De Bio-ingenieur aan het werk

De Bio-ingenieur aan het werk Een waaier aan beroepsmogelijkheden dankzij een brede opleiding © Januari 2008

Voorwoord Zie jij het bos door de bomen nog? Het secundair onderwijs kent geen geheimen meer voor jou, maar wat ga je straks studeren? Deze keuze is niet gemakkelijk, want het aanbod om verder te studeren is immers heel groot. Het is dus des te belangrijker om je goed te informeren en zo de juiste keuzes te maken. Met het diploma van bio-ingenieur op zak kan je heel wat doen. Dankzij een brede en stevige basis kan je nog allerlei richtingen uit. Aan de hand van een 25-tal concrete voorbeelden willen wij, de Faculteiten Bioingenieurswetenschappen van de Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel, je hiervan overtuigen. In deze brochure vind je de beschrijving van heel uiteenlopende functies ingevuld door bio-ingenieurs zowel in binnen- als buitenland, zowel in de privé-sector als bij de overheid. Bij het lezen van de individuele profielen, zal je merken dat de bio-ingenieurs boeiende en afwisselende jobs uitoefenen en daardoor zeer sterk staan in de maatschappij. De bio-ingenieurs zijn flexibel, denken probleemoplossend en kunnen zichzelf en hun omgeving voortdurend bijsturen. Kortom, bij een bio-ingenieur past niet één bepaalde job, maar hij/zij kan veel verschillende jobs aan. Hoe komt dat? Je krijgt een veelzijdige opleiding met een mix van wetenschappelijke en maatschappelijke vakken, van theorie en practica vanaf het eerste bachelorjaar. Het niveau is zowel breed als diepgaand. Het studietraject ligt niet vast bij het begin, maar door de jaren heen stel je als student je eigen pakket samen uit een ruim aanbod. Ben je klaar om elke dag nieuwe uitdagingen aan te gaan in een hoogtechnologische omgeving? Twijfel dan niet langer en word bio-ingenieur!

Prof. Herman Van Langenhove Decaan FBW Universiteit Gent



Prof. Patrick De Baetselier Decaan FWE Vrije Universiteit Brussel

Index 5 Jan Baeten Dienstverantwoordelijke 6 Hans Beeckman Werkleider - Conservator 7 Eva Czerwiec Project Manager 8 Patrick Debels Onderzoekscoördinator– Projectingenieur 9 Paul De Bruycker General manager 10 Diedert Debusscher Gedelegeerd Bestuurder en Senior Redacteur 11 Bart Degeest Science Manager 12 Filip De Naeyer Diensthoofd 13 Geert De Poorter Directeur-generaal 14 Anny De Smedt R&D-Quality Assurance Manager 15 Marisa di Marcantonio Monitoring officer 16 Myriam Dumortier Coördinator Natuurrapport 17 Kjell François SIPAT Consultant 18 Wouter Ghyoot Materials Stewardship Manager 19 Sofie Heirman Stafmedewerker milieu en natuurbeleid 20 Regine Keymeulen Diensthoofd industriële hygiëne en milieu 21 Steve Koll Web Traffic Coordinator 22 Robert Lejeune Patent Examiner 23 Hans Scheirlinck Coördinator 24 Diederik Schowanek Principal Scientist 25 Philippe Snick Bedrijfsleider 26 Philippe Stas Chief Executive Officer 27 Els Torreele R&D Project Manager 28 Bart Van Belleghem Commercial Director 29 Toon Van Elst Directeur 30 Annick Van Hyfte Projectleider Strategisch Advies Overheden 31 Valentijn Verhaeghe Key Account Manager

Jan Baeten Dienstverantwoordelijke Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Mijn wetenschappelijke en technische opleiding gaf me een heel stevige basis

Na mijn afstuderen als bio-ingenieur in de scheikunde startte ik mijn loopbaan als adviesverlener milieuvergunningen bij de afdeling Milieuvergunningen van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse overheid. De hoofdtaken van de afdeling zijn het onderzoek en de advisering van milieuvergunningsaanvragen en erkenningsaanvragen (milieucoördinatoren, laboratoria voor lucht- en wateranalyse, milieudeskundigen) en het actualiseren van de regelgeving inzake milieuvergunningen (VLAREM of Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning) en erkenningen.

Zoeken naar de best beschikbare technieken

Verantwoordelijkheid en afwisseling Je zoekt mee naar de best mogelijke oplossingen voor het bedrijf, het leefmilieu en de omwonenden. Deze maatschappelijke ver-

Je zoekt mee naar de best mogelijke oplossing voor bedrijf, leefmilieu en omwonenden. Die maatschappelijke verantwoordelijkheid maakt het werk bijzonder interessant.

antwoordelijkheid maakt het werk bijzonder interessant. De bedrijven en de regelgeving die aan bod komen zijn zeer divers. Dit zorgt er enerzijds voor dat het werk zeer afwisselend is, anderzijds betekent dit ook dat je een brede technische maar ook juridische kennis dient op te bouwen. Een wetenschappelijke en technische opleiding als bio-ingenieur is hierbij een zeer goede basis. Daarnaast word je ook geacht je in enkele domeinen te specialiseren. Gezien mijn afstudeerrichting koos ik voor de scheikun-

De milieuvergunnings- of meldingsplicht en

dige industrie en veiligheidsrapportage- en

het bijhorende handhavingsbeleid (milieu-

milieueffectrapportageplichtige bedrijven. In

inspectie) voor inrichtingen die hinderlijk of

maart 2007 werd ik dienstverantwoordelijke

risicovol worden geacht voor de mens en

van de dienst Beste Beschikbare Technieken

het leefmilieu, is een belangrijk instrument

en Erkenningen van de afdeling Milieuver-

in het Vlaamse milieubeleid. De toepassing

gunningen. Mijn hoofdtaken in deze nieuwe

van de best beschikbare technieken (BBT)

functie zijn enerzijds het coördineren van de

is een uitgangspunt in de milieuvergunning,

implementatie van de kennis inzake BBT in

zowel op Europees als Vlaams niveau. De

de regelgeving en vergunningverlening en

kennis inzake BBT wordt in Vlaanderen op-

anderzijds het coördineren van de behande-

gebouwd via studies van de VITO (Vlaamse

ling van erkenningsaanvragen. Ook in deze

Instelling voor Technologisch Onderzoek).

deels nieuwe materies bleek mijn opleiding

Bio-ingenieur in de Scheikunde

De beslissing over de toekenning van een

als bio-ingenieur ideaal.

optie Milieutechnologie

Jan Baeten Afgestudeerd in 1999

milieuvergunning en over de vergunningsvoorwaarden wordt genomen op basis van de adviezen van verschillende overheidsdiensten. Als adviesverlener milieuvergunningen is vaak een onderzoek ter plaatse

Koning Albert II-laan 20 8 B-1000 Brussel www.lne.be

aangewezen, waarbij je in overleg treedt met bijvoorbeeld de milieucoördinator van het bedrijf of de omwonenden. Vanuit de kennis van de regelgeving wordt de verenigbaarheid van het bedrijf met de lokale omgeving geëvalueerd, net als de door de aanvrager voorgestelde maatregelen om de hinder en risico’s te beperken.



Hans Beeckman Werkleider - Conservator Laboratorium voor Houtbiologie en Xylarium, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika Onze houtanalyses zijn nuttig voor diverse sectoren

Een xylarium is een wetenschappelijke refe-

bomen en bossen in te schatten. Zonder ge-

Hout vind je overal, ook in onze

rentiecollectie van houtstalen. Het xylarium

gevens hierover is het bijzonder moeilijk om

geïndustrialiseerde wereld. Geen

van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika

een beheersplan op te maken dat duurzame

wonder dat de meest uiteenlopende

herbergt 60.000 specimens van 13.000 ver-

houtproductie voor ogen heeft.

disciplines, van bosbouw over

schillende houtige planten, afkomstig van over heel de wereld. Met deze aantallen is de collectie de tweede grootste in haar soort ter wereld.

Wekelijks nieuwe houtstalen

archeologie tot kunstgeschiedenis, een

Van technologie tot archeologie biologische weefsel in de terrestrische ecosystemen. Bovendien is de associatie tussen de mens en het materiaal hout altijd bijzonder sterk geweest. Zelfs in onze sterk geïn-

het organiseren van het xylariumbeheer, het

dustrialiseerde samenleving bestaan er niet

wetenschappelijk houtbiologische onderzoek

minder dan 10.000 verschillende soorten

en de maatschappelijke dienstverlening op

toepassingen met hout als basismateriaal. Het

het gebied van de houtanalyses. Wekelijks

wekt dan ook geen verwondering dat heel

worden houtstalen toegevoegd aan de col-

wat disciplines beroep doen op de expertise

lectie. Deze stalen zijn afkomstig van eigen

van het Laboratorium voor Houtbiologie: tech-

expedities in de tropen, uitwisselingspro-

nologie en bosbouw, maar ook archeologie

gramma’s met andere houtcollecties of sa-

en kunstgeschiedenis. Een expertise komt

menwerking met botanici of bosbouwers die

meestal neer op de identificatie van een

zeer goed vertrouwd zijn met de flora van

houtmonster, maar ook worden opleidingen

het land waar ze werken. Opdat deze stalen

gegeven voor b.v. diensten die betrokken zijn

microscopisch kunnen bestudeerd worden,

bij de controle van CITES dossiers (handel in

is het nodig om ervan preparaten te maken

bedreigde soorten) en niet in het minst in

in een gespecialiseerd laboratorium.

het kader van ontwikkelingssamenwerking.

Een collectie van dergelijke omvang en com-

labo.

Hout is qua omvang veruit het belangrijkste

De functie van conservator komt neer op

Databank van houtsoorten

beroep doen op de expertise van ons

Hans Beeckman Afgestudeerd in 1982 Landbouwkundig ingenieur optie Waters en Bossen

plexiteit laat zich maar goed beheren indien er een databank bestaat. Een gedeelte van

Leuvense steenweg 13

de databank werd online gepubliceerd:

B-3080 Tervuren

(http://www.metafro.be/xylarium). Maande-

www.africamuseum.be

lijks is er een update. Het wetenschappelijk onderzoek van het Laboratorium voor Houtbiologie situeert zich binnen het algemene kader van duurzaam bos- en houtgebruik. Zo zijn er projecten die de studie van de groeiprofielen van tropische bomen als voorwerp hebben. In de tropen is houtanalyse en meer in het bijzonder groeiringanalyse dikwijls de enige manier om de productie van



Eva Czerwiec Project Manager ImClone Systems Incorporated Met dit diploma kan je net zo goed in fundamenteel onderzoek stappen als in productie

In December 2006 ben ik gestart als Project Manager in het Departement voor Kwaliteitscontrole – Biochemie (QC Biochemistry) van ImClone Systems. Na twintig jaar in de Academische omgeving waarvan tien jaar als postdoctorale onderzoeker in de Verenigde Staten, vond ik dat het tijd was om een andere professionele omgeving te exploreren. Op dat ogenblik was de positie van Project Manager bij ImClone Systems open en ik besloot de stap te wagen. De positie sprak mij vooral aan omdat het een nieuwe uitdaging was die ik daarenboven min of meer zelf kon definiëren – ik ben de eerste PM van het departement.

