Aangepast voor Mac OS X Panther
De Overstap
© 2002-2003 Copyright Mac Groep Niets uit deze uitgave mag zonder nadrukkelijke, schriftelijke toestemming van de Mac Groep worden overgenomen op websites of in andere publicaties. Het is derhalve toegestaan deze uitgave in elektronische of papieren vorm te verspreiden, mits deze copyrightmelding in zijn geheel overgenomen wordt. Windows, het Windows logo, Office, Internet Explorer en Windows Media Player zijn geregistreerde handelsmerken van Microsoft Inc. Macintosh, Mac OS, iMac, iBook, PowerMac, xServe, xServe RAID, Keynote, iPod, QuickTime, PowerTalk, FireWire, iTunes, iMovie, Final Cut Pro, iDVD, DVD Studio Pro, iPhoto, iCal, iSync en alle bijbehorende logo’s zijn handelsmerken van Apple Computer Inc. PowerPC is een handelsmerk van IBM Corporation. Alle overige handelsnamen zijn eigendom van hun respectievelijke eigenaars.
Over de Mac Groep De Mac Groep is een Macintosh-gebruikersgroep en houdt zich onder andere bezig met de volgende activiteiten: 11 maal per jaar een bijeenkomst op de tweede zaterdag van de maand. Iedere bijeenkomst staat in het teken van een specifiek onderwerp. Deze bijeenkomsten vinden plaats aan de Barentzstraat 3 in Valkenswaard (NB). beheer van de Mac Groep website op www.macgroep.nl. Deze website bevat columns en achtergrondinformatie over het gebruik van de Mac, het Mac OS en applicaties. ondersteuning bij het oplossen van problemen bij het gebruik van de Mac. Actieve deelname aan de AOL-chatroom macgroep. Meer informatie over de Mac Groep is te vinden op de website. Versieoverzicht meest recente versies 1.9 (1 november 2003) Aanvullingen met Mac OS X Panther, iBook G4 en iTunes voor Windows Uitgebreide spellingscontrole uitgevoerd 1.8 (16 september 2003) Kleine aanpassingen na nieuwe introducties tijdens zomer 2003 (o.a. iPod en iMac) en Apple Expo Parijs Aanvulling van de lijst met handige website 1.7 (25 juni 2003) Aangepast na de WWDC-introductie van de PowerMac G5, iChat AV, iSight en Safari Enkele kleine correcties 1.6 (14 juni 2003) Toevoeging introductie iTunes Music Store en nieuwe iPods Verschillende kleine aanpassingen als gevolg van de introducties van de afgelopen maanden. Verschillende andere kleine aanpassingen (verbeteren van spel- en stijlfouten) en correcties 1.5 (17 april 2003) Toevoeging van Mail en Shake. Verschillende kleine aanpassingen om de informatie up-todate te houden. 1.4 (15 maart 2003) Toevoeging over belastingaangifte en telebankieren Nieuwe lay-out 1.3 (2 maart 2003) Aanvullingen met de introducties van januari 2003
De overstap 1.9 (1 november 2003)
-2-
www.macgroep.nl
Inleiding Vanaf begin 2002 hoor je steeds vaker mensen spreken over een mogelijke overstap van Windows 2000 of Windows XP naar Mac OS X. Als je mensen om hun motivatie vraagt, dan hoor je vaak dezelfde argumenten. Ze zijn op Windows XP uitgekeken. Het heeft ze niet gebracht wat Microsoft ze beloofde. Met name in de VS zie je steeds vaker dat auteurs van computerbladen de Apple producten als uiterst vooruitstrevend ervaren. Daarnaast hoor je regelmatig dat mensen de indruk krijgen dat ze te afhankelijk worden van Microsoft. Als je ze vraagt waarom ze willen overstappen naar Mac OS X dan blijkt dit vaak te liggen aan het ontwerp van de Macs. Er is redelijk weinig kennis over het gebruikte besturingssysteem en men weet niet wat men er van mag of kan verwachten. In deze uitgave willen we een zo'n objectief mogelijk beeld geven van het gebruik van het Mac OS X. Het is niet bedoeld als introductiehandleiding en is in dat opzicht verre van volledig. Wel zullen we in deze uitgave de meest gestelde vragen beantwoorden. Het is onze bedoeling om de in dit document gegeven informatie accuraat te houden. Om die reden zal er regelmatig een aanpaste versie van deze uitgave via onze website gepubliceerd worden. Kijk daarom op www.macgroep.nl of u de meest recente versie heeft. Heeft u op- of aanmerkingen op dit document dan kunt u deze via email kwijt op
[email protected].
De overstap 1.9 (1 november 2003)
-3-
www.macgroep.nl
Hoofdstuk 1: Achtergrond Mac OS en Windows Wat is de geschiedenis van Windows? De eerste versies van Microsofts Windows besturingssysteem stammen uit eind jaren 80 en waren bedoeld om een grafische omgeving bovenop Microsoft DOS (oftewel MSDOS) te bouwen. Het doel was om het gebruik van de PC intuïtiever te maken. Het echter tot 1992 geduurd voordat versie 3.1 het gebruik van DOS begon te beperken. De echte doorbraak vond plaats in 1995 met de introductie van Windows 95. De problemen met Windows 95 en de opvolgers Windows 98 en Windows ME zaten voornamelijk in het feit dat ze nog sterk afhankelijk waren van de onderliggende DOS laag. Het meeslepen van de ondersteuning van oudere besturingssysteemmodules en oudere processors hadden een belangrijke invloed op de stabiliteit. Microsoft had dit begin jaren 90 al in de gaten en ontwikkelde parallel aan Windows 95, het besturingssysteem Windows NT. Voor professionele toepassingen waren Windows NT en de opvolger Windows 2000 veel meer geschikt. Het besturingssysteem was een stuk stabieler dan de Windows 95 variant, maar kende ook nog steeds zijn beperkingen. De stabiliteit ging ten koste van flexibiliteit. De ondersteuning van bijvoorbeeld randapparatuur was beperkt en Windows NT was kieskeurig wat betreft de te gebruiken applicaties. Het was dan ook niet meer dan een logische stap om de beste functionaliteit van beide varianten in één nieuw besturingssysteem te stoppen. Dit is uiteindelijk gebeurd in 2001 met de introductie van Windows XP. Om de stabiliteit te waarborgen heeft Microsoft echter bepaalde modules zoals de Internet Explorer en Windows Media Player redelijk star in het besturingssysteem opgenomen. Bedrijven met concurrerende oplossingen zijn dan ook prompt in reactie gekomen en betichten Microsoft van concurrentievervalsing en monopolistische trekjes. Wat is de geschiedenis van het Mac OS? De eerste versie van het Mac OS (destijds nog Systeem geheten) stamt uit 1984. Het besturingssysteem was toegespitst op één specifieke computer: de Macintosh 128. Wie koos voor dit besturingssysteem, koos ook voor een computer(familie). En in principe is het nog steeds zo. In de loop der jaren is er veel veranderd. Er is kleur toegevoegd, de beeldschermresolutie nam toe en er werd meer randapparatuur ondersteund. Op veel gebieden was het Mac OS één van de eerste besturingssystemen die nieuwe technologieën omarmde. Het principe van een exacte weergave van het resultaat (What-You-See-Is-What-You-Get of WYSIWYG) op het beeldscherm stamt al van 1984. Het ondersteunen van PostScript-printers stamt uit 1987. Daarnaast is Apple de uitvinder van de schaalbare TrueType lettertypen, een technologie die ook door Microsoft in Windows is overgenomen. De Mac was daarmee de grote promotor van desktop publishing. De overstap 1.9 (1 november 2003)
-4-
www.macgroep.nl
De eerste grote wijziging trad op in 1991 met de introductie van Systeem 7. Met componenten zoals PowerTalk en QuickTime liep Apple voorop in het ontsluiten van de Macintosh op een variëteit van netwerken en het toevoegen van multimedia. De term multimedia is overigens door Apple als eerste gebruikt. Macs werden standaard uitgerust met netwerkaansluitingen en audio inen uitvoermogelijkheden. En deze ondersteuning was ook direct voor alle applicaties beschikbaar. Vanaf midden jaren 90 is ook Apple op zoek gegaan naar de mogelijkheden om de stabiliteit te verbeteren. Dit heeft in 2001 geleid tot de introductie van Mac OS X. De overstap van Mac OS 9 naar Mac OS X is aanzienlijk groter dan de overstap van Windows ME naar Windows XP. De basis is helemaal vervangen en het is in wezen een UNIX-variant. UNIX is een besturingssysteem dat in verschillende varianten beschikbaar is voor een hele reeks van platformen. Bekende andere UNIX varianten zijn AIX (IBM), HP-UX (HP) en Solaris (Sun). Ook de verschillende gratis Linux-varianten zijn in grote lijnen gebaseerd op UNIX principes. Bovenop de UNIX-basis heeft Apple een nieuw besturingssysteem gebouwd dat veel stabieler en flexibeler is als z'n voorgangers. De UNIX-achtergrond maakt daarnaast dat Mac OS X dezelfde beveiliging en ondersteuning voor open standaarden biedt als andere UNIX-varianten. Daarnaast richt Apple zich vanaf eind jaren 90 meer op de desktop video markt voor zowel consumenten als professionals. Of Apple ook hier uiteindelijk grote katalysator zal zijn, dat zal de toekomst moeten uitwijzen. Ieder jaar verschijnt er een nieuwe versie van Mac OS X. De versie worden vanaf 2002 aangeduid met namen van katachtigen. Zo staat versie 10.2 officieel bekend onder de naam Mac OS X Jaguar en versie 10.3 onder de naam Mac OS X Panther. Waarom is Apple opener dan Microsoft? Er wordt veel kritiek geleverd op Apple vanwege het feit dat het Mac OS zo nauw verbonden is met de Macintosh. Het draaien van het Mac OS op een PC met Intel of AMD processor is niet mogelijk. Voor critici is dit het ultieme argument om het Mac OS te classificeren als een gesloten systeem. Vergeet niet dat PCleveranciers zoals Dell ook een duidelijk beleid hebben rondom het omarmen van FireWire, USB 2.0 en de draadloze varianten van Ethernet. Wat men daarnaast vergeet, is dat de fundamenten van het Mac OS grotendeels open zijn. Zoals hierboven al aangegeven is Mac OS X gebouwd op een zogenaamde UNIX kernel. Deze is door Apple zelfs onder de naam Darwin in Open Source gegeven. Dat houdt in dat alle ontwikkelaars de broncode vrijelijk mogen downloaden en gebruiken. Datzelfde geldt voor de FireWire ontwikkelgereedschappen en voor Apple’s ZeroConfig implementatie Rendez-vous. Daarnaast ondersteunt Mac OS X het UNIX bestandssysteem, de MPEG-4 standaard voor audio en video weergave, ondersteuning voor de 3GPP-formaten voor mobiele multimedia, de IETF standaard ZeroConfig voor communicatie De overstap 1.9 (1 november 2003)
-5-
www.macgroep.nl
