Vrijwillige verzekering ⁄ Voor de gevolgen van ziekte,
arbeidsongeschiktheid en werkloosheid
Werk boven uitkering UWV verstrekt tijdelijk inkomen in het kader van wettelijke regelingen als de WW en de WAO. Maar koppelt dat altijd aan het onderzoeken van mogelijkheden om terug te keren op de arbeidsmarkt. uwv.nl werk.nl
Vrijwillige verzekering
Er zijn situaties denkbaar waarin u niet verplicht verzekerd bent tegen ziekte (ZW), arbeidsongeschiktheid (WAO) of werkloosheid (WW). In dat geval kunt u een vrijwillige verzekering afsluiten. In deze brochure leest u hier meer over. Ga na voordat u een vrijwillige verzekering afsluit of er toch niet sprake is van een doorlopende verplichte verzekering. In de regel is dit: • als u werknemer in loondienst bent of • als u een WW-uitkering ontvangt. Neem in situaties van twijfel of u wel of niet verzekerd bent altijd eerst contact op met UWV, sectoren Overheid en Onderwijs. In deze brochure leest u in welke situaties u zich vrijwillig kunt verzekeren. Ook vindt u informatie over het verzekerd dagloon, de premiebetaling en de beëindiging van de verzekering. Kort is beschreven wat u kunt verwachten als u ziek, arbeidsongeschikt of werkloos wordt.
⁄1
Vrijwillig verzekeren voor ziekte en arbeidsongeschiktheid Als u niet verplicht verzekerd bent tegen geldelijke gevolgen van ziekte (ZW) en arbeidsongeschiktheid (WAO), dan kunt u zich in de volgende situaties vrijwillig verzekeren: • uw verplichte verzekering wordt tijdelijk onderbroken U bent van plan daarna een nieuwe dienstbetrekking aan te gaan. Overigens: bij onbetaald verlof tot en met 18 maanden kunt u geen vrijwillige verzekering afsluiten. De verplichte verzekering gaat weer in na einde onbetaald verlof. U mag in die periode niet elders werken. • uw verplichte verzekering in het buitenland eindigt U woont in Nederland en werkt in het buitenland. Uw verplichte verzekering eindigt omdat u stopt met werken en het is uw bedoeling opnieuw een dienstbetrekking aan te gaan. • u gaat als zelfstandige aan de slag Voorwaarde is dat u minimaal één jaar verplicht verzekerd bent geweest voordat u begint als zelfstandige. Vraag een Verklaring Arbeidsrelatie op bij de Belastingdienst. • u gaat gedeeltelijk als zelfstandige aan de slag U stopt gedeeltelijk met werken en u gaat gedeeltelijk aan de slag als zelfstandige. Voorwaarde is dat u de afgelopen drie jaar verplicht verzekerd bent geweest. Vraag een Verklaring Arbeidsrelatie op bij de Belastingdienst. • u ontvangt een WAO-uitkering berekend naar een arbeidsongeschiktheidspercentage van minder dan 45%
2
• uw WAO-uitkering wordt verlaagd naar een arbeidsongeschiktheidspercentage van minder dan 45% • uw WAO-uitkering berekend naar een arbeidsongeschiktheidspercentage van ten minste 45% wordt ingetrokken. U bent daarnaast niet op een andere manier verplicht verzekerd. Verklaring Arbeidsrelatie Als u als (gedeeltelijk) zelfstandige één opdracht aanneemt, vraag dan een VAR aan bij de Belastingdienst. De Belastingdienst beoordeelt of het inkomen bestaat uit loon uit dienstbetrekking, winst uit onderneming, resultaat uit overige werkzaamheden of voor rekening en risico van een vennootschap is. Als het inkomen bestaat uit loon uit dienstbetrekking is de werkgever verplicht werknemerspremies af te dragen. ABP Pensioen Als u niet verzekerd bent voor de WAO heeft u bij arbeidsongeschiktheid ook geen recht op een aanvullende uitkering op grond van het ABP pensioenreglement. Internationale verdragen Als u in het buitenland werkt, dan heeft u te maken met internationale verdragen. Dan kan een vrijwillige verzekering niet mogelijk of zinvol zijn. Informeer hiernaar bij uw werkgever.
⁄3
Vrijwillig verzekeren voor werkloosheid U kunt zich in een aantal situaties vrijwillig voor de gevolgen van werkloosheid (WW) verzekeren: • u woont en werkt buiten Nederland U bent in dienst van een in Nederland gevestigde werkgever. U kunt zich voor maximaal vijf jaar vrijwillig verzekeren. Voorafgaand aan de verzekering moet u minimaal één jaar verplicht verzekerd zijn geweest. Als u werkloos wordt, krijgt u pas bij terugkeer in Nederland een uitkering. Internationale verdragen Als u in het buitenland werkt, dan heeft u te maken met internationale verdragen. Dan kan een vrijwillige verzekering niet mogelijk of zinvol zijn. Laat u uitgebreid informeren door uw werkgever. • u wordt uitgezonden voor ontwikkelingssamenwerking U doet erkende werkzaamheden, die goedgekeurd zijn door het Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking, in het kader van ontwikkelingssamenwerking. Vrijwillige WW-verzekering In een EU- of EER-land bijvoorbeeld, kunt u geen vrijwillige WW-verzekering afsluiten. Als u in een land gaat werken dat niet is aangesloten bij de EU of EER, kunt u alleen een vrijwillige WW-uitkering afsluiten in combinatie met een vrijwillige ZWverzekering. Tenzij u bij ziekte, zwangerschap of bevalling recht heeft op loondoorbetaling.
