RAAD VAN DE EUROPESE UNIE
Brussel, 30 september 1999 (15.11) (OR. dk) 11488/99 LIMITE SCH-EVAL 11 COMIX 293
NOTA van : aan : Betreft :
de Deense delegatie de Groep Schengenevaluatie Nota over de implementatie, voor wat betreft Groenland, van artikel 5, lid 2, van de overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst
Deze nota is opgesteld met het oog op de onderhandelingen met de lidstaten van de EU over de implementatie van artikel 5, lid 2, van de overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst. Het is de bedoeling dat deze nota een uitgangspunt vormt voor bovengenoemde onderhandelingen. De nota bevat een overzicht van de bepalingen van de overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst die betrekking hebben op Groenland, meer bepaald artikel 5 van de toetredingsovereenkomst en de gemeenschappelijke verklaring in de Slotakte bij de toetredingsovereenkomst. Daarnaast wordt in de nota de regeling voor zelfbestuur van Groenland besproken. Ook wordt ingegaan op het feitelijke personenverkeer van en naar Groenland en op de bestaande grenscontrole aan de Noordse buitengrenzen op Groenland.
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 1
Tenslotte biedt de nota een overzicht van de maatregelen die noodzakelijk zijn voor de implementatie van artikel 5, lid 2, van de toetredingsovereenkomst van Denemarken tot de Schengenovereenkomst, onder meer in verband met de afschaffing van de personencontroles aan de binnengrenzen van de Schengenlanden en de verwezenlijking van een doelmatige controle aan de buitengrenzen van de Schengenlanden en de toepassing van het Schengeninformatiesysteem. In een bijlage bij de nota staat een lijst van bepalingen van de Schengenovereenkomst die relevant lijken voor Groenland met het oog op de implementatie van artikel 5, lid 2, van de toetredingsovereenkomst van Denemarken. 1.
De overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst
Volgens artikel 5, lid 1, van de overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst zijn de bepalingen van de overeenkomst niet van toepassing op de Faeröer en Groenland. In artikel 5, lid 2, van de overeenkomst wordt bepaald dat personen die reizen tussen enerzijds Groenland of de Faeröer en anderzijds de landen die partij zijn bij de Schengenovereenkomst en de Samenwerkingsovereenkomst met Noorwegen en IJsland, niet worden gecontroleerd. Artikel 5, lid 2, luidt als volgt: "Gelet op het feit dat de Faeröer en Groenland toepassing geven aan de bepalingen inzake personenverkeer zoals deze in het kader van de Noordse paspoortunie zijn voorzien, worden personen die de grens tussen enerzijds de Faeröer of Groenland, en anderzijds de staten die partij zijn bij de Overeenkomst van 1990 en de Samenwerkingsovereenkomst met Noorwegen en IJsland, overschrijden, niet aan grenscontrole onderworpen.".
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 2
De reden voor deze bepalingen is dat Groenland en de Faeröer geen lid zijn van de Europese Unie, maar toch vallen onder de bepalingen inzake personenverkeer zoals deze in het kader van de Noordse Paspoortunie zijn voorzien. Volgens deze bepalingen kunnen Noordse onderdanen vrij van het ene Noordse land naar het andere reizen via aangewezen grensdoorlaatposten, zonder dat zij in het bezit van een paspoort hoeven te zijn of aan een paspoortcontrole worden onderworpen. Onderdanen van niet-Noordse landen kunnen eveneens van het ene Noordse land naar het andere reizen via aangewezen grensdoorlaatposten, zonder aan een paspoortcontrole te worden onderworpen. Zij moeten echter wél hun paspoort of andere erkende reisdocumenten meenemen. In de gemeenschappelijke verklaring in de slotakte bij de Deense toetredingsovereenkomst staat dat de bepalingen van de overeenkomst in werking worden gesteld nadat aan de randvoorwaarden voor de toepassing van de overeenkomst in de andere Schengenlanden is voldaan en de controles aan de buitengrenzen aldaar effectief zijn, alsmede nadat het Uitvoerend Comité zal hebben vastgesteld dat de regelingen voor de verwezenlijking van de doelmatige controle en bewaking aan de buitengrenzen van de Faeröer en Groenland, alsmede de compenserende maatregelen, met inbegrip van de toepassing van het Schengeninformatiesysteem, toepassing zullen hebben gevonden. De Schengenlanden en de Noordse landen zijn het erover eens dat de deelneming van de vijf Noordse landen aan de praktische Schengensamenwerking op hetzelfde ogenblik moet ingaan, meer bepaald in de loop van het jaar 2000. Een en ander betekent dat de noodzakelijke compenserende maatregelen die volgens de Slotakte op de Faeröer en in Groenland moeten worden genomen, vóór dat tijdstip moeten zijn geïmplementeerd. 2.
