COMPETENTE OFFICIEREN U N I V E R S I TA I R N I V E AU OPEN VOOR DE WERELD R E S P E C T V O O R WA A R D E N
EN D R O W ER I C I F F O KE AIRE
LIJ K N I N O K
MILIT
limit e h t t o y is n The sk
SCHOOL
Layout & Graphic: Adjt B. Mahieu, 1CC P. Potar Foto's: Adjt P. Bogaert P, 1CC R. Krater, 1CC D. Volkaert
Welkom in de Koninklijke Militaire School Wat ook de redenen mogen zijn voor uw belangstelling voor onze School, wij zullen u helpen ontdekken wat er schuilgaat achter deze drie letters, KMS, en achter deze muren die niets meer weg hebben van een kazerne uit vroegere tijden. Het is altijd de opdracht van de KMS geweest om officieren op te leiden met een degelijke intellectuele bagage die hen in staat stelt verantwoordelijkheden te dragen en leiding te geven. Onze structuren en onze werking worden echter voortdurend bijgestuurd om voeling te behouden met de samenleving rondom ons. Vandaag is de KMS een militaire instelling voor universitair onderwijs die gemachtigd is om titels van bachelor, master en doctor uit te reiken conform het Bolognaproces. Daarnaast legt de School zich ook toe op hoogstaand wetenschappelijk onderzoek in de domeinen die Defensie aanbelangen en stelt ze haar expertise ter beschikking van de burgermaatschappij. Getrouw aan onze hoofdopdracht heeft onze School ook bijzondere aandacht voor de militaire en fysieke opleiding en voor karaktervorming, opdat onze afgestudeerden hun leiderstaak in de eenheden en als manager bij Defensie voluit zouden kunnen opnemen. Wij wensen u een aangename ontdekkingsreis. Harry VINDEVOGEL, Ir Generaal-majoor Commandant van de Koninklijke Militaire School
“Leiderschap, dat koop je niet, d a a r w e r k j e a a n , e l k e d a g o p n i e u w. ”
3
4
Het beroep van Officier De hoofdopdracht van de Koninklijke Militaire school is het opleiden van officieren. Een officier moet vooral mensen kunnen leiden. Ingebed in een lokale, nationale of internationale structuur krijgt hij materiële middelen, maar vooral “human resources” ter beschikking om zijn opdracht uit te voeren. De officier moet complexe situaties correct kunnen inschatten, de juiste beslissingen kunnen nemen om zijn doelstellingen te bereiken, gezag kunnen uitoefenen door bevelen te geven, aandacht hebben voor zijn omgeving en zijn personeel en respect kunnen afdwingen door wie hij is en wat hij doet. Het komt zelden voor dat iemand al deze competenties van nature bezit. Daarom heeft de opleiding aan de KMS tot doel deze competenties bij de leerlingen te ontwikkelen en te oefenen zodat ze na hun opleiding de militaire chefs kunnen worden die de strijdkrachten nodig hebben. De KMS is er trots op jonge officieren te kunnen vormen die zodra ze de School hebben verlaten klaar staan om manschappen te bevelen en opdrachten uit te voeren in diverse, complexe en uitzonderlijke omstandigheden, in dienst van de nationale en internationale gemeenschap.
Een voortdurend veranderend beroep Het zou natuurlijk verkeerd zijn te denken dat een basisopleiding zou volstaan om een volledige loopbaan uit te bouwen. Om bij te blijven en voeling te houden met de snelle ontwikkelingen in de huidige maatschappij dient elk kaderlid zijn kennis voortdurend bij te werken en zijn competenties uit te breiden. Dat geldt ook voor Defensie, reden waarom de Koninklijke Militaire School ook een voortgezette algemene en professionele opleiding verstrekt die de officieren in staat stelt om op een degelijke manier staffuncties te bekleden of het bevel te voeren in nationaal en internationaal verband. Naast de verschillende bevorderingscursussen organiseert de KMS ook hogere opleidingen waarmee een bijkomende master kan worden behaald. Zij biedt ook de nodige structuren aan voor studies van de derde cyclus waarmee een doctoraat kan worden behaald. Ten slotte verstrekt de KMS regelmatig specifieke opleidingen in domeinen als overheidsopdrachten of het recht van de gewapende conflicten die gevolgd kunnen worden wanneer dat in de loop van de loopbaan nodig blijkt. Heel wat cursussen en opleidingen zijn niet uitsluitend bestemd voor officieren of burgerpersoneel van Defensie, maar richten zich ook tot geïnteresseerden uit de burgersector.
