David Jonckheere Product Manager Investments. Bewust kiezen voor de laagste kost is de beste opstap naar meer rendement. p. 10

over bewust omgaan met spaargeld | oktober 2014

Met handig uitneembaar katern Beleggen in fondsen bij Rabobank.be

David Jonckheere Product Manager Investments “Bewust kiezen voor de laagste kost is de beste opstap naar meer rendement.” p. 10

Beleggen in fondsen? De visie van Frida Deceunynck ❚ 6 Pensioensparen Vroeg begonnen is half gewonnen ❚ 20 Beleggen in wijn Mooie rendementen of serieuze kater? ❚ 22

Aanbieding van Lampiris speciaal voorbehouden voor klanten van Rabobank.be Energie besparen, dat begint met de goede leverancier te kiezen! Als Belgische en onafhankelijke onderneming stelt Lampiris u 100% groene elektriciteit voor aan een vaste prijs en aardgas aan een concurrerende prijs. Word klant bij Lampiris en beheer uw energiebudget.

HOE KAN U VAN DIT PERMANENT AANBOD GENIETEN?* U BENT NOG GEEN KLANT BIJ LAMPIRIS : Klant worden kan door u in te schrijven op de website van Lampiris: www.lampiris.be/rabobank door ons te bellen op 0800 12 141 Vermeld de promotiecode “RABOBENEFIT”.

U BENT REEDS KLANT BIJ LAMPIRIS: Surf snel naar www.mylampiris.be/contact en vul in het veld “promotie” de promotiecode “RABOBENEFIT” in.

- €15

(btw inbegrepen)

PER JAAR OP UW ABONNEMENT

-2,5%

PER JAAR OP HET ENERGIEGEDEELTE

GROEN, VRIJ EN GOEDKOPER * Niet cumuleerbaar met andere voordelen of promoties.

Edito

3

Koen Baecke, Marketing Director

Is beleggen in fondsen echt zo gevaarlijk, moeilijk en duur? Het is altijd opnieuw motiverend om te merken hoeveel input en feedback we krijgen van onze klanten. Dat we met die info ook echt iets doen, bewijst dit nummer van Rabo magazine. Zo leert een enquête ons bijvoorbeeld dat meer dan de helft van onze klanten heldere informatie over beleggen verwacht van zijn bank. Wat zijn de kosten en de risico’s? Hoe kopen en verkopen? Ook standaardtips om veilig(er) te beleggen en informatie over het opvolgen van een belegging zijn door u gewenst. Een reden om in deze editie te focussen op fondsbeleggen.

08

15

“U kent ons intussen. We willen u niet pushen in een bepaalde richting, maar wel u zo compleet en transparant mogelijk de juiste informatie geven.” Bezoek ons op facebook.com/rabobank.be Volg ons op twitter.com/rabobankBE Mail naar [email protected]

Zo kunt u – als u beslist te beleggen – zelf bewust kiezen hoeveel, waarin en op welke manier. U leest verder hoe wij het fondsenaanbod samenstellen en wie er wat verdient in de wereld van de beleggings­ fondsen. We laten ook verschillende klanten aan het woord: met veel en weinig beleggerservaring, jong en oud, maar ook een klant die ervoor gekozen heeft om (nog) niet te beleggen. Daarnaast besteden we aandacht aan beleggers die naar de fles grijpen. Maar dan als investering. Kunt u geld verdienen met die dure fles wijn die u deze zomer op een wijndomein kocht? Wat een fles wijn en dit Rabo magazine alvast delen: het nuttigen van goede inhoud zorgt ervoor dat u niet met een kater achterblijft. Veel leesplezier!

06 De waarheid over beleggingsfondsen De visie van Frida Deceunynck

08 In woord en beeld

Fondsen voor u ontrafeld

10 Beleggen via Rabobank.be Geen fondsensupermarkt, wel een delicatessenzaak

12 Het woord aan enkele klanten

Beleggen in fondsen, hoe pakken zij het aan?

16 In gesprek met… Maarten Korz en Marc Staut Over de bank van de toekomst

18 Spreid uw kapitaal

Welke alternatieven zijn er voor uw geld?

En verder… 04  Geldzaken, voor u gespot 14  Het ABC van fondsbeleggen 15  De ziel van… Lady Linn 20  Pensioensparen 22  Beleggen in… wijn 24  Vraag & antwoord 26  Nieuws van Rabobank.be

Colofon Rabo magazine is het klantenmagazine van Rabobank.be • Verantwoordelijke uitgever Johan Vanhulle, Uitbreidingstraat 86 bus 3, 2600 Berchem (Antwerpen) • Bladmanagement Kristel Dodion • Concept, realisatie, redactie, fotografie en vormgeving www.propaganda.be • Fotografie Michael Dehaspe en Filip Van Loock • Medewerkers John Ceuppens, Nicolas Chartier, Annick Claus, Marie Coomans, Frida Deceunynck, Sofie De Niet, Lies De Potter, Wim De Mont, Daphné Goossens, Nele Hens, Nathalie Jolie, Annick Laporte, Michiel Mertens, Mieke Neven, Pascal Paepen, Dries Van Damme, Marc Van de Velde, Filip Van Loock, Sven Vonck • Advertentieregie [email protected] • Met dank aan Kazerne Dossin Mechelen, DeSolari - Hans Dusselier, Gentlemanagement • Contact Rabobank.be, Uitbreidingstraat 86 bus 3, 2600  Berchem (Antwerpen) • Geen enkel in dit magazine gepubliceerd artikel mag (gedeeltelijk of volledig) overgenomen worden zonder voorafgaande toestemming van de redactie.

Geldzaken, voor u gespot Een goede financiële planning veronderstelt de beste belegging kiezen op het juiste moment. Maar er bestaan nog andere manieren om uw geld te doen renderen, iets bij te verdienen of ongewenste uitgaven te vermijden. Enkele tips.

Krijgt u geld terug van de belastingen? Even geduld a.u.b.

Hallo

U hebt uw belastingbrief als een voorbeeldige burger ingevuld en volgens uw berekeningen krijgt u zelfs geld terug. Dat is goed nieuws, maar toch is het niet aan te raden om die droomreis nu al te boeken. Als het een beetje tegenzit, kan die terugbetaling immers een behoorlijk tijdje op zich laten wachten. Wie een eenvoudige aangifte heeft ingediend, mag in oktober 2014 de terugbetaling verwachten. Is uw geval wat ingewikkelder, dan ziet u pas volgende zomer (2015) uw geld terug. En voor wie dit jaar te laat was met zijn aangifte, kan het aanslepen tot begin 2017 (tweeduizend zeventien)! Geduld is een mooie deugd.

De fiscus waakt, altijd Verzekeringen met een overlijdensdekking zijn er in alle maten en gewichten. Eén ding hebben ze allemaal gemeen: de begunstigden krijgen in geval van overlijden van de verzekeringnemer een kapitaal uitgekeerd. Het volledige kapitaal? Helaas niet. Het zal u allicht niet verbazen, maar ook hier eist de fiscus zijn deel van de koek. Op dat uitgekeerde kapitaal moet de begunstigde bijna altijd successierechten betalen. En als er ooit een fiscaal voordeel is toegekend op een premie, wordt er ook nog personenbelasting ingehouden. Het is maar dat u het weet. > Vragen? Neem voor alle zekerheid contact op met uw verzekeringsmakelaar.

|  oktober 2014

Hallo zeggen kan u 110 euro kosten Iedereen weet dat het verboden is. Toch zijn er nog altijd automobilisten die rondrijden met hun gsm aan het oor. De politie heeft dat trouwens ook opgemerkt. Vorig jaar werden er liefst 118.609 pv’s uitgeschreven voor deze overtreding. En de rekening is behoorlijk gepeperd. Wie onmiddellijk betaalt, mag 110 euro neertellen. Wie wacht op een minnelijke schikking, wordt 120 euro armer. Wie de minnelijke schikking niet betaalt of de overtreding betwist, mag op bezoek bij de politierechter. Die kan een boete opleggen tussen 120 en 1.500 euro, plus een tijdelijk rijverbod. Ter informatie: in de handel zijn er oortjes beschikbaar vanaf 10 euro. Dat is niet alleen beduidend goedkoper dan een boete, het is ook veel veiliger.

5

Financiële producten krijgen risicolabel Vanaf 12 juni 2015 krijgen financiële producten in ons land een risicolabel opgespeld. Dat is een etiket waarop de niet-professionele belegger onmiddellijk kan zien hoe veel of hoe weinig risico een bepaalde belegging inhoudt. Het systeem telt vijf risiconiveaus of ‘klassen’ en is dus een beetje te vergelijken met de ecoklassen van huishoudtoestellen. Klasse 1 zijn de spaar- en termijnrekeningen, dus beleggingen met het laagste risico. Klasse 5 zijn opties, en dus behoorlijk risicovolle beleggingsvormen. Voor mensen die tijdens de financiële crisis geld verloren met hun beleggingen, zijn dat natuurlijk vijgen na Pasen. Maar… beter laat dan nooit.

U bent (misschien) rijker dan u denkt De zomer is traditioneel het seizoen van de rommelmarkten en dat doet vele mensen dromen van een schat op zolder. Dit zijn de verzamelobjecten die op dit moment het meeste geld opbrengen op veilingen: strips, filmposters, oude skiposters, sportmemorabilia en postzegels. Zo werd er in juni van dit jaar op een veiling bij Sotheby’s in New York 9,5 miljoen dollar betaald voor een piepkleine postzegel uit 1856. De kans dat er zo’n schat op uw zolder ligt is vrij klein, maar toch wensen we u veel succes.

Laag risico

A B

A

C Hoog risico

D E

> Meer info vindt u binnenkort op de portaalsite voor financiële informatie www.wikifin.be > Een indicatie van de risicograad van spaar- en beleggingsproducten in het aanbod van Rabobank.be vindt u op pagina 19

1.890.000 gepensioneerden in België

Voor wie dacht dat het zo’n vaart niet zou lopen met de vergrijzing: in 2013 kregen bijna 2 miljoen mensen een pensioen in ons land. En dat aantal stijgt met stip.

Een leuke uitdaging voor de volgende regering(en). En voor u het signaal dat een extra pensioenspaarpotje geen overbodige luxe wordt.

Afscheid nemen van uw geld wordt nog gemakkelijker Stel: u wilt iets betalen in een restaurant, maar er is geen Bancontact-terminal en natuurlijk hebt u ook geen cash geld op zak. Tot voor kort moest u afwassen of op zoek naar de dichtstbijzijnde geldautomaat. Nu niet meer. Bancontact/Mister Cash heeft een app gelanceerd waarmee u mobiele betalingen – tot maximaal 250 euro – kunt doen via een tablet (iOS of Android), smartphone, laptop of pc. > Bancontact Mobile – gratis app De iOS-app voor iPhone en iPad valt te downloaden in de App Store. De Android-app vindt u op Google Play.

De visie van Frida Deceunynck Nooit stond de risicoloze spaarrente zo laag als vandaag. Kunnen beleggingsfondsen het juiste alternatief bieden?

De waarheid over beleggingsfondsen door Frida Deceunynck, financieel journaliste. Het zijn moeilijke tijden voor spaarders. De rente staat op een diepterecord en voorlopig lijkt er nog niet veel beterschap op komst. Om de overheidsschuld te saneren, houden overheden en centrale banken de rentevoe­ ten kunstmatig laag. De spaarders betalen hieraan dus onrechtstreeks mee (‘financiële repressie’, heet dat met een duur woord). Als daar straks nog inflatie bovenop komt, dreigen brave spaarders helemaal geschoren te worden.

Wie is Frida Deceunynck? ❚ F inancieel journaliste ❚ G especialiseerd in personal finance en beleggen ❚ A uteur van de gekende boekenreeks ‘Geldwijzer’ ❚W  erkt onder meer voor De Standaard en Radio 2

Ontsnappen aan het doemscenario Beleggen in fondsen wordt door banken, vermogensbeheerders en financiële planners algemeen aangeprezen als middel om hieraan te ontsnappen. Met fondsen belegt u immers indirect in aandelen en obligaties. Door aandelen en obligaties in een fonds­ verpakking te kopen, worden bovendien de risico’s van uw beleggingen gespreid en krijgt u er een professioneel beheer bovenop. Op die manier pikt u een graantje mee van het groeipotentieel van de economie en profiteert u bovendien van de iets hogere rendementen van aandelendividenden en coupons op obligaties. Koudwatervrees De koudwatervrees bij de traditionele spaar­ ders is echter groot. Met de financiële crisis nog vers in het geheugen blijven zij liever ver weg van risicodragende beleggingen waar ze het fijne niet van begrijpen. Dat bleek eens te meer uit de rondvraag die Rabobank.be kort voor de zomervakantie organiseerde bij haar klanten. Als belangrijkste obstakel om te beleggen in fondsen stipte 39,80% van de respondenten ‘te veel risico’ aan, op de voet gevolgd door ‘geen vertrouwen’ (37,40%). Het grillige koersverloop van beleggingsfondsen blijft velen afschrikken. Elementaire basisregel Dit ongemak hoeft echter geen onoverko­ melijke hinderpaal te zijn. Wie een aantal

|  oktober 2014

eenvoudige basisregels respecteert kan de risico’s van fondsen immers gevoelig redu­ ceren. De meest elementaire basisregel is spreiding. Leg niet alle eieren in dezelfde mand maar ga wereldwijd op zoek naar kansrijke beleggingsniches. Ook al gelooft u bijvoorbeeld dat de heropstanding van de Amerikaanse economie het toonaangevende thema zal worden de komende jaren, stop voor alle zekerheid toch ook maar een Aziatische tijger in uw portefeuille. Kortom, beperk u niet tot één fonds, maar geef meer­ dere thema’s een plaatsje in uw portefeuille. U zult wellicht niet met elk fonds hoge top­ pen scheren, en al zeker niet op korte termijn. Maar met een beetje visie en voldoende spreiding zult u op lange termijn wel genoeg winnaars overhouden om de verliezers te compenseren en met uw fondsenportefeuille een hoger rendement te behalen dan met een spaarboekje. Spreiding in de tijd Ook spreiding van uw beleggingen in de tijd is een prima bondgenoot in uw strijd tegen de risico’s. Investeer niet al uw geld in één keer, maar bouw uw fondsenportefeuille stapsgewijs op door bijvoorbeeld elke maand een beperkt bedrag te beleggen in fondsen. Dat is de beste manier om het marktrisico te counteren. Bij elke dip in de markt koopt u dan immers tegen gedaalde koersen. Dat trekt uw gemiddelde aankoop­ koers naar beneden. Als de markten op termijn weer de hoogte ingaan, profiteert u daar automatisch van. Beleg enkel in wat u begrijpt Als derde drempel om in fondsen te beleg­ gen, werd in de bevraging ‘te ingewikkeld’ aangevinkt. Liefst 36,90% van de responden­ ten geeft dit als reden op om niet in fondsen te beleggen. Geen onlogische reactie overi­ gens: zelfs voor ervaren beleggers is het vaak even slikken als hun bankier hen om de oren slaat met het nieuwste gestructureerde fonds

