De Gierzwaluw V O G E LW E R K G R O E P
A M S T E R D A M
• Broedvogelinventarisaties 2005 • Verslag Big Day 2006 • Voorjaarsfenologie 2005
AFZENDER: Vogelwerkgroep Amsterdam Uiterwaardenstraat 308 1079 DB Amsterdam
NR 1
J U N I
2 0 0 6
J A A R G A N G
4 4
De Gierzwaluw V O G E LW E R K G R O E P
A M S T E R D A M
Inhoud Activiteiten Jip Louwe Kooijmans & Edial Dekker 4 Verenigingsnieuws Hanna Hirsch 7 Waarnemingenformulier Ellen de Bruin 8 Zoogdieratlas Peter van der Linden 8 Nieuwe broedvogelatlas Noord-Holland Jan van der Ben 9 Veel predatoren belagen weidevogels uit de nieuwsbrief van Vogelbescherming Nederland 11 Broedvogelinventarisaties 2005 Jip Louwe Kooijmans 12 Verslag Big Day 13 mei 2006 Wim van der Schot 14 Voorjaarsfenologie 2005 Ellen de Bruin 19 Waarnemingen januari t/m maart 2006 Paul Marcus 21 In memoriam Han W. Fischer (1917-2006) Ruud Vlek 33 Ledenmutaties 35 Colofon 35
foto omslag: Groene Reiger, Nieuwe Meer - Oeverlanden-Zuid, 29 april 2006, Ellen de Bruin
L
ET OP: De locatie voor lezingen en bijeenkomsten is gewijzigd: Amstelpark, IVN gebouw Het Paviljoen (gele letters). Vanaf de hoofdingang (Europaboulevard t.o. A.J. Ernststraat) is het 5 minuten lopen: hoofdpad volgen naar rechts, dan 1e rechts, 1e links. Openbaar vervoer: bus 148 (Zuid-WTC), 69 en 169 (Amstelstation), station RAI. Tijd: 20.00u - 22.00u; zaal open 19.30u. Toegankelijk voor leden en niet-leden. Vrijwillige bijdrage: 1 euro; incl. koffie of thee. Meer informatie: Edial Dekker, 020-6933140,
[email protected]. Voor de excursies van de VWGA geldt: Vertrek om 8 uur precies. Zorg zelf voor eten, drinken, verrekijker en eventueel warme en/of regenkleding. Alleen toegankelijk voor leden van de Vogelwerkgroep. Meld je tijdig aan bij de desbetreffende excursieleider, met name bij auto-excursies. Verzamelpunten: Molen De Gooijer hoek Funenkade - Zeeburgerkade. Café Oostoever Oostoever 1, op het terras (NO-punt Sloterplas naast rotonde aan eind Jan Evertsenlaan). Zorgvlied toegangshek begraafplaats Amsteldijk. Stadionplein parkeerplaats tussen de twee FEBO’s.
Za 26 en Zo 27 augustus: Vogelfestival 2006 Oostvaardersplassen Het thema is roofvogels. Een van de activiteiten is een fotowedstrijd voor amateurfotografen, georganiseerd i.s.m. Birdpix. Zie voor meer informatie www.vogelfestival.nl.
Zo 17 september: Rondje Diemerpark/Vijfhoek/Overdiemerpolder ochtend-fietsexcursie De najaarstrek is een spannende tijd langs de zuidkust van het IJsselmeer. We laten ons verrassen … Excursieleider: Martijn Voorvelt, 020-6634717,
[email protected] Verzamelen: Molen De Gooijer
Di 30 september: Lesbos lezing Otte Zijlstra Otte vertelt over Lesbos, ‘de parel van de Egeïsche Zee’, gelegen op een steenworp afstand van Turkije en op de vliegroute van de Zee van Mamara en de Bosporus. Door deze ligging is het erg in trek bij vogels die in het voorjaar naar het noorden vliegen om hun broedgebieden op te zoeken. Een duik in het zoete water van Lesbos is zeer welkom na het vliegen over zout water. Afhankelijk van de hoeveelheid neerslag in de winter kunnen we veel reigerachtigen aantreffen op het eiland en ook Vorkstaartplevier en Zwarte Ibis. Oosterse invloeden laten zich gelden in de vorm van Smyrnagors en Turkse Boomklever. Meer informatie op: www.natuurinfo.tk en zoek bij lezingen.
Zo 15 oktober: Waterland-Oost ochtend-fietsexcursie De eerste wintergasten en nog vol op doortrekkers in het mooie Hollandse polderland. Excursieleider: Jip Louwe Kooijmans, 020-4223938,
[email protected] Verzamelen: Molen De Gooijer Di 24 oktober: Tanzania lezing Ellen de Bruin en Ricardo van Dijk In oktober 2005, precies een jaar geleden, reisden Ricardo en Ellen twee weken door het noorden van
4
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
FOTO: COR VEENMAN
Activiteiten
De Stulpexcursie, 9 april 2006
Tanzania. Ze bezochten bekende gebieden, zoals de Ngorongoro krater, de Serengeti, Arusha National Park en Lake Manyara, maar ook het minder bekende Lake Eyasi. Ondanks het al behoorlijk toeristische karakter van het land vallen er nog voldoende bijzondere vogels en andere dieren te zien. Ricardo gebruikt vooral digiscoping, Ellen houdt het bij haar 10x zoomlens. Dit maakt de serie afwisselend: beelden van landschap tot en met detail.
Di 14 november: Vogels in Nederland lezing Chris van Rijswijk Chris is woonachtig in Rotterdam en fotografeert veel langs het kust- en deltagebied. Zijn voorkeur gaat uit naar uilen, Korhoenders en vinkachtigen. Deze soorten zijn dan ook stevig vertegenwoordigd in zijn presentatie. Zijn digitale serie ‘Vogels van Nederland’ is een presentatie van ruim 600 afbeeldingen over vogels in Nederland. Globaal lopen we door de vogels die we in Nederland kunnen verwachten. Van Woudaap tot Strandleeuwerik en van IJsvogel tot Havik. Voornamelijk zijn het digitale, dus recente opnames, maar ook enkele prachtige opnames uit ‘de oude doos’ zoals de Ivoormeeuw. Voor een voorproefje kunt u een kijkje nemen op zijn website: www.birdshooting.nl.
Zo 19 november: Schiphol e.o. ochtend-fietsexcursie De nationale luchthaven is misschien niet de eerste plek waar je aan denkt als wilt gaan vogels kijken, maar er zijn soms opvallend veel soorten te zien. Excursieleider: Rutger Rotscheid, 020-6004312,
[email protected] Verzamelen: Café Oostoever Za 25 november: SOVON-dag De Vereeniging Nijmegen Het programma wordt op een later tijdstip bekend gemaakt. Za 9 december: Noord-Hollandse Natuurdag Aristozalen Amsterdam Sloterdijk De Provinciale Organisaties Flora en Fauna (POFF) organiseren de vierde Noord-Hollandse Natuurdag, bedoeld voor alle natuurliefhebbers en natuuronderzoekers in de provincie. Natuuronderzoekers presenteren hier hun meest recente onderzoeksbevindingen. Niko Buiten spreekt over mossen, Peter Reijnders over zeehonden, Harm Niesen over libellen, Jelle Harder over kamsalamanders, Menno Bart van Eerden over vogels op het IJsselmeer en Jaap Mulder over vossen. Klaas Kaag vertelt over de inventarisaties voor de dagvlinderatlas en Kees Scharringa over de broedvogelatlas. Meer algemene
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
5
programmaonderwerpen zijn de natuur in Noord-Holland, belicht door fotograaf Danny Ellinger, en de ecologie van water door Hans Roodzand. Dit najaar wordt het definitieve programma bekend, o.a. op www.landschapnoordholland.nl/nhnatuurdag2006.php.
Zo 17 december: Varkensland fiets-/wandelexcursie Varkensland is een vogelrichtlijngebied dat voor het publiek alleen over het water toegankelijk is, en buiten het broedseizoen via een wandelpad dat met vele bruggetjes evenzoveel waterlopen kruist. Er is kans op o.a. Slechtvalk, Kleine Zwaan en andere wintergasten. Excursieleider: Jip Louwe Kooijmans Verzamelen: Molen de Gooijer
REIZEN Vr 1 t/m ma 4 september: Pelagische tocht Golf van Biskaje vierdaagse auto-/bootexcursie Dit is mogelijk het laatste jaar dat de P&O ferry de oversteek maakt van Portsmouth, Zuid-Engeland naar Bilbao, Noord-Spanje. Er zijn maar weinig plekken op aarde waar de oceaan zoveel van zijn juweeltjes prijsgeeft als in de Golf van Biskaje. We hebben op onze tocht kans op maar liefst zes soorten pijlstormvogels (waaronder Grote, Kuhls en zelfs Kleine), verschillende soorten stormvogeltjes en jagers, en landvogels die op de boot komen uitrusten. Misschien nog indrukwekkender zijn de zeezoogdieren: in het diepe gedeelte worden Gewone Vinvis en meer dan honderd Gewone en Gestreepte Dolfijnen gezien. Daartussen zoeken we naar Grienden, Tuimelaars en zeldzame soorten als de Cuvier’s Spitssnuitdolfijn, Gramper of zelfs een Blauwe Vinvis. Ook Maanvissen, tonijnen en haaien worden regelmatig vanaf de boot gezien. Kijk op www.companyofwhales.co.uk onder ‘latest news’ om een indruk te krijgen van de waarnemingen. Anders dan tijdens een ‘normale’ walvistrip moeten we alles zelf ontdekken en varen we op een grote boot die door moet varen. Maar dit nadeel is vergeten als de eerste vinvissen hun hoofd boven water steken! Je kunt je individueel opgeven, maar uiteindelijk moeten er wel voldoende auto’s zijn om van en naar Portsmouth te geraken. Definitieve boekingen bij P&O zullen gedaan worden per complete auto. Graag zo snel mogelijk opgeven, want hoe eerder je je opgeeft hoe groter de kans op vervoer en goedkope hutten. Kosten: circa € 260 p.p. bij vier personen per auto en per hut, excl. eten & drinken (wanneer men met zijn tweeën reist, komt er circa € 90,- p.p. bij) Opgeven: Bart de Knegt, 06-19416159,
[email protected], of Merijn van Leeuwen, 06-41058552,
[email protected]
Zo 8 oktober: Pelagische tocht Noordzee bootexcursie In de herfst op de Noordzee: eindelijk de kans om allerlei zeldzame zeevogels te zien. Vanaf Neeltje Jans in Zeeland vertrekken we om 7.30u. om een dag lang zeevogels te kijken. We varen zo’n 30 kilometer op zoek naar onder meer Vale Pijlstormvogels, Vorkstaartmeeuwen en jagers. Indien de tocht wordt afgelast vanwege het weer (windkracht 8 of meer), dan krijgen de deelnemers het betaalde bedrag terug. De eindtijd is circa 17.00u. Er is plaats voor 45 mensen. Kosten: € 35 p.p. voor de boot Opgeven:
[email protected] (of 020-6274332) én door overmaking van € 35 op gironummer 8196696 t.n.v. J. Timmer, Amsterdam onder vermelding van “pelagische tocht”. Vertrek: zondag 8 oktober 07.30u werkeiland Neeltje Jans
6
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
Verenigingsnieuws Hanna Hirsch
D
e Algemene Ledenvergadering van de Vogelwerkgroep Amsterdam (VWGA) vond op 24 maart 2006 plaats. Het was een geanimeerde avond met zo’n twintig leden. Enkele mededelingen en besluiten:
Bij de bespreking van het jaarverslag werd met vreugde het ontstaan van de Commissie Bescherming genoemd. Na de geslaagde kaalplukdag op de Kinseldam is de commissie zich verder aan het oriënteren op hun taakstelling. Op verzoek van Vogelbescherming Nederland doen we mee met het beschermingsproject voor de Huismus. In Amsterdam-Noord is een proef gestart in samenwerking met aannemers, woningbouwverenigingen en bewoners. Jip Louwe Kooijmans is de coördinator voor de VWGA. Op 28 mei is de dag van het park. Verschillende parken doen mee. We proberen ons op zoveel mogelijk locaties te laten zien. Van het boek Vogelen in Amsterdam zijn al meer dan 1400 exemplaren uitgegaan. Een deel is gratis verspreid onder de leden van de VWGA en de KNNV afdeling Amsterdam, de rest is verkocht via de website en een aantal boekhandels. Ten behoeve van het standwerk zijn er twee fraaie informatiepanelen gemaakt. Ook werden er twee series ansichtkaarten gemaakt: gewone en meer bijzondere stadsvogels. Kosten: € 3,00 voor zes kaarten. Ze zijn ook bij activiteiten te verkrijgen, of op te halen bij de secretaris. Dank aan de fotografen die belangeloos foto’s ter beschikking stelden. Na jarenlang de waarnemingen te hebben verzameld heeft Paul Marcus aangegeven de fakkel te willen overdragen. We bedanken hem voor zijn jarenlange inzet. Zijn taak wordt overgenomen door Dennis de Vré. Er wordt besloten tot een eenvoudige, elektronische manier voor het insturen en verzamelen van de waarnemingen. Een commissie ad hoc gaat hier mee op korte termijn aan de slag. Kinie Lont nam afscheid als bestuurslid. Zij wordt van harte bedankt voor haar inbreng en inzet. Jan van der Ben wordt in het bestuur gekozen. Hij is behalve de coördinator van de nieuwe Noord-Hollandse broedvogelatlas (zie elders in deze Gierzwaluw) ook de nieuwe voorzitter van de SVN. De ledenlijst wordt niet meer jaarlijks aan alle leden toegestuurd. Dit vanwege de privacy, de kosten, het extra werk en de grote hoeveelheden papier. Wie de lijst voor het werk binnen de VWGA nodig heeft, kan een bijgewerkte versie bij het secretariaat verkrijgen. De fenologielijst wordt ook niet meer rondgestuurd. Deze is te downloaden via de website en op te vragen bij het secretariaat. Er is besloten tot een verhoging van de contributie in het jaar 2007. Deze zal dan € 17,50 gaan bedragen. Tegelijkertijd zal het bestuur bekijken of mensen met een stadspas korting kunnen krijgen. Vanaf september verplaatsen we onze binnenactiviteiten (lezingen, cursussen en andere bijeenkomsten) naar het nieuwe IVN-gebouw in het Amstelpark. Tot slot wordt de suggestie gedaan om naast (of tegelijk met) de werkgroepenavond ook iets te organiseren voor nieuwe leden. We zoeken mensen die een taak op zich willen nemen: • Docent(en) voor de cursus Vogels herkennen (oktober 2006 - juni 2007); • Ondersteuning bij de lezingen/avonden: koffie- en theezetten, helpen opruimen. Om af en toe berichten te sturen is het handig om zoveel mogelijk e-mailadressen in ons bestand te hebben. Daarom nogmaals het verzoek mij je e-mailadres toe te sturen, als ik dit nog niet heb.
