De lach van de bewoners is de reden Ik wil naar Parijs Ik heb de mooiste baan die ik ooit heb gehad
Trots. is een uitgave van
van mens tot mensen
TROTS OP ONZE GANGMAKERS Je bladert door het magazine Trots. In het laatste jaar van de beleidsperiode van “De grote kracht van het kleine genieten” kijken we terug op mooie verhalen. Verhalen die ons hebben geraakt, verhalen die ons zijn bijgebleven, verhalen die hét verschil maken. Een aantal hebben we gebundeld in dit magazine en willen we graag met jou delen.
De ontwikkeling van Schakelring is als een reis. Geen all-inclusive reis waarbij je lekker achterover leunt terwijl alles om je heen zich ontvouwt, maar een trektocht door een onbekend landschap. Een tocht die je met je reisgenoten goed voorbereidt, je wilt natuurlijk wel je bestemming bereiken. Samen bepaal je de aantrekkelijkste route en je spreekt met elkaar af wat je op deze reis meeneemt. Een kaart, handig om de weg te vinden, maar vaar er niet blind op. Een kaart is niet als het landschap. Het landschap is grilliger, onverwachter, maar vaak ook kleurrijker en verrassender. Een kompas is zeker onmisbaar, het geeft je houvast, het zal je ook in moeilijke tijden de weg wijzen in de richting van de afgesproken bestemming. Maar durf af en toe ook te verdwalen, de mooiste bloemen groeien immers niet aan de rand van de weg.
Naam:
John Moolenschot (55) Relatie Schakelring:
Raad van Bestuur “Durf af en toe te verdwalen, de mooiste bloemen groeien immers niet aan de rand van de weg.”
De verhalen worden verteld door gangmakers: bewoners, familie en vrijwilligers en professionals. Maar dat wil niet zeggen dat alleen zij gangmaker zijn. Iedereen is een gangmaker. Ieder op zijn eigen wijze. Wie je ook bent en welke functie of rol je ook vervult. We zijn gelijkwaardig, maar niet gelijk. Anders is leuk. Dat maakt ons mens. Van mens tot mensen. Jij maakt hét verschil. Daar zijn we trots op. En daar mag jíj trots op zijn!
Maar Schakelring heeft de eindbestemming nog niet bereikt. Tijdens onze verdere reis verzamelen we hopelijk nog veel meer mooie verhalen en herinneringen. Ga je mee?
2 | TROTS•
Je komt er tijdens deze reis achter dat het niet alleen om de bestemming gaat, maar ook om de ervaring die het je oplevert. Het doorzettingsvermogen, de samenwerking, de keuzes die je maakt, de verantwoordelijkheden, het lef, maar ook de pracht van de vele vergezichten en het onbetaalbare gevoel als je samen iets realiseert. Je beseft je na afloop van deze reis pas hoe mooi deze was. Door terug te kijken zie je wat je geleerd hebt en wat je de volgende keer misschien anders zou doen. Pas dan krijgen de ervaringen context en worden het verhalen die te mooi of te leerzaam zijn om niet te delen. En verhalen zijn er genoeg, iedere dag om ons heen ontstaan er weer nieuwe. Dit magazine geeft een podium aan al deze unieke verhalen. Hiermee vieren we
ons succes en eren we al onze mensen, want de mensen zijn de gangmakers en maken het verschil bij Schakelring. Met dit magazine kijken we terug naar wat we samen als Schakelring hebben gerealiseerd. De klant is steeds meer in regie, door middel van samen verantwoordelijke teams, op een gastvrije wijze. Maar we kijken ook vooruit hoe we onze reis vervolgen. Hiervoor zullen we moeten blijven luisteren naar onze bewoners om hen de allerbeste kwaliteit van leven te geven. Ik ben blij en trots om jullie reisgenoot te mogen zijn en zie met veel vertrouwen uit naar het vervolg. John Moolenschot Raad van Bestuur TROTS• |
3
Een manier van leven
LEUK
Leuk is voor veel mensen een nietszeggend woord; het is een standaard reactie bij gebrek aan een betere beschrijving. Niet voor Lenie. Voor haar is het een manier van leven. Deze vrolijke krullebol die in de huishoudelijke dienst van Eekhof werkt, neemt dit zo serieus dat ‘leuk’ zelfs een stopwoordje is geworden. “Leuk toch”, zou Lenie waarschijnlijk nu als reactie gegeven hebben.
“Lenie is het zonnetje in huis, je merkt dan ook meteen als ze er is”, vertelt een aantal collega’s over haar. Lenie: ”Het zonnetje in huis, wie ik? Haha, wat leuk, dat moet ik thuis meteen vertellen.” Collega’s: “Lenie maakt met zo’n goed humeur schoon! Ze heeft altijd goede zin, groet iedereen. Als iemand het moeilijk heeft, leeft ze met iedereen mee. Bewoners, collega’s, familie, het maakt niet uit, ze maakt tijd voor iedereen. Ze betrekt bewoners ook bij haar werk.” Lenie: ”Als een bewoonster het leuk vindt om schoon te maken, dan geef ik haar toch een poetsdoek. Ik werk er wel om heen hoor.” Dat Lenie de bewoners een warm hart toedraagt merk je zeker als ze jarig is. ”Ik maak dan wat lekkers voor ze, een appeltaart of zo. Zo geweldig om die mensen te zien genieten. Toen ik 50 werd heb ik samen met een collega een high tea georganiseerd. Ik heb twee dagen in de keuken gestaan om allerlei lekkers te maken, maar wat was het leuk, dat ga ik zeker nog een keer doen.”
4 | TROTS•
Naam:
Lenie Ebbing van der Schans (51) Relatie Schakelring:
Medewerker huishouding Locatie:
Eekhof
”Het is niet dat ik nooit een mindere bui heb, maar dat laat ik op het werk niet merken. Ik kan de bewoners toch niet met mijn problemen opzadelen, die hebben het al moeilijk genoeg. Maar dit zijn uitzonderingen, ik ben eigenlijk altijd vrolijk. Ik vind het leven veel te leuk om moeilijk te doen.” Collega: “Dat is echt de kracht van Lenie. Ze zorgt voor een positieve en enthousiaste sfeer in het hele huis. Zelfs als je haar vluchtig voorbijloopt in de gang, dan voel je je gewoon een stukje vrolijker.” Leuk toch!
Ik ben eigenlijk altijd vrolijk TROTS• |
5
“Een goed idee kan van iedereen komen”
Met Diana heeft Koetshuis een welzijnsmedewerker die er werkelijk alles aan doet om het de bewoners optimaal naar de zin te maken. Als ze niet bezig is met het bedenken van ideeën, organiseert ze wel een geldinzameling om een duo-fiets te bekostigen. Diana: “Alle activiteiten draaien op vrijwilligers. Zij zijn de echte gangmakers. Zij zijn samen met de medewerkers een belangrijke schakel naar de bewoners en hun familie. Doordat iedereen elkaar goed kent, zoeken ze elkaar makkelijk op bij vragen over activiteiten. Dit directe contact zorgt ervoor dat ideeën ook echt gerealiseerd worden.”
Op de vraag wat haar drijft, antwoordt Diana: “Als ik later oud ben en hier woon, hoop ik dat er ook mensen zijn die dit voor mij doen. Deze mensen hebben zo hard gewerkt om de maatschappij na de Tweede Wereldoorlog op te bouwen. Zij verdienen onze energie.” Wandeldriedaagse Koetshuis organiseert ieder jaar de Wandeldriedaagse: drie dagen lang, drie kilometer lopen. Alle bewoners doen mee, niemand uitgezonderd. “Alle familieleden en vrijwilligers worden gevraagd om mee te helpen om onze bewoners drie dagen in de buitenlucht te verwennen. En daar genieten ze enorm van. Dat zie je als de bewoners glimlachend terugkomen. Daar doe je het toch voor! Op de laatste dag is het altijd groot feest. Dan zetten we het parkeerterrein af, maken we een groot terras, medailles worden uitgedeeld, de ijscoboer is aanwezig en drinken we lekker een verdiend kopje koffie.” Geldinzameling Het welzijnsbudget is niet onuitputtelijk en soms moeten andere wegen worden bewandeld om toch geld te krijgen voor activiteiten of faciliteiten. Diana: “Zo ben ik benaderd door het Oranjefonds om te collecteren, waarvan de helft van de opbrengst naar Koetshuis gaat. Ik informeer dan bij vrijwilligers en familie of ze willen helpen. Zo heb ik ook een brief liggen over een premieregeling van het Nationaal Ouderen Fonds. Bij een geldinzameling voor een goed doel verdubbelen zij de opbrengst. Na de braderie van 12 mei ga ik me daar maar eens in verdiepen. Het spaarpotje moet wel gevuld worden.” 6 | TROTS•
In het grote geheel moeten we niet vergeten af en toe een stap terug te doen en te kijken naar de kleine dingen waar de individuele bewoner behoefte aan heeft. Het zijn vaak de simpele dingen die weinig vragen, maar wel heel belangrijk zijn. Het zijn de dingen waardoor de bewoners zich thuis voelen bij ons.
Naam:
Diane van de Wiel Lombarts (40) Relatie Schakelring:
Verzorgende Locatie:
Schakelring revalidatie
Naam:
De groep als beste revalidatietherapie Als je vroeger een nieuwe heup of knie kreeg, kwam je als oudere voor je revalidatie al snel terecht in een verpleeghuis. Schakelring vond dat dit anders kon en richtte de afdeling Schakelring Revalidatie op in het ziekenhuis in Waalwijk. Een revalidatie-afdeling met een therapeutisch leefklimaat, gespecialiseerd in revalideren na knie- en heupoperaties.
Naam:
Diana Kroot Dekkers (31) Relatie Schakelring:
Welzijnsmedewerker en Vrijwilligerscoördinator
Verzorgende Diane: “We hebben op onze afdeling een therapeutisch leefklimaat wat wil zeggen dat onze patiënten zoveel mogelijk zelf moeten doen. We proberen ze zo snel mogelijk in het ritme te krijgen dat ze thuis ook hebben. De eerste weken na de operatie zijn vooral gericht op wassen, aankleden en in- en uit bed komen. De derde en vierde week dienen ze zoveel mogelijk mee te draaien. Bed opmaken, tafel dekken, zelf een keer koken en boodschappen doen. Na vier weken, gaan de meesten weer naar hun eigen huis en kunnen zich weer redden op de manier zoals ze dat deden voor de operatie.”
Anja Hesselberth Werst (53) Relatie Schakelring:
Verzorgende Locatie:
Schakelring revalidatie
Diane: “Omdat men bij ons veel zelfstandig moet doen, is de zorgdruk op onze afdeling niet zo hoog. Hierdoor hebben we veel aandacht voor onze patiënten. We vinden het belangrijk dat mensen het hier ook echt fijn hebben. Een fris hoofd draagt immers ook bij aan een voorspoedig herstel. We hebben vriendschappen zien ontstaan, twee hebben er zelfs verkering gekregen. De goede sfeer in de groep is misschien wel de kracht van onze afdeling.”
Wij vinden ons werk zo leuk. Wij komen hier later terug voor een nieuwe knie of nieuwe heup. Anja: ”De positieve reacties van de mensen geven ons een heel tevreden gevoel. Een patiënt vertelde ons bij vertrek dat hij er enorm tegenop had gezien, maar dat hij na de zomer waarschijnlijk terugkomt voor zijn andere heup. Dat is voor ons de ultieme bevestiging dat we het goed hebben gedaan.”
Locatie:
Koetshuis
TROTS• |
7
Samen verantwoordelijk zijn is samen verantwoordelijkheid nemen
Een samen verantwoordelijk team is een vaste groep medewerkers die samen verantwoordelijk is voor de kwaliteit van leven van een groep (wijk)bewoners. Op basis van hun wensen en behoeften biedt het team passende zorg en diensten aan. Teams organiseren dit binnen de visie, beleid en kaders van de organisatie. Zij werken samen met mantelzorgers en vrijwilligers, lossen dagelijkse problemen op, brengen verbeteringen aan en vragen ondersteuning van leidinggevenden of staf waar nodig. Bron: Notitie “op weg naar samen verantwoordelijke teams”, 2015.
