De Nieuwe KABK. FdK. Open Dag KABK pagina 3. Untitled artist in building Studenten Beeldende Kunst bereiden pre-eindexamenexpositie voor

De Nieuwe KABK

Open Dag KABK • pagina 3 ‘Untitled – artist in building’ Studenten Beeldende Kunst bereiden pre-eindexamenexpositie voor. • pagina 5 Terugblik KABK 325 • pagina 12

KC

Interview met Heiner Goebbels • pagina 4 Regina van Berkel en Dietmar Janeck schrijven choreografie voor Red Run van Heiner Goebbels • pagina 9 Het Koninklijk Conservatorium brengt de opera L’Euridice • pagina 13

FdK

Oraties hoogleraren • pagina 5 Genomineerd voor de LSR Onderwijsprijs: Marcel Cobussen, universitair docent Muziekfilosofie en cultuurtheorie. • pagina 7 Volop te kiezen in universitaire kunstkeuzevakken • pagina 12

2 Januari Februari Maart April

Woensdag 13 februari

Zaterdag 26 & zondag 27 januari

Dinsdag 5 februari

Promovendi in de kunsten presenteren zich - Jed Wentz

Voorrondes Iordens Viooldagen

Sonologie Concert 3

De Iordens Viooldagen zijn bedoeld voor talent-

Werken van studenten Instituut voor Sonologie.

Een presentatie over flexibiliteit in tempo en

volle, jeugdige, Nederlandse violisten in de leeftijd

Het Instituut voor Sonologie organiseert ieder

expressie van emotie in Franse barokmuziek

van 10 tot en met 15 jaar. Voorop staan het ple-

schooljaar vier openbare concerten met werk van

(Engelstalig).

zier hebben in viool spelen, naar elkaar luisteren

studenten, eventueel aangevuld met ‘klassiek’

Scheltemacomplex | Marktsteeg 1 | Leiden | 20.00 uur

en willen leren van adviezen die desgewenst na

elektonisch repertoire uit de eigen archieven.

afloop van ieder optreden door deskundigen of

KC | Kees van Baarenzaal | 19.30 uur

Dinsdag 26 februari

juryleden worden gegeven.

Oratie Louis Andriessen

KC | Arnold Schönbergzaal en Studio I | 09.30-17.00

Officiële intreerede van Louis Andriessen,

uur | Meer informatie: 070 385 28 70 of

hoogleraar Scheppende kunsten aan de Faculteit

www.iordens-vanwely.org

Dinsdag 5 februari Masterclass vroeg-romantische kamermuziek

Voor nadere informatie over de inhoud van deze agenda kunt

der Kunsten, bij de aanvaarding van zijn

u contact opnemen met het Koninklijk Conservatorium, de

hoogleraarschap.

Dinsdag 29 januari

werking van Teunis van de Zwart, natuurhoorn.

Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, de Faculteit


Lunchconcert

Werken van o.a. Beethoven, Spohr, Schubert,

der Kunsten of de betreffende organiserende instantie. Tenzij

Aanmelden: www.oraties.leidenuniv.nl

Door studenten van het KC.

Hummel, Ries en Kalkbrenner.

KC | Studio I | 12.45 uur

KC | Studio 3 | 10.00-17.00 uur

anders vermeld, zijn de in deze agenda aangekondigde

Woensdag 4 maart

Studenten/medewerkers van de Hogeschool van Beeldende

Promovendi in de kunsten presenteren zich - Kathryn Cok

Donderdag 31 januari

Woensdag 6 februari

Kunsten, Muziek en Dans, de Universiteit Leiden, het

Lunchconcert

Concert Kamermuziek Jong KC

Noord-Nederlands Conservatorium en het Instituut voor

Een presentatie over de rol van de Nederlandse


In dit programma presenteren de oudere leerlin-

Muziekwetenschap van de Universiteit Utrecht hebben recht

Republiek bij de ontwikkeling van en de instructie

Boskantkerk | Fluwelen Burgwal 45 | 12.30 uur

gen uit Jong KC zich met een relatief onbekend

op één vrijkaart voor alle in deze agenda vermelde concerten,

in de kunst van het basso continuo-spel.

voorstellingen, openbare lessen, interpretatieklassen, etc. die


Vrijdag 1 februari

- Trio voor viool, cello en piano nr. 5, op. 142,

Bach Cantate

Gade - Kwintet voor 2 violen, 2 altviolen en cello,

Dinsdag 25 maart

Cantate BWV 25 ‘Es ist nichts gesundes an meinem

op. 8, Bruch - Acht stukken voor klarinet, altviool

uit van het onderwijsprogramma.

Oratie Joep Bor

Leibe’. Door studenten van de afdeling Oude

en piano, op. 83

Officiële intreerede van Joep Bor, hoogleraar

Muziek. Dirigent: Jan Kleinbussink.

Kleine Zaal, Concertgebouw | Concertgebouwplein 2-6,

De TICKETSHOP van het Koninklijk Conservatorium

Extra-European Performing Arts Studies aan de

Lutherse Kerk | Lutherse Burgwal 7, Den Haag |

Amsterdam | 12.30 uur

is geopend van maandag tot en met vrijdag van

Faculteit der Kunsten, bij de aanvaarding van zijn

17.00 uur |

13.00 uur tot 17.00 uur: 070 315 15 10 en

hoogleraarschap.

Geen reserveringen mogelijk, kaarten te verkrijgen

[email protected].

Groot Auditorium Academiegebouw | Rapenburg 70

vanaf 16.30 uur aan de kerk.

Bezoek voor de laatste updates de websites:

Leiden | 16.15 uur | Aanmelden: www.oraties.leiden-

Masterclass vroeg-romantische kamermuziek

Zaterdag 2 februari

Docenten: Bart van Oort, fortepiano, met mede-

Rapenburg Muziekdagen masterclass Piano


Een masterclass door docenten van het KC voor


studenten en middelbare scholieren. Lees meer

KC | Studio 3 | 10.00-17.00 uur

univ.nl

Juliana van Stolberglaan 1

Exposities

2595 CA Den Haag www.koncon.nl Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Prinsessegracht 4 2514 AN Den Haag www.kabk.nl

Woensdag 6 februari

informatie op www.kunstenenwetenschappen.nl of www.muziekschoolleiden.nl.

Donderdag 7 februari

Pre-eindexamenexpositie studenten Beeldende Kunst: -‘Untitled – artist in building’

Muziekschool Leiden | Rapenburg 22 | Leiden 13.00 uur | Aanmelden: Paul van Egmond, e-mail:

Masterclass vroeg-romantische kamermuziek

[email protected]


vertrouwd te raken met de organisatorische kant

Zaterdag 2 februari


Postadres: Postbus 9500, 2300 RA Leiden

van het kunstenaarsschap en het opdoen van


Bezoekadres: Rapenburg 38, 2311 EX Leiden

ervaring met exposities.

Slotconcert en finale Iordens Viooldagen 2008

www.kunstenenwetenschappen.nl

Oude KPN-gebouw | Binkhorstlaan 36 | tram 17,

De Iordens Viooldagen zijn bedoeld voor talent-

halte Weteringplein | Informatie: www.kabk.nl.

volle, jeugdige, Nederlandse violisten in de leeftijd


van 10 tot en met 15 jaar. Vooropstaan het plezier hebben in viool spelen, naar elkaar luisteren

Presentatie Masterclass vroeg-romantische kamermuziek

en willen leren van adviezen die desgewenst na


afloop van ieder optreden door deskundigen of


KC | Studio 3 | 10.00-12.00 uur en 14.00-16.00 uur

Vrijdag 25 januari


juryleden worden gegeven. Tijdens het slotcon-


Studioavond Dansvakopleiding

Kamermuziekserie KC

cert speelt het strijkersensemble bestaande uit alle


De leerlingen en HBO-studenten demonstreren

Debussy - Les chansons de Bilitis, Milhaud -

deelnemers aan de Iordens Viooldagen 2008 o.l.v.

KC | Studio 3 | 17.00 uur

klassieke, folkloristische en hedendaagse dans-

Sonate voor fluit, hobo, klarinet en piano, op. 47

Dirk Jan Schilt. Het slotconcert is voor iedere

technieken in gechoreografeerde vorm.

Arke Zaal, Muziekcentrum | Noorderhage 27, Enschede

belangstellende toegankelijk.

KC | Kees van Baarenzaal | 20.15 uur | € 3,-

12.30 uur | Voor meer informatie www.podiumtwente.nl

KC | Arnold Schönbergzaal | 14.00 uur |

€ 5,-

Reserveren via de Ticketshop van het KC, 070 315 15 10


ma t/m vrij van 13.00-17.00 uur

ma t/m vrij 13.00-17.00 uur

Lunchconcert

Donderdag 7 t/m zaterdag 9 februari Masterclass viool door Isabelle van Keulen KC | n.t.b.

Dans Zaterdag 26 januari


Zondag 3 februari

Christus Triumfatorkerk | Juliana van Stolberglaan 154

Concert


Studiomiddag Dansvakopleiding

12.30 uur

Studentencombo’s van de afdeling Jazz.

KC LAB

Doelencafé | Schouwburgplein 52, Rotterdam | 14.30

Door studenten van de afdeling Compositie.

uur | Voor informatie zie www.doelen.nl

De compositieafdeling van het KC heeft een

De leerlingen en HBO-studenten demonstreren klassieke, folkloristische en hedendaagse dans-


technieken in gechoreografeerde vorm.

Lunchconcert

KC | Kees van Baarenzaal | 14.00 uur |

€ 3,-

Reserveren via de Ticketshop KC, 070 315 15 10

Lezingen

levendige samenwerking met het Korzo Theater.


Maandag 4 februari

Daarvan getuigen de KC-lab-concerten, waar


Concert Oude UB

de studenten carte blanche krijgen om hun werk

Fluitprogramma met studenten Practicum

naar believen te presenteren. De nadruk van de

Vrijdag 25 januari

musicae: Kate Huber, Koosje van der Loo, Victo-

avond ligt op het onderzoek. Een keur van werk

Kamermuziekserie KC

rine Dijkstra, Roos Smink en Margareth van der

trekt voorbij: elektronisch muziektheater, subtiele

Debussy - Les chansons de Bilitis, Poulenc

Lugt. Begeleiding: Natasja Douma (piano).

kamermuziek en performances. Met andere

- Rhapsodie nègre

Oude UB | Rapenburg 70 | Leiden | 17.15 uur

woorden: alles wat leeft onder de studenten komt

ma t/m vrij van 13.00-17.00 uur

Ontwerp: NLXL

Voor meer informatie zie www.koncon.nl

Illustratie: Milou de Jong


Faculteit der Kunsten

Reserveren via de Ticketshop KC, 070 315 15 10

Alle deuren van het Koninklijke Conservatorium staan voor iedereen open tijdens de Open Dag op zaterdag 9 februari 2008. Van 10.00 uur tot 16.00 uur ben je van harte welkom om kennis te maken met de diverse opleidingen, docenten en studenten.


Vrijdag 15 t/m zondag 24 februari

Muziek

door: Marleen Leroy

Voor de zalen en studio’s is een afwisselend programma samengesteld van voorstellingen en concerten, gegeven door studenten en docenten. De afdeling Klassiek organiseert een openbare masterclass voor viool en altviool gegeven door Isabelle van Keulen, die aansluitend een lunchconcert geeft, begeleid door Ellen Corver op piano. De studenen van de compositie afdeling presenteren eigen werken op uitzonderlijke wijze en degene die in de technische en/of elektronische kant van muziek zijn geïnteresseerd, kunnen de interactieve demonstraties in de geluidsstudio’s bijwonen. De dag wordt afgesloten door de bigband van de jazzafdeling onder leiding van Jim McNeely.

€ 5,- / gratis voor studenten en CJP |

Het doel van de pre-eindexamenexpositie is

Dans

Open Dag Koninklijk Conservatorium

In het hele gebouw wordt voortdurend gemusiceerd: er zijn openbare lessen, repetities, groepspresentaties en concerten. Getalenteerde musici die geïnteresseerd zijn om te komen studeren krijgen deze dag de kans om voor te spelen of voor te zingen bij diverse hoofdvakdocenten. Op de afdeling Dans is er de mogelijk openbare repetities bij te wonen.

repertoire uit de Romantische periode. Spohr

anders vermeld. Uitvoeringen van de Hogeschool maken deel

Koninklijk Conservatorium

Universitair studeren met artistieke talenten - Laat je informeren over het onderwijs van de Faculteit der Kunsten


concerten, voorstellingen en activiteiten gratis toegankelijk.

in het Koninklijk Conservatorium worden gehouden – tenzij

3

Dinsdag 29 januari

Vredenburg Leeuwenbergh | Servaasbolwerk 1a,

Oratie Susan Meiselas

Utrecht | 12.30 uur | Voor meer informatie

Maandag 4 t/m vrijdag 8 februari

weer anders is.

Officiële intreerede van Susan Meiselas, hoog-

www.vredenburg.nl

Masterclass klassieke zang door Ira Siff

Korzo Theater, Prinsestraat 42, Den Haag | 20.30 uur

leraar Fotografie aan de Faculteit der Kunsten,

Gedurende 4 dagen zal Ira Siff openbare lessen

Voor meer informatie www.korzo.nl

bij de aanvaarding van haar hoogleraarschap.

geven in het Italiaanse operarepertoire van

Groot Auditorium Academiegebouw | Rapenburg

Mozart tot Puccini... Tevens zal hij een lezing ge-

70 | Leiden | 16.15 uur | Aanmelden: www.oraties.

ven over zijn werk met ‘La Gran Scena Opera.Co’.

leidenuniv.nl

De masterclass zal plaatsvinden in samenwerking

door: Rosalien van der Poel Op vrijdag 28 maart (14.00 uur) organiseert de Faculteit der Kunsten een middag voor geïnteresseerde studenten van de Universiteit Leiden en van het KC en de KABK die in het studiejaar 2008-2009 willen beginnen met een keuzevak of kunstenminor. Ook middelbare scholieren die moeilijk kunnen kiezen tussen het conservatorium of kunstacademie en de universiteit, zijn van harte welkom deze bijeenkomst mee te maken om van alles te horen over het combineren van je talenten. Het eerste deel van het programma start in het gebouw van de KABK met studievoorlichting over de combinatie van een Leidse of Haagse majorstudie en een van de vele kunstenminors die de Faculteit der Kunsten vanaf september 2008 aanbiedt. Lees meer over de minors op pagina 12. Het tweede deel van de middag kiezen de deelnemers of ze het programma verder volgen op de KABK of een korte wandeling maken naar het KC en daar een kijkje nemen. Zowel op de KABK als op het KC volgen de deelnemers een minicollege, geven studenten van de Faculteit der Kunsten een rondleiding door de gebouwen en bezoeken ze verschillende lessen en repetities die op dat moment gaande zijn.

