De Schuman-Josafattunnel:
Een werf in uw buurt Info Buurtbewoners
Elke dag, van 7u tot 22u 30/10/08 14:39:13
www.goekint.be - ref.: 083414
INFRA_post-it NL.indd 1
Beste buurtbewoners, Als beheerder van de spoorinfrastructuur, heeft Infrabel de opdracht om het spoorwegnet te ontwikkelen en te onderhouden en zo de mobiliteit in België te bevorderen. In het kader van deze opdracht voert Infrabel grote werken uit waar mensen die langs de sporen wonen vaak rechtstreeks mee te maken krijgen. Voor Infrabel is een goede communicatie met die buurtbewoners van groot belang. Daarom heeft ze een cel “Info Buurtbewoners” opgericht. De cel heeft als voornaamste taak om de buurtbewoners op de hoogte te houden over de voortgang van de werken en om hun vragen te beantwoorden. Deze brochure werd voor u geschreven. Ze bevat nuttige informatie over de werken van Infrabel tussen de Etterbeeksesteenweg en Meiser, en ook een algemene toelichting bij het GEN-project. Met alle overige - algemene of specifieke - vragen of opmerkingen over deze werf kan u iedere dag van 7u tot 22u terecht bij onze cel “Info Buurtbewoners” op het groen nummer 0800 55 000. Veel leesplezier! Het team van de cel “Info Buurtbewoners”.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
01
Infrabel en de partners in het GEN-project Infrabel is verantwoordelijk voor de financiering van dit project in samenwerking met BELIRIS. BELIRIS is het samenwerkingsakkoord tussen de federale staat en het Brussel Hoofdstedelijk Gewest. Het doel van BELIRIS is om, via infrastructuurwerken, de hoofdstedelijke en internationale rol van Brussel te bevorderen. De Directie Vervoerinfrastructuur, een departement van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer, is belast met de studie, uitvoering en controle van het samenwerkingsakkoord. Bij deze werken maken Infrabel en BELIRIS een onderscheid tussen: 1 Station Schuman: BELIRIS en Infrabel cofinancieren de bouwkundige en voltooiingswerken van de multifunctionele pool Station Schuman. 2 De ruwbouw van de tunnel: • Baanvak Watermaal – Schuman: Infrabel is verantwoordelijk voor de financiering van de studies en de werken en het verzekert de opvolging van de werf. • Tunnel tussen station Schuman en de bestaande tunnel van lijn 26: BELIRIS is verantwoordelijk voor de financiering van de studies en verzekert het de leiding en de opvolging van de werken, Infrabel financiert deze werken. • Schuman-Josafattunnel: BELIRIS is de verantwoordelijk voor de financiering van de studies, de bouwvergunningsaanvragen en de opvolging van de werken. • De spoorinfrastructuur in de tunnel: Infrabel is hiervoor verantwoordelijk in alle delen van de tunnel. Met al uw vragen over iedere fase van dit grote project kan u altijd terecht op het groen nummer van Infrabel, 0800 55 000.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
03
Een werf in uw buurt: de Schuman-Josafattunnel Vanaf Ottignies tot Brussel-Schuman werd lijn 161 van twee naar vier sporen gebracht, in het kader van het GEN-project. Watermaal – Schuman – Josafat is de naam voor een gedeelte van de werken dat de lijnen rond Brussel naar vier sporen moet brengen. Deze werken worden uitgevoerd dankzij een nauwe samenwerking tussen Infrabel, TUC RAIL en BELIRIS. De werken op dit spoorgedeelte vormen een sleutelproject in de uitvoering van het GEN-project. Ze zullen zorgen voor een rechtstreekse verbinding tussen het economische centrum van Brussel, de Europese wijk, en heel wat belangrijke steden van het land (as Mechelen/Hasselt en de as Leuven/Luik), en dit zonder dat er gebruik gemaakt moet worden van de bijna verzadigde Noord-Zuidverbinding. Eenmaal de werken afgelopen zijn, zal er vanuit het station Brussel-Schuman ook een rechtstreekse verbinding gemaakt kunnen worden met het station Brussel-NationaalLuchthaven.
