1e jaargang, nummer 1 - mei 1998
verschijnt drie maal per jaar
De Columnist Officieel orgaan van Columni - Vereniging van Alumni Communicatiekunde Rijksuniversiteit Groningen
Van het bestuur ‘Het bevorderen van de contacten tussen alumni van de opleidingen Communicatiekunde (voorheen CDV), de Vrije Variant met Communicatiekunde als zwaartepunt binnen ALS en de afstudeervariant (In- en Externe) Communicatie in Organisaties bij Nederlands’. Ziehier het belangrijkste doel van Columni, zoals dat is vastgelegd in onze verenigingsstatuten. Een hele mond vol voor een vereniging die naast een contactorgaan voor afgestudeerden ook vooral een gezelligheidsvereniging wil zijn. Na onze oprichting in 1996 hebben we wat startproblemen gekend - dat is ook de reden waarom sommigen van jullie misschien het gevoel hebben niet helemaal waar voor je geld te krijgen maar inmiddels staat alles stevig op de rails. Zoals je bij het Verenigings-
Inhoud
nieuws achterop deze Columnist ziet, zijn we druk bezig met de voorbereidingen van een aantal leuke nieuwe activiteiten. Ook willen we een ledenlijst uitgeven, als voorloper op een almanak. Juridische voorschriften vereisen dat jullie daar schriftelijk toestemming voor geven. In dat kader kun je binnenkort een brief op je deurmat verwachten. Het huidige Columnibestuur bestaat overigens uit zes personen: Jeanette Aarnoutse, Wiep Hamstra (secretaris), Kees van der Mark, Cato van der Vlugt, Wim Vuijk (penningmeester) en ondergetekende. Op de volgende pagina’s stellen we ons even voor. Namens het Columni-bestuur, Anneke Kok (voorzitter)
Foto: Mirjam Spaans
1 - M E I
1 9 9 8
2
Het instituut
3
Wat doe jij nou?
4
Enquête
5
Werk in uitvoering
7
Verenigingsnieuws
8
Redactioneel
Het huidige bestuur van Columni. Op de komende pagina’s worden de leden aan je voorgesteld.
N U M M E R
Excursie Gasunie
Dit is hem dan: de eerste Columnist. Het blad dat leden van Columni vanaf nu drie keer per jaar ontvangen. Wat kun je zoal verwachten in dit eerste nummer? Bijvoorbeeld een verslag van één van de eerste activiteiten van de vereniging, het bezoek aan de Gasunie. En een samenvatting van de resultaten van de enquête die vorig jaar onder Columni-leden is gehouden. Daarnaast zijn er in elke Columnist terugkerende rubrieken: een column door Perry ten Hoor, nieuws over de opleiding Communicatiekunde door Wim Vuijk en ‘Wat doe jij nou?’, waarin een afgestudeerde aan het woord is over zijn of haar werk. Op de achterpagina houden we je steeds op de hoogte van de verenigingsactiviteiten. Let bijvoorbeeld even op de data van de komende borrels in Groningen en de eerstkomende activiteit in Utrecht. Tot slot stelt het bestuur zich in dit eerste nummer op geheel eigen wijze aan jullie voor. De redactie D E
C O L U M N I S T
1
Excursie Gasunie
Columni op stap in een kunstig gebouw
2
Foto: Kees van der Mark
Wie de stad Groningen vanuit het zuiden nadert, ziet als eerste de contouren van twee suikerfabrieken en het hele bijzondere gebouw van Gasunie. Het kantoor van Nederlands aardgasdistribiteur is zo speciaal dat bezoekers in de rij staan voor een rondleiding. Zelfs met een dagelijks programma van rondleidingen waar voorlichtingspersoneel fulltime mee bezig is, duurt het nog minimaal een half jaar voor er tijd is voor zo’n bezoek. Het was dan ook goed nieuws voor de leden van Columni dat er op 20 juni van het vorig jaar de mogelijkheid was voor een bezoek aan Gasunie. Een verslag.
