nieuws Nieuwe commercieel directeur Installatieportal
InstallatiePortal, de online dienst van
Uneto-vni, heeft Maurice Hoffman (40) aangetrokken als commercieel direc-
Neem een portie verontwaardiging, een grote dosis motivatie en enthousiasme, zoek
adviseur aan InstallatiePortal blijft ver-
ding. Het was het recept van initiatiefneemster Corine Korrel voor ‘Onderwijs On
teur. Hij volgt Steven Happée op die als bonden.
medestanders en nodig vmbo-scholieren uit die op zoek zijn naar een vervolgopleiStage’.
Commercieël manager Kuipers Maintenance
De On Stage Tour is een beroepen-
komende jaren stromen veel oudere
van commercieel manager bij Kuijpers
wil scholieren motiveren om voor de
juiste baan te kiezen. Initiatiefneemster
hen vervangen. Er zijn op dit moment
Günther Nieborg is gestart in de functie Maintenance. In deze functie is hij ver-
antwoordelijk voor alle commerciële activiteiten. Zijn taak is gericht op het
verstevigen van de relaties en het ontwikkelen van nieuwe klanten en diensten.
Bloom voor groepswoningen Snijdersveld
Zorgorganisatie Omring heeft recent
het nieuwbouwproject ‘Snijdersveld’ in Obdam afgerond. Niko Projects heeft
Bloom, het woningautomatiseringssys teem, voor vier groepswoningen geleverd.
Prijs voor Hans Leijendekkers
De Inci Detar Award 2011 is toegekend aan Hans Leijendekkers. De oud-voor-
zitter van de Vakgroep Beveiliging van Uneto-vni is adviseur bij adt.
Leijendekker is nog altijd nauw betrokken bij de ontwikkelingen op beveiligingsgebied.
Winststijging voor Siemens
beurs, maar geen gewone. On Stage
Corine Korrel kwam op het idee door alle vooroordelen rondom het vmbo. En het enthousiasme slaat aan, bij
scholen, het bedrijfsleven, maar vooral bij de leerlingen. De in Delft begonnen beurs is inmiddels aan zijn vijfde jaar
bezig, op meerdere plekken. Het succes is goed te verklaren, vindt Korrel. ‘Het
gaat over passie, emotie en bevlogen-
heid. Op een gewone beroepenmanifestatie staan mensen achter een tafeltje in een stand. Het zijn meestal marketingmanagers, maar niet de mensen
die het werk doen. On Stage nodigt de
gepassioneerde werknemer uit die echt weet hoe het werk wordt gedaan en
daar goed over kan vertellen. Het mes snijdt zo aan twee kanten: jongeren
komen erachter hoe de baan echt in elkaar zit en ze worden enthousiast.’
De Nederlandse installatiesector krijgt zo ook een steuntje in de rug en dat is in deze tijd geen overbodige luxe. De
werknemers uit en jongeren moeten
echter te weinig jonge werknemers om het tekort op te vangen. Een verkeerd beeld van hun toekomstige baan kan desastreuze gevolgen hebben, denkt
Korrel. ‘Ik merk dat veel jongeren denken dat werken in de techniek betekent dat je de hele dag aan de werkbank staat
en dat je vuile handen krijgt. Maar dat is natuurlijk helemaal niet zo. Ik kreeg
onlangs een reactie van een jongen die was gegrepen door het enthousiaste
verhaal van een monteur van wasma-
chine. Vervolgens mocht hij een dagje
meelopen en kwam hij dolenthousiast
terug. Waarom? Omdat hij bij mensen thuis kwam en de ‘redder in nood’
mocht spelen door kapotte machines te repareren. Hij was helemaal om.’
Nieuwe data van Onderwijs On Stage staan op www.onderwijsonstage.nl.
Enthousiaste installateurs die willen
meehelpen het vak te promoten kun-
nen zich via de site aanmelden als ambassadeur.