7

met ‘step up’, ‘click’ of ‘maximizer’. De klassieke beleggingsfondsen uit het gamma van een fondsenverdeler zijn echter veel transpa­ ranter. Dat leidt ons meteen tot een andere gouden raad: beleg nooit in iets wat u niet begrijpt en beperk u tot de fondsen met een transparante beleggingsstrategie. Kies voor thema’s waarin u gelooft, bijvoor­ beeld vastgoed, water of energie, en beperk u tot regio’s met langetermijnpotentieel. Duur of goedkoop? Tot slot hebben fondsen ook de naam om duur te zijn. ‘Te hoge kosten’ was in de bevra­ ging voor 10,34% van de respondenten de grootste drempel om te starten met beleg­ gen. Naast de onvermijdelijke belastingen storen beleggers zich voornamelijk aan de

van het fondsvermogen afromen. Voor obligatiefondsen ligt dat percentage rond 1%. Hier geldt de regel: een goed fonds mag geld kosten, een slecht fonds niet. Heeft een fonds een te hoge kostenstructuur en bedenkelijke langetermijnresultaten, dan zijn dat zeker redenen om het vaarwel te zeggen. Irrationeel beleggingsgedrag Beheert u als kleine belegger zelf een indivi­ duele aandelen- of obligatieportefeuille, dan spaart u deze kosten uit. Maar of u op die manier meer rendement zal bijeen sprokke­ len, is nog maar de vraag. Een recente studie onder leiding van UCL-professor Catherine D’Hondt maakt alvast duidelijk dat dit niet zo evident is. Op basis van het tradinggedrag

“Door aandelen en obligaties in fondsverpakking te kopen, worden de risico’s van uw beleggingen gespreid en krijgt u er een professioneel beheer bovenop.” hoge in- en uitstapkosten en beheersvergoe­ dingen. Van hoge in- of uitstapkosten moet u bij de online fondsenverkopers gelukkig al niet meer wakker liggen. Maar de jaarlijks weerkerende ‘lopende kosten’ zijn niet te ­vermijden. Dat zijn de werkingskosten van het fonds zoals beheerslonen, kosten gelinkt aan wetgeving, audit en administratie, retrocessies die teruggestort worden aan de verdeler, enz. Omdat deze kosten recht­ streeks aan het fonds worden onttrokken, zitten ze automatisch in de koers verwerkt en moet u ze niet extra betalen bovenop de aankoopkoers. Voor aandelenfondsen kunnen de lopende kosten elk jaar tot 2%

van 65.000 individuele beleggers tussen 1999 en 2014 toont de studie aan dat kleine beleggers, meer dan professionelen, ten prooi vallen aan irrationeel beleggings­ gedrag en dat dit het rendement van hun beleggingen beduidend naar beneden haalt. Of met andere woorden: mist u de basisken­ nis om te beleggen en heeft u onvoldoende inzicht in de financiële markten, dan is het niet zo eenvoudig om standvastig goede resultaten neer te zetten. Misschien is het dan toch niet zo’n slecht idee om dat werkje over te laten aan een professionele fonds­ beheerder, ook al hangt daar dan een licht prijskaartje aan vast. ❚

valkuilen om te vermijden 1

 Beleg niet uw volledig vermogen in fondsen. Ook een risicoloze spaarbuffer heeft zijn nut. Als vuistregel wordt geadviseerd om drie tot zes maanden nettoloon achter de hand te houden als liquide reserve voor noodgevallen.

2

Zorg voor voldoende spreiding. Naast fondsen en een spaarboekje horen in een gediversifieerde porte­ feuille ook andere beleggingen thuis, zoals bijvoorbeeld spaarverzekeringen, vastgoed, termijnrekeningen, enz. Vertrouw op uw gezond verstand voor het samenstellen van een gezonde mix. Die is voor elke persoon anders.

3

Laat u niet verrassen door de fiscus. Op fiscaal vlak zit het venijn vaak in de staart. Bij herverkoop van kapi­ talisatiefondsen betaalt u 1% beurstaks en fondsen die minstens 25% obligaties in portefeuille hebben, zijn bij herverkoop onderworpen aan roerende voorheffing op de meerwaarde. Informeer u vooraf over de belas­ tingen waar u rekening mee moet houden zodat u bij de eind­afrekening niet voor verrassingen komt te staan. Maar laat uw keuze voor een belegging zeker niet alleen afhangen van het fiscale plaatje.

In woord en beeld

FONDSEN

Wat zijn fondsen? Een beleggingsfonds is een financieel product dat verschillende beleggers samenbrengt. De officiële benaming voor een beleggingsfonds is ‘Instelling voor Collectieve Belegging’ (ICB). Een groot aantal beleggers kan er instappen en de fondsbeheerder gebruikt het kapitaal om een gespreide beleggingsportefeuille samen te stellen. Afhankelijk van het soort fonds kan die portefeuille bestaan uit aandelen, obligaties, vastgoed, cash of een combinatie van die activa. De waarde van zulke ICB’s kan fluctueren en het kapitaal is niet gewaarborgd. De risicospreiding is één van de grootste voordelen van een beleggingsfonds, omdat het investeert in tientallen tot zelfs honderden individuele aandelen of obligaties. Bovendien wordt een beleggingsfonds beheerd door professionele beheerders. Zij hebben toegang tot beurzen en markten die voor een gewone particuliere belegger vaak onbereikbaar zijn. Een beheerder wordt bovendien bijgestaan door gespecialiseerde teams van analisten die doorlopend bedrijven analyseren, op zoek naar de best mogelijke beleggingsopportuniteiten. Een beleggingsfonds is ook heel laagdrempelig omdat beleggers met een relatief klein bedrag een gespreide beleggingsportefeuille kunnen samenstellen.

ontrafeld De verschillende soorten fondsen

Het ene beleggingsfonds is het andere niet. Wie een beetje zijn weg wilt vinden tussen het uitgebreide aanbod, kan maar beter weten welke verschillende soorten fondsen er bestaan. Elk fonds is immers uniek; het beantwoordt aan specifieke beleggingscriteria die bepaald werden bij de oprichting van het fonds. Een overzicht van enkele belangrijke categorieën:

A OBLIGATIEFONDSEN

Deze fondsen verdelen hun beheerd vermogen over tientallen tot soms zelfs honderden obligaties. Wie in obligaties belegt, leent geld uit aan landen (staatsobligaties) of aan ondernemingen (bedrijfsobligaties) die daarop een periodieke intrest betalen. Aan het einde van een vooraf bepaalde termijn wordt het kapitaal terugbetaald. Obligatiefondsen zijn er in verschillende risicoklassen, maar in het algemeen worden ze aanzien als minder risicovol dan aandelenfondsen.

B AANDELENFONDSEN

Wie een aandeel koopt, wordt mede-eigenaar van een onderneming. Presteert de onderneming goed, bijvoorbeeld door goede resultaten te boeken, een goed gevuld orderboek te hebben of een interessante overname te hebben gedaan, dan stijgt de waarde van uw aandelen in die onderneming. Die waarde wordt vertaald in een aandelenkoers die kan stijgen of dalen. Sommige aandelen geven eveneens recht op de uitkering van een dividend of winstdeelname. Aandelenfondsen investeren in een groot aantal individuele aandelen tegelijkertijd. Zo kan een belegger met een relatief klein bedrag toch een grote risico­ spreiding realiseren.

C GEMENGDE FONDSEN

Indexfondsen volgen de samenstelling van een vooraf bepaalde referentie-index, zoals bijvoorbeeld de Zwitserse aandelenindex of de Europese obligatie-index. Dat biedt de belegger houvast: het fonds zal niet beter presteren dan het marktgemiddelde, maar ook niet slechter. Deze fondsen worden passief beheerd en zijn daardoor goedkoper in beheer. Regiofondsen investeren

uitsluitend in aandelen of obligaties uit een specifiek land of een bepaalde regio. Europa, de Verenigde Staten of groeilanden zijn slechts enkele van de mogelijke regio’s. Een regiofonds belegt altijd in activa uit dezelfde regio, zelfs als het daar minder goed gaat.

Sectorfondsen concen-

treren zich op bedrijven uit dezelfde sector (zoals de farmaceutische sector of de mijnbouwsector). Door die beperktere spreiding bestaat wel het risico dat een belegger altijd in dezelfde sector investeert, zelfs als die lange tijd minder goed presteert.

Themafondsen

groeperen bedrijven die zich toeleggen op een specifieke maatschappelijke trend, zoals bv. zonne- en windenergie, waterzuivering, afvalverwerking…

Deze fondsen kunnen investeren in zowel aandelen, obligaties, cash, vastgoed, afgeleide producten, vreemde valuta als grondstoffen. De verdeling over de verschillende activa wordt regelmatig aangepast in functie van de economische vooruitzichten. Het risicoprofiel ligt meestal tussen dat van aandelen- en obligatiefondsen. Omdat deze fondsen minder grote pieken en dalen kennen in wisselende beursomstandig­heden, worden ze ook wel eens omschreven als ‘all-weatherfondsen’.

|  oktober 2014

9

Hoeveel kost beleggen in fondsen bij Rabobank.be? Bij Rabobank.be is een effectenrekening en het beheer ervan gratis. U betaalt ook geen instapkosten, behalve voor de beleggingsfondsen waarvan het fondsenhuis dat niet toelaat. Maar met welke kosten moet u dan wel rekening houden? •O  m te beginnen zijn er de beheerskosten van het fonds. Voor aandelenfondsen bedragen die gemiddeld 1,50% op jaarbasis. De helft daarvan gaat naar de fondsbeheerder als vergoeding voor het beheer van het fonds, de andere helft (de ‘retrocessievergoeding’ of ‘kick-back’) gaat naar Rabobank.be als vergoeding voor haar rol als verdeler. •D  e fondsbeheerder rekent verder gemiddeld 0,50% administratiekosten aan en een prestatievergoeding van gemiddeld 0,20% als het aandelenfonds boven de vooraf bepaalde verwachtingen presteert. Die verschillende kosten houdt de fondsbeheerder automatisch in en worden verrekend in de koers van het beleggingsfonds. •N  aast deze kosten zijn er ook fiscale kosten gekoppeld aan een fonds. Zie p. 10. Stel: u kocht een fonds aan voor 1.000 euro. Na 1 jaar heeft dat 70 euro bruto opgebracht. Hoe verhouden de kosten zich en wat krijgt u uitbetaald:

0,75%

+/- € 46 netto-opbrengst

inleg van € 1.000

+/- € 24 kosten KO

ST

U EN

IT

S GE

PL

IT

ST

0,75%

0,50%

Beheerskost (beheersvergoeding voor de beheerder)

Beheerskost (retrocessievergoeding voor Rabobank.be)

Administratiekosten (voor de beheerder) Eventuele prestatievergoeding

0,20% (voor de beheerder)

U, de belegger,

De belangrijkste spelers in de distributieketen Overheidsorganen

houden toezicht op de kwaliteit van de informatie en de reclame over de aangeboden financiële producten en waken anderzijds over de naleving van de reglementering voor de producten zelf.

De fondsbeheerder,

de oprichter van beleggingsfondsen of ICB’s, heeft als belangrijkste taak het beheer van het beleggingsfonds. Daarbij probeert hij een zo hoog mogelijk rendement te behalen binnen de beleggingscriteria die voor dat fonds vooropgesteld waren. Ook probeert hij via verschillende distributie­ kanalen het fonds aan de man te brengen.

kunt in uw zoektocht naar een alternatief voor uw spaarcenten overwegen om te investeren in een brede waaier van beleggingsfondsen. De keuze voor een fonds is afhankelijk van uw risicobereidheid en van uw beleggingshorizon.

geld

deelbewijzen

Morningstar

koersen & fondsgegevens

toezicht communicatie

is een onafhankelijke instelling, gespecialiseerd in wereldwijde beleggingsdata. Morningstar is verantwoordelijk voor het aanleveren van alle cijfergegevens, koersen en grafieken over beleggingsfondsen die beleggers terugvinden op de website van Rabobank.be. Morningstar ontwikkelde ook een eigen rating-systeem dat onder meer aan beleggingsfondsen wordt toegekend.

