De Pilot ZZP´ers Evaluatieverslag Zorgkantoren Coöperatie VGZ
31 mei 2012
www.vgz-zorgkantoren.nl
3
1.
Inleiding
2.
Waarom ZZP’ers in de AWBZ
3.
Opzet van de pilot
4.
Contracten afsluiten
5.
Klantervaringen & publiciteit
6.
ICT en ondersteuning
7.
Kwaliteit
18
8.
Evaluatie
19
9.
Landelijke uitrol 2013
10.
Eindevaluatie bijeenkomst
4
5 6 7
17
21 22
2
1
Inleiding
De Pilot ZZP’ers: Pionieren Met genoegen bieden wij u deze eindevaluatie aan. Eind 2011 zijn de Zorgkantoren Coöperatie VGZ in samenwerking met het ministerie van VWS een proef gestart met het rechtstreeks contracteren van zelfstandige zorgverleners (ZZP’ers) in de AWBZ-thuiszorg in de regio Tilburg (zorgkantoor Midden Brabant) en regio Land van Cuijk (zorgkantoor Noord-Oost Brabant). Voorheen konden alleen instellingen een contract afsluiten met het zorgkantoor, maar in januari 2012 zijn 25 zelfstandige zorgverleners rechtstreeks door de Zorgkantoren Coöperatie VGZ gecontracteerd. Deze ZZP’ers zijn pioniers in de AWBZ en kunnen per 1 februari 2012 zelfstandig zorg bieden aan AWBZ-cliënten. Inmiddels is de pilot afgerond en is het tijd om terug én vooruit te kijken. In dit boekje staan we stil bij enkele mijlpalen en geven we een doorkijkje naar 2013.
Met vriendelijke groet,
Rob Gruntjes MSc Beleidscoördinator Zorg / AWBZ Zorgkantoren Coöperatie VGZ
Rob Kox MHA Manager Zorgkantoren Noordoost- en Midden Brabant Zorgkantoren Coöperatie VGZ
3
2
Waarom ZZP’ers in de AWBZ?
De thuiszorg in Nederland is goed! Klanten krijgen goede zorg en de klanttevredenheid is hoog. Toch biedt het inzetten van ZZP’ers in de thuiszorg voordelen voor zowel de cliënt als ook de arbeidsmarkt.
De cliënt
De ZZP’er
Cliënten willen eigen regie in hun leven
Arbeidsmarkt in de zorg aantrekkelijk houden
Flexibiliteit in zorg,…
ZZP’ ers als eigen ondernemers
…maatwerk en..
Eigen verantwoordelijkheden kunnen nemen
continuïteit van zorgverleners is daarbij belangrijk.
Rechtstreeks een contract kunnen afsluiten met het zorgkantoor
Zelfstandige zorgverleners kunnen hier een bijdrage aan leveren.
4
3
Opzet van de pilot
Het doel van de pilot was om ervaring op te doen met het rechtstreeks contracteren van ZZP’ers in de AWBZ thuiszorg om zodoende in de toekomst ZZP’ers landelijk door alle zorgkantoren te contracteren. Daarbij was de opzet om de ZZP’ers het totale proces te laten doorlopen als volledig zelfstandige ondernemers. Hierbij doorlopen de ZZP’ers alle stappen die bijvoorbeeld een thuiszorginstelling ook doorloopt:
Kwaliteitscertificering
Contracten afsluiten
Administratie en declaratie
Klanten werven
Voor de pilot is gekozen voor twee regio’s in Brabant. De regio Tilburg als stedelijk gebied en de regio Land van Cuijk als landelijk gebied. In deze twee regio’s samen zijn 25 ZZP’ers gecontracteerd.
Regio Land van Cuijk
Regio Tillburg
5
4
Contracten afsluiten
Eind oktober 2011 werd duidelijk dat de Zorgkantoren van Coöperatie VGZ een pilot zouden uitvoeren. Vanaf dat moment begonnen alle voorbereidingen om ZZP’ers ook daadwerkelijk te contracteren.
Op donderdagavond 8 december 2011 was een informatieavond georganiseerd voor geïnteresseerde ZZP’ers in de regio Brabant. Tijdens deze avond werden de opzet van de pilot en de deelname eisen toegelicht. Deze avond werd drukbezocht; 150 personen hebben zich laten informeren. Naast VGZ waren ook het ministerie van VWS en de Belastingdienst aanwezig om vragen te beantwoorden.
