De reinigende kracht van het leven uit geloof in de. Toekomstige Genade. John Piper. Derde druk

110236 toekomstige genade bw_050165 toekomstige genade bw 20-7-11 14:55 Pagina 3

De reinigende kracht van het leven uit geloof in de…

Toekomstige Genade John Piper

Derde druk

Buijten & Schipperheijn Motief – Amsterdam 2011


Andere boeken van dezelfde auteur Love your enemies: Jesus’ love command in the synoptic gospels and the early christian paraenesis (Baker House, 1991, orig. 1979). The justification of God: an exegetical and theological study of Romans 9:1-23; 2e druk (Baker Book House, 1993, orig. 1983). Desiring God: Meditations of a christian hedonist (Multnomah Press, 1986). The supremacy of God in preaching (Baker Book House, 1990). The pleasures of God: Meditations on God’s delight in being God (Multnomah Press, 1991). Recovering biblical manhood and womanhood: A response to evangelical feminism (geredigeerd met Wayne Grudem, Crossway Books, 1991). Let the nations be glad: The supremacy of God in missions (Baker Book House, 1993).

Eerste druk: 1997 Tweede druk: 2005 Derde druk: 2011

© 1995 John Piper. © 1997 Nederlandse editie: Buijten & Schipperheijn, Amsterdam. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Buijten & Schipperheijn b.v. te Amsterdam, die daartoe door de auteursrechthebbende met uitsluiting van ieder ander is gemachtigd. Oorspronkelijk uitgegeven in het Engels onder de titel: The purifying power of living by faith in… future grace. Uitgever: Multnomah Books, deel uitmakend van Questar Publishers, Inc., Sisters, Oregon 97759. Vertaling: drs. T.C. Yürümez-Kroon, Amersfoort. ISBN 978 90 6064 915 2


Inhoud

Woord vooraf 7 Inleiding I: Waarom en hoe dit boek is geschreven 10 Inleiding II: Voor theologen 21 I. Een vijand van het geloof in de toekomstige genade 29 1. De ethiek van de schuldenaar: moeten we proberen God terug te betalen? 31 2. Als dankbaarheid niet goed functioneert 41 De reinigende kracht toepassen 3. Geloof in de toekomstige genade versus bezorgdheid 51 II. Vrije en toekomstige genade 61 4. Het leven dat ons rest is toekomstige genade 63 5. Gods meest vrije daad 73 De reinigende kracht toepassen 6. Geloof in de toekomstige genade versus trots 83 III. De cruciale plaats van de voorbije genade 95 7. Achterom kijken terwille van de toekomst 97 8. De ijzersterke logica van de hemel 105 9. Vier pilaren van een kostbare belofte 113 De reinigende kracht toepassen 10. Geloof in de toekomstige genade versus misplaatste schaamte 123 IV. Vensters op de werken van het geloof 133 11. Een liefdesrelatie met Gods wet 135 12. ‘Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen’ 147 De reinigende kracht toepassen 13. Geloof in de toekomstige genade versus ongeduld 159


V. De aard van het geloof in de toekomstige genade 169 14. Wat de heerlijkheid van Gods soevereine genade bewaakt 171 15. Een ervaring van geestelijke schoonheid 181 16. Tevreden met alles wat God voor ons is in Jezus 193 De reinigende kracht toepassen 17. Geloof in de toekomstige genade versus hebzucht 201 VI. Onverdiende, voorwaardelijke, toekomstige genade 211 18. Hoe te vertrouwen op voorwaardelijke beloften 213 19. Hoeveel voorwaarden zijn er? 221 20. Wat alleen het geloof kan volbrengen 233 De reinigende kracht toepassen 21. Geloof in de toekomstige genade versus bitterheid 243 VII. De heiligende kracht van het geloof in de toekomstige genade 253 22. Liefde scheppen in een fabriek van verlangens 255 23. Dienstbetoon meer liefhebben dan het leven 265 De reinigende kracht toepassen 24. Geloof in de toekomstige genade versus neerslachtigheid 275 VIII. Strijden tegen gebrek aan geloof in de toekomstige genade 283 25. De strijd is zo eenvoudig 285 26. Zonde is erger dan de satan 293 De reinigende kracht toepassen 27. Geloof in de toekomstige genade versus wellust 301 IX. Het beslissende karakter van de toekomstige genade 311 28. De toekomstige genade van het lijden 313 29. De toekomstige genade van het sterven 323 30. De wedergeboorte van de schepping 337 X. Verlangen naar God en leven uit geloof 347 31. Wat ik te danken heb aan Jonathan Edwards 349 Verdere materialen 362 Noten 363 Beknopt personen- en trefwoordenregister 381


