DE GIDS tegen verspilling
Tips voor elke dag, die bovendien goed zijn voor je portemonnee en de planeet.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 1
14/04/14 10:52
en schappen doen, eten Onze manier van bood g lin pil rs vandaag veel ve consumeren, brengt ze rieus nadeel voor on met zich mee. Een se k voor de planeet. portemonnee maar oo en 20 lg jaarlijks tussen 15 We weten dat elke Be jkse rli jaa n Dit betekent ee kilo voedsel weggooit. ljard mi 1,4 of 00 ton voedsel verspilling van 660.0 rop hie we en inspanning kunn euro! Met een beetje 4 17 lfs ze t To ag besparen. al een aanzienlijk bedr ! euro per jaar per gezin we het t milieu erbij. Telkens Bovendien wint ook he n we ille ood weggooien, versp equivalent van een br l se ed water. En elke ton vo ongeveer een bad vol ton CO2. komt overeen met 4,5 om aal moeten overtuigen Dit zou ons toch allem lpen he te ij rb hie je illen. Om samen minder te versp bben tes te ontwikkelen, he en om nieuwe gewoon ld. s opgeste we deze praktische gid Veel leesplezier F. Burlet
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 2
14/04/14 10:52
1. Goed kopen MAAK EEN BOODSCHAPPENLIJSTJE Met een boodschappenlijstje in de hand vergeet je niets, kan je de hele week plannen en de juiste hoeveelheden voorzien. Een kind dat nog volop groeit heeft immers geen steak van 250 gr nodig. 150 gr rood vlees volstaat. Kortom, een lijstje zorgt ervoor dat je niet te veel koopt, afwisselt tussen vlees en vis en dat je juist genoeg verse producten in huis hebt.
Een tip! Ga steeds boodschappen doen met een gevulde maag of eet snel een appel. Zo doe je geen impulsieve aankopen omdat je honger hebt.
IK CONTROLEER MIJN VOORRAAD OM MIJN WEEKMENU OP TE STELLEN Controleer altijd eerst welke producten je nog in huis hebt alvorens je weekmenu op te stellen. Zo koop je niets dubbel en vermijd je dat producten vervallen. Het is meteen een goede gelegenheid om je koelkast op te ruimen en te kijken welke producten je het best meteen consumeert.
Een tip! Maak het je gemakkelijk: leg een inventarislijstje in elke kast. Zo zie je meteen wat je al in huis hebt. En als je er ook de houdbaarheidsdatum bij vermeldt, weet je wanneer je deze producten best op het menu zet.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 3
14/04/14 10:52
IK STAPEL VOORZICHTIG Verse producten en fruit bewaren minder lang wanneer ze beschadigd zijn. Plaats blikken, flessen en dozen daarom altijd onderaan je winkelwagentje en de meest kwetsbare producten bovenaan.
Een tip! Gebruik voor je boodschappen een herbruikbare zak. Deze kan je kopen aan de kassa van je Delhaize.
IK LEES HET ETIKET Het is belangrijk het verschil te kennen tussen "Te gebruiken tot" en "Ten minste houdbaar tot". "Te gebruiken tot" betekent dat het voedingsmiddel na de vermelde datum niet meer geschikt is voor consumptie. Indien je het na deze datum zou opeten, zou dit een risico voor de gezondheid inhouden. "Ten minste houdbaar tot" betekent daarentegen dat het product na de vermelde datum misschien niet meer dezelfde smaak en voedingswaarde heeft, maar dat je het nog steeds kan opeten indien de geur, het uitzicht en de smaak nog steeds ok zijn.
Een tip! Heb je voedingsmiddelen gekocht waarvan de houdbaarheidsdatum binnenkort vervalt? Als je niet van plan bent ze meteen op te eten, vries ze dan zo snel mogelijk in. Doe je voordeel met voedingsmiddelen in snelverkoop. Pas je menu aan en ga zo mee de verspilling tegen.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 4
14/04/14 10:52
IK KOOP BIO EN IN BULK Biologische producten in bulk moet je niet meer schillen en kan je meteen eten als je het eerst goed wast. En met op voorhand versneden producten koop je vaker de hoeveelheid die je nodig hebt.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 5
14/04/14 10:52
2. Goed bewaren IK RESPECTEER DE KOUDEKETEN EN DE DATA Verse producten beter bewaren, dat begint in je Delhaizesupermarkt. Begin met de minst bederfelijke producten zoals brood en groenten, gevolgd door zuivelproducten en tenslotte vlees, vis en diepvriesproducten. Eens je thuis bent, hanteer je bij het opbergen ook best enkele regels tegen verspilling: plaats de producten die je het snelst moet opeten vooraan in je koelkast. Zo vermijd je dat je ze vergeet ... en weg moet gooien.
Een opbergingstip! Plaats vlees en vis altijd in het koelste gedeelte van je koelkast, namelijk onderaan.
