De mensen in de. Poort van West. Eerste woon- en zorgcentrum in Leerdam

De mensen in de

Poort van West Eerste woon- en zorgcentrum in Leerdam

De mensen in de

Poort van West Eerste woon- en zorgcentrum in Leerdam

De mensen in de Poort van West

Op het Burgemeester Meesplein in Leerdam is de Poort van West verrezen, het eerste woon- en zorgcentrum van de stad, een drukke bijenkorf van bewoners, bezoekers, cliënten, patiënten, zorgverleners, medewerkers en leveranciers. Op de begane grond hebben maar liefst tien zorgaanbieders en instellingen hun praktijk of kantoorruimte. De eerste verdieping is van Emma Kleinschalig Wonen. Op de tweede verdieping is Philadelphia Zorg gevestigd.

In deze brochure stellen de betrokkenen zich in interviews voor. Wie zijn die zorgverleners? Wat hebben ze te bieden? Hoe is het wonen in de Poort van West? En: hoe kwam de bouw tot stand? Wat waren de obstakels?

Inhoud

Begane grond Centrum van zorgverleners

Eerste verdieping Wonen en zorg

Tweede verdieping Wonen en zorg

8

Jan Wijnmaalen Huisarts

10

Leerdamse Apotheek

12

SHL-Prikpost

14

Constance Vrijhof-Dekkers Oefentherapeute-Mensendieck

16

Fysiotherapie Leerdam-West

18

Lucile van Hattem Diëtiste

20

Lia Vos-van Dusseldorp Mondhygiëniste

22

Stichting Welzijn

24

Rivas-Steunpunt thuiszorg

26

RMPI-De Grote Rivieren

28

De initiatiefnemer

30

De architect

34

Emma Kleinschalig Wonen

36

De gemeente

40

Philadelphia Zorg

42

De projectontwikkelaar

6 De mensen in de Poort van West

Begane grond Centrum van zorgverleners

bega n e gron d Centrum van zorgverleners

7

Jan Wijnmaalen Huisarts

Assistentes (van links naar rechts) Wilma van Lent, Nicolet Slakhorst en Nicole Bonnes.


deling anders denken dan een westerse dokter. Er zijn mensen bij die bij hoofdpijn een foto van het hoofd willen laten maken, bij rugpijn een foto van de rug. Het inzicht dat klachten wel eens het gevolg kunnen zijn van wat anders is er lang niet bij iedereen. Daar moet je een mouw aan zien te passen. Soms moet je er aan tegemoet komen, ter geruststelling. Gezondheidszorg slaagt het beste als die aansluit bij de beleving van mensen. Uiteraard kunnen ook taalproble-

8

Jan Wijnmaalen (Schiedam, 1959) studeerde aan de

Hij nam destijds geen praktijk over, hij is met niets

men het gesprek bemoeilijken. Je hoopt dat mensen

Vrije Universiteit in Amsterdam en vestigde zich

begonnen, kun je zeggen, zij het met enige steun van

dan een tolk meenemen.’

in 1991 in Leerdam als huisarts. Later behaalde hij

huisarts Leon Theunissen, die met pensioen ging.

‘Een recentere groep van asielzoekers uit landen

het mastersdiploma Public Health (openbare

Het aantal patiënten groeide gestaag. Nu heeft hij er

waar oorlog heerste, Afghanistan, Irak, Somalië, zijn

geneeskunde, gericht op de behandeling van

zo’n zevenentwintighonderd, landelijk gezien een

voor een deel ook getraumatiseerde mensen, wat een

groepen patiënten). Nevenfuncties, onder meer:

bovengemiddeld aantal. Op een gewone werkdag ziet

eigen, moeilijke problematiek met zich meebrengt.

voorzitter van de Hagro, de huisartsengroep Leer-

hij vijfendertig mensen in zijn praktijk en bezoekt hij

Trauma’s die zich vertalen in lichamelijke klachten.

dam en omstreken, en voorzitter van de regionale

er vijf of zes. Sommigen ziet hij regelmatig, bijna

Het is moeilijk daar een oplossing voor te vinden. Het

werkgroep kwaliteitsverbetering huisartsenzorg.

wekelijks. Wijnmaalen: ‘Chronisch zieken of mensen

is niet zo’n grote groep, maar die neemt wel relatief

die onzeker zijn, of angstig, bang dat ze iets ernstigs

veel tijd in beslag. Ook die mensen wil je graag hel-

hebben, of niet goed zelfredzaam zijn, roepen vaak

pen.’

hulp in bij klachten.’ Het is een praktijk met vele nationaliteiten. Dertig

Hij heeft een laagdrempelige praktijk, zegt hij, wijzend op het inloopspreekuur op werkdagen van acht

procent van zijn patiënten heeft een allochtone ach-

tot negen uur ’s ochtends. ‘Dat is ouderwets. Het

tergrond. ‘Dikwijls mensen die over ziekte en behan-

inloopspreekuur is vooral bedoeld voor kinderen en

‘Huisartsenpraktijken hebben steeds meer te bieden. Daar waar vroeger de arts alles alleen deed, wordt hij nu bijgestaan door anderen’

dan een huisarts. Eens in de twee weken is er spreek-

Wat hij moeilijk vindt is ‘het eisend gedrag’ van som-

gaan, terwijl ze anders mogelijk een halve dag moe-

uur (een dagdeel) van een sociaal-psychiatrisch ver-

mige mensen. ‘Dat je hoort: ik wil dit of dat, mensen

ten verzuimen. Verder voorkom je de vele telefoontjes

pleegkundige, bestemd voor mensen met psychische

die zelf menen te weten wat nodig is en blijkbaar vin-

’s morgens vroeg en blijft de praktijk goed bereik-

problemen.

den dat de opvatting van de huisarts er niet toe doet.

baar.’

‘Huisartsenpraktijken hebben steeds meer te bie-

Daarnaast zijn er mensen die alleen maar iets van je

den. Daar waar vroeger de arts alles alleen deed,

gedaan willen krijgen: een medische verklaring of

ger is geweest van groepspraktijken. ‘Ik wil in de toe-

wordt hij nu bijgestaan door anderen. Een deel van de

een snelle doorverwijzing naar een medisch specia-

komst huisartsen gaan opleiden. Er waren al studen-

zorg verschuift van de tweede lijn naar de eerste lijn.

list. Met die mensen wil ik coulant omgaan, maar ik

ten als co-assistenten actief, maar in de Poort van

Bleven patiënten, vooral chronisch zieken, vroeger na

heb er moeite mee.’

West hebben we een extra ruimte voor een huisarts-

een bezoek aan een ziekenhuis vaak daar onder con-

in-opleiding. Die is er dan negen maanden tot een

trole, nu worden ze vaker terugverwezen naar de

ken zegt hij: ‘Goed naar mensen te luisteren om in te

jaar en kan onder een zekere begeleiding patiënten

huisarts. Kijk ook naar het werk van de diëtiste en de

schatten welke hulp er nodig is. Daarnaast krijg je

ontvangen.’

wijkverpleegkundige, die steeds nauwer met huisart-

steeds meer ervaring met typische, regelmatig voor-

sen samenwerken. In de Poort van West zitten we

komende ziektebeelden en mogelijke oplossingen.

allemaal bij elkaar.’

Je referentiekader wordt groter, je wordt handiger en

Het is een solopraktijk, hoewel hij altijd pleitbezor-

In de praktijk werken verder twee doktersassistentes en een praktijkondersteuner die zich vooral bezig

Wat heeft de ervaring hem geleerd? Na enig naden-

Een groot deel van zijn tijd gaat op aan behandeling

je leert ziektebeelden beter te beoordelen. En verder?

patiënten met copd (chronische longziekte). ‘Diabe-

van patiënten met harten vaatziekten en het voorko-

Ja, empathie, geduld, tact – het zijn vaardigheden die

tespatiënten vergen extra aandacht voor de bloed-

men daarvan: mensen met hoge bloeddruk en mensen

je niet in de opleiding meekrijgt. Je moet er het juiste

druk, de cholesterolwaarde, de ogen, de nieren, de

die een herseninfarct of een hartinfarct hebben gehad.

karakter voor hebben. Ik prijs me gelukkig dat ik met

voeten. Het is een groeiende groep, wat veroorzaakt

‘Dat is een andere trend. Het werk van de huisarts ver-

plezier naar mijn werk ga, een vak uitoefen waarin ik

wordt door de vergrijzing maar ook te maken heeft

schuift van acute geneeskunde naar preventie. Denk

mezelf kan ontplooien en dat me goed afgaat, dat ik

met dikker worden, ongezonde eetgewoonten.’

aan vaccinaties, denk aan het bevolkingsonderzoek

het gevoel heb zinvol bezig te zijn en waardevol te

naar baarmoederhalskanker. Als er iets gebeurt bellen

zijn voor andere mensen.’

houdt met diabeteszorg en, voor een klein deel,

De praktijkondersteuner ontvangt ongeveer tien patiënten per dag en heeft voor een consult meer tijd

mensen eerder 112 dan een huisarts.’

Jan Wijnmalen Huisarts

volwassenen die daarna naar school of werk kunnen

9

Leerdamse Apotheek

Apothekers Dirk Zeinstra (midden) en Marc van Loenhout. Links assistente Jacqueline Bikker.


Zeinstra: ‘Patiënten hebben het voordeel dat ze na een consult bij de huisarts meteen hun medicijnen kunnen ophalen in de apotheek, als het tenminste geen exotische medicijnen zijn.’ Van Loenhout: ‘We verwachten wel wat, vakinhoudelijk gezien, van de nabijheid van andere zorgverleners. Zij kunnen naar elkaar verwijzen bij pijnklachten, bij overgewicht enzovoort.’ Er werken in de nieuwe apotheek achttien mensen,

10

Dirk Zeinstra (Leeuwarden, 1959) studeerde farma-

‘Het is een ontwikkeling die je in het hele land ziet:

meest deeltijdwerkers: apothekerassistenten, mede-

cie aan de universiteit van Groningen en werkt in

huisartsen in één gebouw met een apotheek,’ zegt

werkers voor de logistiek (verwerking van

de apotheek op Het Eiland (Leerdam-Noord).

