DE MERWEDE BIJ GORINCHEM

DE MERWEDE BIJ GORINCHEM Knooppunt van vaarwegen Tips voor kanovaarders basisdocument tekst, foto’s en samenstelling hans nunnikhoven De Merwede bij Gorinchem is één van de drukst bevaren rivieren in Nederland. De benaming van dit riviergedeelte is in werkelijkheid de Boven Merwede. Hiermee wordt een onderscheid aange bracht met de Beneden Merwede en de Nieuwe Merwede. De Boven Merwede splitst zich enkele kilometers stroomafwaarts van Gorinchem, na de verkeersbrug van de A27, tussen BovenHardinxveld en Werkendam. De Beneden Merwede stroomt richting Dordrecht verder en de Nieuwe Merwede stroomt noordelijk van de Brabantse Biesbosch langs , richting het Hollandsdiep en het Haringvliet. Enkele kilometers stroomopwaarts van Gorinchem ligt een andere belangrijke s plitsing van vaarwateren. Bij Woudrichem komen Maas en Waal bij elkaar en stromen verder als de Boven Merwede richting Gorinchem. In tegenstelling tot de Waal is de Maas bij Woudrichem al meer dan honderd jaar geen vrij afstro mende rivier meer. De oude rivierstroom loopt nu van de Bergse Maas bij Heusden als Andelse Maas naar Andel, om na de sluis bij Andel verder te gaan als Afgedamde Maas naar de Merwede bij Woudrichem. De Boven Merwede heeft een lengte van in totaal ruim negen kilometer. Met de kilometerraaiaanduidingen ligt de rivier tussen km-paal 952 bij Woudrichem en km -paal 962 bij BovenHardinxveld. De verkeersbrug ligt enkele honderden meters stroomopwaarts van km -paal 957. De brug ligt dus precies tussen de twee genoemde splitsingen van vaarwegen in. De Boven Merwede en aansluitende vaarwateren staan aange geven op Waterkaart Grote Rivieren Midde n (K)

2

Knooppunt van vaarwegen

De Merwede heeft over het algemeen een intensief scheepvaartverkeer. Talrijke binnenvaartschepen varen tussen het havengebied van Rotterdam over de Beneden Merwede stroomopwaarts in ooste lijke richting, en verder over Boven Merwede en Waal naar diverse bestemmingen in hoofdzakelijk Nederland of Duitsland. Een zuidwaartse route over de Maas bij Woudrichem behoort eveneens tot de mogelijkheden . Daarnaast varen veel binnenvaartschepen over de Nieuwe Merwede en de Waal. Ook deze schepen varen zonder uitzondering over het stuk Boven Merwede. Aansluitend op de grote rivieren is bij Gorinchem het knooppunt van vaarwateren tussen het Merwedekanaal en de Boven Merwede. Het Merwedekanaal (bezuiden de Lek) is het kanaal tussen de Lek bij Vianen en de Boven Merwede bij Gorinchem. Het kanaal heeft een belangrijke functie voor zowel de beroepsvaart als voor de recreatievaart. Minder druk bevaren maar toch belangrijk om te vermelden is de rivier de Linge. Deze relatief kleine rivier is van Gorinchem tot Geldermalsen voor zowel binnenvaartschepen als pleziervaartuigen te bevaren. In de zomermaanden is de recreatievaart aanzienlijk. De rivier wordt bezocht met pleziervaartuigen vanaf de grote rivieren en het Merwedekanaal. Recreatievaart is er ook vanuit de jachthavens gelegen aan de Linge richting het Merwedekanaal en de grote rivieren en vice versa. De verbinding tussen het Merwedekanaal/Linge en de Boven Merwede is voor de recreatievaart op twee manieren mogelijk in Gorinchem. Kleine boten met een beperkte kruiphoogte kunnen van de Jachtensluis in de voormalige Lingehaven g ebruik maken. Dit sluisje komt via de tweede voorhaven op de Boven Merwede uit. Deze haven is de vertrek - en aankomstplaats van diverse veerboten van de Veerdienst Gorinchem. De grotere boten moeten schutten in de Grote Merwedesluis. Deze sluis wordt gebruikt door de binnenvaartschepen en komt via de eerste voorhaven op de Boven Merwede uit. In deze voorhaven zijn wachtsteigers voor de sluis. Verder is er een jachthaven gesitueerd en kunnen een beperkt aantal binnen vaartschapen voor enkele dagen of korter aanmeren.

