De Gierzwaluw. Voorjaarsfenologie 2013 Jaaroverzicht waarnemingen Interview met Ellen de Bruin NR 4 MAART 2014 JAARGANG 51

De Gierzwaluw V OG E LW E R K G R O E P

A M S T E R D A M

• Voorjaarsfenologie 2013 • Jaaroverzicht waarnemingen 2007-2013 • Interview met Ellen de Bruin

NR 4

M A A R T 2014 JAARGANG 51

De Gierzwaluw VO G ELWER KG R O EP

A MST ER D A M

Inhoud Activiteiten Jacques Grégoire & Sanne Hirschler 4 Verenigingsnieuws Roely Bos 6 Voorjaarsfenologie 2013 Ellen de Bruin 7 Jaaroverzicht waarnemingen 2007-2013 Frank van Groen 11 Tweehonderd Will Schep 18 Stille Kracht Interview Ellen de Bruin Jan van Til 24 VWGA-excursie naar IJmuiden August van Steensel 27 Helgoland 2-6 oktober Martin Hulsing 29 Waarnemingen oktober-december 2013 Frans Klaasen 34 Wat vinden de buren? John van der Woude 48 Ledenmutaties 51 Colofon 51

FOTO OMSLAG: Vrouwtjes IJseend, IJmeer, 30 maart 2014 Peter Logtmeijer

Activiteiten

Jacques Grégoire & Sanne Hirschler

FOTO: PETER GRUBBEN

V

oor de excursies worden nieuwe excursieleiders gezocht. Veel vogelkennis is niet per se noodzakelijk, het gezamenlijk naar vogels kijken staat voorop. Vind je het leuk om zelf een excursie te organiseren? Meld je dan bij Sanne Hirschler, 06-20378931, [email protected].

Locatie lezingen: de lezingen vinden plaats in het voormalige WG-gebouw, Eerste Helmersstraat 106 M. Betaald parkeren tot 24:00 (€3/uur). OV: halte J.P. Heijestraat. Aanvang: 20:00; zaal open 19:30. Toegankelijk voor leden en niet-leden. Meer informatie bij Jacques Grégoire, 06-43897360, [email protected].

Kijkscherm Prunjepolder, excursie Brouwersdam 16 maart 2014

Excursies: Vertrek om 8:00 precies, tenzij anders vermeld. Alleen toegankelijk voor leden van de VWGA. Zorg zelf voor eten, drinken, verrekijker, warme en/of regenkleding, en evt. een bandenplaksetje. Meld je tijdig aan bij de excursieleider, met name voor auto-excursies. Vermeld hierbij: naam en telefoonnummer, heb je een auto beschikbaar, en zo ja, hoeveel mensen kunnen er meerijden. Bij auto-excursies worden de kosten gedeeld. Vind je het leuk om zelf een excursie te organiseren? Meld je dan bij Sanne Hirschler, 06-20378931, [email protected].

Za 12 april: Landje van Geijsel & Botshol fietsexcursie April, een bijzondere tijd. Steltlopers en zangers keren terug uit het zuiden. We zoeken ze op tijdens de fietsexcursie op naar het Landje van Geijsel, Polder de Rondehoep, Waverhoek en Botshol. In voorgaande jaren hebben we al vele mooie waarnemingen gedaan. Wat zal deze excursie brengen? Excursieleider: Rutger Rotscheid, 020-6004312, [email protected] Verzamelen: Ingang begraafplaats Zorgvlied, Amsteldijk 273

Wo 16 april: Algemene Ledenvergadering VWGA Aanvang: 20:00, zaal open 19:30, Eerste Helmersstraat 106M

Za 3 mei: Big Day VWGA In 2014 organiseert de vogelwerkgroep voor de negende keer een Big Day in de Amsterdamse regio. De Amsterdamse Big Day betekent een volle dag vogelen in teamverband binnen de grenzen van het werkgebied van de VWGA. Doel is zoveel mogelijk vogelsoorten waar te nemen binnen 24 uur. Horen is scoren, dus ook geluiden zijn belangrijk. De eerste helft van mei is vaak de beste tijd voor een Big Day; veel vogels trekken door, van sommige wintergasten zijn de laatste exemplaren nog net aanwezig en vrijwel alle zomergasten zijn

4

De Gierzwaluw JAARGANG 51 NR 4 MAART 2014

er. Drie mei is dus redelijk vroeg. Dat vergroot de kans op wintergasten maar aan de andere kant zijn sommige zomergasten wellicht nog niet aangekomen. Een Big Day is een onvergetelijke ervaring en levert vrijwel gegarandeerd enkele leuke waarnemingen op. Bedenk je dus niet langer en meldt je aan, alleen of als team. Aan elk team zal eind april een kaart van het werkgebied van de VWGA, een checklist van Amsterdam en de spelregels van de Big Day worden opgestuurd. Na inzameling van de resultaten zal de winnaar van de Big Day 2014 op gepaste wijze bekend worden gemaakt. Teams kunnen zich opgeven bij Frank van Groen, [email protected].

Di 13 mei: van Nieuw Zeeland naar Nieuw-Guinea lezing De Western Pacific Odyssey is een schitterende expeditie-cruise en biedt een unieke kans voor zowel vogelaars als geïnteresseerden in walvissen om zeer tot de verbeelding sprekende eilanden in de zuidelijke Stille Oceaan te bezoeken. Afgelegen archipels met unieke flora en fauna die de meeste natuurliefhebbers alleen maar uit de boeken kennen! Denk hierbij aan eigenaardige soorten als de Kagu (Nieuw-Caledonië), de recent herontdekte Beck’s Petrel (New Ireland, onderdeel van Papoea Nieuw-Guinea) of de endemen op de verschillende Solomon Eilanden. De cruise start op het zuidelijke eiland van Nieuw-Zeeland waar we de eerste albatrossen al snel te zien zullen krijgen. We vervolgen onze reis langs de oostkust van Nieuw-Zeeland waarbij we onder andere de zeer vogelrijke ‘pelagic hotspot’ bij Kaikoura aandoen om vervolgens via de Cook Strait de Tasman Zee te bereiken. De expeditie brengt ons vervolgens langs Norfolk Island (Australie), NieuwCaledonië (Frans overzees gebied) en Rennel, Makira, Guadalcalnal en Kolombangara Island (alle onderdeel van de Solomon Eilanden). De reis eindigt na 19 dagen varen in New Ireland, Papoea Nieuw-Guinea waar nog een post tour van enkele dagen op het programma stond.


5

Voorjaarsfenologie 2013

Weekend 30 mei-2 juni: Terschelling weekendexcursie

Ellen de Bruin

We gaan een weekend naar Oosterend, Terschelling. We nemen de auto mee en kunnen ook fietsen huren. Eind mei is misschien een beetje laat, maar er valt nog van alles te zien in deze periode. We verblijven op bungalowpark Tjermelan, in huisjes voor 4 en 6 personen vlak bij elkaar. In totaal komen de kosten ongeveer uit op €300-400 p.p. Omdat er een optie is genomen op de huisjes graag een snelle reactie indien je meewilt. Vol is vol; opgave is niet vrijblijvend. Kijk op de website voor meer informatie! Opgeven bij: Erik Hölscher, [email protected]. Geef daarbij aan: 1. wil je graag een kamer apart 2. is er iemand met wie je een kamer wilt delen 3. zijn er mensen met wie je graag in één huisje wilt 4. kun je mee als chauffeur met auto

Verenigingsnieuws

A

an het begin van een nieuw jaar (als ik dit schrijf is het halverwege januari) roept het oude jaar om staatjes en tabellen, en daarom heb ik de ledenaantallen eens onder de loep genomen. Voor het eerst sinds jaren is het aantal leden verminderd. In de jaren 2010, 2011 en 2012 hadden we een aanwas van 16, 22 en 16 leden. In 2013 gingen er 9 af. Een behoorlijk verschil dus. Als de trend zich had voortgezet hadden er nu gemiddeld 18 leden meer moeten zijn dan begin 2013. Op dit moment telt de ledenlijst 390 namen. Van een aantal opzeggers is de reden bekend: ontevreden (1), overleden (3) en verhuisd buiten de regio (3). Verder hebben diverse mensen laten weten dat ze “niks met het lidmaatschap doen”. Ze gaan niet naar lezingen en hebben geen tijd voor de excursies. Een onderliggende reden zal ongetwijfeld de economische recessie zijn. Mensen moeten zelfs op een paar tientjes per jaar bezuinigen. Voor iedereen is te hopen dat dit gauw voorbijgaat. Goed nieuws is dat er zich door het jaar heen toch ook nog meer dan twintig leden hebben aangemeld. De VWGA blijft dus de aandacht trekken, en de jaarlijkse vogelherkenningscursus zal hier zeker aan bijdragen! Het jaarverslag zal net als vorig jaar op de website verschijnen. Ook is de jaarlijkse acceptgiro bijgesloten. U doet ons een groot plezier die per omgaande te betalen. Op dit moment hebben nog steeds niet alle leden hun contributie betaald over 2013, ook niet na diverse aanmaningen. Wat vervelend is, want het kost erg veel tijd en moeite om herinneringen te sturen. Het liefst zouden we zien dat iedereen er een incasso van maakt. Voor ons het allereenvoudigst en goedkoopst. En echt, zodra u dat wenst schrappen we u van de incassolijst. Een puntje is nog de IBAN. Hoewel er op dit moment vertraging is in de invoering van dit 18 tekens lange banknummer verzoek ik u toch dit IBAN-nummer in te vullen.

FOTO: OSCAR BALM

Roely Bos

Zwarte Ruiter, Bovenkerkerpolder, 9 oktober 2013

D

it artikel beschrijft de vroegste voorjaarswaarnemingen uit 2013. Voor de berekening en de methode van gemiddelde vroegste datum en bandbreedte verwijs ik naar het artikel Voorjaarsfenologie 2003 in De Gierzwaluw jg. 41 (4) p. 27-38. De uitleg is ook te vinden op de website van de VWGA (kijk op vogelsamsterdam.nl/voorjaarsfenologie). Van Zwarte Roodstaart, Tjiftjaf en Zwartkop worden alleen zangwaarnemingen meegeteld voor de voorjaarsfenologie. Op de website is ook de zgn. overall fenologielijst te vinden, waarin van de geselecteerde soorten de eerste en tweede vroegste datum aller tijden wordt genoemd. De meeste voorjaarswaarnemingen van 2013 zijn verkregen via waarneming.nl en het Amsterdams VogelNet. De gegevens staan vermeld in de tabel. De berekende waarden ontving ik van Jan van Blanken, waarvoor dank.

Conclusie Van de soorten, waarvan een bandbreedte bekend is, arriveerden er in 2013 negen vroeg: Lepelaar, Kleine Plevier, Bontbekplevier, Grutto, Oeverzwaluw, Huiszwaluw, Fluiter, Tjiftjaf en Bonte Vliegenvanger.

Ik zie u op de ALV!

6



7

Voorjaarsfenologie 2013

8

waarnemer(s) WS MvdW ED WvdW AB, HW GvD, RN EdB, RivD ED AB, WS MS EV, EH, JvdB WP WvdS WvdS FvG

bron wrn.nl wrn.nl wrn.nl AVN wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl

16-4-2013 14-4-2013 14-4-2013 14-4-2013 14-4-2013 14-4-2013 12-3-2013 28-3-2013 31-3-2013 4-4-2013 14-4-2013 14-4-2013 17-3-2013 7-4-2013 14-4-2013 14-4-2013 19-4-2013 8-4-2013 14-4-2013 12-4-2013 5-5-2013 9-5-2013 9-5-2013 9-5-2013 9-5-2013

Amstelveense Poel Diemerpark Polder Ijdoorn Ilperveld Amsterdam-Centrum Weesp Amstelveen Buitenveldert Hockeyvelden A’damse Bos Lutkemeerpolder Oeverlanden Nieuwe Meer Haven Ballast Vijfhoek Diemerpark Station Sloterdijk Diemerpark Osdorper Binnenpolder Ouderkerk a/d Amstel Dijkeinde Waterland Diemerpark Science Park Middelpolder Middelpolder Diemerpark Brettenzone & Halfweg Science Park

RN EdB, RivD, MM, AJ, RB JA GB BvD OW AL ABos AvL WP JvB RBe JLK EG RB, ED, NH RR HWi RBr RB, ED, NH EV, FR, NA PBe AvL WvdS PPB RV

wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl AVN wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl

19-4-2013 12-4-2013 12-4-2013 17-4-2013 15-4-2013 22-4-2013 9-4-2013 17-4-2013 19-1-2013 7-4-2013 12-5-2013 12-5-2013 14-4-2013 15-4-2013 23-5-2013

Brettenzone Haven Ballast Vijfhoek Middelpolder Brettenzone Diemerpark Flevopark Koenenkade Amsterdamse Bos De Hoge Dijk Osdorper Bovenpolder Science Park Vijfhoek Haven Ballast Vijfhoek Diemerpark Diemerpark De Hoge Dijk

PM WvdS FD PT FvG EV AB AB, WS, SW, PhP PT JLK ED, CK FvG, EH, AvS RB, ED, NH AvL, JvdW WS

wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl wrn.nl


periode (n) 1960-2012 (52)

gvd 21-3

bandbreedte t/m 2012 7/3-4/4

1962-2012 (47) 1960-2012 (53) 1965-2012 (47) 1959-2012 (47) 1972-2012 (40)

7-3 13-4 16-3 31-3 3-3

8/2-3/4 29/3-28/4 24/2-5/4 12/3-19/4 20/2-14/3

1959-2012 (54)

20-2

7/2-5/3

1965-2012 (46) 1957-2012 (56) 1962-2012 (47)

11-4 9-4 27-4

26/3-27/4 1/4-17/4 16/4-8/5

1959-2012 (53) 1957-2012 (56) 1958-2012 (55)

2-5 21-4 19-4

23/4-11/5 13/4-29/4 12/4-26/4

1960-2012 (48) 1955-2012 (57) 1959-2012 (54) 1957-2012 (54) 1957-2012 (56)

12-4 31-3 18-4 31-3 16-4

29/3-26/4 24/3-7/4 5/4-1/5 18/3-13/4 11/4-21/4

1982-2012 (31) 1962-2012 (50) 1958-2012 (54)

23-3 25-3 16-4

14/3-1/4 8/3-11/4 4/4-28/4

1965-2012 (41) 1963-2012 (49) 1963-2012 (45) 1957-2012 (49) 1957-2012 (56) 1957-2012 (55)

29-4 9-4 16-4 14-4 7-5 4-5

18/4-10/5 27/3-22/4 5/4-27/4 6/4-22/4 1/5-13/5 24/4-14/5

1957-2012 (56) 1957-2012 (56)

25-4 9-4

15/4-5/5 29/3-20/4

1957-2012 (56) 1957-2012 (56) 1957-2012 (56) 1960-2012 (53) 1959-2012 (47) 1960-2012 (53) 1957-2012 (56) 1958-2012 (54)

20-4 21-4 20-4 3-4 1-5 7-3 26-3 4-5

13/4-27/4 14/4-28/4 14/4-26/4 23/3-14/4 23/4-9/5 23/2-19/3 18/3-3/4 24/4-14/5

1961-2012 (49)

27-4

18/4-6/5

1957-2012 (53)

11-5

1/5-21/5

Er arriveerden twee soorten laat: Fitis en Wielewaal. Vroeg of laat wil zeggen dat de eerste waarnemingsdatum in 2013 buiten de bandbreedte (berekend tot en met 2012) valt. Van Grote Karekiet zijn geen waarnemingen in 2013 bekend. Hieronder worden enkele soorten nader besproken.

Lepelaar Van deze soort werd de eerste vroegste datum verbeterd: 6 januari in de Kinselbaai (was 13 januari).

FOTO: ROELY BOS

Zomertaling Purperreiger Lepelaar Boomvalk Kluut Kleine Plevier Bontbekplevier Kemphaan Kemphaan Grutto Grutto Groenpootruiter Visdief Zwarte Stern Zwarte Stern Zomertortel Koekoek Gierzwaluw Gierzwaluw Gierzwaluw Gierzwaluw Gierzwaluw Oeverzwaluw Boerenzwaluw Huiszwaluw Gele Kwikstaart Nachtegaal Nachtegaal Blauwborst Zwarte Roodstaart Gekraagde Roodstaart Gekraagde Roodstaart Paapje Tapuit Sprinkhaanzanger Snor Spotvogel Bosrietzanger Bosrietzanger Bosrietzanger Bosrietzanger Grote Karekiet Kleine Karekiet Rietzanger Rietzanger Braamsluiper Grasmus Tuinfluiter Zwartkop Fluiter Tjiftjaf Fitis Grauwe Vliegenvanger Grauwe Vliegenvanger Bonte Vliegenvanger Buidelmees Wielewaal

locatie Landje van Geijsel Diemerpolder Kinselbaai Artis Kinseldam Landje van Geijsel De Nes Waterland De Nes Waterland Bloemendalergouw Rijperweg Landje van Geijsel Lutkemeerpolder Marken Diemerpark Kinseldam

Zwarte Mees, Nieuwe Ooster, 24 oktober 2013

Bontbekplevier In 2013 werd de eerste datum verbeterd voor Bontbekplevier: 3 februari in De Nes. Hiervoor waren de eerste en tweede datum resp. 6 en 12 februari. Ook de tweede waarneming in 2013 was vroeg: 9 februari, op de Kinseldam. FOTO: HENK NIEKUS

1 2 3 4 5 6 7 8 8 9 9 10 11 12 12 13 14 15 15 15 15 15 16 17 18 19 20 20 21 22 23 23 24 25 26 27 28 29 29 29 29 30 31 32 32 33 34 35 36 37 38 39 40 40 41 42 43

vroegste datum 20-3-2013 10-4-2013 6-1-2013 7-4-2013 5-3-2013 7-3-2013 3-2-2013 14-1-2013 14-1-2013 19-1-2013 2-2-2013 4-4-2013 10-4-2013 19-4-2013 19-4-2013

Grutto De eerste Grutto (19 januari) betrof een gewond exemplaar met een manke poot. Waarschijnlijk heeft deze Tapuit, Bovenkerkerpolder, 5 oktober 2013 vogel overwinterd in Waterland. De eerstvolgende waarneming was ook vroeg: 2 februari op het Landje van Geijsel, zeer waarschijnlijk IJslandse Grutto’s. Zomertortel Deze soort komt nagenoeg niet meer voor in de Amsterdamse regio. Dit is helaas ook landelijk een trend. De enige waarneming van deze soort in de regio was pas op 20 augustus in De Aker (door Paul Tak). Omdat deze datum dermate buiten de bandbreedte valt is de waarneming niet opgenomen in de voorjaarsfenologie. Gierzwaluw Deze soort was relatief laat dit jaar, maar meldde zich op 14 april wel op verschillende plekken in de Amsterdamse regio. Oeverzwaluw In 2013 werd, in Amstelveen, de eerste datum verbeterd voor Oeverzwaluw: 12 maart (was 22 maart).


9

Paapje Het eerste Paapje diende zich aan op 19 april als raamslachtoffer in Ouderkerk aan de Amstel, maar overleefde gelukkig deze onfortuinlijke klap. Zwartkop Vanaf 20 januari werd regelmatig een vrouwtje Zwartkop gezien in ZuiderAmstel. Het eerste zingende mannetje werd pas gehoord op 9 april, in het Koenenbos. Fluiter Van Fluiter is de vroegste tweede voorjaarsdatum in de regio geëvenaard: 17 april, in het gebied De Hoge Dijk. Opvallend is dat deze in de regio schaarse soort later ook nog zingend werd gehoord in het Amstelpark en in het Amsterdamse Bos. Tjiftjaf In 2013 werd de eerste datum verbeterd voor Tjiftjaf: 19 januari, een zingend exemplaar in de Osdorper Bovenpolder (was 4 februari). Na deze datum viel de strenge winter in en werd er pas voor het eerst weer zingende vogels gehoord op 5 maart (Centraal Station en Nieuwe Herengracht). Buidelmees Van deze soort bleven de waarnemingen beperkt tot 1 exemplaar op 1 dag (15 april) in het Diemerpark.

