1. Hartsrivier
De Maas Hartsrivier Het perspectief van storytelling
Meer (be)grip voor de Maas
Grote ingreep vergt een groot verhaal Scope challenge
Storytelling marketing
Storytelling Antropologie
Storytelling Eigen verhalen
Storytelling Verhalen van anderen
Storytelling Waterverhalen
Storytelling geschiedenis
Storytelling Relatie met de Belgen
Storytelling Relatie met de belgen
Storytelling Relatie met de belgen
De Maas heeft geschiedenis
Storytelling Hoe verhalen te halen?
Hoe conclusies te trekken
De Maas Hartsrivier Rapporteren over: • Wat is story telling, focus op storytelling in antropologische zin. Gebruik in de scope challenge • Wat hebben we zelf geleerd van storytelling; eerste verkenning van waarden en wat leert de geschiedenis • Hoe storytelling in te zetten in de praktijk
De Maas Hartsrivier Voor vandaag: luisteren naar een verhaal en trek conclusies: Sessie 1 onder de grote rivieren Sessie 2 boven de grote rivieren
Naar een groot verhaal
voor een grote ingreep
2. Adaptieve Maas
Team adaptieve Maas Omarm de onzekerheid
De adaptieve Maas • Ingreep nu is voor 80 tot 100 jaar • Toekomst is onzeker • Ingreep van nu moet ruimte laten voor toekomstige ontwikkelingen
Werkwijze • • • •
Brainstormsetting Inventariseren van mogelijke toekomsten Inventariseren van inrichtingen van de Maas Evalueren Toekomst 1
Toekomst 2
Toekomst 3
Toekomst …
Oplossing 1
+
-
+
Neutraal
Oplossing 2
-
-
+
+
Oplossing 3
+
neutraal
-
-
Oplossing 4
Pareltjes - oplossingen • Waterbesparende rivier – Scheepsliften i.p.v. sluizen – Spaarbekkens
• Nieuwe technieken – Zelfvarende containers – Laadstations – Eenvoudig passeerbare stuwen
• Overzicht poster op de muur
Pareltjes - toekomsten • Voorspelbaarheid toekomst – Geen trends, maar schoksgewijze veranderingen
En nu verder… • Ons eindproduct laat zien waarom een afweging op masterplan niveau zinvol is. • Hoe je de afweging maakt. • Illustreert wat voor toekomsten en oplossingen je kan bedenken. • Iedere reis begint met de eerste stap…
Inzichten • Economisch limiet aan vervangingsopgave en groei schepen, exponentiele stijging kosten vanaf een threshold. – Bijvoorbeeld bocht van Elsloo
• Meer of minder stuwen heeft geen effect op watervoorziening of natuur… • Duurzame energie bufferwerking voor energiebehoefte • Hoe lang blijven trends/scenario’s houdbaar – https://www.youtube.com/watch?v=0u0RQk2Z1-o
3. Ballonnen en Bakstenen
BALLONNEN & BAKSTENEN
Bakstenen: - de natte kunstwerken - welke voorspelbare krachten spelen er?
Balonnen: -wat willen we? - welke variabelen? - onbekenden?
SPANNING TUSSEN WENSEN EN PROJECTEN
SAMEN EVEN NAAR ONZE HORIZON KIJKEN
1) DE MAAS IS VELE RIVIEREN
1) REGENRIVIER
Het waterpeil van de Maas bij Megen is gewoonlijk ± 5 meter boven NAP en wordt er circa 400 m^3 water per seconde afgevoerd. Bij hoog water kan dit echter oplopen tot bijna 8 meter boven NAP en tot boven de 2000 m^3 water per seconde. De uitdaging zit hem in de variatie tussen extreem hoog- en extreem laag water.