Controle houden over het productieproces ImClone Systems is een relatief klein Biofarmaceutisch bedrijf – zo’n 1.000 werknemers in totaal – dat gespecialiseerd is in de productie van monoclonale antilichamen. ImClone heeft op dit ogenblik één commercieel product op de markt, dat wordt gebruikt bij kankerbestrijding en verscheidene producten in de “pipeline”. Vermits ImClone commercieel verkoopt in de VS en in Europa is het wat men “a regulated environment” noemt. Dat betekent dat ImClone de regels moet volgen die zijn opgelegd door de Food and Drug Administration (FDA) en de Europese tegenhanger (EMEA) voor “Good Manufacturing Practice” (GMP). GMP is voornamelijk bedoeld om de controle over het produc-

Timing en budget opvolgen Het departement waarvoor ik werk heeft een zestigtal werknemers, kaderfuncties inbegrepen. Mijn functie bestaat erin om de projecten in het departement te volgen en

Ik voel mij net zo thuis in mijn nieuwe job als in het wetenschappelijk onderzoek waar ik vandaan kom. De werkvloer van de bio-ingenieur is zeer gevarieerd en dynamisch. Plezier gegarandeerd!

te verzekeren dat ze op tijd en binnen het budget voltooid worden. Die projecten kunnen heel divers zijn: validatie van nieuwe testmethoden en instrumenten in het labo, interdepartementale projecten die verbonden zijn aan nieuwe productieprocessen, aanpassen van de standaard procedures en andere documenten, enz. Ik heb een heel diverse job die een hoop flexiblitieit vraagt, maar dat vind ik nu net aantrekklijk.

Opleiding biedt flexibiliteit Het was voor mij heel eenvoudig om de stap van de academische onderzoekswereld naar de biofarmaceutische productieomgeving te zetten. Aan de basis daarvan ligt de flexibiliteit die de opleiding bio-ingenieur biedt. Je kan er net zo goed mee in het fundamentele

Eva Czerwiec

onderzoek stappen als in de productieomge-

Afgestudeerd in 1985

ving. Ik voel mij bijvoorbeeld net zo goed thuis in mijn nieuwe job als in het fundamentele wetenschappelijke onderzoek. De werkvloer van de bio-ingenieur is een zeer gevarieerd en dynamisch. Plezier gegaran-

Ingenieur voor Scheikunde en Landbouwindustrieën optie Biotechnologie

deerd!

PO Box 636

tieproces te behouden zodat een product

USA - MA 02543 Woods Hole

steeds in exact dezelfde omstandigheden

http://www.imclone.com/

wordt geproduceerd. Veranderingen aan het productieproces of de testmethoden worden derhalve zeer streng gecontroleerd en elke verandering wordt eerst getest – wat men ook wel validatie noemt.



Patrick Debels Onderzoekscoördinator– Projectingenieur Centre for Environmental Sciences EULA-CHILE, CIEMA, National Engineering University We stemmen ons onderzoek af op wat er lokaal leeft

M’n werkervaring in het buitenland begon in

het multi-nationale project “TWINLATIN:

Wij werken nauw samen met alle

1997, toen ik -na deelname in onderzoekspro-

Twinning European and Latin-American Ri-

Chileense milieubetrokkenen, gaande

jecten voor de EG en de Vlaamse Overheid

ver Basins for enhancing the Integrated

van overheidsdiensten tot NGO’s.

(UGent en VUB, resp.)- werd uitgezonden

Management of Water Resources” (EC FP6),

door de Vlaamse Vereniging voor Ontwikke-

aan zowel het Centrum voor Milieuonder-

lingssamenwerking en Technische Bijstand

zoek CIEMA-UNI van de Nationale Ingeni-

VVOB naar het Chileense Centrum voor Mi-

eursuniversiteit te Managua als aan het Cen-

lieuonderzoek “EULA” (Concepción, Bio Bio

tro EULA. Aan dit project nemen teams uit 3

Regio). EULA is een inter-disciplinaire onder-

Europese (Zweden, België, UK) en 7 Latijns-

zoeksinstelling die werd opgericht in 1990 in

Amerikaanse landen (Chili, Nicaragua, Bra-

het kader van de Italiaanse ontwikkelingssa-

zilië, Uruguay, Ecuador, Peru en Colombia)

menwerking. Sindsdien heeft dit Centrum een

deel; in totaal wordt het waterbeheer in 7

samenwerkingsnetwerk uitgebouwd met tal

rivierbekkens (2 Europese, 5 Latijns-Ameri-

van universiteiten uit Latijns-Amerika, de VS

kaanse) geanalyseerd en bestudeerd. Activi-

en Europa (waaronder de UGent en VUB).

teiten beslaan o.m. het uitbouwen van een “georeferenced

Technische dienstverlening Naast toegepast wetenschappelijk onderzoek worden er aan het centrum technische dienstverlening, onderwijs en extensieactiviteiten verricht. Er wordt nauw samengewerkt met de diverse actoren die betrokken zijn bij de milieuproblematiek in Chili: overheidsinstellingen maar ook privé bedrijven en NGO’s. Tussen 1997 en 2003 bekleedde ik een functie als expert voor VVOB. In deze periode was ik verantwoordelijk voor de uitbouw & implementatie van een GIS-laboratorium, en voor onderwijs en capacity building in het gebruik

environmental

database”

voor de studiebekkens, het doorvoeren van hydrologische modelering, impact analyse van menselijke activiteiten en van klimaatsvariabiliteit en -verandering op beschikbaarheid en kwaliteit van water, socio-economische impact van mitigatie maatregelen, etc. Naast het onderzoekswerk zelf, wordt in het project veel aandacht besteed aan de interactie met de overheidsdiensten en andere potentiële eindgebruikers. Op die manier

Patrick Debels

kunnen we het geleverde onderzoek perfect

Afgestudeerd in 1995

inpassen in de nationale initiatieven m.b.t. water/bekkenbeheer die momenteel in beide landen worden geïmplementeerd.

Rotonda El Clavel C7

milieuonderzoek. Toen het VVOB programma

Vlaanderen niet vergeten

in Chili werd afgesloten eind 2003, nam ik de

Gedurende m’n verblijf in het buitenland

functie op van lokale projectcoördinator in het

heb ik blijvend de banden met Vlaanderen

kader van de uitvoering van 2 internationale

aangehouden: dit manifesteerde zich o.m.

onderzoeksprojecten ter bevordering van inte-

in het gezamelijk uitvoeren van (kleinere)

graal stroombekkenbeheer, gefinancierd door

onderzoeksprojecten,

het 6de KaderProgramma van de EG.

van Vlaamse thesisstudenten in Chili (Labo-

van GIS- en modelleringstechnieken in het

de

Nicaragua - Las Colinas, Managua

co-begeleiding

ratorium voor Hydrologie en Waterbeheer,

Onderzoek laten renderen Het is in die context dat ik momenteel de onderzoeksactiviteiten leid in het kader van



UGent), en het uitwerken van nieuwe projectvoorstellen.

Bio-ingenieur in Milieutechnologie

Paul De Bruycker General manager Benelux-regio Indaver NV Het is belangrijk dat je de problemen op de werkvloer begrijpt

Een ingenieur wil steeds oplossingen aanreiken. Oplossingen die geboren worden uit de combinatie van enerzijds een sterk analytisch denkvermogen, waardoor tot de essentie van het probleem wordt doorgedrongen, en anderzijds een grote creativiteit in het uitwerken van antwoorden zonder daarbij geremd te worden door het bestaande kader. Dit is wat ik dagdagelijks in mijn functie als general manager bij INDAVER NV moet waarmaken. Als general manager voer ik de directie over een vijftal afvalverwerkingsfabrieken in de Benelux waarin voor meer dan een half miljard euro werd geïnvesteerd en die per jaar bijna 1,5 miljoen ton afvalstoffen verwerken.

Technologie en mensen Daarnaast hebben wij met INDAVER NV talrijke samenwerkingsverbanden met gemeenten, steden en Intercommunales voor het beheer en/of de verwerking van de op

Innovatieve oplossingen Dat is evenzeer zo met onze klanten. Het luisteren naar uw klanten en het goed aan-

Ik kom veel in contact met onze Vlaamse bedrijfsleiders en met de burgemeesters en schepenen van onze Vlaamse gemeenten.

voelen van wat zij werkelijk belangrijk vinden is essentieel. Onze klanten zijn vooral de grootindustrie en de steden en gemeenten. Door het feit dat ik dagelijks in contact wil staan met mijn klanten, kom ik dan ook veel in contact met onze Vlaamse bedrijfsleiders en met de burgemeesters en schepenen van onze Vlaamse Gemeenten. Met hen werken wij innovatieve oplossingen uit voor het beheer van hun afvalstoffen. Tot op vandaag slagen we daar wonderwel in want Vlaanderen hoort tot de wereldtop op het vlak van duurzaam afvalbeleid.

Technische bagage helpt om beter te begrijpen

hun grondgebied ingezamelde huishoude-

Nochtans wordt tot op vandaag de afvalver-

lijke afvalstoffen. Alle installaties die wij be-

werkingsector nog steeds argwanend beke-

drijven zijn hoogtechnologische installaties

ken. Ik dien dan ook veel aandacht te heb-

waarin afvalstoffen verbrand worden met

ben om aan de bevolking en de politiek uit te

energie- en/of materiaalrecuperatie, vergist

leggen wat wij eigenlijk doen en vooral hoe-

of gecomposteerd worden of gerecycleerd

veel inspanningen wij doen op het vlak van

worden.

het nemen van milieubeschermende maatre-

Landbouwkundig ingenieur

Vanuit mijn functie kom ik dan ook met heel

gelen. Hoewel ik vandaag dus hoofdzakelijk

optie Waters en Bossen

veel mensen in contact. Ik geloof dat je een

mensen motiveer, organisaties aanstuur, en

organisatie maar kunt aansturen wanneer

wik en weeg over de te volgen strategieën,

je én tussen uw medewerkers én tussen uw

blijf ik toch een ingenieur. De mij aange-

klanten staat. Ik ben dus veel onderweg.

leerde analytische denkwijze en technische

Het regelmatig inspecteren van de diverse

bagage die ik heb meegekregen, die ik ook

plants, het bijwonen van technische en com-

later in mijn job verder heb ontwikkeld, la-

merciële meetings, het voorbereiden en

ten mij als manager toe om nog steeds goed

leiden van de directievergaderingen en het

te begrijpen hoe onze installaties werken en

praten met mijn medewerkers vereist veel

wat hun impact op mens en milieu is. Enkel

tijd. Belangrijk daarbij is dat je de problemen

zo kan ik met mijn medewerkers, klanten

op de werkvloer begrijpt.

en alle andere stake holders met kennis van

Paul De Bruycker Afgestudeerd in 1983

Dijle 17 a B-2800 Mechelen www.indaver.be

zaken overleggen en samen met hen innovatieve oplossingen uitwerken.



Diedert Debusscher Gedelegeerd Bestuurder en Senior Redacteur Forte Dankzij de brede opleiding tot bio-ingenieur kan ik vlot bruggen bouwen tussen de wereld van ingenieurs en die van marketeers

Ik heb van schrijven mijn beroep gemaakt.

men. Kijk, dat is de typische veelzijdigheid

Tijdens een interview durf ik mezelf wel

Er zijn er wel meer die de wenkbrauwen

van het diploma bio-ingenieur. Een stevig

eens verliezen in het gepassioneerde

optrekken als ik ze vertel dat ik als milieu-

wetenschappelijk fundament, maar tegelijk

verhaal van mijn gesprekspartner.

technoloog nu actief ben in marketing en

een brede kijk op de technologische toepas-

Maar mijn technische bagage helpt me

communicatie. “Dus jij doet niets meer met

singen ervan. Tijdens zo’n interview durf

de juiste vragen te stellen en me niet te

je diploma?”, klinkt het dan. Niets is minder

ik mezelf wel eens verliezen in het gepas-

laten overdonderen door vakjargon.

waar. Dankzij mijn opleiding kan ik vlot brug-

sioneerde verhaal van mijn gesprekspartner.

gen bouwen tussen twee totaal verschillen-

Technologie boeit me nu eenmaal mateloos.

de werelden: die van ingenieurs en die van

Maar mijn technische bagage helpt me de

marketingspecialisten.

juiste vragen te stellen en me niet te laten overdonderen door vakjargon. Eens terug op

Ingenieurs met een vlotte pen Forte is een bedrijvengroep actief in industriële marketing. Het dochterbedrijf waar ik voor werk, realiseert communicatieprojecten voor bedrijven. Of nog: we structureren, schrijven en coördineren teksten waarmee ondernemingen hun diensten en producten voorstellen aan andere bedrijven. Nog

artikel op papier staan. Dan val ik terug op die andere vaardigheid die je als bio-ingenieur krijgt aangeleerd: analytisch denken. En wie kleppers van cursussen verwerkt en ingestudeerd heeft, slaagt er wel in een complex verhaal te ontrafelen tot enkel nog de essentie overblijft.

