OPLEIDING
DUURZAME GEBOUWEN: BOUWAFVAL Dag1.2 Inleiding en situatie in het BHG Koen Berghmans Lionel Billiet Rotor asbl
[email protected],
[email protected] – www.rotordb.org
3 INHOUDSOPGAVE TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
4 TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF Praktijken op de werf Na de werf: waar naar toe?
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
5 Praktijken op de werf – sloopfase ● Tijdens de sloopfase worden in vrij korte tijd zeer grote hoeveelheden afvalstoffen gegenereerd die relatief goed te voorzien zijn. ● Vaak verschillende stromen : • Inert afval • Grond • Gemengd • Metaal • (Hout) • (gevaarlijk afval)
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
6 Praktijken op de werf – sloopfase ● Afvoer beheerd door de sloper. ● Soms wordt er selectief gesloopt, soms niet. Dit hangt vooral samen met de eisen en verplichtingen opgelegd door de timing.
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
7 Praktijken op de werf – bouwfase ● Tijdens de bouwfase bestaat het afval voornamelijk uit materiaalresten, bekistingmaterialen en verpakkingen. Het gaat om diverse soorten afval, over een lange periode gegenereerd in hoeveelheden die moeilijk te voorzien zijn. ● Sorteren blijft een zeldzaamheid. Meestal: • gemengd • (inert) • (+ metaal & gevaarlijk afval)
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
8 Praktijken op de werf – bouwfase ● Vaak worden er voorlopige ‘containers’ (bakken, zakken, enz.) met vrij homogene inhoud gebruikt – die uiteindelijk echter vermengd raken. ● Opstapeling van het afval op de bouwplaats in afwachting van een container voor gemengd afval. ● Verantwoordelijkheid van de algemene aannemer (container voor gemengd afval) en van de onderaannemers (nemen hun afval mee). ● Vaak hebben de onderaannemers een akkoord gesloten met de algemene aannemer om zijn containers te mogen gebruiken.
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
9 TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF Praktijken op de werf Na de bouwplaats: waar naar toe?
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
10 Na de bouwplaats: waar naar toe? ● Onderstaande illustratie geeft een beeld van de situatie in het BHG. Het gaat niet om ‘goede praktijken’!
Formation « Bâtiment durable : Déchets de construction » - IBGE – Printemps 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
11 Na de bouwplaats - inert afval en de breeksector ● In België gaat 90 % van het inerte afval naar de breeksector. ● Productie van granulaat uit betonpuin / baksteenpuin / mengpuin (vervangingsmiddelen voor natuurgrind). ● Gebruikt: • • • •
voor funderingen (met name wegenwerken) voor aanvulwerken als ingrediënt voor de productie van nieuw beton ...
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
12 Na de bouwplaats - inert afval en de breeksector ● Geen vaste breekwerf in het BHG --> inert afval verlaat het Gewest. ● Het breken kan in situ (mobiele installatie op de bouwplaats) of ex situ (in recyclingcentrale) gebeuren.
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
13 Na de bouwplaats - gemengd afval ● Grote fractie van het BSA afgevoerd in containers met gemengd afval. ● Gaat naar verzamelcentrum of sorteercentrum.
Verzamelcentra Sorteercentra Gewestelijke inzamelcentra Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
14 Na de bouwplaats - gemengd afval ● Het grootste deel van dit gemengde afval wordt manueel gesorteerd • Sorteren op de grond • Sorteren aan de band ● Het sorteren bestaat niet uit het scheiden van alle componenten van de mengeling maar uit het eruit lichten van bepaalde stromen: • De waardevolste elementen (winst bij wederverkoop) • De zwaarste elementen (verlichting van de mengeling) • De grootste elementen (voordeliger te scheiden)
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
15 Na de bouwplaats - gemengd afval ● 100 % sorteren bestaat niet; er is een technische limiet alsook een rendabiliteitlimiet. • Zo’n 30 tot 50 % van de mengeling gaat naar een verbrandingsinstallatie of een stortplaats (niet-sorteerbare mengeling of sorteerresten).