Samen verantwoordelijk zijn voor een woongroep is als het bestieren van een huishouden. Je maakt samen afspraken en zorgt dat deze worden nagekomen. Taken worden verdeeld, zodat niet één persoon continu de kar moet trekken. Je maakt tijd voor elkaar en kijkt samen hoe bepaalde zaken anders of beter kunnen. Je praat, maakt plezier en zorgt samen voor een sfeer waarin iedereen zich thuis voelt. Naam:
Jolanda: “Ik zie wel degelijk verandering sinds de inzet van de samen verantwoordelijke teams. Ik ben zelf bijvoorbeeld veel meer betrokken dan jaren geleden. Ik heb altijd parttime gewerkt, waardoor ik ontwikkelingen pas op het laatst hoorde. Je had de leidinggevenden en je had ons, verplegend personeel. Ik voelde me toen niet echt geroepen om mijn zegje te doen. Ik hoorde het wel als er iets van me werd verwacht. Die afwachtende houding heb ik niet meer. Ik geef nu meer aan wat ik vind. Hierdoor krijg ik meer waardering van collega’s, en heb ik het gevoel dat ik echt iets bijdraag.” “Omdat je het samen moet doen, kun je niet aan de zijlijn blijven staan. Maar niet alles is het gevolg van de samen verantwoordelijke teams. Ik ben mezelf ook verder gaan ontwikkelen, waardoor ik ideeën en initiatieven nu makkelijker deel met het team en leidinggevenden. Misschien is het wel gewoon een kwestie van leeftijd.” 8 | TROTS•
Jolanda Medendorp van Amelsfort (50) Relatie Schakelring:
Verzorgende Samen verantwoordelijk zijn bereik je volgens Jolanda alleen door ook samen de verantwoordelijkheid te nemen. “Daarvoor heb je een goed team nodig. Je moet dan ook samen goed kijken wat iemand wil en kan. Niet iedereen vindt het fijn om een vergadering voor te zitten, maar dat hoeft ook niet. Andere taken passen dan misschien veel beter bij die persoon. Je houdt echt rekening met elkaar, mensen moeten zich er wel prettig bij voelen. Ieder lid van het team ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Door het echter samen te doen, ontstaat bij iedereen wel de wil om het telkens wat beter te doen.”
“Voor de bewoners is het belangrijk dat ze het fijn hebben. Hiervoor luisteren we naar de bewoners wat ze prettig vinden en kijken waar we aansluiting kunnen vinden. We houden rekening met de dingen die ze thuis prettig vonden, bijvoorbeeld uitslapen tot tien uur. Het is dan wel belangrijk dat iedereen in het team dit weet en dat de bewoner niet toch om acht uur wakker wordt gemaakt. Hiervoor moet je continu overleggen en de tijd nemen om elkaar op de hoogte te stellen. Je staat vaak alleen op de woongroep en dan is het voor de bewoners en collega’s niet prettig als ze voor vervelende verrassingen komen te staan. Leuke verrassingen mogen natuurlijk altijd.”
Locatie:
Eekhof
TROTS• |
9
Je bent lid van het Mobiel Zorg Team. Wat houdt dat in? Dat is een groep verpleegkundigen die letterlijk een mobiele functie hebben. Een auto en de mobiele telefoon zijn dan ook onze belangrijkste instrumenten. In deze functie bemoeien we ons gevraagd en ongevraagd met alle verpleegkundige taken. Onze taak is adviseren, het inschakelen van de specialist ouderen geneeskunde als dat nodig is en het verrichten van medisch-technische handelingen. Waarom ben je de opleiding tot Parkinsonverpleegkundige gaan volgen? Als ik heel eerlijk ben, was het een verstandskeuze. Ik ben nu 60 en ik wilde nog een keer een specialistische studie doen. Ik zat te denken aan diabetesverpleegkundige, maar daar was weinig behoefte aan binnen onze organisatie. Wel aan Parkinsonverpleegkundigen.
om de organisatie beter te leren kennen, invloed willen hebben op de gang van zaken. En omdat ik ben wie ik ben, zit ik niet in de OR om een stoel warm te houden. Ik praat mee en ik heb een duidelijke mening. Och, ik heb eigenlijk overal wel een mening over. Is zo’n OR niet een beetje van veel woorden maar weinig daden? Dat beeld hebben mensen soms wel, maar dat komt omdat de invloed niet altijd even zichtbaar is. Als je op een rijtje zet wat we wel allemaal bereikt hebben, dan zie je hoeveel invloed we hebben en voel je hoe we de mensen op de werkvloer kunnen vertegenwoordigen. Als je als ondernemingsraad ziet dat een bepaalde beslissing voor de voortgang van de organisatie terecht is, dan kun je zorgen dat die harde beslissing op zo’n manier bij de mensen landt dat ze hem ook begrijpen.
DE MULTIMAN
Wat drijft je om al deze rollen binnen Schakelring te vervullen? In contact staan met mensen. Betrokkenheid. Creatief zijn. Dat zit in mijn wezen. Ik ga na dit gesprek me klaar maken om een kinderfeestje bij Natuurmonumenten te begeleiden. Dan ben ik ineens boswachter. Ook ben ik vrijwilliger in de kerk en lid van het Bedrijfs Opvang Team. Je bent 60. Zou je het niet eens wat rustiger aan gaan doen? Met mijn opleiding tot Parkinsonverpleegkundige ga ik de uitdaging aan om nog één keer iets neer te zetten. Daarnaast heb ik het al 16 jaar buitengewoon naar mijn zin. Ik heb de mooiste baan die ik ooit heb gehad. Er wordt een beroep gedaan op mijn creativiteit, op mijn vakkennis, op mijn vaardigheden. Rustiger aan doen? Waarom?
Naam:
Bert Scholten (60) Relatie Schakelring:
Verpleegkundige, Lid Mobiel Zorg Team en OR-voorzitter Locatie:
Toen dacht ik, dit is mijn kans. Als ik het nu niet doe, dan ben ik straks te oud. Het doel is om mezelf verder te ontwikkelen. Naast lid van het Mobiel Zorg Team en de opleiding tot Parkinsonverpleegkundige ben je ook nog voorzitter van de ondernemingsraad. Waarom? Betrokkenheid. In bijna alle organisaties waar ik heb gewerkt, ben ik lid van de ondernemingsraad (OR) geweest. Het is een behoefte
10 | TROTS•
Heeft Schakelring een OR die ze verdient? Ik denk het wel. Binnen Schakelring heerst er een sfeer waarin mensen kritisch kunnen zijn en dat het gewaardeerd wordt als ze hun mening uiten. Tja, dan kun je als ondernemingsraad volle bak gaan. Natuurlijk wel binnen alle redelijkheid, want wij voeren geen oppositie om het oppositie voeren. Juist niet schoppen, maar kritisch zijn op de inhoud.
Eikendonk
DE WIJK IN REGIE Stel je voor: een plek waar je oud kunt worden zonder je druk te maken over de benodigde voorzieningen en de kwaliteit van de zorg. Een plek waar mensen elkaar ondersteunen en wegwijs maken in de diverse doolhoven. Waar mensen oog hebben voor elkaar en samen genieten van leuke of leerzame activiteiten. Een plek waar thuis wonen ook echt thuis voelt. Zo’n plek, is dat niet te mooi om waar te zijn? In de wijk ‘De Reit’ in Tilburg geloven ze in zo’n plek. Terecht, want ze maken het voor een groot deel al waar. Met woonzorgcentrum Zonnehof als bruisend middelpunt, regisseert de wijk zelf hoe het ouder worden, wordt ingericht. Een belangrijke rol hierin is weggelegd voor de wijkgroep, een bont gezelschap van enthousiaste en energieke mensen die zich inzetten voor een actieve, zorgende en leeftijdsvriendelijke wijk. De wijkgroep: ”Onze rol is voornamelijk om mensen te informeren en wegwijs te maken. Door met mensen te praten, peil je hun behoefte en kun je ze ook echt die helpende hand bieden. Heeft iemand thuis hulp nodig, dan helpen wij hem of haar de weg te vinden naar de benodigde zorg. Kan iemand niet meer koken of heeft geen zin om altijd alleen te eten, dan nemen we die persoon mee naar het restaurant voor een gezellige en lekkere maaltijd. Zo blijven we mensen die minder mobiel zijn of sociaal geïsoleerd dreigen te raken, toch betrekken bij de wijk en de diverse activiteiten.”
Naam:
Wijkgroep De Reit Locatie:
Zonnehof
“Zonnehof is geen verzorgingshuis zoals we dit van vroeger kennen, maar een complex van zelfstandig wonende mensen. Er is geen verschil tussen huurders op Zonnehof en mensen daarbuiten. “Het zijn allemaal wijkbewoners. En iedereen kan gebruik maken van de voorzieningen in Zonnehof, zoals eten, fysiotherapie, thuiszorg, jeu de boules, biljarten, een cursus, een kaartje leggen of gezellig even naar de buurtkroeg.”
Mensen hebben oog voor elkaar “De wijk De Reit heeft Zonnehof nodig en Zonnehof de wijk De Reit. Het is een wisselwerking, met als doel om mensen op een prettige manier, langer zelfstandig thuis te laten wonen. “Als wij als wijkgroep hieraan bij kunnen dragen, dan worden we daar toch allemaal beter van.” TROTS• |
11
Idee-tv
Midden in de gang prijkt een groot interactief scherm aan de muur. Bewoners kunnen hiermee zelf een liedje of een filmpje opzetten. “Recht tegenover het scherm staat een bankje, daar kunnen de mensen zitten en kijken. De zijkant heb ik afgeschermd omdat een bewoner de hele tijd aan de knoppen zat. Dan sloeg hij op tilt of het geluid stond keihard. Ik bedenk dan een oplossing, maak het thuis in mijn schuur en kom het vervolgens hier weer ophangen.”
BEZIG ZIJN MET IETS ZINNIGS Een manusje van alles, een handige bliksem, een vriendelijke knutselaar. Welke benaming je Wim ook wilt geven, het klopt allemaal. De meubelspuiter van weleer, combineert op Eikendonk twee belangrijke zaken: creativiteit en de behoefte om zijn tijd vanaf zijn pensioen zinvol in te vullen. Wim: “Veel verzorgenden hebben hartstikke leuke ideeën, maar ze hebben gewoonweg de tijd niet om ze te realiseren. Daar help ik ze dan bij. We bespreken samen hoe het moet worden en dan ga ik terug naar huis. In mijn schuur maak ik alles en als het klaar is monteer ik het ter plaatse.”
Café in huis
Mariaverschijning
Een bruin café op steenworp afstand van je huis, wie wil dat nu niet? Wim realiseerde dit voor de bewoners en je mag er nog roken ook. Voorzien van een echte bar en aangekleed met ‘net’ echte flessen doet de kamer zeer gezellig aan. En aan de wand prijken in verschillende lijstjes de helden van vervlogen tijden: John Wayne, Charlie Chaplin, Grace Kelly, Fred Astaire en Johnny Weismuller. Een heuse reis langs de laan der herinneringen.
Grootmoeders keuken
Alsof je een aflevering van Swiebertje binnenstapt. De ooit moderne keuken is getransformeerd tot een keuken uit grootmoeders tijd. Emaille pannen, geruite gordijntjes, tafelkleden en boerenbont servies. “Mensen kunnen hier even gaan zitten in een omgeving die ze doet denken aan vroeger. Sommige bewoners sjouwen zelfs spullen mee uit de keuken naar hun kamer. Is niet erg, komt vanzelf weer terug.”
12 | TROTS•
Of Maria zich hier heeft geopenbaard is niet bekend, maar het kapelletje op Eikendonk is er klaar voor. Een oude kast is door Wim omgebouwd tot een mini-Mariakapel. ”Een medewerkster uit de werkgroep heeft het ontwerp gemaakt en ik heb het verder uitgevoerd.” Mensen komen hier niet om te bidden hoor, maar meer voor de symboliek en de nostalgie. “De muziek draait de hele dag. Er zit een autoradio ingebouwd. ’s Ochtends springt hij aan en ’s avonds om negen uur stopt hij.”
Een eigen straat Een heel ander project realiseren we bij woongroep de Klaproos. Twee actieve verzorgenden hebben bedacht dat de gang waar de kamers van de bewoners aan liggen, een heuse straat dient te worden. ”Ik ben zelf al begonnen om de gang te behangen met een baksteenprint. Ook de deuren moeten nog worden beplakt, het moeten echte voordeuren worden.”
Het hoogste lied Op de plek waar vroeger een koffieautomaat stond, staat nu een volière waar mezen en mussen hun mooiste liedjes zingen. Net echt, want ondanks dat de vogels niet van echt te onderscheiden zijn, ze leven niet. Ook hier komt het geluid uit een ingebouwde autoradio. “Echte vogels is veel werk, dit is toch ook leuk? Het gaat tenslotte om de beleving. De volière is overigens uitgevoerd door Klaas Houweling, een ander lid van de werkgroep.”