succesverhalen, elektronische newsletters,

Snel doorgegroeid naar management

brochures, jaarverslagen, websites en der-

Ik werk nu zeven jaar bij Forte, en op die

gelijke meer. Was mijn opleiding dan een

tijd is mijn job sterk geëvolueerd. Schrijven

accident de parcours? Helemaal niet: net

blijft de hoofdbrok, maar vandaag staan ook

zoals mijn collega-redacteurs (allemaal inge-

klantencontacten en management op mijn

nieurs) kan ik mijn technische bagage com-

agenda. In mei 2007 rolde ik in de functie

bineren met mijn passie voor schrijven en

van gedelegeerd bestuurder. Een boeiende

communiceren.

uitdaging. Ik stuur een team aan van tien

Bio-ingenieur in

mensen en een handvol freelance redac-

Milieutechnologie

concreter? Bedrijfsbladen, nieuwsbrieven,

Veelzijdige opleiding, allround job Elke tekst begint bij een interview. In de meest uiteenlopende bedrijven, in diverse sectoren. Onderwerpen als milieu, energie, scheikunde en farmacie komen meteen mijn richting uit. Maar ik zet ook graag mijn tanden in teksten over ICT, bouw en technische dienstverlening, om er maar enkele te noe-

10

kantoor, moet er op beperkte tijd een sterk

Diedert Debusscher Afgestudeerd in 1999

teurs, zet de lijnen uit van onze marketing en verkoop, en zorg dat het bedrijf financieel gezond blijft. Er wordt dus van mij verwacht een allrounder te zijn en altijd de helikopterblik te behouden. En precies om die troeven worden veel bio-ingenieurs in het bedrijfsleven sterk gewaardeerd.

Voskenslaan 97 d B-9000 Gent www.forte.eu

Bart Degeest Science Manager Yakult Belgium nv De link kunnen leggen tussen theorie en praktijk is cruciaal. Dat was al zo tijdens de opleiding en dat is nog steeds het geval in mijn huidige functie.

Yakult is pionier en innovator op het vlak van

functionele voeding. Deze taak omvat deel-

De opleiding bio-ingenieur is uniek door

preventieve gezondheidszorg en probiotica.

name aan verschillende werkgroepen van

de vele practica in ultramoderne labo’s.

Het product Yakult werd reeds in 1935 ont-

organisties als FEVIA, ILSI, IDF,…, maar ook

wikkeld door de Japanse arts Minoru Shirota.

het bijwonen van internationale vergaderin-

De bedrijfsfilosofie van Yakult is wereldwijd

gen en actief input leveren voor o.a. Codex

werken aan een gezonde samenleving.

Alimentarius sessies, EU werkgroepen,…

Yakult heeft meer dan 70 jaar ervaring in

Tenslotte is er de dagelijkse leiding van het

onderzoek met goede bacteriën en krijgt

bedrijf: de algemene strategie, personeel,

wereldwijde erkenning voor haar ontwikke-

opstellen en opvolgen van de budgetten,…

lingen op het vlak van voeding, cosmetica en farmaceutische toepassingen. Het onderzoek gaat verder in het Yakult Central Institute in Japan en in het Yakult Honsha European Research center, dat dit jaar in Gent opgestart werd. Het product Yakult kwam in 1994 als één van de eerste probiotische zuiveldranken op de Europese markt in Nederland en vervolgens in 1995 in België.

Brug tussen weten­ schap en productie

Inzicht in nieuwe ontwikkelingen Gezien het (grotendeels) wetenschappelijk karaker van mijn functie bij Yakult, ben ik uiteraard zeer tevreden dat ik kan terugvallen op een diploma van bio-ingenieur. De opleiding bevatte een unieke mix van: fundamentele kennis van biologische systemen, een goede technische basis (ingenieurswetenschappen), een grondige kennis van productiesystemen en een goed inzicht in

Als science manager van Yakult België maak

nieuwe ontwikkelingen binnen de life-scien-

ik deel uit van het algemene management

ces in het algemeen. Uniek aan de bio-in-

van het bedrijf, alsook van het ganse Euro-

genieur opleiding zijn ook de vele practica.

pese science team. De voornaamste taak

De link theorie-praktijk is er bijna vanaf het

van de science manager is het organiseren

begin van de opleiding. Meer bedrijfsmatige

en opvolgen van onderzoeksprojecten in

aspecten leerde ik voor een stuk tijdens mijn

samenwerking met universiteiten, zieken-

opleiding, maar zeker ook tijdens de voor-

huizen, instituten, enz. Goede relaties met

bereiding van mijn doctoraatsthesis binnen

Bio-ingenieur in Cel-

vooraanstaande wetenschappers, alsook een

de onderzoeksgroep IMDO. Ik behaalde een

en Genbiotechnologie

goed inzicht in het recente onderzoek in het

doctoraat in 2001. Door de sterke banden

domein van probiotica en functionele voeding

tussen de onderzoeksgroep waar ik promo-

zijn daarvoor van groot belang. Daarnaast

veerde en de industrie, maakte ik bijna van-

is de science manager verantwoordelijk

zelf de overstap naar Yakult. Yakult is een in-

voor een gemengd team (wetenschap/PR)

ternationaal bedrijf, een samensmelting van

dat instaat voor (wetenschappelijke) com-

verschillende culturen. Daarmee omgaan

municatie naar verschillende doelgroepen:

vergt een zekere kennis en ingesteldheid.

wetenschappers, artsen, verpleegkundigen,

Indien ik vandaag mijn studies opnieuw

diëtisten, journalisten en ook de modale

zou aanvatten, zou ik voor een bachelor of

consument. Een derde belangrijk luik is het

master in de bio-ingenieurswetenschappen

opvolgen van de snel veranderende nationa-

kiezen.

Bart Degeest Afgestudeerd in 1995

Internationalelaan 55 B-1070 Brussel www.yakult.be

le, Europese en wereldwijde wetgeving rond

11

Filip De Naeyer Diensthoofd OVAM Ik overleg dagelijks met bedrijven om ze te helpen bij hun bodemsanering

De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaat-

oprichten van organisaties die sectorgebon-

Wanneer een verlaten bedrijfsterrein

schappij (OVAM) is binnen de Vlaamse

den zijn en die (een deel van) de sanerings-

een nieuwe bestemming krijgt, moet

Gemeenschap een Intern Verzelfstandigd

kosten op zich nemen. Voorbeelden in dit

de bodem eerst gesaneerd worden. Wij

Agentschap (IVA) met rechtspersoonlijk-

kader zijn de oprichting van een fonds voor

helpen ontwikkelaars en overheden om

heid. De opdrachten van de OVAM zijn om-

de bodemsanering van tankstations (Bofas)

die sanering beter te integreren in de

schreven en afgebakend in het afvalstof-

en het fonds voor de bodemsanering van de

herontwikkeling van de site.

fendecreet en bodemsaneringsdecreet en

droogkuissector (Vlabotex).

beslaan in hoofdzaak de problematiek van de afvalstoffen en bodemsanering.

Team volgt bodemsaneringen op

Overleg en contact De klassieke milieutechnische beoordeling van bodemonderzoeken en saneringen behoort eveneens tot het takenpakket van de

In 1989 studeerde ik af als landbouwkundig

medewerkers. Naast een in hoofdzaak co-

ingenieur - optie biotechnologie en volgde

ördinerende en sturende functie rond deze

nadien een bijkomende opleiding tot ingenieur

items omvat de jobinhoud eveneens het bij-

in de milieusanering (1992). In het voorjaar

dragen aan het verder ontwikkelen van het

1992 ben ik aangeworven bij de OVAM en

beleidskader rond bodemsanering in Vlaan-

werd verantwoordelijk voor de opvolging

deren. Overleg en contact met de diverse

en beoordeling van bodemonderzoeken en

betrokken actoren, in casu probleembezit-

saneringen op diverse verontreinigde lo-

ters (bedrijven, sectoren,…), studiebureau’s,

caties. Sedert de inwerkingtreding van het

aannemers, overheidsinstellingen, e.d. be-

bodemsaneringsdecreet in 1995 is de perso-

hoort tot het dagdagelijkse werk. De oplei-

neelsbezetting binnen de OVAM sterk toege-

ding tot bio-ingenieur en mijn bijkomende

nomen en heb ik de dagelijkse leiding over

opleiding gaven me de nodige bagage om

een team, van op heden een 30-tal mede-

mijn huidige functie uit te voeren.

werkers. Als team zijn we verantwoordelijk voor de opvolging van de bodemsanering

Filip De Naeyer Afgestudeerd in 1989

van verontreinigde locaties.

Integratie verbeteren en financiering zoeken

Landbouwkundig ingenieur optie Biotechnologie

Specifieke taken weggelegd voor deze medewerkers zijn onder meer de coördinatie en

Stationsstraat 110

opvolging van de bodemsanering van ver-

B-2800 Mechelen

laten bedrijfsterreinen (Brownfields). Hierin geven we ondermeer ondersteuning aan ontwikkelaars en betrokken overheden om tot een betere integratie te komen van de bodemsanering in de herontwikkeling van deze terreinen. Voor welbepaalde sectoren wordt tevens gezocht naar alternatieve manieren om bodemsanering te financieren. Een vorm van alternatieve financiering is het

12

www.ovam.be

Geert De Poorter Directeur-generaal DG Laboratoria Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Een job bij de overheid biedt veel uitdagingen

Ik ben gestart in 1990 na mijn legerdienst

kader heeft waarin zij kan opereren. In die

De dioxinecrisis zorgde voor zware

als kwaliteitsverantwoordelijke bij het toen-

functie kon ik dus grote verantwoordelijkhe-

stress. Maar ik heb toen ook veel

malige Ministerie van Landbouw in het Rijks-

den koppelen aan steeds innoverende items.

waardevolle contacten gelegd en een

ontledingslaboratorium Antwerpen. Een job

Als directeur vertegenwoordigde ik tevens

formidabel professioneel en privaat

bij de overheid lijkt misschien saai maar dat

België op internationaal vlak (Europese

netwerk uitgebouwd.

was en is het zeker niet. De mogelijkheden

Unie, Food Law Enforcement Practioners,

tot bijscholing en het bijwonen van semina-

Codex Alimentarius,…). Er waren ook zeer

ries in het buitenland zijn talrijk aanwezig.

frequente contacten met de verschillende beroepsfederaties (Fedis, Fevia, Febetra,…)

De dioxinecrisis onder controle In 1999 ben ik op het hoofdbestuur van de Grondstoffeninspectie beginnen werken als coördinator en bij het uitbreken van de dioxinecrisis kreeg ik de verantwoordelijkheid voor de coördinatie van binnen- en buitenlandse laboratoria die tienduizenden analyses dienden uit te voeren op dioxines en

waarbij er moet onderhandeld worden over de toepassing van nieuwe wetgeving, het invoeren van gidsen i.v.m. autocontrole,…. Een belangrijke taak was ook het afsluiten van protocollen tussen het FAVV en andere overheidsinstellingen voor materies die een impact hebben op het Voedselagentschap (afval, etikettering,…).

stresserende omstandigheden maar dit had

Overheid biedt carrièrekansen

ook een keerzijde: je creëert een formida-

Sinds 2006 ben ik directeur-generaal La-

bel netwerk op professioneel en privé-vlak.

boratoria beheer. In deze functie beheer ik

In 2000 werd ik verantwoordelijke van de

budget van meer dan 30 miljoen euro; het

Consum- en TSE Gegevensbank om in 2002

is dus belangrijk dat dit belastinggeld op

door te groeien tot centraal crisiscoördinator

een correcte manier wordt gespendeerd. Dit

van het nieuw opgerichte Federaal Voed-

gebeurt aan de hand van managementplan-

selagentschap. Begin 2003 heb ik gepostu-

nen en performantie-indicatoren. De tijd dat

leerd voor de functie van N-2 (Directeur) in

de overheid traag en ambtelijk werkt ligt al

het kader van de Copernicushervorming bij

een eeuwigheid achter ons. Sturing en op-

het Bestuur Controlebeleid. Ik was verant-

volging, vorming en beloning, projecten en

Landbouwkundig ingenieur in de

woordelijk voor het uitstippelen van het con-

resultaten: allemaal kernwoorden die in om

trolebeleid in de transformatie- en distribu-

het even welk privé-bedrijf gebruikt worden

Scheikunde

tiesector van de voedselketen. Dit omvatte

én dus nu ook bij de overheid. Er is één be-

ca. 70 % van de totale voedselketen.

langrijk verschil: onze maatschappelijke rol.