De regeling voor zelfbestuur van Groenland
Het Deense rijk omvat Groenland, dat derhalve een deel is van het Deense koninkrijk. Groenland beslaat een oppervlakte van 2.166.086 km2. Het grootste deel daarvan is bedekt door de landijskap, zodat slechts 410.499 km2 niet voortdurend door ijs bedekt is. Op 31 december 1997 telde Groenland 56.076 inwoners. (In de bijlage staat een kaart van Groenland).
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 3
Groenland heeft zelfbestuur gekregen bij wet nr. 577 van 29 november 1978, die op 1 mei 1979 in werking is getreden. Volgens de wet vormt Groenland een onderscheiden volksgemeenschap binnen het Deense rijk. Het zelfbestuur betreft, in overeenstemming met de wettelijke voorschriften en binnen de grenzen van de nationale eenheid, Groenlandse aangelegenheden. Met die wet heeft het Deense Parlement (de Folketing) een aantal wetgevende en bestuursrechtelijke bevoegdheden overgedragen aan de Groenlandse overheid, die bestaat uit een in Groenland verkozen parlement, de Landsting, en een bestuurlijk apparaat onder leiding van de regering, Landsstyret. In een bijlage bij de wet op het zelfbestuur wordt een aantal gebieden genoemd die (potentieel) Groenlandse aangelegenheden zijn die onder het zelfbestuur ressorteren. De Groenlandse overheid is bevoegd om te bepalen dat die gebieden onder het zelfbestuur vallen. Thans heeft de Groenlandse overheid nagenoeg alle in de bijlage opgesomde bevoegdheden overgenomen. Het gaat onder meer om onderwijs, gezondheidszorg en milieubescherming. Andere gebieden kunnen na onderhandelingen en met de goedkeuring van de Groenlandse overheid krachtens een daartoe strekkend wetsbesluit van de nationale overheid worden overgedragen aan het zelfbestuur. Opgemerkt zij dat onder meer politie en justitie nationale bevoegdheden zijn. Zo is de politie van Groenland een onderdeel van de Deense politie en is Groenland één van de in totaal 56 Deense politiedistricten. Volgens de wet moet de wetgeving waarvoor de nationale overheid bevoegd is en waarvan de bepalingen uitsluitend betrekking hebben op Groenland, voor advies worden voorgelegd aan de Groenlandse overheid voordat de tekst bij de Folketing wordt ingediend. De overige wetgevingsbesluiten worden voor advies voorgelegd aan de Groenlandse overheid voordat zij in Groenland in werking treden. Een soortgelijke verplichte raadpleging bestaat ook ten aanzien van verdragen en andere internationale overeenkomsten. De Groenlandse overheid is bijvoorbeeld om advies gevraagd vóór de aanneming, door het Deense Parlement, van de wet op de toetreding tot de Overeenkomst van Schengen.
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 4
3.
Het personenverkeer
Het personenverkeer van en naar Groenland geschiedt uitsluitend per schip en per vliegtuig. Sedert het begin van de jaren '90 heeft de Groenlandse overheid haar aandacht toegespitst op het toerisme, dat één van de belangrijkste economische expansiemogelijkheden van Groenland is, zowel qua inkomsten als qua werkgelegenheid. De toeristische industrie in Groenland heeft zich voorbereid op de ontwikkeling van deze branche, net zoals de Groenlandse overheid aanzienlijk geïnvesteerd heeft, en nog steeds investeert, in de ontwikkeling van het toerisme. Op het gebied van toerisme is het officiële streefdoel sinds 1998 het volgende: "Toerisme moet Groenland meer inkomsten en banen opleveren, een venster op de wereld zijn, en ervaringsmogelijkheden scheppen voor de plaatselijke bevolking en voor toeristen.". Uiterlijk in 2008 zou in de reis- en toeristische sector een extra omzet moeten worden gerealiseerd van 500 miljoen kronen. 3.1
Het scheepsverkeer, met inbegrip van cruiseschepen
Het scheepsverkeer betreft vooral vrachtschepen, want passagierslijnvaart van en naar Groenland bestaat niet meer. Tijdens de zomermaanden is er echter enig verkeer met cruiseschepen voor de kusten van Groenland. In de zomer van 1998 werd in samenwerking met Royal Arctic Line A/S geregistreerd dat Groenlandse havens 66 keer werden aangedaan door 15 cruiseschepen. De schepen hadden een capaciteit van 89 tot 1200 passagiers en een bemanning van 43 tot 543 koppen. Het totale aantal passagiers op deze cruiseschepen wordt geraamd op ongeveer 7400.