Gebruikte afkortingen AB

Alex Buhr

GB

G. Bobber

PhP

Philip Plenckers

ABos

Alex Bos

GvD

Guus van Duin

PM

Paul Marcus

AJ

Auke Jansen

HW

Henri Wals

PPB

Peter-Paul Boermans

AL

Arnout Linckens

HWi

Heerco Wielinga

PT

Paul Tak

AvL

André van Loon

JA

Jelle Abma

RB

Rob Baars

AvS

August van Steensel

JLK

Jip Louwe Kooijmans

RBe

Ruurd Bennink

BvD

Berend van Dooren

JvB

Jan van Blanken

RBr

Ruud Brouwer

CK

Christian Kooij

JvdB

Joop van den Brink

RivD

Ricardo van Dijk

ED

Edial Dekker

JvdW

John van der Woude

RN

Rinus Nieuwstad

EdB

Ellen de Bruin

MM

Maarten Mooij

RR

Rutger Rotscheid

EG

Eldert Groenewoud

MS

Marianne Slot

RV

Ruud Vlek

EH

Erik Hölscher

MvdW

Marlies van der Weyden

SW

Steven Wytema

EV

Els Velzing

NA

Niels Aagaard

WP

William Price

FD

Ferry Dutscher

NH

Nico Hopman

WS

Will Schep

FR

Frank Roos

OW

Onno Wildschut

WvdS

Wim van der Schot

FvG

Frank van Groen

PBe

Patrick Bergkamp

WvdW

Willem van der Waal

10


Jaaroverzicht waarnemingen 2007-2013 Frank van Groen

I

n 2003 is de website waarneming.nl van start gegaan. Op deze site kunnen waarnemingen van planten en dieren worden ingevoerd. Het is tegenwoordig de populairste site om vogelwaarnemingen te registreren. Sinds 2007 wordt de waarnemingenrubriek in De Gierzwaluw op basis van ingevoerde waarnemingen op het Amsterdamse deel van waarneming.nl (adam.waarneming.nl) samengesteld. Eerder is in dit blad een overzicht verschenen van de ingevoerde waarnemingen uit de jaren 2010-2012 (Van Groen, 2013). In dit artikel wordt de ontwikkeling van het aantal ingevoerde waarnemingen geschetst, een overzicht gegeven van de waarnemingen uit 2013 en wordt de periode 2007-2013 uitgelicht.

FOTO: WIM VAN DER SCHOT

Zwarte Roodstaart Na een winterse waarneming door Sander Hietkamp op 18 januari in het centrum van Amsterdam werd het eerste zingende exemplaar waargenomen op 7 april in de omgeving van Station Sloterdijk.

Grote Alexanderparkiet, Kalfjeslaan, 25 november 2013

Methode Van elk jaar (1995 t/m 2012) is op 14 december 2013 een uitdraai uit de database van waarneming. nl gemaakt (via overzichten en waargenomen soorten). Van 2013 is een dergelijke uitdraai op 4 januari 2014 gemaakt. De gegevens van de verschillende jaren zijn met elkaar vergeleken. Ook is een uitdraai gemaakt van alle ooit in de regio in waarneming.nl ingevoerde soorten. Omdat mensen achteraf nog waarnemingen kunnen invoeren of verwijderen is het mogelijk dat hier en daar de actuele gegevens in de database van waarneming.nl afwijken van de hier gepresenteerde gegevens. Bruikbaarheid waarneming.nl De in waarneming.nl ingevoerde vogelwaarnemingen zijn compleet genoeg om na te gaan welke soorten jaarlijks in de Amsterdamse regio worden vastgesteld. Alle gewone soorten worden regelmatig ingevoerd. Veel mensen voeren juist de meer ongewone soorten in. Een bijzondere waarneming kan tot vele vervolgwaarnemingen leiden van bezoekende vogelaars. Hierbij wordt de kans op een goede bewijsfoto van een zeldzaamheid natuurlijk ook groter. Het gebruik voor andere doeleinden van de waarnemingen kent nogal wat beperkingen. Zo zeggen de gegevens weinig over het relatieve voorkomen van soorten in de tijd en over gebieden. Door een enkele actieve waarnemer die vooral in één gebied opereert en veel waarnemingen invoert kan dat gebied vogelrijk lijken in relatie tot andere gebieden. Het afwezig zijn van een soort in een bepaald


11

FOTO: BRAM RIJKSEN

Tabel 1. Soorten met alleen waarnemingen van voor 1995 Tabel 1. Soorten met alleen waarnemingen van voor 1995 aantal eerste ingevoerde naam waarnemingsdatum waarnemingen Stormvogeltje 17-10-1881 2 Arendbuizerd 12-12-1905 1 Klein Waterhoen 1-7-1951 1 Grote Trap 19-1-1985 1 Blonde Ruiter 12-11-1955 1 Amerikaanse Oeverloper 23-8-1980 1 Zeekoet 13-11-1911 2 Steppehoen 24-12-1964 1 Sneeuwuil 1-12-1806 1 Baardgrasmus 24-5-1948 1 Kleine Zwartkop 14-12-1980 1 Sperwergrasmus 5-8-1981 2 Rotskruiper 13-11-1989 173 Vale Lijster 24-4-1977 1 Noordse Nachtegaal 3-6-1971 29 Withalsvliegenvanger 5-5-1947 1 Witstuitbarmsijs 14-12-1990 10 Indigogors 10-3-1989 26 Bruinkopgors 6-7-1963 1 Grauwe Gors 7-4-1937 2

Breedbekstrandloper, IJdoorn, 19 september 2006

FOTO: LAMMERT VAN DER VEEN

Grafiek 1a. Aantal opgevoerde waarnemingen 1995-2013

gebied wordt niet vastgesteld. Zogenaamde nulwaarnemingen ontbreken. Er zijn mensen die elke vogel die ze zien invoeren. Het andere uiterste wordt gevormd door mensen die incidenteel de regio Amsterdam bezoeken om een zeldzaamheid te scoren en alleen die waarneming invoeren. Daartussen bevindt zich een groep waarnemers die vooral leuke en gedenkwaardige waarnemingen invoert. Het gaat dan onder meer om bijzondere soorten, grote aantallen, opmerkelijke data en opmerkelijk waarnemingsplaatsen. Sommige mensen gebruiken de site als een persoonlijke streeplijst. Bij dergelijke invoer blijft het aantal van een soort dan vaak standaard op ‘1’staan, ook van vrijwel altijd in groepen voorkomende vogels. Vanwege al deze beperkingen is waarneming.nl ongeschikt om de toe- of afname van soorten op het spoor te komen. Hiervoor zijn systematische tellingen onontbeerlijk. De gegevens van waarneming.nl kunnen voor dat doel hooguit aanvullend zijn. Zo worden ze bijvoorbeeld gebruikt bij schattingen van aantallen ten behoeve van de Vogelatlas. Omdat veel waarnemers geneigd zijn de wat minder algemene soorten in te voeren zijn de gegevens redelijk goed bruikbaar om een overzicht te krijgen van de verspreiding van dergelijke soorten.

Ontwikkeling aantal waarnemingen en soorten In Grafiek 1a en 1b wordt het aantal in de Amsterdamse regio ingevoerde waarnemingen en soorten van 1995 t/m 2013 weergegeven. In 2003, het startjaar van waarneming.nl, komt het aantal ingevoerde waarnemingen in de Amsterdamse regio voor het eerst boven de 2000 uit. In 2006 worden al meer dan 10.000 waarnemingen ingevoerd. Vervolgens neemt het aantal ingevoerde waarnemingen in 2007 snel toe tot ruim boven de 20.000. In dat jaar is de VWGA bij haar leden actief Grafiek 1b. Aantal opgevoerde soorten 1995-2013 gaan promoten om waarnemingen via waarneming.nl in te voeren ten behoeve van het samenstellen van de waarnemingenrubriek in De Gierzwaluw (Altenburg, 2007). Ook na 2007 is het jaarlijkse aantal waarnemingen blijven stijgen om in 2013 voor het eerst boven de 60.000 uit te komen. Het aantal ingevoerde soorten is toegenomen van 117 in 1995 tot 244 in 2005. Daarna schommelt dit aantal op een gemiddeld niveau van 262 soorten. Exclusief ingeburgerde soorten en exoten ging het om gemiddeld 239 soorten. In de periode 1995-2013 zijn van 59 soorten in

Rotskruiper, Buitenveldert, 1 december 1989

12



13

Tabel 2. Soorten die niet in elk jaar werden vastgesteld in de periode 2007-2013 Tabel 2. Soorten die niet in elk jaar werden vastgesteld in de periode 2007-2013 naam \ jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Sneeuwgans 1 17 alle jaren waarnemingen ingevoerd, van 34 Dwerggans 1 2 45 20 6 soorten slechts in één jaar. Eider 2 3 3 In het totaal staan van 334 vogelsoorten Zwarte Zee-eend 23 1 waarnemingen uit de Amsterdamse regio Grote Zee-eend 32 2 9 31 in waarneming.nl, exclusief exoten en ingeIJseend 8 2 107 Amerikaanse Smient* 180 4 burgerde soorten. In de 19 jaren waarvan Siberische Taling* 1 gegevens zijn bekeken zijn van 315 soorten Parelduiker 7 3 1 waarnemingen ingevoerd. Van twintig IJsduiker 1 soorten zijn er alleen waarnemingen voor Noordse Stormvogel 5 Noordse 1995 (zie Tabel 1). Hiervan is Rotskruiper Pijlstormvogel 1 met 173 waarnemingen het meest ingeVaal Stormvogeltje 1 4 voerd. Twaalf van deze soorten zijn verteJan-van-gent 1 1 1 genwoordigd met slechts één waarneming. Woudaap 1 1 6 Ralreiger* 30 Koereiger 2 1 20 6 Ingeburgerde soorten en exoten Zwarte Ibis 2 118 5 Twaalf soorten worden als ingeburgerd Flamingo 1 138 beschouwd omdat ze zich met succes in het Roodhalsfuut 24 10 2 1 31 wild voortplanten in onze contreien. Het Rode Wouw 7 3 7 17 6 9 Vale Gier* 1 gaat om Heilige Ibis, Chileense Flamingo, Steppekiekendief** 1 2 Zwarte Zwaan, Indische Gans, Kleine CanaGrauwe Kiekendief 2 1 2 13 dese Gans, Nijlgans, Mandarijneend, Rosse Roodpootvalk 6 48 2 Stekelstaart, Fazant, Stadsduif, HalsbandPorseleinhoen 1 2 1 1 Kleinst Waterhoen 7 parkiet en Grote Alexanderparkiet. Kwartelkoning 7 45 9 Het aantal exoten waarvan waarnemingen Steltkluut 3 3 17 20 10 zijn ingevoerd bedraagt 41. Het betreft Griel 1 ontsnapte vogels uit kooien en waterwildStrandplevier 9 2 2 2 collecties. Hiervan werden 18 soorten in Morinelplevier 1 1 Gestreepte slechts één jaar gemeld. Carolina-eend werd Strandloper 20 77 in 11 jaren gemeld, op de voet gevolgd door Breedbekstrandloper 1 31 Valkparkiet (10 jaren). Poelsnip* 2 Poelruiter 1 1 210 37 58 Grauwe Franjepoot 1 1 2 37 Beoordeelsoorten in 2013 Rosse Franjepoot 11 2 8 1 1 Waarnemingen van zeldzame vogels worden Middelste Jager 37 1 1 in Nederland beoordeeld door de Commissie Kleinste Jager 4 1 1 15 1 Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA). Grote Jager 6 3 1 Vorkstaartmeeuw 4 10 Dergelijke soorten worden beoordeelsoorten Drieteenmeeuw 29 1 3 1 9 2 genoemd. Soorten die algemener worden Kleine Burgemeester 161 201 17 kunnen van de lijst van beoordeelsoorten Grote Burgemeester 12 38 361 56 worden afgevoerd. Andersom kunnen Dwergstern 2 3 5 2 4

14


voormalige redelijk talrijke soorten door afname beoordeelsoort worden. In 2013 zijn van vier beoordeelsoorten waarnemingen ingevoerd. Het gaat om Eleonara’s Valk (2 ingevoerde waarnemingen), Roodkeelstrandloper (1), Iberische Tjiftjaf (230) en Grote Kruisbek (2). De claim van een Roodkeelstrandloper in Polder IJdoorn op 25 juli is niet aanvaard door de CDNA. De waarneming van een overvliegende Eleonara’s Valk op de Vijfhoek op 7 oktober is waarschijnlijk onvoldoende gedocumenteerd en nog in roulatie bij de CDNA. Een Iberische Tjiftjaf verbleef langdurig in het Sloterpark en is door veel mensen gezien en gehoord. Van deze vogel zijn foto’s en geluidsopnames gemaakt. Naar verwachting zal dit geval aanvaard worden door de CDNA. Van de waarneming van een overvliegende Grote Kruisbek op de Vijfhoek op 24 oktober is een geluidsopname gemaakt, waardoor dit geval inmiddels aanvaard is door de CDNA. Daarmee zal Grote Kruisbek waarschijnlijk de enige nieuwe soort zijn voor in de Amsterdamse regio in 2013. Hiermee komt het aantal soorten op de Amsterdamse Lijst op 332.

Het jaar 2013 In het totaal zijn in het jaar 2013 van 261 vogelsoorten waarnemingen ingevoerd. Van 226 van de 261 soorten zijn ook foto’s gemaakt. Hiermee is 2013 een gemiddeld jaar. Als we exoten, ingeburgerde soorten en (waarschijnlijk) niet aanvaarde gevallen van beoordeelsoorten (Eleonora’s Valk en Roodkeelstrandloper) buiten beschouwing laten gaat het om

naam \ jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Lachstern 1 2 1 1 Witwangstern 3 45 Witvleugelstern 11 1 1 3 15 6 Grote Stern 2 3 2 1 4 6 Noordse Stern 9 2 6 4 3 3 Alk 1 Kleine Alk 23 9 Zomertortel 7 8 3 3 2 1 Oehoe 3 12 1 Bijeneter 1 1 Hop 1 3 28 49 Draaihals 7 2 4 12 4 2 Wielewaal 7 2 3 6 6 6 Grauwe Klauwier 3 3 28 Kleine Klapekster* 75 Klapekster 14 24 6 58 6 1 Bonte Kraai 2 2 Raaf 2 2 1 1 2 4 Kuifmees 1 15 Glanskop 1 2 1 Strandleeuwerik 22 Cetti's Zanger 76 142 185 61 48 Pallas' Boszanger 3 1 Fluiter 5 3 1 13 2 13 Iberische Tjiftjaf* 123 230 Krekelzanger* 215 Waterrietzanger 3 Grote Karekiet 67 15 2 2 49 Taigaboomkruiper 1 1 Roze Spreeuw 2 Kleine Vliegenvanger 1 1 Woestijntapuit* 8 Engelse Kwikstaart 3 2 2 24 Noordse Kwikstaart 16 22 1 1 2 Grote Pieper 3 2 2 Duinpieper 1 1 7 1 1 1 Roodkeelpieper 1 1 Europese Kanarie 5 1 1 1 1 Frater 2 6 1 1 Grote Kruisbek* 2 Roodmus 1 8 6 1 IJsgors 2 1 1 2 2 Ortolaan 1 aantal soorten 49 40 37 37 42 39 39 * beoordeelsoort CDNA * beoordeelsoort tot 2011


15

236 soorten. De meest ingevoerde soort in 2013 is Buizerd met 1703 waarnemingen, gevolgd door Meerkoet (1266), Krakeend (1070), Grote Zilverreiger (1021) en Kokmeeuw (983). De meest ingevoerde ingeburgerde soort is Halsbandparkiet (660), gevolgd door Nijlgans (585). Van 15 soorten werd in 2013 maar één waarneming ingevoerd. Het betreft Witoogeend, Roodkeelduiker, Jan-van-gent, Zwarte Ooievaar, Porseleinhoen, Rosse Franjepoot, Kleinste Jager, Grote Jager, Zomertortel, Klapekster, Kleine Vliegenvanger, Duinpieper, Europese Kanarie, Roodmus en Geelgors. Van deze soorten is alleen van Witoogeend ook een foto geüpload. Het moge duidelijk zijn dat het aantal ingevoerde waarnemingen niets zegt over de relatieve talrijkheid van de verschillende soorten. Sommige soorten zijn duidelijk populairder om door te geven dan andere. Er zijn immers veel meer Merels en Spreeuwen dan Grote Zilverreigers en Buizerds. In 2013 werden 89 soorten waargenomen die niet in alle jaren sinds 2007 zijn gemeld (zie ook Tabel 2). Van deze groep waren soorten met meer dan tien ingevoerde waarnemingen: Grote Zee-eend (31), Roodhalsfuut (31), Grauwe Kiekendief (13), Steltkluut (10), Gestreepte Strandloper (77), Poelruiter (58), Grote Burgemeester (56), Grauwe Klauwier (28), Kuifmees (15), Cetti’s Zanger (48), Fluiter (13), Iberische Tjiftjaf (230) en Engelse Kwikstaart (24).

Populaire vogels die veel Amsterdamse vogelaars zich waarschijnlijk nog wel kunnen herinneren zijn twee Flamingo’s op de Kinseldam in 2011, twee Amerikaanse Smienten in 2008 (Kinselmeer en Middelpolder), IJseend op de Sloterplas in 2011, Poelruiter in 2009 in de Osdorper Binnenpolder, waarnemingen van Kleine Burgemeester in 2008 en 2010, de Grote Burgemeester van de Plesmanlaan (2012 met uitloop in 2013), Krekelzanger in het Flevopark in 2011, waarnemingen van Iberische Tjiftjaf (2007 op de Vijfhoek en 2013 in Sloterpark) en tot slot de Kleine Klapekster in het Sciencepark in 2012. Het top-10 lijstje van meest ingevoerde soorten per jaar voor de periode 2007-2013 staat in Tabel 3. In alle jaren staat Buizerd bovenaan. Deze soort mag zich verheugen in een continu stijgend aantal waarnemingen. In de periode 2007-2013 zijn twintig soorten in de top-10 doorgedrongen. Alleen Blauwe Reiger, Buizerd, Kokmeeuw en Krakeend staan in al deze jaren in de top-10. Meerkoet haalde zes keer de top-10 en Kuifeend en Slechtvalk vijf keer. Aalscholver, Dodaars, Grote Zilverreiger, Kauw, Koolmees en Sperwer wisten maar één keer de top-10 te bereiken. Negen van de twaalf ingeburgerde soorten zijn sinds 2007 elk jaar waargenomen; Rosse Stekelstaart werd alleen in 2013 niet waargenomen. Chileense Flamingo werd in deze periode alleen in 2007 waargenomen. Heilige Ibis werd in drie jaren waargenomen (2007-2009). De soort broedde in die tijd in Botshol.

FOTO: ROBERT HEEMSKERK

De periode 2007-2013 In de jaren 2007-2013 zijn van 198 soorten in elk jaar waarnemingen in de Amsterdamse regio ingevoerd. In Tabel 2 is van de 89 soorten die in deze periode niet elk jaar werden waargenomen per jaar het aantal ingevoerde waarnemingen terug te vinden en of het een beoordeelsoort betreft. Het jaar 2007 was met 49 soorten voor deze relatief zeldzame soorten het beste jaar (39 in 2013). Elf van deze 89 soorten betreffen beoordeelsoorten. Het gaat om Amerikaanse Smient, Siberische Taling, Ralreiger, Vale Gier, Steppekiekendief, Poelsnip, Kleine Klapekster, Iberische Tjiftjaf, Krekelzanger, Woestijntapuit en Grote Kruisbek. De waarnemingen van Steppekiekendief werden alleen tot 2011 beoordeeld door de CDNA.