Publiek krijgt veelzijdige identiteiten te zien op de Open Dag KABK door: Annerieke Simeone

De KABK in Den Haag houdt op zaterdag 26 januari 2008 van 10.00 tot 16.00 uur haar jaarlijkse Open Dag. Geïnteresseerd publiek krijgt deze dag een kijkje in de keuken: wat houdt het in om student te zijn aan een kunstacademie in het algemeen en aan de KABK in het bijzonder? Tijdens de Open Dag krijg je inzicht in de veelheid aan eigenzinnige identiteiten en mogelijkheden van de diverse studierichtingen. Informatie over de studiemogelijkheden is op verschillende manieren te verkrijgen. Bij de algemene en internationale informatiebalie kun je algemene schriftelijke en mondelinge informatie inwinnen. Mocht je behoefte hebben aan meer specifieke informatie per afdeling, dan is het Auditorium de place to be. Daar is een informatiemarkt, zodat je gericht je vragen aan meerdere mensen kunt stellen. Ook kun je meedoen aan een afdelingsrondleiding.

op deze avonden aan bod in een vorm die steeds

Open dag Faculteit der Kunsten: 28 maart, 14.00 uur. Aanmelden bij Rosalien van der Poel, e-mail: [email protected] of telefoon: 071 527 18 04.

met De Nieuwe Opera Academie. KC

Ontwerp: Studio Kabk 2007-2008

Vanuit het Auditorium staan van elke studierichting studenten klaar om mensen op hun eigen afdeling rond te leiden. Naast de nodige informatie zijn er veel activiteiten gepland. Bij binnenkomst verwelkomt RecPlay, het improvisatie-ensemble van Beeld en Geluid, je. Bijzonder is dat tijdens deze Open Dag afstudeerwerk van studenten Fotografie, Grafisch Ontwerpen en Interieurarchitectuur in de Galerie te zien is. Dit is zeker een bezoek waard. Textiel en Mode presenteert op haar afdeling overzichtstentoonstellingen van historische en folklorekostuums en modeltekenen. Ook zijn er deze dag workshops moulage, breien en weven. Wat natuurlijk niet ontbreken mag in dit rijtje, is de KABK-shop. Hier kun je tegen interessante prijzen werk van studenten kopen.

Voor actuele informatie zie www.kabk.nl

4

5

Renee Jonker in gesprek met Heiner Goebbels In een dure buitenwijk van Berlijn is het Wissenschaftskolleg gevestigd, dat jaarlijks veertig vooraanstaande wetenschappers en kunstenaars uit de hele wereld in de watten legt, zodat ze zich volledig op de kern van hun werk kunnen concentreren. Een van hen is componist/theatermaker Heiner Goebbels, die hier werkt aan een stuk dat deze zomer in première moet gaan.

instrumentaal onderwijs als zingen, dirigeren en uitgebreide theorie. Maar tegen die tijd zat ik ook al in diverse bands.’ Eén daarvan was het Linksradikale Blasorchester... HG: ‘Dat orkest verenigde de linkse beweging met een opkomende Duitsejazzscene en daarnaast de studenten van het conservatorium.’

‘Ik vind mezelf niet belangrijk genoeg om alleen voor mijn eigen behoefte te componeren.’

Had jij behalve Eisler andere leermeesters? HG: ‘Eisler kwam pas later. Eigenlijk zat ik vanaf mijn twaalfde, dertiende helemaal in de popmuziek. The Beatles! Met de bekende namen van de modernistische muziekgeschiedenis had ik niks.Wat mij wel interesseerde, was de moderne beeldende kunst. Zoals die bijvoorbeeld jaarlijks op de Dokumenta in Kassel te zien was. Nu ik erop terugkijk, zijn het de popmuziek en de moderne beeldende kunst die mij losgeweekt hebben van wat ik van huis uit meekreeg.

van drie en omdat mijn oudere broers al piano en viool speelden, moest ik het trio completeren door cello te gaan spelen. Pianotrio’s van Haydn, daar begon het mee. Later kreeg ik ook pianoles en gitaar

Voor mij is Schönbergs leerling Hanns Eisler belangrijker dan Arnold Schönberg zelf. Omdat Eisler over die fase van vernieuwing van de muziek heen kon springen en weer een verbinding tot

Heiner ontvangt mij in de salon van het statige pand. Ik vraag hem naar de muziek uit zijn jeugd. HG: ‘Bij ons thuis werd veel muziek gemaakt. Mijn vader speelde piano en dat wij muziekles kregen was min of meer vanzelfsprekend. Ik was de jongste

Waar zetten jullie je destijds tegen af? HG: ‘De woningnood, dictator Pinochet in Chili. Maar meer nog dan dat we ergens tegen waren, vormden wij een spontane beweging vóór een nieuwe kijk op de samenleving. Ik kwam terecht in allerlei leefgemeenschappen. Bij gebrek

politieke karakter ervan sloot aan bij wat ik op dat moment op straat beleefde. Tot die tijd had ik muziek maken altijd als iets privé’s beschouwd, iets dat je voor jezelf doet omdat je dat prettig vindt. Mijn belangstelling voor Brecht bracht me uiteindelijk bij het werk van componist Hanns Eisler.Van hem leerde ik dat muziek ook een maatschappelijke betekenis kan hebben. Dat heeft me zeer beïnvloed.’

aan woonruimte kraakten we. Zo woonde ik in een kraakpand met Joschka Fischer, de latere Duitse minister van Buitenlandse Zaken.’

Wat leert een componist in het theater wat hij niet leert in de concertzaal? HG: ‘In het theater leer je veel beter wat de uitwerking is van datgene dat je hebt gecomponeerd.Verder doe je allerlei ontdekkingen over de relatie tussen het horen en het zien, een relatie die uiterst complex is. En je kunt goed de verhouding tussen klank en ruimte onderzoeken, doordat veel theaters niet gebouwd zijn voor een optimale klank.’ Wat jij ondervangt door met versterking te werken... HG: ‘Ik werk uitsluitend met versterking. Niet om mijn muziek harder te laten klinken, maar vanuit het esthetisch principe om de klank zo transparant mogelijk te maken. In droog klinkende theaterzalen werkt dat stukken beter dan in een akoestische concertzaal.’ Alles wat jij maakt, gaat meteen de hele wereld over. HG: ‘Ik componeer alleen in opdracht.’

door: Rosalien van der Poel Waarom? HG: ‘Ik vind mezelf niet belangrijk genoeg om alleen voor mijn eigen behoefte te componeren.Voor mij is cruciaal dat mijn muziek voor anderen betekenis heeft, zowel voor de musici die de muziek uitvoeren als voor het publiek. Alles wat ik maak, wordt ook uitgevoerd.’ Behalve dat je componeert, geef je les, onder meer aan de Universiteit in Giessen. Wat leer jij van je studenten? HG: ‘Zij kijken en luisteren anders dan ik. Ze bezien de wereld met een andere afstand dan ik en dwingen mij daarmee om zelf na te denken over hoe ik de wereld aanschouw. Als leraar heb ik geen axioma’s, geen canon van wat goed of slecht is. Ik probeer mijn studenten te leren vooral met een open mind te luisteren en te kijken.’ Hoeveel tijd neemt het lesgeven? HG: ‘Tegenwoordig heeft dat de overhand. Overigens met plezier. Lesgeven is veel leuker dan componeren.’

heb ik mezelf zo’n beetje aangeleerd. Maar misschien van nog wel groter invloed was de toevallige omstandigheid dat grootheden als Oistrach, Richter maar ook de Berliner onder Von Karajan op tournee tussen Berlijn en Wenen een tussenstop maakten in Landau, het provinciestadje waarin ik ben opgegroeid.’ Was dat alle muziek die je hoorde? ‘Een keer per week mocht ik een uur naar popmuziek op de radio luisteren onder toezicht van mijn oudere broer.’ Je ging in Frankfurt am Main studeren. HG: ‘Eerst sociologie aan de universiteit en later schoolmuziek aan het conservatorium, omdat die opleiding het breedste muzikale spectrum bood: zowel

Ben je nog steeds bevriend met deze oude strijdmakkers? HG: ‘Oh jawel, sommige zie ik nog af en toe. Mijn biografie vertoont geen breuken. Ik hoef me van geen enkele periode in mijn leven te distantiëren.’ Hoe ben je als musicus in het theater terechtgekomen? HG: ‘Er hing een briefje op het prikbord van het conservatorium: muzikanten gezocht voor theatervoorstelling! Nota bene een verzoek van de Nederlandse toneelregisseur Paul Binnerts, die op dat moment in Frankfurt een voorstelling maakte met de Lehrstücke van Bertold Brecht. Daar ben ik toen muziek voor gaan bedenken. Met Brecht ging een wereld voor mij open, met name het

stand bracht met bijvoorbeeld de muziek van Schubert, maar ook de functionele muziek, de muziek die een rol kan spelen in het theater.’ Stel, je wordt over tien jaar wakker en denkt: het is gelukt, mijn werk is af! Wat heb je dan volbracht en hoe is je dat gelukt? HG: ‘Ik zie mijn ontwikkeling als kunstenaar als een ononderbroken weg, als een esthetisch continuüm. Ooit begonnen als musicus op de barricaden, via het theater, via de stukken die ik voor Ensemble Modern heb gemaakt tot wat ik nu aan het doen ben. Toch ben ik ook iemand die nieuwe uitdagingen nodig heeft. Ik vind snel iets saai. Misschien maak ik tegen die tijd wel films.’

Oraties hoogleraren Faculteit der Kunsten

Wat ! ? HG: ‘Componeren is waanzinnig inspannend. Als je al gaat componeren, dan vind ik dat je precies moet weten waarom je dat doet. Muziek maken is geen geïsoleerde bezigheid.Waarom zou je aan alles wat al gecomponeerd is nog het jouwe toevoegen? Dat staat me zo tegen in het schrijven van orkestwerken. Tegen de tijd dat je het je allemaal hebt voorgesteld en je het dan ook nog eens allemaal hebt opgeschreven, dan kan het mij al nauwelijks meer boeien. Dat er zoveel herhaald wordt in het muziekleven, komt omdat het zo moeilijk is iets boeiends toe te voegen.’ Componist Edgard Varèse schreef geschiedenis met amper tien voltooide composities... HG: ‘Misschien moet ik alvast wat gaan schrappen...’ Heiner Goebbels Festival van 28 februari t/m 15 maart 2008 Meer informatie: www.heinergoebbelsfestival.nl. Zie het programma op pagina 15.

In het vroege voorjaar van 2008 houden maar liefst drie hoogleraren van de Faculteit der Kunsten hun oratie. Met hun officiële intreerede aanvaarden zij het hoogleraarschap. Susan Meiselas Op 29 januari houdt Susan Meiselas, hoogleraar Fotografie, haar oratie in het Groot Auditorium van het Academiegebouw. Hiermee is zij een van de eerste Leidse hoogleraren die weer in het zojuist gerenoveerde hart van de universiteit optreedt. Geen hoogleraar Fotografie zonder een visuele presentatie: de oratie van Meiselas is dan ook ruim gelardeerd met projecties van haar fotowerken. 29 januari, 16.15 uur, Groot Auditorium Academiegebouw, Rapenburg 73, Leiden.

Louis Andriessen Op 26 februari is de beurt aan Louis Andriessen, hoogleraar Scheppende kunsten. In zijn oratie behandelt Andriessen de narratieve elementen van het muziekstuk Letter from Cathy. Live muziek neemt tijdens deze bijeenkomst een belangrijke plaats in. De muzikale uitvoering van Letter from Cathy is door Cristina Zavalloni (zang) en het ensemble Nieuw Amsterdams Peil. 26 februari, 16.15 uur, Scheltemacomplex, Marktsteeg 1, Leiden

Joep Bor Joep Bor, hoogleraar Extra-European Performing Arts Studies, sluit de rij met zijn oratie op 25 maart. De titel van zijn oratie luidt: ‘En toen was er plotseling wereldmuziek en werelddans…’, een historische exposé over beeldvorming en receptie van wereldmuziek en werelddans. 25 maart, 16.15 uur, Groot Auditorium Academiegebouw, Rapenburg 73, Leiden.

