Wierde - Baudoin van Alphen architecten Tekst Commissie Ruimte 8 juni 2015
Geachte Commissie Ruimte, Al ruim vijf jaar ben ik als ex bestuurslid van Stichting Wierde, ervaringsdeskundige en als architect betrokken bij dit bouwinitiatief. In juli 2010 nam ik voor het eerst contact op met het gemeentelijk grondbedrijf over de mogelijkheden om woningen te realiseren voor een kwetsbare doelgroep op deze locatie. Sindsdien is er gewerkt aan planvorming en overleg met stedenbouwkundigen, ouders bestuur Wierde, Zorgverlener ASVZ, woningcorporatie WonenBrebrug, wijkraad, welstand, omwonenden, psychiaters, hulpverleners, adviseurs en andere betrokkenen. We bezochten voorbeeldwoonprojecten. In maart 2012 hebben we het toenmalige plan in het stadskantoor gepresenteerd aan de buurtbewoners. Daarna kwam een belangrijk verzoek vanuit de wijk, is het mogelijk om de footprint van het bouwplan te verkleinen waardoor er meer groen kan overblijven? We hebben diverse mogelijkheden bestudeert en kwamen met een oplossing: de woningplattegronden werden gecomprimeerd en de buitenbergingen gewijzigd in één grote binnen-berging. Op deze wijze konden wij vier meter terug met het bouwblok om 135 m² méér groen aan het parkje terug te geven. Zodoende bouwen wij niet meer in het parkje maar nagenoeg alleen nog op de bouwlocatie van ‘t Bakkeleijke en op de daar al aanwezige bestrating met trottoir.
De bebouwde oppervlakte van t Bakkeleijke was 1050 m², die van de nieuwe woonbebouwing 780 m².
Door de binnentuin komt er juist groen bij en wel 300 m² meer dan ten tijde van het oude buurthuis. Een hof voor de veertien bewoners, een semi openbare ruimte waar ‘s-avonds de poort dicht gaat. Bomen en vogels zullen er zijn, een ecologische stepping stone in de stad die fijnstof absorbeert en waterdoorlaatbaarheid in de ondergrond garandeert. Biodiversiteit, groen en welzijn gaan samen, dat is hier erg belangrijk. Op de daken komen zonnepanelen, een mooie combi. Dit groen wordt door de bezwaarmakers niet meegeteld, maar samen met de Vlieger en het al aanwezige parkje zal het een derde groenplek worden in deze wijk in één aaneengesloten reeks. Door bezwaarmakers is er een alternatief plan gemaakt met een diagonaal gepositioneerd bouwblok die het parkje op een bepaalde plaats verbreedt en de binnentuin van de bewoners ter plaatse van de zorgruimte versmald. Beide buitenruimtes worden hierdoor moeilijker in te richten en te gebruiken. Het bouwblok levert veel nadelen op voor de bewoners. Dit plan wordt gebracht als zijnde veel beter en veel groener. Maar als je beide plannen op elkaar legt (Wierde en bezwaarmakers) en het deel grond dat weggenomen wordt op het deel dat overblijft, is er per saldo geen winst. Hetzelfde geldt voor het aantal parkeerplaatsen Zodra het woonblokje schuin wordt geplaatst kunnen er ineens 31 parkeerplekken worden gerealiseerd. Maar indien precies hetzelfde parkeerprincipe op het plan van Wierde wordt toegepast - voor wat betreft positie en oppervlakte in de wijk - kunnen er in het plan van Wierde 34 parkeerplaatsen gerealiseerd worden. Dat is zelfs een groter aantal! Conclusie: Het koppelen van een andere positie van bouwblokken aan meer parkeerplaatsen klopt gewoon niet. In beide plannen zijn goede mogelijkheden. Voer de discussie over het aantal parkeerplaatsen dan ook over het parkeren op zich en niet over de vorm van woningplan A, B of C.