Ralreiger, Diemen, 23 juni 2007 Tabel 3. 3. Top-10 meest ingevoerde perper jaar,jaar, periode (N= aantal waarnemingen) Tabel Top-10 meest ingevoerde vogelsoorten periode 2007-2013 (N=aantal waarnemingen) Tabel 3. Top-10 meestvogelsoorten ingevoerde vogelsoorten per 2007-2013 jaar, periode 2007-2013 (N=aantal waarnemingen) 2007

2008

2007 N

soortN

2009

2008 soortN

2010 soort N

2011 soort N

N

SlechtvalkSlechtvalk 440 Slechtvalk 601 Krakeend 1023 Meerkoet 440 Slechtvalk 601 Krakeend 654 Kokmeeuw 654 Kokmeeuw 1023 Meerkoet 997 Meerkoet 997 Meerkoet 925 Meerkoet 925 Meerkoet

1266

1266

IJsvogel IJsvogel 437 Meerkoet 437 Meerkoet584 Meerkoet 584 Meerkoet 646 Meerkoet 646 Meerkoet 965 Kokmeeuw 965 Kokmeeuw906 Krakeend 906 Krakeend 919 Krakeend 919 Krakeend

1070

1070

864 Slechtvalk Zilverreiger 1021 864 Slechtvalk 840 Grote 840 Grote Zilverreiger

1021

Dodaars Dodaars 406 Krakeend 852 Kokmeeuw 406 Krakeend569 Kokmeeuw 569 Kokmeeuw579 Koolmees 579 Koolmees 827 Blauwe 827Reiger Blauwe Reiger 852 Kokmeeuw829 Kokmeeuw 829 Kokmeeuw 983

983

Sperwer Sperwer 358 Kokmeeuw 561 Slechtvalk 358 Kokmeeuw 561 Slechtvalk 577 Merel 577 Merel

822 Krakeend 822 Krakeend 828 Kuifeend 828 Kuifeend 794 Kuifeend 794 Kuifeend

976

976

Aalscholver 332 IJsvogel Aalscholver 332 IJsvogel 533 Grutto 533 Grutto

784 Kuifeend 777 Slechtvalk 784 Kuifeend 760 Blauwe 760Reiger Blauwe Reiger 777 Slechtvalk

975

975

737 Blauwe 959 737Reiger Blauwe Reiger

959

Kokmeeuw 318 Grauwe 512 Zwarte 539 Blauwe 752 Wilde Eend 718 Wilde Eend Kokmeeuw 318 Gans Grauwe Gans 512Kraai Zwarte Kraai 539Reiger Blauwe Reiger 752 Wilde Eend741 Grauwe 741 Gans Grauwe Gans 718 Wilde Eend 924

924

Grutto

894

Grutto

314 Kauw 314 Kauw


520 Blauwe 545 Kuifeend 520Reiger Blauwe Reiger 545 Kuifeend 755 Merel 755 Merel

soort

743 Merel 743 Merel

N

soort N

2013 1703

Krakeend Krakeend322 Grutto 322 Grutto

soort N

2013

N

550 Ekster 550 Ekster

N

2012

1703

soort

Blauwe Reiger 436 Blauwe 574 Grauwe 620 Zwarte 839 Ekster Blauwe Reiger 436Reiger Blauwe Reiger 574 Gans Grauwe Gans 620Kraai Zwarte Kraai 839 Ekster

16

2012

Buizerd 513 Buizerd 513 Buizerd 789 Buizerd 789 Buizerd 1254 Buizerd 1254 Buizerd 1291 Buizerd 1291 Buizerd 1374 Buizerd 1374 Buizerd 1379 Buizerd 1379 Buizerd

soort

N

2011

Buizerd

soort

N

2010

soort

soort

N

2009

soort

soort

495 Kuifeend 730 Wilde Eend 495 Kuifeend 529 Krakeend 529 Krakeend 748 Zwarte 748Kraai Zwarte Kraai 730 Wilde Eend712 Merel 712 Merel

894

Dankwoord Zonder het vastleggen van vogelwaarnemingen in de centrale database waarneming.nl zou dit overzicht niet mogelijk zijn geweest. Dank dus aan alle waarnemers en natuurlijk aan de beheerders van de site. Bij deze wil ik ook onze regionale admins Ruud Altenburg, Ellen de Bruin en Vincent Hart bedanken voor de kwaliteitsbewaking. Literatuur Altenburg, R. 2007. Waarnemingen via waarneming.nl. De Gierzwaluw jg. 45 (1): 16-17. Van Groen, F.M. 2013. Jaaroverzicht waarnemingen 2010-2012. De Gierzwaluw jg. 51 (1): 13-18.


17

Tweehonderd Will Schep

FOTO: WILL SCHEP

H

Vuurgoudhaan, Nieuwe Oosterbegraafplaats, 28 januari

oewel er vogelaars zijn die geen lijsten bijhouden, zijn er meer die dat wel doen: tuinlijst, regiolijst, Nederlandlijst, wereldlijst, maandlijst, jaarlijst, etc. Ik ben wel een man van lijstjes. Het is een extra, leuke dimensie van het kijken naar vogels. Maar ik houd het bij een lijst voor de tuin, de regio en Nederland. Hoeveel soorten zou in één jaar haalbaar zijn in de Amsterdamse regio? Een paar vogelaars hadden hier wel eens in de 190 soorten waargenomen. Zou 200 soorten haalbaar zijn? Ik besloot eens te kijken hoe ver ik zou kunnen komen.

Januari: 96 soorten De start was goed. Met Alex bezocht ik IJburg en Waterland. Vooral IJburg was erg de moeite waard: we zien een man en vrouw Grote Zee-eend, Middelste en Grote Zaagbekken en ook een Roodhalsfuut. In het Bijlmerpark vind ik de eerste Grote Gele Kwikstaart en gelukkig zitten er nog ruim twintig Ringmussen in de tuin (jaarlijkse wintergasten, tot een max van 30 exemplaren). Highlights deze maand waren verder drie Bokjes, op diverse plaatsen, Goud- en Vuurgoudhaan (begraafplaatsen zijn hier prima locaties voor!), de eerste uil: een Ransuil in het Gaasperpark, een Waterral die over het ijs rent in Frankendael, Kuifduiker in IJburg, een Roerdomp over de Gaasperplas, een 2kj Pontische Meeuw in de Venserpolder, een Houtsnip, die we opstoten in de sneeuw, achter mijn huis (De Hoge Dijk), en op Schiphol - het vriest, er ligt sneeuw, barre tocht op de fiets een biddende Ruigpootbuizerd en de eerste Blauwe Kiek (vr.). Maar de mooiste waarneming hadden we deze maand in de Lutkemeerpolder. Jan van Blanken meldt Velduilen. Alex en ik zoeken urenlang het gebied af, maar helaas... Als ik thuis ben zie ik een vervolgwaarneming op waarneming.nl, dus weer in de auto... Nu hebben we geluk: een Velduil vliegt op, maakt een rondje en gaat neer in een hoge boom. Hij is prachtig te zien, en ik kan de vogel zelfs filmen! Opgewekt gaan we daarna aan de cappuccino.

18


Februari: 109 soorten (+13) In februari starten we met een tweede Pontische Meeuw in de Venserpolder. We moeten nu achter de ganzen aan, en dat lukt aardig in Waterland. Tussen 18 en 24 februari zie ik een Rotgans in een grote groep Kol- en Brandganzen, we vinden twee Kleine Rietganzen en een Toendrarietgans, en uiteindelijk ook de eerder gemelde Roodhalsgans, in een groep van zo’n duizend Brandganzen. Gelukkig laat de vogel zich heel kort zien aan de voorzijde van de groep. Verder deze maand: met Roely twee Patrijzen op Schiphol, en ik vind een paartje Krooneend in Zuidoost. Hoogtepunt is een Zeearend, die gemeld wordt in Botshol. Daar aangekomen geen spoor van de vogel. Na anderhalf uur wachten besluit ik naar huis te fietsen, maar bedenk me halverwege, ik ben hier nu toch... en bij terugkeer zie ik de arend relaxt over het water vliegen, om dan achter de bomen te verdwijnen. Mijn tweede waarneming in de regio, na een waarneming bij de Vijfhoek in 2011. Maart: 127 soorten (+18) Het Landje van Geijsel staat weer onder water, dus maart wordt de maand van de steltlopers. Al snel kan ik bijschrijven: Kleine Plevier, Bontbekplevier en Pijlstaart, en op 20 maart zie ik de eerste Zomertalingen (man en vrouw). Ook deze maand een Roodborsttapuit in het Science Park, de eerste IJsvogel in Osdorp, een paar Rouwkwikstaarten, en de derde en vierde uil van het jaar: in Varkensland laat een Steenuil zich prachtig bekijken op een schuur en in het Amstelpark hoor ik een Bosuil galmen. April: 167 soorten (+40) Altijd een leuke vogelmaand, april, ook dit jaar in Amsterdam... 3 april stuit ik meteen al op twee rondvliegende Visarenden boven een plas in de Vijfhoek. Voordat ik een foto kan maken zien ze mij en gaan er vandoor. Op 9 april succes in het Diemerpark: ik vind drie Beflijsters, een vrouw Zwarte Roodstaart en de Boomleeuweriken zitten er nog. Later deze maand zie ik ook eindelijk de gemelde Gekraagde Roodstaart. Een mannetje scharrelt onopvallend tussen de takken op de grond. Ook de Vijfhoek blijkt een uitstekende stek te zijn deze maand. De Cetti’s laat zich mooi horen op de 16e, ik stuit op een vrouw Bonte Vliegenvanger (die helaas niet meer wordt teruggevonden), en Rutger en ik bewonderen, na een tip van Wim van der Schot, een groepje Kleine Barmsijzen bij het kijkscherm. Het door Wim gevonden vrouwtje Eider in Muiden en de door Alex gevonden Fluiter in De Hoge Dijk zijn beide nieuwe soorten voor mij in de regio. Bij mijn huis gebeurt ook het nodige: een Sperwer knalt tegen het kamerraam - ik kan een mooie plaat maken van een ietwat duizelige Sperwer op het terras - en op 13 april hoor ik vanuit bed een Steenuil roepen in De Hoge Dijk. Niet geheel onverwacht: de soort heeft gebroed langs het Gein, niet ver van mijn huis... Later dit jaar zal ik er nog één horen.


19

De 200 soorten van Will in 2013, met datum 1e waarneming

1 Spreeuw 1-1-2013 Spreeuw 51 2 Gaai Gaai 1-1-2013 52 3 Kolgans 1-1-2013 Kolgans 53 4 Wulp Wulp 1-1-2013 54 Pimpelmees 5 Pimpelmees 1-1-2013 55 Aalscholver 6 Aalscholver 1-1-2013 56 7 Buizerd 1-1-2013 Buizerd 57 8 Kievit Kievit 1-1-2013 58 Kokmeeuw 9 Kokmeeuw1-1-2013 59 10 Brilduiker 1-1-2013 Brilduiker 60 11 Grote Zee-eend Grote Zee-eend 1-1-2013 61 12 Krakeend 1-1-2013 Krakeend 62 13 Ekster Ekster 1-1-2013 63 14 Smient 1-1-2013 Smient 64 15 Bergeend 1-1-2013 Bergeend 65 16 Grote Mantelmeeuw Grote Mantelmeeuw 1-1-2013 66 17 Grote Zilverreiger Grote Zilverreiger 1-1-2013 67 18 Kauw Kauw 1-1-2013 68 19 Ringmus 1-1-2013 Ringmus 69 Zwarte Kraai 20 Zwarte Kraai 1-1-2013 70 21 Slobeend 1-1-2013 Slobeend 71 Roodhalsfuut22 Roodhalsfuut 1-1-2013 72 Brandgans 23 Brandgans1-1-2013 73 Turkse Tortel24 Turkse Tortel 1-1-2013 74 25 Grote Zaagbek Grote Zaagbek 1-1-2013 75 26 Grote Gele1-1-2013 Kwikstaart 76 Grote Gele Kwikstaart 27 Kuifeend 1-1-2013 Kuifeend 77 Koperwiek 28 Koperwiek1-1-2013 78 Zilvermeeuw 29 Zilvermeeuw 1-1-2013 79 30 Meerkoet 1-1-2013 Meerkoet 80 31 Sijs Sijs 1-1-2013 81 Waterhoen 32 Waterhoen1-1-2013 82 Grauwe Gans33 Grauwe Gans 1-1-2013 83 Wilde Eend 34 Wilde Eend 1-1-2013 84 Koolmees 35 Koolmees 1-1-2013 85 36 Putter Putter 1-1-2013 86 Kuifduiker 37 Kuifduiker 1-1-2013 87 38 Nonnetje 1-1-2013 Nonnetje 88 Winterkoning39 Winterkoning 1-1-2013 89 40 Blauwe Reiger Blauwe Reiger 1-1-2013 90 41 Fuut Fuut 1-1-2013 91 Tafeleend 42 Tafeleend 1-1-2013 92 Stormmeeuw43 Stormmeeuw 1-1-2013 93 44 Houtduif 1-1-2013 Houtduif 94 45 Knobbelzwaan Knobbelzwaan 1-1-2013 95 Roodborst 46 Roodborst1-1-2013 96 47 Middelste Zaagbek Middelste Zaagbek 1-1-2013 97 48 Merel Merel 1-1-2013 98 49 Vink Vink 1-1-2013 99 Torenvalk 50 Torenvalk 1-1-2013 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

20


1-1-2013 Boomkruiper 51 Boomkruiper 2-1-2013 1-1-2013 52 Vuurgoudhaan Vuurgoudhaan 2-1-2013 1-1-2013 Goudhaan 53 Goudhaan 2-1-2013 1-1-2013 54 Huismus 2-1-2013 Huismus 1-1-2013 55 Ransuil Ransuil 2-1-2013 1-1-2013 56 Waterral 2-1-2013 Waterral 1-1-2013 57 Goudvink 2-1-2013 Goudvink 1-1-2013 58 Appelvink 2-1-2013 Appelvink 1-1-2013 Boomklever 59 Boomklever2-1-2013 1-1-2013 Heggenmus 60 Heggenmus2-1-2013 1-1-2013 61 Ooievaar 2-1-2013 Ooievaar 1-1-2013 Staartmees 62 Staartmees2-1-2013 1-1-2013 63 Witgat Witgat 2-1-2013 1-1-2013 64 Grote Bonte2-1-2013 Specht Grote Bonte Specht 1-1-2013 65 Matkop Matkop 3-1-2013 1-1-2013 66 Dodaars 3-1-2013 Dodaars 1-1-2013 67 Gans Grote Canadese Gans Grote Canadese 3-1-2013 1-1-2013 68 Havik Havik 3-1-2013 1-1-2013 Wintertaling 69 Wintertaling5-1-2013 1-1-2013 70 Roek Roek 5-1-2013 1-1-2013 Watersnip 71 Watersnip 5-1-2013 1-1-2013 72 Groenling 5-1-2013 Groenling 1-1-2013 Wilde Zwaan 73 Wilde Zwaan 6-1-2013 1-1-2013 Kleine Zwaan74 Kleine Zwaan 6-1-2013 1-1-2013 75 Rietgors 7-1-2013 Rietgors 1-1-2013 Geoorde Fuut76 Geoorde Fuut 7-1-2013 1-1-2013 Graspieper 77 Graspieper 7-1-2013 1-1-2013 78 Kneu Kneu 7-1-2013 1-1-2013 79 Holenduif 8-1-2013 Holenduif 1-1-2013 80 Sperwer 8-1-2013 Sperwer 1-1-2013 81 Bokje Bokje 9-1-2013 1-1-2013 82 Pontische 11-1-2013 Meeuw Pontische Meeuw 1-1-2013 83 Keep Keep 12-1-2013 1-1-2013 84 Blauwe Kiekendief Blauwe Kiekendief 13-1-2013 1-1-2013 85 Ruigpootbuizerd Ruigpootbuizerd 13-1-2013 1-1-2013 Kramsvogel 86 Kramsvogel 14-1-2013 1-1-2013 Goudplevier 87 Goudplevier 14-1-2013 1-1-2013 88 Bonte Strandloper Bonte Strandloper 14-1-2013 1-1-2013 Slechtvalk 89 Slechtvalk14-1-2013 1-1-2013 Kemphaan 90 Kemphaan14-1-2013 1-1-2013 91 Houtsnip 16-1-2013 Houtsnip 1-1-2013 Roerdomp 92 Roerdomp16-1-2013 1-1-2013 Zanglijster 93 Zanglijster16-1-2013 1-1-2013 94 Groene Specht Groene Specht 22-1-2013 1-1-2013 95 Velduil 23-1-2013 Velduil 1-1-2013 Zwarte Mees 96 Zwarte Mees 26-1-2013 1-1-2013 97 Kleine Rietgans Kleine Rietgans 5-2-2013 1-1-2013 98 Kleine Mantelmeeuw Kleine Mantelmeeuw 9-2-2013 1-1-2013 Waterpieper 99 Waterpieper 10-2-2013 1-1-2013 Zeearend 100 Zeearend 12-2-2013

101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150

2-1-2013 101 Grutto Grutto 16-2-2013 2-1-2013 102 Veldleeuwerik Veldleeuwerik 17-2-2013 2-1-2013 103 Patrijs Patrijs 17-2-2013 2-1-2013 Baardman 104 Baardman18-2-2013 2-1-2013 105 Rotgans 18-2-2013 Rotgans 2-1-2013 106 Toendrarietgans Toendrarietgans 19-2-2013 2-1-2013 Krooneend 107 Krooneend20-2-2013 2-1-2013 108 Roodhalsgans Roodhalsgans 24-2-2013 2-1-2013 Scholekster 109 Scholekster 26-2-2013 2-1-2013 110 Kanoet Kanoet 1-3-2013 2-1-2013 111 Tureluur 4-3-2013 Tureluur 2-1-2013 112 Bontbekplevier Bontbekplevier 5-3-2013 2-1-2013 113 Roodborsttapuit Roodborsttapuit 5-3-2013 2-1-2013 114 Zwarte Ruiter Zwarte Ruiter 5-3-2013 3-1-2013 115 Steenuil 6-3-2013 Steenuil 3-1-2013 Pijlstaart 116 Pijlstaart 7-3-2013 3-1-2013 Grote Lijster117 Grote Lijster7-3-2013 3-1-2013 118 Witte Kwikstaart Witte Kwikstaart 8-3-2013 5-1-2013 119 Kleine Plevier Kleine Plevier 10-3-2013 5-1-2013 120 Kluut Kluut 17-3-2013 5-1-2013 121 Zwartkopmeeuw Zwartkopmeeuw 17-3-2013 5-1-2013 122 Tjiftjaf Tjiftjaf 19-3-2013 6-1-2013 Zomertaling123 Zomertaling 20-3-2013 6-1-2013 124 Bosuil Bosuil 21-3-2013 7-1-2013 Lepelaar 125 Lepelaar 27-3-2013 7-1-2013 126 Rouwkwikstaart Rouwkwikstaart 29-3-2013 7-1-2013 127 IJsvogel 30-3-2013 IJsvogel 7-1-2013 Visarend 128 Visarend 3-4-2013 8-1-2013 129 Bruine Kiekendief Bruine Kiekendief 5-4-2013 8-1-2013 130 Boerenzwaluw Boerenzwaluw 6-4-2013 9-1-2013 Blauwborst 131 Blauwborst 7-4-2013 11-1-2013 132 Topper Topper 8-4-2013 12-1-2013 133 Zwarte Roodstaart Zwarte Roodstaart 10-4-2013 13-1-2013 Beflijster 134 Beflijster 10-4-2013 13-1-2013 Zwartkop 135 Zwartkop 10-4-2013 14-1-2013 136 Boomleeuwerik Boomleeuwerik 10-4-2013 14-1-2013 137 Gele Kwikstaart Gele Kwikstaart 13-4-2013 14-1-2013 138 Fitis Fitis 13-4-2013 14-1-2013 Huiszwaluw 139 Huiszwaluw 14-4-2013 14-1-2013 140 Oeverzwaluw Oeverzwaluw 14-4-2013 16-1-2013 141 Bonte Vliegenvanger Bonte Vliegenvanger 15-4-2013 16-1-2013 Rietzanger 142 Rietzanger15-4-2013 16-1-2013 Nachtegaal 143 Nachtegaal 15-4-2013 22-1-2013 Regenwulp 144 Regenwulp15-4-2013 23-1-2013 145 Cetti's Zanger Cetti's Zanger 16-4-2013 26-1-2013 Gierzwaluw 146 Gierzwaluw 16-4-2013 5-2-2013 147 Sprinkhaanzanger Sprinkhaanzanger 16-4-2013 9-2-2013 148 Kleine Barmsijs Kleine Barmsijs 16-4-2013 10-2-2013 Grasmus 149 Grasmus 16-4-2013 12-2-2013 150 Tapuit Tapuit 16-4-2013

