TEST GLASVEZELINTERNET
TEST
#
1
Maakt de belofte waar? ‘Downloaden met ongekende snelheid’, ‘klaar voor de toekomst’, ‘superieure tv-kwaliteit’: het klinkt prachtig. Maar is glasvezel écht beter dan adsl of kabel?
8
Digitaalgids september/oktober 2012
08-13_glasvezel.indd 8
Digitaalgids september/oktober 2012
29-08-12 11:53
E
lk jaar wordt er een half miljoen huizen op glasvezel aangesloten. Dat gaat dus hard. Inmiddels zijn 1 miljoen woningen (van de 7,5 miljoen) ‘verglaasd’ tot in de woning. Pas bij voldoende inschrijvingen gaat glasvezel de grond in. Daarom gaan verkopers de deuren langs om glasvezelabonnementen aan de man te brengen met mooie verhalen: supersnel internet, klaar voor de toekomst, beter dan kabel en adsl. De Consumentenbond krijgt er veel vragen over. In dit artikel zetten we de nuchtere feiten tegenover die fantastische claims.
CLAIM 1
Supersnel
Bij glasvezel denk je aan snelheid. De associatie is zo sterk dat ook kabel- en adsl-providers hun abonnementen namen geven als fiberspeed of fiberfast (zie kader ‘Kunstglas’). Maar is glasvezel nu echt zo snel? Glasvezelinternet wordt aangeboden in snelheden tot maar liefst 1000 Mbit/s. Dat is stukken sneller dan de snelste abonnementen van kabel (160 Mbit/s) en adsl (80 Mbit/s). Op papier klopt de bewering dus. Maar maakt glasvezel die beloofde snelheid ook waar? We hebben de glasabonnementen van 50 en 100 Mbit/s afgezet tegen vergelijkbare abonnementen van adsl en kabel. Onze metingen laten zien dat de theoretische topsnelheden in de praktijk niet worden gehaald; zie de grafiek rechtsonder. Bij de 50 Mbit/s-abonnementen over glas wordt gemiddeld 74% van de beloofde snelheid waargemaakt. Dat is vergelijkbaar met de 50 Mbit/s- kabelabonnementen. Bij de 100 Mbit/s-abonnementen van glas en kabel zijn de effectieve snelheden iets lager: tussen de 65% (kabel) en 72% (glas) van het maximum. Kijken we naar de snelle abonnementen waarover we voldoende metingen hebben (zie de grafiek op pagina 11), dan valt op dat er twee abonnementen onder deze gemiddelden scoren: de 100 Mbitglasabonnementen van KPN en XMS (64 en 67%). De pc en het thuisnetwerk kunnen bij hoge snelheden een remmende factor zijn. Oudere computers en routers kunnen dergelijke hoge snelheden niet aan. Er speelt nog een factor een rol: veel pakketten zijn ‘triple play’, dus inclusief televisie en telefonie. Bij glasproviders als KPN en XS4All gaat bij de 100 Mbit-abonnementen die bandbreedte (8 Mbit/s voor een hd-kanaal) af van uw internetsnelheid. Bij 50 Mbit/s-abonnementen niet. Raar maar waar.
En adsl? Van de snelste abonnementen wordt gemiddeld maar de helft waargemaakt. Meer is voor adsl (en de opgevoerde variant vdsl) erg lastig door de technische beperkingen van het telefoonnet. Alleen de langzaamste 8 Mbitabonnementen halen 70% van wat is beloofd. CONCLUSIE Alleen glasvezel biedt snelheden tot wel 1 Gbit/s. In de categorie 50 tot 120 Mbit/s zijn glasvezel en kabel in de praktijk even snel.
