De huidige organisatie van de wachtdienst in verschillende regio’s. Mei 2005 De deelnemers van de brainstormgroepen waren vragende partij om meer te weten over de huidige werking en organisatie van de wachtdienst in de verschillende kringen die hier vertegenwoordigd werden. Daarom werd er een schriftelijke vragenlijst doorgemaild naar alle aanwezigen over de huidige stand van zaken in de verschillende kringen wat betreft wachtdienstorganisatie. De onderstaande kringen gaven de toestemming om deze huidige werking op de website te plaatsen ter informatie. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Wachtdienst Heist-op-den-Berg Geneeskundige Kring Houthalen-Helchteren Wachtdienst Lommelse Huisartsenkring Huisartsenvereniging Regio Mol Huisartsen Vereniging Regio Geel KHOBRA vzw Wachtdienst regio Putte Artsenkring Halle en Omgeving Vlaamse wachtdienst Brussel (VWB)
1. Wachtdienst Heist-op-den-Berg regio: Fusiegemeente Heist-op-den-Berg aantal inwoners: 37.000 aantal huisartsen: 35 + 3 HIBO aantal wachtartsen (effectief): 27 + 3 Hibo platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: platteland
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Van zaterdag 8u tot maandag 8u, centraal nr met boodschap wie van wacht is en nadien doorschakeling naar die arts..... - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - lokale krantjes, antwoordapparaat bij huisarts.... 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - neen. - Wie staat de patiënt te woord? - Arts of telefoonhulp van wachtarts zelf. - Is er een “triage”-procedure? - neen. 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - werkgroep in de erkende kring, lokaal bestuur. - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat?
1
Ja, secretariaat van de grote kring: hulp bij administratie, verwerking registratiegegevens. - Secretariaat lokaal (huisarts): opstelling wachtlijst, wachtvergadering organiseren, bestellen Neisvac. - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - Lokaal secretariaat. - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - Ja, vanaf 50j nog 1 wacht, na 55j vrijstelling mogelijk. - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - Eigen praktijk. 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - Nog niet eenvormig afgesproken. - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Opname ziekenhuis of overlijden, opvolging maandag gewenst: telefonisch. - Overige: per brief ten laatste 2 dagen na de wacht: bedeeld door bode labo. - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - neen. 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - neen. -
2. Geneeskundige Kring Houthalen-Helchteren regio: 3530 Houthalen-Helchteren aantal inwoners: bijna 30.000 aantal huisartsen: 27 aantal wachtartsen (effectief): 24 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: voorstedelijk ?
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Van zaterdag 8u tot zondag 8u en van zondag 8u tot maandag 8u - op een feestdag gaat de wachtdienst in om 20u de avond voordien. - Een aantal collega’s voorzien eigen samenwerkingsverbanden voor avond - en nachtwacht tijdens de week op kleinere schaal: per wijk en per 6 à 8 artsen. Niet alle huisartsen van de Kring zijn opgenomen in zo’n samenwerkingsverband. - Vanuit de praktijk van de huisarts van wacht
2
Er is een centraal 0900 nummer waarmee de patiënt automatisch verbonden wordt met de dokter van wacht. - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - Het 0900 nummer wordt wekelijks gepubliceerd in kranten en reclamebladen, maandelijks in de gemeenteberichten - Er is een informatieve folder, jaarlijks uitgegeven samen met de apothekers waarop de wachtdiensten van huisartsen en apothekers voor een heel jaar gepubliceerd staan op naam. In deze folder vinden de bewoners naast de huisartsen en de apothekers ook namen, adressen en telefoonnummers van geneesheren specialisten, tandartsen, verpleegkundigen en vroedvrouwen, diëtisten, logopedisten en kinesitherapeuten. 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - Er is een huishoudelijk reglement van de wachtkring, goedgekeurd door de Orde en PGK - Via de genoemde informatieve folder met volgende tekst: -
Centraal nummer 0900 400 450: Tijdens het weekend wordt u via dit 0900 nummer rechtstreeks doorverbonden met de telefoon van de huisarts van wacht. U vindt de weekendwacht ook via de “IN en OM”, het Parochieblad, reclame – en dag bladen en Teletekst Tijdens de weekdagen organiseert uw eigen huisarts zelf zijn/haar continue bereikbaarheid via zijn/haar eigen telefoonnummer. Steeds zal de huisarts van wacht de belangrijke gegevens doorgeven aan uw huisarts. Ga niet te snel naar de spoedopname, een huisarts is de specialist in de eerstelijnszorg en zal u beter helpen dan de spoed die gericht is op levensbedreigende problemen. Indien u naar de praktijk van de dienstdoende huisarts wil gaan, bel dan eerst voor een afspraak.