‘Untitled – artist in building’ pre-eindexamenexpositie studenten Beeldende Kunst

‘Niemand komt hier voor de zakelijke kant van de kunst,’ beaamt Floris Schäfer, voorzitter van de organisatie, ‘daardoor was het in het begin moeilijk beslissingen te nemen. Nu hebben we ons beter georganiseerd en loopt het goed, hoewel we geen van allen ervaring hebben en dus niet weten of we op schema liggen.’ Toch is hij niet ontevreden: ‘Eigenlijk gaat het zoals je zou verwachten.We zijn nog geen noemenswaardige problemen tegengekomen. Alleen het zoeken naar locaties verliep wat vreemd, want eerst hadden we er geen en toen opeens te veel.’

door: Sybren Renema Net als in voorgaande jaren wordt ook dit jaar door de vierdejaarsstudenten Beeldende Kunst voltijd een pre-eindexamenexpositie opgezet. De studenten organiseren deze zelf, als onderdeel van de voorbereiding op de beroepspraktijk. Dit jaar zal de preeindexamenexpositie, ‘Untitled – artist in building’, te zien zijn vanaf 15 februari in het voormalig KPN-gebouw. Het doel van de pre-eindexamenexpositie is vertrouwd te raken met de organisatorische kant van het kunstenaarsschap en het opdoen van ervaring met exposities. De studenten kunnen hiervoor gebruikmaken van de Stichting Eindexamenprojecten KABK, die speciaal voor dit doel is opgericht en die, op coördinator Martijn Verhoeven na, ieder jaar andere leden heeft. Daarnaast biedt de pre-eindexamenexpositie de studenten de mogelijkheid zich te manifesteren in de lokale kunstwereld. ‘De titel van de tentoonstelling is dubbelzinnig’, zegt Nika Neelova, studente Autonoom en penningmeester. ‘Die wijst erop dat we bezig zijn de overgang te maken van de academie naar het kunstcircuit, maar ook dat we veel site-specific werk maken en internationaal georiënteerd zijn. De helft van de studenten is van buitenlandse komaf.’ Later voegt ze hier aan toe: ‘Zoals met veel dingen het geval is, is deze naam het resultaat van eindeloos overleg met de achtentwintig anderen.’

De studenten zijn momenteel voornamelijk bezig met het werven van voldoende fondsen. Wanneer dit volbracht is, zal de feitelijke ontwikkeling van de tentoonstelling van start gaan. ‘We moeten met veel mensen en organisaties praten voordat we voldoende geld hebben om verder te kunnen’, aldus Neelova. ‘Het is erg zwaar en soms mislukt er wat, maar dat is juist leerzaam. Ik denk dat het goede voorbereiding voor later is.’ De studenten zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze van hun curator. Dit jaar is dat KABKalumnus Ton Schuttelaar, bekend van zijn project ‘Het atelier als Supermedium’. Ondanks het feit dat de presentatie in hetzelfde gebouw is als die van vorig jaar, gaat hij er anders uit zien. ‘We willen van de tentoonstelling een soort reis of doolhof maken en hem minder strak indelen’, zegt Schäfer. ‘Ook is er in februari nog een ander project, ‘People making stuff’, in het gebouw, waar we misschien iets mee samen willen doen.’ Wel is er net als vorig jaar een programma met lezingen en andere extra activiteiten, met Florentijn Hofman als meest in het oog springende naam. ‘Wat dat betreft is er vorig jaar een hoge standaard gezet.’ Openingstijden ‘Untitled – artist in building’ vrijdag 15 t/m 24 februari Opening op vrijdag 15 februari om 18.00 uur Oude KPN-gebouw, Binkhorstlaan 36, tram 17, halte Weteringplein Voor meer informatie zie www.kabk.nl.

6 ‘Als er ooit een groep alleen maar in Den Haag had kunnen ontstaan, dan is het wel Klang.’

Het grootste hotel van de wereld staat in Den Haag door: Annerieke Simeone

door:Wim Vos Aan het woord is Pete Harden, (bas)gitarist en componist en één van de zeven leden van de groep Klang. Samen met slagwerker Joey Marijs praten we over de groep en hun bijdrage aan het Heiner Goebbels Festival, dat van 28 februari tot en met 15 maart op het Koninklijk Conservatorium plaatsvindt. Twee saxofoons, trombone, slagwerk, toetsen, (bas)gitaar en geluidsversterking. Geen alledaagse combinatie. Marijs: ‘We speelden in het collectief Muse. Een geweldig initiatief, maar we hadden bedenkingen bij de grootte van het ensemble.We wilden kleiner, efficiënter, meer repeteren en virtuozer repertoire. Het idee voor deze bezetting kwam van een album van Charles Mingus, vooral de combinatie saxen met trombone sprak me erg aan en was ook voor handen.’ Repertoire was er natuurlijk niet, dus begon de groep met stukken voor niet-gespecificeerde bezetting, zoals Workers Union van Louis Andriessen.

In het Goebbels Festival werkt Klang samen met choreografe Regina van Berkel. Heeft de groep ervaring met het werken met dans? Harden: ‘Jazeker.We hebben een heel leuk project gedaan in New York. Oscar Bettison, die we nog uit zijn Haagse tijd kenden, had de opdracht muziek te schrijven voor een ballet van Eliza Miller én hij had een opdracht van ons. Eén en één is nog altijd twee, dus stelde ik hem voor die twee opdrachten te combineren. Dankzij de zegeningen van het internet konden we op afstand toch heel nauw samenwerken. Hij stuurde delen van zijn compositie per e-mail, die wij instudeerden, opnamen en vervolgens weer als mp 3-file terugmailden. Zo kon hij zaken corrigeren en kon Eliza tegelijkertijd aan haar choreografie werken. Toen we uiteindelijk in New York samenkwamen, was het nog slechts een kwestie van doorspelen. Alles klopte perfect.’ Zorgde de live uitvoering van de muziek nog voor een extra dimensie of had een cd ook volstaan? Marijs: ‘Absoluut! Het is geweldig om live met dansers te

‘Het is geweldig om live met dansers te werken. Je inspireert elkaar enorm en je leert weer eens hoe andere disciplines werken.’ Het eerste echte stuk voor Klang was een bewerking van Pete Hardens compositie Liquid Dog. Daarna kwamen de eerste opdrachtwerken binnen, allemaal van compositiestudenten van het conservatorium, die de groep nog kende uit de Muse-periode. Harden: ‘Het samenwerken met de componist is essentieel voor ons. Het gaat er bij wijze van spreken om dat de componist zich realiseert dat hij niet een -d- voor de piano schrijft maar dat Saskia die -d- speelt.’ Is Klang dus te beschouwen als een direct resultaat van de Haagse compositieschool? Harden: ‘Zo bezien wel.We speelden aanvankelijk alleen Haagse componisten, niet alleen omdat we ze kenden, maar ook omdat hun taal ons aansprak: brutaal, harmonisch sterk, stevig gestructureerd, conceptueel, bijna als een Mondriaan.’

werken. Je inspireert elkaar enorm en je leert weer eens hoe andere disciplines werken. Ook de dansers hadden die ervaring. Er is altijd interactie op het podium en die zorgt voor zowel spelers als publiek voor die extra dimensie.We verheugen ons dan ook enorm op de komende samenwerking.’

7

met hem de partituur doorgenomen en heb nu al een aantal delen klaar.We hebben zelfs al wat fragmenten doorgespeeld, niet in de laatste plaats omdat de extra spelers moeten wennen aan het feit dat zij versterkt spelen.Versterking is zowel bij ons als bij Goebbels een integraal onderdeel van het muziek maken.’ Naast de première van dit indrukwekkende opus zal Klang ook nog een nieuw werk van twee studenten van de compositieafdeling ten doop houden: Thomas Aldrich en Miguelangel Clerc. Enig idee wat voor soort werk het gaat worden? Marijs: ‘Zij zullen, net als bij Walden, gebruikmaken van teksten. Wat het precies gaat worden is voor ons ook nog onbekend omdat beide heren nog druk aan het schrijven zijn. We hebben één workshop met hen gehad. Binnenkort volgt een tweede.’ Joey Marijs en Pete Harden zijn blij met de samenwerking met een componist van zo’n grote naam en faam. Het zal de carrière van de groep zeker een nieuwe impuls geven, waarbij zij vooral hopen dat het buitenland interesse zal tonen voor hun versie van Walden. Maar voor wie niet tot maart kan wachten: Klang speelt al op 16 februari maar liefst vier premières in Korzo, het theater aan de Prinsenstraat, dat vlak daarna geheel verbouwd zal worden. Het blijft dus nog wel even hard werken voor deze jonge, gedreven muzikanten.

Heiner Goebbels Festival van 28 februari t/m 15 maart 2008. Meer informatie: www.heinergoebbelsfestival.nl.

De andere productie die Klang verzorgt, is de première van een nieuwe versie van Walden, een werk voor groot orkest en acteur, gebaseerd op het gelijknamige boek van Henry David Thoreau. Groot orkest?! Harden: ‘We werken aan een versie voor Klang uitgebreid met strijkkwintet. De door Goebbels zelf bedachte instrumenten (steel cello en bow chimes) worden nu gebouwd, dus die blijven ook in de ensemble-versie bewaard. Ik heb een hele middag

Fotografie: Dorota Walentynowicz

Wie in de Haagse wijk Transvaal langs de levendige Haagse Markt en de multiculturele winkels op de Kempstaat en de Paul Krugerlaan wandelt, zal zich even achter de oren krabben als hij een paar straten verderop bij de Julianakerk een braakliggend gebied nadert. Hier geen gezellige drukte, maar dichtgetimmerde huizen met blauw en groene platen, die het straat- en het sfeerbeeld bepalen. Dit alles heeft te maken met de grote herstructurering van de vooroorlogse wijk. Niet alleen is Transvaal een van de oudste wijken van Nederland, het behoort ook tot de armste en grootste probleemwijken. Vanwege de hoge werkloosheid, criminaliteit en drugsoverlast wil de Gemeente met woningcorporatie Staedion een eind maken aan deze problemen en de wijk grondig verbouwen. Voor de 3000 sociale huurwoningen komen er 1600 voornamelijk koopwoningen terug. Daarnaast komen er meer parken en ontmoetingsplekken. Terwijl Transvaal tot 2014 transformeert, organiseert het mobiel projectbureau OpTrek, een kunstenaarsinitiatief dat zich in zomer 2002 in de wijk vestigde, intussen tijdelijke kunstprojecten in de wijk. Oprichters van OpTrek zijn Sabrina Lindemann en Annechien Meier. Lindemann kwam na haar Berlijnse studie Grafische Vormgeving door een studentenuitwisseling naar Den Haag en volgde aan de KABK Vrije Grafiek en de tweede faseopleiding Autonome Vormgeving. Zij is al geruime tijd bezig op locaties gerichte kunstprojecten in binnenen buitenland uit te voeren. Meier deed na haar opleiding Tekenen en Schilderen aan de KABK de eerstegraadslerarenopleiding in Utrecht. Samen willen ze het (cliché)beeld van de wijk van een andere kant belichten. Het nieuwste project van OpTrek is Hotel Transvaal, verblijf in de tussentijd, bedacht door Jan Konigs en Duzan Doepel, architecten en ontwerpers. In samenwerking met OpTrek bedachten zij het plan om een aantal leegstaande ruimtes in de wijk door kunstenaars en buurtbewoners als hotelkamers in te richten, totdat de woning tegen de vlakte gaat of wordt verkocht. ‘Op dit moment zijn de hotelkamers verspreid rond het actiegebied Hertzogstraat en Kempstraat, aangezien daar de meeste woningen vrijkomen’, vertelt Laura van Eeden, vierdejaarsstudent Beeldende Kunst deeltijd en tevens projectmedewerker van OpTrek: ‘In dit concept is de wijk Transvaal het hotel en dus kun je zeggen dat Hotel Transvaal het grootste hotel is ter wereld. De straten zijn de hotelgangen, de bewoners zijn de gastheren- en gastvrouwen en alle hotelvoorzieningen zijn op loopafstand. De hotelgast ontvangt bij de receptie de

sleutel en de plattegrond van het hotel. Op de plattegrond staat aangegeven waar de hotelvoorzieningen zijn die de buurt te bieden heeft, zoals onder meer de wasserette, schoonheidssalons, belwinkels, een internetcafé, 24-uurssupermarkt, uitgaansgelegenheden en restaurants. De volgende ochtend nuttig je aan het eind van de straat een ontbijt bij het Turkse restaurant Tadim. Daar kun je kiezen tussen een Hollands ontbijt of een echt Turks ontbijt met worstjes en linzensoep.’ Voorlopig zijn er nu vijf tweepersoonskamers voor gasten te reserveren, waarbij de prijzen variëren van 64,- tot 110,- per nacht inclusief ontbijt. Alle kamers zijn uniek. Ondernemer Ramon Lachmansingh, die een Indiase supermarkt op de Paul Krugerlaan beheert, heeft de Chinese en de Indiase kamer ingericht. In de laatste kamer heeft minister Ella Vogelaar (Wonen, Wijken en Integratie) na de opening op 24 juni 2007 en een bespreking met buurtbewoners en winkeliers een nachtje doorgebracht. De andere drie kamers, de Vilt-, Boven- en Paleiskamer, zijn door de kunstenaars Anna Joke Stuivenberg, Frank Halmans en Sanja Medic ontworpen. De Bovenkamer van Frans Halmans is een eerbetoon aan de geschiedenis van het huis en zijn bewoners. In de kamer zijn de historische lagen letterlijk in elkaar verstrengeld: in het tweepersoonsbed zit een ledikant met daarboven ‘een driegeneratielamp’. Ook de tafels, spiegels, kopjes en zelfs de schilderijen zijn meegenomen in het concept. Voorlopig kan men tot eind juni 2008 van de hotelkamers gebruikmaken. Zodra de panden in de Hertzogstraat worden afgebroken, beweegt OpTrek – en hopelijk ook het Hotel – weer mee met de afbraak en verhuist het naar het volgende actiegebied elders in de wijk.

www.optrektransvaal.nl www.hoteltransvaal.com

Fotografie: Mirjana Vrbaski

Hotel Transvaal

Fotografie: Mirjana Vrbaski

Muziekfilosoof Marcel Cobussen genomineerd voor de LSROnderwijsprijs door: Rosalien van der Poel Een van de vijf genomineerden voor de LSR-Onderwijsprijs 2008 is Marcel Cobussen, universitair docent Muziekfilosofie en cultuurtheorie. Hij geeft jaarlijks bij de Faculteit der Kunsten aan zo’n vijftig studenten de colleges Muziek en ethiek, Improvisatie en Wat is muziek? Zijn specialisme is om muziek te analyseren vanuit een andere invalshoek dan de gebruikelijke theoretische. De studievereniging van de Faculteit der Kunsten, D&A, heeft Cobussen met behulp van een paar enthousiaste studenten voorgedragen bij de Leidse Studentenraad (LSR). In de voordracht kunnen we ondermeer lezen dat ‘Cobussen een opvallend grote kennis heeft van zijn vakgebied, van de meest actuele ontwikkelingen en van nieuwe literatuur, ook in aangrenzende disciplines’. We lezen verder: ‘het enthousiasme van Cobussen is zeer aanstekelijk en voegt een dimensie toe aan zijn betoog.’ Ook roemt de studievereniging de betrokkenheid van de docent die zich bijvoorbeeld uit in het geven van advies of het doen van onderzoek en zijn begeleiding van de promovendi. Marcel Cobussen voldoet ook aan kleinere criteria die van een docent een bijzonder en geliefd persoon maken: ‘Hij komt altijd op tijd, beantwoordt snel een e-mail en heeft een zekere humor’. Beste docent van de Universiteit Leiden De LSR-Onderwijsprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een docent, die een jaar lang het predikaat ‘beste docent van de Universiteit Leiden’ mag dragen. In een reactie geeft Cobussen

Marcel Cobussen

Fotografie: Johan van Triest

bescheiden aan: ‘Ik geloof er niet zo in: beste docent van de universiteit. Er zijn vele, vergelijkbaar goede docenten. Het gaat er ook vooral om dat er iemand is die een mooie voordracht schrijft en instuurt. Hiermee heb ik een beetje mazzel gehad.’