CLAIM 2
Snel uploaden
Nog een belofte van glasvezel: bij het down- en uploaden dezelfde snelheid (de ‘symmetrische verbinding’). Dat betekent in de praktijk sneller bestanden op internet opslaan (back-uppen), fotoalbums uploaden of video’s uploaden naar YouTube. Onze metingen bevestigen de claim: je kunt veel sneller dan met adsl en kabel uploaden, die niet meer dan 1 tot 10 Mbit/s beloven. Maar ook hier blijft de teller steken op circa driekwart van de beloofde maximumsnelheid. Je doet genoemde uploadklussen waarschijnlijk niet vaak dus het nut van een extra snelle uploadverbinding is meestal beperkt. CONCLUSIE Met glasvezel kun je veel sneller uploaden dan bij kabel en adsl.
Internetproviders die hun diensten niet over glasvezel tot in de woning aanbieden suggereren soms dat zij toch glasvezelinternet aanbieden. Ze noemen hun abonnementen bijvoorbeeld fiberspeed of fiberfast. ‘We hebben het grootste glasvezelnetwerk van Nederland’, stelt Ziggo. Daarachter: ‘tot bijna aan uw voordeur’. UPC: ‘Zelfs het laatste stukje UPC-kabel, de aansluiting op uw huis, is volledig klaar voor de toekomst’. De internetpakketten van UPC heten daarom alvast Fiber Power. Het gaat hier niet om echte glasvezelabonnementen (met glas tot in de woning) en dat is verwarrend voor de consument.
WORDT DE SNELHEID WAARGEMAAKT? Downloadsnelheid in Mbit/s
120 100 Beloofde snelheid
72
40
50
50
37
37
Kabel
Glas
77 Gemeten snelheid Bron: iPing Peildatum: mei-juni 2012 De gemiddelden zijn gebaseerd op alle metingen bij alle abonnementen in mei-juni 2012. Methode: zie pagina 11
22
Adsl
Glas
Kabel
56% 74% 74% 72% 65%
Digitaalgids september/oktober 2012
08-13_glasvezel.indd 9
Kunstglas
Percentage gemeten t.o.v. beloofde snelheid
Digitaalgids september/oktober 2012
9
29-08-12 12:04
test glasvezelinternet
Claim 3
Topsnelheid binnenshuis Check bij snel internet (50 Mbit/s of meer) ook de bottlenecks in huis die de snelheid afremmen: Krijgt u geen modem router van de provider? Zorg dan dat de router die u gebruikt, de internetsnelheid aankan. Plaats de router niet in de meterkast maar trek een kabel en zet de rou ter op een centrale plek in huis, voor meer snel heid en bereik via wifi. Tip: gebruik het elektriciteitsnet om de andere kamers te bereiken. Homeplug-adapters op 200 Mbit/s (€60 per twee) voldoen. Meer tips: consumentenbond.nl/ internetsneller
Superieure tv-kwaliteit
Glasvezelaanbieders leveren net als de concurrentie complete pakketten met televisie. En volgens de reclames betekent dat ‘superieur tvkijken’, ‘scherper beeld’ en ‘echt hd’. We vragen ons alleen af: scherper dan analoge tv, dan via de kabel? Het signaal dat de huiskamer binnenkomt is hd of niet, op welke manier dan ook. Om bandbreedte te sparen, kunnen providers het signaal wel comprimeren, wat tot kwaliteitsverlies kan leiden. Van de publieke zenders in hd weten we dat de kabelaars die ongecomprimeerd doorgeven. Dat kan glasvezel dus niet nog beter maken. Conclusie Hd via glasvezel is niet beter dan hd via de kabel of via andere kanalen.
Claim 4
Klaar voor de toekomst
Glasvezelaanbieders verleiden u graag met de belofte dat u met glasvezel klaar bent voor de toekomst. Maar het is koffiedik kijken welke toekomstige toepassingen een zeer snelle internetverbinding nodig maken. Vooral video vreet bandbreedte. Stel dat de Amerikaanse videodienst Netflix naar Nederland komt. Dan kunt u voor een vast maandbedrag onbeperkt films en series naar de pc of tv streamen via internet. In full-hd-kwaliteit kost dat 6 Mbit/s. In de toekomst kijken we mogelijk ook tv met een 3D-bril. Voor ‘gewone’ hd-tv is er bij livetelevisie nu al tussen 8 en 24 Mbit/s nodig, voor de 3D-variant zeker 50% meer. Dat tikt lekker aan.