Naam:
Wim de Kruijf (68) Relatie Schakelring:
Vrijwilliger Locatie:
Eikendonk
TROTS• |
13
“Een foto is een fragment van een tijd die niet zal terugkeren”
Naam:
Ilse Donker Verschoor (38) Relatie Schakelring:
Als je in de wintermaanden vroeg in de ochtend door de Drunense duinen loopt, is de kans groot dat je getuige bent van een prachtig tafereel; een speciale kar met een berijder, die met veel energie en enthousiasme wordt voortgetrokken door acht prachtige, atletische sledehonden. Ilse verricht samen met haar man en hun acht sledehonden topsport. Van september tot en met december traint ze in Nederland om haar ‘Hounds’ in topconditie te krijgen. In de wintermaanden vertrekt ze naar de sneeuw. Twee keer tweeënhalve week om haar honden voor te bereiden voor de grote wedstrijden, zoals het Europees kampioenschap. Ilse kreeg de sledehondensport met de paplepel ingegoten. Ze weet ook als geen ander wat er allemaal bij komt kijken om op het hoogste niveau actief te zijn. Trainingsschema’s, analyses, voeding, weersomstandigheden, materiaal, reisvoorbereiding en vervoer. Allemaal aspecten die vragen om gedrevenheid en zeer planmatig werken. Het is dan ook niet vreemd dat deze passie doorklinkt in haar werk. Ilse: “Tussen topsport en de werkvloer zie je dan ook veel raakvlakken. Je wilt altijd het beste uit je team halen en je hebt in beide gevallen te maken met doelstellingen, piekmomenten, teleurstellingen en geluksmomenten. Het vergt vooral een grenzeloze toewijding en de wil om het elke dag weer een beetje beter te doen. Kritisch blijven en samen kijken hoe dingen die nog niet goed gaan beter kunnen. Een plek in de top vijf is natuurlijk prachtig, maar het moet nog beter.
14 | TROTS•
Welzijnsmedewerker en Vrijwilligerscoördinator Locatie:
Elzenhoven
[Martine Franck] Fotograferen is reflecteren. Als ik denk aan mijn ‘oude dag’, denk ik aan ons samen; stevig gearmd vanuit het appartement naar ons favoriete restaurant in de stad. Maar wat als zelfstandig wonen niet meer kan? Of als ik de weg naar het centrum niet meer weet te vinden? Hoe wil ik dan dat mijn zorg eruit ziet?
De eerste plek is in beeld en die bereiken we alleen door te luisteren, te kijken en de wil te tonen om die extra stap te zetten.” ”Maar het is natuurlijk niet zo dat ik iedereen om me heen loop te drillen, om het continu beter te doen. We doen het samen, dus kijken we ook samen hoe we de dingen het beste kunnen regelen voor onze bewoners.” Haar doorzettingsvermogen, enthousiasme en haar teamspirit, maken Ilse tot een graag gezien persoon. Ze is zeer begaan met de bewoners en de vrijwilligers, ze maakt altijd tijd voor ze. Dat dit zeer wordt gewaardeerd, merkt Ilse als ze na de sneeuwmaanden weer terug komt op het werk. “Mensen klampen je aan en hebben je dan ook echt gemist. Zulke momenten, daar kan natuurlijk geen topsport tegen op.”
Foto uit het Koetshuis: Een mevrouw met een handtas op schoot wil vandaag naar huis. In plaats van te zeggen dat dit haar nieuwe thuis is, wordt ze met heel veel respect uitgenodigd om vanavond in Koetshuis mee te eten. “We hebben op u gerekend”. Ze wordt begeleid naar een tafel waarop een kaars brandt en er wordt een wit wijntje voor haar neergezet. Precies zoals het altijd is gegaan. Als ik later zorg nodig heb, dan is dát wat ik wil. Respect voor wie ik was en voor wie ik dan ben. Een verzorgende die geduldig luistert als ik voor de ‘zoveelste’ keer het spannende verhaal vertel over de keer dat ik als fotograaf door een groep honden door de bossen ben ‘gesleurd’. Voor mij schuilt er voor ouderen een grote kracht in foto’s als ijkpunten in een leven.
SAMEN NAAR DE TOP
Naam:
Margo Remie (51) Relatie Schakelring:
Fotograaf
TROTS• |
15
DANCE FOR HEALTH 16 | TROTS•
Dansen is waarschijnlijk niet het eerste waar je aan denkt bij Parkinson. Toch hebben ze meer gemeen dan je op het eerste gezicht zou denken. Bij dansen gaat het om coördinatie, kracht, evenwicht, houding en flexibiliteit. En dat zijn nou net de probleemgebieden bij mensen met Parkinson. Anna, fysiotherapeut bij Schakelring zag het potentieel en is de docentenopleiding van Dance for Health gaan volgen. Dansen en fysiotherapie zouden bij Schakelring vanaf nu wel eens hand in hand kunnen gaan. Bewegen zit bij Anna in haar bloed. Met een actief dansverleden en haar baan als fysiotherapeut is het niet vreemd dat juist zij is gaan onderzoeken of dansen bij kan dragen aan een dragelijker bestaan voor mensen met Parkinson. Anna: ”Na mijn studie fysiotherapie ben ik de ouderenzorg in gerold en ben bij Schakelring terechtkomen. Ik ben me hier gaan specialiseren in Parkinson, omdat dit me altijd al heeft geboeid.” Tijdens een congres volgde Anna een workshop ‘Dansen en Parkinson’ en hier kwam ze Marc Vlemmix, haar artistiek leider van Danshuis Station Zuid, weer tegen. Als patiënt en als initiatiefnemer van Dance for Health. “Na dit congres heb ik met twee collega’s een zorgverlenerscursus gedaan bij Dance for Health waar we lyrisch van terugkwamen. Dit wilden we wel implementeren in de bestaande Parkinsongroepen.” Dansen met Parkinsongroepen is een sociaal gebeuren. Het is anders dan pure fysiotherapie waarbij je voor een specifiek probleem een behandelruimte binnenkomt. “Dance for Health is echt een dansles, waarbij ik de fysiooefeningen zoveel mogelijk verwerk in de danslessen. Je benadert dus iemand niet specifiek op zijn problematiek. We willen de mensen uitdagen door middel van dans. Hiervoor maken we gebruik van de diverse elementen van verschillende dansstijlen. Hierbij geven wij door middel van oefeningen de dansers richting, maar zij beslissen zelf hoe ze de bewegingen interpreteren.”
Als je contact kunt maken met de mensen, kun je echt wat bereiken. Het gevoel dat mensen van een les krijgen en wat er aangesproken wordt in hun lijf is geweldig. Ze worden even niet geconfronteerd met wat ze niet kunnen, maar ervaren wat ze nog wel kunnen. Naam:
Anna Bruggeman (33) Relatie Schakelring:
Fysiotherapeut Locatie:
Behandeling & Begeleiding
Toezicht houden is een vak Welke rol heeft een Raad van Toezicht? Er zijn drie rollen te onderscheiden. Ten eerste zijn we de werkgever van de bestuurder. We stellen het bestuur aan en zien toe op zijn functioneren. De tweede rol is het gevraagd en ongevraagd adviseren van de bestuurder. We spreken veel mensen en komen met veel verschillende ideeën en zienswijzen in contact. De meest interessante en waardevolle zaken delen we met het bestuur. De derde rol is het mede bewaken dat Schakelring doet waar ze ooit voor is opgericht, namelijk: kwalitatief goede zorg en welzijn bieden aan oudere, soms kwetsbare, mensen.
Jouw levensmissie is ‘andere mensen vooruit helpen’. Hoe doe je dat in je rol als voorzitter van de Raad van Toezicht (RvT)? Wij proberen als RvT actief het bestuur en de managementleden te inspireren en te ondersteunen. Wij denken met hen mee en hopen zo een goede bijdrage te leveren aan een fijn werkklimaat voor alle medewerkers en vrijwilligers en een goede zorg en welzijn voor alle bewoners van Schakelring. Hoe weet de RvT wat er speelt bij de mensen op de werkvloer en de bewoners zelf? Wij kijken of de verhalen die wij horen congruent zijn, of ze in lijn liggen met elkaar. Ons eerste aanspreekpunt is natuurlijk John Moolenschot. We willen weten hoe hij denkt, wat zijn plannen en acties zijn, hoe hij met de mensen omgaat. Daarnaast spreken we jaarlijks met de mensen van het managementteam, de ondernemingsraad, de cliëntenraad en het secretariaat.
We vragen dan: Hoe vind jij nu dat het gaat? Hoe kijk jij tegen de ontwikkelingen aan? Geeft John nog steeds de goede richting aan? Als deze verhalen overeenkomen met de eerdere bevindingen weten we eigenlijk al dat het goed zit. Vervolgens gaan we zes keer per jaar bij een locatie op bezoek. Tijdens deze bezoeken spreken we weer diverse mensen. Bevestigen deze mensen dan ook de eerdere verhalen, dan wordt het goede beeld van Schakelring bevestigd.
In jouw rol kijk je met een kritisch oog naar de organisatie. Hoe houd je jezelf scherp? Allereerst door mijn vak goed te onderhouden. De nieuwste inzichten goed te volgen en te leren van anderen door middel van intervisie. Daarnaast hebben we als RvT jaarlijks een zelfevaluatie. We blikken dan terug op het afgelopen jaar. Hoe hebben we het gedaan, hebben we de juiste dingen gedaan, zijn er leerpunten voor het komende jaar? Hoe goed doet Schakelring het? Ik vind dat je deze vraag moet stellen aan de bewoners, de medewerkers en de vrijwilligers. Uit de tevredenheidsonderzoeken onder deze drie groepen blijkt dat Schakelring het goed doet. Dit goede resultaat komt natuurlijk vooral door de medewerkers en de vrijwilligers die elke dag het werk met hart en ziel uitoefenen. Daar hebben we als Raad van Toezicht diep respect voor, maar we mogen niet verslappen om kwalitatief goede zorg en welzijn te blijven bieden.
Naam:
Frits Verschoor (56) Relatie Schakelring:
Raad van Toezicht
TROTS• |
17
Een eigen keuken is goud waard
Dat de liefde niet alleen door de maag van de man gaat, bewijst Tastou keer op keer. Met de 85-plusser steevast in het achterhoofd worden in de keuken van Schakelring voedzaamheid, variatie, structuur en smaak op een bevlogen manier in balans gebracht. Teamleider Marcel: “De statische keuken van 20 jaar geleden bestaat niet meer. We kunnen het ons niet veroorloven om op de automatische piloot ons werk te doen. We moeten iedere dag kijken hoe het weer een beetje beter kan.” Marcel geeft hierbij aan dat procesmatig werken essentieel is. “Bestellen, bereiden, verpakken, vervoeren; allemaal processen die stuk voor stuk bijdragen aan een constant hoge kwaliteit.”
“Korte communicatielijnen is het grootste goed van het hebben van een eigen keuken”, volgens Marcel. “En dat gaat verder dan alleen een uitwisseling van wat er goed of niet goed gaat. Een dynamische keuken kan alleen bestaan door te weten wat de verschillende behoeften zijn. En daarvoor moet je luisteren, met elkaar
in gesprek blijven en flexibel zijn, zoals het kunnen omschakelen naar andere producten omdat ze gewoon beter zijn. En je moet in staat zijn om van tijd tot tijd mensen met bijzondere gerechten te verrassen. De klant is in regie en de regisseur mag je niet teleurstellen.”
Naam:
Marcel Romijnders (54) Relatie Schakelring:
Teamleider Locatie:
Tastou
“Voor het paasmenu 2016 vroeg Tastou alle klanten wat ze graag wilden eten met Pasen. Marcel: “We hebben toen de wensen verzameld en hiervan een gevarieerd paasmenu samengesteld. Omdat dit zo goed is bevallen, passen we deze aanpak toe bij alle feestmenu’s. Dit is nu echt de klant in regie.”
“Van 46 bestellende afdelingen had één mevrouw een opmerking over de sperziebonen. We hebben toen een test uitgezet, omdat we dit zeer serieus nemen. Wat blijkt? Er waren inderdaad betere sperziebonen te krijgen. Dit hebben we direct aangepast...”
Een teamlid belde Marcel in het weekend op met de mededeling dat de Hospice geen eten had besteld en dus zonder zat. “Dan kun je maar één ding doen: het oplossen. We hebben ze verwend, we hebben ze meer gegeven dan ze nodig hadden.”