PCB’s. Daar heb ik leren werken onder zware

Geert De Poorter Afgestudeerd in 1989

optie Industriële Microbiologie

Als “civil servant” in de letterlijke zin van het

Simon Bolivarlaan 30

Stabiliteit voor de Belgische voedingsindustrie

woord “ten dienste van de bevolking” door

B-1000 Brussel

nauwkeurige analyseresultaten te produce-

www.favv-afsca.fgov.be

Mijn directie stond in voor het opmaken van

Zoals je ziet: als bio-ingenieur kan je bij de

de jaarlijkse controleprogramma’s, het cre-

overheid een zeer mooie carrière opbouwen

ëren van een transparante wetgeving zodat

die financieel zeker de vergelijking met de

de voedingsindustrie in België een stabiel

privé-sector kan doorstaan.

ren over voedselproducten zodat de consument een veilig product kan verorberen.

13

Anny De Smedt R&D-Quality Assurance Manager Imperial Meat Products nv Dankzij mijn veelzijdige opleiding kan ik een boeiende job uitvoeren

Afgestudeerd in juni 1985, als toenmalig ingenieur in de scheikunde en de landbouwindustrieën, ben ik aan de landbouwfaculteit blijven werken op verschillende projecten. In november 1987 ben ik gestart bij Imperial Meat Products, dat toen nog een familiebedrijf was. Mijn eerste functie was eerder een produc­tiefunctie nl. Logistiek Manager. In deze functie heb ik als jong afgestudeerde heel wat bedrijfservaring opgedaan. In 1990 heb ik dan de overstap gemaakt naar de R&D-QA afdeling van het bedrijf.

Analyses en controles coördineren Inmiddels is het bedrijf totaal van uitzicht veranderd. Het bedrijf werd in 1994 overgenomen door een Amerikaanse Multinational Sara Lee Foods; sinds 2006 maken we deel uit van The Smithfield Company. Mijn huidige functie is R&D-QA manager (Research and Development-Quality Assurance manager) voor Imperial Meat Products. Het bedrijf telt vijf vestigingen in België: Imperial (Lovendegem), Cornby (Gent), Dacor (Zwijnaarde), Amando (Destelbergen) en Champlon Salaisons in Champlon, Tenneville. Mijn functie is eerder een coördinerende functie, er zijn een twintigtal medewerkers in deze dienst. Een aantal medewerkers werken in het centrale labo, waar de analyses voor de vijf vestigingen worden uitgevoerd. Het labo voert jaarlijks zo’n honderdduizend analyses uit; deze analyses zijn zowel microbiologische en chemische analyses, als hygiëne controles. De andere medewerkers werken in de kwaliteitsdienst van de verschillende bedrijven, zij zijn de lokale kwaliteitsverantwoordelijken per bedrijf. Zij verzorgen het kwa­liteit- en R&D aspect in de individuele bedrijven.

14

Internationaal overleggen en informatie uitwisselen Verder zetel ik ook in tal van overlegverga-

Mijn job heeft een internationaal tintje: ik volg veel overlegvergaderingen met zusterbedrijven en ik voer audits uit in heel Europa.

deringen en wederzijdse informatie-uitwisselingen tussen R&D en de andere departementen binnen het bedrijf en tussen de Europese zusterbedrijven. Ook zetel ik in tal van representatieve organisaties zoals Fenavian, Fevia en Clitravi en is er heel wat samen­werking met externe onderzoekscentra op nationaal en internationaal vlak, op gebied van technologie, food safety, wetgeving en kwaliteit. Verder voer ik ook tal van supplier audits uit in de verschillende vestigingen in Europa. Wat de functie natuurlijk een internationaal tintje geeft. Dus, alles bij elkaar genomen heb ik het geluk, dank zij mijn veelzijdige opleiding, een uiterst boeiende job te kunnen uitvoeren.

Anny De Smedt Afgestudeerd in 1985 Ingenieur voor Scheikunde en Landbouwindustrieën Grote Baan 200 B-9920 Lovendegem www.imperial.be

Marisa di Marcantonio Monitoring officer BMM (Beheer van het mariene milieu) Wij bestuderen de Noordzee om inzicht te krijgen in ecosystemen en om voorspellingen te doen

De beheerseenheid van het mathematische model van de Noordzee en het Schelde-estuarium, kortweg BMM is een departement van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), een federale wetenschappelijke instelling die valt onder het federaal wetenschapsbeleid. De BMM werkt volgens een MMM-strategie: modelering, monitoring en management. De BMM bestudeert de ecosystemen van de Noordzee d.m.v. mathematische modelleringtechnieken, bedoeld om een beter inzicht te verwerven in die ecosystemen en om voorspellingen te kunnen maken. Ze verzamelt gegevens die noodzakelijk zijn om de toestand van het mariene milieu te evalueren om de mathematische modellen te valideren en aan te passen.

Kennis van de Noordzee verbeteren

Met boot en vliegtuig op zoek Het meer praktische werk bestaat erin om uit te varen met de RIB (Rigid Inflatable Boat) van de BMM voor marien toezicht, waarbij

Ik coördineer dossiers van projecten op zee. Zo onderzoeken we ondermeer voor de effecten van toekomstige offshore windmolenparken op het mariene milieu.

apparatuur getest wordt of stalen genomen. Op maandbasis ben ik enkele werkdagen bezig met het luchttoezicht van de Noordzee. Aan boord van een klein vliegtuig bedien ik de apparatuur (IR, UV, radar) op zoek naar al dan niet illegale olielozingen en andere verontreiniging van de zee. Controle van de visserij en zand- en grindwinning wordt eveneens uitgevoerd. Jaarlijks worden er verschillende nationale en internationale oefeningen op zee georganiseerd met o.a. de Marine, de Scheepvaartpolitie, andere buitenlandse wetenschappelijke instellingen en overheidsadministraties waarbij ik reeds verschillende malen instond voor de logistiek en coördinatie van de oefeningen.

De BMM vertegenwoordigt België in diverse intergouvernementele conventies die handelen over het beschermen van het mariene milieu. Verder werkt de BMM de Belgische standpunten uit die verdedigd moeten worden, alsook de toepassing van de genomen

Marisa di Marcantonio Afgestudeerd in 1995

beslissingen. De BMM staat voor een team van een 50-tal mensen, dat er alles aan doet

Bio-ingenieur in

om de kennis van de Noordzee te verbeteren

Milieutechnologie

en om wetenschappelijke mariene diensten aan te bieden. Momenteel coördineer ik dossiers van projecten op zee. Het hoofdaandeel daarvan zijn milieueffectenbeoordelingen. Hierbij wordt veel tijd besteed aan de

Gulledelle 100 B-1200 Brussel www.mumm.ac.be

toekomstige offshore windmolenparken en de bijhorende monitoring van het mariene milieu. Ook kust/zee interacties worden opgevolgd zoals bvb. de uitbreiding van de haven van Oostende. Samenwerking gebeurt voornamelijk met de bevoegde federale administraties, de Vlaamse overheid en de projectontwikkelaars.

15

Myriam Dumortier Coördinator Natuurrapport Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Met ons Natuurrapport helpen we de overheid een beter beleid te voeren

Het decreet op het natuurbehoud (1997) legt

nu toe verschenen 5 rapporten (1999, 2001,

Sinds 2002 coördineer ik het rapport

aan het Instituut voor Natuur- en Bosonder-

2003, 2005 en 2007). Ze zijn beschikbaar op

over de toestand van de natuur in

zoek op om tweejaarlijks te rapporteren over

www.nara.be. De cel Natuurrapport is een

Vlaanderen. Voordien deed ik aan

de toestand van de natuur in Vlaanderen en

subentiteit binnen het Instituut voor Natuur-

ontwikkelingssamenwerking en

het beleid terzake. Het rapport vormt een

en Bosonderzoek. Met zijn 250 medewerkers

wetenschappelijk werk.

wetenschappelijke ondersteuning voor de

heeft het Instituut voor Natuur- en Boson-

overheid. Het wordt opgemaakt door een

derzoek als voornaamste taakstelling we-

permanent multidisciplinair team van 7 we-

tenschappelijk onderzoek te verrichten ten

tenschappers (cel Natuurrapport), met de

behoeve van de Vlaamse overheid.

tijdelijke medewerking van meer dan 300 externen per rapport.

Gegevens bundelen en communiceren Er wordt gebruik gemaakt van gegevens van een groot aantal wetenschappelijke instellingen, administraties, openbare instellingen en particuliere organisaties en uit de internationale literatuur. Het werk aan het natuurrapport houdt volgende zaken in:- overleg met de overheid over de kennisnoden;- overleg met andere rapporteringen in binnen- en buitenland in functie van afstemming en ruimere bruikbaarheid van de resultaten;- sturing van gegevensverzameling en wetenschappelijk onderzoek;- kwaliteitscontrole, integratie en verwerking van gegevens;- interpretatie van de resultaten en aanbevelingen naar het beleid;- opmaak van teksten in overleg met en na review door talrijke betrokkenen;- communicatie over de vaststellingen in het rapport met de overheid, belangengroepen en sectoren, de wetenschap en de media.

Beleidsinspanningen beoordelen

Na mijn afstuderen in 1985 verrichtte ik onderzoek rond natuurbeheer in graslanden aan het Laboratorium voor Plantecologie (Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen), hetgeen in 1990 tot een doctoraat leidde. Vervolgens koos ik voor ontwikkelingssamenwerking in Nepal (3 jaar community forestry specialist, via Voluntary Services Overseas, UK) en Sri Lanka (2 jaar agronomist, via Grondmij Belgroma en de Europese Commissie). Vanaf 1996 voerde ik diverse kortlopende opdrachten uit rond milieuzorg in Tunesië (Grondmij

Myriam Dumortier

Belgroma) en rond planning van bosuitbrei-

Afgestudeerd in 1985

ding en natuurontwikkeling (Intercommunale Leiedal, Vereniging voor Bos in Vlaanderen en het Laboratorium voor Plantkunde (Faculteit Wetenschappen)) om in 1998 opnieuw aan

optie Waters en Bossen

nu rond biodiversiteit in bossen aan het Labo-

Kliniekstraat 25

ratorium voor Bosbouw (Faculteit Bio-ingeni-

B-1070 Brussel

eurswetenschappen). In 2000 stapte ik over

www.inbo.be

naar het Instituut voor Natuurbehoud als wetenschappelijk medewerker aan het Natuurrapport en in 2002 nam ik de coördinatie van het rapport (en de cel Natuurrapport) op mij.

de toestand van de biodiversiteit en van

Sinds het academiejaar 2007-2008 ben ik ook

ecosystemen, de oorzaken van verandering,

gastprofessor Bos- en Natuurbeleid (Faculteit

functies van ecosystemen, de voortgang,

Bio-ingenieurswetenschappen).

ningen en maatschappelijke aspecten. Tot

Landbouwkundig ingenieur

wetenschappelijk onderzoek te gaan doen,

Materie die in het rapport aan bod komt is

efficiëntie en effectiviteit van beleidsinspan-

16

Ontwikkelings­ samenwerking en wetenschappelijk werk

Kjell François SIPAT Consultant Siemens PQM Als bio-ingenieur beheers ik verschillende vakgebieden

Na mijn studies als bio-ingenieur heb ik een drietal maanden gewerkt als kwaliteitsverantwoordelijke bij ALLGRO, een groenteversnijdend bedrijf. Daar was ik verantwoordelijk voor de implementatie van HACCP in het productieproces. Daarna heb ik een doctoraatsonderzoek uitgevoerd in het labo voor levensmiddelenmicrobiologie en –conservering aan de universiteit. Ik heb er vier jaar gewerkt in het gebied van de predictieve microbiologie, met een onderzoek rond de lagfase van Listeria monocytogenes. In die periode was ik ook IT verantwoordelijke van het labo, verantwoordelijk voor zowel hardals software. Na mijn doctoraat ging ik aan de slag bij Siemens PQM (Production and Quality Management).