[ hn©2013-2014 ]

De Boven Merwede bij Gorinchem

3

In dit deel wordt verder ingegaan op de omstandigheden waar de recreatievaart mee te maken heeft bij het varen over de Beneden Merwede. Vooral zijn de aspecten belicht die van belang zijn bij de vaarroutes tussen het Merwedekanaal/Linge en de Boven Merwede en verder stroomopwaarts naar de Maas of stroomafwaarts naar de Nieuwe Merwede. In de navolgende tekst is het een en ander toegelicht en geven een aantal foto’s waar mogelijk verduidelijking.

De Boven Merwede ; enkele kenmerken

* De rivier heeft bij Gori nchem een aanzienlijke breedte van 400-600 meter en is over meerdere kilometers zonder bochten. De rivier stroomt van Woudrichem tot en met de verkeersbrug van de A27 in een vrijwel rechte lijn in westelijke richting . Na de brug maakt de rivier een grote doorlopende bocht in zuidelijke richting. * De rivier heeft een aanzienlijke waterstroming . De sterkte van de stroming hangt samen met de waterafvoer van de Waal en met de getijdewerking. De getijdewerking is tot voorbij Gorinchem van invloed op stroming en waterstand. De stroming is bij een lage tot gemiddelde waterafvoer toch aanzienlijk en bedraagt circa 1-3 km/h. * De rivier heeft bij Gorinchem over meerdere kilometers geen betonning die de vaargeul aangeeft. Het vaarwater wordt bepaald door de aan de rivier grenzende strekdammen, kades en kribben. Aan de Z-oever zijn het vooral kribben die de vaarweg aangeven. Bij lagere waterstanden is voor plezierboten weinig of geen ruimte tussen de kribben. Langs de N-oever van de rivier (aan de kant van Gorinchem) zijn het vooral kades en dammen die de vaarweg begrenzen. Ook hier zijn weinig plaatsen om uit te wijken. * Op de gedeelten waar de vaargeul wel met betonning wordt aangegeven is het zo dat de betonning vooral bestemd is voor schepen met een aanzienlijke diepgang. Het komt voor dat kleinere vrachtschepen ook buiten de betonning van de vaargeul varen. Dit komt bij wat hogere waterstanden meer voor. Recreatievaart die buiten de betonning voor de vaargeul vaart, doet er goed aan ook rekening te houden met oplopende (lege) vrachtschepen.

[ hn©2013-2014 ]

4


* Door de ligging en de aanzienlijke breedte van de rivier heeft vooral wind uit zuidelijke (m.n. stroomafwaarts van de verkeersbrug) en westelijke richtingen (m.n. stroomopwaarts van de verkeersbrug) snel gevolgen voor de golfvorming op de Boven Merwede. In combinatie met de stroming en de golfslag veroorzaakt door de sc heepvaart kan bij een windkracht 4 -5 Bft al een aanzienlijke golfslag optreden.

Het scheepvaartverkeer op de Boven Merwede

* Het scheepvaartverkeer is intensief te noemen. De schepen houden op het brede , rechte stuk bij Gorinchem overwegend de stuurboordwal. Overwegend, maar niet altijd. Vooral bij een drukkere scheepvaart wordt de onoverzichtelijkheid vooral bepaald doordat de schepen met verschillende snelheden varen en elkaar daarbij inhalen. Drie, vie r schepen naast elkaar die elkaar inhalen zijn geen uitzondering. Desondanks zijn er ook rustige momenten waarop er vrijwel geen schepen op de rivier varen. * Overdag geldt er geen maxium snelheid voor snelle motorboten. De binnenvaartschepen varen over het algemeen met een aanzienlijke snelheid. Lege bin nenvaartschepen die stroomafwaarts varen doen regelmatig weinig onder voor de snelheid van snelle motorboten. Snelheden van 30 km/h zijn geen uitzondering. De hoge snelheden in combinatie met elkaar inhalende schepen verhoogt de onoverzichtelijkheid. * Het scheepvaartverkeer is zeer divers . De volgende drie belangrijke categorieën zijn te onderscheiden; vrachtschepen, veerboten en pleziervaartuigen . Binnen de categorie ën vrachtschepen en pleziervaartuige n zijn de soorten en typen zeer divers. * De vrachtschepen Veel grote duwboten met vier of zes laadbakken varen veelal geladen naar Duitsland en leeg weer terug. Vol geladen en stroomopwaarts varend is de snelheid van de grote duwboten veelal beperkt. De duwboten zijn lang en breed en de schepen hebben een zeer krachtig en onstuimig schroefwater. Kleine en lichte pleziervaartuigen met een kleine of zonder motor doen er goed aan op een flinke afstand van het schroefwater te blijven. Grote containerschepen zijn de laatste jaren steeds meer op dit traject te zien. De containers zijn veelal hoog opgestapeld. Het stuurhuis torent meestal nog boven de containers uit. Niet

