centra ONDERWIJS
De Koninklijke Militaire School is een veelzijdige instelling KMS ook toegankelijk voor kandidaat-industrieel ingenieurs BRUSSEL. De Koninklijke Militaire School (KMS) in Brussel is nauw verwe-
Missie
ven met industrieel ingenieurs. Aan de Franstalige en Nederlandstalige hogescholen in Brussel worden immers industrieel ingenieurs opgeleid onder toezicht van de KMS. Door de militaire, fysieke en karakterologische vorming te combineren met een academische vorming voldoet men als industrieel ingenieur aan de vereisten om een interessante loopbaan als beroepsofficier uit te bouwen. Bovendien biedt Defensie aan de industrieel ingenieur rechtstreeks of onrechtstreeks heel wat tewerkstellingsmogelijkheden. Onder invloed van het Bolognaproces werd ook het onderwijs aan de KMS volledig geherstructureerd. Over die herstructurering en over het wetenschappelijk onderzoek aan de KMS spraken we uitvoerig met kolonel militair administrateur Jean Marsia, de directeur van het academisch onderwijs. Commandant Yves Lambert, die instaat voor de begeleiding van de leerlingen van de Speciale Divisie, lichtte de specifieke opleiding en vorming toe, zoals die van toekomstige industrieel ingenieurs, militaire artsen, apothekers, tandartsen, veeartsen, piloten en luchtverkeersleiders.
! Van onze hoofdredacteur
Met 41.000 arbeidsplaatsen en jaarlijks 1.500 vacatures behoort Defensie tot de grootste werkgever van het land. Het aantal industrieel ingenieurs dat onder het statuut van kandidaat-officier kan studeren is nochtans beperkt en wordt jaarlijks door Defensie vastgelegd. De kandidaatindustrieel ingenieur, die ook kandidaatofficier is, maakt bij de KMS deel uit van de zogenaamde Speciale Divisie (SDIV). Ook andere specifieke opleidingen, zoals die voor militaire arts, behoren tot die divisie. Het parcours van een beroepsofficier loopt over het algemeen langs een faculteit van de KMS. De school is een gerenommeerde militaire instelling met een traditie die teruggaat tot 1834. Zoals
aan de burgerhogescholen en burgeruniversiteiten zorgde het Bolognaproces aan de KMS voor een herstructurering van het onderwijs en de invoering van de graden van bachelor en master. In 2006 werd de KMS bij wet omgevormd van een hogeronderwijsinstelling naar een universitaire instelling. Dat houdt in dat ze ook de graad van doctor mag uitreiken. Inzake wetenschappelijk onderzoek is de KMS niet aan haar proefstuk. Al tientallen jaren maakt wetenschappelijk onderzoek aan de KMS wezenlijk deel uit van de opleiding en de vorming.
Kolonel Marsia: “De KMS staat in voor de vorming van Belgische officieren als vertegenwoordigers van de Europese waarden en idealen. Ze onderricht hen over hun taak voor de Europese defensie. Ze promoot bij haar leerlingen en docenten de waarden van een rechtvaardige wereld. We doen dat enerzijds door leerlingen en docenten uit te wisselen met Belgische, Europese en buitenlandse militaire, marine- en luchtvaartscholen van universitair niveau en met buitenlandse en binnenlandse universiteiten. Anderzijds vullen we onze opdracht in door te focusseren op bepaalde domeinen van het wetenschappelijk onderzoek en dan bij voorkeur de expertisedomeinen die voor de defensie en de veiligheid van Europa van bijzonder belang zijn. We vormen niet alleen beroepsofficieren voor de Belgische defensie, maar ook voor sommige vreemde landen. Daarnaast bestaat er aan de Speciale Divisie een opleiding tot beroepsofficier voor wie niet het traject van de KMS-faculteiten volgt.”
Veel mogelijkheden De KMS heeft een militair organogram. Aan het hoofd staat een generaal, de rector en commandant van de school. Sinds januari 2004 voert generaal-majoor, nu luitenant-generaal-vlieger Michel Singelé het bevel over de Koninklijke Militaire School. Sinds zijn pilotenoplei-
Het Bolognaproces was voor ons een kans om over te stappen van hoger naar universitair onderwijs en om het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek een meer internationale en Europese dimensie te geven dat aan de noden van een modern leger en een veranderende maatschappij voldoet.