151 Snor 151 16-2-2013 Snor 16-4-2013 152 17-2-2013 Boompieper152 Boompieper 16-4-2013 153 Fluiter 153 17-2-2013 Fluiter 17-4-2013 154 Groenpootruiter 154 18-2-2013 Groenpootruiter 17-4-2013 155 Braamsluiper 155 18-2-2013 Braamsluiper 19-4-2013 156 19-2-2013 Oeverloper 156 Oeverloper21-4-2013 157 Visdief 157 20-2-2013 Visdief 21-4-2013 158 24-2-2013 Koekoek 158 Koekoek 22-4-2013 159 26-2-2013 Boomvalk 159 Boomvalk 22-4-2013 160 Kleine Karekiet 160 1-3-2013 Kleine Karekiet 22-4-2013 161 Eider 161 4-3-2013 Eider 24-4-2013 162 5-3-2013 Tuinfluiter 162 Tuinfluiter 24-4-2013 163 5-3-2013 Bosruiter 163 Bosruiter 25-4-2013 164 Kleine Strandloper 164 5-3-2013 Kleine Strandloper 27-4-2013 165 6-3-2013 Zwarte Stern165 Zwarte Stern 27-4-2013 166 Gekraagde28-4-2013 Roodstaart 166 7-3-2013 Gekraagde Roodstaart 167 Krombekstrandloper 167 7-3-2013 Krombekstrandloper 29-4-2013 168 Engelse Kwikstaart 168 8-3-2013 Engelse Kwikstaart 3-5-2013 169 10-3-2013 Steenloper 169 Steenloper 5-5-2013 170 Drieteenstrandloper 170 17-3-2013 Drieteenstrandloper 5-5-2013 171 17-3-2013 Steltkluut 171 Steltkluut 7-5-2013 172 Grote Burgemeester 172 19-3-2013 Grote Burgemeester 9-5-2013 173 20-3-2013 Zilverplevier173 Zilverplevier 10-5-2013 174 21-3-2013 Purperreiger174 Purperreiger 10-5-2013 Temmincks10-5-2013 Strandloper 175 27-3-2013 Temmincks 175 Strandloper 176 Bosrietzanger 176 29-3-2013 Bosrietzanger 10-5-2013 177 30-3-2013 Spotvogel 177 Spotvogel 15-5-2013 178 Iberische Tjiftjaf 178 3-4-2013 Iberische Tjiftjaf 17-5-2013 179 Dwergmeeuw 179 5-4-2013 Dwergmeeuw 19-5-2013 180 Grauwe Klauwier 180 6-4-2013 Grauwe Klauwier 19-5-2013 181 7-4-2013 Wielewaal 181 Wielewaal 23-5-2013 182 Grauwe Vliegenvanger 182 8-4-2013 Grauwe Vliegenvanger 26-5-2013 183 Kwak 183 10-4-2013 Kwak 2-6-2013 184 Kerkuil 184 10-4-2013 Kerkuil 7-6-2013 185 10-4-2013 Poelruiter 185 Poelruiter 13-6-2013 186 Geelpootmeeuw 186 10-4-2013 Geelpootmeeuw 23-6-2013 187 Grauwe Kiekendief 187 13-4-2013 Grauwe Kiekendief 29-6-2013 188 Kleine Zilverreiger 188 13-4-2013 Kleine Zilverreiger 30-6-2013 189 Rosse Grutto 189 14-4-2013 Rosse Grutto 14-7-2013 190 14-4-2013 Wespendief190 Wespendief 3-8-2013 191 15-4-2013 Reuzenstern191 Reuzenstern 16-8-2013 192 15-4-2013 Kuifmees 192 Kuifmees 17-8-2013 193 Paapje 193 15-4-2013 Paapje 22-8-2013 194 Witvleugelstern 194 15-4-2013 Witvleugelstern 2-9-2013 Kleine Bonte8-9-2013 Specht 195 16-4-2013 Kleine Bonte195 Specht 196 16-4-2013 Kleine Jager196 Kleine Jager 11-9-2013 197 16-4-2013 Grote Jager197 Grote Jager14-9-2013 198 Gestreepte2-10-2013 Strandloper 198 16-4-2013 Gestreepte Strandloper 199 16-4-2013 Kruisbek 199 Kruisbek 4-10-2013 200 16-4-2013 Sneeuwgors200 Sneeuwgors 21-10-2013


16-4-2013 16-4-2013 17-4-2013 17-4-2013 19-4-2013 21-4-2013 21-4-2013 22-4-2013 22-4-2013 22-4-2013 24-4-2013 24-4-2013 25-4-2013 27-4-2013 27-4-2013 28-4-2013 29-4-2013 3-5-2013 5-5-2013 5-5-2013 7-5-2013 9-5-2013 10-5-2013 10-5-2013 10-5-2013 10-5-2013 15-5-2013 17-5-2013 19-5-2013 19-5-2013 23-5-2013 26-5-2013 2-6-2013 7-6-2013 13-6-2013 23-6-2013 29-6-2013 30-6-2013 14-7-2013 3-8-2013 16-8-2013 17-8-2013 22-8-2013 2-9-2013 8-9-2013 11-9-2013 14-9-2013 2-10-2013 4-10-2013 21-10-2013

21

Juni: 188 soorten (+6) Op 7 juni kan ik de vijfde uil bijschrijven: bij Zunderdorp zien Alex en ik een jagende Kerkuil in de schemering. Drie leuke soorten zijn verder een Poelruiter in IJdoorn, een Geelpootmeeuw in de Indische buurt (na drie vergeefse zoektochten) en een Kleine Zilver in de Volgermeerpolder. Maar de beste soort deze maand is de tweede zomer Grauwe Kiekendief op Schiphol, jagend langs de Zwanenburgbaan, gevonden door Rutger. Juli: 189 soorten (+1) Tijdens de warme juli-maand is het vrij rustig. Ik vind nog wel een vrouw Engelse Kwik op Schiphol. De Visarend is nu een regelmatige gast van de Vijfhoek, en leuk is een Rosse Grutto, die enkele dagen rondhangt in polder IJdoorn (de enige nieuwe soort deze maand). Augustus: 193 soorten (+4) Dit wordt de maand van de Wespendief en de Reuzenstern. In het Amsterdamse Bos zien Alex en ik eerst één Wespendief de bomen inschieten, maar op 16 augustus zit ik aan de koffie bij de Geitenboerderij, en zie ik twee exemplaren langdurig rondzeilen, met een paar Buizerds! Ook op de 16e zien we de eerste Reuzensterns op de Kinseldam. Het aantal zal uiteindelijk oplopen tot maximaal 10 exemplaren... Patrick Bergkamp doet een leuke vondst: een Kuifmees in het Amstelpark. De volgende dag kun-

22


nen we de vogel terugvinden. Niet lastig: de vogel zit driftig te roepen. En op 22 augustus eindelijk een Paapje in IJdoorn. Ze waren al op diverse plaatsen gezien, maar niet waar ik was op dat moment. De volgende dag zien we er twee op de telpost van de Vijfhoek.

FOTO: WILL SCHEP

Mei: 182 soorten (+15) Deze maand begint goed met een man Engelse Kwik op Schiphol; Ellen vindt een Drieteenstrandloper en een Steenloper op de Kinseldam en zelf vind ik twee Steltkluten bij Geijsel, die helaas snel weer vertrekken. Op 15 mei sta ik opnieuw alleen drie Stelkluten te bewonderen. Ik bel me suf, maar iedereen heeft wat anders te doen. Op 7 mei een verrassing: de Grote Burrie is terug in Slotervaart! Snel even op de Metro... 17 mei kunnen we een Iberische Tjiftjaf zien en horen bij de Sloterplas, maar de mooiste waarneming van de maand (in de regio, want daarbuiten had ik intussen wel een Bruinkeelortolaan gezien), is de Grauwe Klauwier, die RutSteltkluut, Landje van Geijsel, 15 mei 2013 ger vindt in de Lutkemeerpolder. Een mannetje, en het is een beauty! 23 mei is ook weer een mooie dag: ’s morgens, om ongeveer half 8, word ik wakker van een roepende Wielewaal in De Hoge Dijk, achter het huis. Na 22 juni 2008 is dit de tweede waarneming in het park. De hoge bomen in het park vormen een mooie rustplek voor deze soort.

September: 197 soorten (+4) September begint goed met een juveniele Witvleugelstern bij Muiden. Gisteren gevonden, maar zit hij er nog? Na enig speuren zie ik de vogel kort vliegen boven het water en gaat daarna rusten op de pier, tussen de Kokmeeuwen en Visdiefjes. Kortere snavel, zwart op de kop, geen zijborstvlek, die is binnen ! Weer een nieuwe voor de regio! Er is nog één frustratiesoort die maar niet wil lukken: Kleine Bonte Specht. Ik ben regelmatig op de Vijfhoek... Op 8 september hoor ik dan eindelijk een vogel daar roepen... Het wordt stormachtig, tijd om over het water te gaan kijken. Op 11 september zit ik met Edial bij Muiden. Er vliegen honderden Boertjes langs; leuk, maar niet spectaculair. Dan ineens een jager, donker, snel: Kleine Jager! Hij scheert voor het eiland langs, en is weg... Drie dagen later zie ik één van de beste soorten van het jaar. Ik besluit om alleen over het IJmeer te gaan kijken op IJburg. De wind is NW4, niet spectaculair, maar (bijna) alles kan (bijna) altijd! Er vliegt niet veel. Tegen 5 uur verschijnt er plots, uit zuidoost, een jager in de telescoop. Het is voor mij meteen duidelijk: een forse jager, met veel wit in de vleugels, een rustige vleugelslag: Grote Jager! Ik heb er heel wat langs onze kust zien vliegen (ong. 50) , maar HIER, op IJburg! Een kleine minuut kan ik de vogel volgen, naar west. Een megawaarneming, maar ik kan helaas de opwinding met niemand delen. Oktober: 200 soorten (+3) Op 2 oktober vindt Ellen een Gestreepte Strandloper in de Bovenkerkerpolder. Een goeie soort voor Amsterdam! Het is wel een aardig stuk fietsen, met harde wind, maar voor deze soort heb ik dat wel over... Gelukkig laat de vogel zich mooi bekijken en fotograferen. Twee dagen later sta ik op de telpost van de Vijfhoek; met Guus en Frank zien en horen we een groepje van 11 Kruisbekken overvliegen. Er is een kleine Kruisbekken-invasie, dus dit was een te verwachten soort... Op 26 oktober zien we nog twee groepen overtrekken. 199 soorten waargenomen en nog twee maanden te gaan... Soort 200 zou moeten lukken, maar welke zal het worden? Pestvogel, Grote Barmsijs, een zeldzame eend? Het wordt een Sneeuwgors. Het fraaie mannetje foerageert op de weg achter de Uitdammerdijk, bij Durgerdam. Een riskante onderneming, want vele auto’s razen langs de vogel! Maar de gors overleeft het en het is mijn 200e soort van het jaar! Naschrift Het was een mooi jaar, waarin ik heb genoten van veel meer of minder zeldzame vogelsoorten. Want dat is wel een leuk element van het tellen van vogelsoorten: je hebt een extra motivatie om veel het veld in te gaan en ontmoet daarom veel vogels. En kijken en genieten van vogels, daar worden we allemaal blij van...


23

Stille kracht

is `Vogelen in Amsterdam` (waarvoor ook Jip Louwe Kooijmans en Geert Timmermans verantwoordelijk waren). Dit boek geeft een mooi geïllustreerd overzicht van de verschillende vogelgebieden in en om Amsterdam. De eerste druk dateert van 2000, maar het zal nog lang meegaan als middel om je te oriënteren op de mogelijkheden van het vogelkijken in de omgeving.

Jan van Til

H

et heeft licht gevroren. De wereld is stil. Het is grijzig weer. Op de op-een-na-laatste dag van januari spreken we af, op voorstel van Ellen in het Amstelpark. `Dan kunnen we gelijk een beetje vogelen`. Ellen heeft smaak. Wat een mooi aangelegd park is dit toch! Tijdens onze kriskras wandeling lopen we langs kunstobjecten en vinden we verscholen hoekjes in mooie perkjes. Het is er rustig en statig. Een dun laagje ijs ligt

op een vijvertje. Een mooi decor voor onze bespiegelingen. En en passant kans op een vogel. Eerdere waarnemingen in dit park: Kuifmees, Goudvink. Ellen heeft hier eens twee Patrijzen gezien, in de sneeuw.

Tijdens de wandeling `Hé, hoor je dat?` We grijpen onze verrekijkers en zoeken in een hulstachtige struik. Inderdaad, haar vermoeden wordt bevestigd: een Vuurgoudhaan. Direct maakt Ellen er op

FOTO: ELLEN DE BRUIN

INTERVIEW: Ellen de Bruin

haar mobiel melding van op waarneming. nl. We weten met wie we te maken hebben, hier is een geroutineerde vogelaarster aan het werk. Vogelaarster tussen vogelaars. Als actieve vogelaar komt zij vooral mannen tegen. Vrouwelijke vogelaars kijken meer naar het gehele plaatje van de natuur en zijn minder geneigd te focussen op specifieke vogelsoorten, is de indruk van Ellen.

FOTO: JAN VAN TIL

Ellen de Bruin is al jaren een van de drijvende krachten binnen onze vogelwerkgroep. Vroeger heeft ze als secretaris in het bestuur gezeten. Nu is zij al een decennium lang verantwoordelijk voor de redactie van De Gierzwaluw. Samen met Robert Heemskerk, die ook al jaren de opmaak van De Gierzwaluw verzorgt, zorgt ze dat dit blad vier keer per jaar bij u op de deurmat valt. Met als extra activiteiten af en toe een speciaal themanummer en elk jaar de voorjaarsfenologie, waarin de binnenkomende zomergasten worden bijgehouden. Daarnaast heeft Ellen ook boekuitgaven van VWGA mede gerealiseerd. Een mooi voorbeeld daarvan

24


`Ik vind het leuk om de teksten die als kopij voor De Gierzwaluw worden ingeleverd leesbaar te maken. Het kan wel eens wemelen van de fouten. Voor zo`n boek als `Vogelen in Amsterdam` was de uitdaging om de bijdragen van de verschillende auteurs, waarvan elk zijn eigen stijl van schrijven heeft, op elkaar af te stemmen, om er één geheel van te maken. Wel een hele klus, we zijn er een jaar lang mee zoet geweest`. Dolgraag ziet Ellen De Gierzwaluw in kleur verschijnen. Tot nu toe is dat te duur bevonden. Maar foto`s komen zoveel mooier uit in kleur. Het zou een opwaardering zijn voor het blad en het blad dient immers als uithangbord van de vereniging… Ellen heeft lang in Amsterdam gewoond waar ze heentrok om psychologie te studeren. Via een omscholing is ze terechtgekomen in de automatisering, waarin ze nu al een jaar of 25 werkzaam is. Dat bevalt goed. Het is niet snel saai want ze komt steeds weer op een andere werkplek. Soms is het ook wel moeilijk om na een tijdje een leuke werkplek weer te moeten verlaten. Tegenwoordig woont ze in Nigtevecht. De stad had haar steeds minder te bieden, ze wilde een tuin en ze ervaart de rust als prettig.


25

Ze woont er samen met haar vriend die ook verwoed vogelaar is. En dat is een uitkomst. Tal van tripjes worden ondernomen om te vogelen. Soms de gebruikelijke routes in de omgeving. Soms verder weg, naar het buitenland, Spanje, de Canarische Eilanden… Alle werelddelen hebben ze nu bezocht, op één na, Australië. Soms wordt een vogeltrip nog op het laatste moment ondernomen. Heerlijk om de vrijheid te hebben om ineens te kunnen beslissen een weekend naar Vlieland te gaan als daar een Sneeuwuil is gezien.

FOTO: RICARDO VAN DIJK

Een Sneeuwuil zul je hier in het Amstelpark niet aantreffen, hoewel, je weet nooit anno 2014. De vogels houden zich stil op deze middag. Een paar eenzame gevallen als een scharrelende Winterkoning, een Roodborstje ergens op een verstolen plek, een opvliegende

Buffelkopeend op de Gouwzee, 24 september 2006

26


Gaai. We lopen nog wat door op onze route vol bochtjes en driesprongen.

VWGA-excursie naar IJmuiden August van Steensel

`Wat maakt voor jou het vogelen leuk en bijzonder?` `Je bent buiten. Je kunt het samen doen, maar ook alleen is het plezierig om te doen. En het levert een speciale spanning. Soms is een vogel er ineens, uit het niets. En dat te ontdekken, dat geeft een sensatie. Het vliegen, je verheffen in de lucht, is mooi. Ik droom wel eens dat ik vlieg, zo boven de huizen en de bomen, heb jij dat nooit?`

O

p 15 december 2013 om 8 uur verzamelden plusminus 18 mensen op het IJsbaanpad, want er waren werkzaamheden bij het Stadionplein. Terwijl de zon opkwam, reden we naar IJmuiden. Het plan was om via de Kunstenaarsduinen, het Kennemermeer, de Slufter en het strand de Zuidpier op te lopen. Op de weg terug zouden we ook nog de jachthaven bezoeken.

`Wat is je mooiste ontdekking?` Ellen noemt er gelijk maar twee. Jaren geleden zag ze in haar eentje, op slechts een paar meter afstand een Witkeelgors, een vogel die heel soms aan komt waaien vanuit Amerika en in Nederland nog maar vijf maal is waargenomen. Ze is er nog steeds zeker van dat het er een was, en toch heeft ze hem nog niet ingediend. Bang dat-ie afgekeurd wordt. Wel ingediend en geaccepteerd is de Buffelkopeend op de Gouwzee, ook spectaculair om mee te maken, hoewel het idee dat het misschien om een ontsnapt exemplaar ging wel wat afdoet aan de sensatie. Ineens is het alweer tijd. De bewolking begint te breken. Een bleek zonnetje laat zich even zien. Ik zeg `Je ziet mijn kopij wel verschijnen. Je kunt het zelf censureren`. En neem afscheid van Ellen. Tot de volgende editie, dan zal jij weer de kopij doornemen en de foutjes eruit zeven. Zonder dat veel mensen zien hoeveel werk je verzet. Tot ziens en bedankt, stille kracht van De Gierzwaluw.

