De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten

De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten Versie juli 2013

De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten • • •

Wie heeft GAS en werkt het? Hoe verliep het wetgevingsproces? Wat staat er in de nieuwe wet? • • • • • • • • •

•

Welke nieuwe procedures zijn er? • • •

• • •

De belangrijkste nieuwigheden Gemeentelijke autonomie Samenloop strafrecht Vaststelling van inbreuken Lokale bemiddeling en gemeenschapsdienst Rechtsbescherming minderjarigen Rechtsbescherming meerderjarigen Mogelijke sancties en uitvoering Register van sancties en onderzoeksbevoegdheid Inbreuken stilstaan en parkeren Onmiddellijke betaling geldboete Administratief plaatsverbod

Kunnen we meer samenwerken? Welk werk heeft de gemeenteraad? Waar vindt u meer informatie?

VVSG - De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten

De nieuwe GAS-wet in kort bestek VVSG - 1/7/2013

1

De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten

Wie heeft GAS en werkt het?


Wie heeft GAS en werkt het?

Invoering verschilt sterk per regio • • •

Provinciale ondersteuning in Vlaams-Brabant en Oost-Vlaanderen Intergemeentelijke samenwerking in Antwerpen Binnen politiezones of afspraken parket in West-Vlaanderen en Limburg



2


Hoe verliep het wetgevingsproces?


Hoe verliep het wetgevingsproces? Oktober 2009 – Studiedag VVSG Voorjaar 2010 – Evaluatie bestaande GAS-wet

VVSG-nota

Mei 2010 – Val regering-Leterme II Voorjaar 2011 – Parlementaire initiatieven

VVSG-initiatief IGS

Najaar 2011 – Federaal Regeerakkoord regering-Di Rupo Maart 2012 – Initiatief federale administraties April 2012 – Initiatief minister Milquet

VVSG-advies

September 2012 – Initiatief federale regering

VVSG-advies

Maart 2013 – parlementaire besprekingen

VVSG-advies

Mei 2013 – goedkeuring plenaire Kamer



3


Wat staat er in de nieuwe wet?


Wat staat er in de nieuwe wet? 1. De belangrijkste nieuwigheden TOPIC

OUD

NIEUW

Gemeentelijke autonomie

Gemeenteraad

+ advies jeugdraad + verplichting communicatie + samen politieverordening

Leeftijd en geldboete

Vanaf 16 jaar / Vanaf 18 jaar Max. 125 euro / Max. 250 euro

Vanaf 14 jaar / Vanaf 18 jaar Max. 175 euro / Max. 350 euro

Samenloop strafrecht

Omzendbrieven parketten

+ protocolakkoord mogelijk + inbreuken stilstaan en parkeren + protocolakkoord parkeren

Vaststelling inbreuken

Politiediensten en gemeenten

+ personeel AGB/IGS + ambtenaar provincie/gewest

Rechtsbescherming minderjarigen

Verweer (62,50 euro) Verplichting bemiddeling Beroep

Verweer (70 euro) + ouderlijke betrokkenheid kan + onafhankelijke bemiddeling + gemeenschapsdienst kan (max. 15u)

Rechtsbescherming meerderjarigen

Verweer (62,50 euro) Mogelijkheid bemiddeling Beroep

Verweer (70 euro) + gemeenschapsdienst kan (max. 30u)

VVSG -


4

Wat staat er in de nieuwe wet? 1. De belangrijkste nieuwigheden (vervolg) TOPIC

OUD

NIEUW

Beslissingstermijn

6 maanden na ontvangst vaststelling

6 maanden na vaststelling (12 maanden bij bemiddeling of gemeenschapsdienst)

Mogelijke sancties

Geldboete Intrekking vergunning Sluiting inrichting

+ plaatsverbod

Betaling en inning van de geldboete

Binnen 1 maand na beslissing Direct uitvoerbare kracht

+ onmiddellijke betaling + verjaring na 5 jaar

Register van administratieve sancties

Geen register verplicht Geen bewaringstermijn

+ bijhouden register verplicht + bewaringstermijn 5 jaar


Wat staat er in de nieuwe wet? 2. Gemeentelijke autonomie • Bevoegdheid gemeenteraad •