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 5
De passagiers op de schepen zijn vrijwel uitsluitend Amerikaanse, Canadese en West-Europese onderdanen, die de hele reis zonder onderbreking met het betreffende schip maken. Volgens de informatie van Royal Arctic Line A/S en Greenland Tourism A/S doen de meeste schepen Heimey of Reykjavik op IJsland aan, de laatste aanloophaven vóór Groenland. Een paar schepen varen rechtstreeks vanuit Spitsbergen in Noorwegen naar Groenland en enkele schepen varen rechtstreeks vanuit de Verenigde Staten of Canada naar Groenland. Een deel van de schepen loopt Kangerlussuaq of Narsarsuaq binnen, waar de passagiers het schip verlaten. In hun plaats komen andere passagiers, die met een chartervliegtuig zijn overgevlogen, en de oorspronkelijke passagiers keren terug met dat chartervliegtuig. In 1998 hebben zich in Kangerlussuaq zes zodanige passagierswissels voltrokken. In vier gevallen ging het om vluchten van en naar Canada. In één geval vlogen de passagiers rechtstreeks van Duitsland naar Groenland en vice versa. In het laatste geval kwamen de passagiers via Kopenhagen uit Duitsland. Bij de passagierswissels zijn de passagiers in de luchthaven van Kangerlussuaq aan de gebruikelijke inreiscontrole onderworpen. In Narsarsuaq hebben zich in 1998 twee passagierswissels voltrokken. In beide gevallen werden de passagiers overgevlogen via Goose Bay in Canada. Ook deze passagiers zijn in de luchthaven van Narsarsuaq aan de gebruikelijke inreiscontrole onderworpen. In alle bovengenoemde gevallen verliep het luchttransport met een speciaal daartoe gecharterd vliegtuig. Volgens de informatie van Blue Water Greenland ApS hebben in 1998 22 Canadese vissersvaartuigen Nuuk aangedaan om hun lading aan land te brengen. In enkele gevallen is daarbij een bemanningslid afgemonsterd, dat vervolgens vanuit Nuuk naar Canada is teruggevlogen. Volgens de informatie zijn geen andere havens aangedaan.
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 6
Daarnaast heeft een groot tankschip in 1998 de haven van Nuuk aangedaan in verband met een overeenkomst tussen Royal Arctic Line A/S en een Canadese firma voor de oliebevoorrading van kleine plaatsen aan de Canadese oostkust. Daarbij is de olie overgeslagen naar vier kleinere tankschepen. Deze kleinere schepen behoren toe aan Deense rederijen. Volgens de overeenkomst kan men in 1999 hetzelfde verkeer verwachten. 3.2. Vliegverkeer 3.2.1. Aangewezen luchthavens Er zijn thans zeven lijnvluchten van en naar Groenland, waaronder twee vanuit een niet-Schengenland (Canada). De lijnvluchten van en naar Schengenlanden: Kangerlussuaq - Kopenhagen Narsarsuaq - Kopenhagen Narsarsuaq - Keflavik (IJsland) Kulusuk - Keflavik (IJsland) Nerlerit Inaat - Keflavik (IJsland). De lijnvluchten van en naar niet-Schengenlanden: Kangerlussuaq - Iqaluit (Frobisher Bay, Canada) Nuuk - Iqaluit (Frobisher Bay, Canada). Tussen Kangerlussuaq en Iqaluit is er wekelijks één vlucht, het hele jaar door, met een Boeing 727 van First Air, die plaats biedt aan 77 passagiers. Volgens de informatie van Grønlandsfly zijn er op deze route in 1998 1227 passagiers vanuit Canada naar Groenland gevlogen en 1093 passagiers vanuit Groenland naar Canada.
11488/99
lst/GL/rb DG H
NL 7
Tussen Nuuk en Iqaluit wordt wekelijks één keer gevlogen, zij het alleen in de zomerperiode (10-12 weken). De route wordt bediend met een Dash 7, die plaats biedt aan ongeveer 30 passagiers. Volgens de informatie van Grønlandsfly zijn er in 1998 op deze route 203 passagiers vanuit Canada naar Groenland vervoerd en 203 passagiers van Groenland naar Canada. 3.2.2.
Vliegverkeer buiten de aangewezen luchthavens
Een beperkt aantal vliegtuigen landt buiten de aangewezen luchthavens, in het kader van wetenschappelijk onderzoek, de exploitatie van grondstoffen en toeristische expedities. Deze rechtstreekse vluchten naar Groenland gebeuren telkens met bijzondere toestemming van de Groenlandse en Deense autoriteiten. Het aantal expedities op Groenland bedraagt ongeveer 100 per jaar. De expedities worden op voorhand goedgekeurd door de Deense autoriteiten (Dansk Polar Center), nadat vooraf de Groenlandse autoriteiten en de Deense autoriteiten op Groenland zijn geraadpleegd. Dansk Polar Center ontvangt in dat verband informatie over de personen die deelnemen aan de expedities. 3.2.2.1.