5
6
175 jaar ten dienste van de natie In 2009 heeft de Koninklijke Militaire School haar 175-jarig bestaan gevierd. De Koninklijke Militaire School werd in 1834 opgericht om de toekomstige kaderleden van het piepjonge Belgische leger op te leiden, in het bijzonder officieren-ingenieurs voor de artillerie en de genie. De leiding van de school werd toevertrouwd aan de Franse Luitenant-kolonel Chapelié die als opdracht had de opleiding en de structuur ervan te baseren op het model van de Franse Grandes Ecoles en in het bijzonder dat van de befaamde Ecole Polytechnique. De traditie en het respect voor deze oorsprong zijn bewaard gebleven, zodat de kandidaat-bachelors die aan de KMS opgeleid worden ook vandaag nog leerling-officieren genoemd worden en de kandidaat-masters officieren-leerlingen. Sinds de oprichting is de School voortdurend geëvolueerd om de opleidingen te laten aansluiten bij de behoeften van de strijdkrachten en het universitaire niveau te bewaren dat overeenstemt met de diploma’s die zij uitreikt.
De campus : honderd jaar oud en toch modern Bij haar oprichting werd de Koninklijke Militaire School eerst ondergebracht in een gebouw aan de Naamsestraat, net achter het Koninklijk Paleis van Brussel. Algauw werd dat gebouw te krap, en in 1874 verhuisde de KMS naar de abdij van Terkameren, waar ze echter bleef groeien, zodat men voor de derde keer in haar 75-jarig bestaan op zoek moest gaan naar een nieuw onderkomen. Deze nieuwe locatie werd gevonden in een rustige groene zone van de hoofdstad, langsheen het Jubelpark. In diezelfde buurt zouden later belangrijke instellingen komen die van Brussel de hoofdstad van Europa maakten. De gebouwen werden vanaf 1909 in gebruik genomen, en beantwoordden aan de criteria van die tijd, zowel op het gebied van functionaliteit van een instelling voor hoger onderwijs als dat van architectuur in harmonie met een wijk in volle expansie. Door de snelle ontwikkeling van de maatschappij en door de evolutie van de school tot een instelling van universitair niveau werd een nieuwe verhuizing of een grondige renovatie onvermijdelijk. Er werd voor deze laatste oplossing gekozen, waardoor u vandaag ontvangen wordt op een campus die weliswaar honderd jaar oud is, maar toch helemaal gerenoveerd en gemoderniseerd.
7
8
De Akkoorden van Bologna In de Verklaring van de Sorbonne van 1998 werd voor het eerst formeel gewezen op de nood aan een betere samenwerking op het niveau van het hoger onderwijs binnen de Europese context. Om de vele goedbedoelde principeverklaringen die toen werden afgelegd te concretiseren en vorm te geven werd in 1999 een tweede conferentie belegd in Bologna. 29 landen zochten er naar een gemeenschappelijk antwoord op bepaalde Europese problemen, en werden bereid gevonden hun instellingen voor hoger onderwijs zo te hervormen dat ze in één Europees kader ondergebracht zouden kunnen worden. Door de Akkoorden van Bologna heeft de KMS zich aangepast aan het universitaire model, door de curricula van de “bachelors” en “masters” aan te passen, doctoraatsopleidingen mogelijk te maken, en door de voortgezette opleidingen te integreren, die tot 2006 door het toenmalige Koninklijk Hoger Instituut voor Defensie werden verstrekt. De onderwijsprogramma’s zijn verspreid over drie cycli. De eerste cyclus, die drie jaar duurt of 180 ECTS omvat, leidt tot het behalen van het bachelordiploma, de tweede cyclus mondt uit in het masterdiploma en de derde omvat de doctoraten (PhD). Sinds ze eind 2004 daartoe gemachtigd werd, heeft de KMS 18 doctoraten uitgereikt in samenwerking met andere universiteiten, waarvan 14 in de ingenieurswetenschappen en 4 in de sociale en militaire wetenschappen. De KMS heeft begin 2010 39 thesissen op stapel staan, waarvan 23 in de Polytechnische Faculteit en 16 in de Faculteit Sociale en Militaire Wetenschappen.
Accreditatie van de opleidingen: een feit! De hervorming van het Hoger Onderwijs binnen de Europese Unie heeft ook intrinsieke eisen op het vlak van kwaliteit van het onderwijs. Deze eis van kwaliteit van het onderwijs is namelijk absoluut noodzakelijk om, in de geest van het Bolognaproces, de mobiliteit van studenten en onderwijzend personeel in uitwisselingsprojecten te bevorderen. Het is dan ook belangrijk het respecteren van, en de correcte toepassing van de principes van het Europees Hoger Onderwijskader door de universiteiten of hoge scholen officieel te kunnen laten valideren. Een formele erkenning maakt het namelijk mogelijk om op gemakkelijke wijze de instellingen te identificeren die zich conformeren met het referentiekader, en zodoende, als betrouwbare partners beschouwd kunnen worden in het kader van samenwerkingsakkoorden. In het kader van dit permanente streven naar verbetering en uitvoering van het Bolognaproces kreeg de KMS in 2009 voor de eerste keer het bezoek van een accreditatiecommissie voor de Bachelor- en Masteropleidingen. Op 17 juni 2009 werden beide Ba-Ma opleidingen van de KMS positief beoordeeld door de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) en de Commission des Titres d’Ingénieur (CTI) en werd een accreditatie bekomen vanaf de aanvang van het academiejaar 2009-2010 tot en met het academiejaar 2014-2015.
