De schrijfsleutel
I N F O R M AT I E B R O C H U R E
1 Voorwoord
3
2 De schrijfsleutel in het kort
4
3 Kinderen leren tegelijkertijd lezen en schrijven
6
4 Kinderen ontwikkelen een goed handschrift
7
5 Direct aan de slag met De schrijfsleutel
9
6 De schrijfsleutel houdt rekening met elk kind
13
7 De organisatie van de schrijflessen
16
8 Materialen
17
9 Verschillen en overeenkomsten met de vorige versie
18
10 Meer informatie
19
‘Gewoon goed leren schrijven’: dat is het doel van het schrijfonderwijs volgens u en uw collega’s. En daar heeft Handschrift bij De leessleutel altijd aan bijgedragen volgens de meer dan 1300 basisscholen die er al ruim 15 jaar mee werken.
Dus ook met de nieuwe versie, De schrijfsleutel, kunt u uw kinderen ‘gewoon goed leren schrijven’. De schrijfsleutel sluit naadloos aan op de nieuwe versie van De leessleutel. Uw kinderen leren dus tegelijkertijd lezen en schrijven en dat is voor u wel zo gemakkelijk. Bovendien is De schrijfsleutel een compacte, overzichtelijke schrijfmethode met een efficiënte letter. Een methode die daarnaast structureel aandacht besteedt aan de schrijfhouding en -beweging.
De aantrekkelijke materialen zorgen ervoor dat uw kinderen gemotiveerd schrijven. En dat draagt zeker bij aan het resultaat van uw schrijfonderwijs.
In deze brochure leest u meer over De schrijfsleutel. Wij wensen u veel lees- en schrijfplezier!
Natasja Corver
Uitgever van De schrijfsleutel
Informatiebrochure De schrijfsleutel
3
• Kinderen leren tegelijkertijd lezen en schrijven: – perfecte aansluiting op de nieuwe versie van De leessleutel – aanbieding letters via sleutelwoorden – volgorde letters is identiek aan volgorde letters van De leessleutel
(zie pagina 6)
• Kinderen ontwikkelen een goed handschrift door: – een makkelijk uitvoerbaar schrift – structurele aandacht voor zithouding, schrijfhouding, schriftligging en pengreep
(zie pagina 7-8)
4
Informatiebrochure De schrijfsleutel
• De kinderen en uzelf kunnen direct aan de slag: – een compacte methode – elke les is 1 pagina in de handleiding en in het schrijfschrift – de letters zijn herkenbaar – de methode is prima geschikt voor combinatiegroepen
(zie pagina 9-12)
• De schrijfsleutel houdt rekening met elk kind: – de doorgaande lijn van groep 1 tot en met 8 – remediëringsoefeningen voor motorisch zwakkere kinderen – herhalingsoefeningen voor de betere schrijvers
(zie pagina 13-15)
Informatiebrochure De schrijfsleutel
5
Perfecte aansluiting op de nieuwe versie van De leessleutel
De schrijfsleutel heeft een map voor groep 1 en 2 – net als de nieuwe versie van De leessleutel – met uitgewerkte schrijfactiviteiten die in samenhang met de andere gebieden van beginnende geletterdheid, woordenschat en mondelinge communicatie aangeboden kunnen worden. De lesstof is eenvoudig te integreren in bestaande thema’s. Hoofdpersoon in de schrijfmap is Raai de Kraai, die in De leessleutel ook een belangrijke rol speelt.
In groep 3 leren kinderen letters op hetzelfde moment lezen en schrijven. De kinderen leren de letters via de sleutelwoorden. In de letterles leren de kinderen de letters niet alleen lezen, maar ook schrijven.
6
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Makkelijk uitvoerbaar schrift
™lØe®§t®§t∞e®§r°©k°¶a°¶a°§r°§tß
∏a† ™bœ ™h† ¡i† ∏o± ¡p† •vœ •wœ ≠e∞eß ¡iØeß ∏a°§u† ∏oÕo± •n°¶g∂ ™bÆeß •vÆeß •v›r† 1234
∏cß ∏d† ≠eß ¡j∂ ™k† ™l† ∏q◊ ¡r† «s •xß ¡ÿ∂ ¡z† ¡u°§i† ≠e®§i† ≠e®§u† ∏o»eß ∏o≤u† ∏o‹r† ™b›r† ™f√eß ™f¬§r† •wÆeß •w›r† . , 5 6 7 8 9 10
Handschrift en De schrijfsleutel • Individuele letterkaart groep 3 © Malmberg ’s-Hertogenbosch
™f¬ ∏g∂ •m† •n† ¡tß ¡u† ¡u°§u† ∏a°¶a† •n°©k† «sÛÚc®©h† ¡t∞eß ¡t®§r† ! ? +-=¤ 4213
Met De schrijfsleutel leren de kinderen gewoon goed schrijven. Het alfabet is makkelijk uitvoerbaar en voorkomt vermoeidheid en schriftverval. Het schrift is gebaseerd op onderzoek van de universiteit van Nijmegen naar het meest efficiënte handschrift voor kinderen. Daarnaast zijn de ervaringen van gebruikers van de vorige versie meegenomen in de definitieve keuze voor het alfabet.
