‘De blijdschap van deze ondernemers heeft mij diep geraakt’
Huib Boissevain, directeur van Annexum en initiatiefnemer van het Dutch Microfund nam deel aan een studiereis naar India, door Goodwell Investments georganiseerd, om met eigen ogen te zien wat er met de investeringen van het Dutch Microfund gebeurt.
Het Dutch Microfund in het kort: Verslag van een bijzondere reis door India en het belang van Microfinanciering.
- Instappen kan al vanaf €1.000,- Men investeert in de financiële ondersteuning van ondernemers. - Het verwachte totaalrendement is gemiddeld 7 tot 9% op jaarbasis. - De aandelen zijn maandelijks verhandelbaar. - Er wordt twee keer per jaar dividend uitgekeerd.
Vraag het informatiepakket direct aan 020-572 01 07
www.dutchmicrofund.nl
of SMS:
MICRO naar 4411
Financial Services For Developing Markets WTC G-Toren, Strawinskylaan 485, 1077 XX Amsterdam P.O.Box 79032, 1070 NB Amsterdam, The Netherlands Tel.: +31(0)20 572 01 07, Fax: +31(0)20 572 01 02 Dutch Microfund is een beleggingsproduct van Annexum
Beleg ook in Microfinancieringsinstellingen. www.dutchmicrofund.nl of bel 020-572 01 07
Eén euro voor de hele dag...
Het Dutch Microfund
Stelt u zich eens voor; rondkomen van 1 euro per dag... Het lijkt onmogelijk, niet waar? En toch zijn er heel veel mensen op deze wereld die maximaal 1 euro per dag te besteden hebben. Het is geen eenvoudige opgave.
Het verstrekken van kleine leningen aan ondernemers in de opkomende markten is een zeer efficiënte manier om deze ambitieuze mensen verder te helpen.
Die ene euro is hard nodig voor de basisbehoeften en er blijft meestal dan ook niets over. Om meer financiële ruimte te krijgen, proberen veel mensen een bestaan als kleine ondernemer op te bouwen. Maar ook dat is verre van makkelijk... Want hoe kun je investeren in je bedrijf met een paar euro per dag omzet en verder geen enkel onderpand? Een ‘normale’ lening zoals wij die kennen, krijgen ze niet. En dat terwijl ze met wat meer financiële armslag volop kansen voor zichzelf en hun familie kunnen creëren. Om ze deze financiële armslag wel te kunnen bieden is microfinanciering in het leven geroepen. Microfinanciering is de algemene verzamelnaam voor financiële diensten die
met zeer kleine bedragen worden verstrekt aan de arme bevolking in ontwikkelingslanden. Microfinanciering omvat onder andere micro insurance, micro savings en microkrediet. Wanneer een kleine ondernemer gebruik maakt van microkrediet krijgt hij een lening die vaak lager is dan € 100,-. Dat lijkt weinig, maar voor deze mensen betekent het een wereld van verschil. Het geld kan geïnvesteerd worden in vee, een naaimachine, een bootje of een winkel. Zo kan het bedrijf groeien en is de ondernemer ook in staat werk te creëren voor andere mensen. Dankzij microfinanciering kunnen de miljarden armen eindelijk deelnemen aan de wereldwijde groei van welvaart en blijven zij niet langer buitengesloten!
De beheerder van de beleggingsinstelling Dutch Microfund N.V., Annexum Beheer B.V., is geregistreerd bij de AFM op grond van de Wet op het financieel toezicht. Het prospectus is verkrijgbaar via www.dutchmicrofund.nl. Het risico dat u uw inleg niet terugkrijgt zoals opgenomen in de Financiële Bijsluiter is zeer groot. Dit risico kan hoger of lager worden afhankelijk van bijvoorbeeld uw beleggingskeuze. Bespreek uw risico met een adviseur. - De voornaamste risico’s van het beleggen in Dutch Microfund zijn: marktrisico, valutarisico en landenrisico. De voornaamste kosten die ten last van Dutch Microfund N.V. worden gebracht zijn: introductiekosten, management fee, aankoopkosten beleggingen, selection & commitment fee (eenmalig 1% over het geïnvesteerde bedrag). Daarnaast wordt aan belegger 1% aan- en verkoopkosten in rekening gebracht. Voor de volledige voorwaarden verwijzen wij u naar het prospectus.