1) ECONOMIE
1) NATUURWAARDE
1) RECREATIEVE WAARDE
1) GEVAAR & ANGST
1) NARATIEVE WAARDE
NIEUWE NATUUR & PERSPECTIEVEN
NIEUW WONEN OP / AAN HET WATER
NIEUWE RECREATIE(-WONINGEN)
NIEUW TE ONTDEKKEN POTENTIES
1) VELE POTENTIES VRAGEN OM OPTIMALISATIE
2) DE SAMENLEVING IS MONDIG EN (INTER)ACTIEF
2) GROTE SCHAAL VRAAGT GROOT DRAAGVLAK
2) VAN CENTRAAL GEZAG NAAR SAMEN LEVEN
2) OUDE PROCESSEN ‘VAKMAN’ ONAANTASTBAAR
2) VOOR GROOT DRAAGVLAK IS INZICHT NODIG
3) SAMENWERKING IN OPEN PROCESSEN
3) WE WERKEN EN SPELEN SAMEN
3) INTENSIEF EN INTERACTIEF WERKEN (BIM)
3) PROJECT INFROMATION MANAGEMENT (PIM)
4) INFORMATIE WORDT STEEDS TOEGANKELIJKER
4) EEN OPEN PROCES = VERTROUWEN IN ELKAAR
1. DE MAAS IS VELE RIVIEREN 2. WE HEBBEN VELE STERKE MENINGEN 3. WE WERKEN SAMEN IN OPEN PROCESSEN 4. WE ZIJN NU GEWEND AAN OPEN INFORMATIE DEZE VIER ASPECTEN BEPALEN HET PROCES
VIRTUELE WERKELIJKHEID
verzamelen & categoriseren
informatie incl meningen
wegen in dynamische besluitvormingsmatrix
KOPPELEN DYNAMISCHE WEGING AAN ASPECT
CONTINUE DYNAMISCHE INPUT
CONTINUE DYNAMISCH PROCES
ASPECTEN VAN DE MAAS
VERSCHILLENDE ‘INFORMATIEKAARTEN’
ASPECTEN IN RELATIE TOT ELKAAR ZICHTBAAR
LAAGDREMPELIGE EN GEAVANCEERDE LAGEN
TOEGANG TOT ALLE INFORMATIE DIE JE WILT
GEEF MENSEN INZICHT IN PROCESINFORMATIE
BESLISBOOM
POWER TO THE PEOPLE PM
DECISION PROCEDURES NEEDS
INZICHTELIJKE AFWEGINGEN ZIJN ONZE MISSIE
WIJ NODIGEN U UIT ZICH AAN TE SLUITEN
4. Radicaal Ontwerpen
Radicaal Ontwerpen Ontwerpen op systeemniveau Vanuit een leidend principe
Geen vervanging stuwen
Innovatief denken: - Bestuurlijk - Technisch
Vervanging door andere functies
Vervanging stuwen
Aanpak 1)
Systeemanalyse
2)
Leidende principes – ideaal typische redenering
3)
Systeemkenmerken helder krijgen – met oog voor combineerbaarheid
4)
Resultaat: wat kunnen we met de stuwen doen? Bandbeedtebenadering
Leidende principes Logistiek – Maas primair voor goederenvervoer (economisch) Leefomgeving - wonen, recreëren Natuur Energie Zoetwater vraagstuk (OESO roept op tot wereldwijde hervorming: Meeting the Water Reform Challenge) Veiligheid (meer randvoorwaarde dan leidend principe?) Voorlopige voorkeur team RO: “Maas als zoetwaterbekken” als Leidend Principe
Maas als zoetwaterbekken 5 Moerasmaas: Oude ‘Beerse overlaat’ inrichten Den Bosch ‘Moerasdraak’ hoofdstad. Hoofdvaarroute Waal : duwkonvooi
Cuijk
Den Bosch
Droogte zandgronden: natuur en landbouw ‘opladen’/ beregenen via vaarkanalen: ‘de bui die in België valt, komt terecht in Brabant’
Regenrivierpark (tussen de dijken): Retentie water Wonen Recreatie : wildwaterkano en raften (app als het heeft geregend, snel erheen, net als wind en golf-app)
retentiemaas: maas-bark schepen ‘transport (tganspocht) met een zachte – g-’
Venlo By-pass maas: rijn- kanaalschepen Roermond
Multimodaal overlaadpunt naar regenrivierpark
Maaspark Limburg
Maastricht
Achtergronden - internationaal Ondertitel
Maas als zoetwaterbekken
Ruimte voor de Rivier. Mogelijkheden voor Natuur en Recreatie (extensief) Internationale bestuurlijk afstemming. Zoetwaterbekkens in FR, B of NL? Dit stuurt de functies die de Maas kan hebben. Hoe gaan we om met het verlies van de functie goederenvervoer. Wel of geen apart kanaal, andere variant mogelijk bijv. afwikkeling via nabijgelegen rivieren? Of is goederenvervoer via de Maas anno 2050 een economisch verouderd principe en niet meer interessant (dan misschien nu niet grootschalig investeren in stuwen) Nog verder uit te werken
