De overbodige participatieraad Naar een nieuwe bundeling van kracht Bijeenkomst de Bundeling Utrecht, 22 januari 2015 Boukje Keijzer
1
PARTICIPATIE FENIKS
2
OVERBODIGE OVERHEID
Stel dat de overheid niet meer bestaat
• Wat gaat er dan goed? • Wat gaat er dan mis? Wat zegt dit over de nieuwe rol van de overheid?
3
KANS OP MOOI WEER EFFECTEN Geweldig
Af en toe opklaringen
Zonnige vooruitzichten
Bewolkt
Bleek zonnetje Heiig weer
Onbeduidend Zeer klein
4 Zeer waarschijnlijk KANS
BEREN OP DE WEG EFFECTEN Rampzalig Grizzlybeer
Knuffelbeer
Bruine beer
Wasbeer
Onbeduidend Zelden
Zeer waarschijnlijk
5 KANS
OVERBODIGE OVERHEID Wat gaat er goed? • Zelforganiserend vermogen (offline en online) • Saamhorigheid, betrokkenheid • Eigenaarschap; niet alleen praten, maar ook zelf oplossen/doen Wat gaat er mis? • Verschil arm/rijk wordt groter • Meest kwetsbare mensen vallen buiten de boot • Lange termijn problemen worden niet opgepakt
Wat zegt dit over nieuwe rol overheid? • Afspraken vaststellen • Afspraken handhaven • Helicopterview voor verbinding
6
(CLIENTEN)PARTICIPATIE • WAAROM WIL JE INVLOED? (motieven) • WAAROP WIL JE INVLOED? (fase, inhoud) • WIE KRIJGEN ER INVLOED? (representativiteit)
• IN WELK SAMENSPEL? (rollen)
7
MOTIEVEN VOOR PARTICIPATIE MOTIEVEN
Vanuit overheid
Vanuit bewoners/ondernemers/instelling en
Principieel
Sommige taken en verantwoordelijkheden horen niet meer op ons bordje thuis.
Het is onze taak of morele plicht om ons in te zetten voor leefomgeving.
Inhoudelijk
De samenleving weet meer. De samenleving kan het beter. Het moet simpeler kunnen.
Wij weten meer (kennis en ervaring). Wij hebben de ervaring. Wij kunnen het beter.
Relationeel
Ons past een bescheiden rol. We willen vitale coalities en sociale cohesie stimuleren. We willen de kloof tussen overheid en burgers dichten. We willen draagvlak creëren.
Wij willen erkenning voor onze rol in de samenleving. Wij willen iets voor anderen of de buurt betekenen. Het is leuk om iets samen te doen.
Eigen belang
De samenleving kan het sneller en/of goedkoper doen dan wij. Wij willen het niet meer betalen.
Wij willen het probleem oplossen. Wij willen meer invloed. Wij kunnen het goedkoper doen of meer krijgen voor hetzelfde geld. Als wij niets doen gaat het mis.
Pragmatisch
Als wij niets doen, gebeurt het toch.
Als wij het niet doen, doet niemand 8 het. Het is een kleine moeite.
WAAROP WIL JE INVLOED?
SIGNALEREN
AGENDEREN
€ EVALUEREN
ONTWERPEN/ONTWIKKE LEN
UITVOEREN
BESLISSEN 9
REPRESENTATIVITEIT Beoogde participant
Type representativiteit
Instrumenten
Voorbeeld
gemiddelde burger
Exacte afspiegeling van totale populatie
Aselecte (of gestratificeerde) steekproef uit populatie
Steekproef bevolkingsregister/wijk
prototype
Staat symbool voor de groep Expliciete uitnodiging van als geheel typische burgers of typetjes spelen
Jan Modaal, gebruiker voorziening, typisch lid van doelgroep
vertegenwoordiger
Vertegenwoordigt achterban
Klankbordgroep of adviescommissie die achterban vertegenwoordigt en raadpleegt
Voorzitter ouderenbond, voorzitter bewonerscommissie, gemeenteraad
belangenbehartiger
Brengt bepaald belang in
Alle belangen (ongeacht hoe breed gedragen) zijn selectief uitgenodigd
Fietsersbond, Natuur- en milieubelangen, clientenbelangen
doelgroep
Lid van specifieke doelgroep
Selectie op basis van specifieke kenmerken
Allochtone jongeren, zwangere vrouwen, gehandicapten
open vloer
Iedereen die wil mag meedoen
Zelfselectie, hoge eisen aan toegankelijkheid en communicatie
Burgerpanel, open inspraakavond, razende reporters, sociale media
momentopname
Iedereen die op bepaald moment op bepaalde plek is
Iedereen die daar op dat moment is doet mee (ongeacht verdere kenmerken)
Bezoekers markt, filerijders op maandagochtend, bezoekers gebouw
10
ROLLEN KADERSTELLER
ONTWIKKELAAR
BESLISSER
AFWEGER
UITVOERING ORGANISATOR
EXPERT
RAPPORTEUR
BELANGENBEHARTIGER 11
Zomaar wat voorbeelden…
12
Zomaar wat voorbeelden…
13
Participatie …. • • • • • • •
Hou steeds voor ogen WAAROM je het doet Ga voor en-en, variatie in instrumenten Pas instrumenten aan op doel en doelgroep Hou proces en vorm open Transparantie in planning, proces, keuzes Koppel altijd terug aan gesprekspartners Blijf in dialoog, evalueer en stuur bij
• Zorg dat het leuk is: PARTYcipatie!
14