2
Ze krijgen een duwtje in de rug maar er wordt ook een beroep gedaan op hun zelfredzaamheid. Ze bepalen zelf hoe ze het geld zullen inzetten, moeten iedere dag hard werken om succes te hebben en dragen de verantwoording voor rente- en terugbetaling. En deze terugbetaling verloopt beter dan in de meeste West-Europese landen. Daarom is en blijft het aantrekkelijk om te investeren in deze mensen.
die middels diverse microfinancieringsproducten deze kleine, ambitieuze ondernemers in ontwikkelingslanden zakelijk financieren en ondersteunen.
Wereldwijd kunnen miljarden mensen de financiering gebruiken. Deze groep betaalt, met rente, de microfinanciering terug. Beleggingsmaatschappij Annexum gelooft in deze financiële dienstverlening in de opkomende markten en heeft daarom het Dutch Microfund opgericht. Dit is een beleggingsfonds dat investeert in bijvoorbeeld financiële instellingen, fondsen en organisaties
Eén van de fondsen waarin het Dutch Microfund belegt, is Goodwell. Goodwell heeft als bedrijfsdoelstelling: het leveren van een bijdrage aan het verbeteren van de leefomstandigheden van arme mensen in de wereld. Zij doen dit onder andere via een microkredietenfonds waarin ook investeringen van het Dutch Microfund terecht komen.
Met name particuliere beleggers investeren in het Dutch Microfund. Zij kunnen met ieder gewenst bedrag vanaf € 1.000 deelnemen en een rendement verwachten van 7 tot 9 % per jaar (prognose).
3
1
Amsterdam, 07.15 uur
De dag begint ongewoon vroeg met een gesprek met een sollicitant. Direct daarna ga ik op weg naar een informatieve vergadering van een hedgefund, waarin ik een kleine belegging heb gedaan. De meeting is zeer goed bezocht. De participanten zijn nieuwsgierig naar wat de fondsbeheerders zullen aankondigen. Een half jaar geleden is het fonds namelijk dichtgegaan, onder andere wegens de marktomstandigheden. Men kondigt nu aan in december weer open te willen. Omdat de beheerder erin is geslaagd een deel van de posities te verkopen, worden participanten nu gedwongen hun gehele belang te verkopen, willen ze hun deel van de kaspositie van het fonds uitgekeerd krijgen. Hoewel het gezien de huidige markt een logische stap is, geef ik tijdens de vergadering toch aan dat ik de gang van zaken betreur en dat men in het belang van de participanten alle juridische mogelijkheden had moeten onderzoeken om tot een alternatief scenario te komen. 13.15 uur Na deze mededeling spoed ik me richting Utrecht. De directie van een bank heeft me gevraagd om kennis te komen maken met een projectontwikkelaar die belangstelling heeft voor particuliere beleggingsfondsen. Het gesprek wordt beheerst door de kredietcrisis. Terug op kantoor volgt nog een gesprek met een projectontwikkelaar. Nieuwe ideeën over kantoorconcepten, marktkansen en –problemen komen aan de orde. Na dit gesprek vertrek ik naar huis.
20.15 uur Daar pak ik samen met mijn vrouw Nicole de bagage voor mijn zeer speciale India-reis in. Deze reis is georganiseerd door Goodwell. Dit is een organisatie, opgericht door Wim van der Beek, die zich inzet om op zakelijke basis oplossingen te vinden voor het armoedeprobleem in de wereld. Ons Dutch Microfund is een investeerder in het microkredietenfonds van Goodwell. Ik kijk er erg naar uit om met eigen ogen te zien dat je ook hele andere dingen met beleggen kunt bereiken.
