De term functiebeperking wordt gebruikt als verzamelbegrip en omvat chronische ziekte, psychische of lichamelijke klachten, dyslexie en dyscalculie

1 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Inleiding Deze brochure is bedoeld voor (aspirant) studenten met een functiebeperking. Studeren met een functiebeperking is vaak niet eenvoudig. Zo kan een chronische ziekte vermoeidheid en pijn veroorzaken die energie en tijd vreten. Energie die je dan niet voor je studie kunt inzetten. Een functiebeperking kan er toe leiden dat je een extra inspanning moet doen om lesstof op te nemen. Bijvoorbeeld omdat je minder goed kunt horen, zien of lezen. Soms moet er het een en ander geregeld worden. Misschien heb je extra begeleiding, technische hulpmiddelen, aanpassingen in het studieprogramma, of andere faciliteiten nodig. Voor studenten met een handicap biedt Van Hall Larenstein (VHL) speciale faciliteiten ter ondersteuning. De decanen zijn hiervoor de contactpersonen. De term functiebeperking wordt gebruikt als verzamelbegrip en omvat chronische ziekte, psychische of lichamelijke klachten, dyslexie en dyscalculie. De Nederlandse overheid vindt dat studenten met een functiebeperking gelijke kansen moeten hebben. Daarom is er sinds 1 december 2003 de Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte. De wet bepaalt dat studenten met een functiebeperking recht hebben op aanpassingen en voorzieningen die het volgen van hoger onderwijs mogelijk maken. Begeleiding en aanspreekpunt Wanneer je een functiebeperking hebt, is het verstandig om al vóór het begin van je studie of bij de start van het studiejaar contact op te nemen het decanaat van VHL, of direct na het ontstaan van de beperking. De decanen zijn het aanspreekpunt voor studenten met een functiebeperking. Zij kunnen adviseren over mogelijke faciliteiten en de aanvraag daarvan. Aanpassingen bij functiebeperking Studenten met een functiebeperking bespreken met een decaan welke belemmeringen er te verwachten zijn en welke onderwijsvoorziening/aanpassingen wenselijk en mogelijk zijn. Over de aanpassingen wordt, als dat nodig is, overlegd met de opleiding. Soms is goedkeuring van de opleidingsdirecteur nodig. De afspraken worden vastgelegd in een contract. Hieronder vind je functiebeperkingen.

voorbeelden

van

voorzieningen

en

aanpassingen

bij

een

aantal

Dyslexie Voor studenten met dyslexie zijn er diverse aanpassingen mogelijk bij het maken van toetsen. Zo kunnen studenten extra toetstijd krijgen, kunnen zij tijdens de toets in een apart lokaal zitten of kan een schriftelijke toets soms ook mondeling worden afgenomen.

2 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Visuele beperking Studenten met een visuele beperking kunnen bijvoorbeeld schriftelijk onderwijsmateriaal als kopie op A3 formaat ontvangen. Energietekort Wie kampt met een langdurig energietekort als gevolg van bijvoorbeeld een chronische ziekte kan soms aanspraak maken op een beperkte aanwezigheidsplicht, een aangepast lesrooster of vervangende opdrachten. Psychische problemen Wanneer je door psychische problemen vastloopt met je studie, kan het nuttig zijn om professionele begeleiding of een training te zoeken. De decanen kunnen helpen bij het vinden van de juiste hulp. Autisme Studenten met een stoornis uit het autismespectrum hebben vaak behoefte aan meer structuur en meer overzicht. Een speciale studieloopbaanbegeleider kan zorgen voor extra begeleiding, bijv. in het eerste jaar. Tijdige melding is daarvoor noodzakelijk. Toegankelijk gebouw Het schoolgebouw is goed toegankelijk voor studenten met een functiebeperking. Financiële ondersteuning Studenten die door bijzondere omstandigheden (o.a. ziekte en functiebeperking) studievertraging oplopen en niet binnen hun beursperiode van studiefinanciering kunnen afstuderen, kunnen een beroep doen op het fonds Financiële Ondersteuning Studenten / Het Profileringfonds. Als de aanvraag wordt toegekend, dan ontvang je voor een vastgestelde periode een financiële bijdrage uit het fonds, ter hoogte van de basisbeurs en evt. aanvullende beurs die je van DUO-IBGroep ontving. Voor meer informatie over de regeling en aanvraagprocedure kun je contact opnemen met het decanaat.