Na de informatieavond konden ZZP’ers die enthousiast waren zich aanmelden als kandidaat voor de pilot. Uiteindelijk zijn 25 ZZP’ers door de selectie gekomen die op 19 januari 2012 zijn gecontracteerd. De ZZP’ers konden beginnen met het werven van klanten.
Passende contracten
Omdat er voorheen enkel instellingen in de AWBZ een contract hadden met de Zorgkantoren, bestonden er nog geen contracten die geschikt waren voor ZZP’ers.
Bij het opstellen van de contracten is veelvuldig de afstemming gezocht met de Belastingdienst om te verzekeren dat met de contracten ook de zelfstandigheid van de ZZP’ers geborgd was.
6
5
Klantervaringen & publiciteit Brabants Dagblad
Vanaf 1 februari 2012 konden ZZP’ers dan eindelijk beginnen met het daadwerkelijk bieden van thuiszorg aan cliënten. Dit bleek lastiger gezegd dan gedaan. ZZP’ers moeten zelf klanten zien te werven en dat is als zelfstandige lastig. Veel bezoeken afleggen aan huisartsen, ziekenhuizen en transferpunten, zonder garantie op klanten.
Uiteindelijk kwamen er klanten…en deze klanten waren tevreden, heel tevreden zelfs!
In verschillende media is aandacht besteed aan de pilot waar de klantverhalen niet onopgemerkt zijn gebleven. Op de volgende bladzijden treft u een selectie hiervan aan.
7
Zorgvisie Magazine Editie Juni
8
9
metZORG Magazine
10
11
12
Zorgvisie
13
VGZ Jaarverslag 2011
14
15
6
ICT en ondersteuning
Als ZZP’er dien je het volledige AWBZ proces te doorlopen. Daarbij horen ook de regels van klanten administreren via AZR en van het declareren van zorg met de zogenaamde AW319. Om ZZP’ers zoveel mogelijk te ontlasten is gebruik gemaakt van speciaal ontwikkelde software voor ZZP’ers in de AWBZ via ZZP-maatzorg. Hiermee bleven de administratieve lasten laag, terwijl er volledig werd voldaan aan de eisen binnen de AWBZ. Om te zorgen dat ook de ICT systemen bij de Zorgkantoren Coöperatie VGZ klaar waren om met ZZP’ers te werken, moest nogal wat werk worden verzet. Na de eerste maand was duidelijk dat de oplossingen die in de pilot zijn gekozen werkten: de ZZP’ers kunnen klanten aanmelden en krijgen correct ingediende declaraties uitbetaald. Dit was een belangrijke mijlpaal in de pilot temeer het een randvoorwaarde is voor landelijke uitrol. De ZZP’ers geven aan dat zij zeer tevreden zijn met de ondersteuning vanuit VGZ en de ICT ondersteuning vanuit ZZP-Maatzorg. Op deze manier hebben we de administratieve lasten tot een minimum weten te beperken.
16
7 Kwaliteit
Om er zeker van te zijn dat de ZZP’ers ook kwalitatief goede zorg aan onze cliënten kunnen bieden, hebben wij in de pilot de kwaliteit laten toetsen door een onafhankelijk bedrijf: Kiwa Prismant.
Kiwa Prismant heeft de ZZP’ers op 11 punten getoetst (zie kader). De ZZP’ers hebben deze toets doorstaan en zijn allen in het bezit van het ZOZ-keurmerk. Momenteel worden klantervaringen volgens de laatste CQ-index gemeten zodat klanten in de toekomst een betere keuze kunnen maken, maar ook zodat de ZZP’er weet waar zijn of haar verbeterpunten liggen.
[ 1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8. 9. 10.