De verdeler verdeler

Rabobank.be beheert Rabobank.be beheertzelf zelfgeen geen beleggingsfondsen, maar treedt op als beleggingsfondsen, maar treedt distributeur van beleggingsfondsen op als verdeler. Beleggers kunnenen jaarlijkse is daarmee verantwoordelijk voor het vaste kost er intekenen op een selectie van beleggingsplatform, de orderverwerking, fondsen. Die selectie gebeurt deonder communicatie en devan klantenservice. meer op basis prestaties Rabobank.be uit het Hoe verleden, de kwaliteit van toezicht de fondsen inde haar aanbodbij product het beheer en interesse selecteert, leest u klanten. op p. 10-11. retrocessie­ deelbewijzen vergoeding

geld

De depothouder (of ‘transfer agent’)

is een financiële tussenpersoon. Het zijn grote instellingen, zoals Euroclear en Clearstream, die de aan- en verkooporders van de fondsenbeleggers afhandelen. Sommige depothouders houden ook de afzonderlijke deelbewijzen van een beleggingsfonds in bewaring.

admini­stratieve vergoeding

Twee manieren om een beleggingsfonds te beheren Er zijn verschillende manieren om een beleggingsfonds te beheren. Sommige fondsen hebben een actief beheer als uitgangspunt. Bij andere wordt gekozen voor passief beheer.

ACTIEF

De fondsbeheerder stelt zelf een portefeuille samen van aandelen of obligaties op basis van zijn eigen overtuiging, analyses en economische vooruitzichten. Hij beslist zelf welke activa hij (ver)koopt en wanneer hij dat doet. De onderliggende filosofie luidt dat een goede actieve fondsbeheerder in staat moet zijn om een beter resultaat neer te zetten dan het marktgemiddelde.

|  oktober 2014

passief

De beheerder van een passief fonds sluit zijn eigen overtuiging uit. Ofwel volgt hij de samenstelling van een beursindex. Ofwel ontwikkelt hij een rekenkundig model om volledig geautomatiseerd de activa te selecteren die worden gekocht of verkocht. Omdat dergelijke fondsen geen grote researchafdeling of een groot team van analisten nodig hebben, betalen beleggers doorgaans een lagere beheersvergoeding.

Beleggen via Rabobank.be

Geen fondsensupermarkt, wel een Vele beleggers vragen zich af waarom bepaalde beleggingsfondsen wel of niet bij Rabobank.be in het aanbod opgenomen worden en hoe deze selectie precies gebeurt. Product Manager Investments, David Jonckheere, gunt ons een blik in de fondsenkeuken, waar de ingrediënten zorgvuldig gekozen worden. Wat zijn de aandachtspunten van Rabobank.be bij de keuze voor een fondsbeheerder? “De kwaliteit van het fondsenaanbod is ontzettend belangrijk, net zoals de ondersteuning waarop we kunnen rekenen op het vlak van communicatie en fiscaaljuridische kwesties. We zijn nu eenmaal een relatief kleine bank met een beperkt aantal werknemers. Mochten we alles zelf moeten doen, dan zouden we instapkosten of bewaarloon moeten aanrekenen. Dat is het laatste wat we willen. Sowieso kiezen we bewust voor grote en bekende fondsenhuizen met een onberispelijke reputatie en die duurzaamheid hoog in het vaandel dragen. Ze moeten onder meer het UNPRI hebben ondertekend, een charter van de Verenigde Naties voor duurzaam beleggen.” Hoe wordt er beslist welke fondsen worden opgenomen in het aanbod van Rabobank.be? “Eerst bestuderen we welke fondsen­ categorieën niet of onvoldoende verte­ genwoordigd zijn in ons aanbod, waarna we onderzoeken of er bij onze klanten wel genoeg interesse is in een nieuw beleggingsfonds. Vervolgens maken we een lange lijst van kwaliteitsvolle fondsen die we aan onze interne selectiecriteria onderwerpen. De bestaansduur van het fonds, de rendementen uit het verleden, de ratings, de kostenstructuur en de betrouwbaarheid van de tussenpersonen spelen daarbij een belangrijke rol. Meestal houden we na deze strenge selectie nog een drietal alternatieven over. Bij gelijkwaardige alternatieven hak ik als Product Manager Investments de knoop door aan de hand van een inschatting van het commerciële potentieel, waarna het investeringscomité die beslissing nog moet goedkeuren.”

Waarom kiest Rabobank.be voor een beperkt fondsenaanbod? “Het grootste gedeelte van onze klanten zijn spaarders die in de eerste plaats bewust hebben gekozen voor Rabobank.be omwille van de aantrek­ kelijke spaarrekening. Daarom kiezen we voor een kleiner fondsenaanbod dat is aangepast aan de spaarklant. Dat aanbod bestaat momenteel uit iets meer dan honderd fondsen van zo’n dertien ­fondsenhuizen. We hebben niet de ambitie om een fondsensupermarkt te zijn waar honderden of zelfs duizenden fondsen op het schap liggen. Met zo’n uitgebreid aanbod zie je het bos door de bomen niet meer. We zijn liever een ‘delicatessenzaak’ met minstens één en soms meerdere kwaliteitsfondsen per beleggingscategorie. Daarmee kan

het fonds in het verleden, maar ook over het risico en de kosten die verbonden zijn aan het fonds. Daarnaast is er nog de Morningstar Analyst Rating, die eerder de kwaliteit van een fonds beoordeelt en oploopt van ‘negative’ tot ‘gold’. Daarvoor beoordeelt Morningstar de fondsmana­ ger en zijn team, het fondsenhuis, het beleggingsproces, de prestaties en de koers van het fonds. Jammer genoeg is die rating nog niet voor alle fondsen beschikbaar.” Welke kosten zijn verbonden aan een beleggingsfonds? “Bij Rabobank.be garanderen we de laag­ ste prijs. We betalen het verschil terug als beleggers een fonds dat Rabobank.be aanbiedt elders op de markt toch goedkoper terugvinden. En we rekenen

“Beleggers die weinig kosten betalen, nemen een voorsprong met hun rendement.” elke belegger al een heel evenwichtige beleggingsportefeuille samenstellen en kan hij tenminste het bos door de bomen blijven zien.” Wat betekenen de ratings van Morningstar? “Morningstar is een onafhankelijk bedrijf dat fondsen analyseert en bestudeert. De ratings die het toekent, zijn heel handig om de kwaliteit van een fonds te beoordelen. Elk fonds krijgt een sterrenrating als het bij de dataleverancier gekend is en minstens drie jaar bestaat. Die rating gaat van nul tot vijf sterren, waarbij vijf sterren de beste rating is. Dat zegt vooral iets over de prestaties van

Het fiscale plaatje van een beleggingsfonds

geen instap- of uitstapkosten aan, behalve voor enkele uitzonderingen waar de fondsbeheerder ons dat oplegt. Ook het openen, afsluiten en bewaren van effecten op een effectenrekening is gratis. Omdat beleggers daardoor weinig kosten moeten betalen, kunnen ze al een voorsprong nemen met hun rendement. Daarnaast zijn er voor elk fonds nog enkele specifieke kosten die automatisch worden ingehouden door de fonds­ beheerder. Die zijn voor elk fonds terug te vinden onder de noemer ‘lopende kosten’ en worden uitgedrukt als percen­ tage van het nettoactief.” ❚

• Roerende voorheffing: 25% op dividenden van distributiefondsen. • Meerwaardebelasting: taks van 25% op de meerwaarde van het vastrentende gedeelte, gerealiseerd sinds de aankoop. Geldt enkel voor fondsen met minstens een kwart vastrentende waarden in hun portefeuille. • Beurstaks: 1% van de verkoopprijs met maximaal 1.500 euro bij de verkoop van de meeste kapitalisatiefondsen.

|  oktober 2014

11

delicatessenzaak

www.rabobank.be: de inspiratiebron voor beleggers Om u te helpen bij het beoordelen of selecteren van onze fondsen, stelt Rabobank.be enkele tools ter beschikking die u in staat stellen om zelf doordachte keuzes te maken. Ontdek deze tools op www.rabobank.be > Onze producten > Variabel beleggen Premium Funds selectie De Premium Funds zijn de ‘interne fondsen-awards’ van Rabobank.be. Elk kwartaal wordt het fondsenaanbod getoetst aan 5 objectieve criteria: het rendement op 1 en op 3 jaar, de sterrenrating van Morningstar, de Morningstar Analyst Rating en de Sortino Ratio. Het resultaat is één winnend fonds per categorie. Ontdek ze op www.rabobank.be/nl/premium Hottest Funds selectie De ‘Hottest Funds’ zijn de tien meest aangekochte fondsen bij Rabobank.be van de afgelopen maand. Het geeft een indicatie van de fondsenkeuze die andere beleggers maken, de thema’s waarop ze inspelen of de regio’s waarin ze beleggen. Ontdek ze op www.rabobank.be/nl/hottest Modelportefeuilles van Test-Aankoop invest Test-Aankoop invest analyseert en vergelijkt al jarenlang aandelen, obligaties en beleggingsfondsen. Als onafhankelijke consumentenorganisatie scheiden zij het kaf van het koren en zorgen ze voor een duidelijk inzicht in fondsen. Op basis van hun analyses stellen ze exclusief voor Rabobank.be-klanten 3 modelportefeuilles ter beschikking die driemaandelijks geüpdatet worden. Deze modelportefeuilles zijn een belangrijke inspiratiebron voor beleggers. Ze kunnen er bijvoorbeeld lezen waarom Test-Aankoop invest belegt in Indische aandelen of waarom ze het gedeelte in Zweedse aandelen verkocht. De informatie is, helemaal gratis en vrijblijvend terug te vinden op www.rabobank.be/modelportefeuilles. Rabobank.be-klanten – ook al beleggen ze (nog) niet bij Rabobank.be – kunnen via e-mail ook updates ontvangen. Marktcommentaren Rabobank.be vergaart de meest actuele en relevante artikels en meningen van specialisten uit de financiële wereld. Hier vindt u o.a. beheerder Carmignac Gestion met zijn eigenzinnige maandelijkse beleggingsvisie, beheerder J.P. Morgan Asset Management met zijn grafiek van de maand of Rabobank Nederland Private Banking met hun beleggingsvisie: in een handig overzicht biedt het heel wat stof tot nadenken voor de hongerige meerwaardezoeker. Surf naar www.rabobank.be/marktcommentaren

De smaak te pakken? Volg onze webinars

Wilt u meer weten over beleggen via Rabobank.be? Vanaf oktober 2014 organiseert Rabobank.be een aantal webinars over ‘Starten met beleggen’. Dat zijn online seminaries waarbij Product Manager Investments, David Jonckheere, u een rondleiding geeft doorheen onze website en tools. Schrijf u vooraf in via www.rabobank.be/nl/webinar

Het woord aan onze klanten

Beleggen in fondsen 4x anders bekeken Beleggen in fondsen, hoe pak je dat aan? We vroegen het aan enkele Rabobank.be-klanten.

“Ik beleg nooit meer dan 10% van mijn spaarkapitaal in fondsen.” “Vorig jaar in mei investeerde ik voor het eerst in beleggingsfondsen. Net zoals wel meer mensen, zocht ik een alternatief voor de aanhoudende lage rente op de spaarboekjes. Hoewel ik voorzichtig ben ingesteld, vond ik beleggingsfondsen een goed alternatief. Een fonds omvat een pakket van aandelen of obligaties en is minder gevoelig voor sterke schomme­ lingen. Je kunt het risico spreiden en er toch een mooi rendement mee opstrijken. Om een financiële kater te vermijden, investeerde ik slechts een klein deel van mijn spaargeld, verdeeld over een handvol fondsen. Dat Rabobank.be bovendien geen instapkosten aanrekent en ik zo mijn rendement kan maximaliseren, was voor mij een absolute voorwaarde om de stap te zetten.” “Afhankelijk van de markt, kocht ik beetje bij beetje – een à twee keer per maand – fondsen bij voor bedragen tussen de 500 en 1.000 euro. Ik ben nog relatief onervaren, dus laat ik me daarbij vooral leiden door de ratings van Morningstar en de risicoklasse en lopende kosten van

Ingo De Clerck (34) is wettelijk samenwonend, heeft twee kinderen en werkt als ingenieur bij Atlas Copco. Sinds anderhalf jaar belegt hij voorzichtig een deel van zijn spaargeld in beleggingsfondsen.

elk fonds. Dat wordt allemaal duidelijk aangegeven in het fondsenoverzicht op de site van Rabobank.be. Ook de rubriek ‘Fondsen in de kijker’ helpt me een beeld te vormen van de meest interessante sec­ toren, thema’s en landen. Verder volg ik het beursnieuws en bekijk ik enkele websites en magazines. De evolutie van mijn fond­ sen hou ik dagelijks bij in een excelbestand. Zo weet ik wanneer ik best verkoop. Staan

de cijfers in het rood, dan wacht ik rustig tot de beurs weer aantrekt. Ondanks mijn brede tijdshorizon, heb ik nooit meer dan 10% van mijn spaarkapitaal ingezet. Al hoop ik later, als ik meer ervaring heb, nog meer in fondsen te investeren. Je geld laten werken is volgens mij de beste manier om op een extra rendement te rekenen. Zeker nu de pensioenen onder druk komen te staan, is dat geen overbodige luxe.” ❚

“Een graantje meepikken van de economie.” “Een jaar geleden nam ik deel aan de informatieavond ‘Wat doe ik met mijn geld?’, ­georganiseerd door Rabobank.be in Gent. Drie gerenommeerde fondsenbeheerders gaven er informatie over de kansen en bedreigingen voor beginnende beleggers. Ik woonde de avond bij omdat ik nieuws­ gierig was naar de mogelijkheden buiten het klassieke spaarboekje. Doordat ook het persoonlijke contact met andere fondsbeleggers me het nodige vertrouwen gaf, besloot ik vorige winter te investeren in een gemengd fonds. In één keer, slechts met een klein deel van mijn spaargeld en met het oog op een relatief korte termijn van maximaal 5 jaar.” “Spaarproducten van 8 of 10 jaar interes­ seren me echter amper. In de eerste plaats omdat ik geloof dat de economie weer zal aantrekken en ik daar graag een graantje van meepik. Bovendien ben ik ook geen

|  oktober 2014

Christian De Clerck (62) is gepensioneerd en kocht een jaar geleden een beleggingsfonds aan. Zorgeloos genieten staat bij hem voorop, maar het mag toch een beetje meer zijn.

twintig meer. Anders dan mijn vader wil ik zelf de vruchten kunnen plukken van mijn beleggingen. Bovendien ben ik ooit van plan om naar het buitenland te trekken. Mijn doel is dan ook om mijn beleggings­ fonds binnen enkele jaren met winst te verkopen. Die evolutie volg ik maandelijks

op. En als het daalt, kan dat best. Binnenkort komt er nog kapitaal vrij uit mijn pensioen­ spaarfondsen en levensverzekering. Of ik ook dat kapitaal zal investeren in een fonds? Dat bekijk ik nog. Genieten staat voorop. En als dat kan met een mooie winst: graag.” ❚

13

“Door de dalende spaarrente blijf ik op mijn honger zitten.” Katherine Thiré (52) is gescheiden en heeft een dochter. Ze is deeltijds aan de slag bij Barry Callebaut en op zoek naar mogelijkheden die haar spaargeld wakker schudden.