tussen apparaten, X11 voor de weergave van grafische UNIX applicaties en Java om applicaties voor verschillende computersystemen te ontwikkelen. Deze open technologieën worden niet standaard door Windows ondersteund. Waarom zou ik voor Windows kiezen? Zoals in de inleiding al aangeven, is de opzet van dit artikel om een zo'n objectief mogelijk beeld te geven. Het is dan ook niet meer dan redelijk om aan te geven voor welke groep gebruikers het Windows-platform de beste keuze is. Aangezien het huidige marktaandeel van Windows -afhankelijk van het marktsegment en de regio- boven de 80% ligt, kiezen een aantal ontwikkelaars voor de ondersteuning van louter Windows. Bepaalde marktsegment specifieke applicaties zijn dan ook alleen voor Windows beschikbaar en kunnen alleen in een emulatieomgeving draaien op een Mac. Mocht u afhankelijk zijn van het veelvuldig gebruik van zo'n applicatie dan is een PC met Windows de enige optie. Daarnaast is het natuurlijk mogelijk dat u net een nieuwe PC heeft aangeschaft en deze nog niet wilt afschrijven. Aangezien het draaien van het Mac OS X op een PC geen optie is, blijft u dan -tot de aankoop van een nieuwe systeem- steken bij een PC. Waarom zou ik voor Mac OS X kiezen? Apple is het enige bedrijf dat voor de consumenten en professionele markt een totaal oplossing biedt. Ze leveren de computers, het besturingssysteem en een belangrijke reeks applicaties. Deze oplossingen sluiten naadloos op elkaar aan. Om die reden is de Mac de ultieme oplossing voor bijvoorbeeld professionele videobewerking. Omdat alle componenten van dezelfde leverancier komen, loop je dan ook zelden tegen problemen aan met het opwaarderen van applicaties of componenten van het besturingssysteem. Zo is Mac OS X het enige besturingssysteem waarbij je met één uniforme installatie zowel bureaubladsystemen en schootcomputers kunt installeren. Een bijkomend voordeel is dat je alle opwaarderingen op één plaats op het Internet kunt vinden. Je hoeft dus niet zelf de aansturingsprogrammatuur te zoeken op verschillende websites. Daarnaast maak je gebruik van de stabiele UNIX basis in een uiterst gebruiksvriendelijke omgeving. Een aantal veelgebruikte UNIXapplicaties zijn dan ook wel beschikbaar voor Mac OS X, maar niet voor Windows. Tevens zijn van de meeste toepassingen voor Windows ook varianten voor Mac OS X beschikbaar. Microsoft levert bijvoorbeeld Internet Explorer, Microsoft Office (Word, Excel en PowerPoint) en de Windows Media Player ook voor Mac OS X. Deze applicaties zijn functioneel identiek aan hun Windows tegenhangers en de bestanden zijn onderling volledig uitwisselbaar. Met meestgehoorde argument is echter het design van de Mac. Er zijn maar weinig PC leveranciers die een ontwerp hebben dat evenveel uitstraling heeft als een Mac. Er is er daarnaast geen één De overstap 1.9 (1 november 2003)
-6-
www.macgroep.nl
die alle functionaliteit ook in een even compacte behuizing weet te stoppen! Kan ik Windows emuleren op een Mac met Mac OS X? Ja, er zijn applicaties beschikbaar waarmee je Windows XP (of voorgangers) kunt gebruiken op een Macintosh met Mac OS X. Houd er wel rekening mee dat je in dat geval aanzienlijk meer geheugen en harde schijf-ruimte nodig hebt. In principe draai je namelijk twee besturingssystemen parallel op he systeem en heb je ze beide op je harde schijf staan. Ook moet je er rekening mee houden dat de Windows-applicaties tot een factor vier trager draaien. Alle instructies voor de processor en andere PC-modules moeten namelijk eerst vertaald worden naar instructies voor de Mac componenten. Dit is dus alleen zinvol als u -zeg- minder dan 20% van uw tijd gebruik maakt van de Windows applicaties en het snelheidsverlies geen probleem is. Voor een boekhoudprogramma is het dus een kleiner probleem, dan voor een grafische rendering applicatie. Kan ik Mac OS X emuleren op een PC met Windows XP of Linux? Voor Windows gebruikers luidt het antwoord: Nee. Er bestaan voor Windows wel emulatoren die oudere versies van het Mac OS emuleren, maar er is geen emulator voor Mac OS X. Er is wel een emulator voor Linux genaamd Mac-on-UNIX. Hierbij draai je een reguliere versie van Mac OS X bovenop Linux en kun je alle applicaties gebruiken als je de PowerPC variant van Linux op een Mac draait. Daarnaast is het eenvoudiger om applicaties te schrijven die onder zowel Mac OS X als Linux werken. Dit is een aanzienlijk betere oplossing, omdat de applicaties hierbij de functionaliteit van het besturingssysteem optimaal kunnen benutten. Bestaat er in de toekomst de mogelijkheid om Mac OS X op een PC te draaien? In dit opzicht geldt, zeg nooit nooit. Apple heeft immers een versie van iTunes voor Windows uitgebracht. Er zijn in het verleden verschillende projecten binnen Apple geweest waarbij men het Mac OS liet draaien op standaard PCs. Het is best mogelijk dat dit soort acties ook momenteel nog plaatsvinden. Er zit voor Apple en gebruikers in principe weinig toegevoegde waarde in. Op de processor na zijn de componenten van een Mac ook redelijk gangbaar in het gebruik op een PC. Op dat moment moet je als leverancier echter wel rekening gaan houden met een hele reeks aan nieuwe mogelijke randapparatuur. De eenvoud van applicaties zoals iTunes en iDVD zit hem voor een gedeelte ook in het feit dat deze applicaties controle hebben over de beschikbare randapparatuur.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
-7-
www.macgroep.nl
Hoofdstuk 2: De Macs Welke soorten Macs zijn er? In principe kan de Macintosh product familie uitgedrukt worden in de categorieën educatieve producten, consumentenproducten en professionele producten. Binnen alle categorieën maakt Apple weer een onderscheid tussen draagbare Macs en een Mac voor het bureaublad. Verschillen zijn te vinden in de snelheid, de aansluitmogelijkheden voor externe apparatuur en de uitbreidbaarheid. Binnen de categorie voor consumenten vinden we de iBook en iMac. Ondanks het feit dat deze producten eigenlijk voor thuisgebruik en voor studenten bedoeld zijn, zie je dat met name de PowerPC G4 iMac ook in de semi-professionele markt geliefd is. Voor de professionele markt heeft Apple de PowerBook G4, de PowerMac G4 en vanaf de zomer 2003 de PowerMac G5. De PowerBook G4 is de ideale vervanger van een bureaucomputer met de vele aansluitmogelijkheden voor digitale en analoge randapparatuur. Deze laptop is beschikbaar in een 12”, 15” en 17” uitvoering en alle versies zijn leverbaar met een DVD-brander. De PowerMac G4 is uitermate uitbreidbaar en wordt tegenwoordig standaard met twee G4 processors geleverd. Van de PowerMac G5 is zowel een enkelvoudige als een tweevoudige processoruitvoering beschikbaar. Speciaal voor de educatieve markt heeft Apple de eMac geïntroduceerd. Dit is in principe een klassieke iMac met G4 processor. Alle bureaublad en schootcomputers ondersteunen daarnaast een draadloos toetsenbord en draadloze muis. Daarnaast levert Apple ook speciale servers. Zo is er de platte server genaamd xServe. De xServe draait Mac OS X Server, kan met 40 stuks in een rek geplaatst worden en neemt daardoor weinig ruimte in beslag. Sinds januari 2003 is daar de xServer RAID aan toegevoegd met tot 2.5TB (2580GB) aan harde schijfruimte. In het najaar van 2003 heeft Apple ook voor de iBook afscheid genomen van de PowerPC G3 processor en gebruikt alleen nog maar de PowerPC G4 en G5 processors. Hoe zit het met die Apple Cinema Displays? Met uitzondering van de eMac gebruikt Apple geen CRT schermen meer. Ze zijn volledig overgeschakeld op TFT-schermen. Het belangrijkste verschil is dat ze minder ruimte in beslag nemen, minder geluid maken en energiezuiniger zijn. De draagbare systemen hebben uiteraard een ingebouwd scherm, maar ook de PowerPC G4 iMac is voorzien van een 15” of 17”(breedbeeld) scherm. Daarnaast levert Apple ook losse 17, 20 en 23” schermen voor de PowerMac G4, PowerMac G5 of xServe. Deze schermen worden allemaal digitaal aangestuurd via de DVI-standaard. De weergave op het scherm is daarmee storingsvrij. Mocht je nog een CRT-scherm hebben, dan is deze eveneens aan te sluiten op de PowerMac G4 of xServe. De overstap 1.9 (1 november 2003)
-8-
www.macgroep.nl
Als ik naar de specificaties van PCs en Macs kijk, dan lijken PC’s sneller. Waarom zou ik dan een Mac kopen? Als je er PC tijdschriften en PC advertenties op naslaat dan zie je dat PC’s inmiddels geleverd worden met processors van boven de 3 GHz. De snelste PowerMac G5 is uitgerust met twee processors van 2GHz. Veel analytici zijn dan ook van mening dat Apple een serieus snelheidsprobleem heeft door vast te houden aan de PowerPC processor. Weliswaar worden de PowerMac G4 en G5 systemen ook geleverd met twee processors, maar het gevoel blijft hangen. Dat kloksnelheid niet alles zegt, blijkt uit het feit dat Intel zelf vanaf april 2003 de Centrino processor levert. Deze processor heeft een lagere kloksnelheid dan vergelijkbare Pentium4processoren, maar biedt -ook volgens Intel- dezelfde prestaties. Daarnaast is de PowerMac G5 een 64-bit RISC processor en zijn de Pentium en Athlon-processoren allemaal 32-bit CISC processors. Dit betekent dat deze processor twee keer zoveel data per tijdseenheid kan verwerken en dat de instructies ongeveer even lang duren. Dat laatste maakt het voor de processor mogelijk om de instructies efficiënter uit te voeren. Daarnaast is de toevoersnelheid naar de processor aanzienlijk hoger dan op de Pentium4 en heeft iedere harde schijf een eigen aanvoerbus. De snelheid van een systeem wordt dus niet alleen bepaald door de processor. De grafische kaart, busarchitectuur en efficiëntie van het besturingssysteem en applicaties spelen bijvoorbeeld ook een rol. De Pentium4- en PowerPC-G4/G5-processoren ondersteunen beide zogenaamde vectorinstructies om berekeningen op vergelijkbare data te bundelen tot één berekening. Apple gaat echter verder in de ondersteuning van deze techniek in Mac OS X, dan Microsoft in Windows XP. Er zijn dus meer componenten die optimaal gebruik maken van de capaciteiten van de aanwezige processor. Daarnaast geldt dat netwerkvoorzieningen zoals Gigibit Ethernet en FireWire op een PC nog regelmatig aangeboden worden via de relatief druk belaste PCI bus. Apple sluist de externe data echter rechtstreeks door naar de processor en ontlast deze bus op die manier voor data die afkomstig is van de harde schijf. Daarnaast maakt Apple optimaal gebruik van de voorzieningen die geboden worden door grafische kaarten. Om die reden zie je dat snelheidtesten aangeven dat een PowerMac G5 met 1.6GHz processor een 3GHz Pentium4 PC verslaat op het gebied van rekenintensieve taken in Photoshop en bij het synchroon afspelen en bewerken van meer dan 100 audiokanalen. Als je de PowerMac G5 met een PC met AMD Opteron processor vergelijkt, zie je dat ook hier een PowerMac G5 het wint van de PC op het gebied van rekenintensieve taken in Matlab. Maar dat zegt weer niet alles. Het opstarten van een UNIX systeem duurt namelijk langer dan het De overstap 1.9 (1 november 2003)