De Leidse LSR-Onderwijsprijs is een geldbedrag van 5000,- euro voor de winnende docent. Het bedrag dient aan onderwijsdoelen te worden besteed. Stel dat Cobussen wint, dan wil hij dit bedrag besteden aan zijn nieuw te starten onderzoek naar improvisatie in en buiten muziek. Daarnaast krijgt de winnende studievereniging een bedrag van 500,- euro, dat aan academisch relevante doelen besteed moet worden (symposium, studiereis, nieuw studiemateriaal, etc.). Meer informatie over Marcel Cobussen: www.cobussen.com.

8 Promovendi in de muziek presenteren de stand van hun onderzoek

The Case van Docent Muziek

De voordrachtenreeks ‘Promovendi in de kunsten presenteren zich’ is een van de vaste activiteiten van de Faculteit der Kunsten in het Leidse Scheltemacomplex. In deze reeks presenteren onderzoekers in de muziek of beeldende kunsten de stand van hun onderzoek. In de maanden februari en maart is de beurt aan Jed Wentz en Kathryn Cok.

De deelnemende studenten aan Atelier Tipografic Olandia/Romania

Atelier Tipografic Olandia/Romania Studenten Grafisch Ontwerpen volgden een workshop in Roemenië door: Laure van den Hout en Rémi Bouwer

Atelier Tipografic Olandia/Romania

Meer informatie: www.jedwentz.com.

Centrale rol van anoniem manuscript Kathryn Cok spreekt op dinsdag 4 maart (20.00 uur) over de rol van de Nederlandse Republiek bij de ontwikkeling van en de instructie in de kunst van het basso continuospel. In het promotieonderzoek van Cok staat de betekenis van een anoniem Nederlands manuscript centraal. In 2006 is door papier- en watermerkanalyse het bewijs geleverd dat het manuscript van vóór 1800 dateert. In haar onderzoek gaat Cok dieper in op de vorm van het handschrift en het onderwerp van het manuscript.

Ze probeert aan te tonen dat het anonieme werk toegeschreven kan worden aan Jan Alensoon (1683-1769), een Leids jurist, enthousiast muziekliefhebber, amateur-klavecinist en zanger. In de jaren 1723-1724 maakt Alensoon zijn Grand Tour door de Zuidelijke Nederlanden, Frankrijk, Italië, Zwitserland en Duitsland. Zijn culturele ontmoetingen hield hij nauwkeurig bij in zijn ‘Dag-register’.

Regina van Berkel en Dietmar Janeck schrijven choreografie voor Red Run van Heiner Goebbels

Docent muziek, voorheen schoolmuziek, is een klasse apart op het Koninklijk Conservatorium. In vier jaar tijd worden de studenten niet alleen opgeleid tot een volwaardig en breed geschoold docent, maar juist hier in Den Haag ook tot functionerend musicus. Naast vakken als onderwijspedagogiek, methodiek en de stages op verschillende soorten scholen wordt er op muzikaal gebied ook zeer veel van de student verwacht. Behalve het eerste bijvak (het instrument waar de student zich gedurende de hele opleiding in bekwaamt) kunnen de studenten zich ontwikkelen in liedbegeleiding aan de piano, zang, dirigeren, arrangeren, componeren en improviseren. Jazz, wereldmuziek en klassieke muziek komen aan de orde en ook op de theorie wordt flink gehamerd.

door: Rosalien van der Poel

Multidisciplinaire aspecten Wentz spreekt op woensdag 13 februari (20.00 uur) over de flexibiliteit van tempo en expressie van emotie in de Franse barokmuziek. Over zijn onderzoek zegt Wentz: ‘The topic of my study can only properly be approached in a multi-disciplinary fashion: according to French writers on musical performance of the period, the richness of the harmony, the content of a vocal text and richness of the ornamentation and the acting and expressive gestures of the singer could all serve as an impetus to changing the musical tempo, either by speeding it up or slowing it down, depending on the intended effect. I shall therefore only be able to draw conclusions from my research if I have an adequate grasp not only of the science of music, but also of the laws of rhetoric and the principles of Baroque acting and dance. This multi-disciplinary aspect to my study recommends itself to a practice-based research project, one which includes experimental work with dancers and singers. Of particular interest to my work are the Parisian revival scores prepared in the 1750s by Francoeur and Rebel, whose rich annotations lend insight into mid-18th century operatic performance practices. My final project will be a series of performances of Rameau’s Hippolyte et Aricie for the Nationale Reisopera in 2009.’

9

Eind november vond de workshop Atelier Tipografic Olandia/Romania plaats in Boekarest. Deze workshop, waar twaalf Nederlandse studenten van verschillende academies samenwerkten met twaalf Roemeense studenten, werd georganiseerd door Piet Gerards ontwerpers in samenwerking met David Quay, letterontwerper, en Dinu Dumbravician, docent aan de academie van Boekarest. Behalve de workshop vonden er gedurende de week ook lezingen, tentoonstellingen en excursies plaats. De belangrijkste tentoonstelling was de door Premsela en de Beyerd georganiseerde ‘Golden Age of Dutch Design’ met werken van de negentiende eeuw tot nu. Deze tentoonstelling was geïnspireerd op het boek Nederlands grafisch ontwerp van de negentiende eeuw tot nu, dat tevens als uitgangspunt diende voor de workshop. Elke Nederlandse student werd aan een Roemeense student gekoppeld. Als duo moesten we gedurende de week een spread ontwerpen naar aanleiding van een zelfgekozen werk uit dit boek om zo de verschillen en overeenkomsten in ontwerp te ervaren. Over het algemeen is de week het beste te omschrijven als een cultuurshock. Niet alleen het ontwerp, maar ook de academie, de stad, werkelijk alles is anders. De tweede dag van onze uitwisseling moesten we ons werk aan elkaar presenteren en werd ons duidelijk wat voor een verschil er is tussen beide ontwerpculturen. Het Roemeense ontwerp is veel meer produceren dan ontwerpen. Wat het meest opvalt, is hoeveel belang wij in Nederland hechten aan concept. Bij ons heeft nagenoeg alles een reden, in Roemenië is de standaardreactie op de vraag waarom ze iets op een bepaalde manier doen: ‘Waarom niet?’ Dit grote verschil valt waarschijnlijk te wijten aan de communistische periode in Roemenië, onder leiding van Ceausescu, toen er geen ander grafisch ontwerp bestond dan gedicteerde propaganda. Waar wij een rijke geschiedenis aan ontwerp hebben, hebben zij pas sinds een kleine twintig jaar weer de mogelijkheid om te zeggen en te maken wat ze willen. Dit in contrast met Nederland, waar nagenoeg iedereen een eigen, duidelijke mening heeft. En dit is waarschijnlijk ook de reden waarom het grafisch ontwerp daar minder uitgesproken is dan dat wij het hier kennen. Hopelijk zien de studenten dit in en krijgen ze ook de kans om de vrijheid te voelen die ze nu wél kunnen nemen en beseffen wij dat de manier waarop wij ontwerpen, ook maar een van de vele is.

De studenten organiseren in hun derde jaar een geheel verzorgde reis voor de hele afdeling: de Culturele reis. Voorgaande reizen gingen bijvoorbeeld naar Londen, Gent, Praag, Vijlen, de Biesbosch of Keulen. Zo’n reis bestaat uit een cultureel programma van workshops en musea, interessante overnachtingplaatsen en verrassende voorstellingen. Dit alles door de derdejaars in elkaar gezet: van busreis tot bestemming, van avondeten tot operabezoek. Als je al het bovenstaande bij elkaar gooit, flink roert en er een snufje regie bij toevoegt, krijg je de jaarlijkse voorstelling The Case. Een spetterende avondvullende voorstelling waarin alle studenten van de opleiding zich van hun beste kant laten zien. Studenten zijn vanaf het begin van het jaar bezig met het voorbereiden van stukken voor de voorstelling. Na een strenge selectie en een intensieve week samen met de regisseur staat er een zeer gevarieerd programma op het podium van de Kees van Barenzaal. Een spannend, verrassend en voor de studenten zeer leerzaam project. Want wat is een muziekdocent als hij of zij niet heeft ervaren hoe het is om uitvoerend musicus te zijn? Hoe breng je als musicus je passie over als je je niet kan verplaatsen in de leerlingen en het publiek? Is voor de klas staan soms niet net alsof je op het podium staat? Al het bovenstaande en meer kun je gaan zien! Muziekvoorstelling The Case is op vrijdag 15 en zaterdag 16 februari om 20.00 uur in de Kees van Barenzaal, Koninklijk Conservatorium Den Haag.

en het doorgronden van zijn ideeën. Later kwam er meer ruimte om ook eigen ideeën te ontwikkelen: ‘Die schreef ik dan op maar hield die voor mijzelf, omdat ik merkte dat hij bij wijze van spreken rechtsaf ging waar ik dacht dat het bewegingsmateriaal net zo goed linksaf had kunnen gaan.’ Zo ontstond de behoefte om eigen creaties te maken. Die kans bood Samuel Wuersten, directeur van het Holland Dance Festival, haar in 1998 met haar debuutsolo Come un bel di di maggio, waarvoor Dietmar Janeck het toneelbeeld ontwierp. Zij wonnen hiermee de Zilveren Dansprijs van de VSCD.

Regina en Dietmar

door:Wim Vos Tijdens het Heiner Goebbels Festival, dat van 28 februari tot en met 15 maart op het Koninklijk Conservatorium wordt gehouden, maken Regina van Berkel en Dietmar Janeck een nieuwe choreografie op muziek van Heiner Goebbels. Leerlingen van de Dansvakopleiding dansen en Klang tekent voor de live uitvoering van Red Run. Omdat zij een te korte achillespees zou hebben, werd Regina van Berkel (1969) niet toegelaten tot de dansvakopleiding van het KC. Tekenend voor haar karakter gaf zij niet op en ging naar het NDT, waar Ivan Kramer een eigen opleiding had. Daar zag zij het echte dansersleven en waar sommige van haar leeftijdgenootjes het daarom voor gezien hielden, ging zij naar de Rotterdamse Dansacademie. Dat heeft zo moeten zijn want daar ontmoette zij Dietmar Janeck, de liefde van haar leven, met wie zij nu al meer dan twintig jaar samen leeft en samen werkt.

Fotografie: Dietmar Janeck

Haar eerste ervaringen in het professionele circuit deed zij eind jaren tachtig op bij de populaire groep Djazzex van Glenn van der Hof. Hoewel de groep haar goed beviel, met veel optredens en lekker funky repertoire, lag haar hart in Frankfurt, bij het gezelschap van William Forsythe. Die adviseerde haar om naar New York te gaan om haar techniek verder te perfectioneren bij o.a. Maggie Black, Merce Cunningham en Martha Graham. Terug in Nederland bleek al snel dat zij de juiste keuze had gemaakt, want in 1993 kreeg zij haar felbegeerde contract bij het ballet van Frankfurt. Ook Janeck had intussen niet stilgezeten en danste in die tijd bij Reflex in Groningen. Door een gelukkig toeval kwam hij in contact met de groep Soap, die eveneens in Frankfurt hun thuisbasis hadden. Hij kwam door de auditie en zo kon het danserspaar naar de stad aan de Main. In de eerste jaren bij Forsythe was Van Berkel vooral bezig met het zich eigen maken van zijn bewegingsmateriaal

Deze solo, waarin zij onderzoekt of de choreografie, de danser of het publiek bepalend is voor de voorstelling, betekende een doorbraak in haar carrière, die vanaf dat moment steeds meer in het teken van het choreograferen staat. Ook voor Dietmar kwam het moment om zijn actieve danscarrière een andere wending te geven. Omdat hij zich altijd al met fotografie had beziggehouden, was het maar een kleine stap naar het ontwerpen van het toneelbeeld voor de choreografieën van zijn eega. Hoewel ze het nu nog te vroeg vindt om in detail over Red Run te praten (‘We zitten nog midden in de tournee van Triple Zone’) is een aantal kenmerkende elementen voor Van Berkels werk nu al wel duidelijk. Zo zullen de musici, bestaande uit de groep Klang uitgebreid met enkele blazers en strijkers, een integraal onderdeel van het toneelbeeld vormen en zal de interactie tussen musici en dansers, voor de jonge dansers van het Koninklijk Conservatorium een opwindende ervaring zijn. Uiteraard tekent ook voor deze productie Dietmar Janeck voor het toneelbeeld. In Red Run laat Heiner Goebbels horen waar zijn roots liggen. Popinvloeden zijn duidelijk herkenbaar, heftige beats en jankende gitaarsoli worden afgewisseld met hele vrije muziek, die uit de ruimte lijkt te komen (‘dit is zóóó goed voor dans’). Tijdens ons gesprek draaien we de cd nog maar eens en worden onmiddellijk geïnspireerd door de aanstekelijke muziek van Heiner Goebbels. Als dan ook nog twee leden van Klang binnenvallen, is van een interview geen sprake meer. De jonge kunstenaars bestoken elkaar met ideeën (‘Kan deze solo op een andere plek?’) met technische details (‘Maar hoe zit dat dan met de versterking?’) en creatieve invallen (‘Laten we eilandjes creëren’). Klang en het duo Van Berkel/ Janeck hebben elkaar gevonden en dat zal Den Haag weten.