“Vroeger was het eenvoudig: je geld stond veilig op een spaarrekening en in ruil kreeg je een mooie intrest. Toch blijf ik door de dalende trend in de rente op mijn honger zitten. Doordat ik mijn spaargeld bovendien niet meteen nodig heb, ben ik bereid om actie te ondernemen en anders te sparen. De vraag is nu: hoe? En doe ik dat met of zonder kapitaalgarantie? Een Tak 21-spaar­ verzekering biedt me meer zekerheid, maar de minimale looptijd van 8 jaar en relatief lage vaste intrestvoet houden me tegen. Fondsen zijn meer dynamisch en geven je de mogelijkheid de zaken meer zelf in de hand te houden.” “De keerzijde van de medaille is natuurlijk het risico. Al gaat het wel om een berekend risico, want in tegenstelling tot een indivi­ dueel aandeel koop je hier verschillende pakketten van aandelen of obligaties. Enkel de kosten en de spreidingsmogelijkheden zijn me nog niet zo duidelijk. Momenteel

win ik volop informatie in. Dat het Customer Care Center van Rabobank.be me het complete plaatje kan voorschotelen zonder me in een bepaalde richting te duwen, vind ik positief. Ik hou van transparantie en neem graag zelf beslissingen. Als ik me over het risico kan heen zetten, denk ik wel dat

fondsen mijn voorkeur genieten. Weet je wat me ook aanspreekt? Sommige fondsen laten me toe om een stukje te investeren in een betere wereld, zelfs al behaal je met een duurzaam beleggingsfonds minder rendement. Geld dat doorstroomt naar humanitaire projecten is nooit verloren.” ❚

“Mijn favorieten? Groeilanden en kleine bedrijven.” “Op mijn veertiende kocht ik samen met mijn moeder mijn eerste kasbon. Tien jaar later investeerde ik voor het eerst in beleggingsfondsen. Maar de beurs crashte en uit paniek besloot ik meteen te verkopen. Geen verstandige zet, want de beurs herstelde zich achteraf. De klik om opnieuw in fondsen te investeren kwam er in 2011 naar aanleiding van een actie bij Rabobank.be, wanneer de termijnrekenin­ gen waar ik zo lang naar teruggreep geen gewenst rendement meer opleverden. Met het kapitaal dat daaruit vrijkwam, heb ik op een paar weken tijd 20 fondsen aangekocht, gespreid over verschillende regio’s en sectoren. Ik liet me hierbij leiden door mijn buikgevoel en de informatie die toen beschikbaar was. Vervolgens heb ik bij iedere vervaldag van mijn termijnrekening fondsen bijgekocht.” “Vandaag telt mijn portefeuille 51 fondsen, gelijk verdeeld en goed voor een derde

Peter Horemans (50), actief op allerhande beleggersfora, is alleenstaand en werkt sinds kort halftijds als boekhouder bij Total Raffinaderij in Antwerpen. Voor deze ervaren belegger zijn fondsen een interessante formule voor kapitaalbehoud.

van mijn totale spaargeld. Mijn favorieten? Groeilanden en kleine bedrijven. Die zijn jong en dynamisch. Ik vind het geen nood­ zaak al die fondsen door en door te kennen of op te volgen. Achter elk fonds zit een beheerder met kennis van zaken. Door dat vertrouwen kan ik volop mijn

Op zoek naar beleggingsinspiratie? Bent u benieuwd naar de concrete aanpak van deze klanten? Hun uitgebreide portefeuilles vindt u op www.rabobank.be/klantenportefeuilles

Nog vragen over beleggen?

buikgevoel volgen, terwijl Rabobank.be me snel en overzichtelijk informeert. Verkopen doe ik niet. Ik heb op drie jaar tijd een mooie portefeuille opgebouwd en hou mijn fondsen bij tot ik het geld echt nodig heb. Geduld is volgens mij de beste strategie.” ❚

Onze klantendienst helpt u graag verder. Bel 03 289 28 88, elke werkdag van 8.30u tot 19u (vrijdag tot 18.30u). Of mail naar [email protected]

Starten met beleggen aan interessante voorwaarden? U ontvangt 50 euro als u nu start met beleggen voor minstens 1.000 euro! Meer info op p. 28

Het ABC…

14

Belegt u al in fondsen of wilt u er graag mee starten? Dan is het een goed idee uw woordenschat wat uit te breiden of te herhalen. Deze begrippen zouden zeker en vast tot uw parate kennis moeten behoren.

van fondsbeleggen Asset allocatie Met ‘asset allocatie’ doelt men voornamelijk op de samenstelling van de fondsenportefeuille. Daarbij kijkt men niet alleen naar de verdeling van de portefeuille over de verschillende onderliggende waarden, maar ook naar hoe de samenstelling van de portefeuille is op vlak van aandelen en obligaties (de zogenaamde activaklassen) of hoe de geografische spreiding of sectorverdeling is opgebouwd. Zie ‘Rabo Beleggingsbijlage’ p. 4

Beleggersprofiel Uw persoonlijk risicoprofiel wordt bepaald door vier factoren: het risico dat u wilt nemen, het doel dat u wilt bereiken, de termijn waarbinnen u dat wilt doen – uw beleggingshorizon – en uw eigen ervaringen met beleggen. De meest gangbare profielen zijn: een defensief, neutraal of dynamisch beleggersprofiel. Zie p. 19

Cut-off time Het allerlaatste moment op een werkdag waartegen een beleggingsorder geregistreerd moet zijn opdat het diezelfde werkdag nog uitgevoerd kan worden. De cut-off time kan dus invloed hebben op de koers die aan dat order wordt toegekend. Het exacte tijdstip van de ‘cut-off’ varieert van beheerder tot beheerder. Zie p. 24

Deelbewijs Bewijs van deelname in een beleggingsfonds. De prijs van een deelbewijs noemt men de inventariswaarde of koers en wordt bepaald door de evolutie van de onderliggende waarden van dat fonds. Zie p. 24

Distributiefonds Een distributiefonds keert periodiek een deel van het rendement van de onderliggende waarden als dividend uit aan de houders van het fonds: interessant voor wie regelmatig een cash uitkering wenst. Het omgekeerde van een distributiefonds is een kapitalisatiefonds. Zie p. 10, 24

Execution only Rabobank.be verleent geen gepersonaliseerd beleggingsadvies en is dus niet verplicht om een risicoprofiel op te stellen en verrichtingen hieraan te toetsen. Deze beleggingscontext heet ‘Execution only’. Elke beleggingstransactie gebeurt op eigen initiatief van de klant, bewust van alle aspecten en mogelijke risico’s van elk product. Daarom is het belangrijk om vóór elke transactie grondig de beschikbare informatie (Key Investor Information Document, prospectus, jaarverslag) door te nemen.

Kapitalisatiefonds In tegenstelling tot een distributiefonds keert een kapitalisatiefonds geen dividend uit. De rendementen uit de onderliggende waarden van het fonds worden altijd volledig herbelegd in het fonds. Uw rendement bestaat dus uitsluitend uit meerwaarde. Zie p. 7, 10

Large caps Large caps of ‘big caps’ zijn (beursgenoteerde) bedrijven met een grote beurswaarde van in principe 10 miljard $ of meer. Denk aan bedrijven als Coca-Cola, Airbus of Toyota. Daarnaast spreekt men ook vaak over ‘small caps’ met een beurswaarde van 250 miljoen tot 2 miljard $ en ‘mid caps’ met een beurswaarde van 2 tot 10 miljard $. Zie ‘Rabo Beleggingsbijlage’ p. 2

Lopende kosten Alle kosten die in de loop van één jaar aan het fonds worden onttrokken, uitgedrukt in een percentage van het nettoactief. De lopende kosten bevatten de beheersvergoeding van de fondsbeheerder, administratiekosten en kosten gelinkt aan wetgeving, audit en registratie… In- en uitstapkosten of eventuele prestatievergoedingen vallen hier niet onder. Lopende kosten worden op dagelijkse basis in de koers van een fonds verwerkt en worden u dus niet apart aangerekend. Zie p. 7, 10, 12

Retrocessie In veel gevallen gaat de beheersvergoeding dat voor een fonds aangerekend wordt niet volledig naar de fondsbeheerder. De verdeler van dat fonds, vaak een bank, krijgt namelijk ook een vergoeding voor de distributie-inspanningen die zij levert, zoals het aanbieden van een beleggersplatform, de communicatie en het verwerken van de beleggingsorders. Dat is de retrocessievergoeding. Hoeveel procent die bedraagt, hangt af van fonds tot fonds. Zie p. 7, 9

Sortino Ratio De Sortino Ratio is een complex, maar nuttig criterium. Bij neerwaartse koersbewegingen gaat deze ratio voor een fonds na in welke mate risico werd omgezet in rendement. Hoe hoger de ratio, hoe beter. Een fonds met een hoge Sortino Ratio kent namelijk, ondanks het risico, weinig neerwaartse bokkensprongen. Zie p. 11

|  oktober 2014

Meer termen over sparen en beleggen?

Surf naar www.rabobank.be > Overige info > Veelgestelde vragen > Woordenlijst

Rabo Beleggingsbijlage

Handig uitneembaar katern

EEN PRAKTISCHE GIDS VOOR IEDEREEN DIE WIL BEGINNEN BELEGGEN IN FONDSEN

Beleggingsfondsen zijn een populair beleggingsproduct in ons land. In 2013 had elke Belg er gemiddeld 11.000 euro in geïnvesteerd. Dat blijkt uit een berekening van de krant De Tijd op basis van cijfers van de Nationale Bank. Toch is nog niet iedereen er helemaal mee vertrouwd. Daarom zetten we voor de beginnende fondsenbelegger enkele cruciale tips op een rij met ook een handig stappenplan voor wie de zoektocht start naar het meest geschikte beleggingsfonds. Kortom: een praktische gids voor iedereen die wil beginnen beleggen in fondsen.

5

TIPS VOOR DE FONDSENBELEGGER

1

Aanvaard beurs­schommelingen

Eén beleggingsfonds investeert in tientallen tot zelfs honderden individuele aandelen of obligaties. Die spreiding beschermt beleggers gedeeltelijk tegen een koersval van één of meerdere van de onderliggende effecten. Maar als de aandelen- of obligatiemarkt in zijn geheel door een dal gaat, dan kan natuurlijk ook de handelskoers van het volledige beleggingsfonds dalen. Hou daarom een voldoende lange beleggingshorizon voor ogen zodat u voldoende tijd hebt om te herstellen van een eventuele beurscorrectie.

2

 Eerst een algemeen fonds, dan pas een sector- of regiofonds

Beginnende fondsenbeleggers mikken best op een fonds dat investeert in bedrijven uit verschillende regio’s en sectoren om zo een optimale spreiding te bereiken. Een gemengd fonds of een wereldwijd aandelen- of obligatiefonds is bijvoorbeeld al een goede start. Pas daarna is het verstandig om als aanvulling te kiezen voor een sector- of regiofonds om in te spelen op specifieke trends of maatschappelijke evoluties.

3

 Bescherm uw kapitaal

Beleggen betekent niet dat u uw volledige vermogen zomaar op het spel moet zetten om op zoek te gaan naar maximale winst. In de eerste plaats dient u te denken aan de bescherming van uw vermogen. Dat kan door uw spaargeld te spreiden over verschillende spaar- en beleggingsproducten. Een defensieve belegger zou bijvoorbeeld 90% van zijn vermogen kunnen spreiden over een spaarrekening, een overheidsobligatie of een spaarverzekering (Tak 21). Zo bent u zo goed als zeker dat er met dat deel van het vermogen niets zal gebeuren, terwijl het gestaag aangroeit. Door vervolgens de overige 10% van het vermogen in beleggingsfondsen te investeren, is er voor dat deel van het vermogen toch uitzicht op een potentieel hoger rendement. Naargelang uw risicoprofiel kan deze verhouding anders ingedeeld worden. Kortom: combineer spaar- en beleggingsproducten op een intelligente manier.

4

 Zorg voor zes maanden loon op uw spaarrekening

5

Zorg alvast dat er minstens een bedrag op uw spaarrekening staat dat overeenkomt met 6 keer uw maandinkomen. Zo kunt u onverwachte kosten opvangen en bent u niet verplicht om bij de minste tegenslag een deel van uw beleggingen te verkopen aan een waarde die op dat moment misschien niet gunstig is.

