De Olijftak nr. 1 november 2010

De Olijftak nr. 1

november 2010

Van de Redactie Voor u ligt de eerste uitgave van “de olijftak”, het nieuwe wijkblad van wijkgemeente iona. De olijftak staat symbool voor vrede, hoop en is een teken van leven. Na de zondvloed kwam de duif met een olijftak terug naar Noach en bracht daarmee de boodschap over dat er weer leven op aarde mogelijk was. Wij hopen dat “de olijftak” zal bijdragen aan de verdere vorming van wijkgemeente iona door het bieden van een podium voor het brengen van een, wellicht kritische, maar altijd positieve boodschap. In deze uitgave wordt door de wijkpredikant en de voorzitter van de wijkkerkenraad stilgestaan bij de vorming van wijkgemeente iona. De beide kartrekkers van de fusie, Hetty van Dijke en Peter Vellekoop, worden in een dubbelinterview onderworpen aan een “kruisverhoor” over de afgelopen inspannende periode. Daarnaast vindt u informatie over komende activiteiten. Deels van oude bekenden (Samen Op De Aarde, Orgelcommissie Immanuëlkerk, Zondagavondzangdiensten), maar ook wordt de nieuwe samenwerking zichtbaar in bijvoorbeeld de Oud Papier Actie en het Kinder- en jeugdwerk iona. Tot slot ook deze keer weer stof tot nadenken in de column van Rijk Zandstra. We wensen u veel leesplezier en denkt u ook nog eens aan gemeenteleden die in zieken- of verzorgingshuizen verblijven. Breng ze eens een bezoekje of stuur ze eens een kaartje. De adressen staan achterin “de olijftak”. Het eerstvolgende Leesteken staat gepland voor februari 2011. U kunt kopij inleveren tot 26 januari 2011 per e-mail aan [email protected] en [email protected]. Wilt u “de olijftak” in het vervolg per e-mail ontvangen, stuur dan een e-mail naar de redactie o.v.v. “Olijftak digitaal”. Geef ook uw naam en adres aan. U wordt dan opgenomen in de verzendlijst.

1

Tel uit je winst! Het proces van samenvoeging is afgerond. Formeel zijn wij vanaf 1 januari 2011 één wijkgemeente, maar in de praktijk zijn wij dat al vanaf de Startzondag en eigenlijk al vanaf het begin van de zomer. Sindsdien vieren wij immers al gezamenlijk de eredienst. En ook in allerlei geledingen zoeken mensen elkaar op, bundelen mensen hun krachten, maken mensen afspraken voor de werkwijze. Het proces van samenvoeging is afgerond. Maar dat betekent niet dat we er zijn. In zekere zin begint het nu pas goed. Want nu zal het er op aan komen wie we zijn, waar we voor staan, wat we met elkaar willen, hoe we kerk willen zijn. Juist nu aan alle formaliteiten een einde komt, ontstaat er hopelijk des te meer ruimte voor de inhoudelijke bezinning, voor het geloofsgesprek. Daar gaat het immers om: om het geloof, om de hoop, om de liefde. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat, als het gaat om de vraag wat voor kerk we willen zijn (waarbij die ‘we’ niet specifiek op onze nu samengevoegde wijkgemeente slaat, maar meer een algemene term is die betrekking heeft op de kerk als geheel), mensen soms niet weten in wat voor onmogelijke bochten ze zich moeten wringen om maar te overleven, om maar aantrekkelijk en aansprekend te zijn. Nu zal ik de laatste zijn om te ontkennen dat het belangrijk is dat de kerk aanspreekt en werfkracht heeft. Alleen: waarin is dat gelegen? Je kunt soms jaloers zijn op en met weemoed kijken naar de eerste christelijke gemeente, zoals je die in het begin van het boek Handelingen tegenkomt. Daar ging iets van uit: dagelijks kwamen er mensen bij! Kom daar nu eens om … Ik ben mij er van bewust dat het onmogelijk is om terug in de tijd te gaan. Wij kunnen onmogelijk de eerste gemeente als model of blauwdruk voor een gezonde en vitale gemeente anno 2010 zien. Twintig eeuwen wereld- en kerkgeschiedenis overbrug je niet zomaar. En toch, en toch: wat is nu het geheim van die eerste gemeente

2

geweest? In elk geval niet dat die zulke spectaculaire dingen organiseerde. In Handelingen 2: 46 lees ik: “Elke dag kwamen ze trouw en eensgezind samen in de tempel, braken het brood bij elkaar thuis en gebruikten hun maaltijden in een geest van eenvoud en vol vreugde.” Met andere woorden: ze waren op hun post, ze kwamen bij elkaar over de vloer, ze hadden oog voor elkaar, ze lieten iets zien van hoe leven en samenleven óók kan! En daar rustte zegen op: “Ze loofden God en stonden in de gunst bij het hele volk. De Heer breidde hun aantal dagelijks uit met mensen die gered wilden worden.” Door gewoon trouw te zijn aan God en elkaar kun je een aansprekende en aanstekelijke gemeenschap zijn. Tel uit je winst! De samenvoeging van beide wijkgemeenten heeft veel reacties opgeroepen. Er zijn mensen teleurgesteld. Er zijn mensen die de stap niet hebben kunnen of willen zetten. Er zijn mensen die dat nog niet hebben kunnen of willen doen, maar zich nog aan het (her)oriënteren zijn. Er zijn mensen die er moeite mee hadden (en nog hebben) maar toch gezegd hebben: ik ga er voor, we zetten onze schouders er onder. Er zijn mensen die de nieuwe wijkgemeente als een fantastische uitdaging zien met nieuwe mogelijkheden en kansen. Het is van het grootste belang dat al die mensen (ja, wij allemaal dus) elkaar blijven ontmoeten, met elkaar in gesprek blijven, juist over dat enthousiasme en over die teleurstelling. Maar laten wij met elkaar toch vooral ook het geloofsgesprek blijven of (eindelijk) gaan voeren. Het gesprek dat gaat over vragen als: wat drijft je, wat beweegt je, wat bezielt je, welk verhaal inspireert je, welk visioen geeft je vleugels, waar droom je van, wat is je ultieme houvast in het leven waar de lach en de traan vaak zo dichtbij elkaar liggen?

dag aan schuldig heeft gemaakt (want een schuld is het wel) kan zo ’n uitspraak alleen maar onderschrijven. Maar als de kerk – nee, wacht: als de protestantse wijkgemeente iona in Maassluis (want laten we alsjeblieft klein beginnen en dichtbij onszelf blijven!) – er in slaagt zo met elkaar te leven dat het gewoon opvalt hoeveel geloof, hoop en liefde er is, dan kun je inderdaad met recht je winst uittellen. Of zou je winst dan niet eens uit te tellen zijn? Ds. Chris Schreuder

Hebt u nog twee paspoorten?! Woord van de voorzitter van de wijkkerkenraad Beste lezers van dit prachtige, nieuwe wijkblad. Mijn naam is Lennart van Berkel en ik ben 30 jaar. Sinds 3 oktober ben ik voorzitter van wijkgemeente iona. 2010 is voor mij een jaar waarin veel dingen nieuw zijn. Op 11 mei dit jaar ben ik getrouwd met Marcella. Op 1 augustus ging ik voor het eerst voor in een kerkdienst. Ik volg namelijk de predikantsopleiding aan de Protestantse Theologische Universiteit in Leiden en Utrecht. Daarnaast hoop ik voor het eerst vader te worden in mei 2011. Zo, dan weten jullie dat ook gelijk. En nu dus voor het eerst in mijn leven voorzitter. Er zijn echter ook veel nieuwe dingen, die voor ons allemaal gelden. We maken deel uit van een nieuwe wijkgemeente. Die gemeente heeft een nieuwe naam, iona. We hebben een nieuw logo. We hebben een nieuwe website. En ook dit wijkblad zal vernieuwd worden. Als ik dit typ weet ik ook nog niet wat de naam en de lay-out zullen worden. Daarnaast hebben we een nieuwe regering, die momenteel fel in discussie is met de nieuwe Tweede Kamer.