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
7
Waarnemingenformulier
Nieuwe broedvogelatlas Noord-Holland
Ellen de Bruin
Jan van der Ben
O
m de waarnemingen per kwartaal te verzamelen, onder andere ten behoeve van het blad De Gierzwaluw, hebben Dennis de Vré, Ellen de Bruin, Edial Dekker en Cor Veenman een waarnemingenformulier in Excel ontworpen. Het maakt het werk voor de waarnemingensecretaris gemakkelijker én waarnemingen zijn t.z.t. in een database te importeren. Het formulier is te downloaden op http://www.vogelwerkgroepamsterdam. nl/waarnemingen.html. Voor degenen die geen MS Office/Excel tot hun beschikking hebben, is daar een link te vinden om Open Office te installeren (dit is een gratis pakket, waarmee MS Office bestanden verwerkt kunnen worden; Excelbestanden worden verwerkt met OpenOffice/Calc). Wij willen iedereen vriendelijk verzoeken vooral het waarnemingenformulier te gebruiken voor waarnemingen vanaf 1 april 2006. De spreadsheet heeft links onderaan een blad Handleiding, een blad Vogels voor vogelwaarnemingen en een blad Niet-Vogels voor waarnemingen van andere diersoorten. Stuur het waarnemingenformulier na het einde van ieder kwartaal naar de nieuwe waarnemingensecretaris Dennis de Vré:
[email protected].
Zoogdieratlas Peter van der Linden Wist u, dat: • in de zomer van 2005 een Grijze Eekhoorn via de van Baerlestraat, na omzwervingen door de stad, in de kantine van het Centraal Station is gevangen? • op 31 mei 2005 een 2 jaar oud mannetje Boommarter de oversteek van de A10-Zeeburgertunnel niet heeft overleefd en dus daar is gevonden? • er jaarlijks 10-15 Vossen worden gevangen in Amsterdam en deze ‘stadse’ vossen elders worden losgelaten? • er al 25 jaar Hazen wonen in de Amsterdamse tuinsteden noord en west, de bewoners ze als ‘hun’ Hazen beschouwen, en dat deze Hazen onderhand hun vluchtgedrag hebben onderdrukt en maar een beetje voor de bewoners uit hupsen? • op 24 oktober 2005 een Damhert werd aangereden in het Amsterdamse Bos en helaas door een dierenarts is afgemaakt omdat het mannelijke dier zwaargewond was geraakt? • in IJburg ook regelmatig de Vos wordt gezien, maar doordat er nu al zo’n 4000 mensen wonen, de Vos steeds meer in de verdrukking raakt door de mens (en hun honden)? • de Vos aast op Bosmuis, Woelmuis en Rat in de oevers van IJburg? • op 11 maart 2006 een mannetje Bunzing doodgereden is gevonden bij de Utrechtse Brug? • op 13 maart 2006 een Bunzing werd gezien bij metrostation Strandvliet, niet ver van de Arena? In grote stilte, maar gestaag wordt er gewerkt aan een zoogdieratlas voor Noord- en Zuid-Holland. Voor iedere soort is een auteur aan het zweten op een tekst. Ultiem doel is het maken van een boekwerk dat meer is dan een verzameling kaartjes. Er wordt inzicht gegeven in de jongste kennis van de leefwijze van zoogdieren die in Holland leven. Een magnum opus waar nu al reikhalzend naar wordt uitgekeken. De waarnemingen van zoogdieren vormen de basis voor het boekwerk. We hebben een bevredigend bestand aan waarnemingen, maar er zijn voor verschillende dieren (marterachtigen bijvoorbeeld) nog witte plekken die opgevuld kunnen worden. Struikelt u over een Bunzing, treft u een Wezel of ‘slechts’ een Huismuis; wij horen het graag! De waarnemingen van ‘zoogjes’ in Noord-Holland kunnen rechtstreeks worden ingevoerd op internet: www. ecotellerinvoer.nl. Ook kunt u de gegevens opsturen naar Peter van der Linden, Spechtstraat 59, 1223 NX Hilversum,
[email protected].
8
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
S
inds het verschijnen van de atlas Broedvogels van Noord-Holland in 1990 is er veel veranderd in de broedvogelbevolking van Noord-Holland. Daarom heeft de Stichting Samenwerkende Vogelwerkgroepen Noord-Holland (SVN) besloten in samenwerking met Landschap Noord-Holland in 2010 opnieuw een broedvogelatlas uit te geven, een boek van en voor Noord-Hollandse vogelaars. De Vogelwerkgroep Amsterdam (VWGA) neemt deel aan de SVN en is verantwoordelijk voor de inventarisatie van de Amsterdamse regio.
De VWGA roept daarom iedere Amsterdamse vogelaar op om deel te nemen aan de inventarisatie. Het is leuk om te doen en door de gekozen methodiek is relatief weinig tijd en inspanning vereist.
De “oude” atlas uit 1990
Waarom een nieuwe broedvogelatlas alleen voor Noord-Holland? Een goede broedvogelatlas is een krachtig instrument voor beïnvloeding van politiek en provinciaal beleid; het maakt vergelijking met de gegevens van 1990 mogelijk; het geeft inzicht in de oorzaken van veranderingen, wat van groot belang is voor het beleid; het vestigt de aandacht van een breed publiek op de rijkdom aan vogels die we nog steeds hebben; en een breed opgezet en laagdrempelig onderzoek biedt alle Noord-Hollandse vogelaars een mooie kans om gemotiveerd en doelgericht het veld in te gaan.
Opzet Voordat de atlas kan worden gepubliceerd, moet uiteraard veel inventarisatiewerk worden verricht. Gekozen is voor een laagdrempelig onderzoek waaraan zoveel mogelijk vogelaars kunnen deelnemen. Een onderzoek op basis van 1x1 kilometerblokken (Topografische Inventarisatieatlas voor flora en fauna van Nederland) moet haalbaar zijn. De informatie is dan 25 keer zo nauwkeurig als die in de Atlas van de Nederlandse broedvogels uit 2002. Binnen een kilometerblok wordt alleen kwalitatief gekeken naar de aanwezigheid van soorten die broeden. Als een soort eenmaal is vastgesteld, hoeft dus niet geteld te worden hoeveel broedparen er in dat kilometerblok aanwezig zijn. Het onderzoek strekt zich uit over vier jaar (2006 t/m 2009). Eventuele gegevens van 2005 kunnen ook meegenomen worden. Incidentele “losse” waarnemingen van broedgevallen in of buiten het werkgebied en deelinventarisaties zijn welkom en kunnen worden verwerkt. De inventarisatieperiode loopt ieder jaar van maart t/m 15 juli. In die periode wordt van inventariseerders verwacht dat zij gelijkmatig verdeeld 4 of 5 bezoeken brengen aan ieder kilometerblok dat zij voor hun rekening nemen.
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
9
Veel predatoren belagen weidevogels Uit de digitale nieuwsbrief van Vogelbescherming Nederland
Inventariseerders gaan niet hetzelfde kilometerblok in meerdere jaren volgen. Gevraagd wordt om in een volgend jaar een of meer andere blokken te inventariseren. Iedere inventariseerder krijgt kaartmateriaal, een handleiding en telformulieren die het verwerken en doorgeven van gegevens eenvoudig maken. Er komt in de loop van 2006 een website waar gegevens digitaal kunnen worden doorgegeven. Daarnaast kan je op deze website zien welke blokken worden geïnventariseerd en welke nog niet.
Aanpak voor de Amsterdamse regio De VWGA coördineert de activiteiten binnen het werkgebied van de Amsterdamse regio. Dit betekent dat ruim 500 kilometerblokken in de jaren 2006 t/m 2009 moeten worden bezocht. Alle Amsterdamse vogelaars en vooral de leden van de VWGA worden opgeroepen om een of meer kilometerblokken voor hun rekening te nemen. Wij denken bijvoorbeeld aan de mensen die al aan het inventariseren zijn, om dat uit te breiden tot het kilometerblok waarin hun gebied ligt. Of dat mensen het kilometerblok gaan doen waar ze wonen. Wij broeden nog op een manier om volkstuinders in te schakelen en om de achtertuinen van grachtenpanden in de binnenstad en andere huizen mee te nemen. Suggesties zijn van harte welkom. Een veelgestelde vraag is: wat gaat me dat aan tijd kosten? Die vraag is lastig te beantwoorden omdat dat sterk afhangt van de aard van het terrein. Voor een open poldergebied heb je minder tijd nodig dan voor een heterogeen gebied, een parklandschap of een kilometerblok in de binnenstad. Ook de ervaring van de inventariseerder speelt natuurlijk een rol. Door de gekozen aanpak (alleen soorten, geen aantallen) wordt de benodigde tijd wel beperkt. Het project wordt voor de Amsterdamse regio gecoördineerd door Jan van der Ben. Bij hem kan je je als inventariseerder opgeven:
[email protected]. of telefonisch: 020-6622304.
10
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
OVON Vogelonderzoek Nederland, Alterra en Landschapsbeheer Nederland hebben een meerjarig onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke effecten van predatie op de weidevogelstand. Aanleiding hiervoor zijn de soms heftige discussies over de oorzaken van de achteruitgang van weidevogels, waarbij predatie steeds vaker als hoofdoorzaak wordt genoemd. In die discussies ontbrak tot dusver kennis over de betekenis van predatie voor weidevogels en vooral over de daders. Het blijkt dat Kraai en Vos lang niet zo’n belangrijke rol spelen bij de achteruitgang van weidevogels in Nederland als vaak wordt aangenomen. Het aantal diersoorten dat eieren of kuikens eet is groot, en geen enkele soort springt er uit als hoofddader. Bestrijding van enkele soorten roofdieren leidt dan ook niet tot een toename van het aantal weidevogels, omdat andere factoren een herstel in de weg staan. Pas als andere maatregelen, zoals het openhouden van het landschap en een aangepaste agrarische bedrijfsvoering, worden doorgevoerd kan de negatieve aantalsontwikkeling worden gestopt.
Predatie bij weidevogels Weidevogels zijn in de laatste decennia sterk in aantal achteruitgegaan. Dit proces lijkt zich de laatste jaren zelfs te versnellen. In de discussie over de mogelijke oorzaken wordt predatie geregeld genoemd. Veelal gaat het om anekdotes en slechts hier en daar zijn lokale studies gedaan. Er is een groot gebrek aan systematisch verzamelde en kwalitatief goede gegevens. Emoties spelen in de predatiediscussie soms dan ook een overheersende rol. Deze discussie en de ontwikkelingen in het beleid ten aanzien van weidevogels en faunabeheer in het bijzonder, vormden de aanleiding voor een aantal instanties en provincies om een onderzoek uit te laten voeren naar de rol van predatie in de populatieontwikkeling van weidevogels. Het onderzoek diende tevens de expliciete vraag te beantwoorden hoe belangrijk predatie is ten opzichte van andere factoren. De hoofdvragen van het project waren daarom: • Hoe vaak komt predatie voor? • Welke diersoorten veroorzaken de predatie? • Welke factoren hebben invloed op de omvang en/of het effect van de predatie? • Is de vastgestelde predatiedruk een probleem voor de ontwikkeling van weidevogelpopulaties, ook in verhouding tot andere verliesoorzaken?
FOTO: ROBERT HEEMSKERK
Nachtegaal, Oeverlandenreservaat, 29 april 2006
FOTO: ELLEN DE BRUIN
S
Om op die vragen een antwoord te vinden is onderzoek op verschillende manieren uitgevoerd. Op een landelijke schaal is de ruimtelijke variatie in predatiedruk op weidevogellegsels onderzocht aan de hand van gegevens geregistreerd door vrijwillige weidevogelbeschermers in 2000 en 2004. Daarnaast zijn tussen 2001 en 2005 in 17 onderzoeksgebieden verspreid over Nederland de relaties onderzocht tussen predatiedruk, voorkomen van predators, dichtheid van weidevogels en landschapskenmerken. In een deel van die gebieden is onderzocht welke predators betrokken zijn bij de predatie van eieren (met behulp van temperatuurloggers en videocamera’s) en kuikens (met behulp van zenders). Door combinatie van al deze waarnemingen is doorgerekend wat de gevolgen zijn van de verliezen op het broedsucces, en daarmee op de populatieontwikkeling, van Kievit en Grutto. Kijk voor meer informatie op www.sovon.nl onder Onderzoek / Weidevogels / Predatie. Hier kan je het rapport incl. bijlagen downloaden, een samenvatting en de predatiekaart.