 Bouw risico’s af naarmate u ouder wordt

De regel van 100 is een goede regel om te berekenen hoeveel risico bij u zou kunnen passen. Trek uw leeftijd af van het getal 100 en het resultaat is het aanbevolen risicopercentage voor uw beleggingsportefeuille. Wie bijvoorbeeld 55 is, zou volgens die regel het gedeelte aandelen(fondsen) in de portefeuille moeten beperken tot maximaal 45%. Hoe korter uw beleggingshorizon, hoe minder tijd er overblijft om eventuele tegenslagen te boven te komen. Tijd is immers een luxe als u belegt. Een zware koersterugval kan zich altijd nog herstellen, behalve als u er de tijd niet meer voor kunt nemen.

Rabo Beleggingsbijlage EEN PRAKTISCHE GIDS VOOR IEDEREEN DIE WIL BEGINNEN BELEGGEN IN FONDSEN

FONDSEN STAP PER STAP U gaat niet over één nacht ijs om de keuze van een fonds te bepalen. Stap voor stap zoekt u een antwoord op de juiste vragen.

STAP 1: KIJK IN DE SPIEGEL ‘Beleggen doet u met geld dat u strikt genomen niet nodig hebt’, zo luidt de basisregel. Op uw spaar- of zichtrekening moet voldoende cash staan om ook onvoorziene uitgaven op te vangen. Denk ook goed na over uw toekomstige financiële plannen om zo uw beleggingshorizon te bepalen. Bent u van plan om binnen twee jaar een huis te kopen of te renoveren? Dan dient u op dat moment wel over voldoende liquide middelen te beschikken. Beleggers die daar geen rekening mee houden, lopen het gevaar om hun investering in een beleggingsfonds te moeten liquideren op een ongunstig moment, bijvoorbeeld wanneer de beurskoersen fors zijn gedaald. Investeren in een beleggingsfonds doet u met het oog op de lange termijn. Hou dus zeker een termijn voor ogen van minstens drie à vijf jaar. Bepaal ook hoeveel risico’s u wilt en kunt nemen. Een schitterend beleggingsresultaat behalen door wat meer risico te nemen kan heel verleidelijk zijn, maar bedenk ook dat u er ’s nachts liever niet van wakker ligt als uw portefeuille toch zwaar in de rode cijfers zou komen te staan. En belegt u voor uw zorgeloze oude dag? Hou er rekening mee dat het rendement waar u op voorhand op gehoopt had, wel eens veel lager zou kunnen uitvallen.

STAP 2: KIES HET JUISTE SOORT FONDS Welke keuze u ook maakt, zorg voor een goede spreiding om het risico te beperken. Investeer dus niet meteen in beleggingsfondsen die zich concentreren op slechts één industrietak (bijvoorbeeld de technologiesector) of aandelen uit één regio (bijvoorbeeld China). Dergelijke fondsen zijn vooral een aanvulling voor een al gediversifieerde beleggingsportefeuille. Beginnende beleggers krijgen vaak het advies om te kiezen voor een gemengd fonds, dat investeert in zowel aandelen als obligaties. Zo’n fonds biedt meestal een goed evenwicht tussen kapitaalbehoud in moeilijke jaren en een potentieel extra rendement als de beurzen hoge toppen scheren. Ook indexfondsen kunnen interessant zijn voor beginnende beleggers. Zo’n fonds kopieert de samenstelling van een beursindex. Dat biedt de belegger houvast: het fonds zal niet beter presteren dan het marktgemiddelde, maar ook niet slechter. Wie toch meteen voluit voor aandelenfondsen wil gaan, kan kiezen voor een fonds dat mikt op wereldwijde aandelen van grote ondernemingen (de zogenaamde ‘large caps’). Aandelen zoals Coca-Cola, Gillette en Wal-Mart leveren niet altijd de meest opwindende rendementen, maar ze presteren doorgaans beter dan kleinere bedrijven wanneer het economisch slechter gaat. In de documenten met Essentiële Beleggersinformatie staat steeds tot welke risicoklasse een fonds behoort. Die klassen variëren van 1 (weinig risico) tot 7 (heel risicovol). Wie risicoschuw is en vooral mikt op kapitaalbehoud, beperkt zijn keuze best tot fondsen uit risicoklasse 1 tot 3.

STAP 3: MAAK UW HUISWERK Op de website van Rabobank.be vindt u op de detailpagina bij elk fonds belangrijke hulpmiddelen waarmee u verschillende fondsen kunt vergelijken. Voor tal van fondsen voorziet Morningstar een kwaliteitsrating (de Analyst Rating) die de globale kwaliteit van het fonds beoordeelt op basis van 5 pijlers: de fondsmanager en zijn team, het fondsenhuis, het beleggingsproces, de prestaties en de koers van het fonds. Die rating varieert van ‘negative’ tot ‘gold’. Uitstekend beleggingsfonds dat zichzelf op alle vijf de pijlers onderscheidt en waarvan de analisten in zeer sterke mate overtuigd zijn. Beleggingsfonds met aanzienlijke voordelen op verschillende, maar misschien niet alle vijf de pijlers. Sterke punten die de analisten overtuigd hebben. Beleggingsfonds met voordelen die opwegen tegen de nadelen op de vijf pijlers. De analisten zijn voldoende overtuigd om een positieve rating toe te kennen. Een beleggingsfonds dat waarschijnlijk geen uitzonderlijke rendementen zal opleveren, maar normaal gesproken ook niet aanzienlijk zal achterblijven volgens de analisten. Een beleggingsfonds dat ten minste één zeer zwak punt heeft waardoor toekomstige resultaten worden belemmerd. De analisten beschouwen het als slechter dan vergelijkbare fondsen.

De ‘Stylebox’ is een visuele weergave van het soort aandelen of obligaties waarin het fonds investeert. Bij aandelenfondsen ziet u zo in een oogopslag of het fonds investeert in grote, middelgrote of kleine ondernemingen. En ook of het gaat om waarde- of groeiaandelen: waardeaandelen zijn aandelen van bedrijven die – naar verwachting tijdelijk – ondergewaardeerd zijn, doordat ze om uiteenlopende redenen kortstondig uit de gratie van de belegger gevallen zijn. Op termijn kan de beurswaarde zich herstellen en kunnen beleggers daarvan profiteren. Groeiaandelen zijn dan weer aandelen van bedrijven waarvan verwacht wordt dat de waarde zal stijgen door een toekomstige hogere omzet, winst en boekwaarde. Bij obligatiefondsen krijgt u een weergave van de kredietkwaliteit en de rentegevoeligheid.

Elk fonds dat al meer dan drie jaar bestaat, krijgt van dataleverancier Morningstar een sterrenrating. Die rating gaat van nul tot vijf sterren, waarbij vijf sterren de beste rating is. Dat zegt vooral iets over de prestaties van het fonds over de laatste vijf jaar.

Bekijk op de detailpagina van elk fonds ook de rendementen uit het verleden. Bekijk niet enkel het rendement van het voorbije jaar, maar ook de rendementen op langere termijn (bijvoorbeeld over drie jaar, vijf jaar of sinds oprichting van het fonds). Zo ziet u meteen of een fonds wel consistent presteert. En werp op de detailpagina meteen ook een blik op de verschillende kosten (zoals de lopende kosten en de in- en uitstapkosten). Hoe hoger de kosten, hoe lager uw eigen nettorende­ ment, dat spreekt voor zich.

STAP 4: BESLIS HOE U WILT BELEGGEN U kunt uw beschikbaar kapitaal meteen in één keer in het fonds stoppen. Dat kan goed uitdraaien als de marktomstandigheden toevallig gunstig zijn, maar heeft een negatieve impact op uw rendement als de koers van het fonds nog daalt. Daarom wachten sommige beleggers op het ‘ideale moment’ om beleggingsfondsen te kopen. Dat is het principe van ‘markttiming’. Tal van studies hebben echter aangetoond dat markttimers vaak een rendement realiseren dat lager ligt dan het marktgemiddelde. De toekomst laat zich nu eenmaal niet voorspellen. Bovendien nemen bij veel beleggers emoties uiteindelijk de bovenhand. Als de aandelenmarkten fors dalen, aarzelen ze toch om aandelen te kopen en wachten ze tot de koersen weer stijgen. De beste strategie is om gespreid in de tijd in een beleggingsfonds te investeren, bijvoorbeeld door elke maand een vast bedrag te investeren. Zo investeert u consequent hetzelfde bedrag bij zowel stijgende als bij dalende beurskoersen. Dat beperkt niet alleen het risico, het gemiddelde rendement is ook hoger dan bij een verkeerde eennmalige belegging. Bij dalende beurskoersen koopt u voor hetzelfde bedrag meer deelbewijzen van het beleggingsfonds, waardoor u meer van het koersherstel profiteert. En bij stijgende beurskoersen blijft u inspelen op het positieve beursklimaat.

Rabo Beleggingsbijlage EEN PRAKTISCHE GIDS VOOR IEDEREEN DIE WIL BEGINNEN BELEGGEN IN FONDSEN

HOE VOLG IK MIJN FONDSEN­PORTEFEUILLE OP?

Dat u een portefeuille met individuele aandelen en obligaties goed dient op te volgen, spreekt voor zich. Wie enkel of hoofdzakelijk in fondsen belegt heeft daarentegen veel minder werk aan de opvolging van zijn portefeuille. Maar vergis u niet: fondsen kopen en er dan nooit naar omkijken is geen optie. Financieel analist Pascal Paepen geeft enkele tips voor de fondsenbelegger.

1

Evalueer uw portefeuille met regelmaat

Wie in fondsen belegt, geeft professionele beheerders de opdracht om zijn geld te beleggen. Een dagelijkse opvolging van uw portefeuille is dan ook niet nodig. Toch dient u uw portefeuille met regelmaat te evalueren, bij voorkeur eenmaal om de drie of vier maanden.

2

 Hou rekening met uw beleggingsprofiel Bij een evaluatie gaat u na of uw totale (fondsen)portefeuille overeenkomt met uw risicoprofiel. Vindt u zichzelf een defensief, neutraal of dynamisch belegger? Dan kunt u respectievelijk tot 30%, 50% of zelfs 70% in aandelen(fondsen) beleggen. De rest van de portefeuille bestaat dan uit obligaties of obligatiefondsen. Een defensief belegger die 40% van zijn vermogen in aandelenfondsen heeft belegd, zal bijgevolg wat aandelenfondsen van de hand moeten doen om obligatiefondsen bij te kopen. Deze oefening is het (her)balanceren – of Asset Allocatie – van uw persoonlijke portefeuille.

3

 Beleg met regelmaat Met nieuw spaargeld koopt u telkens fondsen bij, in lijn met uw risicoprofiel. Een gespreide en regelmatige aankoop levert u een goede gemiddelde aankoopprijs op van de fondsen in uw portefeuille.

4

 Panikeer niet in moeilijke tijden

Nogal wat beleggers liquideren hun hele portefeuille na een zware daling op de beurs. Dat is de beste strategie om… veel geld te verliezen! Fondsen zijn er om op lange termijn goed te presteren. Ik raad dan ook aan om niet te panikeren na een kleine of grote koersdaling en op regelmatige tijdstippen te blijven beleggen. Aankopen na een correctie, op een moment waarop weinigen durven te kopen, zijn net de beleggingen die op termijn het hoogste rendement opleveren.

5

 Wees streng voor de fondsbeheerder

6

Vergelijk het rendement van het fonds met de index of ‘benchmark’ waaraan de fondsheerder zich meet. Op de website van Rabobank.be vindt u steeds de rangschikking van het fonds binnen zijn categorie en soms ook het rendement van het fonds t.o.v. de benchmark. Is het rendement in lijn met die benchmark en behoort de fondsbeheerder tot de besten in zijn categorie, dan is er geen enkele reden om het fonds te verkopen. Is de prestatie van de fondsbeheerder daarentegen ondermaats en levert het fonds op lange termijn rendementen die steeds opmerkelijk lager zijn dan die van andere vergelijkbare fondsen, dan overweegt u beter de verkoop van het fonds, zelfs al levert het u verlies op.

Verzorg uw administratie Nogal wat beleggers volgen hun portefeuille nauwelijks op. Ze kopen zomaar wat, lukraak, en hebben er geen idee van wat hun beleggingen opbrengen. Maak er een goede gewoonte van om uw aankoopprijzen te noteren. Dat kan op een blad papier, maar beter is uiteraard een rekenblad zoals Excel. Hebt u een fonds dat winsten uitkeert, noteer dan steeds ieder dividend dat u ontvangt. Die methode zorgt voor een goed overzicht en helpt u bovendien om een onderscheid te maken tussen goede en minder goede fondsbeheerders.

De ziel van…

15

Financiële zekerheid heb ik als muzikante niet. Daarom ben ik blij dat ik mijn leraarsdiploma heb behaald, zodat ik altijd een leuke job zal hebben waar ik op terug kan vallen. Geld moet rollen, vind ik. Dure dingen zoals een dikke auto zal ik nooit kopen, maar aan leuke kleren kan ik toch een groot deel van mijn budget opsouperen. Ik heb onlangs zelfs twee keer dezelfde laarsjes gekocht omdat ik ze zo mooi vond! Mijn vader helpt me gelukkig met mijn administratie, want daar ben ik niet goed in en als zelfstandige kan dat je duur te staan komen. Hij brengt al mijn paperassen in orde telkens ik naar de boekhouder moet. Zonder hem weet ik niet wat ik zou doen. Ik heb heel veel geïnvesteerd in mijn muziek. De mensen beseffen dat niet altijd, maar als muzikant moet je eerst erg veel gratis optreden, repeteren, behoorlijk grote sommen in je instrumenten en je opnames stoppen… En je bent nooit zeker dat je die investering er weer gaat uithalen, he? Ik spaar voor de dag dat ik zonder platenmaatschappij zou vallen. Zij nemen nu veel financiële risico’s van me over, maar ooit zullen ze dat misschien niet meer doen. En dan wil ik toch nog altijd muziek kunnen maken. Voor geen geld ter wereld zie je mij ooit aan een parachute bungelen. Ook voor de verkeerde politieke partijen zal ik me nooit inzetten.