Deskundigheid blijven verrijken

Brede basis Sinds kort ben ik aan de slag als SIPAT consultant, waar ik klanten begeleid bij het implementeren van PAT (Process Analytical

we processen.

sector, gestuurd door het FDA, waar er wordt gestreefd naar het on-line opvolgen en vrijgeven van batchen. Dit toepassingsgebied is een mix van analysemethodologiën, chemometrie, modelleren en informatica. Een typische functie waarbij het brede draagvlak van de bio-ingenieur een goede basis biedt om deze verschillende vakgebieden te beheersen. Het takenpakket is dan ook zeer breed en boeiend: problemen definiëren en ontleden, oplossingen zoeken samen met de klant of het optimaliseren van bestaande processen. Ik kan er werken in een zeer hecht multidisciplinair team van uiterst bekwame Siemens collega’s en ik kom in contact met zowel de grote farmaceutische

realisatie van informatiseringsprojecten op

wereldspelers als met de grote producenten

het vlak van PQM. Dankzij onze know-how en

van analytische toestellen.

(Laboratory Information Management Sy-

zoeken we oplossingen en optimaliseren

nieuwe ontwikkeling in de farmaceutische

een gespecialiseerd en ervaren team in de

‘Industrial Business Center’ (IBC) voor LIMS

definiëren en analyseren we problemen,

Technology) in hun omgeving. PAT is een

Binnen de Siemens-organisatie vormen wij

doorgedreven specialisatie vormen we een

We vormen een hecht team. Samen

Kjell François Afgestudeerd in 2001

stem) en specificatiebeheer. De toewijzing van deze status impliceert niet enkel de erkenning

Bio-ingenieur in de Scheikunde

van onze jarenlange opgebouwde expertise, maar wijst ook op onze verantwoordelijkheid om deze deskundigheid te blijven verrijken teneinde onze klanten de beste kwaliteit te garanderen, nu en in de toekomst. Zelf ben

Waregemseweg 13 A B-9790 Wortegem-Petegem www.siemens.be/pqm

ik eerst anderhalf jaar projectleider geweest voor LIMS projecten in de zuivelsector, met projecten bij Milcobel en Friesland Foods Professional. Mijn taak bestond hier in het zoeken van klantspecifieke oplossingen om het pakket te kneden naar de noden van de klant. Daarnaast was ik verantwoordelijk voor alle communicatie met de klant en voor het opvolgen van de technische uitvoering.

17

Wouter Ghyoot Materials Stewardship Manager Umicore We onderzoeken de invloed van materialen op milieu en gezondheid

Na het afstuderen als ingenieur in de scheikunde en landbouwindustrieën, het afwerken van een post-graduaat milieusanering en een half jaar stage in een onderzoeksinstituut te Noorwegen behaalde ik in 1998 een doctoraat in de milieutechnologie aan het Laboratorium voor Microbiële Ecologie. Van 1998 tot 2000 werkte ik als projectleider milieutechnologie aan de Vito te Mol op het gebied van waterzuivering en membraanfiltratie.

Voortdurend bijscholen Mijn studies en werkervaring zijn belangrijk geweest om deze functie te kunnen uitoefenen. Niettemin blijft regelmatige bijscho-

Zowel de regelgeving als de wetenschap verandert voortdurend. Daarom is het belangrijk dat je voortdurend bijschoolt.

ling nodig zowel via zelfstudie als via opleidingen. Dankzij het internationale karakter van deze functie kan ik regelmatig reizen en bouwde ik een internationaal netwerk uit binnen de metaalindustrie. Het is een boeiende internationale job, bestaande uit een combinatie van wetenschap en technologie

Milieu, gezondheid en technologie

en binnen een snel evoluerende regulatorische context.

Daarna stapte ik over naar Umicore waar ik van 2000 tot 2004 werkzaam was als projectleider milieutechnologie op de onderzoeksafdeling. Ik was er verantwoordelijk voor labo- en pilootproeven op het gebied van waterzuivering, bodemsanering en stabilisatie van afvalstoffen. Van 2004 tot 2006 was ik gedetacheerd naar de vertegenwoordiging van de Europese Nikkelindustrie te Brussel, waar ik verantwoordelijk was voor technisch-wetenschappelijke

onderzoeks-

projecten in verband met nikkel, milieu en gezondheid. Sinds 2006 ben ik terug aan de

Wouter Ghyoot Afgestudeerd in 1992

slag bij Umicore als Materials Stewardship Manager, meer bepaald in de business unit

Landbouwkundig ingenieur in de

Cobalt and Specialty Materials. Ik ben ver-

Scheikunde

antwoordelijk voor milieu- en gezondheids-

optie Industriële Microbiologie

aspecten van onze materialen (grondstoffen, processen en producten). In deze functie maak ik dagelijks gebruik van aspecten die komen uit zowel de milieutechnologie, pro-

Watertorenstraat 33 B-2250 Olen

ductietechnologie, ecotoxicologie als humane toxicologie.

18

www.umicore.com

Sofie Heirman Stafmedewerker milieu en natuurbeleid Grontmij In mijn nieuwe job ben ik meer bezig met projecten coördineren en collega’s aansturen

Sinds kort ben ik aan de slag bij het stu-

jecten en het aansturen van betrokken col-

Een waterhuishoudingsplan opmaken

diebureau Grontmij. Ervoor was ik ongeveer

lega’s. Zo coördineer ik momenteel een heel

vereist een goede basiskennis van

4,5 jaar werkzaam bij het studiebureau WES

aantal MER’s voor infrastructuurwerken.

het watersysteem. Die heb ik in mijn

vzw. Ik werkte er op de afdeling milieu en

De uitwerking van de disciplines bodem en

opleiding gekregen.

natuurbeleid. Mijn rol in deze afdeling was

water doe ik meestal niet meer zelf, maar

enerzijds inhoudelijke ondersteuning en in-

gebeurt door een van mijn collega’s die ik

vulling op het vlak van bodem- en wateras-

hierbij coach.

pecten.

Daarnaast word ik ook mee ingeschakeld in de offertering wat betreft MER’s en integraal

Door mijn opleiding (optie bodem- en water-

waterbeheer.

beheer) heb ik hiervoor immers de geschikte inhoudelijke kennis. Dit betekende dat ik instond voor de disciplines bodem, grondwater en oppervlaktewater bij een aantal milieueffectenrapporten en dat ik bij andere studies mijn collega’s bijstond op het vlak van bodem- en wateraspecten.

Deskundig advies bij problemen Dit laatste gaat van de karakterisering van bodem/geologie/hydrogeologie/hydrologie binnen een bepaald studiegebied tot ‘deskundig’ advies met betrekking tot specifieke bodem- of watergerelateerde problemen. Anderzijds heb ik een groot deel van mijn tijd bij WES doorgebracht de coördinatie,

Sofie Heirman Afgestudeerd in 2002

en deels de opmaak en uitwerking, van een aantal waterhuishoudingsplannen voor de

Bio-ingenieur in Land-

West-Vlaamse Polders. Waterhuishoudings-

en Bosbeheer

plannen zijn waterbeheerplannen op maat van een Polder of Watering. De opmaak ervan vraagt een goede basiskennis van het watersysteem, met specifieke aandacht voor het typische polderwatersysteem. Daarnaast

Meersstraat 138A B-9000 Gent www.grontmij.be

is er heel wat overleg nodig met de betrokken partijen.

Projecten coördineren Mijn huidige activiteiten bij Grontmij zijn sterk gelijkaardig met deze in mijn vorige job. Belangrijkste verschilpunt is dat ik nu meer bezig ben met de coördinatie van pro-

19

Regine Keymeulen Diensthoofd industriële hygiëne en milieu LANXESS Rubber NV Ik ben betrokken bij alle milieugebonden investeringen van ons bedrijf

Na ongeveer acht jaar als wetenschappelijk

verplichte milieuonderzoeken en -rapporte-

De diverse contacten met overheden en

navorser te hebben gewerkt aan de Vak-

ringen. Daarnaast verleen ik ondersteuning

ingenieurs maken mijn job afwisselend

groep Organische Chemie van de Faculteit

aan of maak ik deel uit van projectteams van

en boeiend.

Bio-ingenieurswetenschappen (een periode

milieurelevante investeringsprojecten. Hier-

waarin ik ook een doctoraat behaalde), stap-

door werk ik nauw samen met de project-,

te ik over naar de industrie. Eerst werkte ik

productie- en onderhoudsingenieurs. Uit

gedurende ruim vijf jaar op de milieuafde-

deze korte samenvatting kunt u opmaken

ling van een Gents staalproducerend bedrijf

dat mijn job zeer afwisselend en ook zeer

en ben nu werkzaam bij Lanxess Rubber NV

boeiend is. De opleiding tot bio-ingenieur

gevestigd te Zwijndrecht.

heeft me de nodige basis gegeven om mijn huidige functie uit te voeren.

Medewerkers beschermen tegen gevaarlijke stoffen Lanxess Rubber NV behoort tot de chemische procesindustrie. Er wordt synthetisch rubber (butylrubber) geproduceerd, dat o.m. wordt gebruikt bij de productie van banden voor voertuigen. Momenteel ben ik er diensthoofd industriële hygiëne en milieu en tevens milieucoördinator. Mijn dienst is onderdeel van de personeelsafdeling en is bemand door drie personen (twee medewerkers en ikzelf). Voor wat industriële hygiëne betreft, sta ik in voor de opvolging en

Regine Keymeulen

bescherming van de medewerkers op het

Afgestudeerd in 1989

gebied van de blootstelling aan gevaarlijke stoffen, voor het opvolgen van de wetgeving en het verstrekken van informatie omtrent. Hiervoor werk ik samen met de preventie-

Landbouwkundig ingenieur optie Waters en Bossen

en beschermingadviseur en de arbeidsgeneesheer.

Afwisselende job Als milieucoördinator waak ik erover dat het bedrijf aan alle milieuverplichtingen voldoet. Ik volg de huidige en toekomstige milieuwetgeving op, geef advies bij milieurelevante investeringen en voer milieu-audits en controles uit in het bedrijf. Ik sta eveneens in voor de contacten met de milieuoverheden en voor diverse al dan niet wettelijk

20

www.lanxess-europe.com

Steve Koll Web Traffic Coordinator Thomas Cook Belgium nv Ik probeer vooral de juiste bezoekers naar onze websites te lokken

De Thomas Cook Group plc is een pan-Europese reisorganisatie die de activiteiten groepeert van verschillende toeristische organisaties verspreid over verschillende Europese landen (Duitsland, UK, Nederland, België, Frankrijk, G.H. Luxemburg, Oostenrijk, Hongarije, Polen, Slovakije, Slovenië), Egypte en Canada. In België heeft Thomas Cook zijn hoofdzetel in Zwijnaarde, bij Gent. De Belgi-

Elke dag een nieuwe realiteit Online marketing is niet meteen wat ik in gedachte had toen ik bio-ingenieur ging studeren. Maar de koppeling van online surf-

Ik dacht niet meteen aan online marketing toen ik bio-ingenieur ging studeren. Maar het is een uitdagende job in een wereld die elke dag verandert.

gedrag aan sales via statistiek is een uitdagende job in een internetrealiteit die geen dag dezelfde blijft.

sche reisorganisatie groepeert verschillende bedrijven: 2 reisbureauketens (Thomas Cook Travel Shops en Neckermann Vakantiewinkels), een luchtvaartmaatschappij (Thomas Cook Airlines Belgium) en 3 touroperators (Thomas Cook, Pegase en Neckermann).