[ hn©2013-2014 ]


5

alleen bij dit type schepen is het belangrijk om rekening te houden met lange zichtlijnen v an meerdere honderden meters. Kustvaarders varen bij wat hogere waterstanden in de rivieren regelmatig vanuit zee de rivier op. Het zijn veelal compacte, grotere schepen die een aanzienlijke vaarsnelheid hebben. Opmerkelijk blijft dat naast de grotere schepen er veel middelgrote en kleine re vrachtschepen over de Boven Merwede varen. * Veerboten van de Veerdienst Gorinchem De veerdienst onderhoudt met verschillende veerboten een aantal veerverbindingen tussen een aantal plaatsen in de omgeving. Vanuit Gorinchem zijn het uitsluitend veerdiensten voor voetgangers en fietsers. Er is een veerdienst stroomopwaarts tussen de plaatsen Gorinchem, Woudrichem, Loevestein en Vuren. En er is een veerdienst stroomafwaarts tussen de plaatsen Gorinchem, Sleeuwijk, Boven-Hardinxveld en Werkendam. De veerdienst met Werkendam en BovenHardinxveld is van recente datum. Gorinchem is de centrale plaats in de reguliere en frequente veerdiensten. Daarnaast is er de zogenaamde Watertaxi die op aanvraag passagiers in de omgeving vervoerd. Bij de veerboten is een onderscheid te maken in één grote en meerdere wat kleinere veerboten. Bij deze wat kleinere veerboten zijn enkele boten die aanmerkelijk harder dan 20 km/h (kunnen) varen . De vertrek- en aankomststeigers voor de versc hillende veerboten en de Watertaxi liggen in de tweede voorhaven van Gorinchem. In de omgeving van de Jachtensluis.

D e p la a t s e n v a n h e t n e t w e r k v a n d e v e e r d ie n s t v o o r v o e t g a n g e r s e n f ie t s e r s [ hn©2013-2014 ]

6


* De pleziervaartuigen Deze categorie is vooral in de zomermaanden in grote aantallen vertegenwoordigd. Een aantal boten vaart stroomafwaarts of stroomopwaarts over de Boven Merwede langs Gorinchem heen. Een groot aantal schut in Gorinchem en vaart vanaf de rivier één van de de voorhavens in. Ongeveer hetzelfde aantal vaart vanuit de voorhavens in Gorinchem de Boven Merwede op. Veel van de pleziervaartuigen zal bij Gorinchem de Boven Merwede over moeten steken. Zie hierna. De uitvoeringen zijn zeer divers; kleine boten van nog geen acht meter tot jachten van vijftien meter of meer. Boten varend met een snelheid van minder dan 10 km/h, tot boten varend met een snelheid van meer dan 50 km/h. Motorjachten, zeilboten, veelal op de motor, soms zeilend, speedboten, motorsloepen, open vissersvletten met buitenboordmotor etc. Een enkele keer vaart er een vaartuig dat door spierkracht wordt voortbewogen. Voor de vaarroute over de Maas bij Woudrichem wordt in de meeste gevallen vanuit de voorhavens varend, bij voldoende ruimte om over te steken, gelijk naar de overkant van de rivier gevaren. Bij te weinig, of beperkte ruimte wordt veelal in, of nabij de voorhavens gewacht. Soms wordt alvast een stukje in de lengterichting van de rivier gevaren voordat men de rivier oversteekt. Voor de vaarroute naar de Nieuwe Merwede wordt veelal de rechteroever aangehouden en bij Boven -Hardinxveld de Boven Merwede overgestoken naar de Nieuwe Merwede. Op onderstaande foto staan vijf punten aangegeven op het gedeelte oostelijk van de verkeersbrug , die in ieder geval van betekenis zijn voor de de recreatievaart op de Boven Merwede . De foto is vanaf de Merwedebrug richting Gorinchem en Woudrichem genomen. Onder de foto staat een korte beschrijving van de locaties. In de daaropvolgende tekst zijn deze nader belicht. Voor het gedeelte van de Merwedebrug naar de Nieuwe Merwede is dezelfde benaderig gevolgd.