Bovendien wil een grote groep bewoners helemaal niet dat er méér parkeerplaatsen komen. Zij willen juist meer groen. De wijk is verdeeld over groen en parkeren, het is niet fair dat dit ten koste gaat van het plan van Wierde. Afgelopen maandagavond 1 juni heb ik in de commissie ruimte door middel van een schematische analyse van de omgeving aangetoond dat het plan helemaal niet te hoog en te groot is of teveel m² bevat. Het past als een maatpak in deze wijk. Voor de toekomstige bewoners hebben we een woonconcept bedacht dat bescherming biedt. Het zijn veertien woningen met een zorgruimte rondom een eigen hof. Het eenvoudige maar doeltreffende principe van een begijnhofje met een beschermd binnen-gebied. Dit hebben zij nodig om te functioneren, het zorgt ervoor dat ze niet via de openbare ruimte naar de zorgruimte moeten gaan of elkaar kunnen bezoeken. De tuin is een belangrijk onderdeel van het wonen met elkaar, daardoor ontstaat veiligheid, gezamenlijkheid en men kan naar buiten zonder meteen de grote boze wereld in te stappen. Dit kan heel gevoelig liggen. De bewoners zijn kwetsbaar en het is goed als de zorgverlener het woongedrag enigszins kan aflezen bijvoorbeeld via open of dichte gordijnen. Wordt er en dag- nachtritme verlegd? Wij hebben bovenstaande zes kernpunten gevisualiseerd in een plananalyse, en inmiddels toegelicht voor een aantal van u. In de bijlagen zijn deze toegevoegd. De keuze voor het plan voor Wierde is geen keuze tussen parkeren of groen. Beide zijn goed en weloverwogen en maken onderdeel uit van een gebalanceerd totaalplan. De stedenbouwkundige dienst van de gemeente Breda heeft het plan omarmd en welstand heeft het plan goedgekeurd.
Ik hoop dat ik met mijn betoog een stukje dichter bij de realisatie ben gekomen van een gezamenlijke woonruimte voor een uiterst kwetsbare groep in onze samenleving. Ze wachten hier al vijf jaar op.
Ben Baudoin architect
8 juni 2015
BAUDOIN VAN ALPHEN architecten interieurarchitecten restauratiearchitecten
1
14 13 12 11
14 13 12 11
1
10
10
9
9
1 2
3 4
5
Plan maart 2012
6 7
2
3 4
5
8
Plan 2015
6 7
8
BAUDOIN VAN ALPHEN architecten interieurarchitecten restauratiearchitecten
bebouwing
2
groen
de Vlieger
Leistraat
Leistraat
Baronielaan
Baronielaan
de Vlieger
Zandberg
dwarsstra
at
het voormalige buurthuis t'Bakkeleijke - bebouwing totaal: 1050m2 - groen totaal: 1880m2
Zandberg dwarsstra a
t
Wierde - bebouwing totaal: - groen totaal:
780m2 2180m2
BAUDOIN VAN ALPHEN architecten interieurarchitecten restauratiearchitecten
bestaande bestrating
3
Wierde
de Vlieger
contouren voormalig buurthuis t' Bakkeleijke
Leistraat
Baronielaan
extra groen
Zandberg
dwarsstra at
BAUDOIN VAN ALPHEN architecten interieurarchitecten restauratiearchitecten
4
meer openbaar groen t.o.v. plan Wierde
minder openbaar groen t.o.v. plan Wierde
- beide plannen op elkaar geprojecteerd - nagenoeg evenveel groen
BAUDOIN VAN ALPHEN architecten interieurarchitecten restauratiearchitecten
5
- gelijkwaardige parkeermogelijkheden
6
5
4
3
2
1 6
7
7
8
8
34
9
4
3
2
1
9 10 11 12 13 14
33
10
5
11
31
30 12 32
13 14 15 16 17 18 19 20 21
29
31
28
30
29
28
27
15 15 16 17 18
26
25
24
27
26
23
25
22
24
23
22
Parkeren Wierde (max. 34st.)
21
20
19
Parkeren bezwaarmakers (max. 31 st.)
BAUDOIN VAN ALPHEN architecten interieurarchitecten restauratiearchitecten
6