-9-
www.macgroep.nl
opstarten van Windows XP. Microsoft heeft een aantal specifieke optimalisaties tijdens het opstarten ingevoerd, waardoor je daar een snelheidswinst ziet. Maar dat zijn typisch zaken die niets met de snelheid van een processor te maken hebben. Uiteraard zullen er altijd mensen zijn die dit soort testen wel belangrijk vinden. Waarom zou ik een Mac kopen als een PC goedkoper is? Een overgebleven misvatting uit het verleden is dat Macs duurder zijn dan PCs. Er is inderdaad een tijd geweest waarin de winstmarge van Apple tientallen procenten bedroeg, maar die tijd ligt al meer dan tien jaar achter ons. Het probleem is dat het maken van een goed vergelijk tussen PCs en Macs moeilijk is, omdat de configuraties nauwelijks één-op-één af te beelden zijn. Veel PCleveranciers leveren hun systemen nog steeds met CRT schermen in plaats van platte TFT-schermen. Verder zijn aansluitingen zoals FireWire, Ethernet en draadloos Ethernet veelal niet voorhanden. Het loont bovendien de moeite om even te kijken naar de bijgeleverde programmatuur. Een applicatie met alle mogelijkheden van iTunes kost al snel €50 en de geadviseerde opwaardering naar Windows XP Professional nogmaals €150. Het verschil in prijs tussen een A-merk PC en de Mac is dan ook niet zo groot. Je kunt inderdaad wel voordeligere PCs kopen bij bijvoorbeeld duitse kruideniersketens, maar dan zal je moeten accepteren dat je in veel gevallen geen herinstallatie van Windows kunt doen, omdat bijvoorbeeld de Windows XP installatie-CD ontbreekt. Daarnaast zal je zelf na iedere nieuwe versie van Windows op zoek mogen naar de aansturingsprogrammatuur voor je videokaart, DVD/CDspeler etc. In het geval van een opwaardering van het Mac OS X worden nieuwe versies van deze aansturingsprogrammatuur en applicatieprogrammatuur automatisch meegenomen. Je verliest dus geen functionaliteit na het opwaarderen. Misschien is dat beetje extra vrije tijd in de toekomst je bij de aanschaf van een nieuw systeem ook wat waard! Waarom zou ik een Mac kopen als het marktaandeel zo klein is? Een van de veelgehoorde argumenten om geen Mac te kopen is het feit dat het marktaandeel redelijk klein is. Wat deze critici daar eigenlijk mee willen zeggen, is dat Apple daarmee kwetsbaarder zou zijn dan bedrijven zoals Microsoft. Het marktaandeel van het Mac OS ligt inderdaad aanzienlijk lager dan het Windowsaandeel. Wel staat het feit dat Apple de recente economische crisis beter dan menige concurrent heeft doorstaan aan dat ze absoluut nog meetelt. Misschien is dat ook de reden waarom veel producenten bij de Mac-gebruikers toch een aardig afzetmarkt vinden. Ik hoor in de media weinig over Apple. Sta ik er alleen voor ik een Mac koop? De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 10 -
www.macgroep.nl
Er wordt misschien niet veel over Macs gesproken in de media, maar ze zijn wel volop te zien. In veel televisieprogramma’s bij zowel publieke als commerciële omroepen duiken Macs op, van soap-series tot spelprogramma’s. Daarnaast zijn Macs ook zeer frequent in films te zien. Dit zal deels liggen aan de vormgeving, maar ook aan het feit dat Macs in deze wereld veelvuldig gebruikt worden. Zo is het bijvoorbeeld herhaaldelijk voorgekomen dat er op de Internet site van Intel plotseling een plaatje van een Mac opduikt. Er wordt echter in tijdschriften en televisies weinig over Macs gesproken. Waarschijnlijk heeft dit voornamelijk te maken met de omvang van de doelgroep. Naast tijdschriften die zich volledig op Windows richten zijn er echter ook speciale tijdschriften voor Mac-gebruikers. Een veelgelezen Nederlandstalig tijdschrift is de MacFan (www.macfan.nl). Daarnaast kennen landen als Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk ook minimaal drie Mac-tijdschriften. Uiteraard is er op het Internet ook genoeg informatie te vinden. En anders loont het zeker de moeite om op zoek te gaan naar een Mac gebruikersgroep in de buurt. Hoe zit het met de verkrijgbaarheid van Macs? Apple heeft in Nederland evenals andere computerleveranciers een dealernet. Een lijst van erkende Apple dealers is te vinden op www.apple.nl. Daarnaast heeft Apple een deal gesloten met de grotere Dixons filialen. Deze zaak zal Apple apparatuur en programmatuur verkopen. Een soortgelijke afspraak is er in het verleden met de Primafoon geweest. Nadeel van deze constructie is dat de verkopers over het algemeen minder thuis zijn in de Mac wereld en specifieke vragen meestal niet kunnen beantwoorden. Daarnaast zit je vast aan de standaardconfiguraties die via de winkel worden aangeboden. Een alternatief is om de Mac via de AppleStore op Internet aan te schaffen. Betaling vindt plaats via een creditcard of via een bankoverschrijving. Een voordeel is dat je iets meer opties hebt en bijvoorbeeld direct een grotere harde schijf kunt laten installeren. Iets dat met name in de draagbare systemen moeilijk zelf uit te voeren is. En belangrijker is dat nieuwste systemen direct beschikbaar zijn via de Internet winkel. In Nederland moet je er wel rekening mee houden dat je op het moment van afleveren thuis bent, gezien het feit dat de TPG niet ‘s avonds en niet op zaterdag bezorgt. Wat zijn de belangrijkste voordelen van een Mac? Als je een Mac gebruiker vraagt om de belangrijkste voordelen van een Mac, dan noemt hij met name de stabiliteit. Omdat Apple zowel zorgdraagt voor de ontwikkeling van de apparatuur en programmatuur, sluit deze naadloos op elkaar aan. De combinatie wordt uitgebreid getest en is helemaal geoptimaliseerd. Als je een Mac met DVD-ROM speler hebt, krijg je er ook een applicatie bij om DVD-video’s af te spelen. Dit is iets wat helaas niet voor alle PCs geldt. De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 11 -
www.macgroep.nl
Het gemak waarmee je met iMovie een videoreportage maakt is onovertroffen en wordt dan ook vaak geprezen. Mensen die beginnen aan digitale videobewerking zijn niet geïnteresseerd in complexe applicaties. De iApps bieden nieuwe gebruikers een ideale kennismaking met nieuwe technieken en een overstap naar de luxere, uitgebreidere applicaties. Ondanks het feit dat het marktaandeel beperkt is, weet Apple vanwege de ondersteunde open standaarden de brug te slaan naar andere platformen. Het is daardoor veel eenvoudiger om een Mac op te nemen in een netwerk met bijvoorbeeld op UNIXgebaseerde systemen. De ondersteuning van MPEG-4 en AMR in QuickTime 6 maakt het uitwisselen met MPEG-4 oplossingen op andere platformen (bureaublad systemen en multimediale mobieltjes) erg eenvoudig. Eigenlijk kies je bij de keuze voor de Mac voor het beste van alle werelden. De meest succesvolle PC-applicaties zoals Microsoft Office zijn beschikbaar voor Mac OS X. Daarnaast zijn de meest succesvolle applicaties (van wetenschappelijke applicaties tot Internet server-applicaties) van het UNIX platform ook beschikbaar voor Mac OS X. Wil je dus van beide walletjes mee-eten, dan is een systeem met het Mac OS X de best keus. Een ander belangrijk voordeel is dat Apple zorgdraagt voor de updates van aansturingsprogrammatuur voor bijvoorbeeld de videokaart en DVD-brander. Deze zijn opgenomen in de updates van het besturingssysteem. Op deze manier hoef je zelf niet actief via Internet op zoek te gaan naar nieuwe versies. Er is één centrale plaats vanwaar je alle updates kunt uitvoeren: de Apple site. Apple is één van de eerste leveranciers die nieuwe standaarden omarmt. Het is daarmee een trendsetter en niet een trendvolger. Voorbeelden op het gebied van randapparatuur zijn Gigabit Ethernet, USB, Bluetooth, FireWire en draadloos Ethernet. Op het gebied van programmatuur geldt dat voor MPEG-4, Zero-config en 3GPP. En twee van de belangrijkste redenen voor computerafdelingen van universiteiten en bedrijven om voor de Mac te kiezen zijn: levensduur en onderhoudskosten. Dankzij het feit dat Apple een voortrekkersrol speelt bij het omarmen van nieuwe technologieën, gaat een Mac gemiddeld gezien anderhalf jaar langer mee voordat hij vervangen dient te worden. Daarnaast heeft de Gartner group aangetoond dat een Mac 39% goedkoper is in onderhoud. Hierin zijn factoren meegenomen als het vervangen van defecte onderdelen en de servicekosten voor het installeren van nieuwe programmatuur. De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 12 -
www.macgroep.nl
Wat zijn de belangrijkste nadelen van een Mac? Het belangrijkste nadeel is dat je op het gebied van apparatuur flexibiliteit inlevert voor stabiliteit. Het kiezen uit een legio varianten van grafische kaarten is een stuk moeilijker. Indien je deze flexibiliteit wilt, dan kun je beter zelf een PC samenstellen. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de grafische voorzieningen in de Macs veelal dezelfde zijn die door bedrijven als IBM, HP en Dell in hun systemen worden gebruikt. Een nadeel dat je echter vaker hoort is dat je minder keus hebt uit de programmatuur. Voor verreweg de meeste applicaties bestaat er ook een tegenhanger voor het Mac OS. Soms is zelfs van dezelfde leverancier. Het belangrijkste deel van de applicaties van bedrijven zoals Microsoft, Corel en Adobe zijn bijvoorbeeld voor zowel Windows als Mac OS beschikbaar. Applicaties die echter specifiek voor een bepaald marktsegment geschreven zijn, kunnen echter ontbreken voor de Mac. Hoe zit het met het aansluiten van printers en scanners op een Mac? Iedere Mac die vanaf de zomer 1998 verkocht is, is uitgerust met een USB poort. Vanaf 1999 is daar ook stapsgewijs FireWire bijgekomen. Alle systemen die vanaf de zomer 2001 geleverd zijn, zijn uitgerust met beide uitbreidingspoorten. USB kende initieel een overdrachtssnelheid van 12Mbit/s en was voornamelijk bedoeld voor muizen, toetsenborden, printers en scanners. FireWire is een standaard die ook voor consumentenelectronica gebruikt wordt en heeft een overdrachtssnelheid van 400MBit/s. FireWire wordt met name gebruikt voor het inlezen van video van een digitale videocamera. Daarnaast is het ook mogelijk om via FireWire externe harde schijven of DVD-recordable apparatuur aan te sluiten. Met de komst van USB versie 2.0 is het belangrijkste knelpunt met een snelheid van 480Mbit/s verdwenen. Deze variant wordt inmiddels ook ondersteund op de PowerPC G4 iMac en de PowerMac G5. Daarentegen heeft de FireWire standaard inmiddels de stap naar 800, 1600 en 3200Mbit/s gemaakt. Iedere respectabel printer- en scanner leverancier zoals HP, Epson en Lexmark ondersteunt Mac OS X, mits het apparaat een USB of FireWire aansluiting heeft. Hoe zit het met de ondersteuning van digitale foto en videocamera's op de Mac? Eén van de kernpunten van Apple is de digitale levensstijl. Steeds meer zaken die we dagelijks ondernemen worden gedigitaliseerd. Dit geldt ook voor fotografie en videofilmen. De digitale video (DV) standaard maakt gebruik van de FireWire standaard en iedere digitale videocamera is dan ook aan te sluiten op de Mac. De programmatuur die nodig is voor het importeren en te monteren De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 13 -