Wie staat de patiënt te woord? - Dat is afhankelijk van hoe de dienstdoende huisarts zijn wachtdienst organiseert en zal meestal analoog zijn aan hoe hij/zij zijn/haar praktijk organiseert tijdens de week. - Is er een “triage”-procedure? - dit wordt door iedere huisarts zelf bepaald. 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - Er is een huishoudelijk reglement van de wachtkring , goedgekeurd door de Orde en PGK. Op de jaarlijkse algemene Kring vergadering wordt het voorbije jaar geëvalueerd en het volgende jaar gepland. - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? - neen , secretaris en voorzitter doen alle nodige taken vanuit hun praktijk . - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - de secretaris van de geneeskundige Kring - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - Ja, deze zijn opgesomd in het reglement : -
DEELNEMERS
3
1.
2.
3.
4.
5.
6. 7.
8. 9. 10. 11.
12. 13.
14.
Alle artsen met een huisartsenpraktijk, gedomicilieerd in de gemeente van de wachtdienst, zijn verplicht tot deelname aan de wachtdienst. Vrijstelling van actieve wachtdienst kan enkel verleend worden door de vergadering der deelnemers, voor algemeen aanvaarde, geldige en dwingende redenen. In het algemeen beslist de Kring dat vanaf de leeftijd van 50 Jaar er nog 3 wachtdiensten per jaar moeten gepresteerd worden. Vanaf de leeftijd van 60 jaar is men vrijgesteld van actieve wachtdienst. Ook is er een minimum en een maximum aantal wachtdiensten per dokter bepaald: het minimum is 4 wachten per dokter, het maximum 12 wachten per dokter. Het gemiddelde aantal wachten per dokter is 5. Bij ontstentenis van akkoord dienaangaande, wordt de beslissing overgelaten aan de Provinciale Orde der Geneesheren, aan wie de betrokkene zijn aanvraag tot vrijstelling heeft gericht. De beslissing van de Orde der Geneesheren is bindend voor beide partijen. In de groepspraktijken zal ieder lid afzonderlijk zijn beurtrol in de algemene wachtdienst toegewezen krijgen. Nieuw gevestigde huisartsen worden tot de wachtdienst toegelaten na schriftelijke aanvaarden van het reglement van inwendige orde. Alle huisartsen, ook de vrijgestelde (3.2.) dragen bij tot de kosten van de organisatie van de wachtdienst. HIBO’s nemen deel aan de wachtdienst via hun stage-meester. Deze is steeds bereikbaar voor ondersteuning. De huisarts met wachtdienst verricht zijn taak vanuit en in zijn medisch kabinet. Iedere huisarts zorgt dat hij een “achterwacht heeft die bereikbaar is bij zeer drukke wachtdienst Ook bij onvoorziene omstandigheden waarbij de huisarts met wachtdienst uitvalt zal de “achterwacht” ingeschakeld worden. De onderlinge afspraken hierover worden meegedeeld aan de verantwoordelijke arts. De arts van wacht houdt zich aan de geldende R.I.Z.I.V.-tarieven. De huisartsen welke een beurtrol hebben in de algemene wachtdienst zullen op zaterdag en zondag enkel patiënten zien op afspraak. Deze afspraak is dan tijdens de voorafgaande werkdagen gemaakt. Huisartsen welke op zaterdag consultaties verrichten op afspraak zullen erover waken dat deze prestaties de goede gang der wachtdiensten niet in het gedrang brengen.
Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - ieder vanuit eigen praktijk 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - alles wat nodig is voor de continuïteit van de zorg door de huisarts en dus afhankelijk van de inschatting van de huisarts van wacht ten overstaan van de patiënt voor hem - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - De afspraak is dat iedere patiënt een schriftelijk verslag /verwijsbriefje naar zijn huisarts krijgt. - Bij verwijzing naar spoed of bij overlijden wordt de huisarts op maandagvoormiddag telefonisch verwittigd, idem als de -
4
wachtarts bepaalde zaken opmerkt die hij/zij vertrouwelijk wil doorgeven aan de huisarts. - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Er is de afspraak gemaakt om bij chronische patiënten een thuisdossier achter te laten. Dit staat zeker nog niet op punt. 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - Er is de jaarlijkse evaluatievergadering van de Kring waar de klachten van pten die geuit zijn naar hun huisarts over de wachtdoende arts besproken worden. - Op het infoblaadje wordt de verantwoordelijke uitgever = Kringvoorzitter vermeld. Zeer zelden ( dit jaar 1 keer) wenden pten zich met klachten tot de Kringvoorzitter. - Klachten van familieleden en van personeel van de RVTrustoord over de wachtdoende huisarts worden gesignaleerd aan de coördinerend geneesheer van de RVt en lid van de Kring. Dit gebeurt een 2 tal keer per jaar. 6. Andere opmerkingen: In informele gesprekken met patiënten verneem ik regelmatig dat de patiënten niet gelukkig zijn met de anonimiteit van een centraal oproepnummer. Zij wensen te weten welke huisarts van wacht is
3. Wachtdienst LOMMELSE HUISARTSENKRING regio: Stad Lommel aantal inwoners: 31000 aantal huisartsen: 33 aantal wachtartsen (effectief): 30 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: voorstedelijk (tussen de twee)
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Van zaterdagochtend 8u tot zondagochtend 8u en van zondagochtend 8u tot maandagochtend 8u, telkens met een zittende wacht (die tevens de telefoon opneemt) en een rijdende wacht (die gecontacteerd wordt door de zittende wacht telkens er een huisbezoek wordt aangevraagd) Dus 4 artsen per weekend bvb. Centraal oproepnummer: 011555555 via hetwelk de patiënt de zittende wachtarts zelf (en géén derden)kan bereiken. - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - Wachtdienstkaartje (met vermelding van centraal oproepnummer én van de wachtarts met diens adres en dit weekend- en feestdag van het betrokken jaar) - Reclameweekbladen, parochieblad, kranten - Via het antwoordapparaat van alle huisartsen - Via nota aan de praktijkdeur van alle huisartsen 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage:
5
Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - ??? De bevolking kan de wachtarts bereiken voor alle medische problemen die zich stellen tijdens de weekend- en feestdagen ??? Via wachtdienstkaartje. - Wie staat de patiënt te woord? - De (zittende) wachtarts van dienst - Is er een “triage”-procedure? - De triage gebeurt door de zittende wachtarts zelf 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - Reglement van de wachtdienst en afspraken werden en worden gemaakt binnen de RvB van de Lommelse HA-kring. Er bestaat dus géén aparte werkgroep. Besprekingen gebeuren een vijf- tot zestal keren per jaar olv de voorzitter van de kring én de wachtdienstverantwoordelijke tijdens de RvB (7 leden) en de Algemene Vergaderingen (33 leden). - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? - Geen specifiek wachtdienstsecretariaat. - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - Wachtdienstverantwoordelijke - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - Ziekte is een reden en leeftijd (>65jaar) - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - iedere zittende wachtarts werkt vanuit zijn eigen praktijk -
4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - Ziekte/ongeval (zonder te specifiëren op pathologie) - Raadpleging/huisbezoek/advies - Verwijzing (1ste,2de,3de lijn) - Veiligheidsproblemen ? - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - schriftelijk de ochtend na de wachtdienst (= verplicht) - sinds januari ’05 is er nu tevens de mogelijkheid voor elk contact gebruik te maken van het “electronisch medisch urgentiedossier” waarmee de wachtarts zijn bevindingen kan doorsturen naar de GMD-houdende huisarts van de patiënt (via beveiligde internetverbinding) - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Sommige chronische & palliatieve patiënten hebben een gestandaardiseerd dossier (Lommels SIT-initiatief) aan huis. - Sedert januari ’05 is het nu ook mogelijk dat de wachtarts via een speciale clientmodule en locale wachtdienstserver inzage neemt in de medische urgentiegegevens (antecedenten, chronische medicatie, vaccinaties, … ) in het patiëntendossier van de GMD- houdende huisarts (waarna hij via hetzelfde een nota kan/moet sturen naar diezelfde GMD-houdende huisarts: zie hoger) 5. Kwaliteitsverzekering:
6
Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - Patiëntenklachten worden geregistreerd via de eigen huisarts en doorgegeven aan de wachtdienstverantwoordelijke en de voorzitter, waarna bespreking in de RvB en indien nodig zelfs op de AV van de kring. - De wachttijden zijn erg beperkt gezien we de dienst verzekeren met twee artsen voor 31.000 inwoners 6. Andere opmerkingen: - er zijn géén weekwachten: de groepspraktijken wensen over het algemeen dit binnen hun eigen praktijk te regelen en de solo’s zien hun permanente dienstverlening zonder weekwacht als hun eigenheid én als een kwalitatieve factor. Onderling afspraken zijn altijd mogelijk (vakantie, ziekte …) - het gebruik van het electronisch medisch urgentiedossier (EMUD)kan ook tijdens vervangingen - in Lommel zijn 32 van de 33 huisartsen geïnformatiseerd - het was tijdens de brainstorming al duidelijk dat wachtdienstregelingen erg gebonden zijn aan de locale situatie. -
4. Huisartsenvereniging Regio Mol regio: Mol, met uitz. van Mol-Rauw en Mol-Wezel aantal inwoners: ong 27.000 aantal huisartsen: 30 aantal wachtartsen (effectief): 27 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: platteland
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Elke weekdag vanaf 21u tot 8u verplicht, facultatief vanaf 19u - Weekend van 8 tot 8. - Wachtdokter te bereiken via centraal oproepnummer - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - Lokale pers, lokaal ziekenhuis (spoedgevallen) en bij de verschillende huisarts-leden van de HVRM. 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - Takenpakket omschreven in reglement van inwendige orde, niet publiekelijk - Wie staat de patiënt te woord? - Arts van wacht of zijn telefoonhulp. - Is er een “triage”-procedure? - Wordt overgelaten aan de verantwoordelijkheid van de wachtdokter 3. Praktische organisatie van de wachtdienst:
7
Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - Er is een reglement van inwendige orde, opgesteld door de raad van beheer en goedgekeurd door de algemene vergadering. - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? - Secretariaat zorgt voor practische afhandelingen (oa contacten met Prov. Gen. Comm. en orde) en verzamelen en doorsturen van de registratie. - Secretariaat zorgt ook voor doorgeven van info aan het RIZIV voor het uitbetalen van de wachtdienstvergoedingen. - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - Verantwoordelijke van de wachtdienst in samenspraak met de raad van beheer. - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - Ja, er zijn drie lijsten die elk om beurt rouleren. Een lijst met alle artsen, lijst tot 55 en lijst tot 50j. Dit geeft aan de oudere collega’s de kans om ‘uit te bollen’. - Vanaf 60 is men vrijgesteld van wachtdiensten. - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - Elke arts werkt vanuit zijn eigen praktijk. 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - Raadpleging of Huisbezoek - Evt. doorverwijzing - Evt. agressie. - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Bij elke patiëntencontact wordt aan de patiënt een wachtverslag overhandigd dat voor zijn/haar huisarts bestemd is. Het dubbel van dit verslag wordt door de wachtdokter bewaard. - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? De huisarts zorgt ervoor dat de nodige documenten bij de patiënten achtergelaten worden. 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - De wachtdienstverantwoordelijke waakt over de kwaliteit van de wachtdienst. Hij verzamelt evt. klachten en geeft hieraan gevolg zowel in de richting van de patiënten als in de richting van de collega’s huisartsen (binnen de regio én daarbuiten) en specialisten. - Al deelnemende collega’s dienen voor een ‘achterwacht’ te zorgen. Bij evt. onvoorziene omstandigheden (ziekte,ongeval….) is de continuïteit van de wachtdienst dan ook verzekerd. -
5. Huisartsen Vereniging Regio Geel regio: Geel
8
aantal inwoners: 30.000 aantal huisartsen: 35 aantal wachtartsen (effectief): 25 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: stedelijk
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Via centraal nr 014/58.94.00 weekwacht van ma. tot dond.vanaf 18u00 tem. 08u00 weekenddienst vanaf vrijdagavond 20u00 tot maandagmorgen 08u00. patiënt komt rechtstreeks bij de van wachtzijnde arts uit - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - Lokale TV (tele-tekst) en, lokale kranten en folders in de wachtzaal 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - Er bestaat een huishoudelijk reglement dit is niet bekend voor de bevolking. - Wie staat de patiënt te woord? - Via centraal nummer komt de patiënt rechtstreeks met de arts in contact. - Is er een “triage”-procedure? - neen 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - Er is een wachtdienst verantwoordelijke die samen met het bestuur de wachtlijst bespreekt en opmaakt. tijdens de jaarlijkse AV. worden wijzigingen voorgelegd en gestemd - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? - Ja, deze maakt mee de lijst op en verspreid deze onder de collegae. Tevens doorgeven van de beschiktbaarheidsvergoeding. - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - De wachtverantwoordelijke. - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - 50 plus kunnen via schriftelijke.aanvraag ontslag vragen om deel te nemen aan de weekend dienst, niet vd. weekwacht. - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - Elk vanuit zijn locatie. 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - Van elke patiënt wordt een nota gemaakt en aan de huisars bezorgd Reden, behandeling, doorverwijzing. - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit?