– het alfabet van De schrijfsleutel is eenvoudig en helder van vorm – het is motorisch makkelijk uitvoerbaar door een lichthellend, verbonden schrift
Informatiebrochure De schrijfsleutel
7
Aandacht voor schrijfhouding en -beweging
Een belangrijke voorwaarde bij het ontwikkelen van een goed handschrift is een goede schrijfhouding en -beweging. De schrijfsleutel besteedt hier structureel aandacht aan vanaf groep 1 tot en met groep 8. In groep 1-2 gebeurt dit spelenderwijs, vanaf groep 3 wordt systematisch vanuit een algemeen houdingschema aandacht besteed aan de schrijfhouding en -beweging, de pengreep en de schriftligging. In de handleiding en in de schrijfschriften van de kinderen wordt steeds een aspect van de schrijfhouding en -beweging belicht aan de hand van foto’s.
De leerkacht besteedt aandacht aan de schrijfhouding met de Schrijfschijf en praktische handreikingen in de handleiding.
8
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Net als de nieuwe versie van De leessleutel biedt groep 1 en 2 van De schrijfsleutel een map aan: uitgewerkte schrijfactiviteiten die in samenhang met de andere gebieden van beginnende geletterdheid, woordenschat en mondelinge communicatie gegeven kunnen worden. De lesstof is eenvoudig te integreren in bestaande thema’s. Doordat kinderen de letters in dezelfde volgorde en met dezelfde sleutelwoorden aangeboden krijgen, kunt u direct aansluitend bij de leesles een schrijfles geven.
Compacte methode De schrijfsleutel is een compacte methode. Voor de kinderen zijn er, afhankelijk van de jaargroep, één of meer schrijfschriften, voor de leerkracht een handleiding en eventueel een kopieermap met herhalingsen remediëringsoefeningen. Ter ondersteuning van de schrijfhouding en -beweging wordt bij de methode de Schrijfschijf aangeboden als klassikaal hulpmiddel.
Speciaal voor de gebruikers van de nieuwe versie van De leessleutel zijn er sleutelwoordkaarten en letterkaarten ontwikkeld, zodat niet alleen de leesletter, maar ook de schrijfletter zichtbaar in de klas kan worden opgehangen.
Informatiebrochure De schrijfsleutel
9
Elke les op 1 pagina Voor de leerkracht staat elke les op 1 pagina in de handleiding. Het leerlingenmateriaal is in de handleiding afgebeeld. Elk type les kent eenzelfde structuur en opbouw. Er is steeds aandacht voor het doel van de les, bewegings- en ontspanningsoefeningen, introductie, inoefening, verwerking (inclusief schrijfhouding en -beweging) en reflectie. In de schrijfschriften is elke les voor de kinderen ook 1 pagina.
Nß N®£n† Mß M®£m† V
VˇÓvœ
N®§iØe®§tß VˇÚa°©lØe®§r°§y∂, •m°¶a°¶a°§r† M®§i°¶c®©k°§y∂ •n°§iØeÁsÈtß. VˇÏÿ∑¶g∂, M®Àoƒl†, N®¶a°§r°¶c®§i∆s, VˇÏi∆s, M®¶afifln°¶g∑Ào±. mijn moeilijke woorden
4
10
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Herkenbare letters De letterkaart (zie pagina 7) laat zien dat De schrijfsleutel uitgaat van een herkenbare letter. Deze is gebaseerd op onderzoek naar het meest efficiënte handschrift voor kinderen door de universiteit van Nijmegen en op de ervaringen van de ruim 1300 gebruikers van de vorige versie van Handschrift bij De leessleutel.