DAG
Om met eigen ogen te zien wat er met de investeringen van het Dutch Microfund gebeurt, nam Huib Boissevain, initiatiefnemer van het Dutch Microfund, deel aan een door Goodwell georganiseerde studiereis naar India. Hij heeft daar gedurende een 8-daagse rondreis met eigen ogen gezien en ervaren hoe microfinancieringsinstellingen te werk gaan en hoe lokale ondernemers dankzij microfinanciering eindelijk de kans krijgen zichzelf te ontplooien. Zijn dagelijkse verslag van deze bijzondere reis leest u in dit boekje.
DAG
Een bijzondere reis...
2
Op het vliegveld van Bangalore worden we opgewacht.
Amsterdam, 06.00 uur
Ik ben vroeg wakker en bekijk vanuit bed CNBC. De Dow Jones is binnen één dag 11% gestegen. Helaas sluit Azië niet overtuigend, dus ook de verwachtingen voor Europa worden getemperd. Na een douche en een snel ontbijt ga ik naar Schiphol. Daar ontmoet ik enkele andere leden van de Indiareis. Met wat vertraging vertrekken we naar Frankfurt, waar we meteen overstappen op de vlucht naar Bangalore. Bangalore, 01.30uur Bangalore Airport is een hagelnieuw vliegveld, het gevolg van een sterk expanderende lokale IT-industrie. Eén van de eigenaardigheden die waarschijnlijk is overgehouden aan de Engelse overheersing, is een tijdsverschil van vier en een half uur met Nederland. Het is dus half twee ’s nachts wanneer we hier aankomen. Snel richting ons hotel om nog wat
Ons hotel in Bangalore.
Landbouw betekent hier nog echt handenarbeid. uurtjes slaap te pakken voordat onze reis echt gaat beginnen. We zullen snel met eigen ogen zien wat microfinanciering voor de ondernemers hier betekent.
5
DAG
3
Bangalore, 09.00 uur
We starten de dag met een introductie van de groep. Het is mooi om te zien met hoeveel betrokkenheid mensen, met volledig verschillende achtergronden en uit verschillende werelddelen, zich willen inzetten voor microfinancieringen.
De landbouw daarentegen kent een zeer onvoorspelbare groei op een laag niveau. En dat terwijl circa 60% van alle banen zich in deze sector bevinden! Ongeveer 350 miljoen mensen leven derhalve beneden de armoedegrens. 13.30uur Na de lunch worden we geconfronteerd met de schaal van het armoedeprobleem. Om via microfinancieringen alle armen in India een kans te geven, is een bedrag tussen 5 en 15 miljard euro nodig. Onze gastheer van deze reis, Goodwell, heeft als doel een bijdrage te Grameen Koota werkt met zogenaamde ‘Lending Groups’. Hier worden de leningen uitbetaald.
Professor Shymal Roy aan het woord.
6
De keerzijde van dit succes is de ongelijke verdeling van deze voorspoed. Zowel naar bevolkingsgroep, als naar geografisch gebied en sector van de economie. Met name de dienstensector en de industrie hebben zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld.
distributiekanalen voor producten van kleine ondernemers. Deze combinatie heeft in korte tijd indrukwekkende aantallen mensen bereikt en hun leefomstandigheden verbeterd. Grameen Koota, een microfinancieringsinstelling met een eigen vermogen dat is verstrekt door Goodwell, laat een aantal praktijkvoorbeelden zien. Het basismodel is een lening van 10.000 Indiase Rupees ofwel €160. Deze lening wordt in 50 wekelijkse termijnen terugbetaald. De rente die hierop in rekening gebracht wordt, is heel redelijk en kan in de praktijk zonder problemen door de klanten worden opgebracht.