1
2
3
Aanmelden
Verificatie zzp status
Meten cliëntervaring
Nederlands identiteitsbewijs Vakdiploma Big registratie Actueel overzicht Kwalificaties voorbehouden handelingen Verklaring omtrent gedrag (vog) Inschrijving in Handelsregister Var verklaring Aansluitbewijs bij klachtencommissie Polis bav (aansprakelijkheidsverzekering) Betaalbewijs bav (aansprakelijkheidsverzekering)
11. Vervangingsplan (achterwacht)
Jaarlijkse beoordeling Registratie
17
]
8
Evalueren
Een van de belangrijkste doelstellingen van de pilot was om ervaring op te doen met het contracteren van ZZP’ers en met de zorglevering. Hierbij is de inbreng van de deelnemers uit de pilot onmisbaar. Tijdens enkele evaluatiebijeenkomsten is gezamenlijk de pilot besproken. Enkele verbeteringen zijn tijdens de pilot al gerealiseerd, andere punten worden meegenomen tijdens de landelijke uitrol in 2013. Hieronder enkele van de verbeterpunten:
Toegestane producten: Bij aanvang van de pilot is met het ministerie van VWS overeengekomen om enkel persoonlijke verzorging (PV) en verpleging (VP) door ZZP’ers te laten leveren. Vrij snel bleek dat hierdoor de markt voor de ZZP’ers erg werd beperkt omdat bij terminale zorg ook begeleiding (BG) moet worden geboden. VGZ heeft uiteindelijk met VWS afgesproken om in 2012 ook BG bij terminale zorg door ZZP’ers te laten leveren. Vanwege de mogelijke decentralisatie van begeleiding naar gemeenten is het onzeker of dit ook in 2013 zo is. Tarieven In de pilot heeft VGZ in overleg met VWS een tarief vastgesteld van 75% van het maximum NZA-tarief. Dit tarief ligt daarmee hoger dan het huidige PGB tarief. Tijdens de pilot is gebleken dat deze tarieven vaak niet toereikend zijn. Dit heeft met name te maken met de korte zorgmomenten waardoor de overhead- en reiskosten in verhouding niet opwegen tegen de verdiensten. VGZ is in overleg met de NZA, VWS en andere verzekeraars om voor 2013 een hoger tarief vast te stellen. In 2013 zal het tarief hoger liggen dan de 75%, op basis van de pilot- ervaringen zal VGZ een passend voorstel doen.
Voorbereiding en technische ondersteuning De pilot is snel opgestart. Hierdoor waren sommige zaken slechts kort voor aanvang van de pilot bekend. Dit werkt belemmerend omdat ook de ZZP’ers zich moeten voorbereiden. Om dit in de toekomst te voorkomen, is reeds gestart met een landelijk spoorboekje zodat de tijdslijnen, voorwaarden en processen ruim voor ingang van het contract bekend zijn. Naast de korte voorbereiding was het lastig om alle technische randvoorwaarden tijdig klaar te hebben. Zo moesten op diverse plaatsen certificaten, keurmerken etc. worden aangevraagd. Om de administratieve lasten bij nieuwe aanmeldingen zoveel mogelijk te beperken wordt momenteel met diverse partijen (bijvoorbeeld Vektis, Vecozo, ZN) samengewerkt om een landelijk meldpunt te maken waar alle relevante aanvragen in 1 keer kunnen worden gedaan.
18
De Belastingdienst Een van de belemmeringen die ZZP’ers voorheen ondervonden, was dat ze door de fiscus niet als volledig zelfstandig werden aangemerkt. Een van de belangrijke onderdelen van de pilot was het onderzoek van de fiscus naar de zelfstandigheid van de pilot deelnemers. Een belastinginspecteur heeft alle ZZP’ers geïnterviewd om een overzicht te krijgen van de werkzaamheden van de ZZP’ers. De belastingdienst vormt hierover een oordeel en zal deze individueel terugkoppelen.
