De nieuwe wijnsurvivalgids
Wijnsurvival_125x200.indd 1
18-05-2010 15:24:31
Van dezelfde auteur Slurp! Het Merlot Mysterie Overleven als Gort in Frankrijk Leven als Gort in Frankrijk
Bezoek onze internetsite www.awbruna.nl voor informatie over al onze boeken en dvd’s.
Wijnsurvival_125x200.indd 2
18-05-2010 15:24:31
Ilja Gort
De nieuwe wijnsurvivalgids Een handleiding tegen foute wijn, katers en ander wijnverdriet Met wijnweetjes, wijnboerenverhalen en geheime wijntips
A.W. Bruna Uitgevers B.V., Utrecht
Wijnsurvival_125x200.indd 3
18-05-2010 15:24:35
© 2010 Ilja Gort, Saint-Romain-La-Virvée/Amersfoort © 2010 A.W. Bruna Uitgevers B.V., Utrecht Omslagbeeld: Frederik Boelen Omslagontwerp: Caroline d’Hollosy & Ilja Gort Illustraties en vormgeving binnenwerk: Caroline d’Hollosy www.carolinewerkt.nl ISBN 978 90 229 9864 9 NUR 447 Delen van dit boek verschenen eerder in Het Wijnsurvivalboek.
Dit boek is gedrukt op papier dat het kenmerk van de Forest Stewardship Council (FSC) mag dragen. Bij dit papier is het zeker dat de productie niet tot bosvernietiging heeft geleid. Een flink deel van de grondstof is afkomstig uit bossen en plantages die worden beheerd volgens de regels van FSC. Van het andere deel van de grondstof is vast gesteld dat hiervoor geen houtkap in de laatste resten waardevol bos heeft plaatsgevonden. Daarom mag dit papier het FSC Mixed Sources-label dragen. Voor dit boek is het FSCgecertificeerde Munkenprint gebruikt. Dit papier is 100% chloor- en zwavelvrij gebleekt en wordt geleverd door Arctic Paper Munkedals AB, Zweden.
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
Wijnsurvival_125x200.indd 4
18-05-2010 15:24:35
Inhoud Pre-prologue
9
Prologue Introductie van de schrijver
10 10
1 Wijn Wijnkennis? Eerst de wijn, dan het eten Leve de vooruitgang Wijn is een wonder Wijnsoorten Rode wijn Rosé Witte wijn Hoe wordt wijn gemaakt? Social networks Hoeveel wijn mag ik drinken Wanneer is wijn goed Tannines Wat is nou eigenlijk kurk? Druivensoorten Rood Druivensoorten Wit
12 12 12 19 19 20 20 24 24 29 30 34 36 36 37 40 47
2 Wijnkiezen Hoe kies ik een lekkere wijn uit Oogstjaren Wijnstreken Welke wijn wel en welke wijn niet Rood wel Rood niet Wit wel Wit niet
60 60 60 62 63 63 68 70, 76 78
5
Wijnsurvival_125x200.indd 5
18-05-2010 15:24:35
Rosé Wat is rosé? Champagne Wijn en gezondheid Calorieoverzichtje The French Paradox Is wijn goed voor mij? Wijn is gezond, want van wijn krijgen wij:
79 79 81 89 91 91 91 94
3 Wijnproeven Hoe proef ik wijn 1 Kijken 2 Walsen 3 Ruiken 4 Slurpen 5 Proeven 6 Slikken 7 Genieten Hoe word ik een wijntijger De spuugbak Fles herkennen
96 96 96 102 103 103 104 108 109 110 111 113
4 Wijndrinken Hoe drink ik wijn Wijngeschiedenis De fles Glazen Glas vasthouden Welke wijn in welk glas Wijndrinktemperatuur Kurkentrekkers Flessenhalsmisdaad Decanteren?
124 124 124 125 126 126 128 129 133 134 134
6
Wijnsurvival_125x200.indd 6
18-05-2010 15:24:35
5 Wijnbestellen Waar let ik op in de wijnkaart Welke wijn drink ik waarbij Huiswijn Uit eten? Hoe vertel ik het de ober
140 140 141 145 150 152
6 Etiketlezen Hoe lees ik een etiket
162 162
7 Wijnkopen Hoe koop ik wijn Waar koop ik wijn in Nederland Waar koop ik wijn in Frankrijk Zelf langs bij de wijnboer? Bij de wijnboer in de kelder – quick start Bij de wijnboer in de kelder Hoe kom ik weg Moet ik nu wat kopen? Word ik getild?