• •

Artikel 119 NGW: ‘de gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen van inwendig bestuur en de gemeentelijke politieverordeningen’

Klassieke vervolging met politiestraffen Aanpassing Nieuwe Gemeentewet • • • • •

Wet 13/05/1999: artikel 135, §2, 7°: ‘het nemen van de nodige maatregelen, inclusief politieverordeningen, voor het tegengaan van alle vormen van openbare overlast’ Wet 13/05/1999: artikel 119bis, §1 : ‘de gemeenteraad kan straffen of administratieve sancties bepalen voor overtredingen van zijn reglementen of verordeningen (…)’ Wet 12/01/2006: aanpassing artikel 119 NGW: ‘(…) met uitzondering van de tijdelijke politieverordeningen op het wegverkeer bedoeld in artikel 130bis’ Wet 17/06/2004: beschermingskader voor minderjarigen Wet 20/07/2005: samenloop strafrecht

Wat verandert door de nieuwe wet? • • •

Advies van de jeugdraad vragen (niet-bindend) Communiceren van de politieverordening Gemeenten kunnen samen politieverordening maken



5

Wat staat er in de nieuwe wet? 3. Samenloop met strafrecht AUTONOMIE

GEMENGD

GEDEPENALISEERD

Wettelijke basis Art.135-119-119bis NGW

Regels wet / decreet

Inbreuk politieverordening

Inbreuk wet / decreet

- reglement / verordening - tenzij straf wet / decreet

Bv. Strafwetboek

Bv. gedepenaliseerd parkeren

Straf door gemeente

Straf door andere overheid

Straf door gemeente

- politiestraf - GAS-vergunning - GAS-sluiting - GAS-boete

- gemeente met GAS - andere overheid met eigen straf - parket met eigen straf

- opnemen in reglement - politiestraf / GAS

Vaststelling naar gemeente binnen 2 maand (tenzij heterdaad = 1 maand)

Vaststelling naar parket binnen 2 maand (tenzij heterdaad = 1 maand) < 2 maand = groen licht (GAS-2) > 2 maand = rood licht (GAS-3)

Vaststelling naar gemeente binnen 2 maand (tenzij heterdaad = 1 maand)

Wat verandert door de nieuwe wet? • Nieuwe gemengde inbreuken – protocolakkoord mogelijk • Nieuwe inbreuken stilstaan en parkeren – protocolakkoord verplicht • - Protocolakkoord = afwijkingen termijnen en nadere regels procedure VVSG

Wat staat er in de nieuwe wet? 327 (GAS-3)

329 (GAS-3) 330 (GAS-3) 398 (GAS-3) 448 (GAS-3) 461 (GAS-3)

Dreiging aanslag persoon of eigendom. Mondeling of schriftelijk. Met of zonder bevel of voorwaarde. Vals bericht over gevaar aanslag persoon of eigendom. Mondeling of schriftelijk of door een gedraging. Verspreiden van (vermeend) gevaarlijke stoffen die gevoelens van vrees doen ontstaan voor aanslag persoon of eigendom. Door gebaren of zinnebeelden dreigen met aanslag persoon of eigendom. Bedreigingen onder bevel Opzettelijk verwondingen of slagen toebrengen. Beledigen van personen door daden, geschriften, prenten of zinnebeelden. Bedrieglijk wegnemen van een zaak.

463 (GAS-3)

Diefstallen.