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
11
Broedvogelinventarisaties 2005 Jip Louwe Kooijmans
N
et als in 2004 werden in 2005 verschillende gebieden in Amsterdam geïnventariseerd op broedvogels. De resultaten van een aantal van deze inventarisaties zijn opgenomen in nevenstaand overzicht. Hoewel de zeven beschreven gebieden natuurlijk maar een beperkt deel van de stad bestrijken, geeft de tabel een aardig beeld van het huidige broedvogelbestand in de hoofdstad. Alle gebieden werden geïnventariseerd volgens het BMP (Broedvogel Monitoring Project). Dit is een steekproefmethode, waarmee door betrekkelijk geringe inspanning betrouwbare informatie wordt verzameld. De methode is momenteel de landelijke standaard. William MacGillivray-collection
Blauwe Reiger (119 paar), Huismus (110 paar) en Merel (107 paar) zijn net als vorig jaar de drie meest algemene soorten. Er zijn negen soorten die in alle plots voorkomen: Soepeend, Meerkoet, Stadsduif, Houtduif, Heggenmus. Merel, Pimpelmees, Koolmees en Ekster. Afgaand op deze lijstjes was de Merel in 2005 waarschijnlijk de meest algemene broedvogel in Amsterdam. Het Storkterrein werd in 2004 voor het eerst geïnventariseerd. Tot en met 2003 was hier het bedrijf Stork gevestigd en was het gebied niet toegankelijk. Momenteel is hier onder andere het hoofdkantoor van Het Parool gevestigd. Het struweel langs de spoorbaan blijkt rijk aan zangvogels en in de oude loodsen nestelen typische stadsvogels als Huismus en Stadsduif. Opvallende soorten op het terrein zijn Kip en Kleine Mantelmeeuw. Van deze laatste soort wordt het broeden hier al langer vermoed. Tijdens het bezoek op 21 mei 2005 was een baltsend paar aanwezig op een grinddak. Het broeden is hiermee nog niet bewezen, maar volgens de criteria van het BMP was er in ieder geval sprake van een territorium. Naast de gebieden in de tabel zijn nog meer gebieden in de stad geïnventariseerd. Mogelijk is het overzicht een stimulans voor anderen om ook een gebied te gaan inventariseren.
12
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
13
Verslag Big Day 13 mei 2006 Wim van der Schot
O
p zaterdag 13 mei werd de derde Amsterdamse Big Day gehouden binnen het werkgebied van de Vogelwerkgroep Amsterdam. Eerdere Big Days werden in ons gebied gehouden op 3 mei 1998 en 7 mei 2005. Vier teams hadden zich dit jaar aangemeld:
Het belangrijkste doel op 13 mei was het staande record van 118 soorten uit 2005 te overtreffen. Drie teams, te weten team 1 (126 soorten), team 2 (122 soorten) en team 3 (121 soorten), zijn hierin geslaagd. Team 4 eindigde met het verdienstelijke totaal van 107 soorten. Er werden 140 soorten gezien of gehoord in de vier teams tezamen. Tevens werden tien exotische soorten opgemerkt en diverse vormen van gedomesticeerde of hybride ganzen, eenden en ander pluimvee. Tijdens de voorbereidingen (eind april-12 mei) werden nog eens 25 soorten waargenomen die op de Big Day niet zijn gevonden. Het behaalde record van 126 soorten is opmerkelijk maar niet onverwacht. Het aantal soorten in de regio is al jaren aan het toenemen. Deze trend is vooral te danken aan natuurhervormingsprojecten bij de Kinseldam, IJdoorn, Landje van Geijsel, Polder de Rondehoep, Botshol en Schinkelbos. In deze gebieden is veel geschikt habitat gecreëerd voor soorten die tot voor kort weinig voorkwamen, zoals Dwergstern, Strandplevier, Bontbekplevier en Zwartkopmeeuw. Een tweede oorzaak is het tot wasdom komen en gevarieerder worden van
Het winnende team bij Botshol, vlnr: Michiel van der Bergh, Jan Mulder en Wim van der Schot; Jacob Garvelink, het 4e teamlid nam de foto.
14
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
bossen, parken en begraafplaatsen. Hiervan hebben ondermeer Sperwer, Boomklever, Groene Specht en Appelvink geprofiteerd. Ten derde heeft de regio geprofiteerd van trends bij soorten die landelijk in de lift zitten. Voorbeelden zijn Grote Zilverreiger, Slechtvalk en Zwartkopmeeuw. Ten vierde ligt de oorzaak in een aantal landelijke soortbeschermingprojecten voor ondermeer Kerkuil, IJsvogel, Zwarte Stern en Ooievaar. Tenslotte is de determinatiekennis van vogelaars sterk toegenomen. Soorten als Pontische Meeuw en Geelpootmeeuw werden tot voor kort weinig of nooit opgemerkt. Tegenover deze positieve ontwikkelingen staan, vreemd genoeg, ook veel negatieve trends. Terreinbeheerders (boeren, natuurbeheerders, gemeenten) voeren beheer of beleid dat vaak op gespannen voet staat met vogelbeschermingdoelen. In de agrarische gebieden blijken Patrijs, Graspieper, Gele Kwikstaart en Veldleeuwerik zo goed als verdwenen als gevolg van het streven van boeren naar optimale opbrengsten. Ook bedreigde erfvogels als Spotvogel, Gekraagde Roodstaart en Grauwe Vliegenvanger verdwijnen in snel tempo en krijgen nauwelijks aandacht. De gemeenten in de regio geven prioriteit aan economie, woningen, wegenbouw en recreatie, waardoor de schaarse resterende snippers natuur worden verkwanseld. Overdreven recreatieve voorzieningen in de vorm van vooral veel wandel- en fietspaden hebben erg veel verstoringschade aangericht in Waterland, langs de Diemerzeedijk en nu ook op de Vijfhoek. Ook de Bloemendalerpolder zal er binnenkort aan moeten geloven. Kwetsbare en verstoringgevoelige soorten hebben hier straks niets meer te zoeken. Op de Vijfhoek heeft Staatsbosbeheer vlak voor het broedseizoen grote delen van het wilgenbos gekapt, geulen en poelen gegraven en het kraakheldere regenwater van het moerasgedeelte weg laten lopen. Haviken en moerasvogels hebben het geweten, en dit alles voor een betere recreatieve ontsluiting voor de IJburgbewoners. Dit jaar waren op de Vijfhoek voor het eerst sinds jaren in het voorjaar geen ‘biggende’ Waterrallen te horen. Het Noord-Hollands Landschap heeft in het Ilperveld de vreemde gewoonte om de Grutto een ‘status aparte’ te geven. Alles wordt daar gedaan om dit troeteldier in de watten te leggen: het met kalk verwijderen van pitruspollen, het tot in de broedtijd uitrijden van ruige mest (de continue varende mestboten zorgen in de smalle sloten voor verstoring, waterverplaatsing, vertroebeling en schade aan de oevervegetatie) en het dwarszitten van predatoren. Een medewerkster vertelde dat struweel wordt weggehaald als ergens Bruine Kiekendieven dreigen te gaan broeden. Some species are more equal than others! De weersomstandigheden op 13 mei, zwakke NW wind, zonnig, rond 20 graden Celsius, waren aanmerkelijk gunstiger dan tijdens de Big Days van 2005 en 1998. Soorten lieten zich daarom makkelijker vinden. Het goede weer was echter geen reden tot veel vogeltrek. Op IJdoorn bleef de collectie steltlopers en eenden in de loop van de dag vrijwel ongewijzigd. Een overtrekkend mannetje Smelleken bij Botshol en een Visarend bij IJdoorn, vliegend naar het noordoosten, waren signalen dat er toch enige beweging was. Het waren meteen ook hoogtepunten voor team 1. Gelukkig waren er voldoende andere schaarse en zeldzame soorten om de dag te verlevendigen. Hoogtepunt was voor de meeste teams natuurlijk de unieke Groene Reiger langs het Jaagpad aan het Nieuwe Meer. Daarnaast werden enkele zeldzame regiobroedvogels gezien: bij Schiphol verbleven drie Velduilen, een alarmerend mannetje Roodborsttapuit en een paartje Tapuit bij een konijnenhol. Langs de IJsselmeerdijk werd een Roerdomp gezien en in De Kluut bij Halfweg werden Baardmannetje en Waterral gehoord of gezien. Ten zuiden van Ruigoord zong (reeds vanaf eind april) een Boompieper en in het Diemerpark zat
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
15
Soortenlijst Big Day 13 mei 2006
16
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
17
een Buidelmees. De Kinseldam was goed voor broedverdachte Dwergstern, Zwartkopmeeuw, Strandplevier en Rouwkwikstaart. Het mannetje Slechtvalk van het succesvolle Hemweg-broedpaar was goed zichtbaar op de hoge pijpen. Ook de Appelvinken waren aanwezig op begraafplaats Westgaarde en broeden daar waarschijnlijk. Bij Botshol lijken de Zwarte Sterns dit jaar weer eens tot broeden te komen. Er waren op 13 mei zes bezette vlotjes. Naast veronderstelde broedvogels werden enkele schaarsere trekkers opgemerkt. Vooral IJdoorn was goed voor steltlopers met meer dan tien Temmincks Strandlopers, enkele Bosruiters en Bonte Strandlopers, Kleine Strandloper en Rosse Grutto. Bij een tijdelijk plasje bij Schiphol zaten drie Zwarte Ruiters. Het Landje van Geijsel was goed voor twee Kanoeten en bij de Kinseldam zaten minstens drie Dwergmeeuwen. Een relatief nieuw fenomeen zijn de foerageervluchten van pendelende zilverreigers tussen de Oostvaardersplassen en Waterland/Marken. Een Grote Zilverreiger werd tijdens de Big Day gezien op Marken. Een ander recent of niet eerder opgemerkt fenomeen zijn de overzomerende Pontische en Geelpootmeeuwen op de Kinseldam. Alleen team 3 wist beide soorten daar met behulp van telescopen te ontmaskeren.
Voorjaarsfenologie 2005 Ellen de Bruin
D
e gegevens over de voorjaarsfenologie ontving ik van Jan van Blanken, die helaas gestopt is met het vervaardigen van dit overzicht. Hij was het die de bandbreedte en de ‘gvd’ (gemiddelde vroegste datum) introduceerde, berekeningen waar ik door tijdsdruk niet aan toe ben gekomen. Hopelijk wil iemand uit ons brede ledenbestand deze rubriek in de toekomst voortzetten. Jan ontving dertien fenologielijsten, vier minder dan vorig jaar. De gegevens zijn aangevuld vanuit het Amsterdams VogelNet, de waarnemingenrubriek in De Gierzwaluw en de website van waarneming.nl.
Tabel eerste en tweede data 2005
Al met al was de Big Day 2006 een onvergetelijke gebeurtenis. Alle teams wisten hun soortentotaal van vorig jaar ruimschoots te verbeteren en er werden veel nieuwe soorten gezien die op vorige Big Days nog ontbraken. Het was gewoon fijn vogelen in enkele schitterende natuurgebiedjes met enthousiaste teams en onder goede omstandigheden (al waren de oorverdovende herrie van Schiphol en tijdrovende omleidingen soms ondragelijk). Een woord van dank is hierbij op zijn plaats aan Merijn van Leeuwen en Bart de Knegt die deze dag voortreffelijk hebben georganiseerd en die ook de gegevens aanleverden voor dit verslag. De volgende dag, op zondag 14 mei, overhandigde Bart een moederdagtaart aan het winnende team in café East of Eden. Onder het genot van taart en drank werden de avonturen van de vorige dag nog eens uitvoerig uitgewisseld.
Soorten waargenomen in de regio tijdens de voorbereiding
Literatuur voor Big Days in de Amsterdamse regio Altenburg R. 2005. Big Day 7 mei 2005. De Gierzwaluw jg. 43 (2): 20-21. Amsterdamse vogellijst (digitaal beschikbaar bij secretariaat VWGA). Berg M. van den, & W. van der Schot 1982. Een “Big Day”, iets voor u? De Gierzwaluw jg. 20 (1): 18-21. DBA spelregels voor Big Days door Wim van der Schot en Ruud Vlek (papierversie beschikbaar bij Wim van der Schot). Kaart werkgebied VWG Amsterdam (digitaal beschikbaar bij secretariaat VWGA). Vlek R. 1998. Verslag van de eerste Big Day in de regio Groot-Amsterdam, op 3 mei 1998. De Gierzwaluw jg. 36 (2): 13-20.