9
- Via een formuliertje. Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Deze wordt door de bode van het labo verdeeld. 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - Pat. klachten worden door bestuur verwerkt en met de betrokken arts besproken. de klacht moet schriftelijk gericht zijn aan het bestuur. wij doen al een 10 jaar overzicht van de wachtdienst , welke op de jaarvergadering wordt besproken. -
6. KHOBRA vzw regio: Oost Brabant aantal inwoners: 276.000 aantal huisartsen: 368 aantal wachtartsen (effectief): 11, in de winterperiode 12 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: 3 centrumsteden + platteland
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Vrijdag 20 u tot maandag 08 u. Weekwacht in Leuven vanaf 19 u, in Kortenberg en Lubbeek vanaf 20 u. In andere streken bestaan praktijkpermanenties op lokaal initiatief. Overal, dit is in de 10 wachtdienstonderdelen (WDO) wordt gebruik gemaakt van een centraal oproepnummer dat verschillend is voor elk WDO en dat op andere manieren wordt bediend. Er is geen bemande oproepcentrale in de zin dat men bij het oproepen van de Dr. van wacht steeds bij een centralist terecht komt. - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - Via de huisarts en de lokale advertentiebladen 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - Neen, het wachtreglement beschrijft een aantal deontologische verplichtingen maar bevat geen syllabus van wat een wachtarts kan en niet kan. Hieraan wordt gewerkt. - Wie staat de patiënt te woord? - De wachtarts - Is er een “triage”-procedure? - Neen 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - Het wachtdienstreglement is in constructie en wordt eerstdaags aan de provinciale raad van de OvG voorgelegd.
10
Het is een compilatie van de bestaande reglementen van de vroegere wachtkringen. In Khobra vzw is een cel WDO actief om alle problemen rond de wachtdienst te bundelen. Zij komt 1x per maand samen. De wachtlijsten worden opgesteld door de leden van de cel WDO ieder voor zijn wachtkring. - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? - Ja, in het MCH wordt secretariaatstijd gehuurd. Het secretariaat publiceert de wachtrollen, zet ze op Mediwacht (= een website), volgt de rapportering en de registratie op en doet de aanvraag voor de permanentievergoeding. - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - De wachtdienstcoördinator van elke WDO, lid van de cel WDO. - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - Per WDO gelden voorlopig aparte regels. Een algemene regelgeving door de OvG is in de maak. - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - Vanuit de eigen praktijk. Een wachtpost voor Leuven zou dit jaar moeten operationeel zijn. 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - De gegevens die in de WVVH Mailer zijn opgenomen. - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Via de WVVH Mailer of een wachtverslag dat dezelfde gegevens bevat. - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - Niet systematisch georganiseerd. 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - Er is binnen Khobra nog geen procedure met betrekking tot de kwaliteitsbewaking. Er staat wel een procedure met betrekking tot klachten in het ontwerp van wachtdienstreglement.
7. wachtdienst regio Putte regio: Putte, Beerzel, Rijmenam, Keerbergen, O.L.V. Waver aantal inwoners: 38.500 aantal huisartsen: 32 aantal wachtartsen (effectief): 31 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: platteland
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? - Za 8 u – zo 8 u. - Zo 8 u. – ma 8 u. - Centraal nummer dat doorschakelt naar de wachtdokter.