18 | TROTS•
TROTS• |
19
De Schakelringreis 2009-2016 en verder, in woorden en daden 2011
2009
Gastvrije zorg- en dienstverlening
Schakelring de lucht in
2010 Het samengaan (fusie) van drie ‘reisgezelschappen’ met hetzelfde vergezicht: Een verbetering van de kwaliteit van leven voor onze bewoners Betekenis geven aan collegiale waardering. Elkaar ontmoeten, verbinden / vertrouwen. Over de eigen grenzen heen, elkaar verder helpen: halen en brengen Pay off: Unieke klanten, unieke medewerkers, unieke locaties Het nieuwe huis moet op orde zijn; werken aan integratie van ondersteunende processen en systemen
De middelmaat voorbij
De vijf kernwaarden: “Voor de klant resultaten behalen door samenwerking, openheid en deskundigheid” De missie/visie: “Wij bieden vraaggericht, een op maat pakket, producten en diensten, op het gebied van wonen, welzijn & services, zorg en behandeling aan senioren en langdurig zieken, thuis of vanuit één van onze locaties De klant staat centraal vormt het uitgangspunt
2013
2015
2017
Verbinden vanuit ons DNA
Samen schakelen naar een nieuw evenwicht
Op weg naar een nieuw perspectief
2012 Gastvrijheid De verbindende schakel tussen woongenot, zorg op maat en welzijn & services is gastvrijheid Aan de definitie “iedereen voortdurend het gevoel geven speciaal te zijn” wordt betekenis gegeven door de P van persoon (bejegening), de P van plaats (fysieke woonomgeving), de P van product (producten en diensten die wij bieden) en de P van proces (de daartoe onderliggende processen) Drie motto’s: - Ik maak iedere dag de keuze om gastvrij te zijn - Ik maak het gewone bijzonder - Ik creëer WOW-momenten
Ruimte voor vernieuwing
Vernieuwing biedt kansen voor (persoonlijke) groei We dagen onze medewerkers uit om vernieuwing vorm te geven ‘Beste idee van Schakelring’ wordt uitgereikt Innovatie wordt gestimuleerd er wordt geld voor vrijgemaakt
2014 Van (re-)actief naar pro-actief… Van inge-wikkeld naar ont-wikkeld Van stoplicht naar rotonde Van vinken naar vonken Het traject “ervaar jezelf” is uitgezet om medewerkers in hun kracht te zetten en om als organisatie de middelmaat voorbij te gaan Ont-wikkel jezelf en ben vrijer om bepaalde zaken aan te gaan Van DIP-pen (denken in problemen) naar KICK-en (kijken in creatieve kansen)! Vrijheid en ruimte Met de visie en het vergezicht voor ogen, ben bereid om uitdagingen aan te gaan. Toon lef om gebaande paden te verlaten Maak het verschil!
20 | TROTS•
We willen niet de grootste zijn, maar wel de beste!
De grote kracht van het kleine genieten
“See me” Klant in regie De bewoner bepaalt of en hoe hij ondersteund wil worden Help-mij-bij vragen in het dossier Vragen waar bewoners echt mee zitten Mee-werkers Meer ruimte voor vrijwillige inzet Samen verantwoordelijke teams om klant in regie te bereiken. We gaan uit van zelforganisatie. Teams krijgen binnen kaders meer regelruimte om kwaliteit en werkplezier te verhogen
Schakelring in transitie
2016 Samen verder op reis
Echt luisteren naar de bewoners Niet handelen vanuit gewoontes en regels, maar luisteren naar wat mensen prettig vinden De dialoog aangaan Nieuwe pay-off Van mens tot mensen Schakelring is Best Practice in het kader van het programma “Waardigheid en trots, liefdevolle zorg voor onze ouderen”, ministerie VWS De klant in regie door middel samen verantwoordelijk teams & bijbehorend leiderschap, op een gastvrije wijze Placemat, de Schakelringreis Op weg naar de klant als medebestuurder!
Op weg naar een nieuw perspectief Samen met alle mee-werkers zoeken we naar een nieuwe reisbestemming
Uitvoeren van het plan “De klant in regie, door middel van samen verantwoordelijke teams & bijbehorend leiderschap, op een gastvrije wijze!” In het laatste jaar van dit meerjarenkader zijn we onze ambities verder aan het waarmaken We halen goede resultaten Van woorden naar daden!
Met thema’s als bijvoorbeeld innovatie en nieuwe vormen van samenwerking En wie weet wat meer we tegenkomen op reis De richting (stip op de horizon) is helder, de bestemming nog niet helemaal Die bepaalt de klant immers!
Reis je mee?
Vier de successen. We mogen trots zijn! TROTS• |
21
Tijdlijn Info
Vind-ik-leuks Foto’s Meer
Stichting Schakelring
Stichting Schakelring
Stichting Schakelring
30 maart 2015 om 14:52
26 september 2015 om 21:35
6 oktober 2015 om 15:34
Wat een groot succes met al die mooie bruidsparen in Zandley!
Burendag bij het Buitenhuis. Lees hieronder het berichtje van Twanny Zijlmans. Twanny Zijlmans trots.
Like ons op facebook.com/schakelring
Stichting Schakelring
Sint Antonius en Zandley kregen op ‘de dag van de ouderen’ bezoek van de Heusdense Jeugdburgemeester.
Leuk
Reactie
11 juni 2014 om 16:07
Delen Waalwijk Gezien bij Woonzorgcentrum Eikendonk in Waalwijk. Schakelring steekt zijn nek uit.
11 DRUNEN Foto’s gemaakt tijdens bruidshow bij woonzorgcentrum Zandley in Drunen ter afsluiting van de tentoonstelling rond het thema trouwen. (foto’s drunen4you)
Leuk
Reactie
Delen
34
Vandaag burendag in het Buitenhuis van stichting Schakelring. Belangrijk omdat we merken dat de buren zo ontzettend belangrijk zijn in de nieuwe,zo te mogen noemen participatie maatschappij voor mensen met dementie!
Leuk
Reactie
Delen
49
Stichting Schakelring
Reactie
Delen
‘♫ Ken je Mij’ is een uniek muziekproject van Schakelring, speciaal ontwikkeld voor ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen, en in het bijzonder voor ouderen met dementie. Het doel is het leven van deze mensen door middel van zang en muziek weer even glans te geven.
24
20 juni 2015 om 10:49
Vanmiddag is bij de Schakelring locatie Zandley een mooi mozaïektableau onthuld. Dit mozaïekwerk is door bewoners van Zandley onder begeleiding van een kunstenaar van de Aleph gemaakt. Er zijn hiervoor 32.400 steentjes door hun handen gegaan.
Stichting Schakelring
Stichting Schakelring 28 augustus 2015 09:39
Het mozaïek dat deze zomer bij Zonnehof werd onthuld heeft een definitieve plaats gekregen. Iedereen kan er nu van genieten.
19 maart om 2015 11:54
Stichting Schakelring Beste Leerbedrijf
Leuk
A capella Het project is opgezet door twee afgestudeerden aan het conservatorium, Mats Lodenstijn (26) en Stephan Peters (22). Mats:” Mijn oma had dementie en woonde in Eikendonk. Mijn moeder vroeg me op een gegeven moment tijdens een familieavond een paar
25 maart 2016 om 13:35
Voor het programma “Heb je een wens” van de Efteling kwam Roodkapje op bezoek bij grootmoeder in Eikendonk. #https://youtu.be/jG7DnHSDFHU LR Actie Linda Naam:
Leuk
Reactie
Delen
65
Reactie
35
22 | TROTS•
Leuk
Leuk
Reactie
50
Delen
Delen
Leuk
Reactie
21
Delen
Mats Lodenstijn (26) Stephan Peters (22) Relatie Schakelring:
Zanger Locatie:
Eikendonk
liedjes te zingen voor oma. Dit leverde zo’n bijzondere ervaring op. Naast mijn oma, waren er namelijk tal van andere ouderen met dementie die reageerden op mijn zang. Ze begonnen te roepen, te huilen, te klappen of stonden ineens op. Dat was echt heel bijzonder.”
“We wilden het zingen voor ouderen met dementie verder vormgeven. Met name voor de mensen in een vergevorderd stadium van dementie. Deze mensen kunnen vrijwel niet meer aan activiteiten deelnemen en we vonden het mooi om hen nog iets te kunnen geven. Ik had in die tijd een bijbaan bij Eikendonk als zorgondersteuner en h e b Tw a n n y Z i j l m a n s , medewerker welzijn op E i k e n d o n k , b e n a d e rd . Samen zijn we toen een p ro e f g e s t a r t d i e z e e r succesvol is verlopen.”
Mats en Stephan bieden inmiddels op aanvraag een persoonlijke muzikale beleving aan. Ze zingen a capella, speciaal voor die ene bewoner, voor wie nog nauwelijks een activiteit geschikt is. Hierbij creëren zij op de kamer van de bewoner een intieme sfeer waarin zij de volledige aandacht geven aan de bewoner. “Deze sessies zijn helemaal toegespitst op de persoon en worden altijd in overleg met familie en verzorging vormgegeven”, aldus Mats.
♫
kenjemij.wix.com/project TROTS• |
23
Het fotomodel van Sint Antonius Moet voor een brochure of de website een foto worden gemaakt dan is er altijd wel iemand die voorstelt om mevrouw An Branten (90) daarvoor te vragen. Waarom? An is fotogeniek en altijd goedgehumeurd. Een gesprek met het fotomodel van Sint Antonius in Heusden.
“Hoe ik hier terecht ben gekomen? Dat komt door meneer van Mill. Meneer van Mill was een kameraad van mijn man. Hij woonde hier tot zijn dood en vertelde altijd hoe geweldig het in Sint Antonius was. Dus toen ik niet meer zelfstandig kon wonen, koos ik voor dit verzorgingshuis. Wel een aparte keuze, want de meeste ouderen uit Bokhoven kiezen voor Vlijmen. Dat is dichterbij.”
Fotogeniek en altijd goed gehumeurd
Waarom kon u niet meer in uw eigen huis wonen? “Ik moest voor onderzoek naar het ziekenhuis en daar hebben ze me op een gegeven moment in een stoel gezet. Daar viel ik uit en ik brak mijn heup. Ik heb toen eerst een half jaar in Mariaoord gewoond in Rosmalen. Ik kon niet meer terug naar mijn huis in Bokhoven. Zo kwam ik hier, tweeënhalf jaar geleden. Ik kende helemaal niemand toen ik hier kwam, maar dat maakte me niet uit. Ik kan altijd met iedereen overweg.”
Naam:
An Branten (90) Relatie Schakelring:
Bewoner Locatie:
Komt u nog wel eens in Bokhoven? “Soms, ja. Mijn zoon woont in ons huis van toen. Een mooi oud huis, uit 1839. Maar hij gaat het verkopen. De kleinkinderen gaan de deur uit, het is te groot. Mijn man was boer. Daar moet u niet zoiets bij voorstellen als een boerderij van nu. Toen hij met pensioen ging hadden we 27 of 28 koeien. Meer niet.” U volgt het nieuws op de voet? “Elke zaterdag brengt mijn zoon de kranten van die week. Netjes op volgorde. En die lees ik dan. Ook lees ik ‘Het Pareltje’, het nieuwsblaadje van Bokhoven. Maar ik kom daarin niemand meer tegen die ik nog ken. Behalve ikzelf dan, ik stond er laatst zelf in. Kijk maar, daar sta ik. Met foto’s van schilderijen die ik maakte. Ik schilderde en tekende vroeger van alles. Vooral vogels, vogels zijn mooi.”
24 | TROTS•
Sint Antonius
Bevalt het goed, hier in Heusden? “Het is hier geweldig. Je doet wat je zelf wilt en als het niet lukt, dan wordt het voor je gedaan. Ik zorg elke ochtend en avond zelf voor het eten, alleen ’s middags eet ik met de anderen beneden. Altijd lekker. Mijn boodschappen doe ik in het winkeltje beneden. Drie keer per week haal ik daar mijn brood en beleg. En één keer in de week een bosje bloemen. Maar deze week niet, want ik kreeg een bloemetje cadeau. Daar op tafel. Mooi hè? Weet je wat ik altijd zeg, als ik na het eten of een activiteit weer naar boven ga? Dan zeg ik: Ik ga naar huis.”
TROTS• |
25
De Heren kamer Er staat een… huis in de Reit Jac: “Toen de jeu-de-boules-baan werd geopend vonden we dat de Herenkamer ook acte de présence moest geven. We besloten een aantal liedjes te maken. Gezien het naderende carnaval hebben we op de melodie van ‘Er staat een paard in de gang’, het liedje ‘Er staat een huis in de Reit’ geschreven. Hierin hebben alle aspecten van Zonnehof een apart coupletje gekregen.” Piet: ‘’Tijdens de opening van de jeu-de-boules baan hebben we deze liedjes gezongen en ook tijdens de carnavalsmiddag. Tijdens de open dag gaan we ze weer zingen.” Jac: “Heel Zonnehof zingt onze liedjes. Daarom moesten we van Piet bij de songteksten vermelden dat alle rechten zijn voorbehouden aan de Herenkamer van Zonnehof.” In de wandelgangen gaat de Herenkamer intussen regelmatig over de tong. Bij bewoners, maar ook bij medewerkers. ”Wat doe je toch met die mensen, vroeg Anneke Jansen (locatiemanager) me onlangs. Eén bewoner durfde eerst niet van zijn kamer af en die loopt nu gewoon rond, een ander is weer gaan schaken en er is zelfs een bewoner die weer fietst.” Dan zei Jac: “Ik doe niks, zei ik haar. Ze doen het zelf. Ik reik ze alleen maar iets aan.”