BOCKSTAEL JETTE
BRU-CONGRES
BRU-CENTRAAL
BRU-KAPEL BRU-ZUID
ST-GILLIS
E
VORST VORST-OOST
UKKEL
04
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
Kaart spoorgedeelte van de tunnel De nieuwe, 1,25 km lange tunnel van Brussel-Schuman tot aan Meiser zal de lijnen 161 (Brussel - Namen) en 26 (Halle-Vilvoorde) met elkaar verbinden. De spoorwegtunnel wordt onder de Kortenbergtunnel gebouwd, en loopt nadien via een ondergrondse koker onder het Jamblinne de Meuxplein en de Plaskylaan. Start van de werken: augustus 2008 Einde van de werken: Begin 2012: voor de bouw van de tunnel Eind 2013: voor het plaatsen van de nodige uitrustingen
Het tracé van het station Brussel-Schuman Bestaande lijn (L161)
• • • •
Vanaf de Etterbeeksesteenweg Onder de Wetstraat Onder de Karel de Grotelaan Tot aan de Stevinstraat
Nieuwe lijn (L161A) die door de tunnel zal lopen:
• • • • •
Vanaf de Etterbeeksesteenweg Onder het Palace Residence Onder de Wetstraat Onder de Berlaymont Tot aan de Archimedesstraat
Het tracé van de nieuwe tunnel ziet er als volgt uit:
• • • • • • • •
Onder de Archimedesstraat Onder het huizenblok tussen de Archimedesstraat, de Kortenberglaan en de Stevinstraat Onder de (uitgaande) Kortenbergtunnel Onder de (inkomende en uitgaande) wegtunnels van het Jamblinne de Meux plein Onder het Jamblinne de Meux plein Onder de Plaskylaan Onder het huizenblok tussen de Plaskylaan, de Emile Maxlaan en de Victor Hugostraat Aan het verbindingspunt van de nieuwe tunnel met de bestaande tunnel (onder het huizenblok tussen de Plaskylaan, de Emile Maxlaan en de Victor Hugostraat)
Etterbeeksesteenweg Zie p. 6
1
t
raa
raa
dst
t st
lia r
We
Bel
t
Et te r b e e k l a
an
Schuman Plein
Het station Brussel-Schuman
De SchumanJosafattunnel
Zie p. 8
Zie p. 10
2
3
Ste vin aat str
Ambiorix Square
Ar
ch
im
ed
es
tr aa
t
n laa root G e D Karel
Jamblinne de Meux Plein
Ko r t e n b e r g la a n
Meiser Zie p. 16
4
Leu
ve n
ses
te e
nw
eg
Vic tor Hu go str aat
Meiser Plein
E. M
axl
aan
E.
P
ky las
E. Plasky square
laa
n
BRU-NOORD
MEISER
BRU-CONGRES
U-CENTRAAL
L26
NIEUWE TUNNEL
BRUSSEL
BRU-SCHUMAN BRU-KAPEL
MERODE BRU-LUXEMBURG
Lijnen 26 & 161 De lijn 161 wordt tussen de stations Watermaal en Brussel-Schuman naar
MOUTERIJ
vier sporen gebracht. Dit vereist dat de overspanningen van de bruggen
SCHAARBEEK
T-GILLIS
over de sporen verbreed worden. Bovendien zal de heraanleg van de driehoek van Etterbeek, een spoorwegknooppunt op de kruising van de
61 L1
ELSENE
ST-PIETERSlijnen 161 en 26, zorgen voor een vlotter treinverkeer tussen beide assen. WOLUWE
Stations en haltes betrokken bij dit project:
ELSENE
ETTERBEEK
Station Watermaal
DELTA Dit station wordt uitgerust met nieuwe, verhoogde perrons aan de sporen
EVERE
BRU-NOORD
van de lijn L161A (Brussel – Ottignies) die door de GEN-treinen gebruikt zullen worden.
MEISER
Halte Arcaden
BRUSSEL
UKKEL
ARCADEN
Deze nieuwe halte van de lijn 26 (Halle – Vilvoorde) bevindt zich op 100 meter van het station van Watermaal, waardoor de reizigers zullen WATERMAAL kunnen overstappen van een trein op lijn 26 naar een trein op lijn 161.
L26
NIEUWE TUNNEL
BRUSSEL
Deze halte is toegankelijk via trappen en is ook uitgerust met twee liften voor personen met beperkte mobiliteit.
BRU-SCHUMAN
Station Etterbeek
MERODE
De perrons worden verhoogd zodat de pendelaars makkelijker op en af de trein kunnen stappen.
BRU-LUXEMBURG
Halte Mouterij
MOUTERIJ
Deze nieuwe halte op de lijn 161A (Brussel – Ottignies), die tussen de brug van Germoir en de brug van de Graystraat wordt gebouwd, zal
6 L1
ELSENE
1
ST-PIETERSWOLUWE
ook uitgerust worden met trappen en met een lift voor personen met beperkte mobiliteit. Bovendien komt er ook een aansluiting tussen de trein en de tram.
ELSENE
ETTERBEEK DELTA
Station Brussel-Luxemburg Station Brussel-Schuman Het station wordt volledig gemoderniseerd en omgevormd tot een nieuw geheel, bestaande uit het huidige treinstation, het metrostation en het
BRUSSEL
nieuwe GEN-station.