Dirk Zeintra. ‘En dan hebben we het over een vol-

bestellingen), het voorraadbeheer, de administratie,

Marc van Loenhout (Eersel, 1976) volgde dezelfde

waardige apotheek. Je kunt een apotheek niet in

bezorging en schoonmaak. Daarnaast zijn twee net

studie aan de universiteit van Utrecht en werkte

tweeën delen. Je hebt alles nodig wat een apotheek tot

afgestudeerde tweede apothekers actief (in elke apo-

tot voor kort in de apotheek in de Kerkstraat.

een apotheek maakt.’

theek één) voor hun tweejarige praktijkopleiding.

Nu is hij de verantwoordelijke man van de apotheek in de Poort van West.

Van Loenhout: ‘De huisarts en de apotheek zijn

‘Wat ons betreft blijven ze bij ons werken, ‘ zegt Zein-

belangrijke partners voor elkaar. Ze hebben veel met

stra. ‘Wij moeten nascholing volgen en zijn veel weg

elkaar te maken. Op afstand kun je goed samenwer-

voor overleg buiten de apotheek, en dan is er altijd

ken, maar bij elkaar werken is nog efficiënter. Kortere

tenminste één apotheker voor de cliënten aanwezig.

lijnen voor overleg. De computerprogramma’s slui-

Er kunnen altijd vragen zijn over een recept waar

ten al naadloos op elkaar aan, maar we kunnen nu bij-

assistenten geen antwoord op weten.’

voorbeeld ook een printer delen. Vroeger zat iedereen in zijn eigen hokje hetzelfde te doen. Nu kun je een aantal taken centraliseren.’

‘Het werk van een apotheek is meer dan doosjes schuiven’

Zeinstra: ‘Bij de Lingepolikliniek streven we naar iets

Zeinstra: ‘Het zou nog wat breder bekend moeten

220 vierkante meter. Van Loenhout: ‘Als je als cliënt

vergelijkbaars als in de Poort van West: een apotheek

zijn hoeveel informatie wij cliënten kunnen aanbie-

even moet wachten, is het toch leuker als je in een

en twee huisartsenpraktijken. We hopen dat er in de

den. We zorgen voor permanente scholing van het

aangename ruimte zit. Er is een kamer voor privége-

Poort van West nog een huisarts bijkomt. In Leerdam-

personeel, we leveren informatie op onze website en

sprekken. Natuurlijk zijn er vrij verkrijgbare midde-

Noord hebben we ook plannen voor een gezond-

we gaan steeds meer naar cliënten toe. Vroeger werk-

len te koop en is er volop informatie over genees-

heidscentrum op het Eiland. Op drie locaties apothe-

ten we uitsluitend achter een balie. Nu zijn huisbe-

middelen, ziektebeelden en reizen. Mogelijk gaan we

ken met tevens onderdak voor huisartsen, dat is het

zoeken gewoon geworden. Of we nodigen cliënten

ook kunst ten toon stellen. Het is een moderne, goed

streven. Het geeft aan hoe belangrijk wij het vinden

uit voor een gesprek. Astmapatiënten begeleiden we

geoutilleerde apotheek geworden.’

om tot een hechte samenwerking met huisartsen te

bijvoorbeeld gedurende vijf jaar. Cliënten kunnen

komen.’

altijd kosteloos een afspraak met ons maken. Het

Achter de balie is gekeken naar de looplijnen van de medewerkers. Zeinstra: ‘Het kan plotseling druk zijn en dan moet je snel en doelmatig kunnen werken.’ De apotheek in de Kerkstraat is inmiddels gesloten.

Wat maakt een apotheek tot een goede apotheek?

werk van een apotheek is meer dan doosjes schuiven.

Van Loenhout: ‘Dat is een apotheek waar gevraagd en

Het kost tijd, maar verhoogt wel de kwaliteit van de

ongevraagd alle informatie wordt geboden die cliën-

zorg.’

Van Loenhout: ‘Op termijn krijgt Leerdam er een apo-

ten nodig hebben om de medicijnen goed te gebrui-

theek bij als het gezondheidscentrum bij de Lingepo-

ken. Met goed bedoel ik effectief en veilig. Je moet

likliniek gestalte krijgt. In de Kerkstraat waren er

met alles rekening houden. Is iemand zwanger? Past

problemen met het parkeren. Cliënten moesten altijd

het medicijn wel bij iemand met slechte nieren?

infoAleerdamse-apotheek.nl

te voet of op de fiets komen. Ook voor de aanvoer van

Welke medicijnen gebruikt iemand al? Wat past daar

www.leerdamse-apotheek.nl

bestellingen was de locatie niet ideaal. Net als de apo-

bij? Is iemand ergens allergisch voor? Al die zaken

theek in de Kerkstraat vroeger is de apotheek in de

controleren wij. Als je dat goed wilt doen, moet je

Poort van West ook op zaterdag open, van elf tot drie

zoveel mogelijk van alle cliënten weten, bijvoorbeeld

uur.’

laboratoriumuitslagen en de medicijnen die medisch specialisten en tandartsen voorschrijven.’

(0345) 61 26 20

Leerdamse Apotheek

Er is veel aandacht geweest voor de inrichting van de

11

SHL-Prikpost

Simone van Lent heeft net bloed geprikt.


‘Wij kunnen dat dienstenpakket uitbreiden met de inzet van een diabetesconsulente en het verrichten van meer functieonderzoeken, zoals longfunctietesten, het maken van hartfilmpjes, echo-onderzoek bij zwangere vrouwen en niet-verloskundige echografie.’ ‘Een ander onderdeel van onze ondersteuning is het voor huisartsen monitoren van chronisch zieken en de rapportage van gegevens, datamanagement. ‘Het oosten van Zuid-Holland is één van onze groei-

Diabetespatiënten, die de huisarts bij ons aanmeldt

snelgroeiende organisatie die diagnostische

regio’s,’ zegt Marian de Jong-Mesch, clustermanager

en die niet onder controle zijn bij de oogarts, roepen

ondersteuning biedt aan huisartsen en verloskun-

patiëntenzorg. ‘Directe zorg leveren wij niet, wij

wij zelf op voor het maken van fundusfoto’s, die

digen. Er werken circa 750 mensen in een groot

ondersteunen de huisartsen met diverse diensten.

bedoeld zijn om tijdig afwijkingen aan het netvlies te

deel van Nederland. Aantal prikposten: 244. De

En de visie van shl is om dit zo dicht mogelijk bij de

signaleren, zodat patiënten, zodra het nodig is, naar

basis is het laboratorium in Etten-Leur.

patiënten te doen. Het liefst zitten we vlak bij de

de oogarts kunnen worden verwezen. Een tijdige

praktijken van huisartsen.’

behandeling kan ergere schade voorkomen. Een ver-

De Stichting Huisartsen Laboratorium (shl) is een 12

Het werk van shl in de Poort van West bestaat uit het afnemen van bloed bij patiënten en het maken van oogfoto’s bij diabetespatiënten (de zogeheten fundusfoto’s).

gelijkbare monitoring biedt shl aan voor patiënten met harten vaatziekten voor periodieke controle.’

‘De samenhang van diensten heeft beslist meerwaarde’

Voor de afname van bloed was er in Leerdam tot voor

‘Al onze prikposten zien er ongeveer hetzelfde uit.

kort alleen de prikdienst van Rivas in de Lingepolikli-

In de Poort van West is elke ochtend een doktersassis-

niek. shl heeft met Rivas een samenwerkingsverband

tente, een verpleegkundige of een medisch analiste aanwezig. Het is werk dat bijna alleen door vrouwen wordt gedaan. In de vroege ochtenduren is een mede-

Vuren, Hoornaar en Sleeuwijk, een aantal ochtenden

werkster op pad om bij bedlegerige patiënten thuis

per week. Nu kunnen de inwoners van Leerdam op

bloed te prikken. De fundusfoto’s worden op

twee plaatsen terecht. In de Poort van West houden

afspraak gemaakt door een verpleegkundige die bij

wij elke werkdag een open spreekuur van half negen

ons een specifieke opleiding heeft gevolgd. Een oog-

tot ongeveer tien uur, en dit kunnen we, als de toe-

arts heeft supervisie.’ Er zijn in andere gemeenten meer prikposten van

loop groeit, verlengen. Een patiënt kan na verwijzing door de huisarts de volgende dag of zelfs nog

De ruimte van de prikpost beslaat vierendertig vier-

shl in vergelijkbare centra van medische diensten.

dezelfde ochtend bij ons terecht.’

kante meter en één vertrek, inpandig en zonder

‘De samenhang van diensten heeft beslist een meer-

ramen, is bedoeld als donkere kamer. Hier worden

waarde. Het is klantvriendelijk, omdat mensen voor

geerd en gaan rond elf uur naar de ‘robotstraat’ in het

viermaal per jaar, gedurende ongeveer een week, de

verschillende diensten in één gebouw terecht kun-

Brabantse laboratorium. In de loop van de middag

fundusfoto’s gemaakt.

nen. De Poort van West heeft een mooie uitstraling, is

De buisjes bloed worden ter plekke gecentrifu-

worden de uitslagen van de analyses via de computer

shl prikpost

voor afgenomen bloedmonsters. ‘Daarnaast heeft shl zelf prikposten in Asperen, Heukelum, Ameide,

‘Zo zijn wij voorlopig begonnen,’ zegt De Jong-

doorgegeven aan de huisartsen. shl onderzocht in

Mesch. ‘De huisartsen in de regio Gorinchem en Leer-

2008 een kleine miljoen bloedmonsters, goed voor

dam vroegen ons in 2008 om deze diensten aan te bie-

bijna vijf miljoen bepalingen.

den. Indien onder Leerdamse huisartsen de behoefte gaat leven aan meer diagnostische ondersteuning, dan kunnen we de benodigde apparatuur zo plaatsen.’

mooi gelegen en beschikt over voldoende parkeergelegenheid.’