26 | TROTS•
Iedere dinsdag kunnen de mannen van Zonnehof terecht in de Herenkamer. Onder bezielende leiding van vrijwilliger Jac bespreken zo’n zeven oudere heren iedere week een bepaald thema. Stevige onderwerpen als sociale zekerheid, vluchtelingenproblematiek en solidariteit passeren de revue, maar ook meer algemene thema’s als voeding en het menselijk lichaam. Geen onderwerp wordt geschuwd, als er maar een mooie discussie op gang komt.
Piet: “Jac doet het heel goed. Hij is creatief, betrokken en hij weet mensen uit te dagen om mee te doen. Van mij mag hij blijven. Door Jac is de Herenkamer een oase in onze week.” Improvisatie Als er tijd over is, improviseert Jac. Jac: “Zo vroeg ik eens de wijken van Tilburg op te noemen, met daarbij van elke wijk vijf kenmerken zoals gebouwen, parken of instellingen. Je hoorde de hersenen kraken en ze noemden alles op wat ze nog wisten te herinneren. Ik vertelde ze dat de wijken er nu heel anders uit zien dan de beelden die zij hadden geschetst. De week erop zijn we met een busje langs een aantal van deze kenmerkende wijken gereden en hebben regelmatig stilgestaan bij de vele veranderingen.” Ook heeft Jac een keer het woord ‘Herenkamerkameraden’ op het bord geschreven met de vraag hoeveel woorden ze uit dit woord konden halen. Volgens de computer waren er 72 mogelijkheden. Jac: ”Op een gegeven moment zaten ze op 37, maar ze wilden doorgaan. Na 72 woorden wilden ze ook nog niet van ophouden weten. Uiteindelijk hadden de heren meer dan 100 woorden gevormd. Trots dat ze waren! Ze hadden de computer verslagen en dat moest iedereen natuurlijk nog dagen horen.’’
Naam:
Treinreis door Nederland Dat Jac verrassingen in petto heeft, heeft hij bewezen met de treinreis door Nederland. Een virtuele welteverstaan. Jac: “Ik heb de kaart van Nederland opgehangen en ben met de heren in Limburg van start gegaan. Ze moesten de plaatsen benoemen die we tegenkwamen en vertellen wat er allemaal te zien en te doen was. Op die manier daagde ik ze uit om iedere keer weer na te denken. Eenmaal in Maastricht aangekomen, vroeg ik de heren lekker op het Vrijthof te gaan zitten. Ik pakte mijn koffer en haalde een lekkere vlaai tevoorschijn. Dat vonden ze mooi natuurlijk. In Friesland kregen ze kruidkoek, in Alkmaar een lekker blokje kaas en we zijn geëindigd in Den Bosch. Na het opnoemen van de lokale bezienswaardigheden sloten we deze reis door Nederland af met een lekkere Bossche bol. ”De treinreis is zo’n succes geweest, dat ze me gevraagd hebben dit te presenteren voor al het vaste personeel.”
Jac van Loon (68) Relatie Schakelring:
Vrijwilliger Locatie:
Zonnehof
Naam:
Piet Baks (78) Relatie Schakelring:
Bewoner Locatie:
Zonnehof TROTS• |
27
Leer er mee leven! Mensen met een chronische ziekte en hun partner/mantelzorger, krijgen gedurende het ziekteproces op een gegeven moment te maken met de psychische en psychosociale gevolgen van de ziekte op hun dagelijkse leven. Om hier op een positieve en draaglijkere manier mee om te kunnen gaan, is er PPEP4ALL, het Patiënt en Partner Educatie Programma dat de patiënt en partner/mantelzorger helpt om de gevolgen voor henzelf en hun omgeving op een goede manier te managen. En daardoor de kwaliteit van hun leven positief te beïnvloeden. De focus hierbij ligt op mogelijkheden in plaats van de beperkingen, op acceptatie en op het bevorderen van de autonomie en zelfredzaamheid van zowel de patiënt als de partner.
Wat betekent PPEP voor het welzijn van de patiënt en partner? Karin: “Het brengt de gelijkwaardigheid in de relatie meer naar voren. Patiënten kunnen geleidelijk aan passiever worden, omdat er steeds meer voor hen gedacht en gesproken wordt. Partners/mantelzorgers worden hierdoor overvraagd en patiënten juist ondervraagd. PPEP4ALL laat mensen zelf weer nadenken over
wat ze prettig vinden. Het helpt mensen inzien dat ze een relatie hebben met elkaar en dat niet de band patiënt-partner op de voorgrond staat.” Wat is jullie rol als trainer? Marla: “Allereerst verstrekken we informatie, bieden we de patiënt en partner handvatten en ondersteunen hen in het zich eigen maken van (nieuwe) vaardigheden. Daarnaast helpen we mee aan het
soepel laten verlopen van het groepsproces. Zo brengen we de deelnemers met elkaar in gesprek: Herkennen jullie dat? Zien jullie dat anders, of hebben jullie misschien tips? Wij zijn niet bezig met onze expertiserol, maar geven aan dat de kennis al bij onze deelnemers aanwezig is. Juist door ervaringen te delen, helpt men elkaar om de volgende stap te zetten.”
PEPP levert een bijdrage om weer licht aan het eind van de tunnel te zien. Patiënt
Is PPEP voor alle chronisch zieken geschikt? Bregje “De training is voor alle chronisch zieke cliënten geschikt. Een voorwaarde is wel dat de cliënt, in een groep, de cursus kan volgen. Het tijdstip om de cursus te volgen in het ziekteproces is tevens van belang. Wanneer een cliënt de training zou volgen tijdens een revalidatieproces, zou dit nog te vroeg kunnen zijn. De cliënt heeft dan nog niet ervaren wat de ziekte met zich mee brengt op de lange termijn”.
Ik kon alles zeggen, mocht mijn kop stoten en boos zijn. Dankzij de behandeling en daarna het PPEP-programma ben ik een ander mens, ik heb een enorme metamorfose ondergaan. Accepteren? Dat kan ik niet... Maar ik kan nu omgaan met deze ziekte.’T is zoals het is. Patiënt
28 | TROTS•
Naam:
Karin Verhof (49)
Naam:
Marla van Haaf (36)
Relatie Schakelring: Naam:
Relatie Schakelring:
GZ-psychologe
Bregje van Toor (37)
Locatie: Relatie Schakelring:
Locatie:
Behandeling & Begeleiding
Maatschappelijk werker
Ergotherapeut
Behandeling & Begeleiding
Locatie:
Behandeling & Begeleiding
TROTS• |
29
“Kom maar mam”, zei ik zachtjes met een brok in mijn keel. Ik nam haar zachte hand in de mijne en ondersteunde haar arm toen ze voor de laatste keer over de drempel van het huis stapte waar ze tweeënveertig jaar had gewoond. Mijn vader ondersteunde haar andere arm. We hadden niets bij ons; geen koffer met kleding, geen eigen spulletjes, niets…want we gingen immers ‘koffiedrinken.’ Het tuinpad leek langer dan normaal en de eens zo prachtige bloementuin, waar ze ooit al haar energie in had gestopt, zag er nu troosteloos uit.”
Petrouschka, ruim 20 jaar werkzaam bij Schakelring, heeft zo’n half jaar geleden samen met haar vader een moeilijke beslissing moeten nemen; de verplichte opname van haar moeder in een verpleeghuis in Utrecht. Thuis ging het niet meer en Petrouschka en haar vader konden haar de benodigde zorg niet langer bieden.
De ervaringen met haar moeder hebben ook hun weerslag op haar werk bij Schakelring. “Ik ben me nog sterker bewust hoe belangrijk het is dat een bewoner en zijn of haar familie zich thuis voelt bij ons. En dat kan op vele persoonlijke manieren: een simpele bewegingsoefening omdat iemand gymlerares is geweest, een praatje over verre landen omdat iemand veel heeft gereisd, maar ook een een mooi ontvangstpakket, aandacht voor de familie of een spontaan liedje zorgen voor geluksmomentjes. Hiervoor moeten we luisteren naar de bewoners en hun familie; ontdekken wie ze waren, wie ze zijn en wat ze belangrijk vinden. En dat vraagt tijd, inlevingsvermogen, enthousiasme, warmte en gedrevenheid.”
Petrouschka: “Ik zou graag een positief verhaal vertellen over de zorg van mijn moeder tot nu toe, maar helaas is de realiteit anders.” Door omstandigheden zit haar moeder nu al in haar derde verpleeghuis in vijf maanden tijd. Weinig aandacht, geen tijd om mensen echt te leren kennen en heel veel routinematig werk zijn de dingen die haar zijn opgevallen. “Drie slechte ervaringen achter elkaar “Bewoners stellen geen kan geen toeval zijn. Ik torenhoge eisen, het zit zie het als een signaal hem juist in de kleine dat de zorg in Nederland dingen. Mijn moeder heeft nog heel veel beter kan bijvoorbeeld altijd karnemelk en moet. De klant is nog gedronken bij het ontbijt. lang niet overal en altijd Pas na drie maanden in regie over zijn eigen en veel gedoe kreeg ze zorg.” eindelijk haar karnemelk, terwijl dat toch een kleine moeite is voor een plezierig moment.”
Het zit ’m in de kleine dingen
Naam:
Petrouschka Copier Smits (50) Relatie Schakelring:
Managementassistent Locatie:
Zandley 30 | TROTS•
Een leerzame ervaring die je niemand wenst TROTS• |
31
Bedankt voor de glimlach :-)
’Weet je nog, mama?’
ging en had? Die vraag van Vereni ns we te t wa d an iem g no er Of rum este bewoners van woonzorgcent Hartsdromen bleek voor de me beantwoorden. Behalve voor te ijk eil mo elle ap g-C ran Sp Elzenhoven in , !’ Voor haar een logische wens rijs Pa ar na l wi ‘Ik or. spo nk mevrouw Emelia Kli rijs gewoond. van haar man 30 jaar in Pa rk we t he e weg van d ha zij nt wa die n ver vult wensen van mensen me dro rts Ha g gin eni Ver e ns De Rosmale t deden dat deze kee r samen me zij En n. zij en lev n hu van e in de laatste fas een middelbare en vrijwilligers, onder meer van n ove enh Elz van ers erk dew me school uit Waalwijk.
