Inhoudstafel Inleiding
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Deel I.
De onroerende schenking – algemene vereisten
1. Schenking – grondvereisten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 1.1. Toestemming van zowel schenker als begiftigde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 1.1.1.
Schenken aan een minderjarige? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
1.1.2. Schenkingen door of aan meerderjarige onbekwamen . . . . . . . . . . . . 3 1.2. Gegeven is gegeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1.2.1. Schenkingen tussen echtgenoten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.2.2. Wat als de begiftigde ondankbaar is? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.3. Uw onroerende schenking moet steeds door een Belgische notaris geakteerd worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Deel II.
De oude schenkbelasting
Deel III.
De nieuwe schenkbelasting
1. Achtergrond van de hervorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2. De nieuwe tarieven in de onroerende schenkbelasting . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.1.1.
Opgelet met het progressievoorbehoud bij opeenvolgende schenkingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
2.1.2.
Opgelet als u binnen de drie jaar na de schenking overlijdt . . . . . . . . 11
2.2. Verwanten in rechte lijn, echtgenoten en partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 2.2.1. Tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 2.2.2.
Voor wie is dit tarief van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
2.2.3. Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.3. Tussen alle anderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.3.1. Tarief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.3.2.
Voor wie is dit tarief van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.3.3. Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 2.4. Wanneer is het nieuwe gunsttarief van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
I|© Nu voordelig onroerend goed schenken in Vlaanderen
3. Gunsttarieven voor energetische renovatie of langdurige verhuur . . . . 15 3.1. Nog lagere tarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1.1. Tarief in rechte lijn tussen ouders en partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1.2. Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1.3. Tarief tussen alle anderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 3.1.4. Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 3.1.5. Wanneer is het gunsttarief van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3.2. Energetische renovatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3.2.1. Wat zijn de spelregels? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3.2.2.
Welke werken komen in aanmerking? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
3.2.3. Voorbeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.3. Langdurige verhuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.3.1. Wat zijn de spelregels? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
4. Belastingkorting voor schenkingen aan gehandicapte personen . . . . . 20 5. Vergelijkende tabellen onroerende schenkbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 5.1. Schenking in rechte lijn, tussen echtgenoten en partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 5.2. Onroerende schenking aan alle anderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Deel IV.
Is schenken in schijfjes nu nog zinvol?
1. Schenken in schijfjes om het progressievoorbehoud te doorbreken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 2. Wanneer is schenken in schijfjes nog zinvol? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 3. Voorbeelden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Deel V.
Is schenken bij leven altijd voordeliger dan nalaten bij overlijden?
1. Motieven om te schenken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 2. De erfbelasting in het Vlaams gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
II | © Nu voordelig onroerend goed schenken in Vlaanderen
3. Vergelijking erfbelasting – onroerende schenkbelasting . . . . . . . . . . . . . 29 4. Enkele andere overwegingen in de vergelijking ‘schenken bij leven’ versus ‘nalaten bij overlijden’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 4.1. Erfbelasting betalen: tijdig en cash . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 4.2. Waardevermeerdering van het pand? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Deel VI.
Welke andere gunstregimes bestaan er?
1. Schenken van bouwgrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 1.1. Wat houdt het gunstregime voor de schenking van een bouwgrond concreet in? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 1.2. Wat zijn de voorwaarden om het gunstregime te genieten? . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 1.3. Is het nu nog zinvol om voor het gunstregime voor bouwgronden te opteren? . . 34
2. Schenking van de familiale onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Deel VII. Schenken en familiale gelijkheid 1. Schenken als voorschot op erfdeel of als extraatje? . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 2. U bent vrij om te schenken, maar vergeet uw reservataire erfgenamen niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 2.1. De reserve van uw kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 2.2. De reserve van uw ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 2.3. De reserve van uw langstlevende echtgenoot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
3. Opletten met de waardestijgingen van de geschonken goederen na de schenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 3.1. Waarderingsproblematiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 3.2. Oplossing: techniek van de dubbele akte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
4. De onaantastbare schenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
III | © Nu voordelig onroerend goed schenken in Vlaanderen
Deel VIII. Welke voorwaarden kunt u koppelen aan uw schenking? 1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 2. Voorbehoud vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 2.1. Waarom schenken met voorbehoud van vruchtgebruik? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 2.2. Wat houdt zo’n voorbehoud van vruchtgebruik precies in? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 2.3. Hoeveel schenkbelasting betaalt u dan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 2.4. De langstlevende beschermen met een aanwas van het vruchtgebruik . . . . . . . . 46
3. Voorbehoud recht van gebruik en bewoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 4. Conventioneel beding van terugkeer in geval van vooroverlijden . . . . . 48 4.1. Wat houdt een conventioneel beding van terugkeer precies in? . . . . . . . . . . . . . . 48 4.2. Conventionele of wettelijke terugkeer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 4.3. Het beding van terugkeer optioneel maken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
5. Het geschonken goed moet eigen blijven van de begiftigde – uitsluitingsclausule en inbrengverbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 6. Beslis zelf wie na het overlijden van uw begiftigde het onroerend goed krijgt – restschenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 6.1. Wat is een restschenking? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 6.2. Opportuniteit van de restschenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 6.2.1. Uitsluiten van de koude kant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 6.2.2. Kinderloze begiftigde of gehandicapt kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 6.2.3. Andere motieven voor een restschenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
7. Vervreemdingsverbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 8. Voorzie de juiste nietigheidsclausule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 9. Beheer en vruchtgenot van de ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 9.1. Het beheer van de ouders over de geschonken goederen van de minderjarige ontnemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 9.2. Het vruchtgenot van de ouders uitsluiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
10. Controlestructuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 10.1. De patrimoniumvennootschap: voor- en nadelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 10.2. De burgerlijke maatschap voor onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
IV | © Nu voordelig onroerend goed schenken in Vlaanderen
Deel IX.
Impact van de onroerende schenking op de woonbonus van uw kind
1. Uw kind geniet de woonbonus (nog) niet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 2. Uw kind geniet reeds de woonbonus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 3. Onroerende schenking of woonbonus: hoe kiezen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Besluit
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
V|© Nu voordelig onroerend goed schenken in Vlaanderen