Lady Linn

Als ik stinkend rijk was, zou ik nóg meer kleren kopen. Geen dure dingen, maar gewoon alles wat ik mooi vind. Dan zou ik wel een groter huis nodig hebben om al die kleren in te kunnen stoppen. Of misschien een buitenverblijf in Brazilië of New York. Zo’n mooi herenhuis. Ja, daar kan ik wel van dromen.

Naam Lien De Greef Geboortedatum 27 april 1981 Wapenfeiten Diploma jazz en lichte muziek, leadzangeres, hiphopartiest, lerares muziek en eigenares van 3 MIA Awards Passie Muziek, film, cultuur en kleedjes Levensmotto Doe waar je zin in hebt zonder de dromen van anderen te verhinderen.

|  oktober 2014

Soul Searching met Lady Linn Nog maar net 33 is Lady Linn, maar ze heeft de ervaring van een oude rot. Ze was leadzangeres in de vorige groep van The Subs, leeft zich uit met haar hiphopband Skeemz en verleende haar zangstem aan tal van andere projecten. Wij kennen haar vooral als frontvrouw van Lady Linn & her Magnificent Seven, maar tegenwoordig doet de immer sympathieke Gentse het helemaal alleen op haar nieuwe, soulvolle plaat ‘High’. En toch vond ze nog tijd voor dit interview.

Het nieuwste album ‘High’ van Lady Linn ligt nu in de platenwinkel en is te downloaden op iTunes.

In gesprek met…

Op zoek naar de bank van de toekomst

|  oktober 2014

17

Rabobank heeft in Nederland op heel wat vlakken een voortrekkersrol. Een rol die ze ook in de toekomst wilt blijven spelen door te investeren in innovatie. Ook bij Rabobank.be staat innovatie hoog op de prioriteitenlijst. Daarom ging Rabobank.be langs bij Innovatiemanager Maarten Korz voor een gesprek over nieuwe technologie die de deur opent naar nieuwe diensten en een heel nieuwe interactie met de klant.

Maarten Korz, Innovatiemanager bij Rabobank: “De bank van de toekomst realiseert het principe van one-to-one banking, waarbij de bank perfect inspeelt op de behoeften van elke afzonderlijke klant.”

Marc Staut, Operations Manager bij Rabobank.be: “Banken moeten in de toekomst nog meer dan vroeger vanuit de leefwereld van de klant gaan denken.”

Maarten Korz is als Innovatiemanager actief bij de ICT-tak van Rabobank in Nederland. Zijn taak bestaat erin trends te spotten en die te vertalen in concrete oplossingen voor de bank. Op jaarbasis gaat het al snel om dertig tot veertig pilootprojecten die het innovatieve ver­ mogen van de bank moeten versterken. Ook Rabobank.be volgt die ontwikke­ lingen op de voet. Volgens Marc Staut, Operations Manager bij Rabobank.be, blijft innovatie de beste manier waarop de bank haar voorsprong in de markt kan uitbouwen. Beide heren ontmoet­ ten elkaar in het hoofdkantoor van Rabobank in Utrecht voor een gesprek over de bank van de toekomst. Innovatie voor de klant Welke rol zal de bank van de toekomst vervullen? Maarten Korz: “Bill Gates zei ooit dat het niet de bank is die de mensen nodig hebben, maar de bankfuncti­ onaliteit. Dat is wat we vandaag zien gebeuren. Mensen stappen nog maar zelden een bankkantoor binnen, maar tegelijk blijven ze wel rekenen op de functies en diensten die de bank aanbiedt. Rabobank heeft in Europa een pioniersrol vervuld op het vlak van internetbankieren. Maar die eerste fase zijn we nu stilaan voorbij. Vergelijk het met de eerste auto. Die zag er net uit als een koets, maar dan zonder de paarden ervoor. Pas later ontstond het concept van de auto zoals we het vandaag kennen. Het internetbankieren maakt eenzelfde evolutie door.” Marc Staut: “Dat klopt. Bij internetban­ kieren komen nu heel nieuwe dingen op het voorplan. We gaan weg van de klassieke structuur. Die was eigenlijk gewoon een letterlijke vertaling van de diensten van het kantoor naar het computerscherm. Banken moeten in de

|  oktober 2014

toekomst nog meer dan vroeger vanuit de leefwereld van de klant gaan denken.” Maarten Korz: “De klant wil onder meer graag al zijn rekeningen - van verschillende banken - in één applicatie beheren. Tegelijk zou het handig zijn als de klant daarbij vrienden, kennissen of bedrijven kan uitnodigen in de app - zoals hij vandaag op sociale media doet - om met die partijen een vlotter betalingsverkeer te hebben. Dat is één van de innovatieve projecten waar we vandaag aan werken.” Open geest Hoe moeten we het belang van dat soort nieuwe ontwikkelingen inschatten? Maarten Korz: “We hebben dat laten onderzoeken. In Silicon Valley, bijvoor­ beeld, zijn heel veel start-ups actief rond toepassingen die met de bankwereld te maken hebben. Accenture berekende dat die start-ups tegen 2020 een reële bedreiging vormen voor zowat een derde van onze omzet. We zijn ons bewust van de uitdaging.” Marc Staut: “Tegelijk willen veel van die bedrijven met ons samenwerken. Aan de basis kom je namelijk altijd weer bij de kern van de bankactiviteit terecht: de bankrekening. Dat is het terrein waarbij wij een bepalende rol kunnen spelen. Tegelijk stellen we ons heel open op. Vandaag is het vooral de klant die mee bepaalt welke richting we uitgaan. Ik denk onder meer aan de impact van sociale media. Als bank moet je echt rekening houden met die evolutie.” Het is een evolutie waardoor ook de relatie met de klant sterk verandert. Marc Staut: “Absoluut. De klant wilde zelf kunnen kiezen waar en wanneer hij zou bankieren. Daar speelde de sector

op in met bankautomaten en met internetbankieren. Vandaag wil de klant ook kiezen hoe hij bankiert: mobiel, via aanpasbare apps, enzovoort. Zo komen we stilaan uit bij het concept van oneto-one banking, waarbij de band tussen bank en klant perfect op de wensen en behoeften van die klant is afgestemd. Deze evolutie is niet te stoppen, daarom is dat een van onze strategische projec­ ten voor de komende jaren.” Nieuwe diensten Intussen nemen de traditionele marges op geld af. Waar zal de bank van de toekomst zijn inkomsten halen? Maarten Korz: “Dat die marges afnemen, vind ik niet verkeerd. De klant vraagt en krijgt meer transparantie, en voert ook een stuk van het puur admi­ nistratieve werk zelf uit. Eigenlijk is het eenvoudig: de bank van de toekomst zal nieuwe inkomsten moeten halen uit nieuwe diensten.” Marc Staut: “Bovendien is het niet noodzakelijk de consument die voor die diensten zal betalen. Dat kan even goed een handelaar zijn, bijvoorbeeld wanneer die - door de bank te betalen voor een bepaalde dienst - zo een extra service biedt aan zijn klant.” Maarten Korz: “In de toekomst zal ook financieel bewustzijn aan belang winnen. Wij zijn de laatste generatie die nog fysiek geld heeft gekend. Voor de volgende generatie is geld iets puur digitaals. Wellicht schuilt daar ook een belangrijke rol in voor de bank: de mensen zo goed mogelijk inzicht geven in hun digitale budget en hen advies bieden bij de manier waarop ze met dat budget omgaan. Ook zo kunnen we iets extra bieden.” ❚

Sparen en beleggen

Spreid uw kapitaal: stel uw eigen portefeuille samen

We moeten kleur bekennen. Het spaarboekje is enkel nog aangewezen voor kapitaal dat u korte tijd wilt parkeren. Het geld wordt risicoloos bewaard en is op elk moment opvraagbaar. Maar het brengt amper iets op… Welke alternatieven zijn er voor uw geld? We zetten ze op een rijtje, met de vooren nadelen erbij. Zodat u met een gerust geweten zelf een bewuste keuze kunt maken.

|  oktober 2014

Mijden dus, de spaarboekjes? Niet noodzakelijk. Want het kan nooit kwaad om een bedrag van enkele netto-maandlonen op uw spaar­rekening te laten staan. Zo hebt u een buffer bij onvoorziene omstandigheden. Bent u sneller dan verwacht toe aan een nieuwe auto? Uw huis leed schade na een hagelbui? Dat zijn de momenten waarop u cash geld binnen handbereik moet hebben. En het ‘parkeren’ van geld op uw spaarrekening maakt deel uit van een gezonde spreiding. Spreiden Het overige deel van het geld dat u niet onmiddellijk moet kunnen aanspreken, spreidt u over andere spaar- en beleggingsvormen die potentieel meer opbrengen. Het is niet verstandig om al uw eieren in één mand te leggen. Wie spreidt, houdt het risico onder controle en verhoogt tegelijk het potentieel rendement. Als het iets minder goed gaat met de ene spaar- of beleggingsvorm, kunnen andere dat eventueel compenseren. Langere termijn of meer risico Wat kunt u met de rest van uw kapitaal dan precies doen voor een hoger potentieel rende­ ment? Dat hangt af van de termijn waarop u uw kapitaal kunt vastleggen en van het risico dat u wenst te nemen.

•S  ommige producten mikken op de langere termijn: het risico is lager en het rendement volgt uit de langere looptijd. Dergelijke producten – zoals pensioensparen, Tak 21 en termijnrekeningen – zijn daarom geschikt voor kapitaal dat u niet onmiddellijk nodig hebt. •B  ent u bereid om een hoger risico te nemen, dan zijn ook daar producten voor beschikbaar zoals beleggingsfondsen en obligaties. Obligaties zijn schuldvorderingen, uitgegeven door landen of door bedrijven. Het rendement staat vast, zolang het bedrijf of land zijn schuld kan aflossen. Bij beleg­ gingsfondsen is het rendement onzeker. Dat kan hoog zijn, maar dat is nooit gegarandeerd en u kunt zelfs uw inleg gedeeltelijk of geheel verliezen. Tegenover dat risico staat de kans op een eventueel hoger rendement.

19

Blijf aan het stuur Belangrijk is dat u aan het stuur blijft zitten. Rabobank.be geeft, als verdeler van spaar- en beleggingsproducten, graag transparante informatie over elke vorm van sparen of beleggen. We nodigen u uit om onderstaand overzicht te overlopen en om zelf de oefening te maken welk deel van uw geld in aanmerking komt voor welk product.

Hoog Beleggingsfondsen Pensioenspaarfondsen Obligaties Overheidsgarantie € 100.000 per persoon per verzekeringsmaatschappij

RISICO Laag

Tak 21 Termijnrekeningen

Overheidsgarantie € 100.000 per persoon per bank

Sparen

Laag

MOGELIJK RENDEMENT

Gereglementeerde spaarrrekening en gereglementeerde getrouwheidsrekening

Houdt u graag een buffer aan voor onvoorziene omstandigheden, dan blijven producten zoals de gereglementeerde spaarrrekening en de gereglementeerde getrouwheidsrekening interessant voor een deel van uw geld. altijd aanspreekbaar tot 1.900 euro per persoon vrijgesteld van roerende voorheffing lagere rente Laag risico omwille van kapitaalsgarantie.

Termijnrekeningen

Termijnrekeningen zijn op dit moment weinig populair. Ondanks de lange looptijd, blijft het huidige rendement relatief laag. vast en zeker rendement 25% roerende voorheffing lange looptijd: kosten bij vervroegde uitstap Laag risico omwille van kapitaalsgarantie.

Tak 21

Het rendement ligt vast voor een lange periode. Zeer geschikt voor wie spaargeld 8 jaar of langer kan missen. naast het vaste rendement eventueel ook winstdeelname geen roerende voorheffing als het geld langer dan 8 jaar en 1 dag vast blijft staan k osten bij vervroegde uitstap, winstdeelname is niet gegarandeerd, soms instapkosten en altijd 2% verzekeringstaks Laag risico omwille van kapitaalsgarantie.

Hoog

Obligaties

Een obligatie is een schuldvordering. De uitgever – een land of een bedrijf – garandeert de terugbetaling op papier. v ast rendement van de coupon + kapitaalsgarantie (indien uitgever niet failliet gaat) op de einddatum k redietrisico: de uitgever van de obligatie kan een wanbetaler worden of failliet gaan, geen kapitaalsgarantie d e tussentijdse waarde van een obligatie kan schommelen door een wijziging van de marktrente Hou rekening met de risico’s tot wanbetaling en/of waardeschommelingen.

Pensioensparen

Een must voor iedereen met een beroepsinkomen. Door de beperkte inleg is het haalbaar voor iedereen en door de lange termijn wordt het risico beperkt. Zie ook p. 20. fi scaal interessant g een instapkosten bij Rabobank.be v anaf 60 jaar vrijgesteld van taks b eperkt bedrag (in 2014: 950 euro per persoon) Beperkt tot minder beperkt risico (afhankelijk van uw gekozen beleggersprofiel), rendement afhankelijk van de beurzen.

Beleggingsfondsen

In dit magazine gaan we dieper in op beleggingsfondsen. Onthou dat beleggingsfondsen professionaliteit koppelen aan risicospreiding. Zelf beleggen doet u besparen op kosten, maar levert u niet noodzakelijk een hoger rendement op. instappen vanaf 100 euro bij Rabobank.be mogelijkheid tot spreiding kans op een hoog rendement geen kapitaalsgarantie beheerskosten (ondanks de ‘Laagste Kosten Garantie’ van Rabobank.be) Hier zijn de hoogste rendementen mogelijk, maar ligt ook het risico het hoogst.