Wetenschappelijk onderzoek en de exploitatie van grondstoffen
Groenland bevordert sinds enkele jaren de exploratie van minerale rijkdommen en olie en gas, teneinde in de loop van de komende jaren vondsten te doen die commercieel benut kunnen worden. Een grondige exploratie is een eerste stap met het oog op de exploitatie van nieuwe, actieve mijnen en van olie en gas, en daarmee de ontwikkeling van de grondstoffensector tot één van de pijlers van de economie. Naar minerale rijkdommen, onder meer diamant, goud en nikkel, wordt vooral op West-Groenland gezocht, terwijl de activiteiten in de moeilijk toegankelijke gebieden op Noord- en Oost-Groenland beperkt zijn. Naar olie wordt uitsluitend voor de kust van West-Groenland geboord.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 8
Vooral buitenlandse, met name Canadese ondernemingen sporen op Groenland grondstoffen op. Het exploratiewerk op Groenland resulteert in personenverkeer uit Schengenlanden en nietSchengenlanden. Het personenverkeer in verband met het exploratiewerk in Groenland verloopt goeddeels via lijnvluchten van en naar Kastrup (Denemarken), Keflavik (IJsland), Iqaluit (Canada) en Thule Air Base, waar de passagiers aan de gebruikelijke inreiscontrole worden onderworpen. Binnenkomst en uitreis in verband de exploratie van grondstoffen vindt echter ook plaats buiten de aangewezen vliegvelden. Zo valt het voor dat exploratieondernemingen voor projecten in afgelegen gebieden, bijvoorbeeld Noord- en Oost-Groenland, helikopters en vliegtuigen charteren om personeel en materiaal vanuit Spitsbergen (Noorwegen), Canada of IJsland naar het exploratiegebied te brengen. Dergelijke operaties zijn zeldzaam en kleinschalig. Op dit ogenblik bestaan er maar een paar plannen voor projecten waarvoor eventueel landingen buiten de aangewezen vliegvelden moeten worden uitgevoerd. 3.2.2.2.
Toeristische expedities
Het noorden van Groenland wordt bezocht door toeristen die aan georganiseerde reizen naar de Noordpool, de landijskap, de plaatselijke nederzettingen, deelnemen tochtjes met hondensledes maken enz. Een beperkt aantal van deze toeristen (ongeveer 15 tot 30 landingen per jaar) vliegt per chartervliegtuig (Canadese Twin-Otters) van Canada naar Qaanaaq. 3.2.3.
Thule Air Base
Thule Air Base in het noordwesten van Groenland is de enige overgebleven Amerikaanse militaire basis in Groenland. Krachtens de defensie-overeenkomst van 27 april 1951 heeft de regering van de Verenigde Staten het recht om militair personeel te stationeren op Thule Air Base. De aflossing van het personeel gebeurt met rechtstreekse militaire vluchten van Thule Air Base naar de Verenigde Staten. In de praktijk is er geen Amerikaans toerisme met als vertrekpunt Thule Air Base. Het vliegveld dient echter als verkeersknooppunt voor het plaatselijke gebied.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 9
3.3. De overschrijding van de grens tussen Canada en Noord-Groenland door de plaatselijke bevolking Er bestaat geen formele overeenkomst over het recht om de grens tussen Canada en NoordwestGroenland te overschrijden. Historisch gezien is grensoverschrijding vooral een zaak van jagers uit Groenland, in verband met de jacht, met name op beren, in de kuststreken. Volgens de beschikbare informatie wordt deze vorm van jacht sinds 1990 nog maar zeer weinig bedreven. Traditioneel bedrijven jagers uit het district van Thule bovendien de jacht op het pakijs en op zee in het ijsvrije gebied in Nares Strædet tussen Canada en Groenland. Er bestaan geen aanwijzingen dat in het gebied soortgelijke tochten worden uitgevoerd door Canadese jagers. Tijdens de zomer zoekt de plaatselijke bevolking de inwoners aan de andere kant van Nares Strædet op, en vice versa. Bij deze bezoeken verplaatsen zij zich per vliegtuig tussen Thule Air Base, Grise Fiord, Resolute Bay of Pond Inlet. 4.
De bestaande grenscontrole aan de Noordse buitengrenzen op Groenland
De grenscontrole wordt zoals in Denemarken toegepast op reizigers die rechtstreeks uit een nietNoords land aankomen of die met een vliegtuig uit een Noordse luchthaven komen waar zij alleen doorgereisd zijn en daarom op het grondgebied van de Noordse landen nog niet aan een inreiscontrole zijn onderworpen. Momenteel wordt er niet systematisch gecontroleerd bij uitreis uit Groenland, net zo min als in de rest van Denemarken. De grondslag voor de inreiscontrole op Groenland staat o.m. in de wet op de toegang van vreemdelingen tot het land. De oorspronkelijke wet is van 1952 en is verscheidene keren gewijzigd door de Deense Folketing. De wettelijke basis voor de inreiscontrole is in overeenstemming met de in Denemarken toepasselijke wettelijke basis.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 10
De grenscontrole op Groenland wordt aan de doorlaatpost door de politie uitgevoerd volgens dezelfde richtsnoeren als die welke gelden voor het vliegveld van Kopenhagen in Kastrup en in de haven van Kopenhagen. Alle niet-Noordse onderdanen moeten evenwel een inreisfiche invullen. In dat verband zij erop gewezen dat de politie van Groenland zoals eerder gemeld een onderdeel is van de Deense politie en dat Groenland wat de organisatie van de politie betreft een Deens politiedistrict is. Ter verbetering van de bekwaamheden van het politiepersoneel wat betreft personencontroles heeft het hoofd van de rijkspolitie in de loop van 1998 bijscholing laten verstrekken aan de politie in Groenland inzake inreiscontrole, onderzoek van documenten, vervalsing van paspoorten enz. 4.1.