18
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
19
Resultaten Evenals in de twee voorgaande jaren werd van twee soorten de tot dan vroegst bekende datum verbeterd. Oeverzwaluw arriveerde één dag eerder dan het laatst gevestigde record van 24-03-1995. Het vorig jaar verbroken record van Grutto (1 februari) werd in 2005 alweer geslecht: 15 januari, een extreem vroege waarneming voor de regio. De tweede waarneming in 2005 was op 5 februari (2004: 14 februari). De derde waarneming was pas op 9 maart. De datum van de eerste Sprinkhaanzanger evenaart de vroegst bekende datum van 04-04-1990. Behalve deze drie soorten waren, op basis van de bandbreedte berekend t/m 2003, ook Gekraagde Roodstaart, Tapuit, Bosrietzanger, Kleine Karekiet, Rietzanger, Tuinfluiter en Zwartkop relatief vroeg aanwezig in de regio. Er waren geen soorten die later arriveerden dan normaal. In de tabel staat per soort de eerste waarnemingsdatum, locatie, aantal en waarnemer vermeld. Ook is de tweede waarnemingsdatum opgenomen. In de tabel zijn van zangvogels alleen zangwaarnemingen opgenomen. In een tuin in de Laplacestraat verbleef een Zwartkop, waargenomen op 10, 12 en 17 januari en op 27 februari (GvD). Een Tjiftjaf op 19 januari aan de Diemerzeedijk betrof ook een winterse waarneming (FvG). Op 5 maart riep een exemplaar bij Uitdammerdie (NZ). Er waren, in tegenstelling tot voorgaande jaren, geen winterwaarnemingen van Zwarte Roodstaart. Kemphaan was de gehele winter aanwezig in Waterland-Oost (volgens opgave WvdW). Op 1 april werd een mannetje Gekraagde Roodstaart aan het Brettenpad waargenomen (KdJ). Omdat dit mogelijk hetzelfde exemplaar betreft als die van 28 maart aan het Nieuwe Brettenpad, is dit als één geval beschouwd en derhalve niet in de tabel opgenomen. Van Fluiter, Bonte Vliegenvanger en Wielewaal kwamen geen waarnemingen binnen. Gebruikte afkortingen
Dankwoord
De volgende leden vulden de fenologielijst 2005 in, waarvoor dank: C. Arink, Jan van Blanken, Ellen de Bruin, Teun van Dijk, Frank van Groen, Auke Jansen, Kees Jonker, Will Schep, Paul Tak, Piet Vlietstra, Erik de Vries, Willem van der Waal en Nirk Zijlmans. De waarnemingen van de Big Day teams hebben betrekking op de Big Day van 7 mei 2005.
Literatuur J. van Blanken. Overzicht 1e en 2e vroegste waarneming zomervogels. De Gierzwaluw jg. 40 (4), 2003. J. van Blanken. Voorjaarsfenologie 2003. De Gierzwaluw jg. 41 (4), 2004. J. van Blanken. Voorjaarsfenologie 2004. De Gierzwaluw jg. 43 (1), 2005.
20
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
Waarnemingen januari t/m maart 2006 Paul J. Marcus
Beste mensen, it is de laatste waarnemingenrubriek die ik heb samengesteld. Ik heb dit een aantal jaren met veel plezier gedaan. Ik dank iedereen die direct of indirect bijdroeg tot de totstandkoming van de rubriek: dat zijn de directe inzenders van de waarnemingen, de mensen die op AVN hun waarnemingen doorgaven en de fotografen. Met name wil ik Ellen de Bruin voor haar rol als redacteur en Robert Heemskerk als vormgever heel hartelijk danken voor de wijze waarop ze de rubriek tot een leesbaar geheel hebben gemaakt. Ik wens Dennis de Vré veel plezier met het samenstellen van de komende waarnemingenrubrieken. Tot ziens in het veld. Paul
D
Waarnemingen in de periode april t/m juni 2006 kunt u – bij voorkeur via het nieuwe spreadsheet – uiterlijk 10 juli sturen naar Dennis de Vré, Mezquitalaan 61, 1064 NS Amsterdam,
[email protected].
Zwarte Zwaan 7-1 Ransdorp 4 ex. (PT); 19-3 Waterland 2 ex. (FV). 22-1 t/m 14-2 Rondehoep max. 10 ex. (EdB, PT). Knobbelzwaan 20-2 Polder Katwoude 38 ex. (FV, WvdW). 20-2 Waterland-Oost 469 ex., 19-3 388 ex. (FV, WvdW). Kleine Zwaan 1-1 t/m 15-2 Bloemendalerpolder max. 232 ex. (EdB, WvdW). 2-1 t/m 5-4 Inlaagpolder en aangrenzende Houtrakkerbeemden max. 6 ex. ad. t.p. (PM, FvG, RvD, JvB, RR, WS, PT). 3-1 t/m 14-2 Bovenkerkerpolder max. 141 ex. (WvdW, PT, FvdL). 15-1 Ballastbos 2 ex. ZO (NZ). 22-1 Rondehoep 1 ex. (EdB). 28-1 Termietergouw 1 ex. (NZ). 20-2, 19-3 Waterland-Oost max. 98 ex. (WvdW, FV). 26-2 Landje van Geijsel 10 ex. (DTa). Wilde Zwaan 3-1 Bovenkerkerpolder 1 ex. (WvdW). 13-1 Aetsveldsche Polder 5 ex. ad. t.p., 4-2 3 ex. ad. W (EdB). 21-1 Inlaagpolder/Dijkland 2 ex. ad. heen en weer pendelend (PM). 8-2 De Kluut 2 ex. ad. & 3 juv. t.p. (RR). 10-2 t/m 5-4 Houtrakkerbeemden-west 2 ex. ad. & 3 juv. t.p., op 11-2 bovendien nog 2 ex. ad. en op 18-2 t/m 24-2 5 ex. ad. & 3 juv. (PM, JvB, RvD, RR, FvG, PT). 11-2 Gein-Zuid gehoord (EdB). 14-2 Hornen Kuijerpolder gehoord (EdB). 18-2 Polder Groot-Mijdrecht 1 ex. (FvG). 25-3 2e Constantijn Huygensstraat 13 ex. over (RR). Kolgans 7-1 Waterland-Oost 6000 ex. (PT), 20-2 7509 ex., 19-3 11697 ex. (FV, WvdW), 20-2 Polder Katwoude 1975 ex. (FV, WvdW). 13-1 Aetsveldsche Polder >1000 ex. t.p., 26-3 11 ex. N (EdB). 22-1 Spaarnwouderplas 100 ex. (PM), 18-2 Inlaagpolder 2100 ex. N (PT).14-2 t/m 19-2 Rondehoep max. 17000 ex. (PT, FvG, MK). 14-2 Polder Groot-Mijdrecht 2000 ex. (PT). rietgans sp. 2-1 Lutkemeer 23 ex. NO (PT). 7-1 Uitdam 70 ex. NW (PT). 20-2 Waterland-Oost 3 ex., 19-3
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
21
122 ex. (FV, WvdW). 20-2 Polder Katwoude 310 ex. (FV, WvdW). 20-3, 21-3 Inlaagpolder 80 ex. t.p. (PM). Toendrarietgans 2-1 Houtrakkerhoek 45 ex. t.p. (PM, PT). 12-1 t/m 21-3 Inlaagpolder max. 300 ex. (PM, PT). 29-1 Polder Groot-Mijdrecht 2 ex. (WS). Kleine Rietgans 4-2 Aetsveldsche Polder 3 ex. in groep Kolganzen (EdB). 15-2 Bloemendalerpolder 50 ex. (WvdW). 20-2 Polder Katwoude 20 ex. (FV, WvdW). Grauwe Gans 20-1 Science Park Watergraafsmeer 40 ex. (FvG). 20-2 Polder Katwoude 364 ex. (FV, WvdW). 20-2 Waterland-Oost 2230 ex., 19-3 1537 ex. (FV, WvdW). Soepgans 20-2 Waterland-Oost 38 ex. (FV, WvdW). Indische Gans 20-2 Waterland-Oost 1 ex. (WvdW, FV). canadese gans 14-2 Rondehoep 2 ex. (PT). 18-2 Botshol 2 ex. (FvG). 20-2 Polder Katwoude 1 ex. (FV, WvdW). 23-3 Landje van Geijsel 11 ex. (AJ). Kleine Canadese Gans 3-2 omg. Holysloot 3 ex. in grote groep Brandganzen (EdB). 5-3 Poppendammergouw 1 ex. (NZ). Grote Canadese Gans 10-2 t/m 17-2 Landje van Geijsel max. 16 ex. (WS, EdB, PT). 19-3 Horn- en Kuijerpolder 11 ex. (EdB). 30-3 Bloemendalerpolder 2 ex. t.p. (EdB). Brandgans 3-1 Noordpolder beoosten Muiden 190 ex. (EdB). 13-1 Aetsveldsche Polder 38 ex. (EdB). 22-1 Rondehoep 3 ex. (EdB). 18-2 Rijperdwarsweg 2200 ex. (NZ). 20-2 Waterland-Oost 10102 ex. (FV, WvdW). 20-2 Polder Katwoude 8440 ex. (FV, WvdW). Rotgans 19-3 Waterland 1 ex. (FV). Roodhalsgans 29-1 Blijkmeer 1 ex. (Bas Lagerveld via DBA). Nijlgans 20-2 Waterland-Oost 18 ex. (WvdW, FV). 3-3 omg. Ransdorp 40 ex. (FvG). Casarca 29-3 Overleek 1 v. (NZ). Bergeend 18-2 Kinseldam 31 ex. (FvG). Krooneend 4-2 Oosterdok Oude Schans 2 m. & 2 v. (WvdW). 11-2 Winkeldijk 5 m. & 2 v. (EdB). 12-2 Abcoude 1 p. (WS). Tafeleend 26-3 randmeer IJburg 45 ex. (FvG).
FOTO: ROBERT HEEMSKERK
Nonnetje (v), in de Slotervaart, 31-1-2006
22
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
Kuifeend 3-3 Kinselbaai 2500 ex. (FvG). Hybride Kuifeend m. x Tafeleend v. 3-3 Kinselbaai 1 ex. (FvG). Topper 14-1 Kinselmeer 1 v. (FvG), 1-3 2 ex. m.v. (WS). 20-2 Kinselbaai 3 ex. (MV, KJ, FVm), 3-3 1 m., 18-3 16 ex. (FvG), 25-3 1 v. (FvdL). 24-2 Uitdammer Die 5 m. & 1 v. (EdB). Rosse Stekelstaart 18-1 Vijfhoek 2 ex. (WvdW). Grote Zee-eend 9-2 IJsselmeer bij Muiden 1 p. W richting Vijfhoek (Jeroen Brandjes op GVN). IJseend 2-1 Gouwzee 1 ex. 1e winter t.p. (Peter Jongejans). Nonnetje 1-1 t/m 29-3 Houtrakkerbeemden max. 38 ex. (PT, FvG, PM, RvD, RR, JvB ). 1-1 t/m 27-3 Kinselmeer max. 31 ex. (NZ, EdB, WS, FvG). 3-1 Gaasp 1 v. (EdB). 3-1, 4-3 Ouderkerkerplas max. 3 m. & 2 v. (EdB, WS). 8-1 t/m 11-2 Botshol max. 10 ex. (EdB, FvdL). 8-1 Polder Groot-Mijdrecht 1 v. (EdB). 15-1 Gouwzee 29 ex. (NZ). 21-1 t/m 18-2 Boezemgemaal Rijnland bij Halfweg 1 p. (TvD, JvB). 21-1, 11-2 Volgermeer resp. 6 & 8 ex. (NZ). 28-1 Noorder IJplas 9 ex. (NZ). 31-1 Slotervaart 1 m. (RH). 2-2 Holendrechter- en Bullewijkerpolder 2 m. & 1 v. (WS). 11-2 Bloemendalergouw 4 ex. (NZ). 18-2 Kinselbaai 7 ex., 18-3 15 ex. (FvG).24-2 Oosterpoel, Waterland-Oost 1 v. (EdB). 20-3 De Kluut 2 m. (TvD). Brilduiker 7-1 Markermeer 120 ex. (PT). 28-1, 28-2 Botshol 20 ex. (FvdL, FvG). Grote Zaagbek 15-1 Ballastbos 2 p. (NZ). 21-1 t/m 26-3 Westgaarde max. 6 ex. (RR, JvB, PT). 28-1 Uitdammerdie 4 ex. (NZ). 18-2 Nieuwe Meer 1 p. (RR). 25-2 Nieuwe Gouw 5 ex. (NZ). Middelste Zaagbek 7-1 Kinselmeer 1 m. & 4 v. (PT). Krakeend 30-2 Middelpolder onder Amstelveen 300 ex. (FvG). 3-3 Kinselbaai 110 ex. (FvG). 7-3, 30-3 Science Park Watergraafsmeer resp. 50 & 55 ex. (FvG). Smient 18-2 Ouderkerkerplas 20000 ex. (FvG). Slobeend 25-3 Westgaarde 28 m. & 13 v. t.p., 26-3 35 m. & 19 v. t.p. (JvB). Pijlstaart 7-1 Gouwzee 1 m. (NZ). 8-1, 5-2 Kinselbaai 1 p. (NZ, FvG). 22-1 Spaarnwouderplas 14 ex. t.p. (PM). 25-1 t/m 7-2 1 wilde v. t.p. Artis (WvdW). 31-1 Fahrenheitstraat 1 ex. over (AJ). 11-2 t/m 25-3 Landje van Geijsel max. 6 ex. (EdB, WS, PT, RR, AJ). 13-2 Houtrakkerbeemden 1 ex. (JvB). 18-2 Botshol 2 ex. (FvG). 25-2 t/m 9-3 Kinsel max. 3 ex. (NZ, FvG, HB). 18-3 Kinseldam 3 ex. (FvG). 18-3 Inlaagpolder 2 ex. (PT). 25-3 Australiëhavenweg 1 v. (TvD). 25-3 Osdorper Binnenpolder 1 v. (TvD). 29-3 Dijkeinde 1 p. (NZ). Zomertaling 18-3 Muidertrekvaart KNSF-terrein 1 p. (FvG). 23-3 Landje van Geijsel 1 m. (WS). 26-3 Kinsel 1 m. (NZ). 29-3 Osdorper Binnenpolder 1 p. t.p. (RR). Wintertaling 14-1 Kinselbaai 80 ex., 18-2 150 ex. (FvG). 18-2 Landje van Geijsel 75 ex. (FvG). 25-2 Amstelpark 2 p. (EdB). Patrijs 5-1 Lutkemeer 9 ex. (PT), 13-2, 14-3 1 p. (PT, JvB). 18-1 Houtrakpolder 1 ex. (PT). 3-2 Westpoortweg 2 ex. (PM). 7-2 Schiphol 2 p. (WS). Parelduiker 22-1 t/m 24-1 Botshol 1 ex. (Marc Smits, WS). Dodaars 7-3 Nieuwe Diep 6 ex. (FvG). Roodhalsfuut 15-3 t/m 27-3 Nieuwe Meer 1 ex. t.p. (JvB en vele anderen). Kuifduiker 1-1 Haven-Ballast 1 ex., 26-3 Ballastbos 1 ex. (NZ). 18-3 Kinselbaai 1 ex. (FvG). 31-3 Nieuwe Meer 1 ex. winter (RR). Geoorde Fuut 1-1 Kinselbaai 1 ex. (NZ). 13-2 Ouderkerkerplas 1 ex. (WvdW). Roerdomp 1-1 t/m 23-3 Houtrakkerbeemden-oost max. 7 ex. (PM, EdB, PT, RvD, RR, FvG). 18-1 Eerste Diem 1 ex. (WvdW). 28-1 Botshol 1 ex. (FvdL). 2-2 Brettenpad bij Westelijke Puinstort 1 ex. (PT), 10-2 Brettenpad