Iemand schamperde eens: “Jezus beloofde ons het Koninkrijk. En wat kregen we? De kerk! Tel uit je winst!” Wie de verdeeldheid, de ongeloofwaardigheid, de vrijblijvendheid enerzijds en de starre dogmatische onbuigzaamheid anderzijds ziet waar de kerk zich door de tijden heen en tot op de huidige

Eén van de discussiepunten is of bewindvoerders wel of niet twee paspoorten mogen hebben. Dit wijkblad is niet bedoeld voor de politieke voorkeuren van de voorzitter, dus ik laat me in deze kwestie ook maar niet uit. Eén ding hoop ik wel, dat we als

3

4

gemeenteleden niet meer met twee paspoorten op zak lopen. Het Ark- of Immanuëlkerk-paspoort kan nu echt de deur uit. Met uw iona-paspoort kunt u in alle gebouwen van de Protestantse Gemeente Maassluis terecht, en zelfs daarbuiten. Er zijn nog heel wat zaken die ‘nieuw’ zijn voor ons als leden van wijkgemeente iona. De een moet erg wennen aan het gebouw, de nieuwe manier van collecteren, bloemen bezorgen of koffie drinken. De ander moet erg wennen aan 10:00 uur beginnen, twee mensen bij de deur, de nieuwe liturgie of de collectezakken op liturgietafel. Ook de jonge, nieuwe generatie moet nog een plek vinden in het gebouw en de nieuwe wijkgemeente. Laat het nieuwe wat we ervaren ons uitdagen en aanleiding zijn tot gesprek met elkaar. Het nieuwe is niet per se beter dan het oude, maar laten we het wel een kans geven. De kerk heeft zich door de eeuwen heen ook telkens weer vernieuwd. Dat ging regelmatig met tegenzin. Het mooie is echter dat de Heilige Geest zich telkens weer weet te vernieuwen en zich in nieuwe gedaantes aan ons voordoet. Laten we bidden en hopen dat de Geest ons wil voorgaan op de spannende zoektocht naar een nieuwe vorm van gemeente-zijn. Een vorm die past bij de gemeenteleden met een iona-paspoort. Het is net als met nieuwe schoenen, of sandalen zoals de profeet Jona zou zeggen, je moet ze even inlopen. We zijn als gemeenteleden momenteel aan het inlopen. Hier en daar hebben gemeenteleden last van blaren, maar het is ook mooi en hoopgevend om te zien dat sommigen pleisters hebben. Het vraagt tijd, geduld en eelt om uiteindelijk op goede voet met elkaar te kunnen leven. Begrijpelijk dus dat sommigen van ons nog wat uit de pas lopen. Maar laten we samen op zoek gaan naar hoe het ook al weer voelt om in de voetsporen van Jezus te lopen. In de voetsporen van Hem die te pas en te onpas met ons meeloopt. Hebt u het goede paspoort bij u voor deze reis? Ik hoop velen van u onderweg te (blijven) ontmoeten! Lennart van Berkel

5

Kinder- en jeugdwerk iona 1 plus 1 is ook weleens 3! Bij de start van de nieuwe wijkgemeente zijn ook heel veel jongere gemeenteleden betrokken. En heel veel vrijwilligers die hen begeleiden! Dat vraagt veel overleg en lang nog niet alles is besproken en definitief afgesproken. Toch willen we dat zeker de kinderen en de jongeren snel doorhebben waar hun plekje is binnen de gemeente. En wanneer de kinderen zich thuis voelen, hebben vaak de ouders ook sneller hun draai weer gevonden. Dat geeft dus een grote meerwaarde: 1+1=3. Diverse groepen leidinggevenden hebben veel tijd gestoken in het bepalen wat belangrijk is. Ook is er een workshop gevolgd om nog beter te kunnen functioneren als onderdeel van het kerkelijk werk. Dus op dit gebied geldt ook dat het samenvoegen een meerwaarde kan opleveren: 1+1=3. Voor de duidelijkheid staat hieronder wat er speciaal voor de kinderen en jongeren tijdens alle kerkdiensten wordt geboden. Een aantal zaken moet nog nader worden afgesproken, bv. tijdens de gemeenteavonden. - oppas (crêche) voor kinderen tot 4 jaar tijdens de hele dienst in de eerste zaal voorbij de klapdeuren. Alle oppaskinderen komen tijdens de collecte met de mensen die oppasdienst hebben in de kerk terug. - kindernevendienst voor kinderen in de basisschoolleeftijd (ze worden verdeeld in twee leeftijdsgroepen). Deze kinderen worden rond de schriftlezingen meestal naar voren geroepen voor een praatje over het onderwerp van de dienst, waarna ze een kaars meekrijgen en naar een zaaltje gaan. Ze komen terug even na de preek (ook nog vast af te spreken, nu is het meestal voor de gebeden).

6

- jongerennevendienst voor jongeren vanaf de brugklas. Er is geen eindleeftijd, je bent welkom zolang je het zelf hier naar je zin hebt. Wanneer de basisschoolkinderen de kaars krijgen, loopt de leiding van de jongerennevendienst ook naar voren om een kaars op te halen. Op dat moment kan je als jongere ook meteen meelopen naar één van de deuren. De ruimte voor de jongeren is in de bovenzaal. Ook zij komen even na de preek terug. Soms wordt er tijd genomen om bv. een jongerendienst voor te bereiden. Dan zit de jongerennevendienst tijdens de hele kerkdienst apart. De eerstvolgende jongerendienst is op 28 november en de voorbereidingen zijn al begonnen. Jongeren kunnen hun e-mailadres doorgeven aan de leiding. Dan worden ze van speciale gebeurtenissen op de hoogte gehouden. Regelmatig worden ook gesprekken georganiseerd met ouders die hun kind hebben laten dopen. Er is zelfs een keer nevendienst voor hen! Natuurlijk zijn ouders die hun kind (soms bewust) niet hebben laten dopen, maar die wel bezig zijn met een christelijke opvoeding en alle vragen daaromheen ook van harte welkom bij deze ontmoetingen. Bij beide predikanten, ondergetekende en Jacqueline Wijnhorst kan meer informatie hierover worden gevraagd. Naast deze activiteiten wordt er steeds meer georganiseerd samen met wijkgemeente Koningshof. Zo is er kindercatechese (start begin 2011 weer), basiscatechese (een groep van 20 deelnemers!) en gewone catechese voor verschillende leeftijdsgroepen. De jeugd vormt de toekomst van onze kerk, dus geef ze de ruimte! Wim de Jong, jeugdouderling [email protected]

7

Uitnodiging thema-avond diaconie Ouderenadviseurs Ieder jaar komen alle diakenen van de Protestantse Gemeente te Maassluis, de PGM, bij elkaar. Tijdens die avond spreken wij met elkaar over een onderwerp dat te maken heeft met het werk van de diakenen. Andere gemeenteleden die geïnteresseerd zijn in het thema nodigen wij graag uit om hierbij aanwezig te zijn. Dit jaar wordt de thema-avond gehouden op donderdag 18 november 2010, aanvang 19.45 uur, in de grote zaal van de Immanuëlkerk. Het onderwerp is: Ouderenadviseurs van Seniorenwelzijn. Mevrouw Marjan van Dorp komt ons vertellen wat het werk van de ouderenadviseurs in Maassluis inhoudt en zal ook graag vragen beantwoorden. Ter toelichting een deel uit de brief van Seniorenwelzijn aan de PGM: De zorg voor kwetsbare ouderen is, denken we, een gezamenlijk aandachtspunt. De kern van de ouderenadvisering is gelegen in het met raad en daad bijstaan van senioren zodat men zolang mogelijk zelfstandig kan blijven functioneren zoals men dat graag wil. De ouderenadviseur geeft gratis informatie en advies op het gebied van wonen, zorg, welzijn en financiën. Wij hebben als taak om kwetsbare ouderen zo goed mogelijk te ondersteunen als zij dit willen. In samenwerking met de Gemeente Maassluis worden alle mensen die 65 jaar worden en een inkomen hebben op AOWniveau bezocht om hen te wijzen op de financiële regelingen waar zij recht op hebben. Verder worden tachtigjarigen bezocht om hen te wijzen op allerlei voorzieningen die er binnen de Gemeente Maassluis zijn en waar zij mogelijk een beroep op kunnen doen. Ook coördineren wij het project thuisadministratie en begeleiden wij de vrijwilligers die dit uitvoeren.

8

Bent u benieuwd naar het werk van de ouderenadviseurs in Maassluis? Komt dan naar deze avond. De behandeling van dit onderwerp zal tot ongeveer 21.00 uur duren, tot de pauze. Daarna zullen de diakenen nog een aantal andere zaken bespreken. Om te weten hoeveel stoelen we moeten klaarzetten, stellen wij het op prijs als u van tevoren even laat weten of u van plan bent om aanwezig te zijn. Wij hopen op uw komst! Namens het College van Diakenen, Lenie Cats, secretaris [email protected] 010-5912367

Zijn ze nu helemaal rooms geworden? Met een knipoog naar de uitdrukking “zijn ze nu helemaal gek geworden”, willen we natuurlijk niet suggereren dat Rooms hetzelfde is als gek, in tegendeel. Maar in Hoek van Holland lijken ze wel een beetje gek te zijn. Eerst waren er twee kerken, de Dorpskerk, die oorspronkelijk Hervormd was en de Pleinkerk, de Gereformeerde variant. Na de fusie tot Protestantse Gemeente te Hoek van Holland moest er een keuze gemaakt worden. Twee gebouwen werd te kostbaar, komt bekend voor, ook in Maassluis. En wat gebeurt er: nu zijn beide Hoekse kerken gesloten, waarna de kerkdiensten worden voortgezet in de Rooms-Katholieke St. Egbertuskerk. Ja, dan ga je je afvragen wat er mis is. Gelukkig valt het allemaal nogal mee. De Dorpskerk in de Prins Hendrikstraat was aan een opknapbeurt toe. De Pleinkerk voldeed als gebouw toch wat minder en besloten werd toen om de laatste te verkopen. Nog net voor de economische crisis werd een koper gevonden, waarbij de oplevering voor september 2010 werd vastgesteld. De verbouwing van de Dorpskerk liep wat vertraging op, mede van-

