De kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding
de kor t ste weg naar eerlijke bedrijfskleding
1
waarom deze campagne?
zit er een luchtje aan uw bedrijfskleding?
Met deze campagne willen wij u – de werknemers in de
• langdurig gedwongen overwerk
betering van de arbeidsomstandigheden van arbeiders in
• intimidatie op de werklvloer
vervoerssector – vragen om mee te werken aan de verlagelonenlanden. De actie richt zich speciaal op de bedrijfskledingindustrie.
• een ontoereikend salaris • geen arbeidscontract
• verbod op vakbonden
Als de openbaar-vervoerssector met haar 50.000 werk-
Wellicht komt een aantal van deze misstanden u bekend
slag gemaakt. Vul daarom de actiekaart achterin deze
vormen ze een vast onderdeel van de onmenselijke wijze
nemers overstapt op eerlijke bedrijfskleding is er een flinke brochure in.
Voor meer informatie: www.schonekleren.nl
voor. In de kledingindustrie zijn ze schering en inslag en waarop deze bedrijfstak functioneert.
De meeste kleding wordt in fabrieken in lage-lonenlanden
gemaakt. De bedrijfskleding die u draagt komt waarschijnelijk ook uit één van deze fabrieken.
Als drager van bedrijfskleding kunt helpen de situatie in
deze fabrieken te verbeteren. U vraagt uw werkgever om
‘schone’ bedrijfskleding in te kopen. Uw werkgever kan de leverancier van de bedrijfskleding vragen om lid te worden
van een organisatie die toeziet op de verbetering van de arbeidsomstandigheden in de kledingfabriek.
Verantwoorde inkoop door uw werkgever zet echt zoden aan de dijk.
deze campagne is een initiatief van de Schone Kleren Kampagne (www.schonekleren.nl) en werd mede mogelijk gemaakt door vormgeving Kitty Molenaar • druk PrimaVeraQuint
2
groen licht voor schone kleding
de kor t ste weg naar eerlijke bedrijfskleding
3
wat gebeurt er in de kledingindustrie?
Gedwongen overwerk
De afgelopen decennia is de kledingindustrie in hoog tempo
Arbeiders worden vaak gedwongen om langdurig over te
kleding in fabrieken buiten de EU. Men zoekt steeds naar
dering. Dit kan een ernstige aanslag op de gezondheid van
geglobaliseerd. De meeste kledingmerken bestellen hun
de plek waar de lonen het laagst zijn en de arbeiders de minste rechten hebben. Terwijl de arbeidsomstandigheden steeds achteruit gaan wordt van de arbeiders verwacht dat ze steeds sneller hun opdrachten afwerken.
arbeiders betekenen. Wie overwerk weigert kan gaan en hoeft niet meer terug te komen.
Periodes van langdurig overwerk worden afgewisseld met weken waarin er geen orders zijn en de arbeiders – zonder inkomsten – thuis zitten.
Een aantal misstanden komt veelvuldig voor:
Ontoereikend salaris
werken. Werkweken van 80 uur zijn daarom geen uitzon-
Kledingarbeiders maken lange werkweken voor een salaris dat over het algemeen niet of nauwelijks genoeg is om van
rond te komen. Een arbeidster in Sri Lanka is twee derde van haar salaris kwijt aan eten. Voor huisvesting of medi-
Intimidatie
Ongeveer tachtig procent van de kledingarbeiders is vrouw.
Dat is niet voor niets. In veel culturen zijn vrouwen minder
mondig dan mannen. Intimidatie door leidinggevend personeel komt dan ook vaak voor.
sche hulp is nauwelijks geld over.
In sommige fabrieken is het bovendien de gewoonte om
Geen arbeidscontract
beiders afhankelijk worden en zich plooibaarder opstellen.
Wie een arbeidscontract heeft weet zich verzekerd van
een aantal maanden salaris achter te houden, zodat de ar-
een inkomen en kan bij een arbeidsconflict op zijn rechten staan. De meeste kledingarbeiders hebben echter geen rechtsgeldig arbeidscontract.
4
groen licht voor schone kleding
de kor t ste weg naar eerlijke bedrijfskleding
5
Kinderarbeid
het kan beter!
Veel opdrachtgevers willen zo weinig voor de kleding be-
Arbeid verdwijnt uit Europa naar landen waar goedkoper
leveren. Vaak neemt de fabriek zo’n opdracht wel aan maar
ceerd. Zowel de mensen in Europa (die hun baan verliezen)
talen dat de fabriek niet in staat is om tegen die prijs te
laat (delen van) de opdracht in goedkopere illegale werkplaatsen of thuisateliers maken. In zulke werkplaatsen en thuisateliers is kinderarbeid een bekend verschijnsel.
als de mensen in armere landen zijn hiervan de dupe.