Woord vooraf

Dit boek heb ik opgedragen aan mijn moeder, die in 1974 in Israël bij een busongeluk om het leven kwam. Ik was 28 jaar toen ze stierf. Tijdens de laatste tien jaar van haar leven schreef ze me ongeveer één keer per week, eerst toen ik in Illinois studeerde, later toen ik Californië op het seminarie zat, daarna in Duitsland waar ik studeerde om te kunnen promoveren, vervolgens in Minnesota toen ik mijn onderwijsbediening begon. Ze was niet aflatend in haar liefde. Er waren nauwelijks brieven bij zonder een citaat uit de Bijbel. Toen ik een jongen was, had ze me daar al mee doordrenkt, en ze bleef me doordrenken toen ik een man was geworden. Van alle teksten die ze citeerde overheerste er één. Ik denk dat het haar lievelingstekst was. Het was in elk geval de tekst die ik volgens haar het vaakst nodig had, Spreuken 3:5-6: Vertrouw op de Here met uw ganse hart en steun op uw eigen inzicht niet. Ken Hem in al uw wegen, dan zal Hij uw paden recht maken. Door de jaren heen heb ik ingezien dat deze passage een oproep is om te leven uit het geloof in de toekomstige genade. De oproep om te leven uit het geloof ligt in de woorden: ‘Vertrouw op de Here met uw ganse hart.’ De verwijzing naar de toekomstige genade ligt in de woorden: ‘Hij zal uw paden recht maken.’ Maand na maand adviseerde mijn moeder me om te leven uit het geloof in de toekomstige genade. Ze riep me op om op de Here te vertrouwen en ze liet me zien dat het richtpunt van mijn vertrouwen ligt in wat God beloofd heeft in de toekomst voor me te doen: ‘Mijn zoon, de Here zal paden recht maken, vertrouw op Hem, vertrouw op Hem.’ Dit boek is een vorm van eerbetoon aan wat mijn moeders aansporing heeft uitgewerkt. Ze leerde mij te leven tussen twee regels van het lied ‘Amazing Grace’. De eerste regel: ‘Het is genade die me tot zover veilig heeft geleid.’ De tweede regel: ‘En genade zal me thuis brengen.’ Nog voordat ik het kon uitleggen, leerde ik dat het geloof in de eerste regel het geloof in de tweede regel versterkt; en het geloof in de tweede regel geeft kracht voor radicale gehoorzaamheid aan Jezus. Daar gaat dit boek over. Het boek is ook een bewijs van de genade die over me is uitgestort door de staf, de oudsten en de gemeente van de Bethlehem Baptistenkerk in Minneapo7


lis. In deze gemeenschap heb ik vijftien jaar lang liefde, zorg, terechtwijzing en inspiratie ontvangen. Ze hebben mij de perioden waarin ik me terugtrok om na te denken, te bidden en te schrijven niet misgund. Ze verfijnden mijn inzicht tijdens de woensdagavonden in het schooljaar 1994-1995, waarop ik les gaf over deze materie. Ik houd van hen en koester de genoegens van het samen leven in het geloof in de toekomstige genade. Jon Bloom, mijn assistent en directeur van Desiring God Ministries, draagt een zware last voor me en maakt mijn denken vrij van het verpletterende gewicht van talloze details. Maar het beste van alles is zijn passie voor de waarheid die we samen dienen - dat God het meest wordt verheerlijkt als we het meest tevreden zijn in Hem. Daniël Fullers visie op het christelijke leven als ‘geloofsgehoorzaamheid’ is de tuin waarin mijn overpeinzingen gegroeid zijn. Bijna drie decennia van gesprekken over de onderwerpen in dit boek hebben diepe sporen nagelaten. Als ik zou proberen dit door middel van voetnoten aan te geven, dan zouden ze op bijna elke bladzijde voorkomen. Zijn belangrijkste boek, The unity of the Bible (Zondervan Publishing House, 1992), is de verklarende achtergrond van het meeste dat ik schrijf. Tom Schreiner, professor Nieuwe Testament aan het Bethel Theological Seminary te St. Paul, en een kameraad in de Bethlehem-gemeente, is een buitengewone partner geweest in dit project. Hij heeft me niet alleen geholpen om les te geven over de materie, maar hij heeft ook alles gelezen, en me door zijn heldere exegetische blik bewaard voor fouten. Tot mijn grote opluchting bood Carol Steinbach zich weer aan (ik denk dat we samen aan vijf boeken hebben gewerkt). Zij nam vrijwillig de taak op zich om het boek beter hanteerbaar te maken door een index samen te stellen. Terwijl ze daar mee bezig was, redde haar uitgeversblik nog net op tijd mijn woordkeus. Steve Halliday, uitgever, raadsman, aanmoediger en vriend oefende zachte druk op me uit om het boek beter te maken. Wat ik aan hem verschuldigd ben voor tien jaar samenwerking is immens. Misschien is het feit dat hij mij begrijpt het beste van alles. Als hij leest dan snapt hij het. Tenslotte staat Noël al bijna 27 jaar lang naast me in de veeleisende vorm van genade die het huwelijk is. Ik steun meer op haar dan iemand ook maar weet. Misschien kan ik haar het beste bedanken met de volgende regels die werden geschreven voor moederdag 1995: Ik droomde er altijd van oud te worden, en te steunen op jouw hart, zolang als ik het met het mijne kon omsluiten, zoals die oude, sterke boom langs het pad naar het huis, die na drie, of vier, of misschien vijf decennia, zich tegen het prikkeldraad heeft aangedrukt, 8


met een eindeloze rust, totdat, zonder een druppel bloed de pit wordt doorboord en elke stekel een knop is. Nu, nauwelijks verlegen om een halve eeuw, en reeds lang doorboord met heftige trouw, droom ik ervan nog ouder te worden, en hoe, op een dag, naast de Brightwood-molen, tussen de waterbedding en de stroom, vier zonen, en hun trouwe vrouwen, en al hun kleintjes, zullen opstaan en het fluwelen staal zullen zegenen, waar ik, en zij op steunden, en zullen leunen totdat we sterven.