www.macgroep.nl
wordt bij iedere Mac geleverd in de vorm van iMovie. Voor digitale fotocamera's geldt iets dergelijks in de vorm van iPhoto. Via de website van Apple kunt u uitzoeken of uw camera standaard ondersteund wordt door Mac OS X. Hoe zit het met de ondersteuning van digitale audiospelers op de Mac? Digitale audiospelers vormen een verhaal apart. Naast de Macs, maakt Apple op apparatuurgebied op dit moment nog één ander product: de iPod. Dit is een draagbaar apparaat met de afmeting van een sigarettendoosje met een harde schijf van 10, 20 of 40GB. Dit apparaat is onder andere als MP3-speler te gebruiken, maar de Macversie ondersteunt ook MPEG-4 AAC. Vanwege deze harde schijf is het mogelijk om -afhankelijk van de kwaliteit en omvang van de harde schijf- 250 tot 1300 uur aan muziek op te slaan. Aangezien de iPod van een FireWire-poort voorzien is, is het mogelijk om de 40GB iPod binnen een uur volledig te vullen met muziek. Mede daardoor is het de best beoordeelde audiospeler in veel onderzoeken. De iPod werkt naadloos met de applicatie iTunes die op de Mac draait. iTunes kan hier gebuikt worden om onbeperkt MP3 of MPEG-4 AAC bestanden te maken van je CD-collectie, de bestanden van extra informatie te voorzien en te downloaden naar je iPod. Overigens ondersteunt iTunes ook een hele reeks aan andere MP3-spelers. Via de Apple-site kun je kijken of jouw MP3speler ook vanuit iTunes ondersteund wordt. En mocht je een PC hebben met FireWire of USB aansluiting hebben, dan kun je de iPod ook voor Windows krijgen. De nieuwste uitbreiding van Apple op dit gebied zit in de iTunes Music Store. Via deze Internet winkel kun je volledig legaal muziek kopen voor de helft van de prijs van een CD. Deze muziek kun je vervolgens op vier computers zetten, zelf branden op een onbeperkt aantal CD’s en op je iPod zetten. Deze dienst wordt momenteel alleen in de VS geboden, maar er wordt gewerkt aan een oplossing voor de europese markt. Datzelfde geldt ook voor de Windows versie. Vanaf Mac OS X Jaguar biedt ondersteuning voor 8 kanaals audio met een bemonsteringsfrequentie van 96kHz (meer dan twee keer zo hoog als van CD) en een nauwkeurigheid van 24 bit (256 keer zo nauwkeurig dan een CD). De PowerMac G5 is voorzien van een digitale in- en uitvoerpoort om een gedecodeerde meerkanaals audiostroom door te sturen naar een versterker. Hoe zit het met de ondersteuning van CD- en DVDbranders op de Mac? Aangezien het in de digitale levensstijl belangrijk is dat we de informatie ook digitaal kunnen uitwisselen, is in iedere product familie minimaal één variant beschikbaar met een CD-RW brander. De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 14 -
www.macgroep.nl
In de systemen voor het bureaublad en de PowerBook is het zelfs mogelijk om een systeem met zogenaamde SuperDrive te bestellen. Met zo'n SuperDrive is het mogelijk om CD-Recordables, CDRewritables en DVD-Recordables te beschrijven en te lezen. Het samenstellen van een CD of DVD kan rechtstreeks vanuit de tegenhanger van de Windows Explorer oftewel de Finder. Indien je DVD's wilt maken in het DVD-Video formaat dan kan dat met iDVD dat standaard bij de systemen met SuperDrive geleverd wordt. Deze zijn afspeelbaar in praktisch iedere huiskamer DVD speler. Mocht je een schrijver van een ander merk willen kopen, dan is het raadzaam om op de website te kijken of deze ook ondersteund wordt door Mac OS X. Zo niet, dan ben je afhankelijk van de programmatuur die de leverancier er zelf bij levert. Hoe zit het met ondersteuning voor de DVD+R en DVD+RW variant? Ondanks het feit dat de DVD+R schrijvers op dit moment redelijk populair zijn, gaat het hier in feite niet om een standaard. De oorspronkelijke DVD-Video standaard kent namelijk geen ondersteuning voor meerdere sessies op een DVD. Toen Philips met de digitale videorecorder wilde komen op basis van DVD hadden ze een medium nodig waarop meerdere programma’s opgenomen konden worden. Met wat medestanders uit onder andere de computerindustrie hebben ze toen de DVD+RW variant ontwikkeld. Ondanks het feit dat het hier om een afwijkend formaat betreft, is het mogelijk om een DVD+R schijf leesbaar te maken in een DVD-R of DVD-ROM speler. Hier moet je bij het beschrijven van de DVD echter wel rekening mee houden. Apple besloot aanvankelijk alleen de DVD-R variant te ondersteunen. De eerste Macs met DVD-branders kunnen daarom alleen DVD-R en DVD-RW schijven lezen en beschrijven. De nieuwste Macs kunnen ook DVD+R en DVD+RW schijven lezen en beschrijven. Zijn er ook professionele tegenhangers van iDVD en iMovie? In principe maakt Apple onderscheid tussen drie groepen gebruikers: de thuisgebruikers, de prosumers en de professionele gebruikers. De thuisgebruikers zijn de gebruikers die met een minimale training een eenvoudige videoproductie willen maken. De professionele gebruikers zijn de mensen die geld verdienen aan het maken van producties. Deze groep is bereid om te investeren in geld en tijd. De prosumers is feitelijk de groep er tussenin. Zij zijn serieus met hun hobby bezig en zijn ook bereid een cursus te volgen om het maximale uit hun hobby te halen. iDVD en iMovie worden standaard bij de Mac geleverd en zijn bijzonder eenvoudig in het gebruik en zijn bedoeld voor de thuisgebruikers. Mocht je echter complexere bewerkingen uit willen voeren zoals het De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 15 -
www.macgroep.nl
ondersteunen van meerdere talen op je DVD of complexere videoovergangen, dan heeft Apple DVD Studio Pro en Final Cut Pro. Dit zijn applicaties die aan de prijzige kant zijn, maar dit zijn dan ook de applicaties die gebruikt worden door de televisieomroepen en filmstudio's en daarmee de professionele gebruikers. Final Cut Express is in feite Final Cut Pro met de beperking dat alleen gewerkt kan worden in het DV-formaat.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 16 -
www.macgroep.nl
Hoofdstuk 3: Het Mac OS Wat zijn de voordelen van een UNIX basis? UNIX is een besturingssysteem dat in de jaren 70 ontwikkeld is en de verschillende afgeleide varianten worden door bedrijven als Sun, IBM en HP gebruikt wordt op krachtige servers. Dit zijn de systemen die we vinden in meldkamers, op aandelenbeurzen en in de aansturing van space shuttles bij de NASA. In tegenstelling tot de eerdere versies van het Mac OS en Windows, is UNIX vanaf begin af aan ontwikkeld voor veeleisende systemen. Zaken als stabiliteit en flexibiliteit zijn dan ook vanaf begin af aan meegenomen in de ontwikkeling van de UNIX varianten. Inmiddels zijn de eisen aan een consumentensysteem dusdanig toegenomen, dat de eisen niet veel meer verschillen van de eisen aan het UNIX van dertig jaar geleden. Daarmee heeft UNIX bewezen na dertig jaar nog steeds de basis van besturingssystemen te kunnen zijn. Waarom is Mac OS X stabieler dan Windows? Er zijn eigenlijk drie argumenten te noemen waarom Mac OS X stabieler is. De eerste reden heeft te maken met het de keuze voor een nieuwe basis. De keuze voor UNIX betekende ook een afrekening met de bagage uit het verleden. Vanaf 1984 zijn er steeds aanpassingen gemaakt om nieuwe functionaliteit en apparatuur te ondersteunen. Apple heeft in Mac OS X voor een UNIX-basis gekozen en heeft daaraan de ontbrekende, benodigde functionaliteit toegevoegd. Microsoft heeft weliswaar een aantal grondige opschoonacties in het besturingssysteem achter te rug, maar is minder rigoureus te werk gegaan. Het gevolg is dat ontwikkelaars nog steeds gebruik kunnen maken van de oudere, minder stabiele functionaliteit. En omwille van het gemak wordt dit dan ook veelvuldig gedaan. De tweede reden heeft te maken met de grote variëteit van videokaarten en randapparatuur die je tegenkomt op het Windows-platform. De leveranciers die gekozen hebben voor ondersteuning van het Mac OS X, bieden dan ook goede ondersteuning aan. Je hebt dus een kleinere keus, maar is dus het één of het ander. Ten derde heeft Apple in het besturingssysteem een aantal standaard voorzieningen ingebouwd die onder Windows XP door de fabrikanten zelf aangeboden moet worden in de aansturingsprogrammatuur. Zo kent Mac OS X een generieke printvoorziening, spellingcontrole, ondersteuning voor kleurbeheer, ondersteuning voor scanvoorzieningen en veel verdergaande afhandeling van (meerkanaals) geluid. De fabrikanten kunnen rechtstreeks gebruik maken van de standaardvoorzieningen en dus minder snel incompatibele besturingsprogrammatuur maken. Kent Mac OS X net als Windows verschillende varianten van het besturingssysteem? Microsoft heeft lange tijd een groot verschil gemaakt tussen de Windows varianten voor thuisgebruik (Windows 95, Windows 98 De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 17 -
www.macgroep.nl