Wereldwijd heeft iedereen recht op gezond en veilig werk voor een aanvaardbaar salaris. De minimale eisen waaraan de werkomstandigheden moeten voldoen zijn vastge-
Geen vakbonden
maar onder slechtere omstandigheden wordt geprodu-
Als arbeiders lid kunnen worden van een vakbond kunnen
legd door de arbeidsorganisatie van de Verenigde Naties, de I.L.O.. Deze I.L.O. normen zijn wereldwijd erkend maar worden door veel bedrijven niet nageleefd.
zij hun stem laten horen en hun eisen kracht bij zetten. Uit-
De Schone Kleren Kampagne wil dat dit structureel verandert.
kunnen maken. In sommige landen, zoals China, zijn vrije
Novib en brancheorganisaties uit de kledingsector de Fair
eindelijk zullen de kledingarbeiders zich zélf sterk moeten
vakbonden verboden. In andere landen wordt vakbonden
het werk onmogelijk gemaakt, worden vakbondsleden ontslagen en vakbondsleiders bedreigd of vermoord.
Daarom werd een aantal jaren geleden samen met de FNV, Wear Foundation (FWF) opgericht. De Fair Wear Foundation
hanteert een gedragscode die is gebaseerd op de normen
van de I.L.O.. KLedingbedrijven kunnen zich bij de FWF aansluiten en zo werken aan verantwoorde productie.
Een belangrijk kenmerk van de Fair Wear Foundation is dat de naleving van de gedragscode gecontroleerd wordt met hulp van arbeidersorganisaties in de productielanden.
6
groen licht voor schone kleding
de kor t ste weg naar eerlijke bedrijfskleding
7
milleniumdoelen
Mannen en vrouwen gelijkwaardig
In 2000 hebben regeringsleiders van 189 landen afgesproken
Tachtig procent van de kledingarbeiders is vrouw. De positie
pakken. Er zijn acht concrete voorstellen, de zogenaamde
baar voor intimidatie. Vakbondsvrijheid voor en door
om vóór 2015 de belangrijkste wereldproblemen aan te millenniumdoelen. Verbeteringen in de kledingindustrie
kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan vier van de acht millenniumdoelen:
Minder armoede
Het terugdringen van de armoede begint met het betalen van een eerlijke prijs aan de mensen die onze producten
maken. Een leefbaar loon betekent dat kledingarbeiders en hun familie in staat worden gesteld om een menswaardig bestaan te leiden. Het uitbetalen van een leefbaar loon
betekent ook een belangrijke impuls voor de economie in de omgeving van de fabriek.
kledingarbeiders betekent dat vrouwen zich organiseren en voor hun rechten kunnen opkomen.
Een eerlijk handelssysteem
Eerlijke handel begint met het betalen van een eerlijke prijs
en het vaststellen van haalbare leveringsvoorwaarden.
Dat hoeft de producten in Europa niet duurder te maken. Slechts een klein deel van de eindprijs van producten dekt de daadwerkelijke productiekosten.
De overige vier milleniumdoelen: • Minder kindersterfte
Elk kind naar school
Een leefbaar loon voor kledingarbeiders betekent dat hun
kinderen naar school kunnen en dat inkomsten uit kinderarbeid niet meer onmisbaar zijn om rond te komen. 8
die vrouwen in veel culturen innemen maakt hen kwets-
groen licht voor schone kleding
• Verbetering van de gezondheid van moeders
• Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes
• Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken
de kor t ste weg naar eerlijke bedrijfskleding
9
van de Fair Wear Foundation. Mede daarom zijn de meeste producenten van beschermende kleding lid van de Fair Wear Foundation.
De bedoeling van deze campagne is dat ook de leveranciers
van de representatieve kleding in het openbaar vervoer lid
1000 vm Amsterdam
zicht) kopen hun bedrijfskleding bij leveranciers die lid zijn
Antwoordnummer 11905
Schone Kleren Kampagne
hoeft niet
mag maar
Veel gemeenten (hoveniers, vuilnismannen, stadstoe-
postzegel
groen licht voor schone kleding
worden van de Fair Wear Foundation. Als zeer grote op-
drachtgever zijn de vervoersbedrijven in de positie om hun
groen licht voor schone kleding
De Schone Kleren Kampagne zorgt er voor dat deze kaart bij de kledinginkoper van uw werkgever terecht komt.
10
bedrijf
met grote gevolgen.
functie
Het insturen van de actiekaart is daarom een kleine stap
naam
‘schone’ bedrijfskleding niet duurder hoeft te zijn.
Ik vraag mijn werkgever of onze kledingleverancier lid wordt van de Fair Wear Foundation. Bedrijven die lid zijn van deze organisatie werken aan betere arbeidsomstandigheden bij hun kledingproductie.
leveranciers hiertoe te bewegen. Gelukkig is gebleken dat
Waar gaat het heen met mijn bedrijfskleding?
groen licht voor schone kleding
12