13



‘Ik gebruik geen massage of apparaten. Alleen een spiegel. Ik zie mezelf meer als een begeleider bij het oplossen van problemen. Ik kijk naar het hele lichaam, probeer mensen bewust te maken van hun lichaam en ze te motiveren thuis oefeningen te doen, ingepast in het dagelijks leven, staand in de keuken, zittend achter het bureau. En die oefeningen leren ze bij mij. Mensen moeten contact krijgen met het eigen lichaam. Je probeert mensen te laten nadenken over

14

Constance Vrijhof-Dekkers (Kaatsheuvel, 1959) is opge-

‘De meest voorkomende klachten die ik behandel zijn

hoe ze bijvoorbeeld in een auto zitten. Zitten ze

leid in Amsterdam, werkte zeventien jaar in Hoog-

hoofdpijn, pijn in de rug of nek, verslechterde adem-

gespannen achter de computer? Hoe lopen ze bij het

vliet als oefentherapeute, waarvan ruim zes jaar in

haling, incontinentie en klachten die door werk zijn

winkelen?’

een verpleeghuis. In 2005 vestigde ze zich in het

ontstaan. Mensendiecktherapie kan ook helpen bij

voormalige zusterhuis naast verpleeghuis Linge-

patiënten met chronische aandoeningen, zoals

ze staan, hoe ze lopen. Iedereen denkt dat-ie rechtop

steyn in Leerdam. Verder heeft ze sinds 2001 een

reuma, de ziekte van Parkinson en multiple sclerose.

loopt, maar dat is vaak niet zo. De spiegel is essentieel

praktijk in Arkel.

Bij jonge mensen komen klachten voor die het gevolg

om mensen bewust te maken van hun houding. Een

zijn van spanning: een drukke baan, veel gezinsta-

spiegel is weliswaar confronterend, omdat mensen

ken, sporten – het kan allemaal teveel worden. Dan is

dan hun eigen tekortkomingen zien. Er zijn mensen

er een disbalans tussen spanning en ontspanning. Of

die schroom hebben zichzelf te zien.’

mensen die anderen verzorgen, mantelzorgers, die te weinig op zichzelf letten.’

‘De spiegel is bedoeld om mensen te laten zien hoe

‘In de Poort van West hoop ik op vakinhoudelijke gedachtewisseling met andere zorgverleners, om patiënten nog beter te kunnen begeleiden’

‘In de Poort van West hoop ik op vakinhoudelijke

ernaar wat binnen de persoonlijke mogelijkheden

gedachtewisseling met andere zorgverleners, om

ligt om klachten te verminderen of te voorkomen.

patiënten nog beter te kunnen begeleiden. Ik denk

Wanneer iemand zijn lichaam goed voelt, werk je

dan aan de fysiotherapeut, de diëtiste, de huisarts en

anders dan bij mensen die hun lichaam gevoelsmatig

zijn assistenten, de apothekers, De Grote Rivieren en

hebben weggestopt. Je ziet nog wel eens dat mensen

de Stichting Welzijn.’

hun lichaam verwaarlozen. Niet zeuren, je moet doorgaan. Dan hebben ze moeite met het stellen van

Patiënten kunnen zich rechtstreeks wenden tot een

hulpvragen. Ze negeren pijntjes.’

oefentherapeute-Mensendieck. Een verwijzing van

‘In het verpleeghuis in Hoogvliet werkte ik veel

de huisarts is niet nodig. De behandeling wordt ver-

met oudere mensen. Ik vond het een uitdaging eraan

goed door de aanvullende verzekering. Het aantal

bij te dragen om ze zelfredzaam en mobiel te houden,

vergoede behandelingen is afhankelijk van de soort

zo lang mogelijk. In je eigen praktijk zie je niet zo

aanvullende verzekering. De basisverzekering ver-

vaak ouderen, omdat men ten onrechte denkt: ik kan

goedt bij bepaalde chronische aandoeningen de kos-

er toch niets aan veranderen.’

ten na de negende behandeling

‘Bij mensen bij wie fysiotherapie niet het gewenste resultaat oplevert, kan oefentherapie-Mensendieck wel werken. Ik praat veel met mensen. Oefentherapie

(06) 26 04 00 13

is niet een serie oefeningen voorschrijven en dat is

c.vrijhofAorange.nl

het. Nee, het is kijken wat iemand zelf kan en wil

www.oefentherapieleerdam.nl

doen. Wat is haalbaar? De uitdaging is om handvaten te kunnen geven, zodat mensen greep krijgen op hun klachten.’


‘Niemand zit perfect symmetrisch in elkaar. Ik kijk

15



gewrichten. Klachten kunnen ontstaan door overbelasting, ongelukken of verkeerd gebruik van het lichaam en ook door veroudering. Men wil uiteraard tot op hoge leeftijd lichamelijk zoveel mogelijk actief blijven. Bij fysiotherapie gebruik ik bekende technieken als massage, warmte, diverse elektrische apparatuur en oefentherapie. Voor dat laatste heb ik een aparte zaal ingericht met oefenmaterialen.’ ‘Voor fysiotherapie zie ik veel sporters met kwetsu-

16

Hans Reparon (Leerdam, 1956) is al ruim dertig jaar

‘Vestiging in de nieuwe locatie is een mooie gelegen-

ren, wat een klacht is van werkgevers: personeel dat

fysiotherapeut. Hij had tot voor kort een praktijk

heid om te groeien en tot samenwerking te komen

verzuimt door sportblessures. Zeker, topsport is

in de Rogier Jooszstraat, naast de praktijk van

met andere zorgverleners in de Poort van West. Het is

meestal slecht, ongezond, een overmatige belasting

huisarts Wijnmaalen. Vier jaar geleden voltooide

een mooi gebouw op een duidelijk zichtbare plek.

van je lichaam, maar gewoon aan sport doen om je fit-

hij de hbo-opleiding voor acupuncturist.

Qua ruimte ga ik erop vooruit: van zestig naar hon-

ter te voelen, je conditie op peil te houden voorkomt

derd vierkante meter. Ik werk nu nog alleen, maar ik

ook veel kwalen. Het een en het ander zijn statistisch

ben van plan op korte termijn te gaan samenwerken

niet te meten, niet te vergelijken. Sport veroorzaakt

met een vrouwelijke collega, vooral bedoeld voor de

klachten, maar sport voorkomt ook veel klachten. Het

allochtone dames in de wijk Zij geven immers sterk

tegenwoordige advies is minstens een half uur bewe-

de voorkeur aan een vrouwelijke behandelaar. Ik vind

gen per dag. Lopen, fietsen of zwemmen. Een fysio-

dat daarin moet worden voorzien in Leerdam.’

therapeut kan hierbij een adviserende rol spelen. Die

‘Wat fysiotherapie in zijn algemeenheid is, weet

functie heb ik zeker: mensen goed adviseren over wat

eigenlijk iedereen wel. Het is kort gezegd behande-

ze wel en niet kunnen doen, dus niet alleen het oplos-

ling van klachten voortkomend uit het houdings- en

sen van klachten, maar ook het voorkomen.’

bewegingsapparaat, dus banden, spieren, pezen en

‘Vestiging in de Poort van West is een mooie gelegenheid om te groeien en samen te werken met andere zorgverleners’

Met nieuwe patiënten zonder verwijzing voer ik wel

lijks reclame gemaakt. Ik wil het zeker meer gaan

een intakegesprek, want ik wil me eerst goed infor-

doen, nu ik ervaar dat ik er goede resultaten mee kan

meren over de klachten en de eventuele samenhang

bereiken. Acupunctuur – het gebruik van hele dunne

met andere behandelingen. Het is belangrijk dat je,

naaldjes, soms gecombineerd met warmte – pas ik

voor je begint, over iemand alles weet wat voor de

onder meer toe bij aanhoudende hoofdpijn en

behandeling van belang kan zijn, vooral om erachter

migraine, bij vermoeidheidsklachten als gevolg van

te komen of de klacht eigenlijk wel bij een fysiothera-

spanningen of slaapstoornissen en bij tennisarmen.

peut thuishoort.’

Bij stress werkt acupunctuur erg goed.’ ‘Acupunctuur is in feite een preventieve behandel-

‘Het mooie van de Poort van West is dat patiënten in hetzelfde gebouw van de ene behandelaar naar de

wijze. In Chinese geneeswijzen is veel aandacht voor

andere kunnen gaan bij doorverwijzing. Wellicht niet

het voorkomen van klachten. Acupunctuur, soms

meteen, maar dan toch binnen een paar dagen. Het is

gecombineerd met fysiotherapie, kan veel klachten

een multidisciplinaire symbiose. Ik verwacht dat de

bij het begin verhelpen. Al leeft er bij veel mensen

diverse zorgverleners gemakkelijker dan voorheen op

nog twijfel, medisch-wetenschappelijk is de werk-

elkaars kwaliteiten en diensten kunnen wijzen. Het

zaamheid van acupunctuur bewezen en erkend door

eerste begin voor mij is de samenwerking met de

de Wereldgezondheidsorganisatie, de who.’

Mensendiecktherapeute die ook in mijn ruimte werk-

‘Patiënten hebben tegenwoordig geen verwijsbrief

(0345) 61 04 95

Daardoor kunnen mensen sneller worden behandeld

Mensen dienen aanvullend verzekerd te zijn voor ver-

en is de behandeling ook sneller voltooid. Er zijn

goedingen van fysiotherapeutische behandelingen.

nogal wat mensen die te lang met een klacht blijven

Voor acupunctuur geldt hetzelfde.

stellen.

17

zaam is. Wij vullen elkaar prachtig aan.’

meer nodig van de huisarts of medisch specialist.

doorlopen en een bezoek aan de huisarts telkens uit-


‘Voor mijn werk als acupuncturist heb ik nog nauwe-

hansAreparon.eu www.fysiotherapieleerdamwest.nl



‘Psychosynthese, de opleiding die ik heb gevolgd, heeft daar raakvlakken mee. Het is een manier om jezelf beter te leren kennen. Mensen kunnen tegenstrijdig denken. Ze willen het één, maar ook het tegenovergestelde. Stel jezelf de vraag: wat zijn achterliggende oorzaken van mijn eetgedrag? Waarom blijf je met overgewicht toch zoveel eten? Wat drijft iemands gedrag? Zelfkennis kan leiden tot meer sturing van je gedrag, dat je baas wordt over je handelen.