en Windows ME) en de Windows varianten voor zakelijk gebruik (Windows NT, Windows 2000). Met de komst van Windows XP is deze scheiding met de home en professional edition nog niet helemaal verlaten. Daarnaast leveren computerleveranciers zoals Dell, IBM en HP hun servers nog steeds met Windows 2000 als server-besturingssysteem. Apple kent in principe twee varianten Mac OS X en Mac OS X Server. In principe is het verschil niet zo groot. De basis voor beide besturingssystemen is hetzelfde. Het belangrijkste verschil is een collectie applicaties om een Mac bijvoorbeeld als een volwaardige webserver in te zetten en van een afstand te besturen. De gereedschappen om de website te configureren zitten wel in de Mac OS X server variant, maar niet in de reguliere versie. Daarnaast is de normale versie standaard beschermd tegen ongewenste indringers van buitenaf. Op dit moment is de xServe de enige Mac die standaard geleverd wordt met Mac OS X Server. De andere Macs worden geleverd met de reguliere versie. Dat Mac OS X een krachtig besturingssysteem is, blijkt wel uit het feit dat de Virginia Tech University een supercomputer heeft gebouwd op basis van 1100 dual 2.0GHz PowerMac G5 systemen. Op deze cluster draait op basis van de Mac OS X Panther server ! Kent Mac OS X ook meerdere gebruikers? Mac OS X is evenals Windows XP een besturingssysteem waarbij je meerdere gebruikers toegang kunt geven tot hetzelfde systeem. Iedere gebruiker krijgt hierbij zijn eigen instellingen, documentenmap en kan zelf extra applicaties installeren. Deze mappen zijn niet toegankelijk voor andere gebruikers op hetzelfde systeem. De enige uitzondering is de map public waarin ieder gebruiker documenten zal zetten die voor iedereen toegankelijk zijn en de map share die voor alle gebruikers toegankelijk is en waarin iedereen tevens documenten mag plaatsen. Indien je een gebruiker gebruik wil laten maken van alle systemen in een netwerk, dan is het mogelijk om de gebruiker aan te maken op een server in het netwerk. Alle documenten worden dan opgeslagen op de server. Vanaf Mac OS X Panther is het mogelijk om meerdere gebruikers tegelijk actief te hebben. De werkomgeving van de ene gebruiker wordt dan tijdelijk vervangen door de omgeving van een andere gebruiker. Zo kan deze gebruiker even vlug zijn of haar mail lezen of een documentje afdrukken. Hoe besteedt Apple aandacht aan de beveiliging tegen ongewenste indringers? Apple besteedt hier veel energie aan en heeft hierin een reputatie hoog te houden. De voorlopers van Mac OS X stonden bekend om de robuustheid tegen ongewenste indringers. Uiteraard heeft het geringe marktaandeel van Apple ervoor ook voor gezorgd dat het platform voor kwaadwillenden niet zo interessant was. Met de De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 18 -
www.macgroep.nl
komst van Mac OS X en de basis op UNIX was het Mac OS in een keer een stuk kwetsbaarder. Beveiligingsproblemen die in de gebruikte UNIX-laag van Mac OS X gevonden worden, worden snel gerepareerd en worden direct aangeboden via Internet. Hierbij loont het tevens de moeite te melden dat Apple’s reactietijd en het geringe aantal benodigde updates als voorbeeld voor Microsoft zouden moeten dienen hoe het moet. Onderzoek (http://mi2g.com/cgi/mi2g/press/311002.php) heeft aangetoond dat Mac OS X gebruikers een stuk minder kwetsbaar zijn dan Windows gebruikers. Van de in 2002 ontdekte beveiligingslekken had 44% betrekking op Windows en slechts 1,9% op het Mac OS. Omdat de goede beveiliging van een besturingssysteem ook inhoudt dat de gebruikers bewust moeten zijn van potentiële gevaren waren de eerste versies van Mac OS X dan ook helemaal dichtgetimmerd en gaven weinig mogelijkheden tot het experimenteren met Internetdiensten zoals webservers en bestandsuitwisseling. Vanaf Mac OS X Jaguar is de persoonlijke Firewall zelf helemaal te configureren. Wil een gebruiker bepaalde diensten aanbieden dan is hij zelf verantwoordelijk voor de nodige beveiligingsmaatregelen. Zo is het bijvoorbeeld nooit verstanding om iedere Internetgebruiker toegang te geven tot de inhoud van je gehele harde schijf! Daarnaast biedt Apple op alle draadloze producten encryptievoorzieningen. Op deze manier wordt het kwaadwillende gebruikers een stuk moeilijk gemaakt om op afstand netwerkverkeer af te luisteren of de toetsaanslagen van het draadloos toetsenbord te onderscheppen. De AirPort en AirPort Extreme oplossingen ondersteunen beide de 128-bit WEP encryptie en de Bluetooth oplossingen de AES standaard. Daarmee zijn de oplossingen die Apple biedt ook geschikt voor professioneel gebruik in kantooromgevingen. Mac OS X Panther maakt het bovendien mogelijk om de gegevens op de harde schijf te versleutelen. Iedere gebruiker heeft een eigen sleutel zodat ook andere gebruikers op hetzelfde systeem geen toegang tot gegevens van andere gebruikers hebben. Tevens worden bestanden die verwijderd worden, permanent onleesbaar gemaakt. Apple maakt voor deze beveiliging gebruik van het AES128 algoritme dat ook door banken gebruikt wordt voor de beveiliging van gegevens. Virusaanvallen zoals regelmatig gesignaleerd op het Windows platform treden op het Mac platform niet op. Kwaadwillende gebruikers vinden het Mac platform namelijk niet zo interessant vanwege het geringe marktaandeel. Dit is een van de voornaamste redenen voor bedrijven om Macs te gebruiken voor bedrijfskritische applicaties.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 19 -
www.macgroep.nl
Uiteraard zijn er voor Mac OS X ook anti-virus applicaties. Deze zoeken in bestanden naar virussen en kunnen deze -indien gevonden- verwijderen. Feit is echter wel dat de updates die beschikbaar komen, feitelijk alleen Macro-virussen opsporen die schade aan kunnen richten op het Windows platform. Nieuwe Mac virussen worden namelijk niet meer gevonden. Wat bedoelt Apple met een meertalig Mac OS X? Apple kent maar twee versies van Mac OS X: de reguliere en de Server versie. Er is dus geen speciale versie voor ieder land. De taal van je keuze van dynamisch tijdens het gebruik gewijzigd worden in de gewenste taal. Hieronder vallen de Europese talen, maar ook talen zoals Koreaans, Japans en Chinees. Daarnaast kan het Mac OS X een hele reeks aan andere talen zoals Hebreeuws, Arabisch, Pools, Russisch en Hindi weergeven. Voor Apple voorkomt deze meertaligheid een heleboel ontwikkelkosten en logistieke problemen. Een oplossing voor een probleem in Mac OS X kan in één klap voor alle versies opgelost worden. Daarnaast biedt het voor een gebruiker nog tal van andere voordelen. Omdat binnen Mac OS X ieder gebruiker een eigen account heeft, kan iedere gebruiker zelf de gewenste taal selecteren terwijl toch gebruik gemaakt wordt van dezelfde Mac. Een ander voordeel van de ontwikkel opzet is dat de taalspecifieke zaken gescheiden worden van de taalonafhankelijke zaken. Zo is het eenvoudig om een applicatie in één klap beschikbaar te maken voor een heleboel talen en zo gebruikers. Daarnaast bevat het Mac OS X standaard woordenboeken in de meest gebruikte talen, waaronder Nederlands. Hierdoor is het mogelijk om in echte Mac OS X applicaties spellingcontrole uit te voeren. Uiteraard bevat Mac OS X ook de benodigde lettertypen voor vreemde karakters. Waarom spreekt Apple over Mac OS X als een echt netwerk OS? Toen Apple midden jaren 90 de richting uitzette voor Mac OS X was het duidelijk dat er sinds begin jaren 80 veel veranderd was. Computers zijn momenteel veel meer met elkaar verbonden dan begin jaren 80. Dat geldt niet alleen voor Internet, maar ook binnen kantoren en binnenkort ook thuis. Mac OS X moest het daarom mogelijk maken om op een eenvoudige wijze computers met elkaar te verbinden. Daarnaast willen gebruikers een netwerk als een geheel zien. Alle computers en printers op het netwerk moeten zichtbaar zijn. Als je een stap verder gaat, wil je eigenlijk geen onderscheid maken het feit of een applicatie via het netwerk beschikbaar is of op je eigen Mac. Apple heeft deze problematiek doorgeschoven naar de beheerders van het netwerk. Zij kunnen via een netwerk applicaties beschikbaar stellen voor alle gebruikers op het netwerk. Mac OS X kent dan ook drie niveaus: het netwerkniveau, het systeemniveau en het gebruikersniveau. Voorzieningen op netwerkniveau zijn voor alle netwerkgebruikers De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 20 -
www.macgroep.nl
beschikbaar. Dit kunnen dus applicaties zijn die voor alle gebruikers beschikbaar moeten zijn en die je niet overal wilt installeren. Voorzieningen op systeem niveau zijn voorzieningen beschikbaar voor alle gebruikers van een bepaalde Mac. Dit zijn bijvoorbeeld de applicaties die een onderdeel zijn van Mac OS X of de programmatuur om een printer aan te sturen die aan deze Mac hangt. Op gebruikersniveau kun je voorzieningen aanbieden die alleen door één enkele gebruiker zichtbaar zijn. Zo kan de beheerder van het systeem bijvoorbeeld alvast de nieuwste versie van een applicatie testen voordat de andere gebruikers hem aangeboden krijgen op systeem niveau. Mac OS X Jaguar ondersteunt een technologie genaamd Rendezvous. Met deze technologie is het mogelijk om aan te geven welke diensten aangeboden worden door een systeem. Momenteel wordt er door bedrijven zoals HP, Epson en Lexmark gewerkt om hun printers voor te bereiden op Rendez-vous. In de toekomst is het dan ook mogelijk om vanuit het Mac OS X te zien welke printers in je buurt staan ongeacht of ze verbonden zijn via USB, FireWire, Draadloos Ethernet of Bluetooth. Andere applicaties die Rendezvous ondersteunen zijn iChat en iTunes, maar daarover later meer. Tijdens de Apple Expo Parijs in September hebben Sybase en Philips aangekondigd dat zij hun toepassingen ook gaan aanpassen voor Rendez-vous. Philips heeft aangegeven dat met name het open karakter van Rendez-vous daarin een belangrijke rol heeft gespeeld. Mac OS X Panther maakt het mogelijk dat de iDisk die iedere .Macgebruiker op het Internet heeft, direct weergegeven wordt als een lokale harde schijf. Als je een breedbandverbinding hebt, wordt het publiceren van informatie of het maken van een reservekopie op het Internet dus erg eenvoudig. Hoe is het Mac OS X verder opgebouwd? Apple heeft niet alleen gekozen voor een stabiele UNIX basis, maar heeft daarnaast gekeken wat de basiselementen van een goed, modern besturingssysteem zijn. Daarbij hebben ze gezien dat het afhandelen van tweedimensionale gegevens, driedimensionale gegevens en multimediale gegevens belangrijk zijn. Deze voorzieningen zijn dan ook op een elementair niveau in het besturingssysteem aanwezig. De hele invoer, afhandeling, weergave en uitvoer van deze gegevens kan daarom door het besturingssysteem afgehandeld worden. Op deze manier heb je niet alleen een betere controle op het hele systeem, maar ben je ook niet afhankelijk van apparaatspecifieke aansturingsprogrammatuur. Wat is Quartz? Quartz is het onderdeel dat zorgdraagt voor de afhandeling van 2D data. Bij 2D moeten we denken aan de weergave van tekst en plaatjes op het scherm en bij het afdrukken op papier. Als je naar De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 21 -