[ hn©2013-2014 ]

7


1

32

1

1: 2: 3: 4: 5:

4

3 2

4

5 G

De eerste voorhaven, verbindingswater Grote Merwedesluis De tweede voorhaven, verbindingswater Jachtensluis en vertrek- en aankomststeigers van de diverse veerboten Aanmeerplaats (grote) binnenvaartschepen De toegang tot de Maas bij Woudrichem Toegangsvaart haven Sleeuwijk

N-Oever van de verkeersbrug naar de e e r s t e v o o r h a v e n in G o r in c h e m . I n d it d e e l b e v in d e n z ic h e n k e le in d u s t r ie h a v e n s

[ hn©2013-2014 ]

8


1. De eerste voorhaven en de Grote Merwedesluis

D e G r o t e M e r w e d es lu is

S c h e e p v a a r t in d e e e r s t e voorhaven bij de sluis

M o t o r b o te n v a r e n d e G r o t e M e r we d slu is u i t

M o t o r b oo t v a a r t v a n d e e e r s t e v o o r h a v e n d e B o v e n M e r we d e o p , r ic h t in g W o u d r ic h e m

M o t o r b oo t v a a r t v a n d e e e r s t e V o o r h a v e n d e B o ve n M e r we d e o p , r ic h t in g B o v e n - H a r d in x v e ld [ hn©2013-2014 ]


V e e r b oo t v a n d e V e e r d ie n s t G o r in c h e m o p B o v e n M er w e d e

M o t o rj a c h t j e s v a r e n v a n u it d e e e r s t e v o o r h a v e n in G o r in c h e m d e B o v e n M e r w e d e o p

M o t o rj a c h t j e s s t ek e n d e B o v e n M e rw e d e o v e r naar de Z-oever [ hn©2013-2014 ]

9

10


2. De tweede voorhaven en de Jachtensluis

De Jachtensluis vanuit de Lingehaven invarend

D e J a c h t e ns lu is u i t v a r e n d n a a r d e t w e e d e v o o r h av e n

D e J a c h t e ns lu is e n a a n le g p la a t s e n v e e r b o t e n g e z ie n vanuit de tweede voorhaven

V e e l p a s s a g ie r s v o o r d e g r o t e veerboot

V e e r b o t e n b ij h a v e n m o n d van de tweede voorhaven

[ hn©2013-2014 ]


M o t o r s lo e p g a a t v a n u it t w e e d e v o o r h a v e n in G o r in c h e m d e B o v e n M e r w e de o v e r s t e k e n , r ic h t in g W o u d r ic h e m

M o t o r s lo e p s t ee k t B o v e n M e r we d e ov e r , r ic h t in g W o u d r ic h e m

M o t o rj a c h t j e s v a r e n s t r o o m a f w a a r t s v a n d e B o v e n M e r w e de b ij G o r in c h e m d e t w e e d e vo o r h a v e n in [ hn©2013-2014 ]

11

12


3. Aanmeerplaats (grote) vrachtschepen D e a a n m e e r p l a a t s v o o r g r o t e v r a c2 htschepen bevindt

zich tussen de tweede en eerste voorhaven. De aanlegplaats is bestemd voor grote vrachtschepen die in korte tijd een reperatie willen laten uitvoeren, een auto inclusief bemanningslid aan of van boord willen zetten of dergelijke. Er wordt regelmatig gebruik van gemaakt. Het is goed om te weten dat dez e aanmeerplaats er is . De aanmeerplaats ligt aangrenzend aan de tweede voorhaven bij km-paal 955. De vrachtschepen die stroomafwaartsvarend al aan de stuur boordwal varen, minderen vaart en sturen en varen over een kilometer of meer naar de aanlegplaats toe. Stroomopwaarts varende schepen sturen en varen van de Z-oever naar de N oever om van de aanlegplaats gebruik te maken. Ze steken het vaarwater over.

