De financiële gevolgen van verzuim en arbeidsongeschiktheid
Erik Hollander en Alfons Mulder Advocaat en Registercasemanager
Vraag: hoeveel procent van de werkgevers weet niet hoeveel ziekteverzuim kost? A 10 % B 40 %
C 60 % D 90% Volgens onderzoek van Arboned heeft maar liefst 90% van de werkgevers geen idee van het kostenplaatje van ziekteverzuim.
Verzuim en arbeidsongeschiktheid Zichtbaar? Besluiten UWV (bijv. WIA-beschikking) Besluiten Belastingdienst (bijv. Whk-beschikking)
Onzichtbaar? Alle financiële gevolgen Volledige onderbouwing besluiten UWV en belastingdienst Keuze eigenrisicodragerschap of publiek verzekeren Andere besparingsmogelijkheden
4
De wetgeving
4
De invoering van de wet BeZaVa • 2006 invoering WIA •
Aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen daalde
• 2010 evaluatie WIA • • •
55% van de WIA instroom komt voort uit de ZW Minder dan 20% van de beroepsbevolking heeft flexibel contract Weinig re-integratie door UWV en werkgevers en sociale achtergronden
De wet BeZaVa
Ziektewet risico • Verantwoordelijk voor ex-werknemers met recht op Ziektewetuitkering bij ziekte (excl. zwangerschap, orgaandonatie, noriskpolis) • Oproepkrachten • Tijdelijk dienstverband • Ontslag
Nawerking ZW • Geen WW • Geen nieuwe werkgever • Binnen 28 dagen ziek
Maatregelen • Werkgevers
• Werknemers
• Invoering ZW premiedifferentiatie en ZW ERD
• Eerste jaarsbeoordeling van “zijn” arbeid naar gangbare arbeid
• Tussenfase gedifferentieerde WGA-flex premie
• < 35% arbeidsongeschikt = geen uitkering meer
• Eindfase; WGA-vast en WGA-flex • Afhankelijk van de loonsom klein-, middelgroot-, grote werkgever
WIA Beschikking Waarom belangrijk? Ontstaan van de financiële verplichtingen ten aanzien van arbeidsongeschikte exwerknemers
Wanneer checken? Snel handelen: binnen 6 weken bezwaar maken anders te laat
Tijd winnen? formeel bezwaar maken Te laat? Toch checken met name indien 80-100% arbeidsongeschikt
WIA Beschikking -
Brief aan werknemer
-
Toelichting
-
Arbeidskundige rapportage
Onzichtbaar? -
Bijlage Maatmanloon
-
Medische rapportages
-
Functionele Mogelijkheden Lijst (FML)
-
CBBS rapporten
WIA Beschikking Arbeidskundig oordeel -
Maatmanloon
-
Restverdiencapaciteit
-
Arbeidsongeschiktheidspercentage: (Maatmanloon – resterende verdiencapaciteit): Maatmanloon x 100%
Checken: -
Klopt de functie?
-
Fulltime / parttime percentage?
-
Arbeidsverleden? Gevolgde opleidingen?
WIA Beschikking Voorbeeld: Maatmanloon: € 20,00 per uur Restverdiencapaciteit: € 12,50 per uur
Arbeidsongeschiktheidspercentage? € 20 – € 12,5 / € 20 * 100% = 37,5 % Maatmanloon: € 16,00 per uur? € 16 - € 12,5 / € 16 * 100% = 21,9 % Geen WIA en geen financiële gevolgen!
WIA Beschikking: medische beoordeling Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten (artikel 4): 1.Het verzekeringsgeneeskundig onderzoek voldoet aan de volgende vereisten: a. de gebruikte onderzoeksmethoden, argumentatie, bevindingen en conclusies van het verzekeringsgeneeskundig onderzoek worden schriftelijk vastgelegd; b. een door een andere verzekeringsarts uitgevoerd verzekeringsgeneeskundig onderzoek zal tot dezelfde bevindingen en conclusies kunnen leiden; c. de redeneringen en conclusies van het verzekeringsgeneeskundig onderzoek zijn vrij van innerlijke tegenspraak. 2.De vaststellingen en het onderzoek, bedoeld in artikel 3, geschieden aan de hand van algemeen aanvaarde verzekeringsgeneeskundige onderzoeksmethoden die gericht zijn op het kunnen vaststellen van ongeschiktheid tot werken als gevolg van ziekte, gebrek, zwangerschap of bevalling.
