6/03/2014
De raad van bestuur en financiën
• Intro en concept van de uiteenzetting
1
6/03/2014
• Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur • Financiële aandachtspunten voor de raad van bestuur • Financieel gezonde toekomst • Samenwerking als bron van middelen • Raad van bestuur als versterker van de financiële organisatie • Nieuwe uitdagingen : hoe stand houden • Mijn praktijk • Conclusie
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Code Buysse 2 – Complementariteit bekwaamheden – Externe bestuurders • Competent versus onafhankelijk • Meerwaarde • Collegiaal karakter
2
6/03/2014
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Gezond verstand : Samenstelling – Alle disciplines aanwezig • Generiek en gespecialiseerd
– Ervaring en stabiliteit, actueel en operationeel – Diversiteit – Financieel steeds aanwezig , in klein of grote organisatie
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Gezond verstand : Externe bestuurders • • • • • • • •
zorgen voor een objectieve kijk op de onderneming; geven op onpartijdige wijze raad; zijn een klankbord voor de ondernemer; doen discipline en verantwoordelijkheidszin op het vlak van rapportering toenemen; kunnen een belangrijke rol spelen in crisissituaties; waken over de opvolging van de gedelegeerd bestuurder; delen met de onderneming hun netwerken en relaties; zorgen voor ervaring en kennisoverdracht.
3
6/03/2014
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Gezond verstand : Externe bestuurders : valkuilen – Extern bestuurder of concurrent – De context van de extern bestuurder versus uw organisatie – Het alibi voor de anderen
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Gezond verstand : Recrutering – Schaarste – Vergoeden of niet : quid in kleinere organisaties – Kwaliteitseis in tijden van schaarste • De oud directeur : een armoedebod, de schoonmoeder • Dan maar liever niemand
4
6/03/2014
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Gezond verstand : Leeftijd – Liever een oude werkende bestuurder dan een jonge niet werkende – Maar wel een mechanisme om niet functionerende bestuurders op een behoorlijke wijze weg te krijgen, ongeacht de leeftijd – En wie beoordeelt de afgevaardigd bestuurders
Belangrijkste eigenschappen van een goed functionerende raad van bestuur
• Gezond verstand : openheid – – – –
Zeggen wat men denkt In veiligheid Durven beslissen Het Europa van het verdrag van Rome of Lissabon
5
6/03/2014
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• De gewone activiteiten Verschillende aard van rapportering : dir com, OR, RvB, Publiek – Exploitatie – Activiteiten – Investeringen – Cash
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Lange termijn Meerjarenplanning – doelstelling – opzet – ratio’s
6
6/03/2014
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Ratio’s – Terugbetalingscapaciteit
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Ratio’s – Terugbetalingscapaciteit – Solvabiliteit
7
6/03/2014
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Ratio’s – Terugbetalingscapaciteit – Solvabiliteit – Netto bedrijfskapitaal
8
6/03/2014
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Ratio’s – Terugbetalingscapaciteit – Solvabiliteit – Netto bedrijfskapitaal – Resultaat
9
6/03/2014
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Ratio’s – Terugbetalingscapaciteit – Solvabiliteit – Netto bedrijfskapitaal – Resultaat – Cash positie
10
6/03/2014
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Korte termijn Projecten –kosten baten analyses
Welke financiële aspecten worden best door de RVB opgevolgd en op welke wijze kan dat gebeuren.
• Bench marking Sector studies –Vergelijken van gegevens –Sector studies : gemiddelde waarden ! –Relativeren gezien herkomst gegevens
11
6/03/2014
Welke rol heeft het dagelijks bestuur daarin en welke rol is weggelegd voor de RVB?
• Management : operationeel • Dagelijks bestuur : spoed of nood • Raad van bestuur : beleid • Financiële commissie : voorbereiden en techniek • BLIJF OP UW TERREIN
Welke adviezen kan je geven aan een RVB om een financieel gezonde organisatie te besturen naar de toekomst.
• KWALITEIT van dienstverlening • DESKUNDIGE bestuurders • PERFORMANTE rapportering KT en LT meerjarenplanning • Komen tot een financiële BELEIDSVISIE
12
6/03/2014
samenwerking als vorm om financiële middelen te generen
• Samenwerken is geen toveroplossing • Samenwerken kost ook geld en inspanning • Samenwerken vraagt bij conceptie denkwerk over finale doel • Houdbaarheid van kleinschaligheid als juridische organisatievorm versus uitdagingen van toekomst
Hoe kan de RVB zijn steentje bijdragen tot het financieel versterken van de organisatie
• Geen bron van geld • Beleidsinbreng moet verschil maken • Financieel management uitbouwen boekhouder versus manager
• Dossiers ondersteunen
13
6/03/2014
Nieuwe uitdagingen
• Kwaliteit • Goede financiële basis • Schaalomvang – BJZ & KDO : forfaitaire financiering – OPB : persoonsvolgende, verdwijnen schaarste aanbod (niet financiering) en mogelijke commercialisering
Mijn Praktijk
• Convent van Betlehem – Ontstaan en doelstelling – Samenstelling RvB – Mijn positie – Aandachtspunten • Gebrek aan echte controle van RvB
14
6/03/2014
Mijn Praktijk
• Katholiek onderwijs De Pelgrim – Ontstaan en doelstelling – Samenstelling RvB – Mijn positie – Aandachtspunten • • • •
Financieel manager ? Emmaüs context is niet onderwijscontext Schaalvergroting doet winnen Financieel beleid uitzetten doet groeien
Mijn Praktijk
• Emmaüs – Ontstaan en doelstelling – Samenstelling RvB – Mijn positie – Aandachtspunten • Aard van de financiële deskundigheid van de externe bestuurder + context verhaal
15
6/03/2014
Tot slot • •
• • • • • •
•
Zorg eerst voor een goede basis : goede zorg, goede kwaliteit, goede infrastructuur. Zorg naast een goede inhoudelijke directie ook voor een goed financieel management. En denk eraan dat er een verschil is tussen een goede boekhouder en een goed financieel manager. Zorg in uw raad van bestuur voor deskundigheid op de relevante terreinen, zeker financieel. Bewaak de rol van uw bestuurders en ga zorgzaam om met de inbreng van externe bestuurders. Bepaal goed welke vorm van toezicht en rapportering past in uw organisatie. Zorg dat de kernbegrippen van deze rapportering begrepen worden door alle bestuurders. Zorg voor instrumenten die de realiteit van vandaag en de projectie van de toekomst in beeld brengen. Denk eraan dat je om goede zorgen te blijven verlenen, je moet blijven bestaan. Maar anderzijds moet er steeds een evenwicht zijn tussen cliënt, medewerker en organisatie. Met de nieuwe uitdagingen in OPB, maar ook in KDV/BJZ is schaalvergroting zeker aangewezen voor zeer kleine organisaties. De kwetsbaarheid wordt exponentieel groter en in een meer enveloppe gerichte financiering wordt de beheersverantwoordelijkheid ook veel groter.
16