ARCADEN WATERMAAL
Halte Meiser De stopplaats Meiser, aan lijn 26 (Halle – Vilvoorde), werd vernieuwd en uitgerust met een geluidsscherm en een toegang naar de tunnel voor brandweerdiensten.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
05
t
raa
raa
dst
t st
ia r
We
B e ll
1
Leu
t
v in str aat
te e
nw
eg
otl a
Ambiorix Square
an
ch
im
ed
es
tr
aa
t
ro De G
Ar
E. M
Et te r b e e k l a
a x la
an
an
E. Plasky Jamblinne de Meux Plein
Schuman Plein
Ko rte nb
erg laa n
Etterbeeksesteenweg De brug van de Etterbeeksesteenweg moest verbouwd worden om de sporen te kunnen aanleggen voor de lijn 161A, die door de Schuman-Josafattunnel loopt. Vroeger telde de brug vier sporen, waaronder twee doodlopende sporen met bijhorende perrons in het station BrusselSchuman. De richting werd gewijzigd om die twee sporen ook door de Schuman-Josafattunnel te laten lopen.
De nieuwe perrons bevinden zich nu uitsluitend voorbij de brug van de Etterbeeksesteenweg. De toegangen naar de perrons van het station Brussel-Schuman vanaf de brug werden ook heraangelegd. Op termijn komen er vanaf de Etterbeeksesteenweg drie verschillende toegangen naar de perrons: een aan de kant van het Lexgebouw langs de monumentale trap, een tweede naar de middelste perrons, en een laatste langs het Residence Palace.
Brug Etterbeeksesteenweg
Brussel-Luxemburg
06
ses
Victor Hugost raat
Ste Karel
ve n
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
Brussel-Schuman
E RU
FR
IN
KL
AN
RUE S
TEVIN
ARCHIMEDESTRAAT
STEV
RAA T
TE
SCHUMAN PLEIN
WET STRA
EM
AT
RGH E 'AUD AV
ED ENU
YDEL RUE BR E
RUE F RO
ISSAR D
SESTEENW EG BEEK TER ET
R KO
AT
E NB
AN
LA
RG
WET STRA BRUSSEL SCHUMAN
Actuele situatie
LEX
INST
Actuele sporen
Oude doodlopende sporen
Residence Palace
Actuele sporen
Nieuwe sporen richting Schuman-Josafattunnel
Residence Palace
Toekomstige situatie
LEX
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
07
t st
ia rd
We
B e ll
Leu
ra a t
s t ra at
ses
te e
nw
eg
v in
Victor Hugost raat
Ste s t ra at otl a
Ambiorix Square
an
Me
ch
im
ed
es
tr
aa
t
ro De G
Ar
E. M
Et te r b e e k l a
2
Karel
ve n
a x la
an
E.
P la
sk
an
E. Plasky square Jamblinne de Meux Plein
Schuman Plein
Ko rte nb
erg laa n
Het station Brussel-Schuman Start werken: 5 juni 2008 Einde werken: voorzien 2012
3 een
station openen voor de nieuwe lijn 161 A, dat rechtstreeks verbonden is met de bestaande trein- en metrostations
Het doel van de werken:
4 zorgen voor een betere toegankelijkheid en betere aan1 een
nieuwe spoorlijn 161A aanleggen die de Europese wijk verbindt met de luchthaven van BrusselNationaal-Luchthaven, en zo de spoortoegang naar Brussel-Noord (de vierhoek van Brussel-Noord) te ontlasten via de nieuwe Schuman-Josafattunnel
2 de bestaande trein- en metrostations vernieuwen
08
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
sluitingen op de andere openbare vervoersmiddelen
5 de stationsinrichting verfraaien (winkelruimtes…) Het resultaat zal een eengemaakt esthetisch concept zijn voor de multimodale pool Brussel-Schuman.
a y la
n
E RU
FR
IN
KL
AN
RUE S
TEVIN
ARCHIMEDESTRAAT
STEV
SESTEENW EG BEEK TER ET
WET STRA BRUSSEL SCHUMAN
INST
AN
LA
G ER
B
EN
RT KO
AT
RAA T
SCHUMAN PLEIN
WET STRA
1 Tijdens de duur van de werf, terwijl de perrons verhoogd en de toegangswegen vernieuwd worden, moeten de trein- en het metrostations open blijven. De werken aan de perrons zullen enkel in het weekend of ’s nachts gebeuren. De toegangen worden één voor één aangepakt om de reizigers zo weinig mogelijk te hinderen.
YDEL
3 Ten
EM RGH UDE 'A D E ENU
slotte interfereert de werf met de werf voor het bouwen van de Raad van Europa, aan Blok A. van het Residence Palace Het nieuwe station wordt gedeeltelijk onder dit gebouw gebouwd. AV
Er zijn in deze werf heel wat moeilijkheden die overwonnen moeten worden. Hiervoor is bijgevolg een voldoende lange uitvoeringstermijn vereist.
RUE BR E
RUE F R
Complexiteit van de werf
OISSA
RD
AT
Eén van de belangrijkste prioriteiten van de werf die vier jaar zal duren, is de hoogte van de perrons aanpassen om het comfort van de pendelaars op korte termijn te verhogen.