Nog een tip? Zoals de naam al aangeeft, is de groentelade ideaal voor groenten. Ze genieten er van de koude waardoor ze beter bewaren, zonder dat deze koude te agressief is. Het is ook een goed idee om een lade voor te behouden voor fruit en een andere voor groenten.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 6
14/04/14 10:52
IK CONTROLEER DE TEMPERATUUR EN KAST DE INHOUD VAN MIJN KOEL De ideale temperatuur van een koelkast? Tussen 4° en 7°C en liefst zo koel mogelijk. Ga regelmatig de temperatuur van je koelkast na, enkel zo kan je producten goed bewaren. Maak van de gelegenheid ook gebruik om maandelijks de houdbaarheidsdatum van je producten te controleren en plaats degene die het snelst vervallen eerst op het menu.
Een tip! Plaats een thermometer in je koelkast zodat je de temperatuur altijd kan controleren. Je vindt dit in je Delhaize-supermarkt. Confituur, vruchtenmoes en ander fruit in blik kan je bewaren, zelfs al ligt er een laagje schimmel op. Dit laagje dient als bescherming; haal het er gewoon af met een lepel en je kan verder genieten van je confituur zonder dat je deze hoeft weg te gooien.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 7
OVER FRUIT: Een banaan is een levend stuk fruit dat donker wordt tijdens het rijpen, maar toch smakelijk blijft. Soms volstaat het om er een stukje af te snijden zodat je het toch nog kan opeten. Hetzelfde geldt voor appels, peren en de meeste fruitsoorten. Het overrijpe gedeelte bederft de rest van het stuk fruit niet. Het te snel weggooien omwille van enkele bruine vlekken, is verspilling. Bovendien is yoghurt met fruit heerlijk.
14/04/14 10:52
HOE JE VOEDINGSMIDDELEN BEWAREN? In de kast, de koelkast of de diepvries? Het is een kunst om voedingsmiddelen goed te bewaren. Volg deze gids om alle smaak en versheid te behouden!
-18°c
IN DE KOELKAST VERDIEPING 1: koude dranken, reeds geopende potten (sauzen, confituur, ...), producten die je wil ontdooien en koffie (die bewaart beter in de koelkast!).
tussen 4° en 7°c
VERDIEPING 2: zuivelproducten (melkdesserts), kazen met harde korst (ook geraspte kaas) en bereide gerechten. VERDIEPING 3: verpakte restjes, gebak, soep, ...
VERDIEPING 4: vlees en vis (rauw).
VERDIEPING 5: de groentelade: groenten en verse kruiden.
Alle verme hermetisch
WELKE VERPAKKING?
Voedingsmiddelen Cellofaan
alle bereide gerechten, restjes, ka
Vochtige handdoek
restjes sla, verse kruiden, asperge
Bewaarzakjes
gekuiste groenten (sla, wortels, b
Plastic bewaardozen
fijne vleeswaren, kaas in plakjes,
Hermetische glazen potten
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 8
droge vruchten, peulvruchten,note
14/04/14 10:52
IN DE DIEPVRIES Diepgevroren producten, brood, bereide gerechten, frieten, ijs, verse kruiden, ... Verpak alles goed en kleef er een etiket op met vermelding van het product en de datum waarop je het invriest.
IN DE DEUR VERDIEPING 1: boter en kaas.
sen 4° n 7°c
VERDIEPING 2: potjes en tubes.
VERDIEPING 3: flesjes (gevoelige specerijen en oliën zoals noten-, hazelnoten-, lijnzaadof koolzaadolie).
VERDIEPING 4: grote flessen (water, frisdrank, fruitsap en melkdranken).
Alle vermelde producten dienen hermetisch verpakt te zijn.
elen
rechten, restjes, kazen, ...
se kruiden, asperges, raketsla, spinazie, ...
ten (sla, wortels, bloemkool, radijzen, ...)
en, kaas in plakjes, bereide gerechten, ...
MINIPORTIES
Vries je regelmatig restjes in of gerechten voor dagen waarop je liever niet kookt? Verpak ze telkens in individuele porties zodat je enkel hoeft te ontdooien wat je nodig hebt.
n, peulvruchten,noten, granen, bloem, rijst, pasta en kruiden.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 9
14/04/14 10:52
IK BEWAAR MIJN RESTJES EN VRIES ZE IN Wanneer je restjes over hebt, verpak ze dan in individuele porties met behulp van diepvriesdozen die in verschillende maten beschikbaar zijn in je Delhaize. Wanneer je gaat invriezen, dien je bepaalde regels in acht te nemen. Weet dat je bijna niets langer dan 4 maanden in de diepvries kan bewaren, behalve verse groenten die je tot 12 maanden lang kan bewaren. Maar zodra ze gekookt zijn of bereid met room, vermindert de bewaartijd. Je kan je bereide gerechten slechts 2 maanden bewaren.
Een tip! • V erdeel je resten saus, puree in aparte porties alvorens je het invriest, zo kan je snel een schotel bereiden. Duid ook de invriesdatum aan zodat je de toegelaten bewaartijd niet overschrijdt.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 10
14/04/14 10:52
FOOD RESPECT
IN ACTIE:
IK EET METEEN Vis. Omdat de smaak dan optimaal is en je koelkast thuis niet geschikt is voor het bewaren van vis dat best op 0° C gebeurt.