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
23
24
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
Kraanvogel, Vijfhoek, 24-3-2006
FOTO: ELLEN DE BRUIN
omg. VTC De Bretten 1 ex. (RvD, PM). 5-2 Overdiemerpolder 1 ex. (NZ). 11-2 Boezemkanaal Rijnland 1 ex. (FvG). 17-2 t.o. Cruquiusweg 92 1 ex. uit Z neer in ruigte 12.45u., vloog om 13.00u. op naar het Borneoeiland (MvL). 18-2 Botshol 1 ex. (FvG). 9-3 Kinselbaai 1 ex. (HB). 14-3 Botshol 1 ex. (PT). 18-3 Golfbaan Waterland 1 ex. (NZ). 19-3 De Kluut 1 ex. vliegend (RR). 25-3 Landsmeerderveld 1 ex. (NZ). Grote Zilverreiger 4-1 Bloemendalerpolder 2 ex. (WvdW). 4-2, 18-2 Aetsveldsche Polder 1 ex. (EdB). 5-2, 19-2, 6-3 Overdiemerpolder 1 ex. (NZ, HB). 11-2, 7-3 Noordpolder beoosten Muiden 1 ex. t.p. (EdB, RvD, PM). 12-2 Gemeenschapspolder 1 ex. (NZ). 24-2 Anna’s Hoeve Watergraafsmeer 1 ex. over (AJ). 26-2 Broekzijdsche Polder 1 ex. (WS). 24-3 Vijfhoek 1 ex. NW (EdB). 7-1, 19-3 De Munt, Waterland 1 ex. (NZ). 14-1 Kinselmeer 2 ex. (RB), 15-1 1 ex. (NZ). 20-2 IJdoorn 1 ex. (MV, KJ, FVm). 24-2, 25-2, 18-3 Kinsel 1 ex. t.p. (FvdL, WS, RvD, PM). 25-2 Kinselmeer 1 ex. (WS). 18-3 noordoever Kinselmeer 1 ex. (RvD, PM). 19-3 Kinsel 1 ex. (FV). 7-1, 13-2 Polder Nellestein max. 4 ex. (PT, RvD, PM). 8-1 Stokkelaarsbrug 1 ex. (EdB). 8-1 t/m 29-1 Polder Groot-Mijdrecht max. 12 ex. (EdB, WS, FvdL). 22-1 Waver 2 ex., 11-2 1 ex. (EdB). 25-1 t/m 25-2, 13-2, 14-2 Rondehoep max. 5 ex. (PT, RvD, PM, EdB, FvG, RH). 17-2 Winkeldijk 1 ex. (EdB). 17-2, 18-2 omg. Botshol 1 ex. (EdB, RH), 18-2 Botshol op slaapplaats 56 ex., arriverend tussen 17.30u.-18.30u. (JvdW). 13-2 Middelpolder onder Amstelveen 1 ex. (RvD, PM). 18-2 Bovenkerkerpolder 1 ex. (FvG). 14-3 Polder Waardassacker 1 ex. (PT). Blauwe Reiger 7-2 Sloterpark, Allendelaan jongen gehoord (RvD, PM). 9-2 Artis, jonge ex. op nestrand vleugelflappend, naar schatting bijna 4 weken oud (WvdW). Ooievaar 2-1 Sciencepark Watergraafsmeer 3 ex. over (DT), 20-1, 21-1 2 ex. (FvG). 7-1, 25-1 omg. Botshol 1 ex. (PT). 8-1 en 9-1 4 ex. in Amsterdam geteld (excl. ex. van Botsholsedwarsweg), w.v. 3 geringd (WvdW). 101 Polder Groot-Mijdrecht 1 geringd ex. (WS). 5-2 Durgerdammergouw 1 ongeringd ex. (WS). 2-3 Frankendael 2 ex. nestelend (med. RH, en vlgs. Guus van Duin al 2 weken bezig). 14-3 Plantage Muidergracht 1 ex. op nest (JB). Lepelaar 15-2 Botshol 1 ex. (JvdW). 23-2 Vereenigde Binnenpolder 1 ex. (PT). 24-2 Broekermeer 1 ex. (René Vos). 26-2 t/m 25-3 Landje van Geijsel max. 7 ex. (WS, DTa, WS, EdB). 12-3 De Munt 3 ex. (NZ). 12-3 A4 t.h.v. Schiphol 1 ex. ZW (EdB). 15-3 Osdorper Binnenpolder 11 ex. (RS). 18-3, 20-3 IJdoorn resp. 1 & 5 ex. (FvG, HB). 26-3 Aetsveldsche Polder 3 ex. t.p. (EdB). Rode Wouw 2-1 Houtrakpolder, Weg over Kavel 35 1 ex. Z (PM). 25-2 Oosterpark 1 ex. over (WvdW). 25-2 Monnickendam 1 ex. N (H.Abrahamse, med. WvdW). 7-3 Tuincentrum Konijnenburg, Handweg 99, Amstelveen 2 ex. N 16.15u. (Gerard van Buren via DBA), 7-3 Zorgvlied 2 ex. NO 16.25u. (MK). 25-3 Sloterparkbad 1 ex. ZZW 16.30u. (Olmo van Herwaarden via DBA). Bruine Kiekendief 17-3 IJdoorn 1 v. (FV). 17-3 Westhoffbos 1 v. ONO (PM). 18-3 Rijperdwarsweg 1 ex. (NZ). 20-3 IJdoorn 1 m. (HB). 20-3, 23-3 Batterij-Spaarnwouderveen 1 v. t.p. (PM). 24-3 Vijfhoek 1 v. hoog N (EdB). 25-3 Diemerpark 1 ex. (RB), 27-3 1 m. ad.en 1 v. over (MvL). 29-3 Zijkanaal-F 1 ad. m. W (PM). 29-3 Spaarnwouderveen 1 ex. (PT). 31-3 Zuiderwoude 1 m. (WS). Blauwe Kiekendief 2-1 t/m 23-2 Houtrakpolder 1 v. jagend (PM, EdB, FvG, PT). 21-1, 14-2 Batterij-Spaarnwouderveen 1 v. (PT, RvD, PM). 31-1, 14-2 Westpoortweg 1 v. (RR, RvD, PM). 5-3 Spaarnwouderplas 1 m. ad. jagend (PM). 5-3 Noordzeeweg bij Abberdaan-Dortmuiden 1 v. (RR). 2-1 Osdorper Binnenpolder 1 v. (PT). 21-1 t/m 25-3 Lutkemeer max. 2 v. (RR, PT, RS). 2-1, 15-1 oever Gouwzee 1 v. jagend (Peter Jongejans, NZ). 21-1 Barnegat 1 ex. (NZ). 28-1 Rijperdwarsweg 1
ex. (NZ). 28-1 De Munt 1 ex. (NZ). 11-2 Dijkeinde 1 ex. (NZ). 12-3 Poppendammergouw 1 ex. (NZ). 3-1 Bovenkerkerpolder, Nesserlaan 1 m. ad. jagend (WvdW). 10-1 Noorder Legmeerpolder 1 m. ad. (RvD, PM). 22-1 Schiphol-Rijk 1 v. (EdB). Havik 3-2 Amstelpark 1 m. (FvG). 11-2 Botshol 3 v., later 1 m. baltsend met 1 v. (EdB). 3-3 oever Sloterplas bij Sloterparkbad 1 ex. op prooi (RR). 20-3 Westgaarde 1 ex. roepend (JvB). Buizerd 11-2 Botshol 9 ex. schroevend (EdB). Smelleken 8-1 Lutkemeer 1 v. over, 20-2 1 v. t.p. met prooi (RR). Slechtvalk gehele periode Centrale Hemweg 1 p. t.p. (PM, RvD, EdB); broedpaar, 4 eieren resp. op 14-3, 17-3, 19-3 & 21-3 (PM). 17-1 Westpoortweg 1 v. ad. met prooi, duif (PM). 6-2 Westpoortweg 1 v. ad. t.p. (PM). 1-1 t/m 19-4 1 v. ad. t.p. Inlaagpolder (PM, RvD, RR, WS, PT). 1-1 t/m 24-4 Dijkland, Spaarnwoude 1 m. ad. en 1 v. subad. t.p. (PM, RvD, EdB, PT). 3-1 Osdorper Bovenpolder 1 ex. ad. over (RR), 18-1, 4-2, 6-2 1 ex. (PT). 15-2 Haarlemmermeer tussen Lijnden en Zwanenburg 1 v. ad. t.p. in akker (RR). 27-3 Eendrachtpark 1 ex. hoog jagend (Philipp Derks). 1-1 Aandammergouw 1 ex. (NZ). 3-2 Kinseldam 1 rossig ex. t.p. (EdB), 24-2 1 ex. ad. t.p. (FvdL). 11-2 Bloemendalergouw 1 m. ad. (NZ). 18-2 Rijperdwarsweg 1 ex. juv. (NZ). 7-3 hoge elektriciteitsmast bij Het Blauwe Hoofd, Durgerdam 1 ex. ad. t.p. (RvD, PM). 10-3 Durgerdam 1 ex. jagend (HB). 15-3 omg. Uitdam 1 v. (WvdW). 18-3 hoge elektriciteitsmast bij IJburg 1 ex. ad. t.p. (RvD, PM). 19-3 Rijperweg 1 ex. (FV). 4-1, 4-2, 12-3 Fahrenheitstraat 1 ex. over (AJ). 4-1 Groot-Duivendrechtsepolder 1 m. ad. t.p., 13-2 1 v. ad. t.p. (RvD, PM). 5-1 Arena, Asd.-Zuidoost 1 ex. met Ekster in de klauwen langsvliegend, liet de nog zeer levendige prooi los (Leo Heemskerk). 10-1 Zuidas, ABN-Amro 1 ex. rondvliegend (RH). 22-2 Philipstoren, De Omval 1 ex. t.p. (WvdW). 24-1 Mondriaantoren 1 ex. (BdK). 17-3 omg. Baarsjesweg 1 ex. Z (MR). 27-3 ABN-Amrogebouw bij Arena 1 ex. t.p. (WvdW). 19-2 Rondehoep 1 ex. jagend (MK). 21-2, 11-3, 17-3 Landje van Geijsel 1 ex. over (AJ, SW, AD). 7-3 Polder Waardassacker & Holendrecht 1 ad. t.p. (RvD, PM). Slechtvalk met kenmerken ssp. calidus 20-2, 11-3 Lutkemeer 1 ex. 2kj. t.p. (RR). 20-2 Camping Uitdam 1 ex. 2kj. (WvdW, FV). Waterral 2-1 Spaarnwouderveen 2 ex., 12-1 1 ex. (PT). 15-1 Frankendael 1 ex. (AJ). 5-2, 18-2, 3-3 IJdoorn 1
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
25
26
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
IJslanders (velen). 18-2 IJdoorn 65 ex. (FvG), 20-2 t/m 18-3 IJdoorn max. 1800 ex. (MV, KJ, FVm, FvG, JB). 20-2 Rijperweg 20 ex. (FV, WvdW). 24-2 Anna’s Hoeve Watergraafsmeer 5 ex. over (AJ). 14-3 Rondehoep 1500 ex. (PT). 17-3 t/m 25-3 Osdorper Binnenpolder max. 46 ex. (JvB, PT). 18-3 Horn- en Kuijerpolder 1 ex., 19-3 14 ex. (EdB). 26-3 Aetsveldsche Polder 15 ex. (EdB). IJslandse Grutto 7-3 Landje van Geijsel 2 ex. met IJslandse kleurringen t.p. (WvdW). Rosse Grutto 19-2 Landje van Geijsel 1 ex. (WS). Wulp 3-1 Holendrechter- en Bullewijkerpolder 17 ex. (EdB), 18-2 t/m 12-3 Landje van Geijsel max. 500 ex. (FvG, WS, EdB, DTa, SW). 8-1 Groot-Mijdrecht 63 ex. (EdB). 18-2, 3-3 Kinseldam max. 430 ex. (FvG), 1-3 Kinsel 260 ex. (WS). 24-2 Peereboom 220 ex. (EdB). Zwarte Ruiter 14-2 Holendrechter- en Bullewijkerpolder 2 ex. (WS). 1-3 Landje van Geijsel 2 ex. (PT). 25-3 IJdoorn 1 ex. (FvdL). Tureluur 16-1 Inlaagpolder 1 ex. (PM). Witgatje 2-1 Ringweg Zeelandia 2 ex., 22-3 1 ex. (PM). 7-1 Amerikahavenweg 1 ex. (TvD). 7-1 t/m 28-1 Polder Groot-Mijdrecht max. 4 ex. (EdB, PT, WS, FvdL). 8-1 Winkel 1 ex. (EdB). 17-1 t/m 25-3 Lutkemeer 1 ex. (RvD, PM, RR, JvB). 18-2 Ouderkerkerplas 1 ex. (FvG). 18-2 Rondehoep 1 ex. (FvG). 24-2, 22-3 Kinseldam 1 ex. (FvdL, WvdW). 25-2 t/m 9-3 Landje van Geijsel 1 ex. t.p. (EdB, WS, WvdW, RR). 25-2 Schiphol omg. Sloterweg 1 ex. (RR). 30-3 Science Park Watergraafsmeer 1 ex. (FvG). Zwartkopmeeuw 27-1 Jan van Galenstraat/Kop van Jut 1 ex. 3kj. (RA). 12-3 Amstelveen omg. Bovenkerkerpolder 2 ex. N (AD). 17-3 kolonie Arena 1 ex. (WS). 18-3 Zeeburgerpad 1 ex. ad. t.p. (Stef Waasdorp, med. RA). 22-3 Osdorper Binnenpolder 1 ex. ad. t.p. in troep Kokmeeuwen, vloog al snel alleen richting Geuzenveld (PM). 22-3 Poppendammergouw 1 ex. ad. t.p. foer. op gier (WvdW). 25-3 Kinseldam 1 ex. (FvdL). Kokmeeuw 24-3 Hoekenesgracht 1 gedeeltelijk leucistisch ex. (RA). Geelpootmeeuw 13-1 Albardagracht 1 ex. 2kj. t.p. (RA), 16-1 1 ex. ad. t.p. (PM), 23-1, 28-1 ‘Johnny Rotten’ weer present, deze werd op 24-3 nog gemeld (PM, RA, MR). 19-2 Entrepotdok 1 ex. (WvdW). Uit een AVN-bericht van Ruud Altenburg d.d. 21-2: “Waarschuwing aan de waarnemers van adulte Geelpootmeeuwen: deze horen rond deze tijd richting de kolonies te zijn vertrokken en zijn dus nu behoorlijk