Ook onlinegaming kan een datavreter worden. Gamers kunnen nu al terecht bij Onlive.com. Deze dienst streamt populaire games rechtstreeks naar de pc: dat kost tussen de 5 en 8 Mbit/s. Glasvezel heeft nu al abonnementen tot 1 Gbit/s. Maar Ziggo laat ons weten dat de kabel ook kan worden opgevoerd tot die snelheid. Het lijkt er dus op dat de kabel in de toekomst eveneens de benodigde bandbreedte kan leveren. Conclusie Met kabel bent u evengoed voorbereid op de toekomst.
Aanbod en prijzen In Nederland bepalen gemeenten samen met netwerkbedrijven (die de kabels aanleggen) en internetproviders waar glasvezelprojecten starten. De consument heeft daar niet veel invloed op. In menige gemeente en wijk ligt al glasvezel, maar nog niet helemaal tot aan de woningen. Per aansluiting bedragen de kosten toch nog gemiddeld €1000. Het netwerkbedrijf (meestal Reggefiber, een bedrijf waar KPN een fors aandeel in heeft) verdient de investering terug via de abonnementen van de providers. Enkele tientallen providers zijn actief op de glasvezelnetwerken (niet alleen van KPN). De 12 grootste staan in de tabel op pagina 13. Welke providers dat zijn, verschilt per gemeente
Hoe snel is genoeg? Supersnel internet klinkt leuk, maar welke snelheid heeft u nu eigenlijk echt nodig?
‘De 60 Mbit/s wordt dicht benaderd’ Fred Simons uit Son en Breugel. ‘Ik vind redelijk snel internet belangrijk. Onder meer om af en toe grote bestanden te kunnen downloaden voor mijn werk, en voor e-mail met bij lagen, niet voor spelletjes en films. We hadden jarenlang adsl. Een paar jaar geleden kwam het bedrijf Glashart (nu Reggefiber) in onze gemeente glasvezel aanleggen, toen met KPN als enige pro vider. Wat zij boden was voor mij niet interessant; ik zou er niet op vooruit gaan. Ik heb dus gewacht tot er meer
10
Digitaalgids september/oktober 2012
08-13_glasvezel.indd 10
providers over die glasverbinding beschikbaar kwamen dan alleen KPN. Sinds enige tijd hebben we een glasvezelabonnement van Ons BrabantNet, ongeveer even duur als de oude adsl maar aanmerkelijk sneller. We hebben gekozen voor 60 Mbit/s en die snelheid wordt bij metingen heel dicht benaderd, in beide richtingen. Ook de contacten met de klantenservice bij het overstappen verliepen heel ple zierig. We hebben nu vier computers aan internet gekoppeld. De internet telefonie werkt vlekkeloos en de analo ge tv die Ons BrabantNet doorgeeft ziet er goed genoeg uit.’
Licht gebruik Surfen en mailen op niet meer dan één pc. Mogelijk met
alle internetabonnementen.
Gemiddeld gebruik Behalve bovenstaande óók Uitzendinggemist en YouTube in een hoge resolutie bekijken, livetelevisie via web-tv, af en toe films, muziek en andere grote bestanden downloaden. En al deze taken op enkele pc’s en tablets tegelijk, via het thuisnetwerk. Mogelijk met alle internetabonnementen met een beloofd maximum van 20 Mbit/s of meer. Zwaar gebruik Behalve bovenstaande óók het regelmatig (en snel) downloaden van grote bestan den (bijvoorbeeld via peer2peer-netwerken). Mogelijk met glasvezel- en kabelabonnementen met een beloofd maximum van 50 Mbit/s of meer.