Vrachtschip vaart stroomopwaarts langzaam naar aanmeerplaats

C o n t a in e r s c h i p m e e r t a a n

V r a c h t s c h ip le g t a a n b ij a a n meerplaats bij km-paal 955

C o n t a in e r s c h i p v a a r t s t r o o m a f w a a r t s w e g v a n a a n m e e r p la a t s [ hn©2013-2014 ]

13


Het wegvaren gebeurt veelal met veel kracht. De schepen worden in korte tijd weer op snelheid gebracht. Gevolg kan een krachtig schroefwater langs de oever betekenen. Bij stroom afwaarts varende schepen kan de waterturbulentie tot bij de tweede voorhaven merkbaar zijn.

Langzaam stroomafwaarts aanmeren van containerschip

Laden en/of lossen auto’s en wisselen van bemanning

D u w b a k c o m b in a t i e in o c h t e n d z o n b ij a a n m e e r p la a t s ; vaarrichting is stroomopwaarts

[ hn©2013-2014 ]

14


4. De toegang tot de Maas bij Woudrichem De toegang tot de Maas bij Woudrichem is een vrij smal vaarwater met na enkele honderden meters een scherpe bocht naar rechts. Na deze bocht wordt de rivier de Maas weer aanzienlijk breder. Na de brede Merwede is de trechterhals naar de Maas bij Woudrichem opmerkelijk. Het smalle vaarwater mist gelukkig de drukke scheepvaart van de Merwede. Toch is het juist deze smalle doorgang die alertzijn vereist. Bij Woudrichem markeren twee groene tonnen de vaargeul op de Merwede en de Waal. Beiden liggen op een aanzienlijke afstand van de oever. De eerste ligt ruim 500 meter stroomafwaarts van de Historische Haven van Woudrichem op de Boven Merwede . Deze groene ton ligt op circa vijfig meter van de kribben op het vaarwater. De andere ton ligt ter hoogte van de aanlegsteiger voor de veerpont op een afstand van een kleine vijftig meter van de strekdam verwijdert , op de Waal. Deze twee tonnen bepalen voor een belangrijk deel de vaarlijn die de grote binnenvaartschepen stroomopwaarts varen van de Boven Merwede naar de Waal. Ze varen op afstand van de oever. Bij de stadspoort van Woudrichem is de aanlegsteiger voor de veerboot(7). Vlak naast deze aanlegsteiger is op de Afgedamde Maas een aanlegsteiger voor pleziervaatuigen die in de lengterichting van het vaarwater langs de oever ligt (8). Nog geen honderd meter voor de aanlegsteiger van de veerboot is het toegangswater naar de Historische Haven(6). Deze haven is de aanlegplaats voor traditionele (zeil)schepen en is teven s een passantenhaven voor pleziervaartuigen. Komend vanuit Gorinchem maakt de veerboot veelal eerst een draaibocht vaardat deze aan de steiger aanlegd . De veerboot vaart van deze steiger terug naar Gorinchem of hij vaart om de strekdam(9) heen de Waal op, richting Loevestein. Bij de terugvaart naar Gorinchem houdt de veerboot veelal eerst een stukje de oever aan de kant van Woudrichem aan, voordat de rivier de Boven Merwede opgevaren wordt richting Gorinchem.

[ hn©2013-2014 ]

15


7

9

6

7

8 7

W o u d r ic h e m ; o v e r z ic h t v a n d e A f g e d a m d e M a a s e n B o v e n M e r w e d e r ic h t in g G o r in c h e m 6: Toegangsvaart Historische Haven 7: Aanlegsteiger veerboot 8: Aanlegsteiger passanten 9: Strekdam tussen Afgedamde Maas en Waal

Z ic h t v a n a f d e M e r w e d e o p W o u d r ic h e m a a n d e M a a s

V e e r p o n t m a a k t v o o r a a n le g g e n eerst een draaibocht

Bineenvaartschip vaart op de Maas bij Woudrichem

B in n e n v a a r t s c h e p e n s t e k e n v a n a f d e M a a s d e M e r w e de o v e r