2 De
Na de werken zullen de perrons 78 cm boven de sporen liggen, nu is dat 28 cm. De verhoging zal tijdens het eerste jaar van de werf uitgevoerd worden.
Bestaande perrons in Brussel-Schuman
Verhoogde perrons in Brussel-Luxemburg
uitgang van de wegtunnel van de Wetstraat moet volledig vernieuwd worden. De onderbreking van het verkeer in de tunnel werd beperkt tot het absolute minimum van 3 maanden, waarin de maanden juli en augustus in ieder geval zijn opgenomen. Er zullen belangrijke werken uitgevoerd worden onder de bestaande structuur. Daarvoor wordt beroep gedaan op geprefabriceerde balken om de werken te versnellen.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
09
AA N
OT TE
LA SK YL
NST
EU
GE
NEW TONSTR
NE P
RAA T
RGLAAN
KORTENBE
TSTRAAT LINTHOU
NOTELAARSTRAAT
AAT
AAT
STR FULTON
3
PAT RI
Hoe wordt de tunnel gebouwd? De nieuwe tunnel wordt gebouwd tussen Brussel-Schuman en de lijn 26 (Halle-Vilvoorde) om het spoorgedeelte voorbij Brussel-Schuman te ontlasten. Deze tunnel zal dus vanaf het station Brussel-Schuman twee sporen van de lijn 161A verbinden met de lijn 26 (HalleVilvoorde), dichtbij Meiser.
gewerkt om de impact boven de grond zoveel mogelijk te beperken. In Brussel-stad bevinden de toegangsschachten zich aan de Archimedesstraat en in de Kortenbergtunnel en in Schaarbeek liggen ze in de Plaskylaan en de Emile Maxlaan. De tunnel zal in twee fasen worden gebouwd:
1 Eerst zal BELIRIS de tunnelkoker bouwen, dit is de ruwVanaf het station Brussel-Schuman lopen de sporen onder de grond. De eigenlijke Schuman-Josafattunnel begint ter hoogte van de Archimedesstraat en loopt tot aan de aansluiting met de spoorwegtunnel van de bestaande lijn 26, onder het Jubelpark. De bouw van de tunnel tot aan de bestaande tunnel onder het Jubelpark zal ondergronds gebeuren, aan de hand van vier hoofdtoegangsschachten en een toegang via de spoorwegtunnel onder het Jubelpark. Er wordt met toegangsschachten
Werken onder de Kortenbergtunnel
10
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
bouw van de tunnel.
2 Eenmaal de structuur van de tunnel is voltooid, zal Infrabel de uitrustingswerken van de nieuwe tunnel uitvoeren: de antitrilsystemen, het plaatsen van de sporen, de werken aan de bovenleiding en de seininrichting. Deze werken worden ook uitgevoerd in de bestaande spoorwegtunnel van de lijn 26, tussen de aansluiting van de bestaande tunnel en de uitgang van de tunnel aan de kant van de Leuvensesteenweg.
De structuur van de tunnel wordt op twee manieren gerealiseerd:
Onder de Kortenbergtunnel De spoorwegtunnel zal in verschillende fasen onder de Kortenbergtunnel gebouwd worden:
Fase 1 Eerste uitgraving Betonnering van een tussenliggende plaat, die dient om een technische veiligheidsruimte tussen de verkeerstunnel en de spoorwegtunnel te voorzien
• •
Bestaand
Fase 1
Fase 2
Fase 3
Fase 4
Fase 5
Fase 2 Tweede uitgraving Plaatsen van verticale wanden die gemaakt worden op basis van de beschoeide sleuvenmethode (zie p. 13)
• •
Fase 3 Plaatsen van de verticale structuur: hierbij worden pijlers gebetonneerd boven de beschoeide sleuven om zo de muren van de tunnel te vormen
•
Fase 4 Derde uitgraving ter hoogte van de vloer van de nieuwe tunnel Betonnering van de funderingsplaat: tijdens een latere werf zullen op deze plaat de sporen gelegd worden
• •
Fase 5 Plaatsing van de spoorinfrastructuur in de tunnel
•
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
11
gostr aat
ro De G
otl a
Ambiorix Square
an
ch
im
ed
es
tr
aa
t
Karel
Ar
E. M
Et te r b e e k l a
axl
aan
E.
Pl a
an
E. Plasky square Schuman Plein
Jamblinne de Meux Plein
Ko rt en be
rg la an
Onder de Plaskylaan • Eerst worden toegangsschachten gegraven. Dit zijn putten van ongeveer 7 meter diep.
• Van
daaruit vertrekken horizontale galerijen zodat er onder de toegangsschacht een werkzone wordt gecreëerd. Vanuit de galerij worden dan persingen georganiseerd via doorgeperste buizen* met een diameter van 3 m. Die vormen het vertrekpunt voor de beschoeide sleuven, de galerijen en dwarse persingen.
galerij persingen
• De beschoeide sleuven vormen de wanden van de tunnel, de galerij en de dwarse persingen het dak.
beschoeide sleuven
• Op deze manier is de galerij van de Plaskylaan verbonden met die van de Emile Maxlaan. Op dezelfde manier zijn de Plaskylaan en het Jamblinne de Meuxplein verbonden.