19
9
Landelijke uitrol 2013
De pilot heeft gediend als proeftuin voor het landelijk contracteren van ZZP’ers. Alle facetten bij de contractering van ZZP’ers en de zorglevering aan klanten zijn geëvalueerd. Inmiddels zijn de resultaten gedeeld met andere concessiehouders en ketenpartijen en zijn de voorbereidingen voor 2013 in volle gang. Hieronder worden de contouren voor 2013 gegeven. Landelijk contracteren VGZ heeft tijdens de pilot informatie gedeeld met alle andere zorgkantoren. Het is waarschijnlijk dat in alle AWBZ-regio’s in 2013 ZZP’ers worden gecontracteerd. Momenteel zijn alle zorgkantoren een gezamenlijk inkoopdocument aan het opstellen waarin alle voorwaarden en processtappen staan. Dit document zal rond 1 september 2012 worden gepubliceerd. Eén loket voor alle registraties Om ervoor te zorgen dat alle benodigde certificaten en keurmerken tijdig gereed zijn, zal er een landelijk meldpunt gemaakt worden. Bij dit meldpunt worden alle gegevens van de ZZP’ers verzameld. Verschillende partijen zullen deze informatie vervolgens gebruiken zodat de doorlooptijd voor alle randvoorwaarden zo veel mogelijk wordt beperkt. Uniforme ICT berichten Tijdens de pilot is gebruik gemaakt van de software en ondersteuning van ZZPmaatzorg. In 2012 zal het ICT-berichtenverkeer en de ondersteunende diensten van ZZP-maatzorg worden losgekoppeld. Het ICT-berichtenverkeer zoals dit tijdens de pilot is gebruikt (voor AZR en AW319) zal in 2013 door één landelijke partij, uniform worden uitgevoerd voor alle ZZP’ers in Nederland. Daarnaast kunnen de ZZP’ers zelf kiezen óf en bij wie, ze ondersteunende diensten inkopen.
20
10
Eindevaluatie bijeenkomst 29 mei 2012
Op 29 mei 2012 heeft de eindevaluatie bijeenkomst plaatsgevonden. Het Zorgkantoor heeft samen met de ZZP’ers én overige partijen teruggekeken op de afgelopen maanden. Een sfeerimpressie….
VWS dankbaar en trots Het ministerie van VWS heeft, mede namens de staatsecretaris mevr. Veldhuijzen van Zanten en de directie Langdurige Zorg, de dankbaarheid richting de ZZP’ers en de Zorgkantoren Coöperatie VGZ uitgesproken. VWS is trots op het enthousiasme waarmee de pilot is opgestart, maar ook op het resultaat dat is behaald. Na dit dankwoord gingen de ZZP’ers in gesprek met beleidsmedewerkers van VWS mevr. Hoogendam en mevr. Lubbers. ‘Laat onze inspanningen en ervaringen niet voor niks zijn’ was de boodschap die heel duidelijk vanuit de ZZP’ers klonk.
Belastingdienst oordeelt positief Tijdens de evaluatiebijeenkomst kregen de ZZP’ers voor het eerst het oordeel van de belastingdienst te horen. Dhr. Rutten, beleidsmedewerker bij het ministerie van Financiën, vertelde tot ieders opluchting dat de ZZP’ers voor hun werkzaamheden in de pilot zijn beoordeeld als zijnde ‘buiten dienstbetrekking’. Dat wil zeggen dat ze voor de fiscus niet quasi in dienst van het zorgkantoor zijn en dus ook niet inhoudingsplichtig zijn. Iedere ZZP’er krijgt individueel verslaglegging van de bevindingen van de belastinginspecteur die betrokken is bij deze pilot, dhr. Heesters.
21
Eerste kwaliteitscertificaten uitgereikt. Tijdens de bijeenkomst hebben de eerste drie ZZP’ers het nieuwe ZOZ-kwaliteitskeurmerk voor ZZP’ers in de thuiszorg ontvangen. Het nieuwe keurmerk dat door Kiwa Prismant is ontwikkeld, is voor het eerst in de in de pilot toegepast. Het nieuwe keurmerk bestaat uit een verificatie van beroeps- en ondernemingseisen en meet met behulp van de verkorte CQvragenlijst Zorg Thuis de door cliënten ervaren zorgkwaliteit.
Bloemen en een borrel Nadat ook VGZ alle betrokkenen had bedankt werd de pilot op passende wijze afgesloten met bloemen en een welverdiende borrel.
De eerste drie ZZP’ers met een certificaat Onder: Wilma Jadzi. Links boven: Annemie Delissen. Rechts boven: Christine van Oostrum
Tot slot…. De Zorgkantoren Coöperatie VGZ zijn blij dat deze pilot tot een goed einde is gebracht. Hierbij bedankt VGZ het ministerie van VWS, de Belastingdienst, ZZP-maatzorg, Kiwa Prismant en de NZa voor alle inzet. Een apart dankwoord richten wij aan de ZZP’ers die hebben deelgenomen aan de pilot. Zij zijn pioniers geweest in de AWBZ en hebben aan de wieg gestaan van een grote vernieuwing in de langdurige zorg. 22
23
24