Digitaalgids september/oktober 2012
29-08-12 12:02
GLASVEZEL IN NEDERLAND
Legenda Aangesloten huizen 0% 1%–20% 21%–40% 41%–60% 61%–80% 81%–100%
SNELHEID ABONNEMENTEN VANAF 50 MBIT/S
In Nederland ligt er bij ruim 1 miljoen huishoudens glasvezel tot aan de voordeur (fiber to the home, FttH). 350.000 gezinnen hebben ook daadwerkelijk een abonnement. In 136 van de 415 gemeenten ligt er nu glasvezel. Hoe meer wijken verglaasd zijn, des te donkerder de kleur op de kaart. De gemeenten met de hoogste glasvezeldekking zijn te vinden in het midden en zuidoosten van het land, maar de nieuwe uitrol is redelijk gelijkmatig verdeeld over heel Nederland. Ook in het westen van ons land wordt steeds meer glasvezel uitgerold. Bron: Stratix i.s.m. FttH Platform Nederland, juni 2012
Adsl
Downloadsnelheid in Mbit/s
120
120
Glasvezel Kabel
100
100 Beloofde snelheid
80 64
60 50
50
50
50
50
50
78
77
Gemeten snelheid
67
47
36
37
37
38
38
39
KPN
Solcon
UPC
XS4All
Ziggo
UPC
24
KPN
Ziggo
XMS
KPN
UPC
Ziggo
47% 72% 74% 73% 76% 75% 65% 59% 64% 67% 64% 65% Percentage gemeten t.o.v. beloofde snelheid
Digitaalgids september/oktober 2012
08-13_glasvezel.indd 11
Bron iPing Peildatum Mei-juni 2012 Selectie Abonnementen met minstens 100 metingen per klant. Het aantal klanten per pakket loopt van 29 t/m 417. Methode Met het programma Nuria van iPing is op de pc van duizenden internetters de maximale down- en uploadsnelheid gemeten, op momenten dat de pc even niets te doen had.
Digitaalgids september/oktober 2012
11
29-08-12 12:00
test glasvezelinternet
(per wijk of zelfs straat). Hoe u het beste glasvezel kunt aanvragen als er een glasvezelproject start, leest u in het kader ‘De weg naar glas’. We hebben ook een prijsonderzoek uitgevoerd. Een combinatiepakket van snel internet, telefonie en televisie is bij de meeste glasproviders ongeveer even duur als vergelijkbare pakketten van kabel- en adsl-providers: tussen de €50 en €60 per maand (zie de tabel).
Tussen de glasabonnementen onderling zien we wel verschillen. Voor televisie op de extra tv’s in huis zijn er twee stromingen. KPN, Telfort en XS4All verhuren voor €4 per maand een extra decoder voor interactieve tv op een tweede toestel. De meeste andere glasproviders geven het tv-signaal digitaal én analoog door. Zo kunt u tv blijven kijken op de extra toestellen in huis, via de coaxkabels die er al liggen.
Klachten
‘Tevreden met XMS’ Hidde Korenstra stapte 9 maanden geleden in Almere over op glasvezel. ‘Ik ben er tevreden over. Er was in het begin van het glasvezelproject ander half jaar geleden weinig keuze uit pro viders: KPN leek de enige. Belangrijkste reden om niet in zee te gaan met KPN: voor allerlei opties moet je bijbetalen en analoge tv zit niet in hun glasabon nement. Negen maanden geleden kwam
provider XMS ook op het glasnetwerk beschikbaar en daar ben ik toen wel voor gegaan. Ik heb nu een totaalpak ket met tv, radio, telefonie en internet op aanvankelijk 50 Mbit/s-snelheid, nu is dat zonder kosten opgetrokken naar 100 Mbit/s. Ik ben tevreden over het tvbeeld (ook analoog), de internetsnel heid is prima. Ik betaal nu €55 plus €5 voor hd-tv per maand. Ik moest wel zelf een router kopen die capabel genoeg was voor de vlotte internetverbinding.’