Informatiebrochure De schrijfsleutel
11
Prima geschikt voor combinatiegroepen Door de afwisseling van leerkrachtgebonden lessen en lessen zelfstandig werken is de methode De schrijfsleutel prima geschikt voor combinatiegroepen. Bovendien geeft u vanaf groep 4 niet meer elke dag schrijfles, zodat uw schrijflessen flexibel zijn in te plannen in combinatiegroepen. En hoe hoger de jaargroep, hoe zelfstandiger de kinderen werken tijdens de schrijflessen. Groep 3
Groep 4
Week 1 Ma Les 1
Voorbereidingsles
Di
Letterles
Les 1
Voorbereidingsles
Wo Les 3
Voorbereidingsles
Les 2
Oefenles
Do Les 4
Letterles
Les 3
Voorbereidingsles
Vr
Voorbereidingsles
Les 4
Oefenles
Ma Les 6
Letterles
Les 5
Voorbereidingsles
Di
Voorbereidingsles
Les 6
Oefenles
Wo Les 8
Letterles
Les 7
Voorbereidingsles
Do Les 9
Herhalingsles
Les 8
Oefenles
Les 2
Les 5
Week 2
Vr
Les 7
Les 10 Herhalingsles
Groep 5
Groep 6
Week 1 Ma Les 1
Voorbereiding in schrift
Les 1
Zelfstandige opdracht
Zelfstandige opdracht
Les 2
Voorbereiding in schrift
Voorbereiding in schrift
Les 3
Zelfstandige opdracht
Zelfstandige opdracht
Les 4
Zelfstandige opdracht
Di Wo Les 2 Do Vr
Les 3
Voorbereiding in schrift
Week 2 Ma Les 4 Di Wo Les 5 Do Vr
Les 6
Voorbereiding in schrift ■ = zelfstandig ■ = leerkrachtgebonden
12
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Doorgaande lijn van groep 1 tot en met 8
Vanaf groep 1 schenkt De schrijfsleutel spelenderwijs aandacht aan de vaardigheden die kinderen nodig hebben om goed te kunnen schrijven. Tijdens verschillende activiteiten (bewegingsactiviteiten, teken- en muziekactiviteiten en dergelijke) worden kinderen voorbereid op het aanvankelijk schrijfonderwijs in groep 3. Raai de Kraai speelt hierbij een belangrijke rol, net als in De leessleutel. De schrijfactiviteiten in groep 1-2 zijn makkelijk te integreren in de bestaande thema’s van groep 1-2 en de nieuwe versie van De leessleutel.
Informatiebrochure De schrijfsleutel
13
Concrete aanwijzingen in schrijfschrift
In de schrijfschriften worden kinderen op verschillende manieren ondersteund bij de ontwikkeling van hun eigen handschrift. – Voordat kinderen letters gaan schrijven leren ze de basispatronen die voorbereiden op de letters. – Bij het aanvankelijk schrijven worden in de schrijfschriften beginpunten aangegeven, om kinderen steun te bieden bij de oriëntatie op het begin voor aan de regel en ze bewust te maken van spaties tussen woorden. – Tot en met groep 5 wordt gewerkt met hulplijnen. Daarna wordt het gebruik van hulplijnen afgebouwd. De hulplijnen zijn in kleur aangegeven. – Voor linkshandige kinderen staan pijlen op elke pagina, die aangeven welke schrijftligging de juiste is. – Aan het eind van de les en van een blok krijgen de kinderen de gelegenheid om te reflecteren op hun eigen schrijfproces.
14
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Concrete ondersteuning leerkracht
Voor kinderen die motorisch zwakker zijn, maar ook voor kinderen die extra oefening nodig hebben, biedt de kopieermap u de mogelijkheid om te differentiëren tussen kinderen. De kopieermap bevat bijvoorbeeld remediërende oefeningen met bredere liniatuur waarbinnen motorisch zwakkere kinderen al wel de letter kunnen oefenen. Voor de betere schrijvers bevat de map herhalingsoefeningen van bijvoorbeeld letterverbindingen. In de handleiding wordt regelmatig ingegaan op de meest voorkomende oorzaken van schrijfproblemen. De klassikale Schrijfschijf biedt u de gelegenheid om in de schrijflessen de aandacht te richten op aspecten van de schrijfhouding en -beweging, de schriftligging en de pengreep. De doos met sleutelwoordkaarten en letterkaarten zorgt voor een visuele ondersteuning van het lees- en schrijfproces.