3 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Studiefinanciering Wanneer je studievertraging oploopt door je functiebeperking of wanneer je je studie niet kunt afronden, zijn er bij DUO-IB-Groep diverse regelingen. Verlenging van de prestatiebeurs Als je niet in staat bent binnen de cursusduur van je opleiding (4 jaar) een diploma te behalen als gevolg van een functiestoornis of (chronische) ziekte, kun je eenmalig in aanmerking komen voor één jaar verlening van de prestatiebeurs. Verlenging van de diplomatermijn Als je door een bijzondere tijdelijke medische of niet-medische omstandigheid niet in staat bent binnen de diplomatermijn het afsluitend diploma te halen, kun je in aanmerking komen voor verlenging van de diplomatermijn voor de duur van de omstandigheid. Omzetting van de prestatiebeurs op grond van arbeidsongeschiktheid in de zin van Wajong Als je voor tenminste 80% arbeidsongeschikt wordt tijdens de diplomatermijn, kun je in aanmerking komen voor omzetting van de prestatiebeurs in een gift. Omzetting prestatiebeurs Als je niet in staat bent binnen de diplomatermijn van 10 jaar het afsluitend diploma van je opleiding te behalen door een structurele medische, dan wel niet-medische bijzondere omstandigheid, kun je in aanmerking komen voor omzetting van de prestatiebeurs in een gift. Nieuwe aanspraak op studiefinanciering Als je je opleiding moet beëindigen omdat je tijdens je studie gehandicapt raakt, je handicap verergert, of omdat je chronisch ziek wordt, kun je aanspraak maken op studiefinanciering voor een passender opleiding. Het decanaat kan je hierover verdere informatie geven en zorgt voor de verklaring van de onderwijsinstelling. Wettelijke regelingen Diverse regelingen maken het voor mensen met een functiebeperking eenvoudiger een studie te volgen of aan het arbeidsproces deel te nemen. Het kan gaan om bijdragen in de kosten voor noodzakelijke hulpmiddelen bij de studie, bijdragen in de woonkosten of bijdragen in het vervoer naar de opleiding. Informatie over de diverse regelingen is te vinden op de websites van verschillende instanties. De belangrijkste sites vind je in deze brochure onder ‘Internetlinks’.

4 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Internetlinks. www.handicap-studie.nl Expertisecentrum voor studenten met een handicap of chronische ziekte. Met onder meer een diagnose ABC, informatie over rechten, studietips en toegankelijkheid. www.ib-groep.nl Website van de DUO-Informatie Beheer Groep waarop van alles te vinden is over studiefinanciering. www.mee.nl MEE biedt advies en ondersteuning aan mensen met een beperking. Op de site staat onder meer informatie over wetten en regelingen, wonen, werken en onderwijs. www.leefwijzer.nl Op de site van leefwijzer blijf je surfen. De website van en voor mensen met een handicap of een chronische ziekte biedt tal van nieuwtjes over ontwikkelingen in (elektronische hulpmiddelen, software, computers enzovoort. www.uwv.nl De wetgeving rond werk en uitkering is ingewikkeld en aan verandering onderhevig. Op deze site vind je actuele informatie. www.cgb.nl De website van de Commissie gelijke behandeling biedt informatie over de Wet Gelijke Behandeling en over het voeren van procedures. www.rijksoverheid.nl Actuele informatie over diverse wettelijke regelingen. www.vanhall-larenstein.nl Actuele informatie over studeren bij Van Hall Larenstein

5 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Studeren en autisme Je bent student op Van Hall Larenstein (VHL) of je wilt op VHL gaan studeren én je hebt een stoornis uit het autismespectrum (ASS). Je wilt (net als elke andere student):…. • met plezier studeren. • een goede studieplanning maken. • goed overzicht houden over wat er van je verwacht wordt. • stressbestendig zijn. • laten zien wat je kwaliteiten zijn. • goed contact hebben met je medestudenten. • volwaardig meedraaien in projectgroepen. • naast de studie ook nog tijd hebben voor ontspanning. Bovenstaande punten zijn voor studenten met ASS niet altijd eenvoudig te realiseren. Niet omdat je het niveau niet zou aankunnen, en ook niet omdat je niet zou willen of kunnen samenwerken, maar omdat: • de verschillen met de vooropleiding groot zijn. • de structuur soms ver te zoeken is. • er steeds van alles verandert. • je veel zelf moet uitzoeken en niemand controleert of je dat goed doet. • de taken in projectgroepen niet altijd duidelijk verdeeld zijn. • docenten of medestudenten je niet altijd goed begrijpen (en jij hen ook niet). Voor veel studenten met een autistische stoornis betekent dat: STRESS! En met te veel stress kun je niet lekker studeren. Van Hall Larenstein wil studenten met ASS ondersteunen bij hun studie. Hieronder lees je hoe. Intakegesprek Aan het begin van de studie wordt een intakegesprek gehouden. In dit gesprek bekijken we samen met jou wat nodig is om de studie tot een succes te maken en wordt ook besproken in hoeverre de studie haalbaar is. Aanwezig zijn: de student, de studieloopbaanbegeleider, de studentendecaan en (als gewenst) de ouders en/of een externe begeleider. Het gesprek gaat over: • wat jouw verwachtingen zijn van de studie en ook wat mogelijke knelpunten zijn als gevolg van het autisme. • welke ondersteuning gewenst is en wat de school kan bieden. • welke informatie bij docenten bekend gemaakt moet worden en of de medestudenten ervan moeten weten. • welke tentamenvoorzieningen geregeld kunnen worden. • afspraken met de studieloopbaanbegeleider over de begeleiding • onderwerpen die je zelf wilt bespreken.

