De Actuaris maakt uw communicatiemix
en
ev
vr
di
-
ve
rs
e
a ten mo rm g ijk el
fo
>
aa
a g naa r de t
ri
Door te adverteren in De Actuaris bereikt u het gehele actuariële werkveld!
RECTIFICATIE In de vorige uitgaven van De Actuaris is abusievelijk vergeten melding te maken van het feit dat drs. D. (Dirk) Attema AAG CERA op 22 mei zijn CERA-diploma en certificaat behaald heeft. Excuses hiervoor, en alsnog gefeliciteerd!
Het magazine is een uitstekende plaats voor uw commerciële, product- of corporate uitingen. Maar ook als u op zoek bent naar actuariële specialisten of uw arbeidsmarktimago binnen de actuariële doelgroep wilt verbeteren, is De Actuaris een logische keus om uw organisatie extra te profileren. Voor meer informatie over de mogelijkheden kunt u contact opnemen met: Maarten van Meerten T 030-6866192 E
[email protected] of kijk op www.ag-ai.nl.
MUTATIES De onderstaande actuaris is in de afgelopen periode van werkgever veranderd: naam Mevr. drs. ir. C.I. van Egmond-Reedijk AAG
van Aon Hewitt
naar Mercer (Nederland)
NIEUWE LEDEN KONINKLIJK ACTUARIEEL GENOOTSCHAP per 1 november
per 1 december
42 de actuaris januari 2015
naam Dhr. ing E. Huitzing BSc AAG (Eric) Dhr. ir. W. Krol (Wilfred) Dhr. MSc. M.R. Schaeffers AAG (Maarten) Dhr. S.E. Smit Actuarieel Analist AG (Sander) Dhr. ir. O. Korvemaker AAG (Oebele) Mevr. A.W.I. Huyghe Actuarieel Analist AG (An) Mevr. L Jin van der Steen AAG Mevr. M.B.N. van Ameyde (Manja) Dhr. H.I. Wiese (Helger)
lidmaatschap lid AAG lid student lid AAG lid analist lid AAG lid analist lid AAG lid Geaffilieerde lid Geaffilieerde
Dhr. drs. A. van der Graaf AAG (Aaldert) Mevr. K. van Exel AAG (Kirsten) Dhr. D.G.B. Bril MPLA RAIGM Crov (Dave)
lid AAG lid AAG lid student
Voor de vijfde keer wordt in 2015 de Johan de Witt publicatie- en scriptieprijs uitgereikt. De uitreiking zal in 2015 plaatsvinden in november. Hierdoor zijn de deadlines voor deelname aangepast.
Johan de Witt prijs 2015 ✒ De Johan de Witt publicatieprijs 2015 wordt uitgereikt aan de auteur (zijnde geen journalist) van het beste artikel dat gepubliceerd is in het Magazine De Actuaris in de periode van mei 2014 tot en met juli 2015. Auteurs die mee willen dingen naar de prijs, dienen het artikel, voorzien van een korte motivatie, te mailen naar
[email protected].
✒ Voor de scriptieprijs 2015 komen in aanmerking wetenschappelijke scripties, geschreven en gepubliceerd in de periode 1 april 2014 tot en met 31 augustus 2015.
De Johan de Wittprijs De doelstelling van de prijs is het bevorderen en stimuleren van het publiceren, het doen van onderzoek en/of het stimuleren van de praktische toepassing binnen de actuariële beroepsuitoefening en de actuariële wetenschap. De prijs is ook in het leven geroepen om een brug te slaan naar studenten en aanpalende vakgebieden om zodoende het vakgebied breder te trekken en zichtbaarder te maken. In 2011 werd de Johan de Witt prijs voor het eerst door Koninklijk Actuarieel Genootschap (AG) uitgereikt.
Informatie Meer informatie over deelname en voorwaarden aan de Johan de Witt prijs 2015 is te vinden op de website van het Koninklijk Actuarieel Genootschap, www.ag-ai.nl/AG/johandeWittprijs
AG NAJAARSCONGRES 2014
door André de Vos
NAJAARSCONGRES OVER DOORSNEESYSTEMATIEK Het Najaarscongres van het Koninklijk Actuarieel Genootschap werd gedomineerd door de discussie over de doorsneesystematiek. De pitches voor Het Nieuwe Pensioenstelsel kregen veel respons. “Hier krijg ik echt een verenigingsgevoel van.”