9

wege protesten uit de buurt tegen de aanbouw van een zaal. De vergunning werd uiteindelijk toch verstrekt, al zullen de werkzaamheden nog enkele maanden duren. De koper van de Pleinkerk wilde het gebouw op tijd hebben en zo moest worden uitgezien naar een tijdelijke zaal voor de wekelijkse kerkdiensten. Onze Rooms-Katholieke geloofsgenoten stelden hun gebouw graag beschikbaar en zo klinken er op zondagochtend gewoon weer kerkklokken door Hoek van Holland. De diensten zijn niet samengevoegd, al is er inmiddels wel een oecumenische dienst gehouden. Aan sommige dingen moet je wel even wennen. De knielbankjes zitten wat in de weg, maar je kunt ze opklappen. Vooral het terugklappen levert aan het eind van de dienst nogal wat herrie op. En de Pleinkerk? Het gebouw staat er nog steeds, al is de binnenboel verwijderd. De kerkelijke attributen werden in een slotdienst met enig ceremonieel verwijderd. Er werd menig traantje weggepinkt, want in ruim 50 jaar hebben hele gezinnen er van alles meegemaakt, van dopen en huwelijken tot begrafenisdiensten toe. Dat zal in Maassluis hetzelfde zijn, eerst na verkoop van de Maranathakerk en nu na de sluiting van De Ark. Het is het trieste gevolg van de leegloop van de kerken. Tijd voor een ledenwerfactie?! In de week na de slotdienst moest ook het orgel van de Pleinkerk gesloopt worden. De orgelbouwer, die destijds als jongen met zijn vader het instrument had opgebouwd, kwam het nu afbreken met hulp van enkele gemeenteleden. De orgelpijpen werden in papier en dekens gewikkeld en in grote kisten opgeslagen tot er mogelijk een koper voor gevonden wordt. Nadat het laatste orgelonderdeel verwijderd was bleef er een kale, lege, holklinkende schuur over. De kerkelijke sfeer was compleet verdwenen. Deur sluiten en wegwezen. Piet van Dijk, Hoek van Holland

10

“Uiteindelijk zijn de mensen de kerk, niet het gebouw zelf.” De Ark en de Immanuëlkerk zijn samengegaan tot de wijkgemeente iona. Daarom heeft de redactie besloten de kartrekkers van deze fusie, Peter Vellekoop en Hetty van Dijke, aan een ‘kruisverhoor’ te onderwerpen in de vorm van een dubbelinterview. Dit interview werd door Rijk Zandstra afgenomen ten huize van Peter V. op dinsdagavond 12 oktober jl. PV Ik heb een jaar of vijftien kampwerk gedaan, waaronder het Startkamp, tot 2003 en toen vond ik het leuk geweest. Er zijn andere leuke dingen en ik wilde andere mensen de kans geven. Dat is ook gebeurd en het kampwerk is nu in goede handen. Daarna heb ik een jaartje niets gedaan, toen ben ik twee jaar diaken geweest, totdat ik gevraagd werd als voorzitter. Als mensen denken dat je dat kan, dan probeer je het gewoon en uiteindelijk bleek ook dàt ik het kon. In het dagelijks leven ben ik technisch medewerker bij de plaatselijke Woningcorporatie Maasdelta, die ook in Spijkenisse en in Hellevoetsluis zit. Binnen de ontwikkelafdeling doen we alle nieuwbouw- en grote renovatieklussen. In Maassluis natuurlijk de Burgemeesterswijk en het Balkon, in Spijkenisse een paar wijken. In Hellevoetsluis momenteel wat minder. We zijn ook bezig met andere dingen zoals zorginstellingen en scholen. HD Ik woon al dertig jaar in Maassluis met mijn man en inmiddels een dochter van negentien. Oorspronkelijk kom ik uit Rotterdam. Toen we verhuisden zijn we in Maassluis komen wonen. We wonen nog steeds in hetzelfde huis. Ik ben best wel actief binnen de kerk. Ik heb drie ambtstermijnen als voorzitter achter de rug. Eerst in de Maranathakerk, die is later verkocht. In mijn tweede periode als voorzitter is de dominee overspannen geraakt en in mijn derde periode wordt er weer van kerkgebouw gewisseld [gelach].

11

Ik werk parttime in het kleuter- en basisonderwijs, eerst in Maassluis en sinds drie jaar in Vlaardingen. Van huis uit ben ik onderwijzeres. Ik heb eerst fulltime in de gehandicaptenzorg gewerkt, totdat we zelf een gezin kregen. Toen ben ik gestopt met werken en zodra onze dochter met vier jaar naar school ging, was het onderwijs een prima baan waar je zo in kon vallen. En als je parttime in het onderwijs zit, is er altijd wel ruimte om iets anders erbij te doen. Dus toen iemand mij vroeg of ik zin had iets in de kerk te doen, leek me dat wel leuk. Ik ben eerst diaken geworden. Ik praat vrij makkelijk. Misschien ook vanwege mijn functie op school. RZ Gelukkig. Dat is met een interview wel fijn. [gelach] HD Maar toen zeiden de mensen al gauw “We zoeken nog een voorzitter. Zou dat wat voor je zijn?” Ik heb eerst even nagedacht. Nou mag ik graag een beetje regelen en sturen, dus toen heb ik ‘ja’ gezegd. Dat is ondertussen tien jaar geleden. Ik ben dus maar heel kort diaken geweest met de collectezak. Dat had wel iets. Je was meer praktisch bezig. En met tussenpozen ben ik wel weer eens ambtsdrager geworden en nu zijn wij allebei gestopt als ambtsdrager. En ik vind het ook goed om nu te stoppen. PV Nou ja, goed, we hebben wat afgerond. Dat is het mooie. Beide wijken [Centrum en Oost (RZ)] zijn opgehouden te bestaan. Er is nu een nieuwe wijk. Dan is het ook goed dat er een nieuw persoon staat, die fris kan beginnen. RZ Hebben jullie wel overwogen om ambtsdrager te blijven in de nieuwe gemeente? HD Nee, ik niet. PV Toen ik voorzitter werd heb ik gezegd: “In principe drie jaar,

12

met een optie voor vier jaar”. Normaal is een ambtstermijn vier jaar. Ik was heel benieuwd hoe het zou zijn. Achteraf is het best wel veel werk geweest. Maar begin vorig jaar waren we net begonnen met de stuurgroep om de wijken te gaan samenvoegen. Dus toen dacht ik “Moet ik nou stoppen, of kan ik beter nog even doorgaan?” Dan kun je beter nog een jaar erbij doen en daarna een vers persoon aanstellen. HD Dus jij hebt het toch nog vier jaar gedaan? Ik drie jaar dit keer. Maar ik denk ook dat het goed is om op dit moment te stoppen. Want als je door zou gaan met nieuwe mensen en vanuit een nieuwe situatie dan moet je weer wennen. Dan kun je beter een nieuwe voorzitter hebben. Die stapt er fris en fruitig in. PV Zonder rugzakje, zonder verleden. Prima, mensen mogen ons gerust aanspreken als ze dingen uit het verleden willen weten. RZ Is het feit dat jullie allebei voorzitter waren ook de reden geweest dat jullie de kar hebben getrokken tijdens het fusieproces of zijn jullie “vrijwillig aangewezen”? PV Misschien is het goed om dat traject even te schetsen. Er is op een gegeven moment een beleidsplan aangenomen. Dat plan ging over de jaren 2008 tot 2012 en dat was Protestantse Gemeente Maassluis-breed. Dus over alle vier de wijken: Grote Kerk, Koningshof, Immanuëlkerk en De Ark. Er kwamen toen twee predikantsplaatsen vacant. Egbert van de Weide ging weg, Geb van Doornik ging weg. En er zou met een nieuwe predikant gewacht worden tot er een nieuw beleidsplan was. In dat beleidsplan kwam naar voren dat we terugliepen in leden en inkomsten, dus moesten we daar op anticiperen. Uiteindelijk is er gezegd “Welke combinaties kunnen we maken, zodat we met minder wijken toe kunnen?” Dan heb je ook minder predikanten nodig. Toen is er besloten om De Ark en de Immanuëlkerk samen te voegen, zodat die samen ongeveer even groot waren als de wijk Koningshof. Met in het achterhoofd het idee dat de wijk Koningshof met de Dijkpolder, als die zou worden gebouwd, zou worden uitgebreid en dat het Balkon bij wijk Centrum zou komen. Vanuit de beide moderamina, dat waren zowel in Centrum als in

13

Oost ongeveer zes mensen inclusief de predikant, is men toen vanaf eind 2008 gaan kijken hoe we een eventuele samenvoeging van Centrum en Oost handjes en voetjes zouden kunnen gaan geven. Na een aantal vergaderingen is daar een stuurgroep uit voortgekomen. HD Dat de keus op ons is gevallen, met wat mensen ernaast, kwam natuurlijk doordat wij als voorzitter heel veel contacten hadden in Maassluis. Bovendien praat je makkelijk en stapt je ook vaak makkelijk ergens op af. Het is voor iedereen vrijwilligerswerk en soms wordt het als een belasting ervaren. Maar van een voorzitter wordt vaak verwacht dat je net iets meer in je mars hebt. PV We hebben allebei wel eens tegen elkaar aan lopen zuchten. Maar ondanks alle tegenslagen en weerstand denk ik achteraf dat we het goed gedaan hebben. Natuurlijk denken we wel eens “Dat en dat hadden we nóg beter moeten communiceren.” Aan het begin van het jaar hebben we nog een aantal gemeente-avonden georganiseerd. Achteraf denk ik dat we dat eerder hadden moeten doen, zodat de kou eerder uit de lucht was geweest. Toen het in 2008 uiteindelijk ècht over de samen-voeging ging en het moment naderde dat het besluit moest worden genomen, is er een gemeentehooravond geweest om te horen wat men er van vond. Daarna neem je als Kerkenraad een besluit en dat gaat dan naar de Algemene Kerkenraad. Dan blijkt dat er maar een klein groepje mensen geïnteresseerd is zo’n hooravond. Veel mensen onderschatten blijkbaar het belang van wat er stond te gebeuren. HD Wij zaten in het begin in een soort dilemma. De informatie die je hebt als stuurgroep en als moderamen omvat al zoveel, maar het is eigenlijk alleen nog maar brainstormen. Het is nog niet genoeg onderbouwd om naar buiten te brengen. Maar de gemeente klaagde dat ze niets te horen kreeg. Vandaar dat we die hooravonden zijn gaan organiseren.