4
• u wordt uitgezonden om voor een volkenrechtelijke organisatie werkzaamheden te verrichten Nederland moet lid zijn van die organisatie of de werkzaamheden worden ondersteund door Nederland . De vrijwillige verzekering kunt u alleen aansluitend op uw vertrek afsluiten. Overigens hebben veel volkenrechtelijke organisaties zelf een sociaal stelsel. Voor ‘verschil’ in de regelingen kunt u zich ook bijverzekeren. • u woont in Nederland en u heeft buiten Nederland een dienstbetrekking U stopt met werken en het is uw bedoeling opnieuw aan de slag te gaan. Een voorbeeld is de werknemer die in Nederland woont en die buiten de territoriale wateren op booreilanden op het continentaal plat werkzaam is in dienst bij een buiten Nederland gevestigde werkgever. Antillen/Aruba Gaat u werken in opdracht van de Nederlandse overheid en treedt u in dienst bij de NederlandsAntilliaanse of Arubaanse overheid? Dan blijft u onder de Nederlandse sociale verzekeringswetgeving vallen.
⁄5
Hoe vraag je de vrijwillige verzekering aan? Aanvraag Doe uw aanvraag uiterlijk binnen vier weken na beëindiging van uw verplichte verzekering. U vraagt de vrijwillige verzekering aan met het formulier dat u op uwv.nl aantreft, bij werknemer, formulier downloaden: ‘Aanvraag vrijwillige verzekering (US)’. Als u eerst een offerte wilt ontvangen, kunt u dit op het aanvraagformulier aangeven.
Verzekerd dagloon U geeft op het aanvraagformulier aan tegen welk dagloon u zich wilt verzekeren. Dit dagloon mag niet hoger zijn, lager mag uiteraard wel, dan: • uw verlies aan inkomen, gebaseerd op uw huidige salaris, door werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid; • het wettelijk maximum dagloon; • het inkomen dat u in Nederland zou verdienen op basis van vijf werkdagen per week; • het inkomen per dag dat u als zelfstandige heeft of de nettowinst per jaar die u verwacht te behalen. U kunt uw dagloon zelf berekenen door uw brutomaandsalaris inclusief de vakantietoelage te delen door 21,75 (gemiddeld aantal werkdagen per maand). Een eventuele eindejaarsuitkering en 13e maand mag u voor 1/12 deel meenemen in de berekening. Als u een vrijwillige verzekering afsluit tegen zowel ziekte (ZW) als werkloosheid (WW), dan moet u voor beide verzekeringen uitgaan van hetzelfde dagloon.
6
Premie U betaalt uw premie maandelijks vooruit. De premiepercentages worden jaarlijks vastgesteld. Bij een uitkering als gevolg van ziekte, arbeidsongeschiktheid of werkloosheid kunt u eventueel vrijstelling van premie krijgen. Meer informatie ontvangt u bij het afsluiten van de verzekering.
Beëindiging Uw vrijwillige verzekering eindigt: • op uw schriftelijk verzoek met ingang van de door u vermelde datum; • met ingang van de dag waarop de werkzaamheden in het buitenland worden beëindigd en u niet langer in staat kunt worden geacht om met die werkzaamheden inkomen te verdienen; • met ingang van de dag dat u weer verplicht verzekerd wordt; • op de dag waarop de termijn van vijf jaar is verstreken. Deze termijn geldt als u in het buitenland woont en werkt voor een in Nederland gevestigde werkgever; • als gedurende 2 maanden de verschuldigde premie niet, niet volledig of niet tijdig is betaald; • vanaf de eerste dag van de maand waarin u vijfenzestig jaar wordt; • bij overlijden. Het is niet mogelijk de verzekering met terugwerkende kracht te beëindigen.
⁄7
Recht op een uitkering
Bij ziekte (ZW) Als u ziek bent, krijgt u een uitkering gedurende maximaal 104 weken. De uitkering is 70% van uw verzekerd dagloon. Bij zwangerschap is de uitkering 100% van het verzekerd dagloon gedurende een periode van zestien weken. Bent u voor of na die periode ziek als gevolg van de zwangerschap of bevalling? Dan heeft u ook recht op 100% ziekengeld.
Bij arbeidsongeschiktheid (WAO) Als u na 104 weken nog steeds ziek bent en UWV stelt vast dat uw arbeidsongeschiktheid meer dan 15% is dan krijgt u een WAO-uitkering. De hoogte van de uitkering wordt bepaald door de mate van arbeidsongeschiktheid en een percentage van uw verzekerd dagloon. Bij volledige arbeidsongeschiktheid heeft u recht op 70% van het verzekerde dagloon.
Bij werkloosheid (WW) U heeft bij terugkeer in Nederland recht op een werkloosheidsuitkering als u aan de wettelijke eisen voldoet. De hoogte van deze uitkering is maximaal 70% van het verzekerd dagloon en minimaal 70% van het minimum loon.
8
Meer informatie Deze brochure geeft algemene informatie. Wilt u na het lezen preciezer weten wat voor u in uw situatie geldt? Kijk dan op uwv.nl. Als u daarna nog vragen heeft, bel dan met het dichtstbijzijnde UWV-kantoor. U vindt de telefoonnummers op uwv.nl. Als u al contact met ons heeft vindt u het telefoonnummer op de correspondentie die u van ons ontvangt.
UWV Maart 2005 Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
WG110 01008 03-05