Het scheepsverkeer, met inbegrip van cruiseschepen
De politie verricht geen inreiscontrole met betrekking tot buitenlandse vracht- en vissersvaartuigen. De politie voert echter controles uit in geval van afmonstering. De politie voert geen eigenlijke inreiscontrole uit m.b.t. passagiers van cruiseschepen, maar de cruiseschepen sturen de Deense en de Groenlandse autoriteiten vooraf een overzicht van de geplande aanloophavens, het tijdstip waarop zij die havens zullen aandoen, en het aantal passagiers en bemanningsleden. 4.2.
Vliegverkeer
4.2.1.
Aangewezen luchthavens
In Kangerlussuaq en Nuuk worden de vluchten van en naar Canada gecontroleerd. De personencontrole in de luchthavens gebeurt thans in de vorm van steekproefcontrole van reisdocumenten aan de gate. Er bestaan momenteel geen bijzondere controlevoorzieningen aan de doorlaatposten.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 11
4.2.2.
Vliegverkeer buiten de aangewezen luchthavens
De politie voert geen eigenlijke inreiscontrole uit in verband met vliegverkeer buiten de aangewezen luchthavens. Opgemerkt zij dat dit verkeer plaatsvindt in afgelegen gebieden waar geland wordt op onverharde banen of ijs. 4.2.3.
Thule Air Base
Aangezien Thule Air Base militair gebied is, wordt de inreiscontrole van het Amerikaans militair personeel uitgevoerd door de Amerikaanse autoriteiten. De Deense en Amerikaanse autoriteiten controleren gezamenlijk het zeer kleine aantal burgers dat vanuit Canada aankomt op Thule Air Base. Opgemerkt zij in dit verband dat een Deens politieman (chief inspector) en een Deens militair verbindingsofficier permanent op de basis gestationeerd zijn. Er vindt trouwens een erg precieze controle van alle reizigers plaats die via deze luchthaven doorreizen. De Groenlandse autoriteiten zijn begonnen met de aanleg van een burgervliegveld in Qaanaaq. Wanneer dit vliegveld in gebruik wordt genomen, zullen alle civiele vluchten naar NoordGroenland hier naartoe worden verhuisd vanuit Thule Air Base. De controle bij binnenkomst zal hierna worden uitgevoerd door de politie in Qaanaaq. 4.3.
De overschrijding van de grens tussen Canada en Noord-Groenland door de plaatselijke bevolking
De Deense en Amerikaanse autoriteiten op Thule Air Base voeren een inreiscontrole uit in verband met de wederzijdse bezoeken.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 12
5.
De implementatie van artikel 5, lid 2, van de overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst
De gebieden van de Schengenovereenkomst die volgens Denemarken van belang zijn voor Groenland zijn: -
de afschaffing van de personencontroles aan de binnengrenzen van de Schengenlanden
-
de verwezenlijking van een doelmatige controle aan de buitengrenzen van de Schengenlanden de toepassing van het Schengeninformatiesysteem.
In de bijlage gaat een voorlopig overzicht van de bepalingen van de Schengenovereenkomst die relevant lijken voor Groenland. 6.