Leden van Columni bewonderen het uitzicht vanuit de directiekamer van Gasunie.
Anneke kok
Huidige functie en organisatie Ik heb een eigen bedrijf voor tekst- en communicatieadviezen, genaamd Comma
Wanneer afgestudeerd? 1991
Communicatie... De kern van alles
Hond of kat? Nee
Buiten het werk meest bezig met... Gelukkig zijn
Laatst genoten film, boek, cd of concert
Gasunie, moest eerst een plekje gevonden worden om te kunnen bouwen. In overleg met de stad Groningen werd uiteindelijk een goede plek gevonden aan de rand van het Stadspark aan de entree van de stad. Nadat de plek gevonden was, moest er een gebouw komen. Gasunie had voor het ontwerp daarvan een aantal uitgangspunten. In de eerste plaats moest het personeel zich thuisvoelen in het nieuwe gebouw. lees verder op pagina 6 Foto: Martine van der Mark
Naam
Zo’n twintig leden van Columni lieten zich rondleiden in het Gasunie-kantoor, een prachtig gebouw met een eigen verhaal. Dit verhaal werd verteld door een van de gidsen die Gasunie speciaal voor de rondleidingen in dienst heeft. Het gaat in dit verband te ver om haar hele verhaal en rondleiding te verslaan. Ik beperk me tot een aantal opvallende zaken. In de eerste plaats natuurlijk de manier waarop Gasunie de rondleidingen verzorgt. Dat doet Gasunie dus heel professioneel. Van maandag tot en met vrijdag staat een aantal gidsen klaar om een rondleiding te verzorgen. Ze zijn uniform gekleed en hebben een compleet en vast programma. Natuurlijk wordt de rondleiding ook met allerlei moderne hulpmiddelen ondersteund. Een audiovisuele presentatie, compleet met schuivende wanden, vertelt het verhaal van de gaswinning, -distributie en -verkoop. Een indrukwekkende presentatie die Columni-leden niet alleen vakmatig zal aanspreken.
cd: ERA
Gek op...
Architectuur
Lekker eten
Het meest opvallende aan het gebouw is natuurlijk de architectuur. Nadat in de tachtiger jaren de beslissing was genomen een nieuw onderkomen te bouwen voor alle medewerkers van
Zou graag nog eens ontmoeten... Charles Groenhuysen
D E
C O L U M N I S T
N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
Het instituut Onder de titel ‘Het instituut’ zal ik regelmatig een bijdrage leveren aan de Columnist, een bijdrage waarin ontwikkelingen binnen de afdeling Taal en Communicatie en de opleiding Communicatiekunde centraal zullen staan. Het probleem is een beetje waar ik moet beginnen en - vooral - wat de oudstudenten willen weten over hun oude instituut. Een communicatiekundige die in februari 1998 is afgestudeerd is uiteraard beter op de hoogte van recentere ontwikkelingen dan iemand die, pakweg, in 1992 is afgestudeerd. Om over ‘mijn’ 1986 maar te zwijgen. Laat ik dan maar beginnen met de belangrijkste zaken van dit jaar. Ten eerste, de opleiding Communicatiekunde heeft nu (dat wil zeggen, vanaf september 1997) een hoogleraar. Het gaat om mevrouw prof dr G. Redeker. Voordat zij hier hoogleraar werd was zij universitair hoofddocent Taalbeheersing aan de Vrije Universiteit en universitair docent en onderzoeker aan de Katholieke Universiteit Brabant (werkverband Tekstwetenschap). Zij is, na een studie psychologie in Göttingen (Duitsland), in 1986 aan de University of California (Berkeley, USA) gepromoveerd. Zij is in Nederland terechtgekomen via het Max-Planck-Institut für Psycholinguistik in Nijmegen. Haar onderzoeksbelangstelling is even-eens breed: samenhang in teksten en gesprekken, perspectief in taalgebruik, de werking van taalmiddelen om een niet-inhoudelijke boodschap over te brengen (zoals beleefdheid, subjectiviteit, persuasie). Ten tweede, het programma