14

RZ Maar goed, jullie namen die taak dus op jullie om de samenvoeging in goede banen te leiden. Waar begin je dan? HD Vooral met praktische dingen. Tellen en turven. Tellen hoeveel mensen zitten in dat gebouw en hoeveel in dat gebouw? Hoe groot zijn de wijken en wat zijn de activiteiten? Maar toen zagen we al snel dat wij dat niet alleen konden doen naast alle dingen die je als voorzitter al doet. En daarom hebben we de Werkgroep Gebouwen in het leven geroepen. PV En eigenlijk hebben we het traject van de bouwkeuze naar voren getrokken. In het beleidsplan was vastgelegd dat eind 2011 een besluit zou moeten worden genomen over de gebouwen. Maar begin vorig jaar deden al allerlei geruchten de ronde over De Ark. Het zou al verkocht zijn en díe had interesse en díe had interesse. De Immanuëlkerk was verbouwd. Dus de indruk bestond dat de Immanuëlkerk voorgetrokken zou worden. RZ Het leek eerder of het ging om een overname dan om een samengaan? PV Ja, dat was gewoon vervelend. Het veroorzaakte een hoop onrust. Vandaar dat we dat naar voren hebben gehaald en de Werkgroep Gebouwen hebben ingesteld, nadat we goedkeuring hadden gekregen van de Algemene Kerkenraad. In die werkgroep zaten mensen van alle wijken uit Maassluis en allerlei deskundigen, zoals aannemers en bouwkundigen. RZ Dus er is echt wel bekeken welk gebouw nu het meest geschikt was? HD Ja, die Werkgroep Gebouwen heeft ècht een hele inventarisatie gemaakt. Hoeveel vierkante meters kerkzaal zijn er? Hoeveel vierkante meters voor de kinderen? Er is gekeken naar ligging, parkeerplaatsen, invalidentoilet. Is er nog een andere functie dan alleen kerk zijn? PV En uiteindelijk bleek dat de beide gebouwen wat de meeste punten betrof niet veel van elkaar afweken, behalve op het punt

15

van grootte. En dat was nou juist doorslaggevend. De Ark kon ongeveer vierhonderdvijftig mensen kwijt. De Immanuël zo’n beetje het dubbele. Kijk, bij gewone diensten zouden alle mensen van beide gemeenten waarschijnlijk in De Ark passen. Maar juist bij speciale diensten zoals doopdiensten, of wanneer Wonderwijs zingt, of tijdens Kerst, Pasen en Pinksteren heb je extra ruimte nodig. Dus kwamen we toch bij de Immanuëlkerk uit. HD Uiteindelijk was het een getallenkwestie. Er kunnen gewoon meer mensen in de Immanuëlkerk. En als je een soort centrumfunctie wil hebben onder de kerken van Maassluis kom je daar ook op uit. Wel onderbouwd hoor, trouwens. En we vertellen het wel eventjes hier, maar het is natuurlijk een langdurig proces geweest. Er was eigenlijk wel heel veel weerstand. RZ Van wiens kant voornamelijk? HD Voornamelijk vanuit De Ark. Die zagen langzaam maar zeker in dat hun kerk uiteindelijk zou verdwijnen. PV Die voelden het wel aankomen. Maar andersom, als het De Ark was geworden had je heel veel weerstand vanuit de Immanuëlkerk ondervonden. RZ Wist men toen de Immanuëlkerk werd verbouwd al dat de wijken samen zouden gaan? PV Nee, dat werd pas bekend toen we al bezig waren. En we waren al te ver om te kunnen stoppen. Achteraf lijkt het misschien of de Immanuëlkerk is verbouwd met het oog op de fusie, maar dat is dus niet zo. Het is eigenlijk juist jammer dat we niet gezamenlijk een kerk hebben kunnen verbouwen. Dan hadden we letterlijk en figuurlijk samen een nieuwe kerk gebouwd. Maar we blijven elkaar voorhouden dat we allebei nieuw zijn ingetrokken in deze wijk. In de afscheidsdienst in De Ark zijn we daarom met z’n allen samen met de belangrijke liturgische stukken de kerk uit gegaan. En die stukken zijn een week later weer in de Immanuëlkerk binnengedragen. We

16

hebben dus als het ware met elkaar de nieuwe kerk in gebruik genomen. HD Weet je wat zo bijzonder is? Toen de mensen destijds overgingen van de Maranatha naar De Ark was er ook weerstand. En toch is het toen ook goed gekomen. En dat gevoel hebben we nu weer. Dat het allemaal wel weer goed komt. RZ Goed, dat wat de gebouwen betreft, maar hoe zat het met de mensen? HD We hadden natuurlijk allebei een afzonderlijke wijkkerkenraad. Daar zaten ouderlingen in en diakenen, kerkrentmeesters. We zijn eerst als moderamina samengevoegd. Na wat oriënteren beviel dat goed. En zo zijn we op elk niveau samengegaan. Natuurlijk hebben we wel stevige discussies gehad, maar toch hebben we elkaar steeds gevonden. En de wijkkerkenraden zijn een tijdje soms gezamenlijk en soms afzonderlijk bij elkaar gekomen. Dat samenwerkingsproces heeft wat langer geduurd. Een valkuil voor ons was wel dat je er op moet letten dat je alle mensen goed op de hoogte houdt. PV Nou ja, omdat wij als stuurgroep er zo mee bezig waren, waren we al veel verder in ons denken en doen, zodat we moesten uitkijken dat we de andere ambtsdragers en de mensen uit de wijkgemeenten niet vergaten in te lichten. HD Maar we zijn ons daar wel van bewust geweest. Af en toe namen we een stapje terug en hebben we de mensen bijgepraat en gevraagd “Weet u dàt al?” en “Heeft u al nagedacht over…?”. RZ En zo is er uiteindelijk op elk niveau samengegaan? PV Vorig jaar oktober zijn we eerst eens als ambtsdragers bij elkaar gaan zitten. Daar kwamen niet zo heel veel tastbare dingen uit. Maar vanaf januari zijn alle geledingen, alle groepjes bij elkaar gaan zitten. De liturgische teams, het Leesteken en Oostwijzer, de bloemendienst, de kinderoppas, noem maar op.

17

En we hebben gezegd “Ga maar bij elkaar zitten en ga eens praten. Niet alleen over de verschillen, maar vooral over de overeenkomsten.” De liturgische teams waren er al heel snel uit. Die zijn al snel begonnen met de voorbereidingen voor de Stille Week. HD Kijk, nu lijkt het net alsof wij het wiel hebben uitgevonden, maar dat is natuurlijk niet zo. We hebben een stappenplan gemaakt en langzaam maar zeker hebben we naar de startzondag 2010 toegewerkt. Wij dachten dat het mooi was als dat ook gelijk de start van de nieuwe gemeente zou zijn. En vanuit de groepjes zelf, dus de liturgische teams, de bloemendiensten enzovoorts, kwam men gelukkig ook met ideeën en initiatieven. Dus wij zetten de sporen uit en daarna deden ze het zelf. RZ Dus jullie hebben de mensen eerst een beetje op gang geholpen en vervolgens ging het min of meer vanzelf? PV Ja. En dan is het natuurlijk nog wel zaak om de vinger aan de pols te houden en te kijken of het gaat, of dat er struikelblokken zijn. Moeten we ergens een keertje bij komen zitten? Maar uiteindelijk is dat toch wel redelijk goed gegaan. HD Binnen de stuurgroep waren er ook mensen die zeiden “Oh, ik loop daar wel even langs.” PV Als stuurgroep waren wij met zes mensen. Drie uit wijk Oost en drie uit wijk Centrum. In samenwerking met een adviseur van de PKN. Intern zijn er zo wat taken verdeeld en hebben we allemaal gedaan wat we moesten doen. HD Peter heeft voor alle gemeenteavonden dat we bij elkaar kwamen als stuurgroep een Powerpointpresentatie gemaakt. En ik deed meestal het voorzitten van de stuurgroep en later ook de gezamenlijke Wijkkerkenraad. De samenwerking tussen Peter en mij onderling ging ook prima. Dat zal ik nog het meeste missen. Dat praten met elkaar over de kerk, over je geloof, samen dingen doen. PV Dat is het waardevolle van kerkenwerk. Natuurlijk gebeuren er ook wel eens dingen waar van je zegt: “Hè, jammer dat