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
5
I-mag
ding in de jaren zeventig vloog hij met verschillende toestellen: van Fouga Magister tot Starfighter en Airbus A310. Hij is verantwoordelijk voor vier directies: het academisch onderwijs, de basisvorming, de voortgezette vorming en de technische, logistieke en administratieve steun die nodig is voor de uitgestrekte campus aan de Renaissancelaan 30 in Brussel. Kolonel Marsia schetst de geschiedenis van de KMS en geeft uitleg over de renovatiewerken, een meerjarenproject dat in 2008 beëindigd wordt. “De KMS is een militaire - en dus een federale - onderwijsinstelling. De cursussen worden in de beide landstalen Nederlands en Frans - onderwezen. In een later stadium van de opleiding worden enkele cursussen ook in het Engels gedoceerd. In maart van het tweede studiejaar moeten de leerlingen het wettelijk taalexamen over de kennis van de tweede landstaal afleggen. Slagen in het taalexamen is een van de voorwaarden om tot onderluitenant - de militaire afstudeergraad aan de KMS - te worden aangesteld. Alle leerlingen zijn kandidaat-officieren, ook die van de Speciale Divisie, zoals de kandidaten-industrieel ingenieur. Ze worden per jaargang in promoties
ingedeeld. Sinds augustus 2006 verzorgt de KMS ook de voortgezette opleidingen voor de officieren. Vroeger gebeurde dat aan het Koninklijk Hoger Instituut voor Defensie. Voor het huidig academiejaar volgen 190 officieren die opleiding. Onder hen zowat 40 buitenlandse studenten. Er werken ongeveer 2.000 mensen op de campus: leerlingen, officieren die de voortgezette opleiding volgen, professoren, vorsers en personeel dat belast is met de administratie en de technische steun. De KMS telt ongeveer 900 leerlingen, maximum 103 voltijdse equivalenten onderwijzend personeel, onder wie 36 met een voltijdse en 81 met een deeltijdse opdracht. Er zijn 87 vorsers tewerkgesteld, allen contractueel op één statutaire na. Onder hen zijn er 36 op kosten van Defensie en 22 voor rekening van Euratom. De vorsers komen uit 20 verschillende landen."
Modern “De KMS is een internaat met 900 bedden en dus meteen het grootste hotel van Brussel. Bij het begin van de vorming is de KMS een echt internaat. Op het einde van de opleiding zijn de leerlingen elke avond
na de lessen vrij. De meeste keren tijdens het weekend naar huis. Vroeger deed de opleiding tot officier en een verblijf op de KMS een beetje spartaans aan. Toen ik in 1971 als leerling tot de KMS toetrad, heb ik dat nog ondervonden. De KMS is vandaag in heel wat opzichten totaal veranderd, zowel inzake academische opleidingen als inzake militaire, karakterologische en fysieke vorming. Studeren aan de KMS blijft nog altijd een uitdaging en is moeilijk te vergelijken met studies aan burgerhogescholen en burgeruniversiteiten. Maar leerlingen staan er nooit alleen voor. Het beperkt aantal toegelaten leerlingen bevordert het onderling contact en met de professoren. En de accommodatie voor de leerlingen is de laatste jaren enorm geëvolueerd. Vroeger sliepen de eerstejaars per acht, tien of twaalf in een slaapzaal. Nu krijgt men vanaf het eerste jaar in een nieuw gebouwencomplex een kamer voor twee of drie. In het derde jaar krijgen de leerlingen een eenpersoonskamer ter beschikking. Ondergronds werd een zwembad van 16 op 25 meter gebouwd. Er is een grote omnisportzaal, een ultramoderne powerzaal en zalen met een ruim sportaanbod. De leerlingen beschikken ook over een uitgebreide bibliotheek en
De KMS door de jaren heen leerling van de Parijse 'Ecole' Polytechnique, een van de eerste Kort na de onafhankelijkheid van België in 1830 werd de Franse Franse Grandes 'Ecoles'. De Franse 'Grandes Ecoles' zijn geen luitenant-kolonel Chapelié, een leerling van de 'Ecole universiteiten, waarvan ze zelfs smalend beweren dat het studiePolytechnique' in Parijs, door de koning gelast met de oprichting niveau niet aan dat van de Grandes Ecoles kan tippen. Ter ondervan een school voor de vorming van officieren. De militaire scheid van wie aan welke instelling studeert, geldt 'élève' voor de school, waarvan Chapelié de eerste commandant was, werd in Grandes Ecoles en 'étudiant' voor wie aan een Franse universiteit 1834 opgericht in de Naamsestraat 10 in Brussel. studeert. Daarmee is niet gezegd dat de KMS de mening van de In 1874 verhuisde ze naar de abdij Ter Kameren in Elsene. Sinds Fransen deelt, wel wil de eerbiedwaardige KMS geen afbreuk 1909 is de school op de huidige plaats gevestigd: aan de doen aan een traditie van 173 jaar. De KMS houdt ook nog een Renaissancelaan aan het Jubelpark in Brussel. De school werd in andere traditie in eer, die van de 'Caques'. 