Informatiebrochure De schrijfsleutel
15
Jaarprogramma De schrijfsleutel biedt voor 36 weken lesstof aan. De lesstof is verdeeld over 18 blokken van 2 weken. Eén les is 30 minuten. Voor de verschillende jaargroepen gaan we uit van de volgende lestijd:
Groep 1
1 uur per week
Groep 2
1 uur per week
Groep 3
2,5 uur per week
(5 lessen)
Groep 4
2 uur per week
(4 lessen)
Groep 5
1,5 uur per week
(3 lessen)
Groep 6
1 uur per week
(2 lessen)
Groep 7
1 uur per week
(2 lessen)
Groep 8
0,5 uur per week
(1 les)
Opbouw van een blok Een blok is een eenheid van 2 weken. Een blok biedt: de voorbereiding op het schrijven, het oefenen van schrijven en het toepassen van schrijven.
Combinatiegroepen Het organisatiemodel van De schrijfsleutel biedt een prima oplossing voor combinatiegroepen. In de schema’s op pagina 12 ziet u bij wijze van voorbeeld hoe er wordt gewerkt in groep 3-4 en groep 5-6.
Toetsing en registratie Voor de leerkacht zijn er observatie- en registratieformulieren opgenomen in de kopieermap. Na afronding van elk schrijfschrift en aan het eind van het jaar kunt u een toets afnemen. De toetsen zijn eveneens opgenomen in de kopieermap.
16
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Basismaterialen Schrijfschrift(en) Handleiding Individuele letterkaart (groep 3 en 4) Richtingkaart
Extra materialen Klassikale letterkaart Schrijfschijf Map met kopieerbladen Doos sleutelwoorden -en letterkaarten
Materialen per jaargroep
Jaargroep/
Handleiding
Schrijfschrift
materialen
Individuele
Richtingkaart
Kopieermap*
Schrijfschijf*
letterkaart
Klassikale
Doos
letterkaart*
sleutelwoorden letterkaarten*
1-2
x (incl. HL)
3
x
x
x
x
x
x
x
4
x
x
x
x
x
x
x
5
x
x
x
x
x
6
x
x
x
7
x
x
x
8
x
x
x
* extra materiaal/facultatief
Informatiebrochure De schrijfsleutel
17
x
Overeenkomsten – een aparte versie voor gebruikers van De leessleutel – een herkenbaar alfabet – dezelfde lettervolgorde en sleutelwoorden – de liniatuur – een schema voor schrijfhouding en -beweging – de begeleiding van linkshandige kinderen – meteen verbonden schrift
Verschillen – in plaats van Handschrift bij De leessleutel voor groep 3 nu De schrijfsleutel voor groep 1-3 – een verbeterd, makkelijk uitvoerbaar alfabet – prima geschikt voor combinatiegroepen – differentiatiemateriaal – een heldere en overzichtelijke handleiding (afgestemd op De leessleutel) met afbeelding van het leerlingenmateriaal – voor kinderen en leerkracht concrete aanwijzingen voor schrijfhouding en -beweging, schriftligging en pengreep – eigentijdse vormgeving
18
Informatiebrochure De schrijfsleutel
Deze brochure geeft u een indruk van De schrijfsleutel bij de nieuwe versie van De leessleutel. Wilt u meer weten?
Schoolbezoek Onze voorlichters zijn altijd bereid de methode persoonlijk bij u op school toe te lichten. Voor het maken van een afspraak kunt u bellen met onze afdeling Voorlichting: (073) 628 76 46
Zichtzending Wanneer u nu een zichtzending bestelt, krijgt u de materialen vier maanden geheel vrijblijvend op proef. Voor een gratis zichtzending kunt u: • bellen of mailen met onze afdeling Klantenservice: (073) 628 76 46 of
[email protected] • de website www.deschrijfsleutel.nl bezoeken
In de zichtzending vindt u een speciale syllabus voor het geven van proeflessen.
Meer inhoudelijke informatie Meer inhoudelijke informatie kunt u vinden op www.deschrijfsleutel.nl. U kunt ook bellen of mailen met onze afdeling Klantenservice: (073) 628 76 46 of
[email protected]
Informatiebrochure De schrijfsleutel
19
Malmberg is ook uitgever van Taal actief, Taaljournaal, Pluspunt, De wereld in getallen, Goed gelezen!, De leessleutel, Een wereld van verschil, Hier en daar, Bij de tijd, Natuurlijk, De grote reis …
504854