WIA Beschikking: medische beoordeling In acht nemen verzekeringsgeneeskundige protocollen zoals: -
Rapportage verzekeringsgeneeskunde
-
Duurbelastbaarheid in arbeid
-
Beoordeling van de duurzaamheid van arbeidsbeperkingen
WIA Beschikking: medische beoordeling Vaste rechtspraak Centrale Raad van Beroep: “De verzekeringsarts dient zich een oordeel te vormen over de duurzaamheid van de arbeidsongeschiktheid in de zin van artikel 4 van de Wet WIA. Hierbij moet hij een inschatting maken van de herstelkansen, in de zin van een verbetering van de functionele mogelijkheden van de verzekerde. De inschatting van de verzekeringsarts van de kans op herstel in het eerste jaar na het ontstaan van het recht op uitkeringen in de periode daarna, dient te berusten op een concrete en deugdelijke afweging van de feiten en omstandigheden die bij de individuele verzekerde aan de orde zijn. Indien die inschatting berust op een (ingezette) medische behandeling, is een onderbouwing vereist die ziet op het mogelijke resultaat daarvan voor de individuele verzekerde.”
Analyse Whk beschikking • Kleine-, middel-, grote werkgever • Uitkeringslasten? • Bezwaar, opvragen gevalslijst • Is de toewijzing juist?
6
De Whk beschikking
7
8
Financieel risico • Premieloonsom € 3. 633.982,00 • ZW uitkering van € 29.299,52 leidt tot een premiepercentage van 1,4% en dus af te dragen aan de belasting € 50.875,75
9
Status ‘arbeidsgehandicapt’ Waarom relevante informatie? -
No risk polis (artikel 29b ZW)
-
Premiekorting (artikel 49 Wfsv)
Verplichting werknemer doorgeven status? 2 maanden nadat de werkgever hierom verzoekt (artikel 38b ZW)
Verplichting arbodienst doorgeven status werkgever? Goed verdedigbaar gelet op uitspraak Rb NH 21 1 2015 (ECLI:NL:RBNHO:2015:203) Tip: houd het ook zelf in de gaten en verzoek arbodienst en/of werknemer hierom!
No risk polis Wat is het? ZW-uitkering die ten gunste van werkgever wordt verrekend met loondoorbetaling
Om wie gaat het? Onder meer arbeidsgehandicapten in de zin van de WIA -
Met WIA-uitkering (> 35% arbeidsongeschikt)
-
Zonder WIA-uitkering (‘35-minners’)
No risk polis (WIA-gevallen) > 35 % arbeidsongeschikt? -
Nieuwe dienstbetrekking bij eigen of nieuwe werkgever
-
Voortgezette dienstbetrekking bij eigen werkgever
No risk polis (WIA-gevallen) Nieuwe dienstbetrekking bij eigen of nieuwe werkgever -
Onderbreking
-
Nieuw bedongen arbeid (niet dezelfde functie)
-
Nieuwe arbeidsovereenkomst sluiten
-
Beginnen in nieuwe functie bij aangaan nieuwe dienstbetrekking
No risk polis Voortzetting dienstbetrekking bij eigen werkgever -
Nieuwe arbeidsovereenkomst voor passende arbeid?
-
Geen onoverkomelijk probleem!
No risk polis Nieuwe dienstbetrekking bij nieuwe werkgever zonder WIA -
Geen WIA maar wèl arbeidsongeschikt (‘35-minners’)
-
Geen passende arbeid eigen werkgever
-
Geen andere werkgever 11 weken voorafgaand aan einde wachttijd
-
Binnen vijf jaar na einde wachttijd in dienst bij een nieuwe werkgever
No risk polis Vragen / opmerkingen: Is de oorzaak van de arbeidsongeschiktheid van belang bij opnieuw uitval? Nee Wat is de hoogte van de uitkering? 70 % max dagloon: Maar verhoging mogelijk voor 1e jaar na 100%
Duur? 5 jaar Maar verlenging mogelijk naar 10 jaar
No risk polis Conclusie: > 35 arbeidsongeschikt bij einde wachttijd: -
In dienst blijven werkgever is bij passende arbeid geen onoverkomelijk probleem
-
Afspraken voor nieuw bedongen arbeid zijn mogelijk gelet op ‘no-risk’
‘35-minners’ bij einde wachttijd:
-
Afspraken zijn riskant indien voortzetting of nieuwe dienstbetrekking bij eigen werkgever
-
NB: bij hernieuwde uitval alsnog WIA-uitkering: maakt geen verschil en blijft riskant!