9
10
De academische vorming Vanzelfsprekend wordt het grootste gedeelte van de tijd van de leerling aan de KMS besteed aan het academisch onderwijs. Dat wordt verstrekt door de docenten van de twee faculteiten van de Koninklijke Militaire School: de Polytechnische Faculteit (POL) en de Faculteit Sociale en Militaire Wetenschappen (SSMW). Onze faculteiten hangen af van de directeur van de academische vorming, onder wiens verantwoordelijkheid ook het taalcentrum van de KMS, de universitaire bibliotheek van Defensie en de dienst beheer van het wetenschappelijk onderzoek van de KMS vallen. Een belangrijk kenmerk van onze school is het multidisciplinaire aspect van de verstrekte vorming. Om dat doel te bereiken en om de toekomstige officieren beter op hun toekomstige taken voor te bereiden, krijgen de leerlingen les vanuit de twee faculteiten, welke studierichting zij ook gekozen hebben. Een kandidaatingenieur zal dus ook gevormd worden in bepaalde domeinen van de gedragswetenschappen. Een master in sociale en militaire wetenschappen zal ook prat kunnen gaan op een stevige technische vorming. Omdat onze School niet afhangt van de gemeenschappen, maar van de federale overheid, zijn de cursusprogramma’s voor de twee taalstelsels identiek dezelfde, en worden door dezelfde docenten in het Frans en in het Nederlands gegeven. Dat is een niet te versmaden troef voor onze School, die geïntegreerd is in de academische en wetenschappelijke kringen van zowel het Noorden, het Centrum als het Zuiden van het land. Ten slotte hebben de leerlingen de mogelijkheid één of meer jaren van hun opleiding in het andere taalstelsel te volgen, om zo het niveau van de grondige kennis van de andere landstaal te bereiken.
« The Sky Is Not The Limit » We hebben brigadegeneraal–vlieger Frank De Winne, een van onze roemrijke oudgedienden die net terug is van zijn tweede, halfjarig, verblijf in het internationale ruimtestation ISS, enkele vragen gesteld over zijn buitengewone avontuur en zijn studies burgerlijk ingenieur aan de Koninklijke Militaire School die dat mogelijk hebben gemaakt. Q : Bent u tevreden over de vorming die u aan de KMS hebt gekregen en waarom? FDW : Ik maakte deel uit van de 134ste promotie Polytechniek en ben uitermate tevreden over de vorming die ik genoten heb binnen de muren van de Koninklijke Militaire School. Het heeft me een breed algemeen inzicht gegeven in de ingenieurswetenschappen. Ik maak vandaag nog altijd gebruik van bepaalde concepten die ik toen heb meegekregen. Ik denk hierbij o.a. aan de cursussen aerodynamica, materiaalkunde, bouwkunde en telecommunicatie. Q : Als u de studies van uw zoon aan een burgeruniversiteit vergelijkt met de uwe, wat zijn uw vaststellingen? FDW : Dat het in mijn tijd, aan de KMS, toch een stuk zwaarder was, vooral op het gebied van tijdsgebruik. De combinatie van de ingenieursstudies met het militaire en sportieve aspect zorgt voor een extra belasting. Ik pluk echter vandaag nog de vruchten van dat werk en van die specifieke vorming. Q : We danken u van harte voor dit interview. Photo: ESA
FDW : Graag gedaan en bedankt!