328 (GAS-3) 328bis (GAS-3)

GAS-3 > GAS-2

GAS-3 > GAS-2

521, 3° (GAS-3)

Gehele of gedeeltelijke vernieling of onbruikbaarmaking, met het oogmerk om te schaden, van rijtuigen, wagons en motorvoertuigen NIEUW



6

Wat staat er in de nieuwe wet? 526 (GAS-2)

534bis (GAS-2) (W.25/01/2007) 534ter (GAS-2) (W.25/01/2007) 537 (GAS-2) 545 (GAS-2)

559,1° 561,1° 563,2° 563,3°

(GAS-2) (GAS-2) (GAS-2) (GAS-2)

563bis (GAS-2) (W.1/06/2011)

Grafsteden, gedenktekens of grafstenen vernielen, neerhalen, verminken of beschadigen. Idem voor monumenten, standbeelden of voorwerpen algemeen nut of versiering. Idem voor monumenten, standbeelden, schilderijen of kunstvoorwerpen in kerken, tempels of openbare gebouwen. Zonder toestemming graffiti brengen op (on)roerende goederen. Opzettelijk andermans (on)roerende eigendom beschadigen. Kwaadwillig bomen omhakken, verminken of ontschorsen of enten vernielen. Geheel of deels grachten dempen, hagen afhakken of uitrukken, landelijke of stedelijke afsluitingen vernielen, grenspalen, (hoek)bomen tussen erven verplaatsen of verwijderen. Andermans roerende eigendom opzettelijk beschadigen of vernielen. Nachtgerucht of nachtrumoer. Stedelijke of landelijke afsluitingen opzettelijk beschadigen. Feitelijkheden en lichte gewelddaden, indien niemand gewond of geslagen en geen belediging. Opzettelijk enig voorwerp werpen dat persoon kan hinderen of bevuilen. In publiek toegankelijke plaatsen begeven met gezicht geheel of gedeeltelijk bedekt of verborgen. Met uitzondering van andersluidende wet, arbeidsreglement of feestreglement. OMZ.B.

VVSG -

Wat staat er in de nieuwe wet? 4. Vaststelling van inbreuken • De vaststelling • •

•

Termijn verzenden vaststelling = 2 maanden Termijn verzenden vaststelling bij heterdaad = 1 maand

De vaststeller • • •

•

Alle inbreuken = agenten van politie, ambtenaren politie en bijzondere veldwachters Gewone inbreuken + stilstaan en parkeren = gemeentelijke vaststellers en personeel AGB Gewone inbreuken = personeel samenwerkingsverband, ambtenaren gewest/provincie

Beperkte bevoegdheden • • • • •

Opvragen identiteitskaart/nummerplaat door gemeentelijke ambtenaren In principe beperkt tot grondgebied gemeente Akkoord van oorspronkelijke werkgever nodig voor nieuwe vaststellers Binnen bevoegdheid voor nieuwe vaststellers Opleidingsvereisten bij Koninklijk Besluit te bepalen


Nieuwe categorieën vaststellers Langere termijn voor verzenden vaststelling naar gemeente of parket Gemengde inbreuken door politie, behalve bij stilstaan en parkeren



7

Vaststelling van inbreuken Politieambtenaren Agenten van politie NIEUW – bijzondere veldwachters

Politiezone

Gemeentelijke ambtenaren Gemeenschapswachten-vaststellers

Gemeente / politiezone Opleiding Aanwijzing GR KB nodig

NIEUW – personeel autonoom gemeentebedrijf en intergemeentelijk samenwerkingsverband NIEUW – provinciale en gewestelijke ambtenaren

Gemeente Bevoegdheid + akkoord Opleiding Aanwijzing GR KB nodig

Private bewakingsbedrijven

Gemeente Aanwijzing GR

Lijncontroleurs

KB nodig

Wat staat er in de nieuwe wet? 5. Lokale bemiddeling en gemeenschapsdienst • Mogelijkheid, tenzij verordening voorzien heeft • Lokale bemiddeling • • • • •

•

Minderjarige = aanbod verplicht Meerderjarige = voorstel, slachtoffer gekend Slagen = geen boete Weigeren = boete of gemeenschapsdienst kan Falen = boete of gemeenschapsdienst kan

