De Arabische lente Hugo Vanderstraeten
De Jasmijnrevolutie
Zelfverbranding
De actie van de jongeman zorgde voor een golf van protest. In Bouazizi’s woonplaats werden betogingen gehouden die zich over het hele land uitbreidden. De Tunesiërs wilden dat er snel iets veranderde
aan
de
stijgende
voedselprijzen, de grote werkloosheid en de corruptie van het bestuur. Op vrijdag 17 december 2010 stond Mohamed Bouazizi, een jonge werkloze Tunesiër, zoals elke dag op de markt groenten en fruit te verkopen. Omdat hij zijn goederen zonder vergunning verkocht, werden ze door de politie hardhandig in beslag genomen. Mohamed wou zijn koopwaar niet
De jongeren richtten hun woede vooral
kwijt. Hij was al zo arm. Bouazizi
op president Ben Ali, die Tunesië al
diende klacht in bij de politie, maar
meer dan twintig jaar als een dictator
die luisterde niet. De jongeman was
regeerde.
ten einde raad. Hij kon de armoede
kwamen in opstand en Ben Ali en zijn
niet meer aan. Uit protest stak hij
familie vluchtten uit Tunis. Er kwam
zichzelf in brand. Een dag later
een nieuwe eerste minister en een
overleed hij aan zijn verwondingen.
waarnemend president.
Steeds
meer
mensen
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1
De Arabische lente
Deze laatste heeft beloofd dat er
in armoede. Velen willen zo niet meer
binnen zestig dagen nieuwe verkiezingen
verder en eisen grondige verandering
zullen worden gehouden. De volksopstand
en.
kreeg de naam 'Jasmijnrevolutie'. De jasmijn is de nationale bloem van Tunesië.
De president geeft zich niet zomaar gewonnen en heeft laten weten dat hij bij de komende verkiezingen geen kandidaat meer zal zijn, maar dat hij
Egypte volgt Tunesië Naar
het
voorbeeld
van
Tunesië
kwamen veel Egyptische jongeren eind januari luid protesterend samen op het Tahrirplein, in het centrum van de hoofdstad Caïro. Ondertussen bezetten tienduizenden Egyptenaren het plein en ze willen het pas weer verlaten als president Hosni Moebarak zijn macht afstaat. Al dertig jaar beslist Moebarak alles alleen in zijn land. Een groot deel van zijn volk leeft
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2
voorlopig nog wel president blijft. De demonstranten nemen dit niet en blijven bij hun eis dat hij onmiddellijk moet opstappen.
Een emmer op je hoofd Enkele dagen geleden braken er ernstige rellen uit tussen voor- en tegenstanders
van
Moebarak.
De
voorstanders, die gesteund worden door de regering, probeerden het plein met geweld in te nemen. Ze vielen aan
De Arabische lente
met paarden en dromedarissen. Hier
die er nog steeds niet aan om af te
en
geweerschoten.
treden. 'Er komt chaos als ik aftreed',
Allerlei projectielen werden over en
zegt de president. Afwachten dus wie
weer gegooid. Om zich te beschermen
het het langst volhoudt. De vraag is ook
tegen de regen van stenen, zetten de
wat het leger zal doen. Tot nu keek het
demonstranten de vreemdste helmen
alleen maar toe, zonder echt tussen te
op hun hoofd. Een kookpan, een
komen.
daar
klonken
emmer, een tegel, alles was goed, als het maar bescherming bood tegen de projectielen.
Jacht op journalisten De pro-Moebarakbetogers vinden dat de buitenlandse pers te veel over de De strijd duurde twee dagen lang, maar
opstand bericht en zo de betogers
uiteindelijk slaagden de betogers erin
helpt. Journalisten werden met de
om het plein bezet te houden. Ook in
dood
andere grote steden zoals Alexandrië
klappen
en Suez werden ondertussen leuzen
ziekenhuis, anderen werden ontvoerd.
voor
president
VTM-journalist Tim Verheyden en zijn
Moebarak gescandeerd. Maar ook na
cameraman werden even opgepakt
meer dan veertien dagen protest denkt
toen ze een reportage aan het draaien
het
vertrek
van
bedreigd. en
Sommigen
belandden
kregen in
het
waren in een buitenwijk van Caïro.
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3
De Arabische lente
VTM besliste daarop haar journalisten
Facebook en Twitter en riepen andere
weg te halen en ze niet te vervangen.
jongeren via die media ook op om te komen betogen.
Reis onderbroken
VRT-reporter Rudi Vrankx is wel nog altijd ter plaatse. Zelfs het kantoor van de Arabische nieuwszender Al-Jazeera werd aangevallen. Al-Jazeera was de eerste
buitenlandse
zender
die Door de politieke onrust hebben heel
aandacht had voor de opstanden.
wat reizigers hun vakantie in het water
Facebook- en Twitterrevoluties
zien vallen. Tunesië en Egypte zijn heel belangrijke bestemmingen voor Belgische
In Tunesië en Egypte worden bijna alle
toeristen. De twee grootste reisorganisaties
berichten op de radio en de televisie
hebben alle reizen naar beide landen
door de regering gecontroleerd. Door
voorlopig geschrapt. De ene is al
die censuur kregen de protesten weinig
overgegaan tot evacuatie van de
of geen aandacht in de media. De jonge
vakantiegangers, terwijl de andere
Tunesiërs en Egyptenaren gebruikten
vliegtuigen klaarhoudt om de Belgen
daarom
moderne
verspreidden
middelen.