Helaas heeft Grameen Koota recent moeten besluiten de basisrente te verhogen naar 12%. Dit komt door de hogere inleenkosten die weer het gevolg zijn van de kredietcrisis. Grameen Koota werkt met zogenaamde ‘lending groups’, waarbij een aantal groepen van 5 samen een grotere groep van 20 tot 40 vrouwen vormen. De vrouwen staan voor elkaar garant. In eerste instantie voor hun eigen groepje van 5, maar in tweede instantie ook voor de grotere groep. Het gevolg van dit systeem is dat vrijwel alle leningen volledig worden terugbetaald! Deze microfinancieringsinstelling is een mooi voorbeeld van een NGO (niet gouvernementele organisatie) die zich succesvol heeft omgevormd tot een marktgerichte organisatie. De gedrevenheid van de medewerkers is hartverwarmend. Het Dutch Microfund stelt beleggers in staat deze organisatie te ondersteunen en tevens een mooi rendement te realiseren.
DAG
Na de introductieronde draagt professor Shymal Roy een interessant verhaal voor over de tegenstrijdige Indiase economie. In 1991 trad de overheid terug als belangrijkste economische factor, ten gunste van de private sector. Het gevolg was een forse toename van de economische groei. Het beschikbare inkomen per hoofd van de bevolking en de binnenlandse investeringen verdubbelden. Met name de middenklasse van 340 miljoen mensen profiteerde hiervan.
‘Dutch Microfund stelt beleggers in staat deze organisatie te ondersteunen’
leveren aan de verbetering van de leefomstandigheden van arme mensen. Microfinancieringen zijn hierbij een belangrijk hulpmiddel. Via lokale partner Aavishkaar Goodwell wordt kapitaal aan microfinancieringsinstellingen verstrekt. Daarnaast investeert Aavishkaar ook rechtstreeks in individuele ondernemers en in
4
N. Halasahalli 09.00 uur
Vanochtend zijn we zeer vroeg vertrokken voor een fieldtrip. Precies op tijd komen we aan bij de vergadering van de lokale ‘kendra’. We worden voorgesteld aan de groep. Deze bestaat 7 jaar en heeft momenteel 40 leden. Circa 25 vrouwen zitten nu in een kring met een ‘loan officer’ van de bank. Men begint met de wekelijkse betaling van rente en kosten. Het proces verloopt enigszins chaotisch, maar toch rustig. Daarna wordt er gesproken over mogelijke nieuwe leningen.
Overzichtslijst van een lopende lening.
7
De vrouwen vragen waarom de rente op de leningen wordt verhoogd naar 12 %. Er volgt een uitleg van de kredietcrisis en hoe dit ook voor de bank de kosten verhoogt. Het is ongelooflijk dat het gedrag van Amerikaanse consumenten en bankiers zelfs hier voelbaar is! Eén van de vrouwen vertelt dat haar eerste lening een bedrag van € 60 was. Daarmee kocht ze twee geiten. Inmiddels heeft ze haar achtste lening opgenomen van € 400 en heeft ze voldoende vee om haar familie te onderhouden en melk naar de lokale coöperatieve melkfabriek te brengen voor extra inkomsten. Ze heeft recent een auto gekocht die als tuk-tuk-taxi wordt ingezet.
10.00 uur Na het ontbijt, bezoeken we de volgende kring. Ook hier begint de vergadering met rente en aflossingen. Daarna wordt een aantal leningen uitgekeerd. Het betreft hier emergency loans van € 16 voor bijzondere uitgaven als schoolgeld of verzekeringen. Deze leningen zijn renteloos en moeten in 10 weken worden terugbetaald. Omdat de kring zelf bepaalt wie lid is, zorgt de sociale controle ervoor dat ook deze leningen vrijwel altijd tijdig worden terugbetaald. Financiële discipline is in het belang van de gehele groep.
Men sluit af met een gezamenlijk uitgesproken belofte waarin de uitgangspunten van de groep worden bevestigd. Men belooft op tijd te betalen, niet méér te lenen dan verantwoord en elkaar te helpen.