18

Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet.

Lucile van Hattem (Waalre, 1963) voltooide in Nijme-

‘Voor mijn werk is het heel belangrijk om gemakke-

gen de hbo-opleiding diëtetiek en werkte zestien

lijk te overleggen met de zorgverleners die rondom

jaar als diëtiste in de thuiszorg op diverse locaties

de patiënt staan: de huisarts en de praktijkondersteu-

hoog willen mikken. Je moet reëel blijven. Het heeft

in de provincie Utrecht. Sinds twee jaar heeft ze

ners van de huisarts. Daarom zit ik er het liefste pal

geen zin hoge eisen te stellen. Je kunt beter een eetpa-

een praktijk in Schoonrewoerd en houdt ze drie

naast. Ik heb niet veel nodig: een bureau, een laptop

troon aanbevelen dat lange tijd is vol te houden en

ochtenden per week spreekuur bij drie Leerdamse

en een paar stoelen. Een weegschaal? Nee, ik ben niet

niet al te frustrerend is. Lukt dat, dan kun je mis-

huisartsen. Gedurende zeven jaar volgde ze de

zo’n weegschaalfanaat. Dat heeft te maken met mijn

schien later een volgende stap zetten. Ik zou zeggen:

opleiding psychosynthese.

manier van mensen begeleiden. Eten is gedrag, en een

niet te snel.’

dieet heeft met gedragsverandering te maken. Het is meer dan een kilo meer of minder.’

Mijn taak is mensen motiveren. Je moet niet te

‘Er bestaat een stereotiep beeld van een diëtiste: een strenge juffrouw die alles verbiedt. Maar dat is geen realiteit’

‘In de Poort van West lijkt het me inspirerend om met

houdt het eetpatroon niet vol, gaat weer eten zoals

andere zorgverleners samen te werken. In de wandel-

vroeger, en je wordt dikker dan voorheen. Zo’n rigide

gangen overleg je veel soepeler met elkaar dan wan-

verandering doet wat met je stofwisseling en heeft

neer je brieven of e-mails moet schrijven.’

een averechts effect. De stofwisseling past zich aan aan wat iemand eet. Bovendien: mislukt het afvallen

Basisverzekeringen vergoeden plusminus acht tot

opnieuw, dan lijdt je gevoel van eigenwaarde er alleen

tien consulten, alleen op verwijzing door de huisarts.


‘Een bekende valkuil is het jojo-effect. Je valt veel af,

maar onder. Ik vind: afvallen hoeft niet zo snel, zo spectaculair. Geen kilo’s per week. Ik ben niet onder de indruk van

(06) 22 68 47 47

snel resultaat. De snelle afvallers wil ik graag over een

voedingAoud-schaik.net

jaar nog eens zien. Meest voorkomend zijn patiënten met overgewicht in combinatie met diabetes of harten vaatziekten of hoge bloeddruk. Bij bedlegerige mensen ga ik, indien gewenst, op huisbezoek.’ ‘Er bestaat een stereotiep beeld van een diëtiste: een strenge juffrouw die alles verbiedt. Maar dat is geen realiteit. Het gaat om het op gang brengen van de interne motivatie, zodat jezelf tot de ontdekking komt dat je je beter voelt met bewust eten. Mensen moeten het voordeel daarvan zelf inzien. Wat ook van belang is, is het opbouwen van vertrouwen, zodat mensen zonder terughoudendheid praten over hun eetgewoonten.’

19



‘Ik behandel zo’n vijftien patiënten per dag, ieder een half uur, uitsluitend op afspraak. Een half uur is uiteraard een gemiddelde. Komt er iemand met veel rokersaanslag, dan ben ik veel langer bezig. In overleg is het mogelijk om ook buiten de reguliere werktijden een afspraak te maken, bijvoorbeeld in de avonduren of op zaterdagochtend.’ ‘Mondhygiëne maakt ontwikkelingen door. Ik volg regelmatig nascholing, over allerlei ziekten bijvoor-

20

Lia Vos-van Dusseldorp (Heukelum, 1972) is sinds

‘Al geruime tijd wilde ik een praktijk voor mondhy-

beeld. Bij de intake wil ik van een patiënt alles in

1995 werkzaam als mondhygiëniste bij diverse

giëne openen. Nu mijn kinderen wat groter zijn, is

beeld krijgen wat voor de behandeling van belang

tandartsen in Heukelum en omstreken.

het een mooi moment deze stap te zetten. Van een

kan zijn. Gebruikt de patiënt bloedverdunners? Of

grote kring van tandartsen heb ik vernomen dat ze

heeft iemand antibioticaprofylaxe nodig voorafgaand

graag van mijn diensten gebruik willen maken en

aan de behandeling? Dat zijn bijvoorbeeld patiënten

naar mij doorverwijzen. In de Poort van West heb ik

met een nieuwe hartklep. Of heeft de patiënt diabe-

een schitterende ruimte gevonden: helder en licht,

tes? Want diabetespatiënten lopen eerder infecties op.

gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk voor rolstoe-

En bij een volgend bezoek vraag ik ernaar of er iets is

len. Nu werk ik er drie dagen per week, later mogelijk

veranderd. Soms constateer je ook wat. Hevig bloe-

vijf dagen.’

dend tandvlees kan een indicatie zijn voor een ziekte.’

‘Het doel is om sámen met de patiënt een goede mondhygiëne te bereiken’

‘Voor mijn nieuwe praktijk heb ik een behandelstoel

ste technologie van lasertherapie, waarvoor ik in

aangeschaft met alles erop en eraan. De afzuigappara-

Verona in Italië een opleiding heb gevolgd. Een laser

tuur is vrijwel geluidloos, zodat mijn buren in het

is een bundel geconcentreerd licht waarmee de biosti-

gebouw er geen last van hebben.’

mulatie van het weefsel kan worden verbeterd. Het

‘Waaraan moet een goede mondhygiënist voldoen?

desinfecteert en zorgt voor een stabiel evenwicht in

Nou, formeel aan een inschrijving in het Kwaliteitsre-

de mondflora. Je kunt er heel goed gevoelige tandhal-

gister Mondhygiënisten, het krm, dat strenge eisen

zen mee behandelen, evenals koortslippen en aften.

hanteert. In de praktijk moet een mondhygiënist

Het is geheel pijnloos.’

patiëntvriendelijk zijn en over veel inlevingsvermo-

‘Bij tandsteenverwijdering gebruik ik een ems-


‘Voor tandvleesbehandelingen werk ik met de nieuw-

gen beschikken. Denken vanuit de patiënt en deze

apparaat dat werkt met ultrasone trillingen. Het is

met zorg en toewijding behandelen. Ik heb patiënten

zelden nodig de patiënt te verdoven. Daarnaast

van vier tot vierentachtig jaar. Iedereen reageert weer

gebruik ik handinstrumenten. Het is een combinatie:

anders, en daar moet je goed op inspelen. Het doel is

eerst de ems, dan de handinstrumenten en vervolgens

om sámen met de patiënt een goede mondhygiëne te

eindig je met polijsten.’

bereiken. Ik kan het gebit reinigen, maar de patiënt

Behandelingen worden veelal vergoed als patiënten

moet dat thuis zelf consequent bijhouden. Behalve

aanvullend zijn verzekerd, hoewel de voorwaarden

behandelingen geef ik adviezen voor thuis.’

kunnen verschillen. Jongeren tot 22 jaar komen in

‘Naast het gezond maken en houden van de mond kan ik het gebit bleken. Hiervoor gebruik ik een bleeklamp. Tijdens de behandeling kunnen patiënten

21

aanmerking voor volledige vergoeding.

naar een televisiescherm kijken dat in het plafond is aangebracht.’ (0345) 62 36 68 infoAmondhygiene-leerdam.nl www.mondhygiene-leerdam.nl

Stichting Welzijn


De Stichting Welzijn biedt veel diensten aan sinds zij begin 2007 krachtens de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (wmo) op gemeentelijk niveau taken van de Awbz heeft overgenomen. De groeiende activiteiten op een rijtje: – De dagelijkse dienstverlening van Tafeltje Dekje. – De klussendienst, bestemd voor mensen met fysiek ongemak. – Computerlessen voor ouderen vanaf vijftig jaar.

22

– Het steunpunt mantelzorg voor advies aan mensen

De vorige kantoorlocatie van Stichting Welzijn,

Toen hij hoorde van de plannen voor de bouw op het

aan de Koningin Emmalaan, bij het politiebureau,

Burgemeester Meesplein, was hij meteen enthousiast.

die anderen ondersteunen bij het zelfstandig

was niet ideaal, vond directeur Henk Rijneveld.

‘We hadden aan de Emmalaan zeventig vierkante

wonen. Om te voorkomen dat zijzelf in de knel

‘Wij kregen nog wel eens te horen: waar zitten jul-

meter op verschillende verdiepingen. Nu hebben we

komen kan er een praktische oplossing gevonden

lie? En dat terwijl we een laagdrempelige organisa-

ruim honderd vierkante meter voor vijf kantoren

door hulp van vrijwilligers.

tie willen zijn bij wie onder anderen ouderen en

waar we met negen mensen werken. Pas nu heeft het

mensen met een beperking gemakkelijk binnenlo-

servicepunt van Stichting Welzijn een eigen gezicht.’

pen.’

‘Leerdam-West had een grote achterstand in zorgvoorzieningen. Daar is nu wezenlijke verandering in gekomen met de bouw van de Poort van West en het nieuwe verzorgingshuis aan de Broekgraaf. Allochtonen maakten tot dusver weinig gebruik van onze diensten. Met hen contact krijgen is moeilijk, terwijl er, weten we, wel een grote behoefte aan hulp is.’

– Sportactiviteiten, zoals fietsen, gymnastiek, zwemmen en fitness. – Een ouderenadviseur die mensen de weg wijst in de bureaucratie van regelgeving.