'Caque' komt van het 1914 ontbonden. Na de Eerste Wereldoorlog moest ze vanaf nul Indiaans woord 'calique', dat staat voor chef. 'Caques' worden beginnen. De wetenschappelijke uitrusting was weggehaald en aangewezen om hun medeleerlingen te begeleiden in de vorm van het kader was over de eenheden verspreid een soort van peterschap. De traditie wil dat hun chef een offiIn 1935 vierde de school haar honderdjarig bestaan. Ze mocht zich cier-leerling is uit het laatste jaar van een faculteit. voortaan Koninklijke Militaire School (KMS) noemen. De taalsNL plitsing van de colleges dateert van 1938. In 1939 werden de cursussen opgeschort. Na de Tweede Wereldoorlog opende de KMS opnieuw haar deuren, zij het in verwaarloosde gebouwen en met een verspreid professorenkorps. In juli 1991 werd een architectenwedstrijd uitgeschreven voor een volledige renovatie van de school. De renovatie- en bouwwerken begonnen in 1994. Tegen midden 2008 zouden ze beëindigd moeten zijn. Als de KMS een opendeurdag houdt, moet u beslist een kijkje nemen. Hoewel de KMS het statuut van een universiteit heeft, voert ze niet de naam 'universiteit' in haar vaandel, maar 'school'. Wie er les volgt, is een leerling en geen student. KMS - Naamsestraat, Brussel Koninklijke Militaire School aan Dat wil de traditie. De stichter van de school was immers een van 1834 tot 1874 aan de Hobbemastraat Brussel
I-mag
6
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
ONDERWIJS
en militaire wetenschappen, master in de 'polytechniek'. Op hun beurt werden die andere studieaccommodatie. De studies openbare en militaire administratie, doctor afdelingen in 2001 vervangen door de zijn kosteloos. De leerlingen worden in de toegepaste wetenschappen of doctor faculteiten 'sociale en militaire wetenbetaald volgens de militaire graad die ze in de sociale en militaire wetenschappen, schappen' en 'polytechniek'. bekleden. De afgestudeerden dienen zij die bij de Koninklijke Militaire School de Het Bolognaproces was voor ons een kans ongeveer 9 jaar bij Defensie. Als ze voor diploma's van die graden hebben behaald." om over te stappen van hoger naar univerhet einde van de termijn het leger willen verlaten, dan moeten ze de Kolonel Marsia: “Aan de door Defensie gemaakte KMS heeft men geen prokosten 'terugbetalen' volOm als kandidaat-industrieel ingenieur beroepsofficier fessionele bachelors (gragens een tarief en een te worden wordt de academische vorming aangevuld duaatopleiding). We hebregeling die door de wet is met een militaire, fysieke, karakterologische en ben enkel academische sportieve opleiding. vastgelegd." bachelors die op de masters voorbereiden. De Faculteiten bachelor- en masteropleidingen zijn acasitair onderwijs en om het onderwijs en demische basisopleidingen. Ongeveer 800 het wetenschappelijk onderzoek een meer De KMS heeft twee faculteiten: de polyleerlingen volgen een dergelijke basisopinternationale en Europese dimensie te technische faculteit (POL) en de faculteit leiding in de twee faculteiten. Met het eergeven dat aan de noden van een modern sociale en militaire wetenschappen ste bachelorjaar aan de faculteit polyleger en een veranderende maatschappij (SSMW). De term 'faculteit' werd aan de techniek begonnen we in het academievoldoet. De wet op de universitaire expanKMS ingevoerd in 2001. Ze vloeit voort uit jaar 2005-2006. De eerste masterdiploma's sie van 1964 liet ons enkel toe om een acahet doceerrecht dat de KMS in 1992 werd worden in november 2010 uitgereikt." demische titel te voeren, niet om acadetoegekend, waardoor ze diploma's kan uitmische graden uit te reiken. Dat laatste reiken van academische graden en uit de was men in de wet vergeten in te schrijven erkenning van die diploma's door de Faculteit polytechniek met alle gevolgen vandien voor de benoegemeenschappen volgens de