Heiner Goebbels Festival van 28 februari t/m 15 maart 2008. Meer informatie: www.heinergoebbelsfestival.nl.

Heiner Goebbels Festival 28 februari t/m 15 maart 2008 Koninklijk Conservatorium

Landscape with distance relatives

Fotografie:Wonge Bergamnn

12 Volop te kiezen in universitaire kunstkeuzevakken door: Rosalien van der Poel In het tweede semester begint een aantal nieuwe collegeseries waarvoor studenten van de KABK en die van het KC, gaststudenten én studenten van de Universiteit Leiden zich nog kunnen aanmelden. Een selectie: Rond kunsten en kunstenaars In deze collegereeks komen festivalprogrammeurs, schouwburgdirecteuren, kunstverzekeraars, sponsors, cultuurambtenaren, kunstkritici en conservatoren aan het woord. Met medewerking van, onder anderen Gitta Luiten: directeur Mondriaan Stichting, Truze Lodder: zakelijk leidster van De Nederlandse Opera, Dirk Visser: jurist en wetenschapper copy- en designright, Wilfred Takken, theaterrecensent NRC, en andere gastdocenten uit het kunstendomein. Lipsiusgebouw (Cleveringaplaats 1, Leiden), woensdag van 15.15-16.45 uur, zaal 307. Eerste college: 6 februari.

Muziek in een wereldwijd perspectief: capita selecta In (Engelstalige) colleges en workshops door Joep Bor en gastdocenten maken deelnemers kennis met cross-overs in pop en jazz, en componisten die de muziek van de wereld als inspiratiebron gebruiken. Lipsiusgebouw (Cleveringaplaats 1, Leiden), donderdag van 15.00 -17.00 uur, zaal 005 met uitzondering van 7 februari: zaal 011, en 13 maart: Van Eyckhof 3, zaal 002. Eerste college: 7 februari.

Dansbeschouwing: danskunst van choreograaf Jirí Kylián De Engelstalige cursus door Isabella Lanz, dansrecensent NRC, biedt een uitvoerige beschouwing op het werk van de NederlandsTsjechische choreograaf Jirí Kylián, van 1978 tot 2002 artistiek directeur van het Nederlands Dans Theater en internationaal gezien als toonaangevend choreograaf in de hedendaagse dans.

Slotfinale lustrum KABK

Het Koninklijk Conservatorium brengt de opera L’Euridice

door: Annerieke Simeone Een jaar lang vierde de KABK haar 325jarig bestaan. Tal van activiteiten vonden plaats in en buiten het academiegebouw. Om er een paar te noemen: de lezingenreeks XL, de exposities What ever happened to, Nabeeld en SML, de deelname aan het festival TodaysArt en niet te vergeten: het bijzondere bezoek van Hare Majesteit de Koningin aan de eindexamenexpositie. De laatste gebeurtenissen rondom het lustrum staan hieronder beschreven: de jaarlijkse ontvangst van burgemeester Deetman en het eindfeest voor studenten, medewerkers en alumni.

door: Johannes Boer Eind november 2007 produceerde de afdeling Oude Muziek van het Koninklijk Conservatorium met veel succes een drietal uitvoeringen van Glucks opera Iphigénie en Aulide. Terwijl deze mijlpaal in de geschiedenis van de opera het einde van het secco recitatief (door tokkelinstrumenten begeleide spraakzang) inluidde, volgt nu het werk waarmee dit muzikale fenomeen zijn intrede deed: L’Euridice! Het eerste muziekdrama dat in druk verscheen, L’Euridice van Jacopo Peri uit 1600, wordt door ingewijden als de uitvinding van de opera bestempeld, terwijl het doorsnee-publiek die eer aan Monteverdi met zijn Orfeo (1607) blijft toekennen.

Jaarlijkse ontvangst van burgemeester Deetman op de KABK Ter ere van het lustrum hielden burgemeester Deetman en zijn vrouw in november hun jaarlijkse ontvangst in de fotostudio van de KABK. Onder de gasten waren leden van het corps diplomatique, de leden van de Koninklijke hofhouding en de vertegenwoordigers van de internationale organisaties in Den Haag.

In werkelijkheid was de geboorte van de opera een bevalling met complicaties. Zo streden diverse componisten om de primeur van een herinvoering van het Antieke drama in gezongen vorm op hun naam te krijgen. Aan het einde van de zestiende eeuw vormde zich een groepje intellectuelen (o.a. vader Vincenzo Galilei), kunstenaars en gegoede burgers tot de zogenaamde ‘camerata’ van Florence. Eén van hun doelen was de glorie van het Griekse en Romeinse theater te reconstrueren met moderne middelen. Omdat zij ervan overtuigd waren dat de tragedies werden uitgevoerd met een tussenvorm van zingen en spreken, vonden zij een nieuwe vorm van ‘parlar cantando’ uit die dit ideaal het dichtst zou benaderen. Dit ‘zingend spreken’ werd begeleid door akkoorden die af en toe als interpunctie werden toegevoegd, iets wat later als basso continuo zou worden betiteld.

Deetman heette iedereen welkom en bracht in zijn speech naar voren dat naast het lustrum ook vanwege het historische en internationale karakter voor de KABK gekozen was: ‘The Hague has always been a city of the arts. Here we can also speak of a tradition, and one which is of course closely intertwined with the Royal profile of our city. The Stadtholders and the monarchs of the House of Orange all played an important role in the flourishing of the arts in The Hague. The Royal Academy, which this year is celebrating its three hundred and twenty-fifth anniversary, is one of the Netherlands’ most prominent pioneering art academies. Besides this, the reach of the Royal Academy extends far beyond the borders of our country, as can be seen from the large numbers of foreign students who come to study here. The city is extremely proud to be home to such a prominent educational institution.’ Tijdens het ontvangst bood de KABK de gasten een rondleiding met internationale studenten aan langs SML: de expositie waarbij van iedere afdeling een alumnus, docent en student gevraagd waren om samen te werken.

Koninklijk Conservatorium (Juliana van Stolberglaan 1, Den Haag), donderdag van 14.30-16.30 uur. Eerste college: donderdag 14 februari.

De culturele dimensie van de Europese eenwording In de colleges door Dragan Klaic, theaterwetenschapper en cultureel analist, onderzoeken studenten de culturele dimensie van het eenwordingsproces, met Europa als een culturele entiteit met wortels in het christelijke Europa van de Middeleeuwen. Een ook met culturele wortels in de Renaissance en de Verlichting, in de Franse revolutie en Napoleons oorlogen, in de Europese Romantiek en het liberalisme, in modernisme en moderniteit. Lipsiusgebouw, (Cleveringaplaats 1, Leiden), woensdag van 11.00-13.00 uur, zaal 030. Eerste college: 2 april.

Bovenstaande colleges staan ook open voor niet-studenten. Meer informatie: www.kunstenenwetenschappen.nl of via [email protected]. Voor een overzicht van álle keuzevakken van de Universiteit Leiden, raadpleeg de elektronische studiegids: www.studiegids.leidenuniv.nl.

13

Fotografie: Annabel Hesselink

Eindfeest KABK Om het lustrumjaar van de KABK niet stilletjes en ongemerkt te laten eindigen was er op donderdag 13 december een groots afsluitend feest voor studenten, medewerkers en alumni! De alumni werden ’s avonds verwelkomd in het academiegebouw, waar zij met een drankje en een hapje de expositie SML bekeken. Na het bezichtigen van SML barstte het eindfeest voor iedereen los op de begane grond van het Bleijenburg-gedeelte. Negen ruimtes in dit gedeelte waren door alle studierichtingen van de KABK op geheel eigen wijze ingericht. De foto’s spreken voor zich!

De kantelende blik – een nieuwjaarsgedachte door: Arno van Roosmalen directeur Stroom Den Haag Er is veel discussie en rumoer over de huidige maatschappelijke positie van de kunsten. Over de rol van de kunstenaar in de samenleving anno 2008. Een van de meest markante eigenschappen van (beeldende) kunst is dat zij de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet, niet voor vanzelfsprekend neemt. Door aandacht te verleggen naar schijnbaar onbetekenende details, door de zichtbare laag weg te krabben, of bijvoorbeeld door het visuele kader of het perspectief enigszins te verschuiven, is kunst in staat om bij de kijker een visuele ontregeling tot stand te brengen. Goede kunst is per definitie ongemakkelijk omdat zij datgene wat wij denken te kennen in twijfel trekt, annoteert. Zij tast onze zekerheid aan. Dat is niet strijdig met esthetische effecten. Integendeel: het zijn juist visueel aansprekende beelden, schoonheid, esthetische

met cultureel burgerschap, maatschappelijke coherentie, met de manifestaties van macht, met de verschuivende verhouding tussen openbaarheid en persoonlijke intimiteit. Door het creatief en kritisch denken over de hedendaagse stad te stimuleren, door expertise, visie, kennis, methodes en ideeën uit verschillende disciplines te combineren, ontstaan unieke kansen om de huidige stedelijke thematiek aan te pakken. Juist de kunst die vanzelfsprekendheid ondergraaft, die de blik op onze omgeving kantelt, nodigt uit om ‘positie in te nemen’, om uitspraken te doen over wenselijkheid, afkeur, ideaalbeeld. En daarmee is kunst een van de factoren die individuen tot (positief) kritische burgers maakt: een bijdrage aan de democratie. Als kunst ontstaat in relatieve vrijheid en ongebondenheid, kan zij haar bijzondere

Goede kunst is per definitie ongemakkelijk omdat zij datgene wat wij denken te kennen in twijfel trekt, annoteert. Zij tast onze zekerheid aan. raffinement die de kijker aantrekken en overtuigen. En dat is een wenselijke eigenschap, aangezien deze de kiem vormt voor betrokkenheid en (sociaalculturele) articulatie van de burger. Stroom nodigt kunstenaars uit om zich nog nadrukkelijker te bemoeien met grote hedendaagse thema’s in onze stedelijke omgeving, bijvoorbeeld met de invloed van maatschappelijke ontwikkelingen op de openbare ruimte (zoals digitalisering, demografie, migratie, bestuur, vrije tijdsbesteding),

eigenschappen bij uitstek benutten. En kan zij zich ook serieus presenteren als een discipline met een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid. ACTIVITEITEN STROOM DEN HAAG februari - maart 2008 Tentoonstelling Christien Rijnsdorp ‘Circus Rijnz’ t/m 3 februari 2008 | Projectruimte Toussaintkade 55.

Tentoonstelling ‘After Neurath: The Global Polis’

Het is vermakelijk om te zien hoe twee rivaliserende zanger/componisten zich in hun publicaties beijveren om de eer naar zich toe te halen. Opvallend is de onbeschaamde manier waarop Giulio Caccini zijn uiterste best doet om vlak vóór Jacopo Peri zijn eigen versie van Euridice in druk te laten verschijnen. In zijn voorwoord rept hij met geen woord over de lof die zijn rivaal tijdens de bruiloft van Maria de Medici met Henri IV van Frankrijk met dit werk oogstte. Ook dat Caccini bij die gelegenheid afdwong dat de zangers uit zijn stal uitsluitend zijn eigen muziek mochten zingen, verzwijgt hij. Dit terwijl Peri hem in het voorwoord van zijn uitgave uit 1600 wel de nodige eer toekent. Zo’n openlijk gevoerde pennenstrijd is voor het nageslacht altijd erg handig gebleken om iets meer over uitvoeringen te weten te komen. Zo schrijft Caccini over de ‘sprezzatura’ (nonchalance) waarmee deze reciteerstijl dient te worden uitgevoerd. Onder leiding van Christina Pluhar zal deze term ongetwijfeld worden opgevat als een jazzy stijl. Deze ritmische vrijheden maken het extra aannemelijk dat Euridice weer bovengronds komt in tegenstelling tot haar lot in de oorspronkelijk mythe.

10 februari t/m 6 april 2008 | Hogewal 1-9.

Tentoonstelling ‘NU monument: werkplaats Thorbecke’ 17 februari t/m 6 april 2008 | Projectruimte Toussaintkade 55.

Stroom Den Haag Hogewal 1-9 2514 HA Den Haag Tel. 070 365 89 85 www.stroom.nl Openingstijden: woensdag t/m zondag 12.00-17.00 uur

Opera Iphigénie en Aulide. Costuums Edwin Oudshoorn. Fotograaf: Sharon Mor Yosef

14 De Leidse letter door: Steven Hagers Gerard Unger, hoogleraar Typografie aan de Faculteit der Kunsten, ontwierp een nieuwe letter voor toepassing in het gerestaureerde Academiegebouw aan het Rapenburg. Academiegebouw De Leidse letter is ontstaan als onderdeel van een opdracht van het Academisch Historisch Museum aan Gerard Unger om een viertal historische teksten typografisch vorm te geven. De historische teksten worden op verschillende locaties en op verschillende materialen in het Academiegebouw vereeuwigd in het door Unger exclusief voor de Universiteit Leiden ontworpen lettertype. Cursief De Leidse letter is een zeer modern ogend ontwerp, maar toch gebaseerd op klassieke principes, aldus Unger: ‘Uitgangspunt is een cursieve lettervorm. De cursief had aan het eind van de zestiende eeuw nog niet de rol die hij nu heeft, maar was een op zichzelf staande lettervorm. De verticale stokken van het ontwerp staan niet helemaal recht, maar hellen licht naar rechts. Verder staan de vlakken van die stokken niet overal onder dezelfde hoek, wat zorgt voor een zeer speels effect.’ Ondanks het ‘gebroken’ karakter van de letters is dit lettertype toch zeer leesbaar. Losse vormen Als basis voor zijn nieuwe lettertype nam Unger losse vormen die hij kon combineren om de gewenste letters te construeren. Hierbij maakte hij ook speels gebruik van de naden van de tegels, soms worden letters in tweeën gedeeld door de tegelnaad, maar omdat de letters op die plaats juist onderbroken zijn, stoort dat niet, zie afbeelding.