Windmolens sneuvelen door storm
Siemens Nederland heeft in het afgelo-
Het stormachtige weer in december heeft in
1 oktober 2011, een winst van 122 mil-
om windmolens gaat. Door enorme windstoten vloog
pen boekjaar, van 1 oktober 2010 tot
joen euro behaald. Dat is een stijging
van bijna 20 procent ten opzichte van
vorig jaar. De omzet bleef met 1,323 miljard euro stabiel en de orderontvangst kwam uit op 1,170 miljard euro.
een windmolen in de Ardrossan Windfactory in
brand. De wind trok aan de Schotse kust afgelopen
dagen aan tot een zeer zeldzame 240 km/h. Ter vergelijking: in Nederland kwam het vorige maand net boven de 100 km/h. De windmolen in Adrossan van
Vestas kon dat niet verwerken, al was de molen stil-
gezet. Stuart McMahon was getuige van de wind en de desastreuze gevolgen voor de windmolen in
Ardrossan Windfactory. De molens worden momenteel weer hersteld. Op www.intechei.nl zijn de gesneuvelde molens te zien in het nieuwsoverzicht.
46 EI01 46-50.indd 46
Schotland het kaf van het koren gescheiden als het
Foto: industrie
nieuws
On Stage: enthousiasme en de juiste studiekeuze
intech E&I Januari ’12
02-01-12 16:11
opinie Bouwkolom negatief over 2012
Bouwbesluit 2012
Architecten, ingenieursbureaus,
schriften waaraan installaties minimaal moeten
bouwbedrijven, installateurs en
schilders verwachten het eerste
kwartaal van 2012 een economi-
sche verslechtering. Een half jaar geleden was er nog de hoop dat de conjunctuur zich langzaam
zou herstellen. Die verwachting moest plaatsmaken voor het
Nu is het toch echt bijna zeker. Met ingang van 1 april 2012 wordt het nieuwe Bouwbesluit van
kracht. In dit besluit staan alle technische voorvoldoen. Dat geldt niet alleen voor nieuwe ge-
bouwen, maar ook voor bestaande. Wijzigingen,
zoals het verdwijnen van de verplichte meterruimte in nieuw-
bouw, het opnemen van een geluidsprestatie-eis van 30 dB en het verwijzen naar andere wijzigingsbladen of normen. Om er voor te zorgen dat leden goed op de hoogte zijn van deze
wijzigingen is een ‘Spoorboekje Bouwbesluit’ ontwikkeld. Deze
is te vinden op de website van Uneto-VNI. Het is nog geen ‘final
besef dat de situatie in de bouw-
art’, omdat in de regelingen nog de laatste wijzigingen moe-
Monitor Bouwketen is opgesteld
voorjaar zullen er in de regio korte lezingen worden georga-
keten juist verslechtert. De
door het Economisch Instituut voor de Bouw (eiB) in opdracht
van de brancheverenigingen van architecten, bouwbedrijven, schilder- en onderhoudsbedrijven, ingenieursbureaus en installatiebedrijven. De Monitor is gebaseerd op de gegevens
van ongeveer vijftienhonderd bedrijven. Het onderzoek verschijnt twee keer per jaar.
ten kunnen worden opgenomen. In de winter en in het vroege niseerd om de leden op de wijzigingen te attenderen. Tot slot is er voor de ontwerpers van installaties en projectleiders nog
een cursus (rondom april) om te leren hoe je in de praktijk aan de niveaueisen kunt voldoen. Denk aan de geluidsnorm en de verlaagde ePc.
Wat nieuw is en hiermee samenhangt, is het feit dat volgens
een wetsvoorstel ook nieuwe gebouwen per 1 januari 2013 een Energielabel moeten hebben om verkocht of verhuurd te kun-
Initiatief voor certificering twisted-pair 40Gbps
van een Bouwvergunning. Daarna, als het gebouw klaar is,
Certificeringsorganisaties iSO/iec en het tia hebben projecten
maakt. Daarvoor is een opleveringsprotocol in de maak.