Besluit Via diversificatie kan uw geld meer opbrengen dan door het op een spaarboekje te laten staan. Weeg hierbij af wanneer u uw geld nodig hebt, welke voor- en nadelen u laat doorwegen en welk risico u bereid bent te nemen.

|  oktober 2014

Meer info?

Neem een kijkje op www.rabobank.be/diversificatie

Pensioensparen

20

© Lalo Gonzalez

Hoe sneller u start met pensioensparen, hoe beter Pensioenspaarfondsen zijn niet voor niets één van de bekendste beleggingsfondsen. Daarmee bouwt u een spaarpotje op voor wanneer u op pensioen gaat, terwijl de overheid u daar rijkelijk voor sponsort. Hoe vroeger u daarmee begint, des te hoger het rendement op het einde van de rit.

Patricia Boydens, Head Product Management

Waarom pensioensparen via Rabobank.be?

• Geen instapkosten. Die kunnen volgens het prospectus van de door Rabobank.be verdeelde pensioenspaarfondsen elders variëren tussen 0 en 3% per storting. Ook rekeningkosten moet u niet betalen. Dat is al een eerste stap naar een hoger rendement. • U hebt de keuze uit 3 gerenommeerde pensioen­spaarfondsen en kunt op elk moment switchen van het ene fonds naar het andere. • U spaart volledig volgens uw eigen ritme en mogelijkheid. Uiteraard nooit meer dan het jaarlijks fiscaal maximum.

Door de vergrijzing staat het wettelijk pensioen steeds meer onder druk. Daarom is het verstandig om een bij­ komend spaarpotje op te bouwen dat u kunt aanspreken als u op pensioen gaat om uw levensstandaard op peil proberen te houden. Fiscaal voordeel De overheid moedigt dat ook aan en legt voor het pensioensparen elk jaar een maximaal aftrekbaar bedrag vast. Voor 2014 ligt dat op 950 euro, waarvan u 30% fiscaal mag inbrengen. Wie 950 euro spaart, krijgt een fiscaal voordeel van 285 euro. “Door de combinatie van het fiscaal voordeel en de uitstekende rendementen van fondsen op lange termijn is pensioen­ sparen één van de beste beleggingen die u ooit kunt doen”, zegt Patricia Boydens, Head Product Management van Rabobank.be.

Zekerheid en flexibiliteit Bij Rabobank.be kunt u kiezen tussen drie pensioenspaarfondsen op maat. Het Rabo Pension Fund Growth belegt voornamelijk in Europese aandelen, en in mindere mate in obligaties en andere schuld­ bewijzen in euro of in andere valuta van de EU. Het Rabo Pension Fund Stability keert die verhoudingen om en investeert dus hoofdzakelijk in obligaties, terwijl het Rabo Pension Fund Balanced het geïnvesteerde kapitaal gelijkwaardig verdeelt over aandelen en obligaties. “De keuze voor een fonds is afhan­ kelijk van uw profiel, leeftijd en het beleggersrisico dat u bereid bent te nemen”, zegt Patricia. “Een fonds dat hoofdzakelijk in aandelen belegt, is gevoeliger voor schommelingen van de financiële markten en dus mogelijke verliezen. Maar op lange termijn kan het rendement wel hoger zijn dan een fonds dat vooral investeert in de minder risicovolle obligaties.” Wie jong is en nog een lange spaarhorizon voor zich heeft, kan in principe overwegen om een fonds te kiezen dat wat meer in aandelen belegt. Normaal vlakt de zeer lange looptijd het risico wat uit. Naarmate de pensioenleeftijd nadert, kunt u ervoor kiezen om over te stappen naar een defensiever fonds. “Toch is leeftijd niet de enige belangrijke fac­ tor”, zegt Patricia. “Ook persoonlijk­ heid speelt een heel belangrijke rol. Er zijn jongeren voor wie zekerheid een eerste vereiste is en vijftigers die risico’s absoluut niet schuwen. In de eerste plaats moet een spaarder zich comfortabel voelen bij zijn keuze.” ❚

Vroeg begonnen is half gewonnen Hoe vroeger u start met pensioen­ sparen, des te groter het rendement van uw investering. We nemen de fictieve simulatie van Marc en Kurt. Kurt doet al 10 jaar aan pensioen­ sparen. Van bij het begin koos hij een evenwichtig pensioenfonds dat voor de helft in aandelen investeert en voor de helft in obligaties: het Rabo Pension Fund Balanced. Daarmee heeft hij intussen al een spaarpotje opgebouwd van 11.312 euro. Dat is natuurlijk niet onaardig, maar vroeger starten had Kurt al een fors hoger rendement opgeleverd. Dat bewijst leeftijdsgenoot Marc, die al 25 jaar aan pensioen­ sparen doet via exact dezelfde formule. Zijn pensioenspaarpotje is al aangegroeid tot 41.799 euro. Conclusie? 2,5 keer langer sparen brengt bijna vier keer meer kapitaal op.

Bekijk de fictieve simulatie

die gebaseerd is op de reële rendementen uit het verleden in detail op www.rabobank.be/ snel-starten

Rabo Pension Fund Stability, Rabo Pension Fund Balanced en Rabo Pension Fund Growth zijn de handelsnamen van Rabobank.be voor de gemeenschappelijke beleggingsfondsen BNP Paribas B Pension Stability, BNP Paribas B Pension Balanced en BNP Paribas B Pension Growth. Het zijn pensioenspaarfondsen naar Belgisch recht. Het prospectus, de Essentiële Beleggersinformatie, de productfiche en de periodieke verslagen zijn gratis beschikbaar in het Nederlands en Frans op de website www.rabobank.be/pensioenspaarfondsen of bij de financiële dienstverlener: BNP Paribas Fortis NV, Warandeberg 3 - 1000 Brussel. NIW (11/09/2014): 160,07 euro voor Rabo Pension Fund Balanced; 132,41 euro voor Rabo Pension Fund Growth; 135,46 euro voor Rabo Pension Fund Stability. Zie ook www.beama.be of De Tijd voor geactualiseerde NIW. Kosten: geen in- en uitstapkosten via Rabobank.be, 0% beurstaks bij uitstap, geen roerende voorheffing. Lopende kosten: 1,30% voor Rabo Pension Fund Growth – 1,29% voor Rabo Pension Fund Balanced en Stability. Wij raden u aan de Essentiële Beleggersinformatie aandachtig te lezen alvorens te beleggen.

|  oktober 2014

Beleggen in…

Wijn: mooie rendementen of serieuze kater? Dat goede wijn beter wordt met de jaren, weet iedereen. Maar wist u ook al dat u in wijn kunt investeren met het doel er een zeker rendement uit te halen? Wij haalden expert Peter Vergote uit de kelder, ontkurkten zijn uitgebreide wijnkennis en lieten hem chambreren over deze zeldzame investeringsvorm.

Wie is Peter Vergote?

❚ Gepassioneerd wijnliefhebber ❚ Sinds 2007 eigenaar en gedreven auteur van www.wijnblog.be

|  oktober 2014

23

“Wijninvesteringen kunnen mooie opbrengsten opleveren, maar besteed er niet meer dan 5% van uw portefeuille aan.”

Peter Vergote is in het dagelijkse leven jurist in de IT-sector. Zijn passie ligt ech­ ter bij de druivennectar, waarover hij regelmatig oreert op wijnblog.be. Zelf investeert hij evenwel niet in wijn. “Voor mij is het een te speculatieve markt, zeker sinds de Aziatische en Russische investeerders zich massaal op deze markt hebben gegooid. Niemand kan voorspellen wat zij morgen de moeite waard vinden. Maar dat maakt wijn daarom niet minder geschikt om in te investeren. Wie al eens op de beurs heeft gespeeld, weet ook dat het tij plots kan keren. Net als met andere investeringen raad ik iedereen daarom aan om vooral te diversifiëren. Wijninvesteringen kunnen mooie opbrengsten opleveren, maar besteed er niet meer dan 5% van uw porte­ feuille aan.” De regels van de kunst Hoge rendementen garanderen kan Peter dus niet, maar hij heeft wel enkele basisregels in de aanbieding die een succesvolle afloop een stuk reëler kunnen maken.

Wat denkt u ervan? Is wijn als belegging een interessant alternatief? Uw mening interesseert ons. Vertel het ons op onze Facebook-pagina facebook.com/rabobank.be via Twitter twitter.com/rabobankBE per mail naar [email protected]

“Weet ten eerste in wat u belegt. Iedereen is tegenwoordig wel een beetje wijnkenner. Maar het is niet omdat Château Mouton Rothschild u bekend in de oren klinkt, dat u meteen in het wilde weg moet gaan kopen. Sommige oogsten zijn immers veel waardevoller dan andere. Het aantal wijnen dat geschikt is voor investerin­ gen ligt trouwens stukken lager dan u zou denken. Voor een goed rendement moet u zich al wenden tot wijnen uit de absolute topklasse, zoals de Premier Grand Cru Classés uit de Bordeaux. Maar één zo’n fles kost algauw 300 à 400 euro.” “Ten tweede zijn zelfs flessen uit de topklasse niet veel meer waard als u ze verkeerd bewaart. Het wijnrek in

uw garage volstaat niet meer om uw flessen duur te verkopen. Kopers eisen namelijk steeds vaker bewijzen dat de fles jarenlang in optimale omstandig­ heden is bewaard. Tegenwoordig ver­ huren professionele opslagplaatsen u wel al een stekje voor uw kist wijn voor amper een tiental euro per jaar, maar het vreet toch aan uw rendementen.” 1.000 euro voor één fles Toch raadt Vergote dit soort investerin­ gen niet af. “Wie goed geïnformeerd is, kan nog altijd zijn slag slaan. Zo hoorde ik bijvoorbeeld dat de Bourgognestreek opnieuw heel wat te lijden heeft gehad onder de hagel. Daardoor zal de volgende oogst minder flessen dan verwacht opleveren, waardoor de prijs vermoedelijk hoger zal liggen. Bovendien is de vraag voor bepaalde wijnen in het laatste decennium expo­ nentieel gestegen. In 2007 betaalde u voor één fles Premier Grand Cru Classé (bv. Château Latour) zo’n 300 euro in primeur. In het millésime (oogstjaar) 2010 was de primeurprijs al opgelopen tot meer dan 1.000 euro.” De wijnbeurs Wie opziet tegen de strikte bewaar­ methodes, hoeft wijn daarom nog niet uit zijn portefeuille te schrappen. “In het Verenigd Koninkrijk kunt u via organisaties als Premier Cru Fine Wine Investments in flessen investeren die zij in uw plaats selecteren, bewaren én verkopen wanneer de tijd en de wijn daar rijp voor is. In ruil voor een kleine kost hebt u dus het rendement min de zorgen.” En bovendien heeft investeren in wijn volgens Peter een volkomen uniek voordeel: “Als u geluk hebt, scoort u een mooi rendement. Hebt u wat minder geluk, dan beleeft u nog altijd plezier aan het opdrinken. Welke andere inves­ tering kan dat zeggen?” (lacht) ❚

Wel of niet beleggen in wijn? Beleggen in wijn doet u best met voorkennis van zaken. Specialisten die goed op de hoogte zijn van de eigenheid van de sector mogen al eens een gokje wagen. Ze zullen immers altijd een ruime voorsprong hebben op de hobbyist of speculant die snel wat geld wil verdienen. Een wijnbelegging is sowieso een alternatieve belegging. Dat houdt in dat ze illiquide is en dus vrij moeilijk verhandelbaar. Er is geen beurs of krant ter wereld waar u op regelmatige basis de waarde van uw belegging kunt nagaan. Dat gebrek aan transparantie kan ook handelaren met minder eerlijke bedoelingen op ideeën brengen. Onder het mom van een veilige belegging die “gegarandeerd het veelvoud opbrengt van de vergoeding op het spaarboekje”, brengen ze dure wijnen aan de man die enkel de handelaar zelf een hoge winst oplevert. Wees op uw hoede en laat u niks wijsmaken. Een goeie wijn hoort in de eerste plaats in het glas, niet in je beleggingsportefeuille.

Pascal Paepen, financieel analist en docent ‘bank & beurs’

Vraag & antwoord

U vraagt, wij antwoorden Hebt u een vraag over uw belegging? Geen nood. De medewerkers van Customer Care staan voor u klaar om al uw vragen per telefoon of per mail persoonlijk en volledig te beantwoorden. Enkele voorbeelden.

Inge Kusé, medewerkster Customer Care

1

Waar vind ik de details van mijn beleggingsorder? U wilt natuurlijk een gedetailleerd overzicht hebben van het volledige kostenplaatje als u deelbewijzen van een fonds hebt gekocht of verkocht. Aan welke koers is uw order verwerkt? Waren er in- of uitstapkosten? Welke kosten zijn er precies ingehouden? Die informatie vindt u niet via de uittreksels van uw zicht- of spaarre­ kening, maar in de details. U zult merken dat er bij de transactie van een order wordt verwezen naar een bijlage. In deze bijlage vindt u alle gegevens. Ook alle informatie over dividenduitkering kunt u makkelijk terugvinden. Dividenden worden op regelmatige basis (jaarlijks, per kwartaal, maandelijks…) uitgekeerd door fondsen van

2

Om dit te weten te komen, kunt u een aparte bijlage raadplegen waarin alle details in verband met de uitbetaling van het dividend staan. U vindt er onder meer het nettodividend, de inge­ houden roerende voorheffing en uiteraard ook van welk beleggingsfonds de dividenduitkering afkomstig is.