Vervroegde IVA? Tussen 13 en 78 weken ziekte Maar: aanvraag tussen 3 en 68 weken! Één keer mogelijk
Verklaring bedrijfsarts + behandelend medisch specialist Geen RIV nodig Verrekening met loondoorbetalingsverplichting
75% van max dagloon
4
Loonsanctie Duur? In beginsel 1 jaar
Hoogte? 70% max dagloon
Preparatoir karakter Gaat om herstellen tekortkomingen en dus niet punitatief
Wat betekent dat oa? Na einde wachttijd kan geen loonsanctie meer worden gegeven! (artikel 25 lid 11 WIA) Tip: check goed 1e AO-dag en einde wachttijd
Loonsanctie: bezwaar Opties? Bekorting of bezwaar
Termijn? Bezwaar:binnen 6 weken
Wanneer opgelegd? Stap 1: geen bevredigend resultaat (< 65% herplaatst)
Stap 2: onvoldoende re-integratie-inspanningen Stap 3: geen deugdelijke grond
Loonsanctie Advies arbodienst gevolgd? Geen deugdelijke grond : wg is verantwoordelijk voor handelingen arbodienst CRvB 17 augustus 2011 (ECLI:NL:CRVB:2011:BR5270)
Maar: UWV moet wel aantonen dat arbodienst onjuist advies heeft gegeven! CRvB 25 maart 2015 (ECLI:NL:CRVB:2015:926): “In de talrijke verzekeringsgeneeskundige rapporten die het Uwv vanaf het bezwaar van appellante tot in hoger beroep als onderbouwing heeft gegeven, is naar het oordeel van de Raad nog steeds geen toereikende motivering te vinden van de opvatting dat appellante is afgegaan op een onjuist advies van haar bedrijfsarts en om die reden eind augustus 2009 reintegratiekansen heeft gemist.”
Loonsanctie “Voor de situatie waarin geen bevredigend resultaat is bereikt en het Uwv tot het oordeel is gekomen dat de werkgever bij zijn re-integratie-inspanningen in gebreke is gebleven, is in de Beleidsregels opgenomen dat het Uwv in de beslissing waarbij aan de werkgever een loonsanctie wordt opgelegd, wordt vermeld wat er schort aan de geleverde re-integratieinspanningen, dat de werkgever dit moet herstellen en op welke wijze herstel kan plaatsvinden. Gelet op het belastende karakter van een loonsanctiebesluit zal het Uwv aannemelijk moeten maken dat de werkgever onvoldoende re-integratie-inspanningen heeft verricht en daarbij deugdelijk en concreet moeten motiveren waaruit de tekortkoming bestaat.” CrvB 18 november 2009 (ECLI:NL:CRVB:2009:BK3717).
Loonsanctie Onterechte loonsanctie? UWV aansprakelijk voor schade: -
70% max dagloon + werkgeverslasten + rente
-
wel schadebeperkingsplicht (indien werknemer recht op WW of WIA)
WGA actualiteiten • Werkgever is 10 jaar financieel verantwoordelijk
• Vanaf 2014 ook verantwoordelijk voor WGA-flex • Vanaf 1 januari 2017 samenvoeging WGA-vast en WGA-flex • Staartlasten vanaf 2017 • Premie vaststelling vanaf 2017 • Wie is verantwoordelijk voor de re-integratie?
10
Schadelastbeheersing • Kiezen wel/geen eigenrisicodrager Ziektewet en/of WGA • Controleer beschikkingen van de belastingdienst en het UWV • Breng werknemers met no-riskpolis in beeld • Actieve regie op verzuim; • • • • •
Verzuimbeleid en protocol Passende arbeid in beeld Financiering interventies Verkorte wachttijd IVA Aansturen bedrijfsarts