decreten mingen van de afgestudeerden. Dat heb ik van 1991 en 1992. De academische opleiding aan de polytrouwens persoonlijk ondervonden. De technische faculteit bevat wetenschapKolonel Marsia: “Dankzij het academisch toestand is ondertussen geregulariseerd. pen en toegepaste wetenschappen: wisDat hebben we te danken aan wijlen statuut kan de KMS bijvoorbeeld leerlinkunde, fysica, chemie, wapensystemen en minister van onderwijs Daniël Coens en gen van de militaire scholen voor ballistiek, bouwkunde, mechanica en senator Lallemand. Met terugwerkende beroepsofficieren van Saint-Cyr 'Communications, information systems kracht tot 1965 werd de academische (Frankrijk) of van het Koninklijk Instituut and sensors' (CISS). De overheid laat graad in 1991 ingevoerd." voor de Marine in Nederland aantrekken." slechts een beperkt aantal leerlingen tot Kandidaat-officieren werden in Frankrijk de faculteiten toe. De polytechnische vroeger opgeleid aan de prestigieuze milifaculteit telt voor het huidig academiejaar Nieuwe titulatuur taire school in Saint-Cyr, een voorstad 200 leerlingen. Ze is daarmee de kleinste van Parijs. In 1945 verhuisde ze naar In het Belgisch Staatsblad van 15 decemfaculteit ingenieurswetenschappen. De Coëtquidan in Bretagne, maar de naam ber 2004 verscheen een aanpassing van de leerlingen krijgen een algemene oplei'Saint-Cyr' werd behouden. wet van 11 september 1933 op de bescherding, eerder dan een specialistische. ming van de titels: “Mogen de titel voeren Daardoor kunnen ze later in uiteenlopen“In 1946 maakte de vooroorlogse afdeling van bachelor in de ingenieurswetenschapde domeinen werken. De opleiding duurt 5 'infanterie-cavalerie' aan de KMS plaats pen of in de sociale en militaire wetenjaar en één semester, wat overeenkomt voor de afdeling 'alle wapens' en de afdeschappen, master in de militaire ingenimet 330 studiepunten. ling 'artillerie-genie' werd de afdeling eurswetenschappen, master in de politieke Tot op heden konden de gediplomeerden
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
7
I-mag
de titel van burgerlijk ingenieur polytechnicus voeren. Met de invoering van de master wordt de titulatuur aangepast. (zie onder 'nieuwe titulatuur')
Faculteit sociale en militaire wetenschappen Aan deze faculteit studeert men gedragswetenschappen (rechten, filosofie, psychologie, sociologie), economie en beheer (economie, management, leiderschap), internationale veiligheid (geschiedenis en defensieaangelegenheden), maar ook toegepaste wiskunde (statistiek en informatica). De leerlingen krijgen ook een brede vorming in de militaire technologie (wapensystemen, bouwkunde en CISS). Het masterprogramma biedt oriëntaties voor de marine, de landmacht, de luchtmacht en de medische steun. De studieduur bedraagt 5 jaar, wat overeenstemt met 300 studiepunten. Het eerste bachelorjaar ging van start in het academiejaar 2003-2004. De eerste masterdiploma's worden in 2008 uitgereikt.
Taalcentrum Beroepsofficieren moeten de twee lands-
talen machtig zijn. Sinds 1938 doceert men aan de KMS in beide landstalen. De taalwetgeving van 1938 bepaalt dat men in het examen over de tweede landstaal moet slagen om tot onderluitenant te worden aangesteld of benoemd. Onze gesprekspartners, de in Rochefort geboren kolonel Marsia, en de in Bujumbura geboren en in Brussel opgegroeide commandant Yves Lambert staan ons in een perfect Nederlands te woord. Op onze vraag waar ze de tweede landstaal hebben geleerd, is het antwoord “hier aan het taalcentrum van de KMS en te velde”. De cursussen aan het taalcentrum zijn op toegepaste taalkunde geënt. Men maakt daarbij gebruik van de modernste methodologie en technologieën. Het taalcentrum organiseert ook cursussen Engels en Duits. Engels is immers de voertaal van de NAVO. Duits is toegankelijk voor diegenen die al drietalig zijn.
Voortgezette opleidingen De voortgezette opleidingen bestaan uit de 'masters na master' of aanvullende masters van de faculteit SSMW. Die gra-
den worden uitgereikt na de hogere stafopleiding en de hogere opleiding voor militair administrateur, opleidingen die vroeger aan het Koninklijk Hoger Instituut voor Defensie werden onderwezen. Ook voor de polytechnische faculteit wil men een master-na-master uitbouwen.