geïnitieerd om prestatienormen te ontwikkelen voor balanced twisted-pair-koperbekabeling die een 40 Gbps-
transmissie kan ondersteunen. Recente nieuwe projectgoedkeuringen in de iSO/iec- en tia-groepen die zich bezighouden
met gestructureerde bekabeling, hebben de belangstelling
voor het specificeren van twisted-pair-bekabelingsvereisten
voor 40 Gbps-transmissie flink aangewakkerd. De grote hoeveelheid expertbijdragen met betrekking tot deze projecten wijst op een sterke betrokkenheid van de branche en een
grote investeringsbereidheid in kopergebaseerd Ethernet voor toekomstige snellere toepassingen en benadrukt de
technische en commerciële levensvatbaarheid van deze oplossingen. Op een iSO/iec-bijeenkomst in oktober 2011 in
Melbourne, Australië, heeft de werkgroep iSO/iec Jtc 1/Sc 25/ WG
3 een nieuw Nwip (new work item proposal) geïnitieerd
om vereisten te ontwikkelen voor balanced twisted-pair-be-
nen worden. De ePc is slechts van belang voor het verkrijgen
zal het opnieuw bezien en gecertificeerd moeten worden of
het geplande gebouw in gebouwde staat zijn beloften waar Vooralsnog gaat het hier alleen nog over energie; de vergelij-
king van het Energielabel en de ePc. Maar nu al wordt gesproken daar keuringen aan toe te voegen, zoals voor ventilatie.
Dat zou dan moeten gebeuren via een privaatrechtelijke af-
spraak (anders zou het een ‘Europese kop’ worden). We zullen
zien wat hier van terecht komt; we hebben nog driekwart jaar om te oefenen. Dat moet niet te licht worden opgevat; er zitten belangrijke wijzigingen in, vooral die het gebruik van het gebouw betreffen; de brandalarmtechniek.
Overigens is het wel goed om nu al te kijken of het nieuwe Bouwbesluit al van toepassing is.
In het hoofdstuk administratieve voorschriften, dat in vele bestekken is opgenomen, wordt vaak een regel opgenomen dat
‘overigens de publieke Bouwregels van toepassing zijn’. Het is dan wel fijn te weten welke; die van voor of na 1 april 2012.
kabeling die datatransmissie met 40 Gbps ondersteunt. Ook heeft de subcommissie Tia TR-42.7, die zich met koperbekastellingen aanvaard voor prestaties van bekabeling van de
volgende generatie. In februari 2011 had deze subcommissie
al een nieuw bekabelingsproject geïnitieerd om tegemoet te komen aan de behoefte aan datatransmissie van meer dan 10 Gbps. Deze parameters zullen naar verwachting in 2014 worden gepubliceerd.
hArM vAN DeN oever, hOOFD AFDelinG BeleiDSOnTWiKKelinG OnDerneMerSZAKen uneTO-vni.
[email protected].
intech E&I Januari ’12
EI01 46-50.indd 47
opinie
belingssystemen bezighoudt, in oktober 2011 formeel doel-
47 02-01-12 16:12
nieuws
Recordbedrag voor Platform Bèta Techniek Zoekmachine Google heeft in december 554.473 euro aan de Stichting Platform
Bèta Techniek geschonken. Het Platform zal het geld inzetten om meer jongeren
te interesseren voor vooral wiskunde en informatica. Extra aandacht gaat onder
meer uit naar het stimuleren van talentvolle meiden en allochtone jongeren
om deze richtingen te kiezen. Het geld
zal daarnaast worden ingezet voor het verhogen van het aantal eerstegraads
wiskundedocenten. Het platform heeft Foto: industrie
nog nooit zo’n grote schenking gehad.