Behalve vragen krijgt de Consumentenbond de nodige klachten over glasvezel. Heel wat leden zeggen zich misleid te voelen door verkopers van providers aan de deur: de aanvraag duurt langer dan voorgespiegeld. Op dat moment kunnen mensen niet meer onder hun contract uit. Ook zijn er ‘ineens’ extra kosten, zoals voor extra apparatuur om op een tweede of derde tv televisie te kunnen kijken. Ook krijgen we klachten over niet direct goed werkende apparatuur. Daarom adviseren we om de apparatuur door een monteur van de provider te laten installeren. Soms is dat gratis. Veel problemen voorkomt u door niet met de verkoper (van één provider) aan de deur zaken te doen, maar om zelf een passend abonnement te kiezen. Zie het kader ‘de weg naar glas’.
De weg naar glas
1
Wat zijn de plannen?
De eerste stap heeft u meestal niet zelf in de hand: er wordt al of niet besloten dat er in uw gemeente glasvezel wordt aan gelegd. Voer uw postcode in op www.eindelijkglasvezel.nl en kijk wat de plannen zijn. In dit overzicht ontbreken nog enkele lokale initiatieven. Woont u in de regio waar Caiway actief is, kijk dan op www.cif-glasvezel.nl.
vraagbundeling: eerst moet minstens 30% van de huishou dens die op glas kunnen worden aangesloten een abonnement nemen (voor internet en even tueel tv en telefonie). Om die 30% te bereiken, organiseert Reggefiber informatieavonden in of nabij de gemeente. En als die 30% is bereikt, duurt het daadwerkelijke aanleggen nog enkele maanden tot een jaar (of nog langer).
2
3
Geduld
Dat er plannen zijn voor glasvezel betekent nog niet dat het gelegd wordt. De kosten zijn enorm. Sinds enige tijd werkt Reggefiber, het bedrijf dat de meeste glasvezel legt, met
12
Digitaalgids september/oktober 2012
08-13_glasvezel.indd 12
Vergelijk aanbiedingen
Ook de glasvezelproviders fol deren er flink op los en sturen verkopers langs de deur. Ga niet (direct) in zee met een door de provider ingehuurde
verkoper aan de deur. Vergelijk op www.eindelijkglasvezel.nl rustig de verschillende providers en abonnementen die op uw adres actief zijn (doe de post codecheck).
4
Overstapservice
U heeft een abonnement gekozen en schrijft zich in. In veel gevallen kunt u bij de bestel ling ook een overstapservice inschakelen. Providers regelen dan het tijdig opzeggen van het abonnement bij de oude provider of vertellen wanneer u dat moet doen. Dat scheelt gedoe en lang dubbele rekeningen betalen. Op www.consumentenbond.nl/ glasvezel vindt u meer informatie over deze overstapservices.
5
Afspraak voor oplevering
6
Oplevering
Bij de aanleg gaat de stoep in uw straat open en het betrokken net werkbedrijf (Reggefiber of CIF), maakt met u een afspraak wan neer ze bij u een kastje in huis monteren: de glasvezelmodem. Aandachtspunt: de modem heeft een stopcontact nodig in de meterkast. De eventuele aanleg daarvan moet u zelf verzorgen.
Op de opleverdatum wordt internet werkend opgeleverd over de glasvezelaansluiting. Als u ook een monteur bij de provider heeft besteld, komt deze langs om de apparatuur van deze pro vider te installeren.