De meerderheid van de actuarissen ziet geen toekomst voor de huidige doorneespremie. Veranderen of helemaal afschaffen is de breed gedragen mening. Slechts een klein groepje wil de doorsneepremie ongewijzigd laten. De vraag werd door algemeen directeur Jeroen Breen gesteld in afwachting van de uitslag van de Pensioen Pitch, het leukste onderdeel van het eerste najaarscongres van het genootschap. Helemaal waterdicht was het stemmen via opstaan niet, maar met 250 actuarissen in de zaal was er toch een behoorlijk representatieve steekproef aanwezig. De aanwezigen bevestigden wat Marc Heemskerk eerder op de dag had geconstateerd. “De doorsneepremie is al dood en begraven.” Bij een enkele bezoeker bracht congreslocatie Soesterduinen aangename jeugdherinneringen naar boven. Ooit was op die locatie een in heel Midden-Nederland bekend en geliefd natuurzwembad, dat in 1990 de poorten sloot. ‘Mooie zomerdagen doorgebracht’, mijmerde een actuaris bij het inschrijven. Hij was één van de 250 deelnemers aan het congres Het Nieuwe Pensioenstelsel op 20 november; er was zelfs een wachtlijst. Marc Heemskerk presenteerde tijdens het eerste deel van het najaarscongres, dat werd voorafgegaan door de algemene ledenvergadering, het rapport ‘Doorsneesystematiek: veranderen of behouden?’ (zie voor de inhoud de website en het vorige nummer van De Actuaris). Heemskerk was voorzitter van de werkgroep die het rapport het afgelopen jaar heeft gemaakt. Voor Heemskerk en zijn werkgroep is het geen uitgemaakte zaak dat de doorsneesystematiek moet worden afgeschaft, al liggen veranderingen wel heel erg voor de hand. “De doorsneesystematiek was in de jaren vijftig een logische keuze. Nu is dat anders. Maar er wordt wel heel makkelijk afscheid van het systeem genomen. Wij verwerpen de doorsneesystematiek niet op voorhand. We willen met dit rapport een bijdrage leveren aan een goede discussie. Daar zijn we als actuarissen voor.” Heemskerk plaatste op het congres kanttekeningen bij het omslagelement, de ‘ongewenste’ solidariteit en de 100 miljard die compensatie van afschaffing van de doorsneepremie volgens CPB kost.
44 de actuaris januari 2015
Volgens de werkgroep komen er met andere benaderingen heel andere bedragen uit de rekensom van het CPB. Heemskerk: “Je kunt je zelfs afvragen waarom compensatie nodig is?” En solidariteit is niet zo’n besmet begrip als velen willen doen geloven. “Het is wel bijzonder dat Pensioenfonds Zorg en Welzijn van de doorsneepremie af wil, terwijl de eigen deelnemers in een enquête aangeven dat ze het helemaal geen probleem vinden dat oud en jong dezelfde premie betalen en daarvoor dezelfde opbouw krijgen.” Het rapport werd op het congres overhandigd aan Casper van Ewijk, directeur van Netspar en adviserend lid van de SER. “Ik denk wel dat we dit gaan meenemen in de fundamentele discussie over het stelsel die we nu gaan voeren.” Van Ewijk mocht na de pauze, samen met Gerard van ’t Hoff en Monica Swalef, zitting nemen in het jurypanel dat vier pitches voor een nieuw pensioenstelsel moest beoordelen. Vier actuarissen, van wie één nog in opleiding, mochten in vijf minuten hun visie geven op een nieuw stelsel. Dat was ook het meest geanimeerde onderdeel van het programma met een model-monster-VW op het podium, verwijzingen naar de Zwarte Piet-discussie en een 24-jarige student die met hand in de zak zijn reeds afgestudeerde collega’s uitlegde hoe het pensioenstelsel er volgens hem uit moet komen te zien. De vier ‘pitchers’ waren jong en één van hen was vrouw. In de pensioenwereld nog steeds bijzonder, al deed het congresbezoek vermoeden dat in het actuariaat jongeren en vrouwen in opkomst zijn. Erelid en oud-voorzitter Jan Jansen mocht, daartoe uitgenodigd door Jeroen Breen, memoreren dat dat in zijn tijd – Jansen werd in 1951 lid van het genootschap - toch iets anders lag. “In de Industrieele Club in Amsterdam, waar mijn lidmaatschap werd bevestigd, mochten vrouwen niet eens binnenkomen. En als jongere werd je geacht de eerste jaren je mond te houden.”