De cheque werd half december tijdens
een bijeenkomst van de Internationale
Wiskunde Olympiade in bijzijn van minister Van Bijsterveldt van Onderwijs
door Google-directeur Pim van der Feltz
al tijdens hun middelbare schooltijd er-
technici. Beatrice Boots, directeur van
tielid van het Platform Bèta Techniek.
daan. Google vindt dat alle scholieren
het geld: ‘De donatie van Google is een
overhandigd aan Beatrice Boots, direc-
Volgens Google is het van belang om al op de middelbare school aandacht aan het onderwerp te besteden. Uit gege-
vens van Google blijkt dat het meren-
deel van de studenten die momenteel
afstuderen in bètatechniek of wiskunde
de kans moeten krijgen om de actieve ontwikkelaars van de technologie van de toekomst te worden. Via een reeks
van onderwijsinitiatieven investeert het
bedrijf wereldwijd in de nieuwe genera-
het platform is logischerwijs erg blij met prachtige aanvulling op de vruchtbare
initiatieven van overheid en bedrijfsle-
ven zoals het programma Eerst de Klas en Jet-Net.’
tie van computerwetenschappers en
Wkk oplossing voor dode einden stroomnet
Hibin: grondstofprijzen stijgen
Tennet gaat voorzorgsmaatregelen
De bouwkosten stijgen dit jaar door prijsstijgingen van bouwmaterialen. Producenten
randeren achter zogenoemde uitlopers,
grondstof- en energieprijzen. Dat zegt de Koninklijke Hibin, de brancheorganisatie
nemen om de stroomvoorziening te gagevoelige gebieden aan het einde van
het hoogspanningsnet. Het bedrijf denkt daarbij aan hulptroepen in de vorm van wkk en noodaggregaten. Tuinders kun-
van ruwbouwproducten verhogen hun prijzen met 3 – 9 procent, door gestegen
voor de bouwmaterialengroothandel. Hibin voorziet dat de groothandelsprijzen over de hele linie omhoog gaan. Per leverancier kunnen de prijsaanpassingen uiteraard fluctueren.
nen zo op die manier bijspringen op het
Bij eerdere grote stijgingen van de
Nieuwe informatie over de impact van
verdienen aan de geleverde energie.
2000 en 2007, kon de bouwmaterialen-
dat herstel nog langer op zich zal laten
moment dat het mis gaat, terwijl ze ook Het scenario is bepaald niet denkbeel-
dig. Afgelopen maanden zaten huishoudens in zogenoemde uitlopergebieden,
zoals de Bommelerwaard in de Betuwe drie keer zonder stroom. In totaal zit
nieuws
varing in deze disciplines hadden opge-
zo’n 29 procent van de huishoudens achter een uitloper.
Tennet wil zo het aantal uitlopers terugbrengen tot hooguit 19 procent van het
net. Wanneer de plannen worden gerealiseerd, kan het bedrijf nog niet zeggen.
48 EI01 46-50.indd 48
grondstof- en energieprijzen, zoals in
groothandel een deel van de prijsstijgingen nog compenseren door efficiënter te werken. Die rek is er nu uit, stelt de
brancheorganisatie vast. De sector heeft zich door tijdige koerswijzigingen goed
kunnen wapenen tegen de economische crisis, maar de bedrijfsresultaten staan
nog steeds onder zware druk. Alhoewel
de Hibin Conjunctuurmeting afgelopen oktober aangaf dat de sector stabili-
de schuldencrisis voedt de verwachting wachten. De afgelopen drie jaar is het
personeelsbestand in de sector met 13
procent gedaald. De sector doet er alles
aan om kennis en service op het nieuwe volumeniveau te handhaven. Daarom is
het onvermijdelijk dat de bouwmaterialengroothandel de prijsstijgingen voor
een groot deel zal moeten doorberekenen.
seert, bleek daaruit ook dat pas in 2013 herstel wordt verwacht.
intech E&I Januari ’12
02-01-12 16:12
column Platform Smart Grids van start
Gelijk- of wisselspanning?