Communicatiekunde is geheel geherprogrammeerd. Met ingang van het studiejaar 1998-1999 kent het de volgende opbouw. Er is een basisjaar Communicatiekunde, waarin de theorievakken op het gebied van de verbale communicatie (zoals gespreksanalyse en tekstverwerking) opgenomen zijn, evenals inleidingen op het gebied van de drie specialisaties en een een vreemde-taal-gedeelte (14 punten). Dan volgt het specialisatiejaar. Er zijn drie specialisaties, te weten Organisationele Communicatie (voorheen interne en externe communicatie), Media en Computercommunicatie (m.a.w. medium-beïnvloeding van communicatie) en Interculturele Communicatie. Wie Interculturele Communicatie doet krijgt binnen een drietal colleges op een geïntegreerde wijze ook te maken met de vreemde taal. Bij de andere specialisaties is er dus geen vreemdetaal-component meer na het basisjaar. Het laatste jaar is het afstudeerjaar, waarin niet al te veel is veranderd: onderzoekscollege, stage scriptievoorbereiding (dat is dus wel nieuw) en scriptie, alsmede de bijvakruimte. Volgende keer kan ik wat meer vertellen over het programma, maar liever nog kom ik te weten wat de oud-studenten nog willen horen over het instituut of de opleiding. Dat kan via een brief, maar mailen is wellicht handiger:
[email protected] of
[email protected]
door Wim Vuijk
N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
O
Naam Cato van der Vlugt
Huidige functie en organisatie Studieadviseur Communicatiekunde RUG
Wanneer afgestudeerd? 1988
Communicatie... Altijd en overal
Hond of kat? Hond, liefst groot
Buiten het werk meest bezig met... Vier bloedjes van kinderen, tennis en lezen
Laatst genoten film, boek, cd of concert Film: Karakter
Gek op... Mijn dierbaren, de omgang met mijn studenten en natuurlijk Columni...
Zou graag nog eens ontmoeten... Meryl Streep
Oproep Misschien heb jij zelf ook ideeën over de verdere invulling van het blad. Neem dan gerust contact met ons op. Het post- en e-mailadres vind je in het colofon op pagina 8. Voor het volgende nummer zijn wij trouwens nog op zoek naar leden die een bijdrage willen leveren over een specifiek onderwerp: het Internet of Intranet. Want ook de Columnist kan er niet omheen. Het medium speelt immers een steeds grotere rol in ons vak. Vandaar een oproep aan iedereen die te maken heeft met het Internet in zijn of haar werk: denk je een interessant bijdrage te kunnen leveren, laat het ons dan even weten! D E
C O L U M N I S T
3
Wat doe jij nou? Naam
Pauline Nieuwenhuizen Afgestudeerd
Augustus 1993 Studierichting
Taalbeheersing Nederlands (Communicatie in Organisaties) Werk
Hoofd Public Relations & Marketing aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) Lid/abonnee van
Reclamekring Midden Nederland, Adformatie, Items, BLVD, Wafe, Sponsoring Vervolgcursussen
NIMA A, Engels (‘edit’-cursus), opfriscursus Frans
4
Naam Jeanette Aarnoutse
Huidige functie en organisatie Marketingassistent bij WoltersNoordhoff
Wanneer afgestudeerd? 1997
Communicatie... Is onontbeerlijk
Hond of kat? Kat (heb er 2: Pim en Kisha)
Buiten het werk meest bezig met... Vrienden en sporten
Laatst genoten film, boek, cd of concert Film: As good as it gets
Gek op... Citroen en komkommer
Zou graag nog eens ontmoeten... Thomas Acda
D E
C O L U M N I S T