18

mensen nou zo denken.” Dat lijkt misschien zeuren, maar ja, mensen moeten toch ook hun ei kwijt kunnen. Maar dan sprak ik weer even met Hetty of met Wim Barendrecht en dat had ik weer die drive om door te gaan. Er zijn een paar mensen die je inspireren en dat is gewoon fijn. HD Dat heb je ook wel nodig in zo’n proces. Het moet ten eerste wel klikken. We hebben best wel veel weerstand gehad. Mensen hadden nou eenmaal herinneringen aan De Ark en dat moesten ze nu loslaten. Maar geloof zit niet in het gebouw. Geloof zit in de mensen. PV Ik hoorde eens iemand zeggen “Ik ben hier [In De Ark (RZ)] altijd zo goed opgevangen.” En dan zei ik “Maar door wie ben je dan opgevangen?”. “Nou, door de mensen hier.” “Maar die mensen verlies je niet, die gaan als het goed is mee.” Uiteindelijk zijn de mensen de kerk, niet het gebouw zelf. Ik moet toegeven dat je in De Ark wel wat knusser bij elkaar zat, maar doordat we nu in de Immanuëlkerk met meer mensen zitten komen we ook wel weer dichter bij elkaar. HD We hebben tijdens het hele proces vaak contact gehad met onze wijkpredikanten Wim Barendrecht en Chris Schreuder. Zij staan op de kansel en kunnen vanuit hun positie ook wat zeggen over de samenvoeging. Doe dat dan ook, maak daar gebruik van. En dat hebben zij ook gedaan, ieder op hun eigen manier. Dat is wel goed geweest naar de gemeente toe. Dat ze vanuit een Bijbeltekst of een preek of vanuit een verhaal op het onderwerp van samengaan kwamen. RZ Zijn jullie niet bang dat de gemeenteleden toch niet echt ‘mengen’ als jullie begrijpen wat ik bedoel? PV Nou, daar ben ik niet erg bang voor. Veel gemeenteleden hebben tijdens het samenvoegingsproces contact met elkaar gehad en met elkaar samengewerkt. Ik werk nu zelf ook samen met een grotere groep dan eerst. Op alle niveaus hebben mensen aan elkaar kunnen wennen. Natuurlijk zullen er mensen

19

zijn die ‘oude’ gemeenteleden opzoeken, maar het is allemaal een kwestie van tijd. Ik denk dat het uiteindelijk wel goed komt. HD In september zat ik naast bekenden en een week later tijdens de startzondag zat ik naast ‘vreemden’. Maar dat kunnen altijd nog bekenden worden. En zo begint het. Je moet het contact ook zoeken denk ik. Over en weer. RZ Inmiddels is wel duidelijk dat bepaalde gebruiken uit De Ark zijn overgenomen, zoals om tien uur beginnen in plaats van half tien en met twee mensen bij de hoofdingang handen schudden. Is dat gedaan om de mensen van De Ark tegemoet te komen, om het verlies van hun gebouw te compenseren? PV Ja, dat is bewust gedaan om te beginnen. Maar, dit is het nog niet. Het moet naar iets toe groeien wat van ons samen is. We zijn immers een wijk in ontwikkeling, die zijn eigen identiteit moet krijgen. HD Maar ook de antependia zijn uit De Ark meegekomen en de boekenlegger. En het ‘Onze Vader’ wordt in een nieuwe stijl gedaan. Het is al met al een heftig proces geweest. Aan de ene kant hadden we de gemeente en aan de andere kant stonden de Algemene Kerkenraad en het College van Kerkrentmeesters. En wij zaten er tussen. Je kunt niet altijd beiden te vriend houden, dat is duidelijk, dus er was wel eens frictie. PV Nou, dat heb ik niet zo ervaren, nee. We hebben wel eens voor onbenulliger dingen harder tegenover gestaan dan voor de werkelijk belangrijke zaken. Maar goed, tegenwoordig worden hele ministeries samengevoegd. Nou, ik geef het je te doen. Wij kunnen inmiddels wel zeggen dat wij ervaringsdeskundigen zijn Hetty. HD Ja, we kunnen ons verhuren Peter. [gelach] We hebben natuurlijk ook een beetje gekeken naar Vlaardingen. Daar zijn ook heel veel kerken samengevoegd. Van hun ervaringen hebben wij weer kunnen leren.

20

RZ Is er trouwens al een nieuwe bestemming voor De Ark?

RZ Wellicht dat dit interview ook als oproep kan dienen.

HD Er is belangstelling van een kerkgenootschap in Maassluis.

HD Nu wordt het pastoraal werk verdeeld over de beide predikanten en de kerkelijk werker Jenne de Haan, maar zijn termijn loopt af per 31 december. Daarna moeten de twee predikanten het samen doen, met behulp van de Kerkenraad. Dan moeten de wijken beter verdeeld worden, want wijk Oost was een beetje groter dan Centrum.

RZ Dan blijft het in ieder geval een kerk. HD Dat hopen we ook een beetje. Dat het geen Super de Boer wordt of iets dergelijks. Een gemeenschapsgebouw vinden we ook wel een goed idee. RZ Misschien ter afsluiting. Zijn er nog andere zaken waar jullie tegenaan gelopen zijn of nu tegenaan lopen? PV Wat we nu wel zien is, dat de gemeente toch wel onderbemenst is wat ambtsdragers betreft. Mensen van wie hun ambtstermijn erop zat zijn gestopt. Dat waren er wel twintig. Er waren veertig ambtsdragers. Nu zijn er dus twintig weg en zijn er zes bijgekomen. RZ Dan zijn er momenteel dus zesentwintig. Hebben jullie nu veertien mensen tekort? HD Ja, ik weet niet of het echt een tekort is. Je moet de taken misschien anders verdelen. En naast ouderlingen en diakenen komen er steeds meer bezoekers voor het pastorale werk. En er zijn ook mensen die wel voor vier maanden een projectje willen doen en er daarna weer uitstappen. Bevestigd worden als ambtsdrager is voor veel mensen toch wel een hele hobbel. Maar ze willen wel voor een paar maanden de brieven doen of de bloemen. PV Vele handen maken licht werk. Je hebt een taak als ambtsdrager, maar er zijn zéker in een nieuwe wijk een heleboel dingen die handjes en voetjes gegeven moeten worden. Dus er ligt eigenlijk nog een extra taak. Als je al begint met een onderbemensing, dan bestaat het gevaar dat het al gauw allemaal te veel wordt. Mensen kunnen er op af knappen en daar moeten we voor waken. Dus het zou fijn zijn als er nog mensen bij komen. We kunnen iedereen gebruiken, ouderlingen, diakenen, kerkrentmeesters.

21

PV Dus Wim Barendrecht zal er een paar adressen bij krijgen. Chris had het al erg druk in zijn wijk. Dat betekent dus dat je keuzes moet maken. Wie gaat wanneer waar naartoe? Maar als de predikant niet gaat, dan heb je toch weer òf een ouderling òf een bezoeker nodig die dan die taak overneemt. RZ Concluderend kunnen we dus zeggen dat er wel struikelblokken waren, maar dat het uiteindelijk allemaal wel goed verliep met het samengaan. HD Ja, er waren af en toe wel wat gevoelens van onmacht en moedeloosheid, het gaat tenslotte niet over een pak suiker, maar uiteindelijk liep het wel en hadden we er ook voldoening van. Als ik terugkijk op de afgelopen twee jaar, dan is het goed geweest. RZ Dan sluiten we af met een positieve boodschap. PV Ik zie een jonge generatie die mensen inspireert, hoop ik. Ik zou nog wel wat jonge mensen in de Kerkenraad willen hebben. HD Wij vinden elkaar nog redelijk jong, maar Lennart […van Berkel; de nieuwe voorzitter (RZ)] is dertig. Dat is weer een heel andere generatie. Die gaat het weer anders doen. Die gaat een ander soort mensen aantrekken, die zal andere ideeën hebben. En dat kunnen we in zo’n nieuwe wijk goed gebruiken. RZ Goed, we laten het hierbij. Bedankt voor dit gesprek. Rijk Zandstra

22

Gospelkoor Happy Days

hebben we ook een uitje. Naast het zingen draait het ook om de gezelligheid en de saamhorigheid. Ook zin gekregen om mee te zingen? Nieuwe leden zijn altijd van harte welkom.