Bij nen is het platform Smart Grids van start gegaan. Het
niet van vandaag of gisteren. Al in de oerdagen
Europese en internationale (iec) normalisatieactiviteiten op
het gebied van smart grids. Volgens de Taskforce Intelligente Netten, ingesteld door het ministerie van Economische
Zaken, Landbouw en Innovatie zijn normen en interoperabiliteit nodig om tot een grootschalige toepassing van smart
grids te komen. Volgens de Taskforce moet dit internationaal worden ingebed omdat smart grids zich niet alleen in
Nederland ontwikkelen. nen is daarom door het Innovatie
Programma Intelligente Netten (ipin) verzocht om een plat-
form op te richten voor interoperabiliteit en normalisatie op het gebied van smart grids. Het normalisatieplatform heeft
als taak de Nederlandse belangen te behartigen op internati-
onaal en Europees niveau. Indien nodig zal vanuit het norma-
lisatieplatform worden gewerkt aan een Nederlandse aanvulling op de internationale en/of Europese referentiearchitectuur. Het normalisatieplatform heeft nadrukkelijk niet de
taak om zelf normen op te stellen; het ontwikkelen van normen, internationaal, Europees of nationaal, gebeurt in de normcommissies.
NEN-normcommissie Batterijen opgericht Eind november is de eerste bijeenkomst gehouden van de nen-
normcommissie Batterijen. Deze normcommissie houdt zich bezig met het ontwikkelen van normen voor accu’s en batte-
rijen. De normcommissie wil verder zorgdragen voor de belangen van Nederlandse producenten van batterijen. Hun belangen worden via de nieuwe commissie onder de aan-
dacht gebracht bij Europese en mondiale standaardisatieorganisaties.
De ontwikkelingen op batterijgebied zijn de afgelopen jaren
snel gegaan: de opkomst van elektrische fietsen en auto’s, de
inpassing van wind- en zonne-energie in de elektriciteitshuishouding, maar ook strengere Europese regelgeving op het
gebied van veiligheid en milieu. De markt voor accu’s en bat-
van de elektrotechniek waren er heftige discus-
sies. Edison was voorstander van gelijkspanning.
Het duo Westinghouse-Tesla (uitvinder van de transformator) promootten wisselspanning. De eenvoud van de transformator met de mogelijkheid elektriciteit bij een hogere spanning
te transporteren en wat onfrisse praktijken tussen de conflic-
terende partijen rond de elektrische stoel, deden het pleit rond 1886 in het voordeel van wisselspanning beslissen.
Na 125 jaar laait de discussie opnieuw op. De uitgangspun-
ten zijn nu wezenlijk anders dan toen. De vermogenselektronica zet gemakkelijk gelijkspanningen om naar andere ni-
veaus, zelfs hele hoge. Hoge spanningen komen aan de orde bij elektriciteitstransport over grote afstanden (denk aan de
gelijkspanningsverbinding tussen Groningen en Noorwegen). Een ander argument in het voordeel van gelijkspanning is de grote hoeveelheid apparatuur in de woning die via ladertjes van energie wordt voorzien.
Het nadeel op dit moment is de grote diversiteit aan lader-
tjes. Allemaal verschillende spanningen met een assorti aan connectortjes. Bijna alle ladertjes voelen bij gebruik behoor-
lijk warm aan. Energieverlies tot en met, in Nederland alleen al miljoenenvoudig.
Een Europees keurmerk voor universeel toepasbare ladertjes zal in meerdere opzichten voordeel bieden. Apparaten wor-
den goedkoper in aanschaf; ladertjes moeten dan onafhan-
kelijk van het apparaat worden aangeschaft en zijn ook voor volgende apparaatversies bruikbaar.
De volgende stap zou zijn voor die lage spanning een zwakstroomnetje in de woning aan te leggen. In de meterkast
een hoogwaardige centrale voeding met hoog rendement en – zeker niet onbelangrijk – met geringe verontreiniging van het voedende net.
Van uiteenlopende kanten worden geluiden gehoord voor een volledige gelijkspanning in de woning. Argument daarbij is
dat dan van schadelijke elektromagnetische velden geen sprake is. Bedenk dat de meeste apparaten van groter vermogen
in hoofdzaak Ohmse belasting vormen, waarbij netverontreiniging niet aan de orde is. Een uitzondering vormen inductiekookplaten en magnetrons en laagvermogen ledverlichting. Het moet toch simpel zijn voor deze onderdelen de emc-keu-
terijen verandert, stelt de commissie vast. Dat betekent an-
ringseisen aan te scherpen, zodat ook aandacht moet worden
producten. Door de snelle ontwikkelingen is er steeds meer
Dit alles wijst voor de toekomst in de richting van een hy-
dere aanbieders, andere afnemers en andere eisen aan de
behoefte aan heldere, uniforme afspraken over de kwaliteit en veiligheid van producten, processen en diensten. Op die
manier kunnen partijen eenvoudiger zaken met elkaar doen, zodat Nederlandse bedrijven de marktkansen ten volle kunnen benutten.