‘Tijdens mijn laatste twee sollicitatiegesprekken gooide ik de koffie omver. Blijkbaar maakte het indruk, want ondanks dit onhandige gedrag, werd ik beide keren aangenomen. Al in het laatste jaar van mijn studie ben ik me gaan richten op studievoorlichting en studiekeuzeprocessen. Na mijn afstuderen heb ik meegewerkt aan een plan voor de restyling van het voorlichtingsmateriaal van de RUG. Mijn scriptie vormde de basis hiervoor. De RUG heeft na uitvoering van dit plan zelfs enkele prijzen in de wacht gesleept voor haar voorlichtingsmateriaal! ‘Als hoofd van bureau PR/M van de HKU geef ik sinds een half jaar leiding aan negen mensen. In het begin was het nog wel eens moeilijk om leiding te geven aan een team waarin ik zelf enige tijd medewerker was. Aan de andere kant is het ook prettig om de afdeling naar je eigen hand te kunnen zetten, en zelf het beleid uit te stippelen. Ik heb bovendien een aantal nieuwe medewerkers kunnen aanstellen, zodat ik min of meer met een schone lei kon beginnen. ‘Met 3000 aanmeldingen voor 600 beschikbare plaatsen verloopt de werving van nieuwe studenten hier eigenlijk zonder problemen. Maar op
het gebied van de interne communicatie moet nog van alles gebeuren. Zo is ons studentenblad een langzame dood gestorven. Bij een opleiding als deze kun je dan ook niet met zomaar een studententijdschrift aankomen. Het moet aansluiten bij de belevingswereld van (kritische) kunststudenten. We hebben nu besloten om het blad voortaan door de studenten zelf te laten schrijven en vormgeven; onder onze begeleiding uiteraard. Ik ben benieuwd waar ze mee komen! ‘Ik heb altijd al met één been in de kunstwereld gestaan. Vanaf mijn dertiende speel ik dwarsfluit in een symfonieorkest waarvoor ik ook de pr deed. Tijdens mijn studietijd heb ik meegedaan aan een musical en was ik zangeres in een soulband. Verder heb ik nog zo’n twee jaar gewerkt als marketing- en publiciteitsmedewerker van de Dienst Kunst & Cultuur van de gemeente Groningen. Op dit moment zing ik in een jazztrio waarmee ik vaak optreed. En natuurlijk bezoek ik regelmatig voorstellingen van “mijn” studenten! Het is echt een voorrecht om aanstormend talent bezig te zien... ‘Studievoorlichting en kunst: in mijn huidige baan heb ik eigenlijk de perfecte combinatie gevonden.’ Bernice Spijker N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
Resultaten Columni-enquête 1997 Het is alweer enige tijd geleden, maar met een beetje graafwerk herinner je je het misschien nog wel. Vorig jaar hield Columni namens de vakgroep een enquête onder haar leden over Communicatiekunde en Taalbeheersing (In- en Externe Communicatie van Organisaties). Het doel was het verkrijgen van inzicht in de arbeidsmarktpositie van afgestudeerden. Daarnaast wilde de vakgroep graag een oordeel over het studieprogramma, waaronder ook de positie van de vreemde taal binnen dat programma. Wim Vuijk zette voor de Columnist de resultaten op een rijtje. Een aantal respondenten (in totaal zijn 55 enquêtes geretourneerd) gaf aan graag te willen weten of er met de resultaten iets gaat gebeuren. Het antwoord hierop is eenvoudig: ja. De RUG en de Faculteit der Letteren hebben er bij de opleidingen sterk op aangedrongen dat zij contacten met alumni moeten onderhouden, juist in verband met het evalueren en bijstellen van het opleidingsprogramma in
het licht van de arbeidsmarkteisen. Aangezien zowel Communicatiekunde als Nederlands hun programma’s gaan veranderen, is dit het aangewezen moment om te beginnen met een dergelijke evaluatie, en de resultaten te gebruiken bij het samenstellen van een nieuw programma. Nu al zijn de resultaten van invloed geweest op het vervaardigen van een nieuw programma Communicatie-
kunde. De procedure daarvoor zal binnenkort worden afgerond. Wellicht ten overvloede moet erop gewezen worden dat de arbeidsmarktperspectieven niet het enige en zelfs niet het primaire doel van een universitaire opleiding kan zijn. Immers, een universitaire opleiding heeft primair tot doel het leren verrichten van wetenschappelijk onderzoek op het vakgebied.