De afschaffing van de personencontroles aan de binnengrenzen van de Schengenlanden en de verwezenlijking van een doelmatige controle aan de buitengrenzen van de Schengenlanden
6.1. De wettelijke basis De bepalingen in artikel 2 van de Schengenovereenkomst over de afschaffing van de personencontroles aan de binnengrenzen zijn in Denemarken geïmplementeerd door een wijziging van de vreemdelingenwet, zodat aan de binnengrenzen geen inreis- of uitreiscontroles meer zullen plaatsvinden wanneer Denemarken deelneemt aan de praktische Schengensamenwerking (artikel 38 van wet nr. 410 van 10 juni 1997). Bij wijze van uitzondering kan er echter een controle worden ingesteld en uitgevoerd krachtens artikel 2, lid 2, van de Schengenovereenkomst. Aan de bepalingen van artikel 6 van de Schengenovereenkomst over een doelmatige controle aan de buitengrenzen is eveneens uitvoering gegeven door de vreemdelingenwet te wijzigen. Door die wijziging wordt uitdrukkelijk bepaald dat de inreis- en uitreiscontrole aan de grens met een land dat geen partij is bij de Schengenovereenkomst, moet plaatsvinden in overeenstemming met artikel 6 van de Schengenovereenkomst (artikel 38, lid 1, van wet nr. 410 van 10 juni 1997). De Deense minister van Binnenlandse Zaken bepaalt, zoals tot dusver, aan welke grensdoorlaatposten, havens en luchthavens inreis- en uitreiscontroles kunnen worden uitgeoefend. De voorschriften van de overeenkomst over het vrij verkeer van personen over de binnengrenzen en over een doelmatige controle aan de buitengrenzen worden in praktijk gebracht door een bestuursrechtelijke regeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en het hoofd van de rijkspolitie.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 13
De bepalingen van de Schengenovereenkomst over de algemene inreisvoorwaarden waaraan vreemdelingen (d.w.z. onderdanen van niet-EU-landen behalve Noorwegen en IJsland) moeten voldoen om een buitengrens van de Schengenlanden te kunnen overschrijden, alsmede de overige bepalingen in verband met vreemdelingen, zijn eveneens in Deens recht omgezet door bovenbedoelde wijziging van de vreemdelingenwet. De wijzigingen in de vreemdelingenwet betreffende de algemene inreisvoorwaarden staan in artikel 28 van de vreemdelingenwet, dat gaat over de weigering van toegang aan vreemdelingen, onder meer bij binnenkomst. Teneinde de wetswijzigingen in werking te stellen voor Groenland, zal er in samenwerking met de Groenlandse overheid een Koninklijk Besluit over de regels van de vreemdelingenwet, en een Koninklijk Besluit over de Schengenvoorschriften worden opgesteld. Die besluiten moeten artikel 5, lid 2, van de toetredingsovereenkomst met betrekking tot de afschaffing van de personencontroles aan de binnengrenzen, de verwezenlijking van een doelmatige controle aan de buitengrenzen en de toepassing van het Schengeninformatiesysteem, in Groenland ten uitvoer brengen. De toepasselijke Schengenvoorschriften zullen voor Groenland in werking worden gesteld uiterlijk wanneer Denemarken deelneemt aan de praktische Schengensamenwerking. 6.2. Praktische implementatie De implementatie van de bepalingen van de Schengenovereenkomst betekent dat de politie in Groenland in de toekomst personencontroles moet uitvoeren van reizigers die aankomen uit of op weg zijn naar landen die niet deelnemen aan de Schengensamenwerking. De controle moet echter zo worden uitgevoerd dat er rekening wordt gehouden met de Groenlandse wensen inzake de verdere ontwikkeling van het toerisme en de grondstoffensector. De implementatie van de controle mag derhalve het bestaande personenverkeer naar die gebieden niet belemmeren en een verdere ontwikkeling daarvan evenmin in de weg staan. Voorts moet ervoor worden gezorgd dat de controle voldoende rekening houdt met de overschrijding van de grens tussen Canada en Groenland door de plaatselijke bevolking.
11488/99
lst/GL/aa DG H
NL 14
6.2.1.
Het scheepsverkeer, met inbegrip van cruiseschepen
Er moet voor worden gezorgd dat het scheepsverkeer wordt gecontroleerd in overeenstemming met de vigerende Schengenvoorschriften. Dat betekent ondermeer dat de nodige controles moeten worden uitgeoefend in verband met de aan– en afmonstering van bemanningsleden van vissers-, vracht– en cruiseschepen. Daarenboven moet de politie, in overeenstemming met de toepasselijke Schengenvoorschriften, de mogelijkheid hebben om de nodige inreiscontroles uit te voeren in verband met cruiseschepen die aankomen op Groenland vanuit een niet-Schengenland of daarnaar op weg zijn. Er kan in dat verband bovendien worden gedacht aan de instelling van een meldplicht voor het binnenlopen van havens door cruiseschepen en voor de passagiers en bemanning daarvan, zodat de politie op Groenland daarvan op de hoogte is. 6.2.2.
Het vliegverkeer
6.2.2.1.
Aangewezen luchthavens
Er moet voor worden gezorgd dat de inreis- en uitreiscontrole in de twee luchthavens vanwaar thans vluchten naar niet-Schengenbestemmingen vertrekken, zó geschiedt dat de voorwaarden van de Schengenovereenkomst worden nageleefd. Hierbij kan ondermeer worden gedacht aan toegang tot het Schengeninformatiesysteem. Gezien het kleine aantal passagiers zal de inreis- en uitreiscontrole kunnen worden uitgevoerd aan de gates. Er moet derhalve worden voorzien in toegang tot het Schengeninformatiesysteem in verband met die controle aan de gates.
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 15
6.2.2.2.