Tegen welke koers koop of verkoop ik een deelbewijs van een beleggingsfonds? Inge Kusé, medewerkster Customer Care, geeft antwoord: “In tegenstelling tot de koers van een aandeel dat gedurende de hele handelsdag fluctueert, legt de fondsbeheerder bij een beleggingsfonds slechts één keer per dag een handelskoers vast. Dat komt omdat de waarde van het fonds afhankelijk is van de waarde van de aandelen of obligaties die in het beleggingsfonds zijn opgenomen. Die activa worden doorgaans wel gedurende de hele dag verhandeld, waardoor de waarde ervan de hele dag fors kan schom­ melen. Daarom wacht de fondsbeheerder tot het einde van de handelsdag om op basis van de slotkoersen de waarde te bepalen van de individuele aandelen of obligaties. Aan het einde van de beursdag worden al die verschil­ lende waarden opgeteld om zo de handelskoers van het beleggingsfonds te bepalen. Het tijdstip waarop de fondsbeheerder de handelskoers van het fonds vastlegt, is de zoge­ naamde ‘cut-off’. Als u uw aan- of verkooporder

|  oktober 2014

het distributietype. Niet alle distributiefondsen storten de dividenduitkering dus op hetzelfde moment. Zeker voor wie in verschillende beleggingsfondsen heeft geïnvesteerd, is het daardoor niet altijd makkelijk om te achterhalen van welk beleggingsfonds de dividenduitkering afkomstig is.

plaatst voor de ‘cut-off’, wordt het order nog dezelfde dag uitgevoerd aan de koers die dan door de beheerder wordt vastgelegd. Het exacte tijdstip van de ‘cut-off’ verschilt van beheerder tot beheerder, net zoals de tijd dat u moet wachten op de afrekening. Wanneer u uw order na de ‘cut-off’ plaatst, wordt uw order pas de werkdag nadien uitgevoerd als de fondsbe­ heerder een nieuwe handelskoers vastlegt. Na de ‘cut-off’ worden alle orders verzameld en doorgegeven aan de beheerder, die ze in een lot verwerkt om ze allemaal tegelijk af te handelen.”

Wilt u weten op welk tijdstip orders voor een specifiek fonds worden afgesloten? Surf naar www.rabobank.be > Onze producten > Variabel beleggen > Complete Funds en klik daar vervolgens op ‘uitvoering’.

25

3

Kan ik een limietkoers ingeven wanneer ik een beleggingsfonds wil kopen of verkopen? Justin Gelkopf, Teamleader Second Line, geeft antwoord: “Aandelenbeleggers maken heel vaak gebruik van een limietorder om aan te geven tegen welke koers ze een aandeel minimaal willen verkopen en tegen welke prijs ze een aandeel maximaal willen kopen. Voor een fondsenbeleg­ ger is het niet mogelijk om met een limietkoers te werken. Dat komt omdat fondsen worden verhandeld aan een ‘handelskoers’ of ‘cut-off’, die pas aan het einde van een beursdag wordt vastgelegd. Op het moment dat u een aan- of verkooporder plaatst dat nog diezelfde dag zal worden uitgevoerd, is de handelskoers van dat beleggingsfonds dus nog niet bekend. Het is dan ook onmogelijk om dan al te weten of de

4

handelskoers een bepaalde limiet zal bereiken, waardoor het praktisch niet haalbaar is om voor een beleggingsfonds een limietkoers vast te leggen. Het is trouwens niet Rabobank.be die instaat voor de waardebepaling van een fonds. Dat doet de beheerder, die eveneens instaat voor de uitvoering van de verschillende aan- en verkooporders.”

Hoe gebeurt de omzetting naar euro voor een fonds dat noteert in een andere munt? Fondsen die noteren in een andere munt dan de euro kunnen enkel in die munt worden verhandeld. Omdat u bij Rabobank.be enkel euro’s op de rekening hebt staan en alles ook in euro’s wordt afgerekend, wordt er voor deze fondsen bij elke aan- of verkoop altijd eerst een wisselkoerstransactie uitgevoerd bij een externe wisselagent. De handelskoers in euro die u op de beveiligde website ziet, is daardoor louter indicatief. Het is een omrekening van de

fondskoers op basis van de marktwisselkoers, exclusief wisselcommissie. De definitieve uit­ voeringskoers – dus inclusief wisselcommissie – kunt u terugvinden op de afrekening in de bijlage van uw rekeningafschrift. Die wisselcom­ missie is eigenlijk een transactievergoeding die wordt aangerekend door de fondsbeheerder. Het is een percentage bovenop de officiële wisselkoers, maar elke fondsbeheerder hanteert daarvoor een ander tarief.

Hebt u ook een vraag? Neem zeker een kijkje in het overzicht van veelgestelde vragen op www.rabobank.be > Overige info > Help > Veelgestelde vragen Wij helpen u graag persoonlijk Bel 03 289 28 88, elke werkdag van 8.30u tot 19u (vrijdag tot 18.30u). Of mail naar [email protected] of stuur ons uw vraag via Overige info > Over ons > Contacteer ons

Justin Gelkopf, Teamleader Second Line

Nieuws van Rabobank.be

26

83% (zeer) tevreden klanten Hoe tevreden bent u? Dat is een vraag die Rabobank.be constant in gedachten houdt. Daarom onderzoeken we op geregelde tijdstippen wat onze klanten van onze producten en diensten vinden. Die resultaten gebruiken we nadien als leidraad om Rabobank.be verder te ontwikkelen en te verbeteren. In juni 2014 vroegen we hoe u de verschillende aspecten van bankieren bij Rabobank.be beoordeelt. Algemeen zorgt de lagere spaarrente voor een gedaalde tevredenheid over de spaarrekeningen, daarvan zijn we ons bewust. Toch zegt maar liefst 83% van de klanten tevreden tot zeer tevreden te zijn over bankieren bij Rabobank.be. Andere producten krijgen een mooi rapport van u mee. Zo scoort pensioensparen bij Rabobank.be maar liefst 91%. Onderzoek na onderzoek valt ook op dat onze Klantendienst, en de manier waarop zij u verder helpt, het steeds beter doet. 85% van de klanten is tevreden tot zeer tevreden over het contact met de Klantendienst.

Verder tonen de cijfers ook aan dat Rabobank.be een algemeen stabiel resultaat neerzet bij u. Ook uw suggesties zijn altijd waardevol voor ons. Zo is het duidelijk dat u veel waarde hecht aan transparante en correcte informatie over financiële producten en diensten. Daarom trachten we u via verschillende kanalen zo goed mogelijk te informeren: via www.rabobank.be, de elektronische nieuwsbrieven zoals Geldtips, via Rabo magazine en op infoavonden. Daarnaast merken we dat mobiel bankieren steeds belangrijker wordt voor u. Dat houden we zeker in het achterhoofd bij de uitwerking van een nieuwe mobiele aanpak.

U kent ons ondertussen al: Rabobank.be wil al het mogelijke doen om u als klant optimaal te informeren en te helpen. Hebt u een suggestie hoe we dat concreet kunnen invullen? Laat het ons dan zeker weten!

Onze rente­voeten op een rijtje Basisrente op jaarbasis

Getrouwheidspremie op jaarbasis

0,90%

en 0,30%

0,10%

en 1,20%

Rabo Business Account

0,80%

en 0,30%

Rabo Business Plus Account

0,01%

en 1,20%

Rabo Spaarrekening Rabo Junior Account

Privé of zelfstandig

(spaarrekening voor min 18-jarigen)

Rabo Plus Account Rabo Gift Account Professioneel

Het openen, beheren of afsluiten van uw rekening is gratis, net als de digipass. Deze rentevoeten op jaarbasis zijn geldig sinds 10/09/2014 voor bedragen tot en met 500.000 euro voor de Rabo Plus Account, Rabo Gift Account en Rabo Business Account en voor bedragen tot 2.500.000 euro voor de Rabo Spaarrekening, Rabo Junior Account en Rabo Business Plus Account. Wij raden u aan om de documenten met Essentiële Spaardersinformatie, waarin u ook de meest actuele tarieven vindt, te lezen op www.rabobank.be > Onze producten > Sparen en betalen De spaarrekeningen bij Rabobank.be zijn gereglementeerde spaarrekeningen die worden aangehouden bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. (Rabobank), een coöperatieve vennootschap naar Nederlands recht. Op intresten van gereglementeerde spaarrekeningen is 15% roerende voorheffing van toepassing, die wordt afgehouden aan de bron. Voor particulieren is de eerste schijf van 1.900 euro aan intresten vrijgesteld, voor gezamenlijke rekeningen geldt deze vrijstelling per rekeninghouder, onder bepaalde voorwaarden. Rabobank.be heeft het recht de basisrente en getrouwheidspremie te wijzigen. De wijzigingen voor de basisrente zijn meteen van toepassing, de wijzigingen in getrouwheidspremie vanaf de volgende storting of getrouwheidsperiode. Wijzigingen zullen aan al onze klanten worden meegedeeld via een beveiligd bericht en op Rabobank.be.

|  oktober 2014

Grandioze Gran Reserva Stunt Reeds vanaf de introductie van deze 8 jaar oude Gran Reserva stond de wijn continu bovenaan de lijst van de meest nabestelde Reserva’s. De laatste flessen van deze roomzachte 2006 hebben we met een extra korting bij de Bodega kunnen bemachtigen. Daardoor kunt u nu genieten van de uitzonderlijk lage prijs van € 5,99 per fles.

50% korting € 11,99

Nu € 5,99 Bij aankoop van 2 dozen is de levering gratis!

UW VOORDELEN • Van € 11,99 Nu € 5,99 • € 36 korting per doos • Bij aankoop van 2 dozen is de levering gratis 2006 Conde Galiana Gran Reserva D.O. Catalunya, Spanje Diep warm kersenrood van kleur. Aantrekkelijk geurrijk bouquet van rode bosvruchten, vanille, ceder en kreupelhout. Rond, zacht en soepel van smaak in een romig frisse structuur van fraai versmolten satijnzachte tannines. Edel en genuanceerd met vanille, kaneel, kersen, specerijen en een luxueus vleugje rokerig eiken. Nobele Gran Reserva in de stijl van een grote Rioja met een verbluffend goede prijs-kwaliteitverhouding. 45% Tempranillo, 25% Cabernet Sauvignon, 15% Cabernet Franc en 15% Garnacha. 37 maanden gerijpt op Amerikaans eiken, 14% alc. Nu heerlijk tot 2017.

Bestel online via www.wijnbeurs.be/rabobank, vul de bon in of bel 070 / 23 37 94 Aanbod geldig tot 31 oktober 2014 | Telefonisch bereikbaar ma. t/m vrij. 8.30 -17.00 uur en za. 10.00 - 14.00 uur

Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde omslag naar: De Wijnbeurs, Rabobank Wijnaanbod, Esperantolaan 4 bus 6, 3001 Leuven

ANTWOORDKAART

Ja, ik profiteer van dit uitzonderlijke voordeel en bestel de laatste flessen 2006 Gran Reserva Conde Galiana: Ik bestel:

1 doos (6 flessen) à € 5,99 per fles (€ 35,94 per doos) + € 7,95 leveringskosten 2 dozen (12 flessen) à € 5,99 per fles (€ 35,94 per doos) + gratis levering (Bestelt u online, gebruik dan code RBBK888 voor gratis levering)

Naam: Adres: Postcode: Tel. overdag: E-mail:

Voornaam:

Betaling Ik betaal binnen de 14 dagen na ontvangst van mijn bestelling met het overschrijvingsformulier dat mij wordt toegestuurd.*

Geboortedatum:

* Wenst u te betalen met creditcard, bestel dan online via www.wijnbeurs.be/rabobank

Gemeente:

Ja, de Wijnbeurs mag mij op dit adres per e-mail benaderen en informeren over het moment van levering, producten en diensten.

Levering: Op bovenstaand adres (Indien afwezig, levering bij de buren) Ander afleveradres nl.:

Condities: EXCLUSIEF AANBOD VAN DE WIJNBEURS. Transportkosten: € 7,95 (gratis vanaf 2 dozen). Dozen van 6 flessen (75 cl.). Prijzen BTW inbegrepen. Levering alleen in België en binnen de 14 dagen na ontvangst van uw bestelling. Aanbod geldig tot 31 oktober 2014 of zolang de voorraad strekt. De consument heeft het recht aan de verkoper mee te delen dat hij afziet van de aankoop, zonder betaling van een boete en zonder opgave van motief, binnen de 14 werkdagen vanaf de dag die volgt op de levering van het product. De Wijnbeurs, Esperantolaan 4 bus 6, 3001 Leuven zal uw gegevens verwerken voor beheer en marketingdoeleinden. U heeft uiteraard recht van inzage en verbetering van deze gegevens. Wenst u zich hiertegen te verzetten dan kan dit kosteloos. Gelieve De Wijnbeurs in dat geval te contacteren op het hierboven vermelde adres.

Handtekening:

Ons vakmanschap drink je met verstand.

Wie nu start met beleggen in fondsen voor 1.000 euro,

Tijdelijk aanbod

Surf naar rabobank.be/50extra

Een selectie van topfondsen aan de laagste kosten. U bent er zich van bewust: beleggingen zijn een goede aanvulling voor het spaarboekje. Rabobank.be geeft u nog meer redenen om te starten met beleggen. Als u voor minstens 1.000 euro belegt in fondsen, krijgt u van Rabobank.be 50 euro terug.

ontvangt 50 euro.

Overweegt u dit aanbod, maar weet u niet welk fonds te kiezen? Rabobank.be biedt enkel een selectie van topfondsen van onafhankelijke beheerders aan. Dat maakt uw keuze makkelijker. Voor al deze fondsen geldt de ‘Laagste Kosten Garantie’. Ook dat heeft een onmiddellijke impact op uw rendement. Surf naar www.rabobank.be/50extra en kom meer te weten over dit tijdelijke aanbod dat loopt tot en met 15 november 2014. Het is geldig per rekeninghouder op één enkele effectenrekening. Bewust Rabobank.be