• Nadien
wordt de aarde tussen de wanden en het dak uitgegraven.
• Er wordt een betonlaag gegoten die zal dienen als vloer van de tunnel.
* buizen die door boring of duwen in de grond geplaatst worden
Illustratie van een doorgeperste buis
12
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
CAMPS
AVENUE MIL
DIAMANTL AAN
E E IL M A M X LA A N
L2
KY LASRE E. P UA SQ
6
L161A
ASKYLAAN EUGENE PL
KY GENE PLAS AVENUE EU
AV
IC
X
A AT
A M
S TR
E IL M
E R
E
E D
E U N
FR
E
LE O N
VIC AA T
GO ST R
TO RH U
Beschoeide sleuven: arbeiders graven manueel, met schop en emmer, sleuven van verschillende meters diep in het terrein. Deze uitgravingen noemt men “beschoeide sleuven” omdat ze verstevigd worden met geprefabriceerde betonnen platen om grondverzakkingen te voorkomen. De uitgravingen worden nadien gewapend met ijzeren staven en gevuld met beton.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
13
De zichtbare delen van de werf zijn de vier toegangsschachten
Toegangsschacht Archimedesstraat De nieuwe tunnel begint onder de Archimedesstraat. De eerste toegangsschacht wordt gebouwd op de plaats van een nieuwe toegang naar het station Brussel-Schuman. De werken zullen in 3 fasen verlopen zodat het wegverkeer in de Archimedesstraat gehandhaafd kan blijven:
Wegenis gedurende fase 1
Gebouw Archimede
1 Tijdens de eerste fase zullen de werken beginnen aan de kant van de gevels van de gebouwen. Er worden muren gebouwd in beschoeide sleuven en balken geplaatst die het dak van de tunnel vormen. Hiervoor zal het verkeer omgeleid worden via het voetpad aan de Berlaymont-zijde.
Berlaymont
2 Tijdens de tweede fase zal het verkeer kunnen rijden op het weggedeelte dat werd
afgewerkt tijdens de eerste fase. Dan worden dezelfde werken (muren in beschoeide sleuven en plaatsen van balken) uitgevoerd aan de Berlaymont-zijde. De toegang naar het trein- en metrostation komt aan de kant van het Berlaymontgebouw. Aan diezelfde kant wordt het voetpad verbreed.
3 Tijdens de derde en laatste fase zal deze toegang, dan nog niet in gebruikt genomen,
gebruikt worden om de delen van de tunnel te bouwen onder het huizenblok tussen de Archimedesstraat en de Kortenberglaan. De werf in de Archimedesstraat zal 900 kalenderdagen of ongeveer tweeënhalf jaar duren.
Toegangsput in de Kortenbergtunnel ter hoogte van de Newtonstraat In de verkeerstunnel wordt een toegangsput gebouwd. Via deze put wordt het deel van de spoorwegtunnel gebouwd dat onder de bestaande verkeerstunnel en het Jamblinne de Meux plein loopt. De toegangsput zal ongeveer drieënhalf jaar gebruikt worden. Daardoor zal een rijstrook in de Kortenbergtunnel tijdelijk bezet zijn. Het is immers van op die rijstrook dat de arbeiders in de toegangsputten zullen kunnen om de nieuwe spoorwegtunnel te kunnen bouwen.
14
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
toegangsschacht Gebouw Archimede
Berlaymont
Toegangsschacht Plaskylaan Een derde toegangsschacht situeert zich in de Plaskylaan, ter hoogte van de Victor Hugostraat. Om de impact op de buurtbewoners te beperken, wordt de toegangsschacht in een eerste fase aan het kruispunt van de Victor Hugostraat en de Plaskylaan gegraven. Plaatselijk verkeer blijft mogelijk, behalve de doorgang van de Victor Hugostraat ter hoogte van de Plaskylaan richting Emile Maxlaan.
Nieuwe sporen
Actuele sporen
Op de middenberm blijven parkeerplaatsen gehandhaafd en in samenspraak met de gemeente Schaarbeek wordt er een omleiding geregeld. Nadien wordt het zwaartepunt van de werf verplaatst naar de middenberm van de Plaskylaan, tussen de Victor Hugostraat en het rotonde. Tijdens deze tweede fase kan men de Victor Hugostraat opnieuw oversteken, maar is er geen parking meer op de middenberm tussen Victor Hugostraat en Eugène Plaskysquare.
Via de toegangsschacht op de Plaskylaan wordt het gedeelte van de nieuwe tunnel onder het huizenblok Plasky - Emile Maxlaan - Victor Hugostraat, en onder de Plaskylaan en het Jamblinne de Meuxplein gebouwd.