Het vliegverkeer buiten de aangewezen luchthavens
Er moet voor worden gezorgd dat er in verband met verzoeken om toestemming om te landen buiten de aangewezen luchthavens, uitvoerige informatie wordt toegezonden over de personen die daarbij het land wensen binnen te komen of te verlaten, en dat deze informatie doorgestuurd wordt naar de Groenlandse politie met het oog op de nodige controle. Opgemerkt zij echter dat, als bovengenoemde civiele luchthaven in Qaanaaq klaar is, het nu al beperkte vliegverkeer buiten de aangewezen luchthavens nog verder zal afnemen. 6.2.2.3.
Thule Air Base
Er moet voor worden gezorgd dat de nodige inreis- en uitreiscontroles van het civiele personenverkeer van en naar Thule Air Base worden uitgevoerd. Als bovengenoemde civiele luchthaven in Qaanaaq klaar is, zal het nu reeds beperkte vliegverkeer nog verder afnemen. Bovendien moet de politie in Groenland het Amerikaans militair personeel dat vanuit Groenland naar een Schengenland wil reizen, voldoende en op aangepaste wijze kunnen controleren. 6.3. De overschrijding van de grens tussen Canada en Noord-Groenland door de plaatselijke bevolking Er moet voor worden gezorgd dat de nodige inreis- en uitreiscontrole wordt uitgevoerd in verband met wederzijdse bezoeken. Door de bouw van bovengenoemde civiele luchthaven in Qaanaaq zal deze vorm van vliegverkeer naar Thule Air Base echter nog verder worden beperkt.
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 16
In verband met de implementatie van de noodzakelijke maatregelen met het oog op de Deense deelneming aan de praktische Schengensamenwerking mag er echter geen vérstrekkende controle worden geëist van de cultureel bepaalde en zeer beperkte reizen van de plaatselijke bevolking in het grensgebied tussen Canada en Noordwest-Groenland. 7.
De toepassing van het Schengeninformatiesysteem
7.1. Wettelijke basis De bepalingen van Titel IV van de Schengenovereenkomst (het Schengeninformatiesysteem) zijn in Deens recht omgezet bij artikel 2, lid 1, van de Deense toetredingswet (Wet nr. 418 van 10 juni 1997). Volgens artikel 2, lid 2, is de centrale autoriteit overeenkomstig artikel 108, lid 1, van de overeenkomst, het hoofd van de rijkspolitie.Volgens artikel 2, lid 3, is de toezichthoudende autoriteit volgens artikel 114 en 128 van de overeenkomst, het Registertilsyn. Volgens artikel 5 is de wet niet rechtstreeks van toepassing op Groenland. Artikel 2 daarvan kan echter bij Koninklijk Besluit ook voor dat deel van het rijk in werking worden gesteld. 7.2. De wetgeving op gegevensbestanden op Groenland De Deense regering heeft een wetsvoorstel ingediend over de verwerking van persoonsgegevens in Denemarken. De wet beoogt onder meer EG-richtlijn 95/96 van 24 oktober 1995 over verwerking van persoonsgegevens om te zetten in Deens recht. De wetsbepalingen zullen in de toekomst ook een beschermingsniveau waarborgen dat onder meer beantwoordt aan de beginselen van het Verdrag van de Raad van Europa van 28 januari 1981 tot bescherming van personen met betrekking tot de geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens. Dit geldt ook voor de gebieden die buiten het toepassingsgebied van de richtlijn vallen, onder meer de behandeling van strafzaken door de politie en het openbare ministerie.
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 17
De Deense regering is voornemens om er zo spoedig mogelijk na de goedkeuring van de wet voor te zorgen dat de nieuwe wet ook in werking wordt gesteld ten aanzien van de Deense autoriteiten op de Faeröer en op Groenland, waaronder de politie van deze delen van het Deense rijk. 7.3. De praktische implementatie Er is een aanvang gemaakt met de aansluiting van de Deense politie op het Schengeninformatiesysteem. Deze aansluiting wordt uitgevoerd door een Task Force onder leiding van het hoofd van de rijkspolitie. Het is de bedoeling dat alle politiedistricten van Denemarken, met inbegrip van Groenland, toegang krijgen tot het Schengeninformatiesysteem. Om te kunnen voldoen aan de voorwaarden die de Schengenovereenkomst stelt aan de uitoefening van een doelmatige controle en bewaking aan de buitengrenzen van Groenland moeten alle grenscontroleposten aan de buitengrenzen toegang hebben tot het Schengeninformatiesysteem. Als minimum moet derhalve worden voorzien in rechtstreekse toegang tot het Schengeninformatiesysteem in de luchthavens van Nuuk en Kangerlussuaq. Daarnaast is het de verwachting dat het Schengeninformatiesysteem kan worden geraadpleegd in de luchthavens van de volgende grotere plaatsen, die nu reeds toegang hebben tot het centrale bestand van de rijkspolitie: Qaqortoq, Sisimiut, Aasiat en Ilulissat, evenals eventueel in de volgende plaatsen, die met vliegtuigen bereikbaar zijn: Ammassalik (via Kulusuk), Narsaq (via Narsarsuaq), Pituffik/Thule, Uummannaq (via Qaarsut) en Scoresbysund (via Nerlerit Inaat). Naar verwachting komt er bovendien rechtstreekse toegang tot het Schengeninformatiesysteem in Qaanaaq i.v.m. de aanleg van de civiele luchthaven en de daarmee samenhangende vliegverbindingen. Voor de havens waar in voorkomend geval een controle aan de buitengrens moet worden uitgevoerd, zal op grond van een concrete beoordeling van het aantal passagiers dat aan een inreis-/uitreiscontrole moet worden onderworpen, worden nagegaan of rechtstreekse toegang tot het Schengeninformatiesysteem nodig is. Indien blijkt dat op weekbasis slechts een zeer klein aantal personen gecontroleerd moet worden, kan het Schengeninformatiesysteem telefonisch worden geraadpleegd op één van de plaatsen met rechtstreekse toegang tot het systeem.