11
Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? - Regionale bladen en telefoonboek. 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? - Tijdens de aanvraag wordt gevraagd naar de regio waarin Pt woont en wordt geoordeeld of de oproep kan beantwoord worden ofwel een ziekenhuisopname beter lijkt. - Wie staat de patiënt te woord? - De wachtdokter of de partner - Is er een “triage”-procedure? - ...neen... 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? - De voorstellen komen van de voorzitter en worden samen beoordeeld op de halfjaarlijkse vergadering. - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? - neen - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? - de voorzitter - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? - ja - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? - eigen praktijk 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? - Aantal raadplegingen, huisbezoeken, nachtbezoeken, afgelegde km., opmerkingen, suggesties, haalbaarheid van de drukte. - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - er wordt bij elke Pt een brief achtergelaten met de vraag die aan de huisarts te bezorgen bij het eerstvolgende contact.. - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? - neen 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) - Wordt uitgeklaard op de halfjaarlijkse vergadering. -
8. Artsenkring Halle en Omgeving regio: Halle-Beersel-Pepingen-Sint Pieters Leeuw-Sint Genesius RodeDrogenbos-Linkebeek aantal inwoners: + 100.000 aantal huisartsen: 80 aantal wachtartsen (effectief): 70 platteland - voorstedelijk (of tussen de twee) – stedelijk: Gemengd: StedelijkVoorstedelijk en platteland
12
1. Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? Vrijdagavond 20 u-maandagmorgen 8u. Woensdagavond 20u-donderdagmorgen 8u. Centraal nummer van Brusselse Huisartsen (bemand). - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd? Via Huisarts- Publicatie Streekkrant- Website 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? Taak is omschreven via een wachtreglement Informatie naar bevolking via huisarts en via wachtarts - Wie staat de patiënt te woord? De bemanning van de centrale - Is er een “triage”-procedure? Beperkt door de bemanning van wachtcentrale: triage naar 1. Dringendheid 2. Huisbezoek en raadpleging 3. Vraag naar telefonische assistentie 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? Overleg binnen bestuur van de kring Er is een algemene wachtverantwoordelijke met assistentie van 1 verantwoordelijke / deelwacht Werkgroep wachtdiensten die 2x vergadert per jaar Jaarlijkse bijeenkomst van alle artsen van een wachtgebied Wachtreglement goedgekeurd in de algemene vergadering - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? Secretariaatsfunctie is beperkt tot de registratie door de wachtcentrale, die noteert aantallen, reden van oproep , huisarts, aantallen huisbezoeken-raadplegingen. Aantal oproepen - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? De wachtverantwoordelijk in samenwerking met de wachtdoende artsen op de jaarlijkse wachtvergadering - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? Ja, voorzien in wachtreglement. Tot 60 jaar - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? De arts werkt vanuit zijn eigen praktijk Over andere mogelijkheden wordt gesproken binnen de werkgroep 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? Naam,adres patient Huisarts Raadpleging – huisbezoek Klachten-diagnose-behandeling Hospitalisatie
13
Terugkeer huisbezoek nodig? Acties? Hospitalisatie: waar? Naar welke dienst? - Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? Electronisch in een ruime minderheid Telefonisch Brief in kleine minderheid - Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? Nog niet 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) Jaarlijkse wachtbijeenkomsten Wachtverantwoordelijk als centraal aanspreekpunt die klachten beoordeelt Usergroepen van verschillende EMD, die oefenen op ecommunicatie
9. Vlaamse wachtdienst Brussel (VWB) regio: 1000 Brussel en de 19 gemeenten aantal inwoners: Op 1 januari 2003 telde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 992.041 inwoners, dit is 9.58% van de bevolking van België. Oppervlakte van BHG = 162 km2. aantal huisartsen: 80 ingeschreven artsen op een totaal van ongeveer 120 Vlaamstalige artsen aantal wachtartsen (effectief): 64 De Vlaamse Wachtdienst Brussel vzw werd in 1979 gesticht. De vzw Brusselse Huisartsen in 1981. De versmelting van beide kringen werd in 2001 doorgevoerd zodat de vzw “VWB” (Vlaamse Wachtdienst Brussel) een werkgroep werd. De VWB werkt 24/24 uur. Voor de wachtdienst worden de gemeentes buiten 1000 Brussel taartvormig verdeeld (dit geeft 5 regio’s plus 1000 Brussel). Per regio gaat de wacht op een ander moment in en is men ofwel een heel weekend of slechts een weekenddag van wacht. 1.Bereikbaarheid: - Wanneer (begintijd en eindtijd van de wachtdienst – ev. avondwacht in de week met tijden), waar en hoe (centraal nummer, bemande centrale, …) kan de patiënt de wachtdienst of de arts van wacht bereiken? Het secretariaat is 24u op 24 bereikbaar. In de week is per regio een arts van wacht die 24u op 24, dus ook overdag patiënten zonder (beschikbare) huisarts opvangt. In het weekend, dat naargelang de regio ingaat vanaf vrijdagavond of zaterdagmorgen, wordt 1000 Brussel opgenomen in de 5 overblijvende regio’s. Per regio wordt het weekend al dan niet opgesplitst. Het aantal wachtartsen per regio schommelt tussen 6 en 20. - Hoe wordt de patiënt hierover geïnformeerd?