Websites optimaliseren om beter te verkopen Binnen het team E-Commerce ligt mijn focus op het aantrekken van kwalitatieve bezoekers aan de websites neckermann.be, thomascook.be, pegase.be en thomascookairlines.com. De middelen die ik hiervoor inzet zijn zoekmachineoptimalisatie, adverteren in zoekmachines, partnerships met grote portaalsites (MSN, Skynet, Zita), betrokkenheid bij de newsletters, enz. Bezoekers

Steve Koll Afgestudeerd in 2000

zijn één ding, maar voor e-commerce sites staat conversie bovenaan. Via web analytics

Bio-ingenieur in Cel-en

wordt het gedrag van surfers onderzocht

Genbiotechnologie

om de commerciële prestaties van de websites te optimaliseren, doeltreffendheid van (media)campagnes te bepalen en investeringen in online communicatiemiddelen te sturen. Voor dit deel van mijn job maak ik

Tramstraat 65 B-9052 Gent www.thomascook.be

regelmatig gebruik van multivariate analysemethoden.

21

Robert Lejeune Patent Examiner European Patent Office (EPO) We beoordelen of een uitvinding nieuw, inventief en industrieel toepasbaar is

De Europese Octrooiorganisatie onstond in

en de octrooiaanvrager (doorgaans is deze

We beoordelen of een uitvinding nieuw,

1973 op basis van de Europese Octrooicon-

vertegenwoordigd door een octrooigemach-

inventief en industrieel toepasbaar is.

ventie. De conventie werd van kracht voor

tigde). Tijdens deze briefwisseling worden

België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk,

door de patent examiner de tekortkomingen

Duitsland, Zwitserland en het Verenigd Ko-

van de octrooiaanvraag met betrekking tot

ninkrijk in 1977. In 2005 telde de Europese

nieuwheid, inventiviteit, industriële toepas-

Octrooiorganisatie 31 lidstaten en werden

baarheid (en nog enkele in het Europese Oc-

door het Europese Octrooibureau (European

trooiconventie vastgelegde eisen) uitgelegd.

Patent Office, EPO) bijna 200.000 octrooi-

De octrooiaanvrager tracht door wijzigingen

aanvragen ontvangen. Het EPO heeft twee

in de aanvraag en argumentatie de patent

hoofdvestigingen, in München en in Rijswijk,

examiner te overtuigen dat zijn aanvraag

en telt ruim 6300 werknemers waarvan on-

aan alle wettelijke eisen voldoet. Wanneer

geveer 3500 patent examiners, afkomstig uit

de aanvrager en patent examiner het eens

de 31 lidstaten van de Europese Octrooior-

zijn, wordt het octrooi verleend en wordt het

ganisatie.

van kracht in de lidstaten waarvoor de aanvraag ingediend werd.

Onderzoek in twee fasen De taak van het EPO is vastgelegd in de Eu-

Brede waaier van technische domeinen

ropese Octrooiconventie. Deze conventie is

Als bio-ingenieur kan je in een brede waaier

de wettelijke basis om met één octrooiaan-

van technische domeinen werkzaam zijn. De

vraag (een “Europese Octrooiaanvraag”) een

voornaamste domeinen zijn fermentaties,

geldig octrooi in alle lidstaten te bekomen.

voedingstechnologie, enzymen en eiwitten,

Een octrooi moet aan drie eisen voldoen:

diagnostische en medische methodes en

de uitvinding waarvoor een octrooi wordt

pharmaceutische toepassingen.

aangevraagd moet nieuw, inventief en industriëel toepasbaar zijn. Het werk van een

Robert Lejeune Afgestudeerd in 1992

patent examiner bestaat in hoofdzaak in het behandelen van octrooiaanvragen en dus in

Ingenieur voor Scheikunde

het beoordelen van nieuwheid, inventiviteit

en Landbouwindustrieën

en industriële toepasbaarheid. Dit gebeurt in twee fasen. De eerste fase, na het indienen van een aanvraag is het vooronderzoek. Het vooronderzoek bestaat uit het opzoeken van documenten die nuttig zijn voor het beoordelen van nieuwheid en inventiviteit. Alle publiek beschikbare documenten moeten gezocht worden: andere octrooiaanvragen, wetenschappelijke literatuur, internetpublicaties, presentaties op congressen, gegevensbanken met DNA- et aminozuursequenties, etc. De tweede fase bestaat uit een briefwisseling tussen de patent examiner

22

5818 Nederland - 2280 Rijswijk www.epo.org

Hans Scheirlinck Coördinator Bosgroep Vlaamse Ardennen Wij werken mee aan een beter beheer en gebruik van de bossen

Mijn huidige functie omvat de dagelijkse coördinatie van de vzw Bosgroep Vlaamse Ardennen. Een bosgroep is een vrijwillig sa-

informatievergaderingen, wandelingen en

Het grote voordeel voor de eigenaar

cursussen;

van het bos is dat hij beheerswerken

- het verzorgen van een driemaandelijks

menwerkingsverband tussen verschillende

informatieblad voor boseigenaars;

boseigenaars, zowel openbaar als privé. Zo’n

- het creëren van een overlegplatform

bosgroep treedt op als organisator bij aller-

tussen alle betrokken partijen (boseige-

hande gezamenlijke beheerswerken. Het

naars, administraties, overheden) waar-

grote voordeel voor de eigenaar is dat hij/zij

binnen een continue dialoog gecreëerd

beheerswerken kan laten uitvoeren aan eco-

wordt;

nomisch gunstigere voorwaarden.

kan laten uitvoeren aan economisch gunstigere voorwaarden.

- het coördineren van de dagelijkse werking van de vzw: het organiseren van

Deskundig advies voor efficiënter bosbeheer De meerwaarde van de bosgroep bestaat

bestuursvergaderingen en een algemene vergadering, het financieel beheer en de boekhouding, het ledenbeheer.

erin een samenwerkingsverband te creëren tussen verschillende boseigenaars met het oog op efficiënter bosbeheer en –gebruik. Ook op vlak van recreatie en ecologie kunnen afspraken gemaakt worden. De Bosgroep neemt steeds een neutrale positie in tussen overheid, eigenaars en bosgebruikers. Daarnaast verstrekt een bosgroep bosbouwkundige informatie aan de eigenaars onder de vorm van advies, cursussen en excursies.

Gevarieerd takenpakket Mijn takenpakket omvat volgende zaken: - het verlenen van zowel technisch als

Hans Scheirlinck Afgestudeerd in 1994 Bio-ingenieur in Land-en Bosbeheer

juridisch advies inzake bosbeheer; - het verlenen van administratieve onder-

De Biesestraat 5

steuning van boseigenaars bij het invul-

B-9600 Ronse

len van aanvragen voor kapmachtigin-

www.bosgroep.be

gen, het invullen van subsidieaanvragen en hulp hij het opstellen van bosbeheerplannen; - het leggen van contacten met zowel openbare als privé-boseigenaars; - het organiseren en opvolgen van gezamenlijke bosbeheerwerken en houtverkopen; - het organiseren van demonstraties,

23

Diederik Schowanek Principal Scientist Procter & Gamble, Brussels Innovation Center Je krijgt een technische bagage, maar je leert ook levenslang bij

Sinds 1991 werk ik als Milieudeskundige bij

Commissie in het kader van REACH, door

Ik werk al 16 jaar voor dezelfde afde-

P&G. P&G produceert detergenten, cosme-

Europa gesponsorde onderzoeksprojecten,

ling van P&G, maar ik heb me nog geen

tica, papierproducten, voedingswaren en

of bij onderhandelingen over registratiedos-

moment verveeld.

farmaceutica. Het “Brussels Innovation Cen-

siers.

ter” in Strombeek-Bever stelt ongeveer 1600 mensen te werk, voornamelijk in onderzoek en ontwikkeling. Mijn huidige functie bestaat er in om –in overleg met mijn management in de US- de Europese activiteiten van P&G te leiden op het op het vlak van milieuonderzoek, veiligheid van chemicaliën, en duurzaamheid (“sustainability”). Alle chemicaliën, producten en verpakkingen worden grondig geëvalueerd vooraleer ze op de markt komen. De milieuaspecten van de productiesites vallen niet onder onze bevoegdheid.

Frequente contacten met de Europese Commissie Een flink stuk van mijn tijd gaat naar samenwerkingsverbanden binnen de chemische industrie in Europa, US en Japan. Met collega’s uit multinationale firma’s zoals Exxon, Unilever, BASF, etc., stippelen wij een strategie uit die een aantal gemeenschappelijke vragen op het vlak van milieu en veiligheid tracht te beantwoorden. Dit werk wordt gedreven door de vele Europese en internationale ontwikkelingen op het vlak van chemische wet-

Wisselende projecten blijven boeien Hoewel ik binnen P&G steeds in dezelfde afdeling gewerkt heb –wat in de industrie tegenwoordig eerder uitzondering dan regel is– heb ik mij nog geen moment hoeven te vervelen; zowel intern als erbuiten is het ‘landschap’ (de vragen, de manier van (samen)werken) op die 16 jaar spectaculair veranderd. De wisselende projecten en de diversiteit aan persoonlijke contacten binnen en buiten P&G blijven boeien. De opleiding tot bio-ingenieur en vervolgens een doctoraat hebben een prima technische bagage meegegeven voor dit soort werk. Wel met die bedenking dat parate kennis hooguit een tiental jaar actueel blijft en men levenslang moet blijven bijscholen. Ik hoop dat het huidige curriculum van de bio-ingenieur naast pure wetenschap en technologie ook de nodige aandacht besteedt aan managementen communicatietechnieken.

Diederik Schowanek Afgestudeerd in 1983 Landbouwkundig ingenieur optie Toegepaste Hydrologie

geving (b.v. REACH). Milieu-onderzoekswerk besteden we uit aan ’s werelds beste on-

Temselaan 100

derzoeksgroepen. Slechts een beperkt deel

B-1853 Strombeek-Bever

gebeurt nog binnen de industrie zelf. Zeer

www.pg.com

actueel is ook de toegenomen aandacht voor duurzaamheid en energie-efficiëntie, en de uitdagingen om dit in in onze producten en processen te implementeren. In mijn job heb ik ook frequente contacten met de Europese

24

Philippe Snick Bedrijfsleider Snick Ingredients bvba Een ingenieur paart graag het nuttige aan het aangename

Afgestudeerd in 1977, ben ik in 1978 voor

ben ik gestart met enkele consultancy-con-

Door mijn eigen bedrijf op te richten

2 jaar naar Brazilië gestuurd als associate

tracten voor internationale bedrijven. Het

kan ik nu creatief bezig zijn met

researcher in het kader van een ontwikke-

werd mij vrij snel duidelijk dat de handel,

technologie. Ik word gedreven door

lingsproject “vleestechnologie”. Daarna was

productie en verkoop van smaakgevende in-

de bekoringen van smaak en wat zich

ik 10 jaar lang technisch directeur van Belgi-

grediënten ook een lucratieve en boeiende

afspeelt tussen neus en lippen.

sche filialen van een drietal internationale en

activiteit was. Met mijn ervaring wist ik de

leidinggevende bedrijven op het gebied van

juiste keuzes te maken voor de klant en zijn

geur- en smaakstoffen. Van 1989 tot 1993

product. Op korte termijn heb ik een assorti-

was ik application & product manager bij het

ment van grondstoffen samengesteld, waar-

toemalige Delftse (NL) bedrijf Gist brocades

mee ik nu industriële fabrikanten van bereide

(nu DSM), o.a. één van de belangrijkste

maaltijden, soepen, sauzen, vlees- en vispro-

producenten van gistextracten, die gebruikt

ducten en snacks kan bekoren om producten

worden om soepen, sauzen, snacks en bouil-

van mij af te nemen. Mijn producten vind

lonblokjes op smaak te brengen.

je onrechtstreeks terug in de maaltijden of andere voedingsmiddelen van bvb. een Del-

Talent en diploma maken de man Mijn kennismaking met de wereld van geuren en smaken, heeft mij van in het begin zo geïntrigeerd dat het mijn verdere loopbaan heeft bepaald en mijn hele professionele en privé-leven verder is blijven beheersen. Via een simpele geur en smaaktest bij een van deze internationale aromaproducenten werd mij verteld dat ik een scherp en analytisch geurvermogen en geurgeheugen bezat. Dergelijk talent is zeer gegeerd bij bedrijven die met geur en smaak hebben te maken en zeker als je daarbovenop de trotse bezitter bent van een diploma van levensmiddelentechnoloog. Deze combinatie heeft mij de kans

haize, Carrefour, Aldi, Colruyt of Albert Heijn in Nederland. Mijn internationale expertise en contacten hebben mij geen windeieren gelegd en helpen mij vandaag nog steeds aan nieuwe leveranciers en klanten. Vandaag halen wij onze grondstoffen uit Brazilië, Mexico, USA, Noorwegen, Ijsland maar ook uit Nederland, Groot-Britannië of Frankrijk. Het is voor ons bedrijf zeer belangrijk om samenwerkingsverbanden te hebben met grote en internationale bedrijven. Zo blijven wij op

Philippe Snick

de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen

Afgestudeerd in 1977

en trends. Het geeft mij ook de mogelijkheid om internationaal actief te blijven en een stuk van de wereld te zien.

