.
3. Gespannen plaatsing Is voornamelijk bestemd voor geweven vasttapijt en eventueel voor getuft vasttapijt met een dubbele textielrug (max. 20 m2). Kan alleen door een specialist worden uitgevoerd. Bij deze techniek wordt het vasttapijt opgespannen en vastgemaakt op speciale verankeringslatten (voorzien van schuine stalen haken) die over de omtrek van de kamer in de vloer worden vastgemaakt. Voor deze techniek is het gebruik van een onderlaag noodzakelijk. Deze laag moet de dikte van de verankeringslatten compenseren. De plaatsingstechniek op een tapijtrug verlengt de levensduur van geweven vasttapijt met minstens 30%. Bovendien laat deze techniek alle eigenschappen van het vasttapijt zoals comfort, veerkracht, akoestische en thermische isolatie, beter uitkomen.
Het onderhoud Het geheim van een mooi vasttapijt is heel simpel: zorg ervoor dat u het stof regelmatig en vaak verwijdert. Voor het gewone onderhoud is de stofzuiger uw
Bij vlekken komt het er altijd op aan dat u zo snel mogelijk reageert. Houd in gedachten dat u 95% van de vlekken kunt wegwassen met gewoon lauw water waarin u wat waspoeder heeft opgelost. Voor hardnekkige vlekken kunt u chemische producten gebruiken die de fabrikant aanbeveelt of u kunt eerst een specialist raadplegen.
Een goed gebruik Naast de esthetische en de praktische criteria die de keuze van vasttapijt bepalen, dient u absoluut rekening te houden met het functionele aspect, dat meestal door gezond verstand wordt ingegeven.
Op ludieke en gedurfde wijze zet dit kamerbreed tapijt deze charmante antieke biljartzaal “in vuur en vlam”. Dit tapijt in gesneden pool is gemaakt van troef: gebruik hem minstens eenmaal per week om het vasttapijt hygiënisch schoon te houden. Vasttapijt wordt er ten onrechte van beschuldigd dat het verantwoordelijk is voor allergieën zoals voor de huisstofmijt. Maar in werkelijkheid blijkt dat vasttapijt het stof doeltreffend vasthoudt binnenin zijn vezels en zo voorkomt dat het vrij in de lucht van de kamer rondzweeft. Op die manier wordt de oorzaak (het stof ) van allergieën beperkt, op voorwaarde natuurlijk, dat u regelmatig stofzuigt. Gebruik liever een stofzuiger met een draaiende zuigkop (elektroborstel) in plaats van een klassieke zuigmond. Met de draaiende zuigkop kunt u het vasttapijt in de diepte reinigen omdat hij het stof dieper in de vezels kan opzuigen. De reiniging met poeder, die minder vaak wordt toegepast, houdt het vasttapijt ook goed proper, vooral op plaatsen die het meest aan vuil zijn blootgesteld of waar stofzuigen alleen niet volstaat. Het absorberende poeder
In een inkom of op een trap, plaatsen die veel blootgesteld zijn en heel druk belopen zijn, zal de vloerbekleding het zwaar te verduren krijgen. Dan geeft u best de voorkeur aan een uiterst sterk vasttapijt dat een antivuilbehandeling heeft gekregen en met een oppervlak in een lussenpool of in een heel dicht gesneden pool. Kies dan ook een eerder donkere kleur.
100% polyamide en het heeft een Scotchgard vlekkenwerende behandeling gekregen. Kwaliteit "Flamm" van Berry Tuft
dat men hiervoor gebruikt, bestaat uit zaagsel dat een oplosmiddel bevat. Het poeder wordt gelijkmatig over het vasttapijt verdeeld en met een borstel laat men het tot in het tapijt doordringen. Na een inwerktijd van twee tot drie uur zuigt men het poeder dat het vuil heeft geabsorbeerd, op met de stofzuiger.
In een woonkamer of in een slaapkamer voor volwassenen kiest men vaak vasttapijt met een goede kwaliteit dat comfortabel aanvoelt en mooi oogt, zoals een velours die dikker en zachter aanvoelt. Voor kinderkamers daarentegen, let u eerst en vooral op de stevigheid en de kwaliteit van de antivlekkenbehandeling. Kies dan een kortpolig vasttapijt met een hoge densiteit dat gemakkelijk te onderhouden is.
Een nog grondiger onderhoud kunt u elke twee of drie jaar toepassen. De methode die men hiervoor gebruikt (de zogenaamde injectieextractiemethode), is zeker aanbevolen omdat ze de ideale omstandigheden voor textielreiniging het dichtst benadert. In het algemeen wordt deze behandeling door een vakman toegepast: onder druk wordt er lauw water met een lage detergensconcentratie over het vasttapijt verspreid. Dit water weekt het vuil in de diepte los, waarna het snel door een heel krachtige stofzuiger wordt opgezogen. Na het spoelen en het drogen zijn de resultaten van dit procédé meer dan uitstekend.
En voor de badkamer ten slotte, moet het vasttapijt uiteraard rotvrij zijn en speciaal voor een dergelijke vochtige ruimte ontworpen zijn.
Klassementen en labels Er is nu een nieuw normen “instrument” dat ons ook de mogelijkheid biedt om het vasttapijt dat op de markt is, te klasseren volgens de duurzaamheid en het comfortniveau. Het gaat hier om een nieuwe Europese norm (EN 14 215 “vloerbekledingen in textiel”), die in mei 2003 werd gepubliceerd. 40
Deze norm omvat 5 niveaus voor slijtintensiteit, 5 comfortniveaus en nog een aantal bijkomende indicaties betreffende het gebruik van stoelen op wieltjes of de plaatsing op een trap (zie overeenstemmende tabel). Het T.ICCO label dat bij deze norm hoort, garandeert de gelijkvormigheid van de producten. Deze worden geklasseerd aan de hand van een regelmatig en bijzonder streng systeem van controles die door een onafhankelijk laboratorium worden uitgevoerd. Het label wordt afgebeeld op een etiket waarop ook alle hier opgesomde elementen vermeld staan. Nog een ander label is afkomstig uit Duitsland. Toch gebruiken de grootste Europese fabrikanten het allemaal. Sinds 1990 biedt het een soort van milieugarantie : GUT (Gemeinschaft Umweltfreundlich Teppichboden), de Vereniging van milieuvriendelijk vasttapijt, streeft ernaar om met eerbied voor het leefmilieu de kwaliteit van vloerbekledingen in textiel, hun productiecyclus en hun recyclage optimaal te maken. Deze vereniging van ondernemingen werkt samen met erkende Europese researchinstituten die een regelmatige controle uitvoeren.
Nuttige referentie: www.centexbel.be