Doctoraten De KMS heeft voor de doctorale vorming een heel lange traditie. Tussen 1946 en eind 2004 werden aan de faculteiten polytechniek, sociale en militaire wetenschappen en aan het taalcentrum, 107 doctoraten voorbereid. Met 83 neemt de faculteit polytechniek het grootste aantal voorbereidingen voor haar rekening. Sinds 2004 mag de KMS ook zelf doctoraten uitreiken. De faculteit polytechniek reikte sindsdien 5 doctoraten uit. De uitreiking van het eerste doctoraat vond op 27 januari 2006 plaats. De eer kwam toe aan een jonge burger, de Franstalige Idesbald van den Bosch. Zijn doctoraatswerk was een samenwerking van de polytechnische faculteit van de KMS met de UCL. Op 20 april 2007 reikte de faculteit sociale en militaire wetenschappen haar eerste doctoraat uit aan kapitein-arts Nathalie
'Ecole Polytechnique' De Franse 'Ecole Polytechnique', waarop de KMS destijds werd geënt, werd in 1794 opgericht en is een van de oudste Grandes Ecoles. Aanvankelijk leidde de school studenten op voor de artillerie, militaire genie, bruggen en wegen, burgerlijke bouwwerken, mijnen, constructie van schepen, oorlogsbodems en topografie. Napoleon noemde de school 'mijn kip die gouden eieren legt'. De geschiedenis toont aan dat hij gelijk had. Twee gekruiste kanonnen in de vorm van de letter 'X' zijn het symbool van een van Frankrijks meest prestigieuze grandes ecoles. Wie aan de 'X' studeert is verzekerd van een hoge maatschappelijke functie. In 1976 verhuisde de school van het Quartier Latin in Parijs naar Palaiseau, een campus van 185 ha ten zuiden van de hoofdstad. Aan het hoofd van de school staat een generaal, maar dat wil nog niet zeggen dat het een militaire instelling is. Sinds vele jaren bereidt de school immers hoofdzakelijk leerlingen voor op hoge functies in het burgerleven. De 'X'en' worden via jaarlijkse nationale concours uit de ruim 2.000 best geslaagde baccalaureaten het eindexamen van het middelbaar - geselecteerd. Zodra ze afgestudeerd zijn aan de Ecole Polytechnique, studeren de 'X'en' meestal verder aan gespecialiseerde ingenieursscholen of aan ander hoogstaand onderwijs of wetenschappelijke instellingen. Onder haar afgestudeerden telt de school heel wat bekende namen, zoals onder meer de fysicus Henri Becquerel, de wiskundige Henri Poincaré, de scheikundige Louis Gay-Lussac en de autobouwer André Citroën. De 'Polytechnique' gaat er ook prat op dat er een 'X' aan het hoofd staat van ruim de helft van de
I-mag
8
Franse topondernemingen. Zo is de gewezen president Valéry Giscard d'Estaing een 'X'. Dat is ook Jacques Attali, de gewezen persoonlijke raadgever van de voormalige president Mitterand. Attali is de geestelijke vader van de Sorbonneverklaring (de latere Bolognaverklaring), die zorgde voor de invoering van de bachelor-master. In Frankrijk zelf kon Attali, die ook professor economie was aan de Ecole Polytechnique en aan de ingenieursschool Ecole de Ponts et Chaussées, zijn ideeëngoed niet waarmaken. Ontgoocheld liet hij verdere pogingen varen om het hoger onderwijs in zijn land Europees te harmoniseren. De in 1943 in Algerije geboren Attali, met wie ik enkele jaren geleden in Brussel een gesprek had, houdt zich momenteel bezig met microfinanciering en de bestrijding van de armoede in de wereld. Tijdens ons gesprek zei hij “…ik heb me met mijn idee om het Europees onderwijs te willen harmoniseren vergist, zeker wat Frankrijk betreft…dat tot het beste in de wereld behoort…”. Geen buitenlandse inmenging, daar is het nog steeds voor Frankrijks grandes ecoles om te doen. Het 'beste' kan nooit volgens de Franse onderwijselite worden verbeterd. De Ecole Nationale Supérieure (Normal Sup), de Ecole Nationale d'Administration (ENA) en de Ecole Polytechnique vormen nog steeds de rode loper naar een niet onaardige loopbaan in het hoger onderwijs, het onderzoek, de politiek en de hoge administratie in Frankrijk. NL