Gemeenschapsdienst • • • • •

Minderjarige = mogelijkheid, na falen of weigeren aanbod bemiddeling Meerderjarige = mogelijkheid, mits akkoord of op verzoek Niet-uitvoering = boete kan Weigeren = boete kan Uitvoering (meerderjarige) = geen boete


Beperking bevoegdheid sanctionerend ambtenaar Geen geldboete na geslaagde bemiddeling Geen geldboete na geslaagde gemeenschapsdienst



8

Wat staat er in de nieuwe wet? 6. Rechtsbescherming minderjarigen • Informatieplicht gemeenteraad en niet-bindend advies jeugdraad • Procedure ouderlijke betrokkenheid mogelijk • Toewijzing advocaat door stafhouder of BJB • Verweermogelijkheid (mondeling indien > 70 euro) • Alternatieve maatregelen • •

• • •

Procedure lokale bemiddeling Procedure gemeenschapsdienst

Administratieve geldboete (max. 175 euro) Beroep jeugdrechtbank (tenzij plaatsverbod) Vervanging door maatregel door jeugdrechter


Communiceren van de politieverordening en advies jeugdraad Procedure ouderlijke betrokkenheid mogelijkheid Verplichting lokale bemiddeling, mogelijkheid gemeenschapsdienst


Wat staat er in de nieuwe wet? 6. Rechtsbescherming minderjarigen Verordening gemeenteraad Vaststelling inbreuk minderjarige

2 MAANDEN HETERDAAD = 1 MAAND

Vaststelling aan sanctionerend ambtenaar (kopie parket) Mogelijkheid ouderlijke betrokkenheid (SA) Onderzoeksbevoegdheid sanctionerend ambtenaar

12 MAANDEN

Openen dossier + verwittigen stafhouder Brief kennisgeving aan overtreder + ouders

15 DAGEN

Schriftelijk verweer (mondeling 70 euro)

WEIGERING FALEN

Verplicht aanbod lokale bemiddeling (SA) Mogelijkheid gemeenschapsdienst (SA/BM)

NIET-UITVOERING WEIGERING

Mogelijkheid geldboete (SA) Brief kennisgeving aan overtreder + ouders

1 MAAND

Beroepstermijn Betalingstermijn (verjaring 5 jaar) Administratief sanctieregister

VERPLICHT

MOGELIJK



9

Wat staat er in de nieuwe wet? 7. Rechtsbescherming meerderjarigen

• • •

Verweermogelijkheid (mondeling indien > 70 euro) Bijstand of vertegenwoordiging advocaat kan Alternatieve maatregelen • •

• •

Procedure lokale bemiddeling Procedure gemeenschapsdienst

Administratieve geldboete (max. 350 euro) Beroepsmogelijkheid • •

Politierechtbank indien geldboete of maatregel Raad van State indien plaatsverbod


Hogere grenzen mondeling verweer Mogelijkheid procedure lokale bemiddeling Mogelijkheid gemeenschapsdienst


Wat staat er in de nieuwe wet? 7. Rechtsbescherming meerderjarigen Verordening gemeenteraad

2 MAANDEN HETERDAAD = 1 MAAND

Vaststelling inbreuk meerderjarige Vaststelling aan sanctionerend ambtenaar

6 MAANDEN

Onderzoeksbevoegdheid sanctionerend ambtenaar

12 MAANDEN Brief kennisgeving aan overtreder Schriftelijk verweer (mondeling 70 euro)

15 DAGEN

Mogelijkheid aanbod lokale bemiddeling (SA)

WEIGERING FALEN

Mogelijkheid gemeenschapsdienst (SA/BM)

NIET-UITVOERING WEIGERING

Mogelijkheid geldboete (SA) Brief kennisgeving aan overtreder

1 MAAND

Beroepstermijn Betalingstermijn (verjaring 5 jaar) Administratief sanctieregister

VERPLICHT

MOGELIJK



10

Wat staat er in de nieuwe wet? 8. Mogelijke sancties en uitvoering • Gemeenteraad bepaalt sancties • • •