Verdere uitwerking door team
Verder uitwerken van de leidende principes Combineerbaarheid zoeken. Keuze maken voor een leidend principe. Wat kunnen we met de stuwen doen - vanuit dit leidende principe van de Maas
Presentatie keuze en uitwerking - op 7 december
5. Beleving
beleving
stuw / sluis complexen Maas
Marlène van Gessel Wim Kortlever Ingrid Roos Marc van Roosmalen Geert Roovers
ontdekkingstocht
1
Roermond
Sambeek
Belfeld
liggen prachtig intrigerende kunstwerken dynamiek en kracht van het water echter ontoegankelijk soms zelfs bijna onvindbaar
Grave
wat hebben we ontdekt ?
2 : ‘t kan wel
verbinden
Vlissingen
• door Overwer
Vughter stuw ’s-Hertogenbosch
• door Overwer
Linne de “fietsbrug”
wat hebben we ontdekt ?
3 structuur is waardevol
vakmanschap levensduur
de schoonheid en vitaliteit van de huidige constructies leren om stuwen te onderwerpen Vitaliteit van materialen
wat hebben we ontdekt ?
4 er kan veel meer
landschap
living lab
sociale binding
beleving
the internet of things
leefbaarheid
nieuwe pleisterplaatsen
social media
vakmanschap
historie SMART energy
onderwijs educatie en cultuur
omgeving identiteit
beleef `t ding
SMART structures stuwen en sluizen als ontmoetingsplek, leerplek, belevingsplek, speelplek, verblijfsplek en energieplek
vier inspiratierichtingen de sociale stuw de old-timer stuw de lerende stuw de internet stuw
de sociale stuw rol van de stuw in sociale vernieuwing: ontmoetingspunt, dorpswerkplaats, onderhoud en eigenaarschap van lokale bewoners, rondleidingen door vrienden van de stuw e.d.
de old-timer stuw de huidige stuwen functioneren nog prima: aan de slag als oldtimers. we voegen nieuwe technologie toe, nieuwe materialen en herpositioneren de stuwen in hun omgeving. We leren en respecteren van het oude vakmanschap van de bouwers van de stuwen, en we vertellen de verhalen rondom de stuwen.
de lerende stuw leren een plek geven: we gaan (weer) leren hoe stuwen werken en hoe we in het huidige tijdsgewricht stuwen technisch én ruimtelijk zouden ontwerpen: door te oefenen en onderzoeken, tekenen en berekenen, maar ook door stap voor de stap de stuwen aan te pakken en daarvan te leren. We laten kinderen, scholieren én studenten met ons mee leren. We voegen de 'Legokamer' toe aan de sluiscomplexen (werkelijk en virtueel). We laten bewoners leren over de sluizen en ons leren over hoe zij sluizen beleven.
de internet-stuw We maken een high-tech stuw waarin de huidige stuwen middels de nieuwste technologie weer gaan leven en energy geven. De sluizen en stuwen als living lab.
onze vraag wat spreekt aan? ideeën? beelden?
Grip op de Maas
over
6. Van Energie naar Energiek
Energie & Energiek Maximaliseren MAAS-schappelijke waarde André Welberg, Anita Holst, Arjan Hijdra, Joris Schillemans, Leo Klatter, Piet Ackermans, Ronalt Folbert, Manon Jütte en Marcel Hertogh
Van vervangingsopgave naar MAAS- schappelijke waarde
Wereld in 1926
2015: einde levensduur stuwen in de Maas nadert
Wereld in 2050?