Landbouwkundig ingenieur in de Scheikunde optie Levensmiddelentechnologie

bedrijfsopleiding te genieten in dit vakgebied.

Wat zich afspeelt tussen neus en lippen

Daarom kon ik ook mijn sensorische talenten

Het nuttige met het aangename kunnen pa-

verder ontwikkelen en het tot een aroma-

ren, blijft ook voor een bedrijfsleider en inge-

B-8730 Beernem

ontwikkelaar of “flavourist of aromaticien” te

nieur een stimulans om door te gaan. Intus-

www.snick.be

schoppen. Een boeiend beroep en uitermate

sen zijn we met een achttal werknemers en

zeer creatief!

hebben we sinds kort ook een apart produc-

gegeven om een zeer uitgebreide en unieke

Sint Jorisstraat 85 e

tiebedrijf opgericht waar onze eigen creaties

Internationale samen­ werkings­verbanden Met de opgedane kennis besloot ik in 1993 een eigen bedrijf op te richten. In het begin

en mengsels worden geproduceerd. Kennis van technologie is hier uiteraard zeer welkom. Kortom, wij blijven technologisch en creatief bezig, met als belangrijkste drive “smaak” en wat zich afspeelt “tussen neus en lippen”.

25

Philippe Stas Chief Executive Officer AlgoNomics We zoeken steeds naar de juiste wetenschappelijke oplossing voor specifieke vragen

Als operationeel directeur van AlgoNomics ben ik verantwoordelijk voor de algemene organisatie en de bedrijfsontwikkeling binnen het bedrijf. Dit omvat onder andere het financiele beleid, de organisatie en uitbouw van het bedrijf, alsook de strategische planning en het contacteren van nieuwe en bestaande klanten. AlgoNomics levert diensten aan de biotech en de farma-industrie. Meer specifiek ontwikkelde het bedrijf technologie om therapeutische eiwitten te evalueren op hun immunogeniciteit, een bijwerking van deze klasse geneesmiddelen die leidt tot de inactivatie van het geneesmiddel.

Wetenschappelijke achtergrond

Efficiënt onderhandelen en vlot communiceren Vanuit mijn functie werd ik door de jaren heen

Ik analyseer voortdurend nieuwe samenwerkingsverbanden en productiemethodes waar onze klanten voordeel bij hebben.

ook verantwoordelijk voor het organisatorische aspect van AlgoNomics, waar het financieel beleid en project management enorm belangrijk zijn voor de verdere uitbouw en rentabiliteit van het bedrijf. Daarnaast ben ik ook voordurend bezig met het analyseren van samenwerkingsmogelijkheden en het opstarten van nieuwe productlijnen die onze klanten een meerwaarde kunnen bieden. Hierbij spelen efficient onderhandelen en vlotte communicatie een sleutelrol.

AlgoNomics werd in 1999 opgericht als een spin-out. Na mijn studies, verrichte ik nog een aantal jaren onderzoek naar vaccinatie-strategieën en bio-informatica. Na een overstap als IT-manager en bio-informaticus bij een dochteronderneming van de Amerikaanse multinational Perkin Elmer, vervoegde ik de oprichters van AlgoNomics in Juni 1999. De technologie die wij aanbieden aan de industrie is erg gespecialiseerd, waardoor

Philippe Stas Afgestudeerd in 1991

ik vanuit mijn functie sterk beroep doe op de wetenschappelijke achtergrond van de op-

Ingenieur voor Scheikunde

leiding bio-ingenieur. In het algemeen ont-

en Landbouwindustrieën

moet ik nieuwe partners van AlgoNomics via wetenschappelijke presentaties op congressen, of via rechtstreekse contacten met de researchafdelingen van farmabedrijven. De grote uitdaging in deze functie bestaat erin steeds de juiste wetenschappelijke oplossing te brengen voor specifieke vragen of bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.

26

Technologiepark 62 B-9052 Gent http://www.algonomics.com

Els Torreele R&D Project Manager Drugs for Neglected Diseases initiative (DNDi) Onze wetenschap en technologie kan ook de derde wereld helpen

Tijdens mijn doctoraat in de groep Cellulaire

tropische infectieziekten zoals Afrikaanse

We werken in een internationale

Immunologie, en via contacten met Artsen

slaapziekte, leishmaniose, de ziekte van

context aan nieuwe geneesmiddelen,

Zonder Grenzen, werd mijn interesse gewekt

Chagas en malaria. De enkele geneesmi-

bijvoorbeeld met een moleculair bioloog

voor tropische ziekten en de derde wereldpro-

delen die voorhanden zijn om deze ziekten

aan een Amerikaanse universiteit,

blematiek. Zoals velen in die eerste generatie

te genezen zijn totaal ontoereikend (veelal

een arts in een Afrikaans hospitaal,

bio-ingenieurs, was ik enthousiast over de

oud, met toxische bijwerkingen, moeilijk te

een Braziliaanse farmacoloog en een

nieuwe mogelijkheden die de biotechnologie

gebruiken op het terrein, weining effectief

Indische scheikundige.

beloofde. Het leek evident dat biotechnologie

wegens toenemende resistentie van de ziek-

heel wat potentieel bood om de kloof tussen

tekiemen). Vanuit een goede kennis van de

arm en rijk op deze wereld te verkleinen. Een

medische noden op het terrein en state-of-

beetje naïef zo bleek. Het zijn natuurlijk niet

the-art biomedische kennis, zoekt DNDi naar

de technologische oplossingen die ontbreken

nieuwe geneesmiddelen via een internatio-

om armoede te bestrijden, veeleer politieke

naal partnership model waarbij zowel publie-

wil en moed om een meer egalitaire wereld-

ke als privé onderzoeksgroepen in Noord en

maatschappij te bouwen.

Zuid de handen in mekaar slaan om nieuwe producten te ontwikkelen en ze toegankelijk

Technologische oplossingen voor de derde wereld Maar dus als technologische oplossingen bestaan, waarom ze dan niet proberen toegepast krijgen? Toen Artsen zonder Grenzen in 1999 een internationale campagne startte rond het thema “Access to Essential Medicines”, sloot ik me aan bij hun “Drugs for Neglected Diseases Working Group” die een oplossing zocht voor het chronisch gebrek aan farmaceutische R&D voor ziekten die vooral de derde wereld treffen. Omdat de farmaceutische industrie er geen winstgevende markt in ziet, wordt weining of geen onderzoek of productontwikkeling gedaan. Vanuit deze vaststelling hebben we in 2003, een nieuwe organisatie opgericht, de “Drugs for Neglected Diseases initiative (DNDi)”, met hoofdzetel in Genève.

Onderzoeksgroepen werken samen

te maken voor de patienten in het Zuiden.

Internationale context Mijn rol als R&D Project Manager by DNDi bestaat er uit geschikte R&D opportuniteiten te identificeren, de noodzakelijke onderzoeks- en ontwikkelingspartners bij mekaar te krijgen en ze met succes te laten samenwerken om de verschillende stappen van het R&D process te doorlopen, van discovery tot farmaceutische en klinische ontwikkeling,

Els Torreele Afgestudeerd in 1990

van de uiteindelijk registratie van het nieuw geneesmiddel tot het gebruik op het terrein.

Ingenieur voor Scheikunde

Dit is zowel wetenschappelijk als techno-

en Landbouwindustrieën -

logisch een boeiende en zeer gevarieerde

optie Biotechnologie

job. De extra uitdaging is het werken in een internationale context. Zeer verschillende partners, zoals een moleculair bioloog aan

Place St Gervais 1

een Amerikaanse universiteit, een arts in een

Zwitserland - 1201 Genève

Afrikaans hospitaal, een Braziliaans farmaco-

www.dndi.org

loog en een Indische scheikundige, werken samen aan één project: het ontwikkelen van een nieuw geneesmiddel voor een verwaarloosde ziekte. Capacity strengthening in de

DNDi is een non-profit organisatie die als

verschillende facetten van farmaceutische

doel heeft nieuwe geneesmiddelen te ont-

R&D voor het Zuiden is trouwens ook een

wikkelen voor een aantal “verwaarloosde”

integraal deel van DNDi’s opdracht.

27

Bart Van Belleghem Commercial Director Bienca Dankzij mijn opleiding werk ik nu actief mee aan vernieuwing in de levensmiddelenindustrie

In 1991 studeerde ik af als ingenieur voor

en -technologie toegepast. Via systemati-

Bienca is een pionier in het toepassen

de scheikunde en landbouwindustrieën. Al-

sche process-monitoring en houdbaarheids-

van bio-mimiek, een technologie geïn-

vorens de arbeidsmarkt te betreden volgde

studies wordt de werking van onze systemen

spireerd door de natuur.

ik het programma bedrijfsbeheer aan de Vlerick

gemeten, geoptimaliseerd en vergeleken

School voor Management.

met bestaande bewaarmiddelen. Mijn opleiding als bio-ingenieur is meer dan ooit een

Gecontacteerd door vernieuwend bedrijf

troef bij Bienca.

Na bijna 14 jaar actief te zijn binnen een internationale groep van zuivelhandelsondernemingen, waarvan de laatste 6 jaar als dagelijks bestuurder van het belgische filiaal, besloot ik midden 2006 een nieuwe professionele uitdaging aan te gaan. Biotechnological Enzymatic Catalyse of kortweg Bienca ontwikkelt, produceert en commercialiseert natuurlijke enzyme systemen die de houdbaarheid van levensmiddelen verbeteren. Het is een van de eerste bedrijven ter wereld die producten op de markt brengt waarbij bio-mimiek, een technologie geïnspireerd door de natuur, wordt toegepast in de levensmiddelenindustrie. Recent heeft het bedrijf investeerders aangetrokken die de nodige middelen verschaften met als doel een commerciële structuur uit te bouwen om deze enzymes systemen versneld naar

Bart Van Belleghem Afgestudeerd in 1991

de markt te brengen. Toen ik gecontacteerd werd om hieraan mee te werken heb ik geen ogenblik geaarzeld.