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
ONDERWIJS
contact met het militaire leven en kunnen verzesvoudigd. Defensie zorgde in 2006 Pattyn, een jonge Nederlandstalige. Ze zo voor zichzelf uitmaken of ze er later al voor een inbreng van 5.500.000 euro. mag zich nu kapitein-arts, doctor in de dan niet geschikt voor zijn. Kolonel Marsia: “Het onderzoeksbeleid psychologische wetenschappen en doctor De academische opleiding wordt aangeaan de KMS heeft een nationale en een in de sociale en militaire wetenschappen vuld met een militaire en een fysieke vorprioritaire doelstelling gericht op de noemen. Haar doctoraat was een samenming. Daarvoor wordt gebruikgemaakt bescherming van de lidstaten tegen nieuwerking tussen de VUB en de KMS. De van kampperioden in doctoraten komen altijd uit België of in het buitenland, een samenwerking tussen van vijf uren sport per week binnenlandse en buitenVroeger deed de opleiding voor officier en een en van een bijkomend uur landse universiteiten tot verblijf op de KMS een beetje spartaans aan. militaire vorming om de stand. De faculteit polyDe KMS is vandaag in vele opzichten veranderd, twee weken. De vorming zowel op het vlak van academische opleidingen als op techniek had nog 17 gezavan het karakter is geen het vlak van militaire en fysieke vorming. menlijke doctoraten in apart theoretisch vak. Er voorbereiding en de faculwordt in de eerste plaats teit sociale en militaire aan gewerkt tijdens de kampperioden in wetenschappen 9. we dreigingen en op de veiligheid van de de trainingskampen van Elsenborn, EU-opdrachten bij vredeshandhaving. Leopoldsburg en Marche-en-Famenne en Inzake expertise en kritische massa van Wetenschappelijk tijdens de sport en de studie zelf. de onderzoekers kunnen we het Europees onderzoek De Franstalige en de Nederlandstalige niveau bereiken door op een beperkt aanleerlingen nemen in gemengde groep deel De KMS concentreert haar wetenschaptal thematische en weloverwogen interaan de trainingskampen. Korpsgeest is pelijk onderzoek rond enkele thematische disciplinaire polen te focusseren en door immers een belangrijk aspect van de offikernen, zoals bijvoorbeeld duurzame interuniversitaire samenwerkingsovercierenopleiding. Na hun verblijf aan de energie. Zo ontwikkelt het laboratorium eenkomsten af te sluiten. Dat betekent KMS komen de officieren met de graad plasmafysica van de KMS verwarmingsconcreet dat de KMS zich toespitst op de van onderluitenant in een wapeneenheid systemen voor het ITER-project. ITER Europese pool voor kernfusie, de verwerof in een centrum voor volmaking terecht. staat voor 'International thermonuclear king van beelden en signalen, het dynaZe krijgen er een beroepsopleiding die experimental reactor'. misch gedrag van materialen, de mobilieigen is aan het gekozen korps. Het is een gemeenschappelijk internatioteit te land, ter zee en in de lucht en op het naal onderzoeks- en ontwikkelingsproject, risico en crisisbeheer." dat de wetenschappelijke en technologiIndustrieel ingenieur sche haalbaarheid van energieproductie Vorming van als beroepsofficier door middel van kernfusie op het oog beroepsofficier heeft. Onlangs hield professor Michael Studenten industrieel ingenieur kunnen van Schoor van de KMS over het ITERbij Defensie voor beroepsofficier studeAan beide faculteiten gebeurt de acadeproject in het VIK-huis, onder grote ren. Dat geldt ook voor studenten van de mische opleiding hetzij in het