9


Inleiding I

Waarom en hoe dit boek is geschreven God wordt het meest in ons verheerlijkt, als we het meest tevreden zijn in Hem. We zullen onze Here de meeste eer geven als we veel genade van Hem ontvangen. Als ik veel geloof heb, zodat ik God op zijn woord kan nemen... zal ik mijn Here en Koning buitengewone eer bewijzen (Charles Spurgeon).

Het hoogste doel van dit boek is dat God boven alles wordt gewaardeerd. Ik zou ook kunnen zeggen dat het hoogste doel ervan is dat de heerlijkheid van Gods genade wordt geprezen. Omdat deze waardering de essentie is van de lofprijzing, vormen deze beiden het hoogste doel. Wat je niet waardeert kun je niet prijzen. Met andere woorden: God wordt het meest in ons verheerlijkt als we het meest tevreden (Engels: satisfied) zijn in Hem. Anderzijds is het doel van dit boek mensenharten vrij te maken van slavernij aan de voorbijgaande genoegens van de zonde. Zonde doe je wanneer je hart niet tevreden is met God. Niemand zondigt omdat hij ertoe verplicht is. We zondigen omdat dit een bepaald geluk belooft. Die belofte maakt ons tot slaven, totdat we geloven dat God meer te begeren is dan het leven zelf (Psalm 63:3). Dit betekent dat de macht van dat wat de zonde ons belooft, verbroken wordt door de macht van Gods belofte. Alles wat God belooft voor ons te zijn in Jezus staat tegenover dat wat de zonde voor ons belooft te zijn zonder Hem. Dit geweldige vooruitzicht van Gods heerlijkheid is wat ik toekomstige genade noem. Hiermee tevreden zijn, is wat ik geloof noem. En daarom noem ik het leven waarover ik in dit boek schrijf Toekomstige genade: de reinigende kracht van leven uit het geloof in de toekomstige genade.

EEN CRISIS IN SPIRITUALITEIT Alister McGrath, een theoloog uit Oxford en scherpzinnig beschouwer van de evangelische leer in Amerika, beschrijft ‘een crisis in de spiritualiteit binnen de evangelische leer in Amerika’.1 Hij zegt dat vooral in Amerika de evangelische leer de kerk teleurstelt.

10


Evangelischen hebben geweldig veel gedaan aan het evangeliseren onder mensen, door hen te brengen tot de zaligmakende kennis van Jezus Christus als Heiland en Here, maar ze verschaffen gelovigen geen manieren om het leven te benaderen, die hen op de been houden en steeds laten groeien in de geestelijke relatie met Hem...Velen beginnen met groot enthousiasme aan het geloofsleven, om echter na een korte tijd te ontdekken dat ze in moeilijkheden verkeren. Hun hooggestelde verwachtingen en goede bedoelingen lijken langzaam te verdwijnen. De geest mag dan wel gewillig zijn, maar het vlees blijkt zwak... Mensen hebben steun nodig om hen gaande te houden als het enthousiasme is weggeëbd.2 Mijn doel en gebed is dat dit boek die steun zal bieden, en een ‘benadering van het leven verschaft die gelovigen op de been houdt en steeds laat groeien in het geloof’. Het is gesmeed in de smeltoven van het pastoraat, waar de zich vermengende vuren van lijden en extase elke vreugde dieper en elke last lichter maken. Het is de vrucht van niet aflatend mediteren over het woord van God in relatie tot wat David Powlinson ‘de existentiële en situationele werkelijkheden van de menselijke ervaring in de loopgraven van het leven’ noemt.3

ONJUIST DENKEN ACHTER ONJUIST LEVEN Het boek is gegroeid vanuit de overtuiging dat aan de meeste verkeerde manieren van leven, verkeerde manieren van denken ten grondslag liggen. Jezus roept ons bijvoorbeeld op tot radicale reinheid. Maar ik merk dat veel christenen geen eenvormig denkkader hebben om duidelijk na te denken over de geboden, waarschuwingen en beloften van Jezus. Wanneer Hij zegt dat we ons wellustige oog moeten uitrukken, ondersteunt Hij dit met een waarschuwing: ‘Het is beter voor u, dat één uwer leden verloren ga en niet uw gehele lichaam in de hel geworpen worde’ (Matteüs 5:29). Het dreigen met de hel vanwege wellust is eenvoudigweg niet de manier waarop hedendaagse christenen gewoonlijk spreken of denken, niet omdat dergelijke waarschuwingen niet in de Bijbel staan, maar omdat we niet weten hoe ze te rijmen zijn met andere gedachten over genade, geloof en eeuwig behoud. We doen de kracht van Jezus’ woorden teniet, omdat ons conceptuele denkkader vervormd is. Ons christelijke leven wordt verlamd door sub-christelijke wijzen van denken over het leven. In twintig jaar prediken, onderwijzen en worstelen met mensen die echte christenen willen zijn, heb ik gemerkt dat de manier waarop zij denken over christelijk leven dikwijls meer wordt opgezogen uit de culturele lucht die ze inademen, dan geleerd uit een bijbelse manier van denken. Bovendien valt een aantal van de overgeërfde soorten van ‘christelijk’ denken zo uit de toon bij de Bijbel, dat deze de gehoorzaamheid die ze beogen te bevorderen juist in de weg staan. 11