Wij zijn een gospelkoor van de Protestantse Gemeente te Maassluis, bestaande uit ongeveer 35 leden en een band (drums, gitaar, basgitaar, keyboard en trombone). Voor het koor staat dirigent Tim Frieke uit Rotterdam. Vanaf de oprichting in 2000 tot mei 2010 heeft Carin van Toor voor het koor gestaan. Happy Days was aanvankelijk een initiatief van de toenmalige wijkpredikant Rijn van Kooij. Er zou een dienst gehouden worden, waarin het zingen van gospelliederen nader belicht werd. De voorzitter van de liturgiecommissie, Ronald Kloppenburg, zag kans een aantal gemeenteleden voor dit initiatief warm te krijgen. Carin trad op als dirigente en Gerard de Waardt begeleidde het zingen op het keyboard. De dienst werd een groot succes en al snel werd besloten het niet bij een eenmalig optreden te laten en een koor te formeren. Alle zangers en zangeressen vonden dit een goed idee en werden lid. Lenie de Waardt stelde voor het koor de naam “Happy Days” te geven, wat bij iedereen meteen in de smaak viel. Zo ontstond vanuit een gelegenheidszanggroepje het Gospelkoor Happy Days van de Gereformeerde Kerk. Wij werken mee aan kerkdiensten, maar treden ook wel op in De Vloot, Driemaashave e.d. Op 1 december werken wij mee aan een oecumenische avond in de Vloot. Optredens buiten Maassluis hebben niet de eerste prioriteit, maar als er een mogelijkheid is, reizen wij af naar andere plaatsen. Komende kerstnachtdienst werken wij mee aan een dienst in Spijkenisse. Elke maandagavond repeteren wij in de Immanuëlkerk van 20.00 tot 21.45 uur. Iedereen vanaf 17 jaar die wil zingen is van harte welkom. Wij zingen o.a. liederen in de stijl van het Oslo Gospel Choir, maar hebben ook bekende liederen als Oh Happy Day, Amen en opwekkingsliederen. Ieder nieuwjaar beginnen we met een etentje in een wokrestaurant en tegen het eind van het seizoen

23

Inlichtingen? Constand Wassink, secretaris Spechtstraat 24, 3145 XK Maassluis tel. 010 –5916435 [email protected]

24

“Een ritueel is een serie handelingen die gezien worden als een gebruik en bepaald zijn door achtergrond en cultuur. Rituelen zijn uitingen van mens of dier, die in bepaalde omstandigheden herhaald worden. Deze uitingen kunnen bestaan uit enkele elementen, maar ook uit een heel scala aan verschillende elementen. De elementen waaruit rituelen kunnen bestaan zijn o.a. houding, mimiek, gebaar, dans, zang, woord, klanken, schreeuwen, eten, vasten, drinken, slachten of zich verwonden.”

een kerkdienst: begroeting, zang, gebed, Bijbellezing, preek, gebed, slotlied, zegen. Het gaat allemaal volgens een vast stramien, dat natuurlijk van gemeente tot gemeente kan verschillen. Maar ook het op een bepaalde manier zingen van het Onze Vader, of een doop, of de bevestiging van een ambtsdrager zijn allemaal vormen van rituelen. Men zou in navolging van Wikipedia ook kunnen zeggen: een kerkdienst is één groot ritueel, bestaande uit een heel scala aan elementen. Onze rituele gewoonten scheppen zoals gezegd vastigheid en veiligheid. Echt grote, belangrijke rituelen hebben echter nog een extra functie: zij geven meerwaarde aan een gebeurtenis. Neem het huwelijk. Stel, u gaat trouwen. U gaat met uw geliefde naar het gemeentehuis, u tekent daar samen een huwelijkscontract en klaar is Kees. Alsof u naar de notaris gaat. Niks aan, toch? Nee, het huwelijk krijgt zijn meerwaarde door alle rituele handelingen er omheen. En dan bedoel ik niet alleen de handelingen in de trouwzaal, maar ook de fotoreportage, het feest na de huwelijksvoltrekking, de huwelijksnacht in een romantisch hotel en de huwelijksreis.

Dat is nog al wat. Waar het op neerkomt is, dat er een vast element in zit, bijvoorbeeld de vaste route, en dat het herhaald wordt. Ook als men maar éénmaal trouwt blijft het een ritueel, daar heel veel mensen volgens een bepaald stramien in de echt worden verbonden. Dat vaste patroon kan per cultuur verschillen. Natuurlijk kunnen er ook individuele verschillen zijn, maar daar gaat het hier niet over. Het gaat om het vaste element dat constant herhaald wordt. In dit stuk zal ik dierlijk gedrag, ritueel slachten en zichzelf verwonden even voor het gemak buiten beschouwing laten. Dat laat ik graag aan de dieren en aan andere culturen over. Maar… wat is dat dan toch met de mens? Die behoefte aan rituelen, aan vaste handelingen? Het antwoord is simpel. Rituelen geven een houvast en een gevoel van veiligheid. Men weet hoe het moet en men doet het daarom telkens op dezelfde manier en bij voorkeur op de zelfde dag of tijd. De kerk bestaat bij de gratie van rituelen. Sterker nog: De Kerk (als instituut) hangt aan elkaar van rituelen. Neem de liturgie van

Binnen De Kerk spelen vaste handelingen een bepalende rol. U gaat juist naar de kerk vanwege al deze handelingen. Anders zou u net zo goed thuis kunnen blijven op zondagochtend om elkaar een stukje uit de Bijbel voor te lezen en met elkaar te bidden. Nee, juist de gang naar de kerk, het samenkomen, de dienst, de koffie na de dienst en het praten met de medekerkgangers, dat alles maakt het de moeite waard. Dit scala aan handelingen schept vastigheid, veiligheid, geeft meerwaarde aan het geloof. En voor die mensen die om welke reden dan ook niet naar de kerk kunnen gaan is er de Kerkradio. Ook bij hen bestaat er die behoefte aan vastigheid. Nu Immanuëlkerk en Ark zijn verenigd in iona zijn sommige rituelen en gebruiken enigszins aangepast. Zo wordt een aantal dingen op een andere manier gedaan. Dat is voor sommigen even wennen. Voor die mensen betekent het, dat voor éven het gevoel van veiligheid wegvalt. Maar ja, vroeger heeft men ook alles ééns voor de eerste keer gedaan. Kortom, het zal heus wel loslopen. Even doorbijten en het wordt vanzelf weer ‘gewoon’.

25

26

Een rotsvast vertrouwen Bent u getrouwd? Gaat u elke zondag bij dezelfde mensen op bezoek? Doet u altijd op woensdag de boodschappen? Of loopt u altijd hetzelfde rondje in de stad, liefst op een vast tijdstip? Dan heeft u in meer of mindere mate te maken of te maken gehad met een verschijnsel dat in kerk en maatschappij verankerd is. Het verschijnsel dat wij ritueel noemen. Wat is een ritueel? Online encyclopedie Wikipedia zegt het volgende:

En nu is het tijd voor mijn stokpaardje. Ik weet dat ik herhaaldelijk op ‘mijn’ onderwerp terugkom, maar ik loop er iedere keer weer tegenaan en het stoort mij iedere keer weer mateloos: de relatie tussen religie en wetenschap en het elkaar op een dwangmatige manier willen opleggen van zijn of haar mening. Zo kwam ik laatst op het internet een interview tegen met een Amerikaan geheten Sye TenBruggencate (zijn komaf laat aan duidelijkheid niets te wensen over). Deze ‘wetenschapper’ heeft een website genaamd www.proofthatgodexists.org (“bewijs dat God bestaat”). Als u het Engels een beetje machtig bent, moet u maar eens een kijkje nemen. Ik vind het een site vol drogredeneringen, die je via allerlei vragen een bepaalde kant opstuurt en klemzet. Daar houd ik dus niet van. Waarom wil de auteur op deze dwingende manier zijn gelijk bewijzen? Ik herhaal het maar weer eens: geloof is geloof, geen wetenschap. Begrijp me goed. Veel atheïsten, humanisten en wetenschappers willen het omgekeerde. Mannen (het zijn opvallend genoeg voor het overgrote deel mannen, die hun gelijk willen bewijzen; hoe zou dat toch komen?) als Richard Dawkins, Daniel C. Dennett, Sam Harris en Christopher Hitchens, vaak aangeduid als “The Four Horsemen” (“De Vier Ruiters”; met dank aan Openbaring, hoofdstuk 6), doen hun uiterste best om te bewijzen, of in ieder geval te beargumenteren, dat God niet bestaat. Ach, het is net als met filosofie, het houdt de mensen in kwestie van de straat, maar je schiet er zo weinig mee op. Men overtuigt elkaar toch niet, uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Ook nu geldt weer: geloof of denk wat u wilt, maar laat eenieder in zijn of haar waarde. Rijk Zandstra

27

Een heerlijke maaltijd met SODA Bij het woord soda denk je wellicht in de eerste plaats aan het middel waarmee je verstoppingen van de gootsteen kan voorkomen en niet aan Samen Op De Aarde. Onder deze naam organiseert een aantal vrijwilligers in De Ark maandelijks een maaltijd voor een aantal belangstellenden. Maandelijks nemen dertig tot veertig personen aan deze maaltijden deel. Wie zijn eigenlijk de deelnemers aan die maaltijden? De gedachte aan zwervers en daklozen ligt niet zo voor de hand. Ook zal het geen gratis maaltijd voor minder bedeelden zijn. Nu ik iedere dag alleen zit te eten stel ik het op prijs, dat af en toe samen met anderen te doen. Zo kwam ik, eerlijk gezegd na langdurige aarzeling, op het idee ook eens naar De Ark te gaan om mee te eten. Dat heb ik intussen enkele keren gedaan. Je wordt daar vriendelijk ontvangen, krijgt een drankje aangeboden en je kan met je mededisgenoten een praatje maken of zelfs in discussie gaan. Zo te zien zijn de meeste deelnemers alleengaanden en overwegend zestigplussers, hoewel ook een paar jongeren en echtparen aan tafel zaten. De meesten zijn trouwe kerkgangers is mijn indruk. Er wordt geen prijs genoemd in de aankondigingen in Kerkwijzer en de Schakel, maar na de maaltijd gaat er een busje rond voor een bijdrage. De opbrengst blijkt steeds voldoende te zijn om de kosten te dekken, waaruit duidelijk waardering blijkt. Het is dan ook steeds een driegangenmenu van zeer goede kwaliteit. Gezien de belangstelling van de deelnemers, de sfeer tijdens de maaltijd en het enthousiasme waarmee de vrijwilligers hun gastvrouw(man)schap vorm geven kan niet anders gezegd worden dan dat het een zeer waardevolle bijdrage is aan de samenleving. De SODA- maaltijden worden gehouden op iedere eerste dinsdag van de maand. Zaal open om 17.00 uur en om 17.30 uur wordt het voorgerecht geserveerd. Dick Grootendorst