www.macgroep.nl
het beeldscherm kijkt, dan zie je dat het beeld is opgebouwd uit kleine puntjes. De meeste printers zijn echter in staat op zogenaamde vectorinformatie te ontvangen en te vertalen in een patroon van puntjes. Denk hierbij aan Adobe's PostScript oplossing of HP's PCL oplossing. Met de grote variëteit aan beeldschermen en printers is het dus het handig als het besturingssysteem met vectorinformatie overweg kan. Apple heeft dit opgelost in de vorm van Quartz. Quartz is gebaseerd op PDF. Dit is in principe hetzelfde formaat dat Adobe gebruikt in z'n Acrobat product reeks. Omdat PDF -evenals PostScript en PCL- werkt met beschrijvingen van letters, lijnen en vlakken is het een stuk eenvoudiger om een plaatje te vergroten of van resolutie te wijzigen. Een ander voordeel is dat de hele afhandeling van kleuren door het Mac OS X wordt gedaan. Je hebt dus een betere controle over het hele proces van scannen, bewerken en afdrukken. Het belangrijkste voordeel is dat deze gemeenschappelijke functionaliteit eenvoudig door een videokaart versneld kan worden en daarbij de hoofdprocessor(en) ontlast. Vanaf Mac OS X Jaguar wordt deze versnelling aangeboden onder de naam Quartz Extreme en je zie je dan ook dat de kwaliteit van de schermweergave door Windows niet geëvenaard wordt. Een ander aardige neveneffect is dat je vanuit ieder Mac OS X applicatie je document kunt bewaren als PDF. Daarnaast is het vanaf Mac OS X Panther mogelijk om vanuit iedere applicatie te faxen. Wat is OpenGL? OpenGL is een industriële standaard die door Silicon Graphics Inc. ontwikkeld is. In principe doet OpenGL met driedimensionale gegevens wat PostScript met tweedimensionale gegevens doet. Aangezien OpenGL ook op andere platformen beschikbaar is, zien we dat inmiddels een aantal applicaties om scènes voor films zoals Star Wars te maken, ook beschikbaar zijn voor Mac OS X. Daarnaast is OpenGL erg populair in de spelletjeswereld. Wat is QuickTime? QuickTime is een raamwerk dat tien jaar geleden ontwikkeld is door Apple. Windows gebruikers kennen het waarschijnlijk van de QuickTime Player, wat gezien wordt als een concurrent van de Microsofts Windows Media Player. QuickTime is echter veel meer. Het wordt gebruikt om dynamische gegevens zoals audio en video te importeren, bewerken, comprimeren, decomprimeren, weer te geven en te exporteren. Zo speelt QuickTime een belangrijke rol bij het importeren van Digitale Video op de Mac. Maar daarnaast maken veel leveranciers van digitale fotocamera's in hun connectieprogrammatuur onder Windows en Mac OS gebruik van QuickTime voor het importeren, weergeven en comprimeren. Ook bij het uitzenden van videoprogramma's via Internet wordt QuickTime gebruikt voor zowel het opnemen, encoderen, De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 22 -
www.macgroep.nl
verspreiden en weergeven. Met de introductie van QuickTime 6 heeft Apple de industriële MPEG-4 standaard omarmd. Dit is mede ook de basis van de 3GPP-standaard voor multimediale toepassingen op mobiele telefoons. Hiermee is Mac OS hét besturingssysteem geworden om audio en video volgens deze standaard te encoderen voor zowel computers als bijvoorbeeld mobiele telefoons. Microsoft heeft de afgelopen jaren steeds meer standaard audio en video compressietechnieken vervangen door hun eigen varianten. Deze bestanden zijn weliswaar met behulp van Microsoft’s Media Player op de Mac af te spelen, maar niet met andere media spelers. Wat is .Mac? .Mac is een dienstenpakket van Apple. Voor €99 per jaar krijg je aantal aanvullende diensten waarmee je wereldwijd bij je belangrijkste gegevens kunt. Zo krijg je een .Mac IMAP emailaccount waarmee je wereldwijd je email kunt lezen in een reguliere email applicatie of via de .Mac website. Dit emailaccount wordt tevens gebruikt door iChat. Ook krijg je een abonnement op McAfee’s Virex antivirus programmatuur met updates. Daarnaast krijg je 100MB schijfruimte op de server bij Apple in de vorm van een zogenaamde iDisk. Deze iDisk is niet alleen toegankelijk vanuit een Mac met Mac OS X, maar ook vanaf een PC met Windows XP. Op deze iDisk kun je bijvoorbeeld de gegevens van iCal en je adresboek kwijt, maar ook de bookmarks. Deze kun je synchroniseren met de gegevens die je op je Mac hebt staan. Op deze manier zijn deze gegevens overal beschikbaar. Je kunt zelfs een kopie van de inhoud van he iDisk bijhouden op je Mac. Op die manier kun je zonder internetverbinding bij de inhoud van iDisk. Daarnaast heeft Apple regelmatig acties waarbij populaire applicaties gratis of met korting aangeboden worden aan .Macgebruikers.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 23 -
www.macgroep.nl
Hoofdstuk 4: Applicaties
1. 2. 3.
4. 5.
Zijn alle bekende PC applicaties ook voor handen op de Mac? In feite kun je alle applicaties in vijf categorieën verdelen: Windows-applicaties waarvan ook een Mac OS X variant bestaat. Voorbeelden uit deze categorie zijn de meest belangrijke Microsoft applicaties en de applicaties van Adobe. Windows applicaties waarvoor een Mac alternatief van een andere leverancier bestaat. Voorbeelden uit deze categorie zijn de alternatieven voor Microsoft Access en Developer studio. Windows-applicaties waarvoor geen Mac alternatief bestaat. De belangrijkste applicaties in deze categorie zijn spelletjes die alleen voor de PC uitgebracht zijn en applicaties die speciaal voor een specifiek marktsegment zijn geschreven. Mac-applicaties waarvoor geen Windows alternatief bestaat. In principe geldt ook hier dat dit voornamelijk marktsegment specifieke applicaties zijn en in mindere mate ook spelletjes. Applicaties waarvoor geen Mac en geen Windows versie bestaat. In deze categorie zitten voornamelijk applicaties die alleen voor op UNIX gebaseerde workstations beschikbaar zijn. Deze applicaties worden echter steeds vaker naar Mac OS X geport. Het hangt af van de hoeveelheid applicaties die je uit iedere categorie gebruikt om te bepalen welk systeem je het beste kunt kiezen. De belangrijkste opmerking die we hier echter kunnen maken, is dat er meer applicaties dan menig Windows gebruiker denkt, tevens beschikbaar zijn voor de Mac. Wat zijn iApps? Met de introductie van de iMac startte Apple met het toevoegen van de letter 'i' aan productnamen. De letter 'i' stond bij iMac voor Internet. Apple positioneerde de iMac als de eerste echte Internet huiscomputer. Het motto was dat het nog nooit zo eenvoudig was om verbinding met het Internet te maken. In de jaren daarna verschenen opeenvolgend de applicaties iMovie, iTunes, iDVD, iPhoto, iChat en iCal. De betekenis van de letter 'i' vervaagde, maar Apple begon ze aan te duiden als de iApps. Op iDVD na, zijn alle andere iApps nog wel nauw verwant aan het Internet. Tevens worden deze applicaties standaard geleverd bij nieuwe Macs en zijn daarom voor iedereen voorhanden. Het zijn eenvoudig bruikbare applicaties die beginnende gebruikers op weg helpen om bijvoorbeeld hun foto- en videobestanden te bewerken en beschikbaar te stellen via Internet. Wat is iMovie? Over iMovie hebben we in een eerder hoofdstuk al iets verteld. iMovie is een applicatie waarmee je de videobeelden van je digitale videocamera kunt inlezen, kunt bewerken en exporteren naar
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 24 -
www.macgroep.nl
bijvoorbeeld een formaat om op Internet te zetten of te branden op DVD. Uit onafhankelijke testen blijkt telkens opnieuw dat iMovie het eenvoudigst in gebruik is. Bij het importeren maakt iMovie standaard fragmenten aan op basis van verschillende shots die je tijdens het filmen gemaakt hebt. Je kunt deze fragmenten vervolgens zelf rangschikken in je film en inkorten. Daarnaast kun je nieuwe fragmenten importeren en achtergrondmuziek toevoegen. De mogelijke overgangen tussen de fragmenten worden via een plug-in mechanisme worden uitgebreid. Na afloop van het resultaat teruggeschreven worden naar de DV-camera of geëxporteerd worden in de verschillende formaten die QuickTime-standaard of via plug-ins van derden aanbiedt. Op deze manier is het mogelijk het resultaat weg te schrijven in bijvoorbeeld MPEG-4 formaat. Tevens is het mogelijk het project voor te bereiden voor iDVD om er in de volgende stap een DVD van te branden. Ook Windows XP kent een videobewerkingsapplicatie genaamd MovieMaker. Iedere recensie toont echter aan dat deze niet te vergelijken is met de kracht van iMovie. Wat is iTunes? iTunes is eigenlijk het hart van de (digitale) muziekliefhebber. Het combineert een hele reeks aan functies in één applicatie. Om te beginnen kun je iTunes gebruiken om naar Internetradiostations te luisteren. iTunes biedt hier een ruime keus van klassieke muziek tot dance. Daarnaast zit er in iTunes een volwaardige MP3-encoder. Hiermee is het mogelijk om onbeperkt MP3- of AAC-bestanden te maken van je eigen CD-collectie. Deze bestanden worden vervolgens opgenomen in een door iTunes beheerde audiotheek. De informatie over de nummers kunnen vervolgens van Internet afgehaald worden via de CDDB en bewerkt worden. Zo kun je bijvoorbeeld een waardering geven aan ieder nummer. iTunes biedt vervolgens de mogelijkheid om speellijsten aan te maken. Deze speellijsten kunnen statisch of dynamisch zijn. In het eerste geval kies je zelf de bestanden die je toe wilt voegen aan de lijst. In het tweede geval geef je zoekcriteria op zoals alle muziek die uitgebracht is tussen 1990 en 2000. iTunes zoekt nu op basis van de labels die aan de muziek hangen welke muziek aan deze voorwaarden voldoet en voegt die toe aan de lijst. Deze lijst wordt tevens automatisch aangepast als je nieuwe muziek toevoegt die aan deze criteria voldoet. Aan de hand van zo'n speellijst is het vervolgens mogelijk om een audio-CD of MP3-CD te branden vanuit iTunes. Daarnaast is het via iTunes mogelijk om muziek te kopen via de iTunes Music Store. Deze muziek kan vervolgens evenals muziek van die je zelf van CD geïmporteerd hebt, weer op CD of iPod gezet worden. Momenteel is deze voorziening alleen nog in de VS beschikbaar vanwege tegenwerking van muziekuitgeverijen en auteursrechtenorganisaties zoals de BUMA Stemra.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 25 -