verenigingsnieuws
Meer keuzevrijheid, meer transparantie en behoud van collectiviteit en beperkte solidariteit. Dat was de overeenkomst tussen de vier pensioenpitches, die moesten ingaan op de vragen die staatssecretaris Klijnsma centraal heeft gezet bij de stelseldiscussie. Tegelijk waren de verschillen in inhoud en presentatie groot tussen de sprekers, die in volgorde van – actuarissenhumor – resterende levensverwachting optraden. Arjen Hussem benadrukte de overeenkomsten tussen pensioensparen en zorgsparen. “Geen leuke boodschap, maar pensioen is bedoeld om van te leven, niet alleen om leuke dingen van te doen. Dan moet je dus ook nadenken hoeveel je voor zorg wilt reserveren.” ‘Een pleidooi voor nivellering’, was de reactie uit de zaal.
Daardoor kan pensioen geen maatwerk zijn Agnes Joseph vergeleek op cabareteske wijze het huidige pensioenmodel met de T-Ford: een massaproduct met weinig keuzes. Zij wil liever naar een pensioenstelsel dat aansluit bij de wijze waarop moderne auto’s worden geproduceerd. Veel redelijk oppervlakkige keuzes voor de consument, maar onderliggend een betrouwbaar en veilig fundament. Tussen neus en lippen door liet ze weten dat wat haar betreft de omkeerregel (aftrekbare pensioenpremie, belastbare uitkering) naar de schroothoop kan. “De fiscale regels bepalen nu te veel de invulling van pensioenregelingen en sluiten te weinig aan bij de wensen van de doelgroep. Daardoor kan pensioen geen maatwerk zijn.” Pim van Diepen sprak in een wervelende en quasi-provocerende presentatie – “Je bent consultant of niet” – zijn voorkeur uit voor een combinatie van individueel en collectief beschikbare pensioenregeling, waarbij de opbouw individueel gebeurt en de uitkering collectief. Met solidariteit tussen generaties heeft Van Diepen niets. “Solidair met een negentigjarige, dat ben ik wel op het zebrapad bij de Albert Heijn, niet met mijn pensioengeld.” Van Diepen, die schat dat er in zijn model straks nog zo’n dertig uitvoerders in zowel opbouw- als uitkeringsfase nodig zijn, kreeg de prijs voor de beste pitch: een honkbal en handschoen. Afsluitende en jongste spreker was Mark Verschuren. Verschuren, master student actuariaat en betrokken bij Pensioenlab, herhaalde in grote lijnen de mening van de jongeren-pensioenclub. Meer transparantie, een beetje keuzevrijheid en een beetje solidariteit. “Ik was vooraf wel benauwd of ik het moest doen. Maar ik had bedacht dat als ik het bij een visie houd en het niet al te technisch insteek, ik ook niet kan worden afgebrand door alle deskundigen in de zaal. Bovendien, dit is niet helemaal onbekend terrein. Mijn vader is actuaris en ik heb twee broers die in hetzelfde terrein actief zijn.”
De pensioendiscussie moet meer gaan over communicatie met en draagvlak onder de deelnemers AG-voorzitter Jan Kars vond dat het congres ‘nieuwe stijl’ mooi aansloot bij de uitstraling die het genootschap beoogt. “Spanning, discussie en af en toe gelach. Ik krijg hier echt een verenigingsgevoel van.” Een eensluidende mening over de doorsneepremie zat er niet in. “Eigenlijk vind ik dat die doorsneesystematiek in de hele pensioendiscussie te veel aandacht krijgt,” vond Agnes Joseph. “De pensioendiscussie moet meer gaan over communicatie met en draagvlak onder de deelnemers. Ik begrijp wel waarom de doorsneesystematiek actuarissen zo aanspreekt. Het is technisch, je kunt het lekker uitrekenen, maar ik denk dat er belangrijker thema’s zijn als het gaat om het nieuwe pensioenstelsel.” Dat actuarissen niet op één lijn zitten met hun mening over de doorsneepremie, is helemaal geen ramp, vindt Martijn Vos, voorzitter van de AG Commissie Pensioenen. Actuarissen zijn er toch in eerste plaats om als kennispartner de deelnemers in de pensioendiscussie van de juiste informatie te voorzien. “Ik denk dat actuarissen in de pensioendiscussie een belangrijke hygiënefunctie hebben. Worden de juiste argumenten en cijfers gebruikt? We moeten voorzichtig zijn met onze eigen mening en hoe we die presenteren. Als die te veel op de voorgrond komt, kan dat ten koste gaan van onze rol als onafhankelijk kennispartner.”