28

Secretariaat: Wilgendal 59 3142 AN Maassluis, tel: 010-5923229 E-mail: [email protected] Rekeningnummer 63.58.03.984 tnv Prot Gem Maassluis inz OCI

Een korte terugblik Onze serie zomerconcerten is geslaagd, maar het is wel laveren met de publicatie e.d.; het geeft uiteraard extra werk in de vakantieperiode. Bij de Monumentendag op zaterdag 11 september van 11.00 tot 15.00 uur was de kerk open ter bezichtiging en hebben een zevental soms zeer getalenteerde amateurs het 45 registers tellende Seifert-orgel bespeeld. Onze organisten Gerard en Piet George hebben de dag met een mini-orgelbespeling afgesloten. De orgelbespeling tijdens de Furiade trok tot onze grote voldoening veel belangstelling. Het was dan ook een schitterend optreden van Gerard en Piet George, waarbij zij niet alleen het orgel bespeelden, maar ook samen musiceerden op orgel en piano. Eén van de zomerconcerten was op donderdag met André Knevel en Liselotte Rokyta. Dit duo trok een boven verwachting groot aantal bezoekers. Als u dit leest is met het concert van Marco den Toom het seizoen 2010 afgesloten. Met de Sing In wil het helaas niet erg vlotten. Het vergt altijd veel inspanning om in deze drukke tijd Van Sint Nicolaas en Kerst medewerking te krijgen, vooral van kinderen, omdat die met van alles en nog wat bezig zijn. Maar we zijn druk bezig er toch nog een oplossing voor te vinden. Komend jaar starten we onze concertserie met een bijzonder concert, en wel met niemand minder dan Martin Mans en Martin Zonnenberg. De titel luidt: Martin & Martin Orgel “Anders”. Vervolgens ziet u het concertprogramma voor de eerste helft van dit seizoen met een keur aan uitstekende musici.

29

Als u er prijs op stelt houden we u per e-mail op de hoogte van onze activiteiten. U kunt zich hiervoor per e-mail opgeven bij onze secretaris [email protected] Om onze concerten te continueren hebben we uw steun nodig. U kunt ons steunen door donateur te worden. Bezoek ook eens onze mooie website met orgelmuziek van het Seifert-orgel. http://www.pknmaassluis.nl/centrum/oci.php Vacature; We zijn nog steeds op zoek naar een penningmeester die ons team wil komen versterken. Wie? O, Wie? Schroom niet eens bij ons te informeren. Concertagenda 2011: alle concerten beginnen om 20.00 uur, tenzij anders aangegeven. Vrijdag

4 februari

Martin & Martin Orgel “Anders” Martin Mans en Martin Zonnenberg spelen o.a. Engelse en Franse romantische orgelmuziek.

Vrijdag

18 maart

Arjan Breukhoven

Donderdag

14 april

Everhard Zwart

Vrijdag

20 mei

Peter Eilander

Zaterdag

10 september

Monumentendag 11.00-15.00 Met orgelbespeling door amateurs voor 10 euro (20 min) Aanmelden en info [email protected] Jan Wijnhorst

30

Oud Papier Actie (OPA) bij De Ark Geachte lezer(es), OPA heeft uw hulp nodig! Een team van (thans) rond de veertig medewerkers en medewerksters houdt zich al vanaf juni 1992 bezig met het inzamelen en ophalen van oud papier. Bij de meesten van u wel bekend als OPA "De Ark". De inzamelingen vinden plaats achter "De Ark" in de op de parkeerplaats opgestelde container(s). In een eerder bericht heeft OPA al laten weten dat, na de samenvoeging van de kerken Centrum (Immanuëlkerk) en Oost (De Ark) in de nieuwe wijkgemeente "iona", de papierinzamelingen op de gebruikelijke manier worden voortgezet. En zolang als dat mogelijk is op dezelfde vertrouwde plaats op het parkeerterrein achter De Ark aan de Rembrandtlaan. In de Immanuëlkerk zijn vast en zeker ook wensen en doelen om daar met het (zo mogelijk uitgebreidere) OPA-team de schouders onder te zetten. Vele handen maken immers licht werk en het loont zeker de moeite, zoals hierna is vermeld. OPA heeft een geweldig en hecht team medewerkers en tijdens de inzamelingen is er altijd een gezellige drukte bij de container(s). De aangepaste doelstelling van OPA (oprichting 12 juni 1992) luidt: "Gelden werven om cadeautjes aan te schaffen t.b.v. wijkkerk Immanuëlkerk, t.w. extra zaken waaraan dringend behoefte is, die bijdragen aan de opbouw van de gemeente, maar waarvoor geen geld is. Daarnaast wordt eenmaal per jaar geld geworven voor een maatschappelijk doel."

tachtig doelen in en buiten de wijkkerk De Ark ondersteund met een totaal bedrag van i 113.600,00, waarin opgenomen i 23.700,00 voor maatschappelijke doelen in onze stad, regio of daarbuiten. We zijn immers "samen op de aarde". OPA rekent daarom ook in de toekomst op uw steun en spaarzin van oud papier. En voor nieuwe OPA-medewerkers is er zeker een plaats. In 2009 bedroeg de papierinzameling 187.110 kg. In geld uitgedrukt i 5.613,30. Een mooi resultaat en dat ondanks een gegarandeerde bodemprijs voor oud papier van i 0,03 per kg. In 2010 hoopt OPA ook weer een mooie hoeveelheid papier binnen te halen, maar dan gelukkig tegen een veel hogere papierprijs. Die is de afgelopen maanden nl. flink gestegen. Dit als gevolg van het aantrekken van de prijzen op de wereldmarkt voor oud papier. Een extra stimulans dus. Er zijn twee inzamelingen per maand. Tot en met september 2010 waren de opbrengsten bestemd voor de wijkkerk Oost "De Ark" en vanaf 1 oktober 2010 zijn de opbrengsten bestemd voor de wijkgemeente "iona" met doelen in en om de Immanuëlkerk (inclusief het aanwezige saldo). Een zogenaamde grote inzameling op vrijdag van 18.30 tot 21.00 uur en op zaterdag van 09.00-12.00 uur (tweede weekend van de maand). Tijdens deze grote inzamelingen halen we ook papier op bij inzamelaars thuis en op diverse verzamelpunten. Dat gebeurt met eigen auto's en bijrijders en tevens met een auto met trekhaak voor de aanhanger van OPA. Vervolgens (meestal) twee weken later een zogenaamde kleine inzameling waarbij het papier door spaarders zelf bij de container achter "De Ark" wordt gebracht. In de zomerperiode is dat op vrijdag van 18.30 tot 20.30 uur en in de winterperiode op zaterdag van 10.00 tot 12.00 uur.

OPA heeft in de periode juni 1992 tot en met september 2010 in totaal rond de 3.400.000 kg papier ingezameld. Met de opbrengsten daarvan zijn (naast de eigen organisatiekosten) zo'n

Met een voldoende aantal medewerkers/-sters is er gemiddeld eenmaal per twee maanden een dienst (een morgen of een avond) te vervullen. Je kunt uiteraard zelf je beschikbaarheid qua tijd en taak aangeven.

31

32

Heeft u wensen of ideeën die onder de doelen van OPA kunnen worden gerangschikt, dan kunt u dat aan het OPA-team kenbaar maken. Hopelijk komt er een mooie wensenlijst tot stand waaruit OPA een keuze kan maken. De keuzes zullen uiteraard worden afgestemd met de kerkenraad. En OPA houdt u daar dan in de gebruikelijke berichten van op de hoogte. De inzamelingsdata van oud papier van OPA voor de lopende roosterperiode zijn: Vrijdag 12 november Zaterdag 13 november Zaterdag 27 november

18.30 - 21.00 uur 09.00 - 12.00 uur 10.00 - 12.00 uur

Vrijdag 10 december Zaterdag 11 december Donderdag 23 december afwijkend ivm de feestdagen

18.30 - 21.00 uur 09.00 - 12.00 uur 10.00 - 12.00 uur

Vrijdag 7 januari Zaterdag 8 januari Zaterdag 22 januari

18.30 - 21.00 uur 09.00 - 12.00 uur 10.00 - 12.00 uur

Het OPA-team hoopt dat veel mensen de weg naar de containers weten te vinden en de medewerkers treden u met open armen tegemoet. Van harte welkom. Met hartelijke groet, Coördinatieteam OPA Ridder Dijkxhoorn tel. 5914650 activiteiten rond inzamelingen Jan Mekes tel. 5917418 werving vrijwilligers [email protected] Wil Veen tel. 5918073 financiën, doelen [email protected] Vacature tel. Secretariaat, publicaties

33

Een reis met een gouden randje Inmiddels ben ik alweer een week terug vanuit Kenia en begin weer een beetje te wennen aan de herfst hier. Het was een goede reis. Na een dag rust zijn we op woensdag vertrokken richting Mwamtsefuschool Doel van de dag: gesprek met de directeur over de ontwikkeling van het afgelopen half jaar. Controle van de inkomsten en uitgaven. Wat is er gedaan met het geld dat ik overgemaakt heb? Hoe zijn de opbrengsten van de school? Onderweg vraag ik me af of zij zich nu net zo voelen als ik, als de inspecteur bij mij op bezoek komt. Vandaag is het een nationale feestdag en mij is verteld dat de kinderen niet op school zijn. Jammer natuurlijk, maar ik kom toch om de directeur te spreken en die is er wel. Wat schetst mijn verbazing. Zo'n 200 meter voordat we de school bereiken stuiten we op een haag van 650 zingende kinderen. Behoorlijk ontroerd stap ik uit en loop met dit enorme koor mee naar de school. Eenmaal aangekomen barst er een feest los. Iedere klas heeft iets voorbereid. Veel zang en dans in dat heerlijke Afrikaanse ritme. Na de lunch, rijst met geit en fruit, eerst nog een rondleiding door de school. Er was al één lokaal voorzien van tafeltjes. Rond de tafels stonden felgekleurde plastic kuipstoeltjes. Een vrolijk gezicht in de anders zo grauwe lokalen.