www.macgroep.nl
Bovenstaande iTunes functionaliteit was tot 16 oktober 2003 alleen beschikbaar voor Mac OS X. Op die datum heeft Apple echter ook een versie voor Windows 2000 en XP gebracht. Vanuit de Windows wereld is hier enthousiast op gereageerd, omdat men dit vanaf de introductie één van de beste Mac applicaties gevonden heeft. Wat is iDVD? iDVD is een applicatie om op een eenvoudige wijze een DVDVideo disc te produceren die afspeelbaar is in DVD-ROM spelers en de meeste huiskamer DVD-spelers. Met behulp van iDVD kun je het menu samenstellen en de videofragmenten selecteren die je op de DVD wil opnemen. Deze fragmenten kunnen bijvoorbeeld je gemonteerde iMovie bestanden zijn. Vervolgens is het een kwestie van een blanco DVD-Recordable plaatsen en de DVD wordt gebrand. Overigens wordt iedere Mac met DVD-ROM-speler, geleverd met DVD-player om DVDs te bekijken. Wat is iPhoto? iPhoto is een applicatie om foto's van een digitale camera in te lezen en te archiveren. Aan de hand van labels is het mogelijk om de foto's in categorieën in te delen om ze weer snel terug te vinden. Ook kun je vanuit iPhoto een verzameling foto's als screensaver bewaren of als bureaubladafbeelding gebruiken. De foto's kunnen tevens gepubliceerd worden op je website. In de VS en Canada is het eveneens mogelijk om de foto’s via het Internet naar een afdrukcentrale te sturen. De foto’s kunnen dan op papier afgedrukt worden of zelfs direct in een fotoalbum en worden vervolgens na betaling via creditcard opgestuurd. Momenteel wordt deze dienst nog niet buiten de VS aangeboden. Wat is iChat AV? iChat is een applicatie waarmee je eenvoudig via een netwerk zoals het Internet via tekst, spraak en video met andere Mac gebruikers kunt communiceren. Je kunt hierbij gebruik maken van je .Mac account of een AOL Instant Messages account. Daardoor is het ook mogelijk om met Windows XP gebruikers met een AIM account te communiceren. Het is daarnaast mogelijk om elkaar bestanden toe te sturen. iChat zit vanaf Mac OS X Jaguar standaard in het besturingssysteem. iChat AV is opgenomen vanaf Mac OS X Panther. Voor professionele gebruikers van iChat AV heeft Apple zelfs een iSight systeem uitgebracht. Dit is een webcam met ingebouwde autofocus en microfoon. Het is echter ook mogelijk om iedere andere USB of FireWire webcam te gebruiken. Wat zijn iCal en iSync? iCal is een van de meest recente toevoeging aan de reeks van De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 26 -
www.macgroep.nl
iApps. iCal is een kalender die je via een intern netwerk of het Internet kunt publiceren. Op die manier kun je op een eenvoudige wijze afspraken maken. Daarnaast is het mogelijk om via iSync de afspraken te synchroniseren met je Palm, iPod of mobiele telefoon. Voor iCal heb je wel Mac OS Jaguar of nieuwer nodig. Wat is iLife? iLife is in principe de naam voor de volgende verzameling van iApps: iMovie, iTunes, iPhoto en iDVD. De eerste drie applicaties zijn te downloaden van de Apple website en iDVD wordt geleverd bij de systemen met een DVD-brander. Eigenlijk kun je iDVD, iTunes en iPhoto binnen iLife zien als hulpprogramma’s voor iMovie. Binnen iMovie kun je een videoproject maken waaraan je muziek kunt toevoegen uit je iTunes muziek bibliotheek. Dit kan muziek zijn die je zelf vanaf CD geïmporteerd hebt, muziek die je via de iTunes Music Store gekocht hebt of zelf muziek die je zelf gemaakt hebt. Deze videoreportage kun je tevens levendiger maken door er geanimeerde foto’s in op te nemen uit je iPhoto bibliotheek. Het resultaat kun je vervolgens branden op DVD met behulp van iDVD. Wat is Keynote? Keynote is een presentatieprogramma zoals Microsoft PowerPoint. Het is ontwikkeld om het maken van presentaties te vereenvoudigen. Veelal wordt gestart bij het maken van een presentatie met de tekst. Deze tekst wordt later aangevuld met plaatjes, filmpjes en grafieken die elders vandaan komen. De opzet van Keynote is om deze gegevens zonder verlies van formatering. Het schalen en roteren van plaatjes moet daarom eenvoudig zijn. Terwijl PowerPoint dit voornamelijk toestaat uit andere componenten van Office, gaat Keynote hierin verder. Daarnaast maakt Keynote -in tegenstelling tot Microsoft Office- gebruik van een open formaat in de vorm van XML. Hierdoor kunnen andere applicaties in de toekomst naadloos met deze bestanden werken. Maar Keynote biedt tevens de mogelijkheid om PowerPoint bestanden te importeren en te exporteren. Daarnaast is het mogelijk om de presentatie als PDF-document of QuickTimefilmpje op te slaan. Deze QuickTime filmpjes zijn op ieder Macintosh of Windows PC af te spelen met behulp van de QuickTime player. Alle transities blijven hierbij behouden. De installatie van zoiets als een Keynote player is dan ook niet nodig. Wanneer moet ik overstappen op Final Cut Express, Final Cut Pro of DVD Studio Pro? iMovie en iDVD zijn bedoeld voor thuisgebruikers. In principe geldt hier dat een project met een normale omvang met iMovie of iDVD in een paar vrije avondjes te voltooien moet zijn. Wil je echter geavanceerdere technieken toepassen zoals meerkanaals geluid, ondertiteling of hoofdstukindelingen dan moet je toevlucht zoeken tot Final Cut Express of Final Cut Pro en DVD Studio Pro. De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 27 -
www.macgroep.nl
Realiseer je echter wel dat dit de applicaties zijn die normaliter gebruikt worden door echte professionals. Final Cut Pro wordt bijvoorbeeld voor de montage van complete speelfilms gebruikt. Daarnaast hangt er een fors prijskaartje aan deze applicaties. Als je de recensies leest, zijn ze echter over de prijs/kwaliteit verhouding meer dan te spreken. Wat is Shake? Shake is een zogenaamde compositing applicatie van Apple die beschikbaar is voor Mac OS X, IRIX en Linux, maar niet voor Windows varianten. Eigenlijk doet Shake voor video wat Photoshop voor foto’s doet. Het biedt de mogelijkheid om meerdere videolagen met diverse filters over elkaar te plaatsen. Zo is het mogelijk om beelden die door een computer gegenereerd zijn te plaatsen in opnamen die met een professionele filmcamera gemaakt zijn. Bij films als The Matrix, Star Wars Episode en de Lord of the Rings trilogy zijn dit soort technieken met onder andere Shake veelvuldig toegepast. Wat is Safari? Safari is een Internet browser die Apple zelf gebouwd heeft op basis van de Konqueror webbrowser die gebruikt wordt onder de KDE Desktop omgeving onder verschillende Linux distributies. De voornaamste reden om een eigen browser te ontwikkelen, was de snelheid. Volgens Apple is Safari over de hele linie sneller dan andere browsers op het Mac platform zoals Internet Explorer en Netscape Navigator. Daarnaast werkt Safari nauwer samen met andere technologieën in Mac OS X zoals Rendez-vous. Daarmee is het in de toekomst mogelijk om apparaten in het netwerk makkelijker te configureren via de webbrowser. Vanaf eind juni 2003 is Safari de standaard Internet Browser op de Mac. Dat wil zeggen dat bij het openen van een URL automatisch Safari gebruikt wordt. Hoe zit het met email? Evenals Windows XP wordt Mac OS X geleverd met een emailapplicatie waarmee meerdere accounts beheerd kunnen worden. Deze emailapplicatie ondersteunt zowel POP3 als IMAP kan daarom praktisch voor alle accounts te gebruiken. De applicatie wordt verder geleverd met een interne spamfilter. Uit een onafhankelijk onderzoek in Duitse computerblad C!T is in december 2002 gebleken dat deze filter de beste prestaties levert. Daarnaast integreert deze applicatie perfect met andere applicaties in het Mac OS zoals het adresboek. In dit adresboek kun je alle adresgegevens, emailadressen en website URLs van vrienden, familie en kennissen bijhouden. En vanuit echte Mac OS X applicaties is het tevens mogelijk om rechtstreeks via Mail delen via een emailtje te versturen.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 28 -
www.macgroep.nl
Wat is Soundtrack? SoundTrack is een commercieel programma van Apple om muziek mee te componeren. Standaard zitten er 4000 geluiden bij om een geluidsspoor voor je film of videoproductie te maken. Daarbij kun je verschillende effecten toepassen. Soundtrack ondersteunt geluiden op een kwaliteit van 24bit, 96kHz en tot 126 kanalen. De resultaten zijn te exporteren in een formaat dat geschikt is voor verdere verwerking in audio applicaties of als geluidsbestand of QuickTime bestand. Daarnaast werkt Soundtrack naadloos samen met Final Cut Pro en Final Cut Express. Hoe zit het met Microsoft applicaties? Microsoft is vanaf het begin al een grote aanbieder geweest van Mac-programmatuur. Sterker nog Word, Excel en PowerPoint waren oorspronkelijk alleen beschikbaar voor de Mac. Na overname van deze bedrijfjes door Microsoft kwamen ook de Windows versies op de markt. Applicaties zoals Office, Internet Explorer en de Windows Media Player zijn standaard beschikbaar voor Mac OS X. De functionaliteit is op beide platformen nagenoeg identiek, maar op sommige fronten kan de Mac-versie meer. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een PowerPoint-presentatie als QuickTime filmpje te bewaren. Vervolgens is de presentatie op iedere Mac zonder extra programmatuur te bekijken. Microsoft heeft aangekondigd dat ze stoppen met de ontwikkeling van Internet Explorer voor het Mac OS platform, vanwege de populariteit van Safari. Overigens overwegen ze hetzelfde te doen voor Internet Explorer op niet Windows XP platformen zoals Windows 98, Windows ME en Windows 2000. Wat is het verschil tussen AppleWorks en Microsoft Office for Mac OS X? Bij de aankoop van een nieuwe iMac of iBook ontvang je AppleWorks. Dit is een applicatie waarmee je kunt tekstverwerken, spreadsheets kunt maken, kunt tekenen, presentaties kunt maken en een eenvoudige database kunt opzetten. AppleWorks is aanzienlijk eenvoudiger in het gebruik dan Microsoft Office, maar is daardoor ook minder krachtig. Het is met name voor thuisgebruik bedoeld. Als je complexe documenten wilt maken met diverse verwijzingen of complexe spreadsheets dan is Office toch een betere keuze. AppleWorks is echter wel in staat om Microsoft Office bestanden te openen en bestanden in Office formaten weg te schrijven. Daarnaast zijn eenvoudige Word documenten met plaatjes te importeren en exporteren in de teksteditor die standaard bij Mac OS X zit. Daarmee is het uitwisselen van standaardbrieven met gebruikers op het Windows platform heel simpel geworden.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 29 -