DE PLAATS VAN DE DANKBAARHEID IN DE MOTIVATIE Een van de belangrijkste beweringen van dit boek is bijvoorbeeld dat de Bijbel het christelijke leven zelden of nooit motiveert vanuit de dankbaarheid. Toch wordt deze bijna overal in de kerk voorgesteld als ‘de drijvende kracht in het authentieke christelijke leven’. Ik ben het ermee eens dat dankbaarheid een prachtige en bijzonder essentieel christelijke eigenschap is. Zonder dankbaarheid wordt niemand behouden. Maar je zult in de Bijbel tevergeefs zoeken naar expliciete verbanden tussen dankbaarheid en gehoorzaamheid. Als dankbaarheid nooit bedoeld was als de primaire motivatie voor radicale christelijke gehoorzaamheid, zoals ik in de hoofdstukken één en twee zal proberen duidelijk te maken, is dat wellicht een van de redenen waarom zoveel pogingen tot heiligheid mislukken. Zou het zo kunnen zijn dat dankbaarheid voor genade die in het verleden verkregen is, gedwongen werd te dienen als de kracht voor heiligheid, terwijl alleen geloof in de toekomstige genade bedoeld was om deze tot stand te brengen? Die overtuiging is een van de belangrijkste drijfveren achter dit boek.

ONVERDIENDE, VOORWAARDELIJKE GENADE Ik heb ook ontdekt dat een aantal populaire opvattingen met betrekking tot genade zo krom en zo algemeen verbreid zijn, dat bepaalde elementen van bijbels onderricht nauwelijks over te brengen zijn. Het bijbelse begrip onverdiende, voorwaardelijke genade is bijvoorbeeld haast onbegrijpelijk voor veel hedendaagse christenen, die menen dat onvoorwaardelijkheid de essentie van alle genade is. Onvoorwaardelijke genade bestaat natuurlijk wel en is het schitterende fundament van al het andere in het christelijke leven. Maar er is ook voorwaardelijke genade. Voor de meeste mensen die in onze tijd de populaire lucht van genade en barmhartigheid inademen, klinkt voorwaardelijke genade als een oxymoron - als ‘zware veren’. Dus wanneer mensen bijvoorbeeld de belofte uit Jakobus 4:6 horen, dat God ‘de nederige genade geeft’, hebben velen er moeite mee te denken aan genade op voorwaarde van nederigheid. Of als ze de geliefde belofte horen dat ‘God alle dingen doet medewerken ten goede voor hen, die God liefhebben, die volgens zijn voornemen geroepenen zijn’ (Romeinen 8:28), kunnen ze zichzelf nauwelijks toestaan te overdenken dat hier genade wordt beloofd op voorwaarde van ons geroepen zijn en onze liefde voor God. En toch zijn voorwaardelijke beloften van genade overal geweven door de nieuwtestamentische leer met betrekking tot het christelijke leven. ‘Want indien gij de mensen hun overtredingen vergeeft, zal uw hemelse Vader u ook vergeven’ (Matteüs 6:14). ‘Jaagt naar vrede met allen en naar de heiliging, zonder welke niemand de Here zal zien’ (Hebreeën 12:14). ‘Indien wij in het licht wan12


delen, gelijk Hij in het licht is... reinigt het bloed van Jezus, zijn Zoon, ons van alle zonde’ (1 Johannes 1:7). Ik merk dat het bijbels denken achter dergelijke voorwaardelijke beloften ongebruikelijk is in het denken van hedendaagse christenen. In sommige populaire opvattingen van genade wordt voorwaardelijkheid alleen maar gezien als behorend bij wetticisme. Maar als het Gods bedoeling was dat deze verzen ons zouden helpen een radicaal leven van christelijke liefde te leiden, is het dan verwonderlijk dat we zo vaak tekort schieten? Als cultuur en als kerk zijn we niet gewend om veel serieus denkwerk te doen. Het gevolg is dat we vaak meer worden gevormd door populaire opvattingen, dan dat we doordrongen raken van bijbelse noties. En zo lijkt de kerk erg veel op de wereld. Maar dit boek wordt gedreven door de overtuiging dat het juiste denken ook vorm geeft aan de juiste manier van leven. Wat moeten we ervan denken als iemand de geboden van God behandelt alsof ze in tegenstelling zijn met een leven dat door Gods genade mogelijk wordt gemaakt? Hoe kan Johannes zeggen ‘Want dit is de liefde Gods, dat wij zijn geboden bewaren’ (1 Johannes 5:3)? Wat moeten we ervan denken als we Jezus enerzijds horen zeggen ‘Mijn juk is zacht en mijn last is licht’ (Matteüs 11:30), maar anderzijds ‘Eng is de poort en smal is de weg die ten leven leidt’ (Matteüs 7:14)? Hoe kan het leven van een christen zowel gemakkelijk als moeilijk zijn? Wat moeten we ervan denken als we lezen dat de rechtvaardiging uit genade is, door geloof alleen (Romeinen 3:28), en toch ook lezen dat het koninkrijk beloofd is aan ‘degenen die Hem liefhebben’ (Jakobus 2:5)? Hoe verhouden geloof en liefde zich als vereisten voor het uiteindelijke behoud? Dit boek gaat op dit soort vragen in. Het hart van het boek wordt gevormd door de overtuiging dat de beloften van toekomstige genade de sleutel zijn voor christelijk leven naar het beeld van Christus. De hand die de sleutel omdraait is het geloof, en het leven dat eruit voortvloeit, wordt leven uit het geloof in de toekomstige genade genoemd. Met toekomstig bedoel ik niet slechts de genade van de hemel en de toekomstige eeuw. Ik bedoel de genade die nú, deze seconde begint, ook bij het lezen van deze paragraaf. Met genade bedoel ik niet alleen de vergeving van zonden door God, maar ook de kracht en schoonheid van God om je van zondigen te weerhouden. Met geloof bedoel ik niet slechts het vertrouwen op Jezus’ sterven voor je zonden, maar ook het vertrouwen dat God ‘ons met Hem ook alle dingen zal schenken’ (Romeinen 8:32). Geloof is voor alles een toekomstgerichte ‘zekerheid der dingen die men hoopt’ (Hebreeën 11:1). De essentie ervan is de diepe tevredenheid met alles wat God belooft voor ons te zijn in Jezus - en dat begint nu al!