Bij aanvang vlogen er al verschillende groepjes Kramsvogels en Koperwieken over. In het dalletje van de Kunstenaarsduinen, waar ook enkele vennetjes Het stormvogeltje bleek een Rosse Franjepoot! lagen, liet zich een enkele Vink horen, verder was het stil. Bovenop het duin, waar verschillende bunkers lagen, vloog een Havik langs, die net gegeten had. Een eindje verder liep het pad zigzaggend naar beneden, en op een bepaald punt had je mooi uitzicht over het Kennemermeer, waar we goed konden scopen. Zo zaten er Kuifeenden, Tafeleenden en Brilduikers op het meer. Na ze goed door de scoop bekeken te hebben, liepen we naar beneden naar de Slufter. Onderweg alleen Koolmezen en Pimpelmezen. Aangekomen in de Slufter zagen we het strand al liggen. Op het strand zagen we een enorme groep meeuwen in de branding zitten, maar die vlogen met z’n allen meteen op toen strandgangers er met hun hond dwars door heen gingen rennen. We besloten de duinen weer in te gaan, voor een betere blik op het Kennemermeer. Naast de eerder genoemde eendensoorten ontdekten we dat er ook Grauwe Ganzen, Wintertalingen en een Fuut op het meer zaten. Een eindje verder op het meer zaten heel veel meeuwen, onder meer Kokmeeuwen, een paar Stormmeeuwen en Grote Mantelmeeuwen. Ondertussen vlogen er veel Groenlingen over, die we later op het strand in een groep tegenkwamen. Aan het begin van de Zuidpier zag ik meteen een Oeverpieper onder een Zilvermeeuw door huppen, maar helaas was hij erg moeilijk te volgen. Gelukkig kwamen we er later veel meer tegen. Ook zagen we de eerste Steenlopers, die we over de hele pier aantroffen. Na een tijdje kwamen we ook de eerste Paarse Strandlopers tegen, die je ook moeilijk kon vinden tussen de stenen en Steenlopers. Een stukje verder zag ik opeens een Drieteenstrandloper scharrelen tussen de stenen, en die was helemaal niet schuw. Vijf minuten zagen we er twee. Andere excursiegangers zagen een Gewone Zeehond.


27

Op de terugweg was het overleven. De golven kwamen over de pier heen, en verschillende mensen, waaronder ik, werden kletsnat. Het was vooral inschatten wat een grote golf was, en tot waar hij zou komen. Aan sommige golven was geen ontkomen aan. Aan het begin zagen we nog een geringde Steenloper, en 12 Oeverpiepers die aan het badderen waren in een plasje op het pad. Ook werd bij de jachthaven de Kuifaalscholver gezien, die mooi naast de gewone Aalscholver ging zitten, waardoor het verschil goed te zien was. Het was al met al een geslaagde en avontuurlijke excursie, met veel leuke soorten.

Helgoland 2-6 oktober Martin Hulsing

B

egin oktober vorig jaar was er een excursie van de Vogelwerkgroep naar Helgoland. Er waren voor de overtocht 21 kaartjes gereserveerd voor de veerboot van Cuxhaven om half elf in de ochtend van donderdag 3 oktober. Per auto werd er afgesproken hoe de reis zou worden ondernomen. Wij vertrokken de dag ervoor al, net als de meeste anderen, zodat we een rustige reis hadden en onderweg nog wat konden vogelen. Tegen donker kwamen we aan in Cuxhaven, aten een hapje in een van de vele restaurantjes en sliepen in een vooraf geregeld Jugendheim. Gelukkig werden de volwassenen in een andere vleugel ondergebracht dan de Duitse schooljeugd.

FOTO: ROELY BOS

Na een tijdje niets kwamen we aan op het uiteinde van de pier. Daar zat een aan de ene kant fantastische maar aan de andere kant treurige surprise ons op te wachten. Een Zeekoet zat heel dichtbij op een basaltblok, en hij was prachtig om te zien, en ook totaal niet schuw, maar dat had waarschijnlijk een andere reden. Zijn staart was namelijk besmeurd met olie. Hij was dus gezellig maar ook treurig gezelschap terwijl we de langsvliegende vogels telden. Meteen was het raak. Er kwam een moeilijke vogel snel over het aanvliegen. Eerst was er een korte twijfel over een Stormvogeltje, maar het bleek een Rosse Franjepoot! Heel mooi om te zien. Er bleken nog veel meer vogels langs te komen vliegen, zoals Rotganzen, Middelste Zaagbekken, meer Zeekoeten, Zwarte Zee-eenden, Drieteenmeeuwen en een Kleine Mantelmeeuw, wat best wel laat is. Ook zagen sommige mensen de vinnen van Bruinvissen. De Zeekoet werd op een gegeven moment weggejaagd door een Zilvermeeuw, die langs zijn hoofd vloog. De Zeekoet vloog drie rondjes rond de vuurtoren, waarna hij de zee opvloog.

Jan-van-gentenkolonie op Lange Anna

We waren natuurlijk al behoorlijk in de stemming toen we de volgende ochtend wakker werden. Twee groepjes hadden besloten om dit voortraject te laten schieten en midden in de nacht vanuit Amsterdam direct naar Cuxhaven te rijden. Toch alles bij elkaar een rit van een royale vier uur, en voor sommigen vijf uur met de wegomleiding bij Oldenburg. We troffen elkaar ‘s morgens in Cuxhaven bij de boot. Inschepen gebeurde tussen half 9 en half 11. Roely had uit voorzorg de kaartjes voor de boot bij zich gehouden en deelde ze uit. Iedereen was goed op tijd, zo goed dat sommigen weer zoek waren omdat ze waren gaan koffiedrinken en ontbijten.

FOTO’S: AUGUST VAN STEENSEL

De overtocht duurde ongeveer 2,5 uur en velen van ons stonden natuurlijk met kijkers op het dek om de eerste soorten te scoren. Hoewel sommigen schaamteloos ook de onderweg en in de haven gescoorde soorten opnamen in hun Helgolandlijstje was na ampel beraad toch echt besloten om pas vanaf de boot te beginnen met tellen. De aankomst op het eiland was stormachtig, de reis trouwens ook. Noordoostenwind, en daarom waren er weinig jagers.

Een Zeekoet zat heel dichtbij

28


We wandelden in een prettig zonnetje naar de jeugdherberg die aan het Nordstrand ligt op een geweldige locatie, waarschijnlijk wel de verste uithoek van het eiland. Onderweg liepen we al tegen een en ander op, waaronder de eerste Sperwer, een Gekraagde Roodstaart en op een grasveldje langs het wandelpad een groepje Graspiepers, te uitgeput om weg te vliegen. Daar kun je mooie plaatjes van schieten. Ook van dichtbij konden we een Goudhaantje bewonderen dat tegen de grote glazen ramen van het Haus der Jugend was geknald, een nare ontmoeting. Die ramen zorgden voor meer slachtoffers.


29

FOTO’: ROELY BOS

Jan-van-genten met jongen, 6 oktober 2013 Soortenlijst Helgoland 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

kleine rietgans brandgans eider zwarte zee-eend smient wilde eend wintertaling roodkeelduiker jan-van-gent aalscholver blauwe reiger sperwer buizerd torenvalk smelleken waterral waterhoen scholekster bontbekplevier goudplevier zilverplevier kanoet drieteenstrandloper bonte strandloper bokje

30

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

rosse grutto regenwulp tureluur steenloper kleine jager drieteenmeeuw kokmeeuw dwergmeeuw zwartkopmeeuw stormmeeuw kleine mantelmeeuw zilvermeeuw geelpootmeeuw grote mantelmeeuw grote stern visdief noordse stern zeekoet zwarte zeekoet holenduif houtduif turkse tortel velduil grote bonte specht veldleeuwerik


51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75

strandleeuwerik oeverzwaluw boerenzwaluw graspieper roodkeelpieper oeverpieper grote gele kwikstaart witte kwikstaart winterkoning heggenmus roodborst gekraagde roodstaart paapje tapuit beflijster merel zanglijster koperwiek braamsluiper grasmus zwartkop bladkoning tjiftjaf fitis goudhaan

76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97

vuurgoudhaan grauwe vliegenvanger bonte vliegenvanger koolmees taigaboomkruiper klapekster ekster kauw roek zwarte kraai bonte kraai spreeuw huismus vink keep groenling sijs kneu kleine barmsijs ijsgors sneeuwgors rietgors

Na het dumpen van onze bagage meteen op pad. Het rijkgevulde Nordstrand zat vol met Tapuiten, Goudplevieren, een Zilverplevier, Bonte Strandlopers, Witte Kwikken, Graspiepers, Bontbekplevieren en Scholeksters. Wat eerst rotsen in het water leken waren uiteindelijk luierende zeehonden op stenen. Al snel zagen we de eerste Bonte Kraai. Vervolgens liepen we de trappen op, met pauzes ‘om eens goed om je heen te kijken’. Ver in de diepte werden we een Regenwulp gewaar, en zowaar een Smelleken op een zompig begroeid rotsstrandje onder ons. Op een kilometer afstand zat een wit-zwart puntje naast wat boeien, alleen met de telescoop te herkennen, een Zwarte Zeekoet. Een eerste kennismaking met de Jan-van-gentenkolonie volgde, en velen van ons zagen de twee aanwezige Sneeuwgorzen van zeer dichtbij. Het was akelig om de bungelende lijken van de Janvan-genten te zien. Ze waren verstrikt geraakt in de stukken visnet die ze verzamelen om hun nesten op te leuken. Enkelen zagen een Velduil, die tussen de rotsen van de Jan-van-gentenkolonie vloog, waar hij opging in de rotskleur. Op de weg terug werd op het strand nog een Roodkeelpieper ontdekt. Stipt op tijd stonden we in de rij voor het warme eten, met een flinke hoeveelheid niet-vogelaars overigens. Daarna werd er nog wat tijd genomen om de vogellijst op te stellen, te praten en iets te drinken. Al snel werden de stapelbedden opgezocht. Door de bewoners wordt Helgoland in het Noordfries Deät Lun genoemd, hetgeen “Het Land” betekent. Het was in de Tweede Wereldoorlog de belangrijkste haven voor de Duitse onderzeeboten, de U-boten, zoals te zien in de film Das Boot. Helgoland bestaat uit twee eilanden. Het Hauptinsel bestaat uit het Oberland, met zijn karakteristieke roodgekleurde rotswanden, en het Unterland. En dan, op kleine afstand, ligt er nog het eiland Düne, een flinke zandbak met voornamelijk struiken, een vliegveldje en als aardigste attractie de honderden zeehonden die liggen te luieren op het strand. Hoogste punt van Helgoland is 61 meter, en niet 40 meter zoals in de Wikipedia staat. Vanaf het Nordstrand konden we daar komen met een trap van 256 treden. Een van de grote attracties van het eiland is de kolonie Jan-van-genten. In de zomer zijn er op deze rotsen ook Zeekoeten, Alken, Drieteenmeeuwen, Kleine en Grote Mantelmeeuwen en Noordse Stormvogels te vinden. Deze kolonies maken Helgoland het bezoeken meer dan waard, maar het aardigste voor ons vogelaars is misschien toch de geluksfactor. Vanaf aankomst zagen we de hele dag door jagende Sperwers. Het waren er misschien wel een stuk of zes die op die ene vierkante kilometer zich tegoed deden aan de overvloed aan lekkere hapjes. Twee dagen later waren de Sperwers plots allemaal weer verdwenen, uitgerust en aangesterkt op weg naar nieuwe avonturen. Op zaterdagochtend hoorden we overal Kepen en Zanglijsters, die ‘s nachts in flinke aantallen waren neergestreken. Helgoland is als een piepkleine oase in een grote woestijn waar gestrande reizigers van diverse pluimage in groten getale uitgeput neerstrijken, aansterken en weer doortrekken. Dat maakt iedere dag spannend. Zo heeft in onze groep vrijwel iedereen de Sneeuwgorzen of een Bladkoning gezien, maar van een aantal heel gewone soorten zoals Groenling of Vuurgoudhaan was slechts één enkele waarneming.


31

Met een behoorlijke groep brachten we een bezoek aan het ringstation. We kregen een uitgebreid kijkje in de keuken. Op Helgoland gebruiken ze een speciaal soort vangnetten, die staan opgesteld als in een fuik, waarbij de uitgang van een kooi leidt naar een steeds kleinere kooi. Als er een aantal vogels in de boompjes op het terrein zitten, lopen de ringers vanaf achteren langs de netten naar voren om de vogels naar het eind van de fuik te jagen, waar ze uiteindelijk via twee andere kleinere fuiken in een kist belanden. Er werd behoorlijk wat verteld over het ringstation, de trek en vogels in het algemeen. Het was erg boeiend allemaal, maar zelf hadden we ondertussen toch ook wel behoorlijke trek gekregen. Die avond zijn we met een groepje naar het Oberland gelopen om daar aan de voet en in het licht van de vuurtoren te proberen een glimp op te vangen van de massale nachtelijke vogeltrek. We

32


hebben niets gezien en niets gehoord. Die nacht werd de Verschrikkelijke Snurker met vereende krachten verhuisd naar de gang.

FOTO: ROELY BOS

Het waren behoorlijk zware dagen. Al voor het eerste ochtendkrieken gingen vrijdag de eersten op pad om voor het ontbijt een uurtje in de omgeving rond te struinen. Ze werden daarvoor beloond met een magnifieke zonsopgang die de rode rotsen schitterend deed opgloeien. Het inspireerde Jacques tot het maken van iPad-schilderijtjes. Na het ontbijt was het lopen. Met verschillende groepen en groepjes, heel veel rondlopen. Omhoog en omlaag. In ieder groepje werden bijzondere waarnemingen gedaan, waaronder Kanoet, Strandleeuwerik, Oeverzwaluw, Beflijster, Grasmus en IJsgors. Roely zag door wat achter te blijven als enige een Kleine Barmsijs, 4 oktober 2013 Taigaboomkruiper, maar maakte foto’s waardoor hij mee mocht tellen. Een andere leuke waarneming was een groepje Kleine Barmsijzen. In het bovendorp vonden we een grote kolonie Huismussen, en een dakgoot vol Turkse Tortels. Op het kerkhof aldaar zaten gewone tuinsoorten, zoals Roodborst en Merel, maar ook enkele Koperwieken. In de struiken werd een opwindend geluid gehoord door één van ons: een Sperwergrasmus. Helaas door niemand gezien. Op de basaltblokken bij de haven werd een Oeverpieper aangetroffen, die volgens de daar ook aanwezige Duitsers best interessant was. Op zee zagen we Eiders, Wintertalingen en een wijfje Smient. Weinig vertegenwoordigers uit de Corvidae-familie, slechts een handjevol Zwarte Kraaien, Roeken en Eksters, twee Bonte Kraaien, enkele leucistische hybriden (mogelijk het resultaat van eiland-inteelt) en op Düne vonden we een verdwaald Kauwtje. Een overvliegende Klapekster werd later teruggevonden in het topje van een boompje.

Op zaterdag, de een na laatste dag, zijn we naar Düne gegaan, het eilandje aan de overkant. Er was namelijk enige paniek uitgebroken wegens de melding van een Goudlijster aldaar. Dat ging natuurlijk als een lopend vuurtje onder de aanwezige vogelaars, die massaal de boot namen en die Goudlijster probeerden uit te roken. Helaas geen Goudlijster, maar wel bijzonder fotogenieke groepen met zeehonden, voornamelijk Gewone Zeehonden en een enkele Grijze. Ondanks de voorspellingen was het ook deze dag weer heerlijk weer. In een meertje waar we een Bladkoning hoorden lagen tot onze verrassing diverse waterschildpadden. Alsof dat niet al opwindend genoeg was, zorgde een Babylonische spraakverwarring voor nog meer opwinding. Eerst bij andere, Duitse vogelaars, vervolgens ook bij onszelf, omdat het Bokje dat wij hadden gezien in het Duits, met effect als het ware, terugkwam als Kleine Vliegenvanger. Een Bokje is in het Duits een Zwergschnepfe, eentje uit de familie der Schnepfenvögel, de snippen. Zwergschnäpper klinkt wel als Zwergschnepfe maar dat is in het echte leven een Kleine Vliegenvanger. Maar goed, als een Duitser je een Zwergschnäpper in de mond legt dan beaam je dat gewoon. En vindt je de opwinding daarover ietwat overdreven. Zo vreemd is dat toch niet, een Bokje? Die opwinding begrepen we korte tijd later wel toen er een Kleine Vliegenvanger werd gemeld, inderdaad “op dezelfde plek, waar we zo juist dat Bokje hebben gezien”. Het duurde even voordat we doorhadden dat wijzelf verantwoordelijk waren voor deze Ente. Düne was een prettig uitstapje en we voegden aan ons lijstje Drieteenstrandloper, Rosse Grutto en Holenduif toe. Op zondag hadden we nog behoorlijk de tijd om rond te lopen. De boot vertrok pas om 16 uur en we verspreidden ons voor de laatste maal over het eiland. In het Oberland troffen we een boom met daarin een Grauwe en een Bonte Vliegenvanger, een Paapje liet zich mooi zien, met ver weg een grote groep overtrekkende Kleine Rietganzen. Roely zag een Strandleeuwerik, die ze mooi op de foto wist te zetten. Voor groot avontuur zorgden twee schapen die de vorige dag op een smalle rotsrichel tien meter onder de top terecht waren gekomen. De twee waaghalzen konden niet meer voor- of achteruit, en zeker niet omhoog. Wat overbleef was een vrije val van een meter of vijftig. Later in de middag hoorden we dat ze niet meer te redden waren en dat ze zouden worden afgeschoten. Het schijnt vaker te gebeuren op Helgoland. Op weg naar de boot, slepend met onze bagage, werden de laatste waarnemingen gedaan, waaronder een Zeekoet die lag te dobberen in het haventje. De boot voer keurig om 16 uur af en om halfzeven stonden we eindelijk weer op de vaste wal. Met de auto was het nog een behoorlijke ruk en pas na middernacht kwamen we aan in Amsterdam. Vanaf de boot werden de laatste waarnemingen gedaan, waaronder enkele Graspiepers, Vinken, twee Kepen en een Kleine Jager. Ook het Bokje dat als Zwergschnäpper op Düne voor zoveel verwarring had gezorgd, vloog nog even met de boot op, gaf een bemoedigend knikje in de richting van Frank en zeilde toen de wijde wereld in…


33

Waarnemingen oktober-december 2013

Zorg ervoor dat je waarnemingen van het 1e kwartaal vóór 1 april 2014 op waarneming.nl zijn ingevoerd. Wilde Zwaan 11-11 Westlandgracht 1 ex. (Marion de Groot). 16-12 Aetsveldsche Polder 1 ex. (FvG). 23-12 Middelpolder 4 ex. NO (HB). Kleine Zwaan 19-10 Haven Ballast 10 ex. Z (FvG). 19-10, 24-10, 11-11 Telpost Vijfhoek resp. 13, 3 en 1 ex. over (GvD). 19-10, 22-11 Aetsveldsche Polder resp. 6 ex. t.p., 9 en 14 ex. over (EdB, RivD, FvG). 24-10 Kinselbaai 84 ex. (FvG). 20-11 Brettenzone 1 ex. over (PM). 24-11 Bloemendalerpolder 4 ex. (EdB). 24-11, 26-11 en 27-11, 18-12 Bovenkerkerpolder resp. 4, 7, 3 en 6 ex. (AJ, PPB, RW). 1-12 Muiden Pieren 2 ex. (AT). 3-12 IJmeer 37 ex. (WvdS). 10-12 IJburg 5 ex. over (AB). 16-12 Muiden Kruithoorn 2 ex. (FvG). 31-12 Kinseldam 5 ex. (JA). Kolgans Grootste groepen: 5-10 Telpost Vijfhoek 2457 over (GvD). 24-10 Ronde Hoep 2000 ex. (PT). 30-10 Waterland De Nes 1300 ex. (FvG). Toendrarietgans 7-10 Polder Opperwoud 1 ex. (WvdS). 15-10, 24-10 Bovenkerkerpolder max. 9 ex. (Carolus van Kuilenburg, PT). 16-10, 11-11 Telpost Vijfhoek max. 3 ex. (EdB, GvD). 29-10, 31-12 Amstelveen resp. 13 en 110 ex. over (AL). 20-11 Diemerpark 30 ex.W (FvG). 26-11 Overdiemerpolder 75 ex. NW (HB). 27-11 Ilperveld 60 ex. (PT). 10-12 De Aker 200 ex. Z (JvB). 11-12 Science

34


FOTO: RUTGER ROTSCHEID

D

e waarneming van een Grote Kruisbek op 24 oktober op de Vijfhoek door Guus van Duin en Frank Visbeen - aangetoond met geluidsopname - en de aanvaarding door de CDNA betekent de 334e soort voor de Amsterdamse regio. Op een totaal van 507 soorten in het hele land, zit Amsterdam dus behoorlijk goed in zijn vogelsoorten en het bleef niet bij deze nieuwe aanwinst. Naast de (bijna) jaarlijkse Roodhalsgans in Waterland waren er ook twintig Zwarte Zee-eenden op IJburg en twee meldingen van een Jan-vanSonogram Grote Kruisbek, Vijfhoek, 24 oktober 2013 gent. Alsof dat niet genoeg is, werden twee weinig alledaagse valken gemeld: een Giervalk op Westgaarde en een Eleonora’s Valk vliegend over de Vijfhoek. Tenslotte mocht ook de Gestreepte Strandloper van de Bovenkerkerpolder er wezen. Het blijft dus altijd spannend vogelen in de regio. Dus pak je kijker/scoop en ga er op uit!