6 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Begeleiding De begeleiding op studiegebied gebeurt door de studieloopbaanbegeleider (slb’er). Dit is een docent van de opleiding. Er zijn voor studenten met ASS speciale slb’ers, die extra tijd aan de begeleiding kunnen besteden. In het eerste studiejaar is er regelmatig contact, bij voorkeur op een vast tijdstip. Op die contactmomenten wordt besproken of de gang van zaken je duidelijk is, of je de opdrachten goed hebt begrepen en of je de studie goed gepland hebt. Vanaf het 2e jaar wordt de begeleiding in onderling overleg minder intensief. De studentendecaan is aanspreekpunt voor meer algemene zaken. De decaan kan je bijv. informatie geven over mogelijkheden van externe begeleiding in de regio. De decaan organiseert in het eerste jaar een evaluatie met jou en je slb’er (en eventueel je ouders/externe begeleider) om te bespreken hoe het tot dan toe gegaan is, of de studie haalbaar lijkt te zijn en of er aanpassingen in de afspraken gemaakt moeten worden. Ook kun je bij de decaan terecht voor informatie over de aanvraag van extra studiefinanciering of andere financiële ondersteuning bij studievertraging. Studiemaatje Als dat gewenst is, kan de school helpen bij het vinden van een studiemaatje. Dit is een student van de opleiding (uit hetzelfde jaar of een ouderejaars), die je helpt bij de dagelijkse gang van zaken op school. Zeker in het eerste jaar kan het handig zijn om samen met een studiegenoot door te nemen hoe de week verloopt, welke opdrachten ingeleverd moeten worden, en of er nog bijzonderheden zijn die week. De opleiding (via de slb’er) kan samen met de decaan zoeken naar een geschikt studiemaatje en ook zorgen voor begeleiding van hem of haar. Je betaalt zelf het studiemaatje per uur. Voorzieningen Van Hall Larenstein probeert studenten met een functiebeperking in staat stellen het onderwijs te volgen en de tentamens af te leggen op een manier die is aangepast aan de mogelijkheden van de student. Je kunt een aanvraag voor aanpassingen indienen bij de studentendecaan. Denk aan extra tijd bij tentamens, een rustige tentamenruimte, het inlassen van een pauze in langdurende tentamens, e.d. In overleg met de opleiding wordt bekeken welke aanpassingen mogelijk zijn. ASS-lotgenotengroep Op onze locatie in Leeuwarden is een lotgenotengroep, waar studenten met ASS met elkaar spreken over verschillende thema’s, zoals: groepswerk, stage en wat vertel je aan je groep over autisme. Als er belangstelling voor is, kan zo’n groep ook op de andere locaties worden gestart. Je kunt je aanmelden via het studentendecanaat. 7 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Externe begeleiding in de regio In de omgeving van Van Hall Larenstein zijn verschillende instanties die hulp of begeleiding aanbieden voor o.a. studenten met autisme: bijvoorbeeld organisaties voor begeleid wonen, externe coaches, die kunnen helpen bij het zelfstandig functioneren, instanties die informatie en assistentie kunnen geven bij de aanvraag van zorg of PGB, e.d. Hierover kun je bij het studentendecanaat informatie krijgen. Contactpersoon studentendecanaat Als je meer informatie wilt over studeren op VHL met ASS of als je een afspraak wilt maken, dan kan je mailen of bellen naar de contactpersoon op jouw locatie. Maak een afspraak voor het intakegesprek ruim voor aanvang van je studie.

8 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

Studentendecanaat Velp Jolanda Qualm tel: 026-3695861 [email protected] Margreet van der Veen tel: 026-3695861 [email protected] Adres Van Hall Larenstein Larensteinselaan 26a 6882 CT Velp

Studentendecanaat Leeuwarden Tine de Jong 058-2846408 [email protected] Mieke Grossoo 058-2846422 [email protected] Inge Denekamp 058-2846422 [email protected] Adres Van Hall Larenstein Agora 1, Postbus 1528 8901 BV Leeuwarden

Student dean Wageningen Tom Wiggers 0317-486304 [email protected] Adres Droevendaalsesteeg 2 9 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

(Forum Building 102, 5th floor) 6700 AK Wageningen

10 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012

11 Studeren met een functiebeperking bij Van Hall Larenstein 2012