WAT MAAKTE MOZES VRIJ? Dit verstaan van geloof verklaart waarom geloof door liefde werkt (Galaten 5:6). De transformerende kracht van geloof in de toekomstige genade is te danken 13


aan de bevrijdende tevredenheid waarmee de toekomstige genade het hart voedt. Overweeg bijvoorbeeld eens door welke kracht Mozes vrij werd van de ‘voorbijgaande genoegens van de zonde’ aan het hof in Egypte? Het antwoord van Hebreeën 11:24-26 is dat hij werd bevrijd door de kracht van het geloof in de toekomstige genade. ‘Door het geloof heeft Mozes ... liever met het volk Gods kwaad verdragen, dan tijdelijk van de zonde te genieten; en hij heeft de smaad van Christus groter rijkdom geacht dan de schatten van Egypte, want hij hield de blik gericht op de vergelding.’ De belofte van God was sterker dan de belofte van de zonde, en bracht een leven van opofferende liefde voort. Dit boek is een poging om die kracht te begrijpen en toe te passen - de reinigende kracht van het behagen scheppen in God boven de zonde.

THOMAS CHALMERS’ ‘VERDRIJVENDE KRACHT VAN EEN NIEUWE TOEWIJDING’ Thomas Chalmers was een groot prediker en professor aan de universiteit van St. Andrews in Schotland. Na zeven jaar van een weinig vruchtbare bediening op het platteland had hij een ingrijpende ontmoeting met Christus, die zijn hart veranderde en zijn prediking in vuur en vlam zette. Een van zijn beroemdste preken begint met woorden die het doel van dit boek zeer treffend weergeven: Er zijn twee manieren waarop een praktische moralist kan proberen de liefde voor de wereld uit het menselijk hart te verdringen - hetzij door de ijdelheid van de wereld te tonen, zodat het hart overtuigd zal worden om simpelweg geen achting meer te hebben voor een object dat dit niet waard is; hetzij door een ander object, God zelfs, aan te dragen, als zijnde de genegenheid van het hart meer waardig, zodat het hart overtuigd zal worden om een oude genegenheid niet zomaar weg te doen, maar deze in te wisselen voor een nieuwe. Mijn doel is te laten zien dat de eerste methode vanwege de gesteldheid van onze natuur volledig ongeschikt is, en dat de tweede methode geheel voldoende is om het hart te redden en te herstellen van de verkeerde toewijding die er de baas speelt.4 Mijn doel is hetzelfde als dat van Chalmers, namelijk om de liefde voor de wereld uit het menselijk hart te verdringen door ‘een ander object, God zelfs, aan te dragen, als zijnde de genegenheid van het hart meer waardig’. En ik hoop en bid dat ik op deze wijze de oneindige waarde van God voor ons mag vergroten (zoals een telescoop, niet zoals een microscoop). Een verschil met Chalmers is dat ik mijn gelijk niet zal staven vanuit ‘de gesteldheid van onze natuur’, maar vooral vanuit de leer van de Bijbel. Ik zal proberen om vanuit de Bijbel te laten zien dat verlossend geloof ten diepste betekent dat de onovertroffen waarde van alles wat God voor ons is in Jezus wordt ingezien. En ik zal proberen te laten zien dat dit geloof niet alleen de sleutel tot de 14


hemel is, maar ook de sleutel tot heiligheid. En daarom kan de Bijbel ons leren dat er geen hemel is zonder praktische heiligheid (Hebreeën 12:14), maar dat de hemel toch bereikt wordt door genade door het geloof’ (Efeziërs 2:8). Dit boek is een uitgebreide meditatie over het bijbelse getuigenis dat het menselijk hart wordt ‘gereinigd door het geloof’ (Handelingen 15:9); dat elke daad van gehoorzaamheid aan Christus een ‘werk des geloofs’ is (1 Tessalonicenzen 1:3; 2 Tessalonicenzen 1:11); dat ‘liefde... uit een ongeveinsd geloof’ (1 Timoteüs 1:5) het doel is van al het bijbelse onderricht; dat Abel en Noach en Abraham en Rachab ‘door het geloof’ (Hebreeën 11:4, 7, 8, 31) kracht kregen om te gehoorzamen; dat ‘heiliging door... geloof in de waarheid’ is (2 Tessalonicenzen 2:13; Handelingen 26:18); dat ‘geloof werkt door liefde’ (Galaten 5:6); en dat geheel Gods wet niet bedoeld was om nageleefd te worden ‘door vermeende werken’, maar ‘door geloof’ (Romeinen 9:32).