FOTO: RONALD VAN DIJK
ex. (FvG). 18-2 Houtrakkerbeemden-oost 1 ex., 23-2 Houtrakkerbeemden-west 1 ex. (PT). 18-2 Middelveldsche Akerpolder, Zwartepad/Frankfurthersingel 1 ex. (RR). 3-3 Oeverpark Asd.Bos 1 ex. (RH). 10-3 Gemeenschapspolder 1 ex. (RH). 12-3 Brenner, Osdorp 1 ex. (RS). 13-3 Westerpark 1 ex. (KJ). 15-3 Diemerpark 4 ex. biggend (MvL). 18-3 Noorderweg, Houtrakpolder 1 ex. (PT). 21-3 Beatrixpark 1 ex. (RH, foto). 24-3 Vijfhoek 1 ex. (EdB). 27-3 Brettenpad 1 ex. (PT). 29-3 Nieuwe Brettenpad 1 ex. biggend (PM). Kraanvogel 24-3 Vijfhoek 1 ex. uit Z aanvliegend, vervolgens opschroevend met Kokmeeuwen, daarna afbuigend richting Amsterdam (EdB). 31-3 Batterij-Spaarnwouderveen 1 ex. 2kj. laag rondvliegend, verdween naar O 15.35u.-15.45u. gezien (PM), om 16.00u. werd wrsch. dezelfde vogel weer gezien boven het Houtrakbos omg. Borneohoeve (Ruud Bakker op VZK). Scholekster 11-2 Landje van Geijsel 1 ex. gehoord, 17-2 110 ex. (EdB), 18-2 115 ex. (FvG, JvdW), 26-2 110 ex. (DTa), 2-3 >200 ex. 24-2 Barnegat 18 ex. (EdB). Kluut 1-3 Kinseldam 1 ex. (WS), 18-3 7 ex. (FvG). 19-3 Kinsel 14 ex., 29-3 54 ex. (FV), 30-3 52 ex. (WS). 25-3 Lutkemeer 1 ex. (PT). 29-3 Houtrakkerbeemden-west 4 ex. (PT). Bontbekplevier 20-2 t/m 9-3 Kinseldam max. 10 ex. (MV, KJ, FVm, FvdL, EdB, WS, HB). 27-2 IJdoorn enkele t.p. (JB), 18-3 4 ex. (FvG). 7-3 t/m 25-3 Landje van Geijsel max. 8 ex. (WS, RR, MvL, EdB, PT, AJ). Kleine Plevier 24-3 Landje van Geijsel 2 ex. (WS), 25-3 1 ex. (EdB). 25-3 Processorstraat 2 ex. (NZ). 26-3 Lutkemeer 1 ex. (JvB), 29-3, 31-3 Lutkemeer 2 ex. (RR, PT). 29-3 Kinsel 2 ex. (FV). Goudplevier 13-1 Inlaagpolder 20 ex. (RR). 22-1 Binnen- en Buitengouw 146 ex. (NZ). 25-1 Rondehoep 70 ex. (PT). 16-2 Landje van Geijsel 4 ex. (WS), 18-2 1 ex. (FvG). 24-2 Rijperweg 80 ex. (EdB). 24-2 Waterland, De Nes 110 ex. (EdB), 12-3 500 ex. (NZ). 14-3 Bovenkerkerpolder 30 ex. (PT). 27-3 Rijperdwarsweg 1200 ex. (NZ). Kieviet 18-2, 19-2 Landje van Geijsel max. 800 ex. (FvG, WS, MK). 18-2 Kinseldam 800 ex. (FvG). 18-2 IJdoorn 2000 ex. (FvG). Bonte Strandloper 8-1 t/m 13-2 Inlaagpolder max. 6 ex. (PM, RR, PT, JvB). 12-2 t/m 27-3 Landje van Geijsel max. 12 ex. (WS, EdB, AJ, JvdW, SW, PT, WvdW). 18-2 IJdoorn 5 ex., 18-3 20 ex. (FvG), 27-2 enkele (JB). 1-3 Kinseldam 5 ex. (WS), 3-3 15 ex. (FvG). 3-3 Kinsel 9 ex. (FvG), 29-3 25 ex. (FV). 15-3 Zuiderwoude 7 ex. (WvdW). 15-3 Uitdam 9 ex. (WvdW). 19-3 Nespolder 22 ex. (FV). 22-3 Waterland in totaal >20 ex. (WvdW). 22-3 t/m 29-3 Osdorper Binnenpolder 1-2 ex. (RR, PT). 29-3 Rijperweg 9 ex. (FV, NZ). 29-3 Dijkeinde 2 ex. (NZ). Kemphaan 8-1 t/m 21-3 Inlaagpolder max. 20 ex. t.p. (PM, RR, PT, FvG, JvB). 14-1 Kinseldam 1 ex. t.p. (RB), 18-3 11 ex. (FvG). 11-2 t/m 25-3 Landje van Geijsel max. 41 ex. (EdB, WS, MvL, J.Riemens). 20-3 t/m 29-3 Osdorper Binnenpolder max. 5 ex. (JvB, PT). Watersnip 7-1, 25-3 Fornebukade Haarlemmertrekvaart resp. 1 & 2 ex. (TvD). 20-1 Science Park Watergraafsmeer 66 ex. (FvG). Houtsnip 4-1 Amstelpark 1 ex. (FvdL). 21-1 Nigtevecht 1 ex. (EdB). 2-2 AMC-terrein 2 ex. (WS). 4-2 Bloemendalerpolder omg. De Horn 1 ex. (EdB). 12-3 Centrale Hemweg v. Slechtvalk plukt 1 ex. op het uitvliegrooster voor de nestkast (PM). 19-3 Oude Haagseweg 1 ex. (RvD). 21-3 Brettenpad, Westelijke Puinstort 1 ex. (PT). 25-3 Westgaarde 1 ex. (JvB). 25-3 bij het De Mirandabad 1 ex. (FvG). 26-3 Rietland Nieuwendam 1 ex. (NZ). 28-3 VTC de Eendracht Osdorp 1 ex. (JvB). 28-3 Apollolaan 1 ex. over 8.30u. (Theo van Lent). 29-3 Nieuwpoortkade 1 ex. over (Frans Klaasen). 29-3 over Boezemkanaal ten W van VTC De Groote Braak 1 ex. ZO 15.00u. Grutto 9-2 Landje van Geijsel 1 ex. t.p. (EdB, WS), 12-2 t/m 18-3 max. 3000 ex., waaronder div. herkenbare
Grutto’s, Landje van Geijsel, 15-3-2006
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
27
schaars! Ik heb uit de Flevo afgelopen weekend al twee foto’s van geelpotige Zilvermeeuwen langs zien komen. Opletten op snavel- en kopvorm, vleugellengte, de kleur van de poten (vaalgeel in Zilver vs knalgeel in Geelpoot), oogring (oranjerood vs donkerrood), grootte van spiegels op P9-10 (groot vs klein) en vorm van bandje op P5 (onderbroken/dun vs compleet en breed).” Hybride Geelpoot- x Kleine Mantelmeeuw 13-3 Zeeburgerpad 1 ex. 9kj. t.p. met ring Maasvlakte CV7 (RA). Pontische Meeuw 13-1 t/m 17-1 Albardagracht 1 ex. 4kj. t.p. (RA, RvD, PM, WS), 4-2 1 ex. 4kj. & 1 ex. 2kj. t.p., 25-3 1 ex. 4kj. t.p. (RA). 21-1 Hoekenesgracht 1 ex. 2kj. t.p. (RA). 23-1 t/m 19-3 Baanderskade 1 ex. 2kj. t.p. (RA, MvL, WvdW). 10-2 Kostverlorenvaart bij Baarsjesweg 1 ex. 2kj. t.p. (MR). 2-3, 3-3, 4-3 Mauritskade 1 ex. 2kj. t.p. (RA, MV). 13-3 Zeeburgerpad 1 ex. 2kj. t.p. (RA). 18-3, 19-3 Schinkel 1 ex. 2kj. t.p. (RH, foto’s). 26-3 Diemerpark steiger t.o. Peek 1 ex. 3kj. t.p. (MV). 30-3 Bloemendalerpolder 1 ex. 2kj t.p. (EdB). Mogelijke hybride Kleine Mantelmeeuw 27-1 Frankendael 1 ex. ad. t.p. (RA, WvdW). Kleine Mantelmeeuw 15-1 Erasmusgracht 2 ex. 2kj. & 1 ex. 4kj. t.p. (RA, RvD, WvdW). 15-1 Hoekenesgracht 1 ex. 3kj. t.p. (RA, RvD, WvdW). 17-2 Landje van Geijsel 2 ad., 2-3 7 ex. (EdB). 12-3 Erasmusgracht 1 ex. met Britse ring (RA). 20-3 Oosterpark 1 ex. 2kj. (RA). Visdief 29-3 Kinseldam 1 ex. (FV), 30-3 3 ex. (WS). Houtduif 7-3, 8-3 Holendrechter & Bullewijkerpolder 1 albino t.p. (WvdW, WS). 24-3 De Wittenkade 1 nest met 2 bijna vliegvlugge jongen (RA, foto). Monniksparkiet 6-1 Vondelpark 2 ex. (WvdW). Grote Alexanderparkiet 25-2 Vondelpark 8 ex. (MvL). Steenuil Gehele periode Rondehoep 2 ex. (EdB, RvD, PM, PT, WS). 7-1 Waver 1 ex. (PT). 28-1, 18-2 Polder Groot-Mijdrecht 1 ex. (FvdL, FvG). Ransuil 2-1 Westgaarde 1 ex. (PT). 13-1 Flevopark 2 ex. (MV), 31-3 1 mannetje roepend (RB). 13-1 Allendelaan 17.30u. 1 ex. over (RR). 18-2 Lutkemeerweg 1 ex. (PT). 14-3 Asd.Bos, De Heuvel 1 ex. gehoord (WS). 26-3 VTC De Eendracht Osdorperweg 1 ex. (Maurice Backerra). IJsvogel 1-1 t/m 21-3 Amstelpark 1 ex. (Theo van Lent, FvdL, EdB, WS, FvG). 6-1 Venserpolder 1 ex. (WvdW). 7-1 Boezemkanaal Rijnland 1 ex. (TvD). 7-1, 18-2 Noorder IJplas 1 ex. (NZ). 13-1, 26-3 Vijfhoek 1 ex. (MV). 15-1 Weespertrekvaart 1 ex. (AJ). 21-1 Eiland Zeeburg 1 ex. (FvG). 24-1 Entrepotdok 1 ex. wegvliegend (WvdW). 25-1 Amstel onder brug A10 2 ex. (PT). 13-2, 4-3 Uiterdijken 1 ex. (JvB, PT). 21-2 Langswater 1 ex. (PT). 27-2 Kalfjeslaan 1 ex. (Marjolein van Nieuwenhoven, med. WvdW). 2-3 Overbrakerpad, Westerpark 1 ex. (KJ). 6-3 de IJsvogel die op 5-9-05 in Artis het leven liet kwam blijkens de ring uit Engeland: Kiplin Hill, Catterich, North Yorkshire, 24-7-05 geringd, overleden 43 dagen nadien, na een reisje van 485 km en 118 graden (med. WvdW). 8-3 bushalte Schellingwouderdijk bij Zuiderzeeweg 1 dood ex. (med. Ruud Vlek). 10-3 Osdorperweg, VTC De Eendracht 1 ex. (RR). 26-3 Vecht, Nigtevecht 1 ex. (EdB). Groene Specht 16-1 t/m 29-3 Westgaarde 1 ex. (PT, RR, JvB, Maurice Backerra), 20-3, 25-3 1 p. (JvB). 28-1 t/m 21-3 Tuinencomplexen Eendrachtpolder max. 2 ex. (RR, FvG, PT). 19-2 t/m 29-3 Ma Braunpad/ Ookmeer 1 ex. (RR). 15-1, 5-3 Overdiemerweg 1 ex. (NZ). 28-1, 25-2 Amstelpark 1 ex. (FvdL, EdB). 13-2, 14-2 Crayenstein 1 ex. roepend (JvB, RvD, PM). 18-3 Noorder Begraafplaats 1 ex. (NZ). 19-3 Rietland Nieuwendam 1 ex. (NZ). 20-3 Oosterpark 1 ex. (MV); Jip Louwe Kooijmans wijst ons er op AVN op dat dit
28
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