● Bepaalde materialen kunnen niet worden gesorteerd!
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
16 Na de bouwplaats - hout ● Het houtafval wordt vaak als brandhout beschouwd, op de bouwplaats maar ook in de afvalverwerkingkanalen. ● Een groot deel van het hout eindigt bij het gemengde afval. ● Er wordt slechts zelden een onderscheid gemaakt tussen hout A / hout B. ● Voornaamste kanalen : • Energievalorisering (verbrand) • Recycling (spaanplaten)
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
17 Na de bouwplaats - papier, karton, kunststof ● Papier, karton en kunststof worden zelden afzonderlijk opgehaald. ● Vaak eindigen ze bij verbrandingsinstallatie.
het
gemengde
afval...
en
uiteindelijk
● De recuperatiekanalen voor kunststof zouden vaker gebruikt kunnen worden: • Clean Site • Kurio • Recovinyl
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
in
de
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
18 Na de bouwplaats - metaal ● Metaal wordt systematisch gescheiden ● Waardevol bij wederverkoop --> zelfs wanneer dit sorteren niet georganiseerd verloopt, gebeurt het! Premies voor de arbeiders, enz. ● Groot aantal kleine schroothandelaars ● Uiteindelijk eindigt het metaalafval bij een van de grote ophalers van de stad, waarna het naar de staalindustrie gaat
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF
HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
19 Na de bouwplaats - andere afvalstoffen ● De gevaarlijke afvalstoffen gaan naar gespecialiseerde kanalen • "Klein" gevaarlijk afval (spuitbussen, verf, enz.) komt nog al te vaak bij het gemengde afval terecht. ● Asfaltafval komt vooral voor bij wegenwerken. Het wordt opgehaald en gebroken. Asfalt kan goed worden gerecycleerd: het kan gesmolten en opnieuw gebruikt worden. ● Gipsafval wordt van het inerte afval gescheiden. Het eindigt vaak bij het gemengde afval, maar soms wordt het afzonderlijk opgehaald (bestaan van een recyclingkanaal). ● ...
Opm: de namiddag van dinsdag 22 mei zal worden gewijd aan het sorteren op de bouwplaats en aan de verschillende recuperatiekanalen voor specifieke afvalstoffen. Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
20 INHOUDSOPGAVE TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
21 Jaarlijkse hoeveelheden B&S afval in het BHG ● Op basis van de verklaringen van de operators uit de BSA-sector die in het BHG actief zijn, werden de volgende hoeveelheden geraamd voor 2008 (hoeveelheden die de bouwplaats verlaten, uitgedrukt in ton):
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
22 Jaarlijkse hoeveelheden B&S afval in het BHG ● In het totaal: 700.000 ton/jaar ● Ter vergelijking: in het BHG wordt jaarlijks zo’n 500.000 ton huishoudelijk afval geproduceerd ● Inert afval: het BHG creëert om de 10 jaar een piramide van Cheops ● Gemengd afval: elke maand zou de Grote Markt er tot aan de rand mee gevuld kunnen worden.
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
23 Oorsprong van de inerte afvalstoffen ● Niet verwonderlijk leveren sloopwerken het grootste deel van het inerte afval dat in het BHG wordt gegenereerd ● ... maar het deel voortvloeiend uit renovatiewerken is eveneens aanzienlijk. ● In het BHG spelen renovatiewerken een belangrijke rol.
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
24 Notities ● De verschillende afvaltypes hebben verschillende densiteiten. Gewoonlijk wordt er in massaeenheden geteld maar zou er in volume worden geteld, dan zou er meer gemengd afval dan inert afval zijn. ● Bovendien is het zo dat de milieu-impact van een afvalstof bij gelijke massa zeer sterk varieert volgens het betreffende afvaltype.
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012
TYPETRAJECT VAN EEN AFVALSTOF HOEVEELHEDEN GEGENEREERD IN HET BHG
25
DANK U VOOR UW AANDACHT
Opleiding "Duurzaam gebouw: bouwafval" – BIM – Lente 2012