DE VERWONDERING VAN J.C. RYLE OVER GODS BELOFTEN Dit verbazingwekkend doeltreffende geloof heeft zoveel kracht omdat het naar de toekomst kijkt en Gods beloften aanvaardt als meer bevredigend dan de beloften van de zonde. Dit betekent dat Gods beloften van centraal belang zijn in dit boek. Ik deel de verwondering van J.C. Ryle als hij uitkijkt over het panorama van de beloften in Gods woord. Ik verwonder me met hem over de manier waarop God deze zo wijs en liefdevol heeft gegeven om ons aan te sporen tot luisteren en gehoorzamen. God geeft de mens voortdurend prikkels om naar Hem te luisteren, Hem te gehoorzamen, en Hem te dienen... Hij heeft... zijn volmaakte kennis van de menselijke natuur getoond door een volmaakte rijkdom aan beloften over het Boek te verspreiden, die geschikt zijn voor elke soort ervaring en elke leefsituatie... Hun naam is legioen. Het aantal onderwerpen is bijna onuitputtelijk. Er is nauwelijks een stap in een mensenleven, van de kinderjaren tot aan de ouderdom, nauwelijks een situatie waarin de mens terecht kan komen, waarvoor de Bijbel geen bemoediging heeft geboden aan iedereen die ernaar verlangt recht te doen in Gods ogen. Gods schatkist bevat beloften voor elke omstandigheid. Over Gods eindeloze genade en barmhartigheid, - over zijn bereidwilligheid om allen die zich bekeren en geloven te ontvangen, - over zijn bereidheid om te vergeven en ook de grootste zondaar vrij te spreken, - over zijn macht om harten en onze verdorven natuur te veranderen, - over de aanmoedigingen om te bidden, en naar het evangelie te luisteren, en te naderen tot de troon der genade, - over kracht om onze plicht te vervullen, troost in moeilijkheden, leiding in verwarring, hulp bij ziekte, troost bij dood, steun bij verlies, blijdschap aan de andere kant van het graf, beloning in heerlijkheid voor al deze dingen is er een overvloed aan beloften in het Woord. Niemand kan 15


zich een beeld vormen van deze overvloed, tenzij hij de Bijbel zorgvuldig bestudeert en het onderwerp goed voor ogen houdt. Als iemand er aan twijfelt kan ik alleen maar zeggen: ‘Kom en zie.’ 5 Dat is wat ik de lezer graag met dit boek zou zien doen: ‘Kom en zie.’ Als wegwijzer geef ik nu een overzicht dat uitlegt hoe het boek is opgebouwd.

WAAROM HEEFT HET BOEK 31 HOOFDSTUKKEN? Het is geen toeval dat er 31 hoofdstukken zijn. Dit was vanaf het begin de bedoeling, en werd ingegeven door Andrew Murrays Abide in Christ en C.S. Lewis’ Screwtape letters, die beide 31 hoofdstukken hebben - één voor elke dag van de maand. Murray lichtte de structuur van zijn boek als volgt toe: Slechts door de geest een tijd lang steeds te richten op één van de geloofslessen, wordt de gelovige geleidelijk geholpen om zich deze heel eigen te maken. Ik koester de hoop dat het voor sommigen... een hulp zal zijn om een maand lang, dag in dag uit, de kostbare woorden ‘blijf in mij’ te doorvorsen.6 Mijn hoop is dat zelfs mensen die geen tijd hebben om lang achtereen te lezen in staat zullen zijn om een maand lang elke dag wat tijd te besteden aan het lezen van één hoofdstuk van Leven uit het geloof in de toekomstige genade. Ik heb de hoofdstukken daarom betrekkelijk kort gehouden. Het voordeel van dit dagelijks lezen is niet alleen, zoals Murray zegt, ‘een grondig in zich opnemen’, maar ook een rustige overdenking. Wat een rijkdom is een nieuw verstaan dat voortkomt uit het rustig overpeinzen van een nieuw idee - of van een nieuwe vorm van een oud idee! Ik zou willen dat dit boek op dezelfde manier werd gelezen als Paulus wilde dat zijn brieven werden gelezen door Timoteüs: ‘Let wel op wat ik zeg, want de Here zal u in alles inzicht geven’ (2 Timoteüs 2:7). Elk lezenswaardig boek wenkt met de woorden: ‘Let wel op wat ik zeg.’ Ik geloof niet dat wat ik heb geschreven moeilijk te bevatten is - als iemand bereid is er over na te denken. Als mijn zoons erover klagen dat een goed boek moeilijk te lezen is, zeg ik: ‘Harken is simpel, maar je houdt er alleen bladeren aan over; graven is moelijker, maar je zou wel eens diamanten kunnen vinden.’ Ik heb geprobeerd te schrijven zoals ik preek - met de bedoeling de geest te onderwijzen en het hart te raken. Ik vat de uitdagingen van het lezen niet licht op. Ik zou bijvoorbeeld John Owen, de zeventiende-eeuwse puriteinse predikant en theoloog, niet nadoen. Hij begon een van zijn boeken met een haast minachtende waarschuwing aan het adres van de lezer: ‘Lezer, als u, zoals velen in deze huichelachtige tijd, iemand bent die alleen oog heeft voor tekenen of titels, en tot boeken komt zoals Cato naar het theater, nl. om er weer uit te gaan, - dan 16


hebt u uw vermaak reeds gehad; vaarwel!’7 Nagenoeg iedereen die ik ken en Owen heeft gelezen, klaagt erover dat hij op een onhandelbare en onbruikbare wijze schrijft, en dat zijn gedachten moeilijk te bevatten zijn. Maar hij heeft één geweldig verweer: 23 van zijn boeken worden 300 jaar na zijn dood nog steeds gedrukt. Men worstelt zich nog steeds door zijn moeilijk taalgebruik heen op zoek naar schatten. Wat kunnen we hieruit leren? Dat bijbelse degelijkheid, en niet simpliciteit, de kerk voedt. Het is niet aan mij om te beoordelen of deze bladzijden voedzame materie voor de kerk bevatten. Maar dat is wel mijn bedoeling.