Studenten Beeldende Kunst werken aan decor festival Winternachten door: Annerieke Simeone

De tekst voor de vloer van de gewelfkamer: ‘Leidse universiteit, bolwerk der vrijheid’.

De tekst voor de binnenplaats van het Academiegebouw: ‘de muzen voor alles’.

Deze tekst wordt geweven in het tapijt van het zweetkamertje: ‘Het is tijd’

Huisstijl Unger zou dit lettertype graag uitbreiden met kapitalen (hoofdletters) om hem dan als basis voor een nieuwe Leidse huisstijl te gebruiken.

Het literatuurfestival in Den Haag vraagt ieder jaar schrijvers en denkers uit Nederland en de ‘verwantschapslanden’ zoals Indonesië, Suriname, de Nederlandse Antillen, Aruba, Zuid-Afrika en sinds kort ook Turkije en Marokko om op te treden. Terwijl tachtig deelnemers zich presenteren van donderdag 17 tot en met zondag 20 januari in Theater aan het Spui en Filmhuis Den Haag, werken studenten Beeldende Kunst samen met lichten decorontwerper Reier Pos aan het decor van het festival. De nieuwe K heeft een interview met Annemiek Neefjes, programmaleider van Winternachten, over de samenwerking.

Waarom wil Winternachten met studenten van de KABK samenwerken? ‘Winternachten werkt graag met jong talent. Naast gevestigde schrijvers biedt het festival nieuwe auteurs een podium. Op die manier hebben wij al verschillende schrijvers ontdekt. In de samenwerking met de KABK kunnen studenten ontwerpervaring opdoen bij een festival.We hopen natuurlijk dat de festivallocaties Theater aan het Spui en Filmhuis Den Haag er straks mede dankzij de studenten bijzonder uitzien.’ Wat maken de studenten in samenwerking met jullie vaste decor- en lichtontwerper, Reier Pos? ‘Om enkele voorbeelden te noemen: een studente maakt de bewegwijzering in het theater, waarbij ze met geestige overdrijving refereert aan reclameuitingen. Twee studentes veranderen het deel van de foyer waar de boekenstand komt, in een Hollandse huiskamer. Een andere student maakt gebruik van de buizen die in de gangen van Theater aan het Spui hangen, en laat er bevreemdende geluiden uit komen.Voor de foyer in het Filmhuis heeft iemand een periscoop ontworpen, waardoorheen je ansichtkaarten ziet van de landen waar de schrijvers van het festival vandaan komen.’ Welke stappen nemen ze in het werkproces? ‘De studenten zijn van een eerste schets via een aantal tussenfasen tot een definitief voorstel gekomen. Daarna hebben zij een begroting bij ons ingeleverd. De meeste bijeenkomsten werden in Theater aan het Spui gehouden. De vraag die steeds opspeelde was: is dit plan voor dit specifieke theater praktisch uitvoerbaar? Wat zijn de regels en verboden, zoals die van de brandweer, waar zitten stopcontacten, kunnen die buizen in de gang wel open? Vanwege dit soort vragen was bij de bijeenkomsten behalve Reier ook onze productieleider, Joke van Amersfoort, aanwezig. De studenten met een positief eindoordeel beginnen nu aan de uitvoering.’ Wanneer is het af? ‘Op woensdag 16 januari, als de studenten hun ontwerp in Theater aan het Spui of het Filmhuis opbouwen.’ Welke programmatips heb je voor onze studenten en waarom? ‘Te veel om op te noemen. Het openingsprogramma op vrijdagavond met de jonge schrijvers Dimitri Verhulst en Ahmad al-Aidi met cartoonist Willem is schitterend. Ook het programma ‘Humor in bange tijden’ met onder anderen Raoul Heertje kan ik aanraden.

‘Winternachten werkt graag met jong talent. In de samenwerking met de KABK kunnen studenten ontwerp ervaring opdoen bij een festival.’ Dit jaar is het festivalthema ‘Spookschip de Wereld’, over angst en hoop. Waarom is er voor dit thema gekozen? ‘Sla de krant open, zet de televisie aan en je begrijpt dat het een actueel thema is. Het woord ‘angst’ of ‘gevaar’ valt opmerkelijk vaak, met betrekking tot van alles en nog wat: globalisering, terrorisme, vluchtelingen, technologische ontwikkelingen, de opwarming van de aarde. Maar hoe terecht zijn onze angsten voor de wereld om ons heen? En wat zeggen die angsten over ons mensbeeld? Winternachten is geïnteresseerd in schrijvers die zich uit willen spreken over actuele politieke en maatschappelijke kwesties, zowel in als buiten hun werk.’

15 FILMRUBRIEK Blade Runner door: Michiel van Opstal Menselijke machines Het is er altijd duister. Een dikke laag smog hangt als een deken boven de stad. De regen stort nu eens met bakken uit de lucht en sijpelt dan weer in miezerstralen naar beneden. Eenzame individuen dolen door de straten. De architectuur is een angstaanjagend mengsel van oud en nieuw: verrotte vooroorlogse bouw wordt afgewisseld met hypermoderne staal- en glasconstructies. Het stadscentrum loopt naadloos over in een kreunend en grommend industrieterrein. Uit schoorstenen ontsnappen zeeën van vuur en gas. Overal hoor je het knarsende en bonkende geluid van doorgedraaide machines. Op het eerste gezicht bevinden we ons in de hel. Als we beter kijken, zijn we aanbeland in het Los Angeles van 2019. Harrison Ford is een gepensioneerde politieagent – lange regenjas, kraag hoog opgeslagen, koude gezichtsuitdrukking, waterige ogen, klein hartje – die gedwongen wordt nog een laatste klus te klaren. Hij dient een stel op hol geslagen robots op te sporen en uit te schakelen. Maar het gaat hier niet om zómaar een robotsoort: de ‘androïden’, waar Ford jacht op maakt, zien eruit als mensen, denken als mensen en bewegen als mensen, met dit verschil dat ze dit alles in een hogere versnellingsgraad doen. En tot overmaat van ramp zijn deze menselijke machines er ook nog achtergekomen dat ze beschikken over een vrije wil. Ze zijn vastberaden van plan om voor eens en voor altijd af te rekenen met hun slavenbestaan. Bijna alle sciencefictionfilms houden de mens een spiegel voor in de vorm van een alien of een robot. Meestal valt de vergelijking gunstig uit. Tegen de machtsbeluste, gevoelloze en gewelddadige robot steekt de mens vredelievend af. Soms echter wordt het sciencefictiongenre ingezet om de arrogante mens een lesje humaniteit bij te brengen. In E.T. zijn de mensen verdorven en slecht, terwijl de alien en zijn nog niet gecorrumpeerde kindervriend onberispelijk moreel gedrag vertonen. Zie hier het grootse cliché uit de geschiedenis van de sciencefictionfilm: de alien/robot is óf een bloeddorstige mensenverslinder óf een exotische knuffelbeer.

Programma Heiner Goebbels Festival 2008 Python Saxofoonkwartet Opening Heiner Goebbels Festival Heiner Goebbels licht zijn muziektheater toe Schwarz auf Weiss (filmvertoning)

Stemmen/Stimmen De BigBand van het Koninklijk Conservatorium o.l.v. Clark Rundell verbindt jazz, Eisler en Goebbels in een spetterend programma

donderdag 28 februari | 20:15 uur | Den Haag |KC

vrijdag 14 maart | 20.15 uur | Den Haag | KC

Bühnenmusik/Befreiung Asko Ensemble o.l.v. Hans Leenders

Stadt, Land, Fluss Lunchconcert door studenten van het Koninklijk Conservatorium

vrijdag 29 februari | 20.15 uur | Den Haag | KC zaterdag 1 maart | 20.30 uur| Amsterdam | Muziekgebouw aan ’t IJ

Walden Ensemble Klang speelt drie premières zaterdag 1 maart | 20.15 uur | Den Haag | KC zondag 2 maart | 20.15 uur| Amsterdam | Muziekgebouw aan ‘t IJ

Salon Goebbels In gesprek met Heiner Goebbels over muziek & politiek

vrijdag 14 maart | 12:30 uur | Den Haag | Vestia Gebouw, Binckhorstlaan 36

Presentatie Scholierenproject Surrogate City Scholieren van zes scholen in en om Den Haag hebben de stad aan hun voeten op de hoogste verdieping van een leegstaand kantoorpand. Hoe klinkt hun Surrogate City? vrijdag 14 maart |18:00 uur | Den Haag | Vestia gebouw, Binckhorstlaan 36

zondag 2 maart | 15.00 uur | Den Haag | KC

Aansluitend wordt de verfilming van Eislermaterial in de uitvoering door Ensemble Modern vertoond. zondag 2 maart | 17.00 uur | Den Haag | KC

Inleidend gesprek met Heiner Goebbels Voorafgaand aan de voorstelling Surrogate Cities geeft de componist Heiner Goebbels een toelichting op de voorstelling. zaterdag 15 maart | 20:00 uur | Den Haag | KC

Ou bien Symfonieorkest Koninklijk Conservatorium o.l.v. Reinbert de Leeuw met werk van Goebbels, Schreker en Ravel donderdag 6 maart | 20.15 uur | Den Haag | KC

Les caractères de la danse Suites van Rameau gespeeld door de afdeling Oude Muziek en gedanst door Jean-Marie Belmon Gezelschap vrijdag 7 maart | 20.15 uur | Den Haag | KC

Surrogate Cities Symfonieorkest van het Koninklijk Conservatorium en het Asko Ensemble o.l.v. Peter Rundel spelen het monumentale Surrogate Cities van Heiner Goebbels zaterdag 15 maart | 21.00 uur | Den Haag | KC

Next day Afterparty ter afsluiting van het festival met diverse dj’s en vj’s zaterdag 15 maart | 23.00 uur | Den Haag | KC

Suite interfacing Performances, installaties en dansmuziek door studenten ArtScience/Textiel en Mode van de KABK vrijdag 7 maart | 23.00 uur | Den Haag | KC

Soirée Africaine Met Sira en Boubakar Djebate (zang en kora) en Ali N’diaye Rose (percussie)

Meer informatie: www.heinergoebbelsfestival.nl Reserveringen: Ticketshop Koninklijk Conservatorium, tel 070 315 15 10 (maandag t/m vrijdag van 13.00-17.00 uur) Tickets zijn tevens te bestellen via: Het Haags Uitbureau Telefoon 0900 828 29 99 (€ 0,40 ct per minuut) [email protected]

zaterdag 8 maart | 20.15 uur | Den Haag | KC

Blade Runner is zo’n goede film omdat ie op vernuftige wijze speelt met bovenstaande stereotypen. In Blade Runner is het niet zozeer de held Harrison Ford die een louterende ontwikkeling doormaakt (alhoewel de film de toeschouwer al snel laat twijfelen of Ford nu een mens of een machine is), maar zijn het vooral de robots die een snelcursus menselijke ‘Bildung’ doorlopen. Aan het begin van de film is de leider van de muitende androïden – een magnifieke rol van Rutger Hauer – een typische actieheld die alleen maar uit is op dood en verderf, aan het eind is ie getransformeerd in een Christusfiguur die, nadat hij zijn totalitaire schepper heeft vermoord, sterft voor het welbevinden van de totale mensheid. Daarmee is Blade Runner meer dan platte actie: het is een gelaagde parabel waarin de verhouding tussen mens, machine en God op scherp wordt gezet.

Red Run Een nieuwe choreografie van Regina van Berkel op muziek van Goebbels en dansvoorstellingen uit het Korzo Danslab, gedanst door de Dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium

Fragment uit Blade Runner

Ensemble Klang performing with Eliza Miller Dance Compagny in St Marks-in-the- Bowery New York

woensdag 12 maart | 20.15 uur | Den Haag | KC

Het avondvullende programma ‘Tussen Angst en hoop’ zal meeslepend zijn, met als gasten bijvoorbeeld Ronald Plasterk en Adriaan van Dis. Op onze site www. winternachten.nl is het volledige programma te lezen.’ Krijgen de studenten van de KABK korting op het festival? ‘Met een studentenpas krijg je vijftig procent korting aan de kassa van Theater aan het Spui: tel. 070 - 346 52 72 of via het Haags Uitburo: tel. 0900 - 82 82 999. Bestellen via internet kan ook: www.winternachten.nl.’

16 De derde cyclus

Exhibition Graduates KABK >> 7UP

door: Rosalien van der Poel

Lilian Kreutzberger produces paintings and drawings of interiors and exteriors. Her work shows her fascination with the beauty of spaces in which human vulnerability and pain are a tangible presence. Kreutzberger also had a painting on show in this year’s Royal Award exhibition at the Gemeentemuseum.

Continue or I shoot by: Fabienne van Eck and Danny Felsteiner

Leids-Haags model Op de agenda stonden onder andere presentaties over de derde cyclus in het hoger kunstonderwijs in Nederland en Vlaanderen. Frans de Ruiter, decaan van de Faculteit der Kunsten, gaf een nadere toelichting op het model van de Leidse Faculteit der Kunsten en de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans in Den Haag.

Mixing practice and theory at the Masters in Photographic Studies in Leiden

7UP is an exhibition of work by seven upand-coming artists who all graduated this year from the Royal Academy of Art (KABK) in The Hague. Wim van Krimpen, Director of the Gemeentemuseum, has selected Lilian Kreutzberger, Wieteke Heldens, Rosa Boekhorst, Niels Broszat, Isabella Rozendaal, Helgi Kristinsson and Sooreh Hera, each of whom will be allocated a separate space in which to show his or her work.