www.macgroep.nl
Daarnaast zijn er ook diverse voordelige (en zelfs gratis) alternatieven van Microsoft Office. Vanuit de Linux gemeenschap zijn KOffice en Open Office (www.openoffice.org) enorm populair. Beide alternatieven zijn ook beschikbaar voor Mac OS X. Hoe staat het met spelletjes? Het spelen van spelletjes blijkt voor een aantal mensen de nummer één toepassing te zijn van een computer. Los van de vraag of deze mensen met een Playstation of Gamecube niet beter geholpen, rijst de vraag op of deze mensen wat aan een Mac zouden hebben. De verzameling spelletjes voor het Mac-platform is de afgelopen jaren sterk toegenomen en zelfs voor Mac OS X is de keuze erg ruim. In principe zijn de meest succesvolle spellen ook beschikbaar voor de Mac. Daarnaast geldt dat alle Macs van een goede videokaart voorzien zijn met goede aansturingsprogrammatuur. Het selecteren van een PC op videokaart of van een andere videokaart voorzien kan dan ook achterwege gelaten worden. Hoe zit het met mijn belastingaangifte? De belastingaaangiftediskette is een voorbeeld van een applicatie die niet beschikbaar is voor het Mac OS. Los van het feit dat Macs al vijf jaar zonder diskettestation worden geleverd en daarmee onleesbaar is, werkt de applicatie alleen onder Windows. De belastingsdienst heeft ervoor gekozen om deze toepassing niet te ontwikkelen voor andere platformen. Mac-gebruikers staan er dus niet alleen voor, ook Linux-gebruikers kunnen geen gebruik maken van de diskette. Door Mac-gebruikers wordt dit over het algemeen niet als een probleem ervaren. Het is een applicatie die men slechts een paar uur per jaar hoeft te gebruiken. Aangifte doen via een belastingformulier behoort nog altijd tot de mogelijkheden. Evenals overigens het aangifte doen via een bevriende kennis met een PC. Daarnaast is er al enige jaren sprake van dat de belastingdienst, het aangifte doen via Internet mogelijk wil gaan maken. Hoe zit het met internet bankieren op de Mac? De meeste banken bieden momenteel de mogelijkheid om onder de naam on-line bankieren of via internet bankieren, geldzaken te regelen via een inbelnummer of via Internet. In principe wordt hier onderscheid gemaakt in twee soorten toepassingen. De eerste categorie maakt gebruik van een internet browser zoals Internet Explorer, Netscape Navigator of Safari. De tweede categorie maakt gebruik van een aparte applicatie die veelal alleen onder Windows werkt. Uiteraard is de eerste categorie de variant die de meeste perspectieven biedt. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat verschillende banken de laatste tijd wat kieskeuriger worden met betrekking tot de ondersteunde Internet browsers. Mocht je problemen ondervinden, neem dan contact op met de bank. Mocht jouw bank alleen gebruik maken een Windows applicatie dan is de enige optie het gebruik van een Windows emulator. Dit is De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 30 -
www.macgroep.nl
uiteraard alleen een voordelige optie als je van plan bent zo’n Windows emulator ook voor andere toepassingen wilt gebruiken. Daarnaast moet je je ook de vraag stellen of je bank alleen zo kieskeurig is op het gebied van de keuze van de oplossing voor internet bankieren. Ontbreekt het ook op andere punten aan flexibiliteit dan is het overstappen naar een andere bank misschien een optie. Wat is de invloed vanuit de UNIX wereld? Aangezien Mac OS X een UNIX basis heeft, zijn er ook meer UNIX-applicaties die uitgebracht worden voor Mac OS X. Dit heeft een aantal redenen. De eerste reden is het gemak waarmee de applicaties omgezet kunnen worden. Gezien de gemeenschappelijke basis is dit eenvoudiger dan voor een aanpassing voor Windows. De tweede reden is dat op het Mac-platform veel applicaties beschikbaar zijn die op reguliere UNIX-platformen niet aanwezig zijn zoals Microsoft Office en Adobe's design productfamilie. Een derde reden is de prijs/prestatie-verhouding. Er zijn genoeg UNIX systemen die sneller zijn dan de snelste Mac, maar deze zijn ook een stuk duurder. Daarnaast ondersteunen ze veelal geen FireWire. Applicaties zoals Maya en Shake zijn om deze reden als snel beschikbaar gekomen voor Mac OS X. Het gevolg is dat filmstudio's de Mac als een serieus alternatief zien. Hoe zit het met de relatie tussen Apple en de ontwikkelaars? Om de ontwikkeling van nieuwe en het overzetten van bestaande applicaties van andere platformen te vereenvoudigen, heeft Apple een redelijk open relatie met ontwikkelaars opgebouwd. Zo wordt iedere volledige versie van het Mac OS X geleverd met een CDROM met ontwikkelgereedschap. Met deze omgeving is het mogelijk om Mac OS X applicaties te schrijven in C, C++, Java, Objective-C of Objective-C++. Voor beide laatstgenoemde talen is het zelfs mogelijk om direct de hele Mac OS X-API te gebruiken. Verder maken debuggers en documentatie onderdeel uit van dit pakket. Mac OS X maakt hierbij gebruik van de open source GNU ontwikkelgereedschappen zoals GCC. Met deze hulpmiddelen is het zelfs mogelijk om gedistribueerd op het netwerk te bouwen. Heb je Mac OS X voorgeïnstalleerd ontvangen op je Mac, dan is het installatieprogramma te vinden op de harde schijf. Nieuwe versies zijn ook te downloaden als je een gratis on-line ontwikkelaarsabonnement hebt afgesloten via developer.apple.com. Mocht je professioneel aan de slag willen, dan kun je een commercieel ontwikkelaarsabonnement afsluiten via developer.apple.com. Je krijgt dan tevens de beschikking tot betaversies van bijvoorbeeld nieuwe versies van het Mac OS. Zijn er ook ontwikkelaars? De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 31 -
niet-Apple
alternatieven
voor
www.macgroep.nl
Op het gebied van C, C++ en Java is Metrowerks CodeWarrior een oplossing. Hiermee is mogelijk om op een Mac of PC zowel Windows XP als Mac OS X applicaties te ontwikkelen. Daarnaast zijn er ook andere oplossingen zoals RealBasic en 4th Dimension. Eerstgenoemde lijkt een beetje op Visual Basic en is een uiterst handige oplossing om zowel voor Mac OS X als Windows XP te ontwikkelen. 4th Dimension is meer bedoeld voor database applicaties. Ook hier is het mogelijk om voor beide platformen te ontwikkelen.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 32 -
www.macgroep.nl
Hoofdstuk 5: Conclusie De hamvraag is natuurlijk of u een mogelijke kandidaat bent om over te stappen van Windows naar Mac OS X. Een universeel antwoord kan ik u daarop niet geven. Dat hangt mede af van uw werkomgeving, de activiteiten die u met uw computer ontplooit en niet te vergeten uw smaak. Wij hopen in ieder geval dat u na het lezen van dit verhaal een duidelijker beeld heeft gekregen van het Mac-platform en mocht u desalniettemin bij het Windows-platform blijven, dat we u van een aantal broodje-aap-verhalen hebben kunnen verlossen.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 33 -
www.macgroep.nl
Appendix: Verdere informatie Op de onderstaande veelal nederlandstalige websites is verdere informatie te vinden over het gebruik van Macs en Mac OS X. Wij willen u erop wijzen dat de Mac Groep verder niets te maken heeft met de inhoud van deze websites. www.apple.nl De nederlandstalige site van Apple met het laatste nieuws. Voor het volledige nieuws kun je terecht op www.apple.com. Voor specifieke Mac OS X informatie op www.apple.com/nl/macosx. www.apple.com/nl/switch Een algemene website van Apple waar informatie te vinden is over de omschakeling van Windows XP naar Mac OS X. Hierop staan ervaringen van gebruikers die overgestapt zijn en handige tips voor het overschakelen. www.apple.com/nl/smallbusiness/mac_pc/ Een website van Apple waarop antwoord wordt gegeven op specifieke vragen vanuit het midden- en klein bedrijf . macosx.nl Een goede nederlandstalige website met Mac OS X nieuws is macosx.nl. Verder is er een forum waarop geregistreerde gebruikers op het nieuws kunnen reageren. www.macfan.nl De website van het nederlandstalige tijdschrift MacFan. Op deze site vind je nieuws en uiteraard ook meer informatie over het tijdschrift. www.applebits.com Een hele bekende website met allerlei nieuws op Apple en Mac gebied. www.macfreak.com Een site met nieuws, tips, trucs en een eigen forum. Een site met een echte Mac interface. www.tweedehandsmac.nl Een website waar je tweedehands Mac spullen kunt vinden. www.macka.nl Een online shop voor Macintosh Games. www.versiontracker.com Een engelstalige website met daarop een compleet overzicht van alle gratis en voordelige programmatuur die beschikbaar is voor De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 34 -
www.macgroep.nl
Mac OS X. Daarnaast staat er tevens een overzicht van nieuwe versies van commerciële programmatuur. www.macintouch.com Een engelstalige website waarop je introducties van nieuwe apparatuur en programmatuur vindt, maar tevens ook recensies en veelgestelde vragen. www.macosrumors.com Een amerikaanse roddelwebsite waar men druk speculeert over de nabije aankondigingen van Apple. Het meeste nieuws moet met een korreltje zout genomen worden, maar soms zit men toch akelig dicht bij de waarheid. www.macspy.com Een andere Amerikaanse roddelwebsite die soms zelfs plaatjes toont van zogenaamde prototypes van nieuwe Mac apparatuur. www.maclimburg.be De website van een Belgische fanatieke Macintosh gebruikers vereniging die maandelijks een bijeenkomst houdt in HasseltGodsheide. www.macgroep.nl De website van de gebruikersgroep die deze handleiding heeft gepubliceerd.
De overstap 1.9 (1 november 2003)
- 35 -
www.macgroep.nl