14
Via de huisarts zelf. In het verleden is hier via folders en in gemeentelijke en regionale kranten reclame rond gemaakt, nu wordt dit niet meer gedaan owv bezettingsproblemen in bepaalde regio’s. Eens er terug voldoende artsen meedoen zal men de wachtdienst ook terug actiever promoten. 2. Gepast gebruik van de wachtdienst en triage: - Is de taak van de wachtarts omschreven en zo ja, hoe wordt dit duidelijk gemaakt aan de bevolking? De taak van de huisarts is omschreven in een huishoudelijk reglement. Hij moet werken in overeenstemming met de deontologische regels. De taak wordt niet rechtstreeks aan de bevolking duidelijk gemaakt: elke oproep wordt gevolgd door een huisbezoek of, indien de huisarts dat wil, een uitnodiging naar het kabinet. Voor het WE worden de officiële regels gevolgd. Tijdens de week (= niet een verplichting voor de wachtdienst) kan de patiënt ook eenvoudigweg een aantal adressen krijgen van huisartsen die zij dan persoonlijk dienen op te roepen of waar zij zich naartoe kunnen begeven,. - Wie staat de patiënt te woord? Een telefoniste - Is er een “triage”-procedure? De telefonisten doen naargelang hun ervaring een triage voor dringende oproepen of niet-dringende en beantwoorden sommige niet-dringende oproepen door patiënten te verwijzen naar de dichtst bij gelegen praktijken (in de week). De telefonistes hebben geen speciale opleiding genoten maar dankzij de jarenlange ervaring kunnen zij ondertussen wel goed de ernst van de klacht inschatten. Nieuwe krachten worden door de ervaren telefonistes geleidelijk aan opgeleid. Er wordt gedacht aan het opstellen van fiches per klacht en de te volgen procedures bij dringendheid zodat in de toekomst de telefoniste evt onmiddellijk de MUG kan sturen. Nu wordt elke oproep doorgegeven aan de wachtarts. Er bestaat wel een opleiding bij de brandweer maar die opleiding duurt lang en moet binnen de uren kunnen gefinancierd worden. Dit is momenteel niet haalbaar. 3. Praktische organisatie van de wachtdienst: - Hoe worden afspraken, reglementen opgesteld? Is er een werkgroep, raad van bestuur voor de wachtdienst en zo ja wie maakt hier deel van uit, hoe frequent komt deze groep samen,....? Er zijn twee verantwoordelijken voor de wachtdienst : Dr Erika Vander Meersch en Dr Walter Renier. Het secretariaat bestaat uit 7 full time medewerkers: een diensthoofd (A1) een secretaresse (A2) en 5 telefonistes (A3). - Is er een secretariaat en zo ja, welke taken vervult dit secretariaat? De 7 medewerkers van het secretariaat voorzien via een beurtrol in een continue telefoonpermanentie (24u/24) voor de wachtdienst van Brussel maar ook voor de wachtdienst van groot Halle in het weekend en op woensdag avond. Bovendien kunnen een aantal sociaal medische organisaties ook voor secretariaat en telefonische ondersteuning bij hen terecht (oa de dienst voor palliatieve thuiszorg Omega maakt hier gebruik van).