172 172 173 173 176 176 177 182 183 183
8 Wijnbewaren Hoe bewaar ik wijn Een wijnkelder
190 190 193
9 Wijnbluffen Wijnkletskoek De officiële wijnproeftermen
196 196 198
10 Wijnteveel Katers De verschillende katertypen Antikatermiddelen
212 212 213 214
7
Wijnsurvival_125x200.indd 7
18-05-2010 15:24:35
Hoe kan ik drinken zonder kater Hoe beperk ik de kans op een kater Smoezen om belangrijke afspraken af te bellen Saint-Vincent
215 216 218 226
Epilogue
227
Register
229
Wijnboerenverhalen Eten in de kast Blindproeven Water De eerste keer Grote rosébroer Zwarte lippen Vinotherapie Gratis rijkdom Wijnstudent Verrukkelijke rosé... Wijnfeest De opvoeder wint Tulipes in de wijngaard Making memories Het ijzeren restaurant Een restaurant met één ster Wijn brengt rust Pardon? Passants Kruisvuur Chauffage antique
13 45 53 74 80 86 92 99 105 112 115 127 130 137 147 159 169 174 186 207 220
8
Wijnsurvival_125x200.indd 8
18-05-2010 15:24:35
Pre-prologue Deze survivalgids voor wijndrinkers pretendeert geen volledigheid. Verre van zelfs, want louter de basale en vitale wijnkennis is erin opgenomen. Maar wel met een hernieuwde blik en schone ogen. Want lag de auteur bij het schrijven van de oerversie van deze gids nog smoorverliefd in de armen van de Franse wijn en Franse wijn only, inmiddels heeft zijn vineuze passie de grenzen van Europa overschreden en is geen land onder de zon meer veilig voor deze immer dorstige levensgenieter.
9
Wijnsurvival_125x200.indd 9
18-05-2010 15:24:35
Prologue ‘Ik weet niks van wijn.’ Met een licht schuldige ondertoon wordt met deze woorden de wijnkaart vaak snel, alsof hij besmet is met een ongeneeslijk virus, doorgeschoven aan een tafelgenoot. Met dit boek is wijnkaartangst nooit meer nodig. Heb je dit uit, dan ben je een echte wijntijger. Deze gids verschaft bovendien een aantal geheime wijnboerentips waarmee je diepe indruk zult maken op je tafelgenoten. De mannen zullen in ademloze bewon dering aan je lippen hangen. Vrouwen zullen als rijpe vruchten in je schoot vallen.
Introductie van de schrijver (overslaan) Geboren als geboren muzikant heb ik mijn halve leven gesleten met muziek maken, in bands spelen, platen produceren en muziek componeren. Ontspanning probeerde ik te zoeken op het door mij zo geliefde Franse platteland alwaar ik mij in alle rust kon wijden aan mijn grote liefde: de wijn. Toen nog onschuldig beperkt tot het drinken ervan. Ergens, op een zeker moment, besloot ik dat het goed voor mij zou zijn als ik zou proberen om mijn eigen nogal drammerige en rusteloze aard om te vormen tot een attitude van wegwerpende Franse achteloosheid. Ik wilde, middels een soort geestelijke geslachtsoperatie, Fransman worden. Hoe weinig konden wij vermoeden dat dit tot onthutsende taferelen zou leiden en ons langs de rand van de afgrond zou voeren. Dat we onszelf zouden hervinden in bloedstollende situaties. Maar ja, het hart heeft redenen die de rede niet kent. Eén van die redenen is, dat ik zo gek van wijn ben, dat ik in 1994 in een vlaag van verstandsverbijstering een heel wijnchâteau
10
Wijnsurvival_125x200.indd 10
18-05-2010 15:24:36
heb gekocht met 15 hectare wijngaard en alles d’r op en d’r an. Na aankoop bleek de aldaar aanwezige wijnapparatuur slechts de lachlust van de geconsulteerde experts op te wekken, dus moesten we de hele handel van scratch af aan opbouwen. We hebben daarbij niet de makkelijkste weg gekozen: ons doel was om de beste Bordeaux van Bordeaux te maken. Samen met onze Franse bedrijfsleider Paul en onze Australische winemaker David hebben we alles op alles gezet om dat te bereiken. En dat is gelukt. Na precies tien jaar tobben, ploeteren, lachen, huilen, vechten, zingen en bewonderen, wonnen we met onze rode wijn op de London International Wine Challenge 2004 de grote prijs ‘Best Bordeaux Wine’. Een jaartje later won onze rosé La Tulipe op het ‘Concours des Oenologues de France’ de ‘Grand Prix d’Excellence’; de beste rosé van Frankrijk. Die wijn, La Tulipe geheten, is nu al jaren een van de populairste wijnen van Albert Heijn.
11
Wijnsurvival_125x200.indd 11
18-05-2010 15:24:36