11
12
De Polytechnische Faculteit Bij de oprichting van de school in 1834 was het doel officieren te vormen met een opleiding van ingenieur voor de “technische” wapens uit die tijd, namelijk de artillerie en de genie. De artillerist moest schootsbanen kunnen berekenen door er verschillende parameters, zoals het terrein of het weer, in te calculeren, iets wat tegenwoordig door de informatica gedaan wordt. De genieofficier moest van zijn kant berekeningen kunnen maken voor zowel de constructie als de vernieling van gebouwen, wegen of kunstwerken. Het op die manier verstrekte onderwijs is geëvolueerd, en heeft achtereenvolgens geleid tot de oprichting van de Polytechnische Divisie en later van de Polytechnische Faculteit. Vandaag leidt de Polytechnische Faculteit, via een vijf jaar durende vorming, tot het behalen van een Master in de Ingenieurswetenschappen. Naar gelang van de beroepskeuze die de eerste jaren wordt gedaan en van de interesses van de leerlingen, specialiseren ze zich in het vierde jaar in een van de volgende vakken: Wapensystemen, Bouwkunde, Mechanica of Telecommunicatie. Aan het einde van het parcours ontvangen de ingenieurs van de KMS een diploma van Master in de Ingenieurswetenschappen. Wie meer details wenst over opleidingen en gedoceerde cursussen in de verschillende departementen van de faculteit (Communicatie, Informatie Systemen en Sensoren; Wapensystemen en ballistiek; Bouwkunde en materiaalleer; Wiskunde; Fysica; Chemie en Mechanica), vindt alle nuttige informatie over het cursussenpakket op de internetsite van de School.
De Faculteit Sociale en Militaire Wetenschappen Naast de officieren van de sectie artillerie-genie leidt de KMS sinds 1849 ook de officieren van de andere wapens op. Die aanvankelijk praktische opleiding evolueerde samen met de manier van bevelvoeren. Bevelvoerders doen vandaag namelijk veel meer dan louter bevelen geven. Zo moeten ze telkens weer openstaan voor veranderende omstandigheden en voortdurend aandachtig en beschikbaar zijn. De opleiding werd vanaf 1949 “Alle Wapens” genoemd, maar evolueerde later naar een vorming op universitair niveau in de Faculteit Sociale en Militaire Wetenschappen. De studies duren vijf jaar en leveren een Masterdiploma in de Sociale en Militaire Wetenschappen op. Op het programma staan niet alleen gedragswetenschappen (recht, filosofie, psychologie of sociologie), maar ook specifiek militaire vakken (militaire technologie, krijgsgeschiedenis, leiderschap en defensieproblemen). Daar komen nog vakken bij zoals wiskunde, statistiek, informatica, economie en natuurlijk management. Zo kunnen officieren op het einde van hun opleiding hoogtechnologische wapensystemen doeltreffend en efficiënt beheren of snel ingezet worden in een complexe internationale context.
13
14
De Speciale Divisie De Speciale Divisie staat in voor het administratieve beheer van studenten die “extra muros” studeren. Defensie kan namelijk om economische en kwaliteitsredenen niet alle opleidingen verstrekken die het leger nodig heeft. Daarom volgen bepaalde kandidaat-officieren cursussen aan burgeruniversiteiten of -hogescholen. In de vakantieperiodes krijgen ze hun militaire, fysieke en karakteriële vorming, en worden ze voorbereid op het wettelijke taalexamen. Op het einde van hun studies behalen die officieren de titel Master in de Industriële Wetenschappen (Industriële Hogeschool Brussel); Master in de Geneeskunde, de Diergeneeskunde of de Tandheelkunde; Master in de Farmaceutische Wetenschappen (VUB of KUL) of Master in de Maritieme Wetenschappen (Hogere Zeevaartschool Antwerpen). Defensie bepaalt jaarlijks voor elke specialiteit de behoeften en stelt daarvoor bij de rekrutering een aantal plaatsen open. De kandidaat-officieren die hiervoor tot de KMS toegelaten worden, studeren dan als volwaardige militairen aan een burgerinstelling. Ten slotte beheert de Speciale Divisie de kandidaat-piloten en -luchtverkeersleiders van het hulpkader van de Luchtcomponent. Die kandidaat-officieren krijgen een specifieke academische en militaire opleiding van één jaar in de KMS.
Het Centrum voor Taalonderwijs Talenstudie is niet weg te denken uit de academische vorming aan de KMS. Op de toelatingsexamens wordt de grondige kennis van de eerste taal en een elementaire kennis van de tweede taal getest, maar tijdens hun studies volgen de studenten les in hun moedertaal. Om aangesteld te kunnen worden tot de laagste officiersrang (onderluitenant of vaandrig-ter-zee tweede klasse voor de Marine), moeten ze echter slagen voor een wettelijk examen over de wezenlijke kennis van de tweede taal. De taallessen die hen voorbereiden op dat examen, maken deel uit van de bacheloropleiding. Op het programma staan ook lessen Engels, die officieren voorbereiden op een baan in een internationale context. In de faculteiten Polytechniek en Sociale en Militaire Wetenschappen worden bepaalde lessen zelfs alleen in het Engels gegeven. Het Centrum voor Taalonderwijs brengt de studenten de nodige taalvaardigheid bij die nodig is om hun studies en examens tot een goed einde te brengen en onmisbaar is voor hun toekomstige loopbaan. Het Centrum speelt ook een rol in de voortgezette vorming van officieren. Het organiseert voorbereidingscursussen voor het examen tweede taal dat kandidaat-majoors en kandidaat-korvetkapiteins (Marine) moeten afleggen en bereidt kandidaten voor op het examen over de grondige kennis van de tweede taal. Ten slotte verstrekt het Taalcentrum ook lessen Duits aan studenten die een grondige kennis van het Engels hebben.