Een Zumba Gold dansles door de ogen van een bezoeker
Wat weifelend sta ik te wachten tot de Zumba Gold les van Lia van de Graaf in Zandley begint. Op het moment dat er een ‘golden oldie’ uit de muziekinstallatie schalt, stel ik mijn verwachting bij over Latijns-Amerikaanse opzwepende salsa en merengue. Terwijl ik de dansgroep in me opneem en de eerste voorzichtige glimlachen op de gezichten zie verschijnen, staat Lia al op de dansvloer, heupwiegend met een enthousiaste senior. Ik zie een aantal oudere dames nieuwsgierig en verwachtingsvol naar me kijken, wat me eerlijk gezegd wat ongemakkelijk maakt. “Ze denken toch niet dat ik mee doe”, zeg ik tegen mezelf. Gelukkig komt er een aantal vrijwilligers binnen. “Zij hebben ervaring met deze doelgroep, zij weten precies wat je wel of niet moet doen.” Nu de kop eraf is, volgen er nog meer tophits van weleer. Lia begeleidt de een na de ander de dansvloer op en samen met de vrijwilligers hebben ze haast iedereen in beweging. Lia en haar damesgroepje komen steeds meer mijn richting op. “Het zal toch niet, ik kwam hier voor een interview”, denk ik bijna hardop. Dan legt Lia een fluweelzachte en gerimpelde hand in die van mij. Er is nu geen weg meer terug. Onder begeleiding van ‘Doe een stapje naar voren, doe een stapje terug’ stap ik de dansvloer op. Mijn gloednieuwe danspartner glimlacht breeduit en geniet zichtbaar van deze onverwachte aandacht. Een beetje houterig en onwennig beweeg ik mee op de maat van de muziek. Mijn danspartners, de groep was intussen gegroeid tot vier 80-plussers, lijken soepeler te bewegen dan ik. In ieder geval ongeremder en enthousiaster. Ook aan deze hit komt een einde en ik maak aanstalten om mijn veilige staplek weer op te zoeken. “Kom op, we zijn nog niet klaar”, hoor ik Lia roepen terwijl ze het volgende nummer start. De dames hebben er zin in, dus ik blijf staan. Ik kijk naar de bewoners en zie ze lachen en bewegen. Ik kijk naar Lia en zie haar mimiek en het enthousiasme dat er werkelijk van afspat. “Wat een gaaf wijf”, denk ik. Wat een voldoening moet het geven om deze mensen zo’n leuke middag te bezorgen. Even rust, Lia zegt dat iedereen even moet gaan zitten. Uit zelfbescherming denk ik, want ze hebben er echt zin in. 32 | TROTS•
de Franse jaren bezit van haar genomen, maar De dementie had inmiddels ar wens: nog één ne ren. En dat was dan ook ha rin he d goe erg g no h zic ze kon dus haalden liet dat helaas niet toe. En eid dh on gez De . rijs Pa ar kee r na spoor. die stad naar mevrouw Klink Hartsdromen en Elzenhoven
Na een korte rustpauze, waarin overigens gewoon door wordt bewogen, enthousiasmeert Lia de dansers en danseressen om de dansvloer weer op te komen. Binnen een mum van tijd staat iedereen weer te dansen. Een mevrouw naast mij zit nog. Ik denk iets in haar gezicht waar te nemen. Iets van: “Ik wil ook nog wel”. Ik loop naar haar toe en vraag haar ten dans. Wat tot voor een kwartier geleden onwennig voelde, gaat nu helemaal vanzelf. Ik voel me een charmante chaperon en bedenk me dat ik met mijn eigen oma nooit heb gedanst. “En met die hendjes de lucht in en kèk me lachend aan” zing ik uit volle borst en dat is precies wat ik hiermee bereik. De mevrouw geniet met volle teugen en de voorzichtige glimlach heeft plaatsgemaakt voor een brede lach. Ik snap Lia nu helemaal toen ze me voor de les vertelde dat die lach van de bewoners de reden is waarom ze zich met hart en ziel inzet voor deze unieke Zumba lessen. Ik begeleid intussen ‘mijn’ dame weer naar haar stoel, bedank haar voor de dans en rijd met een lach op mijn gezicht weer terug naar huis.
het al bij ekkende dag. Bezoekers zagen kw dru in een s wa t aa ult res t He het in Sprang-Capelle: hier gaat rum nt gce zor t he van st kom binnen oren stond rme opblaasve rsie van de Eiffelt vandaag ove r Parijs. Een eno met Franse kwam botste zowat tegen de kar naast de ingang en wie binnen r met coq-aug de heerlijke wijnen, het dine no er ren wa n da En op. en kaz rinne rt oeder zong ze allemaal mee,” he “M s. dje lie e ns Fra de ral voo vin en aat nd van Parijs kon ze nog de str gro tte pla de p “O h. zic e tin dochter Al ber en tachtig had gewoond.” aanwijzen waar ze tot eind jar
t er nog vaak g van haar leven. We hebben he da te ois mo de eer gev on zo rd “Het we kboek gemaakt en daar heb ik een pla o’s fot l vee n zij f zel g da de n Va ove r gehad. vroeg en in. ‘Weet je nog, mama?’, sam er we den der bla k vaa el van gemaakt. He kwamen de verhalen. Tot op de ik dan. En dan knikte ze en baar voor die dag en voor de dag van vandaag ben ik dank r in Sprang-Capelle.” laatste jaren van mijn moede
Naam:
Albertine Klinkspoor (68) Relatie Schakelring:
Familie Locatie:
Naam:
Lia van de Graaf (48) Relatie Schakelring:
Zumba Gold Danslerares Locatie:
Zandley Sint Janshof
Moeder zong alle Franse liedjes mee
Elzenhoven
Op Youtube vind je nog een filmpje van deze Parijse dag in Sprang-Capelle: youtu.be/stIlZT8fsjY Bron: Vereniging Hartsdromen.nl
TROTS• |
33
Waarom koos je in jouw tussenjaar vrijwilligerswerk in plaats van werken en reizen? Een bijbaan is best lastig als student, tenzij je in de horeca of ’s nachts wilt werken. Ook ben ik niet het type om in mijn eentje de wereld rond te gaan. Daarnaast heb ik altijd al vrijwilligerswerk willen doen. Door een eerder bijbaantje in een ander verzorgingshuis heb ik ervaring opgedaan.
gang makers tekst: Frank Pijnenborg
Iedereen is uniek Ieder gaat zijn eigen gang Ieder zijn publiek Ieder zijn belang Ieder op zijn eigen manier Ieder heeft zijn kwaliteiten Ieder zijn plezier Ieder zijn activiteiten Laten we daar trots op zijn Ieder zijn eigen weg inslaan Ieder zijn brein Daar komt het op aan
Naam:
Frank Pijnenborg (39) Relatie Schakelring:
Vrijwilliger Locatie:
Eikendonk 34 | TROTS•
Waarom mensen met dementie? In de derde van de middelbare school heb ik een maatschappelijke stage gelopen bij mensen met beginnende dementie. Ik ontdekte toen dat ik het een hele leuke doelgroep vind, ik kan er goed mee overweg. Werken met deze mensen is heel dankbaar. Ze zijn blij met de kleinste dingen. Al houd je hun hand maar vast. Deze mensen zijn ouders, grootouders, misschien wel overgrootouders. Ze zijn gewend om te zorgen en nu wordt er voor hen gezorgd. Daar straalt zoveel dankbaarheid vanaf. Deze mensen zien genieten, maakt mij een heel blij mens. Helpt jouw opleiding psychologie je in het vrijwilligerswerk? Door mijn opleiding herken ik bepaalde gedragingen, waardoor ik het beter kan plaatsen en accepteren. Je weet wat het gedrag veroorzaakt. Laatst hadden we een bijeenkomst met vrijwilligers over de klant in regie. Iemand zei: “Soms moet je iemand even meebuigen om met je mee te gaan.” Ik zei toen: “Je moet juist zelf ombuigen om met deze mensen mee te gaan. Zij kunnen zich niet aanpassen.”
Verrassen bewoners je wel eens? Ik heb met een bewoonster een woordzoeker gedaan. We moesten het woord tomaat zoeken. Het was voor haar lastig om de ‘t’ te vinden tussen alle letters. Ik ging met haar rij voor rij af of we een ‘t’ konden vinden. Vanuit daar zochten we het woord tomaat. En daar bleek ze ontzettend goed in te zijn. Je denkt heel snel bij mensen met dementie: ”Die kunnen niet veel meer.” Ik laat ze steeds vaker dingen zelf doen.”
Jong en vrijwilliger Waarom heb jij als persoon zo’n goed contact met de bewoners? Ik denk het gebrek aan schaamte. Ik kan heel gek staan dansen om de mensen aan het lachen of in beweging te krijgen. Het maakt mij niet uit als ik “voor paal sta”. Ik drijf op emotie, dat is voor mij veel belangrijker dan mijn ratio. Juist met deze groep communiceer je vaak op een emotioneel niveau. Hierdoor kan ik heel vrij en diep contact maken. Jij besteedt je tijd nuttig, maar is een groot deel van jouw leeftijdsgenoten niet met andere dingen bezig? Ik snap dit wel, want je bent op deze leeftijd vol in ontwikkeling. Je hebt nu de vrijheid. Anderzijds is het heel jammer, het zou mooi zijn als jongeren wat meer maatschappelijk betrokken zouden zijn. Wat minder “ikke”, maar samen dingen oppakken en realiseren.
Naam:
Nicole van Helvert (22) Relatie Schakelring:
Vrijwilliger en Student psychologie Locatie:
Zonnehof
TROTS• |
35
Wat is leiderschap volgens jou? Richting geven, maar net zo goed beschermen. Dus niet alleen voor de troepen lopen, maar ook erachter of ernaast. Verbinden is voor mij erg belangrijk met betrekking tot leiderschap. Maar het allerbelangrijkste is voor mij anderen tot groei laten komen. Een leidinggevende maakt het verschil niet bij de bewoners, dat zijn de mensen op de werkvloer die het dagelijkse contact hebben met bewoners, familie en vrijwilligers.
Titus:
Een gesprek over Naam:
Titus van den Eijnden (55) Relatie Schakelring:
Manager Behandeling & Begeleiding en Facilitaire Dienst
Hoe zou je de leiderschapsstijl binnen Schakelring beschrijven en waarom? Coachend/ontwikkelingsgericht, zowel op inhoud als op resultaat, met altijd het oog houdend op de relatie. Tijdens leidinggevendendagen gaan we hier op in door vooral de rol van leidinggevenden te bespreken. Hoe vul je zelf deze rol in en hoe zouden we deze rol binnen Schakelring ingevuld willen zien? Wat is het zichtbare effect hiervan in de organisatie? Er is geen oplegcultuur waarin we zeggen: “dit zijn onze manieren en je moet hierin meegaan”. Teams bepalen in samenspraak met bewoners en familie zelf hoe zij omgaan met de dagelijkse zorg. Leidinggevenden zijn dan ook sterk op de relatie gericht, op de ontwikkeling en coaching.
36 | TROTS•
Hoe zou je het leiderschap binnen Schakelring nog verder kunnen/willen ontwikkelen? Het leidinggeven moet meer van de dagelijkse bezigheden loskomen; meer richten op morele dillema’s, op samenwerking en op professionaliteit in houding en gedrag. Ik zie het meer als de rol van een gids. Hoe houd je jezelf en elkaar scherp op leiderschap? Openheid en samenwerken zijn twee van onze vijf kernwaarden. Elkaar aanspreken is dus een must, ook onderling. Gewoon netjes feedback geven en het gesprek aangaan met je collega’s. We hopen dat we dat allemaal doen naar elkaar, ongeacht functie of rol. Wie is een voorbeeld voor jou op het gebied van leiderschap? Ik heb niet zoveel met idolen. In iedereen zit wel iets moois. Wat ik belangrijk vind is dat je naast je leidinggevende instrumentarium vooral gewoon jezelf blijft. We nemen onszelf mee, we zijn onszelf, we ontwikkelen onszelf en we zijn er voor de ander. Wat is leiderschap volgens jou? Leiderschap heeft voor mij twee kanten: een zakelijke kant en een menselijke kant. Beide zijn nodig, ook voor mij. Ik ben leidinggevende, ik stel kaders, maak afspraken en zorg dat deze nagekomen worden. Maar voor mij gaat leiderschap toch meer over het motiveren en inspireren van mensen. Het geven van ruimte zodat mensen zichzelf kunnen blijven ontwikkelen.
Nicole:
is het doel: de beste kwaliteit van leven voor de bewoners. Je hebt hierdoor veel te maken met emoties. Je hebt te maken met zware zorg, kwetsbaarheid en afscheid nemen. Dit is een hele andere benadering dan bij revalidatie waar we mensen zo snel mogelijk weer naar huis willen laten gaan. Je coacht dan minder op emotie en juist meer op gedrag. Voor mij betekent dit een continue omschakeling, maar dat maakt het juist voor mij zo interessant.
leiderschap Hoe omschrijf je de leiderschapsstijl van de Schakelring en hoe blijven jullie daarin als leidinggevenden op 1 lijn? Ik denk situationeel leiderschap. Gericht op de ontwikkeling van het individu. Ieder mens is anders, er is geen blauwdruk voor ontwikkeling. Het is telkens weer opnieuw kijken wat iemand nodig heeft om zichzelf verder te ontwikkelen. Dit zie ik ook terug bij meer leidinggevenden binnen Schakelring. Tijdens leidinggevendendagen wordt hier ook over gesproken. We wisselen ervaringen uit en bevragen en inspireren elkaar. Je hebt twee afdelingen onder je hoede: revalidatie en langdurig verblijf. Is er een verschil in leidinggeven tussen deze twee afdelingen? Het verschil zit hem vooral in de doelstellingen van de afdelingen. Bij langdurig verblijf
Wat krijg je terug van mensen als het gaat om de manier waarop jij jouw leiderschap inzet? Wat ik terugkrijg is dat ik direct ben, soms wel eens iets te direct volgens sommigen. Ze vinden me betrokken en ze vinden dat ik een groot verantwoordelijkheidsgevoel heb. Het grootste compliment is toch wel dat ze vinden dat ik in mijn ontwikkeling naar leidinggevende gewoon mezelf ben gebleven. En dat is ook wel zo denk ik. What you see is what you get. Is er voor jou iets veranderd door jouw ziekte? Kijk je anders tegen dingen aan? Ik denk dat ik milder geworden ben. Voor mijn ziekte kon ik best pittig reageren in bepaalde situaties. Nu maak ik een betere afweging of ik me ergens wel zo druk over moet maken. Het heeft me ook met beide benen op de grond gezet. Ik wring me
niet meer in alle bochten om mijn doel persé te bereiken. Wat zou je zelf nog willen ontwikkelen? Mijn belangrijkste ontwikkelpunt is het zoeken naar de juiste balans tussen werk en thuis. Het zijn nu nog twee losse einden die allebei aan mij trekken. Ik moet op zoek naar een manier waarop ik deze werelden kan verenigen en uit beide werelden veel geluk en energie kan halen. Wie is een voorbeeld voor jou op het gebied van leiderschap? Er zijn veel mensen om mij heen die mij inspiratie bieden, maar een echte leider vind ik in de dierenwereld. Als je goed naar dieren kijkt, zie je altijd een leider. En die leider voelt altijd feilloos aan hoe de rest van de groep zich voelt en wat hun behoeften zijn. Neem een groep ganzen die in een v-vorm vliegt met de leider voorop. Soms komt het voor dat er een gans uit de groep dreigt te vallen. De leider laat zich dan terugzakken en haalt de gans weer bij de groep zodat er weer een perfect geheel ontstaat.