Technische kennis is sterke troef Naast de aspecten van bedrijfsbeheer, strategie en internationale commerciële ontwikkeling, die ook mijn vorige functie kenmerkten, speelt de technische dimensie er een prominente rol. Dagelijks worden diverse aspecten van levensmiddelenmicrobiologie

28

Ingenieur voor Scheikunde en Landbouwindustrieën Chaussée de Nivelles 167 B-7181 Arquennes www.bienca.com

Toon Van Elst Directeur PRG Odournet nv Wij helpen industrie en landbouw hun geurhinder te beperken

Na mijn studies kreeg ik de kans om binnen

onze zusterbedrijven in Nederland of het

Als wetenschappelijk medewerker

de universiteit als wetenschappelijk mede-

Verenigd Koninkrijk of aan andere gespecia-

aan de universiteit heb ik relevante

werker actief te zijn in het kader van advies-

liseerde analyselaboratoria in Vlaanderen.

praktijkervaring opgedaan. Dat hielp om

verlening aan industrie, en dit specifiek rond het thema geurhinder. Tijdens de vijf jaren waarin ik deze functie uitgeoefend heb, heb ik veel praktijkervaring opgedaan, met een toch sterk wetenschappelijke inslag. Op het

nadien mijn eigen bedrijf op te starten.

Financiële, technische en wetenschappelijke verantwoordelijkheid

moment dat de structuur waarin ik toen

PRG Odournet werkt ook vaak samen met

werkzaam was, opgeheven werd, was de

andere adviesbureaus, waarbij wij dan bin-

tijd rijp om een onafhankelijk bedrijf, PRG

nen een bedrijfsdossier specifiek het deel

Odournet, op te richten. In 1999 werd dit

rond de geurproblematiek voor onze re-

bedrijf opgestart met in het totaal vier per-

kening nemen. Verder worden regelmatig

soneelsleden. In de loop der jaren groeide

studieopdrachten uitgevoerd in opdracht

het bedrijf binnen het Vlaamse landschap

van de Vlaamse Overheid (o.a. beleidsvoor-

aan milieuadviesbureaus uit tot een geves-

bereidende en –ondersteunende studies).

tigde waarde op het vlak van luchtverontrei-

Mijn huidige functie bestaat uit de algemene

niging en geurhinder.

bedrijfsleiding van PRG Odournet. Dit houdt in dat de dagelijkse beslissingen door mij

Geuren in bedwang houden

genomen worden; meer ingrijpende beslissingen zoals aanwervingen of zwaardere

PRG Odournet nv levert een uitgebreid pakket consultancy diensten i.v.m. geurhinder en luchtverontreiniging bij industriële en agrarische activiteiten. Alle projecten worden begeleid door erkende deskundigen in de discipline ‘lucht’. Typische voorbeelden van studies die doorgevoerd worden, zijn ondermeer sensorische omgevingsstudies, geuraudits, chemisch en olfactometrisch emissieonderzoek, dispersiemodellering en schouwhoogteberekeningen,

advies

rond

ventilatie, controle van de luchthuishouding, laboratoriumtesten, advies bij keuze van geschikte procesgeïntegreerde en nagescha-

investeringen worden genomen in de Raad van Bestuur. Naast de eindverantwoordelijkheid op financieel vlak, betekent dit ook de eindverantwoordelijkheid op technisch/wetenschappelijk vlak, en dit door het uitvoe-

Toon Van Elst

ren van de concrete projectopvolging van de

Afgestudeerd in 1994

verschillende medewerkers. Verder omvat mijn functie tevens het personeelsbeleid, met ondermeer het omschrijven van verantwoordelijkheden, functies, groeidoelen en

Bio-ingenieur in Milieutechnologie

het doorvoeren van evaluaties.

Brugsesteenweg 591 B-9030 Mariakerke www.odournet.com

kelde technieken, opvolging en evaluatie van de genomen geurreducerende technieken, leefomgevingsonderzoeken, opmaken van milieu-effectrapporten (MER) en decretale milieu-audits, enz. PRG Odournet werkt regelmatig samen met andere diensten en bedrijven. Zo wordt een deel van de analyses uitbesteed aan de Universiteit Gent, aan

29

Annick Van Hyfte Projectleider Strategisch Advies Overheden ARCADIS ECOLAS Mijn job is heel gevarieerd en biedt voortdurend nieuwe uitdagingen

Na het beëindigen van mijn opleiding als

nen BE Milieu. Er wordt heel nauw samen-

Milieustudies zijn vaak multidisciplinair

bio-ingenieur (1997) ging ik aan de slag bij

gewerkt tussen deze verschillende groepen.

en daarom is samenwerken met andere

het Centrum voor Milieusanering (CMS) als

Milieustudies karakteriseren zich immers

groepen heel belangrijk. We doen ook

coördinator. Dit hield in dat ik ondersteuning

veelal door hun multidisciplinair karakter.

geregeld een beroep op een internatio-

gaf bij de dagelijkse werking van het CMS. Vrij vlug maakte ik de overstap naar de Vakgroep Organische Chemie (prof. Van Langenhove), eveneens aan de UGent. In opdracht van de Vlaamse Milieumaatschappij voerde ik daar een studie uit rond het opstellen van een methode voor het inventariseren van emissies van vluchtige organische stoffen in Vlaanderen. Vanaf 2001 ging ik werken bij de afdeling “Sustainable Development” bij PriceWaterhouseCoopers (PwC). Een job als “environmental consultant” bood de opportuniteit om het bedrijfsleven van binnenuit beter te leren kennen. Advies rond verpakkingsafval en de problematiek rond broeikasgassen gaven bij PwC invulling aan mijn job.

Internationaal netwerk van topexperts

Brede waaier van activiteiten Binnen SAO ben ik vooral werkzaam rond emissie-inventarisatie (vooral naar lucht toe), alsook emissiereductiemaatregelen (risicoreductie) en de discipline lucht voor infrastructuur MERs. Hierbij wordt binnen Arcadis nauw samengewerkt met de BE Infrastructuur. Binnen de groep SAB gaat de aandacht vooral uit naar technisch advies voor bedrijven rond bvb. afvalwaterbeheer en luchtemissiereductie. Ook studies voor overheden rond bijvoorbeeld het reductiepotentieel van emissies bij verschillende sectoren in Vlaanderen (industrie, landbouw,…) worden door ons uitgewerkt. In het kader van het Europese REACH voert de groep SAO, in samenwerking met de groep PS opdrachten uit op twee niveaus. Voor de “Risk Assessment(RA)

Sinds mei 2002 ben ik werkzaam bij het

Studies” van een reeks zware metalen, zijn

milieustudiebureau ECOLAS als projectme-

wij verantwoordelijk voor het opmaken van

dewerker in de groep Milieutechnologie. Op

een emissie-inventaris naar lucht, water en

24 oktober 2006 trad ECOLAS toe tot de in-

bodem. Wij zijn eveneens actief op het ni-

ternationale ARCADIS-groep. Door de over-

veau van de risicoreductie strategieën. Naar

Bio-ingenieur

name door ARCADIS Belgium, de Belgische

aanleiding van de resultaten van de RA

in Milieutechnologie

dochter van ARCADIS worldwide, krijgt het

studies, moet een dergelijke strategie wor-

bedrijf toegang tot een internationaal ken-

den opgemaakt waarin emissiereducerende

nisnetwerk van topexperten. ARCADIS ECOLAS

maatregelen worden voorgesteld aan de Eu-

behoort binnen ARCADIS Belgium tot de Be-

ropese Commissie. Kortom, mijn job bij AR-

drijfseenheid (BE) Milieu. Binnen BE Milieu

CADIS ECOLAS is heel gevarieerd en omvat

ben ik zelf werkzaam als projectleider binnen

een brede waaier van activiteiten waardoor

de groepen Strategisch Advies aan Overhe-

steeds nieuwe uitdagingen de kop opsteken

den (SAO), Strategisch Advies aan Bedrijven

en van routine geen sprake is.

(SAB), en Product Stewardship (PS). Een vierde groep is dan ook nog Bodem bin-

30

naal netwerk van topexperts.

Annick Van Hyfte Afgestudeerd in 1997

Kortrijksesteenweg 302 B-9000 Gent www.arcadisecolas.be

Valentijn Verhaeghe Key Account Manager Campbell Foods Belgium nv Als bio-ingenieur kan ik snel cijfers analyseren, problemen detecteren en oplossingen zoeken

Campbell Foods Belgium is een dochteron-

KAM voor een competitief en aantrekkelijk

Bij onderhandelingsdiscussies haal

derneming van de Amerikaanse multina-

promotieplan voor zijn/haar klant. Hiervoor

ik sterk profijt uit mijn kennis van

tional The Campbell Soup Company. We-

wordt er nauw samengewerkt met de Mar-

chemische en voedingstechnische

reldwijd zijn er 23.000 medewerkers, bij

keting-afdeling, die instaat voor nationale

productaspecten.

Campbell Foods Belgium een 270-tal. Binnen

promotie- en reclamecampagnes. Verder

Europa heeft The Campbell Soup Company

is de KAM verantwoordelijk voor een opti-

ondernemingen in België, Nederland, Duits-

maal assortiment bij de Retail-klant. Cate-

land, Frankrijk en Zweden. Campbell Foods

gory-management is daarbij een belangrijke

Belgium is actief in vier sectoren: sauzen -

factor en zorgt ervoor dat de totale cate-

fonds - azijnen, dessertproducten, soepen

gorie (bvb. soep-categorie) bij de retailer

- bouillon en snacking. In België worden

kan groeien. Om dit te realiseren worden

topmerken zoals Devos Lemmens, Imperial,

er continu analyses uitgevoerd (AC Nielsen,

Royco Minute Soup, Campbell’s DéliSoup,

GfK,…). Ook is het belangrijk dat de nieu-

V8, Oxo, Liebig, Aiki, De Blauwe Hand en

we producten, die gelanceerd worden, snel

Lacroix geproduceerd en verhandeld.

en efficiënt bij de klanten geïntroduceerd worden. Dit alles moet er toe leiden dat de

De klant analyseren en begrijpen Als Key Account Manager (KAM) bij een middelgrote

FMCG-onderneming

ben

je

verantwoordelijk voor een aantal Retailklanten (bvb. Colruyt, Carrefour, Delhaize, Match, Spar…), waarbij de vooropgestelde objectieven moeten gerealiseerd worden. Dit betekent dat je de dagelijkse contacten onderhoudt met de aankoopcentrales. Daarvoor is het noodzakelijk dat je het type klant duidelijk analyseert én begrijpt. Als KAM ben je binnen het bedrijf de verpersoonlijking van je klant, wat ervoor zorgt dat je steeds nauwe contacten onderhoudt met diverse afdelingen (Logistiek, Finance, Klantendienst,…).

Strategische beslissingen ondersteunen Concreet bestaat het takenpakket van een

vooropgestelde verkoopsresultaten worden gerealiseerd. Een dagelijkse opvolging van deze verkoopscijfers is dan ook noodzakelijk, om te kunnen bijsturen waar nodig en om strategische beslissingen te gaan nemen op (middel)lange termijn.

Oplossingsgericht denken combineren met productkennis

Valentijn Verhaeghe Afgestudeerd in 2004

Een functie als KAM is niet meteen een functie die geassocieerd wordt met het diploma van bio-ingenieur. Toch heeft de opleiding tot bio-ingenieur mij in die zin geholpen dat

Bio-ingenieur in de Scheikunde

ik sterk onderlegd ben in het analyseren van

Rijksweg 16

vele cijfergegevens. Ook het snel definiëren

B-2870 Puurs

van problemen en het oplossingsgericht den-

www.campbells.be

ken is iets wat in de opleiding tot bio-ingenieur sterk tot uiting komt. De productkennis (chemische en nutritionele aspecten,…) komt mij uitermate van pas bij soms hoog oplopende onderhandelingsdiscussies.

Key Account Manager uit het jaarlijks negociëren van de aankoopcondities van de verschillende merken en producten met de aankopers van de retailer. Daarnaast zorgt de

31

Nota’s

UNIVERSITEIT GENT

VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL

Contactgegevens: Sofie Van Maercke

Contactgegevens: prof. J. Steyaert

Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Coupure links 653 B-9000 Gent

Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Pleinlaan 2 B-1050 Brussel

Tel: +32 (0)9 264 62 07

Tel: +32 (0)2 629 19 31

Sofi[email protected] http://www.fbw.UGent.be

[email protected] http://ultr.vub.ac.be