Digitaalgids september/oktober 2012
29-08-12 11:58
Glasvezel Caiway Concepts ICT KPN Lijbrandt
Ko ste n
Oo ka na log et Tvv via kijke ap n oo p k Op me rki ng en
mo nte ur
ma an d er js p Pr i
Do w he nloa de n ( dsne Mb lit/s )
Pro v id
er
Triple play-pakketten vanaf 50 mbit/s (met internet, tv en telefonie)
75/150/300 50/100/500 50/100/500 50/100/500
€50/€60/€70 €45/€54/€74 €56/€66/€86 €51/€61/€81
vanaf €59 inclusief €65 €51
Ons Brabant Net
60/100/500
€50/€65/€85
€45
Bij het €50-pakket zitten geen interactieve tv-functies. Bij het €85-pakket zitten extra zenders en onbeperkt bellen.
Ons Net Scarlet Solcon Telfort Vodafone XMS XS4all Kabel Caiway UPC
60/100/500 50/60/100 50/100 50/100 50/100/500 50/100/200 50/100
€50/€65/€80 €60/€65/€70 €51/€66 €48/€58 €54/€64/€99 €50/€60/€90 €65/€75
€45 geen monteur inclusief €75 €38 €100 inclusief
Bij het €50-pakket zit geen interactieve tv. Inclusief mobiele telefonie.
50 50/100/120
€66 €53/€65/€73
€59 inclusief
ZeelandNet
50/80/160
€61/€81/€106
inclusief
Ziggo ADSL KPN Scarlet
50/120
€52/€67
inclusief
80 50
€66 €46
€65 geen monteur
Inclusief interactieve tv op tweede televisie. Inclusief mobiele telefonie.
Tele 2
50
€40
€70
Voor extra tv-opties als hd-tv moet worden bijbetaald. Extra decoder voor €5 per maand.
Telfort 50 T-Mobile Online 60
€45 €53
€70 €90
Interactieve tv op een tweede tv kost €4 p/m.
Prijspeiling Augustus 2012 Prijzen Prijzen zijn in hele euro’s, acties/actietarieven zijn niet meegenomen. Selectie De grootste glasvezelaanbieders staan in de tabel, voor alle aanbieders: www.eindelijkglasvezel.nl.
Digitale tv kost na eerste jaar €6 per maand. Inclusief interactieve tv op tweede televisie.
Samenvattend kunnen we stellen dat de voordelen van glasvezel niet uniek zijn (het kan ook met kabel) of beperkt nut hebben. Toch is het goed dat er glasvezel de grond in gaat: het betekent meer keuze. Voor supersnel internet kon je tot nu toe alleen terecht bij de kabelaanbieder in uw regio: Ziggo, UPC, Caiway of ZeelandNet. Prettig is dat consumenten bij glas meestal ook nog eens kunnen kiezen uit meerdere providers.
Interactieve tv op een tweede tv kost €4 p/m. Voor elk tweede tv toestel €14 voor installatie Internet, telefonie en tv ook los af te nemen.
Snelheden van boven de 100 Mbit/s worden nog niet overal (binnen verzorgingsgebied) aangeboden. Televisie Interactieve televisie (het terugkijken van gemiste programma’s en het huren van films via uw televisieaanbieder) is bij de meeste providers
Meer keuze
Inclusief interactieve tv op tweede televisie.
inbegrepen in het digitale televisiepakket. Extra opties zoals extra (hd) zenders kunnen de maandprijs verhogen. Bij sommige aanbieders kun je zonder meerkosten tv kijken met een app op de telefoon of tablet.
Conclusie
bekijk de video
Glasvezel maakt zijn belofte grotendeels waar: hoge snelheden bij down- én uploaden en uitstekende tv-kwaliteit. Maar bij kabelproviders kan dat ook, en voor dezelfde prijs. Glasvezel betekent daarom vooral: meer keuze.
Digitaalgids september/oktober 2012
08-13_glasvezel.indd 13
consumentenbond.nl/ glasvezel
Digitaalgids september/oktober 2012
13
29-08-12 11:59