‘Wij zijn eigenlijk de enige op wie mensen altijd kunnen rekenen; ouderen maar ook jongere mensen’

Behalve in Leerdam is de Stichting Welzijn ook actief

enzeventig jaar te bezoeken om eventuele knelpun-

zogeheten maatschappelijke stage. We hebben de

in de gemeente Zederik en Giessenlanden. ‘In dorps-

ten te signaleren. ‘Dat kan van alles zijn,’ verklaart

afspraak met het Heerenlanden College om scholie-

huizen van zestien kleine kernen organiseren we in

Rijneveld. ‘Hulp bij het aanvragen van een rolstoel,

ren te informeren over vrijwilligerswerk en daarvoor

samenwerking met lokale vrijwilligers open eettafels:

bemiddeling bij de aanvraag voor een plaats in een

te bemiddelen. Een nieuw onderdeel van ons is het

eenmaal per maand kunnen ouderen hier genieten

verzorgingshuis of het op orde brengen van de

Steunpunt Vrijwilligerswerk, dat in de Poort van

van een driegangen menu. We hebben daarvoor het

administratie.’

West een aparte ruimte heeft: het Vrijwilligers Infor-

initiatief genomen en het was, na wat zoeken, geen

matie Punt, vip. Naast informatie en advies biedt het

enkel probleem om vrijwilligers te vinden. Ze werken

moetingsplaats voor ouderen, de Noorderberg,

vip een vacaturebank en is het een meldpunt voor

elke maand weer enthousiast mee. Ook in die plaat-

waar ouderen terecht kunnen voor klaverjassen en

hulp van een vrijwilliger om bijvoorbeeld een klusje

sen zijn er huisbezoeken bij mensen boven vijfen-

jokeren, creatieve workshops, yoga, Engelse les, het

of een boodschap te doen of medicijnen op te halen.’

zeventig jaar. De klussendienst is er actief en er wor-

– In de Bergstraat heeft de Stichting Welzijn een ont-

vieren van verjaardagen of, op donderdag, even binnenlopen voor een kopje koffie en een praatje.

De medewerkers van Stichting Welzijn onderhouden contact met ruim tweehonderd vrijwilligers.

den computerlessen gegeven.’ ‘Wij zijn eigenlijk de enige op wie mensen altijd

Dagelijks rijden er twee autobusjes met maaltijden

kunnen rekenen; ouderen maar ook jongere mensen.

pleeghuis Lingesteyn. Deze avond is bedoeld voor

van Tafeltje Dekje. Rijneveld: ‘Zeven dagen per week.

Het is nog steeds pionieren in dit werk, maar dat

mensen met beginnende dementie en hun familie.

Gemiddeld hebben we zo’n honderdtwintig klanten.

maakt het ook leuk.’

– Het Alzheimer Café, één avond per maand in ver-

Op jaarbasis zijn dat vijfentwintigduizend maaltijden, die worden bereid in de twee verzorgingshuizen in Leerdam. Dit is alleen mogelijk dankzij de vele vrij-

(0345) 63 73 63

willigers. Er zijn vrijwilligers van alle leeftijden, oplo-

infoAstichtingwelzijn.nu

pend tot tachtig plus. Voor die ouderen is het een

www.stichtingwelzijn.nu

manier om fit te blijven. Elk jaar organiseren we een gezellige avond voor hen en voor de kerst een oliebollenochtend. Altijd heel geslaagd.’

Stchting Welzijn

Rijneveld: ‘Een nieuwe loot aan onze boom is de

– Een project om alle mensen in Leerdam boven vijf-

23


Van links naar rechts: José Schelling, leidinggevende thuiszorg en dagverzorging Leerdam-West; Mieke van Felius, wijkverpleegkundige; Willy Spruijt, wijkverpleegkundige; Winnie Poorterman, regiomanager; Ina ’t Lam, wijkverpleegkundige; Rita de Leeuw, leidinggevende huishoudelijke verzorging; Laura Middag, maatschappelijk werkster. Rechter foto: Cindy de Graag, psycholoog.


Winnie Poorterman, regiomanager, zegt: ‘Zorgvragers en mantelzorgers hebben vaak behoefte aan ondersteuning of advies bij het goed organiseren van de benodigde zorg. Gaat het moeilijker, dan kunnen ze binnenlopen met hun vragen. De wijkverpleegkundige kan een spilfunctie vervullen in complexe zorgsituaties. Je kunt dan denken aan mensen met diabetes, copd, harten vaatziekten of dementie. Een wijkverpleegkundige is goed op de hoogte van de hulpHet onderkomen van de Rivas Zorggroep in de 24

– Een inloopspreekuur van een wijkverpleegkun-

Poort van West wordt ‘een uitvalsbasis’ voor de

dige. (Eerst een afspraak maken is dus niet nodig).

thuiszorg genoemd. Het Rivas-Steunpunt thuis-

Volgens Rivas zijn bij veel mensen de mogelijkhe-

zorg, zoals de naam luidt, bestaat uit diverse

den van thuiszorg onvoldoende bekend.

onderdelen:

mogelijkheden en is in staat hulpvragen goed in te schatten.’ – Spreekuur van een maatschappelijk werker, bedoeld voor mensen bij wie meer aan de hand is dan een lichamelijke klacht. Dat kan van alles zijn, zoals een moeilijke gezinssituatie, rouw of depressiviteit. Dit spreekuur kan zonder verwijzing van de huisarts worden bezocht. – Een plaats waar (gratis) themabijeenkomsten worden gehouden voor cliënten in de thuiszorg en mantelzorgers over actuele onderwerpen, zoals veiligheid in de woning, eenzaamheid onder ouderen, beginnende dementie en gezond blijven als mantelzorger.

‘De bedoeling van Rivas is om ouderen door preventieve maatregelen en thuiszorg zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen’

Voor alle diensten heeft Rivas een ruimte van dertig

leven en preventie. Wat kun je doen om zo lang

vierkante meter, die de hele week wordt benut, dan

mogelijk thuis te wonen? Hoe voorkom je afhanke-

voor het een, dan voor het ander. Poorterman: ‘De

lijkheid van anderen? We denken aan het samenstel-

behoefte aan een steunpunt in Leerdam-West leefde

len van kleine groepen, acht tot tien mensen, om

bij ons al lang. Leerdam-West is een wijk met een

iedereen in het gesprek te betrekken.’

grote zorgbehoefte. Met onze vestiging in de Poort van West willen we gemakkelijk bereikbaar zijn. Ver-

– Een spreekuur van een psycholoog. Dat wil zeg-

der is het belangrijk dat we nauw kunnen samenwer-

gen, een eerstelijns gezondheidszorgpsycholoog

ken met de andere zorgverleners in de Poort van

Poorterman: ‘Mantelzorgers vragen vaak veel van

(gz). ‘Dit is een betrekkelijk nieuwe functie bij

West. De bedoeling van Rivas is om ouderen door

zichzelf of de situatie vraagt te veel van hen. Voor dit

Rivas,’ zegt Poorterman. ‘Het idee erachter is dat

middel van preventieve maatregelen en thuiszorg zo

soort onderwerpen maken we een programma voor

mensen, op verwijzing van de huisarts, vrij snel

lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen.’

de ochtend, middag of avond. Dat deden we al zo nu

terecht kunnen bij een psycholoog.’

en dan in verpleeghuis Lingesteyn, maar nu hebben we een ruimte vlakbij de inwoners van LeerdamWest, waar veel van onze cliënten wonen.’


‘De focus bij die themabijeenkomsten is gezond

Rivas Zorglijn (0900) 8440 zorglijnArivas.nl www.rivas.nl

25



Wat cijfers: RMPI-De Grote Rivieren telt per jaar drietot vijfhonderd cliënten uit de regio Leerdam; dagelijks twintig tot dertig. De locatie in de Poort van West wordt daarom gezien als een grote aanwinst voor cliënten die in Leerdam wonen. Van der Borght: ‘Wij willen onze diensten graag aanbieden in de nabijheid van een huisartsenpraktijk. Bij doorverwijzing is de huisarts de centrale persoon. Voor de communicatie is het belangrijk dicht bij de huisarts en de

26

RMPI-De Grote Rivieren is een organisatie met

Over de vestiging in de Poort van West zegt Ans van

praktijkondersteuners van de huisarts te staan en

ruim tweeduizend personeelsleden voor geeste-

der Borght, teamleider ambulante zorg, circuit volwas-

gemakkelijk bereikbaar te zijn. Het kantoor wordt

lijke gezondheidszorg in Zuidwest-Nederland.

sen: ‘Wij zochten een plek om de zorg dichter bij onze

voorlopig een aantal dagdelen per week gebruikt.’

Hulpverleners behandelen volwassenen en kinde-

cliënten uit Leerdam aan te bieden. Tot voor kort

ren met psychische problemen.

moesten zij naar Gorinchem komen. De intake blijft

circuits, te weten kinderen en jeugd, kortdurende

weliswaar in Gorinchem, waar altijd een psychiater

zorg volwassenen en ouderen, en langer durende

bij aanwezig is voor de diagnose, maar de behande-

zorg volwassen en ouderen.

ling kan daarna in principe in Leerdam plaatsvinden,

RMPI-De Grote Rivieren onderscheidt zogeheten

De klachten hoeven niet altijd heel ernstig te zijn.

waar een sociaal-psychiatrisch verpleegkundige

Van der Borgt: ‘De huisarts verwijst de cliënten door

spreekuur houdt. Behandeling kan bestaan uit

met een specifieke hulpvraag. Het kan zijn dat

gesprektherapie of ontspanningsoefeningen.’

iemand vastloopt in het leven of eigenlijk niet weet wat er aan de hand is, maar zich niet goed voelt. Dan kan een aantal behandelgesprekken wellicht duidelijkheid brengen.’

‘Uit onderzoek blijkt dat er veel mensen zijn die hulp behoeven, maar zich dat niet bewust zijn en thuis zitten te verkommeren’

‘Uit onderzoek blijkt dat er veel mensen zijn die zorg

zich met name op het signaleren van problemen en

behoeven, maar zich dat niet bewust zijn en thuis zit-

het aanbieden van cursussen om mensen buiten de

ten te verkommeren. Denk aan eenzaamheid, aan

hulpverlening te houden. Er zijn bijvoorbeeld trai-

mensen die in een sociaal isolement verkeren, maar

ningen ter voorkoming van depressiviteit (‘In de

alle hulp van buitenaf ontwijken. We zullen nagaan

punt, uit de put’) of om assertiviteit te bevorderen.

hoe we deze mensen kunnen bereiken.’