De belangrijkste resultaten: 1 VPR, de Casestudy VPR, de stage, Schriftelijke Communicatie in Organisaties, Interne Communicatie en Schriftelijke Communicatie zijn de meest zinvolle studieonderdelen gezien het (communicatie)werk. 2 Onderdelen die men gemist heeft zijn vooral praktische schrijfvakken, computercommunicatie, en mondelinge vaardigheden. 3 Men name organisatiekunde is een populair bijvak. 4 Bijna alle geënquêteerden (96 procent) hebben een baan. 5 Ruim 80 procent van de geënquêteerden werkt op het gebied van de communicatie; van de overige 20 procent kan in het algemeen gesteld worden dat zij functies hebben op het gebied van het beleid en/of van de organisatie. Een groot gedeelte van de geënquêteerden (38 procent) werkt als communicatiemedewerker bij een profitinstelling; de overheid scoort aanzienlijk lager (7procent, evenals de non-profit-sector (11 procent). 6 Bijna alle geënquêteerden (86 procent) hebben een baan of twee banen gehad sinds het afstuderen. 7 De overgrote meerderheid (80 procent) had binnen zes maanden na het afstuderen de eerste baan. 8 Een meerderheid (56 procent) heeft de baan gekregen via andere kanalen dan de gebruikelijke (doorgaans via een ‘netwerk’). De stage scoort als manier om een baan te krijgen beduidend hoger dan de open sollicitatie (15 tegen 10 procent), en zelfs bijna even hoog als de gewone reactie op een vacature (17 procent). 9 De meest voorkomende vreemde talen in de communicatiekundeopleiding zijn (niet verrassend) Engels, Frans en Spaans. 10 60 Procent van de geënquêteerden doet niets, 40 procent doet wel iets met de vreemde taal in het werk. 11 45 Procent van de geënquêteerden vindt dat de vreemde taal wel, en 54 procent vindt dat de vreemde taal niet verplicht moet blijven in het programma. 12 Een ruime meerderheid van 78 procent vindt dat de vreemde-taalcomponent een andere invulling moet krijgen, en wel meer toegesneden op communicatiekundestudenten.
N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
5
Naam Kees van der Mark
Huidige functie en organisatie Communicatieadviseur bij Vogel & Mulder Communicatie in Groningen
Wanneer afgestudeerd? 1992
Communicatie... Onmisbaar waar mensen zijn
Hond of kat? Kat (twee)
Buiten het werk meest bezig met... Luchtvaartjournalistiek en fotografie
Laatst genoten film, boek, cd of concert Concert: Portishead
Gek op... IJs!
Zou graag nog eens ontmoeten... Midas Dekkers
D E
C O L U M N I S T
Adreswijziging?
vervolg van pagina 2 Mensen die in een prettige omgeving werken, doen dat beter. Daarnaast moest het een gebouw worden voor de toekomst. Dat wil zeggen dat het ook aan veranderde omstandigheden aangepast kan worden. Verder moest het een zekere kwaliteit uitstralen en een opvallende markering aan de entree van Groningen zijn. Na een competitie met de bureaus Klein en ZZOP, kwam het bureau Alberts & Van Huut met het beste ontwerp. Zij hebben een heel eigen stijl van ontwerpen die goed aansloot bij de wensen van Gasunie. Hun manier van ontwerpen wordt geassocieerd met de antroposofie.
Laat het ons weten!
Naam Wiep Hamstra
De ervaring leert dat onze leden nogal eens verhuizen. Helaas krijgen we niet in alle gevallen de nieuwe adresgegevens door. Vandaar onze oproep om ons even in te lichten in geval van verhuizing. Op die manier kunnen we ons adressenbestand up-to-date houden en blijf je op de hoogte. Je kunt je adreswijziging per brief of e-mail sturen:
Huidige functie en organisatie Opleidingsadviseur voor beroepsopleidingen (communicatietrainingen) voor Randstad Opleidingscentrum in Groningen
Vereniging Columni Vakgroep Taal en Communicatie Postbus 716 9700 AS Groningen
Wanneer afgestudeerd?