15
16
Wetenschappelijk onderzoek Het Koninklijk Hoger Instituut voor Defensie, dat zich op dezelfde site als de KMS bevindt, is verantwoordelijk voor een onderzoeksprogramma dat aansluit bij het strategisch beslissingsproces van Defensie. Defensie heeft een beperkt aantal onderzoekscentra opgericht die “research” doen in enkele technologische domeinen waarmee Defensie zich internationaal wil profileren. Daarnaast zijn er enkele kleinere onderzoekskernen die specifieke veiligheids- en defensieproblemen bestuderen. De concentratie van onderzoekscentra in de Koninklijke Militaire School illustreert de nauwe relatie tussen academische vorming en wetenschappelijk onderzoek. Via de KMS neemt Defensie deel aan prestigieuze internationale onderzoeksprogramma’s en werkt samen met universiteiten en Europese partners. Wat de Faculteit Polytechniek betreft, verdienen het Europees Centrum voor Energie via Thermonucleaire Fusie, beter bekend onder de benaming Laboratorium voor Plasmafysica, het Onderzoekscentrum voor de Dynamica van Veiligheidsmateriaal en het Studiecentrum voor Mobiliteit van Systemen (grond, lucht en zee) een bijzondere vermelding. De Faculteit Sociale en Militaire Wetenschappen profileert zich met het Studiecentrum Ethiek en Deontologie en het Studiecentrum voor Europese Veiligheid. Daarnaast neemt ze deel aan de onderzoekspool “Risk, Crisis and Disaster Management”.
De internationale samenwerking De KMS heeft een ruim netwerk van internationale samenwerking opgebouwd, als militaire school èn als universitaire instelling. De opleiding bachelor/master wordt gevolgd door kandidaat-officieren die afkomstig zijn uit het Groot-Hertogdom Luxemburg en uit een tiental Afrikaanse landen. Bijgevolg is ongeveer 20% van de leerlingen van buitenlandse afkomst. Op het vlak van de voortgezette vorming vertegenwoordigen de internationale stagiairs meer dan 15 verschillende landen. Ze zijn afkomstig uit alle continenten. Meer op academisch vlak is de KMS actief in een internationale context die prioritair naar Europa, de NAVO en Centraal-Afrika gericht is en heeft ze partnerschaps- en samenwerkingsakkoorden (o.a. van het type Erasmus) gesloten met, onder andere, les Ecoles de Saint Cyr Coëtquidan, Ecole Navale van Brest, Ecole de l’Air van Salon de Provence, de Nederlandse Defensieacademie, de Université Aix-Marseille II, de Ecole nationale supérieure des ingénieurs des études et techniques d’armement (ENSIETA) van Brest, de Université d’Avignon et des Pays du Vaucluse, de Fachhochschule Aachen, de Technische Universiteit Gheorghe ISACHI van lasi in Roemenië en de Académie Militaire de Tunisie. De KMS heeft zich sinds augustus 2007 eveneens aangesloten bij het Erasmus Handvest voor Universiteiten. Ze heeft zich bijgevolg geëngageerd tot het uitwisselen van leerlingen. Op dit vlak is er ook uitbreiding naar de uitwisseling van professoren. Ook het Europees Initiatief betreffende de uitwisseling van jonge officieren geïnspireerd door Erasmus is een feit geworden. Tot slot zijn alle doctoraten van de KMS het resultaat van medepromotorschap en verwelkomen de faculteiten eveneens talrijke internationale doctorandi, hoofdzakelijk Europese.
17
18
De basisvorming aan de KMS De basisopleiding tot officier aan de KMS biedt de kandidaat-officieren een efficiënte vorming volgens de principes “Just in time” en “Just as needed”. De vorming heet geïntegreerd doordat ze academische, militaire en sportvakken met elkaar combineert en afwisselt en gericht is op de ontwikkeling van de persoonlijkheid. Ze is progressief, want ze past haar technieken aan de leerontwikkeling van de kandidaten aan. Ze streeft ernaar de kandidaat-officier te motiveren om de organisatie te dienen. Ze past zich aan de noden van elke component van Defensie aan, zowel de landcomponent, de luchtcomponent, de marinecomponent als de medische component. Ze zorgt voor de ontwikkeling van: - de competenties die elke officier nodig heeft om goed te kunnen functioneren; - de beroepscompetenties die vereist zijn voor de uitoefening van een eerste functie in de component. Hierbij heeft zij oog voor tradities en voor de basiswaarden van onze organisatie: zelfdiscipline, inzet, moed en respect. Bij het beëindigen van de basisvorming aan de KMS behalen de officieren een masterdiploma. Ze hebben dan de vereiste karakteriële en professionele capaciteiten ontwikkeld voor de uitoefening van hun eerste functie in de component en zijn klaar om aan hun gespecialiseerde vorming te beginnen.