15
Verdere administratie en boekhouding van het personeel van de wachtdienst en secretariaat van de Brusselse HAK: uurroosters en betaling personeel, personeelsvergaderingen verslaan, representatie Brusselse HAK, … Dit alles wordt gesubsidieerd door de Vlaamse gemeenschap via het DAC project, Gesko’s - Wie maakt de lijsten op van de deelnemende artsen? De lijsten worden samengesteld uit de artsen die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werken. Het secretariaat houdt deze lijsten bij. Naargelang hun werkplaats worden de artsen ingedeeld in de verschillende sectoren. De sectorverantwoordelijke stelt de wachtlijsten op, op basis van de desiderata van de groep van de sector. Daarna worden deze door het secretariaat verzameld en bijgehouden. Het secretariaat is ook de enige die echt weet wie de wacht heeft gedaan want zij alleen kunnen de lijsten op het laatste ogenblik verbeteren. Op basis van deze verbeterde lijst worden de disponibiliteitshonoraria opgevraagd. - Zijn er afspraken rond vrijstelling van de wachtdienst (leeftijd, ziekte,...)? Er zijn er wel enkele. De leeftijd om van wacht vrijgesteld te worden, is recent opgetrokken van 55 naar 60 jaar. Er is een protocol in de maak om vrijstellingen te laten controleren door een comité of een huisarts die niet tot de sector behoort van de arts die de vrijstelling vraagt. Er is evenwel nog geen protocol aanvaard, maar recente informatie geeft aan dat de Orde binnen zeer korte tijd hierover een advies zal uitvaardigen. Een ander probleem is dat huisartsen zich in het B.H.G gemakkelijk zelf kunnen vrijstellen door bv geen enkele wacht meer te aanvaarden en niet naar de wachtverdeling te komen. In de laatste algemene vergadering is er afgesproken dat de VWB veel strenger moet optreden tegen deze “niet-solidaire” collegae.. - Is er een centrale locatie of werkt elke arts vanuit z’n eigen praktijk? Elke arts werkt vanuit zijn eigen praktijk. Er is geen zicht op het aantal HB t.o.v. raadplegingen. Wel ligt de verhouding zeker beneden de 5% raadplegingen. Het is inderdaad zo dat de telefonisten systematisch een huisbezoek doorgeven, maar het is uit een aantal bevragingen ook gebleken dat de meeste (naar schatting 75-80 %) een huisbezoek aanvragen want anders gaan ze naar de spoedgevallendienst. Het is duidelijk dat de bevolking onvoldoende goed geïnformeerd is rond de mogelijkheden om bij de wachtarts op het kabinet te komen. (Dit is voor mij een beter initiatief dan een huisartsenwachtpost à la ‘medinuit’”). 4. Continuïteit van de patiëntenzorg: - Wat wordt er geregistreerd van het patiëntencontact? Datum en uur van de oproep. Adres, telefoonnummer, leeftijd, geslacht, klacht van de patiënt. Ook wie de huisarts is. Weigering van de arts en klachten van de patiënten worden eveneens geregistreerd. -
Is er een informatieoverdracht van de wachtarts naar de huisarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit?
16
Op maandag ontvangt de huisarts van de patiënt een telefoontje vanuit het secretariaat met de geziene patiënten en hun klachten. Momenteel wordt door de wachtarts bij de patiënt een brief achtergelaten voor de huisarts In de nabije toekomst zal een software systeem gebruikt worden (Nextel, Guy Brigoz, wordt reeds in Charleroi gebruikt) dat onmiddellijk toont waar de telefoon vandaan komt en er de wachtarts voor die regio aan koppelen. De wachtarts zal per mail of fax gevraagd worden de diagnose in te vullen (in een volgende fase zal men ook ICPC codering toevoegen en voor diegenen die geen elektronisch dossier hebben zal men een papieren versie kunnen gebruiken). In een tweede fase zal de huisarts van de patiënt op maandag een mail of fax ontvangen met vermelding van geziene patiënten samen met de diagnose.. Is er een informatieoverdracht van de huisarts naar de wachtarts en zo ja, op welke manier gebeurt dit? Er is geen geuniformiseerd systeem en dit wordt dus volledig aan de individuele HA overgelaten. Soms ligt een deel van het dossier bij de patiënt, soms communiceert de HA aan de WA telefonisch informatie over patiënten die tijdens het weekend problemen zouden kunnen geven. 5. Kwaliteitsverzekering: - Op welke manier wordt de kwaliteit van de wachtdienst bevorderd? (Zijn er procedures rond patiëntenklachten, zijn er mogelijkheden tot feedback, evaluatie, zijn er procedures om bv de wachttijden te beperken,....) Patiëntenklachten: wordt door telefoniste geregistreerd. Daarna wordt elke klacht voorgelegd aan de voorzitter van de wachtdienst of, indien de vergadering sneller gebeurt, aan de raad van bestuur. -
17