Van der Borght: ‘Het aanbod van trainingen en cursussen is heel breed. Mogelijk gaan we in de toekomst

RMPI-De Grote Rivieren is een tweedelijns instelling.

ook groepsbehandeling in Leerdam aanbieden. Denk

Alle zorgverlening wordt vergoed via de ziektekos-

bijvoorbeeld aan Turkse vrouwen. De kracht van zo’n

tenverzekering of de Awbz, afgezien van de jaarlijkse

groepsbehandeling is dat mensen van elkaar kunnen

eigen bijdrage aan ziektekosten.

leren, bijvoorbeeld over problemen bij het opvoeden,

27

over financiële zaken of opkomen voor jezelf.’ Onder kinderen is een grote hulpvraag, stelt Van

(088) 405 06 00

der Borght. ‘Dat zijn veelal kinderen met gedragspro-

www.rmpi-degroterivieren.nl

blemen, hyperactiviteit, autisme of ontwikkelingsachterstand. Behalve de huisarts kan ook de schoolarts of de medisch specialist naar ons verwijzen. Er wordt bekeken of het mogelijk is om voor kinderen en jeugdigen een spreekuur in de Poort van West te organiseren.’


Preventie, onderdeel van kortdurende zorg, richt

De initiatiefnemer


‘Tot uitvoering van plannen kwam het voorlopig niet. Waar lag dat aan? Gebrek aan besef van de noodzaak zoiets op te zetten, kun je zeggen. Mijn eigen rol was het aan de bel blijven trekken. Er werd door huisartsen overigens ook verschillend over gedacht. De vraag was: welke huisartsen doen mee? Er is nog het idee geopperd op het Leerdamse bedrijventerrein een gezamenlijke praktijk te bouwen. Daar was ik niet voor. Het leek er een poosje op dat het plan niet zou

28

Bescheidenheid weerhoudt huisarts Jan Wijnmaa-

Wijnmaalen: ‘Al in 1993 was er sprake van een moge-

doorgaan. Toen heb ik in de apothekers enthousiaste

len ervan zichzelf initiatiefnemer van de Poort

lijkheid voor een gezondheidscentrum in de vroegere

medestanders gevonden om toch door te gaan. Dank-

van West te noemen, maar andere ingewijden

Rabobank op het Europaplein, maar het bleef bij een

zij het vertrouwen van de apothekers in het welslagen

wijzen telkens naar hem: Ja, Wijnmaalen was de

vaag plan. Rond 2000 hebben we als huisartsen de

van het project is de Poort van West uiteindelijk toch

belangrijkste pleitbezorger. Hoe zat het?

lokale politiek benaderd om aan te geven dat het voor

tot stand gekomen.’

huisartsen met een solopraktijk steeds moeilijker

‘De lokale politiek steunde ons, maar het was al

wordt een opvolger te vinden. We zochten hulp bij

2005 toen waarnemend burgemeester Loudi Stolker-

het realiseren van huisvesting voor een groepsprak-

Nanninga het initiatief nam om concrete stappen te

tijk. Er dreigt al jaren een tekort aan huisartsen. Je

zetten. Dat heeft geleid tot een verzoek aan project-

kunt verwachten dat in de toekomst huisartsen min-

ontwikkelaar cwl, nu KleurrijkWonen, om op het

der als ondernemer en meer als werknemer zullen

Burgemeester Meesplein te gaan bouwen. Tjapko van

werken. Meer parttimers, meer vrouwen, meer tijde-

Dalen, de directeur, pakte het idee meteen op.’

lijke artsen. Daar moet je je als gemeente op voorbereiden door praktijken op te zetten waar twee of drie parttimers werkzaam kunnen zijn.’

‘Het was lastig om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. Wijnmaalen is de voortrekker gebleven, ondanks alle tegenslagen die er zijn geweest’

De initiatiefnemer

‘Sommige zorgverleners die aanvankelijk belangstel-

‘Een project als dit kost heel veel tijd aan vergaderin-

meerwaarde van, meer dan de som der delen. Ook

ling hadden getoond ruimte in dit gebouw te huren,

gen en het schrijven van brieven. Blijkbaar duurt

in andere wijken van Leerdam zou een dergelijke

trokken zich terug, wat ruimte maakte voor nieuwe

zoiets altijd jaren. Je hebt wel doorzettingsvermogen

centrum tot stand moeten komen. In 2006 is al

gegadigden. Zelf heb ik moeite gedaan om de shl-

nodig, maar we hebben bereikt dat er nu een prach-

een convenant getekend door huisartsen en de

Prikpost, het steunpunt van Rivas thuiszorg en De

tig, functioneel gebouw staat. Voor de gezondheids-

gemeente om op termijn te komen tot twee of drie

Grote Rivieren erbij te betrekken. De wens was dat

zorg en verdere dienstverlening is het een grote aan-

gezondheidscentra in verschillende delen van de

twee huisartsen zich in de Poort van West zouden ves-

winst voor Leerdam.’

stad.’

tigen. Zover is het nog niet. Mogelijk komt die

‘Ja, het is een persoonlijk succes, al wil ik dat zelf

Apotheker Dirk Zeinstra: ‘Het was lastig om alle

tweede praktijk later. Er is wat ruimte betreft reke-

relativeren, maar ik ben blij dat wanneer ik met pen-

neuzen dezelfde kant op te krijgen. Wij vonden het

ning mee gehouden.’

sioen ben, er iets staat waar veel mensen profijt van

van begin af aan een goed idee. Wijnmaalen is de

hebben.’

voortrekker gebleven, ondanks alle tegenslagen die

‘De kracht is dat er zoveel verschillende disciplines

er zijn geweest. Wij stonden altijd achter hem. In

aanwezig zijn, dat het gelukt is om die bijeen te bren-

2005 zeiden we: wij doen mee. Toen moest de rest

gen, vakmensen die in meer of mindere mate een aan-

nog volgen.’

vulling op elkaar zijn. Ik verwacht daar een grote

29


De architect

In 2004 was het eerste ontwerp gereed: een gebouw van vijf lagen, maar dat conflicteerde met de belangen van de Leerdamse glasfabriek als haar hinderwetvergunning voor industrielawaai in gevaar zou komen. Bewoners op de bovenste etages zouden te veel geluid te verduren krijgen. Van Harten: ‘Wat er nu staat is

30

heel anders dan het oorspronkelijke ontwerp.’

Arie van Harten, directeur van vhgp architecten

Er is veel overleg geweest met de opdrachtgever en de

in Deventer, is in Leerdam geen onbekende;

gebruikers. ‘Vraag me niet hoe vaak we aan tafel heb-

Is hij tevreden over het resultaat? ‘Jazeker. Het is,

hij woonde er vier jaar en ontwierp meer gebou-

ben gezeten! Wij doen veel in de ouderenzorg, versla-

vind ik, een vriendelijk gebouw geworden, een tikkel-

wen. ‘Maar,’ zegt hij, ‘ik ben niet de enige archi-

vingszorg en jeugdzorg. Frequent overleg zijn we

tje eigenwijs. Er is een mooi plein met een vijver en

tect van de Poort van West. Ik zie het niet als mijn

gewend. Wij hebben juist input nodig van de gebrui-

het gebouw dringt niet op de voorgrond, maar het

product. Het is teamwerk. Zo werken wij bijna

kers. Het is prima als iedereen zijn wensen en ideeën

heeft wel iets bijzonders. Je ziet dat het geen kantoor

altijd. Met ons team van ontwerpers begonnen

kenbaar maakt. Wij, architecten, regisseren de func-

is en geen instituut. Het is geen typisch woongebouw

we met een schetsmiddag en toen kwamen er

tionaliteit en de vormgeving. Zelf bewaak ik dat pro-

en het oogt niet als een gezondheidszorggebouw. Het

allerlei ideeën naar boven. Het ontwerp is van

ces.’

heeft een warme aanblik.’

niemand of van ons allemaal.’

‘Het feit dat het project zo’n lange doorlooptijd had, werd overigens niet veroorzaakt door het overleg met de opdrachtgever en de gebruikers, maar door allerlei procedurele zaken, zoals de eisen die gesteld worden door het College Bouw Zorginstellingen.’

‘Het is een vriendelijk gebouw geworden, een tikkeltje eigenwijs’

Hij wijst op het grote buitenterras voor de bewoners,

gebouw te maken dat geschikt is voor een mix van

hij wijst op de oranje bouwstenen. ‘Mooie kleur toch?

functies, een combinatie van diensten en wonen.

Gele steen wordt gauw flets. Rood vonden we niet

‘Essentieel is de nadrukkelijke scheiding tussen zorg

passen. De stenen liggen diep gevoegd. De dunne,

en wonen. De woonlagen moeten zo natuurlijk

bijna zwarte voeg licht de kleur van de steen op.

mogelijk zijn en op de begane grond moet de dienst-

Oranje is een sprekende kleur. Voor het contrast heb-

verlening goed uit de voeten kunnen. Het zorgaspect

ben we gekozen voor lichtgekleurde kozijnen.’

domineert het gebouw niet. De ingangen van het

Delen van het plafond op de derde verdieping zijn

openbare gedeelte en van de woonlagen zijn duide-

van glas. De technische ruimte op het dak, met de lift-

lijk gescheiden.’

machine en centrale verwarmingsinstallatie, geeft in

Hoe maak je een gebouw dat een beetje opvalt?

De architect

Stedenbouwkundig uitgangspunt was om een

het donker een klein beetje blank licht. Aan de zuid-

vroeg Van Harten zich af. Hij wijst op het vele glas.

zijde en de westzijde zijn de ramen uitgerust met

‘Waarom zoveel glas? Voor de uitstraling: open en

geluidswerende glasschermen, maar ze kunnen wel

toegankelijk; transparant met veel licht. Zeker bene-

open. Het was een compromis. Architectuur is het

den wilden we zoveel mogelijk gebruik maken van

opzoeken van grenzen. Een balkon aan de voorzijde

daglicht om mensen als het ware uit te nodigen naar

mocht wel, aan de achterkant niet. Van Harten: ‘Over-

binnen te gaan.’

heidsregels leggen je beperkingen op, zeker. Maar toch probeer je het maximale eruit te halen. Als je het niet maakt, heb je het ook niet. Als je het niet mag maken, verzin je er wat op.’