Nederlands, belangstelling, een uiteenzetting. De Hogere Zeevaartschool van Antwerpen, hetzij in het Frans. Zoals eerder aangecoördinator voor het Belgisch deel van het voor studenten in de geneeskunde (genehaald, is dat is een gevolg van de wet van project is ir. Vincent Massaut. Hij studeerralisten of specialisten) of in de farmacie 30 juli 1938 over het gebruik van de talen in de in 1982 af aan de universiteit van Luik en voor studenten tandarts of veearts. het leger. en is sinds 1983 onderzoeker aan het SCK Men kan er ook voor piloot studeren. Het Voor de nieuwe leerlingen vangt het acain Mol. zijn allemaal leerlingen van de Speciale demiejaar midden augustus aan. Dat Tussen 1997 en 2006 werd het budget voor Divisie van de KMS. Ze hebben hetzelfde gebeurt met een militaire initiatiefase van wetenschappelijk onderzoek aan de KMS statuut als hun collega's van de twee zes weken. Ze komen er voor het eerst in
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
9
I-mag
faculteiten. Het academisch deel van de opleiding tot beroepsofficier wordt 'uitbesteed' aan burgerhogescholen en burgeruniversiteiten. Voor de Vlaamse industrieel ingenieurs is er een samenwerkingsovereenkomst tussen de KMS en de Associatie Brussel, waartoe de Erasmushogeschool (industrieel ingenieur) behoort (www.ehb.be). Voor de Franstalige industrieel ingenieurs staat het Institut Supérier Industriel de Bruxelles in voor de academische opleiding van de toekomstige beroepsofficier (www.isib.be). Commandant Yves Lambert is aan de KMS verantwoordelijk voor de begeleiding en ondersteuning van de leerlingen van de Speciale Divisie. Zijn taak is 'coaching' en 'problem based learning'. Commandant Yves Lambert: “Elk jaar worden voor de beide landstalen een beperkt aantal studenten die een academische opleiding volgen aan de burgerhogescholen en burgeruniversiteiten, toegelaten als leerling van de Speciale Divisie van de KMS. Voor dit academiejaar waren er in totaal 195 plaatsen beschikbaar. Afhankelijk van de behoeften worden ze onder de verschillende disciplines verdeeld. Zo studeren er momenteel aan de Speciale Divisie, gespreid over alle studiejaren van de bachelor- en masterfase, 18 kandidaat-industrieel ingenieurs voor beroepsofficier, 9 Franstalige en 9 Nederlandstalige. Onder hen zijn er 4 vrouwen. De kandidaat-industrieel ingenieur, die terzelfder tijd kandidaat-officier is, krijgt dezelfde militaire, karakterologische en fysieke vorming als de leerlingen van de
I-mag
10
faculteiten polytechniek en sociale en militaire wetenschappen. Hetzelfde geldt voor de kandidaat-artsen, kandidaat-dierenartsen, kandidaat-apothekers en anderen. Ook voor de leerlingen van de Speciale Divisie besteden we veel aandacht aan de kennis van talen, een essentieel onderdeel van de officierenopleiding. De industrieel ingenieurs in opleiding aan een hogeschool krijgen dus aan de KMS een bijkomende vorming. Samen met de leerlingen van de twee faculteiten nemen ze jaarlijks deel aan twee trainingskampen en aan fysieke trainingen. De eerste kampperiode van 2 weken vindt rond Pasen plaats. Een tweede periode van 4 weken wordt georganiseerd in juli. Allebei dus buiten de reguliere studieperiode aan de burgerscholen. U merkt dat de vakantieperioden aan de KMS korter zijn dan aan de burgerhogescholen en burgeruniversiteiten. Om naar een volgend academiejaar te promoveren moeten ook de leerlingen van de Speciale Divisie in het examen over de wezenlijke kennis van de tweede landstaal slagen. Ze logeren
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
meestal op de campus van de KMS en nemen ook deel aan protocollaire activiteiten, zoals het defileren op de nationale feestdag."