de eerste waarneming van deze soort in het Oosterpark in 46 jaar is. 21-3 Vliegenbos 1 ex. (NZ). Veldleeuwerik 7-1, 25-1 Bovenkerkerpolder resp. 30 & 12 ex. (PT). 11-2 Landje van Geijsel 20 ex. t.p. (EdB). Boomleeuwerik 5-1, 9-1, 31-1 Houtrakpolder max. 8 ex. t.p. (RvD, PM). 7-1 Diemerzeedijk bij Vijfhoek 7 ex. t.p. (CC). 8-1 PEN-centrale Diemen 13 ex. (NZ). 15-3 Diemerpark 10 ex. (MvL). 23-3 Battertij 6 ex. N (PM). Strandleeuwerik 25-1 IJburg >6 ex. (WvdW). Boerenzwaluw 25-3 Lutkemeer 1 ex. (PT). 25-3 De Kluut 1 ex. (William Price). 25-3 Liergouw 3 ex. (FvdL). Oeverzwaluw 28-3 Spaarnwouderveen 1 ex. Z (PM). Graspieper 25-1 IJburg 20 ex. (WvdW). 13-2 Groot-Duivendrechtse Polder 20 ex. (RvD, PM). 16-2 Lutkemeer 25 ex. (FvG). Waterpieper 14-1 t/m 7-3 Kinseldam max. 25 ex. (FvG, RB, MV, KJ, FVm,WS). 15-1 Poppendammergouw 18 ex. (NZ). 18-2 IJdoorn 8 ex. (FvG). 20-2 t/m 29-3 Kinsel max. 16 ex. (MV, KJ, FVm, EdB, FvdL, WvdW, FV, FvG, HB). 29-1 De Nes 19 ex. (NZ). 5-2 Rijperdwarsweg 28 ex. (NZ). 10-2 Houtrakkerbeemden-oost 1 ex. (PM). 11-2 t/m 25-3 Landje van Geijsel max. 6 ex. (EdB, WS, PT, RvD, PM). 15-3 Diemerpark 1 ex. (MvL). 19-3 Vijfhoek 1 ex. (FvG). 28-3 Asd.Bos, weiland Meerzicht 8 ex. (RvD). Oeverpieper 1-1 IJsselmeer t.h.v. Kinselmeer 1 ex. (NZ). 22-1 Keesje Brijdeplantsoen 1 ex. (RB). Gele Kwikstaart 29-3 Barnegat 1 m. (FV). 31-3 Zuiderwoude 2 ex. (WS). Grote Gele Kwikstaart De gehele periode uit de hele regio gemeld. Witte Kwikstaart 4-1 Bloemendalerpolder 1 ex. (WvdW). 14-1 Kinseldam 1 ex. (FvG, RB). 18-1 Diemen, Beukenhorst 1 ex. t.p. (WvdW). 13-2 Lutkemeer 2 ex. (JvB). 18-2 t/m 3-3 Kinsel max. 9 ex. (FvG, MV, EdB, KJ, FVm, WvdW, FV, FvdL, FvG). 25-3 IJburg 2 ex. (RB). Rouwkwikstaart 7-3 Kinseldam 2 v. t.p. (WS). 7-3 t/m 14-3 Landje van Geijsel 1 m. ad.(WvdW, RvD, PM, WS, PT), 13-3 1 m. & 1 v. (WS). 15-3 Lutkemeer 1 ex. (JvB). 19-3 Broek in Waterland 1 ex. (FV). 29-3 N. van Barnegat 1 ex. (FV). 30-3 Durgerdammergouw 1 m. (WS). Pestvogel 2-1 Sloterdijk Molenwerf 4 ex. (F.Hogenbirk via DBA). 10-1 t/m 8-2 Oranjebaan, Amstelveen max. 25 ex. (MC, RR, P. P. Boermans, RvD, PM, WvdW). 28-1 Diemen, Rietzanger 39 13 ex. (CC). 9-2 Ookmeerweg 3 ex. (RR). 9-2 Ouddiemerlaan-Vredelust gehoord (CC). 25-2 Vondelpark 3 ex. (MvL). Blauwborst 26-3 Diemerpark 2 ex. zingend (FvG), 27-3 5 ex. zingend (MvL). 27-3 De Hoge Dijk 1 ex. zingend (WS). 27-3, 29-3 Brettenpad bij MCA 1 ex. zingend (PT). 29-3 Lutkemeer 1 ex. zingend (RR). 31-3 Overdiemerpolder zang (NZ). 31-3 Diemerzeedijk zang (NZ). Zwarte Roodstaart 24-3 zijstraat van C. van Eesterenlaan 1 ex. zingend (FV). 27-3 Polderweggebied 1 ex. (FvG). 28-3 1 ex. Cruquiusweg (MvL). 31-3 Van Riebeeckhavenweg 1 m. zingend (PM). Roodborsttapuit 3-1 t/m 23-1 Lutkemeer 1 m., 25-2 2 m. (RR). 16-1 t/m 6-2 Lutkemeer max. 2 ex. m.v. (PT). 22-1 Schinkelbos 1 m. (EdB), 12-3 2 m. & 1 v. (RH), 21-3 1 m. en 2 v. (Jan v.d. Ben). 26-3 langs de Vecht t.o. Zwaanswijck 1 m., wrsch. op trek (EdB). Kramsvogel 18-2 Rondehoep 1 leucistisch ex. in gezelschap van 500 soortgenoten (FvG). Grote Lijster 15-1 Erasmusgracht 1 ex. NO (WvdW, RA). 15-3 Poppendammergouw 9 ex. in 1 groep (WvdW). 19-3 Burkmeer, Waterland 1 ex. (FV). 20-3 Bretten Daveren omg. Australiëhavenweg 1 ex. in wilgenbos (PM). 20-3 Westerpark 1 ex. (KJ). 24-3 Flevopark 3 ex. N (FV). 25-3 Amerikahaven 1 ex. t.p. (WvdW). 29-3 zang Twiske (NZ). Zwartkop 1-1, 10-2 R.Bloemgartensingel 1 v. (RR). 2-1 Mauritskade 61 1 v. (K.Roselaar). 6-1 De Roever-
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
29
30
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
FOTO: ELLEN DE BRUIN
straat 1 v. (FvG). 11-2 Sterrenstraat, Tuindorp Oostzaan 1 m. (PV). 25-3 Westgaarde 1 ex. zingend (PT). 27-3 Oosterpark 1 ex. zingend (RA). Fitis 27-3 Zijdelmeer, Uithoorn 1 ex. zingend (Bert Verweij). 27-3 Diemerpark 3 ex. zingend (MvL). 27-3 Brettenpad, Westelijke Puinstort 1 ex. zingend (PT). 29-3 Diemerpark 3 ex. zingend (WS). Tjiftjaf 2-1, 3-1 Houthavens, Strand-West 1 ex. (KJ, Rob van Bemmelen). 22-1 Uitdam 1 ex. (NZ). 25-1, 5-3 R.Bloemgartensingel 1 ex. (RR). 15-2 Polder Groot-Mijdrecht 1 ex. roepend (JvdW). 24-3 Vijfhoek (EdB). 24-3 Nigtevecht 1 ex. (EdB). Zingende ex.: 25-3 Gerbrandypark 1 ex. (RA). 25-3 Noorder IJplas 1 ex. (NZ). 25-3 Westgaarde 1 ex. (JvB, PT). 26-3 Diemerpark 10 ex. (FvG). 26-3 Nigtevecht 2 ex. (EdB). Vuurgoudhaantje 4-1, 3-2 Amstelpark 1 ex. (FvdL, FvG). 25-1 Sloterpark Oostoever 1 ex. (Dennis de Vré). 3-2 Zorgvlied 1 ex. (FvG). 12-3 Asd.Bos omg. Thijssepark 2 ex. (MvL). 22-3 Siegerpark, Sloterweg 1 ex. (JvB). 24-3 Vijfhoek 1 ex. (EdB). 27-3 Westgaarde 1 ex. (RR). Baardmannetje 5-2 Overdiemerpolder 6 ex. (NZ). Witkoppige Staartmees 16-1 Westgaarde 3ex. (PT). Matkop 21-1 Oostelijke Puinstort Brettenpad 1 ex. (TvD). 28-1 Amstelpark 1 ex. (FvdL). 2-2 Dubbele Buurt Halfweg 1 ex. (PT). 8-2, 9-3 22-3, 23-3 Spaarnwouderveen 1 ex. (RR, RvD, PM). 2-3 Asd.Bos, Meerzicht 1 ex. (RH). 3-3 Oeverpark, Asd.Bos 3 ex. (RH). 10-3 Gemeenschapspolder 1 ex. (RH). 15-3 VTC Ons Buiten, noordoever Nieuwe Meer, 1 ex. (JvB). 26-3 Asd.Bos, Noordkant, Middelste Bos 1 ex. zingend (JvB). 26-3 Vijfhoek 1 ex. (MV). Zwarte Mees rond 9-1 1 ex. geregeld op voerdertafel Bolestein, Buitenveldert (Elaine Engelberts). 23-1 Westgaarde 2 ex. (PT). 7-2, 10-3 Linnaeushof, Watergraafsmeer 1 ex. zingend (FvG). 25-2 Amstelpark 1 ex. (EdB). 15-3 Fahrenheitstraat 2 ex., 31-3 1 ex. zingend (AJ). 15-3 Frankendael 1 ex. (FvG). 19-3 N.Oeverlanden Nieuwe Meer 2 ex. (MvL). 22-3 Wielerbaan Sloten 1 ex. zingend (JvB). 26-3 Vijfhoek 1 ex. (MV). Boomklever 2-1 t/m 29-3 Westgaarde max. 2 ex. (PT, RR, JvB). 5-1 Frankendael 1 ex. (FvG). 5-1 Nieuwe Oosterbegraafplaats 2 ex. (FvG). 29-1 Sloterpark Meer en Vaart 2 ex. (RR). 29-1 Vondelpark enkele ex. (WvdW), 26-3 1 ex. bij nestholte zingend (Annelies de Kleyn). 18-2, 26-3 Zwaanswijck, Nigtevecht 1 ex. zingend (EdB). 22-3 Plantijnpad 1 ex. roepend (RR). 22-3 Wielerbaan Sloten 1 ex. (JvB). 24-3 Flevopark 2 ex. zingend (FV). Noordse Kauw 26-1 Burg. Fockstraat 1 ex. t.p. (PM). 3-2 Spaarnwoude-dorp 1 ex. (PM). 25-3 Marathonweg-Olympiaplein 1 ex. (RH). Kauw 12-1 AMC 1400 ex. op slaaptrek (EdB). Spreeuw 30-3 Wibautstraat bij spoor 3500 ex. op slaaptrek (AJ). Ringmus 1-1 t/m 31-3 Lutkemeer max. 20 ex. (PT). 1-1 t/m 31-3 Snelleveldstraat 6 ex., en tevens 6 Huismussen (WS). 6-1 Erasmusgracht 6 ex. (WvdW), 19-3 3 ex. (RA). 8-1 Winkel enkele ex. (EdB). 15-1 Camping Uitdam 6 ex. (NZ). 11-2 Gein-Noord 3 ex. (EdB). 18-2 , 26-3 Nigtevecht max. 3 ex. (EdB). 19-3 Horn- en Kuijerpolder 2 ex. (EdB). Vink 18-2 Fort Uitermeer subzang (EdB). 19-2 Overdiemerpolder vinkenslag (NZ). 23-2 Kalfjeslaan vinkenslag (EdB). Keep 2-1 t/m 22-3 Ma Braunpad max. 8 ex. (PT, TvD, RR). 2-1 t/m 25-3 Lutkemeerweg max. 2 ex. (PT). 3-1 Machineweg, Houtrak 110 ex. in groep met 90 Vinken (EdB). 7-1 Broekermeerdijk 2 ex. (NZ). 11-2 Lange
Kauw, Nigtevecht, 25-2-2006
Bretten 2 ex. (FvG). 2-3 Asd.Bos, Heuvel enkele ex. (RH). 13-3 Diemerpark 3 ex. (HB). 22-3 Plantijnpad 1 m. (RR). 31-3 Middeliestraat 1 v. (NZ). Kneu 14-1 Kinseldam 3 ex. (FvG), 25-2 40 ex. (WS). 7-3 Science Park Watergraafsmeer 6 ex. (FvG). 16-3 Lutkemeerweg 80 ex. (PT). Frater 25-1 IJburg >3 ex. (WvdW). 18-2 Kinseldam 7 ex. (Rob Bekebrede). barmsijs 1-1 Fort Diemen 2 ex. (NZ). 3-1 Nesserlaan 40 ex. (WvdW). 5-1 Kalfjeslaan, ’t Kalfje 40 ex. (WvdW). 6-1 Vondelpark 40 ex. (WvdW). 6-1 Erasmusgracht 53 ex. (WvdW), 15-1 30 ex. (WvdW, RA). 7-1 Camping Uitdam 2 ex. (PT). 14-1 Van Riemsdijkweg 4 ex. (NZ). 26-1 Valentijnkade 1 ex. over (AJ). 10-2 Ringweg, Kadijkshoeve troepje t.p. (PM). 14-2 Meerkerkdreef 20 ex. (WS). 25-2 Asd.Bos, omg. Vietnamweide 100 ex. (RH). 12-3 Artis 20 ex. (FV). 12-3 Frankendael 5 ex. (AJ). 17-3 Sloterpark Lelylaan 15 ex. (RR). Grote Barmsijs 1-1 St.Barbara, Westerpark 2 ex. (KJ). 3-1 Nesserlaan 20 ex. (WvdW). 3-1 t/m 14-2 Meerkerkdreef, Asd.-Zuidoost max. 25 ex. (WS). 3-1 Dorpsplein Sloten 14 ex. (RvD). 5-1 Kalfjeslaan, ’t Kalfje 25 ex. (WvdW). 5-1, 27-1 Polderweggebied 1 ex., 23-3 17 ex. (FvG). 8-1 Nigtevecht 80 ex. op dakkapel (EdB). 10-1 Entrepotdok 30 ex. (WvdW). 11-1 Amstelveen 12 ex. (RR). 11-1 Zorgvlied 6 ex. (FvdL). 13-1, 14-1, 15-1 Erasmusgracht max. 50 ex. (RA, RvD, PM), 12-3 15 ex. w.o. 1 met ring (RA). 16-1 Amstelveen 2 groepen van resp. 20 en 30 ex. (FvdL). 20-1 Eiland Zeeburg 1 ex. (FvG). 21-1 Amerikahavenweg 33 ex. (TvD). 30-1 Frankendael 2 ex. (FvG). 30-1 J.Hanzestraat/Bellamydwarsstraat 12 ex. (Friso van Lierop). 1-2 Lutkemeerweg, bedrijf Van der Tol ca. 300 ex. in 2 subgroepen t.p. in windsingel 13.30u.-13.50u.; daarna vlogen ze op, over de Ringvaart naar De Lijnden. Slechts 1 Kleine Barmsijs ertussen gezien, geen Witstuiten (RvD, PM). 10-2 ’t Brinkie Asd.-Zuidoost 25 ex. (WS). 11-2 Holendrechterweg 15 ex. over (EdB). 11-2 Ma Braunpad 20 ex. (RR). 13-2 Vikingstraat 5 ex. (PV). 16-2 Landsmeerderdijk 80 ex. (PV). 25-2 Gemaal Raasdorperweg 12 ex. t.p. en 25 ex. N (RvD, PM). 2-3 Asd.Bos, Tennispark Amstelpark 15 ex. (RH). 3-3 Krugerplein binnentuin 18 ex. (Casper van Baarle). 4-3 Australiëhavenweg 20 ex. (TvD). 7-3 Oosterpark 15 ex. (RA). 10-3 Gemeenschapspolder 1 ex. (RH). 13-3 Diemerpark 10 ex. (HB). 15-3 Diemerpark 6 ex. (MvL). 18-3 Buitenrustpark 5 ex. (AJ). 19-3 Erasmusgracht 12 ex. (RA). 19-3 Ma Braunpad 8 ex. (RR). 22-3 Plantijnpad 2 ex. (RR). 25-3 Java-eiland 5 ex. (Sander Bos). Kleine Barmsijs 1-2 Lutkemeer zeker 1 ex. in groep Grote Barmsijzen (RvD, PM). 14-2 Meerkerkdreef 1 ex.