SONOGRAM: GUUS VAN DUIN

Frans Klaasen

Pijlstaart, Schiphol, 28 maart 2014

Park 10 ex. Z (ZH). 11-12 Oeverlanden 48 ex. ZW (SW). 17-12 Centrum 35 ex. ZW (SW). 20-12 Liergouw 20 ex. ZO (FvG). 25-12 Osdorper Binnenpolder 18 ex. ZW (FvG). 28-12 Schiphol 19 ex. N (PM). Kleine Rietgans 18-10, 11-11, 13-11, 15-11 Telpost Vijfhoek resp. 38, 25, 243 en 69 ex. over (GvD, FV, EdB). 25-10, 26-10, 30-10, 11-11, 15-11, 20-11 Diemerpark resp. 30, 4 en 7, 360, 290, 428 en 46 over (FvG, EH). 30-10, 13-11 Uitdammerdijk resp. 140 ZW en 65 Z (WvdS, FvG). 18-11 Bloemendalerpolder 120 ex. ZW (WvdW). 15-12 Rijperweg 1 ex. t.p. (FV). 30-12 Haven Ballast 35 ex. Z (HB). rietgans spec. 31-12 Schiphol 40 ex. ZW (RR). Brandgans Grootste groepen in Waterland: 24-10 IJdoorn 1400 ex. (FvG). 24-11 Blijkmeerpolder 5000 ex. (PdK). Rotgans 6-10 Watergraafsmeer 12 ex. NO (AJ). 11-11, 15-11 Telpost Vijfhoek resp. 8 en 14 ex. W (GvD, EdB). 11-11, 20-11 Diemerpark resp. 5 en 2 ZW. (FvG). 17-11 Aandammergouw 1 ex. (FV). Roodhalsgans 20-10 IJdoorn 1 juv. (RBom). Krakeend 27-11 Gouwzee 300 ex. (PT). Pijlstaart 5-10, 19-10, 11-12 Bovenkerkerpolder max. 2 ex. (CKn, TvH, FS). 7-10, 21-10 t/m 3010, 27-11 Kinselbaai max. 30 ex. (MSch, EdB, NA, FvG, PT). 10-10, 16-12 Diemerpark max. 3 ex. (FvG). 12-10, 9-11 IJdoorn max. 8 ex. (JvEm, JA). 16-10 IJburg 7 ex. O. (ZH). 16-10 Aetsveldsche Polder 1 ex. (EdB). 19-10 Muiden Kruithoorn 2 ex. (FvG). 19-10 Botshol Grote Wije max. 3 ex. (EdB, Erwin Reinstra). 10-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 24 ex. over (EdB, RivD). 11-11 Telpost


35

36


Zwarte Ibis 5-10 Telpost Vijfhoek 5 ex. Z (GvD, FV, WvdW). 19-10 Weesp Centrum 1 ex. ZW (RBe). Lepelaar 1-10, 12-10, 24-10 Telpost Vijfhoek max. 12 ex. over (GvD). 1-10 t/m 9-10 Bovenkerkerpolder max. 2 ex. (AJ, FS, PPB, RN, HN). 7-10, 21-10 Kinseldam/-baai max. 2 ex. (MSch, EdB, WS, BvdB). Zeearend 19-11 Ilperveld 1 ex. juv. ZW (JA). Visarend 12-10 Vijfhoek 1 ex. t.p. en 1 ex. WNW (GvD). Rode Wouw 28-12 9:51 Broekervaart 1 ex. t.p. (JA). 28-12 10:12 Durgerdammergouw 1 ex. (RBom). 28-12 11:00 Knooppunt Holendrecht A2/A9 1 ex. ZW (J.P. Mollema). Betreft waarschijnlijk dezelfde vogel. Bruine Kiekendief 14-10, 15-10 Botshol Grote Wije 1 ex. (EdB, JvE). 19-10 Schiphol 1 ex. (PT). 19-10 t/m 2-11, 23-11 Vijfhoek max. 6 ex. (velen). 1-11 Haven Ballast 1 ex. (ZS). 2-11 IJdoorn 1 ex. (WvdW). 3-11 Rijperweg 1 ex. (MS). 11-11 Polder Opperwoud 1 ex. (MSch). 15-11 Diemerpark 1 ex. (FvG). 21-11 Barnegat 1 ex. jagend (MS). 23-12 Schinkelbos 1 ex. (Marc Maas). Blauwe Kiekendief 4-10 t/m 9-11 Vijfhoek max. 5 ex. (velen). 16-10 Bloemdalergouw 1 ex. (RBos). 16-10 t/m 17-12 Ilperveld 1 ex. (JA, OS). 18-10 Poppendammergouw 1 ex. (JA). 25-10 IJdoorn 1 ex. (NA). 25-10 IJburg 1 ex. (FvG). 17-11, 27-11 Barnegat 1 ex. (MSch, PT). 23-11 t/m 31-12 Schiphol max. 2 ex. (PM, RR, PT). 22-12 Muiden Noorder- of Rietpolder 1 ex. (RBe). Ruigpootbuizerd 2-11 De Groote Braak 1 ex. (PT). 18-11 Bloemendalerpolder 1 ex. (WvdW). 28-11 t/m 31-12 Schiphol 1 ex. (RR, PM, EdB). 15-12 Knooppunt Badhoevedorp A4/A9 1 ex. (EV). Sperwer 19-10 Telpost Vijfhoek 18 ex. over (GvD). Torenvalk 15-12 Waterland 14 ex. (WvdW, FV).

FOTO: ELS VELZING

Vijfhoek 22 ex. over (GvD). 8-12 Kinseldam 4 ex. (August van Steensel, JvD). Slobeend 24-10 Barnegat 800 ex. (FvG). 24-10 Kinselmeer 200 ex. (FvG). Smient 16-11, 23-12 Ouderkerkerplas 15000 ex. (FvG, HB). 20-12 Kinselmeer 5500 ex. (FvG). Wintertaling 24-10 Kinseldam 2000 ex. (FvG). 9-12 Kinselbaai 250 ex. (FvG). Tafeleend 21-10 Gouwzee 2500 ex. (Maarten Hotting). 9-11 Gouwzee 6000 ex. (MSi). Krooneend 5-10, 19-10, 7-11 Haven Ballast max. 4 ex. (EV, FvG, HvO). 5-10 De Derde Diem 2 ex. (SH). 6-10 t/m 1-12 Gouwzee max. 400 (velen). 6-10 Waterland Zeedijk 125 ex. (JA). 19-10 Muiden Kruithoorn 3 ex. (FvG). 19-10, 24-10 Vijfhoek resp. 4 ex. t.p. en 8 ex. over (FvG, GvD). 19-10 Diemerpark 2 ex. (Leen Pauwels). 24-10, 15-12, 19-12 Botshol Grote/Kleine Wije 1 ex. (PT, Bert Fakkeldij). 2410 IJmeer 3 ex. (FvG). 11-11 Kinselmeer 5 ex. (HB). 18-11 Osdorper Binnenpolder 3 ex. (EvdV). Topper 3-10, 13-11 Vijfhoek max. 2 ex. (EdB, GvD). 21-10 t/m 20-12 Gouwzee max. 150 ex. 6-11 t/m 3-12 IJmeer max. 12 ex. (velen). 9-11Waterland Zeedijk 8 ex. (JA). Zwarte Zee-eend 28-10 IJburg 20 ex. (WvdW). Mandarijneend 20-10 Rembrandtpark 1 ex. (BS). Brilduiker 9-12 IJmeer 75 ex. (FvG). Nonnetje 1-12, 3-12 en 9-12 Gouwzee resp. 50, 40 en 40 ex. (MSch, PdK, FvG). Grote Zaagbek 7-10 t/m 15-12 IJmeer max. 25 ex. (velen). 15-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 3 ex. (TH). 16-11 t/m 11-12 Vijfhoek max. 3 ex. (Martin Weissmann, SB, JO, BS, IA). 21-11 Diemerpark 1 ex. W (FvG). 7-12 IJburg 1 ex. (EH). 8-12, 31-12 Kinseldam resp. 1 en 9 ex. (JvD, JA). Middelste Zaagbek 12-10, 14-10, 13-11 Vijfhoek max. 4 ex. (GvD, FV). 15-10 Haven Ballast 2 ex. (EdB). 19-10 t/m 7-12 Muiden max. 6 ex. (FvG, HN, RBe, HvO, EdB, RivD). 28-10 t/m 10-12 IJburg max. 12 ex. (WvdW, RivD, FvG, AB). 29-10 t/m 25-12 IJmeer max. 17 ex. (velen). 15-12 IJdoorn 1 ex. (JA). Patrijs 2-10 t/m 15-12 , 19-12 Schiphol max. 10 ex. (GvD, PM, RR, EdB, Gerard van Buuren). Roodkeelduiker 6-12 IJmeer 1 ex. ZW (HvO). Kuifduiker 8-10 Barnegat 1 ex. (WvdW). 7-11, 13-11 Haven Ballast 1 ex. (TH, HvO, Maartje en Pieter Doorn). 9-11 IJburg max. 2 ex. (EdB, RivD). 10-11 t/m 18-11, 6-12 IJmeer 1 ex. (velen). Geoorde Fuut 7-10, 19-10 t/m 23-11 IJmeer 1 ex. (velen). 7-12 IJburg 1 ex. (EdB, RivD). Jan-van-gent 10-10 Schiphol 1 juv. W (Marcel van der Tol). 7-11 IJmeer 1 ad. (HvO). Aalscholver 2-10 IJmeer 2500 ex. (Rik van de Starre). Roerdomp 6-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (Joop Hart). 10-10 Osdorper Binnenpolder 1 ex. (JvB). 1910 Botshol Grote Wije 1 ex. over (Ronald Messemaker). 24-10, 31-10 Ilperveld 1 ex. (JA, OS). 9-11 Schinkelbos 1 ex. (JvdW). 27-11, 28-11 Middelpolder 1 ex. (HB, EvdV). 16-12 Vijfhoek 1 ex. over (Marlies van der Weyden). Kleine Zilverreiger 5-10 IJmeer 1 ex. (GvD). 21-10 IJburg 1 ex. (ZH). Grote Zilverreiger In deze periode 305 meldingen. 2-10 Botshol slaapplaats: 44 ex. (JvdW). 19-10 Telpost Vijfhoek 21 ex. over (GvD). Purperreiger 1-10, 9-10, 16-10 Schiphol 1 juv. (PM, EdB, Wesley Overman). 1-10, 4-10 Ilperveld 1 ad. (JA). 3-10 Telpost Vijfhoek 1 juv. (GvD, EdB). 7-10 Polder Opperwoud 1 ex. ZW (WvdS). 12-10 De Hoge Dijk 1 ex. over (EV). 19-10, 24-10 Botshol Grote Wije 1 juv. (Kees Janmaat, EdB, RivD, JvdB, PT).

Grote Zilverreiger, Kruithoorn, 5 oktober 2013


37

FOTO: EDIAL DEKKER

Boomvalk 1-10 Uithoorn Libellebos 1 ex. (AJ); laatste melding. Eleonora’s Valk 7-10 Telpost Vijfhoek 1 juv. ZW (Bob van Duin, GvD, WvdW). Waarneming ingediend bij CDNA. Slechtvalk Hele periode aanwezig in Amerikahaven 2 ex. en Hemweg 2 ex. In Buitenveldert, Noord, Sloterdijk en Diemerpark meldingen van 2 ex. Verder meldingen van 1 ex. uit vele gebieden. In totaal 268 waarnemingen in deze periode. Smelleken 14-10 IJmeerkust 1 ex. O (WvdS). 19-10 t/m 24-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD, FV). 2-11 IJdoorn 1 ex. (WvdW). 28-11 Schiphol 1 ex. (WvdW). 6-12 Haven Ballast 1 ex. W (WvdS). Giervalk 28-12 Westgaarde 1 ex. ZO (PM). Waarneming ingediend bij CDNA. Meerkoet 12-10 Gouwzee 10000 ex. (PdK). 11-11 Gouwzee 6000 ex. (MS). Scholekster 17-11 Uitdam 1 ex. (FV). 29-12 Zuidoost 1 ex. (WS). Kluut 2-10 t/m 20-12 Kinseldam/-baai 1 ex. (velen). 8-11 Kinsel 1 ex. (EdB). 12-10 Durgerdammer Diepolder 1 ex. (JvEm). 1-12 Zuidoost 1 ex. (PP). 6-12 Muiden Kruithoorn 1 ex. W (WvdS). 6-12 IJmeer 10 ex. ZW (HvO). Kleine Plevier 5-10, 6-10 Bovenkerkerpolder max. 2 ex. (RRe, BJB, Bas Kok). Bontbekplevier 1-10 t/m 12-10 Bovenkerkerpolder max. 4 ex. (velen). 7-10 IJdoorn 5 ex. (MSch). 21-10, 24-10 Kinseldam 2 ex. (FvG, EdB). Zilverplevier 5-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (TvH, CKn, WP). 7-10, 12-10 IJdoorn max. 2 ex. (MSch, WS). 16-10 Diemerpark 1 ex. Z (EdB). 30-10, 11-11 Kinseldam max. 4 ex. (FvG, HB). 13-11 Volgermeerpolder 1 ex. (EdB). 6-12, 7-12 IJmeer max. 5 ex. (HvO, EdB, RBe). Goudplevier 1-10 t/m 15-12 Waterland max. 1500 ex. (velen). 1-10 t/m 27-11 Bovenkerkerpolder max. 350 ex. (velen). 6-10 Marken 34 ex. (Patrick Kretz). 16-10 IJburg 14 ex. (ZH). 17-10 A10 bij Duivendrecht 40 ex. (FS). 21-10 Polder de Rondehoep 1500 ex. (FvG). 25-10 Oosteinderweg 23 ex. O (CK). 26-10 Vijfhoek 13 ex. (RB). 31-10 Amstel 80 ex. (FS). 10-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 8 ex. (EdB). 8-12 Schiphol 5 ex. (CK). 6-12 IJmeer max. 2 ex. (HvO). 19-12 Middelpolder 1 ex. (FvG). 20-12 Kinseldam 2 ex. (FvG).

FOTO: MARIANNE SLOT

Bontbekplevier in winterkleed, Bovenkerkerpolder, 3 oktober 2013

Meerkoeten op de Gouwzee, 11 november 2013

38


Kanoet 5-11 Bovenkerkerpolder 1 ex. (EdB). 6-12 IJmeer 1 ex. ZW (HvO). Drieteenstrandloper 6-12 IJmeer Muiden 2 ex. ZW (HvO). Bonte Strandloper 1-10 t/m 29-12 Bovenkerkerpolder max. 11 ex. (velen). 7-10, 15-12 IJdoorn max. 18 ex. (MSch, JA). 16-10 Aetsveldsche Polder 1 ex. (EdB). 21-10 t/m 30-10 Kinseldam max. 12 ex. (EdB, NA, FvG). 7-11, 6-12 IJmeer max. 8 ex. ZW (HvO). 8-11 De Nes 9 ex. (NA). 23-11, 9-12 Polder Opperwoud max. 4 ex. (Adriaan Guldemond, FvG). 15-12 Bloemendalergouw 1 ex. (FV). Krombekstrandloper 10-10, 19-10 Bovenkerkerpolder max. 2 ex. (TL, PT, BK). Kleine Strandloper 7-10 IJdoorn 3 ex. (MSch). Witgat 3-10 t/m 2-11 Vijfhoek max. 5 ex. (velen). 5-10 Overdiemerpolder 1 ex. (Massimiliano Dettori). 14-10 Amstelveen 1 ex. (Gerard Kenter). 15-10 Science Park 1 ex. (FR, ZH). 20-10 Waterland Oosterpoel 1 ex. (WvdS). 26-10 Diemerpark 1 ex. (FvG). 27-10 Zeeburg 1 ex. (ZH). 5-11 Polder Opperwoud 1 ex. (MS). 6-11 Ilperveld 2 ex. (Bas van de Riet). 8-11 Bovenkerkerpolder 1 ex. (AJ). 1811 Legmeerpolder 1 ex. (EdB). 3-12 IJmeerkust 2 ex. (WvdS). 7-12 Haven Ballast 3 ex. (EdB, RivD). 14-12 Gaasperplas 1 ex. (PP). 28-12 Schiphol 1 ex. (PM). 30-12 Groot-Duivendrechtsche Polder 1 ex. (SW). Oeverloper 1-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (AJ). 5-10, 6-10 Vijfhoek max. 5 ex. (SH, EV). 10-10, 1511, 16-11 IJmeer 1 ex. (WvdS, EdB, RBe). Tureluur 9-10, 19-10 Bovenkerkerpolder max. 4 ex. (Edwin Schuller, TvH, CKn). Zwarte Ruiter 2-10 t/m 7-11 Bovenkerkerpolder max. 9 ex. (velen). 2-10, 19-10 Legmeerpolder max. 5 ex. (WS, CK, TvH). 24-10 Kinselbaai 1 ex. (FvG). 13-11 Volgermeerpolder max. 2 ex. (EdB, JAn). 6-12 IJmeer 1 ex. Z (HvO). Groenpootruiter 19-10 t/m 24-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (PT, WvdS, JvdB).