Op 3 kilometer van het dorp ligt het filiaal van Grameen Koota. Trots demonstreert men ons de pilot van een nieuw, op internet gebaseerd, informatiesysteem dat binnenkort het huidige papieren administratieve systeem gaat vervangen. De resultaten van dit filiaal zijn verbluffend. Men heeft dit jaar 100% van de standaardleningen terugbetaald gekregen. Mensen houden zich hier aan de afspraken. Misbruik komt weinig voor omdat mensen dan uit de groep worden gezet. De microfinancieringsinstelling kan desgewenst druk op de groep uitoefenen omdat ze de omvang van toekomstige leningen kan terugbrengen. Het gevolg hiervan is een voor westerse begrippen ondenkbare nakoming van verplichtingen!
‘Beleg € 25.000 en u helpt 250 ondernemers in het zadel’ De belangrijkste oorzaak is dat het hier geen startende bedrijven betreft, maar gevestigde zaken met een historie. MAARG wil met individuele leningen het gat tussen microfinanciering en regulier bankieren opvullen. De klanten krijgen dan ook ondersteuning bij het ontwikkelen van alle aspecten van het bedrijf. Zoals bijvoorbeeld het voeren van een goede administratie.
22.45 uur We zijn laat terug in Bangalore en ik ga slapen, het was weer een drukke dag met veel bijzondere indrukken. Trots tonen zij hun nieuwe aanwinst: een melkkoe.
8
De privé-auto wordt ook als tuk-tuk-taxi ingezet. 12.30 uur Aansluitend krijgen we de gelegenheid het huis van een succesvolle onderneemster te bezoeken. Trots toont het echtpaar hun drie koeien in een schaduwrijke comfortabele stal. Uit de opbrengst van de melk van deze koeien is een mooi nieuw huis gebouwd. In dit huis staat een stellage waarop binnenkort zijderupsen zullen worden gekweekt voor hun cocons. Deze cocons worden vervolgens verkocht. Zo leidt het ene ondernemerschap tot het andere...
DAG
Onze begeleidster legt uit dat er, voordat een groep van start gaat, een cursus van 7 dagen wordt gevolgd. Deze cursus begint met eenvoudige dingen als op tijd komen, vergaderorde etcetera. Vervolgens komen zaken als de uitleg van de leningen en financiële basisbegrippen als rente en aflossing aan de orde. Tenslotte is er aandacht voor het functioneren van de groep, het fundament van het succes van microkredieten.
5
Bangalore, 09.00 uur
We kunnen uitslapen en vertrekken naar het hoofdkantoor van MAARG, een dochter van Grameen Koota. Aangekomen op het hoofdkantoor worden we hartelijk begroet door het voltallige personeel, bestaande uit 20 vrouwen en mannen. MAARG leent aan individuele ondernemers in het stedelijk MKB. Ook hier wordt zonder onderpand geleend. De leningen zijn groter dan op het platteland en worden sneller terugbetaald.
Bezoek aan een naaiatelier. We brengen een bezoek aan enkele klanten. Zo spreken we een eigenaar van een klein naaiatelier, een fruithandelaar, een schoenenwinkel, een kapper en een drank- en snoep 9
Zij wijdt zich inmiddels aan een groot aantal filantropische projecten. Zo heeft ze een fonds van $ 40 miljoen opgericht om mensen in India van schoon water te voorzien. In een gedreven toespraak, waarin ze zich afzet tegen de Amerikaanse hebzucht, geeft ze
Het kringgesprek dat ik als toehoorder mocht bijwonen was een bijzondere ervaring.
10
Ik was al overtuigd van het belang van microfinanciering, maar het is goed met eigen ogen te zien dat beleggen in microfinancieringsinstellingen écht werkt voor de mensen hier. Sterker nog, het is van levensbelang voor ze. Dat de beleggers in het Dutch Microfund er ook beter van worden mag, en moet misschien zelfs wel, om ervoor te zorgen dat dit prachtige systeem stand houdt.
aan dat ze ondernemen met meer nadruk op de sociale dimensie wil stimuleren. Het gevoel overheerst dat er veel goede initiatieven zijn, maar dat er toch nog veel vooruitgang mogelijk is in de afstemming tussen de charitatieve en de zakelijke initiatieven. 22.45 uur Ik ga slapen, morgen is het weer vroeg dag.