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
31
in groep van 20 barmsijzen (WS). Appelvink 4-1 t/m 27-3 Westgaarde max. 3 ex. (RR, JvB, PT). 17-1 Sloterpark Allendelaan 1 ex. over (PM, RvD). 21-1 Meerkerkdreef 1 ex. (WS). 21-1 Beatrixpark 1 ex. (Frank Warendorf). 24-1 Amstelpark, Amstelrust 1 ex. (WvdW). 13-2 VTC Osdorp 1 ex. (JvB). 2-3 Asd.Bos Heuvel 1 ex. (RH). 24-3 Vijfhoek 1 ex. O (EdB). Goudvink 1-1 Ballastbos 1 v. (NZ). 1-1 Fort Diemen 1 m. (NZ). 7-1 Noorder IJplas 1 m. (NZ). 10-1 Jaagpad omg. Gemaal Riekerpolder 2 v. (RvD, PM). 24-1 Amstelpark, Amstelrust 2 ex. (WvdW). 10-3 Gemeenschapspolder 6 ex. (RH). 26-3 Zwaanswijck, Nigtevecht 1 m. & 4 v. foer. (EdB). Noordse Goudvink 4-1 Amstelpark 4 m. & 9 v. (FvdL, Daan van der Elsken); 9-1 enkele gehoord; trompetje (WS). Sneeuwgors 2-1, 4-1 Houthavens Strand-West 13 ex. (KJ). 12-1 t/m 13-2 Processorstraat, Asd.-Noord 12 ex., 18-2 t/m 4-3 10 ex. (NZ, Rob Bekebrede). 13-1 t/m 19-2 IJburg max. 26 ex. t.p. (FvdL, KJ, WS, Herbert Minter, WvdW, RB, Jip Louwe Kooijmans). Rietgors 3-1 Ouderkerkerplas gehoord (EdB). 14-1 Kinseldam 3 ex. (FvG, RB). 15-1 binnentuin Erasmusgracht 1 v. (RA). 15-1 IJburg 1 m. (KJ). 3-3 Raasdorperweg 22 ex. in bomen en tuinderij-tjes (RvD, PM), 10-3 Lutkemeer 4 ex. (RR), 25-3 2 ex. zingend (JvB). 26-3 Diemerpark 15 ex. zingend (FvG).
Andere diersoorten Vleermuis 26-3 Amstelveen-Zuid 2 ex. (AD). Wezel 12-3 Westerpark 2x 1 ex. (KJ). Vos 15-3 Westgaarde 1 ex. (JvB). Bosmuis 9-2 Nigtevecht 1 ex. foer. op restanten onder voederplank (EdB). Eekhoorn 25-2 Amstelpark 1 ex. (EdB). Kleine Vos 20-2 Lampenistenstraat 1 versuft ex. in garage (RB). 15-3 Oeverlanden noordoever Nieuwe Meer 1 ex. (JvB). 26-3 Osdorperweg 2 ex. (Trees Kaizer). Wesp Gen. sp. 25-3 Tuindorp Oostzaan Sterrenstraat 1 ex. (PV).
In memoriam Han W. Fischer (1917-2006) Ruud Vlek
O
p 22 maart jl. is op 88-jarige leeftijd Han Fischer overleden. Han Fischer werd op 9 juli 1917 te Amsterdam geboren in de Theophile de Bockstraat, nabij het Vondelpark. In zijn middelbare schooltijd trad hij toe tot de Amsterdamse NJN, en begin 1939 tot de Werkgroep Vogels van de afdeling Amsterdam van de Nederlandse Natuurhistorische Vereniging. Zijn eerste vogelaantekeningen (in archief VWGA) dateren van 1937. Hij is dan 20 jaar. Zijn eerste baan had hij in het begin van de oorlog bij de Gemeente-Waterleidingen van Amsterdam, waarvoor hij onder andere de wandelkaartverkoop van de Amsterdamse Waterleidingduinen verzorgde. In die hoedanigheid leerde hij veel vogelwaarnemers kennen, waaronder zijn jarenlange vogelkameraad Jo Ladiges. Daarmee maakte hij in die eerste oorlogsjaren vele fietsexcursies (NJNers maakten toen lange fietstochten tot ver buiten de regio), onder meer naar Botshol en de Waterleidingduinen, en in de zomer met de boot naar Harderwijk om te gaan vogelen op de Doornspijkse Heide (broedwaarnemingen van Duinpiepers, en vermoedelijk territoriale Griel, juni 1942; vgl. Limosa 64: 165-167, 1991). In de strenge winter van 1942 ontdekte Han Fischer voor de deur van het kantoor van de Amsterdamse Waterleidingen aan de Nieuwe Herengracht bij de Weesperstraat een Kleine Burgemeester, die daar twee dagen verbleef rond een vuilnisschuit (vgl. Amsterdamse vogelhistorie p. 59, met een portretfoto van Fischer & Ladiges). In 1943 deden zij de eerste kwantitatieve vogelinventarisatie van het Naardermeer (zie De rietzangerbevolking van het Naardermeer in het
Gebruikte afkortingen
FOTO: WIES SCHUILING
Han Fischer in de Amsterdamse Waterleidingduinen bij de Zilk, september 1941.
32
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006
De Gierzwaluw
33
Ledenmutaties broedseizoen 1943. De Levende Natuur 40: 49-53, alsook een intern verslag in archief Natuurmonumenten over het Naardermeer, augustus 1942 - dec. 1944). Om daarover ervaringen uit te wisselen brachten Fischer & Ladiges zes bezoeken aan Jac. P. Thijsse in Bloemendaal (nov. 1942 - maart 1944; uitvoerige getypte notulen van alle gesprekken in archief Heimans- & Thijsestichting). Ter ontsnapping aan de Arbeidseinsatz in Hitler-Duitsland dook Jo Ladiges in 1944 onder in Haarlem en Han Fischer nabij het Naardermeer, in het voormalige jachthuisje van wijlen de vogelfotograaf Ad. Burdet. Na de oorlog verliet Fischer - inmiddels in 1947 in het huwelijk getreden - Amsterdam, en ging in Bussum wonen, nog wat dichter bij het Naardermeer. Door een drukke baan als internationaal vertegenwoordiger van een verffabriek reisde hij de wereld over en schoot zijn vogelhobby er meer en meer bij in. Pas vanaf 1956 hervatte hij zijn vogelaantekeningen. Na zijn pensionering schafte hij zich eind jaren zestig een geweldig landhuisje aan in de bossen onder De Koog op Texel. Daar woonde hij tot zijn overgang naar het bejaardenhuis in Den Burg nog 35 jaar. Hij vond er de rust om zijn aantekeningen uit te werken van nestwaarnemingen van Duinpiepers op de Doornspijkse Heide (1942-1943). In zijn latere levensjaren is hij lange tijd bestuurlijk actief geweest in de natuurbeweging, onder meer als bestuurslid en voorzitter van het Noord-Hollands Landschap (1959-1991). Het vogelarchief van Han W. Fischer is al eind 1997 door hem ondergebracht bij Natuurmonumenten (de Naardermeer-aantekeningen), bij de Heimans- en Thijssestichting en bij de Vogelwerkgroep Amsterdam (dagboeken 1937-1972). Han Fischer is anno 2000 opgenomen in de top honderd van Amsterdamse vogelwaarnemers die een nieuwe soort voor de regionale avifauna ontdekten, en wel op plaats 68 (zie Amsterdamse vogelhistorie p. 21).
Nieuwe leden
J. Blaisse, Amsterdam A.M. Bosch, Amsterdam G. Dijkman, Amsterdam A. Dokter, Amsterdam S. Duynstee, Amsterdam H. Goddijn, Amsterdam P.I.M. Goldschmidt, Amsterdam I. de Groot, Amsterdam J. Haringhuizen, Amsterdam A. Hoffman, Amstelveen H. Kraaij, Amsterdam J. Kuijper, Landsmeer B. Schat, Amsterdam M. Smits, Amsterdam K. van Tilburg, Amstelveen S. Waasdorp, Amsterdam M. Woldhuis, Amsterdam L. Zandvliet, Amsterdam Opzeggingen
C. van de Flier, Hoofddorp F. Parmentier, Purmerend Vertrokken
G.J. Hijstek, Diemen J. Ladiges, Leusden R. Wolbers, Amsterdam
Colofon Redactie: Ellen de Bruin, Vecht en Gein 3, 1393 PX Nigtevecht, 0294-257650,
[email protected] Opmaak: Robert Heemskerk, 020-6626163,
[email protected] Voorzitter: Jip Louwe Kooijmans, Blankenstraat 118, 1018 SG, 020-4223938,
[email protected] Secretaris: Hanna Hirsch, Uiterwaardenstraat 308, 1079 DB, 020-6462240,
[email protected] Penningmeester: Cor Veenman, Windrooskade 40, 1018 ZX, 020-6258424,
[email protected] Algemene bestuursleden: Jos Bontekoe, Sumatraplantsoen 137, 1095 HZ, 020-6922877;
Jan van der Ben, Valeriusstraat 238/1, 1075 GL, 020-6622304,
[email protected]
Commissie vogelbescherming: Edial Dekker, 020-6933140,
[email protected] Coördinator broedvogelatlas N-H: Jan van der Ben, 020-6622304,
[email protected] Waarnemingensecretaris: Dennis de Vré, Mezquitalaan 61, 1064 NS, 020-6144424,
[email protected] Standwerk: Manuel Segond von Banchet, Binnenkadijk 353, 1018 AX, 020-6249851,
[email protected] Excursies: Jip Louwe Kooijmans, 020-4223938,
[email protected] Lezingen: Edial Dekker, 020-6933140,
[email protected] Website: www.vogelwerkgroepamsterdam.nl AVN: groups.yahoo.com/group/Amsterdams_VogelNet Lidmaatschap leden: e 15,-, Huisgenootleden: e 4,50, Betaling via Postbank 5060400, t.n.v. Vogelwerkgroep
Amsterdam te Amsterdam
Overname van artikelen: gaarne in overleg met de redactie
Deadlines van De Gierzwaluw: 20 januari, 20 april, 20 juli, 20 oktober.
34
De Gierzwaluw JAARGANG 44 NR 1 JUNI 2006