De militaire opleiding aan de KMS Het hoofddoel van de militaire opleiding aan de KMS is de vorming van kandidaten opdat ze de karakteriële en professionele eigenschappen zouden ontwikkelen die een jong officier moet bezitten om één van de leiders te worden die Defensie nodig heeft. Het eerste jaar aan de KMS begint in augustus met een kamp van vijf weken dat enerzijds de militaire integratie van de kandidaat tot doel heeft en dat anderzijds de ontwikkeling van de minimale kwaliteiten beoogt die onmisbaar zijn om als militair te dienen. Hoewel de militaire vorming een constant gegeven is vermits de leerlingen onder militair regime en in een militair milieu leven, concentreert ze zich voornamelijk op twee kampperiodes per academiejaar. Deze kampperiodes, waarvan minstens een in het buitenland, worden telkens na een examensessie in het cursusprogramma ingelast. Tijdens de kampen worden alle vakgebieden geëvalueerd die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van vaardigheden maar ook voor de harding van het karakter, zoals bevelvoering- en overschrijdingstechnieken, schiettechnieken, valschermspringen en overlevingstechnieken. De behaalde evaluatie is doorslaggevend voor het resultaat van het academiejaar. Aan het eind van de opleiding, na het behalen van het masterdiploma, wordt het julikamp gewijd aan het omkaderen van andere leerlingen in opleiding zodat elke kandidaat ervaring in bevelvoering kan opdoen alvorens de grote stap te zetten naar het beroepsleven.
19
20
De fysieke opleiding en sport aan de KMS De sportieve vorming aan de KMS is zeker een essentiële pijler om de juiste gedragscompetenties te ontwikkelen die nodig zijn als toekomstig officier. Inderdaad, met vijf uur sport per week kan deze vorming het best beoordelen of de kandidaat gedisciplineerd is in zijn training, of hij bekwaam is om zich in te zetten om een concreet doel te bereiken, of hij voldoende moed heeft om hindernissen te overwinnen. In dit domein is het hoofddoel om elke kandidaat op te leiden en het vereiste niveau te doen behalen. Een ploeg van een twintigtal geroutineerde monitoren omringt de kandidaten tijdens de sportsessies en verstrekt de zwaksten steun en programma’s die noodzakelijk zijn voor hun ontwikkeling. De sterksten van hun kant mogen zich specialiseren in de richting van hun voorkeur zodra zij hun capaciteiten bewezen hebben. De deelname aan talrijke interne en externe competities richt zich ook op het ontwikkelen van de groepsgeest in de promotie en de individuele inzet voor de faam van de promotie, van de opleiding en uiteindelijk ook van de KMS. Voor de sport, zoals voor alles, bestaat er geen geheim recept: men moet zich persoonlijk engageren en de wil hebben om te slagen.
De begeleiding De leerlingen kunnen op ieder ogenblik een beroep doen op hun promotiecommandant; daarnaast is er de cel “leerlingenbegeleiding” die sociaal-emotionele en methodologische hulp kan bieden. Deze dienst fungeert eerst en vooral als contact- en coördinatiepunt. Iedere leerling kan er langsgaan zonder de hiërarchische weg te moeten volgen, ook als zijn probleem niet van academische aard is. Indien dat wel het geval is, zet de methodologische hulp de leerling ertoe aan om zijn studiemethode te evalueren en desnoods bij te sturen. Er wordt bekeken hoe de leerling aantekeningen maakt, de leerstof structureert, zijn tijd indeelt, de examens voorbereidt, enz. Zo komen er meestal zwakke punten aan het licht zodat er kan worden overlegd hoe die kunnen worden aangepakt. De leerling wordt begeleid tot hij de technieken heeft verworven om momenten van twijfel of ontmoediging te overwinnen. Dankzij de waardevolle contacten tussen de begeleidingscel en het professorenkorps kan er een efficiënt en actief begeleidingsprogramma worden uitgewerkt. Iedere leerling die moeilijkheden ondervindt met het begrijpen of instuderen van de leerstof zal hulp kunnen vragen aan repetitoren. Voor het overwinnen van problemen van een andere aard (integratie, discipline…) onderhoudt de cel nauwe contacten met de promotiecommandanten. Ze kan ook een beroep doen op andere personeelsleden van de school (vertrouwenspersonen, medisch personeel, psychologen…) of op hulp van buitenaf. De cel “leerlingenbegeleiding” wil een luisterend oor zijn voor alle studenten die tijdens hun studies twijfelen aan hun mogelijkheden, hun motivatie verliezen, of te kampen hebben met persoonlijke problemen.