6
DAG
14.15 uur Na de lunch evalueren we de afgelopen dagen met de leiding van Grameen Koota, de moeder van MAARG. Het bezoek aan de klanten op het platteland heb ik als zeer inspirerend ervaren. Ook het kringgesprek dat ik als toehoorder tussen de vrouwen mocht bijwonen was een bijzondere ervaring. De energie die uit de ogen van deze vrouwen straalt, is heel indrukwekkend.
21.15 uur Bij het avondeten worden we vereerd met een bezoek van Rohini Nilekani, één van de vier Infosys-vrouwen. Infosys is een zeer succesvolle IT-onderneming, gespecialiseerd in de groeimarkt van outsourcing. Het bedrijf is, met haar financiële ondersteuning, opgericht door haar man. Dit heeft het echtpaar een enorm vermogen opgeleverd.
DAG
winkel. Alle ondernemingen bestaan al langer. Ze hebben een lening gekregen van € 400 en € 1.000. Deze leningen worden gebruikt voor uitbreiding van het bedrijf en binnen 6 maanden weer terugbetaald.
Chennai, 06.30 uur
Heel vroeg pakken we de trein naar Chennai. De treinreis is bijzonder comfortabel. Meer beenruimte dan bij de NS, een warm ontbijt, een krantje en airco. Na vijf uur redelijk eentonig landschap komen we in Chennai. Dit is India zoals je het verwacht. Vochtige warmte, krioelende mensenmassa en verkeerschaos bepalen het beeld.
Met de Met de trein naar Chennai 17.00 uur Na een rustige middag maken we een dodenrit naar het strand, waar we zullen eten. In het donker rijdt men hier met groot licht of juist helemaal zonder. Motoren, tuktuk’s, bussen, auto’s en koeien; alle beschouwen ze de weg als hun persoonlijke terrein. Iedereen rijdt met één hand op de claxon. Men kijkt hier niet in de spiegel, maar vertrouwt op het gehoor. Het tafelgesprek gaat over de verschillen tussen individuele microleningen en groepsleningen. De conclusie is dat culturele lokale factoren en de financiële positie van de klant bepalen welk model succesvol is. 23.45 uur We blijven overnachten in Chennai, ik slaap heel moeilijk in, waarschijnlijk de warmte.
7
Chennai, 08.30 uur
Vandaag brengen we een bezoek aan Equitas. Deze microfinancieringsinstelling werkt in het stedelijke gebied van Chennai. Equitas heeft als doel de kwaliteit van leven van de armen te verbeteren. Naast leenproducten voert Equitas ook een aantal standaard verzekeringsproducten. Bij alle producten zijn de voorwaarden zeer helder geformuleerd en transparant, zodat ook de klant precies weet wat de verdiensten voor Equitas zijn. Het sociale aspect wordt ingevuld door nieuwe scholen te stichten. Dat dit bedrijf weet wat het doet, bewijzen de cijfers. Ze heeft in enkele maanden 150.000 mensen in de sloppen van Chennai voorzien van microleningen. 11.00 uur In kleine groepen bezoeken we twee ‘group meetings’. De vergadering is vergelijkbaar met die van de lending groups van Grameen Koota. De hiërarchie in de groep is hier wel anders dan op het platteland. De groep van precies 25 vrouwen bestaat uit vijf groepen van vijf. Ieder groepje heeft een leider. De vijf leiders kiezen de groepsleider. Via deze hiërarchie wordt het geld geïnd. We vragen naar voorbeelden van hoe de leningen de levens van de vrouwen hebben veranderd. Eén van de vrouwen vertelt dat ze het geld deels voor de aanschaf van een naaimachine voor haar atelier heeft gebruikt. Andere vrouwen financieren hun vis- of groentestal. Opvallend is dat ongeveer de helft van de vrouwen aangeeft een deel van de lening te 11
Hier breng ik een bezoek aan een fabriek in Chennai, waar branders voor fornuizen worden vervaardigd.
brengt de brandstofkosten terug met 30 procent. Mukundan heeft veel internationale erkenning gekregen voor deze uitvinding.
gebruiken om het schoolgeld van de kinderen mee te betalen.