6
Kunst
1995
Opvallend is ook de overweldigende aanwezigheid van moderne kunst in het Gasunie-gebouw. Overal in het gebouw hangt en staat moderne kunst. Een speciale medewerker zorgt voor aankoop en onderhoud van de collectie. De kunst past goed bij de sfeer van dit moderne kantoorgebouw, een gebouw dat zeker een excursie waard was en ook nog kan zijn voor die Columni-leden die dit uitstapje gemist hebben. Anne de Vries
Communicatie... De organisatie waar ik werk noemt zichzelf ‘Organisator van menselijk talent’. Communicatie, en vooral optimale communicatie tussen mensen, beschouw ik als sleutel voor goede samenwerking, motivatie en enjoyability werk en privé.
Hond of kat? Geen hond (wel gehad), geen kat. Hopelijk binnenkort een langoorkonijn.
Buiten het werk meest bezig met...
(Net)werk? Op zoek naar oude studiegenoten, een nieuwe baan, collega-Columni’s in de buurt? Wachten op de eerstvolgende Columnibijeenkomst is natuurlijk leuker, maar je kunt vanaf nu ook je oproep kwijt in de Columnist. Schrijf of e-mail je bericht van maximaal vijftig woorden (pasfoto’s zijn welkom) naar: Vakgroep Taal en Communicatie T.a.v. redactie Columnist postbus 716 9700 AS Groningen e-mail:
[email protected]
e-mail:
[email protected]
Naam
Waterpolo in competitieverband, en alle leuke dingen die daar bij horen.
Wim Vuijk
Laatst genoten film, boek, cd of concert
Wanneer afgestudeerd?
Concert: Grease!
Communicatie...
Gek op...
Much ado about nothing
Onverwachte dingen, zeelucht, goede muziek & lekker eten
Hond of kat?
Zou graag nog eens ontmoeten...
Buiten het werk meest bezig met...
Umberto Eco & Deborah Tannen
mensen (binnen het werk trouwens ook)
Huidige functie en organisatie Universitair docent aan de RUG 1986
NEE!
Laatst genoten film, boek, cd of concert Concert: Bob Dylan in Utrecht, juni 1996
Gek op... Hagelslag
Zou graag nog eens ontmoeten... Diana, Princess of Wales
D E
C O L U M N I S T
N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
Werk in uitvoering door Perry ten Hoor
Lego Communicatie is een boeiend vak. Het blijft iedere keer weer een uitdaging om via creatieve en gerichte communicatie een bijdrage te leveren aan de oplossing van organisatieproblemen. In veel gevallen is de inzet van communicatie natuurlijk gericht op het veranderen van houding en, als het enigszins kan, gedrag. Zeker als het gaat om cultuuromslagen. Hamvraag is hoe je dit bereikt en wat de juiste strategie is. Creatief denken buiten de bestaande paden wil nog wel eens helpen. Veel (ambtelijke) organisaties kampen tegenwoordig, trend of niet, met dezelfde vraagstukken. Van product naar marktgericht, de klant centraal, meer verantwoordelijkheden bij de medewerker beleggen, transparantie en optimalisering van processen, luisteren naar de eisen die de omgeving aan je stelt, de buitenwereld naar binnenhalen. Kortom, business proces redesign als toverwoord. Het gevolg is: veel onduidelijkheden voor de organisatie waarbij eigenlijk één ding vaststaat: de zaak moet veranderen en in beweging komen. Het cruciale punt hierbij is natuurlijk de medewerker die ‘om moet’. Al jarenlang gewerkt op dezelfde manier, met hetzelfde takenpakket en dezelfde mensen en nu moet alles anders. Tot overmaat van ramp is hem ook niet helemaal duidelijk waarom dit nu zo nodig moet. Tja, er worden wel allerlei argumenten genoemd die betrekking hebben op steeds mondiger en veeleisender wordende burgers, en de monopoliepositie die niet meer zo vanzelfsprekend is, maar ach, dat zal zo’n vaart toch wel niet lopen... Bovendien, roept men dat al niet jarenlang? En is er in die tijd iets veranderd?