Opdracht visie Al een eeuw doen 7 stuwen succesvol dienst: hoge waterveiligheid en transport. De Maas is meer: • • •
Levend organisch systeem. MAAS-schappelijke waarde centraal, nu en in de toekomst. Future challenges: grote waarde voor Nederland en het achterland
Vervangingsopgave is zoektocht naar passend decentraal gebiedssysteem om kansen en MAAS-schappelijke waarde optimaal te benutten
Kijken naar de wereld in 2050…..
Future trends
Fysiek lineair gesloten bezit inschatting centraal rationalisatie globaal verzorgend overvloed gesloten open data
digitaal circulair open delen informatie decentraal emotie lokaal zelfvoorzienend schaarste open big data
Transparant: open en eerlijk
Inclusiviteit en eigen initiatief
Flexibiliteit en toch zekerheid
Verbondenheid lokaal en samen
3e Industriele revolutie: Rifkin NRC interview 9 december 2014 We staan aan het begin van een nieuw economisch tijdperk: 3e industriële revolutie. Een haven is geen haven maar een datahub van communicatie-, energie- en transportinternet. Rotterdam is toegangspoort tot Europees achterland met ongekende mogelijkheden. Iedereen gaat eigen duurzame energie produceren. De kosten zijn straks bijna nul. Te veel geproduceerde energie wordt onderling verkocht. Ecosystemen zijn gebaseerd op wolkenformaties en waterstromingen. Extra warmte betekent meer luchtvochtigheid en steeds meer extreme watergebeurtenissen De marginale productie kosten zijn een graadmeter de ecologische voetafdruk. Door de 3e industriële revolutie worden marginale en transport kosten bijna nul door afvalplastic en duurzame energie. Met de 3e industriële revolutie bereiken 40 – 60 procent reductie. Enorme verbetering voor ecologische voetafdruk en klimaatbeheersing.
deze wereld?
Welke toekomst willen we?
of deze wereld?
effect?
….op scheepvaart & vaarbewegingen, (rivier)landbouw & visserij, gebiedsontwikkeling & recreatie, waterveiligheid, energielevering & buffering, … & …
Voor wie allemaal?
Om de opgave te verkennen, hebben we de energietransitie gekozen Doel: Maximaliseren MAAS-schappelijke waarde voor alle gebruikers, nu en in de toekomst. Uitgangspunt: Energietransitie.
•
Kansen en bedreigingen voor de Maas, nu en in de toekomst
•
En welke MAAS-schappelijke waarden? En voor wie allemaal? Veel (potentiële) organisaties en individuen.
•
Gebiedsaanpak: van ontspringen tot zee, van Maastricht tot Den Bosch en allerlei grote en kleine gebieden hierbinnen.
Systeem aanpak 7 stuwen/systeem?
• • • • • •
Less is more? Digitaliseren Adaptief in de tijd… Verbinden van partijen Dectraal ……………..
`
2 stuwen/systeem?
Industrie
gebruikers in het decentrale gebied aanpak
Stuw
Maas
Stuw
Recreatie
Duurzame energie
ondergronds Uiterwaarden
Boerderij woonwijk
Digitalisering
Betrouw baar
Betaal baar
Bereik baar
Duurzame energie perspectief • Aquafarming
• Zoet/zout
• Stromingsenergie
• Energieopslag in Maas
• Biomassa/warmte
• Koelte uit water diepte
• Warmtepompen
• Flexibilisering
• Lokale zon/wind energie
…………………………………..
Gebruikers perspectief…. • Scheepvaart bewegingen
• Nieuwe business modellen
• Doorlooptijden
• Corridor
• Logistiek multi-modaliteit
• Ruimtelijke ordening
• Gebruikersprofielen
• Machtsverhoudingen
• Passend beleid/vergunning
…………………..
AAN DE SLAG
Kom ons helpen in de verrijkingssessies. Denk mee over de invulling en aanscherping van onze visie. En, geef ons jouw mening over hoe we na 7 december verder moeten gaan reizen.