EEN OVERZICHT VAN HET BOEK Als een juiste manier van denken voeding geeft aan een juiste manier van leven, dan lijkt bij het schrijven van dit boek de waarheid vooraf te moeten gaan aan de toepassing. Maar het leven is veel gecompliceerder. De meesten van ons hebben enig bewijs nodig dat wat we lezen niet alleen waar, maar ook zinvol is. Veel dingen die waar zijn, zijn niet belangrijk. We hebben maar één leven, en misschien een paar (of nog minder!) uur per week om te lezen. Het moet eenvoudigweg zowel zinvol als waar zijn. Daarom heb ik niet tot aan het einde van het boek gewacht met het uiteenzetten van de praktische effecten van leven uit het geloof in de toekomstige genade. De toepassingen en de onderbouwing ervan wisselen elkaar af. Er zijn acht hoofdstukken tussen gevoegd, met als titel ‘Toepassing van de reinigende kracht’. In deze hoofdstukken behandel ik acht terreinen waarop mensen worstelen met het kwaad, en probeer ik te laten zien hoe leven uit het geloof in de toekomstige genade de manier is om over de bedriegelijke beloften van de zonde te zegevieren. Enerzijds is deze rangschikking niet echt ideaal omdat soms de toepassing voorafgaat aan een stevige onderbouwing, maar anderzijds zit het leven ook zo in elkaar. We leren en leven en verbeteren en leren nog iets. Ik denk dat een vroegtijdige en herhaaldelijke blootstelling aan de praktische toepassing opweegt tegen de nadelen daarvan. Ik zei aan het begin van deze inleiding dat het doel van dit boek is om mensenharten te bevrijden van de slavernij aan de voorbijgaande genoegens van de zonde. Deze hoofdstukken met de titel ‘Toepassing van de reinigende kracht’ zijn het meest scherp op dat doel gericht. Hoe overwint geloof in de toekomstige genade bezorgdheid, trots, schaamte, ongeduld, hebzucht, bitterheid, moedeloosheid en wellust? Dat is de vraag waarop deze hoofdstukken een antwoord proberen te geven. Het boek begint met twee hoofdstukken die leven uit het geloof in de toekomstige genade onderscheiden van dankbaarheid voor genade uit het verleden. Mijn redenering is, dat het in dankbaarheid terugkijken niet door God bedoeld is als 17


de primaire krachtbron voor gehoorzaamheid. Het vooruitkijken van het geloof is dat wel (hoofdstuk 1 en 2). Dan volgen twee hoofdstukken (4 en 5) die uitleggen wat er bedoeld wordt met het ‘toekomst-aspect’ en het ‘genade-aspect’ van de toekomstige genade. Ze gaan in op de vraag of de Bijbel de toekomstige genade echt zo sterk benadrukt? Is dit een centraal bijbels begrip? Op dit punt kan ik de spanning voelen in degenen die, net als ik, de grootsheid van de genade uit het verleden liefhebben. In de hoofdstukken 7 tot en met 9 probeer ik die spanning te verlichten. Het doel is daar om te laten zien dat de grote werken der verlossing uit het verleden - bijvoorbeeld de dood en opstanding van Jezus - onmisbare fundamenten zijn voor ons geloof in de toekomstige genade. Maar hun kracht is dan ook precies daarin gelegen - ze verwerven en bevestigen de toekomstige genade waarop we hopen. Jezus’ leven en dood waren Gods ‘ja’ op al zijn beloften (2 Korintiërs 1:20). Christus kwam in de wereld ‘om de beloften, aan de vaderen gedaan, te bevestigen’ (Romeinen 15:8). Omwille van Christus’ dood zal God ons ‘met Hem alle dingen schenken’ (Romeinen 8:32). Degenen die God gerechtvaardigd heeft, die zal Hij zeker verheerlijken (Romeinen 8:30). De genade uit het verleden is de basis voor het geloof in de toekomstige genade, dat levens verandert. De hoofdstukken 11 en 12 geven een overzicht van het Oude en Nieuwe Testament om de vraag ‘Waarom was de gehoorzaamheid soms zwak, en floreerde deze op andere momenten?’ te beantwoorden. Mijn conclusie is dat de gehoorzaamheid toeneemt of afneemt al naar gelang het geloof in de toekomstige genade sterk of zwak is. Zowel Gods wet in het Oude Testament, als het onderricht van Jezus en de apostelen in het Nieuwe Testament waren bedoeld om nageleefd te worden, zoals Paulus zegt in Romeinen 9:32, niet ‘door werken’, maar door geloof in de toekomstige genade. Dit dringt ons tot het stellen van de vragen: ‘Waarom brengt geloof gehoorzaamheid voort? Waarom heeft God het op deze manier bedoeld? Wat heeft het geloof dat het de vrucht van rechtvaardigheid en liefde wel mòet dragen?’ De hoofdstukken 14 tot en met 16 behandelen deze vragen onder de titel ‘De aard van het geloof in de toekomstige genade’. Hier komt naar voren dat geloof het door God aangewezen middel tot rechtvaardiging en heiliging is, omdat het, meer dan enige andere daad, de vrijheid van de genade benadrukt en Gods heerlijkheid groot maakt. Dit is zo omdat geloof in de toekomstige genade ten diepste betekent, dat we tevreden zijn met alles wat God voor ons belooft te zijn in Jezus. Dit soort geloof maakt God groot, omdat God het meest in ons verheerlijkt wordt als we het meest tevreden zijn in Hem. Na zeventien hoofdstukken lang gekeken te hebben naar de bijbelse dynamiek van het leven uit het geloof in Gods beloften, zijn we op dit punt genoodzaakt om heel direct de voorwaardelijkheid van veel van die beloften te behandelen. Hoe kun je werkelijk vertrouwen op een voorwaardelijke belofte (hoofdstuk 18