de actuaris januari 2015
45
verenigingsnieuws
IN MEMORIAM
GERLIN DE S M I T – T UI J P 2 1- 0 5 -1 9 6 8 – 15 -11- 2014 Wij zijn diep getroffen en intens verdrietig door het overlijden van onze geliefde werknemer en collega. Met respect en bewondering denken wij terug aan haar wilskracht en de inzet die zij ruim twintig jaar aan ons bedrijf heeft gegeven. Gerlinde was niet alleen een fantastische collega maar ook een mooi en uniek mens. Onze gedachten en gevoelens van medeleven gaan uit naar Peter en de kinderen, alsook naar de verdere familie en vrienden. Wij wensen hen heel veel sterkte en kracht toe om dit zware verlies te kunnen dragen.
Towers Watson Netherlands
colofon de actuaris - jaargang 22 - nummer 3 - magazine van het Koninklijk Actuarieel Genootschap – ISSN 0929-4562
redactie
advertenties
abonnementen
disclaimer
Sander Biesma Wil Jacobs Lars Janssen Peter van Meel (voorzitter) Jenneke Meijer Johan Nieuwersteeg Frank Thooft
redactie-adres
Informatieblad (inclusief tarieven) downloaden van de website (www.ag-ai.nl) of op aanvraag verkrijgbaar bij Maarten van Meerten. Voor vragen over aanleveren advertentiemateriaal: Maarten van Meerten E
[email protected] T 030 - 686 61 53 Deadline reservering advertentieruimte voor het volgende nummer (maart 2015) uiterlijk 16 februari 2015.
Koninklijk Actuarieel Genootschap Postbus 2433 3500 GK Utrecht E
[email protected] T 030 - 686 61 50
Voor personen die het periodiek niet via betrokkenheid bij het Koninklijk Actuarieel Genootschap of het Actuarieel Instituut ontvangen, kost een jaar-abonnement € 75,(excl. BTW). Annulering van het abonnement schriftelijk twee maanden voor aanvang nieuwe abonnementsperiode. Voor aanmelding: Pascale Mandjes-Heese E
[email protected] T 030 - 686 61 54
De Actuaris kent de mogelijkheid om in het kader van advertorials artikelen te plaatsen. Voor nadere informatie hierover kunt u contact opnemen met Maarten van Meerten.
Hoewel aan de totstandkoming van 'De Actuaris' de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) (Redactie) en het Bestuur AG, alsmede de uitgever(s), geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele fouten en of onvolkomenheden, noch voor de gevolgen daarvan. 'De Actuaris' wordt uitgegeven in opdracht van het Bestuur AG. De in het tijdschrift voorkomende meningsuitingen mogen echter niet worden gezien als de officiële zienswijzen van de Redactiecommissie en/of het Bestuur AG, tenzij zulks uitdrukkelijk is vermeld.
vormgeving
kopij
Stahl Ontwerp
Voor het volgende nummer (maart 2015) dient de kopij uiterlijk 27 januari 2015 digitaal ingeleverd te worden bij de redactie:
[email protected]. Auteursinstructies staan op www.ag-ai.nl > De Actuaris > Algemene informatie De Actuaris De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren.
eindredactie Frank Thooft
druk Print Power Media
46 de actuaris januari 2015
losse nummers Prijs € 17,75
achtergrond De Actuaris verschijnt tweemaandelijks met interviews, nieuws, informatie en opinievormende artikelen die van belang kunnen zijn voor de actuariële beroepsgroep en degenen die door opleiding en of interesse het actuariaat na staan. Het overnemen en vermenigvuldigen van artikelen met bronvermelding is toegestaan na toestemming van de redactie.
AG