21
22
De voortgezette vorming Het Defensiecollege staat in voor de voortgezette vorming van de officieren van Defensie. Het Defensiecollege verstrekt academische en professionele voortgezette vormingen die de officieren in staat stellen hun commando- en staffuncties optimaal te vervullen in een nationale en internationale omgeving. Door het verstrekken van een doelgerichte en efficiënte postuniversitaire volwassenenopleiding met een multinationale en multidisciplinaire inbreng wil het Defensiecollege bekwame officieren, toekomstige bevelhebbers en managers aan Defensie afleveren. De volgende voortgezette vormingen worden aangeboden: - De “ Basisstafvorming”, die zes weken duurt, heeft tot doel de officieren de nodige vaardigheden bij te brengen om hun functies van lager officier in een staf uit te voeren. - De “Vorming voor Kandidaat – Hoofdofficier” duurt acht maanden en heeft als doel officieren de nodige vaardigheden aan te leren om commando- en staffuncties uit te oefenen. Deze vorming is ook een voorbereiding op de professionele proeven voor de bevordering tot de graad van majoor of korvetkapitein (voor de Marine).
De hogere opleidingen en de aanvullende masters • De “Hogere Stafopleiding” bereidt officieren voor op de uitoefening van hogere commando- en staffuncties in een nationaal en internationaal kader en brengt hun de vereiste competenties bij in de domeinen “operaties”, “management en leiderschap” en “veiligheid en defensie”. De Koning verleent het Hoger Stafbrevet (SBH) aan de Belgische officieren die de opleiding succesvol hebben gevolgd. De Hogere Stafopleiding is eveneens erkend als universitaire opleiding van de tweede cyclus en kan worden bekroond met het diploma “master na master in de Politieke en Militaire Wetenschappen”. • De “Hogere Opleiding voor Militair Administrateur” bereidt de hogere officieren voor op de uitoefening van hogere commando- en staffuncties in een nationaal en internationaal kader en ontwikkelt bij hen de vereiste competenties in de domeinen “begroting, financiën en overheidsopdrachten” en “recht en statuten”. Het Hoger Brevet voor Militair Administrateur (MAB) wordt door de Koning toegekend aan officieren die de cursus met succes hebben gevolgd. De Hogere Cursus voor Militair Administrateur wordt eveneens erkend als een universitaire opleiding van de tweede cyclus en kan worden bekroond met de graad “master na master in de Openbare en Militaire Administratie”. Ook volgende opleidingen worden verstrekt: de voortgezette vorming voor reserveofficieren, de cursus “Contract manager” en “Lokale Aankopen”, seminaries voor toekomstige korpsoversten en de cursus “Raadgever in het Recht van de Gewapende Conflicten”.
23
24
Het leven in de Koninklijke Militaire School De KMS is een internaat. De leerlingen van de eerste twee jaar van de basisopleiding logeren in tweepersoonskamers. Vanaf het derde jaar krijgen ze een eenpersoonskamer. De kamers zijn comfortabel ingericht met een bed, een kast, een ruim bureau en een internetverbinding die de leerlingen gratis mogen gebruiken. Die verandering weerspiegelt de wil van de KMS om met haar tijd mee te gaan en is voor de leerlingen een stap vooruit wat betreft hun persoonlijke vrijheid. Niet alle leerlingen verblijven de hele week in de KMS. Wie getrouwd is of samenwoont, mag ’s avonds naar huis. Dat statuut van “living out” wordt alleen toegekend als de studieresultaten goed zijn. Internaat is geen synoniem van gevangenis. De leerlingen van de KMS krijgen ruimschoots de kans een normaal sociaal leven te leiden. Buiten de kampperiodes (twee weken in januari en de hele maand juli) en de militaire initiatiefase van vijf weken, mogen de eerstejaarsleerlingen een avond per week uitgaan. Op vrijdagavond gaan ze naar huis en ze worden pas maandagochtend terug op school verwacht. “De muur doen” hoeft dus echt niet meer… In het tweede jaar versoepelt het regime en vanaf het vierde jaar mogen de officieren-leerlingen de school verlaten in hun vrije tijd, natuurlijk op voorwaarde dat hun resultaten goed zijn. In geval van mislukking of ongepast gedrag kunnen restrictieve maatregelen worden opgelegd. Leerlingen die in de KMS logeren, beschikken over talrijke ontspanningsmogelijkheden, vooral op sportgebied: onder andere een zwembad, een sportzaal en een ultramoderne fitnesszaal staan gratis ter beschikking. Ook de Music Band, het Sailing Team en de twee leerlingenkringen (Omega en Polytechniek) zorgen ervoor dat de groepsgeest in stand gehouden wordt.