[ hn©2013-2014 ]

16


Komend van de Afgedamde Maas en de Boven Merwede opvarend dient zowel rekening te worden gehouden met stroomopwaarts varende als met stroomafwaarts varende boten. Het is raadzaam ook rekening te houden met eventuele oplopers die vanaf de Maas komen. Vooral bij de stroomafwaarts varende schepen op de Waal is het noodzakelijk de vaarsnelheden en de afstanden van de schepen goed in te schatten. Deze schepen zijn veelal leeg en hebben stroom mee. Aanzienlijke snelheden worden gevaren. De sneller varende schepen halen de langzamer var ende schepen in, hetgeen het moeilijker maakt een goed overzicht van het scheepvaartverkeer te hebben. Voor langzaamvarende pleziervaartuigen is het bij voldoende ruimte om over te steken verstandig om dit via de kortste route van de Z-oever naar de N -oever te doen. Dit voorkomt dat men zich onnodig lang middenop op de rivier bevindt.

Z e i lj a c h t j e b e g in t m e t o v e r s t e e k v a n B o v e n M e r w ed e

Z e i lj a c h t j e s t e e k t B o v e n M e r w e de o v e r

Zeiljachtje vaart stroomafwaarts la n g s r e c h t e r o e v e r

M o t o rj a c h t j e v a a r t t w e e d e v o o r h a v e n b ij G o r in c h e m in

[ hn©2013-2014 ]

17


5. Toegangsvaart haven van Sleeuwijk Deze haven van Sleeuwijk bevindt zich aan de Z -oever, recht tegenover de eerste voorhaven. In de haven is een jachthaven en er is een aankomst- en vertreksteiger voor de veerboot.

Het gedeelte tussen de verkeersbrug en de splitsing van Beneden Merwede en Nieuwe Merwede

10

9

D e B o v e n M e r w e de t u s s e n d e v e r k ee r s b r u g e n d e s p l i t s in g v a n d e B o v e n M e r w e d e , Be n e d e n M e r w e d e e n N ie u w e M e r w ed e 9: A a n k o m s t - e n v e rt r e k s t e ig e r v e e r p o n t in B o v e n H a r d in x v e l d 1 0 : S p l it s in g v a n v a a r w a t e r e n ; B o v e n M e r w e d e , B e n e de n M e r w e de e n N ie u w e M e r w ed e

Stroomafwaarts wordt dit gedeelte van de Boven Merwede aan de rechteroever voor een groot deel bepaald door de grote, brede doorlopende bocht. Over meer dan twee kilometer is de rechteroever voorzien van stortsteen. Daa rna is de oever gevarieerder en zijn er enkele korte kribben. Vlak voor de splitsing (10) is de aanlegsteiger van de veerpont (9) in BovenHardinxveld. Op het traject zijn ook enkele haventjes. Bij de splitsing (10) maakt de Beneden Merwede direct een bocht naar rechts. De toegang tot de Beneden Merwede ligt op de foto tussen punt 9 en punt 10 in. De Nieuwe Merwede ligt vrijwel in het verlengde van de Boven Merwede aan de linkerkant van punt 10 en is op de foto niet te zien .

[ hn©2013-2014 ]

18


10

D e B o v e n M e r w e de v a n d e v e r k e e r s b r u g n a a r B o v e n - H a r d in x v e ld

10

Splitsing van vaarwegen

10

A a n le g s t e ig e r v e e r b o o t in B o v e n - H a r d in x v e l d

Om naar de Nieuwe Merwede te varen dient de Boven Merwede veelal ruim voor de splitsing overgestoken te worden. Op de Nieuwe Merwede is de eerste toegang tot de Brabantse Biesbosch via de Biesboschhaven en de Biesboschsluis in Werkendam. Deze ligt tussen km -paal 962 en km-paal 963 op de Z-oever van de Nieuwe Merwede. D e s p l it s in g v a n v a a r w a t e r e n

Ongeveer acht kilometer stroomafwaarts is na de veerpont de Spieringsluis die eveneens toegang biedt tot de Brabantse Biesbosch. De Dordtse Biesbosch kan via de Ottersluis op de rechteroever ingevaren worden. Deze sluis ligt vlak voor de veerpont. [ hn©2013-2014 ]