In het najaar van 2007 vond in Amsterdam de conferentie De Derde Cyclus plaats. Het oogmerk van de conferentie was om te verkennen of, en zo ja hoe, een derde cyclus in het hoger kunstonderwijs in Nederland ingericht kan worden. Dit zal gebeuren in vergelijking tot wat in de ons omringende buitenlanden (Verenigd Koninkrijk, Scandinavië, Duitsland, Zwitserland, België) reeds aan voorzieningen bestaat. Hoogste graad voor de kunstenaar-in-opleiding Het kunstonderwijs in Nederland aan theateren filmscholen, conservatoria, academies voor beeldende kunst en architectuur kent twee cycli: de bachelor- en de masteropleiding. Er bestaat na de masteropleiding geen derde cyclus in het kunstonderwijs, niet in het hbo, niet aan de universiteiten. Er is ook geen pendant van het kunstonderwijs aan de universiteiten. Kunstgeschiedenis, musicologie en theaterwetenschappen gaan weliswaar over de kunsten, maar zijn niet het equivalent van het kunstonderwijs. Een derde cyclus in de kunsten - die in veel landen buiten Nederland gewoon is - ontbreekt. Daardoor krijgt talent niet de mogelijkheid om binnen het huis van het hoger onderwijs door te groeien en is de hoogste graad niet voor de kunstenaar-in-opleiding bereikbaar.

17

Fatima, a perky 8 year old Palestinian girl, told us last Sunday that because she had sung the ‘rain song’ every day, rain had finally come. We praised her achievement, and gently tried to wrench the tambourine out of her grasp.

Zo was het artikel ‘Unieke samenwerking in Nederlands kunstonderwijs’ van Frans de Ruiter onderwerp van gesprek. Hij schreef het artikel voor het septembernummer van Delta, een onafhankelijk tijdschrift dat bijdragen publiceert over de professionalisering van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Een pdf van het artikel is op te vragen bij Rosalien van der Poel, e-mail: rhm.vanderpoel@ kunsten.leidenuniv.nl.

Then we send them home, but Mohammad, whose father is in jail, just won’t accept that the lesson is over. He picks up the longest boomwhacker and points it at us. ‘Continue or I shoot!’ Anas crawls back to the class under the tin gate, showing up all smudged and smiling with a missing front tooth. He demands to stay. Silwan is a slum neighborhood in East Jerusalem. More than 10,000 children live here, where there are no karate classes, swimming pools, table tennis tournaments, ballet school, and not a single skateboard ramp. In fact, there are no parks, no community centers, and no extracurricular activities whatsoever. Since we started, our project has evolved and attracted more volunteers. Art classes started in December alongside language studies for women. Suddenly, Silwan has earned itself a community center, a place to be proud of.

That was during the sixth music lesson in Silwan Ta’azef, the free music school we opened in October in the Palestinian village of Silwan in East Jerusalem with the support of the Dutch organizations Music in Me, Hivos, and our own Prelude Foundation. We have thirty children in three groups. Division according to age is impractical since brothers and sisters are fixed together like cement. Nevertheless, Rahaf is always thrilled to repeat the ‘forest animals’ song and helps Qamar, her little sister, to find where Sol is on the glockenspiel. It’s Sunday again, and the voices of ecstatic children pour into the grubby streets outside the school. We teach them how to strike the darbuka in a meaningful rhythm. We listen to Vivaldi and then to traditional Palestinian music. We build maracas from paper plates. We play the ‘rain song’ on glockenspiels, while the Middle-Eastern sun still shines convincingly in mid-December.

The Masters in Photographic Studies is a unique programme, aimed at both imagemakers and academics. The curriculum offers a mixture of history and theory of photography within the larger framework of visual culture, curatorial training, interdisciplinary hands-on collaborative projects and critical writing. Practicioners taking part in the programme will develop a solid theoretical background, academically trained participants will achieve insight into photographic practice. Isabella Rozendaal

Wieteke Heldens will use her space in the museum to show several installations reflecting her personal experience of anorexia and bulimia. To help convey this experience to the viewer, she uses statistics and a down-to-earth form of logic: a rational method of presentation that is painfully at odds with the emotional reality for people suffering from these eating disorders. Rosa Boekhorst aims to trigger a playful interaction between the portrait and the view: who is looking at whom? Her portraits are a plea for openness. They present themselves to the viewer’s gaze but also gaze back. Her (soft porn) drawings are deliberately contradictory: the facial expressions in them are clearly out of keeping with the overt sexuality of the poses. Niels Broszat paints opulent portraits of flowers which are reminiscent of seventeenth-century still lifes. He welds together extremes: exuberant baroque with old-fashioned kitsch, light with heavy, beautiful with ugly, etc. At times Broszat also turns his classical flower pictures inky black and paints them on pieces of torn and taped-together paper rather than on canvas; the past and present co-exist in them.

In one month we will start teaching the flute, and later the guitar among other instruments. Listen carefully around March, and you might hear Qamar singing the ‘spring song’ while chasing butterflies in the streets.

Isabella Rozendaal’s photographs are about the Dutch and their obsessive love of animals. In shows and competitions, in the bedroom and the back garden, from baby kittens to ancient mongrels, animals are frequently an integral part of the Dutch family. Rozendaal reveals this truth in tragicomic mode.

For more information and ways to assist, please visit www.preludefund.org.

Helgi Kristinsson has made sound recordings in various parts of the museum and brought them together to form an installation. Globes emitting these sounds are scattered randomly about the floor of the gallery. If you pick them up, you can feel the vibrations caused by the sound waves and get a completely new experience of the place you are in.

Magnum photographer and researcher Susan Meiselas was appointed professor at the Masters in Photographic studies. She joined a team with among others: Tineke de Ruiter, Bas Vroege and Helen Westgeest.

Sooreh Hera *

* The city museum of The Hague initially praised Hera’s series of photographs as ‘exceptional’, but then withdrew Heras work, because it would offense the Muslim community.

* Sooreh Hera’s photographs examine the fact that the three great religions of the western world have always been fiercely opposed to every alternative form of sexuality. In the Islamic world, homosexuality is still punishable by death. Sooreh herself comes from an Islamic country but nonetheless produces photographs that represent homosexuality in every conceivable manner. Lillian Kreutzberger

The exhibition will be accompanied by a free catalogue. Till 3 February 2008 Gemeentemuseum Den Haag www.gemeentemuseum.nl

The Masters Photographic Studies is part of the Faculty of Creative and Performing Arts of Leiden University. The Faculty collaborates closely with the Nederlands Fotomuseum Rotterdam, the Fotomuseum The Hague as well as several international partners. Students have access to the Leiden university’s unique photography collections.

For more information on the curriculum, projects and staff members: www.photographicstudies.leidenuniv.nl or please contact Milka van der Valk Bouman (study coordinator) by e-mail: [email protected] or telephone: +31 (0)71 527 18 11. Join the information day on April 4, 2008!

En de winnaar is…

PRIKBORD GAP NEDERLAND NODIGT JE UIT

Ben jij in voor een nieuwe uitdaging? Wil je een andere manier van leven en de wereld ontdekken? Doe dan vrijwilligerswerk in Thailand! GAP Nederland biedt je de kans drie maanden stage te lopen op een Thaise school. En dat voor een all-in prijs van slechts 750 euro! Ja, echt...750 euro! Deze lage prijs is mogelijk door een Xplore-subsidie van het Nederlands JeugdInstituut.

In mei 2008 kunnen twin tig jongeren in het onde rwijs. GAP aan de slag is bij uitste jongeren di k geschikt vo e tij or studie een ‘s dens of direct aansluite abbatical’ w nd aan hun illen nemen . Uiteraard st uren we je niet zomaa zorgt voor r op pad. G begeleiding AP voor, tijdens Je neemt de en el aan traini ngen in Ned na vertrek. Engeland, w erla aar je metee n kennismaa nd en collega-gap pers. De lo kt ka le organisatie met je zorgt voor opvang en in Thailand training ter plaatse. Projectbureau e-linQ is natio naal coördina Nederland. Wil tor voor GAP in je meer weten over GAP of ee bijeenkomst bi n informatiejwonen? Neem dan contact op Smeets van pr met Alexandra ojectbureau elinQ: project@ of 045 574 11 e-linq.nl 81. Of kijk op www.gapactivit yprojects.nl.

18

GAP Activity Projects is een non-profit organisatie, gespecialiseerd in vrijwilligerswerk in het buitenland. Al meer dan dertig jaar begeleidt GAP jongeren die een tijdje in een ander land willen leven en werken. GAP Nederland biedt in 2008 projecten aan in Thailand.

19 Zaterdag 9 februari

Vrijdag 15 & zaterdag 16 februari

Woensdag 20 februari

Dinsdag 25 & woensdag 26 maart

Open Dag Koninklijk Conservatorium

Masterclasses Bach obligato aria’s

Het Koninklijk Conservatorium opent zijn

Masterclass improvisatie strijkers door Tanya Kalmanovitch

Peter Kooij - zang, Kate Clark - traverso,

Masterclass piano door Dimitri Bashkirov

deuren en heet u van harte welkom op zaterdag

Tanya Kalmanovitch, geboren in Fort McMurray,

Anneke Pols - viola da gamba, Ryo Terakado

Van 22 t/m 26 maart komt de legendarische

9 februari 2008. Van 10.00 uur tot 16.00 uur

Alberta, violiste, beweegt zich tussen moderne

- viool, Frank de Bruine - hobo. Gedurende vier

Russische pianist en pedagoog Dmitri Bashkirov

presenteren alle opleidingen zich op bijzondere

jazz, klassieke muziek en vrije improvisatie. Sinds

dagen worden aria’s van Johann Sebastian Bach

naar Den Haag voor een concert en een uitgebrei-

wijze. Kleuters, leerlingen, studenten, docenten

2004 treedt ze actief op in New York en verkreeg

met obligaat instrument voorbereid. De zangers

de masterclass. Tot Dmitri Bashkirovs leerlingen

en vele medewerkers zijn die dag aanwezig om u

ze de titel ‘Best nieuw talent’. Ze is één van de

worden gecoacht door Peter Kooij, de instrumen-

behoren Dmitri Alexeev, Arcady Volodos,

kennis te laten maken met de diverse afdelingen

eerste leden van het Brooklyn Jazz Underground,

talisten tevens door een andere hoofdvakdocent,

Jonatan Gilad en Nicolai Demidenko.

van het Conservatorium. Naast het verkrijgen van

een collectief van tien onafhankelijke bandleaders

afhankelijk van het obligate instrument. De beste

KC | Arnold Schönbergzaal | 10.00–17.00 uur

informatie, zijn er concerten te bezoeken en kunt

die zich in New York hebben gevestigd. Ze geeft

resultaten van deze reeks dubbele masterclasses

u zich aansluiten bij één van de rondleidingen. In

les op de Guildhall School of Music and Drama

worden in een gezamenlijk afsluitend concert

Woensdag 26 maart

verschillende lokalen worden presentaties gegeven

te Londen en op het Koninklijk Conservatorium

gepresenteerd.

Masterclasses Bach obligato aria’s

door de afdelingen Klassiek, Oude Muziek en

te Den Haag. Ze geeft regelmatig improvisa-

Locatie n.t.b. | 10.00-17.00 uur

Peter Kooij - zang, Kate Clark - traverso,

Jazz en kan men bij openbare lessen binnenlopen.

tieworkshops voor strijkers, klassieke musici en

Bezoekers die geïnteresseerd zijn in elektronisch

musici in het algemeen.


- viool, Frank de Bruine - hobo. Gedurende vier

muziek en muziekregistratie kunnen bij de afde-

KC | Studio 3 | 10.00 - 17.00 uur

Lunchconcert

dagen worden aria’s van Johann Sebastian Bach


met obligaat instrument voorbereid. De zangers


worden gecoacht door Peter Kooij, de instrumen-

lingen Sonologie en Art of Sound terecht voor

KC geeft prijs aan jonge componisten Illustratie: Milou de Jong

Zuid-Hollandse Vormgevingsprijs 2007 Het Centraal Station Delft als plein, in een overvol stationsgebied dat doet denken aan krioelende insecten. Neeltje Schoenmaker, de vorig jaar aan de KABK afgestudeerde textielontwerpster, werd in de categorie Productontwerp winnaar met haar ontwerp Insecten op het Spoor en ontving afgelopen november een geldprijs van 2.500 euro voor haar ontwerpen. De jury zei mee te kunnen voelen met het idee van Schoenmaker dat een overvol stationsgebied haar doet denken aan krioelende insecten die komen en gaan. De ontwerpster werkte dit gegeven uit in een serie doeken met een beeldtaal die doet denken aan de wereld van insecten. ‘Het levert een prachtig resultaat op door de bijzondere dessins, de vervreemdende kleuren, de texturen en de prachtige glanzende details’, aldus juryvoorzitter Marc Vlemmings, journalist en redacteur van Items, het tijdschrift voor vormgeving.

Ontwerpwedstrijd Boekomslag, Nederland Leest! Elise Joy Kommer, studente Grafisch Ontwerpen heeft de ontwerpwedstrijd Nederland Leest, Nederland Ontwerpt gewonnen. Het winnende ontwerp werd door juryvoorzitter Anthon Beeke tijdens de slotmiddag van Nederland Leest in november bekendgemaakt. Anthon Beeke, Jan de Boer en Annemarie van Haeringen vormden de vakjury van Nederland Leest, Nederland Ontwerpt. Uit alle inzendingen kozen zij dertig genomineerden, onder wie de winnaar en drie bekroonde omslagen met een eervolle vermelding. Volgens de jury geeft het omslag van Elise Joy Kommer een bedrieglijk eenvoudig beeld, heel zuiver gekozen en aandachtig uitgewerkt. Elke letter is een kind en alle letters van de titel vormen samen De gelukkige klas. Het is kinderlijk en professioneel tegelijk.