Leerling én militair In tegenstelling tot de meeste universiteiten, waar de studenten enigszins aan hun lot overgelaten worden, opteert de KMS ervoor de leerlingen permanent en van nabij te volgen. De leerlingen moeten elke les bijwonen en aan elke activiteit deelnemen. Daar komt nog bij dat hun vorderingen regelmatig gecontroleerd worden, waardoor eventuele problemen vroegtijdig opgespoord kunnen worden. Een leerling met problemen kan voor meer uitleg of bijkomende oefeningen steeds op het academisch en militair personeel rekenen. Aan de KMS is de verhouding tussen het aantal leerlingen en de kaderleden bij wie ze terecht kunnen overigens bijzonder gunstig. Uit het voorgaande blijkt dat de School voor een klimaat zorgt dat buitengewoon gunstig is voor de slaagkansen… en voor de vorming van officieren van hoog niveau. Ten slotte nog dit. De studies aan de KMS zijn gratis en de leerlingen krijgen zelfs een wedde tijdens hun studies. Dat heeft echter implicaties qua rechten en plichten. Zo kan, conform de wettelijke bepalingen, een gedeelte van de tijdens de vorming genoten wedden teruggevorderd worden van wie Defensie vroegtijdig verlaat voor andere redenen dan medische ongeschiktheid.
25
26
Ik wil officier worden Om officier te worden via de Koninklijke Militaire School moet je eerst voor de selectieproeven van de KMS slagen én batig gerangschikt zijn, want Defensie stelt jaarlijks slechts een beperkt aantal plaatsen open volgens haar behoeften. Om je in te schrijven kan je terecht in een Informatiecentrum, waar je de nodige informatie krijgt en de administratieve formaliteiten vervult. Daarna word je verwacht op de Dienst Onthaal en Oriëntatie en in het Militair Hospitaal in Neder-Over-Heembeek voor de psychotechnische tests en een uitgebreid medisch onderzoek. Als je voor de algemene selectieproeven geslaagd bent, moet je je in de KMS aanbieden voor de taal- en wiskundeexamens. In principe vinden die eind juni, begin juli plaats, vlak na de eindexamens van de humaniora, waarvoor je eerst nog moet slagen. De stof die je moet kennen, wordt in detail beschreven in documentatie die je in de Informatiecentra kunt vinden. Bovendien kun je de vragen die de voorgaande jaren gesteld werden, raadplegen op de website van de KMS (www. rma.ac.be) of die van Defensie (www.mil.be). Na de laatste examens wordt het klassement opgesteld, waarbij er rekening gehouden wordt met de resultaten en de keuze van de kandidaten (per taalstelsel, per discipline, per component of per oriëntatiegroep). De toelatingsexamens kunnen sinds enkele jaren in het Duits afgelegd worden, maar de lessen zelf worden enkel in het Nederlands of het Frans gegeven.
Toelatingsvoorwaarden Als je je wil inschrijven, moet je de Belgische nationaliteit hebben of die van een lidstaat van de Europese Unie. Je mag de leeftijd van 34 jaar niet bereikt hebben op 31 december van het jaar van de aanwerving en je moet voldoen aan de onderwijsvoorwaarden. De uiterste inschrijvingsdatum kun je vernemen in de Informatiecentra. Het volledige inschrijvingsdossier bevat de inschrijvingsfiche die je zal worden voorgelegd door de consulent van een Informatiecentrum, een kopie van het schoolattest of het diploma, een getuigschrift van goed zedelijk gedrag van minder dan zes maanden oud, afgeleverd door je gemeentebestuur of de politie, het militiegetuigschrift voor buitenlandse kandidaten en een attest van minderjarige kandidaat, uitgereikt door je gemeentebestuur indien je een alleenstaande niet ontvoogde minderjarige bent. Om aan de opleiding te mogen beginnen moet je slagen voor alle selectieproeven (medisch onderzoek, sportproeven, psychotechnische proeven, examens eerste en tweede landstaal en examen wiskunde) en uiteindelijk batig gerangschikt zijn. Defensie biedt je trouwens ook de mogelijkeid om gedurende één jaar een aanvullende voorbereiding te volgen op de vormingen aan de KMS. Deze voorbereiding wordt georganiseerd door het Departement Voorbereidende Divisie tot de KMS van de Campus Saffraanberg.
27
Koninklijke Militaire School, Renaissancelaan 30, 1000 Brussel http://www.rma.ac.be e-mail :
[email protected] Verantwoordelijke uitgever : Generaal-majoor H. Vindevogel, Ir Print : Print House Defence