besteed aan frequenties boven de veertigste harmonische.
bride installatieaanpak. Standaard 230 V voor de zwaardere aansluitingen en een zwakstroomnetje ter vervanging van de ladertjes en de voeding van de ledverlichting. Simpel en gemakkelijk te verwezenlijken.
bob verheul,
[email protected]
intech E&I Januari ’12
EI01 46-50.indd 49
column
platform coördineert de Nederlandse inbreng richting de
De vraag wat het meest efficiënte stelsel is, is
49 02-01-12 16:12
agenda Kopje 16 januari
Platte Werkconferentie tekst
Langer Zelfstandig inforegel Wonen De Observant, Amersfoort
Testperiode brandventilatie systemen afgesloten
www.studiearena.nl
26 januari Infracampus
Ahoy, Rotterdam
www.infracampus.nl
7 – 9 februari E-world 2012 Messe, Essen
Foto: industrie
www.e-world-2012.com
8 februari Slimme Energie Infrastructuur Hotel Van der Valk, Breukelen www.iir.nl
13 – 15 maart World Biofuels Market
Beurs/World Trade Center, Rotterdam www.worldbiofuelsmarket.nl
ventilatiesystemen voor een aantal metrostations op de Erasmuslijn in Rotterdam. Het systeem werd getest met ‘live’ rijtuigbranden. Sinds 2009 worden bestaande me-
verbetering van de brandveiligheid,
Een belangrijk onderdeel betreft de
rook- en warmteafvoersystemen. Het
trolijnen van de ret gerenoveerd.
onder andere door het aanbrengen van geheel bestaat uit ventilatoren, rook-
GroenLinks: alle snelwegen voorzien van led’s
schermen en een brandmeldinstallatie.
GroenLinks wil binnen dat drie jaar alle
tie wordt door de brandmeldinstallatie
snelwegen in Nederland zijn verlicht
met led’s. Ledverlichting is kwalitatief in orde, veilig en zuiniger in gebruik, aldus de partij.
De partij heeft gezien dat op de A44 in Noord-Holland de techniek naar
tevredenheid functioneert en wil led’s
daarom door het hele land invoeren. De ledverlichting op de A44 heeft inmid-
dels zo’n 135 kWh aan energie bespaard door de led’s.
Het land kan door de maatregel zo’n 4
miljoen euro per jaar besparen op ener-
nieuws
Na een periode van anderhalf jaar is in november de testperiode afgerond van brand-
giekosten. De partij heeft haast met de
beslissing, omdat de overheid onder andere via het Platform Verlichting wel
zijn mond vol heeft over het snel invoe-
ren van led, maar er is in Nederland nog te weinig gebeurd op dat gebied, aldus de partij.
50 EI01 46-50.indd 50
De rookschermen zijn aangebracht
langs de perrons en worden bij een
brand door de brandmeldinstallatie automatisch neergelaten. Ook de ventilaingeschakeld.
Om de praktijk te testen is door adviesbureau Peutz een dummy-rijtuig ont-
worpen waarmee - buiten de bedrijfstijden van het metroverkeer - op alle
betreffende stations is getest. Hiertoe werd een brand nagebootst met een
vermogen van ongeveer 1,5 MW, dit is
representatief voor de eerste groeifase van een metrobrand.
Om voldoende rook te genereren werd
als brandstof diesel gebruikt. Tijdens de proeven is met specifiek voor dit doel
ontwikkelde optische meetsystemen de rookverspreiding op verschillende
plaatsen gemeten. Tevens is steeds met door de stations verspreid opgestelde
camera’s de rookverspreiding gevolgd en vastgelegd.
intech E&I Januari ’12
02-01-12 16:12