Het Koninklijk Conservatorium in Den Haag heeft een Jong Talent Prijs gecreëerd voor jonge componisten die meedoen aan de jaarlijkse compositiewedstrijd Op weg naar Het Nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazers Ensemble en de VARA. De Jong Talent Prijs is ingesteld voor die jonge mensen die zich op het terrein van het ambachtelijk componeren op bijzondere wijze onderscheiden. De prijs bestaat uit drie compositieworkshops in het Koninklijk Conservatorium Den Haag die worden geleid door Calliope Tsoupaki, docent compositie in Jong KC. Een jury, bestaande uit musici van het Nederlands Blazers Ensemble en componiste Calliope Tsoupaki, reikt de prijs voor het eerst uit tijdens de finale van de compositiewedstrijd op 22 december in Vredenburg Leidse Rijn. Maximaal vier jonge talenten kunnen jaarlijks voor deze prijs in aanmerking komen. De landelijke compositiewedstrijd voor kinderen en jongeren Op weg naar Het Nieuwjaarsconcert wordt sinds 1995 georganiseerd door het Nederlands Blazers Ensemble. Sinds 2003 gebeurt dit samen met VARA televisie.

Susan Meinen winnaar affichewedstrijd Crossing Border Tweedejaarsstudenten Grafisch Ontwerpen van de KABK kregen de opdracht een affiche voor het festival Crossing Border te ontwerpen. Uit een groot aantal inzendingen koos een commissie, bestaande uit docenten van de KABK en de festivalorganisatie, zeven affiches die extra aandacht verdienen. Het ontwerp van Susan Meinen werd uiteindelijk gekozen als het meest aantrekkelijke affiche en wordt in gedrukte vorm verspreid. De ontwerpen van Kim Hoebe en Jonathan Roorda kregen respectievelijk de tweede en derde prijs.

Monique Sand wint Speciale Prijs Monique Sand heeft tijdens het Danserfonds Gala de Speciale Prijs ontvangen. Zij kreeg deze prijs vanwege haar belangrijke bijdrage aan de danskunst in Nederland. Sand behaalde grote successen als soliste bij Het Nationale Ballet waaraan ze van 1971 tot 1982 verbonden was. Daarna was ze tot afgelopen seizoen een van de meest kundige en inspirerende docenten aan de Dansvakopleiding van het KC.

Colofon

Vrijdag 15 februari

studio’s. Getalenteerde musici die geïnteres-

Opera Euridice van Jacopo Peri

seerd zijn om aan het KC te komen studeren,

Christina Pluhar - muzikale leiding, Jill Feldman

Zondag 2 maart

afhankelijk van het obligate instrument. De beste

krijgen deze dag de kans voor te spelen bij diverse

- vocal coach. Deze opera is de eerste waarvan de

Concert

resultaten van deze reeks dubbele masterclasses

docenten.

muziek volledig bewaard is gebleven. Het feit dat

Studentencombo’s van de afdeling Jazz.

worden in een gezamenlijk afsluitend concert

Koninklijk Conservatorium | 10.00-16.00 uur |

deze in druk verscheen na te zijn opgevoerd ter

Voor informatie zie www.doelen.nl.

gepresenteerd.

Programma wordt t.z.t. op de website www.koncon.nl

gelegenheid van de bruiloft van Maria de Medici

Doelencafé | Schouwburgplein 52 | Rotterdam |

Locatie n.t.b. | 10.00-17.00 uur

bekendgemaakt

en Henri IV heeft daar zeker toe bijgedragen.

14.30 uur

talisten tevens door een andere hoofdvakdocent,

Onder andere in de aanvullingen van Giulio

Overig

Caccini vinden we in de Euridice de eerste

‘De nieuwe K’ is het nieuwsbulletin

Big Band, onderdeel van de Open Dag

uitgesproken voorbeelden van ‘parlar cantando’

Donderdag 6 maart

van de Hogeschool van Beeldende

Jim McNeely, dirigent. Jim McNeely is bekend

in grotere context. Dit was de grondslag voor het

Lunchconcert

Zaterdag 26 januari

Kunsten, Muziek en Dans en

als pianist, begeleider van Stan Getz en als com-

nieuwe muziekdrama en kan daarom ook wel


Open Dag KABK

de Faculteit der Kunsten van de

ponist/arrangeur/dirigent van de Village Vanguard

beschouwd worden als de ‘geboorte’ van de opera.


De KABK houdt op zaterdag 26 januari 2008

Universiteit Leiden en komt vier

Band uit New York. In Europa heeft hij geruime

Naast het intense verdriet van Orfeo bij het verlies

keer per studiejaar uit.

tijd gewerkt met de Big Band uit Denemarken

van Euridice, kent de opera ook genoeg momen-

Maandag 10 maart

krijgt de mogelijkheid om zich te laten informeren

en Duitsland. Enkele jaren geleden heeft Jim

ten van pastoraal geluk. Na zijn overwinning in de

Concert Oude UB

door studenten en docenten. Studenten tonen op

Redactie

McNeely met de Big Band van het Koninklijk

onderwereld kan Orfeo immers in dit libretto

Tryoutconcert door Roos Smink, student Practi-

hun beurt tijdens deze dag werk aan het publiek.

Annerieke Simeone, Rosalien van

Conservatorium opgetreden tijdens het North

Euridice probleemloos terugbrengen naar de

cum musicae Fluit.

Tijdens de Open Dag krijgt de bezoeker inzicht in

der Poel en Marleen Leroy.

Sea Jazz Festival.

wereld en leefden ze nog lang en gelukkig.

Oude UB | Rapenburg 70 | Leiden | 17.15 uur

de veelheid aan eigenzinnige identiteiten en mo-


Dorpskerk | Kerkplein 2, Voorschoten | 20.15 uur

Aan deze Nieuwe K werkten mee:

haar jaarlijkse Open Dag. Geïnteresseerd publiek

gelijkheden van de verschillende studierichtingen.

€ 15,-/ € 7,50* | *voor studenten en CJP

Donderdag 13 maart

KABK | Prinsessegracht 4 | 10.00-16.00 uur |


Geen reserveringen mogelijk, kaarten verkrijgbaar

Lunchconcert

www.kabk.nl

Johannes Boer, Rémi Bouwer,

Opera Euridice van Jacopo Peri

aan de kerk vanaf 19.30 uur | Voor meer informatie:


Danny Felsteiner, Fabienne van

Christina Pluhar - muzikale leiding, Jill Feldman

www.musantica.nl


Eck, Steven Hagers, Laure van den

- vocal coach. Deze opera is de eerste waarvan de

Hout, Renee Jonker, Michiel van

muziek volledig bewaard is gebleven. Het feit dat

Zondag 17 februari

Zondag 16 maart

Een interview van Frans de Ruiter met Louis

Opstal, Sybren Renema, Arno van

deze in druk verscheen na te zijn opgevoerd ter

Koffieconcert

Pianorecital

Andriessen over de postmoderne ideologie van

Roosmalen, Jannelieke Schmidt en

gelegenheid van de bruiloft van Maria de Medici

Door studenten van de afdeling Oude Muziek,

Al sinds jaar en dag is de pianoafdeling van het

het componeren en de gevolgen hiervan voor zijn

Wim Vos.

en Henri IV heeft daar zeker toe bijgedragen.

kamermuziek Händel.

Haags Conservatorium een broedplaats voor

eigen componeerpraktijk.

Onder andere in de aanvullingen van Giulio Cac-

Dr Anton Philipszaal | Spuiplein 150, Den Haag |

pianotalent uit binnenen buitenland. Tussen de

Scheltemacomplex | Marktsteeg 1 |Leiden | 20.00 uur

Beeldredactie en Fotografie

cini vinden we in de Euridice de eerste uitgespro-

11.00 uur |

ken voorbeelden van ‘parlar cantando’ in grotere

– 880 03 33 of www.antonphilipszaal.nl.

Annabel Hesselink, Mirjana

context. Dit was de grondslag voor het nieuwe

Vrbaski en Studio KABK

muziekdrama en kan daarom ook wel beschouwd worden als de ‘geboorte’ van de opera. Naast het

Woensdag 26 maart Seminar Louis Andriessen

€ 5,- koffie/thee gratis | Reserveren: 070

30 en 40 jonge pianisten krijgen er een opleiding onder de bezielende leiding van hun docenten.

Vrijdag 28 maart

Onder hen zijn prijswinnaars van nationale en

Open Dag Faculteit der Kunsten

Dinsdag 19 februari

internationale concoursen. Voor dit concert zal

Een middag vol informatie over de studiemoge-

een aantal van deze muzikale talenten muziek

lijkheden bij de Faculteit der Kunsten, bezoek

voor piano solo ten gehore brengen.

aan lessen en repetities, rondleidingen en minicolleges.

Fotografie, beeld en illustratie

intense verdriet van Orfeo bij het verlies van

Historische Documentatie Project Ballet de Cour

Euridice, kent de opera ook genoeg momenten

Eén van de hoofdkenmerken van de afdeling

Dr. Anton Philipszaal | Spuiplein 150, Den Haag |

Wouge Bergamnn, Sooreh Hera,

van pastoraal geluk. Na zijn overwinning in de

Oude Muziek is het gebruikmaken van musicolo-

11.00 uur |

Dietmar Janeck, Milou de Jong,

onderwereld kan Orfeo immers in dit libretto

gisch onderzoek in de uitvoeringspraktijk.

Reserveren: 070 – 880 03 33 of www.antonphilipszaal.nl

Poel, e-mail: [email protected]

Elise Joy Kommer, Maurice

Euridice probleemloos terugbrengen naar de

Het accent ligt daarbij altijd op de praktijk en het

Korbel, Lilian Kreutzberger, Susan

bovenwereld en leefden ze nog lang en gelukkig.

artistiek resultaat. Om toch binnen de opleiding

Dinsdag 18 maart

Vrijdag 2 april

Meinen, Sharon Mor Yosef, NLXL,

KC | Arnold Schönbergzaal | 20.00 uur |

de reikwijdte van wetenschappelijk onderzoek

Voorlichting Photographic Studies

Isabella Rozendaal, Johan van

*voor studenten KC | Reserveren via Ticketshop, KC

onder de aandacht te brengen is gekozen om

Historische Documentatie Project De vroege passionen

Triest, Dorota Walentynowicz.

ma t/m vrij 13.00 – 17.00 uur

achtmaal een dag te besteden aan speciale onder-

Eén van de hoofdkenmerken van de afdeling

toelatingseisen van de masteropleiding aan de

werpen. Deze zijn gerelateerd aan projecten van

Oude Muziek is het gebruik maken van musico-

Faculteit der Kunsten.

€ 15,-/gratis*

€ 5,- koffie/thee gratis |

KABK & KC | 14.00 uur | Aanmelden: Rosalien van der

Voorlichting over studieprogramma, stages en

Vormgeving

Vrijdag 15 & zaterdag 16 februari

dit schooljaar en worden in voordrachten door

logisch onderzoek in de uitvoeringspraktijk. Het

Lipsiusgebouw | 15.00 uur | Info en aanmelden:

Studio KABK 2007-2008,

Muziektheater The Case

specialisten toegelicht met behulp van de actuele

accent ligt daarbij altijd op de praktijk en het

[email protected]

Den Haag

The Case is een muziektheatervoorstelling van de

musicologische benadering.

artistiek resultaat. Om toch binnen de opleiding

afdeling Docent Muziek. De studenten worden

KC | Studio 1 | 10.00 – 17.00 uur

de reikwijdte van wetenschappelijk onderzoek

Aan deze uitgave kunnen geen rechten

onder de aandacht te brengen is gekozen om

worden ontleend.Wijzigingen zijn voorbehouden.

Drukwerk

uitgedaagd om in twee weken tijd zelfstandig,

Veenman drukkers, Rotterdam

en onder leiding van een regisseur, een muzikale

Dinsdag 19 februari

achtmaal een dag te besteden aan speciale onder-

Oplage: 8.000

voorstelling neer te zetten. Omdat iedere student

Early Music Open Podium

werpen. Deze zijn gerelateerd aan projecten van

z’n eigen hoofdinstrument heeft, van jazz-zang

Aansluitend aan het Historisch Documentatie

dit schooljaar en worden in voordrachten door

De redactie heeft getracht aan alle

tot fluit en van drums tot cello, levert dat al gauw

Project volgt een concert door studenten van

specialisten toegelicht met behulp van de actuele

auteursrechtelijke verplichtingen te

een bont palet aan muzikale mogelijkheden op.

de afdeling Oude Muziek.

musicologische benadering.

voldoen.Voor zover iemand meent

Een avondvullend programma vol eigen songs,


KC | Studio 1 | 10.00 – 17.00 uur

alsnog rechthebbende te zijn, kan

klassieke koorwerken en aparte ensembles, veelal

deze zich wenden tot de redactie.

met een theatrale knipoog. De naam The Case is

Dinsdag 18 maart

ontleend aan de theaterzaal waar het zich afspeelt:

Early Music Open Podium

Redactieadres

de Kees van Baarenzaal.

Aansluitend aan het Historisch Documentatie

p/a Koninklijke Academie van

KC | Kees van Baarenzaal | 20.00 uur | € 5,-

Project volgt een concert door studenten van de

Beeldende Kunsten

Reserveren via Ticketshop KC, 070 315 15 10

afdeling Oude Muziek.

t.a.v. redactie ‘De nieuwe K’

ma t/m vrij van 13.00 tot 17.00 uur


2501 WB Den Haag

Ontwerp: Susan Meinen

presentaties en toelichtingen in de verschillende

Zaterdag 9 februari

Antwoordnummer 10568

Ontwerp: Elise Joy Kommer

Anneke Pols - viola da gamba, Ryo Terakado

e-mail: [email protected]

De Nieuwe KABK. FdK. Open Dag KABK pagina 3. Untitled artist in building Studenten Beeldende Kunst bereiden pre-eindexamenexpositie voor

Recommend Documents