Toegangsschacht Emile Max De aansluiting van de nieuwe tunnel op de bestaande spoorwegtunnel van de lijn 26 (Halle-Vilvoorde) gebeurt via een “aansluitingsdoos”. Eenmaal dat de bouw van deze structuur is afgewerkt, wordt de bestaande spoorwegtunnel ter hoogte van de aansluitingsdoos afgebroken.
Richting Meiser
Nieuwe tunnel
Betonstructuur waarin de aansluiting van tunnel SchumanJosafat aan de tunnel van de lijn 26 zal gebeuren
Ter hoogte van de Emile Maxlaan zal er een toegangsschacht gebouwd worden om deze aansluiting te kunnen maken. Richting Brussel-Schuman Richting Delta
Tunnel lijn 26 Illustratie: Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
15
at ra
st
de
E. M
a x la
ve n
ses
te e
nw
eg
Victor Hugos traat
4
Ambiorix Square
Leu
an
Meiser Plein
E.
P la
la sk y
an
E. Plasky square
Jamblinne de Meux Plein
Meiser Ko rte nb
erg laa n
Begin van de werken: oktober 2006 Einde van de werken: oktober 2008 In het kader van het GEN-project voerde BELIRIS recent werken uit aan de stopplaats Meiser. De werken omvatten de aanleg van een brandweertoegang voor de toekomstige Schuman-Josafattunnel, de bouw van geluidsmuren en de vernieuwing van 3 trappen aan de Leuvensesteenweg, de Luzernestraat en de Rogierlaan.
16
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
De geluidsmuren werden bij de in- en uitgang van de tunnel gebouwd. Ze maken deel uit van een groter project dat verschillende geluidsmuren voorziet tot aan de Josafat-site.
R
PLAC LA P E DE ATR IE
S
AN
CO
AV
IERL
E
U
N
E
ROG
M SE
O
PH
TS
O
S
D
E
V PA
AAN
SE
JO
AN N ST R AA T
UE
ROG
IER
AT
A
W
IT T
M
R
IL E
R
EM
ZE
TR
S
E
N
LAA
N
LU
PLACE MEISER HALTE MEISER
AVEN UE
LA UE DE LA TO
PAZE
MILC AMPS
AVEN
E PLA SKY
T AA TR
AVEN UE
S TE OT
BI
M
EUGE N
E ST GU AU
L
G
NWE
TEE
SES
EN EUV
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
17
Maatregelen voor de buurtbewoners Tijdens de werken Infrabel en BELIRIS wensen de buurtbewoners zoveel te mogelijk te sparen van alle ongemakken ten gevolge van de werken die ze uitvoeren.
• het vervoer van de werfwagens over de weg in samenspraak met de bevoegde gewestelijke en gemeentelijke overheden zodanig te organiseren dat het zoveel mogelijk via de grote verkeersassen verloopt.
De projectverantwoordelijken verbinden zich er toe om:
• de buurtbewoners op voorhand te verwittigen over alle nacht- en weekendwerken.
• de nacht- en weekendwerken tot het strikt noodzakelijke te beperken, en de doorstroming van het treinverkeer en de veiligheid van de mensen altijd te verzekeren.
18
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
• de tril- en geluidshinder tijdens de werken op te volgen. Bovendien kunnen de buurtbewoners met hun vragen en opmerkingen altijd terecht bij de cel “ Info Buurtbewoners”.
Na de werken Infrabel zal voor de buurtbewoners de volgende maatregelen treffen:
• Geluidsmuren buiten de tunnel Het plaatsen van een obstakel tussen de geluidsbron en de ontvanger is een eenvoudige en efficiënte manier om geluidshinder tegen te gaan. Geluidsschermen kunnen dus zorgen voor een belangrijke demping van het geluid. Bij procedures voor het afleveren van de bouwvergunning werden geluidssimulaties uitgevoerd om de meest geschikte plaats en hoogte van de geluidswanden te bepalen. Deze werden dan ook nabij de woningen tussen de Leuvensesteenweg en voorbij de E. Cambierstraat geplaatst.
• Maatregelen tegen trilhinder Om de hinder door trillingen in de tunnel te vermijden, wordt gebruik gemaakt van een nieuwe techniek. Die kadert in de doelstelling van Infrabel om zijn verbintenissen uit de milieuovereenkomst na te komen. In de betonplaat van de vloer van de tunnel worden er om de 15 meter gaten geboord (om de 12 meter voor de bestaande tunnel van de lijn 26). In elke opening wordt een fundering geplaatst. Op deze funderingen worden trogbruggen geplaatst, waarop de sporen gelegd worden. Kortom, de sporen worden op de trogbruggen geplaatst die rusten op aparte funderingen in plaats van rechtstreeks op de vloer van de tunnel. Hierdoor zal de tunnel geen trillingen verspreiden die worden veroorzaakt door voorbijrijdende treinen.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
19
Wat is het GEN? Brussel hapt momenteel naar adem onder de toenemende druk van het wegverkeer. Een efficiënt alternatief is noodzakelijk. Daarom hebben de federale regering en de drie gewesten beslist om het treinaanbod in België te verhogen met 50 % tegen 2016.