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 18
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 19
Bijlage bij het overzicht over de implementatie van artikel 5, lid 2, van de Overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst. Overzicht van de bepalingen van de Schengenovereenkomst die aangemerkt worden als relevant voor Groenland en de Faeröer met het oog op de implementatie van artikel 5, lid 2, van de Overeenkomst betreffende de toetreding van Denemarken tot de Schengenovereenkomst en de gemeenschappelijke verklaring in de Slotakte bij de Deense toetredingsovereenkomst. Eventuele besluiten over de implementatie van de hierna genoemde bepalingen zijn eveneens relevant voor Groenland en de Faeröer. Titel I Definities Artikel 1 Titel II - Afschaffing van de controles aan de binnengrenzen en personenverkeer Hoofdstuk 1 - Overschrijding van de binnengrenzen Artikel 2 Hoofdstuk 2 - Overschrijding van de buitengrenzen Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel 7 Artikel 8 Hoofdstuk 3 - Visa Geen artikelen
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 20
Hoofdstuk 4 - Voorwaarden voor reisverkeer van vreemdelingen [Artikel 22] Artikel 23 Hoofdstuk 5 - Verblijfstitels en signalering ter fine van weigering Artikel 25 Hoofdstuk 6 - Begeleidende maatregelen Artikel 26 Artikel 27 Hoofdstuk 7 - Verantwoordelijkheid voor de behandeling van asielverzoeken Geen artikelen Titel III - Politie en veiligheid Hoofdstuk 1 - Politiële samenwerking Artikel 39 Artikel 40 Artikel 42 Artikel 43 [Artikel 44] Artikel 45 Artikel 46 Artikel 47
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 21
Hoofdstukken 2 t/m 5 De bepalingen lijken niet rechtstreeks betrekking te hebben op de voorschriften voor de uitoefening van een doelmatige controle en bewaking aan de buitengrenzen van de Faeröer en Groenland of op noodzakelijke compenserende maatregelen. Evenwel zij opgemerkt dat men zich thans beraadt op de voor Groenland en de Faeröer geldende regels inzake uitlevering, wederzijdse rechtshulp en overdracht van tenuitvoerlegging van strafvonnissen. Hoofdstuk 6 - Verdovende middelen Artikel 70 Artikel 72 Artikel 73 Artikel 74 Artikel 75 Artikel 76 Hoofdstuk 7 - Vuurwapens en munitie Geen artikelen Titel IV - Het Schengeninformatiesysteem Hoofdstuk 1 - De instelling van het Schengeninformatiesysteem Artikel 92
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 22
Hoofdstuk 2 - Functioneren en gebruik van het Schengeninformatiesysteem Artikel 93 Artikel 94 Artikel 95 Artikel 96 Artikel 97 Artikel 98 Artikel 99 Artikel 100 Artikel 101 Hoofdstuk 3 - Bescherming van persoonsgegevens en gegevensbeveiliging m.b.t. het Schengeninformatiesysteem Artikel 102 Artikel 103 Artikel 104 Artikel 105 Artikel 106 Artikel 107 Artikel 108 Artikel 109 Artikel 110 Artikel 111 Artikel 112 Artikel 113 Artikel 114 Artikel 115 Artikel 116 Artikel 117 Artikel 118
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 23
Hoofstuk 4 - Verdeling van de kosten van het Schengeninformatiesysteem Artikel 119 Titel V - Vervoer en goederenverkeer Geen artikelen Titel VI - Bescherming van persoonsgegevens Artikel 126 Artikel 127 Artikel 128 Artikel 129 Artikel 130 Titel VII - Uitvoerend comité Artikel 131 Artikel 132 Artikel 133 Titel VIII - Slotbepalingen Artikel 134 Artikel 135 Artikel 136 Artikel 137 Artikel 138 Artikel 139 Artikel 140 Artikel 141 Artikel 142 ___________
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 24
11488/99
lst/GL/lm DG H
NL 25