IK EET TIJDENS DE WEEK • v lees en charcuterie • melk en room • gekookte eieren • fruit en groenten • k aas bewaart iets langer, behalve geraspte kaas
IK BEWAAR TWEE TOT DRIE WEKEN • boter • margarine • bepaalde groenten zoals bloemkool, komkommer en tomaten
IK BEWAAR GEDURENDE EEN AANTAL MAANDEN sauzen, mayonaise en ketchup
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 11
14/04/14 10:52
3. Goed eten IK BEREID
DE JUISTE HOEVEELHEID
Pas je porties aan volgens de behoeften en de aanbevelingen voor de gezondheid, en maak er een gewoonte van om alles af te wegen.
IK MAAK ALLES LEEG, TOT OP DE BODEM!
Het onderste van een pot saus is even goed als de rest. Maak al je verpakkingen goed leeg alvorens ze weg te gooien. Het is verrassend hoeveel een leeg tetrapak blijkbaar nog bevat!
IK ONTDOOI HOE HET MOET Plaats je diepvriessteak nooit op de verwarming of in de zon want het wordt meteen een broeihaard voor bacteriën. Hoe het moet? Haal je vlees 's ochtends uit de diepvries en laat het in de koelkast ontdooien.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 12
14/04/14 10:53
IK GEBRUIK ALLE DELEN VAN FRUIT EN GROENTEN Van groenten en fruit kan je alles, of toch bijna, eten. Het is juist een kwestie van gewoonte. • V oeg de bladeren van broccoli toe aan je soep of stoofpotjes. • D e bladeren van radijzen of het loof van wortels doen het goed in salades en soepen. •M aak chips met de schillen van appels en aardappels. • D e gedroogde en gemixte bladeren van selder parfumeren je soepen, ragouts, ... • D e schil van gekonfijte sinaasappel en citroen is verrukkelijk!
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 13
14/04/14 10:53
HOE
RECYCLEREN?
IK IMPROVISEER EEN APERITIEF Restjes verwerken, het is een must, zelfs wanneer het over kleine hoeveelheden gaat. Restjes groenten? Mix ze met wat olijfolie, look en Provençaalse kruiden, en je bekomt een heerlijke tapenade, perfect voor bij het aperitief!
IK MAAK KLAAR Om restjes te bereiden volstaan wat creativiteit en enkele ingrediënten. Zorg ervoor dat je altijd exotische kruiden, sojasaus, kokosmelk, ... in huis hebt. Kortom, alle specerijen die je roastbeef van de dag ervoor omtoveren tot een oosterse biefstuksalade. • Een tip: de wok is ideaal voor het verwerken van restjes. Snijd de resten vlees en groenten in blokjes, bak ze aan samen met wat sojasaus, rijst of noedels. En klaar is kees! • Lang leve verloren brood! Een recept dat in eer hersteld mag worden. Of maak paneermeel, croque-monsieurs van oud brood.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 14
14/04/14 10:53
IK DEEL Blijft er een halve quiche over of een paar gevulde tomaten? Je collega's op kantoor zullen er morgenmiddag met plezier van smullen!
Een tip ? • V oer een beurtrol in. Laat ieder om beurt zijn of haar restjes recycleren. Tevens een uitstekend idee voor de gezelligheid op kantoor! • Denk er ook aan voor je met vakantie vertrekt want deze periode is verantwoordelijk voor 16% van de voedselverspilling: verdeel onder je buren en vrienden en neem mee wat je kan voor een picknick onderweg.
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 15
14/04/14 10:53
HOE BEREKEN JE DE HOEVEELHEDEN PER MAALTIJD? Een geheugensteuntje om te koken zonder te verspillen, en dit voor het hele gezelschap. Hoofdingrediënt
1 volwassene
1 kind
1 tiener
Vis
50 gr (zonder afval) of 200 tot 250 gr (volledige vis, niet schoongemaakt)
75 tot 100 g
120 g
Vlees
130 g (zonder been en afval)
75 tot 100 g
120 g
2
1 tot 2
2
Pasta als hoofdgerechten (droog gewicht)
120 g
100 g
120 g
Pasta als bijgerecht (droog gewicht)
60 g
40 tot 50 g
80 g
Rijst, quinoa, bulgur, tarwe, linzen, kikkererwten, ... (droog/ ongekookt gewicht)
60 g
40 tot 50 g
80 g
Aardappelen (ongekookt gewicht)
180 g tot 300 g
160 tot 200 g
320 g
200 tot 300 g
150 g
200 tot 300 g
120 g
120 g
Ei (als gerecht)
Groenten (als bijgerecht)
Fruit 120 g
Op zoek naar recepten?
Surf naar www.delhaize.be !
EL14021_leaflet_foodrespect_NL PROD.indd 16
V.U. Joachim Rubin - Osseghemstraat, 53 - 1080 Brussel
Zetmeelproducten
14/04/14 10:53