Basix kent zowel profit als non-profit producten. Een aantal jaren terug heeft men onderzoek gedaan naar de eigen prestaties. Hieruit bleek allereerst dat het inkomen van veel klanten ondanks de verbeterde kredietverlening nauwelijks groeide. Dat had diverse oorzaken. De belangrijkste oorzaak hiervoor was dat de klant van tijd tot tijd met tegenvallers geconfronteerd werd. Hierbij moet worden gedacht aan het vroegtijdig dood gaan van vee, mislukte oogsten en dergelijke. Om hier verbetering in aan te brengen heeft Basix toen een aantal verzekeringsproducten op de markt gebracht. Zo wordt bijvoorbeeld voorkomen dat de klant niet terugvalt in extreme armoede omdat zijn koe door een slang is gebeten.
12
Ten tweede was er vaak sprake van onvoldoende groei van de productiviteit. Gebrek aan kennis was hiervan de belangrijkste oorzaak.
Basix heeft inmiddels een aantal adviseurs in dienst die gespecialiseerd zijn in het vak van de klant. Zij zoeken samen met de klant naar verbeteringen in het bedrijfsproces. Zo is er een adviespraktijk ontstaan die zich richt op de veehouderij en op de landbouw. Een derde probleem was het gebrek aan onderhandelingskracht van de individuele micro-ondernemers. In de regel komen zij slechts af en toe naar de markt. Vanwege een gebrek aan informatie en de kleine omzet leidt dit tot prijzen die aanzienlijk lager zijn dan mogelijk. Door coöperaties te initiëren, zorgt Basix ervoor dat dit probleem wordt opgelost. Door de inzet van (internet-) technologie worden deze coöperaties steeds professioneler.
DAG
14.15 uur In de middag spreken we Vijay Mahajan, oprichter van Basix, een instelling die meer dan een miljoen armen bereikt. Naast microkredieten verstrekt Basix verzekeringen, spaarproducten, individueel krediet en andere financiële producten. Vijay’s stelling is dat honger niet wordt veroorzaakt door gebrek aan voedsel, maar door gebrek aan inkomen en toegang tot distributie. Hij merkt op dat grootschalige honger niet voorkomt in democratisch geleide landen.
8
Chennai, 08.30 uur
Vandaag bezoeken we een fabriek buiten Chennai. Daar heeft de 68-jarige heer Mukundan technologie als roeping. Hij wil technologische oplossingen brengen naar de armen op het platteland. Zijn fabriek maakt bijvoorbeeld branders voor fornuisjes. Met behulp van micro private equity, waarbij het eigen vermogen is verstrekt door Aavishkaar, is hij de fabriek begonnen. De fabriek heeft nu haar eigen brander ontwikkeld, die veel energie bespaart. Het apparaat De medewerkers van Equitas hebben hun handen vol aan alle kredietaanvragen.
In de fabriek worden 40.000 branders per jaar geproduceerd. Verder wordt een deel van de productie ook uitbesteed, zodat werkgelegenheid wordt gebracht naar plaatsen waar dit hard nodig is. De verkoop gebeurt door groepen op het platteland, die hiermee een bescheiden inkomen realiseren. Op dit moment wordt gekeken naar de mogelijkheid om niet-eetbare plantaardige oliën te gaan gebruiken. Dit betekent een overgang naar duurzame vernieuwbare energie. De droom van Mukundan is om het platteland energieneutraal te maken. Ook deze ontwikkeling heeft veel internationale aandacht gekregen en zal binnenkort operationeel worden. Zeer interessant is dat dit product een bijdrage kan leveren aan het reduceren van CO2-productie in de gehele wereld! 11.30 uur Aansluitend bezoeken we de productieafdeling. Met eenvoudige werktuigkundige apparaten worden door circa 40 vrouwen en mannen de branders geproduceerd. Het gevoel dat blijft hangen is dat het concept eenvoudig te reproduceren valt en op veel plaatsen in de wereld kan zorgen voor werkAlle klanten worden letterlijk op een plaatskaart bijgehouden.