• • •

Politiestraf of administratieve geldboete Alternatieve maatregelen voor geldboete Recidive binnen 2 jaar na opgelegde sanctie

College van burgemeester en schepenen behoudt sancties Burgemeester kan plaatsverbod opleggen (maatregel) Gedwongen uitvoering behoudens beroep • • •

•

Gewone inbreuken = 1 maand na beslissing Inbreuken stilstaan en parkeren = 1 maand na (tweede) betalingstermijn Bijzondere mogelijkheid parket bij onmiddellijke betaling

Verjaringstermijn betaling geldboete van 5 jaar


Hogere boetegrenzen, termijn recidive Procedure onmiddellijke betaling Verjaring betaling geldboete van 5 jaar


Wat staat er in de nieuwe wet? 9. Register van sancties en onderzoeksbevoegdheid • Gemeentelijk of intergemeentelijk register • Straffen en alternatieve maatregelen bijhouden 5 jaar • •

•

Vermelden op brief met kennisgeving beslissing Na termijn 5 jaar depersonaliseren

Onderzoeksbevoegdheden uitgebreid • • • •

•

Vaststellende ambtenaren en toegang DIV Sanctionerend ambtenaren en toegang Rijksregister Globale machtiging toegang Rijksregister VVSG (februari 2013) Sanctionerend ambtenaren en toegang DIV

Beginselen privacywetgeving • • •

Verantwoordelijke voor de verwerking Aangifte databank bij Privacycommissie Recht op toegang en verbetering gegevens


Meer onderzoeksbevoegdheden vaststellers Meer onderzoeksbevoegdheden sanctionerend ambtenaar Register van administratieve sancties



11


Welke nieuwe procedures zijn er?


Welke nieuwe procedures zijn er? 1. Inbreuken stilstaan en parkeren instrumenten voor parkeerbeleid Belastingen (Verkeerswet) Retributies (Verkeerswet) Parkeergelden (Wet 22/02/1965) Gemeentelijke administratieve sancties Strafboetes (Verkeerswet + uitvoering)

•

Nieuwe wet: inbreuken bij KB, maar niet snelwegen/ongeval (vermoedelijk: artikel 23.1 tot 27bis Wegcode als niet-gedepenaliseerd)

• • •

Inbreuken: verkeersbord C3 met automatisch toestel (art.62 Verkeerswet) Specifieke procedure: protocolakkoord met parket en afwijkende termijnen Vaststelling: enkel door politiediensten, gemeentediensten en … AGB (?)



12

Welke nieuwe procedures zijn er? strafrechtelijk / verkeerswet

gedepenaliseerd / fiscaal

gedepenaliseerd / politieverordening

Federale boetes (KB) Belastingen Retributies Parkeergelden GAS (KB)

GAS

Bv. Graden geldboetes of KB

Kostprijs of tarief

350 euro (meerderjarige) 175 euro (minderjarige)


Welke nieuwe procedures zijn er? 1. Inbreuken stilstaan en parkeren Verordening gemeenteraad (zie KB) + protocolakkoord Vaststelling inbreuk

ZIE PROTOCOLAKKOORD

Onderzoeksbevoegdheid gemeentelijke vaststeller Vaststelling aan gemeente en/of parket Onderzoeksbevoegdheid sanctionerend ambtenaar

15 DAGEN Geldboete (SA) (zie KB) Brief kennisgeving aan overtreder 1 Schriftelijk verweer (mondeling 70 euro)

30 DAGEN

Betalingstermijn 1

ONBEPAALD + 30 d.