Dankzij de geleidelijke ingebruikneming van het GEN (Gewestelijk Expresnet) zal het aanbod van het openbaar vervoer in en rond Brussel aanzienlijk verhogen, dat moet onze hoofdstad ontlasten van het drukke wegverkeer.
Om deze hoge treinfrequentie mogelijk te maken moeten 5 lijnen naar Brussel naar 4 sporen gebracht worden:
• Brussel - Halle (L96): de werken om de lijn naar vier sporen te brengen werden uitgevoerd in het kader van de aanleg
Om in en rond Brussel een treinaanbod te kunnen organiseren dat werkelijk een efficiënt alternatief vormt op koning auto, moet de capaciteit van de bestaande spoorweglijnen stijgen. In het kader van het GEN betekent dit onder meer dat het aantal sporen op de lijnen naar Brussel verhoogd moet worden.
van de hogesnelheidslijn tussen Brussel en de Franse grens. Er kwam een nieuw station in Halle en de stopplaatsen van Vorst-Zuid, Ruisbroek, Lot, Buizingen en Lembeek werden gemoderniseerd;
• Brussel - Leuven (L36): de werken om de lijn naar vier sporen te brengen zijn aan de gang. Ze worden uitgevoerd in
De huidige capaciteit van het merendeel van die lijnen bestaat momenteel uit twee of drie sporen. Doordat deze lijnen naar 4 sporen worden gebracht zullen de GENtreinen gebruik kunnen maken van een eigen spoorinfrastructuur die niet overlapt met die van de rechtstreekse en internationale treinen naar Brussel.
het kader van de aanleg van de hogesnelheidslijn die Brus-
Twee sporen zijn bestemd voor het plaatselijke treinverkeer (GEN-treinen en piekuurtreinen) en de twee andere sporen zullen gebruikt worden door de rechtstreekse treinen (IC-IR).
• Brussel - Ottignies (L161): de werken om de lijn op vier
sel verbindt met de Duitse grens. Twee nieuwe stations zijn voorzien in Zaventem en Kortenberg. De stopplaatsen Haren-Zuid, Diegem, Nossegem, Erps-Kwerps, Veltem en Herent worden gemoderniseerd. Ook in het station van Leuven zijn belangrijke moderniseringswerken aan de gang;
sporen te brengen zijn aan de gang;
• Brussel - Nijvel (L 124): de werken om de lijn op vier sporen brengen zijn aan de gang;
Eenmaal het GEN af is, zullen de reizigers zich dankzij regelmatige treinen (iedere 15 minuten tijdens de spits) gemakkelijk kunnen verplaatsen in een straal van 30 km in en rond Brussel.
20
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
• Brussel - Denderleeuw (L50A): de werken voor het op vier sporen brengen van de lijn zijn gepland.
Antwerpen Mechelen
DENDERMONDE
Vilvoorde Asse
Buda Zellik
GENT DENDERLEEUW
Sint-Agatha-Berchem
Bockstael SCHAARBEEK
Congres BRUSSEL-CENTRAAL BRUSSEL-ZUID
Brussel-Denderleeuw 2016
Anderlecht Vorst-Zuid Ruisbroek
Brussel-Halle 2016
Lot
Nossegem
Haren Zaventem
Bordet Evere Schaarbeek-Josaphat Meiser
BRUSSEL-NOORD
Dilbeek
LEUVEN LUIK
Diegem Jette
Ternat
Brussels Airport
Machelen
Kappelle Mouterij
Schuman Luxemburg Merode
Etterbeek
Delta
Vorst-Oost
Arcaden Ukkel-Stalle Boondaal UkkelCallevoet Disdelle Moensberg Sint-Job Linkebeek
Brussel-Leuven 2006
Watermael-Schuman-Josaphat 2013
Watermaal Bosvoorde
Groenendaal Beersel
Hoeilaert
Holleken
Buizingen Huizingen
Sint-Genesius-Rhode De Hoek
Halle
Ter Hulpen
Watermael-Ottignies 2016
Genval
BERGEN DOORNIK
Brussel-Nijvel 2016
OTTIGNIES NAMEN LUXEMBURG
EIGENBRAKEL CHARLEROI
De grote principes van het GEN Tegen 2015-2016 staat het GEN voor: Een nieuwe mobiliteit op 8 treinverbindingen naar Brussel, in een straal van 30 km rond de hoofdstad; een trein om de 15 minuten tijdens de spitsuren; een geoptimaliseerd aansluitingssysteem; een geïntegreerd tariefbeleid met de andere transportmiddelen; 120 gemoderniseerde stations en stopplaatsen; specifieke treinen.