Wat te doen als communicatieadviseur? Weer een mooi bewijs dat communicatie een samenspel is van organisatiekundige, psychologische, veranderkundige en tekstuele/persuasieve elementen. Alhoewel, wat dat laatste betreft: in dit stadium biedt een simpele folder of een themakrant geen uitkomst. Wellicht wel om te informeren, maar om de houding en helemaal ook nog het gedrag te veranderen... Wat eigenlijk nodig is, is ‘veranderen door te ervaren’. De medewerker te laten voelen wat de negatieve kanten van zijn huidige werkwijze zijn of welke hinder de klant of burger ondervindt van de werkwijze van de organisatie. En dit kan heel goed... met lego. Kondig het grote Lego-spel aan, laat afdelingen zich intekenen en schaf een lading lego-autootjes aan (kwantumkorting bedingen!). Het spel is simpel, doch doeltreffend. De opdracht is om met het team binnen een half uur zoveel mogelijk autootjes in elkaar te zetten. De eindscore wordt bepaald na twee rondes van een kwartier. Bouw in de eerste ronde restricties in die overeenkomen met de dagelijkse praktijk van de medewerker zoals de verantwoordelijkheid van één medewerker voor het monteren van één onderdeel, het halen van onderdelen uit het magazijn door één teamlid dat hiervoor geautoriseerd is, het invullen van de juiste formulieren en bonnen op de juiste wijze, het berekenen van de kostprijs en het houden van kwaliteitscontroles. Na de eerste ronde, die gemiddeld een score van zo’n acht à negen lego-autootjes oplevert, krijgt het team de gelegenheid te overleggen hoe hun werk anders kan. En aangezien een legoautootje dat bestaat uit dertien
onderdelen op 9,2 miljard manieren in elkaar gezet kan worden, zijn er dus nogal wat mogelijkheden om het productieproces anders in te richten! Laat ze nadenken over de verdeling van verantwoordelijkheden, de manier van produceren, de kostenberekening en -verantwoording en de toetsing van kwaliteit. Tien tegen één dat de tweede ronde een stuk soepeler gaat. In veel gevallen helpt iedereen mee aan het productieproces. Dus geen speciale magazijnlopers, kwaliteitszorgmedewerkers of financiele mensen meer, er wordt gedaan aan zelfsturing en aan integrale productverantwoordelijkheid. Opvallend is ook dat er minder op elkaar gescholden wordt, het werk is leuker geworden. Bovendien is het resultaat hoger: gemiddeld 45 auto’s per team in dezelfde tijd. De kunst is nu om in de nabespreking die elementen die cruciaal zijn in het spel, te vertalen naar de dagelijkse praktijk van de medewerker. En op zich is dit niet al te moeilijk omdat er veel herkenning zal zijn bij de medewerker. Hij heeft door het spelen van een spel aan den lijve ondervonden wat het betekent om zo direct geconfronteerd te worden met allerlei bureaucratische drempels en processen die al jarenlang zo vanzelfsprekend zijn, maar eigenlijk verschrikkelijk inefficiënt blijken te werken. Bijkomend voordeel is dat het lego-autootje als icoon gebruikt kan worden in de rest van de waarschijnlijk veelal schriftelijke communicatie over het veranderingsproces. Zodat bij het zien van de lego-afbeelding steeds weer de essentie van de cultuuromslag of reorganisatie in herinnering wordt gebracht. Communicatie is een boeiend vak.
Perry ten Hoor studeerde in 1991 af in de Nederlandse Taal- en Letterkunde (afstudeervariant Communicatie in Organisaties) aan de RUG. Hij is vanaf eind 1991 in verschillende functies werkzaam geweest bij de Informatie Beheer Groep in Groningen. Momenteel is hij Accountmanager Hoger Onderwijs bij de IB-Groep.