Naam:
Nicole Klaassen Reijns (46) Relatie Schakelring:
Teamleider Locatie:
Eikendonk
TROTS• |
37
Naam:
Het geven van advies waar een locatiemanager of teamleider weer mee aan de slag kan. Bijvoorbeeld in het geval van de samen verantwoordelijke teams. Hoe gaat dat nu in zo’n team? Als wij vragen aan medewerkers om samen verantwoordelijk te zijn, wat hebben zij daar dan voor nodig? Als men het lastig vindt om elkaar aan te spreken, kan P&O adviseren hoe je zo’n gesprek moet voeren. We bieden geen kant-en-klare oplossingen, maar proberen mensen te inspireren en te faciliteren om het uiteindelijk zelf te doen.”
William Timmermans (39) Relatie Schakelring:
Adviseur Planning & Control Locatie:
Staf
William: “Door vraagstukken vanuit onderliggende processen te benaderen zit je vaak met
Eerst een gemene vraag. William, wat is volgens jou de rol van Personeel & Organisatie (P&O) en Lianne, wat is volgens jou de rol van financiën? William: ”P&O bevindt zich altijd op het snijvlak tussen organisatie en individu. Hiervoor zoeken zij telkens de verbinding tussen medewerkers en de organisatie. Zij ondersteunen en faciliteren locatiemanagers, teamleiders en medewerkers om hun rol zo goed mogelijk te vervullen. Maar ze werken ook samen met andere onderdelen van de organisatie. Een hele zichtbare rol, vind ik wel.” Lianne: “Ik denk dat de rol van financiën wat minder zichtbaar is. Algemeen gesteld is het vooral de zorg dat Schakelring als geheel financieel gezond is en blijft. Met daarbij de verantwoordelijkheid voor alle benodigde papieren. Zij zijn de experts op het gebied van processen en wet- en regelgeving. Zij adviseren bij plannen en checken deze op efficiëntie en haalbaarheid. En omschrijf nu je eigen rol William:” We bewaken dat de 38 | TROTS•
Staf aan het woord: Financiën en P&O organisatie financieel gezond is en blijft. Onze focus ligt hierbij vooral op het voldoen aan weten regelgeving. Hiervoor proberen we samen met medewerkers processen in goede banen te leiden. Daarnaast zijn we ook bezig om de organisatie te faciliteren en op te zoeken, zoals bij het inrichten van ons managementinformatiesysteem. We zorgen daarmee dat op locaties de medewerkers goed en tijdig geïnformeerd worden.” Lianne: “Ondersteunen van locatiemanagers, teamleiders en medewerkers op het gebied van P&O. Dat kan zijn de aanwezigheid bij een gesprek tussen teamleider
en medewerker of de vertaling maken in een gesprek. Vanuit P&O ben je er dan bij om te kijken hoe het proces gaat, wat iemand nodig heeft en met welke regelingen je te maken hebt. Daarnaast ook de ontwikkeling van beleid, zoals bij samen verantwoordelijke teams. Ik vind hierbij vooral belangrijk, hoe we gaan checken dat wat wij bedenken voor medewerkers, teamleiders en locatiemanagers ook echt werkt. We zorgen ervoor dat het beleid een praktische vertaling krijgt.” Wat maakt jullie vak mooi? Lianne: “Ik vind het mooi om iets te kunnen betekenen voor de mensen die hier in de zorg werken.
verschillende disciplines aan tafel. Je krijgt daardoor een duidelijk beeld van wat er in de organisatie speelt. Daarnaast verandert er op het moment zoveel in de zorg, dat je continu in ontwikkeling en vernieuwend bezig bent. Die ruimte krijg je ook binnen Schakelring. Wat doen jullie om Schakelring op haar best te laten zijn? William: ”Wij voorzien de organisatie op verschillende gebieden van informatie. Daarnaast proberen we processen eenvoudiger te maken, door ze bijvoorbeeld te automatiseren. Hierdoor kunnen medewerkers zich meer focussen op hun taken. Ze kiezen immers bewust voor de zorg en dan moet je administratieve taken tot een minimum beperken.” Lianne: “Door goed te luisteren naar onze klant waar zij behoefte
aan hebben en tegenaan lopen. Door aan te sluiten bij Local Management Teams op locatie te werken en medewerkers daar te treffen, weet je veel beter wat er speelt dan dat je op je eigen kamer blijft zitten.” In hoeverre dragen jullie als staf bij aan het welzijn van bewoners van Schakelring Lianne:”We willen dat medewerkers zo goed en zo fijn mogelijk kunnen werken. Ik ben ervan overtuigd dat iemand die tevreden is, goed in zijn vel zit en op de goede plaats zit, anders bij een bewoner binnenkomt dan dat hij ontevreden is. Welzijn voor de medewerkers is ook welzijn voor de bewoners.” William: “Ons streven is zo veel mogelijk financiële middelen naar onze cliënten te laten gaan. Zoals eerder aangehaald, proberen we daarvoor de organisatie financieel gezond te houden en de medewerkers te ondersteunen, zodat we de cliënten blijvend zorg en diensten kunnen bieden.”
Naam:
Lianne Hoefnagel Butijn (24) Relatie Schakelring:
Adviseur P&O Locatie:
Staf
TROTS• |
39
Naam:
Joyce Klerkx (26) Relatie Schakelring:
De onmisbare Zorgondersteuner Locatie:
Spoorwiel
kracht van Joyce, 26 jaar uit Waalwijk heeft zich de laatste jaren ontpopt als een onmisbare kracht voor de bewoners en verzorgenden van Spoorwiel. Joyce heeft een Wajong-uitkering en werkt vijf dagen per week bij Spoorwiel. Dat Joyce structuur nodig heeft in haar werk is absoluut geen belemmering. Het sluit eigenlijk perfect aan bij de bewoners van Spoorwiel. Zij hebben daar immers ook baat bij.
40 | TROTS•
Joyce ruimt de was op, helpt mee met het ontbijt en de lunch, ruimt op, zorgt voor koffie, helpt de verzorgenden op de computer, bereidt het eten voor en kookt soms voor de bewoners. Met zoveel bezigheden vraag je jezelf af, werken er nog meer mensen op Spoorwiel? Collega: ”Joyce doet zoveel voor ons. We zien nu al op tegen haar vakantie, want een vervanger voor haar krijgen we niet. En dat willen we ook niet. Joyce is namelijk onvervangbaar.”
Joyce: ”Ik vind het leuk om te helpen.”
Spoorwiel
Op de vraag waarom ze het leuk vindt om met ouderen te werken zegt Joyce: “Dat zit er gewoon in, ik vind het leuk om te helpen.” Elsje: ”Joyce helpt ook mee bij activiteiten zoals de bingo. Ze neemt de bewoners mee, houdt ze in de gaten en geeft bij ons aan als ze denkt dat onze hulp nodig is.” Joyce volgt daarnaast nog een cursus over het omgaan met mensen met dementie. Elsje: ”Dat is natuurlijk leerzaam voor haar, maar ze kan al heel goed omgaan met de bewoners. Als ze in de war of verdrietig zijn, stelt Joyce ze vaak op een lieve manier gerust.” Joyce is niet alleen maar bezig met het afdraaien van haar programma. Ze denkt ook na over wat ze nog meer wil leren. Joyce: ”Ik zou graag willen weten wat er in de hoofden van mensen afspeelt. Ik zou beter willen aanvoelen wat bewoners willen en wanneer ze zich goed of niet goed voelen.” Elsje: ”Een prachtige leervraag toch? Misschien lastig te realiseren, maar als ze nog wat meer ervaring opdoet, zal het aanvoelen vast nóg beter gaan.”
TROTS• |
41
Naam:
Apart, maar toch samen
Mevrouw van Logten de Bakker (90) Linda Kuijer - Wilhart (48) Relatie Schakelring:
Initiatiefneemster van de wensboom Annie Musters: “Het idee van de wensboom is ontstaan tijdens een bijenkomst over klant in regie. In regie zijn betekent voor mij: zelf aangeven wat je wel en niet wilt. Wat bewoners niet willen, weten we meestal wel, maar vraag ze maar eens wat ze echt nog graag zouden willen, welke wensen ze hebben. Zo ben ik op het idee gekomen van de wensboom. De wensboom is onlangs in het bijzijn van bewoners, familie en medewerkers feestelijk onthuld. De eerste wensen worden in het voorjaar gerealiseerd.”
HONDENPENSION Hondenfokster mevrouw Schey heeft in haar leven heel wat nestjes grootgebracht. Ze is een echt hondenmens. Honden reageren dan ook altijd goed op haar. Mevrouw Schey: “Honden zijn altijd vriendelijk en blij om je te zien. Ze weten het als mensen goed voor ze zijn.” Haar wens is om eens te gaan kijken bij een hondenopvang. Om te kijken en om ze te aaien. Mevrouw Schey: “Van honden hou ik.” Mevrouw Schey (88 jaar)
MARIA EN ST. JAN
DOE EEN WENS... BOOM
Maria heeft altijd een bijzonder plekje ingenomen in het hart van mevrouw de Gouw. Ze heeft heel wat kaarsjes gebrand aan de voeten van deze heilige. Bij ziekte van familie en vrienden, een huwelijk, een begrafenis, examens van kinderen en kleinkinderen of gewoon voor mooi weer bij bijzondere gelegenheden. Het is haar geloof, haar Maria en daar wijkt ze niet van af. Dochter Tonnie: “Als moeder vroeger naar Den Bosch ging, bezocht ze als eerste de St. Jan. Ze stak voor de hele familie een kaarsje aan en ging stil in de kerkbank zitten bidden. Ze was dan helemaal in zichzelf gekeerd, helemaal weg. Ze zou graag de St. Jan nog eens bezoeken en dan natuurlijk een kaarsje branden voor iedereen die haar lief is. Ze wordt 100 in oktober, dus we hopen heel erg dat ze dit nog kan meemaken.” Mevrouw de Gouw-de Groot (99 jaar)
TERUG NAAR DE BOERDERIJ Mevrouw Verboord is opgegroeid op de boerderij en is later ook met een boer getrouwd. Het vrije buitenleven is dan ook iets waar ze met veel plezier naar terugkijkt; een eigen moestuin en het plezier van het melken van de koeien in de wei. Niet iedereen in haar gezin deelde haar enthousiasme. Haar vier zonen moesten op zondag om de beurt de koeien melken. Mevrouw Verboord: “Die rotkoeien, zeiden mijn jongens dan.” Graag zou ze nog een keer gaan kijken hoe het boerenleven vandaag de dag eruit ziet. Lekker in de buitenlucht, tussen de koeien en varkens. 42 | TROTS•
Mevrouw Verboord (93 jaar)
Wijkbewoner Wijkverpleegkundige Locatie:
Zandley
Sinds drie jaar woont mevrouw van Logten in een ruime aanleunwoning bij Zandley. Lekker dicht bij haar man Mart, die daar woont op een woongroep. “Ik ga iedere dag bij hem langs. Op zondagochtend drinken we met de kinderen en kleinkinderen koffie in het restaurant. Soms slaapt hij dan de hele tijd, maar dan zijn we in ieder geval toch met het gezin bij elkaar. Heel gezellig.”