Deze zeer brede aanpak van Basix, die duidelijk veel verder gaat dan microkrediet alleen, geeft de betreffende ondernemers echt alles wat ze nodig hebben. 13
‘U kunt al vanaf € 1.000,beleggen in het Dutch Microfund’ gelegenheid, besparingen voor de armen en CO2-reductie. De heer Mukundan heeft hiervoor voldoende ondernemingszin, maar op dit moment nog onvoldoende kapitaal.
Dagelijks straatbeeld in Chennai.
21.00 uur We sluiten het programma in India af met een uiteenzetting van de plannen van onze gastheer Goodwell. Naast aanwezigheid in India heeft Goodwell plannen om te starten in Afrika. Dit continent laat zich goed vergelijken met het India van enkele jaren geleden en ook hier bestaat een grote behoefte aan microfinanciering. Goodwell zal hiervoor het nodige kapitaal ophalen. Voor Afrika wordt rekening gehouden met een rendement van 12 tot 18%. Deze kans zal door het Dutch Microfund zeker nauwlettend worden gevolgd.
DAG
14.15 uur Na de lunch bespreken we IntelleCash, een soort franchiseformule voor startende microfinancieringsinstellingen. Deze bedrijfjes worden gestart door ondernemers met ervaring en een startkapitaal van € 200.000. Voor een ondernemer kan beginnen, wordt niet alleen gekeken naar zijn professionele kwaliteiten maar ook naar zijn sociale beweegredenen voor dit ondernemerschap. Dit initiatief wordt ondersteund door de Nederlandse
Financierings Maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) en kan een belangrijke bijdrage leveren aan de groei van het aantal microfinancieringsinstellingen wereldwijd.
9
Chennai - Amsterdam
De reis naar huis verloopt bijzonder voorspoedig. Op het vliegveld in Frankfurt horen we dat Obama president is geworden. Dit nieuws ontlokt de Amerikaan in ons gezelschap de uitspraak dat de Amerikanen dan toch nog een positieve bijdrage hebben geleverd dit jaar. Langzaam keert de werkelijkheid van Nederland terug. Na de bruisende Indiase chaos is het Nederlandse straatbeeld een koude douche. Terug op kantoor word ik geconfronteerd met de toename van de debiteurenpositie in de fondsen. Als gevolg van de kredietcrisis is de neiging van huurders om de huisbaas als financieringsbron te gebruiken toegenomen. Ik bevind me weer in een kring waar over krediet wordt gesproken. Vanwege de marktsituatie zijn recentelijk onze incassoprocedures aangescherpt. Hoewel ik er begrip voor heb dat huurders en medewerkers hieraan moeten wennen, is er
14
Het Dutch Microfund is een belegging met perspectief. Voor ons hier en voor de ondernemers daar. geen alternatief voor deze strakke aanpak. Aan het einde van de dag realiseer ik me dat de mensen in India zich, ondanks de moeilijke leefomstandigheden, keurig aan hun verplichtingen houden. Terwijl velen hier in het Westen daar, met alle luxe en comfort, met aanzienlijk minder discipline mee omgaan. We leven in een vreemde wereld. De ervaringen en indrukken die ik de afgelopen week heb opgedaan, zijn een enorme stimulans om het Dutch Microfund te laten groeien. Om zo financieel en sociaal rendement te realiseren en een bijdrage te leveren aan de wereld. Ik heb het de afgelopen dagen met eigen ogen gezien; het Dutch Microfund is een belegging met perspectief. Voor ons hier en voor de ondernemers daar.
Foto’s: Sophie Vossenaar, Huib Boissevain en Wietse de Jong
15