N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
D E
C O L U M N I S T
7
Bezoek gemeente Utrecht Op zaterdag 20 juni vindt de volgende activiteit van Columni plaats. Op die dag verzorgt ons lid Nienke de Boer,
Verenigings nieuws
werkzaam als communicatieadviseur bij de Dienst Stadsbeheer van de gemeente Utrecht, een middagvullend programma voor onze leden. Daarin staan de werfkelders en werven in de binnenstad van Utrecht - en natuurlijk de communicatie daar omheen - centraal. Nergens ter wereld vind je werfkelders en werven op zo’n grote schaal als in de binnenstad van Utrecht; in de middeleeuwen zijn in Utrecht maar liefst 720 werfkelders ontstaan. Bij de meeste bezoekers van Utrecht zijn de werfkelders vooral bekend door de restaurantjes en vele terrassen in de zomer aan de Oudegracht, maar de kelders zijn ook in gebruik door veel winkels en bedrijven. Als de gemeente Utrecht deze unieke monumenten wil behouden, is naast verkeersmaatregelen een grootscheepse restauratie nodig. Deze middag staat de communicatie rond de jarenlange restauratie centraal: hoe communiceer je bijvoorbeeld verkeersproblemen rond de
8
uitvoering van het project naar de inwoners van Utrecht, bezoekers, buitenlandse toeristen en pers? Over de precieze invulling van het programma en de wijze van aanmelding worden de leden van Columni apart per brief geïnformeerd. Het programma duurt in ieder geval van 13:30 tot 18:00 uur en omvat behalve een videopresentatie en een case in een werfkelder ook een trip over het water per waterfiets, kano of - in geval van slecht weer - rondvaartboot. Tot ziens op 20 juni!
Algemene Ledenvergadering (ALV) Op zaterdag 18 april hield Columni de eerste ALV uit haar bestaan, in Café Overstag in Groningen. De opkomst was bescheiden, de locatie zeer apart te noemen: een kelder van het voor-
De communicatie rond de werfkelders in de binnenstad van Utrecht staat centraal bij de komende activiteit van Columni, op 20 juni aanstaande.
malig bankgebouw - inclusief ouderwetse kluis, sfeervol kaarslicht en heuse tralies! Tijdens het officiële gedeelte van de vergadering deden de secretaris en penningmeester onder meer verslag over het verenigingsjaar 1996/1997, deed de kascommissie van zich gelden en werd het voorstel tot benoeming van het bestuur door de aanwezige leden goedgekeurd. Het huidige bestuur wordt elders in deze nieuwsbrief aan je voorgesteld. Na afloop van de ALV - die in principe vanaf nu ieder najaar wordt gehouden borrelde een aantal leden nog geruime tijd na.
Borrels Voor de komende twee Columni-borrels kun je alvast de volgende data in je agenda noteren: vrijdag 29 mei vrijdag 4 september De borrels worden gehouden in Café De Keijzer, Turftorenstraat 4 in Groningen. Je bent welkom vanaf 17:30 uur. C O L O F O N De Columnist is het officiële orgaan van Columni, Vereniging van Alumni Communicatiekunde Rijksuniversiteit Groningen. De Columnist verschijnt drie keer per jaar. Redactieadres: Vakgroep Taal en Communicatie T.a.v. redactie Columnist Postbus 716 9700 AS Groningen e-mail:
[email protected]
Foto: gemeente Utrecht
Redactie: Liseth Kruisman Kees van der Mark Sandra Schuiten Bernice Spijker Vaste medewerkers: Perry ten Hoor Wim Vuijk Verder werkten mee aan dit nummer: Nienke de Boer Anneke Kok Anne de Vries Vormgeving: Annette van Kelckhoven BNO, Groningen Reproductie: RCG, Groningen Het volgende nummer verschijnt in september. De deadline is 21 augustus. Kopij is welkom.
D E
C O L U M N I S T
N U M M E R
1 - M E I
1 9 9 8