19

Stroomopwaarts varend vanaf de Nieuwe Merwede richting Gorinchem en Woudrichem l igt op de Z -oever het havengebied van Werkendam. Dit gebied strekt zich vanaf de Biesboschhaven over enkele kilometers uit en bestaat uit enkele gemeentelijke havens en enkele particuliere havens. De aanlegsteiger voor de veerboot in Werkendam ligt tegeno ver de splitsing (10) van de grote rivieren. De Beneden Merwede overgaand in de Boven Merwede wordt als het hoofdvaarwater beschouwd ten opzichte van De Nieuwe Merwede. Bij het opvaren van de Boven Merwede heeft de scheepvaart dat al op de Boven Merwede v aart voorrang. De oostelijke en zuidelijke oever van de Boven Merwede bestaat na het havengebied van Werkendam vooral uit lange kribben met zandstandjes en een smalle strook met begroeiing op de oevers. Het gedeelte tussen de kribben is veelal te ondiep om bij lagere waterstanden in te varen. Ook met boten met een geringe diepgang. Het water tussen de kribben wordt bij langsvarende grote schepen weggezogen. In de lange doorlopen de binnenbocht liggen drie groene tonnen die de vaargeul aangeven. Ze liggen op een aanzienlijke afstand van de de oever. Het gebied in deze binnenbocht is aangegeven als aanmeer- en ankerplaats voor vrachtschepen. Er kunnen meerdere schepen voor anker lig gen. Voor de recreatievaart is voldoende ruimte om de voor anker liggende schepen te passeren. In deze binnenbocht varen binnenvaartschepen met een beperkte diepgang nog weleens een kortere route buiten de vaargeul. Voor de recreatievaart betekent dit: “buiten de vaargeul kunnen ook binnenvaartschepen varen”. Na de verkeersbrug volgt het tamelijk rechte traject naar Woudrichem. Om de naar een van de voorhavens van Gorichem over te steken geeft het aan de Z -oever enkele honderden meters doorvaren ten opzichte van een van de havens aan de overkant , voordelen. Op deze wijze de rivier oversteken betekent dat De Merwedebrug de stroming er niet voor zorgt dat stroomafwaarts van de haven uitgekomen wordt. Bovendien kan de haven ingekeken worden. Hetgeen een voordeel is in [ hn©2013-2014 ]


20

geval van de haven uitvarende boten. Zondermeer belangrijk is dat er meer dan voldoende ruimte is om de rivier over te steken.

Tip voor kanovaarders Tijdens een kanotocht kan het gedeelte over de Boven Merwede een ongewenste hindernis betekenen. Te drukke scheepvaart en slechte weersomstandigheden kunnen redenen zijn om niet over de Boven Merwede te willen kanoën. Dat is begrijpelijk maar jammer. Van Midden -Nederland naar Zuid -Nederland of naar de Biesbosch peddelen kunnen mooie kanotochten betekenen. Een goede oplossing kan zijn om met de (draagbare) kano op de veerponten vanuit Gorinchem naar Woudrichem of naar Werkendam te varen. In de Lingehaven kan bij de in- en uitstapplaats voor kano’s, de kano uit het water worden gehaald. Deze plaats bevindt zich achter de wachtsteiger voor de Jachtensluis. Vlakbij de toegang tot de sluis. Nadat de kano een stenen trap is In- en uitstapplaats opgedragen, is de afstand naar de kano’s Lingehaven veerpont circa 100 meter lopen. In Woudrichem kan de kano in het water gelegd worden bij de passantensteiger (8) bij de aanlegplaats van de veerpont. In Werkendam zijn de omstandigheden minder makkelijk. Om de kano aan de kant van de Biesbosch in het water te kunnen leggen heeft men sowieso een kanokarretje nodig. De afstand van de aanlegplaats van de veerboot naar de Biesboschsluis is circa 2 km. Indien men met de veerpont naar Woudrichem of Werkendam wil, is het zinvol contact op te nemen met de Veerdienst Gorinchem voor informatie over de mogelijkheden met de veerpont.

hans nunnikhoven © 2013-2014

[ hn©2013-2014 ]

DE MERWEDE BIJ GORINCHEM

Recommend Documents