Vier of vijf jaar? Doctoreren? Over het verschil in opleidingsduur tussen de Franstalige kandidaten industrieel ingenieurs (5 jaar) en de Nederlandstalige (4 jaar) wenst kolonel Marsia geen uitspraak te doen. “De KMS is een federale instelling die op elk vlak neutraal moet zijn." Of industrieel ingenieurs ook aan de KMS kunnen doctoreren? Kolonel Marsia: “Die vraag werd ons niet eerder gesteld. Elke aanvraag zal de KMS welwillend onderzoeken, in overleg met de universiteiten.” Tekst: Ing. Noël LAGAST MSc Foto's: Danny VOLKAERTS, Peggy BOGAERT en Ing. Noël LAGAST MSc
ONDERWIJS
Jean Marsia
Yves Lambert
Kolonel Jean Marsia werd in 1954 in Rochefort geboren, waar hij GrieksLatijn aan het Koninklijk Atheneum studeerde. In 1971 begon hij aan de afdeling 'Alle wapens' aan de KMS. Hij behaalde er de graad van licentiaat (master) in de sociale en militaire wetenschappen. Van bij het begin spitste hij zijn loopbaan toe op admiKolonel Jean Marsia nistratie en beleid. In zijn eerste legereenheid, het Arsenaal van Rocourt, stond hij in voor het beheer. In 1982 werd hij aangewezen als repetitor voor de leerstoel economisch beheer van de KMS. Een tweede diploma behaalde hij in 1984 aan het instituut Cooremans. Hij werd er licentiaat in de bestuurswetenschappen. In 1986 ging hij aan de school voor militaire administrateurs studeren en hij behaalde er in 1988 het brevet. Vervolgens maakte hij de overstap naar de algemene directie financiën van het ministerie van de vroegere landsverdediging, waar hij meewerkte aan het opmaken van budgetten voor defensie en de vroegere rijkswacht. Van 1989 tot 1992 was hij hoofd van de onderafdeling budgettaire reglementering. Na een mutatie naar de algemene aankoopdienst keerde hij in 1994 naar de KMS terug. Hij was er financieel en juridisch adviseur van de commandant. In 1998 verliet hij die functie met de rang van luitenant-kolonel en werd hij raadgever op het kabinet van Hervé Hasquin, minister van het Brussels Gewest. In 1999 werd hij attaché op het technisch en administratief secretariaat van de minister van Landsverdediging, André Flahaut. Hij was er verantwoordelijk voor de openbare aanbestedingen, het wetenschappelijk onderzoek, de vorming en de morele en godsdienstige bijstand. Op 1 juli 2003 kwam hij in de rang van kolonel opnieuw naar de KMS, waar hij nu directeur is voor de academische opleiding en het wetenschappelijk onderzoek. Hij was ruim 16 jaar bij de hervorming van het hoger onderwijs betrokken, een materie die hij door en door kent. Kolonel Marsia doceert voor het ministerie van Financiën en aan het Cooremaninstituut. Hij zetelt in de examencommissies voor de aanwerving van juristen als bestuurssecretaris voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers, was professor aan het Koninklijk Hoger Instituut voor Defensie en juridisch en financieel adviseur van prins Laurent. Kolonel Marsia is een vriendelijke man, heeft een gezin en is een militair die efficiëntie en correctheid aan hoffelijkheid en een warme omgang koppelt. NL
Yves Lambert heeft de militaire graad van commandant. Geboren in 1963 in het Afrikaanse Burundi en getogen in Brussel, trok hij na zijn wetenschappelijke humaniora aan het Koninklijk Atheneum Andréé Thomas in Brussel, in 1986 naar de pantserschool in Stockem, waar hij Commandant een vorming voor pelotoncomYves Lambert mandant verkenning volgde. Hij deed zijn legerdienst bij het toenmalig 3de regiment Lansiers in Spich in de vroegere Bondsrepubliek Duitsland. Het grootste deel van zijn militaire loopbaan doorliep hij bij de pantsertroepen en de tankbataljons, die na de hervorming van de legereenheden een andere naam kregen of werden ontbonden. Hij bouwde een stevige ervaring op voor het operationeel omgaan met pantserwapens. Als toekomstige commandant van tankeenheden volgde hij in Leopoldsburg een vervolmakingcursus voor onderluitenant. Tot 1992 was hij pelotoncommandant en tweede commandant eskadron van het 1ste regiment Gidsen in Siegen, Duitsland. Daarna keerde hij definitief naar België terug om zich bij het 1ste regiment Lansiers (tankbataljon) in Marche-en-Famenne te voegen. Eind 1993 nam hij als pelotoncommandant verkenning deel aan de operatie van de Verenigde Naties om de vrede te handhaven in Somalië. Die humanitaire interventie staat bekend als UNISOM II: United Nations Operation in Somalia. Aansluitend trok hij naar het regiment der Gidsen en de Pantsercavalerieschool om er achtereenvolgens de functie van pelotoncommandant en eskadroncommandant uit te oefenen. Nadien stelde hij zijn ervaring ten dienste van het tactisch en technisch onderricht voor de opleiding van toekomstige kaderleden van het leger. In 1998 volgde hij een academische opleiding aan de KMS. Commandant Yves Lambert beheert sinds 2004 aan de KMS de militaire, karakterologische, sportieve en academische vorming van de Nederlandstalige en Franstalige leerlingen van de Speciale Divisie. Met lof spreekt hij over wat zijn leerlingen in hun mars hebben. Hij is een aangename gesprekspartner en een onderrichter met een enorme praktische ervaring. Perfecte tweetaligheid en bescheidenheid sieren de commandant. Fier voegt hij er bij het einde van het gesprek aan toe dat hij vader is van twee jongens, Jérémy (12) en Benjamin (10). NL
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2007
11
I-mag