18)? Voor wie gelden de beloften (hoofdstuk 19)? Wat is de belangrijkste voorwaarde voor de beloften van toekomstige genade (hoofdstuk 20)? Ik concludeer uit deze drie hoofdstukken, dat geloof en liefde de voorwaarden zijn waaraan een christen voldoet om de zegeningen van de toekomstige genade steeds te blijven genieten. Maar geloof en liefde zijn niet op dezelfde manier voorwaarden. Geloof bespeurt de heerlijkheid van God in de beloften van toekomstige genade, en aanvaardt alles wat God voor ons belooft te zijn in Jezus. Dit geestelijke verstaan en deze vreugde in God vormen het zichzelf stavende bewijs dat God ons heeft geroepen als begunstigden van zijn genade. Dit bewijs maakt ons vrij om op de belofte te vertrouwen als de onze. En dit vertrouwen op de belofte geeft ons kracht om anderen lief te hebben, wat dan weer bevestigt dat ons geloof echt is. Zo is geloof de belangrijkste voorwaarde die ons één maakt met de kracht van de toekomstige genade; en liefde is alleen in die zin een voorwaarde, dat zij de echtheid van dit geloof bevestigt. Als we ingezien hebben hoe het geloof de kracht van de toekomstige genade verstaat, zijn we nu gereed om te ontvouwen hoe geloof door liefde werkt, zoals Paulus zegt in Galaten 5:6 (hoofdstuk 22); en hoe het ons kracht geeft voor allerlei praktische bedieningen (hoofdstuk 23). Als we het verband tussen geloof en liefde beschrijven, wordt duidelijk dat leven uit het geloof in de toekomstige genade geen gemakkelijk leven is zonder inspanning. Het is een levenslange strijd tegen ongeloof, of, zoals Paulus zegt in 1 Timoteüs 6:12: ‘de goede strijd des geloofs’ (hoofdstuk 25). Dit betekent dat we op onze hoede moeten zijn voor de grote vijand van het geloof, de satan, en de strategieën moeten ontmaskeren waarmee hij ons vertrouwen op de toekomstige genade wil uitschakelen (hoofdstuk 26). Als het einde van het boek nadert, ga ik in op het feit dat ieder van ons zal moeten lijden en sterven. ‘Door vele verdrukkingen moeten wij het koninkrijk Gods binnengaan’ (Handelingen 14:22). Dit vormt een grote bedreiging voor het geloof in de toekomstige genade. Maar hier zijn de beloften ook talrijk. God maakt heel duidelijk dat lijden en dood zelf meer genade bewerken, en tenslotte zullen leiden tot altijddurende en steeds toenemende vreugde (hoofdstuk 28 en 29). We zullen nieuwe lichamen krijgen op een nieuwe aarde, en God zal de eeuwigheid lang putten uit de schatten van zijn onmetelijke genade (hoofdstuk 30). Het laatste hoofdstuk is voor mensen die graag de wortels en onderlinge verbanden van dingen willen zien. Hier probeer ik te laten zien hoe mijn denken over geloof in de toekomstige genade samenhangt met het denken van Jonathan Edwards, de achttiende eeuwse theoloog en predikant. En ik probeer te laten zien hoe de ideeën in dit boek in overeenstemming zijn met de visie op God en het leven, die ik in mijn eerdere boeken, Desiring God en The pleasures of God heb uitgewerkt.

19


HET GAAT EROM WAAR U UITKOMT Ondanks dit inzicht in hoe de hoofdstukken een geheel vormen, bent u natuurlijk vrij om met lezen te beginnen waar u wilt. Het gaat me er niet allereerst om waar u begint, maar waar u uitkomt. Bij een dieper geloof in de toekomstige genade? Ik bid dat het zo zal zijn. Ik bid dat u de oproep zult horen en navolgen om uw vreugde te vinden in alles wat God belooft voor u te zijn in Jezus. En ik bid dat de uitdrijvende kracht van deze nieuwe toewijding u voortdurend zal bevrijden van de voorbijgaande genoegens van de zonde, en u kracht zal geven voor een leven van opofferende liefde. Als we op deze wijze laten zien dat God boven alles wordt gewaardeerd, dan zal het leven uit het geloof in de toekomstige genade tot zijn eer en glorie zijn, want God wordt het meest in ons verheerlijkt als we het meest tevreden zijn in Hem.

20

De reinigende kracht van het leven uit geloof in de. Toekomstige Genade. John Piper. Derde druk

Recommend Documents