31


Eerste verdieping Wonen en zorg

eerste verdi e pi ng Wonen en zorg

33



zorgcirkel in Leerdam is ontstaan. Voor zorg hoeven de bewoners in principe de wijk niet meer uit.’ ‘Leerdam-West had een opkikker nodig. Wij vonden het een uitstekend innoverend concept. Het is een voorbeeld voor andere wijken en andere steden. Bovendien ziet het gebouw er mooi uit. Kijk naar de vijver en het plein aan de voorzijde. Het is een ontmoetingsplaats voor wie langs dit gebouw komt of er moet zijn. Dat wij nu zelf op twee locaties zitten, is

34

geen enkel probleem.’

Op de eerste etage van de Poort van West treffen we

Directeur Frans Vosmer ijverde al jaren voor nieuwe

vierentwintig ouderen aan die met enige begelei-

onderkomens voor ouderen en zorgbehoevenden,

ding zelfstandig wonen. Het is een dependance

rekening houdend met overheidsnormen die voor-

in vier woongroepen van elk zes ouderen. Het zijn

van het nieuwe Emma aan de Broekgraaf, voor-

schrijven hoe groot een kamer minimaal moet zijn.

mensen die een indicatie hebben voor intensieve

heen het Koningin Emmahuis in Leerdam-Oost.

Hij zegt: ‘Het nieuwe Emma is wat aantal woningen

begeleiding. Psychogeriatrische bewoners die com-

betreft kleiner dan het vroegere Koningin Emmahuis.

plexere zorg nodig hebben zijn evenwel beter thuis in

Niet als je kijkt naar de vierkante meters. Samen met

Emma aan de Broekgraaf.

Tjapko van Dalen, directeur van KleurrijkWonen,

De bewoners van Emma in de Poort van West leven

Voor de vier woongroepen zijn acht medewerkers:

hebben we gekeken of er ook extra huisvesting gerea-

verzorgenden, verpleeghulpen, activiteitenbegelei-

liseerd zou kunnen worden in de Poort van West. Een

ders en vrijwilligers die garantie bieden voor de 24-

dependance is een prima aanvulling. Ongeveer drie-

uurs begeleiding en verzorging. In de achterwacht is

kwart van onze bewoners komt uit Leerdam-West,

altijd een verpleegkundige aanwezig. (Emma heeft

dus de plaats is prima. Kijk je naar de vele zorgverle-

vijf verpleegkundigen in dienst). De verpleeghuisarts

ners op de begane grond en onze nieuwe huisvesting

wordt gehuurd van de Rivas Zorggroep. ’s Nachts is er

aan de Broekgraaf, dan moet je zeggen dat de eerste

altijd een medewerker, een verzorgende, aanwezig,

‘Waar het om gaat is dat bewoners een soort gezinsverband ervaren, en als lid van dat gezin hun bijdragen leveren. De een zal een soepje willen maken, de ander gaat naar de slager’

In de woonslaapkamers, die de bewoners naar eigen

Elke gezamenlijke huiskamer heeft een grote keuken.

Philadelphia Zorg.

keuze hebben ingericht, zijn aansluitingen voor tele-

De vier woongroepen beheren zelf een huishoudelijk

foon en televisie. De kamers zijn voorzien van een

budget waar naar eigen goeddunken levensmiddelen

tien tot tweeëntwintig vierkante meter. Daarnaast is

royale badkamer die wordt gedeeld met de buur-

of andere artikelen van kunnen worden aangeschaft.

er voor elke groep een gezamenlijke huiskamer, waar

vrouw of buurman. Geavanceerde software zorgt dat

alle mogelijk activiteiten zijn. Doel van de opzet is

de privacy voor beide bewoners wordt gewaarborgd.

Vosmer bezwaar gemaakt tegen de benaming zorg-

om geestelijk en lichamelijk in redelijk goede condi-

Zodra een van de twee de badkamer betreedt, is de

centrum. ‘Dat geldt voor de benedenverdieping, maar

tie te blijven. De bewoners kunnen zelf koken, hun

tussendeur automatisch voor de ander afgesloten. In

in Emma en op de tweede etage bij Philadelphia Zorg

eigen dag indelen en onder begeleiding voor hun

de badkamers zijn bewegingssensoren aangebracht

wónen gewoon mensen. Ik wilde niet dat wonen in de

appartement zorgen of boodschappen doen. Als

om het personeel te alarmeren als iemand onwel

Poort van West zou worden geassocieerd met witte

bewoners het leuk vinden wat klusjes te doen, dan

wordt.

jassen. In mijn ogen is de Poort van West geen zorg-

Vosmer: ‘De grootte van de kamers varieert van zes-

kan dat. Het hoeft niet, het kan wel. Waar het om gaat

Aan de westzijde van de etage is een groot balkon

is dat mensen de belevenis ervaren van een soort

waar bij mooi weer gemakkelijk veertig mensen kun-

gezinsverband, en als lid van dat gezin hun bijdragen

nen verblijven. De bewoners konden kiezen in welke

leveren. De een zal een soepje willen maken, de ander

woongroep, aan welke kant van het gebouw, ze wil-

gaat naar de slager. Uitgangspunt is welzijn op een

den wonen. De een gaf de voorkeur aan levendig uit-

plezierige plek. Gebouw en interieur hebben zeker

zicht op het plein aan de voorzijde, de ander wilde

niet de uitstraling van een verpleeghuis.’

wat stiller wonen aan de achterzijde.

Tijdens de aanloopfase van de Poort van West heeft

centrum, maar een bijzonder woon- en dienstencentrum, voor Leerdam uniek.’


die tevens achterwacht is voor de bovenbewoners van

35

De gemeente


meter. Anders zouden de hogere geluidsbronnen van de fabriek te dicht op de bebouwing staan. Dat bleek eind 2005, en toen is pas het idee ontstaan voor wat het nu is geworden. Daar was overigens nog veel voor nodig. Het bestemmingsplan moest worden aangepast, want dat stond alleen de bouw van een school toe, omdat de Veltmeijerschool er heeft gestaan. Er moest bodem- en geluidsonderzoek worden verricht. Dat zijn lange procedures. De grond, die verontrei-

36

‘Toen het plan voor de bouw op het Burgemees-

Namens de gemeente trad hij op als projectleider. ‘De

nigd was, is een meter afgegraven. De grote kastanje-

ter Meesplein in de gemeenteraad aan de orde

gemeente voert de regie en bepaalt uiteindelijk wat er

boom aan de westkant is behouden gebleven, de

kwam, is er weinig discussie over geweest,’ herin-

wordt gebouwd.’

andere bomen op het plein zijn omgehakt of ver-

nert Albert Santing zich. ‘Iedereen was er blij mee.’

Het project Burgemeester Meesplein ziet hij als een

plaatst, en er zijn er enkele blijven staan. Voor

belangrijke schakel in de vele bouwprojecten in Leer-

geluidsreductie zijn op de weg naar de Joost de Jonge-

dam-West. ‘De grootste wijk van Leerdam, west, had

straat geluidsarme stenen neergelegd. Verkeer dat

niets op het gebied van gezondheidszorg. Alleen twee

over die stenen rijdt maakt minder geluid.’

huisartsen. Emma, het verzorgingshuis, en de Poort van West zijn zeer welkom.’ Aanvankelijk was het Burgemeester Meesplein,

De gemeente Leerdam ontving voor het project subsidie van de provincie Zuid-Holland, maar legt er zelf ook geld op toe. De grond is daarna verkocht aan

volgens het wijkontwikkelingsplan van 2002,

KleurrijkWonen, die het perceel en de opstal later

bestemd voor de bouw van vierendertig appartemen-

doorverkocht aan Bouwvereeniging Volksbelang in

ten, verdeeld over zes bouwlagen. De tekening was er

Vianen.

al. Santing: ‘Door de milieueisen tengevolge van de glasfabriek mochten we niet hoger gaan dan tien

‘De vijver is geen aardigheidje van de architect. Het water heeft een functie’

‘De Schoolstraat staat bij KleurrijkWonen op de

‘Kijk naar het ommetselde, verdiepte plein, kijk naar

nominatie te worden gesloopt. Tussen de nieuwbouw

de tuin aan de zuidkant voor de bewoners van Phila-

daar en langs de Raadsliedenbuurt loopt straks een

delphia Zorg. Kijk naar het parkeerterrein aan de

singel met water die via het Burgemeester Meesplein

westkant. Kijk naar de vijver. Dat is niet zomaar een

en vervolgens door een buis onder de Tiendweg door-

aardigheidje van de architect. Het water heeft een

loopt naar de molen bij de Lingedijk. Het is overigens

functie. De architect had van ons de randvoorwaar-

een milieueis van de overheid, om bij nieuwbouwsi-

den gekregen, waarin stond dat het Burgemeester

tuaties tien procent van de oppervlakte te bestemmen

Meesplein een belangrijke schakel moest worden in

voor water, waardoor het hemelwater wordt geschei-

de as van water die vanaf de Broekgraaf naar de Linge

den van het rioolwater en niet via de zuiveringsinstal-

loopt.’

latie behoeft te worden geloosd. Wat schoon is, hoef je niet te zuiveren. In een nieuw te bouwen wijk zou je de waterpartijen er zó in kunnen tekenen, maar water aanbrengen in een bestaande woonwijk is heel bijzonder; zeker in dit deel van Leerdam-West waar geen water was. Een hele singel met groen en aan weerszijden huizen roept straks bij de mensen een heel andere beleving op.’

De gemeente

Santing is in zijn schik met hoe alles er nu uit ziet.