• • • • • •
En morgen… met het GEN Tegen 2015-2016, zal het Gewestelijk Expresnet aan de treinreizigers een meer evenwichtige dienstverlening kunnen aanbieden. De GEN-treinen zullen inderdaad in alle stations stoppen en zo zorgen voor betere aansluitingen met de IC/IR-treinen. Bovendien zorgt het GEN ervoor dat:
• de reizigers zich makkelijker van, naar en in de hoofdstad kunnen verplaatsen tijdens de spitsuren;
• er minder doorgaand verkeer zal zijn in de bebouwde kommen; • er aan de automobilisten een betrouwbaar en efficiënt alternatief kan worden aangeboden voor het vaak exclusieve en systematische gebruik van de wagen; het spoor op een efficiënte manier een positieve bijdrage kan leveren aan de oplossing van de mobiliteitsproblemen.
•
Einde van de werken: 2016. Volledige ingebruikneming van het GEN-netwerk: 2016.
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
21
Vraag&antwoord De cel “Info Buurtbewoners” van Infrabel houdt de omwonenden op de hoogte over de voortgang van de werkzaamheden. U kunt met al uw vragen en opmerkingen terecht bij de cel “Info Buurtbewoners”, die optreedt als bevoorrechte tussenpersoon tussen de buurtbewoners en de werfploegen.
Hebt u last van een bijzonder ongemak? De cel “Info Buurtbewoners” neemt nota van uw probleem en uw gegevens en contacteert de werfleider om naar een oplossing te zoeken. “Info Buurtbewoners” neemt vervolgens opnieuw contact met u op om u op de hoogte te houden van de opvolging van uw probleem. Waarom zijn er soms nacht- en weekendwerken? Om werken te kunnen uitvoeren waarvoor het treinverkeer moet worden stilgelegd, maakt Infrabel vooral gebruik van periodes van luw treinverkeer tijdens het weekend, of van de onderbreking van het treinverkeer ’s nachts (tussen 23u en 5u00). Deze werken blijven uiteraard beperkt tot het strikt noodzakelijke. Via de verspreiding van infoberichten waarschuwt de cel “Info Buurtbewoners” de omwonenden over de juiste data en uren waarop er nacht- en weekendwerken zullen plaatsvinden. Indien u echter niet gewaarschuwd werd over nacht- en weekendwerken in uw buurt, aarzel dan niet
22
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
om ons te contacteren voor verdere informatie over deze werken. Wat mag u verwachten van de “Info Buurtbewoners”? Met al uw - algemene of specifieke - vragen of opmerkingen over een werf in uw buurt kunt u iedere dag van 07u00 tot 22u00 terecht op het nummer 0800 55 000 of via e-mail op het adres
[email protected]. Via infoberichten zal “Info Buurtbewoners” u ook op de hoogte houden van nacht- en weekendwerken. Daarnaast richt de cel ook geregeld informatievergaderingen in om de werken die in uw buurt uitgevoerd worden nader toe te lichten. Ten slotte kunt u verdere informatie over onze projecten en werven, en over uw rechten als buurtbewoner van een spoorweg terugvinden op onze website: www.infrabel.be – buurtbewonerszone.
Woordenlijst Kunstwerken: constructie die noodzakelijk is voor de aanleg van een spoorlijn en waardoor die verkeerswegen en andere spoorlijnen kan kruisen of reliëfverschillen in het landschap kan overbruggen. Zo onderscheiden we onder meer bruggen, tunnels, viaducten, enz.
Talud: steile berm die wordt aangemaakt bij de grondwerken voor het aanleggen van een spoorlijn. • Uitgegraven talud: ligt naast een lager gelegen spoorlijn. • Opgehoogd talud: bestaat uit opgehoogde aarde en ligt ho-
Landhoofd: constitutief onderdeel van een brug. Het deel aan ieder uiteinde van de brug waarop het bruggendek of de boog van de brug komt te liggen.
Stutmuur: muur die een kunstwerk ondersteunt om bijvoorbeeld verzakkingen te voorkomen.
Bruggendek: een plaat die de ‘vloer’ van de brug vormt. Dit onderdeel van de brug wordt aan de uiteinden ondersteund door de landhoofden. Spoorbedding: bewerkte, eventueel opgehoogde grond waarop de sporen aangelegd worden.
ger dan de grond in de omgeving.
Lager gelegen overbrugging: kunstwerk van het spoorwegnet (meestal een tunnel) dat onder de constitutieve bestanddelen van het landschap loopt (water, wegennet, velden,…). Hoger gelegen onderbrugging: kunstwerk van het spoorwegnet (vaak een brug) dat boven de constitutieve bestanddelen van het landschap loopt (water, wegennet, velden,…).
Baanvak: onderdeel, deel van een geheel (bijvoorbeeld: baanvak van een spoorlijn).
EEN WERF IN UW BUURT | DE SCHUMAN-JOSAFATTUNNEL
23
Elke dag, van 7u tot 22u INFRA_post-it NL.indd 1
30/10/08 14:39:13