Mevrouw van Logten is een vlotte prater die positief in het leven staat. Samen met wijkverpleegkundige Linda vertelt ze over haar leven in Zandley. Linda helpt haar ’s ochtends met het aantrekken van steunkousen en het zalven van de ogen. Eén keer in de week helpt ze met douchen. Daarnaast heeft mevrouw Van Logten wekelijks hulp bij het huishouden en boodschappen doen. “De kinderen helpen altijd als er iets moet gebeuren. Die wonen gelukkig allemaal in de buurt. Vier dochters en schoonzonen, acht kleinkinderen en het achtste achterkleinkind is op komst,” vertelt ze. Vol trots laat ze het album met foto’s van de 60-jarige bruiloft zien. Ondanks de ziekte van haar man, hebben ze dat in het voorjaar nog gezellig gevierd. Deftig Achter de geraniums is geen goede plek voor mevrouw Van Logten. Ze heeft in het gebouw twee goede vriendinnen. Daarmee gaat ze twee of drie keer per week eten in het restaurant van het woonzorgcentrum. “En als het vakantiegeld binnen is, dan doen we deftig. Dan gaan we lunchen bij Arcade.” Daarnaast heeft ze een grote hobby: kaarten. Als kind leerde ze rikken van haar vader. “Dus dat is me met de paplepel ingegeven.” Kleine geluksmomentjes Iedere middag na het kaarten, gaat ze op bezoek bij haar man Mart. Tot voor kort dronken ze dan samen koffie. “Maar tegenwoordig herkent hij me meestal niet meer”, zegt ze. “Dat is langzaamaan zo gekomen. Dat is wel verdrietig, jazeker.” Soms is Mart helder en dan herkent hij zijn vrouw. Dat zijn kleine geluksmomentjes om te koesteren. “We zijn 60 jaar geleden getrouwd in voor- en tegenspoed. Dus ga ik iedere middag naar hem toe. Zo lang als ik kan.”
TROTS• |
43
Frans Brok: “Er zijn hier veel activiteiten. Er is elke dag wel iets te doen. Soms is het leuk, soms is het niet leuk. Cees Klijn: “Ja, zo is het hele leven Frans. Het leven is dan wel een feest, maar je moet wel zelf de slingers ophangen. Je moet er wat van maken. Ik kan ook de hele dag op mijn kamer voor de televisie zitten, maar dat werkt natuurlijk niet. We hebben hier ook een prachtige tuin. Volgende week komen de vogeltjes er weer in; die volière houd ik ook bij. Nee, ik hoef me niet te vervelen.” Cees Klijn is ook een belangrijke trekker van de biljartclub. Cees Klijn: “We spelen iedere maandag en donderdag. Ik heb een competitie opgezet waar iedereen tegen elkaar speelt. Goede biljarters en minder goede, door elkaar heen. We hebben alleen de regels wat aangepast, zodat de minder goede biljarter toch een partij kan winnen”.
EEN MOOI STEL Cees Klijn en Frans Brok hebben elkaar met een potje bier ontmoet aan de bar van Zandley. Ze waren het er direct over eens dat ze dit vaker moesten doen. Maar dan met meer bewoners in de vorm van een heus seniorencafé. Iedere bewoner is welkom. Cees Klijn: ”We zitten dan gezellig bij elkaar en praten met elkaar hoe de afgelopen week is verlopen. We zijn met z’n tweeën begonnen en nu moeten we al tafels bijschuiven. Dat doen we natuurlijk graag, want er zijn meer mensen die dit leuk vinden. Er komt een natje en een droogje tussendoor en om vijf uur hebben we een Weekend Special. Soms een halve haan met frites, een andere keer weer een beenham of zo.” 44 | TROTS•
Naam:
Cees Klijn (77) Relatie Schakelring:
Bewoner en Lid Lokale Cliëntenraad Locatie:
Zandley
Naam:
Frans Brok (71) Relatie Schakelring:
Bewoner Locatie:
Zandley
Frans Brok: “Biljarten doe ik niet hoor.” Cees Klijn: “Dat hoeft ook niet Frans, jij maakt weer muziek. Frans speelt gitaar, heeft vroeger in bandjes gespeeld en heeft muziekles gegeven”, licht Cees Klijn toe. Zo is het bij Zandley één keer per jaar ‘Franskesavond’. Dit is een avond waar Frans en andere liefhebbers samen muziek maken.” Frans: “Er wordt dan eenvoudige muziek gemaakt met mensen van hier. We vragen welk instrument ze spelen en dan kies ik een liedje van vroeger.” Cees Klijn: ”Frans heeft zelf drie gitaren staan, maar daar mag niemand aankomen.” Frans: “Nee, daar komt niemand aan, die zijn veel te duur. Wel tweeduizend gulden per stuk.” Cees Klijn: “Ik hoefde hier eigenlijk niet naartoe, maar mijn vrouw werd ziek. Toen mijn vrouw overleed heb ik direct aangegeven dat ik wil helpen waar ik kan. Je kunt niet de hele dag op een stoel gaan zitten. Als bewoners een boodschap nodig hebben, dan hoeven ze maar te bellen en dan haal ik het voor ze. Nu wil ik hier ook niet meer weg, ik heb het buitengewoon naar mijn zin. Prachtige accommodatie, twee keer per dag warm eten en als er ’s nachts iets is, dan hoef ik maar op een knopje te drukken en dan staan ze er.”
Cees Klijn zit daarnaast ook nog in de locale cliëntenraad. Met vijf man vormen zij een brug tussen de bewoners en de leiding in Zandley. Cees Klijn: “We horen dingen van bewoners en kijken eerst of we het zelf kunnen oplossen. Lukt dat niet, dan geven we het door.” Ook nieuwe bewoners worden door Cees Klijn en Frans Brok betrokken bij de vele activiteiten. Cees Klijn: “Het is voor hen een vreemde omgeving. We nodigen ze dan uit om te komen biljarten of om vrijdag mee naar het café te gaan. Dat is toch gewoon gezellig voor die mensen.” TROTS• |
45
Tactiel stimulering, eventjes ontspanning
“Mijn armen worden wolken” Irma maakt dagelijks op een zeer bijzondere manier contact met de bewoners van Eekhof. Via tactiel stimulering biedt zij de mensen eventjes een vlucht uit de waan van de dag. Irma was al jaren bezig met het masseren van bewoners. Zij zag hierbij veel mooie dingen gebeuren en vond dat ze dit verder moest onderzoeken. Diverse ontspanningstechnieken werden uitgeprobeerd. Tactiel stimulering bleek het beste aan te sluiten bij de bewoners. Het is toegankelijk en biedt de mensen eventjes rust en ontspanning. Tactiel stimulering is een aanrakingsmethode dat op de tastreceptoren werkt. Als je bijvoorbeeld aangeraakt of geknuffeld wordt en je hebt dit altijd prettig gevonden, voelt dit ook fijn. Dit komt omdat onze hersenen dan een grote hoeveelheid oxytocine aanmaken, een hormoon dat zorgt voor een prettig gevoel en bijdraagt aan rust en ontspanning. Tactiel stimulering is dan ook geen wondermiddel of vervanging van andere behandelmethoden. Het is puur voor de ontspanning.
Tactiel stimulering wordt ook ingezet om mensen hun lichaam weer te laten ervaren. “Mijn armen worden wolken en mijn benen voelen zo zacht. Doen ze het dadelijk nog wel”, gaf een bewoonster als reactie op de behandeling. Irma: “Dat was haar manier om aan te geven dat ze ontspannen was. Maar er zijn ook mensen die het niet meer kunnen aangeven. Bijvoorbeeld als door onrust en verkramping de kaken heel strak gespannen staan. Je ziet dan aan het gezicht dat het werkt. De kaken ontspannen, soms beginnen mensen zelfs te gapen, prachtig toch?”
Wij houden allemaal van deze mensen.
Irma: “Ik behandel bewoners omdat ze het heerlijk vinden. Je ziet mensen helemaal ontspannen. Ze liggen vaak een paar uur na een behandeling nog heerlijk rustig op bed. Dat is prachtig om te zien, zeker ook voor de familie die ik soms uitnodig om aanwezig te zijn. Ook al bied je maar een paar uurtjes verlichting, de bewoners zien ontspannen geeft mij voldoende motivatie om dit nog verder te gaan onderzoeken.”
“Ook voor de verpleging is het prettig om te zien dat mensen die onrustig zijn of veel huilen, even helemaal rustig en ontspannen zijn. Ze zijn dan echt even in een andere emotie. Soms lachen ze weer even of kijken weer even om zich heen. En die mooie momenten gunnen we hen zo. We houden namelijk allemaal van deze mensen.”
Naam:
Irma Kemmeren - Timmermans (51) Relatie Schakelring:
Medewerker Welzijn 46 | TROTS•
Locatie:
Eekhof
Naam:
Betty Prins (74) Naam:
Jan Wijnen (69) Relatie Schakelring:
Cliëntenraad Locatie:
Zonnehof
Met dank aan de cliëntenraad
Relatie Schakelring:
Cliëntenraad Locatie:
Zandley
Een cliëntenraad zonder cliënten, kan dat? Jazeker kan dat. “Vroeger zaten bewoners van verzorgingshuizen in de raad”, herinnert Betty zich. Zij kan het weten, want ze werkte twintig jaar in de zorg en is sinds haar pensionering vrijwilligster én lid van de Cliëntenraad. “De bewoners zijn er doorgaans niet meer toe in staat en dus zijn het familieleden en vrijwilligers die hun belangen behartigen.” Dat gaat goed, want de raad heeft binnen Schakelring al heel wat bereikt. Het belang van bewoners staat voorop Betty vertelt dat het vaak over kleine dingen gaat, zoals een deur die te zwaar open ging. “We vroegen deze te vervangen voor een automatische nieuwe deur en die kwam er ook. Maar het gaat natuurlijk ook over beleidsmatige zaken. Ook dan geldt, dat we altijd alles bekijken vanuit het belang van de bewoners.” Jan: “Welzijn is in de ouderenzorg dagbesteding en dagbesteding is welzijn. Concreet gaat het erom dat voor de bewoners de tijd tussen opstaan, maaltijden en naar bed gaan, plezierig dient te zijn. Dat is natuurlijk makkelijker bedacht, dan geregeld.” Betty: “In het verleden regelden de professionals en vrijwilligers een reeks activiteiten, maar de cliëntenraad heeft er met succes voor gepleit om de bewoners te vragen wat ze graag willen. Zij hebben de regie.” “De activiteiten moeten natuurlijk wel aansluiten bij wat mensen kunnen en willen”, legt Jan uit. “Soms is het niet mogelijk bewoners te vragen wat ze willen en dan is het zaak om de juiste signalen goed op te vangen. En nee, niet alles is mogelijk. Maar wel veel, zo ontdekken we steeds weer.”
Een cliëntenraad moet een luis in de pels zijn Geheim Het geheim achter al deze betrokkenheid? Betty hoeft daar niet lang over na te denken. “Eigen regie, trots en waardering – daar wordt door de organisatie én door de cliëntenraad op ingezet. Dat leidt tot locaties waar het fijn is om te wonen en waar medewerkers en vrijwilligers het naar hun zin hebben. Schakelring heeft het goed voor elkaar, wat niet betekent dat wij achterover gaan leunen. Een cliëntenraad moet een luis in de pels zijn, altijd kritisch. En dat zijn we.” Jan: “De dagbesteding gaat al steeds meer uit van de vraag in plaats van het aanbod, maar het kan nog beter. Daar gaan we samen aan werken.”
Opdrachtgever:
Schakelring Vormgeving:
De Code Fotografie:
Remie Fotografie Teksten:
Buro Pulse Drukwerk:
DekoVerdivas Oplage:
2.500 stuks Vragen/opmerkingen?
[email protected] TROTS• |
47
Mats Lodenstijn (26) Stephan Peters (22)
De Schakelringreis met gangmakers Wim de Kruijf (68)
Joyce Klerkx (26)
ia van de Graaf L (48) evrouw M van Logten de Bakker (90) Linda Kuijer Wilhart (48) icole van Helvert N (22)
Bert Scholten (60)
Jolanda Medendorp - van Amelsfort (50)
itus van den Eijnden T (55) John Moolenschot (55) iana Kroot D Dekkers (31) iane van de Wiel D Lombarts (40)
Cees Klijn (77) enie Ebbing L van der Schans (51) Frits Verschoor (56)
Anna Bruggeman (33)
I rma Kemmeren Timmermans (51)
nja Hesselberth A Werst (53) Petrouschka Copier Smits (50)
Frank Pijnenborg (39)
William Timmermans (39)
Betty Prins (74)
regje van Toor B (37) Marcel Romijnders (54)
arla van Haaf M (36)
Jan Wijnen (69)
Ilse DonkerVerschoor (38)
Margo Remie (51)
Jac van Loon (68)
ianne Hoefnagel L Butijn (24)
Albertine Klinkspoor (68)
Frans Brok (71)
Piet Baks (78)
An Branten (90)
icole Klaassen N Reijns (46)
Wijkgroep De Reit
Karin Verhof (49)