39

40


FOTO: ROB BAARS

FOTO: ZAINAL HABERHAM

Gestreepte Strandloper samen met een Kemphaan, Bovenkerkerpolder, 4 oktober 2013

FOTO: THEO VAN LENT

Grutto 1-10 t/m 24-10 Bovenkerkerpolder max. 10 ex. (velen). 12-10 Polder de Peereboom 1 ex. (PdK). Rosse Grutto 3-10 t/m 19-11 Bovenkerkerpolder max. 10 ex. (velen). 13-11 Kinseldam 1 ex. Z (FvG). Wulp 30-10 slaapplaats Kinseldam 1000 ex. (FvG). Houtsnip 14-10 Amstelveen 1 ex. (Henri Hennequin). 22-10 Florapark 1 ex. (Peter van Wingerden). 29-10, 18-12 Amstelpark 1 ex. (PB). 30-10 Middelpolder 1 ex. (AG). 6-11 Zuidoost vondst van 1 dood ex. (Dorien Snijders). 6-11 Amerikahaven 1 ex. (Jeroen Bes). 8-11, 31-12 Sloterdijk 1 ex. (Arnold Wijker, Leendert van Bergeijk, Frank Lanfermeijer). 11-11 Rivierenbuurt 1 ex. ZW (Daan van der Elsken). 11-11 Noord 1 ex. (PvdW). 13-11 Nieuwe Oosterbegraafplaats 1 ex. (RV). 14-11, 3-12 Westgaarde 1 ex. (RR, EvdV). 14-11 Stadionweg 1 dood ex., (RR). 16-11 Parnassusweg 1 dood ex. (FW). 18-11 Science Park 1 ex. (FR). 18-11, 28-11 Zuid 1 ex. (FW). 2-12 Asd. Bos 1 ex. (A. van ‘t Wout). 2-12 Centraal Station 1 dood ex. (Carry Bennink). 18-12 Bovenkerkerpolder 1 ex. (AJ). 30-12 Vijfhoek 1 ex. (HB). Watersnip 8-11 Telpost Vijfhoek 101 ex. (GvD). Bokje 3-10, 17-10 Ilperveld max. 2 ex. (JA, FV). 7-10 IJdoorn 1 ex. (MSch). 12-10, 18-10 Poppendammergouw max. 3 ex. (TF, JA). 20-10 Barnegat 1 ex. (WvdS). 20-10 Schiphol 1 ex. (WP). Rosse Franjepoot 6-12 IJmeer 1 ex. ZW (HvO). Kemphaan 1-10 t/m 29-12 Bovenkerkerpolder max. 17 ex. (velen). 5-10 Uithoorn 1 ex. (BJB). 1610 Aetsveldsche Polder 4 ex. (EdB). 20-10, 21-10 Waterland max. 3 ex. (WvdS, MS). 21-10 Polder de Rondehoep 5 ex. (FvG). 13-11 Polder Opperwoud 1 ex. (EdB). 10-12 Middelpolder 2 ex. (HB). Gestreepte Strandloper 2-10 t/m 12-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (ontdekt door Ellen de Bruin, gezien door velen). Bijzonderheid: het is de 2e Gestreepte Strandloper die door Ellen is ontdekt. Zwartkopmeeuw 22-12 Het IJ 1 ad. (WvdW). 25-12 Westhavens 1 subad. (WvdW). 3e en 4e decemberwaarneming in de regio. Geelpootmeeuw 1-10, 9-10, 23-10 Slotervaart max. 2 ex. (PM, SW). 8-10 Vijfhoek 1 ex. W (EdB, RN). 3-11 Flevopark 1 ex. (ZH). 5-11 t/m 11-11 Transvaalkade 1 ex. (ZH). 6-12 Muiden Pieren 1 ex. (HvO). 8-12 en 9-12 Erasmusgracht 1 ex. (SW, BS). 25-12 Het IJ 1 ex. (WvdW). 25-12 Westhavens 1 ex. (WvdW). Pontische Meeuw 5-10 t/m 29-10 Oost max. 2 ex. 1e en 2e kj (ZH). 12-10 IJdoorn 1 ex. 2kj over (TF). 2-11 Westpoort 1 ex. (PT). 10-11 Venserpolder 1 ex. 2kj (IA). 10-12 Slotervaart 2 ex. 1kj (Johan Buijsman). 16-12, 18-12 Rivierenbuurt 1 ex. 3kj (ZH, SW). 25-12 Westhavens 3 ex. (WvdW). 25-12 Het IJ 1 ex. (WvdW). Dwergmeeuw 7-11, 10-11 t/m 6-12 IJmeer max. 2 ex. (HvO, RivD, EdB, WvdS). 7-11 Haven Ballast 1 ex. (HvO). 10-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 5 ex. (EdB). Drieteenmeeuw 6-12 IJmeer resp. 1 en 2 ex. ZW (HvO). Halsbandparkiet 22-12 Simultaantelling 4665 ex. op 9 slaapplaatsen. Dat is 625 ex. onder het record van 2012. Het kan zijn dat een deel van de Amsterdamse populatie is verhuisd naar Haarlem. Daar sliepen 540 ex. Grote Alexanderparkiet 15-12 Oosterpark 142 ex. (FvG). Ransuil 10-10 t/m 25-12 Uithoorn max. 8 ex. slaapplaats (velen). 12-10, 13-12 Bovenkerkerpolder

Watersnip, Middelpolder, 6 oktober 2013

Witgat, Science Park, 15 oktober 2013


41

1 ex. over (Arnout-Jan Rossenaar, AJ). 19-10, 2-12, 3-12, 14-12 Zuidoost max. 2 ex. (PP, HN). 7-11 Knooppunt Holendrecht A2/A9 1 ex. over (AJ). 15-11 Middelpolder 1 ad. (TvL). 19-11 Westgaarde 1 ex. (PT). 24-11 Gaasperpark 1 ex. (WS). 28-11 Diemerpark 1 ex. (RB). 18-12 Amstelveen 1 ex. (AL). 29-12 Waterland De Broekermeer 1 ex. (René Vos). Velduil 18-10 Schiphol 1 ex. (RR). 26-10 Lutkemeerpolder 1 ex. (JvB). 2-11 Kinseldam 1 ex. (FvG). 9-11 Oud Zuid 1 ex. ZW (Frank Derriks). Bosuil 17-10 Aalsmeer Oosteinderweg 1 ex. (CK). 9-11 Sloterdijkerweg 1 ex. (VH). 9-11 Middelpolder 1 ex. (AG). 15-11 Asd. Bos Koenenbos 1 ex. (AvL). 3-12 Volkstuincomplex Amstelglorie 1 ex. (AJ). 1112 Vondelpark 1 ex. (Ian Velthuis). 11-12 Sloterpark 1 ex. (EG). 20-12 Amstelpark 1 ex. (ZS, RBos). Kerkuil 10-12 Bovenkerkerpolder 1 ex. (FS). Steenuil 14-12 Gaasperzoom 1 ex. roepend (PP). IJsvogel 108 meldingen uit de hele regio (45 over deze periode in 2012). Groene Specht 1-10, 16-10, 4-11, 11-11 Middelpolder 1 ex. (AJ, TvL, AG, Adri den Bakker). 6-10, 20-10, 17-11 t/m 29-12 Westgaarde 1 ex. (JvB). 9-10, 11-10, 25-12 Schinkelbos e.o. 1 ex. (EdB, Alex Molin, AvL). 9-10 Bovenkerk 1 ex. (JvB). 9-10, 6-12 Nieuwe Oosterbegraafplaats 1 ex. (ZH, RV, FvG). 10-10, 26-11 Diemerpark 1 ex. (WvdS, HB). 16-10, 25-12 Amstelpark 1 ex. (PB). 19-10 Golfclub Olympus 1 ex. (WS). 20-10 Buitenveldert 1 ex. (FW). 27-10 Amstelveen 1 ex. (Jos Boot). 7-11 Slotervaart 1 ex. (Leo Heemskerk). 16-11 Westpoort 1 ex. (PT). 27-11 Zuidoost 1 ex. (PvdW). 29-12 Amstelglorie 1 ex. (Martin Camphuijsen). 30-12 Vijfhoek 1 ex. (HB). Kleine Bonte Specht 1-10 t/m 13-11 Vijfhoek max. 3 ex. (velen). 25-11 Asd. Bos Kleine Vijver 1 ex. (WvdS). Veldleeuwerik 23-10, 11-11 Vijfhoek 165 resp. 118 ex. over (GvD). 11-11 Diemerpark 264 ex. over (FvG). Boerenzwaluw 11-11 Diemerpark 1 ex. W (FvG); laatste melding. Huiszwaluw 10-10 Schinkelbos 1 ex. (CK); laatste melding. Waterpieper 12-10 t/m 11-11 Vijfhoek max. 2 ex. (velen). 14-10, 24-10, 29-10, 14-12 Haven Ballast max. 8 ex. over (WvdS, FvG, RB). 19-10, 16-12 Muiden Kruithoorn max. 1 ex. over (FvG). 26-10, 30-10 Diemerpark max. 1 ex. (FvG). 31-10 Brettenzone 2 ex. (PM). 2-11, 8-11 IJdoorn resp. 30 en 1 ex. over (WvdW, NA). 6-11, 3-12 Muiden Noorder- of Rietpolder resp. 1 en 10 ex. NW (EdB). 8-11 t/m 10-12 Schiphol max. 1 ex. (PM, CK). 12-11 Bovenkerkerpolder 1 ex. opvl. (AJ). 17-11 Osdorper Binnenpolder 1 ex. Z (RR). 28-11 Asd. Bos Radar 17 ex. (WvdW). 1-12, 6-12 IJmeerkust 1 ex. (AT, WvdS). 2-12 Kinseldam 2 ex. (FvG). 11-12 Volgermeerpolder 6 ex. (NA). 14-12 Sloterdijk 1 ex. opvl. (PM). 20-12 Barnegat 1 ex. (FvG). 25-12 Asd. Bos Polder Meerzicht 4 ex. (AvL). 29-12 Diemerbos 1 ex. over (FvG). Oeverpieper 5-10 Vijfhoek 1 ex. over (GvD). 20-10, 21-10, 23-10 Uitdammerdijk max. 2 ex. (WvdS, EdB, ED, TL, SW). Boompieper 8-10 Vijfhoek 1 ex. Z (GvD, EdB). Gele Kwikstaart 12-10 IJdoorn 1 ex. (TF). Grote Gele Kwikstaart 113 meldingen uit de regio. Zwarte Roodstaart 2-10 IJburg 2 ex. (RB). 3-10 t/m 17-11 Noord max. 3 ex. (Bob Woets, Norbert

42


van der Grint, Stan van Remmerden). 5-10 Haven Ballast 1 ex. (EV). 6-10 Lutkemeerpolder 2 ex. (EV). 7-10 Rijperweg 1 ex. (MSch). 10-10 t/m 17-10 Science Park max. 2 ex. (velen). 11-10, 20-10 Westwijk max. 3 ex. (BK, Theo van Bokhoven). 12-10 Westpoort 4 ex. (PM). 12-10 Schiphol 1 ex. (PM). 15-10, 16-10, 24-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD, EdB). 20-10 Centraal Station 1 ex. (SB). 29-10 De Pijp 1 ex. (Thijs de Zeeuw). 10-12 Hemweg 1 ex. (Kees Floris). Gekraagde Roodstaart 7-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD). Tapuit 5-10 t/m 21-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (Oscar en Jolanda Balm, HN, WvdS, WP). 16-10 IJburg 1 ex. (ZH). 19-10 Aetsveldsche Polder 1 ex. (EdB). 20-10 Liergouw 1 ex. (WvdS). 25-10 Science Park 1 ex. (FR). 27-10 Zeeburg 1 ex. (ZH). Paapje 19-10 Aetsveldsche Polder 1 ex. (RivD, EdB). 20-10 Liergouw 1 ex. (WvdS). Roodborsttapuit 20-10 t/m 17-11 Schinkelbos max. 2 ex. (CK, JvdW). 7-11 Science Park 1 ex. (ZH). 7-11, 8-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 1 ex. (HvO, EdB). 13-12 Ilperveld 1 ex. (JA). Zanglijster 12-10 IJdoorn 200 ex. (TF), 12-10 Telpost Vijfhoek 189 ex. (GvD). Koperwiek 12-10 Telpost Vijfhoek 4313 ex. over (GvD). Voor het 2e achtereenvolgende jaar een nieuw telpostrecord. 12-10 IJdoorn 1000 ex. over (TF). Grote Lijster 12-10 t/m 13-11 Vijfhoek max. 12 ex. (velen). 12-10 IJdoorn 1 ex. (TF). 15-10 Diemerpark 1 ex. (WP). 20-10 Uitdammerdijk 1 ex. (WvdS). 8-11 Uithoorn 1 ex. (RW). 26-12 t/m 31-12 Landscroon 1 ex. (RBe). Kramsvogel 6-11 Westwijk 200 ex. (BK). 11-11 Amstelveen 500 ex. over (AL). 11-11 Telpost Vijfhoek 250 ex. over (GvD). Beflijster 12-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD). 12-10 Schiphol 1 ex. (PM). 16-10 Diemerpark 6 ex. (WvdW). 31-10 Schinkelbos 1 ex. (CK). Tuinfluiter 1-10 Jac. P. Thijssepark 1 ex. (PPB); laatste melding. Zwartkop 3-10, 12-10 Vijfhoek max. 2 ex. (EdB, FV). 5-10 Oud West 1 ex. (RR). 12-10 Watergraafsmeer 1 ex. (AJ). 14-10, 7-11 Amstelpark 2 ex. (EdB, PB). 15-10 Diemerpark 1 ex. (WP). 16-10 De Hoge Dijk 1 ex. (WS). 20-10, 17-11 Schinkelbos max. 2 ex. (CK). 25-10, 4-11 Westgaarde max. 2 ex. (JvB). 2-11, 16-11 Uithoorn 1 ex. (Addy Glas, RW). 2-11 t/m 18-11, 20-12 Zuidoost 1 ex. (IA, WS, HN). 17-11, 8-12 Nieuwe Oosterbegraafplaats 1 ex. (TV, HH). Cetti’s Zanger 6-10 t/m 19-12 Vijfhoek 1 ex. (velen). Kleine Karekiet 5-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD). 7-10 Diemerpark 2 ex. (Jeroen Timmermans). 12-10 Zeeburg 1 ex. (FV). Bladkoning 1-10 Vondelpark 1 ex. (WP, RR, SW). 2-10 Asd. Bos Kleine Vijver 1 ex. (RRe). 3-10 Jac. P. Thijssepark 1 ex. (RRe). 4-10 Oud-Zuid Prins Hendriklaan 2 ex. (Felix Verschoor). 7-10, 8-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD, EdB). 12-10 IJdoorn 1 ex. (TF). Goudhaan 3-10 Slotervaart 1 ex. (ET). 12-10, 3-11 Flevopark max. 5 ex. (Berend van Dooren, ZH). 14-10 t/m 28-12 Westgaarde 1 ex. (JvB, PT). 24-10 Bovenkerkerpolder 1 ex. (PT). 17-11, 3-12, 9-12, 20-12 Nieuwe Oosterbegraafplaats max. 5 ex. (TV, ZH, EV). 20-11 Vondelpark 2 ex. (RBos). 21-11 Oud-Zuid 1 ex. (Kees Jonker). 22-11 Westerpark 1 ex. (Hans Grotenhuis). 23-11 Wilmkebreek 1 ex. (Henk van Alst). 6-12 Uithoorn Libellebos 2 ex. (FS). 7-12 Frankendael 1 ex. (ZH). 11-12 Amstelpark 1 ex. (EdB). 14-12, 19-12 Gaasperpark max. 2 ex. (WS). 29-12 Weesp Landscroon 1 ex. (RBe).


43

Matkop, Vijfhoek, 18 oktober 2013

44


6-10, 20-12 Diemerpark max. 2 ex. (JLK, SB). 9-10 Schinkelbos 1 ex. (EdB). 10-11 Diemerbos 1 ex. (ED). 24-11 Haven Ballast 1 ex. (MK). 17-12 Gaasperzoom 2 ex. (AB). 20-12 De Hoge Dijk resp.1en 3 ex. (WS). Staartmees 4-10 Middelpolder 30 ex. (AG). Witkopstaartmees 11-12 Amstelpark 3 ex. (EdB). Baardman 2-10 Kinselmeer 1 ex. (JLK). 2-10 t/m 18-11 Vijfhoek max. 36 ex. (velen). 5-10 Brettenzone 1 ex. (PM). 5-10 Bloemendalerpolder 4 ex. (Fons de Meijer). 6-10 t/m 11-11 Diemerpark max. 10 ex. (velen). 6-10, 7-10, 9-11, 11-11 Waterland Zeedijk max. 17 ex. (JA, Monika Wolters, WvdS, MSi, MSch). 6-10 Bovenkerkerpolder 12 ex. (EG, Nico Hopman). 7-10 Aandammergouw 1 ex. (MSch). 11-10, 12-10, 16-10, 11-11 Lutkemeerpolder max. 7 ex. (RR, JvB). 12-10 Poppendammergouw 2 ex. (TF). 16-10 Baanakkerspark 5 ex. (JAn). 19-10 Haven Ballast 1 ex. (FvG). 22-10 Science Park max. 7 ex. (FR). 24-10 Ilperveld 1 ex. (OS). 25-10, 9-12 Barnegat 1 ex. (NA, FvG). 26-10 Asd. Bos Oeverlanden 1 ex. (WvdS). 13-11 Botshol 13 ex. (Bert Verweij). 13-11, 24-11 Volgermeerpolder max. 7 ex. (EdB, MK, NA). 1-12 t/m 20-12 IJdoorn max. 7 ex. (MSch, FvG, JA). Boomklever Hoogste aantal: 20-12 Nieuwe Oosterbegraafplaats 6 ex. (ZH). Klapekster 20-10 Diemerpark 1 ex. W (FvG). Noordse Kauw 21-10 Schiphol 1 ex. (Merijn Loeve). 28-11, 15-12 Amstelveen max. 2 ex. (Pim Rijk). 29-11 Cornelis Lelylaan 1 ex. (RR). 29-11 Osdorp 1 ex. (RR). 24-12 Frankendael 3 ex. (HB). Roek 1-10 Holendrechter- en Bullewijkerpolder 10 ex. (HN). 3-10 Nieuwe Oosterbegraafplaats 1

FOTO: HANS NIEKUS

FOTO: HANS NIEKUS

Vuurgoudhaan 2-10, 19-12 Gaasperpark 2 ex. (WS, HN). 3-10 t/m 11-12 Vijfhoek max. 3 ex. (velen). 5-10 Hemweg 1 ex. (PM). 9-10 t/m 18-12 Amstelpark 1 ex. (PB, WvdS, EdB, AB). 16-10 Diemerpark 1 ex. (EdB). 16-10 De Derde Diem 1 ex. (EdB). 19-10 t/m 16-12 Westgaarde max. 2 ex. (JvB, RR). 20-10 Schinkelbos 1 ex. (CK). 24-10 t/m 23-12 Nieuwe Oosterbegraafplaats 2 ex. (velen). 24-10 Amstelveen Broersepark 1 ex. (AL). 29-10 Westerpark 1 ex. (VH). 30-10 Uitdam 1 ex. (FvG). 9-11, 9-12 Flevopark 2 ex. (TV, BvdB). 16-11, 29-12 Watergraafsmeer 1 ex. (FvG). 17-11, 18-12 Frankendael max. 2 ex. (Karel Buitenkamp, ZH). 22-11 Sloterpark 1 ex. (PM). 27-11 Slotervaart 1 ex. (ET). 28-11 Erasmuspark 1 ex. (BS). 3-12 Haven Ballast 2 ex. (WvdS). 6-12 Uithoorn 1 ex. (FS). 8-12 Artis 1 ex. (WvdW). 12-12 ZuiderAmstel 1 ex. (FW). 14-12 Asd. Bos Polder Meerzicht 2 ex. (SW). 20-12 Buitenveldert 2 ex. (PB). Zwarte Mees 5-10 Aalsmeer Oosteinderweg 1 ex. (CK). 12-10 Amstelpark 2 ex. (PB). 20-10 Schinkelbos 5 ex. (CK). 24-10 Nieuwe Oosterbegraafplaats max. 2 ex. (RBos, FvG). 24-10, 26-10, 8-11, 9-11, 13-11 Vijfhoek max. 45 ex. (FV, GvD, RB, EdB, RivD). 25-10 t/m 29-12 Westgaarde max. 5 ex. (JvB, RR). 26-10 Diemerpark 1 ex. (FvG). 30-10 Uitdam 1 ex. (FvG). 2-11 Buitenveldert 1 ex. (PB). 8-11 Muiden 1 ex. (HR). 10-11, 11-11 Zuider-Amstel max. 4 ex. (FW). 26-11 Bijenpark Osdorp 1 ex. (JvB). 19-12 Asd. Bos Heuvel 1 ex. (FvG). 20-12 Schellingwoude 1 ex. (FvG). 25-12, 29-12 Landscroon Weesp 2 ex. (RBe). 25-12 Aalsmeer 1 ex. (Martijn Los). Kuifmees 12-10 Amstelpark 1 ex. roepend (FW). Matkop 1-10 t/m 2-12 Science Park max. 2 ex. (velen). 3-10 t/m 16-12 Vijfhoek max. 4 ex. (velen).