Ze
zo nodig meteen terug naar huis te
nieuwsberichten
op
kunnen brengen. Op dit ogenblik
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4
De Arabische lente
verblijven er nog zeshonderd Belgische
In Algerije werd gestaakt om te
toeristen in Egypte.
protesteren tegen de regering. De
Welke landen volgen? Na de Jasmijnrevolutie in Tunesië en de bezetting van het Tahrirplein in Caïro klinkt de roep om hervormingen ook steeds luider in de rest van de Arabische wereld. De vraag naar meer democratie kreeg de naam 'Arabische lente' mee.
president
beloofde
meteen
meer
vrijheid aan zijn landgenoten. In andere landen zoals Libië, SaudieArabië en Syrië blijft het voorlopig nog rustig. In een interview vertelde de Syrische
president
Assad
dat
de
protesten in de Arabische wereld een 'nieuw tijdperk' inluiden, met meer democratie voor het volk.
Dictatuur of democratie
In Jordanië hebben betogers het aftreden van de regering geëist, na prijsverhogingen voor brandstof en
België is een democratisch land. Het
levensmiddelen. De koning duidde een
volk (Grieks: 'demos') heeft de macht
nieuwe eerste minister aan.
(Grieks: 'kratos') om te beslissen wat er
In Jemen kwamen voor- en tegenstanders
in ons land gebeurt. Er worden
van de regering om dezelfde redenen
regelmatig verkiezingen gehouden.
de straat op.
Wie de meerderheid (50% + 1 stem)
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5
De Arabische lente
haalt in het parlement, mag het land
censureerde de radio- en televisiebe-
besturen. Bij een volgende verkiezing
richten,
kan
platgelegd.
het
volk
de
meerderheid
zelfs
het
internet
werd
wegstemmen, als die haar werk niet
chaos: ordeloze massa, warboel
goed heeft gedaan.
corruptie: omkoping
In een dictatuur neemt één persoon,
demonstrant: een betoger
de dictator, zelf alle beslissingen. Er
evacuatie: ontruiming, ervoor zorgen
zijn geen verkiezingen. Wie niet
dat mensen een gebied verlaten
akkoord gaat met de alleenheerser
wegens gevaar
vliegt vaak de cel in. Hitler (Duitsland,
Facebook: website waarop gebruikers
WO II) was een dictator. De presidenten
een profiel kunnen aanmaken dat ze
Ben
ook
daarna kunnen koppelen aan anderen
alleenheersers. Jonge Tunesiërs en
parlement: plaats waar de volksverte
Egyptenaren hopen dat hun land snel
genwoordigers samenkomen om
een echte democratie wordt. Dan pas
beslissingen te nemen
zullen ze echt kunnen spreken over een
projectiel:
'Arabische lente'.
weggeslingerd, -gegooid of -geschoten
Ali
en
Moebarak
zijn
Verklarende woordenlijst De schuingedrukte woorden uit de tekst worden hieronder verklaard. bezetten: tijdelijk in bezit nemen, uit protest of om actie te voeren
boeken.
De
van
berichten,
Egyptische
dat
wordt
revolutie: opstand van het volk die leidt tot verandering in de politieke toestand, vaak gepaard met geweld scanderen:
uitroepen,
een
leuze
ritmisch opzeggen Twitter: een internetdienst waarmee
censuur: toezicht en controle op het verspreiden
voorwerp
films,
regering
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6
gebruikers korte berichtjes publiceren waarnemend: tijdelijk
De Arabische lente
En nu jij! 1. Van-A-3 actuaquiz 1. De zelfverbranding van Mohamed Bouazizi was de aanleiding tot de opstand in Tunesië. De jongeman was O schoenpoetser. O groentenverkoper. O taxichauffeur.
2. De volksopstand in Tunesië noemt men O de Anjerrevolutie. O de Roosrevolutie. O de Jasmijnrevolutie.
3. In Egypte bezetten de betogers O het Tahrirplein in Caïro. O het Tahrirplein in Suez. O het Tahrirplein in Alexandrië.
4. In Tunesië en Egypte kwamen jongeren in opstand tegen O de hoge voedselprijzen, de hoge brandstofprijzen, de grote werkloosheid en de corruptie. O de hoge snelheidsboetes en het rookverbod. O de vele files, de late treinen en de overvolle bussen.
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7
De Arabische lente
5. Een dictator is O iemand die een dictee schrijft. O iemand die alleen heerst over zijn land. O iemand die een dictee verbetert.
6. Duid de landen van de Arabische wereld aan. O Japan, China, Vietnam, India, Sri Lanka, Pakistan O Spanje, Portugal, Frankrijk, Italië, Griekenland, Kroatië O Marokko, Algerije, Tunesië, Libië, Soedan, Egypte, Saoedi-Arabië, Jemen, Jordanië, Libanon, Syrië
7. De landen van de Arabische wereld liggen in O Noord-Afrika en Zuid-Europa. O Noord-Afrika en Zuidwest-Azië. O Noord-Afrika en Noord-Azië. 2. Ik twitter. Twitter jij? De jonge Tunesiërs en Egyptenaren gebruikten Twitter om berichten te verspreiden en vrienden op te roepen om mee te betogen. Iedere twitteraar kan op elk moment van de dag in maximaal 140 tekens vertellen waar hij/zij mee bezig is, wat hij/zij van plan is of wat hem/haar bezighoudt. Met tekens bedoelt men letters, cijfers, symbolen en spaties. Schrijf hieronder een twitterbericht (max. 140 tekens) over de toestand in Egypte. _______________________________________________________________________________ (Illustratieverantwoording: het copyright op de illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: Ina Hallemans (tekeningen), © Image globe en Reporters (foto's), Wikipedia/Fanghong, Wikipedia/Ramy Raoof (p. 4))
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8