34

Het terrein rondom de school zag er keurig schoon uit. Paadjes gemarkeerd met witgeverfde stenen. Dan is het toch tijd voor het gesprek. De opbrengsten van de school zijn hoog, er wordt goed onderwijs gegeven. Gevolg: in januari gaan veertig kinderen naar de middelbare school. Afgelopen jaar waren dat er twintig. Samen zijn dat er zestig. De stichting betaalt de helft, dus dat betekent i 500,- per maand. In februari ben ik begonnen om het salaris van de kleuterleid(st)ers te betalen, zodat ouders voor de jongste kinderen ook geen geld hoefden te betalen. Voorwaarde was dat de school ervoor zou zorgen dat de kleuters uit de omgeving op school zouden zitten. Wat een enorme verassing om te zien dat er honderdnegentig nieuwe kleuters op school waren, honderd meisjes en negentig jongens. Dit heeft natuurlijk wel consequenties. Er moeten wel wat nieuwe leerkrachten komen. Komend jaar betaalt de stichting dan ook geen drie maar zes leerkrachten een half maandsalaris, te weten i 360,- per maand. Ook de school moet dus duidelijk meer geld ophoesten. Samen met het team en de ouders van de school proberen we twee dagen later plannen te maken waarmee de school geld kan verdienen. Als we weer vertrekken laten we een team, kinderen en ouders achter die trots zijn geworden op hun school, met hoop op een toekomst en de opdracht de plannen uit te werken.

35

En ik, ik ga naar huis met een goed gevoel, maar ook met het besef dat ik hier heel hard aan het werk moet om sponsors te vinden. Los van al de andere wensen, zoals een gebouw, nog meer meubels, elektriciteit en water, gaat stichting Wenzi dus voor het studiefonds i 860,- per maand overmaken. Hiervoor ben ik op zoek naar mensen die maandelijks een leerkracht of kind willen adopteren. Als de stichting wat meer vaste inkomsten krijgt, kunnen de maandelijkse uitgaven beter worden gewaarborgd. Ook ben ik op zoek naar mensen die mee willen helpen om activiteiten te organiseren waarvan de opbrengst voor kinderen van de Mwamtsefuschool is. Voor meer informatie: www.wenzi.nl Gironr.: 4792598 Willie de Bruin

Zondagavondzangdiensten De sluiting van De Ark heeft gelukkig geen gevolgen voor de Zondagavondzangdiensten. Die werden toch al in de Immanuëlkerk gehouden. En zoals het er nu naar uitziet, zal daarin geen verandering komen. Ook voor 2011 zijn al diverse predikanten en koren benaderd. En als u dan ook massaal komt, worden het weer fantastische avonden. Zoals u gewend bent met veel zingen van mooie, bekende liederen, een prachtig orgel, waaruit onze gastorganisten telkens weer verschillende tonen laten klinken en met voorgangers, die hun sporen verdiend hebben. Kortom, deze avonddiensten mag u niet missen. U zult er geen spijt van krijgen. Dit jaar krijgt u nog eenmaal de gelegenheid en wel op:

36

zondag 14 november 2010: Dr. G.J. Mink uit Herwijnen Hollands Chr. Mannenkoor o.l.v. Arjan Breukhoven orgel: Martin Mans Het programma voor 2011: 16 jan. Ds. A.S. Rienstra, Den Haag Chr. Gemengd Koor "Progeza" o.l.v. Meeuwis Rebel Orgel: Piet George Klootwijk 20 mrt.

Ds. J. Eschbach, Amersfoort Chr. Residentie Mannenkoor o.l.v. Aldert Fuldner Orgel: Aad van der Hoeven

15 mei

Ds. A. Krol, Gorinchem Chr. Gemengd Koor "Rijnmond" o.l.v. Peter Overduin Orgel: Andre de Jager

26 juni

Ds. W. van der Kooij, Nieuwerkerk a.d. IJssel Orgel: Martin Mans Vleugel: Jan Vayne

11 sept

Drs. J. Koster, Rijnsburg Chr. Mannenkoor "Prins Alexander" o.l.v. Arjan Breukhoven Orgel: Martin Mans

30 okt.

Drs. W.J.W. Scheltens, Lunteren Chr. Gemengd Koor "Hosanna" o.l.v. Karel Chr. Schulz Orgel: Jan van Westenbrugge

Nederlands Bijbelgenootschap Hoofdkantoor: Postbus 620, 2003 RP Haarlem tel.: 023-5146180, girorek.nr.: 22939

Hoe kan het in de Bijbel over konijnen gaan? Soms kom je de Bijbel op onverwachte plekken tegen. Zoals in de vraag & antwoordrubriek van het populair wetenschappelijke magazine Quest. Koen Boersma uit Heerlen vraagt zich af hoe het in de Bijbel over konijnen kan gaan. Die leven toch niet in het Midden-Oosten? Het antwoord van de redactie van Quest: Inderdaad. Deze fout is in de moderne vertalingen dan ook hersteld. In de Statenbijbel (editie 1977) staat nog te lezen: 'De konijnen zijn een machteloos volk; nochtans stellen zij hun huis in den rotssteen.' Gelukkig lezen we in de Nieuwe Bijbelvertaling van 2004: 'De klipdassen - machtig zijn ze niet, maar ze maken holen in de rotsen.' Hoe dat komt? De Statenbijbel verscheen voor het eerst in 1637. Konijnen waren hier toen wel bekend, maar de klipdas niet. Dat is waarschijnlijk de reden voor de vertaalfout. Dat het een fout is, zie je ook aan de bewering dat konijnen hun holen in de rotsen maken. Dat doen konijnen niet. Die graven holen in de grond en dat lukt ze niet in rotsen.

11 dec.

Ds. C. van Velzen, Leliestad Groot Nederlands Mannenkoor o.l.v. Gezinus Veldman Orgel: Arjan Breukhoven. Alle diensten beginnen om 19.00 uur in de Immanuëlkerk. Vanaf 18.50 uur is er samenzang. En brengt u ook eens een vriend of vriendin mee. Want zoals altijd is de leuze: Zondagavondzangdiensten zijn diensten voor iedereen!

37

38

Adressen ziekenhuizen/zorginstellingen Voor als u een kaartje wilt sturen aan één van onze zieken.

Adressen: Redactie Leesteken:

Jaap Cats Marian Greep Nellie Haak Rijk Zandstra

Vlietlandziekenhuis Postbus 215 3100 AE Schiedam

tel. 5911569 tel. 5917062 tel. 5921563 tel. 5938688

Reinier de Graafgasthuis Postbus 5011 2600 GA Delft

Erasmus Medisch Centrum Dr. Molewaterplein 40 3015 GD Rotterdam

Redactieadres:

Touwbaan 24

e-mail adres redactie:

[email protected] [email protected]

St. Franciscusgasthuis Kleiweg 500 3045 PM Rotterdam

Leyenburgziekenhuis Leyweg 275 2545 CH Den Haag

Wijkpredikanten:

tel. 5938033

Zorgcombinatie Nieuwe Maas Het Zonnehuis Dillenburgsingel 5 3136 EA Vlaardingen

Verpleeghuis De Naaldhorst Middel Broekweg 4 2671 ME Naaldwijk

ds. W. Barendrecht Logger 20 ds. C.M. Schreuder Kon. Wilhelminaln 22

Scriba

Joke den Heeten Carderie 17

tel. 5910056 tel. 5920602

DrieMaasStede Voorberghlaan 35 3123 AX Schiedam

Pastoraal team Bezoekcoördinator

Ank van Gijzen

DrieMaasHave Stadsmolen 101 3146 CT Maassluis

Diaconaal Team

Hans Bol

Liturgisch Team

Arjen Mos

tel. 5916343

Oppasdienst

Melanie Wijnhorst Tooroplaan 19

tel. 5919872

Kindernevendienst / Jeugdnevendienst

Ingeborg Pleijsier Wim de Jong

tel. 4679894 tel. 5918888

Kerkelijk bureau:

Immanuelkerk Lange Boonestraat 5

tel. 8800227

e-mailadres:

[email protected]

openingstijden:

maandagavond

39

40

tel. 8806177

19.00 – 21.00