Roek in een Walnootboom, Holendrechter- en Bullewijkerpolder, 1 oktober 2013


45

ex. (FR). 5-10, 3-11, 10-11, 8-12 Bovenkerkerpolder max. 4 ex. (WvdS, FS, RW, PPB). 7-10, 10-10 Amsterdam Arena max. 4 ex. (Jan van der Laan, Maarten Kubbe). 12-10 Telpost Vijfhoek 2 ex. over (GvD). 12-10 Gein 1 ex. (JAn). 21-10 t/m 8-12 Groot-Duivendrechtsche Polder max. 6 ex. (WvdS, PM). 24-10 t/m 23-12 Ouderkerkerplas max. 2 ex. (PT, FS, EV, HB). 1-11 Aetsveldsche Polder 6 ex. opvl. (EdB). 2-11 A5 Schiphol 1 ex. (F. en S. Martens). 16-11 Nieuwe Gouw 1 ex. (JAn). 17-11, 20-11 Knooppunt Holendrecht A2/A9 max. 20 ex. (Hugo Wieleman, EdB). 12-12 Weesp Centrum 2 ex. (RBe). 15-12 Broekergouw 9 ex. (FV). 20-12 Ransdorp 1 ex. (FvG). Raaf 19-10 Zuidoost 1 ex. over (Ron Berkhout). Spreeuw 5-11 ZuiderAmstel 2500 ex. ZW (RB). 11-11 Telpost Vijfhoek 11050 ex. over (GvD). 11-11 Diemerpark 4770 ex. ZW (FvG). 23-12 Amstelpark 4000 ex. over (HB). Ringmus 7-10 Uitdam 1 ex. (MSch). 8-10 Muiden Pieren 2 ex. (EdB). 9-10 t/m 21-10, 16-11 t/m 31-12 Zuidoost max. 15 ex. (WS). 19-10, 5-12, 28-12 De Hoge Dijk max. 9 ex. (WS, EV). 19-10, 24-11 Bovenkerkerpolder max. 2 ex. (CKn, TvH, FS). 20-10 Schinkelbos 1 ex. over (CK). 20-10, 26-10, 11-11 Diemerpark max. 5 ex. over (FvG). 21-10, 26-10, 8-11 Telpost Vijfhoek max. 2 ex. over (EdB, RB, GvD). 21-10, 13-11 Kinselmeer max. 5 ex. (EdB, FvG). 8-11, 10-11 Muiden Noorder- of Rietpolder max. 31 ex. (EdB, RivD). 9-11, 11-11 Polder Opperwoud max. 30 ex. (MS, MSch). 25-11 Uithoorn 3 ex. (FS). 2-12 Schellingwoude 5 ex. (FvG). 9-12 Liergouw 10 ex. (FvG). Keep 2-10 t/m 24-10 Jac.P. Thijssepark 1 ex. (RRe, JO). 10-10, 20-10 Schinkelbos max. 3 ex. (CK). 12-10 IJdoorn 5 ex. (TF). 15-10 t/m 15-11 Telpost Vijfhoek max. 48 ex. (velen). 15-10 Polder Nellestein 4 ex. (JvE). 16-10, 11-11, 20-11 Diemerpark max. 2 ex. (EdB, FvG). 19-10 Watergraafsmeer 1 ex. (AJ). 25-10 t/m 18-11 Westgaarde max. 2 ex. (JvB). 26-10 Weesp Landscroon 1 ex. (RBe). 8-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 1 ex. (HR). 17-11 Osdorper Binnenpolder 2 ex. (RR). 17-11 Aalsmeer Molenpoel 1 ex. (CK). 22-11 Lutkemeerpolder 1 ex. (PT). 23-11 IJmeerkust 1 ex. (FvG). 25-11 IJburg 1 ex. (RB). 9-12 Liergouw 2 ex. (FvG). 11-12 Groot-Duivendrechtsche Polder 1 ex. (AJ). 14-12 Gaasperzoom 1 ex. (WS). 16-12 Slotervaart 10 ex. (PM). 21-12 Middelpolder 1 ex. (AG). 29-12 Diemerbos 1 ex. (FvG). Kneu 5-10 Schiphol 200 ex. (PM). 7-10 IJburg 80 ex. (ZH). Kleine Barmsijs 12-10 t/m 21-10 Vijfhoek max. 2 ex. over (GvD, EdB). 12-11 Westgaarde 1 ex. (RR). Grote Barmsijs 21-10 t/m 25-10 Vijfhoek 1 ex. (GvD, EdB). 10-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 1 ex. (EdB, RivD). 16-12 Artis 1 ex. over (WvdW). barmsijs spec. 21-10 Amstel t.h.v. Korte Ouderkerkerdijk 2 ex. W (Wouter Teunissen). 24-10, 11-11 Telpost Vijfhoek max. 5 ex. (FV, GvD). 10-11 Muiden Noorder- of Rietpolder 4 ex. (EdB). 11-11, 16-12 Artis groep over (WvdW). 28-11 Asd. Bos 2 ex. (WvdW). 13-12 De Hoge Dijk 1 ex. (PP). Putter Grootste groep: 14-12 Botshol Grote Wije 65 ex. (FvG). Sijs 20-12 De Kluut 25 ex. (PT). Goudvink 3-10 t/m 9-12 Telpost Vijfhoek max. 21 ex. (velen). 4-10, 16-11, 14-12, 19-12 Gaasperpark max. 2 ex. (WS, PP). 20-10, 15-11 Diemerpark 1 ex. (FvG). 21-10, 13-11 Haven Ballast 1 ex. (EdB). 11-11 Kalfjeslaan 1 ex. (WvdS). 11-12 Knooppunt Watergraafsmeer A1/A10 1 ex. (ZH). Appelvink 15-10 t/m 20-10, 13-11 Vijfhoek max. 2 ex. (EdB, GvD, AJ, FV). 18-10 Zuidoost 1 ex. (Michel Hulspas). 21-10, 22-10, 8-12 t/m 30-12 Amstelveen 1 ex. (AL, Henk Krajenbrink, AvL, PPB).

46


25-10 Aalsmeer 1 ex. (CK). 16-11 Gaasperzoom 1 ex. (PP). 4 ex. (JvB, Han Jacobs). 17-11 Schinkelbos 1 ex. (CK). 3-12 t/m 23-12 Nieuwe Oosterbegraafplaats 1 ex. (ZH, FvG, HH, EH). 11-12 Amstelpark 3 ex. (EdB). 14-12 Gaasperpark 8 ex. (AB, WS). 14-12 Asd. Bos 1 ex. (SW). Kruisbek 1-10 t/m 26-10 Telpost Vijfhoek max. 89 ex. over (GvD, EdB, RN, AJ, FV). 3-10 Jac.P. Thijssepark 1 ex. O (RRe). 18-10 Schiphol 1 ex. roepend (RR). 19-10 Zuidoost 1 ex. over (Ron Berkhout). 20-10 Buitenveldert 6 ex. ZW (FW). 21-10 Amstelpark 3 ex. Z (WvdS). 24-10 Schinkelbos 10 ex. ZW (CK). 26-10 Watergraafsmeer 19 ex. W (AJ). 26-10 Diemerpark 19 ex. W (FvG). Grote Kruisbek 24-10 Vijfhoek (GvD, FV), 1e waarneming voor de regio; aanvaard door de CDNA; geluidsopname en sonogram staan op waarneming.nl. IJsgors 19-10 Aetsveldsche Polder 1 ex. (RivD, EdB). Sneeuwgors 19-10 t/m 11-11 Uitdammerdijk max. 3 ex. (ontdekt door Ron Flonders, velen). 10-12 IJburg max. 12 ex. (AB, EdB).

Gebruikte afkortingen AB AG AJ AL AT AvL BF BJB BK BS BvdB CK CKn ED EdB EG EH ER ET EV EvdV FD FR FS FV FvG FW GvD HB

Alexander Buhr Axel Groenveld Auke Jansen Arnout Linckens Arnold Top André van Loon Bert Fakkeldij Bernd-Jan Bulsink Bart Kooij Bep Scheen Bob van den Broek Christian Kooij Christiaan Knaap Edial Dekker Ellen de Bruin Eldert Groenewoud Erik Hölscher Erwin Reinstra Els Tieman Els Velzing Els van der Veen Frank Derriks Frank Roos Fred Scholte Frank Visbeen Frank van Groen Frank Warendorf Guus van Duin Henk Bakkenes

HH HN HR HvO IA JA JAn JH JLK JO JvB JvD JvdB JvdW JvE JvEm MK MS MSch MSi MW NA NvdG OS PB PdK PM PP PPB

Hanna Hirsch Hans Niekus Hans Russer Hans van Oosterhout Ivan Appel Jelle Abma Jesse Anès Joop Hotting Jip Louwe Kooijmans Joop Oosterlee Jan van Blanken Jurrien van Deijk Joop van den Brink John van der Woude Jeroen van Erp Jan van Emaus Maurice Knijnsberg Marianne Slot Marten Schmitz Marten Sikkema Monika Wolters Niels Aagaard Norbert van der Grint Onno Steendam Patrick Bergkamp Perry de Kort Paul Marcus Philip Plenckers Peter-Paul Boermans

PT PvdW RB RBe RBom RBos RivD RN RR RRe RV RvdS RW SB SH SW TF TH TL TV TvH TvL VH WP WS WvdS WvdW ZH ZS

Paul Tak Pierre van der Wielen Rob Baars Ruurd Bennink Roeland Bom Roely Bos Ricardo van Dijk Rinus Nieuwstad Rutger Rotscheid René Reekers Ruud Vlek Rik van de Starre René Wolbers Sander Bos Sander Hietkamp Steven Wytema Thijs Fijen Ton Holsink Ton Lakeman Tom Visbeek Tinok van Hattum Theo van Lent Vincent Hart William Price Will Schep Wim van der Schot Willem van der Waal Zaïnal Haberham Zweitse Scheeringa


47

Wat vinden de buren?

afname. Blauwe Kiekendief, waarmee deze roofvogeltellingen zo hoopvol begonnen (met 27 ex. in januari 2010) is opnieuw weggebleven. De andere soorten in 2013 waren Havik (17), Ruigpootbuizerd (2), Smelleken (2), Sperwer (22) en Slechtvalk (9). Verklaringen voor de aantalsfluctuaties over de vier jaren dat er nu geteld wordt, zijn niet gemakkelijk te geven. Dit komt vooral doordat van de soorten die het meest fluctueren moeilijk is vast te stellen waar ze vandaan komen. Het is dan bijvoorbeeld (zoals Buizerd) deels een standvogel, deels een trekvogel.

John van der Woude

VWG Het Gooi en omstreken - De Korhaan jg. 47, 2013 nr. 5 Huiszwaluw in 2013 In 2013 werden in Het Gooi en omstreken 859 nesten van Huiszwaluw geteld. Dat is ongeveer het gebruikelijke aantal van de laatste jaren. Nu was het voorjaar van 2013 erg koud en kwamen de vogels laat aan. Toch heeft dat uiteindelijk dus geen gevolg gehad voor het aantal nesten, en hopelijk ook niet voor het broedsucces. De grootste aantallen zaten weer het dichtstbij Amsterdam, namelijk bij Muiden/Muiderberg, met als topper een boerderij aan de Noordpolderweg van Muiden met 121 nesten.

Vogelwacht Zuid-Flevoland - De Grauwe Gans jg. 29, 2013 nr. 3 Otters in Flevoland De Otters die in de Weerribben in Overijssel zijn uitgezet vinden sinds 2012 ook hun weg naar Flevoland. De eerste waarnemingen zijn van de buitenzijde van het otterverblijf in Natuurpark Lelystad (waar geen Otters vermist worden dus de waargenomen Otters kwamen van elders). Inmiddels zijn er in een brede strook tussen Harderwijk en Lelystad al veel ottersporen

Vogelbeschermingswacht Zaanstreek - De Kieft jg. 37, 2013 nr. 4 Goed jaar voor Oeverzwaluwwand Het Twiske Zoals ook elders in het land deed Oeverzwaluw het in 2013 goed in Het Twiske. Van de 90 gaten van deze kunstmatige nestwand waren er 59 bezet. Ondanks de late start (wegens het koude voorjaar) waren er zelfs nog 35 tweede broedsels.

Vogelwacht Utrecht - De Kruisbek jg. 56, 2013 nr. 4 en 5 Halsbandparkiet in de provincie Utrecht Halsbandparkieten hebben zich sinds ca. 2005 vanuit Amsterdam via de Vecht uitgebreid tot in de stad Utrecht. De meeste vogels zitten in het Noorden van de stad Utrecht en in de dorpen en landgoederen langs de Vecht. Toch gaat het naar Amsterdamse maatstaven nog om kleine aantallen. Voor Utrecht en de Vecht samen betreft het niet meer dan ca. 400 vogels. Roofvogeltelling winter 2013 De jaarlijkse midwinter-roofvogeltelling in de provincie Utrecht leverde 677 vogels op. Buizerd kende ten opzichte van het gemiddelde over 2010-2012 een toename, Torenvalk een

48


FOTO: MARIANNE SLOT

VWG Zuid-Kennemerland - Fitis jg. 49, 2013 nr. 3 Roofvogel- en uilenstand in de AW-duinen in 2012 De uilen en roofvogels van de Amsterdamse Waterleidingduinen worden sinds 1961 jaarlijks geïnventariseerd. In 2012 werden 20 territoria van Bosuil, 19 van Buizerd en 10 van Havik vastgesteld. Wespendief broedde er de twee voorgaande jaren wel maar kwam nu, mogelijk wegens het koude voorjaar, niet tot broeden. De reproductie van Bosuil is afgenomen, waarschijnlijk doordat er steeds minder Bosmuizen en Rosse Woelmuizen zijn. Dit is mede het gevolg van de intensieve begrazing met koeien en schapen om Vogelkers te bestrijden.

Meer Buizerds tijdens de midwinter-roofvogeltelling in de provincie Utrecht


49

Ledenmutaties gevonden. Ook, heel spannend, worden ze op foto’s gezien van infraroodcamera’s die enkele weken of maanden op één plek blijven staan. Deze camera’s nemen pas foto’s zodra er een voorbijlopend dier wordt geconstateerd door de ingebouwde bewegingsmelder. Voor wie ook wil zoeken naar ottersporen: het gaat vooral om keutels, tot 5 cm lang, zwart/grijs/grijsgroen, vaak met schubben en graten erin, en ze ruiken naar visolie. Keutels van Meerkoet lijken er veel op, maar daar zitten stukjes mosselschelp in. VWG Texel - De Skor jg. 32, 2013 nr. 4 en 5 Kerkuilkasten 2013 Van het eerder gemelde succes waarmee deze soort zich dankzij speciale nestkasten op Texel heeft gevestigd, was ook in 2013 sprake. Van de 63 kasten (een schijnbare overdaad maar misschien wel noodzakelijk) waren er zeven bezet. Dat is weliswaar vier minder dan in 2012 maar 2013 was landelijk een slecht jaar voor Kerkuil, met een tijdelijke achteruitgang van vaak meer dan 50%. Dus Texel deed het juist relatief goed in 2013. Dat is mede te danken aan de razendsnelle uitbreiding van Huisspitsmuis op Texel de laatste jaren. Veldmuis, het gebruikelijke prooidier van Kerkuil, komt niet voor op Texel. Daar zijn de Kerkuilen overgeschakeld op Huisspitsmuis. Dwergsterns 2013 Dwergsterns broedden in 2013 op De Hors (de zuidpunt van Texel), de Volharding, Utopia en Ottersaat. Het grootste aantal zat op De Hors. Daar broedden vijftig paren met redelijk succes in een afgezet gebied tussen paal 7 en paal 8. Van broeden op Ottersaat is waarschijnlijk niet veel terechtgekomen, wegens de drukte van de grote broedkolonie Grote Sterns. Natuur- en Vogelbescherming Noordwijk - De Strandloper jg. 45, 2013 nr. 4 AW-duinen op de schop Waternet is in de Amsterdamse Waterleidingduinen het project Bron voor natuur gestart, mede dankzij een Europese “Life” subsidie. Men probeert de oorspronkelijke begroeiing terug te krijgen door te maaien, te plaggen, te vergraven (ook voor het verwijderen van Vogelkers) en het herstel van poelen. Door verzuring, vermesting en verdroging is de vegetatie in de afgelopen decennia namelijk behoorlijk aangetast. Meer informatie over dit project is te vinden op waternet.nl/life. Op die site staat onder Projectdetails welke flora en fauna men met deze maatregelen wil bevorderen, bijvoorbeeld meer Nachtegaal en Braamsluiper door een gevarieerder struikenbestand dan alleen Duindoorn. Bij “Wat merkt u ervan” staan op een kaartje alle werkzaamheden aangegeven. Daaruit blijkt dat het om een fors project gaat, verspreid over het hele areaal van de Amsterdamse Waterleidingduinen.

Een leesmap met deze tijdschriften circuleert in de VWGA. Mocht je in de circulatielijst opgenomen willen worden, geef het door aan [email protected].

Nieuwe leden

M. Bartels, Amsterdam J. Dijkstra, Amsterdam A. Hoogesteger & huisgenoot, Spijkenisse H. Kuynders, Amsterdam J. Roël, Monnickendam R. Wolterman, Amsterdam Verhuisd

J. van der Ben, Amsterdam-ZO Bedankt

M. Andriessen, Amsterdam E. van Broekhuisen, Amsterdam D. van Dalfsen, Vinkeveen J. Garvelink, Amsterdam

M.G.M. Gootjes-Hollman, Amsterdam C.G.L.M. van Haagen, Amsterdam F. Hellmann, Amsterdam J. Hess, Amstelveen C. Kleinpaste, Amsterdam W. Koekebakker, Amsterdam D. Kolman, Amsterdam J. Lorsch, Amsterdam P. Muller, Amsterdam G.J. Oreel, Castricum V.J.C. Plug, Amsterdam W.C.F. Rijpkema-Boere, Amsterdam M.R. Sjouken, Brielle H.M.J. Swanborn, Amsterdam L. Verlare, Amsterdam

Colofon Redactie: Ellen de Bruin, Vecht en Gein 3, 1393 PX Nigtevecht, 0294-257650, [email protected] Opmaak: Robert Heemskerk, Vrijdagstraat 3, 1335 LP Almere, 036-8801905, [email protected] Voorzitter: Frank van Groen, Nic. de Roeverstraat 20, 1093 KK, 020-7762160, [email protected] Secretaris: Roely Bos, Leidsegracht 52, 1016 CN, 020-6275589, [email protected] Penningmeester: KeesJan van Bergeijk, Plantage Muidergracht 174, 1018 TW, 06-10925942,

[email protected] Algemene bestuursleden: Jan van der Ben, Valeriusstraat 238/1, 1075 GL, 020-6622304, [email protected] Zweitse Scheeringa, J.W. Brouwersstraat 64, 1071 LK, 020-6793234, [email protected] Commissie Bescherming: Frank Warendorf, 020-6625018, [email protected] Commissie Veldwerk: Kolonievogels & broedvogelinventarisaties: Frank van Groen, fm.vangroen@kpnmail. nl, MUS (Meetnet Urbane Soorten): [email protected], Schaarse en bijzondere broedvogels: Teun van Dijk, [email protected], Slaapplaatstellingen: John van der Woude, [email protected], Watervogeltellingen & midwintertelling: Pauline de Bakker, [email protected] Waarnemingensecretaris: Frans Klaasen, 020-7769097, [email protected] Standwerk: Zweitse Scheeringa, 020-6793234, [email protected] Excursies: Sanne Hirschler, 06-20378931, [email protected] Lezingen: Jacques Grégoire, 06-43897360, [email protected] Website: www.vogelsamsterdam.nl AVN: groups.yahoo.com/group/Amsterdams_VogelNet Lidmaatschap leden: e17,50 Stadpas: e15,- Huisgenootleden: e4,50, Betaling via NL 60 INGB 0005060400, t.n.v. Vogelwerkgroep Amsterdam te Amsterdam Ereleden: Bert Kamp Overname van artikelen: gaarne in overleg met de redactie

Deadlines van De Gierzwaluw: 20 januari, 20 april, 20 juli, 20 oktober.

50


De Gierzwaluw. Voorjaarsfenologie 2013 Jaaroverzicht waarnemingen Interview met Ellen de Bruin NR 4 MAART 2014 JAARGANG 51

Recommend Documents