Brief herinnering aan overtreder voor betalingstermijn 1 Brief kennisgeving betaling na verweer

30 DAGEN Betalingstermijn 2 Gedwongen uitvoering (tenzij beroep) Administratief sanctieregister

VERPLICHT

VERWEER

MOGELIJK

NALATIG



13

Welke nieuwe procedures zijn er? 2. Onmiddellijke betaling geldboete • Wanneer? • •

•

Voorstel? • •

•

Operationeel politiepersoneel Modaliteiten betaling per Koninklijk Besluit

Alle overtreders? • • •

• •

Voor gewone inbreuken, bv. gedepenaliseerd parkeren (max. 25 euro tot max. 100 euro) Voor inbreuken op stilstaan en parkeren (max. per Koninklijk Besluit)

Natuurlijke persoon, niet minderjarig of onbekwaam Geen woonplaats of vaste verblijfplaats Met akkoord

Proces-verbaal gewone inbreuk aan gemeente (mededeling parket) Proces-verbaal stilstaan en parkeren altijd aan parket • • • • • •

Mogelijkheid Mogelijkheid Mogelijkheid Mogelijkheid Mogelijkheid Mogelijkheid

artikel 216bis of 216ter Sv. (teruggave na verhaal gerechtskosten) veroordeling (verhaal gerechtskosten) vrijspraak (teruggave) voorwaardelijke veroordeling (teruggave na gerechtskosten) werkstraf (teruggave na verhaal gerechtskosten) gewone schuldigverklaring (teruggave na verhaal gerechtskosten)


Welke nieuwe procedures zijn er? 3. Administratief plaatsverbod Vaststelling van de inbreuk

ONBEPAALD

Beslissing burgemeester Maatregel openbare orde meteen van kracht

ONBEPAALD Waarschuwing wordt betekend Vaststelling van nieuwe inbreuken

ONBEPAALD

Brief uitnodiging hoorzitting (aangetekend) Hoorzitting burgemeester

ONBEPAALD

Mondeling of schriftelijk verweer

ONBEPAALD

Afwezigheid zonder motieven Beslissing burgemeester inzake plaatsverbod

EERSTVOLGENDE ZITTING

Bevestiging plaatsverbod door CBS Herhaling van de inbreuk

ONBEPAALD

Hernieuwing plaatsverbod (2x) Gewone procedure (bij niet-naleving) Beroep Raad van State Administratief sanctieregister

MOGELIJK

VERWEER

VERPLICHT VVSG - De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten


14


Kunnen we meer samenwerken?


Kunnen we meer samenwerken?

• • • • • •

Politieverordening voor meerdere gemeenten Protocolakkoord voor meerdere gemeenten Vaststellende ambtenaar voor meer gemeenten Bemiddelaar voor meerdere gemeenten Sanctionerend ambtenaar voor meer gemeenten Register sancties voor meerdere gemeenten



15


Welk werk heeft de gemeenteraad?


Welk werk heeft de gemeenteraad? • • •

Ga in overleg en zoek een draagvlak Werk een communicatiestrategie uit Maak de nodige beslissingen • • • • • • • • • • • •

• •

Voert onze gemeente GAS in? Zijn er alternatieven? Voor welke overlastfenomenen voeren we GAS in? Voor welke niet? Werken we samen met andere gemeenten? Moeten we een protocol afsluiten met het parket? Worden GAS-boetes mogelijk voor minderjarige overtreders? Wie gaat over tot de vaststellingen? Maken we afspraken met de intercommunale of het AGB? Wie wordt sanctionerend ambtenaar? Wie stellen we aan als bemiddelaar? Voorzien we een procedure van gemeenschapsdienst? Moeten we een machtiging vragen aan de Privacycommissie? Moeten we een databank laten ontwikkelen?

Bespreek de resultaten Zoek de nodige informatie op



16


Waar vindt u meer informatie? www.vvsg.be/veiligheid VVSG-ledenadvies Losbladig handboek GAS Uw nieuwe pocket over de nieuwe GAS-wet (auteurs: N. Desmet, E. Moermans, I. Lambrecht, G. Van Eygen, T. Allewaert, A. Opfergelt en T. De Schepper)


Tom De Schepper stafmedewerker lokale politie & veiligheid [email protected]

Dank voor uw aandacht!


17

De nieuwe GAS-wet in kort bestek: wat u moet weten

Recommend Documents