37


Tweede verdieping Wonen en zorg

tweede verdi e pi ng Wonen en zorg

39

Philadelphia Zorg


Locatiemanager Yvonne Dalstra: ‘Het is een enorme verbetering voor onze cliënten. Ze hebben nu een echte, complete woning, waarin ze optimale privacy hebben. Het is aan henzelf of ze in hun eigen appartement verblijven of de tijd met anderen doorbrengen. Daarbij, het is prettig voor familieleden en vrienden die op bezoek komen. Vroeger spraken ze elkaar meestal in de gezamenlijke ruimte, waar anderen ook bij zaten.’

40

‘Het is nog even wennen nu ze kunnen kiezen tus-

Rond half zes is het etenstijd in de woonlocatie van

Het duurde lang, maar nu hebben de bewoners de

Philadelphia Zorg op de tweede verdieping van de

beschikking over een eigen woonkamer, slaapkamer,

sen zich terugtrekken of met elkaar koffie drinken of

Poort van West. Er wonen zestien mensen die een

badkamer (toilet en douche), een halletje en een kit-

eten. De een kiest voor dit, de ander voor dat. Er zijn

verstandelijke beperking hebben. Tegen die tijd

chenette, verspreid over vijftig vierkante meter. Heel

er die al jaren een nauw contact met elkaar hebben en

komen ze terug van hun werk.

anders dan ze gewend waren. Tot voor kort woonden

dat is niet veranderd.’

ze in Het Kwintet (Duetzstraat) en De Triangel (Berla-

Met het plakken van pasfoto’s op een aan de wand

gestraat). Daar hadden ze een kleine slaapkamer zon-

opgehangen bouwtekening hadden de cliënten lang

der eigen douche. Ze brachten de avonden en de

geleden al hun woning uitgekozen. ‘Ze waren zó blij,

weekeinden meestal door in de gemeenschapsruimte.

begonnen meteen met het uitzoeken van spullen voor de keuken en de kamer, maar de aanloop en bouw duurde hen veel te lang. Voor de verhuizing geloofden sommigen er bijna niet meer in en zag je aan hun gezicht: eerst zien en dan geloven.’

‘Onze cliënten hebben nu een echte, complete woning waarin ze optimale privacy hebben’

Dalstra voert op de locatie Meesplein dagelijks de

Voor de avonduren, de weekeinden en tijdens vakan-

appartementen en twee ontmoetingsruimtes die uit-

regie over een elftal deeltijdwerkers: begeleiders, soci-

ties zou Philadelphia Zorg nog graag wat vrijwilligers

gerust zijn met volledige keukens. Daarnaast is er een

aal-pedagogisch werkers en huishoudelijke mede-

erbij hebben. ‘Denk dan aan samen met een cliënt af

ruimte voor het wassen van kleding en beddengoed.

werkers. Daarnaast coördineert zij de inzet van vrij-

en toe een kopje koffie drinken, een stukje wandelen,

Samen met Emma Kleinschalig Wonen is er een eigen

willigers. ‘Mocht een cliënt meer zorg nodig hebben,

samen boodschappen doen, bij mooi weer wat praten

ingang aan de westzijde van het gebouw. Daarboven

dan kunnen we aankloppen bij de thuishulp van

op het dakterras of fietsen op een tandem. Het hoeft

is een groot terras dat de cliënten delen met de bewo-

Emma en Rivas. Allemaal in één gebouw te regelen.’

niet vaak te zijn, omdat mensen dan ook vaak weer

ners van Emma. In samenspraak met de cliënten zijn

Overdag is het er rustig, want bijna alle cliënten

afhaken. Nee, zo nu en dan. Daar zouden we al heel

voor de gezamenlijke kamers meubels uitgezocht en

werken immers. ‘De meeste cliënten gaan naar een

de kleuren van wanden en vloerbedekking bepaald.

dagbestedingsproject. Dat kan zijn in de groenvoor-

De gangen zijn opvallend licht dankzij de glazen pla-

ziening of op de sociale werkplaats in Gorinchem,

fonds.

waar ze allerlei artikelen, zoals speelgoed en bloem-

Philadelphia Zorg heeft zo’n zevenduizend cliën-

stukjes, vervaardigen. Eén cliënt werkt op een kinder-

ten (en meer dan zevenduizend medewerkers) in heel

boerderij. Het is allemaal nuttig werk. ’s Morgens

Nederland en de normen van de Awbz schrijven voor

gaan ze er met busjes naartoe.’

dat ze op termijn allemaal beschikken over tenminste

Rond de klok van drie uur treffen medewerkers

een woonslaapkamer en een eigen douche en toilet.

de eerste voorbereidingen voor de avondmaaltijd.

De vrij nieuwe locatie De Glashof, bij de Lingedijk,

’s Avonds is er per groep minimaal één begeleider.

met twaalf bewoners, voldoet eveneens aan deze

’s Nachts is er de achterwacht van de benedenburen:

voorschriften.

een verzorgende van Emma.

Philadelphia Zorg

De woonvoorziening heeft twee vleugels van acht

blij mee zijn.’

(0345) 62 30 51 y.dalstraAphiladelphia.nl www.philadelphia.nl

41

De projectontwikkelaar


Projectleider Lennart de Vos noemt de Poort van West ‘zeker bijzonder’. Want, zegt hij: ‘Het ging bij dit project niet om het bouwen van rijen woningen. Nu ging het om een heel andere doel, namelijk een maatschappelijk relevant project. KleurrijkWonen wil heel bewust bijdragen aan leefbaarheid en inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen. De Poort van West is daar een sprekend voorbeeld van. Zo’n zeventig tot tach-

42

tig procent van de mensen in Leerdam-West

De Vos is vanaf januari 2006 betrokken geweest bij de

Zorg: “Het is een prachtig plan, maar we missen een

woont in huizen van KleurrijkWonen. Maar

bouw. Hij werkt bij Bloeii Advies & Ontwikkeling,

buitentuin.” Het delen van het dakterras met andere

naast goed onderhouden woningen zijn ook

een aparte BV van KleurrijkWonen. ‘In het begin was

gebruikers vonden ze niet voldoende. Toen is er aan

voorzieningen nodig. Als die voorzieningen er

het voor mij zoeken naar de juiste werkwijze. Ik her-

de kant van de Tiendweg ruimte gevonden voor een

niet zijn, is het minder aantrekkelijk om in die

inner me nog de vele bijeenkomsten met eventuele

tuin. Daarnaast wilden de bewoners van de eerste en

wijk te wonen en willen de mensen mogelijk op

gebruikers, maar ook de inspraakavond in vereni-

tweede verdieping ook een toegang tot hun ruimte

den duur weg. KleurrijkWonen wil een schakel

gingsgebouw West End. Daar zagen de omwonenden

via de voorkant aan de pleinzijde. Daar moesten de

zijn in maatschappelijke ontwikkelingen. Wij

voor het eerst de tekeningen. We kregen veel opmer-

tekeningen voor worden aangepast.’

willen tevreden huurders in een mooie wijk.’

kingen over de buitenkant. Men vond de houtkleu-

Een wijze les die De Vos leerde was om bij een al

rige kunststofbedekking van de gevels niet mooi.

ontworpen gebouw goed te inventariseren wat de

“Het zijn net boekenplanken,” zei iemand. Kon dat

verschillende gebruikers willen. ‘Alles moet uitein-

geen ander materiaal worden? We hebben toen geko-

delijk precies passen, terwijl gebruikers niet onnodig

zen voor baksteen, dat bovendien minder onderhoud

veel vierkante meters willen huren. Je moet de tijd

vergt. Later, op een inspraakavond in de Pauluskerk,

nemen voor overleg.’

zeiden de ouders van de cliënten van Philadelphia

‘KleurrijkWonen wil bijdragen aan leefbaarheid en inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen’

De projectontwikkeelaar

Na een periode van de gebruikelijke procedures, zoals

In augustus 2008 ging de bouw van start, nadat er

KleurrijkWonen is overigens geen eigenaar meer

inspraak en bezwaar, werden medio 2008 definitieve

bomen waren verwijderd en de grond bouwrijp was

van de Poort van West. Halverwege 2009 kocht

afspraken gemaakt met hoofdaannemer J. van Daalen

gemaakt. De Vos: ‘Mijn werk zat er toen grotendeels

Bouwvereeniging Volksbelang in Vianen het

uit Gorinchem. De Vos: ‘De kosten lagen boven onze

op. Vanaf dat moment nam Paul Damman de directie-

gebouw. ‘Maar,’ zegt De Vos, ‘KleurrijkWonen

raming. Het was nodig om samen met de architect en

voering voor zijn rekening. Dat wil zeggen, het bewa-

blijft als verhuurder verantwoordelijk en zorgt

de hoofdaannemer te zoeken naar bezuinigingen.

ken van de planning en het met de aannemer en

voor onderhoud en reparaties. Volksbelang had

Dat was lastig. We zochten het vooral niet in te goed-

andere partijen bespreken van de uitwerking van

voldoende middelen om ons te helpen. Dankzij

kope buitenmaterialen, want het is tenslotte een

details. De bouw is voorspoedig verlopen. De aanne-

deze steun kunnen we nu meer projecten beginnen

beeldbepalend gebouw in Leerdam-West. Een bezui-

mers en onderaannemers hebben zonder kostenover-

die moeilijk te realiseren waren. We kunnen dus

niging vonden we bijvoorbeeld in verandering van de

schrijding heel snel gebouwd.’

meer sociale huur- en koopwoningen bouwen.

loopbrug naar de voordeur. Daar was een houten vlonder op een dure betonnen constructie voor bedacht. Nu is het een pad van tegels geworden en is het bovendien minder glad bij regen.’

Daar heeft Leerdam voordeel van.’

43

Colofon


De mensen in de Poort van West werd in opdracht van KleurrijkWonen huis-aan-huis verspreid in Leerdam en omgeving en gemaakt door Jos Kool (tekst en coördinatie), Lisette van de Pavoordt (fotografie), RAM Vormgeving (vormgeving en opmaak) en Grafische Industrie Verschoor/Van Horssen OJ Service (drukwerk).

Leerdam, februari 2010

44

De mensen in de. Poort van West. Eerste woon- en zorgcentrum in Leerdam

Recommend Documents